GEBOORTEGids
Uw baby is in goede handen
Socialistische Mutualiteit van brabant
Toegankelijke gezondheid voor iedereen !
GEBOORTEgids Informatiegids van de Federatie van Socialistische Mutualiteiten van Brabant Verantwoordelijke uitgever: Michel Michiels, redactie: dienst Infocom, foto’s: © Corbis, Shutterstock, Jacky Delorme vormgeving: Mordicus, oplage: 11.880 exemplaren, uitgave: maart 2014, druk: Artoos Redactieadres:
[email protected] Deze gids is louter informatief. Alleen de statuten bepalen de rechten en plichten van het ziekenfonds en zijn leden.
Socialistische Mutualiteit van brabant
Toegankelijke gezondheid voor iedereen !
Bereid uzelf voor op het ouderschap !
Moeder of vader worden, dat beleeft u zeer intens. Maar er komt vóór en na de bevalling heel wat papierwerk bij kijken. Aan wie moet u melden dat de baby op komst of geboren is? Hoe staat het met het verlof voor de moeder en de vader? Hoe krijgt u kindergeld? Welke extra voordelen geeft het ziekenfonds? Het zijn maar enkele van de vele vragen waarop deze gids u een antwoord geeft.
Belangrijk : de informatie, cijfers en bedragen in deze brochure zijn gebaseerd op de informatie die beschikbaar was bij het ter perse gaan van deze gids. geboortegids PAGina 1
PAGina 2 geboortegids
Inhoudstafel
Pagina 4 Zwangerschap en geboorte aankondigen U zwanger melden De geboorte aangeven
Pagina 32 Gezinsbegeleiding en kinderopvang Gezinsbegeleiding Kinderopvang
Pagina 8 Kraamverlof Moederschapsrust Zwanger en ziek, wat nu? Geboorteverlof Adoptieverlof Borstvoedingsverlof Borstvoedingspauzes
Pagina 39 Belastingvoordeel Inkomensbelasting Kinderopvang fiscaal aftrekbaar Onroerende voorheffing
Wat betekenen de icoontjes die gebruikt worden in deze gids?
Pagina 21 Tijd nemen om voor uw kindje te zorgen Ouderschapsverlof Tijdskrediet Onbetaald verlof
~ &
Pagina 27 Gezinsbijslag Kraamgeld Kinderbijslag Adoptiepremie
Wat moet u doen? Meer informatie?
f Welke documenten afgeven? G p
Pagina 42 Uw ziekenfonds biedt een helpende hand Voordelen Hospitalisatieverzekering Pagina 47 Nuttige adressen
Opgelet! Voorwaarden geboortegids PAGina 3
Zwangerschap en geboorte aankondigen Een kindje dragen en op de wereld brengen, als koppel bent u daar heel erg mee bezig. Om ten volle van uw geluk te kunnen genieten, mag u vooral niet vergeten de juiste personen en instellingen te verwittigen.
U zwanger melden U werkt in loondienst Zodra uw zwangerschap bevestigd is, moet u uw werkgever op de hoogte brengen. Doe dit via een aangetekend schrijven of geef een medisch attest met de uitgerekende bevallingsdatum af, vraag in dit laatste geval wel steeds een ontvangstbewijs. Vanaf dan treden enkele beschermende maatregelen in werking: − U bent tot één maand na uw moeder schapsrust beschermd tegen ontslag. Een werkgever mag een zwangere vrouw immers aan de deur zetten voor redenen die niets te maken hebben met de zwangerschap of de bevalling, zoals een zware fout of economische redenen. Hij is wel wettelijk verplicht een schriftelijk bewijs te leveren dat de zwangere vrouw om een andere reden dan haar zwangerschap ontslagen is. Bij gebrek aan bewijs of als de reden die hij aanvoert niet overeenstemt met de wettelijke voorschriften, moet de werkgever bovenop de contractbreukvergoeding ook nog een forfaitaire vergoeding, die gelijk is aan het brutoloon van zes maanden, betalen. − U mag geen overuren kloppen. − U mag geen nachtarbeid verrichten tijdens de acht weken voorafgaand aan de uitgerekende bevallingsdatum. Mits medisch PAGina 4 geboortegids
attest, kan dit verbod ook al vroeger tijdens de zwangerschap. − U hebt het recht om afwezig te zijn met behoud van loon om prenatale onderzoeken die niet buiten de werkuren kunnen plaatsvinden, te ondergaan. − U mag geen gevaarlijk werk uitvoeren (lasten dragen, in aanraking komen met afval of toxische producten enz.). Als uw werkgever u geen andere arbeid kan laten verrichten, stelt de arbeidsgeneesheer u op rust. Het ziekenfonds betaalt u dan een uitkering, namelijk 78,237 % van uw brutoloon (de uitkering kan maximaal 102,96 euro per dag bedragen, index van 1 april 2013). Vermoedt u dat uw gezondheid of die van uw baby in gevaar komt, raden we u aan om contact op te nemen met de arbeidsgeneesheer van uw bedrijf. Die kan u vertellen of het mogelijk is u uit uw werkomgeving te verwijderen. U kan de lijst met risicoarbeid verkrijgen bij uw personeelsdienst, uw vakbond of de dienst Toezicht op het welzijn op het werk van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg & 02 233 45 46.
U werkt als zelfstandige of bent werkloos U bent niet verplicht uw zwangerschap te melden aan de instelling waarvan u afhangt. Schrijf wel een Z op uw stempelkaart als u werkloos bent. Op die manier weet de VDAB/ Actiris wanneer uw moederschapsverlof precies begint. U bent minderjarig (jonger dan 18) Geef op het OCMW een doktersattest af. Daarop moet staan dat u zwanger bent en op welke da tum de bevalling gepland is. Zo kunt u als min derjarige eventueel genieten van een leefloon. Iedereen Bezorg het ziekenfonds steeds een dokters attest met de uitgerekende bevallingsdatum. Vermeld ook vanaf welke datum u moeder schapsrust wil nemen. Dat doktersattest geeft u ten vroegste 6 weken vóór de bevalling af in dien u in loondienst werkt of werkloos bent. Als zelfstandige geeft u het ten vroegste 3 weken vóór de bevalling af.
&
Vraag de gratis brochure 'Wegwijs in ... Werk en Ouderschap' bij FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg – Dienst Publicaties
[email protected] U kunt ze ook inkijken of downloaden op de website www.werk.belgie.be.
DE GEBOORTE AANGEVEN Op de gemeente Wanneer? Binnen 15 dagen na de geboorte (zaterdagen, zondagen en feestdagen tellen mee) moet u het kind aangeven op de dienst Burgerlijke stand van de gemeente waar het geboren is. Wie? De vader en/of de moeder kunnen de geboorte aangeven. De vader kan dit alleen doen indien het koppel getrouwd is of indien hij het kind vooraf heeft erkend als zijn afstammeling (zie kader pagina 6). Welke documenten meenemen? 1 Het attest van het ziekenhuis en/of de vroedvrouw. 2 De identiteitskaart van de persoon die de aangifte komt doen. 3 Het trouwboekje (indien u gehuwd bent) of de erkenningsakte (indien samenwonend en indien de vader het kind vooraf heeft la ten erkennen bij de gemeente). Bij de aangifte ontvangt u een attest voor de verplichte vaccinatie tegen polio en twee getuigschriften. Eén daarvan is bestemd voor het kinderbijslagfonds, het andere voor het geboortegids PAGina 5
ziekenfonds. Zorg ervoor dat deze documenten onmiddellijk op de juiste plaats terechtkomen. Als u ze verliest, worden ze niet vervangen! De gemeente waar de aangifte gebeurde, stuurt de informatie over de geboorte automatisch door naar het gemeentebestuur van uw woonplaats. Zo kunt u daar later identiteitspapieren voor uw kind afhalen. Erkenning van het kind Bent u niet getrouwd, dan kan de vader de baby officieel laten erkennen als zijn afstammeling. Dit kan zowel voor de geboorte gebeuren, vanaf de 6e maand zwangerschap, als erna. Hiervoor dienen de vader en de moeder samen naar het gemeentehuis te gaan om een authentieke akte op te maken. U dient dan uw identiteitskaart en in sommige gevallen ook een kopie van uw geboorteakte voor te leggen. De procedure kan verschillen per gemeente. U informeert zich best bij de dienst Burgerlijke stand van uw gemeente.
Bij het ziekenfonds U moet de geboorte van uw kind zo snel mo gelijk bij uw ziekenfonds melden. Dit gebeurt via het getuigschrift dat u bij de aangifte van uw baby op het gemeentehuis kreeg en een PAGina 6 geboortegids
inschrijvingsformulier van uw mutualiteit. De mutualiteit schrijft het kind dan in als persoon ten laste van een van de ouders (gerechtigde), doorgaans wordt de baby ingeschreven bij de oudste ouder. Eens uw kind ingeschreven is bij de mutualiteit, ontvangt u roze identificatieklevers en een isi+kaart. Via deze kaart kunnen apothekers, zie kenhuizen en andere zorgverstrekkers online de gegevens van uw kind met betrekking tot de ziekteverzekering raadplegen. Als u een moederschapsuitkering geniet en het kind ingeschreven is bij onze mutualiteit, moet u het ziekenfonds ook zo snel mogelijk het geboorteattest of een uittreksel uit de ge boorteakte bezorgen om de einddatum van uw moederschapsrust te bepalen. Bij het kinderbijslagfonds Kinderbijslag is een maandelijkse bijdrage in de kosten voor de opvoeding van uw kind. De bijslag moet u zelf aanvragen. Bij de aangifte van de geboorte zal de ambtenaar van de Burgerlijke stand u een attest voor kinderbijslag bezorgen. Degene die het recht op kinderbijslag opent, heet de ‘rechthebbende’. Meestal is dat de vader. Maar het kan ook de moeder zijn, als het kind daar belang bij heeft. Bijvoorbeeld als de moeder een werkneemster is en de vader een zelfstandige. De rechthebbende is steeds een bloedverwant of een aanverwant
(= aangetrouwde familie) van het kind. Werknemers en werklozen Bezorg het attest dat u van de gemeente ambtenaar kreeg, aan het kinderbijslagfonds van uw (laatste) werkgever. Als u nog nooit gewerkt hebt, dient u zich tot de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers te richten. Zelfstandigen Bezorg het officiële attest dat u daarvoor van het gemeentebestuur kreeg aan uw sociale verzekeringskas. Doe dat liefst per aangete kende brief. Lees meer over kinderbijslag op pagina 28.
Aan de werkgever U bent verplicht uw werkgever zo snel moge lijk te laten weten dat uw kind geboren is. Een specifiek document bestaat hiervoor niet.
Bij andere instellingen Trekt u een pensioen, uitkering, leefloon of rente? Breng de instelling die deze betaalt zo snel mogelijk op de hoogte van de geboorte van uw kind.
Voornamen kiezen Als ouder kiest u zelf welke voornaam of voornamen u uw kind geeft. Voornamen die voor verwarring zorgen of die het kind of ie mand anders kunnen schaden (belachelijke of aanstootgevende namen) kan de officier van de Burgerlijke stand weigeren in de ge boorteakte op te nemen. Een meisje mag geen jongensnaam als eerste voornaam krijgen en omgekeerd. Het aantal voorna men dat u mag geven, is niet onbeperkt.
geboortegids PAGina 7
Kraamverlof
Zalig zo’n nieuwe baby in huis. Maar uw kleine hartendief heeft veel aandacht nodig. De moederschapsrust en het geboorteverlof geven u de nodige tijd om die allereerste momenten met uw kindje te koesteren.
MOEDERSCHAPSRUST Als moeder hebt u recht op tijd voor uzelf en uw baby. Om u voor te bereiden op de geboorte en daarna om te rusten. De wet voorziet moederschapsrust voor werkneemsters, werklozen en zelfstandigen. De moederschapsrust bestaat uit twee periodes. De periode vóór de bevalling is de ‘voorbevallingsrust’. De periode vanaf de bevalling is de ‘nabevallingsrust’. Duur Loontrekkenden en werklozen hebben recht op 15 weken (19 voor een meerling) moeder schapsverlof. De voorbevallingsrust mag maximaal 6 weken duren, één week voor bevallingsrust is verplicht op te nemen voor de uitgerekende bevallingsdatum. Vanaf de zevende dag voorafgaand aan uw uitgerekende datum, mag u dus niet meer werken. Als u vroeger bevalt, verliest u deze niet-opgenomen dagen. De 5 overige weken voorbevallingsrust (7 voor een meerling) mag u nog opnemen na uw 9 weken (11 voor een meerling) nabevallingsrust. Om uw beroepsactiviteit geleidelijk aan te kun nen hervatten, kunt u de laatste 2 weken van de moederschapsrust (het facultatieve gedeelte) spreiden over een periode van 8 weken na de nabevallingsrust en uw werk op die manier deeltijds hervatten. PAGina 8 geboortegids
Als zelfstandige of helpende echtgenote hebt u recht op (naar keuze) 3 tot 8 weken moeder schapsverlof (met een extra week in geval van een meerling). De verplichte moederschaps rust omvat 3 weken, waarvan 1 week vóór en 2 weken na de geboorte. De facultatieve weken kunt u naar keuze opnemen. De 2 facultatieve weken voorbevallingsrust kunnen worden op genomen vanaf de 3e week vóór de voorziene bevallingsdatum. De 3 facultatieve weken na bevallingsrust kunnen ten vroegste aanvangen na de verplichte rustperiode en kunnen tot 23 weken na de geboorte opgenomen worden. De facultatieve rust moet wel in periodes van 7 kalenderdagen worden opgenomen. Het kindje komt vroeger dan gepland De 7 dagen van de verplichte week voor de bevalling, mag u niet na uw bevalling opnemen. Als u te vroeg bevalt, en dus niet op tijd gestopt bent met werken, kan uw moederschapsrust dus minder dan 15 weken (19 voor een meerling) bedragen. Als u geen volledige week moederschapsrust had voor uw bevalling, verliest u de niet-opgenomen dagen van de verplichte week voorbevallingsrust. Het kindje laat wat langer op zich wachten Bevalt u na de uitgerekende datum en heeft u de zes weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum al opgenomen, dan wordt
de periode van voorbevallingsrust verlengd tot aan de bevalling. In dat geval duurt uw moederschapsrust dus langer dan 15 weken (19 voor een meerling). Bij arbeidsongeschiktheid voor de bevalling Loontrekkenden en werklozen die ononder broken arbeidsongeschikt waren tijdens de
De baby blijft in het ziekenhuis Als het pasgeboren kindje meer dan 7 dagen na de bevalling in het ziekenhuis moet blij ven, krijgt de mama een extra dag moeder schapsrust voor elke dag dat de baby in het ziekenhuis ligt. Als het kindje bijvoorbeeld 17 dagen na de bevalling in het ziekenhuis blijft, wordt uw moederschapsverlof met 10 dagen verlengd. Deze verlenging mag niet langer dan 24 weken duren (ongeveer 5 en een halve maand). Procedure? Werkneemsters moeten: 1 aan de werkgever op het einde van de na bevallingsrust een attest van het zieken huis bezorgen. Op dat attest moet staan dat de baby langer dan 7 dagen na de geboorte in het ziekenhuis is gebleven en hoelang de opname heeft geduurd. 2 aan het ziekenfonds een attest van het zie
zes weken (acht bij een meerling) voorafgaand aan de bevalling, kunnen één week extra nabevallingsrust krijgen. Deze verlenging dient aan te sluiten op de nabevallingsrust. Om deze extra week te verkrijgen, moet u een uitdrukkelijke aanvraag indienen bij uw mutualiteit.
kenhuis bezorgen, waarop de duur van de opname van het pasgeboren kind is ver meld. Na ontvangst hiervan zal de mutua liteit de einddatum van de moederschaps rust kunnen meedelen. Als de baby het ziekenhuis nog niet heeft kunnen verlaten na het verstrijken van de verlenging van uw moederschapsrust, dient u op het einde van de eerste periode van ziekenhuisopname een nieuw attest van het ziekenhuis te bezorgen aan uw werkgever en uw mutualiteit. Dit attest moet vermel den dat uw pasgeborene de instelling nog niet heeft kunnen verlaten, alsook de duur van de verlengde opname van het pasgebo ren kind. Werklozen moeten aan het ziekenfonds een attest van het ziekenhuis bezorgen, waarop de duur van de opname van het pasgeboren 6 geboortegids PAGina 9
kind is vermeld. Na ontvangst hiervan zal de mutualiteit de einddatum van de moeder schapsrust kunnen meedelen. Zelfstandigen moeten: 1 het ziekenfonds binnen de 15 dagen na de geboorte van het kindje schriftelijk ver zoeken om de moederschapsrust te ver lengen. 2 het ziekenfonds een attest van het zieken huis bezorgen, waarop de duur van de op name van het pasgeboren kind is vermeld. Na ontvangst hiervan zal de mutualiteit de einddatum van de moederschapsrust kunnen meedelen.
Hoe krijgt u uw uitkeringen voor moederschapsrust? U werkt in loondienst of u stempelt Werkneemsters en werklozen ontvangen tijdens de moederschapsrust een uitkering van het ziekenfonds. Deze uitkering moet u zelf aanvragen bij de start van uw moederschapsrust door uw ziekenfonds een medisch attest waarop de vermoedelijke bevallingsdatum staat te bezorgen. U dient ook te vermelden wanneer u effectief gestopt bent met werken. PAGina 10 geboortegids
Uitkering Werkneemsters De eerste 30 kalenderdagen: 82 % van het gederfde onbegrensde loon. Vanaf de 31e kalenderdag: 75 % van het bru toloon met een maximum van 98,70 euro/ dag (index van 01/04/13). Werklozen De eerste 30 kalenderdagen: basisuitkering + 19,5 % van het begrensd brutoloon. Vanaf de 31e kalenderdag: basisuitkering + 15 % van het begrensd brutoloon. Zelfstandigen Een uitkering per volledige week ten bedra ge van 440,50 euro (index van 1 december 2012). Uw ziekenfonds stuurt u dan een inlichtingen blad op. Eén deel van dat formulier vult u zelf in en het andere deel laat u invullen door uw werkgever. Indien u een gecontroleerde werkloze bent, zal het ziekenfonds zelf contact opnemen met uw uitbetalingsinstelling. Na de bevalling bezorgt u het ziekenfonds een uittreksel uit de geboorteakte. Op basis van dit document, dat u op de gemeente kreeg, berekent het ziekenfonds de precieze duur van de bevallingsrust. Deze periode zal u dan schriftelijk worden meegedeeld.
Als u al bevallen bent en nog geen stappen ondernomen hebt om uw uitkeringen voor moederschapsrust te ontvangen, moet u enkel de geboorteakte bezorgen aan uw ziekenfonds.
ontvangst van de schriftelijke bevestiging van werkhervatting en, ten vroegste, op het einde van het moederschapsverlof.
De uitkering voor moederschapsrust is een percentage van het brutoloon (zie tabel p. 13).
Moederschapshulp voor vrouwelijke zelfstandigen Elke vrouwelijke zelfstandige kan bij haar socialeverzekeringsfonds 105 gratis dienstencheques aanvragen voor de geboorte van een kind. Met deze cheques, die 8 maanden geldig zijn, kunt u hulp verkrijgen voor het huishou den, het bereiden van maaltijden, de bood schappen, enz. Kinderopvang mag niet met deze cheques betaald worden. Aanvragen moeten tussen de 6e zwanger schapsmaand en de 15e week na de beval ling gebeuren via e-mail of brief aan het socialeverzekeringsfonds.
U bent ambtenaar Uw uitkering (= 100 procent van uw loon) ontvangt u tijdens de ganse duur van de moederschapsrust van de overheidsinstelling waar u werkt, en dus niet van het ziekenfonds. U bent zelfstandige Vrouwen die een zelfstandig hoofdberoep uitoefenen en helpende echtgenotes hebben recht op de moederschapsuitkering mits de wachttijd van zes maanden volbracht is. Bezorg het aanvraagformulier ‘moederschapsuitkering voor zelfstandigen’ waarop u aangeeft vanaf wanneer u wilt rusten ingevuld terug aan het ziekenfonds en voeg er een uittreksel uit de geboorteakte bij. De betaling van de uitkering voor de 3 verplichte rustweken zal gebeuren bij ontvangst van dit document en op voorwaarde dat het lid in orde is met haar bijdrage bij de sociale verzekeringskas. De uitkering voor de facultatieve weken wordt betaald bij
& Meer details kunt u bekomen bij uw socialeverzekeringskas of op www.dienstencheques-rva.be
Wat nog te doen voor de geboorte? U werkt in loondienst Geef uw werkgever ten laatste 7 weken (9 weken in geval van een meerling) vóór de bevalling een doktersattest met de vermoedelijke geboortegids PAGina 11
bevallingsdatum en zeg hem ook vanaf wanneer u uw voorbevallingsrust neemt. U bent werkloos Schrijf op uw stempelkaart een Z in de vakjes die overeenstemmen met het verlof. Op die manier weet de VDAB/Actiris dat u in moederschapsrust bent. Wat nog te doen na de geboorte? U werkt in loondienst Vanaf het moment dat u opnieuw begint te werken of te stempelen, hebt u maximaal acht dagen om het bericht van werkhervatting of het bericht van hervatting van de werkloosheid aan het ziekenfonds te bezorgen. Dit document kreeg u van het ziekenfonds en moet u eerst laten invullen door uw werkgever of de instelling die uw werkloosheidsuitkering uitbetaalt. Denk eraan om u opnieuw bij de VDAB/Actiris te laten inschrijven als u werkloos bent. Wilt u thuisblijven om voor uw kindje te zorgen? Laat het schriftelijk weten aan uw ziekenfonds. U werkt als zelfstandige Als u een uitkering geniet, bezorgt u het ziekenfonds, binnen 2 dagen, een attest om te melden dat u opnieuw als zelfstandige aan het werk bent.
PAGina 12 geboortegids
Wie krijgt welke uitkering? (index op 1 april 2013)
Bediende/arbeider (met arbeidscontract)
Werkloze (volledig, gecontroleerd)
Bij contractbreuk (arbeidsovereenkomst verbroken bij het begin van de moederschapsrust)
Uitkering gedurende de eerste 30 dagen 82 % van het gederfde onbegrensde loon
Basisuitkering 79,5 % van het brutoloon, uitkering + 19,5 % van het begrensd brutoloon begrensd tot 104,62 euro per dag
Uitkering van de 31e dag tot het einde van de 15 weken Basisuitkering 75 % van het brutoloon, uitkering begrensd tot 98,70 euro per dag + 15 % van het begrensd brutoloon
75 % van het brutoloon, uitkering begrensd tot 98,70 euro per dag
Verlenging moederschapsrust bij ziekenhuisopname baby of 16e week bij arbeidsongeschiktheid 75 % van het brutoloon, uitkering Basisuitkering begrensd tot 98,70 euro per dag + 15% van het begrensd brutoloon
Invalide Voor een invalide (dit wil zeggen iemand die langer dan 1 jaar ziek is) in moederschaps rust kan de moederschapsuitkering nooit lager zijn dan de invaliditeitsuitkering. Het statuut van invalide geeft normaal recht op verhoogde kinderbijslag. Die krijgt u enkel onder bepaalde voorwaarden.
75 % van het brutoloon, uitkering begrensd tot 98,70 euro per dag
Arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur Uw moederschapsverlof verandert niets aan de einddatum van uw contract. U kunt uw moederschapsrust helemaal opnemen en u daarna opnieuw laten inschrijven als werk zoekende.
geboortegids PAGina 13
ZWANGER EN ZIEK, WAT NU? Zwangerschap biedt helaas geen bescherming tegen ziekte. Als u ziek wordt, zal uw arts u ar beidsongeschikt verklaren, of ongeschikt om een job te zoeken indien u werkloos bent. U werkt in loondienst Breng uw werkgever op de hoogte en bezorg hem een doktersbriefje. U hebt daarvoor maxi maal 2 werkdagen de tijd vanaf de dag nadat u ziek werd. Verstuur het attest per aangete kende brief of laat het op het bedrijf afgeven tegen ontvangstbewijs. U bent ook verplicht het ziekenfonds op tijd een origineel doktersbriefje te bezorgen. Op tijd, dat is binnen 28 dagen voor een bediende, binnen 14 dagen voor een ar beidster en binnen 2 dagen voor een werkloze. Wie betaalt wat ? U wordt ziek vóór de voorbevallingsrust. Tijdens de rustperiode bent u nog steeds ziek. Uw arbeidsongeschiktheid wordt behandeld als een normaal ziekteverlof. De werkgever betaalt u een gewaarborgd loon gedurende de eerste 30 dagen (bediende) of 14 dagen (arbeidster). Bent u daarna nog ziek, dan krijgt u een uit kering van het ziekenfonds. Dat is 60 procent van het brutoloon. De uitkering kan maximaal 78,96 euro per dag bedragen (index van 1 april 2013). Deze uitkering wordt doorbetaald tot PAGina 14 geboortegids
daags vóór de eerste dag van de zesde week vóór de uitgerekende bevallingsdatum. Daarna ontvangt u vijftien weken lang een moeder schapsuitkering. Als u ononderbroken arbeidsongeschikt was tijdens de zes weken die de bevalling vooraf gaan (of acht weken bij de geboorte van een meerling), dan kan de nabevallingsrust met één week verlengd worden. De uitkering voor deze extra week bedraagt 75 % van het bru toloon, begrensd tot 98,70 euro per dag (index 01/04/13). Meer info op pagina 9. U wordt ziek tijdens de voorbevallingsrust tot de bevallingsdatum Deze arbeidsongeschiktheid wordt meestal beschouwd als moederschapsrust. Het bedrag van die uitkering is trouwens voordeliger. U werkt als zelfstandige U bent arbeidsongeschikt als u uw zelfstandige beroep volledig moet stopzetten door een letsel of door functionele stoornissen (100 %). U hebt 28 dagen om u bij het ziekenfonds ziek te melden. Deze termijn loopt vanaf de dag na dat u ziek werd. Bezorg het ziekenfonds een verklaring van arbeidsongeschiktheid. Ver stuur het met de post of geef het tegen ont vangstbewijs af aan een van onze loketten. Het ziekenfonds zal u dan een aantal formulieren
toesturen die u ingevuld moet terugbezorgen. Via deze formulieren worden inlichtingen ge vraagd over uw arbeidsongeschiktheid en de stopzetting van uw activiteit of van uw bedrijf. Wie betaalt wat? De eerste maand ontvangt u niets. Daarna betaalt het ziekenfonds u een uitkering van 53,99 euro (samenwonende met gezinslast), 33,13 euro (samenwonende zonder gezinslast) of 40,81 euro (alleenstaande). Deze bedragen worden zes da gen per week uitgekeerd. (Index 01/09/13) U bent werkloos U hoeft de VDAB/Actiris niet bij het begin van de arbeidsongeschiktheid te verwittigen. Schrijf gewoon een Z op uw stempelkaart in de vakjes van de dagen dat u arbeidsongeschikt bent. U bent wel verplicht u ziek te melden bij de ad viserend geneesheer van het ziekenfonds. Dat moet binnen 2 werkdagen na het begin van de arbeidsongeschiktheid gebeurd zijn. Wie betaalt wat? De mutualiteit betaalt u tot de zesde week (8e bij een meerling) voorafgaand aan de bevalling een uitkering die gelijk is aan de basisuitkering. Indien u een bijkomende week moederschaps rust (16e week bij arbeidsongeschiktheid) ge niet, krijgt u dan de basisuitkering + 15 % van uw laatste gederfd brutoloon.
Geboorteverlof Wat? De vader of meeouder heeft recht op 10 dagen geboorteverlof. De 10 dagen geboorteverlof moeten opgenomen worden binnen de 4 maanden na de geboorte, in één keer of in verschillende keren. Bij de geboorte van een meerling heeft de vader/meeouder slechts één keer recht op de 10 dagen geboorteverlof. De meeouder is de persoon die op het moment van de geboorte: – gehuwd is met de moeder van het kind – wettelijk samenwoont met de moeder van het kind op de wettelijke verblijfplaats van het kind – drie jaar permanent en op affectieve wijze samenwoont met de moeder van het kind Opgelet! – Als er een wettelijk erkende vader op het geboorteattest staat, dan heeft alleen hij recht op geboorteverlof. – Er mag geen bloedband (ouder, grootouder, broer, zus, tante, ...) zijn tussen de moeder van het kind en de meeouder. Uitkering? De eerste 3 dagen worden volledig betaald door uw werkgever (100 % van het loon). Om recht geboortegids PAGina 15
te hebben op uw loon, moet u uw werkgever op voorhand inlichten over de bevalling. De 7 overige dagen worden door het ziekenfonds betaald. De uitkering bedraagt 82 % van uw brutoloon, met een maximum van 107,91 euro/ dag (index 01/04/13). Procedure Het aanvraagformulier kunt u bij ons ziekenfonds krijgen. Vul het in en bezorg het ons samen met een uittreksel uit de geboorteakte. Samen met dat aanvraagformulier ontvangt u van ons ziekenfonds ook een inlichtingsblad. Een deel ervan vult u zelf in. Het andere deel laat u door uw werkgever invullen. Op het einde van het geboorteverlof bezorgt u het inlichtingsblad terug aan het ziekenfonds.
Omzetting van moederschapsverlof in geboorteverlof Voorwaarden De vader of meeouder van het kind kan het moederschapsverlof overnemen. Dit kan slechts als de moeder langer dan 7 dagen na de bevalling in het ziekenhuis moet blij ven en het pasgeboren kind al naar huis is, of als de moeder sterft. Onder die voorwaar den kunt u als vader/meeouder de moeder schapsrust en de uitkering van de moeder overnemen. Wat moet u doen ? Verwittig onmiddellijk uw werkgever als u werknemer bent. Zo geniet u een bescher ming tegen ontslag. Bij het ziekenfonds vraagt u de overdracht van het moeder schapsverlof. Bezorg ons daarvoor een bewijs van het ziekenhuisverblijf of een uittreksel uit de overlijdensakte van de moeder, plus een attest waarop de inrich ting aangeeft dat het pasgeboren kind uit het ziekenhuis ontslagen is. Uitkering De moeder ligt in het ziekenhuis De moeder behoudt haar eigen moeder schapsuitkering tijdens het verlof van de vader/meeouder. De vader/meeouder ont vangt een uitkering ter waarde van 60 procent
PAGina 16 geboortegids
van zijn bruto bezoldiging. De uitkering kan maximaal 78,96 euro per dag bedragen (index van 1 april 2013). De moeder is overleden De 1e maand krijgt de vader of meeouder, naargelang de beroepscategorie, 82 procent van het niet-begrensde brutoloon of 79,5 pro cent van het brutoloon uitbetaald. In dat laatste geval kan de uitkering maximaal 104,62 euro per dag bedragen (index van 1 april 2013). Voor de overige dagen ontvangt hij een uitkering van 75 procent van zijn brutoloon. De uitkering is begrensd tot 98,70 euro per dag (index van 1 april 2013). Tot wanneer? Het verlof eindigt wanneer de moeder het ziekenhuis verlaat, maar ten laatste op het einde van het moederschapsverlof dat de moeder bij haar opname nog niet had opge bruikt. Wie verwittigt u op het einde van het verlof? Binnen 8 dagen na het einde van het verlof bezorgt de vader/meeouder het ziekenfonds 2 attesten. Eén van de werkgever of de uit betalingsinstelling, met vermelding van de datum waarop het werk of de werkloosheid is hervat. En een ander van het ziekenhuis met de datum waarop de moeder uit het zie kenhuis is ontslagen.
ADOPTIEVERLOF Als het kind bij het begin van het adoptieverlof jonger dan 3 jaar is, dan hebt u recht op 6 we ken. Is het kind bij het begin van het verlof 3 jaar of ouder, dan zijn er 4 weken voorzien. Voor een adoptiekind met een handicap van meer dan 66 procent verdubbelt de duur van het verlof. Het adoptieverlof begint ten laatste binnen 2 maanden nadat het kind in het rijksregister is ingeschreven. Het eindigt automatisch in de week waarin het kind 8 jaar wordt. Als u adoptieverlof wilt nemen, moet u een aanvraag indienen bij uw ziekenfonds. U moet ook uw werkgever minstens 1 maand voor aanvang van het adoptieverlof op de hoogte stellen. Dit doet u door middel van een aangetekende brief met daarin de starten einddatum van het verlof. De nodige bewijsstukken moeten ten laatste bij aanvang van het adoptieverlof aan uw werkgever overhandigd worden. De uitkering bedraagt 82 procent van uw brutoloon, met een maximum van 107,91 euro/dag (index 01/04/13). Opgelet! Deze regeling geldt ook voor zelfstan digen (forfaitaire bedragen van 440,50 euro, in dex 01/12/12).
geboortegids PAGina 17
BORSTVOEDINGSVERLOF Wat ? Borstvoedingsverlof is een periode waarin u niet werkt om uw baby de borst te geven. Deze periode sluit aan op de moederschapsrust. U werkt voor de overheid Er bestaat geen specifiek borstvoedingsverlof in de overheidssector. U hebt wel recht op loop baanonderbreking of ouderschapsverlof (meer daarover op pagina 21). Onder voorwaarden kunnen contractuelen ook aanspraak maken op de ‘werkverwijdering voor borstvoeding’. U werkt in de privésector Hier bestaan verschillende mogelijkheden. – Collectieve overeenkomst Misschien voorziet de collectieve overeen komst voor de sector of het bedrijf waar u werkt een borstvoedingsverlof. Tijdens die periode krijgt u doorgaans geen loon. De duur kan verschillen. – Individuele overeenkomst met de werkgever U kunt met uw werkgever afspreken om een tijdje onbetaald verlof te nemen. U moet dan wel een bijdrage voor de voort gezette verzekering aan het ziekenfonds betalen. Anders verliest u uw rechten in de ziekteverzekering. PAGina 18 geboortegids
– Werkverwijdering voor borstvoeding Houdt uw werk risico's in, voor u en voor uw baby, dan hebt u recht op borstvoe dingsverlof en ontvangt u een uitkering. Die is gelijk aan 60 procent van het bruto loon. De uitkering kan maximaal 78,96 euro per dag bedragen (index van 1 april 2013). De arbeidsgeneesheer beslist welk soort werk binnen het bedrijf ongezond is voor het kind en welk personeel voor een 'werk verwijdering' in aanmerking komt. Geeft u borstvoeding en denkt u dat uw werk de gezondheid van de baby in gevaar brengt, dan hebt u er alle belang bij om dit aan de arbeidsgeneesheer te melden. De uitkering van het ziekenfonds kan tot maximaal 5 maanden na de bevalling wor den genoten.
& Om
te weten welk soort werk een risico inhoudt voor de moedermelk, kunt u terecht bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Toezicht op het Welzijn op het Werk.
De nodige informatie om hen te contacteren vindt u op p. 47.
BORSTVOEDINGSPAUZES Wat? Een borstvoedingspauze is een werkonderbre king die u mag nemen om uw kind de borst te geven of moedermelk af te kolven. U kunt daar voor gebruik maken van een aangepaste ruimte die uw werkgever ter beschikking moet stellen. Hoelang? Een borstvoedingspauze duurt een half uur. De borstvoedingspauzes worden tijdens de werk uren genomen. De werkneemsters die tijdens een arbeidsdag minder dan 7:30 uur werken, hebben recht op één pauze. Werkneemsters die 7:30 uur of langer werken per arbeidsdag, hebben recht op twee pauzes (die in 1 of 2 keer kunnen worden opgenomen). De duur van de borstvoedingspauze valt binnen de normale ar beidstijd van een werkdag. Wanneer? Tot 9 maanden na de geboorte van uw kindje kunt u borstvoedingspauzes nemen op het werk. Wat moet u doen? Als u dit recht wilt genieten, moet u het 2 maan den voordien aan de werkgever vragen. Stuur hem een aangetekende brief of geef hem een brief af en vraag hiervoor een ontvangst bewijs. Deze termijn kan in overleg met de werkgever verkort
worden. Om de uitkering te krijgen, bezorgt u het ziekenfonds een attest met daarop: 1 de totale periode waarin u borstvoeding kunt geven. 2 de (half)uren melkpauze waarvoor de werk gever u geen loon betaalt. 3 uw bruto uurloon. Dat attest is te verkrijgen in alle kantoren van ons ziekenfonds. Uitkering De borstvoedingspauzes worden door de ziekte verzekering vergoed, en niet door de werkgever. De uitkering van het ziekenfonds is gelijk aan 82 procent van het onbegrensde gederfde bruto loon voor de uren of halfuren van de melkpauze. Bescherming tegen ontslag U geniet een bescherming tegen ontslag vanaf het moment dat u aan de werkgever hebt ge meld dat u van plan bent om borstvoedings pauzes te nemen. Deze bescherming loopt door tot 1 maand na de einddatum van het laatste at test of doktersbriefje. De werkgever mag u nog altijd ontslaan om re denen die niets te maken hebben met het feit dat u de borst geeft of melk afkolft. Hij moet dat wel kunnen bewijzen. Als u erom vraagt, moet hij u schriftelijk op de hoogte stellen van de redenen voor het ontslag.
geboortegids PAGina 19
Open uw deur voor ons! Wij bieden een waaier aan zorg en diensten om het leven thuis makkelijker te maken. [Vraag advies aan uw raadgever]
www.fsmb.be
Tijd nemen om voor uw kindje te zorgen Om een kindje groot te brengen is tijd nodig. Het ouderschapsverlof en het tijdskrediet geven zowel mama als papa de mogelijkheid om veel tijd met hun kindje door te brengen.
Ouderschapsverlof Er bestaan heel wat mogelijkheden om uw werkprestaties tijdelijk te onderbreken of te verminderen om tijd door te brengen met uw kindje. Bij de overheid Een algemene regeling voor de overheidsdien sten is er niet. Elk bestuursniveau (federale overheid, gewestelijke, provinciale en plaatse lijke besturen) en elk gewest (Vlaanderen, Brus sel, Wallonië) heeft zijn eigen regels. Er bestaan ook verschillen tussen de diverse statuten. Be vraag u bij de instelling zelf. In de privésector Voor wie? De meeste werknemers kunnen een loop baanonderbreking genieten in het kader van het ouderschapsverlof. Daarvoor moet u in de loop van de 15 maanden voor uw aanvraag minstens 12 maanden een arbeidsovereenkomst met de zelfde werkgever hebben. Het recht op ouderschapsverlof geldt zowel voor de vader als voor de moeder. Voor een meerling wordt het verlof per kind toegestaan en niet per zwangerschap. Elk kind geeft dus recht op ouderschapsverlof.
Wanneer? Ouderschapsverlof kan genomen worden vanaf de geboorte of adoptie van het kind tot zijn 12e verjaardag. Voor hoelang? U hebt drie manieren om het ouderschapsverlof op te nemen, u mag de systemen ook combine ren: 1 Volledig stoppen met werken Of u voltijds of deeltijds werkt, speelt geen rol. U kunt gedurende 4 maanden volledig stoppen met werken. U mag die 4 maanden ook opslitsen in periodes van een maand, of een veelvoud daarvan. 1 Halftijds stoppen met werken Als u voltijds werkt, kunt u gedurende 8 maanden zonder onderbreking halftijds werken. Die 8 maanden kunt u ook verdelen over periodes van 2 maanden, of een veel voud daarvan. 1 Eén vijfde minder werken Als u voltijds werkt, kunt u uw prestaties met één vijfde verminderen gedurende een periode van 20 maanden. Deze periode mag u ook opsplitsen in stukken van 5 maanden, of een veelvoud daarvan.
geboortegids PAGina 21
U kunt de 3 systemen combineren. Hou daarbij wel rekening met volgend principe: 1 maand volledig stoppen = 2 maanden half tijds stoppen = 5 maanden 1/5 minder werken.
Wat moet u doen? Werkgever U moet uw werkgever 3 maanden op voorhand verwittigen. U kunt met uw werkgever
afspreken om die termijn in te korten. Stuur hem een aangetekende brief, of geef hem een gewone brief en laat hem een kopie daarvan voor ontvangst ondertekenen. In de brief moet u vermelden welk type ouderschapsverlof u wenst te nemen en geeft u de begin- en einddatum van het ouderschapsverlof op. Voor de start van uw ouderschapsverlof moet u uw werkgever ook een bewijs van de geboorte of adoptie geven, bvb. een uittreksel uit de geboorteakte of een inschrijvingsattest in het bevolkings- of vreemdelingenregister en een adoptieattest. U moet telkens een nieuwe aanvraag indienen voor elke ononderbroken periode van ouderschapsverlof. In principe kan de werkgever het verlof niet weigeren. Hij kan het wel maximaal 6 maanden uitstellen als dat nodig is voor de goede werking van het bedrijf. Hij laat dat schriftelijk weten binnen de maand na de aanvraag. RVA Om een uitkering van de RVA te krijgen, moet u uw aanvraag (via het daarvoor bestemde formulier van de RVA) sturen naar de dienst Loopbaanonderbreking van het RVA-kantoor van uw woonplaats. U moet het formulier ten vroegste zes maanden vóór de aanvangsdatum van de onderbreking en ten laatste twee maanden na de aanvangsdatum van de onderbreking opsturen.
PAGina 22 geboortegids
Bescherming tegen ontslag Vanaf de dag van de aanvraag tot 3 maanden na afloop van het ouderschapsverlof, geniet de aanvrager een speciale bescherming tegen ontslag. Welk bedrag? Voor de periode waarin de arbeidsovereenkomst geschorst is (geheel of gedeeltelijk), betaalt de werkgever geen loon. U ontvangt dan een uitkering van de RVA.
Alle ouders hebben recht op een vierde maand ouderschapsverlof, maar de uitkeringen voor deze vierde maand worden slechts toegekend voor geboortes of adopties na 8 maart 2012. Voor geboortes en adopties voor deze datum betreft het een onbetaald verlof.
U stopt helemaal met werken (volledige schorsing) Voltijdse werkkrachten hebben recht op een uitkering van 786,78 euro bruto per maand (bedrag op 1 december 2012). Deeltijdse werkkrachten krijgen per maand een deel van dit bedrag, naargelang de duur van hun normale arbeidsprestaties. U werkt minder (beperking van de prestaties) Werkt u tijdelijk halftijds, dan hebt u recht op een uitkering van 393,38 euro bruto per maand (bedrag op 1 december 2012). Beperkt u uw arbeidsprestatie met één vijfde, dan ontvangt u maandelijks een uitkering van 133,45 euro bruto of 179,47 euro bruto als u als alleenstaande werknemer uitsluitend samenwoont met één of meer kinderen ten laste (bedragen op 1 december 2012). geboortegids PAGina 23
Tijdskrediet Wat? Alle werknemers uit de privésector hebben recht op tijdskrediet. Het is een systeem waarin u een periode minder kunt werken of helemaal kunt stoppen met werken. Tijdskrediet hoeft niet noodzakelijk te dienen om een kind op te voeden. Het is bedoeld om mensen de kans te geven tijd vrij te maken om bijvoorbeeld de zorg voor een zieke ouder op te nemen, een persoonlijk project te realiseren enzovoort. Hoe? Het systeem van tijdskrediet staat u toe om uw prestaties 1 volledig te onderbreken gedurende een periode van 12 maanden. 1 halftijds te onderbreken gedurende een periode van 24 maanden (als u minstens 75 % werkt). 1 met één vijfde te verminderen gedurende een periode van 60 maanden (als u voltijds werkt). Het is mogelijk om het tijdskrediet te verlengen met – 3 jaar, als het aangevraagd wordt om zich bezig te houden met een kind tot 8 jaar, voor een zieke te zorgen, palliatieve zorg te bieden aan een naaste of een opleiding te volgen. PAGina 24 geboortegids
– 4 jaar, als het aangevraagd wordt om medische bijstand te bieden aan een minderjarig kind met een ernstige ziekte of een kind tot 21 jaar met een handicap. Dit tijdskrediet moet binnen een periode van 3 of 4 jaar genomen worden, ongeacht het type (volledig, halftijds of 1/5). Voorwaarden U hebt pas recht op een uitkering voor tijdskrediet als u minstens 2 jaar een arbeidsovereenkomst hebt met uw werkgever en een beroepscarrière van minstens 5 jaar. Als u tijdskrediet neemt onmiddellijk nadat u al uw rechten op ouderschapsverlof voor alle rechtgevende kinderen uitgeput hebt, hoeft u niet aan deze voorwaarden te voldoen. Als u in een bedrijf met minder dan 11 werk nemers werkt, hebt u niet zomaar recht op tijdskrediet. Uw werkgever moet eerst zijn akkoord geven. In bedrijven vanaf 11 werknemers hebt u recht op de gevraagde vorm van tijdskrediet als alle voorwaarden vervuld zijn. Desalniettemin is het recht op tijdskrediet beperkt tot 5 % van het totale aantal werknemers. Als dit quotum bereikt is, worden de aanvragen voor tijdskrediet uitgesteld tot er weer een plaats vrijkomt.
Wat moet u doen? Stel de werkgever schriftelijk op de hoogte van uw plannen, zodat hij praktische regelingen kan treffen (3 maanden op voorhand bij een bedrijf met meer dan 20 werknemers, 6 maanden bij een bedrijf met minder dan 20 werknemers). U kunt dit via een aangetekende of gewone brief melden. In dat laatste geval laat u de werkgever een kopie voor ontvangst ondertekenen. U dient ook een attest van tijdskrediet van de RVA bij te voegen, daarin wordt vermeld of u al loopbaanonderbreking of tijdskrediet heeft genoten. Als u tijdskrediet vraagt voor een in de wetgeving bepaalde reden, dan moet u het document 'Bewijs van het motief' overhandigen aan uw werkgever. Uitkering Wanneer u de toestemming tot tijdskrediet ontvangen hebt van uw werkgever, kunt u een uitkering aanvragen bij de RVA. Deze dient om het loonverlies ten gevolge van het tijdskrediet te compenseren. Het gaat om een maandelijkse uitkering. Volgende bedragen gelden voor de uitkering voor tijdskrediet (geldig sinds indexatie van 1 december 2012): – 481,02 euro bruto per maand voor een volledige schorsing van de activiteit (641,37 euro bij 5 of meer jaar anciënniteit) – 240,51 euro bruto per maand voor een
vermindering van de arbeidsprestaties tot een halftijdse betrekking (320,68 euro bij 5 of meer jaar anciënniteit) – 158,38 euro bruto per maand voor een vermindering van de arbeidsprestaties met één vijfde (204,39 euro voor alleenwonende werknemers) Deze uitkeringen zijn forfaitair. Dat wil zeggen dat het bedrag ervan niet varieert volgens uw oorspronkelijk loon, maar wel op basis van uw anciënniteit bij uw werkgever, uw tewerkstelling, uw gezinssituatie en uw leeftijd. onderbrekingsuitkeringen zijn onder De worpen aan bedrijfsvoorheffing. Dit speelt
G
een rol bij uw belastingen. Voor bijkomende inlichtingen kunt u terecht bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). De nodige informatie om hen te contacteren vindt u op p. 48.
geboortegids PAGina 25
Onbetaald verlof Verlof zonder wedde U kunt steeds aan uw werkgever vragen om ‘verlof zonder wedde’ te krijgen. Samen met hem kunt u dan bepalen onder welke voorwaar den, voor hoelang u verlof neemt enz. U moet het dus met elkaar eens worden want onbetaald verlof is geen ‘recht’. Onbetaald verlof heeft gevolgen voor uw rech ten in de sociale zekerheid, meer bepaald in de werkloosheidsverzekering en de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Misschien voorziet de collectieve arbeidsovereenkomst voor uw sec tor of bedrijf wel een regeling voor verlof zonder wedde. Dat is bijvoorbeeld het geval in de sector van de grootwarenhuizen, de verzekeringen en de maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie. Stoppen met werken Als u ontslag neemt om voor uw kind te zorgen, krijgt u geen uitkering voor de tijd dat u uw kind opvoedt. U behoudt wel uw recht op uitkeringen tijdens de eerste 3 jaar na de geboorte van uw kind op voorwaarde dat u zich minstens 6 maan den met de opvoeding van uw kind bezighoudt. Als u zich na die 6 maanden inschrijft als werk zoekende, kunt u opnieuw een werkloosheids uitkering ontvangen en bent u opnieuw gedekt voor alle sectoren van de sociale zekerheid. PAGina 26 geboortegids
duidelijk in uw ontslagbrief dat u de Vermeld arbeidsovereenkomst verbreekt om uw kind
G
op te voeden.
Gezinsbijslag Een nieuwkomer in uw gezin opnemen kost een hoop geld. Gelukkig kunt u rekenen op het kraamgeld of de adoptiepremie, en de kinderbijslag om uw kind een goede start te geven.
KRAAMGELD Wat? Het kraamgeld wordt uitbetaald bij de geboorte van elk kind dat recht geeft op kinderbijslag (zie p. 28). Het is bedoeld om de ouders te helpen het kind in optimale materiële omstandigheden in het gezin op te nemen. Wie vraagt het kraamgeld? De vader vraagt het kraamgeld aan. Als de vader geen werknemer, werkloze, invalide of gepen sioneerde is, vraagt de moeder het kraamgeld aan. Als de vader en de moeder geen van beide werknemer of zelfstandige zijn, kan een ander gezinslid het kraamgeld aanvragen. Dat kan een inwonende grootouder, oom of tante van het kind zijn. Een broer of zus van het kind hoeft niet noodzakelijk tot het gezin te behoren om de aan vraag in te dienen. Wat moet ik doen? Het kraamgeld kunt u aanvragen vanaf de 6e zwangerschapsmaand en tot maximaal 5 jaar na de geboorte.
U bent werkloos, invalide of gepensioneerd Om het kraamgeld aan te vragen hebt u een spe ciaal formulier nodig dat u kunt krijgen bij het kinderbijslagfonds van uw laatste werkgever. U bent zelfstandige U kunt het aanvraagformulier krijgen bij uw socialeverzekeringskas waar u het ook moet terugbezorgen. Als de aanvraag na de geboorte gebeurt, moet u het geboorteattest bijvoegen. Wanneer wordt het betaald? Het kraamgeld wordt betaald vanaf de 8e zwangerschapsmaand. Het wordt ook uitbetaald voor een doodgeboren kind of bij een miskraam na een zwangerschap van minstens 180 dagen. Hoeveel? U krijgt 1.223,11 euro voor het eerste kind en 920,25 euro voor de volgende kinderen. Bij de geboorte van een meerling geeft elk kind recht op 1.223,11 euro (bedragen geldig op 1 de cember 2012).
U bent werknemer Om het kraamgeld aan te vragen hebt u een speciaal formulier nodig dat u kunt krijgen bij het kinderbijslagfonds van uw werkgever.
geboortegids PAGina 27
KINDERBIJSLAG Wat? Werknemers, zelfstandigen, ambtenaren, uit keringsgerechtigde werklozen, invaliden en ge pensioneerden hebben recht op kinderbijslag. De rechten op kinderbijslag hangen af van de werksituatie en de sociale situatie. Wie opent het recht op kinderbijslag? Meestal is een van beide ouders rechthebbende op kinderbijslag. Dit wil zeggen dat deze ou der het recht op kinderbijslag doet ontstaan. Doorgaans is dat de vader. Maar het kan ook de moeder zijn, als dit beter is voor het kind. Bij voorbeeld als de vader een zelfstandige is en de moeder een werkneemster. De rechthebbende is steeds een bloedverwant of een aanverwant (= aangetrouwde familie) van het kind. Wat moet u doen? De rechthebbende moet de kinderbijslag aan vragen. Als werknemer krijgt u kinderbijslag van het kinderbijslagfonds van uw werkgever. Op de gemeente ontving u een speciaal attest om de kinderbijslag aan te vragen. Dat attest stuurt u aangetekend naar het kinderbijslagfonds.
PAGina 28 geboortegids
Als zelfstandige vraagt u de kinderbijslag aan uw sociale verzekeringskas. Stuur daarvoor het speciale attest dat u op de gemeente kreeg naar die kas. Doe dat per aangetekende brief. Als ambtenaar dient u zich tot uw personeels dienst te wenden. Dit geldt zowel voor contrac tuelen als voor vastbenoemden. Als werkloze, invalide of gepensioneerde vraagt u de kinderbijslag aan het kinderbij slagfonds van uw laatste werkgever, of aan de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (RKW). Wie nog nooit werkte, vraagt de kinderbijslag ook aan de RKW. u al kinderbijslag voor één of meer kin Krijgt deren, of is er vóór de geboorte al kraamgeld
G
betaald, dan moet u niets doen. Het kinder bijslagfonds onderzoekt automatisch uw recht op kinderbijslag.
Wanneer aanvragen? Vraag de kinderbijslag aan bij de geboorte van het kind. Vanaf wanneer krijgt u kinderbijslag? Kinderbijslag wordt 1 keer per maand betaald, vanaf de maand na die waarin het kind geboren is. De betaling gebeurt telkens in de loop van de
volgende maand. De kinderbijslag wordt altijd betaald op de 10e dag van de maand die volgt op de maand waarop de bijslag betrekking heeft. Voorbeeld: een kind dat in januari geboren is, geeft vanaf februari recht op kinderbijslag. De betaling gebeurt in maart.
jongere moet onderwijs of een opleiding volgen, en mag maar beperkt werken of slechts een klein inkomen hebben via werk of een sociale uitkering.
Hoeveel? Hoeveel kinderbijslag u krijgt, hangt af van de rang van het kind binnen het gezin, de leeftijd van het kind en het sociaal statuut van de recht hebbende ouder. Voor een kind met een erkende handicap of ge troffen door een aandoening kunt u recht heb ben op een toeslag. U dient dit aan te vragen bij het kinderbijslagfonds. Informatie over de juiste bedragen kunt u vra gen bij de RKW als u werknemer bent en bij het RSVZ als u zelfstandige bent. Als het dossier reeds actief is, neemt u rechtstreeks contact op met de kas waartoe u behoort. Tot wanneer? Kinderen van 0 tot 18 jaar hebben onvoor waardelijk recht op kinderbijslag tot 31 augustus van het jaar waarin ze 18 worden (21 jaar voor gehandicapte kinderen). Tussen 18 en 25 jaar zijn er voorwaarden: de geboortegids PAGina 29
ADOPTIEPREMIE Wat? De adoptiepremie wordt betaald bij de adoptie van een kind dat recht geeft op kinderbijslag. Ze is bedoeld om de adoptieouders te helpen het kind in optimale materiële omstandigheden in het gezin op te nemen. Wie vraagt ze aan? De vader vraagt de adoptiepremie aan. Is hij geen werknemer (of werkloze, zieke, gepensi oneerde), dan vraagt de moeder ze aan. Als de vader en de moeder geen werknemer of zelf standige zijn, kan de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid een afwijking van de regels toestaan. Uw kinderbijslagfonds kan u informa tie geven.
Wat moet u doen? Vraag de premie aan zodra de adoptieprocedure in België gestart of de buitenlandse adoptie af gerond is. U bent werknemer, werkloos, invalide of gepensioneerd Bezorg het kinderbijslagfonds van uw werkge ver (of uw laatste werkgever als u werkloos, in valide of gepensioneerd bent): – een kopie van de akte waaruit blijkt dat u een kind wil adopteren of geadopteerd hebt. – het formulier ‘Aanvraag om een adoptie premie’ (Eter). Dat formulier kunt u bekomen bij het kinderbijslagfonds van uw werkgever (of van uw laatste werkgever als u werkloos, invalide of gepensioneerd bent). U bent zelfstandige U kunt het aanvraagformulier krijgen bij uw socialeverzekeringskas waar u het ook moet te rugbezorgen. Voorwaarden? 1 De adoptie moet blijken uit een Belgische of buitenlandse akte. 2 Het kind moet recht hebben op kinderbij slag. 3 Er mag voor het kind in België nog geen kraamgeld betaald zijn aan de adoptieou der of diens (huwelijks)partner.
PAGina 30 geboortegids
Wanneer wordt ze betaald? Zodra het kinderbijslagfonds de nodige docu menten heeft, krijgt u zo snel mogelijk de adop tiepremie. Hoeveel? De adoptiepremie bedraagt 1.223,11 euro (bedrag op 1 december 2012). Weet u niet bij welk kinderbijslagfonds het bedrijf waar u werkt of werkte, is aangesloten? Vraag het aan uw werkgever, aan uw werkloosheidskas of aan de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (RKW) of aan het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ). De nodige informatie om hen te contacteren vindt u op p. 48.
geboortegids PAGina 31
Gezinsbegeleiding en kinderopvang Voor en na een bevalling spoken een heleboel vragen door uw hoofd. Is mijn baby in goede gezondheid? Wie zorgt voor mijn kindje als ik uit werken ga? Kind en Gezin wil voor elk kind zoveel mogelijk kansen creëren. Hier leest u wat Kind en Gezin voor u kan doen.
gezinsbegeleiding Aanstaande ouders en ouders met jonge kinde ren van 0 tot 3 jaar (tot 6 jaar voor niet-school gaande kinderen) kunnen terecht bij Kind en Gezin. Prenatale infoavonden Op de infoavonden ‘Kind op komst’ krijgen aan staande ouders informatie over het verloop van de zwangerschap en de bevalling, de behoeften van de baby, het ouderschap, de borstvoeding, de baby- en peuteruitzet, de sociale en juridi sche kant van de zwangerschap, de kinderop vang, het verblijf in de kraamkliniek en de ver loskamer. Deze sessies worden georganiseerd in samenwerking met de kraamklinieken en de deelname is gratis.
Huisbezoeken Kort na het verblijf in de kraamafdeling krijgt u al bezoek van de regioverpleegkundige van Kind en Gezin, die de geboortegegevens van het kind zal noteren en u de verdere dienstverlening van Kind en Gezin zal voorstellen. In de eerste 2 maanden na de geboorte brengt de regioverpleegkundige een 2e bezoek bij de ouders thuis. Zij maakt tijd om over dagelijkse verzorging en opvoeding van hun kind te praten. Kind en Gezin biedt een vroege gehoortest aan enkele weken na de geboorte. Deze test kan ook gebeuren in het consultatiebureau of in het re giohuis. Prenatale steunpunten De prenatale steunpunten zijn er voor zwangere vrouwen met specifieke problemen (alleen staande moeders, ongewenste zwangerschap of andere sociale problemen). Het steunpunt kan zorgen voor medische en/of psychosociale be geleiding. Inloopteams Inloopteams zijn werkzaam in kansarme buur ten en zorgen voor een integrale laagdrempe lige opvoedingsondersteuning. Ze organiseren groepsactiviteiten rond zorg en opvoeding voor aanstaande en jonge ouders, maar kunnen ook instaan voor individuele begeleiding.
PAGina 32 geboortegids
Consultatiebureaus Een bezoek aan het consultatiebureau gebeurt op afspraak via een regioverpleegkundige. Elk kind heeft recht op 10 consultaties, voorzien op een welbepaalde leeftijd. Tijdens de consultatie wordt het kind gewogen en gemeten door een vrijwilliger. De regio verpleegkundige bespreekt met u de ontwikke ling van het kind en ze gaat dieper in op even tuele vragen. Elke consultatie heeft een ander onderwerp. Tijdens de eerste bezoeken kan het bijvoorbeeld gaan over de voeding, kinderop vang, slaapproblemen enz. Op latere leeftijd zijn dit thema’s zoals zindelijk heid, veiligheid, de voorbereiding op het naar school gaan enz. Alle belangrijke dingen worden neergeschreven in het ‘gezondheidsboekje’ dat u mee naar huis neemt en zelf kunt aanvullen. De arts doet medische onderzoeken en geeft het kind de nodige inentingen. De consultaties zijn gratis.
&
Voor meer informatie over de dienstverlening van Kind en Gezin kunt u terecht op de Kind en Gezinlijn op het nummer 078 150 100 (tussen 8 en 20 uur) en op de website www.kindengezin.be.
Consultaties via SVV - Kind en Gezondheid De dienst Kind en Gezondheid van de Socialistische Vrouwen Vereniging (VIVA SVV) organiseert in verschillende gemeenten consultaties voor baby’s en peuters. Deze consultaties zijn erkend door Kind en Gezin. Een arts en een regioverpleegkundige volgen gratis de groei en ontwikkeling van uw kind op, vanaf de geboorte tot wanneer het 3 jaar wordt (voeding, vaccinaties, motoriek, taal, grenzen stellen, huilen, veiligheid, zindelijkheid enz.). Onze vrijwilligers zorgen voor een warm onthaal en het meten en wegen van de kindjes. Raadplegingen goedgekeurd door Kind & Gezin Consultaties voor kinderen van 0 tot 3 jaar Arrondissement Halle-Vilvoorde – op afspraak Halle & 078 150 100 Molenborre 14 Vilvoorde & 078 150 100 Grote Markt 1-2 Zellik & 078 150 100 Laarbeeklaan 4 Arrondissement Leuven – op afspraak Haacht & 078 150 100 Goltfuslaan 16 Oud-Heverlee & 078 150 100 Grezstraat 13a geboortegids PAGina 33
Raadplegingen goedgekeurd door ONE (FR) Prenatale consultaties Arrondissement Brussel – op afspraak Molenbeek & 02 414 94 53 Gentsesteenweg 122 Sint-Gillis & 02 539 05 20 Studentenstraat 14a Vorst & 02 343 07 16 Volxemlaan 196/5 Consultaties voor kinderen van 0 tot 6 jaar Arrondissement Brussel – op afspraak Anderlecht & 02 521 31 22 Demosthenesstraat 85 & 02 521 05 99 Grondelsstraat 61 & 02 522 11 05 Homerusstraat 44 Ganshoren & 02 427 46 84 Jean Degreefstraat 2 & 02 425 03 27 Louis Delhovestraat 122 Laken & 02 428 98 25 Emile Delvastraat 75 Molenbeek & 02 410 64 98 Brigade Pironlaan 144 & 02 410 09 66 Delaunoystraat 163 & 02 411 19 88 Gentsesteenweg 122 Neder-Over-Heembeek & 02 268 46 95 Frans Vekemansstraat 48 Oudergem & 02 660 68 14 Waversesteenweg 1366 PAGina 34 geboortegids
Schaarbeek Alexandre Decraenestraat 2 & 02 241 91 62 Sint-Gillis & 02 537 88 77 Vlogaertstraat 22 & 02 539 05 20 Studentenstraat 14a Vorst & 02 376 41 99 Pieterstraat 42
& Meer info over VIVA-SVV? Zuidstraat 120, 1000 Brussel 02 546 14 01
[email protected] Een prikje op tijd en stond houdt uw kind gezond! Tenzij de dokter er anders over beslist, krijgt een zuigeling alle prikjes tussen 2 en 15 maanden. Enkel het vaccin tegen polio(myelitis) of kin derverlamming is wettelijk verplicht. Als uw baby 18 maanden is, geeft u het bewijs dat uw kind het poliovaccin kreeg op de ge meente af. De andere vaccins worden sterk aangeraden. Dat zijn: difterie (kroep), tetanus (klem), kink hoest, mazelen, bof (dikoor), rodehond (rubella), meningokokken type C (hersenvliesontsteking), haemophilius influenzae B (hersenvliesontste king), hepatitis B (geelzucht), pneumokokken en rotavirus. U kunt uw kind laten inenten bij de huisarts of op de raadpleging van Kind en Gezin.
Enkel het vaccin tegen rotavirus is niet gratis. Gelukkig voorziet het ziekenfonds een tussen komst in het kader van een inenting. Voor meer informatie bladert u verder naar pagina 42.
Vaccinatieschema - baby’s 8 weken
12 weken
16 weken
Polio(myelitis)
O
O
O
O
Difterie
O
O
O
O
Tetanus
O
O
O
O
Kinkhoest
O
O
O
O
Haemophilius influenzae B
O
O
O
O
Hepatitis B
O
O
O
O
Pneumokokken
O
O
12-13 maanden 14-15 maanden
O
Mazelen
O
Bof
O
Rodehond (rubella)
O
Meningokokken type C Rotavirus
O O
O
O geboortegids PAGina 35
KINDEROPVANG Als ouder kunt u kiezen tussen heel wat soorten kinderopvang. De georganiseerde en formele kinderopvang staat onder toezicht van Kind en Gezin. De laatste jaren is de vraag naar kinderopvang enorm. Het is daarom aangeraden tijdig informatie in te winnen en uw kind in te schrijven. De prijs voor opvang die erkend is door Kind en Gezin, hangt samen met het gezinsinkomen en het aantal kinderen ten laste en is wettelijk ge regeld. Een vermindering om sociale redenen is ook mogelijk. De prijs voor de opvang in zelf standige opvangvoorzieningen is niet wettelijk geregeld. Vraag dus steeds op voorhand wat u zult moeten betalen, eventuele bijkomende kosten meegeteld. Opvang met een attest van toezicht Kind en Gezin gaat na een aanvraag na of de opvang aan de wettelijke voorwaarden voldoet. Is dat zo, dan krijgt de zelfstandige kinderopvang een attest van toezicht. De kwaliteitseisen hebben betrekking op de ruimte en de inrichting, de veiligheid, de gezondheid en de begeleiders. Kinderopvang die een attest kan aanvragen: – zelfstandige onthaalouders – mini-crèches – zelfstandige kinderdagverblijven PAGina 36 geboortegids
Opvang met een erkenning De kinderopvang moet ook hier aan de wettelijke voorwaarden voldoen voor de ruimte en de inrichting, de veiligheid, de gezondheid en de begeleiders. Het personeel van erkende opvang heeft een opleiding gevolgd die Kind en Gezin bepaalt. Erkende opvang moet openstaan voor alle kinderen (bv. ook die met een (lichte) handicap) maar neemt bepaalde kinderen met voorrang op. Binnen de wettelijke voorrangsregels kan de opvang eigen prioriteiten vastleggen. De opvang moet ouders duidelijk informeren over het opnamebeleid. De erkende opvang heeft een kwaliteitssysteem waarin wordt vastgelegd welke kwaliteit men wil bereiken, hoe men nagaat of die kwaliteit gehaald wordt en hoe die verbeterd kan worden. In erkende opvang is de prijs wettelijk geregeld. Het gaat over: – diensten voor opvanggezinnen – erkende kinderdagverblijven – erkende initiatieven voor buitenschoolse opvang Kind en Gezin controleert zowel de erkende als de zelfstandige opvangvoorzieningen. Beide vormen van opvang moeten voldoen aan verschillende voorwaarden. Indien ouders klachten hebben over de opvang, kunnen ze
terecht bij de klachtendienst van Kind en Gezin.
maxima, maar is onafhankelijk van uw inkomen.
&
Opvang die door de school zelf wordt georganiseerd Sterke verschillen van school tot school. Kind en Gezin doet geen kwaliteitstoezicht, alleen bij klachten komt Kind en Gezin de opvang bekijken.
Meer info nodig over kinderopvang? Alle opvangadressen, zowel die van de erkende opvang als de zelfstandige voorzieningen met een attest van toezicht, kunt u vinden op www.kindengezin.be onder ‘Opvang zoeken’. U kunt ook bellen naar 078 150 100, de Kinderopvanglijn die u elke werkdag kan bereiken van 8 tot 20 uur.
Opvang van kinderen die naar school gaan Vanaf de leeftijd van 2,5 jaar gaan kinderen naar school. De schooluren komen echter vaak niet overeen met de werkuren van de ouders. Dan bestaan er andere opvangmogelijkheden.
Opvangmogelijkheden tijdens schoolvakanties vallen buiten de verantwoordelijkheid van Kind en Gezin. Voorbeelden: speelpleinwerking, jeugdbeweging, grabbelpasactiviteiten, taal- en sportkampen. De prijs wordt vastgelegd door de opvang zelf.
Kinderdagverblijf of onthaalouder Meer en meer kunnen kinderen die naar school gaan ook nog bij de onthaalouder of in het kinderdagverblijf terecht. De overgang naar de kleuterschool wordt makkelijker voor de kleinste peuters, wanneer ze in de namiddag kunnen uitrusten in de opvang. Erkend initiatief voor buitenschoolse opvang Voor kinderen uit de kleuterschool en de lagere school. Meestal open van 7 tot 18 uur. Minimaal 1 begeleider per veertien kinderen. De prijs is wettelijk vastgelegd in minima en
geboortegids PAGina 37
U vindt niet onmiddellijk opvang Als werknemer hebt u jaarlijks recht op maximaal 10 dagen afwezigheid van het werk. Deze dagen zijn onbetaald! Voor de sociale zekerheid zijn het wel zogenoemde gelijkgestelde dagen. Zo tellen ze voor bijvoorbeeld uw pensioenberekening mee als had u gewerkt. Als uw werkgever erom vraagt, dan moet u kunnen bewijzen dat u deze dagen wel degelijk gebruikt hebt om op uw kind te passen. Een voorbeeld van een geldig bewijs is een medisch attest.
PAGina 38 geboortegids
Opvanginitiatieven die op regelmatige basis kinderen opvangen, zijn wettelijk verplicht om dit te melden bij Kind en Gezin. Enkel indien deze voorzieningen ook een attest van toezicht aanvragen of erkend zijn, kunnen ze aan de ouders fiscale attesten uitreiken, waarmee u de kosten van uw belastingen kunt aftrekken. Vraag bij de inschrijving van uw kindje goed na of de voorziening erkend is of onder toezicht staat van Kind en Gezin. Opvangkosten die je betaalt aan scholen, of aan initiatieven die een erkenning hebben van de Vlaamse gemeenschap, de provincie of een lokaal bestuur (zoals bv. speelpleinwerking, grabbelpasactiviteiten, sportkampen) zijn ook fiscaal aftrekbaar. Het moet gaan om opvangkosten voor een kind dat nog geen 12 jaar geworden is.
Belastingvoordeel De overheid helpt u onder de beste omstandigheden van start te gaan dankzij enkele interessante belastingvoordelen.
Inkomensbelasting Voor elk kind ten laste gaat een bedrag van het belastbare inkomen af. Hoe groot dat bedrag is, hangt af van de rang van het kind (1e, 2e, 3e, enz.) en wordt jaarlijks via de fiscale wet vastgelegd (voor elk belastingjaar). Kinderopvang fiscaal aftrekbaar De werkelijk betaalde kosten voor de voltijdse of deeltijdse opvang, overdag of ‘s nachts, van kinderen tot 12 jaar zijn volledig aftrekbaar als u niet meer betaalde dan 11,20 euro per kind en per opvangdag. Anders wordt de aftrek beperkt tot 11,20 euro (bedrag voor aanslagjaar 2014). Er staat geen beperking op het aantal dagen.
voor wie de helft van het belastingvoordeel aan u moet worden toegekend. – U moet bedrijfsinkomsten hebben (bezoldiging, (brug)pensioen, werkloosheids- uitkering, winsten enz.). – De kosten moeten aan welbepaalde instellingen of personen betaald zijn. – U moet de bewijsstukken ter beschikking van de administratie houden zodat kan worden vastgesteld dat alle voorwaarden voor de aftrek van de uitgaven voor de opvang van kinderen zijn vervuld.
Voorwaarden – De uitgaven moeten gedaan zijn voor het vergoeden van kinderopvang in de Europese Economische Ruimte buiten de normale lesuren tijdens dewelke het kind onderwijs volgt. – De uitgaven moeten gedaan zijn voor de opvang van kinderen die jonger zijn dan 12 jaar of jonger dan 18 jaar met een zware handicap. Er wordt rekening gehouden met de werkelijke leeftijd op het moment van de opvang en niet met de leeftijd op 1 januari van het aanslagjaar. – De uitgaven moeten gedaan zijn voor de opvang van kinderen die te uwen laste zijn of geboortegids PAGina 39
Betreffende uitgaven Hieronder vallen onder meer de kosten met betrekking tot: de kinderopvang voor de aanvang van de lessen (voorschoolse opvang), de kinderopvang tijdens de middagpauze, de kinderopvang na de normale lesuren (naschoolse opvang), de kinderopvang tijdens alle vakanties (zoals bijvoorbeeld vakantiekampen georganiseerd door de jeugdbewegingen, de speelpleinwerking georganiseerd door de gemeenten, diverse stages inzake sport, wetenschap, cultuur, taal, …), de kinderopvang tijdens schoolvrije dagen, de kinderopvang tijdens weekends, de opvang van kinderen in internaten en de opvang van kinderen die nog niet naar school gaan. De volgende kosten worden niet als uitgaven voor kinderopvang beschouwd: bijkomende kosten met betrekking tot cursussen gegeven in het kader van onderwijs, de uitgaven voor bosklassen, sneeuwklassen, openluchtklassen, zeeklassen en andere schoolreizen, de uitgaven voor bijles, lidgelden van verenigingen. Hoe inbrengen? Het aftrekbaar bedrag moet worden vermeld in het vak X, rubriek B, code 1384 van de aangifte in de personenbelasting.
PAGina 40 geboortegids
& Meer weten? Vraag de gratis brochure ‘Belastingvermindering voor kinderopvang‘ FOD Financiën, Dienst Communicatie 02 572 57 57 financien.belgium.be Alle beetjes helpen De vakbond, de bank en andere organisa ties voorzien vaak ook premies en steun. Vraag ernaar. Sommige gemeenten geven een geboortepremie en voordelen aan grote gezinnen: verminderd tarief voor speelplei nen, bibliotheken en andere voorzieningen, belastingvermindering enz. Vraag ernaar op het gemeentehuis van de gemeente waar u woont.
Onroerende voorheffing Elk jaar moet op alle gebouwen onroerende voorheffing betaald worden (kadaster). De onroerende voorheffing is een gewestelijke belasting en verschilt dus per gewest. Voor personen ten laste en personen met een handicap zijn er in de 3 Belgische gewesten specifieke verminderingen voorzien. In het Vlaams Gewest heeft u als eigenaar of huurder van een woning recht op vermindering voor kinderlast als u op 1 januari van het aanslagjaar minstens 2 kinderen ten laste heeft waarvoor u kinderbijslag krijgt. Het gaat hierbij om een forfaitaire en geïndexeerde vermindering van de onroerende voorheffing. Een kind met een handicap telt voor twee. Als u in het Brussels Hoofdstedelijk of het Waals Gewest woont, heeft u recht op de vermindering voor kinderlast als u op 1 januari van het aanslagjaar 2 kinderen heeft, waarvan er nog minstens 1 ten uwen laste staat. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft u recht op een vermindering van 10 % per kind, in het Waals Gewest bedraagt de vermindering 125 euro per kind. Een kind met een handicap telt voor twee. Wat moet u doen? In Vlaanderen krijgt u als eigenaar van
een woning de vermindering automatisch toegekend. Als huurder van een woning moet u de vermindering aanvragen via het zogenoemde meldingsformulier. Voor meer informatie kunt u terecht bij:
& Agentschap Vlaamse Belastingdienst Onroerende voorheffing Bauwensplaats 13 bus 2, 9300 Aalst 078 15 30 15 (Vlaamse belastinglijn) 053 72 23 75 www.onroerendevoorheffing.be
[email protected] Als u in het Brussels Hoofdstedelijk of het Waals Gewest woont, moet u de aanvraag tot vermindering voor gezinslast, bescheiden woning of handicap zelf doen. U kunt de aanvraag doen: – binnen een termijn van 5 jaar. – bij de Dienst Onroerende Voorheffing, waarvan het adres vermeld is op het aanslagbiljet dat u heeft ontvangen. Het document hiervoor kunt u downloaden op financien.belgium.be. – door eventueel een getuigschrift bij te voegen waaruit blijkt dat u erkend bent als groot-oorlogsverminkte of gehandicapte persoon wanneer u een vermindering aanvraagt die hiervoor wordt toegekend.
geboortegids PAGina 41
Uw ziekenfonds biedt een helpende hand Net mama of papa geworden? Of wordt u het binnenkort? Van harte proficiat! Wij helpen u graag met zowel financiële als praktische hulp!
Medische zorg volledig terugbetaald tot 18 jaar We betalen het remgeld volledig terug bij medische zorg voor uw kind tot en met 17 jaar. Het gaat hierbij om volgende ambulante zorg: de raadplegingen en huisbezoeken van een huisarts, de raadplegingen bij een specialist, de behandeling bij een kinesitherapeut en de verzorging door een verpleegkundige.
p U
moet beschikken over een geldig globaal medisch dossier (GMD). Uw huisarts maakt dit op en beheert het. De kost ervan wordt volledig terugbetaald door uw ziekenfonds. Bezorg ons het originele getuigschrift voor verstrekte hulp.
f
Geboortepremie Een tussenkomst van 130 euro bij geboorte of bij adoptie. Wanneer de beide ouders aangesloten zijn bij ons ziekenfonds, bedraagt de tussenkomst 260 euro.
~ Schrijf uw kind in bij ons en bezorg ons het
geboorte- of adoptieattest dat u van het gemeentebestuur kreeg.
Zwanger raken Eenmalige tussenkomst van maximaal 500 euro voor een volledige ivf-behandeling en van maximaal 700 euro voor een volledige icsibehandeling.
f Bezorg model
ons een ingevulde verklaring. Het daarvan is vastgelegd door ons ziekenfonds en is beschikbaar in onze kantoren of op www.fsmb.be. G Behandeling in een erkend centrum. De tussenkomsten ivf en icsi zijn niet cumuleerbaar en dekken geen laboratoriumkosten. Die kosten worden onder bepaalde voorwaarden wel door het Riziv gedekt.
Vaccinatie Tegemoetkoming van maximaal 25 euro per persoon per kalenderjaar voor vaccins die in België aangekocht zijn.
f Bezorg ons het BVAC-attest dat u aan uw apotheker kunt vragen.
PAGina 42 geboortegids
Medishop: lenen, huren, kopen
SOS-Mut
Babymateriaal Heeft u luiers, een afkolftoestel, een aerosol, verzorgingsproducten, enz. nodig? Bij onze Medishop kunt u deze producten uitlenen, kopen of huren tegen voordelige prijzen. Leen gratis een babyfoon gedurende 3 maanden en een babyweegschaal gedurende 1 maand!
Thuisbijstand Gratis! Uw verblijf in de kraamkliniek duurt langer dan voorzien? Wij dragen zorg voor uw kinderen en nemen de huishoudelijke taken op ons!
Materiaal voor de mama's De Medishop beschikt ook over een breed gam ma producten voor toekomstige mama's om zich voor te bereiden op de geboorte van hun baby en voor kersverse mama's om hun vorm terug te vinden: sacro-illacale bekkengordel, oefenbal len, borstvoedingscompressen, positionerings kussen, hometrainer, ab trimmer, …
~ Schipvaartstraat 18 in Leuven
Zuidstraat 112-114 in Brussel Vanaf najaar 2014: Grote Markt 38 in Vilvoorde
& In onze Medishop zijn de producten direct be
schikbaar. Bestellen kan ook via 078 15 60 30 of in de kantoren van de Socialistische Mutualiteit, daar kunnen de producten ook afgehaald worden.
Thuisoppas voor zieke kinderen Is uw kind (jonger dan 15 jaar) ziek en moet het verplicht thuisblijven? Wij zorgen voor thuisopvang voor 1,5 euro/uur (eerste 9 uur)! Thuisonderwijs Gratis! Kan uw kind (jonger dan 15 jaar) twee weken of langer niet naar school door een ongeval of plotse ziekte? Dan organiseren wij thuisonderwijs. Kinderopvang (-15 jaar) Gratis! SOS-MUT brengt uw kinderen naar school en vangt ze op als u een onvoorziene ziekenhuisopname van meer dan 2 dagen heeft, meer dan 5 dagen immobiel bent door een ongeval of onvoorziene ziekte of na een moeilijke bevalling langer dan 8 dagen in de kraamkliniek moet blijven.
&
02 546 15 90 Thuisoppas voor zieke kinderen: dienst alle dagen, de klok rond bereikbaar.
geboortegids PAGina 43
Bos-, sneeuw- en zeeklassen Een tegemoetkoming van 7,50 euro per dag voor de kinderen van onze leden, die met hun school uit het kleuter-, lager of secundair onderwijs op bos, zee- of sneeuwklassen trekken. Deze tegemoetkoming is beperkt tot 37,50 euro per schooljaar.
f Bezorg ons het correct ingevuld modelattest,
verkrijgbaar op www.fsmb.be of in onze kantoren (model vastgesteld door ons ziekenfonds).
Thuiszorgcentrum Als de arts verzorging heeft voorgeschreven, kunt u een beroep doen op de dienst thuiszorg. De dienst thuishulp kan u op zijn beurt helpen met het uitvoeren van dagelijkse taken.
&
078 15 60 30
DMW-Sociale dienst Onze Dienst Maatschappelijk Werk helpt u: – met uw dossier voor kinderbijslag, gezins- of huishoudhulp, Medi'Kids, aanvraag voor een sociale woning – en met andere administratieve formaliteiten.
&
02 546 15 12
PAGina 44 voordelengids
Socialistische VrouwenVereniging (SVV) SVV beschikt over een gezinsplanning (= sociale, psychologische, gynaecologische en juridische raadplegingen) en organiseert consultaties voor het jonge kind, erkend door Kind en Gezin (zie p. 33). Onder de noemer 'Viva-Mama' biedt SVV ook een aantal leerrijke workshops aan voor jonge en toekomstige ouders: – EHBO bij baby en peuter: leer correct om te gaan met kleine kwaaltjes. – Zindelijkheidstraining: wanneer leert u uw kind op het potje gaan? Hoe krijgt u uw kind uit de luiers? Op welke leeftijd begint u best? Op al deze vragen krijgt u antwoord, samen met heel wat praktische tips en technieken.
& 02 546 14 14
[email protected]
Gehandicapten & Solidariteit Onze vzw Gehandicapten & Solidariteit biedt zinvolle vrijetijdsactiviteiten aan voor kinderen met een handicap: vakanties, kampen, uitstappen, ateliers, enz.
& 02 546 14 52
[email protected]
Jongerensparen U wilt uw kinderen graag voorbereiden om in het echte leven te stappen? Jongerensparen is een interessante spaarformule voor kinderen vanaf 14 jaar. – Uw kind moet aangesloten zijn bij onze mutualiteit. – U spaart jaarlijks een bedrag tussen 18 en 48 euro. – Uw kind ontvangt het gespaarde bedrag wanneer het trouwt, gaat samenwonen of 30 jaar wordt.
& 02 506 96 43
[email protected]
Hospitalisatieverzekering Kies een hospitalisatieverzekering op uw maat! Hospimut Kies voor Hospimut als u kiest voor een opname in een gemeenschappelijke of een tweepersoonskamer. Hospimut Plus Kies voor Hospimut Plus als u een sterke hospitalisatieverzekering wilt die alle kamer types dekt en die ook tussenkomt in specifieke situaties zoals kraamzorg, thuisbevalling en overnachting (rooming-in) van een ouder bij een opgenomen kind.
&
Wilt u meer weten over onze hospitalisatieverzekeringen Hospimut en Hospimut Plus? U leest het op www.fsmb.be of in onze 'Hospimut'-gids. Om de brochure te verkrijgen, kunt u bellen naar 02 506 96 11, een e-mail sturen naar
[email protected] of langskomen in een van onze kantoren.
Meer weten over onze voordelen? Sport, preventieve tandzorg, een bril of lenzen, enz. Ontdek alles over onze voordelen op www.fsmb.be of vraag onze gids 'Voordelen en diensten' op 02 506 96 11, via
[email protected] of in een van onze kantoren. geboortegids PAGina 45
Bent u goed beschermd ? Kies voor HOSPIMUT
PLUS*
*Een hospitalisatieverzekering van de Verzekeringsmaatschappij van Onderlinge Bijstand van Brabant (VMOBB)
Praat erover met uw raadgever]
www.fsmb.be
PAGe 46 guide naissance
Nuttige adressen
Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste diensten en organisaties die u kunt contacteren voor verder informatie.
Meer weten over de uitkeringen . voor moederschaps-, geboorte-, adoptie- en borstvoedingsverlof of borstvoedingspauzes?
Meer weten over moederschaps-, geboorte-, adoptie- en borstvoedingsverlof en borstvoedingspauzes?
& FSMB Dienst Uitkeringen Zuidstraat 111, 1000 Brussel 02 506 96 11
[email protected] www.fsmb.be
&
FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg www.werk.belgie.be
Toezicht op de Sociale Wetten
Brussel Ernest Blerotstraat 1, 1070 Brussel 02 235 54 01 >
[email protected]
Leuven Philipssite 3A, bus 8, 3001 Leuven 016 31 88 00 >
[email protected]
Halle-Vilvoorde d'Aubreméstraat 16, 1800 Vilvoorde 02 257 87 30
[email protected]
Toezicht op het Welzijn op het Werk
Brussel Ernest Blerotstraat 1, 1070 Brussel 02 233 45 46 >
[email protected]
Vlaams-Brabant Koning Albertstraat 16 B, 3290 Diest 013 35 90 50 >
[email protected] geboortegids PAGina 47
Meer weten over ouderschapsverlof of tijdskrediet?
Meer weten over kraamgeld, kinderbijslag of adoptiepremie?
& Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) www.rva.be
& FOD Sociale Zekerheid Administratief Centrum Finance Tower Kruidtuinlaan 50 bus 100, 1000 Brussel 02 528 60 11
[email protected] www.socialsecurity.fgov.be
Brussel M. Broodthaersplein 4, 1060 Brussel 02 542 16 11
Leuven Kolonel Begaultlaan 1A bus 21, 3000 Leuven 016 30 88 50
Vilvoorde Leopoldstraat 25 A, 1800 Vilvoorde 02 255 01 19
Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (RKW) Trierstraat 9, 1000 Brussel 02 237 23 40 Gratis nummer: 0800 94 434 www.rkw.be
Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ)
Brussel Jan Jacobsplein 6, 1000 Brussel 02 546 42 11> www.rsvz.be
[email protected] Vlaams-Brabant Vaartstraat 54, 3000 Leuven 016 31 47 11 > www.rsvz.be
[email protected]
PAGina 48 geboortegids
Meer weten?
> Bel naar 02 506 96 11, van maandag tot vrijdag, tussen 8.15 en 16.30 u. (15 u. op vrijdag)
a Surf naar www.fsmb.be * Mail naar
[email protected] , Schrijf naar
Socialistische Mutualiteit, Zuidstraat 111, 1000 Brussel
v Phone Mut (de klok rond), bel naar 02 502 52 50 om roze klevers, de Europese ziekteverzekeringskaart en andere documenten te ontvangen.
s Contacteer onze mutualistische raadgevers in een van onze kantoren of Mobi-Muts (onze mobiele kantoren)
Bent u nog geen lid van de Socialistische Mutualiteit? Wilt u een efficiënte dienstverlening krijgen, verschillende voordelen en tussenkomsten genieten en onmiddellijke terugbetalingen aan het loket ontvangen? En dat voor een voordelige prijs? Kies dan voor de Socialistische Mutualiteit! Naar ons ziekenfonds overstappen is heel gemakkelijk. U hoeft niets te doen. Wij doen al het nodige, van a tot z. Neem gerust contact met ons op!
Socialistische Mutualiteit van brabant
Toegankelijke gezondheid voor iedereen !
Zorg zonder zorgen... Hun medische zorg volledig
terugbetaald tot 18 jaar!
[Vraag advies aan uw raadgever]
Verantwoordelijke uitgever: M. Michiels - Zuidstraat 111 - 1000 Brussel – 02 506 96 11
www.fsmb.be