Gebleken uit onderzoek: Zelfkennis basis voor ondernemerschap

jaargang 5 2010

INFO Info 2

Gebleken uit onderzoek:

Zelfkennis basis voor ondernemerschap Jacob Posthumus en Minne Hiemstra, studenten van Hogeschool Van Hall-Larenstein, verzorgen in opdracht van accon ■ avm een onderzoek naar de menselijke kant van het ondernemerschap. Posthumus en Hiemstra koppelen de Persoonlijke Profiel Analyses (PPA) van 200 melkveehouders uit Noord-Nederland aan de

bedrijven van diezelfde ondernemers. Uit de onderzoeksresultaten kan nu al worden geconcludeerd, dat de persoonlijke kant van ondernemerschap in zeer grote mate de bedrijfsomvang en de -inrichting bepalen. Lees verder op pagina 7

Duurzaamheid ­legpluimveehouderij De familie Brandsen in Barneveld is de eerste met een Rondeel. In deze nieuwe, duurzame stalvorm zijn 30.000 kippen gehuisvest. De primeur heeft het nodige extra gevergd van bedrijfsplannen, risicoscenario’s en bedrijfsstructuren. accon ■ avm was daarom nauw betrokken bij de totstandkoming. Lees het verhaal van de familie Brandsen op pagina 3

Ondernemen ­ in Afghanistan

04

De overstap van jurist naar bloembollenen saffraanteler was geen voor de hand liggende. Toch maakte Lou Cuypers deze.

Renteloos lenen een ander verhaal

05

Met ingang van 1 januari 2010 kunt u uw kinderen niet meer renteloos geld lenen zonder dat zij belast worden met ­schenkingsrecht.

De goede d­ ingen goed doen Agrarisch ondernemer zijn is een spannende bezigheid. Doet u de goede dingen? Wat triggert u? Dat hangt sterk samen met uw innerlijke wensen. Steeds vaker merken wij dat u uw eigen persoonlijkheid centraal stelt, waarna investeringen als een maatpak worden aangemeten. En natuurlijk is er dan de behoefte om te weten hoe u draait. Doet u de dingen goed? Rendereert uw investering zoals begroot? Houdt u voldoende geld om handen? Naast het leveren van kwaliteit is een lage kostprijs voor velen van u een succesfactor. Aan ons de taak om u daarin bij te staan, bijvoorbeeld met de break-even melkprijs voor de melkveehouderij. Zo stellen wij ook onszelf steeds de vraag: Doen wij de juiste dingen? Doen we ze goed genoeg? Laat u het ons weten. We ondernemen graag met u mee!

r Andries-JanBrdanechedBireocteeur

Uitgelicht: break-even melkprijs

06

De break-even melkprijs uit ons TopKoers geeft de melkprijs weer die u nodig hebt om op basis van uw bestaande bedrijfsvoering aan alle verplichtingen te kunnen voldoen.

accon ■ avm richt zich nog meer op agrarische sector De situatie in de agrarische sector wordt steeds grilliger. In alle sectoren liggen er veel ingrijpende keuzes op het bordje van de ondernemer. Deze keuzes vragen niet alleen veel kennis van de regelgeving, inzicht in de fiscale mogelijkheden en inzicht in het bedrijfskundig presteren, maar bovenal besluitvaardigheid, daadkrachtig managen en ondernemen met oog voor de mens achter de zakelijke keuzes.

Andries-Jan de Boer, Branchedirecteur

accon ■ avm adviseurs en accountants is de afgelopen jaren mede door overnames erg gegroeid in de agrarische sector. Momenteel nemen ruim 10.000 agrarische ondernemers hier diensten af. Dit vraagt volgens ons om hier in mee te groeien. De ingrijpende keuzes die op klanten afkomen is aanleiding geweest om accon ■ avm’er Andries Jan de Boer vrij te maken voor de verdere professionalisering van het bijstaan van klanten in deze moeilijkere marktomstandigheden. De Boer richt zich als Branchedirecteur agro op de realisatie van deze zaken. De nieuwe inzichten komen bij agrariërs terecht via vakbladen, studiegroepen, inleidingen en internet, uiteraard in een nauwe samenwerking met de individuele adviseur. Daar waar Lubbert van Dellen voorheen zowel het beleid als de uitvoering op zich nam, neemt Andries Jan de Boer nu de praktijkinvulling op zich. accon ■ avm houdt graag contact met u over de nieuwe ontwikkelingen die vanuit de markt van

belang zijn. Daarom verzenden wij naast het Infobulletin zes keer per jaar een digitale nieuwsbrief. Voor een antwoord op vragen kunt u ook altijd bellen. Het is misschien verstandig om samen af te stemmen hoe het proces van inzicht in de markt kan worden vertaald naar uw keukentafel. Kijk voor meer informatie op www.acconavm.nl en meld u daar ook aan voor onze digitale nieuwsbrieven.

Lubbert van Dellen, Marktdirecteur

Tips Gecombineerde Opgave 2010 [1] Vanaf 1 april kunt u weer starten met het invullen van de jaarlijkse ­Gecombineerde Opgave (GO) van Dienst Regelingen. Elk jaargang kent zijn ­specifieke aandachtspunten. Graag geven wij u een aantal tips en trucs. ­Verderop in dit infobulletin vindt u er nog een aantal. GO 2010 Tip 1: SNL-subsidie Vanaf 2010 is de oude SAN en PSAN regeling voor agrarisch natuurbeheer omgedoopt tot de SNL regeling. Nieuw ingediende of vernieuwde aanvragen van deze winter vallen daarmee ook onder de nieuwe voorwaarden. Eén van die voorwaarden is dat er jaarlijkse uitbetaling aangevraagd dient te worden op de gecombineerde opgave. Vergeet dit niet en vergelijk het aantal en de oppervlakte van de beheerseenheden op de beschikking met het aantal beheerseenheden waarvoor u uitbetaling aanvraagd.

02 InfoBulletin

GO 2010 Tip 2: Beweiding U zult zien dat DR dit jaar veel vragen stelt over beweiding. Het gaat over de wijze van beweiding in 2009. Zorg ervoor dat dit aansluit op uw gebruiksnormen berekening. In geval van bedrijfsspecifieke excretie is dit extra belangrijk. GO 2010 Tip 3: Perceelsregistratie In verband met de vernieuwde perceels­ registratie is er dit jaar een mogelijkheid om een aantal sloten mee te tellen voor de verzilvering van toeslagrechten. Dit kan alleen

als er aan de voorwaarden wordt voldaan. Wanneer u gebruik maakt van dit onderdeel, dient u onder andere goed te weten wat de feitelijke breedte is van sloot en talud. Heeft u zonder gebruik te maken van de slotenmarge ruim voldoende grond voor uitbetaling van uw toeslagrechten, dan raden wij u aan om geen gebruik te maken van deze mogelijkheid.

Primeur voor Familie Brandsen in Barneveld

Rondeelstal voor duurzame toekomst van legpluimveehouderij De familie Brandsen in Barneveld had al een gecombineerd bedrijf met 30.000 scharrelkippen en 600 vleesvarkens. Nu zijn daar 30.000 rondeelkippen bijgekomen. Kippen die in een geheel nieuwe stalvorm, genaamd het Rondeel, worden gehouden. De familie heeft de primeur en dat heeft het nodige extra gevergd van bedrijfsplannen, risicoscenario’s en bedrijfsstructuren. accon ■ avm was daarom nauw betrokken bij de totstandkoming. Gerard Brandsen liep al jaren met de gedachte dat het anders moest in de Nederlandse pluimveesector. “We zijn als land te duur om succesvol te zijn met bulk voor prijskopers”, vertelt hij. “Dus moeten we ons succes zoeken in kwaliteit.” Drie jaar geleden kwam de familie in contact met een nieuwe vinding ontstaan uit een onderzoek van Wageningen Universiteit: “Een onderzoeksteam heeft de spanningsverhoudingen tussen maatschappelijk verantwoord ondernemen, dierwelzijn en de aspecten van een ideale werkomgeving onder de loep genomen. Dit om te komen met een oplossing voor een duurzame toekomst voor de legpluimveehouderij. Eindresultaat is het Rondeel, een uniek huisvestingsconcept voor leghennen.” Taartpunten Het Rondeel is een stal met een ronde vorm, die ruimte biedt aan 30.000 kippen verdeeld over vijf ‘taartpunten’. Elke taartpunt bestaat uit een nachtverblijf, een dagverblijf en een

bosrand als buitenloop. In het midden van de ronde stal bevindt zich op de begane grond de werkruimte voor de pluimveehouder, op de eerste verdieping de dagelijks geopende bezoekersruimte en op de tweede verdieping twee warmtewisselaars voor het klimaatsysteem en de voor- en nadroging van mest. “Het concept heeft vele voordelen, onder andere op het gebied van dierwelzijn, inpassing in het landschap, energieverbruik en milieu. Maar ook voor de werkwijze van de pluimveehouder, aangezien de ronde vorm zorgt voor korte looplijnen en elk Rondeel is voorzien van een eigen pakstation.” Minder ammoniak en fijnstof Een kip heeft in het Rondeel nog meer bewegingsvrijheid dan in een scharrelstal. Zelfs wanneer de overheid ophokken zou verplichten en de bosrand moet worden gesloten. De luchtkwaliteit is ook anders doordat sprake is van natuurlijke ventilatie. ”En in het Rondeel

wordt de mest in- en nagedroogd, waardoor de hoeveelheid ammoniak wordt gereduceerd. Daarnaast is de theoretische verwachting dat de hoeveelheid fijnstof wordt verminderd en we een drogestofpercentate bereiken van circa 85 procent. Hiermee vervalt de noodzaak om de mest als afvalstof te behandelen.” Voorbereidingsproces Rondeel BV gaat de eieren van het Rondeel samen met de pluimveehouder rechtstreeks afzetten aan de retail. Ze zullen binnenkort al in herkenbare dozen in de supermarktschappen liggen. Hoewel het concept nieuw is, heeft de familie Brandsen er alle vertrouwen in. Omdat het echter nog geen bewezen concept is, heeft het meer gevraagd van het voorbereidingsproces. “Je moet inschattingen maken van de mogelijkheden, verschillende toekomstscenario’s schetsen en een compleet bedrijfsplan opstellen. Voor dit alles hebben we de hulp van accon ■ avm ingeroepen. Evenals voor de herinrichting van onze bedrijfsstructuur.” Dat het Rondeel ook voor accon ■ avm nieuw was vond de familie geen bezwaar. “We zijn al sinds 1983 klant bij accon ■ avm. De organisatie heeft bewezen alle kennis van de pluimveehouderij en het bedrijfsmatige in huis te hebben en dat is waar het ons om gaat.” InfoBulletin

03

Ondernemen in Afghanistan te gaan. Maar nog zwaarder woog het kunnen bijdragen aan de wederopbouw van het land.” Niet alleen saffraan Een investering van meer dan een miljoen euro en dat in een land waar veiligheid ver is te zoeken. “Ja, ik ben de uitdaging aangegaan. In 2007 hebben we vervolgens in de geïsoleerde provincie Uruzgan ook een aantal saffraanplantages gerealiseerd. Om daarna nog eens 240.000 fruitbomen te halen, kippen uit te delen en 50.000 families te helpen aan een groenteteeltpakket met zaden en kunstmest. Goed voor de werkgelegenheid en zelfredzaamheid.”

De overstap van jurist naar bloembollen- en saffraanteler was geen voor de hand liggende. Toch maakte Lou Cuypers deze. Om een aantal jaren later nogmaals te gaan voor een gewaagde switch. “Sinds 2005 zet ik me in voor wederopbouwprojecten in Afghanistan. Van saffraanteelt tot verzekeringen voor expats.” Lou Cuypers was al even bezig met de saffraanteelt in Spanje, toen hij in 2005 de vraag kreeg om te onderzoeken of die teelt een optie zou zijn voor Afghanistan. Als alternatief voor de papaverteelt. Het resultaat bleek positief en de overheid

nodigde Cuypers uit om in Afghanistan te investeren. “Het oogsten van één kilo saffraan vraagt om 420 manuren. Zelfs Spanje was daar destijds al te duur voor geworden. Ook om die reden was het aantrekkelijk om naar Afghanistan

Thuisfront Als je zoals Cuypers jaarlijks zo’n negen maanden van huis bent, dan wil de administratie van je bedrijf in Nederland er nog wel eens bij in schieten. Daarom rekent hij op de steun van accon ■ avm. “Het is ongekend wat accon ■ avm het afgelopen jaar voor me heeft gedaan. Mijn adviseurs houden de vinger aan de pols voor wat betreft de boekhouding en ondersteunen me bijvoorbeeld op fiscaal vlak. Of ik nu in Nederland ben of aan de andere kant van de wereld, ik weet dat het goed zit. Daarom ga ik ook al mijn overige activiteiten bij accon ■ avm onderbrengen.”

Pensioen werknemer levert u geld op In deze tijd denkt u er mogelijk wel eens aan hoe het zou zijn als u nu met pensioen zou gaan. Ook uw werknemer heeft dergelijke gedachten. Hij kan op basis van zijn huidige salaris laten berekenen hoeveel pensioen hij later krijgt. Dit valt bijna altijd tegen. Onder voorwaarden kan de werknemer er echter wel iets aan doen. Bijvoorbeeld door het afsluiten van een aanvullende pensioenverzekering. Voordeel voor u als werkgever? Loonkostenbesparing! In het kader vindt u een voorbeeld. Hierin hebben we gerekend met een extra pensioenpremie van € 75 per maand. De werknemer betaalt deze premie zelf. De netto premie voor de werknemer is € 40 per maand. De kosten voor de werkgever verminderen met € 24,85 per

maand. Wel moet u periodiek de premie van de werknemer naar de verzekeraar afstorten. Uw loonkosten dalen vanwege een lager loon voor de sociale en de bedrijfstakeigen fondsen. Hierdoor zijn ook de absolute werkgeversbijdragen in deze premies lager. In dit voorbeeld levert het extra pensioen van de werknemer u een besparing op van ongeveer € 300 per jaar.

Voorbeeld Bedragen in €

Zonder extra pensioen salaris bruto loon SVW fiscaal loon salaris netto werkgeverslasten

04 InfoBulletin

1.930,70 1.895,78 2.029,43 1.459,53 2.609,32

Met extra ­pensioen (€ 75 p/mnd) 1.930,70 1.823,01 1.951,53 1.419,05 2.584,47

Let op! Extra pensioen opbouwen kan sinds 1 januari 2009 niet meer via het Bedrijfs Pensioenfonds voor de Landbouw (Colland). Vraag uw ­acconavm-adviseur naar de mogelijkheden en reken samen door wat het voordeel voor u en uw werk­nemer kan worden. Neem contact op via [email protected].

Nieuwe successiewet

Renteloos lenen een ander verhaal Met ingang van 1 januari 2010 kunt u uw kinderen niet meer renteloos geld lenen zonder dat zij belast worden met schenkingsrecht. Onder werking van de oude Successiewet kon dat wel als de geldverstrekker op elk gewenst moment de terugbetaling kon eisen. Bij invoering van de nieuwe Successiewet per 1 januari 2010 is geen overgangs­regeling getroffen. Alle huidige renteloze direct opeisbare geld­ leningen vallen dan ook onder de nieuwe regeling. Wat betekent dit voor u? In de situatie van een direct opeisbare renteloze of laagrentende (lager dan 6%) lening, veronderstelt de nieuwe wetgeving dat de geldverstrekker het vruchtgebruik aan de geldlener heeft geschonken. Over het genoten vruchtgebruik moet aan het einde van het jaar dan ook schenkingsrecht worden voldaan. Deze heffing van schenkbelasting kunt u voorkomen door een nieuwe overeenkomst van geldlening aan te gaan. De nieuwe overeenkomst moet een opeisbaarheidstermijn hebben van 1 jaar of langer. Ook moet hierbij een markt conforme rente zijn overeengekomen. Deze rente kan lager liggen dan de gemelde 6%. In veek gevallen kunt u hiermee zelfs fiscaal voordeel behalen, oplopend tot 52% van de totaal betaalde rente. Een voorbeeld Ouders hebben in 2008 aan hun kind een bedrag geleend van € 200.000. Ze hebben hierbij bepaald, dat de ouders deze te allen tijde kunnen opeisen en dat het kind hiervoor geen rente hoeft te voldoen. Vanaf 2010 wordt het jaarlijkse voordeel gesteld op 6% van € 200.000 is € 12.000. De vrijstelling bedraagt € 5.000, zodat € 7.000 belast is. Het tarief bedraagt 10%, waardoor de verschuldigde schenkbelasting uitkomt op € 700. Stel dat de ouders en hun kind een nieuwe

overeenkomst aangaan, waarbij de geldlening is aangegaan in verband met de aanschaf of renovatie van een woning of voor een onderneming. Als de rente 5% (€ 10.000) is en daadwerkelijk wordt betaald, heeft de schuldenaar recht op belastingteruggave. In dat geval hoeft de geldlener per saldo slechts 48% van de rente te dragen. In ons voorbeeld is de rente over de gehele som € 10.000. Hiervan is 52% aftrekbaar, waardoor het kind € 4.800 als rentelast ervaart. De ouders kunnen dit bedrag – met gebruikmaking van de jaarlijkse vrijstelling – eventueel weer schenken aan hun kind. Hierover is dan geen schenkbelasting verschuldigd. Meer weten? Mocht u in het verleden een direct ­opeisbare renteloze of laagrentende geld­lening zijn aangegaan, dan doet u er goed aan om uw overeenkomst onder de loep te nemen. Wellicht is het nodig het een en ander alsnog aan te passen. Voor advies hieromtrent en antwoord op uw

vragen kunt u uiteraard terecht bij accon ■ avm. Neem contact met ons op via ­[email protected].

E-nieuws interactief accon ■ avm’s e-nieuwsbrief Agro verschijnt iedere twee maanden. Anders dan het Info­ bulletin is de e-nieuwsbrief interactief. U bepaalt zelf hoe diepgaand u geïnformeerd wilt worden. Veel van de thema’s leveren we namelijk met de mogelijkheid om door te ­klikken naar uitgebreidere informatie of deze

per omgaande toegestuurd te krijgen. Verder kunt u vragen stellen aan onze vakspecialisten. Zij nemen vervolgens contact met u op over het specifieke onderwerp. Ook de e-nieuwsbrief ontvangen? Meld u aan via www.acconavm.nl. InfoBulletin

05

Uitgelicht: de break-even melkprijs De break-even melkprijs uit ons TopKoers geeft de melkprijs weer die u nodig hebt om op basis van uw bestaande bedrijfsvoering aan alle verplichtingen te kunnen voldoen. Daarmee is de break-even melkprijs een belangrijke graadmeter voor de gezondheid van uw bedrijf.

Binnen accon ■ avm merken we dat er grote verschillen zijn tussen bedrijven met een hoge en lage break-even melkprijs. De variatie maakt duidelijk dat er op sommige bedrijven nog wel wat kan worden verbeterd. Om te kunnen verbeteren moet u echter eerst ­signaleren waar dit mogelijk is. Het overzicht uit TopKoers over de opbouw van de break-

BREAK-EVEN MELKPRIJS PER 100 KG MELK De Break-even melkprijs is de melkprijs die u nodig hebt om op basis van de bestaande bedrijfsvoering aan alle verplichtingen (incl. vervangingsinvesteringen) te kunnen voldoen. Dit is een belangrijke graadmeter voor de gezondheid van uw bedrijf. 2008/ 2009 Top

2008/ 2009

2007/ 2008

Plan

2008/ 2009 Gem.

Veevoer Diergezondheid Fokkerij en melkcontrole Overige Gewasbescherming en zaaizaad Meststoffen Mestafzet Energie en water -/- Omzet vee -/- Overig melkveehouderij Variabel deel van de kostprijs

7,5 0,4 0,7 0,4 0,2 0,9 0,0 0,8 -1,6 -0,9 8,3

8,2 1,1 0,9 1,1 0,2 1,3 0,1 1,0 -2,0 -0,5 11,4

7,2 0,8 0,7 0,8 0,1 1,3 0,0 0,9 -2,0 -0,7 9,1

8,0 0,4 0,7 0,4 0,2 1,2 0,0 0,8 -1,7 -1,4 8,5

7,6 0,4 0,7 0,5 0,0 1,3 0,0 0,9 -1,7 -0,5 9,2

TSR en saldo nevenactiviteiten

4,1

5,6

4,4

4,3

4,5

2

Werk door derden Uitgaven werktuigen Uitgaven grond en gebouwen Algemene kosten Vast deel van de kostprijs

0,5 3,0 0,7 1,2 5,4

3,0 3,0 1,8 1,6 9,4

2,7 2,7 1,3 1,4 8,1

0,6 3,2 1,0 0,9 5,7

0,8 2,9 1,6 1,0 6,2

4

Pacht en waterschap Lease quotum Financiële baten en lasten Aflossingen Financiële verplichtingen

0,4 0,0 5,5 5,0 10,9

1,4 0,4 6,4 4,7 12,9

1,4 0,2 5,7 5,5 12,8

0,4 0,2 6,8 6,2 13,7

0,4 0,4 7,3 6,4 14,6

3 Uitgaven voor arbeid

0,0 6,0 6,0

0,9 3,6 4,5

1,1 5,1 6,1

0,0 8,8 8,9

0,5 8,0 8,5

5 Vervangingsinvesteringen

3,6

2,6

2,7

3,2

3,4

30,2

35,3

34,5

35,7

37,4

Break-even melkprijs (excl. TSR)

33,6

39,2

38,3

39,4

41,2

Bodemprijs *)

21,5

28,0

26,3

26,2

27,5

Werkelijke melkprijs

28,0

32,3

33,0

33,1

39,0

1

Betaalde arbeid Per saldo privé onttrekkingen

(voor machines; normatief op basis van afschrijvingen)

6 Break-even melkprijs

*) In perioden met een lage melkprijs kan het soms nodig zijn de aflossingen en/of vervangingsinvesteringen tijdelijk op te schorten. De melkprijs die dan minimaal nodig is noemen we de bodemprijs.

06 InfoBulletin

even melkprijs helpt u daarbij. Zeker als u uw eigen bedrijf afzet tegen de gemiddelden van andere bedrijven en de Top 25%. Kosten Het variabele deel van de kostprijs (nr.1) zegt iets over de effectiviteit van uw koemanagement. Op uw bedrijf staat koemanagement centraal, daar moet het geld vandaan komen. Het dient dan ook goed te gebeuren. Maar tegen welke kosten? De vast kostprijs delen (nr. 2) vragen om een duidelijke strategie, aangezien u deze vrij lastig kunt beïnvloeden. Het is belangrijk om in beeld te hebben wat bepaalde keuzes met betrekking tot grond, gebouwen en werk­tuigen voor invloed hebben op uw bedrijf. Arbeid en financiering Kosten voor arbeid (nr.3) geeft inzicht in de efficiëntie waarmee de werkzaamheden op uw bedrijf georganiseerd zijn. Hebt u hier niet direct zicht op, dan is onze online rekentool de ‘arbeidsscan’ een handreiking voor de arbeids­ efficiëntie op uw bedrijf. Daarmee krijgt u zicht op uw tijdsbesteding aan de hoofdactiviteiten melken, voeren en veeverzorging. Op veel bedrijven zijn de financieringskosten (nr.4) de belangrijkste uitgaven post. Deze is echter het lastigst door u zelf te beïnvloeden. De vragen hierbij zijn: Wat zijn voor u reële aflossingen? Welke rentestrategie past u het beste? Feit is dat u vooraf zorgvuldig zult ­moeten afwegen, omdat er een belangrijk bedrijfsrisico is vastgelegd in deze post. Break-even melkprijs Op korte termijn zult u de vervangingsinvesteringen (nr. 5) kunnen overslaan om tegenvallers op te vangen. Echter, op de lange termijn moet u de noodzakelijke vervangingen plegen. De break-even melkprijs (nr. 6) geeft dan ook aan welke melkprijs u kunt opvangen over de jaren heen. De minimale melkprijs die u dus nodig hebt om aan uw verplichtingen te kunnen voldoen. Is uw bedrijf gezond en klaar voor de toekomst?

Kostprijs Wat is nu het verschil tussen de kostprijs en de break-even melkprijs? De kostprijs is een (bedrijfseconomisch) lange termijn kengetal en is opgebouwd uit werkelijke en berekende kengetallen. De break-even melkprijs is (volgens het geldstroomprincipe) een graadmeter voor de korte termijn behoefte aan geld. Bijvoorbeeld: Een bedrijf heeft een lage financiering en de ondernemer en zijn gezinsleden verrichten zelf de arbeid. Dit bedrijf kan een lage break-even melkprijs hebben door de lage uitgaven voor rente, aflossing en arbeid. De kostprijs ligt echter hoger, omdat dan gerekend wordt met berekende rente over het eigen vermogen, afschrijving op bedrijfsmiddelen en berekende arbeid. De kostprijs is in beginsel een correcter kengetal, maar de break-even melkprijs sluit beter aan bij de praktijk en ligt dichter bij de beslissingsafwegingen van de ondernemer.

Meer weten? Wilt u de break-even melkprijs van uw eigen bedrijf in kaart brengen? Uw accon ■ avm-accountmanager helpt u graag verder.

Tips Gecombineerde Opgave 2010 [2] GO 2010 Tip 4: subsidie I&R Geiten en schapen Heeft u op 1 november 2009 meer 100 schapen en geiten opgegeven met de november telling, dan krijgt u binnen kort een nota van E 650,- voor het vernieuwde I&R systeem. Dit jaar heeft u de mogelijkheid om voor dit bedrag subsidie aan te vragen. U doet dit op de gecombineerde opgave. Vergeet dit niet. GO 2010 Tip 5: Gedifferentieerde fosfaat­ gebruiksnormen Vanaf 2010 zijn de gebruiksnormen voor fosfaat drastisch gedaald. Heeft u geen hoge fosfaattoestand in de grond, en kunt u dit aantonen met een geldige bodemanalyse, dan kunt u deelnemen aan de gedifferentieerde fosfaatnorm. De fosfaattoestand van uw grond bepaalt

dan de maximale gebruiksnorm. Op de gecombineerde opgave kunt u aangeven hoe hoog de fosfaattoestand van uw ­percelen is. Dit dient doorgegeven te worden per topografisch perceel. In ­sommige gevallen dient u te rekenen met een gewogen gemiddelde. Heeft u geen geldige analyse verslagen voor 15 mei of geeft u de fosfaat toestand niet door, dan moet u rekenen met de laagste fosfaatnorm.

Zelfkennis de basis voor ondernemerschap veranderen. Collega’s zien hem vaak als een voorloper. Innovators runnen veelal grotere bedrijven met vreemd personeel. Dit is niet opmerkelijk aangezien hun karakter prima past bij een groot bedrijf. De Perfectionist ­kenmerkt zich door precies te werken en moeilijk werk uit handen te kunnen geven. Laatstgenoemde is vooral te vinden in gezinsbedrijven.

Jacob Posthumus en Minne Hiemstra, studenten van Hogeschool Van Hall-Larenstein, verzorgen in opdracht van accon ■ avm een onderzoek naar de menselijke kant van het ondernemerschap. Posthumus en Hiemstra koppelen de Persoonlijke Profiel Analyses (PPA) van 200 melkveehouders uit Noord-Nederland aan de bedrijven van diezelfde ondernemers. Uit de onderzoeksresultaten kan nu al worden geconcludeerd, dat de persoonlijke kant van ondernemerschap in zeer grote mate de bedrijfsomvang en de -inrichting bepalen. De drie grootste karaktergroepen omvatten gezamenlijk 86% van de melkveehouders. Dit zijn achtereenvolgens de ‘Vakmensen’ (62%), ‘Innovators’ (15%) en ‘Perfectionisten’ (9%).

De vakman is een harde werker die werkt ­volgens vaste werkpatronen. Hij verandert niet snel van bedrijfsstrategie. De Innovator heeft daarentegen juist een sterke drang naar

Actief of reactief Van alle veehouders heeft 25% een actief profiel en in is staat om zeer snel in te spelen op ­veranderende omstandigheden in de landbouw. De ondernemers zijn actief bezig met het uitdenken van nieuwe strategieën om ­continuïteit in het bedrijf te houden. De overige 75% heeft een reactief profiel. Deze groep is vooral bezig met dagelijkse werkzaamheden en is in veel mindere mate actief als het gaat om het uitdenken van strategieën. Uw PPA? Met het maken van een PPA worden uw persoonlijke kwaliteiten en valkuilen in beeld gebracht. U kijkt kritisch naar u zelf, als ondernemer en mens. Voor veel agrariërs betekent het een belangrijke stap richting succesvol ondernemerschap. En het is daarmee een waardevolle investering. InfoBulletin

07

VASTGOED NIEUWS BEDRIJVEN TE KOOP FRIESLAND/NOORD-­HOLLAND

Nieuwbouw melkveehouderijbedrijf te Wergea, ten zuiden van Leeuwarden (Friesland) ■ Oppervlakte

ca. 76,5 ha. (deels eigendom

en deels erfpacht), klei op veengrond ■ Vergunde

plaatsen conform “Besluit

landbouw” 200 melkkoeien met bijbehorend jongvee ■

Vrijstaande woning inclusief garage

■

Ligboxenstal met separate jongveestal

■ Werktuigenberging,

Uniek akkerbouwbedrijf te Oude Bildtzijl, ten noorden van Leeuwarden (Friesland) ■ Oppervlakte ca. 50 ha. zavel/lichte kleigrond ■ Traditionele stelpboerderij ■ A ardappelbewaarloods met werkplaats, bietenopslagplaats Inlichtingen S. Zeldenrust: 06 - 53 61 06 42

hobbyruimte

en werkplaats Inlichtingen P.T. Bakker: 06 - 10 81 96 49

Melkveebedrijf te Menaldum, ten westen van Leeuwarden (Friesland) ■

Oppervlakte ca. 81 ha. kleigrond

■

Traditionele kop-hals-rompboerderij

■

Ligboxenstal en jong/grootveestal

Uitstekend melkveehouderijbedrijf “Kloosterhoeve” te Makkinga, ten zuidwesten van Oosterwolde (Friesland) ■ Oppervlakte ca. 48 ha. zandgrond ■ Vrijstaande woning met schuur ■ Ligboxenstal, melkstal, tanklokaal ■ Jongveestal, loods/werktuigenberging ■ Totale mestopslag ca. 1.600m3 Inlichtingen P. Bakker 06 - 10 81 96 49 en R. Sybesma 06 - 51 24 91 80

Woonboerderij de “prúlhoek” te Sint Annaprochie, ten noord-westen van Leeuwarden (Friesland) ■ Oppervlakte ca. 7.000 m2 met mogelijke uitbreiding tot 24.486 m2 ■ Vrij uitzicht rondom ■ Lichte tuingerichte living ■ Diverse gebruiksmogelijkheden Inlichtingen S. Zeldenrust: 06 - 53 61 06 42

Melkveehouderijbedrijf te Beets, nabij Hoorn (Noord-Holland) ■ Oppervlakte ca. 32 ha, ca. 27,50 ha huiskavel ■ Uitstekend onderhouden landerijen, klei op veen ■ Mooie ligboxenstal (70gve en 14 pinken) en moderne werktuigenberging ■ Circa 850m3 mestopslag ■ Goede ontsluiting nabij A7 Inlichtingen T. Jensma: 06 - 51 83 68 88

Inlichtingen S. Zeldenrust: 06 - 53 61 06 42

InfoBulletin van accon ■ avm verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 20.000 en wordt verzonden naar alle relaties van accon ■ avm. InfoBulletin is met de grootste zorg samengesteld. accon ■ avm kan echter niet aansprakelijk gesteld worden voor schade die ontstaat als gevolg van eventuele drukfouten of voor eventuele schade ten gevolge van het gebruik van gegevens uit deze nieuwsbrief.

Uitstekend melkveehouderijbedrijf te Hegebeintum, ten noorden van Leeuwarden (Friesland) ■ Oppervlakte ca. 44 ha. kleigrond ■ Stelpboerderij ■ Ligboxenstal, ca. 95 stuks grootvee Inlichtingen S. Zeldenrust: 06 - 53 61 06 42

Actuele informatie publiceert accon ■ avm ook in de Agro E-nieuwsbrief. U kunt zich hiervoor aanmelden op www.acconavm.nl. accon ■ avm adviseurs en accountants: Hoofdkantoor: Meander 725, 6825 ME Arnhem Postbus 5090, 6802 EB Arnhem, Telefoon: 026 - 384 23 84

Colofon Concept en realisatie: tva! reclame & communicatie (Eind)redactie: Lubbert van Dellen, Corine Fokker, Annet Westendorp

08 InfoBulletin

Prima melkveehouderijbedrijf te Roodkerk, ten noord-oosten van Leeuwarden (Friesland) ■ Oppervlakte ca. 34 ha. overwegend zandgrond ■ Stelpboerderij ■ Ligboxenstal, ca. 66 stuks grootvee ■ Wagenberging Inlichtingen A. Visser 06 - 51 24 91 78

Voor ons complete aanbod kijk op www.agrivastgoed.nl Agri Vastgoed b.v. Friesland Sixmastraat 4, 8932 PA LEEUWARDEN Telefoon: 058 - 2849171

Akkerbouwbedrijf te Ferwerd, ten noorden van Leeuwarden (Friesland) ■ Oppervlakte ca. 100 ha. klei en zavelgrond ■ Tevens geschikt voor melkveehouderijbedrijf ■ Traditionele kop-hals-rompboerderij Inlichtingen A. Visser: 06 - 51 24 91 78

Agri Vastgoed b.v. Noord Holland Agriport 115, 1775 TA MIDDENMEER Telefoon: 06 - 5183688 / 06 - 22207036 [email protected] / www.agrivastgoed.nl

I