GEBIEDSGERICHT WERKEN & PROVINCIALE SPEERPUNTEN RAPPORTAGE 2006

GEBIEDSGERICHT WERKEN & PROVINCIALE SPEERPUNTEN

RAPPORTAGE 2006

Groningen, april 2007

1

2

Inhoudsopgave VOORWOORD.................................................................................................................................................................. 5 INLEIDING........................................................................................................................................................................ 7 1.

REGIO VEENDAM, PEKELA, MENTERWOLDE ....................................................................................... 9 1.1 1.2. 1.3 1.4 1.5 1.6.

2.

ZORGSTRUCTUUR 0 - 12 JARIGEN ......................................................................................................................... 11 JEUGD HEEFT DE TOEKOMST ................................................................................................................................. 15 JONGEREN (MET STARTKWALIFICATIE) AAN HET WERK MENTERWOLDE, PEKELA, VEENDAM (MPV-MODEL)..... 19 ACTIEVE HULPVERLENING AAN MULTI-PROBLEM GEZINNEN ................................................................................ 21 WONEN WELZIJN ZORG ........................................................................................................................................ 23 ONTWIKKELING NIEUW BELEID ............................................................................................................................ 25 REGIO STADSKANAAL/VLAGTWEDDE................................................................................................... 27

2.1 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 3.

DUURZAME VERSTERKING SOCIALE INFRASTRUCTUUR/ VOORZIENINGENAANBOD TEN BEHOEVE VAN DE JEUGD. 27 SLUITENDE AANPAK JONGEREN NAAR STARTKWALIFICATIE EN WERK ................................................................. 33 HULPVERLENING AAN MULTI-PROBLEM GEZINNEN .............................................................................................. 35 WONEN, WELZIJN, ZORG ...................................................................................................................................... 37 REGIONAAL SOCIAAL RAPPORT ............................................................................................................................ 43 REGIO WESTERKWARTIER ....................................................................................................................... 45

3.1 3.2 3.3 4.

LOKALE LOKETTEN IN HET WESTERKWARTIER .................................................................................................... 45 VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE ................................................................................................................ 49 SLUITENDE AANPAK WESTERKWARTIER .............................................................................................................. 53 REGIO NOORD-GRONINGEN ...................................................................................................................... 57

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 5.

DE ONTWIKKELING VAN MULTIFUNCTIONELE DORPSHUIZEN ................................................................................ 57 DE ONTWIKKELING VAN STEUNSTEEVARIANTEN .................................................................................................. 61 PROFESSIONALISERING PEUTERSPEELZAALWERK ................................................................................................. 65 REGIONAAL ZORGADVIESTEAM NOORD-GRONINGEN .......................................................................................... 69 VERSTERKEN JEUGD- EN JONGERENWERK............................................................................................................ 73 REGIO CENTRAAL GRONINGEN............................................................................................................... 77

5.1 5.2 5.3. 5.4. 6.

BELEIDSONTWIKKELING WMO ............................................................................................................................ 79 MULTIFUNCTIONELE DORPS- EN WIJKCENTRA ...................................................................................................... 89 SLUITENDE AANPAK JONGEREN, ONDERWIJS EN WERK. ........................................................................................ 91 MAATSCHAPPELIJK NUTTIGE BANEN .................................................................................................................... 93 REGIO OLDAMBT .......................................................................................................................................... 95

6.1. 6.2 6.3 6.4 7.

VOORBEREIDING UITVOERING WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING (WMO) ............................................ 95 JEUGD EN JONGEREN............................................................................................................................................. 97 SAMENWERKING WELZIJNSINSTELLINGEN ........................................................................................................ 101 VITALE DORPEN.................................................................................................................................................. 102 REGIO G6-GEMEENTEN............................................................................................................................. 105

7.1 7.2 7.3 8.

ONTWIKKELING LOKAAL SOCIAAL BELEID / IMPLEMENTATIE............................................................................ 107 PARTICIPATIE MINDERHEDEN............................................................................................................................. 110 AGENDA EXPERTISE-UITWISSELING ................................................................................................................... 116 SPEERPUNT JEUGD EN VEILIGHEID ..................................................................................................... 119

8.1 8.2 8.3 8.4 8.5. 8.6.

ONDERSTEUNING ARRONDISSEMENTAAL PLATFORM JEUGDCRIMINALITEIT (APJ) ............................................ 119 ONDERSTEUNING GEMEENTEN/INSTELLINGEN BIJ DE UITVOERING BELEID JEUGD EN VEILIGHEID ..................... 122 ONTWIKKELEN METHODIEK EN PROTOCOL VOOR LOKAAL ‘NETWERK 12+’, GERICHT OP SIGNALERING EN TOELEIDING NAAR HULPVERLENING VAN JONGEREN MET PROBLEMEN ............................................................... 126 JONGEREN, SCHOOL EN VEILIGHEID .................................................................................................................... 132 VROEGTIJDIGE SIGNALERING, BEGELEIDING EN DOORVERWIJZING RISICOJONGEREN EN FIRST-OFFENDERS (PROJECT AANPAK RISICOJONGEREN)................................................................................................................. 136 AANSLUITING JEUGDBELEID - JEUGDZORG ........................................................................................................ 138

3

9.

SPEERPUNT VOORKOMEN EN BESTRIJDEN VAN HUISELIJK GEWELD.................................... 144 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7

10 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6

MONITOR HUISELIJK GEWELD IN DE PROVINCIE GRONINGEN ............................................................................ 144 OUDERENMISHANDELING .................................................................................................................................. 148 LOVERBOYS ....................................................................................................................................................... 150 PUBLICITEIT EN VOORLICHTING HUISELIJK GEWELD .......................................................................................... 152 VOORLICHTING SPECIFIEKE DOELGROEPEN ........................................................................................................ 154 (ONDERSTEUNING) ADVIES EN STEUNPUNT HUISELIJK GEWELD ....................................................................... 158 OVERIGE ONTWIKKELINGEN TERUGDRINGEN HUISELIJK GEWELD ...................................................................... 158 SPEERPUNT VERSTERKEN VRIJWILLIGERSWERK ......................................................................... 162 PLATFORM MAATSCHAPPELIJK ONDERNEMEN GRONINGEN (PMOG) ............................................................... 162 KENNISCENTRUM VRIJWILLIGERSWERK ............................................................................................................. 163 VRIJWILLIGERSPRIJZEN ...................................................................................................................................... 166 VRIJWILLIGERSWERK: LEERSCHOOL VOOR JONGEREN ........................................................................................ 168 ONDERSTEUNING EN ONTWIKKELING VAN DORPSHUIZEN IN DE PROVINCIE GRONINGEN.................................... 170 ONDERSTEUNING SPEELTUINWERK EN GEMEENTELIJK SPEELRUIMTEBELEID ...................................................... 172

4

Concept

Voorwoord Het doet ons genoegen u hierbij het verslag aan te bieden van de activiteiten die in 2006 op grond van het provinciale welzijnsplan 'Wel(en)levend Groningen 2005- 2008' zijn uitgevoerd. Kenmerk van het in december 2004 door Provinciale Staten vastgestelde beleidsplan is een gebiedsgerichte aanpak: gemeenten en provincie formuleren gezamenlijk opdrachten voor de uitvoering van projecten in een aantal regio's en in het functionele 'gebied' van de zes grote gemeenten (de G6). Daarnaast kent het beleid een aantal speerpunten met een provinciaal bereik. Deze aanpak biedt ruimte voor maatwerk. Voor ieder gebied/speerpunt worden verschillende thema's en projecten uitgekozen. De rapportage biedt een compleet overzicht van alle in 2006 uitgevoerde projecten en bevat veel informatie. Daardoor vertoont de rapportage enige overeenkomst met een spoorboekje: alles staat er in, voor wie alles wil weten. In de meeste gevallen doet de lezer er echter goed aan om de rapportage als naslagwerk te hanteren en gericht informatie over een bepaalde regio of een bepaald project op te zoeken. In ieder gebied worden eigen keuzes gemaakt: toch zijn er ook gemeenschappelijke thema's. In vrijwel alle beiden staat het versterken van het jeugd- en jongerenwerk en het ontwikkelen van een lokaal jeugdbeleid op de agenda. Ook het thema 'wonen welzijn en zorg voor ouderen en kwetsbare groepen' neemt een belangrijke plaats in. Steunpunten in de wijk en steunstee's dragen eraan bij dat mensen met beperkingen langer in de eigen woonomgeving kunnen blijven wonen. Een ander, vaak terugkerend thema is het ontwikkelen van plannen voor multifunctionele dorps- en wijkcentra. In een aantal opzichten is 2006 een bijzonder jaar geweest. Er is in alle 25 Groninger gemeenten bijzonder hard gewerkt aan het realiseren van lokale loketten voor wonen, welzijn en zorg, gecombineerd met een digitaal informatiesysteem. Daarbij zijn ook de instrumenten van het gebiedsgerichte werken ingezet. En het resultaat mag er zijn: in de loop van 2006 is het ene na het andere lokale loket van start gegaan. Per 1 januari 2007 had iedere gemeente in onze provincie een (digitaal) loket wonen, welzijn en zorg. Groningen ging wat dat betreft landelijk "aan kop". Een ander voorbeeld is het wijkgericht werken/de heel-de-buurtaanpak in de 6 grote steden. Al sinds het jaar 2000 werken de provincie en de G6-gemeenten samen aan sociale wijkvernieuwing. Het doel is (NIZW 1998): "het bijdragen aan de ontwikkeling van een sociale infrastructuur op buurt- of wijkniveau die de participatie van burgers bevordert, de sociale cohesie versterkt, bijdraagt aan de bestrijding van individuele en collectieve achterstanden en is afgestemd op de fysieke en economische infrastructuur". De resultaten van deze aanpak worden nu in de praktijk steeds meer zichtbaar. Uit de evaluatie "wijkgericht werken werkt" van begin 2007 blijkt dat de bewonersparticipatie door het wijkgericht werken is toegenomen. De heel-de-buurtaanpak is een diepte-investering die een lange adem vergt, maar zeer de moeite waard is. Er valt natuurlijk veel meer te noemen, maar dat voert te ver en bovendien: u kunt er de rapportage op naslaan. Iedereen die meegewerkt heeft aan het uitvoeren van alle activiteiten willen wij hierbij hartelijk bedanken. Wij spreken de wens uit dat u door dit verslag een goed beeld krijgt van de in 2006 verrichte activiteiten. Wij wensen u veel leesplezier toe! Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen

5

6

Inleiding Het provinciale welzijnsbeleid is gebaseerd op het provinciale beleidsplan 2005-2008 'Wel(en)levend Groningen'. In dit beleidsplan staan de provinciale visie en ambitie op het sociale terrein voor 20052008 beschreven. Het provinciale beleidsplan vormt het kader voor de uitvoering van tal van activiteiten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de methode "de gebiedsgerichte aanpak" die in 2000 samen met de Groninger gemeenten is ontwikkeld. Deze methode komt er op neer dat eerst de welzijnsvraagstukken die in de verschillende regio's (de gebieden) spelen, in kaart worden gebracht. Voor deze vraagstukken worden vervolgens in overleg met de regio's en verschillende betrokken organisaties concrete projecten opgezet. De projecten spelen dus sterk in op de vragen en knelpunten in de lokale situatie. In de verslag staat vermeld hoe er in 2006 aan de projecten - die vaak de gehele beleidsperiode 20052008 in beslag nemen - is gewerkt. De uitgevoerde projecten maken allemaal onderdeel uit van de gebiedsprogramma's die de verschillende regio's hebben vastgesteld. De projecten staan dus niet op zichzelf maar passen in de doelstellingen van de programma's. In totaal zijn er zeven gebiedsprogramma's: - regio Veendam, Pekela, Menterwolde (3 gemeenten) - regio Stadskanaal/Vlagtwedde (2 gemeenten) - regio Westerkwartier (4 gemeenten) - regio Noord Groningen (8 gemeenten) - regio Centraal (3 gemeenten) - regio Oldambt (4 gemeenten) - regio G6-gemeenten (zes gemeenten met een gezamenlijke, meer verstedelijkte problematiek) Zowel de gemeenten als de provincie zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de programma's. In ieder gebied is een bestuurlijk regioteam werkzaam waarin de betrokken portefeuillehouders en de gedeputeerde voor welzijn zitting hebben. Zij besluiten gezamenlijk over de invulling van het programma en controleren de voortgang. Eveneens functioneert er in ieder regio - ter ondersteuning van het bestuurlijke regioteam - een ambtelijk regioteam met gemeente- en provincieambtenaren en de gebiedsmanager van het CMO Groningen. Het CMO ( Centrum voor Maatschappelijke Ondersteuning) is door de provincie aangesteld om de coördinatie van de verschillende activiteiten per regio te begeleiden en te stroomlijnen, waarbij de provincie het gebiedsmanagement bekostigt uit de reguliere bijdrage die het CMO jaarlijks ontvangt. Per gebied en per uitvoeringsjaar is € 90.000 beschikbaar gesteld door de provincie. Gemeenten stellen (volgens een verdeelsleutel) jaarlijks eenzelfde bedrag beschikbaar. Hierbij mogen gemeenten maximaal 50% van de eigen bijdrage verkapitaliseren in menskracht - vanuit de eigen instellingen voor projecten die in het gebiedsprogramma omschreven staan. Per regio is een samenwerkingsovereenkomst opgesteld waarin bovengenoemde afspraken zijn opgenomen. Naast de gebiedsprogramma's zijn er ook drie provinciale speerpunten in het provinciale welzijnsbeleid opgenomen: - versterken vrijwilligerswerk - jeugd en veiligheid - bestrijden en voorkomen huiselijk geweld Deze speerpunten zijn qua inhoud aanvullend op de gebiedsprogramma's en hebben veelal een bovenlokale reikwijdte. Onder elk speerpunt vallen verschillende projecten. De speerpunten komen in deze eindrapportage uitvoerig aan bod.

7

Leeswijzer Deze rapportage is een vorm van verantwoording en biedt een overzicht van de verschillende activiteiten in 2006. De rapportage is vooral ook een naslagwerk; daarom kennen de hoofdstukken zoveel mogelijk een uniforme opzet. Per regio wordt de stand van zaken weergegeven. Naast een korte achtergrondbeschrijving van de thema's vindt u per project de voortgang beschreven en wordt ingegaan op de bereikte resultaten, Teven staat bij ieder project met wie de samenwerkingspartners zijn en wat de relatie is met andere projecten/activiteiten. De ontwikkelingen binnen de provinciale speerpunten zijn eveneens per (deel) project beschreven. Een goede manier om op zoek te gaan naar gerichte informatie uit deze rapportage is: - eerst een keuze maken voor een gebied of een speerpunt (zie inhoudsopgave) - bepalen over welk project u informatie wenst - per project aan de hand van de kopjes bekijken waarnaar de interesse uitgaat.

8

1.

Regio Veendam, Pekela, Menterwolde

De regio bestaat uit de gemeenten Veendam, Pekela en Menterwolde.

In 2006 stonden in de regio de volgende thema's centraal: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Zorgstructuur 0-12 jarigen Jeugd heeft de toekomst Jongeren (met startkwalificatie) aan het werk Actieve hulpverlening aan multi-problem gezinnen Wonen-zorg-welzijn/ontwikkeling steunstees Ontwikkeling nieuw 6.1 Organiseren 6.2 Regionaal sociaal rapport regio Veendam, Pekela, Menterwolde

beleid expertmeetings

9

10

1.1 Zorgstructuur 0 - 12 jarigen Doel(en) Het realiseren van een doorgaande lijn in de zorg voor 0 - 12 jarigen. De hoofddoelstellingen zijn: • 100% melding van problemen. Voorkomen dat een kind tussen de wal en het schip raakt. Het bieden van passende hulp. • Goed op elkaar afstemmen van verschillende hulpverleningstrajecten. • Bij de aanpak van meervoudige problematiek zijn de afspraken voor 100% afgestemd. • Afspraken over de methodische wijze van handelen en terugkoppeling. • Het inschakelen van de vindplaatsen in de voorschoolse fase. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners De gemeenten Menterwolde, Pekela, Veendam, provincie Groningen, CMO Groningen, het Zorgplatform, Bureau Jeugdzorg, Jeugdgezondheidszorg (0-4 en 4-19), Regionaal Expertise Centrum (cluster 3), Jeugd-GGz, Huisartsen, Schoolbegeleidingsdienst Cedin, het Openbaar en Bijzonder (primair) onderwijs, Leerplichtambtenaren, Kinder- en jeugdpolitie, Buurtnetwerken, Peuterspeelzalen. Relatie met andere projecten Het provinciale project ‘Aansluiting Jeugdzorg met basisonderwijs en voorschoolse voorzieningen’. Andere gemeentelijke trajecten / beleidsterreinen, o.a. WMO, welzijn / jeugdbeleid, lokaal gezondheidsbeleid, onderwijs(kansen/ achterstanden)beleid. Financiën en uren 2006 Zorgstructuur 2006: € 43.140,- (Samenwerkingsverband WSNS/Zorgplatform regio Veendam Menterwolde, Pekela en peuterspeelzalen Veendam, Pekela en Menterwolde). Ureninzet CMO Groningen: 5,4 uur per week vanuit de structurele subsidie t.b.v. de ‘Toeleiding van peuterspeelzalen naar het zorgplatform Veendam e.o.’. Opdrachtnemer Samenwerkingsverband WSNS/Zorgplatform regio Veendam, Menterwolde, Nieuwe Pekela CMO Groningen

Achtergrond In voorgaande jaren zijn er (wettelijke) ontwikkelingen geweest, die van invloed zijn op de zorg voor jeugdigen van 0 - 12 jaar. Hulp moet zo dicht mogelijk bij de jeugdigen worden geboden, het liefst in de reguliere infrastructuur, aansluitend bij de vraag en zo eenvoudig en efficiënt mogelijk. Hulpverleningstrajecten dienen op elkaar afgestemd te worden en samenwerking tussen de verschillende professionele uitvoerders dient gerealiseerd te worden. In de drie gemeenten is overleg geweest om te bepalen hoe op basis van de bestaande structuur in de regio de aansluiting tussen de voorschoolse en basisschoolperiode gerealiseerd kon worden en structurele samenwerking tussen diverse partners (o.a. zorgplatform, jeugdzorg, jeugdgezondheidszorg) afgesproken zou kunnen worden. Dit heeft geresulteerd in de totstandkoming van een uitgangspuntennotitie ‘Zorgafstemming kinderen 0-12 jaar' die bestuurlijk is vastgesteld. Essentie van deze notitie is om op basis van de bestaande structuur, in het kader van ‘Weer Samen Naar School’, de zorgstructuur verder te ontwikkelen. In het WSNS-verband vervult het Zorgplatform een centrale en coördinerende rol, omdat het platform o.a. als één loket functioneert voor alle zorgleerlingen. De uitgangspuntennotitie is inmiddels verwerkt in een werkplan, dat gedurende de looptijd van het gebiedsprogramma wordt uitgevoerd. Werkwijze De gemeenten hebben voor de verdere ontwikkeling van de zorgstructuur gekozen voor de volgende werkwijze: Een werkgroep, onder regie van de gemeenten, draagt zorg voor de daadwerkelijke ontwikkeling van de zorgstructuur. Deelnemers van deze werkgroep zijn: zorgplatform, Bureau Jeugdzorg, Onderwijs Begeleidingsdienst Groningen (Cedin), jeugdgezondheidszorg (0-4 en 4-19 jarigen) en de gemeenten. De stuurgroep, met de verantwoordelijke portefeuillehouders en betrokken organisaties, vergadert 2 x per jaar over de hoofdlijnen en besluit over ingediende plannen en begrotingen. De wethouder van Menterwolde is aangewezen als bestuurlijk contactpersoon voor de werkgroep. Ambtelijk is de verdeling als volgt: de gemeente Menterwolde levert de voorzitter, de gemeente Pekela de secretaris en de

11

gemeente Veendam de “inhoudelijke voorbereiding”. CMO Groningen is lid van de werkgroep en heeft een adviserende rol. Gedurende de looptijd van het gebiedsprogramma wordt het bestuurlijk vastgestelde werkplan uitgevoerd. Uitgangspunten bij de werkwijze ‘Toeleiding peuterspeelzalen’ is dat gemeenten de regie voeren, waarbij peuterspeelzalen partner zijn in de uitvoering. Eerst is met de gemeenten de stand van zaken in kaart gebracht, zijn wensen geïnventariseerd en prioriteiten vastgesteld. Daarna is met de peuterspeelzalen per gemeente de stand van zaken binnen het werkveld geïnventariseerd en zijn de verbeterpunten voor de toeleiding naar een zorgstructuur geformuleerd. Activiteiten in 2006 Algemeen • In februari 2006 heeft de regionale stuurgroep het werkplan met bijbehorend bestedingsvoorstel van de werkgroep goedgekeurd en vastgesteld. Het vastgestelde werkplan wordt uitgevoerd. • Uit het gebiedsbudget zijn middelen beschikbaar gesteld voor extra inzet van de coördinator van het zorgplatform t.b.v. de verdere ontwikkeling van de zorgstructuur, o.a. inzake evaluatie, notitie ‘zorgkind’, monitoring, PR-activiteiten, privacyreglement, afstemming buurtnetwerken en leerplicht. • In april heeft een stuurgroep bijeenkomst plaats gevonden die in het teken stond van informeren van de ‘nieuwe’ portefeuillehouders over de zorgstructuur. • De werkgroep heeft besloten de huidig functionerende (brede) werkgroep op te heffen. De gemeentelijke vertegenwoordigingen/ambtenaren en coördinator zullen wel blijven bijeenkomen ter borging en voortgang van de zorgstructuur (en ter voorbereiding van de stuurgroep bijeenkomsten). CMO Groningen zal aan deze overlegstructuur ook blijven deelnemen. • In mei is een voorlichtingsbijeenkomst voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en basisonderwijs van de gemeenten Veendam, Pekela en Menterwolde georganiseerd over de herijking van zorg in en om school. Men stelde het op prijs dat duidelijkheid werd gegeven over de nieuwe zorgstructuur en betekenis ervan voor de instellingen. • Ten behoeve van portefeuillehouders, beleidsmedewerkers van de drie gemeenten, de WSNSverbanden en besturen van het basisonderwijs is een studiemiddag georganiseerd over ontwikkelingen in onderwijs en zorg en de mogelijke consequenties voor de zorgstructuur Veendam, Pekela en Menterwolde. Daarnaast was kennismaking met betrokken partijen en mogelijkheden voor samenwerking en afstemming onderdeel van de studiemiddag. De deelname was groot en de gemeenten gaan met de uitkomsten aan de slag. • De naam van het zorgplatform is met instemming van alle betrokkenen gewijzigd in Regionaal zorgadviesteam 0-12 jaar. • De folder over de zorgstructuur is gereed. Verspreiding vindt plaats in het voorjaar van 2007. Toeleiding peuterspeelzalen naar zorgstructuur/zorgplatform Veendam: • Met alle drie de gemeenten en peuterspeelzalen zijn gesprekken geweest over de uitvoering van het activiteitenplan en de mogelijke besteding van het budget uit het gebiedsprogramma. • Diverse telefonische consulten hebben plaatsgevonden ter advies en ondersteuning. Onderwerpen die aan bod kwamen waren zowel gerelateerd aan de toeleiding van peuterspeelzalen naar het zorgadviesteam/intern zorgbeleid als aan andere beleidsterreinen. • In maart is een werkgroep, bestaande uit de coördinator zorgplatform, coördinator peuterspeelzalen, VVE-coördinator Veendam, JGZ-wijkverpleegkundige en CMO, bijeengeweest ten behoeve van de ontwikkeling van een eenduidig aanmeldingsformulier voor peuterspeelzalen/ voorschoolse voorzieningen. Besloten is niet te wachten op de ontwikkeling van een provinciaal onderwijskundig rapport. CMO Groningen volgt de ontwikkelingen op het provinciale niveau en anticipeert daarop wanneer nodig. In december is het ‘aanmeldingsformulier 0-4 jaar’ gepresenteerd aan alle betrokken partijen. De gemaakte opmerkingen worden verwerkt en vanaf januari 2007 wordt het formulier ingevoerd. • In overleg met de coördinator van het zorgadviesteam is het formulier ten behoeve van aanmelding en toestemming door ouders/voogd aangepast als onderdeel van het aanmeldingsformulier 0-4 jaar. • Met de peuterspeelzalen in de gemeente Veendam is het beleid interne zorg van de peuterspeelzalen verder ontwikkeld. Dit heeft geleid tot de notitie ‘Zorgverbreding op de peuterspeelzaal door de inzet van een zorgcoördinator’ en de ontwikkeling van het zorgprotocol.

12

• • •

•

• • • •

Met de peuterspeelzalen van de gemeenten Pekela en Veendam is gestart met de ontwikkeling van een gezamenlijk pedagogisch beleidsplan. Pekela heeft het pedagogisch beleidsplan vastgesteld. In Veendam wordt dit in 2007 verder afgerond. Met de coördinator van de peuterspeelzalen in Menterwolde is het pedagogisch beleidsplan van Menterwolde besproken en zijn aanvullingen gegeven. In overleg met de afdeling onderzoek van CMO Groningen en op verzoek van de peuterspeelzalen is een voorbeeld aanmeldingsformulier peuterspeelzalen voor ouders ontwikkeld. Dit formulier is gebaseerd op de nieuwe gewichtenregeling voor het basisonderwijs. Als basis is het VNGmodel gebruikt. Het formulier levert gegevens op over de instroom van doelgroepen en zorgkinderen. Het formulier is verspreid onder de peuterspeelzalen met het advies dit (of een aangepaste versie) te hanteren. Met de JGZ 0-4 zijn afspraken gemaakt over de samenwerking van de peuterspeelzalen met de JGZ. Hiertoe heeft in maart een afsluitende bijeenkomst gevonden met de peuterspeelzalen. De bijeenkomst heeft ertoe geleid dat de peuterspeelzalen unaniem de samenwerking met de JGZ in de vorm van een convenant vastgelegd wilden hebben. Het convenant is ontwikkeld en verspreid. In de gemeente Menterwolde is dit inmiddels ondertekend, met de andere gemeente worden hierover afspraken gemaakt. Er is een bijeenkomst voor peuterspeelzalen geweest over de ontwikkeling en invoering van een zorgprotocol. Er is een bijeenkomst geweest in samenwerking met Bureau Jeugdzorg over de inhoud en invoering van een protocol kindermishandeling. Met alle peuterspeelzalen uit het gebied zijn afspraken gemaakt over de subsidieaanvraag van de peuterspeelzalen in het kader van het gebiedsprogramma. Deze zijn in het najaar ingediend bij het regio-overleg. In het najaar zijn 2 bijeenkomsten georganiseerd voor coördinatoren van peuterspeelzalen: o over de aansluiting jeugdbeleid - jeugdzorg (i.s.m. Bureau Jeugdzorg). Tevens kwam de wijze van registratie door en ontwikkelingen binnen de Jeugdgezondheidszorg aan de orde. o over de kindvolgsystemen die gebruikt worden in de peuterspeelzalen, de wijze van evalueren en het interne zorgbeleid.

Resultaten • Zowel op de peuterspeelzalen, in het basisonderwijs als bij de betrokken (zorg)instellingen zijn afspraken gemaakt ter verbetering van de doorgaande lijn in de zorg voor 0 -12 jarigen in de drie gemeenten. • De zorgroute voor de gehele leeftijdsgroep 0-12 jaar wordt hiermee steeds eenduidiger en het regionaal zorgadviesteam kan effectiever de zorg voor kinderen met problemen vormgeven. • De instellingen in de voorschoolse periode zijn bezig met een inhaalslag bij het vormgeven van hun zorgbeleid en de aansluiting met het primair onderwijs. Daarmee komen kinderen met problemen in een steeds vroeger stadium in beeld. Vooruitblik In 2007 moeten de gemaakte afspraken worden geïmplementeerd, geëvalueerd en zonodig bijgesteld. Ontwikkelingen op landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau (WMO, veranderingen in de WSNSstructuur, passend onderwijs, Centra voor Jeugd en Gezin) zullen in 2007 voor veel nieuwe (structuur)discussies zorgen. Een stevig regionaal verankerde en goed functionerende infrastructuur is hierbij een goed uitgangspunt. Opmerkingen De doorgaande lijn 0-23 jaar behoeft nog aandacht: welke netwerken functioneren, zijn er soepele ‘overgangen’, is er een dekkende structuur en vinden de deelnemers dat het goed functioneert? De situatie in de drie gemeenten moet in beeld worden gebracht. Met betrokkenen moeten daarna de volgende vragen worden beantwoord: • Wordt er op alle niveaus integraal samengewerkt? • Wordt echt iedereen op tijd gesignaleerd en bereikt? • Zijn er nog witte vlekken? Het komende jaar zal er ook aandacht zijn voor evaluatie en continuïteit van het regionaal zorgadviesteam.

13

Toeleiding peuterspeelzalen naar zorgstructuur zorgplatform: Het activiteitenplan is positief ontvangen door de peuterspeelzalen en er zijn voortvarende afspraken gemaakt. Toch blijkt dat de uitvoering belemmerd wordt door te weinig uren bij coördinatoren om daadwerkelijk voortgang te boeken. Deze belemmeringen zijn geschetst in het activiteitenplan. Dit geldt in iets mindere mate voor de peuterspeelzalen in Veendam, maar ook daar zijn onvoldoende uren voor de coördinator de oorzaak dat vertraging ontstaat. Tegelijkertijd moet geconstateerd worden dat ook op de peuterspeelzalen het aantal kinderen waar problemen/zorgen over zijn beduidend toeneemt, overeenkomstig de landelijke trend bij het basisonderwijs. Bij de meeste peuterspeelzalen zijn onvoldoende uren cq. randvoorwaarden aanwezig om deze zorg adequaat op te pakken. In de gemeente Pekela is hierin deels voorzien door een subsidie ten behoeve van consultatieve begeleiding door de schoolbegeleidingsdienst. Zowel in Veendam, Pekela als Menterwolde is men bezig zich te oriënteren op de mogelijkheden om de interne zorgcoördinatie te versterken (in relatie tot de afspraken met de JGZ 0-4).

14

1.2. Jeugd heeft de toekomst Doel(en) Het voorkomen, aanpakken en terugdringen van jeugdproblematiek en overlast door jeugdigen. Het verbeteren van het voorzieningenaanbod t.b.v. de jeugd. Aandachtsvelden: a. jeugd & overlast/aanpak raddraaiers; b. speelruimte in de wijken; c. jeugd en verkiezingen; d. jeugd in de buurt/vrijetijdsaanbod; e. jongerenhuisvesting (gepland voor 2007). Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners De gemeenten Veendam, Pekela en Menterwolde, de provincie Groningen, CMO Groningen, lokale welzijnsinstellingen, sportverenigingen, kinderen tieneropvang, Huis voor de Sport, deelnemers overleggen jeugd en overlast/jeugd en veiligheid, zoals: politie, scholen, HALT, buurten wijkbeheer en woningbouwcorporaties. Relatie met andere projecten Afstemming met de gemeentelijke trajecten ‘Jeugd en Veiligheid’ en samenwerking met nieuwe initiatieven in het kader van de stimuleringsregeling Buurt Onderwijs en Sport (BOS). Tevens afstemming met de ontwikkelingen rond de aansluiting Jeugdzorg-Jeugdbeleid. Financiën en uren 2006 Prisma jongerenwerk juni 05 juni 06 (t.l.v. 2005) Beschikking Menterwolde Community Support (reservering) € 15.000,Training speeltuinbesturen Uren inzet CMO Groningen: 8 uren per week vanuit de structurele subsidie. Opdrachtnemers Stichting Prisma Community Support BOP CMO Groningen

Achtergrond (Her)oriëntering op het huidige voorzieningenaanbod voor de jeugd is in de hele regio een blijvend aandachtspunt. Dit betreft zowel de vrijetijdsvoorzieningen als het lokale hulpaanbod voor de jeugd. Het (randgroep)-jongerenwerk komt in de regio vanwege de rijksbezuinigingen op het gemeentefonds nog meer onder druk te staan Voor de komende periode zal het aspect van jeugd & overlast, c.q. de aanpak van raddraaiers aandacht krijgen. Verder wordt er ruimte gecreëerd om actuele ontwikkelingen/problemen op het terrein van het jeugdbeleid in de gemeenten gezamenlijk aan te pakken (speelruimtebeleid, jeugd en verkiezingen, jongerenhuisvesting). Werkwijze Gezien de diversiteit van jeugdproblematiek en de complexiteit van het aanpakken van jeugdoverlast wordt in het kader van het verzamelthema “Jeugd heeft de toekomst” aan verschillende onderwerpen aandacht besteed. Het betreft zowel een preventieve aanpak (van jeugdproblematiek en -overlast) zoals het op peil brengen (en houden) van algemene voorzieningen voor de jeugd als het flexibel en adequaat inspelen op actuele ontwikkelingen waarbij ook de aansluiting met het (provinciale) zorgaanbod aan de orde komt. Hierbij wordt uiteraard nauw aangesloten bij de acties die vanuit de verschillende kaders reeds in gang zijn gezet, zoals het overleg jeugd en veiligheid (gemeente Pekela), het overleg overlast (Menterwolde) en de aanpak in Veendam van hotspots. Ook de acties die in gang gezet €de16.252,zijn rond de BOS-projecten en de ‘aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg’ worden door het regioteam gevolgd.€ 2.282,50 De volgende onderwerpen krijgen specifieke aandacht: • Jeugd & overlast/aanpak raddraaiers: per buurt een aanpak regelen, waarin zowel voor individuele jongeren als voor groepen jongeren aandacht is. De aanpak moet tot stand gebracht worden in overleg met wijkorganisaties/bewonersgroepen. Met name de ouders van jongeren moeten daarin een rol krijgen. In Veendam wordt gebruik gemaakt van elementen uit het ‘intergenerationeel werken’, waarbij communicatie tussen de verschillende bevolkingsgroepen een centrale rol speelt. Bij de echte raddraaiers is inzet vanuit de hulpverlening onontbeerlijk; daarbij zal de

15

• • • • •

werkwijze van het project ‘Aanpak risicojongeren (ARC)’ van Bureau Jeugdzorg en de regiopolitie Groningen worden betrokken. Speelruimte in de wijken: in de drie gemeenten worden notities opgesteld, die leiden tot aanbevelingen voor de omgang met/de rol van de buurtbewoners en het beheer van speelruimtevoorzieningen. Hierop zal verder voortgebouwd worden. Jeugd en verkiezingen: in 2006 zijn verkiezingen voor de gemeenteraden. De gemeenten willen middels gerichte acties zoveel mogelijk jongeren hiervoor interesseren. Jeugd in de buurt/vrijetijdsaanbod voor jeugdigen blijft een aandachtspunt. Jongerenhuisvesting: in de loop van deze beleidsperiode (2007) wordt bekeken in hoeverre het aanbod van en de vraag naar jongerenhuisvesting in de regio beter op elkaar afgestemd kunnen worden. Ook de (eventuele) behoefte aan begeleid wonen wordt daarbij bezien.

Activiteiten in 2006 Ad. a: jeugd & overlast/aanpak raddraaiers Begin 2006 heeft CMO Groningen haar inventarisatie ‘Geef jeugd de aandacht die ze verdient’ uitgebracht. Hierin is een aanpak voor groepsoverlast van jongeren beschreven, met aanbevelingen voor de gemeente Menterwolde om die aanpak structureel te ontwikkelen. Basis hiervoor waren gesprekken met betrokkenen (beleidsmedewerkers, politie, jongerenwerk) en de inventarisatie van het jongerenwerk van Stichting Prisma. Deze heeft alle groepen jongeren in beeld gebracht (wie zijn het, waar staan ze, veroorzaken ze overlast etc.). De structurele aanpak om groepsoverlast van jongeren te verminderen/bestrijden bestaat uit een totale aanpak met drie soorten maatregelen: gericht op de groep als geheel, gericht op het individuele lid en gericht op de omgeving/buurt/ouders van de groep. Het ambtelijk regioteam wil ouders nadrukkelijk bij de uitvoering van de aanpak betrekken en wil de methodiek beschreven zien voor de regio. Vanaf oktober 2006 wordt in Menterwolde gewerkt met de methode van Community Support. CMO Groningen volgt de uitvoering zodat de effecten hiervan voor de regio beschreven kunnen worden. . De totale aanpak groepsoverlast is gepresenteerd in Noord-Nederland tijdens de conferentie ‘Welzijn Versterkt’ in november 2006. Naar aanleiding hiervan is de gemeente Menterwolde op werkbezoek geweest bij Wymbritseradiel om kennis uit te wisselen. Intergenerationeel werken Veendam In de eerste helft van 2006 is het intergenerationele werken in de gemeente Veendam structureel onderdeel geworden van de aanpak van de Stichting Compaen. De gemeente Veendam is enthousiast over de intergenerationele werkwijze en wil deze methodiek in een aantal wijken gaan uitvoeren met betrokkenheid van de Multifunctionele Centra (MFC’s). In 2007 worden hier nieuwe voorstellen voor ontwikkeld. Ad. b: speelruimte in de wijken In 2006 is de ondersteuning van het opbouwwerk aan de speeltuinbesturen in Pekela beëindigd. De aandacht is verlegd naar het praktisch ondersteunen van de besturen/vrijwilligers in het omgaan met lastige tieners/jongeren. Vrijwilligers/besturen en leden van bewonersorganisaties (totaal ongeveer 20) in Pekela en Veendam zijn hierin door de NUSO getraind. In Menterwolde gaat deze training in 2007 plaatsvinden. Ad. c: jeugd en verkiezingen Het bureau BOP voor jongerenonderzoek en -communicatie heeft in overleg met vertegenwoordigers van de gemeenten en met CMO Groningen de mening van jongeren gepeild via msn. De msn-sessies zijn eind 2005 met 80 jongeren in de drie gemeenten uitgevoerd. De oorspronkelijke insteek van gemeentelijke verkiezingen is losgelaten omdat de gemeenten behoefte hadden om hun jongeren op een breder vlak te peilen. Het achterliggend doel was om de mening van jongeren te gebruiken voor verdere ontwikkeling van het lokaal jeugdbeleid. In februari 2006 zijn de resultaten van deze sessies gepresenteerd aan de gedeputeerde, de wethouders van de drie gemeenten, raadsleden, instellingen betrokken bij het gebiedsprogramma en beleidsambtenaren van de drie gemeenten. Jongeren van de lokale scholengemeenschap leverden een bijdrage aan de presentatie. Tevens werd een actieve sessie met jongeren gehouden op basis van vragen uit de zaal. Hierdoor kregen de aanwezigen een goed beeld van het verloop van een jongerenraadpleging via msn. De gemeenten hebben in overweging om de jongerenraadplegingen met inschakeling van het eigen jongerenwerk voort te zetten. Met name in het kader van jongerenparticipatie en het horen van de mening van jongeren over door hun gewenste zorg/hulp wordt dit van belang geacht.

16

Ad. d) jeugd in de buurt: aanpak integraal jeugdbeleid Menterwolde Naar aanleiding van het rapport ‘Geef jeugd de aandacht die ze verdient’ heeft de gemeente Menterwolde besloten haar jeugdbeleid te herijken. Vanaf augustus 2006 werkt CMO Groningen met de gemeente aan de uitvoering van een integraal jeugdbeleid (aanbeveling 1 uit het rapport ‘Geef jeugd aandacht die ze verdient’). Alle aanwezige beleidsnota’s die het thema jeugd raken zijn geanalyseerd op consistent beleid, eenduidige visie en op verbanden tussen de verschillende beleidsafdelingen op het gebied van jeugd (sport, onderwijs, speelruimte, openbare orde en veiligheid etc.). Op verzoek van de gemeente wordt dit samenhangende beleid ontwikkeld voor de leeftijdsgroep 0-12 jaar (en hun ouders). Aandachtspunten zijn o.a. lokale educatieve agenda, doorlopende lijn, WMO, vijf gemeentelijke taken op het terrein van preventief jeugdbeleid, aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg etc. Dit onderdeel loopt door in 2007 en mondt uiteindelijk uit in een concreet, samenhangend en uitvoerbaar beleid voor jeugd van 0-12 jaar (en hun ouders) in de gemeente Menterwolde. Resultaten Ad. a: jeugd & overlast/aanpak raddraaiers De notitie ‘Geef jeugd de aandacht die ze verdient. Structurele groepsaanpak jeugdoverlast.’ is verschenen. Daarmee heeft de gemeente Menterwolde een op maat geschreven totale aanpak voor vermindering van groepsoverlast door jongeren. De overige twee gemeenten in de regio kunnen de totale aanpak gebruiken bij de eigen lokale situatie. De start van een hulpaanbod voor individuele jongeren en hun ouders in de gemeente Menterwolde (in het kader van het verminderen van groepsoverlast) is gerealiseerd. Intergenerationeel werken Veendam In 2006 is de aanpak structureel geïmplementeerd. Ad. b: speelruimte in de wijken Vrijwilligers/besturen van speeltuinverenigingen en leden van bewonersorganisaties (totaal ongeveer 20) in Pekela en Veendam kunnen beter omgaan met lastige tieners/jongeren. Ad. c: jeugd en verkiezingen 80 jongeren hebben in msn-sessies hun mening gegeven over ‘jeugdzaken’ in de gemeenten. De uitkomsten zijn breed onder de aandacht gebracht en worden gebruikt bij de verdere ontwikkeling van het gemeentelijke jeugdbeleid. Ad. d: jeugd in de buurt: aanpak integraal jeugdbeleid Menterwolde Dit onderdeel loopt door in 2007 en mondt uiteindelijk uit in een concreet, samenhangend en uitvoerbaar beleid voor jeugd van 0-12 jaar (en hun ouders) in de gemeente Menterwolde. Vooruitblik In 2007 zal het onderwerp ‘jongerenhuisvesting’ worden opgepakt. Opmerkingen Voor de aanpak van groepsoverlast in Menterwolde geldt dat er in eerste instantie veel aandacht komt voor maatregelen gericht op het individu en hun ouders (via Community Support). In de gemeente Menterwolde is momenteel geen jongerenwerk om met de groepen jongeren in contact te blijven en om hen te begeleiden. De aanpak rond het Jeumen-project (politie en gemeente) blijft gehandhaafd.

17

18

1.3 Jongeren (met startkwalificatie) aan het werk Menterwolde, Pekela, Veendam (MPV-model) Doel(en) Het realiseren van een ‘sluitende aanpak’ voor jongeren, teneinde een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt en werk te verwerven. Deze ‘sluitende aanpak’ is opgebouwd uit de volgende onderdelen: • Voorkomen van uitval tussen het beëindigen van een opleiding en het vinden van werk door onmiddellijk een (re)integratietraject te starten. • Integrale inzet van reïntegratie-instrumenten en afstemming tussen verschillende trajecten. • Koppelen van zorgen hulpverlening aan (re)integratieprojecten bij verschillende vormen van problematiek (maatschappelijk werk, verslavingszorg, schuldhulpverlening, GGZ). Looptijd 2005 en 2006 Samenwerkingspartners Gemeenten Veendam, Pekela, Menterwolde, provincie Groningen, Sociale Diensten, het regionale Centrum voor Werk en Inkomen, RMC-trajectbegeleiding, CMO Groningen. Relatie met andere projecten De activiteiten worden uitgevoerd in nauwe afstemming met activiteiten in het kader van de RMC-wet, de wetgeving Sociale Zaken en de zorgstructuur in het Voortgezet Onderwijs. Financiën 2006 SHMC-onderzoek en bespreking 2006:€ 3.934 Quick scan zorgstructuren 2006: € 6.265 Doorontwikkeling MPV (registratie): € 31.300 Signaalverzuim bij jongeren: € 20.000

Achtergrond De hoge werkloosheid in de regio baart continu zorgen. Vooral de grote werkloosheid onder vrouwen en jongeren, het lage opleidingsniveau en het gebrek aan startkwalificaties van de werklozen valt op. Opmerkelijk is tevens, dat het aandeel jongeren (15 - 24 jaar) in het regionale werklozenbestand – in vergelijking tot andere leeftijdscategorieën – toeneemt. Tijdens de schoolcarrière van deze jonge werklozen beginnen de problemen vaak al. Zowel de doorstroming van jongeren naar hogere vormen van voortgezet onderwijs als het opleidingsniveau van jongeren en werklozen in de regio vraagt intensieve aandacht. Hier ligt een taak voor verschillende betrokken instellingen in de gemeenten. Het tijdig opmerken van verzuim/spijbelen en aanpakken van voortijdig schoolverlaten is een eerste vereiste om grotere problemen op latere leeftijd te voorkomen. De scholen en de leerplichtambtenaar vervullen daarbij een essentiële rol. Hoewel de realisatie van de Regionale Meld- en Coördinatiepunten al veel heeft verbeterd, kan worden vastgesteld dat de spijbelen verzuimregistratie en aanpak bij scholen nog voor verdere verbetering vatbaar is. Dit onderwerp wordt verder opgepakt in RMC-verband. In de beleidsperiode 2002-2004 hebben de drie gemeenten en de betrokken instellingen zich georiënteerd op de werkwijze van het ‘Waddenmodel’ in de regio Noord-Groningen en dit model aangepast aan de regio (het MPV-model). In de jaren 2005 en 2006 wordt de implementatie verankerd en afgerond. Werkwijze De organisatie van het MPV-model is als volgt: • De medewerkers van de verschillende afdelingen in de gemeenten (onderwijs, leerplicht, sociale zaken) en het CWI werken op een nieuwe manier bij het screenen, registreren, monitoren en begeleiden van jongeren van 16-23 jaar. • De gemeenten en het CWI hebben gezamenlijk een werkgroep, waarin medewerkers van de verschillende afdelingen de procedures ontwerpen, bijstellen en de voortgang volgen. • Het bestuurlijk overleg neemt op beleidsniveau de besluiten om de gekozen procedures ten uitvoer te brengen en schept hiertoe de voorwaarden.

19

In het jaar 2005 is het MPV-model ingevoerd. Daartoe hebben de gemeenten maximaal geïnvesteerd in screening, registratie, monitoring en trajectbegeleiding volgens de afgesproken procedures. In 2006 worden de activiteiten voortgezet. Voor een structurele implementatie is de samenwerking met de scholen in de regio, die in het kader van het provinciale onderwijsprogramma ‘Handig Zelfstandig’ in 2005 is ingezet, van groot belang. Activiteiten in 2006 • Eind 2005 heeft een onderzoek plaatsgevonden door BMHC onder medewerkers in het MPVmodel. In maart 2006 zijn de uitkomsten van dit onderzoek besproken aan de hand van de volgende punten: samenwerking in het MPV-model, uitvoering in het MPV-model, trajecten en deskundigheidsbevordering. Er is geconcludeerd dat de samenwerking en afstemming nog beter kan. De medewerkers van SZW, CWI en UWV, leerplicht en RMC willen de sluitende aanpak realiseren en de (zoals dat wordt ervaren) eilandjescultuur doorbreken. De ketenpartners hebben zich uitgesproken voor het vormen van één jongerenloket in het MPV-model onder de volgende ´voorwaarden´: - er ontstaat één club; - er wordt gewerkt op één locatie; - het loket wordt gevormd door alle medewerkers die nu werken in het MPV-model; - de medewerkers worden centraal aangestuurd;verantwoording wordt afgelegd aan de werkgroep en stuurgroep; - op korte termijn wordt er een projectleider aangesteld die verantwoordelijk is voor de realisering van het jongerenloket; - de stuurgroep wordt (op grond van het creëren van een breed draagvlak) uitgebreid. • Het RMC en de leerplichtambtenaren maken deel uit van het jongerenloket. Toch nemen zij daarin • een specifieke plaats in gelet op de overige taken en verantwoordelijkheden van het RMC in de regio Oost-Groningen. De positionering van de leerplicht en het RMC in het jongerenloket wordt nog verder uitgewerkt. • De gemeente Menterwolde heeft in september besloten niet (fysiek) deel te nemen aan het PVjongerenloket en voor de doorontwikkeling van het MPV-model zijn er daarna twee verschillende ‘trajecten’ qua gemeentelijke uitvoering. De gemeente Menterwolde heeft een eigen plan van aanpak voor de doorontwikkeling van het MPV-model geformuleerd. Vanaf november 2006 is hiermee gestart. • In het voorjaar van 2006 is de stuurgroep VO(MB)O en gemeenten gestart. Directies en besturen van het V(MB)O in de regio bespreken hier met de gemeenten hoe zij gezamenlijk de knelpunten binnen het onderwijs en de zorgketen kunnen aanpakken. In opdracht van de stuurgroep is een ‘Quick scan zorgstructuren’ uitgevoerd, waarin de keten van zorgstructuren binnen het onderwijs in beeld is gebracht. De resultaten hiervan zijn eind 2006 gepresenteerd. • De gemeente Veendam en de scholengemeenschap Winkler Prins hebben het plan ‘Signaalverzuim bij scholieren’ ontwikkeld en gestart. In dit project wordt uitgezocht in hoeverre ziekteverzuim een voorbode van ongewenst schoolverzuim en daarmee van voortijdig schoolverlaten is. Resultaten • De gemeenten, RMC, scholen en CWI hebben steeds beter in beeld hoeveel jongeren zonder startkwalificatie er in de regio zijn. • Met de geregistreerde en gemelde jongeren wordt snel kontact opgenomen teneinde een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt te behalen. Daarbij gaat opleiding boven werk. • De gehanteerde methodiek en procedures zijn steeds beter afgestemd op de regionale situatie. • De gemeenten Veendam en Pekela werken hierbij samen in het jongerenloket, de gemeente Menterwolde voert de MPV-afspraken zelfstandig voor de eigen gemeente uit. • De zorgstructuren binnen het onderwijs en de knelpunten daarin zijn voor de regio in beeld gebracht. • Alle betrokken organisaties en overheden in de regio werken samen aan het sluitend maken van de keten. Vooruitblik In 2007 worden de resultaten van het project ‘Signaalverzuim bij scholieren’ verwacht. De ontwikkelingen binnen het MPV-model (het jongerenloket Veendam/Pekela en aanpak vanuit de gemeente Menterwolde) worden ook in 2007 nauwlettend gevolgd.

20

1.4 Actieve hulpverlening aan multi-problem gezinnen Doel(en) Verdere ontwikkeling en uitwerking van het convenant OGGz: • zorgdragen voor een sluitend hulpverleningsaanbod voor multi-problem gezinnen; • hiervoor samenwerking tussen instellingen bevorderen; • via nieuwe methodieken adequaat reageren op psychosociale vragen van deze doelgroep. Looptijd 2005 - 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Veendam, Pekela, Menterwolde, provincie Groningen, CMO Groningen, lokale hulpverlenings-, zorgen welzijnsinstellingen, woningbouwcorporaties, Hulpverleningsdienst Groningen/GGD. Relatie met andere projecten Afstemming met samenwerkingstraject “zorgstructuur 0 -12 jarigen”; afstemming met provinciaal OGGz-beleid, afstemming met Hulpverleningsdienst/GGD. Financiën 2006 Training hulpverleners nieuwe methodieken: € 5.000,Project AMW ‘eerste opvang ’ 2005/2006 € 5.000,-

Achtergrond In 2001 is door de Groninger gemeenten het convenant OGGz ondertekend. In dit convenant spreken de gemeenten af om op lokaal niveau de hulpverlening aan multi-problem gezinnen vorm te geven. In de regio Veendam, Pekela, Menterwolde is in elke gemeente een OGGz-netwerk opgericht. Binnen het netwerk zorgen verschillende hulpverlenende instellingen ervoor dat de hulpverlening aan multi-problem gezinnen goed wordt afgestemd. In de gemeenten in de regio wordt een sluitende aanpak gerealiseerd voor de afstemming van de hulpverlening tussen buurtnetwerken (0 -12 jaar), jeugd en veiligheid (12-23 jaar) en OGGz (23 jaar en ouder). Nu de samenwerking gestalte heeft gekregen willen de gemeenten in het kader van het gebiedsgericht werken nagaan hoe en op welke wijze de afstemming tussen de verschillende netwerken verbeterd moet/kan worden. Genoemd zijn de overdracht van cliënten tussen netwerken (alsmede met het privacyprotocol). Bovendien wil men zoeken naar nieuwe methodieken voor de hulpverlening aan multi-problem gezinnen. Werkwijze Voor het regelen van een privacydocument voor alle netwerken zal nagegaan worden wat er bij de gemeenten reeds bekend is en waar mee gewerkt wordt. Daarnaast is de afstemming met privacyreglementen van individuele instellingen van belang. Bij het verder ontwikkelen van het provinciale OGGz-convenant, zal hieraan ook aandacht worden gegeven, evenals aan het feit op welke wijze cliënten goed overgedragen worden indien ze vertrekken naar een andere woonplaats. Daarnaast worden er een aantal bijeenkomsten/cursussen georganiseerd, soms door deelnemende instellingen zelf, soms door externe (niet deel uitmakend van het OGGz-netwerk) instellingen voor de introductie van nieuwe hulpverleningsmethodieken. Daar waar dit direct toepasbaar is, zal een methodiek als experiment/pilot uitgevoerd worden, waarbij (eventueel) extra uren beschikbaar worden gesteld bij de oplossing van concrete knelpunten in de uitvoering. Ook zal er gekeken worden naar de effecten/resultaten van de gehanteerde methodiek. Deze methodieken kunnen, naast deelnemers/betrokkenen van de OGGz-netwerken, ook aan beroepskrachten van aanverwante instellingen aange

21

boden worden, die ook een rol in het OGGz vervullen (zoals bijvoorbeeld thuiszorg, gezinsverzorging, docenten basisonderwijs). Activiteiten in 2006 • Door de gemeente Pekela is in samenwerking met Bureau Land een aanbod deskundigheidsbevordering voor deelnemers aan verschillende casuïstieknetwerken ontwikkeld. In 2005 en 2006 hebben ± 60 betrokkenen bij de hulpverlening aan multiproblem gezinnen een training in nieuwe communicatievormen met cliënten gevolgd. • Tot september 2006 is in de gemeente Pekela gewerkt aan de pilot ‘Eerste opvang’ bij het algemeen maatschappelijk werk van De Badde. De doelstelling was het wegwerken van de wachtlijsten bij het AMW. Bij de evaluatie van de pilot bleek dit doel gehaald: de wachtlijsten bij de Badde zijn goeddeels weggewerkt en een aantal cliënten met kortdurende hulpvragen is snel opgespoord en geholpen. De manier waarop is gewerkt is gedurende het project aangepast: in plaats van een ste MBO-opgeleide kracht als medewerker 1 opvang heeft de Badde een HBO-er voor kortlopende hulpverlening ingezet. Om twee redenen: o een HBO-er werkt sneller; o een MBO-er mag volgens de kwaliteitsstandaarden van het AMW geen intakegesprekken voeren. De uitvoering van de pilot heeft tot goede resultaten geleid en daarom heeft De Badde verzocht de werkwijze verder te verfijnen en implementeren. Tevens is door de gemeenten Veendam en Menterwolde de wens geuit om de werkwijze bij haar instellingen te introduceren. Aan het maatschappelijk werk van Compaen is gevraagd hiertoe een voorstel in te dienen. • Het project 'digitale OGGz afstemming en samenwerking' is gericht op een goed cliëntvolgsysteem van OGGz-cliënten en hun omgeving. Dit systeem (Regas) zal in de gemeente Groningen en de andere G-6 gemeenten worden ingevoerd. De gemeenten hebben besloten om als regio te gaan participeren in deze registratie. Daartoe is een plan van aanpak geformuleerd. In dit plan is de financiering van de softwarepakketten opgenomen en het beschikbaar stellen van middelen om (tijdelijk) een registratieprojectmedewerker aan te stellen. Resultaten • ± 60 betrokkenen bij de hulpverlening aan multiproblem gezinnen hebben een training in nieuwe communicatievormen met cliënten gevolgd. • Om de hulpverlening bij het AMW te versnellen is een pilot bij het Algemeen Maatschappelijk Werk De Badde uitgevoerd. De pilot was succesvol: de wachtlijsten zijn weggewerkt. De methode kan ook in Veendam en Menterwolde worden uitgevoerd. Vooruitblik De nieuwe werkwijze voor het AMW wordt in 2007 in Pekela voortgezet en verder verfijnd. Ook in Veendam en Menterwolde worden voorstellen voor het invoeren van de werkwijze ontwikkeld. De aansluiting tussen alle functionerende netwerken in de gemeenten (buurtnetwerken, zorgplatform, netwerken 12+, OGGz-netwerken, preventie-units op scholen voor VO) is nog niet geheel gerealiseerd. Mogelijk wordt hierover een expertmeeting gehouden.

22

1.5 Wonen Welzijn Zorg Doel(en) • verdere ontwikkeling van steunstees en Multifunctionele Centra in de regio; • ontwikkelen van decentrale dienstverlening voor kwetsbare groepen in de eigen woonomgeving; hiervoor samenwerking tussen instellingen bevorderen; • betrokkenheid van (groepen) burgers bij het samenstellen van het dienstenaanbod vergroten; • middels outreachend werken adequaat reageren op psychosociale vragen van burgers. Looptijd 2005-2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Veendam, Menterwolde, Pekela, provincie Groningen, CMO Groningen, lokale zorgen welzijnsinstellingen, woningbouwcorporaties, wijken buurtbeheer, overige bewonersorganisaties. Financiën 2006 Veendam ouderen betrekken bij MFC’s (t.l.v. 2005): € 14.664 Servicecontract INVIS 2006: € 22.488 Doorlichten steunstees Pekela: € 9.500 Opdrachtnemers Compaen Projectbureau WWZ, project INVIS Bureau Convers

Achtergrond In de afgelopen jaren is in de gemeenten gestart met het ontwikkelen van decentrale steunpunten en zorgposten (Pekela en Menterwolde) en Multifunctionele Centra (MFC’s in Veendam). De activiteiten in Pekela sloten aan bij het project ‘Wel Thuis’ in het Oldambt. In het kader van de gebiedsgerichte aanpak is in de gemeente Menterwolde een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van zorgaanbieders om aan te sluiten bij de gemeentelijke aanpak rond steunpunten in de dorpen. In de gemeente Veendam is onderzoek gedaan naar de wensen van ouderen met betrekking tot diensten die door de verschillende MFC’s aangeboden zouden moeten worden. Deze activiteiten zijn in de voorbije beleidsperiode ingezet als vertaling van het gemeentelijk beleid om ouderen/kwetsbare groepen zolang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Decentrale zorgposten/steunstees en gemeentelijke regie op het terrein van wonen, welzijn en zorg zijn daarbij een vereiste. Met de invoering van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) wordt deze beleidslijn verder geformaliseerd. Voor de gemeenten betekent de invoering van deze WMO op korte en langere termijn een forse taakverzwaring (lokale loketten, lokale indicering, decentrale dienstverlening etc.). Daar waar mogelijk zullen de gemeenten in de regio bij het ontwikkelen van nieuw beleid gezamenlijk optrekken. Werkwijze Onderzoek Onderzoek naar de wensen van ouderen in Centrum en Noord (Veendam), t.a.v. de diensten die in de MFC’s aangeboden moeten worden. Dit onderzoek sluit aan bij de onderzoeken in Wildervank en Sorghvliet die in de vorige periode zijn uitgevoerd. Bewonersparticipatie Opzetten van bewonersbetrokkenheid ten aanzien van de invulling van de zorgen dienstenstructuur rondom MFC’s en steunstees. Ondersteuning bij de invoering op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning • ontwikkelen lokale loketten, info- en adviesfunctie (INVIS); • (eventueel) ondersteuning bij de gemeentelijke wwz-regie.

23

Activiteiten in 2006 • In Pekela wordt door de gemeente en het ouderenwerk van De Badde gesproken over afstemming van activiteiten en invulling van de steunstees in relatie tot de WMO. Er is een basis gelegd voor de bewonersparticipatie in en rondom de steunstee’s in Pekela waarin de ouderenwerkers van De Badde een sleutelrol vervullen. Toch vindt de gemeente dat het functioneren van de steunstees nog verbetering behoeft. Er is een plan uitgewerkt om de steunstees door te lichten en adviezen voor vervolgstappen te formuleren. De resultaten zijn eind 2006 verschenen. In 2007 wordt gewerkt aan uitvoering van de adviezen. • In Menterwolde krijgen de steunpunten een steeds duidelijker rol als ‘vooruitgeschoven’ post van het gemeentelijke WMO-loket. Hier wordt geen inzet vanuit het gebiedsprogramma geboden. • In Veendam wordt inmiddels de nota Wonen met Zorg uitgevoerd. De MFC's de Meridiaan (Noord) en de Breehorn (Sorghvliet) zijn ingericht, terwijl het MFC Westerhave in Wildervank en het AG Wildervankhuis in Sorghvliet in ontwikkeling zijn. De gemeente zet in 2006 in op het meer betrekken van de wijkbewoners bij het dienstenaanbod van het MFC, zodat dit het ‘kloppend hart van de wijk’ wordt. Ook is het belangrijk dat de wijkbewoners invloed kunnen uitoefenen op het dienstenaanbod. De gemeente zet daarom extra uren wijkcoördinatie in om bekendheid, betrokkenheid van bewoners bij het MFC en de effectiviteit van het MFC te vergroten. Daardoor konden de volgende activiteiten worden uitgevoerd: o Twee kleinschalige onderzoeken (maart en november 2006) naar de beleving onder de bewoners ten aanzien van het MFC. De bekendheid met het MFC bleek tussen maart en november vergroot, het gebruik door bewoners dient echter geïntensiveerd. Het onderzoek van november gaf een behoefte aan naar cursussen en voorlichting en (buurt)ontmoetingsactiviteiten. o Om de wijkbewoners actiever te betrekken is een scala van activiteiten vanuit het MFC en in de wijk aangeboden (aanbod gebaseerd op enquête). Een gericht aanbod is wenselijk om bewoners blijvend naar het MFC te trekken. o Op verschillende wijze heeft het opbouwwerk informatie verschaft over het MFC om de bekendheid te vergroten. Flyers, wijkkranten, weekbladen, MFC bulletin, maar ook bewonersbijeenkomsten zijn hiervoor benut. o In 2006 is een belangrijke impuls gegeven aan de samenwerking tussen de verschillende MFC-organisaties. Op deze wijze kan de gebruiker/bewoner een verbeterd MFC-aanbod worden geboden. • Er zijn in het kader van het gebiedsprogramma geen activiteiten uitgevoerd ter voorbereiding op de WMO. De gemeenten zijn zelf bezig met het vormgeven van lokale loketten, waarin het informatiesysteem INVIS regionaal is geïmplementeerd. Nadat de invoering van INVIS is gefinancierd met middelen uit het gebiedsprogramma wordt het gebruik in 2007 uit gemeentelijke WMO-middelen betaald. Resultaten • In Pekela is door het doorlichten van de steunstees een duidelijk beeld van de nog te verbeteren punten ontstaan. • In Veendam zijn de MFC’s door hun brede activiteitenaanbod steeds beter in staat om de rol van ‘kloppend hart van de wijk’ te vervullen. • In de drie gemeenten functioneert INVIS als informatiesysteem, waarmee een belangrijk deel van de info- en adviesfunctie van het lokale loket is vorm gegeven. Vooruitblik De steunstees, steunpunten en MFC’s beginnen een bekend en gebruikt onderdeel van de sociale infrastructuur in de gemeenten te worden. In 2007 zullen nog acties moeten plaats vinden om deze positie te versterken. Het informatiesysteem INVIS zal nu uit gemeentelijke WMO-middelen worden gefinancierd.

24

1.6. Ontwikkeling nieuw beleid 1.6.1 organiseren expertmeetings 1.6.2 regionaal sociaal rapport regio Veendam, Pekela en Menterwolde Doel(en) 1.6.1 • In gezamenlijkheid starten van nieuwe beleidsontwikkelingen in de regio, herijken van bestaand beleid. • Ontwikkelen en delen van expertise in de regio over verschillende onderwerpen, die zich lenen voor bovengemeentelijke/regionale beleidsontwikkeling en die in relatie staan tot onderwerpen uit het gebiedsprogramma; • Afstemming van beleid in de drie gemeenten over deze onderwerpen. • Verbetering van de regiefunctie van de gemeenten inzake deze onderwerpen. 1.6.2 Inzicht in regionale ontwikkelingen op het gebied van lokaal sociaal beleid. Looptijd 1.6.1 2005 t/m 2008 1.6.2 Uitvoering in 2007 Samenwerkingspartners Gemeenten Veendam, Pekela, Menterwolde, provincie Groningen, CMO Groningen, per onderwerp betrokken instellingen. Relatie met andere projecten De expertmeetings kunnen gebruikt worden om de ontwikkelingen binnen bepaalde onderwerpen uit het gebiedsprogramma te starten, te versnellen of te verbreden/verdiepen. Financiën en uren 2006 1.6.1 Regiobijeenkomst MSN 16/2/2006 : 605 Tekstschrijver folder: € 1.854 1.6.2 n.v.t. Opdrachtnemer 1.6.1. wisselend per expertmeeting 1.6.1.1. n.v.t.

€

Achtergrond 1. Organiseren expertmeetings In de vorige beleidsperiode van het gebiedsgerichte werken (2001-2004) is rond een aantal nieuwe of reeds geformuleerde - thema’s een expertmeeting georganiseerd. Bestuurders, ambtenaren van verschillende overheden en sectoren en betrokken instellingen hebben zo met elkaar hun expertise vergroot, nieuwe beleidsontwikkelingen verkend en afspraken gemaakt over gezamenlijke beleidsontwikkeling. Rond jeugdproblematiek in de wijk, aanpak multi-problem gezinnen en jongerenwebsites werden dergelijke expertmeetings belegd, waarbij in wisselende samenstelling het ambtelijk regioteam, wethouders, ambtenaren van specifieke beleidsterreinen en betrokken instellingen uit gemeenten en provincie aanwezig waren. Ook in beleidsperiode 2005-2008 is te voorzien, dat er (nieuwe) beleidsontwikkelingen zijn, die voor gezamenlijke verkenning in aanmerking komen. Daartoe zullen met enige regelmaat expertmeetings worden georganiseerd. 2. Regionaal sociaal rapport regio Veendam, Pekela, Menterwolde Na het uitkomen van het provinciaal sociaal rapport eind 2006 kan een regionaal sociaal rapport worden opgesteld. Een regionaal sociaal rapport gaat in op de specifieke ontwikkelingen in de regio die kunnen leiden tot bijstellen van beleid of het formuleren van nieuwe aandachtspunten. Werkwijze 1.6.1 Maximaal 2 keer per jaar wordt over voorkomende problematiek/thematiek een expertmeeting van gemeenten en betrokken instellingen georganiseerd. Bij de start van de beleidsperiode zijn de volgende onderwerpen te voorzien: • Invoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in gemeenten • Wonen Welzijn Zorg (WWZ)-regie • Aansluiting Jeugdzorg-Jeugdbeleid. • Vormgeving van de gemeentelijke regiefunctie in relatie tot provinciaal werkende instellingen (AVG, MEE, GGz, Jeugdzorg etc) • Relatie overheid – burgers, cq. bewonersparticipatie, interactief overheidsbeleid, etc.

25

1.6.2. Het provinciaal sociaal rapport 2006 zal cijfermatig naar de regio worden vertaald. De analyse vindt plaats door het regioteam. Activiteiten in 2006 • Op 16 februari 2006 werd door de gemeenten Veendam, Pekela, Menterwolde en de provincie Groningen de samenwerkingsovereenkomst inzake het gebiedsgericht werken voor de beleidsperiode 2005-2008 getekend. Tijdens een geanimeerde bijeenkomst in het buurtcentrum de Snikke in Oude Pekela, waarbij ook een tiental raadsleden aanwezig was, werd opnieuw de intentie bekrachtigd om gezamenlijk te werken aan programma’s om de sociale infrastructuur te verbeteren. Ook werd op deze bijeenkomst een brochure met daarin een verkorte versie van het gebiedsprogramma gepresenteerd. • In het voorjaar van 2006 zou een expertmeeting over speelruimtebeleid worden georganiseerd. De gemeenten hebben gekozen om eerst de trainingen voor de speeltuinbesturen en wijken buurtorganisaties uit te voeren. • In december 2007 was een expertmeeting over Wonen-Welzijn-Zorg/de WMO voorzien. Vanwege een grote regionale bijeenkomst over hetzelfde thema is deze verplaatst naar 2007. Voor peuterspeelzalen, basisonderwijs en betrokken instellingen is in november 2006 een bijeenkomst over de zorgstructuur voor 0-12 jarigen gehouden. Resultaten • Door het tekenen van de samenwerkingsovereenkomst en de presentatie van de brochure over het gebiedsgericht werken zijn de gezamenlijke activiteiten van provincie en de gemeenten breed in de belangstelling geweest. Gemeenteraadsleden, instellingen en ook de lokale pers hebben kennis genomen van het gebiedsprogramma. • De mening van jongeren wordt betrokken bij de ontwikkeling van het jeugdbeleid. • Betrokkenen bij de zorgstructuur 0-12 zijn voorbereid op nieuwe beleidsontwikkelingen die zeker van invloed zullen zijn op de regionale zorginfrastructuur . Vooruitblik De aansluiting tussen de het zorgplatform en de buurtnetwerken in de gemeenten Veendam en Pekela behoeft nog aandacht. Tevens is de aansluiting tussen alle functionerende netwerken in de gemeenten (buurtnetwerken, zorgplatform, netwerken 12+, OGGz-netwerken, preventie-units op scholen voor VO) nog niet geheel gerealiseerd. Mogelijk wordt hierover een expertmeeting gehouden. Wanneer het regionaal sociaal rapport is uitgebracht worden hierover gemeentelijke en regionale bijeenkomsten gehouden.

26

2.

Regio Stadskanaal/Vlagtwedde

De regio bestaat uit de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde.

In 2006 stonden in de regio de volgende thema’s centraal : 2.1. 2.2 2.3. 2.4 .

2.5.

Duurzame versterking sociale infrastructuur/voorzieningenaanbod ten behoeve van de jeugd: 2.1.1. Versterking vooren vroegschoolse voorzieningen; 2.1.2 Versterking jongerenwerk-plus en randgroepjongerenwerk; Sluitende aanpak jongeren naar startkwalificatie en werk; Hulpverlening aan multi-problem gezinnen. Wonen, Welzijn, Zorg: 2.4.1 Ontwikkeling steunstees/WWZ-regie; 2.4.2 Pilot wijkregisseur; 2.4.3 Lokale loketten/Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning; Regionaal sociaal rapport.

2.1 Duurzame versterking sociale infrastructuur/ voorzieningenaanbod ten behoeve van de jeugd. 2.1.1 Versterking vooren vroegschoolse voorzieningen Doel Ondersteuning professionaliseringsproces peuterspeelzaalwerk. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Vlagtwedde, Stadskanaal, Onderwijs Begeleidingsdienst Groningen (OBDG), Bureau Jeugdzorg Groningen, peuterspeelzalen, basisscholen, CMO Groningen, provincie. Relatie andere projecten Relatie met de uitvoering van het lokale jeugdbeleid. Vroegtijdig signaleren kan in een later stadium grotere problemen voorkomen. Financiën en uren Afronding certificeringscursus peuterspeelzaalleidsters gemeente Vlagtwedde: € 15.000

Achtergrond Peuterspeelzalen zijn belangrijke voorzieningen voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Bij de start in het basisonderwijs wordt geconstateerd dat kinderen die een peuterspeelzaal hebben bezocht verder zijn in hun sociale, motorische en cognitieve ontwikkeling dan kinderen die daarvan geen gebruik hebben gemaakt. Uit onderzoek blijkt dat deze achterstanden in het vervolg van het basisonderwijs niet of nauwelijks worden ingelopen. Dit heeft verstrekkende negatieve gevolgen voor het vervolgonderwijs en de latere maatschappelijke carrière. Gemeenten erkennen inmiddels de peuterspeelzalen, die in de meeste gevallen zijn opgezet door het plaatselijk particulier initiatief, als belangrijke voorzieningen in het totale jeugdbeleid. Daarnaast is aan peuterspeelzalen een belangrijke rol toebedeeld in het kader van de vooren vroegschoolse educatie (VVE) bij het voorkomen en/of opheffen van achterstanden. Om te voorkomen dat jongeren vroegtijdig achterstand oplopen of op latere leeftijd ontsporen (randgroepjongeren) is het belangrijk dat gemeenten in de vooren vroegschoolse periode investeren. Een belangrijke voorwaarde voor het vormgeven van de VVE is de professionalisering van het peuterspeelzaalwerk.

27

Werkwijze De ontwikkelingen rond de vooren vroegschoolse voorzieningen worden gevolgd. Eventuele aanbevelingen voortvloeiend uit de uitvoering van het plan van aanpak 0 - 6 jarigen van de gemeente Vlagtwedde kunnen vanuit het gezamenlijke gebiedsprogramma ondersteund worden. Ook voor de gemeente Stadskanaal kunnen aandachtspunten op het gebied van de vooren vroegschoolse educatie worden opgenomen. Activiteiten • De gemeente Vlagtwedde werkt in samenwerking met een stuurgroep aan professionalisering van het peuterspeelzaalwerk. • In Stadskanaal is reeds sprake van professioneel peuterspeelzaalwerk. Inzet wordt nu gepleegd op het versterken van de besturen. • Peuterspeelzaalleidsters moeten een cursus volgen zodat ze aan de huidige eisen van de CAO voldoen (professionalisering peuterspeelzaalwerk). • In Vlagtwedde wordt gewerkt aan het formuleren van beleidsregels. Resultaat • Vanaf augustus 2006 is de professionalisering van de peuterspeelzaalleidsters in Vlagtwedde een feit; de betaling van de leiding en het aanstellen van een coördinator is geregeld. Stichting Welzijn • Vlagtwedde fungeert als werkgever. • Peuterspeelzaalleidsters in Vlagtwedde zijn bijna allemaal gecertificeerd. De laatste groep gaat op voor certificering. Vooruitblik De ontwikkelingen rond het professionaliseringsproces van het peuterspeelzaalwerk in Vlagtwedde worden verder gevolgd. Voor de afronding van het professionaliseringsproces is aan de gemeente Vlagtwedde een bijdrage beschikbaar gesteld vanuit het gezamenlijke gebiedsbudget voor de deelname van de laatste groep peuterspeelzaalleidsters aan de cursus piramide (taalstimulering etc.). De cursus wordt afgesloten met een certificaat, dat nodig is voor professioneel peuterspeelzaalwerk.

28

2.1.2 Versterking jongerenwerk-plus en randgroepjongerenwerk Doel Vanuit een gezamenlijke aanpak: versterken van het jongerenwerk in de regio, om een bijdrage te leveren aan de aanpak van de problematiek rondom jongeren, waardoor overlast vermindert. Subdoelen / deelprojecten: • verstevigen van het jongerenwerk-plus en het randgroepjongerenwerk in de regio (lokaal); • begeleiding van (individuele) jongeren met meervoudige problematiek, gericht op signalering en lichte hulpverlening; • opbouwen en uitbouwen van een breed netwerk met andere organisaties op het gebied van begeleiding van jongeren in de gemeenten Vlagtwedde en Stadskanaal, • eventueel intergemeentelijk (gebaseerd op de leefgebieden van jongeren: hulpverlening, politie, woningbouw, maatschappelijk werk, onderwijs). Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde, St. Welstad, St. Welzijn Vlagtwedde. Op subonderdelen ook organisaties die in aanraking komen met jongeren met een meervoudige problematiek (Bureau Jeugdzorg, Regiopolitie, Onderwijs, Maatschappelijk Werk, Woningbouwstichting, de gemeenten Borger-Odoorn en Aa&Hunze), Provincie Groningen, CMO Groningen. Relatie andere projecten Gemeentelijke plannen Jeugd en Veiligheid. Waar mogelijk wordt aansluiting gezocht bij relevante actiepunten. Dat geldt ook voor andere projecten ten aanzien van jongeren met een meervoudige problematiek (bijv. gericht op verminderen schoolverzuim/schooluitval, jeugdwerkloosheid). Jongeren maken veelal deel uit van een gezin. Er is afstemming met activiteiten vanuit het gebiedsprogramma ten aanzien van multi-problem gezinnen. Financiën en uren Stichting Welstad uitvoering randgroepjongerenwerk Stadkanaal: € 36.000. Stichting Welzijn Vlagtwedde uitvoering jongerenwerk-plus Vlagtwedde: € 29.841. Ondersteuningsuren CMO (deels ingekocht bij Stichting Welstad): 9 uren per week. Kosten informatiefolder + deskundigheidsbevordering jongerenwerkers: € 1.285,50. Opdrachtnemer CMO Groningen, Stichting Welzijn Vlagtwedde, Stichting Welstad.

Achtergrond Zowel in de gemeente Stadskanaal als in Vlagtwedde is er sprake van jeugdproblematiek en overlast door jeugdigen. In de vorige beleidsperiode is door de provincie en de gemeenten gezamenlijk ingezet op het verstevigen van het jongerenwerk. Door de gemeenten is de formatie voor het (reguliere) jongerenwerk uitgebreid. Daarnaast is vanuit het gezamenlijke gebiedsprogramma geïnvesteerd in de ontwikkeling van het jongerenwerk-plus. Zowel in de gemeente Stadskanaal als in de gemeente Vlagtwedde is gestart met de begeleiding van (en lichte hulpverlening aan) -individuele- jongeren in de leeftijd van 12 t/m 23 jaar met meervoudige problematiek. In de gemeente Stadskanaal is bij de invulling van de begeleiding gekozen voor een specifieke randgroepjongerenwerker naast het bestaande accommodatiegebonden jongerenwerk. De ervaring leert dat het werken met (randgroep-) jongeren die overlast bezorgen, vraagt om een intensieve inzet (tijd) van zowel regulier als gespecialiseerd jongerenwerk op lokaal niveau, waarbij structurele samenwerking een voorwaarde is. In 2002 was er voor de gemeente Stadskanaal aanleiding om extra te investeren in een grensoverschrijdende aanpak van probleemjongeren. Samenwerking is gezocht met de gemeenten Borger-Odoorn. In de gemeente Vlagtwedde is gekozen voor de jongerenwerk-plus variant. Met extra uren zetten reguliere jongerenwerkers deskundigheid in voor begeleiding van jongeren met een meervoudige problematiek. Zowel de functie van randgroepjongerenwerker als de jongerenwerker-plus is laagdrempelig en speelt in op de Nieuwe Wet op de Jeugdzorg die sinds 1 januari 2005 van kracht is. In de vorige beleidsperiode is gestart met deskundigheidsbevordering van jongerenwerkers en een regionaal overleg tussen jongerenwerkers om zo te komen tot betere hulp en begeleiding van kwetsbare jongeren. In de praktijk blijken de behoeften van de twee uitvoerende welzijnsinstellingen in de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde op het gebied van informatie-uitwisseling en overleg op een verschillend niveau te liggen. Stadskanaal zet in op casuïstiek bespreking en intergemeentelijke samenwerking. Vlagtwedde steekt in op deskundigheidsbevordering voor jongerenwerkers.

29

Werkwijze Invulling op lokaal niveau in Vlagtwedde: • Verdere uitvoering en ontwikkeling en introductie van het jongerenwerk-plus naar nieuwe groepen in de gemeente Vlagtwedde. • Aanbieden en verder ontwikkelen van deskundigheidsbevordering ten aanzien van de begeleiding en casuïstiek van jongeren in de gemeente. Het opbouwen van een netwerk. • Hulpverlening bieden aan jongeren met “lichte” hulpvragen, door vroegtijdige signalering en begeleiding, • Het jongerenwerk-plus van de gemeente Vlagtwedde neemt incidenteel deel aan regiojongerenwerkersoverleg Stadskanaal. • Uitvoeren van regulier jongerenwerk; jongeren en vrije tijd. • Inzet jongerenwerk-plus bij pilot Drop-outs. • • • • •

Invulling op lokaal niveau in Stadskanaal: Inzet op positieverbetering van problematische jongeren in de gemeente Stadskanaal. Zoeken van nog betere samenwerking (ketenaanpak) met netwerken. Vinden van samenwerking op lokaal en regionaal niveau. Opstellen van kwartaal rapportages door de randgroepjongerenwerker, om zo te kunnen anticiperen op ontwikkelingen. Gemeenteoverschrijdende onderwerpen ten aanzien van het jongerenwerk-plus en het randgroepjongerenwerk worden regionaal aangeboden (themabijeenkomsten) voor medewerkers uit Vlagtwedde, Stadskanaal, Borger-Odoorn. Daarbij staan info-uitwisseling, afstemming, samenhang en samenwerking centraal. Deelname aan hulpverleningsnetwerken.

• • Activiteiten • - In Vlagtwedde is gekozen voor de jongerenwerker-plus variant in dienst bij de Stichting Welzijn Vlagtwedde. Er is een werkplan opgesteld voor 2006 met daarin de afstemmingsafspraken. • In Stadskanaal is gekozen voor een randgroepjongerenwerker in dienst bij de Stichting Welstad. Er wordt gewerkt volgens werkplan 2006. • In beide gemeenten wordt samengewerkt in de netwerken 12+. • Ontwikkelen van een informatiefolder over taken en werkzaamheden voor jongerenwerkers en jongerenwerkers-plus in Vlagtwedde voor professionals.- Ontwikkelen van een training met als onderwerp: jongeren en geld. • Een adviseur van CMO Groningen fungeert voor de jongerenwerkers-plus in Vlagtwedde als vraagbaak. • In Stadskanaal worden uren ingezet voor de coördinatie van regionale bijeenkomsten voor jongerenwerkers. Daarnaast ligt het accent op regionale afstemming en samenhang in de aanpak van jeugdproblematiek. Aan de hand van rapportages wordt verder beleid op dit terrein uitgezet. Resultaten • Het jongerenwerk-plus Vlagtwedde heeft zich in 2006 dusdanig ontwikkeld dat jongeren met ‘lichte’ hulpvragen terecht kunnen bij de werkers. De werker begeleidt jongeren met (meervoudige) problemen op het gebeid van wonen, werk of studie, geld, alcohol- en/of drugsproblemen en sociale vaardigheden (afstemming via signaleringsnetwerk 12+). • De plusfunctie in het jongerenwerk heeft vorm gekregen. Werkers geven o.a. uitvoering aan de pilot ”schoolverlaten zonder startkwalificatie” en zijn bezig met het uitvoeren van projecten op het gebied van startkwalificaties. • In Stadskanaal is de doelgroep en de aard van de problematiek in kaart gebracht, en wordt de doelgroep naar de reguliere hulpverlening geleid. • Verder is in Stadskanaal gewerkt aan het ontwikkelen van een registratiesysteem. • Contacten met jongeren in Stadskanaal (prioriteit) zijn tot stand gekomen door straatbezoek, jeugdhonkenbezoek, bezoeken door de randgroepjongerenwerker aan sportscholen, kroegen, coffeeshops etc. Daarnaast worden verschillende jongerengroepen bezocht. • Het contact met verschillende instanties in Stadskanaal is intensiever geworden en verbeterd, met name de contacten met de politie.

30

• •

In het regio-overleg Stadskanaal hebben themabijeenkomsten plaatsgevonden. Onderwerpen: WMO en het jongerenwerk; informatie uitwisseling met politie; jongeren en wonen; culturele en sportieve activiteiten voor jongeren in de regio. Deskundigheidsbevordering ten behoeve van jongerenwerkers-plus heeft plaatsgevonden. Onderwerpen: jongeren en geld; maken van een informatiefolder waarin uitleg gegeven wordt over de werkzaamheden van de plusfunctie en de reguliere werkzaamheden; maken van het werkplan 2007. Dit wordt zorgvuldig afgestemd met werkzaamheden en wensen van de werkers in Stadskanaal.

Vooruitblik • Voortgang inzet jongerenwerk-plus en randgroepjongerenwerk bij de lokale welzijnsinstellingen in het gebiedsprogramma aan de hand van nieuw geformuleerde werkplannen. • Op maat aanbieden van procesbegeleiding (door CMO Groningen) in Stadskanaal en Vlagtwedde ter versterking van het randgroepjongerenwerk(-plus). Overkoepelende onderwerpen worden regionaal opgepakt. • Intensiveren van provincieoverschrijdende samenwerking en afstemming. • Onderwerpen die in 2007 actueel zijn: WMO en betrokkenheid van jongeren/het jongerenwerk. • Jongeren en ‘zelfstandig’ wonen, betrekking hebbende op crisisopvang en begeleid wonen. Plannen hieromtrent worden op dit moment nader uitgewerkt. Wellicht worden er in 2007 pilots opgestart. • Mogelijk wordt het randgroepjongerenwerk door de gemeente Stadskanaal tot 1 FTE uitgebreid in 2007.

31

32

2.2. Sluitende aanpak jongeren naar startkwalificatie en werk Doel Realiseren van de sluitende aanpak van jongeren (tussen 12 en 22 jaar) naar startkwalificatie en werk. In dit verband verbeteren van zowel samenwerking tussen de gemeentelijke diensten en afdelingen als CWI en het RMC. Looptijd 2006 t/m 2008: beperkte procesmatige ondersteuning bij de verdere implementatie sluitende aanpak in de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde. 2006/2007: VET (Vat op Eigen Toekomst) 2006: project Drop-outs. Samenwerkingspartners Gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde (afdeling Sociale Zaken, Onderwijs/leerplicht), provincie Groningen, CWI, scholen, RMC-trajectbegeleiding, CMO Groningen. Relatie met andere projecten De activiteiten worden uitgevoerd in nauwe samenhang met gemeentelijke activiteiten op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt, zoals o.a. neergelegd in het plan van aanpak ‘Stadskanaal pakt aan’ en plan van aanpak 'voortijdig schoolverlaten' gemeente Vlagtwedde. Financiën Bijdrage aan gemeente Stadskanaal voor VET jongerenloket: € 12.500. Bijdrage aan gemeente Vlagtwedde voor project Drop-outs: € 12.500.

Achtergrond Op het gebied van onderwijs en arbeid liggen er in de gemeenten, ondanks verschillende inspanningen op het brede terrein van een integrale aanpak van jeugdproblematiek, diverse knelpunten. Te denken valt aan de beperkte capaciteit voor de uitvoering van de leerplichtwet, zowel wat betreft de leerplichtadministratie als de deelname aan en afstemming en samenwerking met de verschillende netwerken op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt. Ook de aanpak van schooluitval, het behalen van een startkwalificatie en de doorstroming naar arbeid vergt de nodige aandacht van gemeenten. In het kader van het gezamenlijke gebiedsprogramma wordt aan de uitvoering van de sluitende aanpak in de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde een extra impuls gegeven. Werkwijze Zowel voor de gemeente Stadskanaal als Vlagtwedde wordt een sluitende aanpak ontwikkeld en geïmplementeerd. In Stadskanaal wordt gewerkt volgens het model VET . In Vlagtwedde wordt gewerkt volgens het projectplan Drop-outs. Activiteiten In Stadskanaal wordt gewerkt aan de volgende onderdelen: • in beeld krijgen en houden van alle jongeren tot 23 jaar; • jongeren een traject aanbieden naar onderwijs en/of werk; • terugdringen van schooluitval zonder startkwalificatie en daardoor het maatschappelijk perspectief verbeteren; • Creëren van een sterk arbeidspotentieel voor de toekomst. In Vlagtwedde wordt gewerkt aan de volgende onderdelen: • preventie verzuim en schooluitval; • sluitende registratie; • analyse oorzaken voortijdig schoolverlaten; • trajectbegeleiding partieel leerplichtige jongeren; • trajectbegeleiding niet leerplichtige jongeren; • integraal beleid opvang en begeleiding .

33

Resultaten In Stadskanaal heeft in september 2006 een startbijeenkomst plaatsgevonden. Vertegenwoordigers daar waren: VO, RMC, CWI, UWV, leerplicht en sociale zaken, dienst beleid, jeugdzorg, politie, jongerenwerk, regiogemeenten. Bij het begin van VET stonden 242 jongeren geregistreerd. Eind 2006 stond de registratieteller stil bij 394, daarvan zijn 25 teruggekeerd naar een onderwijstraject. De inhaalslag is begonnen. Ten behoeve van VET is ingezet op de volgende functies: 0,96 fte leerplicht, 1 fte preventiemedewerker en 0,5 fte jongerencoördinator. In Vlagtwedde is gewerkt aan het deelproject: trajectbegeleiding niet-leerplichtige jongeren door actief benaderen van de doelgroep (bijkomende items: handhaving intakeprocedure door gemeente; nauwe samenwerking met CWI aangaande begeleiding; actief zoeken van leerwerkplekken in het bedrijfsleven). Door actieve benadering van het jongerenwerk-plus wordt er een laagdrempelige ‘loketfunctie’ voor de doelgroep gecreëerd. Het jongerenwerk-plus verzorgt de ' intake’ door actief op zoek te gaan naar voortijdig schoolverlaters. Het positieve effect van de inzet van het jongerenwerk is dat de leerplichtambtenaar zich meer kan concentreren op schoolverzuim van jongeren met een ‘zorgverleden’ in het onderwijs. De leerplichtambtenaar krijgt bovendien meer inzicht in de oorzaken van voortijdig schoolverlaten van individuele jongeren. Het jongerenwerk krijgt contact met jongeren die bij de gemeente nog niet in beeld zijn. Vooruitblik In Stadskanaal zal de actie vooral gericht blijven op het in beeld krijgen van alle jongeren; het verzamelen en ordenen van gegevens van de voortijdige schoolverlaters. Daarnaast zal gewerkt worden aan het ontwikkelen van een goed sluitend registratiesysteem. In Vlagtwedde zal door de jongerenwerkers ingezet worden op het thuis opzoeken van jongeren die niet via de CD-foongids te traceren zijn. Daarnaast gaan de jongerenwerkers inventariseren bij welke bedrijven voortijdig schoolverlaters aan het werk zijn. In overleg met de afdeling SOZA/arbeidsbeleid zal bekeken worden of deze werkgevers te benaderen zijn met de vraag naar mogelijkheden voor het afsluiten van leerwerkovereenkomsten.

34

2.3. Hulpverlening aan multi-problem gezinnen Doel Vanuit een gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid organiseren van gerichte samenwerking en afspraken tussen lokale en regionale (hulpverlenings-)instanties en het realiseren van een actief, laagdrempelig en afgestemd hulpverleningsaanbod op maat voor multi-problem gezinnen. Implementeren van een registratiesysteem t.b.v. OGGz-netwerken. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners Lokale OGGz-partners: gemeenten, GGD, GGz, algemeen maatschappelijk werk, woningbouwverenigingen, Bureau Jeugdzorg, Leger des Heils, Verslavingszorg, Base groep. Relatie andere projecten Het lokale OGGz-beleid vormt de basis voor de aanpak van multi-problem gezinnen. Financiën en uren Ureninzet CMO: t/m augustus 9 uren per week; september t/m december: 6 uren per week. Organisatie ontmoetingsdag OGGz-netwerken: € 4.720. Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond De regio beschikt over een redelijk aanbod van gezondheids- en hulpverleningsvoorzieningen. Wat echter een punt van aandacht blijft, is in hoeverre het aanbod aansluit bij de behoefte, de locatie/bereikbaarheid, bereik van risicogroepen, etc. Bovendien wordt de drempel naar sommige hulpverlenende instanties door de bevolking als hoog ervaren. Het is van belang dat de structuren voor iedereen helder zijn en dat deze goed werken. Goede samenwerkingsafspraken met lokale en/of regionale partners zijn belangrijk zodat cliënten snel, actief, zo mogelijk in hun eigen omgeving en samenhangend worden geholpen. In beide gemeenten zijn in het kader van de ontwikkeling van lokaal gezondheidsbeleid de bestaande structuren in beeld gebracht en knelpunten geïnventariseerd. Beide gemeenten stellen nadrukkelijk dat de oplossing voor effectieve hulpverlening aan multi-problem gezinnen ingebed moet worden binnen het lokaal gezondheidsbeleid. Voorwaarde daarvoor is o.a. een goed functionerend OGGZnetwerk. In Stadskanaal was reeds een goed functionerend netwerk. In Vlagtwedde is het OGGZ- netwerk in 2004 geformaliseerd. Een aandachtspunt dat in het gebiedsprogramma is geformuleerd, is de hulpverlening aan multi-problem gezinnen. Het gaat hierbij om families waarbij een fors aantal problemen speelt en waarbij verschillende instanties een rol hebben en op een specifiek terrein hulp bieden. Het gezin is zelf niet in staat al deze verschillende instanties en hun (hulpverlenings-)aanbod te ‘regisseren’. De doelgroep ervaart hoge drempels naar de hulpverlening, via de structuren komen ze er wel. De vraag is of het aanbod wel effectief/adequaat en voldoende ‘integraal’ is, d.w.z. ‘vanuit alle sectoren tegelijk en in samenhang’ is. Kortom of het aanbod aansluit bij het gezin en daardoor ook iets oplost. Werkwijze M.b.t het registratiesysteem a. Voorwaarden formuleren waaraan het registratiesysteem moet voldoen. b. Toetsen bestaande systemen aan de geformuleerde voorwaarden. c. Formuleren gemotiveerd voorstel voor aanschaf van een systeem (dan wel voor een keuze van een andere oplossing). d. Implementatie van het systeem (of de andere oplossing).

35

M.b.t.de bekendheid van het werk van de OGGz-netwerken en de bijdrage van de participerende organisaties e. Opstellen communicatieplan, na overleg met beide netwerken. f. Uitvoering communicatieplan. M.b.t. afstemming tussen verschillende netwerken in de gemeenten a. Alle netwerken en onderlinge raakvlakken in kaart brengen. b. Maken van afspraken over het omgaan met casuïstiek die zich op de raakvlakken bevindt. Activiteiten M.b.t. het registratiesysteem Verschillende alternatieven voor de oplossing van het registratiesysteem zijn naast elkaar gelegd. Er is overleg geweest met de GGD en welzijnsstichting Welstad over inzet en menskracht. Maar omdat op het gebied van OGGz-registratie verschillende ontwikkelingen spelen, is de keuze gemaakt voorlopig vanaf 1 juli 2006 een eenvoudig door een GGD-medewerker ontwikkeld registratiesysteem in Excel te gaan gebruiken. Dit registratiesysteem is inmiddels kosteloos in het bezit van de OGGzcoördinatoren gesteld. Zij hebben tot nu toe echter nog niet de tijd gevonden om gegevens in te voeren. M.b.t. de bekendheid van het werk van de OGGz-netwerken en de bijdrage van de participerende organisaties Het vergroten van de bekendheid van de OGGz-netwerken heeft vorm gekregen door de bijeenkomst ‘Netwerken werkt’ op 12 oktober in het Klooster in Ter Apel. De bijeenkomst is als ‘zeer geslaagd’ ervaren. Jammer is alleen dat geen enkele huisarts aan de uitnodiging gehoor heeft gegeven. In Stadskanaal is tijdens een overleg van een huisartsengroep voorlichting gegeven over OGGz. (In Vlagtwedde is dit al eerder gebeurd). M.b.t. de afstemming tussen verschillende netwerken in de gemeenten Alle netwerken en hun onderlinge raakvlakken zijn in kaart gebracht. Hierbij is geconstateerd dat de inhoudelijke overlap tussen netwerken in de praktijk niet als knelpunt wordt ervaren. Wel wordt betreurd dat er geen eenheid van werken is (bijvoorbeeld andere regels met betrekking tot hanteren privacy gegevens). Er is ook te weinig afstemming tussen de beleidsterreinen ‘openbare orde en veiligheid’ en OGGz (gezondheidsbeleid). Resultaten De OGGz-netwerken in Stadskanaal en Vlagtwedde zijn effectieve samenwerkingsverbanden. Er is scherper is in beeld gekomen op welke punten de netwerken zich (verder) zouden moeten versterken. Tegelijkertijd is duidelijk geworden dat de beperkte tijd die nu beschikbaar is voor OGGz weliswaar handhaving van het huidige functioneren mogelijk maakt, maar weinig of geen ruimte laat voor verdere ontwikkeling. Vooruitblik M.b.t. de registratie De OGGz-coördinatoren geven aan dat digitale registratie niet te realiseren is zonder extra menskracht. Op termijn zouden zij de OGGz-registratie het liefst onderbrengen in een compleet WMO-pakket, dat bij voorkeur door alle vijfentwintig Groninger gemeenten wordt gebruikt. M.b.t. de bekendheid van de OGGz-netwerken Een bijeenkomst zoals gehouden in het Klooster in Ter Apel, zou jaarlijks herhaald moeten worden. Dit is een goede manier om de netwerken onder de aandacht te brengen en te houden. Bij de samenstelling van het programma is de aansluiting op de vragen die leven bij de doelgroepen van de bijeenkomst een belangrijk punt van aandacht. Het betrekken van gewone burgers bij OGGz is een wenselijke ontwikkeling (die past bij de WMO). Dit kan door een meldpunt (met achterliggende structuur) in het leven te roepen. Om zo’n meldpunt te ontwikkelen en in stand te houden is extra geld nodig. M.b.t. de afstemming tussen de verschillende netwerken in de gemeenten Een wenselijke ontwikkeling is: alle signaleringsnetwerken onder gemeentelijke coördinatie brengen.

36

2.4. Wonen, Welzijn, Zorg 2.4.1 Ontwikkelen steunstees / WWZ regie Doel Het realiseren van steunstees in de kernen van de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde, waardoor de leefbaarheid/het voorzieningenniveau in de (buiten-)dorpen wordt versterkt en de woon-, zorgen welzijnsinfrastructuur een impuls krijgt. In deze steunstees worden meerdere functies aan elkaar gekoppeld. Daarnaast wordt een betere beschikbaarheid en afstemming van diensten vanuit gemeenten en organisaties beoogd op het gebied van wonen, welzijn, zorg. Steunstees haken waar mogelijk aan bij bestaande functies en voorzieningen. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Vlagtwedde en Stadskanaal, Provincie Groningen, CMO Groningen, woningbouwcorporaties, zorgaanbieders, ROOB, stuurgroep lokaal sociaal beleid. Financiën Stichting Welstad: € 30.600 (op totale begroting van € 75.801). Opdrachtnemer Stichting Welstad en Stichting Welzijn Vlagtwedde.

Achtergrond Er zijn ontwikkelingen gaande op het platteland, waardoor de leefbaarheid onder druk komt te staan. Naast vergrijzing en ontgroening is er sprake van een vergaande verschraling van voorzieningen in de dorpen. Er vinden verschuivingen plaats in de professionele zorg en diensten voor zowel jong als oud. Bijvoorbeeld van intramurale zorg (in verzorgings/verpleeghuizen) naar zorg aan huis. Doordat ouderen langer zelfstandig blijven wonen is er meer behoefte aan zorg en diensten in de directe woonomgeving. Er zijn op een aantal plaatsen initiatieven in ontwikkeling om essentiële basisvoorzieningen te bundelen en zo de leefbaarheid op het platteland op peil te houden. Afstemming met en tussen de partijen op de beleidsterreinen wonen, welzijn en zorg is noodzakelijk. Beide gemeenten zijn met steunstees gestart en willen de mogelijkheden onderzoeken voor het opzetten van nog meer steunstees in de andere kernen van de gemeenten. Dit alles in aansluiting op de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning, waarbij de gemeenten de regie krijgen over het aanbod van diensten op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Hierbij zijn ook woningcorporaties, zorgaanbieders, verzekeraars, welzijnsinstellingen en cliëntenorganisaties betrokken. Werkwijze De mogelijkheden worden onderzocht voor realisatie van meer steunstees in Stadskanaal en Vlagtwedde. Daarbij wordt steeds gekeken waar aangehaakt kan worden bij reeds bestaande voorzieningen en diensten, rekening houdend met de ontwikkelingen in het kader van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning. Hierbij wordt ook de mogelijke inbreng van andere partners op zowel financieel als fysiek gebied bij de tot totstandkoming van steunstees betrokken. Het WWZ-overleg wordt aangehaakt bij reeds bestaande overlegstructuren. De exploitatielasten worden geleidelijk opgenomen binnen de begrotingen van de gemeenten en de betrokken instellingen. Aan de steunstees wordt gelijktijdig een lokaal loket gekoppeld. Daarbij wordt tevens gewerkt met een Interactief Vraaggestuurd Informatie Systeem (INVIS) , zodat burgers op maat gesneden informatie krijgen op het gebied van wonen, welzijn en zorg in de gemeente.

37

Activiteit De Stichting Welstad en de Stichting Welzijn Vlagtwedde zijn (naar aanleiding van een inventarisatie en het schrijven van een plan van aanpak) gaan werken aan het realiseren van steunstees in diverse kernen in de beide gemeenten. Centraal bij de realisatie staat steeds de nauwe samenwerking en afstemming met de diverse betrokken organisaties. Daarnaast worden er inspraakavonden en informatie-avonden georganiseerd om burgers zo goed mogelijk op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen. Resultaten In 2006 zijn steunstees geopend in Ter Apel en Vlagtwedde. Naast de steunstees in Onstwedde en Alteveer is vanaf 2005 ook de steunstee in Mussel operationeel. In 2006 is in dit kader gewerkt aan de integratie van steunstee en wijkregisseur. Vooruitblik De gemeente Vlagtwedde is al geruime tijd bezig met de invulling van een WMO loket decentraal in de steunstees. Voor Vlagtwedde is het voldoende wanneer uitgezocht wordt hoe de functie Wijkregisseur structureel kan worden ingebed in een steunstee en hoe dat gefinancierd kan worden. De gemeente Stadskanaal heeft in haar startnotitie WMO gekozen voor het opzetten van een breed WMO-loket , waarbij zoveel mogelijk aansluiting wordt gezocht bij bestaande loketten.

38

2.4.2 Pilot wijkregisseur Doel Wijkregie staat in het kader van de ontwikkeling om “zorgbehoeftigen” zolang mogelijk zelfstandig te laten wonen. De wijkregisseur moet ten behoeve van het oplossen van vragen van klanten, zorgen voor een goede match tussen wonen-zorg-welzijn en fungeert tevens als intermediair naar andere organisaties. Tevens is hij bewaker van afspraken. Looptijd 2004 t/m mei 2006 Samenwerkingspartners Gemeenten Vlagtwedde en Stadskanaal, provincie Groningen, CMO Groningen, woningcorporaties, zorggroep Zuid Groningen, Welzijnsorganisaties St. Welstad en St. Welzijn Vlagtwedde. Relatie met andere projecten In 2006 wordt er gewerkt aan de integratie van wijkregisseurs in het steunsteemodel. De opgedane ervaringen van de pilot wijkregisseur worden meegenomen bij de verdere ontwikkelingen op het gebied van wonen, welzijn en zorg / steunstees / lokale loketten / Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning. Financiën Stichting Welstad: Integratie wijkregisseur en steunstee: € 17.900. Opdrachtnemer Stichting Welstad.

Achtergrond Een groot aantal mensen maakt gebruik van zorginstellingen, woningbeheer en welzijnsinstellingen. Veelal gaat het om ouderen, maar ook om mensen met een handicap of chronische aandoeningen of psychosociale problematiek. Geconstateerd is dat de problematiek toeneemt. De complexe vraagstukken van cliënten vereist een integrale oplossing vanuit meerdere dienstverlenende instellingen. De informatievoorziening aan burgers en de dienstverlening vanuit verschillende instellingen is hierop echter (nog) niet afgestemd. In het voorjaar van 2004 zijn in de regio in dit verband twee pilots met wijkregisseurs gestart. In de pilot in Musselkanaal richt de wijkregisseur zich met name op het signaleren van structurele knelpunten. In Vlagtwedde ligt het accent vooral op het informeren en begeleiden van de individuele cliënten. Deze accentverschillen maken het mogelijk aan het eind van de pilots de verschillende werkwijzen te vergelijken en te evalueren. Daarna is het mogelijk om tot structurele invulling en implementatie van de wijkregisseur over te gaan. Werkwijze • De taken van de wijkregisseur richten zich op: • de afstemming tussen vraag en aanbod op het brede terrein van wonen, welzijn en zorg; • vraagstukken en problemen met een interactief karakter die structureel van aard zijn; • onderzoek, hulpvraag, informeren, voorlichten en adviseren, verwijzen en bemiddelen. Bij bovengenoemde functies ligt het accent op begeleiding en ondersteuning van de cliënt. In aanvulling hierop vervult de wijkregisseur een belangrijke rol in de afstemming van allerlei vormen van dienstverlening en in de communicatie tussen instellingen door het signaleren en aankaarten van structurele knelpunten rond wonen, welzijn en zorg. Hierbij ligt het accent op het signaleren. In Musselkanaal is de inzet van de wijkregisseur gericht op het signaleren van structurele knelpunten en in Vlagtwedde gericht op het begeleiden en informeren van individuele cliënten.

39

Activiteiten In Musselkanaal is de functie van wijkregisseur een spin in het web van wonen, zorg en welzijn. De wijkregisseur kwam uit de zorgsector en moest zich scholen op de gebieden van welzijn en wonen. Het netwerk naar organisaties en kerken in Musselkanaal is verder uitgebouwd. De wijkregisseur moet zijn werkzaamheden ombuigen van behandeling van vragen van enkelvoudige aard naar multi-complexe zaken en dan in de rol van tussenpersoon. In Vlagtwedde is de wijkregisseur een ouderenadviseur die reeds beschikt over goede contacten en netwerken. Hier vervult de wijkregisseur een dubbelfunctie. De wijkregisseur legt het accent op het informeren en begeleiden van individuele cliënten. Resultaten Door de inzet van wijkregisseurs worden mensen ondersteund in situaties waarbij sprake is van complexe vragen op het gebied van wonen, zorg en welzijn Vooruitblik In de rapportage integratie steunstee/wijkregisseur (april 2006) wordt een aantal conclusies geformuleerd. • Het is logisch om de functie van wijkregisseur te integreren in de steunstee. • Beide voorzieningen worden hierdoor versterkt in hun functie. • De steunstee kan zodoende verder uitbreiden. • Bij de verdere uitwerking van de toekomstige steunstee moet rekening worden gehouden met de notitie Woonservicegebieden Stadskanaal • De steunstee moet op korte termijn een structurele voorziening worden en uitgroeien naar 1 loket functie met front- en back office. • In Vlagtwedde en Stadskanaal wordt de functie van Wijkregisseur ingezet in de back office. • Waar mogelijk de prestatievelden van de WMO implementeren in de steunstee. • Alle participanten willen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de steunstee. • Zowel Stadskanaal als Vlagtwedde zijn bezig met het WMO beleid. Daarbij is het goed rekening te houden met de functie van steunstee. • Tot januari 2007 steunstee ontwikkelen richting 1 loket. • Financiële consequenties inzichtelijk maken. • Sterkte- en zwakte analyse maken met betrekking tot de klant en de organisaties. Deze bespreken met betrokkenen. • Bestaande overleggen verbeteren/herzien. • De functie van steunsteecoördinator te belasten met het ontwikkelen van steunstee richting één loket. • Het schrijven van een Plan Steunstee Plus. • Belangenorganisaties gedurende de ontwikkeling informeren over stand van zaken.

40

2.4.3 Lokale loketten / Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning Doel Het ontwikkelen van een digitaal systeem voor de ontsluiting van informatie van aanbieders van producten op het gebied van wonen, welzijn en zorg, het zgn. digitale loket. Hierbij rekening houden met de ontwikkelingen rondom de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, waarbij gemeenten in de toekomst invulling moeten gaan geven aan de ‘prestatievelden’ die in de wet zijn vastgelegd. Kortom: op weg naar een bestendig stelsel van langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners ROOB, gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde, provincie Groningen, CMO Groningen, Projectbureau Samenwerkende RIO provincie Groningen, lokale zorgen welzijnsinstellingen, woningbouwcorporaties, bewonersorganisaties. Relatie met andere projecten Relatie met project ontwikkeling steunstees en wijkregisseurs. Financiën Basisonderhoudscontract INVIS 2006: € 6.568. Opdrachtnemer Gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde en projectbureau samenwerkende RIO provincie Groningen.

Achtergrond Zowel in Stadskanaal als in Vlagtwedde is het digitale loket ontwikkeld en geïmplementeerd middels de methode INVIS. In de komende periode krijgen beide gemeenten te maken met de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Op grond van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning zullen de gemeenten per 1 januari 2007 verantwoordelijk worden voor de ondersteuning van de burgers die niet in staat zijn om op eigen kracht deel te nemen aan de samenleving. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het voorzieningenaanbod voor burgers en voor de toegankelijkheid daarvan. Onder regie van de gemeenten moeten dienstverleners in de toekomst hun aanbod beter op elkaar afstemmen waardoor burgers gebruik kunnen gaan maken van voorzieningen die beter aansluiten bij hun persoonlijke omstandigheden. Werkwijze Middels een loket wordt de informatievoorziening gerealiseerd en de snelle hulpvraagverduidelijking om goed te kunnen doorverwijzen. Er is gekozen voor het digitale systeem INVIS (Interactief Vraag gestuurd Informatie Systeem). Bij de regie rondom de inwerkingtreding van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning kan vanuit het gebiedsprogramma ondersteuning en advies worden geboden aan gemeenten. Het voorstel betreffende acties tot 1 januari 2007, zoals deze beschreven staan in de rapportage Integratie Steunstee/wijkregisseur, wordt opgenomen in een breder voorstel. In de WWZ-overleggen is hiervoor een breed draagvlak. De gemeente Stadskanaal heeft in haar startnotitie WMO gekozen voor het opzetten van een breed WMO-loket om zodoende zoveel mogelijk aan te sluiten bij bestaande loketten. Voor de buitendorpen zijn dat de steunstees en wijkregisseur Musselkanaal. Voor Stadskanaal is dat het huidige WWZloket. Hiervoor wil de gemeente een praktisch beschreven plan van aanpak. De voorstellen uit bovengenoemde rapportage worden in dit bredere plan opgenomen. In het plan voor Stadskanaal worden meerdere opties gegeven voor samenwerking met Vlagtwedde. De gemeente Vlagtwedde is al geruime tijd bezig met de vormgeving van het WMO-loket, decentraal in de steunstees. Voor Vlagtwedde is het voldoende wanneer er uitgezocht wordt hoe de functie wijkregisseur structureel kan worden ingebed in de

41

steunstee en dus hoe deze structureel kan worden gefinancierd. Activiteiten In beide gemeenten is het digitale systeem INVIS geïmplementeerd. In beide gemeenten wordt ook gewerkt aan het onderbrengen van de loketfunctie binnen het steunsteemodel. Daarnaast wordt in beide gemeenten gewerkt aan de integratie van steunstee en wijkregisseur. De werkzaamheden richten zich op de volgende onderdelen. • Inventariseren mogelijkheden WWZ-participanten. • Schrijven plan van aanpak. • Conceptplan bespreken met wwz-overleggen. • Eventueel herschrijven conceptplan. • Begin 2007 plan bespreken in ambtelijk en bestuurlijk regioteam gebiedsprogramma.Vervolgens plan naar beide gemeenten, gaat dan vervolgens langs geijkte besluitvormingstrajecten. • Starten met het plan volgens stappenplan 01-04-2007. Resultaten Totstandkoming van een integraal steunsteemodel in Zuid Groningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg waarin het WMO-loket en de wijkregisseur onderdeel zullen uitmaken van de steunstee en wijkregisseur. Vooruitblik De gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde bereiden zich voor op hun regisserende rol in het kader van de WMO. Daar waar nodig en mogelijk zal ook in het kader van de gebiedsgerichte aanpak op de WMO worden geanticipeerd. Het plan ‘Integratie Steunstee/wijkregisseur in Zuid Groningen' zal in 2007 verder in uitvoering genomen worden (indien financiering is geregeld). Opmerkingen In de rapportage integratie steunstee/ wijkregisseur staan voorstellen voor acties tot 01-01-2007. De hele ontwikkeling omtrent de WMO gaat,nu in een stroomversnelling komen. Hierdoor zijn plannen en ideeën van twee maanden geleden alweer door voortschrijdend inzicht zijn ingelopen. Om deze reden komt er nu dus ook een ander (maar breder en meer geïntegreerd) plan dan destijds was voorgesteld. Dit geeft wel aan dat de participanten flexibel zijn en de wil hebben om met elkaar wat goeds neer te zetten, wat aansluit bij de wensen en de behoeften van de bewoners in de beide gemeenten. Er is nadrukkelijk voor gekozen het WMO-loket aan te laten sluiten bij de steunstee en wijkregisseur. Besluiten over de exacte uitvoering moeten gaandeweg genomen worden, mede afhankelijk van opgedane ervaringen.

42

2.5. Regionaal sociaal rapport Doel Inzicht in regionale ontwikkelingen op het gebied van lokaal sociaal beleid. Looptijd 2006/2007 Samenwerkingspartners Gemeente Stadskanaal, Gemeente Vlagtwedde, Provincie Groningen, CMO Groningen. Relatie met andere projecten WMO Financiën Opdracht uitvoering kengetallenonderzoek € 23.375. Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrondd Bij de start van het vorige gebiedsprogramma 2002-2004 is een kengetallenonderzoek voor de regio uitgevoerd. Mede op basis hiervan is de sociale structuurschets opgesteld, hetgeen vervolgens heeft geleid tot het benoemen van aandachtspunten voor het gezamenlijke gebiedsprogramma. Eind 2006 is voor de hele provincie het sociaal rapport verschenen. Een regionaal sociaal rapport wordt toegespitst op de specifieke ontwikkelingen in de regio die de basis kunnen vormen voor het bijstellen van beleid dan wel formuleren van nieuwe aandachtspunten. Werkwijze Cijfermatig onderzoek. De analyse zal plaatsvinden door het regioteam in nauwe afstemming met de wensen van de beide gemeenten afzonderlijk. Activiteit Er wordt een onderzoeksrapport uitgebracht. Resultaten In 2006 hebben er gesprekken plaatsgevonden met de afdeling onderzoek van het CMO Groningen en de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde over wensen en behoeften aangaande dit onderzoek op basis waarvan door CMO Groningen een offerte is opgesteld voor de uitvoering van een kengetallenonderzoek toegespitst op de prestatievelden van de WMO. Eind 2006 zijn door het CMO voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. Vooruitblik Begin maart 2007 verschijnt het rapport van het kengetallenonderzoek. Het onderzoek wordt in nauwe samenwerking en afstemming met de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde uitgevoerd. De uitkomsten van het onderzoek worden in verschillende overleggremia van de gemeenten (o.a. het ROOB) gepresenteerd en verder vertaald in beleid.

43

44

3.

Regio Westerkwartier

De regio bestaat uit de gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn.

In het gebiedsprogramma 2005-2008 staan drie thema’s centraal: 1. 2. 3.

Lokale loketten in het Westerkwartier; Voor- en vroegschoolse educatie; Sluitende aanpak Westerkwartier.

3.1 Lokale loketten in het Westerkwartier Doelen De ontwikkeling van een infrastructuur voor dienstverlening op deze terreinen die laagdrempelig en bereikbaar is, zodat het voor kwetsbare inwoners mogelijk is zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen te functioneren. 1. De ontwikkeling van een Lokaal loket (fysiek, telefonisch en digitaal (INVIS)). 2. De ontwikkeling van een dekkend systeem van cliëntondersteuning. 3. Strategische samenwerking wonen, welzijn en zorg. Optioneel: 4. De ontwikkeling van één of meerdere dorpsloketten. Looptijd Januari 2005 - 1 oktober 2006. Samenwerkingspartners Gemeenten, provincie Groningen, RCG, VGG, CMO Groningen, projectbureau samenwerkende RIO’s, GGD, MEE, zorgaanbieders, woningbouwcorporaties, welzijnswerk, patiëntenconsumentenorganisaties, vrijwilligersorganisaties. Relatie met andere projecten De thema’s uit het eerste gebiedsprogramma: ‘Zorg voor mantelzorg’, ‘Voorzieningenstructuur’, ‘Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz), ‘Integraal lokaal beleid voor kwetsbare inwoners’, de lokaal lopende projecten ‘Ouderenadviseur’, ‘Seniorenvoorlichting’ en ‘Servicepunt Informatievoorziening Ouderen’. Financiën en uren 2006 • 1 januari – 1 april 2006: 0,66fte € 19.402,• 1 april – 1 juli 2006: 0,56 fte (€ 16.198,-), • 1 juli – 1 oktober 2006: 0,09fte (€ 5.340,-).

Achtergrond Om een integraal beleid te kunnen ontwikkelen op het gebied van Wonen, Welzijn en Zorg hebben de vier gemeenten de afgelopen jaren zowel in het verband van de Regio Centraal Groningen (RCG) als in het verband van het gebiedsprogramma ‘Samen werken aan sociale duurzaamheid' belangrijke stappen gezet, eerst in de periode 2002-2004 en vervolgens in de huidige periode 2005-2008. De ontwikkelingen kregen een nieuwe impuls door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), die vanaf 1 januari 2007 gefaseerd wordt ingevoerd. Om beide trajecten (RCG en gebiedsprogramma) goed op elkaar te laten aansluiten en om een optimaal resultaat te bereiken is het plan van aanpak ‘Lokale loketten in het Westerkwartier’ ontwikkeld als onderdeel van het gebiedsprogramma ‘Samen werken aan sociale duurzaamheid 2005-2008’. Een aantal van de beschreven ontwikkelingen en resultaten in het kader van de WMO is voortgekomen uit zowel de eigen activiteiten van de individuele Westerkwartiergemeenten als de projecten in de context van het gebiedsgericht werken. Een scheiding is door de samenwerking niet in alle gevallen goed aan te brengen. Werkwijze In het plan van aanpak ‘Lokale loketten in het Westerkwartier’ (CMO Groningen, november 2004) kozen de gemeenten voor een werkwijze die direct aansloot bij reeds bestaande overlegstructuren en (beleids-)plannen. In regionale samenwerking hebben de gemeenten in het Westerkwartier door middel van een overeengekomen projectorganisatie het traject Lokaal Loket Westerkwartier ter hand genomen.

Opdrachtnemer CMO Groningen (projectontwikkeling en –begeleiding), Projectbureau WZW (INVIS).

45

Activiteiten en resultaten In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R. = resultaten Regionaal Lokaal loket A. In 2005 hebben de gemeenten Leek, Marum en Zuidhorn een inhaalslag gemaakt. Mede op grond van een basisdocument, opgesteld door de projectleider uit Grootegast en de adviseur van CMO Groningen, hebben de projectleiders in Marum, Zuidhorn en Leek een eigen notitie Lokaal loket geschreven. R. Alle gemeenten hebben inmiddels de nodige overeenkomsten, plannen en protocollen ontwikkeld. (Zie voor een uitgebreide beschrijving de rapportage januari - juli 2006). R. Elke gemeente heeft in 2006 op feestelijke wijze haar Lokale Loket in gebruik genomen: fysiek, telefonisch en digitaal. Er is een regionaal communicatieplan tot stand gekomen en elke gemeente heeft in vervolg daarop een informatiefolder uitgebracht, aangepast aan de lokale situatie. A./R. CMO Groningen heeft samen met opleidingsinstituut STOC uit Bunnik de deskundigheidsbevordering voor lokettisten ontwikkeld. Deze cursus, bestaande uit zes dagdelen, vond plats in januari. Medewerkers van elk loket hebben deelgenomen aan de cursus. A./R. Naar aanleiding van de evaluatie van de cursus heeft het CMO Groningen voor de lokettisten in Grootegast werkbezoeken georganiseerd om kennis te maken met de praktijk van een aantal aanbieders in de gemeente. Tevens was er voor de lokettisten een informatiemarkt waar alle werksoorten waren vertegenwoordigd. De lokettisten kregen een lege map bij binnenkomst die ze konden vullen door langs de marktkramen te lopen. In elke kraam waren mensen aanwezig die meer konden vertellen over de werksoort. Lokettisten en aanbieders waren zeer tevreden over de informatiemarkt. INVIS A. Het projectbureau WWZ heeft in Marum, Zuidhorn en Leek bijeenkomsten georganiseerd waarbij de aanbieders uit de gemeenten zijn geïnformeerd over het digitale informatiesysteem Invis. De gemeenten hebben vervolgens de eigen informatie in het systeem verwerkt. R. Dit digitale loket is in alle Westerkwartiergemeenten in gebruik. Wmo-adviesraden A. Zorgbelang Groningen (voorheen SPC) heeft in samenwerking met CMO Groningen het projectvoorstel ‘Pilot adviesraden Wet Maatschappelijke Ondersteuning’ opgesteld. In overleg met de projectleiders zijn de vier Westerkwartiergemeenten in 2006 begonnen met het vormgeven van de Wmo-adviesraden. Vanaf april 2006 is elke gemeente gestart met het informeren van burgers en vervolgens met het samenstellen van een initiatiefgroep. Het is de bedoeling dat de initiatiefgroepen samen met de gemeenten de adviesraden verder vorm gaan geven. R. Aangezien de verordeningen Huishoudelijke Verzorging al in september 2006 aan de gemeenteraden moest worden voorgelegd, is besloten om deze door de initiatiefgroepen en eventueel reeds bestaande raden/platforms te laten beoordelen. De tijd is te kort gebleken om vóór oktober 2006 de Adviesraden in alle gemeenten definitief samengesteld te hebben. Het is namelijk van groot belang dat de burgers en met name ook de bestaande raden en platforms zich kunnen vinden in de plannen. Omdat er meerdere bijeenkomsten met burgers noodzakelijk waren, bleek 1 oktober geen haalbare planning. Met de instelling van de initiatiefgroepen (tijdelijke adviesraden) is de 'Pilot adviesraden Wmo' binnen het gebiedsgericht werken voltooid. Na 1 oktober konden gemeenten wél gebruik blijven maken van de inzet van Zorgbelang Groningen. R. Het was oorspronkelijk de bedoeling om op basis van de resultaten in het Westerkwartier een methodiekbeschrijving te maken die ook voor andere gemeenten bruikbaar zou zijn. Aangezien de methodiek pas beschreven kan worden op het moment dat daadwerkelijk duidelijk is of de gekozen strategie goed werkt, is dit onderdeel vervangen door het schrijven van een basisdocument. De overige gemeenten in de provincie Groningen hebben dit document ontvangen en konden op basis daarvan een eigen invulling geven aan de Wmo-adviesraad in de eigen gemeente.

46

Per gemeente Grootegast Lokaal loket R. Het loket is in maart 2006 officieel geopend. De lokettisten zijn op werkbezoek geweest bij het Hooge Heem, het Wilhelmina Rustoord en zijn geïnformeerd over het werk van de thuiszorg in hun gemeente. Tevens hebben zij deelgenomen aan de informatiemarkt. Wmo-adviesraad A. Er zijn deelnemers voor de initiatiefgroep gezocht en gevonden. Zij houden zich bezig met het zoeken van geschikte kandidaten voor de definitieve Wmo-adviesraad en de verordening huishoudelijke verzorging. R. Het college van B. en W. heeft de verordening Wmo-adviesraad goedgekeurd. Er is een voorlichtingscampagne geweest waarbij folders zijn verspreid. In de regionale huis-aan-huisbladen is regelmatig een toelichting op een onderdeel van de Wmo te vinden. Leek Lokaal loket R. Er is (in de vorige periode) een notitie Lokaal loket tot stand gekomen die is vastgesteld door het college van B&W. A. Men had aanvankelijk gekozen voor vestiging in het Dienstencentrum de Schutse in Leek, maar er bleek teveel verschil van mening tussen de gemeente en de Schutse over de invulling van het loket. R. Het college heeft in juni 2006 besloten om het loket toch in het gemeentehuis te plaatsen. De werkzaamheden hebben door de onduidelijkheid over de huisvesting een tijdje stil gelegen en zijn nu weer gestart. Het loket is op 30 november 2006 officieel geopend in het gemeentehuis. Het implementatieplan is inmiddels aangepast aan de nieuwe situatie. Wmo-adviesraad A. Er is een initiatiefgroep samengesteld die inmiddels drie keer bijeen is geweest. Men houdt zich bezig met 1) zoeken naar leden voor de Wmo-adviesraad, 2) vaststellen van de taken en verantwoordelijkheden en 3) de verordening huishoudelijke verzorging. Op basis van een startdocument, opgesteld door CMO Groningen ter informatie van de deelnemers over de Wmo-adviesraad, voerden de leden discussies over taken en verantwoordelijkheden. R. Het resultaat is door CMO Groningen vastgelegd in een conceptverordening voor de Wmoadviesraad. Deze is inmiddels besproken en zal worden voorgelegd aan de jurist van de gemeente. A. De initiatiefgroep heeft op 17 juli 2006 de verordening huishoudelijke verzorging doorgenomen met de WVG-consulent en de contactpersoon van Zorgbelang Groningen. Op 23 augustus en 11 september 2006 is de initiatiefgroep opnieuw bijeen geweest, onder andere voor de nadere invulling van de definitieve adviesraad. Marum Lokaal loket R. De gemeenteraad heeft de Visienota Wmo vastgesteld. De kadernotitie Lokaal Loket is niet meer behandeld omdat deze door de tijd was ingehaald. Er is een implementatieplan tot stand gekomen (inclusief planning) en men heeft gewerkt aan de vertaling van de overige documenten naar de situatie in Marum. Het Lokale Loket is op 10 november 2006 officieel geopend in het gemeentehuis. Wmo-adviesraad A. Medio 2006 is in Marum een voorlopige Wmo-adviesraad ingesteld. Deze heeft zich met name beziggehouden met de Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning, en de hieruit voortvloeiende documenten. Onder tijdsdruk vond in een vrij korte periode intensief overleg plaats. Daarnaast heeft de voorlopige adviesraad zich beziggehouden met de samenstelling van een definitieve Wmo-adviesraad. Mede op basis van het door CMO Groningen opgestelde startdocument heeft men gediscussieerd over taken en verantwoordelijkheden van de adviesraad. Hierbij is Zorgbelang Groningen nadrukkelijk betrokken geweest. E.e.a. resulteerde in een door het CMO Groningen vastgelegde conceptverordening voor de Wmoadviesraad. R. Eind 2006 is de definitieve Wmo-adviesraad ingesteld.

47

Zuidhorn Lokaal loket R. Op 31 januari 2006 is het college akkoord gegaan met het implementatieplan. Vervolgens zijn de overige documenten definitief vastgesteld. Het loket werd op 7 juli 2006 geopend door de gedeputeerde Welzijn Ineke Mulder en zal verder door het leven gaan als ’Zorgloket’. Medewerkers van het bureau Sociale Zaken, MEE Groningen, Stichting Woonzorgcentra Westerkwartier en woningcorporatie Wold & Waard bemensen afwisselend het loket. De lokettisten hebben een extra training gevolgd op de terreinen teambuilding, Sociale Zaken en de WVG. Wmo-adviesraad A. In 2006 heeft de gemeente een aantal bijeenkomsten georganiseerd met verschillende personen uit onze gemeenten, die actief zijn (geweest) in het maatschappelijk veld. Tijdens deze overleggen heeft men uitvoerig gediscussieerd over de manier waarop in Zuidhorn inhoud kan worden gegeven aan de burgerparticipatie in relatie tot de Wmo. R. Uiteindelijk heeft een groep van acht personen zich bereid verklaard om samen met de gemeente, Zorgbelang Groningen en CMO Groningen de plannen verder uit te werken. De bedoeling is dat begin 2007 een verordening of reglement wordt vastgesteld en een WMOadviesraad wordt geïnstalleerd.

48

3.2 Voor- en vroegschoolse educatie Doelen 1. Professionalisering peuterspeelzalen 2. Doorgaande lijn 0 tot 6 jarigen 3. Ouderbetrokkenheid. Per gemeente verschillende subdoelen Looptijd Januari 2005 tot en met december 2008. Samenwerkingspartners De gemeenten en peuterspeelzaalorganisaties, de Onderwijs Begeleidingsdienst Groningen (OBDG), Thuiszorg–Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar, Biblionet. Relatie met andere projecten Het provinciale project ‘Samenwerking basisonderwijs, voorschoolse voorzieningen en jeugdzorg’, het provinciale speerpunt ‘Huiselijk geweld’, het gemeentelijke c.q. landelijke beleid betr. de doorgaande lijn: integraal lokaal jeugdbeleid, Onderwijs Achterstandenbeleid (OAB), de VVE, de Wet op de Jeugdzorg, de Wet collectieve preventie volksgezondheid– Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar (en in de toekomst de WMO). Financiën en uren 2006 0,22 fte, € 5.340 uit het provinciale exploitatiebudget van het CMO Groningen € 20.114 uit het gebiedsbudget. Een activiteitenbudget van € 37.900 Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Sinds enige jaren hebben gemeenten de regie over de vormgeving van een doorgaande lijn van betrokken instellingen voor 0 tot 23 jarigen. De peuterspeelzalen zijn een belangrijke schakel maar voldoen nog niet altijd en in alle gemeenten aan de noodzakelijke randvoorwaarden. In de voorgaande gebiedsperiode is vooral gewerkt aan schaalvergroting. Hierdoor ontstonden er mogelijkheden voor een professionele managementstructuur binnen het gemeentelijke speelzaalwerk. Versteviging en implementatie van deze, voor peuterspeelzalen, nieuwe organisatiestructuur door middel van beleidsontwikkeling – inclusief pedagogisch beleid - is de volgende fase waarin een aantal speelzalen zich nu bevindt. Voor het thema ‘doorgaande lijn’ geldt dat de peuterspeelzalen in de meeste gemeenten uitvoering geven aan verschillende onderdelen, afhankelijk van de lokale situatie en mogelijkheden. Daar waar bijvoorbeeld een kindvolgsysteem bestaat, werkt men ook samen met de basisscholen door de overdracht van kindgegevens van peuterspeelzaal aan de basisschool. Dit geldt evenzeer voor het thema ‘ouderbetrokkenheid. Met het ontstaan van nieuwe organisatiestructuren is het nodig om nieuw beleid te ontwikkelen voor en invulling te geven aan de ouderbetrokkenheid en medezeggenschap. Daar waar Voor- en vroegschoolse educatie (VVE-)trajecten zoals ‘Piramide’ of ‘Ik ben Bas’ in gang zijn gezet gaat men ervan uit dat ouderbetrokkenheid een feit is. De gemeenten en andere relevante partijen bekijken samen op welke wijze men invulling kan geven aan de aspecten ‘bereik’ en ‘opvoedingsondersteuning’. De eerste stappen die gezet zijn betreffen de werving en samenwerking met de jeugdgezondheidszorg 0 tot 4 jarigen (attenderen en verwijzen). Werkwijze Centraal staan verdere ontwikkeling en implementatie van beleid en activiteiten, die in de vorige gebiedsperiode zijn gestart. Daarnaast vindt (net als in de vorige gebiedsperiode) op provinciaal niveau het coördinatorenoverleg peuterspeelzalen plaats. Doelen van dit overleg zijn onder meer verstrekking en uitwisseling van informatie over landelijke, provinciale en gemeentelijke ontwikkelingen en regelingen, alsmede het uitwerken van de thema’s en doelen.

49

Activiteiten en resultaten In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R. = resultaten

Professionalisering Regionaal R. Voor de zomer zijn opnieuw afspraken tot stand gekomen met Cedin over - de consultatieve begeleiding bij peuterspeelzalen voor het schoolseizoen 2006/2007 en - over de over evaluatie en rapportage door Cedin aan de peuterspeelzalen. Een ervaring in de gemeente Leek leert dat duidelijk moet zijn wat per gemeente de bestedingslimiet is. A.

Er zijn diverse telefonische consulten en gesprekken geweest met coördinatoren/ besturen ter advisering en ondersteuning bij de ontwikkeling van een professionele organisatie. Onderwerpen die aan de orde kwamen, waren met name gericht op huisvesting, financieel beleid, personeelsbeleid, pedagogisch beleid, intern zorgbeleid, consultatieve begeleiding, VVE-beleid en -uitvoering en samenwerking met andere organisaties.

A./R.

In het voorjaar is - samen met de onderwijsbegeleidingsdiensten en de Pabo’s in de provincies Groningen en Drenthe - de regionale onderbouwdag georganiseerd voor leidsters in kinderdagopvang, peuterspeelzalen, basisonderwijs en leerkrachten in de onderbouw. Een aantal peuterspeelzalen uit alle Groningse regio's heeft hieraan deelgenomen. Het thema was ‘Lieverdjes, jongleren in de opvoeding van jonge kinderen', over problemen (gedrag, concentratie, emoties) waarmee leidsters en leerkrachten zich geconfronteerd zien en over het contact met ouders daarover.

A./R.

In samenwerking met Bureau Jeugdzorg en andere CMO’s werd eind 2005/begin 2006 subsidie aangevraagd bij het ministerie van VWS voor de ontwikkeling van een protocol voor (omgang met) kindermishandeling bij peuterspeelzalen. De subsidie was bedoeld voor activiteiten als voorlichting, training, ontwikkeling en implementatie van een meldprotocol. Het verzoek is helaas afgewezen.

A.

Als alternatief is er in het voorjaar van 2006 door de samenwerkingspartners een werkochtend georganiseerd voor de coördinatoren van de peuterspeelzalen. Er zijn tevens voorbeeldprotocollen aan de orde geweest. Daarnaast namen de leidsters in de gemeenten Grootegast, Leek en Zuidhorn deel aan de training ‘Kindermishandeling - Praten doen of laten’ van Bureau Jeugdzorg. Financiering vond plaats vanuit het gebiedsbudget. In het najaar zijn voor de coördinatoren twee werkochtenden georganiseerd. In september was het onderwerp: het provinciale project Sluitende aanpak jeugd – jeugdzorg in samenwerking met Bureau Jeugdzorg. Tevens zijn deze ochtend de wijze van registratie door en ontwikkelingen binnen de Jeugdgezondheidszorg aan de orde geweest. Dit onderdeel is in samenwerking met de JGZ aangeboden. In november zijn besproken: de kindvolgsystemen, de wijze van evalueren en het intern zorgbeleid c.q. taak en verantwoordelijkheden ib-er.

A./R.

In overleg met de afdeling onderzoek van het CMO Groningen is een voorbeeld aanmeldingsformulier ontwikkeld, gebaseerd op de nieuwe gewichtenregeling voor basisscholen en het zorgbeleid. Peuterspeelzalen hebben het advies gekregen om gegevens te verzamelen op basis van dit voorbeeldformulier (of een aangepaste versie). Met de inventarisatie van de gegevens wordt zichtbaar welke doelgroepen gebruik maken van de specifieke peuterspeelzalen en hoeveel zorgkinderen daar instromen. Dit levert handvatten voor beleidsontwikkeling en activiteiten van de speelzaal en voor het gemeentelijk jeugdbeleid. Het formulier is verspreid onder de peuterspeelzalen en gemeenten. In het najaar zijn - tijdens het regionale overleg van wethouders en hoofden welzijn - de ontwikkelingen en stand van zaken peuterspeelzaalwerk in vogelvlucht gepresenteerd.

50

Gemeentelijk A. In de gemeente Marum zijn gesprekken gaande over de aansluiting van de peuterspeelzaal Niebert/Boerakker. De gemeente vervult hierin de voortrekkers rol. Een definitieve beslissing is nog niet gevallen. A. Ten aanzien van de professionaliseringsactiviteiten is pas op de plaats gemaakt. In overleg met de gemeente is prioriteit gelegd bij de ontwikkeling van de nieuwe organisatie en de plaats van de peuterspeelzaal in het gemeentelijk jeugdbeleid. R. De aanschaf van het professionele administratiepakket is een goed middel gebleken in verdere professionalisering van de organisatie. Inmiddels heeft de coördinator van de peuterspeelzaal in december 2006 ontslag genomen. In overleg met de gemeente Marum is besloten dat de lopende afspraken van kracht blijven. R. De ontwikkeling van het pedagogische beleidsplan van de peuterspeelzaal in Grootegast is in de afrondende fase. Dit beleid is onderdeel van het gehele pedagogische beleidsplan van de Stichting Kindercentra Grootegast. A. Leek is gestart met de beschrijving van het interne zorgbeleid. A./R. In Grootegast en Leek zijn de ‘in company’-trainingen Communicatie gehouden. Zowel coördinatoren en leidsters zijn zeer tevreden over de trainingen. In beide gevallen hebben de trainingen bijgedragen tot verdere professionalisering, zowel intern op de werkvloer als in het contact met ouders en andere externe partners. De trainingen zijn door verschillende organisaties uitgevoerd. A. Zowel in Grootegast als in Zuidhorn werkt men tijdelijk met interim directeuren bij de Stichtingen Kinderopvang. Het feit dat er sprake is van interimmanagement, gecombineerd met de verkenning van een verdergaande samenwerking tussen de instellingen, leidt tot een toename van de werkdruk van de coördinatoren. Dit betekent dat er zowel in Zuidhorn als in Grootegast in 2006 geen extra of nieuwe activiteiten opgepakt zijn.

Doorgaande lijn en ouderbetrokkenheid Regionaal R. In het voorjaar heeft de officiële ondertekening van het convenant ‘Samenwerking peuterspeelzalen en Jeugdgezondheidszorg’ plaatsgevonden. Het initiatief om de peuterspeelzalen en JGZ op managementniveau bijeen te brengen heeft geleid tot duidelijke verbetering van de onderlinge samenwerking. Het bereik van opvoedingsondersteuning en activiteiten voor ouders hebben in het convenant met de JGZ een plaats gekregen. Hiermee wordt (mede) invulling gegeven aan de sluitende aanpak/ doorgaande lijn 0-4 jarigen. Gemeentelijk A. In Leek is in samenwerking met de ‘werkgroep overdracht’ het overdrachtsformulier en –protocol geëvalueerd. De presentatie van de gegevens en conclusies zal in 2007 plaatsvinden. A.

In Zuidhorn is de ontwikkeling van het overdrachtsformulier en protocol ten behoeve van overdracht van informatie afgerond. De presentatie aan alle betrokkenen zal in 2007 plaatsvinden.

Vooruitblik Regionaal: • Als onderdeel van de samenwerking tussen peuterspeelzalen en JGZ komt in het voorjaar van 2007 opnieuw aan de orde de wijze van registratie door de JGZ en de peuterspeelzalen en de mogelijkheden om deze goed op elkaar te laten aansluiten. • Er zal ook in 2007 aandacht zijn voor de praktijk van en ervaring met de peutervolgsystemen. • In samenwerking met Bureau Jeugdzorg zal met de coördinatoren overleg plaatsvinden over de aanpak en uitvoering van het verbeterprogramma Sluitende Aanpak (provincie Groningen). Er zal in het bijzonder aandacht zijn voor de onderdelen deskundigheidsbevordering en protocollen kindermishandeling. • ICT neemt een steeds belangrijker plaats in op de peuterspeelzaal in navolging van de ontwikkelingen in het basisonderwijs. Het streven is om in 2007 kennis en ervaringen uit te wisselen en te zoeken naar een mogelijke gezamenlijke aanpak.

51

•

•

In Grootegast, Leek en Zuidhorn zal de ontwikkeling van de interne zorgbeleid, waaronder de zorgroute en het zorgprotocol, centraal staan. Hierbij zal ook de vraag over het al dan niet inkopen van consultatieve begeleiding versus het aanstellen van een intern begeleider aan de orde komen. Samenwerking tussen de verschillende organisaties staat ook in 2007 op de agenda. Het gaat hier met name om verdergaande regionale samenwerking tussen kinderopvangorganisaties in Zuidhorn en Grootegast (waarvan de peuterspeelzalen deel uit maken).

Gemeentelijk • In Leek zal een presentatie voor betrokkenen plaatsvinden van de bevindingen naar aanleiding van de evaluatie van het overdrachtsformulier en -protocol. • In Zuidhorn wordt in januari 2007 gestart met de presentatie van het overdrachtsformulier en protocol aan de partijen. • Met de peuterspeelzaal in Grootegast afgesproken om - in afwachting van de ontwikkelingen van de samenwerking tussen Zuidhorn en Grootegast - pas op de plaats te maken en naast ICT en zorgbeleid tijdelijk geen nieuwe zaken op te pakken. • In overleg met de gemeente Marum zal, zodra een nieuwe coördinator peuterspeelzalen is benoemd, bekeken worden welke activiteiten op het programma kunnen komen. De invoering van een kindvolgsysteem heeft hierbij prioriteit. • In het jaar 2007 zullen de positie van de peuterspeelzalen binnen de WMO, jeugdgezondheidszorg, jeugdzorg en de lokale educatieve agenda gesprekspunten zijn in het overleg tussen gemeenten en peuterspeelzalen. Opmerkingen Het was de bedoeling om in het najaar van 2006 veel aandacht te besteden aan het initiatiefvoorstel van PvdA kamerlid M. Hamer. Het voorstel betreft de invoering van kindercentra met een compleet aanbod van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Vooralsnog staat het werkveld (werkgevers en organisaties) niet negatief tegenover het wetsvoorstel maar de impact van de uitvoering is nog onduidelijk. Met name de inbedding van peuterspeelzalen in een wettelijk kader vindt veel bijval. Men heeft besloten om eerst de ontwikkelingen af te wachten, alvorens nieuwe initiatieven te ontplooien. Peuterspeelzalen zien zich geconfronteerd met steeds meer ‘zorgkinderen’. (Uit landelijk onderzoek is gebleken dat dit ook in het basisonderwijs speelt.) Voor een deel vindt het aanbod van extra zorg plaats via de consultatieve begeleiding door Cedin en de deelname aan zorgadviesteams. In de praktijk blijkt dit echter niet altijd voldoende; de coördinatoren van de peuterspeelzalen ervaren een toegenomen werkdruk en deze zorgkinderen betekenen voor het interne zorgbeleid een relatief zware belasting. Als direct gevolg hiervan staat de invulling van het zorgbeleid ter discussie. Steeds meer peuterspeelzalen overwegen de (tijdelijke) aanstelling van een zorgcoördinator of interne begeleider (net als in het basisonderwijs). CMO Groningen voert over dit onderwerp overleg met de gemeenten en peuterspeelzalen om ideeën, wensen en mogelijkheden te onderzoeken.

52

3.3 Sluitende aanpak Westerkwartier Doelen 1. Het aanscherpen en vastleggen van afspraken tussen RMC, gemeenten, scholen, CWI en Sociale Zaken zodat de structuur van het RMC geformaliseerd kan worden 2. Onderzoeken of en in hoeverre de leerplichtadministraties van de vier WK-gemeenten actueel en volledig zijn. Om goed te kunnen functioneren is het RMC Westerkwartier namelijk sterk afhankelijk van andere partijen zoals het CWI, scholen en Sociale Zaken. Daarnaast is een actuele en volledige leerplichtadministratie een noodzakelijke voorwaarde. Looptijd Juli 2006 - oktober 2007 Samenwerkingspartners RMC Westerkwartier, leerplichtambtenaren van de WK gemeenten, Sociale Diensten, CWI’s, ROC’s. Relatie met andere projecten Het project is een vervolg op het convenant dat in 2003 is afgesloten als de formalisering van een samenwerking in het kader van de wettelijke taken die Burgemeester en Wethouders hebben gekregen van het Ministerie van Onderwijs Cultuur & Wetenschappen inzake het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMCwet, Staatsblad 2001, 636) en zoals uitgewerkt in de “Uitvoeringsregeling regionale melden coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten” ( 1 juli 2002). Daarnaast is afstemming nodig met het project Jeugd- en Onderwijsmonitor (JONG) van de provincie Groningen. Financiën en uren 2006 € 29.440 voor totale uitvoering. Opdrachtnemer TNO Management Consultants

Achtergrond Begin 2005 is het evaluatieverslag Coördinatiepunt RMC Westerkwartier over de periode 2002-2004 gemaakt. In dit verslag is gekeken in hoeverre de aanbevelingen, zoals gedaan in het rapport ‘Coördinatiepunt RMC Westerkwartier, een praktische invulling’ (TNO, 2002), zijn gerealiseerd. Op basis van de conclusies blijkt er sprake van een aantal knelpunten die een werkelijk sluitende aanpak van 0 tot 23 jaar belemmeren. Een deel van de aanbevelingen uit de evaluatie is inmiddels opgepakt. Het preventieproject is stopgezet en van het RMC Groningen is expertise aangetrokken voor de trajectbegeleiding. Per 1 januari 2007 is een nieuwe trajectbegeleidster aangetreden. De aanpak van de overige knelpunten gebeurt via het project ‘Sluitende aanpak Westerkwartier’, waardoor een werkelijk sluitende aanpak tot stand kan komen. Deze voortgangsrapportage betreft 2006. Aangezien er vertraging is opgetreden vindt u in dit hoofdstuk de meest actuele informatie: tot en met februari 2007. Werkwijze De volgende stappen worden onderscheiden: 1. Analyse huidige stand van zaken leerplichtadministratie Elke gemeente is verantwoordelijk voor de actualiteit van de eigen leerplichtadministratie. Bij de opzet van het RMC Westerkwartier bleek dat er sprake was van achterstanden in de verwerking van de gegevens. Teneinde zicht te krijgen op de actuele stand van zaken wordt elke leerplichtadministratie bezocht en wordt een analyse van het systeem gemaakt. 2. Nulmeting naar omvang doelgroep vanaf 12 jaar. In het convenant dat de gemeenten hebben ondertekend is vastgelegd: “Voor de genoemde RMC doelgroep draagt de gemeente zorg voor registratie van de gegevens die een school heeft gemeld”. Het registratiesysteem van het RMC Westerkwartier wordt nu een aantal jaren gevuld met informatie. In het ‘Plan van aanpak sluitende aanpak Westerkwartier’ is een overzicht opgenomen van de omvang van de doelgroep 18 - 23 jarigen. Daarnaast echter hebben de gemeenten ook behoefte aan zicht op de doelgroep 12 tot 18 jarigen. Op basis van de leerplichtadministraties van de vier gemeenten komt er

53

een overzicht van de complete doelgroep van 12 tot 23 jarigen. 3. Procedures richting externen formaliseren Zoals eerder gemeld is het succes van het RMC sterk afhankelijk van de bereidheid van medewerkers van verschillende organisaties tot samenwerking. Daarom is het belangrijk dat alle relevante partijen doordrongen zijn van het belang en de mogelijkheden van het RMC Westerkwartier ten aanzien van de doelgroep. Daarnaast is het ook noodzakelijk de afspraken tussen RMC en de andere organisaties te formaliseren, opdat een en ander minder afhankelijk wordt van personen die nu actief zijn binnen de organisaties. Op basis van het plan van aanpak komt er - in overleg met de leerplichtambtenaren, de administratief medewerker en de trajectbegeleider - een overzicht van (alleen) de belangrijkste aandachtspunten die met externe partijen (Sociale Diensten en CWI) moeten worden vastgelegd. In een tweetal gezamenlijke overleggen, Eén bijeenkomst met CWI Roden en één met CWI Groningen/ Jongerenloket komen deze aandachtspunten aan de orde. Afspraken worden vastgelegd met behulp van de TVB- of RACI-methodiek, wat inhoudt dat de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van iedere partij in het kader van de werkzaamheden binnen het RMC Westerkwartier nadrukkelijk vastgesteld worden. Een document met de daarin vastgelegde afspraken wordt aan de verantwoordelijke managers van de gemeenten ter vaststelling aangeboden. Na eventuele bijstelling worden de afspraken opgetekend in een convenant dat vervolgens ter ondertekening wordt voorgelegd aan de Sociale Diensten en het CWI. 4. Formele afspraken maken met onderwijs De leerplichtambtenaren hebben al contacten met het Voortgezet Onderwijs. Hier is geen actie nodig. Wel hebben de gemeenten behoefte aan betere contacten met de ROC’s. Onduidelijk is of de afspraken zoals die door het RMC Groningen met de ROC’s gemaakt zijn ook echt nageleefd worden in het Westerkwartier. Het RMC Groningen maakt heldere afspraken met de ROC’s. Het is niet gewenst dat het RMC Westerkwartier daarnaast andere afspraken met de ROC’s gaat maken. Beter is het deze afspraken tegen het licht te houden en te onderzoeken in hoeverre ze worden nageleefd in het Westerkwartier. Er is in dit kader ook een convenant met de scholen afgesloten. Voor het RMC Westerkwartier is het van belang exact te weten wat er in dit convenant staat en wat de rol van het RMC hierin precies is. Na het bestuderen van de gemaakte afspraken en het analyseren van de kwantitatieve rapportagegegevens van het RMC Groningen ontstaat een beeld van hoe het loopt. Daarnaast is er grote behoefte aan zicht op alle projecten die plaats (zullen) vinden in de context van het realiseren van een sluitende aanpak in het Westerkwartier. Om zo efficiënt en effectief mogelijk te kunnen werken is het voorstel om de projecten goed op elkaar af te stemmen, zodat optimale versterking van elkaars activiteiten plaats kan vinden. Via het onderzoeksbureau van CMO Groningen kan een overzicht verkregen worden van alle projecten en onderzoeken, die er plaats vinden in de context van de Jongmonitor/Onderwijsmonitor. 5. Implementatiebewaking en evaluatie. Om optimaal zicht te houden op de implementatie van de geformaliseerde afspraken c.q. werkwijzen wordt de voortgang bewaakt. Ongeveer een half jaar na afronding van fase 4 vindt een evaluatie van de vorderingen plaats. Na een jaar worden deze nogmaals bekeken. Ook wordt er dan (telefonisch) contact gelegd met de “externen” om zicht te krijgen op hun ervaringen bij het implementatietraject ‘Sluitende aanpak’. Op basis van deze evaluatie komen er verbetervoorstellen en vindt waar nodig aanpassing plaats van de gemaakte afspraken. Eventuele wijzigingen gebeuren in overleg met de hoofden van het gebiedsoverleg. De aanpassingen worden als een addendum aangeboden aan de “externen”. Tijdens het uitvoeringstraject vindt gaandeweg overdracht plaats van de werkwijze aan de gemeenten (leerplichtambtenaren en hoofden), zodat deze na afronding van het project in staat zijn om zelf regie te voeren op de verdere ontwikkeling en het borgen van de sluitende aanpak. Activiteiten en resultaten In het hoofdenoverleg van oktober 2006 heeft TNO gerapporteerd over de stand van zaken bij de leerplichtadministraties. Vervolgens vond in januari 2007 opnieuw een voortgangsgesprek plaats met de gebiedscoördinator van het Westerkwartier. Vastgesteld werd dat de planning met een half jaar is vertraagd. De belangrijkste reden was dat TNO de werkzaamheden min of meer heeft stilgelegd op het moment (oktober 2006) dat duidelijk werd dat de RMC-trajectbegeleidster per 1 januari 2007 met haar werkzaamheden zou stoppen.

54

Naar aanleiding van deze vertraging heeft begin februari een gesprek plaatsgehad tussen drie afgevaardigden van het hoofdenoverleg en TNO. Met TNO zijn op basis van het gesprek (harde) afspraken gemaakt om de doelstellingen van het project zo spoedig mogelijk te realiseren. Concreet betreft het de volgende afspraken: 1. Analyse huidige stand van zaken leerplichtadministratie • Zuidhorn: De leerplichtadministratie is op orde (systeem CiVision) voor wat betreft de leerlingen van 4 tot en met 17 jaar. Er zijn geen achterstanden in het verwerken van gegevens. Alle scholen zijn in september 2005 aangeschreven voor informatie over de leerlingen (tot 18 jaar). Deze informatie is verwerkt in het systeem. De groep 19-23 jarigen is niet benaderd aangezien er nog geen tijd is geweest om de schoolgegevens van dit deel van de doelgroep in kaart te brengen middels een antwoordkaart. • Grootegast: De leerplichtadministratie is op orde (systeem CiVision). De afgelopen periode zijn alle leerplichtigen weer geënquêteerd en is de informatie is in het systeem verwerkt. • Leek: Alle gegevens van de basisschool leerlingen zitten in het systeem. De gegevens van de kinderen van het voortgezet onderwijs zijn niet volledig ingevoerd. De oorzaak van de achterstand ligt in het gebruikte (afwijkende) systeem (Centric). • Marum: De leerplichtadministratie is op order (systeem CiVision). Als van de doelgroep tot 18 jaar geen gegevens bekend zijn dan worden ze aangeschreven. Alle gemeenten geven aan dat het vaak moeilijk is actuele gegevens van de school te verkrijgen. 2. Nulmeting naar omvang doelgroep vanaf 12 jaar. Er heeft een nulmeting plaatsgevonden naar de totale populatie (afkomstig uit bevolkingsadministratie en/of leerplichtadministratie). Peildatum: zomer 2006. De actieve populatie is bij de leerplicht sterk wisselend. Daarnaast is de aard van de contacten sterk wisselend. Het kan gaan om een informatieverzoek, maar ook om een intensief begeleidingstraject. Geleverde informatie: • het aantal risicoleerlingen waarmee iedere gemeente in de afgelopen periode te maken had • omvang doelgroep 12-23 jaar per gemeente. Gewenste informatie: • nulmeting: aantal jongeren tussen 5-23 jaar dat in de leerplichtadministratie zou moeten zitten (demografische gegevens) • aantal jongeren dat daadwerkelijk in de administratie zit • aantal jongeren dat 'in zorg' zit (in contact is met het RMC). Op basis van deze informatie is werkelijk sprake van een nulmeting en kan op vaste momenten bekeken worden of er vooruitgang zit in het aantal jongeren dat in beeld is. Afspraak met TNO: TNO levert de gevraagde gegevens in februari 2007. Opmerking: het onderzoeksbureau van het CMO Groningen beschikt over de gewenste informatie op basis van de JONG-monitor en heeft deze inmiddels aan TNO geleverd. 3. Procedures richting externen formaliseren De projectgroep RMC-Westerkwartier heeft een praktisch overzicht gemaakt van alle taken van de betrokken partijen. Hierin de rol van een ieder beschreven en vooral ook wat praktisch wordt verwacht. Oorspronkelijke was het de bedoeling dat dit zou gebeuren onder begeleiding van de TNOadviseur op basis van de TVB of RACI methode (zie punt 3 bij Werkwijze). Deze exercitie lijkt weinig zinvol nu de projectgroep RMC-Westerkwartier zelf al een overzicht van taken en verantwoordelijkheden van deelnemende partijen heeft gemaakt. In onderling overleg (werkgroep en TNO-adviseur) heeft men daarom besloten om de werkwijze aan te passen. Het opgestelde overzicht dient nu als uitgangspunt voor de overleggen die met de externe partijen gaan plaatsvinden. De planning was om hier in oktober 2006 mee te beginnen. Het bleek echter vrij moeizaam om een afstemmingsmoment te vinden met alle projectgroepleden. In dezelfde periode werd helder dat de trajectbewaker vertrok en dat een nieuwe trajectbewaker het werk zou overnemen. Daarom is in overleg met de projectgroep RMC besloten om begin 2007 de afspraken met de externe partijen te formaliseren.

55

In overleg met de projectgroep RMC-WK zijn de volgende afspraken voor de komende periode gemaakt: • Er komt een overleg met RMC Groningen over de positie van het RMC Westerkwartier. • Er komt overleg met de provincie over het project JONG-monitor. Het doel is overlap te voorkomen en elkaar waar mogelijk te versterken. • Er komt een overzicht van (alleen) de belangrijkste aandachtspunten die met externe partijen (Sociale Diensten en CWI) moeten worden vastgelegd. In een tweetal gezamenlijke overleggen komen deze aandachtspunten aan de orde. De afspraken worden vastgelegd. • Alle bovenstaande afspraken worden neergelegd in een document dat aan de verantwoordelijke managers van de gemeenten ter vaststelling wordt aangeboden. Na eventuele bijstelling worden de afspraken opgetekend in een convenant dat vervolgens ter ondertekening wordt voorgelegd aan de Sociale Diensten en het CWI. Afspraken met TNO om de vertraging op te lossen: TNO belegt alsnog twee bijeenkomsten (op basis van de werkgebieden van de Sociale Diensten) met externe partijen. Ook de betreffende leerplichtambtenaren uit de RMC werkgroep ontvangen een uitnodiging. Tijdens deze bijeenkomsten worden, op basis van de TVB-methode, concrete afspraken gemaakt over een werkelijk sluitende aanpak. Als basis hiervoor dient het document dat de RMC-werkgroep heeft opgesteld ten aanzien van haar eigen taken en verantwoordelijkheden. Aandachtspunt hierbij is dat de gemaakte afspraken ook moeten landen op beleidsniveau binnen de organisaties. De TVB-bijeenkomsten vinden in februari plaats. Het formaliseren van de procedures is uiterlijk in maart 2007 gerealiseerd, zowel op uitvoerend als beleidsniveau van de betrokken organisaties. 4. Formele afspraken maken met onderwijs en 5. Implementatiebewaking en evaluatie. Nog geen resultaten.

56

4.

Regio Noord-Groningen

De regio bestaat uit de gemeenten Appingedam, Bedum, Delfzijl, De Marne, Eemsmond, Loppersum, Ten Boer en Winsum.

In het gebiedsprogramma 2005-2008 staan de volgende thema's centraal:\ 1. 2. 3. 4. 5.

Ontwikkeling van multifunctionele dorpshuizen; Ontwikkeling van Steunsteevarianten; Professionalisering peuterspeelzaalwerk; Regionaal ZorgAdviesTeam (ZAT) Noord-Groningen; Versterken Jeugd- en jongerenwerk.

4.1 De ontwikkeling van multifunctionele dorpshuizen Doel Het ontwikkelen van moderne multifunctionele dorpshuizen c.q. accommodaties met een aantrekkelijk aanbod van voorzieningen voor inwoners, die bijdragen aan de leefbaarheid in de dorpen. In het gebiedsprogramma 20052008 zal, in het kader van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), speciale aandacht uitgaan naar voor voorzieningen voor kwetsbare inwoners. Looptijd De looptijd per traject is sterk afhankelijk van de specifieke situatie en wensen. In de praktijk varieert de looptijd per traject van 3 tot 9 maanden. Naar aanleiding van keuzes van de individuele gemeenten voor specifieke locaties zullen in de ambtelijke en bestuurlijke regioteams afspraken gemaakt worden over looptijd en planning. Samenwerkingspartners In de hierboven beschreven werkwijze werkt CMO Groningen nauw samen met Dorp en Bedrijf Friesland (DBF). Daarnaast zijn gemeenten en provincie Groningen, dorpsbelangen, dorpshuisbesturen, andere dorpsverenigingen en inwoners belangrijke partners in de samenwerking. Relatie met andere projecten Er is een verband met het thema ‘De ontwikkeling van een Lokaal Loket in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning’. Financiën en uren 2006 CMO Groningen wordt ingezet in de gemeenten Bedum en Winsum. Het gaat in totaal om 0,11fte, 4 uur per week (€12.727). Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Multifunctionaliteit kan in veel gevallen een extra stimulans en financiële drager betekenen voor de exploitatie van een dorpshuis of andere accommodatie met een gemeenschapsfunctie. Dit is echter alleen het geval als iedere functie op zich voldoende draagvlak heeft. In kleine kernen die ook nog in de buurt van een grote kern liggen, is multifunctionaliteit vaak geen oplossing. Idealiter zijn keuzes omtrent het al dan niet aanbieden van functies c.q. voorzieningen in dorpen gebaseerd op een spreidingsplan waarin een gemeente aangeeft welke functie op welke locatie voor inwoners bereikbaar moet zijn. Hierbij spelen criteria als reistijd en kosten een rol. Voor sommige voorzieningen kan een zekere reisafstand acceptabel zijn. Andere voorzieningen zouden in elk dorp aanwezig moeten zijn. De primaire functie van het dorpshuis als ontmoetingsplaats is hiervan een goed voorbeeld. Dorpshuizen zijn belangrijk voor de sociale cohesie in een dorp. Werkwijze Het CMO Groningen heeft in het gebiedsprogramma 2002-2004, in nauwe samenwerking met Dorp en Bedrijf Friesland (DBF), een methodiek ontwikkeld die als volgt omschreven kan worden: 1. Keuze voor specifieke dorpshuizen cq. dorpen In overleg met de individuele gemeenten wordt een keuze gemaakt voor specifieke dorpen/dorpshuizen. Keuzes zullen voor een belangrijk deel gebaseerd worden op gemeentelijk (voorzieningen)beleid in deze context. In het kader van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) kan de mogelijkheid voor het onderbrengen van de functie ‘Steunstee’ een richtinggevende rol spelen.

57

2. Onderzoek draagvlak, situatie, wensen en behoeftes in het dorp Op basis van gesprekken met relevante partijen in het dorp (bijvoorbeeld dorpshuisbestuur, dorpsbelangen en inwoners) wordt in kaart gebracht hoe het huidige aanbod van voorzieningen zich verhoudt tot de gewenste situatie. Ook wordt het draagvlak en mogelijkheden voor het eventueel toevoegen van functies onderzocht. 3. Onderzoek mogelijkheden van het huidige gebouw De volgende zaken worden in kaart gebracht: • Ruimte inventarisatie • Kwaliteitsanalyse • Technische staat en veiligheid • Situering • Horeca en regelgeving Op basis van deze gegevens wordt de huidige exploitatie doorgerekend en wordt vastgesteld welke financiële ruimte gecreëerd moet worden om de continuïteit in de huidige situatie te waarborgen. Daarnaast wordt de aard en omvang vastgesteld van de activiteiten die extra ontwikkeld moeten worden om de exploitatie te verbeteren. 4. Adviesformulering aan de gemeente Op basis van de resultaten van 2 en 3 worden adviezen aan de gemeente opgesteld. Indien mogelijk en wenselijk worden verschillende scenario’s geschetst. 5. Terugkoppeling naar het dorp 6. De resultaten van de onderzoeken en de hieraan verbonden conclusies en adviezen worden in het dorp gepresenteerd. Hierbij worden in ieder geval de partijen betrokken die onderdeel vormden van de inventarisatie. Indien gewenst en zinvol kunnen ook de overige dorpsbewoners betrokken worden. Op basis van de resultaten wordt door dorp en gemeente afgesproken hoe een eventueel proces van implementatie verder zal verlopen. Met de individuele gemeenten wordt afgesproken of en zo ja welke van de bovenstaande stappen relevant zijn om in een specifieke situatie te doorlopen. Samenhangend met deze keuze wordt DBF al dan niet betrokken bij de uitvoering. Activiteiten, resultaten en vooruitblik In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R = resultaten V = Vooruitblik (niet altijd relevant, dus niet altijd genoemd) Bedum R. Het project in Onderdendam is in mei 2005 afgerond. Rapportage over de resultaten heeft plaatsgehad in de voortgangsrapportage over 2005. Zuidwolde A. In de periode januari tot en met juni 2006 is een haalbaarheidsonderzoek naar een nieuwe accommodatie in Zuidwolde verricht. De Mauritshal is aan vervanging toe en de gemeente Bedum wil onderzoeken of een combinatie van sport met andere functies haalbaar is. Onderzocht is in hoeverre in het dorp aanwezige gemeenschapshuizen belang hebben bij het betrekken van ruimte(n) in de nieuwe accommodatie. R. Voorlopige conclusie is dat er op dit moment geen behoefte is om de huidige situatie te veranderen en gebruik te gaan maken van een nieuw multifunctioneel centrum. Wel is er aantal knelpunten geconstateerd die op termijn het exploiteren van de huidige dorpshuizen, en daarmee de leefbaarheid van het dorp Zuidwolde, kunnen aantasten. Afgesproken is dat de gemeente met deze knelpunten aan de slag gaat en uit gaat zoeken op welke manier deze kunnen worden aangepakt. Een mogelijkheid is dat de dorpshuizen meer gaan samenwerken, waardoor de beschikbare ruimte beter wordt benut. Ook mogelijke aanpassingen van het huidige beleid van de gemeente Bedum (onderhoudsfonds), wat kan leiden tot een flexibeler en laagdrempelig gebruik door de dorpshuizen, wordt uitgezocht.

58

Delfzijl R. De projecten in Meedhuizen en Woldendorp zijn afgerond. Rapportage heeft plaatsgehad in de voortgangsrapportage 2005. Winsum R. In de periode juli tot en met december 2005 zijn de plannen voor een verbeterde communicatie met de 12 dorpskernen verder uitgewerkt. E.e.a. staat in verband met een vernieuwingsimpuls die de gemeente Winsum wil geven aan haar communicatie met burgers. Er zijn concrete plannen gemaakt en er is financiering gezocht en gevonden voor de uitvoering van deze plannen. A. Aanvankelijk was het de bedoeling dat in de eerste helft van 2006 (januari tot en met juni) lokale structuurschetsen op dorpsniveau opgesteld zouden worden. In de tweede helft van 2006 (juli tot en met december) zouden in de dorpen enquêtes afgenomen worden. Hierbij zou worden samengewerkt tussen een nog aan te stellen dorpskerncoördinator en een CMO-adviseur (deze laatste op basis van gebiedsbudget). De planning van de gemeente Winsum is inmiddels gewijzigd. De gemeente heeft in de zomer van 2006 een dorpskerncoördinator aangesteld. Deze zal een spilfunctie tussen gemeente en dorpsbewoners gaan vervullen. Ten aanzien van de nog uit te voeren onderzoeksopdracht (lokale structuurschetsen) en het eventueel uitzetten van enquêtes in de dorpen is in de periode juni tot en met december 2006 nog geen voortgang geboekt. V. Er dient opnieuw overleg plaats te vinden met de gemeente Winsum om te bespreken of en zo ja wanneer dit project uitgevoerd kan worden. Op basis van de te ontwikkelen lokale sociale structuurschetsen en de (resultaten van de) enquêtes kunnen eventueel in een later stadium dorpsvisies opgesteld worden.

59

60

4.2 De ontwikkeling van steunsteevarianten Doel Het realiseren van een laagdrempelig en lokaal georganiseerd aanbod van op elkaar afgestemde zorgen dienstverlening, waardoor ouderen en andere kwetsbare doelgroepen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en functioneren. Looptijd De looptijd per traject is afhankelijk van de startsituatie en de specifieke wensen per locatie. Gemiddeld neemt de ontwikkeling en implementatie tussen een half jaar en een jaar in beslag. Samenwerkingspartners Onderscheiden kunnen worden samenwerkingspartners op dorpsniveau (bijvoorbeeld dorpsbelangen, kerken, vrouwenverenigingen, bejaardensoos), op gemeentelijk niveau (bijvoorbeeld welzijnswerk, vrijwilligerswerk, politie, bibliotheek, verzorgingshuizen) en op regionaal niveau (thuiszorg, woningbouwcorporaties, Centraal Meldpunt Zorg (CMZ)). Relatie met andere projecten Er is een direct verband met het thema ‘De ontwikkeling van een lokaal zorgloket in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning’. Daarnaast zijn er directe lijnen met de projecten ‘Zorg voor mantelzorg’, ‘Mantelzorgers betrekken’ en ‘Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) Noord Groningen’. Tenslotte is er een directe relatie met de lokaal lopende projecten ‘Ouderenadviseur’, ‘Seniorenvoorlichting’ en ‘Servicepunt Informatievoorziening Ouderen’. Financiën en uren 2006 CMO Groningen wordt ingezet in de gemeenten Winsum, Loppersum, Delfzijl, De Marne en Eemsmond. Het gaat in totaal om 0,56fte, 20 uur per week (€ 64.792). Een deel van deze inzet werd bekostigd uit de 0,4fte ter waarde van € 46.280 die de provincie Groningen per gebied ter beschikking stelt. Het overige deel (€ 18.512) werd gefinancierd uit gebiedsbudget. Opdrachtnemer CMO Groningen, St. Welzijn en Vluchtelingenwerk Winsum (SWVW)

Achtergrond De ontwikkeling van steunsteevarianten past in de bredere (landelijke) ontwikkeling waarbij hulp- en dienstverlening op de terreinen wonen, welzijn en zorg voor kwetsbare groepen zoveel mogelijk worden afgestemd en in samenhang worden aangeboden. Steunstees vervullen in dorpen een belangrijke functie als laagdrempelig en lokaal georganiseerd inloop- en contactpunt voor vragen en advies op het gebied van welzijn wonen en zorg. Steunstees vormen in feite de decentrale lijnen van het (te ontwikkelen) centrale Zorgloket in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). In Noord-Groningen zijn, in het kader van het gebiedsgericht werken in de periode 20022004, al in verschillende gemeenten steunsteevarianten ontwikkeld. Aangezien deze naadloos passen in de op stapel staande WMO, werd dit thema gehandhaafd in het nieuwe gebiedsprogramma 2005-2008. Werkwijze In overleg met gemeente en welzijnswerk wordt op basis van een aantal criteria een keuze gemaakt voor één of meerdere dorpen. Succesfactoren zijn onder meer draagvlak bij doelgroepen, dorpsbewoners, lokale organisaties en aanbieders; ligging en mogelijkheden van het dorpshuis; voor de Steunstee beschikbare menskracht. Er worden contacten gelegd en samenwerking gezocht met relevante partners zoals thuiszorg, politie, verzorgingshuis en woningbouwvereniging. Deze contacten zijn van groot belang voor het slagen van het project. Door middel van informatiebijeenkomsten voor ouderen, verenigingen en organisaties in het dorp wordt draagvlak gecreëerd. Er wordt een werkgroep op dorpsniveau samengesteld, die samen het lokale welzijnswerk en projectleider het ontwikkelingstraject vorm geven. Via de dorpskrant, huis-aan-huisbladen en flyers wordt extra publiciteit aan het project gegeven. Vragen, behoeften en wensen van ouderen in het dorp worden in kaart gebracht met een korte enquête of met panelgesprekken; de resultaten hiervan vormen de basis voor de verdere invulling van de Steunstee. De Steunstee start als experiment cq. groeimodel.

61

Activiteiten en resultaten In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R. = resultaten V. = vooruitblik Delfzijl Spijk R. Steunstee Spijk is op 24 november 2005 officieel geopend. Men is van start gegaan met een wekelijkse inloopmiddag, tijdens de opening van de bibliotheek, bemand door vrijwilligers. Deze inloopmiddagen hebben een ontmoetings- en vraagbaakfunctie. R. In februari 2006 heeft de nieuwe werkgroep een programma opgesteld voor maandelijkse koffiebijeenkomsten met een thema in de periode september 2006 tot en met mei 2007. De werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van ‘Vrouwen van Nu’, de kerken.. Eén van de werkgroepleden verzorgt de publiciteit. De vrijwilligers worden begeleid door de SWD tijdens zeswekelijkse bijeenkomsten. A. In april 2006 werd de mogelijkheid onderzocht om het project ‘Ouderen helpen ouderen’ aan te haken bij Steunstee Spijk. Binnen dit project zullen vrijwilligers klussen gaan uitvoeren voor ouderen. In verband met de beperkte openingstijden van Steunstee Spijk wordt ook overwogen dit project aan te haken bij Stichting de Strohalm, die al voor een bredere doelgroep klussen uitvoert. Het is de bedoeling dat ‘Ouderen helpen ouderen’ in het najaar van 2006 van start gaat. R. In juni 2006 heeft de nieuwe werkgroep de activiteiten van Steunstee Spijk geëvalueerd. Vastgesteld werd dat de inloopmiddagen zeer matig worden bezocht. Voorstel is om de inloopmiddagen te verplaatsen naar woensdag. De koffiemiddagen vinden ook op deze dag plaats en worden goed bezocht. Blijkbaar ondervindt de woensdag minder concurrentie van andere voor ouderen interessante activiteiten. A. De werkgroep heeft tevens opdracht gegeven te onderzoeken of het mogelijk is om verschillende aanbieders spreekuren te laten houden in Steunstee. De SWD houdt zich hier mee bezig. CMO Groningen heeft de ondersteuning aan steunstee Spijk per 1 augustus 2006 overgedragen aan de Stichting Welzijn Delfzijl. Wagenborgen R. Steunstee Wagenborgen startte 5 september 2006 met de 1e maandelijkse koffiebijeenkomst in de eet- cq recreatiezaal van zorgcentrum Menterne. De programmacommissie heeft een programma gemaakt tot en met december 2006. De commissie bestaat uit medewerkers van Zorggroep Fivelland (locatie Menterne), de SWD, Thuiszorg Groningen, vertegenwoordigers van de kerken, ANBO, Vrouwen van Nu en de soos. De periode september tot en met december werd beschouwd als een experiment om te kijken of het aanbod aan zou slaan. Hoewel er een verloop te zien is in het aantal bezoekers, heeft de programmacommissie tijdens de evaluatie van de experimentperiode besloten de koffiemiddagen voort te zetten. Er is inmiddels een programma gemaakt voor de eerste helft van 2007. R. Daarnaast kunnen ouderen uit het dorp vanaf december 2006 deelnemen aan activiteiten van zorgcentrum Menterne, zoals bijvoorbeeld de verkoop van kleding. Ook wil de programmacommissie proberen een pool van vrijwilligers te realiseren voor het doen van kleine klusjes voor ouderen. Hiervoor is een oproep geplaatst in de dorpskrant. V. Op 1 februari 2007 zullen de professionele organisaties (SWD, Thuizorg Groningen en zorggroep Fivelland) de steunstees in de gemeente Delfzijl deze evalueren. De uitkomsten van deze evaluatie worden zo spoedig mogelijk ná 1 februari 2007 besproken met de gemeente Delfzijl. Na deze evaluatie zal CMO Groningen de ondersteuning van Steunstee Wagenborgen overdragen aan de professionele organisaties, waarbij ook een taakverdeling gemaakt zal worden.

62

Loppersum Stedum A. Steunstee Stedum werkt met een werkgroep en een programmacommissie. De werkgroep bewaakt de grote lijnen, de continuïteit en de verdere ontwikkeling. De programmacommissie is verantwoordelijk voor de programmering en de publiciteit. De periode tot de zomervakantie werd opgevat als een experimentperiode. e R. De evaluatie van Steunstee Stedum is in de 2 helft van 2006 uitgevoerd door CMO Groningen, in nauwe samenwerking met de werkgroep Steunstee Stedum. A. De evaluatie bestond uit een procesbeschrijving, een overzicht van de activiteiten met aantallen bezoekers, een overzicht van vragen die zijn binnengekomen bij de ouderenadviseur en de SWD, een PR-plan, conclusies en aanbevelingen. De bezoekers van steunstee Stedum hebben ook een bijdrage geleverd aan de evaluatie door het invullen van een evaluatieformulier tijdens de koffiebijeenkomst op 8 juni 2006. R. De resultaten van de evaluatie werden door alle partijen als positief beoordeeld. De programmacommissie heeft een programma voor de maandelijkse koffiemiddagen opgesteld. Gemiddeld komen er 20 tot 25 bezoekers per keer. Eind januari 2007 heeft CMO Groningen de ondersteuning van steunstee Stedum beëindigd en de werkzaamheden overgedragen aan de werkgroep.

63

Eemsmond Usquert A. In Usquert zijn op 24 april tijdens een bijeenkomst met de gemeente Eemsmond, woningstichting De Delthe en CMO Groningen plannen gemaakt voor behoeftepeiling onder ouderen. Bij het realiseren van het seniorenwooncomplex Blieder Wieder heeft al een behoefteonderzoek naar een zorgpost plaatsgevonden. De behoeftepeiling voor een steunstee moest hierop aansluiten en zo min mogelijk overlappen. R. In de tweede helft van november 2006 werden 190 vragenlijsten onder alle 65-plussers in Usquert uitgezet. CMO Groningen heeft via de bewonersvereniging van Blieder Wieder vrijwilligers geworven en geïnstrueerd. Hiervan zijn er 122 ingevuld terug gekomen (respons 64%). De uitkomsten zijn inmiddels verwerkt in een concept verslag. Deze werd 18 januari 2007 besproken met de gemeente Eemsmond. A. Over eventuele activiteiten in Usquert is er overleg geweest tussen CMO Groningen en de Vereniging Groninger Dorpen. Dit betrof de relatie met de dorpsvisie en het dorpshuis als mogelijke accommodatie. Winsum Adorp, Sauwerd en Wetsinge A. In de eerste helft van 2005 heeft in Adorp, Sauwerd en Wetsinge behoeftepeiling plaatsgehad, uitgevoerd door de Stichting Welzijn en Vluchtelingenwerk in Winsum. R. De uitkomsten, zoals beschreven in het rapport ‘Het ei van Columbus’ (SWVW, april 2005), bieden een goed aanknopingspunt voor verdere activiteiten. A. De gemeente Winsum heeft begin 2006 besloten om de SWVW opdracht te geven een aantal activiteiten te ontwikkelen naar aanleiding van aanbevelingen uit ‘Het ei van Columbus’. In eerste instantie gaat het om activiteiten in Sauwerd en Adorp in 2006. CMO Groningen ondersteunt een van de medewerkers van de SWVW bij het ontwikkelen en opzetten van deze activiteiten. Het gaat om onder meer om maandelijkse informatiebijeenkomsten gecombineerd met spreekuren van aanbieders van Wonen, Zorg en Welzijn. A. Op 11 mei jl. heeft een voorlichtingsbijeenkomst plaatsgehad waarin de plannen zijn gepresenteerd aan organisaties en verenigingen. Tijdens deze bijeenkomst is ook een behoeftepeiling gedaan naar relevante thema’s. R. In Adorp en Sauwerd zijn na de zomervakantie activiteiten van start gegaan, uitgevoerd door de SWW. De ondersteuning door CMO Groningen is toen beëindigd. De Marne In de Marne heeft CMO Groningen de rol van klankbord, adviseur en meedenker. Dit in tegenstelling met de ‘kartrekkersrol’ in de gemeenten Delfzijl, Loppersum en Eemsmond. A. In De Marne worden door de gemeente Steunpunten ingericht in Eenrum, Leens, Zoutkamp, Ulrum en Kloosterburen. Deze Steunpunten vallen onder een beheersorganisatie: de Stichting Steunpunten, die inmiddels is geïnstalleerd. Voor deze stichting zijn statuten en een beheersreglement ontworpen en vastgesteld. Voor subsidiegevers is gewerkt aan een overzicht van de exploitatiekosten en een activiteitenprogramma. De planning in De Marne is vertraagd vanwege het feit dat de gemeente prioriteit heeft gelegd bij de ontwikkeling van het ‘Lokale loket’. Vanaf 2006 is bij de gemeente (extra) menskracht gerealiseerd om het project ‘ontwikkeling steunpunten’ verder te ontwikkelen. In eerste instantie werd gestart met de ontwikkeling met steunpunten in Kloosterburen en Leens. Wat betreft het steunpunt in Kloosterburen wordt direct aangesloten bij het KOP, het Kloosterbuurs Ontmoetings Punt, dat werd ontwikkeld in de context van het project ‘Teken des Tijds’. De werkzaamheden die in het kader van het gebiedsprogramma door CMO Groningen werden uitgevoerd zijn in juni 2006 beëindigd. Opmerkingen CMO Groningen vindt het van groot belang dat de reeds ontwikkelde steunpunten geëvalueerd worden, bijvoorbeeld in de vorm van een benchmarkonderzoek. Daarnaast lijkt het van belang om nauwe aansluiting te zoeken bij de Lokale loketten, of bij andere prestatievelden van de WMO. Dit om ervoor te zorgen dat de ontwikkelde steunpunten goed geborgd zijn en duidelijk ingebed zijn in een (zorginfra)structuur.

64

4.3 Professionalisering peuterspeelzaalwerk Doelen Afhankelijk van de specifieke gemeentelijke doelen wordt gestreefd naar: • Professionalisering peuterspeelzalen: versterken peuterspeelzaalwerk, deskundigheidsbevordering en consultatieve begeleiding. Doorgaande lijn 0 tot 6 jarigen: ontwikkeling en implementatie kindvolgsysteem, samenwerking peuterspeelzalen en basisonderwijs, samenwerking jeugdgezondheidszorg 0 tot 4 jarigen, deelname aan gemeentelijke c.q. regionale zorgnetwerkstructuur/ zorgadviesteams, ontwikkeling van interne zorgroutes. • Ouderbetrokkenheid: effectief benutten van lokale mogelijkheden en bestaande projecten rond opvoedingsondersteuning. Voorbeelden zijn: het effectiever inzetten van het opvoedingsondersteunend aanbod; inzicht krijgen in de mate waarin ouders bereikt worden; stimuleren van deelname van ouders aan activiteiten. Looptijd januari 2005 tot en met december 2008. Samenwerkingspartners De gemeenten en peuterspeelzaalorganisaties, de Onderwijs Begeleidingsdienst Groningen (OBDG), Thuiszorg – Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar en Biblionet. Relatie met andere projecten Het provinciale project ‘Samenwerking basisonderwijs, voorschoolse voorzieningen en jeugdzorg, het provinciale speerpunt ‘Huiselijk geweld’. het gemeentelijke c.q. landelijke beleid in kader van de doorgaande lijn: integraal lokaal jeugdbeleid, Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid (GOA) en de VoorVroegschoolse Educatie (VVE), Wet op de Jeugdzorg Wet op de Collectieve Preventieve Volksgezondheid –Jeugdgezondheidszorg 0-4 jaar (en in de toekomst de WMO). Financiën en uren 2006 De inzet van CMO Groningen is 0,22 fte, 8 uur per week (€25.454). Voorts is een activiteitenbudget van €40.700 ter beschikking gesteld; dit bedrag is gekoppeld aan specifieke (VVE-) activiteiten in de gemeenten. Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Sinds enige jaren hebben gemeenten de regie over de vormgeving van een doorgaande lijn van betrokken instellingen voor 0 - 23 jarigen. De peuterspeelzalen zijn een belangrijke schakel, maar voldoen nog niet altijd en in alle gemeenten aan de noodzakelijke randvoorwaarden. In de voorgaande gebiedsperiode is vooral gewerkt aan schaalvergroting, waardoor er mogelijkheden ontstonden voor een professionele managementstructuur binnen het gemeentelijke speelzaalwerk. Versteviging en implementatie van deze, voor peuterspeelzalen, nieuwe organisatiestructuur door middel van beleidsontwikkeling - inclusief pedagogisch beleid - is de volgende fase waarin een aantal speelzalen zich nu bevindt. Werkwijze Zoals reeds werd gemeld omvat het thema ‘Voor- en vroegschoolse periode’ de verdere ontwikkeling en implementatie van reeds ingezet beleid en activiteiten in de vorige gebiedsperiode. In de beginfase zal per gemeente bekeken worden wat reeds is bereikt en hierop aansluitend welke actiepunten in de nieuwe gebiedsperiode centraal zullen staan. Daarnaast wordt (net als in de vorige gebiedsperiode) op provinciaal niveau het coördinatorenoverleg peuterspeelzalen georganiseerd. Doelen van dit overleg zijn onder meer informatie verstrekken en uitwisselen over landelijke, provinciale en gemeentelijke ontwikkelingen en regelingen; het uitwerken van de thema’s en doelen zoals hierboven beschreven. Activiteiten en resultaten In het jaarplan 2006 staat welke activiteiten er in de verschillende gemeenten werden gepland. In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R. = resultaten (NB. Vooruitblik: zie afzonderlijke paragraaf) Professionalisering Regionaal A. Ook in deze periode hebben diverse telefonische consulten en gesprekken met coördinatoren en besturen, ter advies en ondersteuning bij de ontwikkeling van een professionele organisatie plaatsgevonden.

65

A./R.

A. R. A.

A.

A./R.

Onderwerpen die aan de orde kwamen waren met name gericht op positionering binnen de gemeente, financieel beleid, personeelsbeleid, huisvesting, pedagogisch beleid, intern zorgbeleid en samenwerking met andere organisaties. In samenwerking met Bureau Jeugdzorg en andere CMO’s werd subsidie aangevraagd bij het ministerie van VWS voor de ontwikkeling van een protocol voor (omgang met) kindermishandeling bij peuterspeelzalen. De subsidie was bedoeld voor activiteiten als voorlichting, training, ontwikkeling en implementatie van een meldprotocol. Het subsidieverzoek is helaas afgewezen. Als alternatief werd er in het voorjaar door de samenwerkingspartners een werkochtend georganiseerd voor de coördinatoren van de peuterspeelzalen. Er zijn tevens voorbeeldprotocollen besproken. Bureau Jeugdzorg organiseert op verzoek de training ‘Praten doen of laten’. Met Cedin zijn voor het schoolseizoen 2006/2007 opnieuw afspraken gemaakt voor consultatieve begeleiding bij peuterspeelzalen in Loppersum, Appingedam en Delfzijl. Er werden tevens afspraken gemaakt over evaluatie en rapportage door Cedin aan de peuterspeelzalen In het voorjaar is de regionale onderbouwdag georganiseerd samen met de onderwijsbegeleidingsdiensten en de Pabo’s in de provincies Groningen en Drenthe. Het thema was ‘Lieverdjes’, jongleren in de opvoeding van jonge kinderen – over problemen (gedrag, concentratie, emoties) waar leidsters en leerkrachten mee geconfronteerd worden en het contact met ouders daarover. Voor de coördinatoren peuterspeelzalen zijn vier werkochtenden georganiseerd. In de eerste helft van 2006 betrof dit de thema’s ‘intern zorgbeleid’ en ‘ontwikkelingen binnen het werkveld’. In de tweede helft betrof dit de thema’s ‘Sluitende aanpak jeugd – jeugdzorg’, in samenwerking met Bureau Jeugdzorg, en ‘de kindvolgsystemen, de wijze van evalueren en het intern zorgbeleid (de taken en verantwoordelijkheden van de ib-er)’. In overleg met het onderzoeksbureau vanCMO Groningen is een voorbeeld aanmeldingsformulier ontwikkeld, gebaseerd op de nieuwe gewichtenregeling voor basisscholen en het zorgbeleid. Peuterspeelzalen is geadviseerd deze gegevens te verzamelen op basis van dit voorbeeld (of een aangepaste versie). Met inventarisatie van deze gegevens wordt zichtbaar welke doelgroepen gebruik maken van de specifieke peuterspeelzalen en de instroom van zorgkinderen. Dit levert handvatten voor beleidsontwikkeling en activiteiten van de speelzaal en voor het gemeentelijk jeugdbeleid. Dit aanmeldingsformulier is verspreid onder de peuterspeelzalen en gemeenten.

Gemeentelijk R. In Delfzijl is het pedagogisch beleidsplan afgerond en is een start gemaakt met de ontwikkeling van het interne zorgbeleid. R. In Appingedam is de samenwerking tussen beide peuterspeelzalen verbeterd. Met beide coördinatoren is conform afspraak het najaar de aandacht op de lopende activiteiten (VVE, invoering kindvolgsysteem gericht geweest. A. De speelzaal Eemsmond heeft tijdelijk een ib-er aangesteld. De ib-er zal met name deze periode aandacht besteden aan de inbedding van het kindvolgsysteem. Wegens zwangerschapsverlof van de coördinator is afgesproken met de gemeente en de peuterspeelzaal even pas op de plaats te maken en geen nieuwe zaken op te pakken. R./A. In Ten Boer is een coördinator benoemd. Met gemeente en coördinator werd afgesproken pas op de plaats te maken met de uitvoering van activiteiten van het gebiedsprogramma. Dit om eerst prioriteit te kunnen geven aan de ontwikkeling van de nieuwe organisatie. Er is een start gemaakt met het pedagogisch beleidsplan. A. In Loppersum onderzoekt men de mogelijkheden voor de aanstelling van een intern begeleider en een geschikte opleiding voor deze persoon. R. De Marne heeft het zorgbeleid ontwikkeld en beschreven. R./A. In Winsum is een intern begeleider aangesteld. In samenwerking met de ib-er is een start gemaakt met het beschrijven van het interne zorgbeleid. Vanwege de onzekere positie van het peuterspeelzaalwerk werd in overleg pas op de plaats gemaakt met professionaliseringsactiviteiten.

66

Doorgaande lijn Regionaal R. In het voorjaar is het convenant ‘Samenwerking peuterspeelzalen en Jeugdgezondheidszorg’ officieel ondertekend: de gemeente Bedum beleefde de primeur. Het initiatief om peuterspeelzalen en JGZ op managementniveau bijeen te brengen heeft geleid tot duidelijke verbetering van de onderlinge samenwerking. Inmiddels heeft ook de ondertekening in andere gemeenten plaatsgevonden. Het bereik van opvoedingsondersteuning en activiteiten voor ouders hebben in het convenant met de JGZ een plaats gekregen. Hiermee wordt (mede) invulling gegeven aan de sluitende aanpak/ doorgaande lijn 0-4 jarigen. Gemeentelijk R. In Bedum is de training en invoering van het Pravoo peutervolgsysteem afgerond. Certificering heeft in december plaatsgevonden. R. In Loppersum heeft de werkgroep, ten behoeve van de overdracht van kindgegevens van peuterspeelzalen naar het basisonderwijs, de ontwikkeling van een overdrachtsformulier en – protocol afgerond. De ‘producten’ zijn aan de betrokken partijen gepresenteerd. R. In Ten Boer zijn de VVE activiteiten afgerond. Er is een plan gemaakt voor de nog openstaande middelen en een vervolg in overleg met de gemeente en de coördinator van de peuterspeelzaal. R. In Winsum is de evaluatie van het overdrachtsformulier en -protocol afgerond en de bijgestelde versie verspreid. A De Marne neemt inmiddels deel aan het netwerk interne begeleiding in het basisonderwijs, wat is gericht op zorgkinderen en overdracht van informatie. Ouderbetrokkenheid – bereik en opvoedingsondersteuning R. Over bereik en opvoedingsondersteuning zijn met de JGZ 0-4 jaar en de peuterspeelzalen afspraken gemaakt over samenwerking. Dit is opgenomen in het convenant ‘Samenwerking peuterspeelzalen en Jeugdgezondheidszorg’. Vooruitblik Regionaal • Het streven is dat alle speelzalen in 2007 een interne zorgroute en een zorgprotocol ontwikkeld en vastgesteld hebben of een start hiermee gemaakt hebben. In alle gemeenten zal in het komende half jaar de ontwikkeling van de interne zorgroute en het zorgprotocol dan ook opnieuw centraal staan. • Als onderdeel van samenwerking peuterspeelzalen en JGZ zal, als vervolg op de bijeenkomst in het najaar van 2006, een bijeenkomst plaatsvinden over de wijze van registratie door de JGZ in het Mayo systeem. • Er zal dit voorjaar aandacht zijn voor de praktijk van, en ervaring met de peutervolgsystemen. • In samenwerking met Bureau Jeugdzorg zal met de coördinatoren verder overleg plaatsvinden over de aanpak en uitvoering van het verbeterprogramma Sluitende Aanpak (provincie Groningen). Er zal in het bijzonder aandacht besteed worden aan het onderdeel deskundigheidsbevordering en de protocollen rond de signalering van kindermishandeling en de training van leidsters. Gemeentelijk • Met de peuterspeelzalen in Appingedam en de gemeente zal in het voorjaar van 2007 gekeken worden welke actiepunten gestart kan worden. • In Ten Boer en Eemsmond staat de verdere ontwikkeling van de nieuwe organisatie centraal. CMO Groningen overlegt met gemeenten en peuterspeelzalen over de planning van activiteiten in het kader van het gebiedsprogramma. • In Bedum zijn aandachtspunten: de afronding van het pedagogisch beleidsplan en de samenwerking met het basisonderwijs over de overdracht van kindgegevens. • Bij de peuterspeelzaal in De Marne staat professionalisering van het management centraal en is het vrijwilligersbeleid een aandachtspunt. • In Loppersum staat de verdere ontwikkeling van het zorgbeleid centraal. • In Winsum wordt het peuterspeelzaalwerk nu uitgevoerd door Kids2b. Er wordt opnieuw bekeken welke activiteiten in het kader van het gebiedsprogramma opgepakt kunnen worden.

67

Opmerkingen Aanvankelijk was het de bedoeling om in het najaar van 2006 veel aandacht te besteden aan het initiatiefvoorstel van PvdA kamerlid M. Hamer, met betrekking tot de invoering van kindercentra met een compleet aanbod van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Vooralsnog staat het werkveld ( werkgevers en organisaties) niet negatief tegenover het wetsvoorstel, maar de impact van de uitvoering is nog onduidelijk. Met name de inbedding van peuterspeelzalen in een wettelijk kader vindt veel bijval. Besloten is om eerst de ontwikkelingen af te wachten, alvorens nieuwe initiatieven te ontplooien. Zoals ook door landelijk onderzoek in het basisonderwijs is gebleken, worden ook peuterspeelzalen geconfronteerd met steeds meer ‘zorgkinderen’. Voor een deel wordt deze extra zorg geboden via de consultatieve begeleiding door Cedin en deelname aan zorgadviesteams. In dit praktijk blijkt dit echter niet altijd voldoende; de coördinatoren van de peuterspeelzalen ervaren een toegenomen werkdruk en het interne zorgbeleid wordt relatief zwaar belast door deze zorgkinderen. Als direct gevolg hiervan staat de invulling van het zorgbeleid ter discussie. Steeds meer peuterspeelzalen overwegen een (tijdelijke) aanstelling van een zorgcoördinator of intern begeleider (net als in het basisonderwijs). CMO Groningen voert over dit onderwerp overleg met de gemeenten om ideeën, wensen en mogelijkheden te onderzoeken. Ook in 2007 zal aan dit onderwerp aandacht besteed worden.

68

4.4 Regionaal Zorgadviesteam Noord-Groningen Doel Het (concreet) coördineren van zorg en het ontwikkelen van een sluitende aanpak zorg voor 0-12 jarigen in de regio De Marne, Eemsmond, Winsum. Looptijd 25 april 2005 - december 2006 Samenwerkingspartners • Bureau Jeugdzorg Groningen • Jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen (Thuiszorg Groningen) • GGD • Stichting Welzijn en Vluchtelingenwerk Winsum (maatschappelijk werk) • Maatschappelijk werk gemeente Eemsmond • Stichting Welzijn Delfzijl (maatschappelijk werk gemeente De Marne) • Cedin (onderwijsbegeleidingsdienst) NB. Cedin levert tevens de coördinator van het ZAT NG, namelijk mw. Karin Schoolderman, tevens verantwoordelijk voor de voorliggende rapportage. Binnen de stuurgroep Zorgadviesteam NoordGroningen zitten vertegenwoordigers van bovenstaande instellingen en vertegenwoordigers uit het basisonderwijs; peuterspeelzaalwerk; Kids 2b (kinderopvang); de gemeenten De Marne, Eemsmond en Winsum. Daarnaast wordt door het Zorgadviesteam samengewerkt met de leerplichtambtenaren en de politie (buurtagenten). Relatie met andere projecten Binnen de gemeenten bestaat een OGGZoverleg, gericht op problematiek van volwassenen. Afstemming op cliëntniveau tussen OGGZ en ZAT lijkt van belang. Binnen verschillende gemeenten wordt binnen peuterspeelzalen scholing gegeven op pedagogisch vlak. In het kader van preventie van problemen bij kinderen ligt hier een link met het ZAT. Financiën en uren 2006 Voor de uitvoering van dit project werd in 2005 een bedrag gereserveerd van € 96.147, voor uitvoering in 2005en 2006. In 2006 werden geen separate middelen gereserveerd. Opdrachtnemer CEDIN

Achtergrond Het project is gestart vanuit een behoefte aan samenwerking en afstemming tussen onderwijs en jeugdbeleid. Daarnaast is het ontstaan vanuit de behoefte en noodzaak om op regionaal niveau samen te werken op dit gebied. De veranderingen in het onderwijs en het jeugdbeleid maken het voor gemeenten noodzakelijk duidelijk beleid te ontwikkelen, het Zorgadviesteam Noord-Groningen is hier een belangrijk onderdeel van. Met name de Wet op de Jeugdzorg (1 januari 2005) verplicht gemeenten om zorg te dragen voor de aanwezigheid van een aantal belangrijke functies binnen de (preventieve) zorg. De vijf gemeentelijke taken op het gebied van Jeugdzorg zijn: informatie; signalering; toegang/toeleiding naar het lokale hulpaanbod; pedagogische hulp en coördinatie van zorg op lokaal niveau. Door het instellen van een bovenschools en bovengemeentelijk Zorgadviesteam en een coördinator geven de gemeenten De Marne, Eemsmond en Winsum inhoud aan deze verantwoordelijkheden. Werkwijze Het Zorgadviesteam komt tien keer per schooljaar bij elkaar, eens in de vier weken. Kinderen kunnen d.m.v. “inbrengformulier” door scholen, peuterspeelzalen, kinderdagverblijven etc. worden ingebracht. Daarnaast kunnen kinderen worden ingebracht door één van de deelnemende instanties (zie 4.5). Op een ZAT-bespreking worden handelingsafspraken gemaakt, deze worden genotuleerd. Op de volgende bespreking wordt altijd teruggekomen op deze handelingsafspraken. Na een ZAT-bespreking wordt de inbrenger door één van de ZAT-leden (meestal de coördinator) op de hoogte gebracht van de gemaakte afspraken. De inbrenger heeft overigens de mogelijkheid om bij de betreffende bespreking aanwezig te zijn. Het Zorgadviesteam biedt de “vindplaatsen”de mogelijkheid om een kind anoniem in te brengen. Het ZAT heeft dan vooral een consultatiefunctie. Binnen de ZAT-besprekingen kunnen ook zaken van meer algemene aard besproken worden, dit gebeurt n.a.v. signalen in het werkgebied. Deze zaken kunnen knelpunten betreffen die gebruikt worden voor voorstellen voor een bijstelling van het beleid binnen de drie gemeenten.

69

De coördinator houdt contact met de “vindplaatsen” en deelnemende instellingen, uit deze contacten volgen eveneens inventarisaties van knelpunten welke een basis vormen voor voorstellen voor beleidsverandering. Activiteiten en resultaten In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R. = resultaten (NB. Vooruitblik: zie afzonderlijke paragraaf) A. De pilot ZAT Noord-Groningen duurde tot en met december 2006. In de pilotperiode is het ZAT 15 keer bij elkaar geweest. In totaal zijn 48 cases ingebracht, bij deze cases waren ongeveer 100 kinderen betrokken. Bijna een derde van de aanmeldingen is gedaan door peuterspeelzalen en basisscholen, 15 % van de aanmeldingen kwam binnen via een ander afstemmingsoverleg (OGGZ-team of Preventie-unit Voortgezet Onderwijs). De resterende helft van de casuïstiek werd ingebracht door de deelnemers aan het kernteam van het ZAT. A. Daarnaast is het ZAT bijna 30 keer geconsulteerd. 75 % van de consultaties hadden betrekking op peuterspeelzalen en basisscholen. R. In totaal is het ZAT-NG in de pilotperiode direct of indirect betrokken geweest bij ongeveer 150 kinderen in de leeftijd van 0-12 jaar. Nu de pilotperiode is afgerond kunnen de doelen die in de samenwerkingsovereenkomst van het ZAT Noord-Groningen zijn vastgesteld worden geëvalueerd. 1. Door samenwerking tussen de peuterspeelzalen, kinderopvang, onderwijs en jeugdzorg komen tot een sluitend en passend hulpverleningsaanbod aan ouders en kinderen binnen de gemeenten Eemsmond, De Marne en Winsum. • De samenwerking tussen peuterspeelzalen en het onderwijs krijgt in de gemeenten Winsum, De Marne en Eemsmond steeds meer vorm. In de gemeente De Marne is hiervoor een werkgroep opgericht. • De samenwerking tussen de deelnemende instellingen binnen het ZAT-NG komt tot uiting in de ZAT-besprekingen, maar hiernaast vinden ook met name de GGD, JGZ-0-4 jaar en Cedin elkaar steeds vaker en beter. Het maatschappelijk werk was in de drie gemeenten op drie verschillende wijzen georganiseerd (per ingang van 01-01-2007 valt, naast de gemeente De Marne, ook de gemeente Winsum onder de Stichting Welzijn Delfzijl). De samenwerking met het algemeen maatschappelijk werk verloopt hierdoor op verschillende wijzen. • Tot op heden kan het ZAT in een deel van de cases de hulpvrager niet naar de juiste hulp leiden. Dit hangt onder meer samen met de toegang bij Bureau Jeugdzorg (verder BJZ). Er zijn soms lange wachtlijsten bij de toegang en/of bij hulpaanbieders. Het ZAT kan in veel gevallen niet direct naar hulp verwijzen; voor veel hulpverleningsvormen moet BJZ eerst een indicatie afgeven. 2. Door onderlinge afspraken komen tot een integrale aanpak op het gebied van de jeugdzorg, een aanpak die geen schotten of hindernissen oplevert voor ouders en kinderen die met meerdere partijen te maken krijgen. • Er is steeds meer zicht op welke instellingen hulp verlenen aan gezinnen met kinderen van 0 tot 12 jaar. • Er worden steeds meer consultatievragen aan het ZAT gesteld. Het ZAT kan in veel gevallen de hulpvrager direct doorverwijzen naar een hulpverleningsinstelling. • De participatie van relevante instellingen in het ZAT verschilt sterk per instelling. Sommige brengen regelmatig kinderen met hulpvragen in, terwijl andere dit helemaal niet doen. • Door een gewijzigde wetgeving heeft BJZ veranderingen moeten doorvoeren. De centrale toegangspoort voor de jeugdzorg lijkt “trechtervorming” te veroorzaken; bijna alle indicaties en hulpvragen lopen via deze toegang. Dit levert een duidelijke hindernis op: qua tijd (soms ook wachttijden) en qua afstemming. • De afstemming met BJZ lijkt bemoeilijkt te worden door de interne organisatie van BJZ. In tegenstelling tot instellingen als JGZ 0-4 jaar., GGD, Cedin en maatschappelijk werk heeft BJZ niet de gewoonte om vaste mensen in vaste regio’s in te zetten. Dit bemoeilijkt de samenwerking tussen de personen van de verschillende instellingen. Duidelijkheid wat betreft vaste gezichten in een regio bevordert samenwerking en dus afstemming in hulpverlening. NB het ZAT-NG juicht het dan ook toe dat BJZ plannen heeft toch weer meer in regio(team)s te gaan werken.

70

3. Een hulpaanbod verzorgen dat zich kenmerkt door samenhang en kwaliteit. • Een hulpaanbod kan niet door het ZAT worden verzorgd. Het ZAT krijgt hiervoor vanuit de deelnemende instellingen geen middelen. Wel wordt geprobeerd om de hulp op casusniveau zo veel mogelijk te laten samenhangen en de kwaliteit ervan te waarborgen. Hierbij is “afstemming” het sleutelwoord. • In een aantal gevallen is het het ZAT wel gelukt om hulp in gang te zetten, hiervoor wordt vaak aangedrongen op de noodzaak van hulp. 4. “Bemoeizorg” ontwikkelen en inzetten, wanneer dit in het belang van het kind is. • Bemoeizorg is een lastig onderwerp voor het ZAT en de deelnemende instellingen. Om zeer ernstige situaties te voorkomen (zoals de afgelopen jaren in de Nederland in de media bekend zijn geworden) is afgesproken om in ernstig zorgwekkende situaties ook wanneer er geen toestemming van ouders is bepaalde gegevens te delen. Doel hiervan is het afstemmen en/of in gang zetten van hulpverlening. • De afstemming tussen ZAT en OGGZ-teams van de gemeenten De Marne en Winsum wordt in sommige situaties een vorm van bemoeizorg. (NB. in de gemeente Eemsmond start 01-012007 ook een OGGZ-team). • Bemoeizorg zal in de praktijk verder ontwikkeld worden. 5. Afstemming in aanpak realiseren, leemten in het hulpaanbod opsporen en hiervoor oplossingen formuleren. • Afstemming is, zoals gezegd, het sleutelwoord binnen het ZAT. Hierbij is echter wel nodig dat alle deelnemers vanuit hun instelling ruimte krijgen om de aanpak van met name multi-problemgezinnen op elkaar af te stemmen. • Afstemming tussen het ZAT en de OGGZ-teams in de gemeenten De Marne en Winsum krijgt steeds meer gestalte. Afstemming tussen het ZAT en de preventie-units van het Voortgezet Onderwijs vindt plaats maar moet nog nader worden uitgewerkt. • In de pilotperiode zijn leemten in het hulpaanbod gesignaleerd; in evaluaties met de stuurgroep van het ZAT zijn suggesties gedaan voor oplossingen. Een nadere analyse van de acties die het ZAT-NG heeft genomen in de behandelde casuïstiek maakt duidelijk dat de volgende categorieën onderscheiden kunnen worden: • Adviezen gericht op het krijgen van een ingang in een gezin. Het betreft hier anonieme cases, het gaat in deze gevallen om strategie bepalen en afstemmen. • Afstemmen van informatie en/of hulp. Bij anonieme cases gaat het om het achterhalen welke instanties/scholen bij het gezin betrokken zijn. In een aantal gevallen is op basis van nieuwe informatie de hulp bijgesteld/ aangescherpt. In een aantal gevallen kon de directe zorg bij de school weggehaald worden doordat duidelijk werd dat ‘anderen’ de hulpverlening in het gezin coördineren. • Adviezen gericht op het in gang zetten van hulp. Het ZAT heeft bij de cases die op naam zijn ingebracht gericht advies gegeven. Door bespreking binnen het ZAT is er in een aantal gevallen vroegtijdig de juiste hulp ingeschakeld. Doordat de inbrenger in de meeste gevallen de contactpersoon voor ouders blijft, worden ouders niet met nog meer personen/instellingen geconfronteerd. Overige zaken A./R. De coördinator van het ZAT wordt met regelmaat telefonisch of via de mail geconsulteerd. In de meeste gevallen wordt gevraagd mee te denken over mogelijke stappen met betrekking tot een specifieke casus. In sommige gevallen wordt dan direct doorverwezen, in andere gevallen worden suggesties gedaan om met ouders in gesprek te komen. A. In de periode januari– december 2006 heeft het ZAT contact gezocht met hulpverlenings- en onderwijsinstellingen die (nog) geen partner zijn in het ZAT-NG. Er zijn afspraken over samenwerking gemaakt met Gespecialiseerde Verzorging (Thuiszorg Groningen); ambulante hulpverlening (RENN 4); Steunpunt Autisme (RENN 4); Integrale Vroeghulp (MEE) en Thuisfront. Verder is in deze periode contact geweest met BIB (Basiszorg in de Buurt), AMK (Algemeen Meldpunt Kindermishandeling), RvK (Raad voor de Kinderbescherming) , GGZ-Groningen, Molendrift en met wijkagenten.

71

Vooruitblik R. Evaluaties hebben uitgewezen dat betrokkenen tevreden zijn over de resultaten van het ZATNG. Besloten is het ZAT-NG te laten (voort)bestaan. Samenwerking tussen gemeenten, basisscholen, voorschoolse voorzieningen, hulpverleningsinstellingen is in ontwikkeling. Vanuit het ZAT-NG zal op 11 april 2007 een Conferentie worden gehouden met als thema: “Samenwerken is Communicatie; Communicatie is Samenwerken”. R.

Het ZAT-NG heeft inmiddels een plek in de drie noordelijke gemeenten gekregen, maar ook in de komende periode zal blijvend worden geïnvesteerd aan het onderhouden van contacten met de partners en met instellingen buiten het ZAT-NG. Verdere vastlegging en implementatie van de werkwijze van het ZAT binnen de werkwijze van de deelnemende partners is hierbij belangrijk.

V.

De samenwerking met OGGZ-teams en Preventie-units in het Voortgezet Onderwijs zal nader worden uitgewerkt.

V.

Het omgaan met privacygegevens en bemoeizorg zullen ontwikkelthema’s van het ZAT-NG zijn.

V.

Verder zal het ZAT-NG, samen met de deelnemende partners de landelijke en provinciale ontwikkelingen op het gebied van samenwerking tussen onderwijs & jeugd(gezondheids)zorg nauwgezet blijven volgen.

V

Tenslotte worden de mogelijkheden onderzocht om de gemeente Bedum te laten aanhaken bij het ZAT-NG. Hiervoor kan op basis van cofinanciering budget beschikbaar worden gesteld vanuit het gebiedsprogramma.

72

4.5 Versterken Jeugd- en Jongerenwerk Doelen Het jeugd- en jongerenwerk wil de persoonlijke ontwikkeling en emancipatie van jongeren van 12 tot en met 24 jaar stimuleren en hun maatschappelijke participatie en integratie bevorderen. Het doel van dit thema in het gebiedsprogramma is gemeenten en welzijnsinstellingen versterken om beoogde lokale doelstellingen zo goed mogelijk te bereiken. Voor de periode 2005 - 2008 wordt ingezet op: a. Ontwikkelen van een visie op jongerenwerk in het algemeen (jeugdbeleid). b. Ondersteuning bij het werven van een geschikte jongerenwerker voor het beoogde doel. c. Het financieren van een(nieuwe) jongerenwerker. d. Het versterken/professionaliseren van het huidige jongerenwerk. e. Ontwikkelen vormen van jeugdparticipatie. Looptijd Januari 2005 tot en met december 2008. Samenwerkingspartners Gemeenten, lokale jeugd- en jongerenwerk (welzijnsinstellingen) en CMO Groningen. Afhankelijk van het onderwerp andere betrokken beleidsmedewerkers of andere organisaties die met jeugd in aanraking komen (dorpsbelangen, buurtvereniging, sportvereniging et cetera). Op het gebied van jeugdparticipatie: provincie Groningen en eventueel het Huis voor de Sport. Relatie met andere projecten De uitvoering van de verschillende onderdelen binnen dit project hebben een directe relatie met het provinciale speerpunt Jeugd en Veiligheid. Overkoepelende elementen worden dan ook samengebracht of met elkaar afgestemd. Financiën en uren 2006 De inzet van CMO Groningen is 0,28 fte, 10 uur per week (€ 32.396). Daarnaast werd een activiteitenbudget van € 1.000 ter beschikking gesteld. Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond In de vorige beleidsperiode hebben diverse noordelijke gemeenten lokale actieplannen Jeugd en Veiligheid opgesteld. Na vergelijking van deze actieplannen bleek er behoefte te zijn aan het versterken van het jeugd- en jongerenwerk. Voor de periode 2005 - 2008 wordt daarom ingezet op: a. Ontwikkelen van een visie op jongerenwerk in het algemeen (jeugdbeleid). b. Ondersteuning bij het werven van een geschikte jongerenwerker voor het beoogde doel. c. Het financieren van een(nieuwe) jongerenwerker. d. Het versterken/professionaliseren van het huidige jongerenwerk. e. Ontwikkelen/vormen van jeugdparticipatie. Werkwijze Ieder jaar wordt er met de individuele gemeenten een plan op maat geschreven voor de uitvoering een van de onderdelen binnen “Versterken jeugd- en jongerenwerk”. Volgens afspraak is er een jaarplan opgesteld. Voor 2006 zijn de volgende keuzes gemaakt: Gemeente Appingedam: Gemeente Bedum: Gemeente Delfzijl: Gemeente De Marne: Gemeente Eemsmond: Gemeente Loppersum: Gemeente Ten Boer: Gemeente Winsum:

onderdeel d en e onderdeel a, d en e onderdeel a, d, e onderdeel d en e onderdeel d, e onderdeel a onderdeel a, d en e onderdeel d en e

Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar het jaarplan ‘Versterken Jeugd- en jongerenwerk 2006’. Activiteiten en resultaten In het onderstaande worden de volgende onderdelen onderscheiden: A. = activiteiten R. = resultaten (NB. Vooruitblik: zie afzonderlijke paragraaf) a.

Ontwikkelen van een visie op jongerenwerk in het algemeen (jeugdbeleid).

73

Bedum A. CMO Groningen neemt deel aan de begeleidingscommissie jongerenwerk en fungeert als vraagbaak voor gemeente en welzijnsinstelling (jongerenwerk). Doel hiervan is het behouden van de jongerenwerker na afloop van de pilot. R. In oktober 2006 is de commissie opgeheven, omdat deze doelstelling is gerealiseerd: de gemeente Bedum heeft vanaf januari 2007 een jongerenwerker. De begeleidingscommissie heeft zich de laatste twee maanden van 2006 omgevormd tot een voorbereidingsgroep voor de brede adviesgroep Jeugd die op dit moment in de gemeente Bedum samengesteld wordt. A. De verdere visieontwikkeling rond jeugd in het algemeen, wordt in het kader van het provinciale speerpunt Jeugd en Veiligheid verder uitgewerkt. Delfzijl en De Marne A. In deze gemeenten maakt het jongerenwerk gebruik van CMO Groningen als vraagbaak, telefonisch of per email. b.

Ondersteuning bij het werven van een geschikte jongerenwerker voor het beoogde doel. Niet van toepassing. In alle gemeenten is op dit moment jongerenwerk.

c.

Het financieren van een (nieuwe) jongerenwerker Dit is in 2006 niet aan de orde geweest.

d. A./R.

Het versterken en professionaliseren van het huidige jongerenwerk. In 2006 is de regionale werkgroep jongerenwerk zes maal bijeen geweest. Hiermee hebben er in 2006 in totaal zes inhoudelijke bijeenkomsten plaatsgevonden, met de volgende thema'. Alle veertien jongerenwerkers in de regio nemen hieraan deel. Tijdens de eerste bijeenkomst is het onderwerp “jeugdparticipatie” aan bod gekomen. Welke methodieken werken en waarom? In de daaropvolgende bijeenkomsten zijn de lokale projecten op het gebied van jeugdparticipatie concreet beschreven en is de kennis onderling met elkaar uitgewisseld. Tegelijkertijd is er gezamenlijk een regionale expertmeeting voorbereid en gehouden in juni 2006. Gedurende de laatste bijeenkomsten is - op verzoek van de jongerenwerkers- de werkwijze gewijzigd. Er is nu ruimte ingepland voor het houden van een korte presentatie (vijf minuten presenteren, 5 minuten inhoudelijke feedback, vijf minuten feedback op presenteren). In de tweede helft van 2006 zijn de volgende inhoudelijke thema’s besproken: ‘werven van subsidies’ en het omgaan met de verharding/radicalisering onder de jeugd. Het eerste thema is door de jongerenwerkers uitgewerkt in een subsidiewijzer. Het tweede thema vraagt om een vervolg in 2007 (het ontwikkelen van manieren om dit probleem aan te pakken). Tijdens de laatste bijeenkomst is CMO Groningen ingegaan op de wens om bij alle prestatievelden van de Wmo naar de rol en positie van het jongerenwerk te kijken. Ook kwam aan de orde hoe dit teruggekoppeld moeten worden naar de gemeenten. Voor dit doel werd een subwerkgroep gevormd, bestaande uit één jongerenwerker van elke gemeente. Het resultaat wordt in 2007 teruggekoppeld naar de complete groep.

e. A.

Ontwikkelen vormen van jeugdparticipatie. In de gemeente Eemsmond begeleidt CMO Groningen de gemeente en het jongerenwerk bij de ontwikkeling van het pilotproject ‘Digitale jeugdraad’. Er zijn twee bijeenkomsten geweest. Onderwerpen waren het ontwikkelen van een vragenlijst en de organisatie van de opening van de digitale jeugdraad. In de gemeente Ten Boer is in de tweede helft van 2006 gestart met de uitvoering van de pilot ‘Jeugdparticipatie via msn’. CMO Groningen heeft afstemmingsgesprekken gevoerd in verband met de ontwikkeling van een ander vorm, namelijk maatschappelijke participatie, en bureau BOP dat de pilot uitvoert. In juni 2006 verscheen een overzicht van alle initiatieven op het gebied van jeugdparticipatie in de regio. CMO Groningen heeft als vervolg hierop informatie verzameld over het betrekken van jongeren bij de uitvoering van de WMO. Tevens werd bij gemeenten geïnventariseerd of jongeren betrokken zijn bij de vormen van inspraak die in dit kader van kracht zijn. In 2007 wordt dit thema ‘jongeren en de WMO’ verder opgepakt in de vorm van een expertmeeting voor gemeenten.

R. R.

R.

74

Vooruitblik Zowel de politieke als de maatschappelijke kant van jeugdparticipatie blijven in 2007 belangrijke aandachtspunten. CMO Groningen zal in 2007 een procesbeschrijving maken van de pilot ‘Digitale jeugdraad’. De regionale werkgroep jongerenwerk heeft in 2006 meer structuur gekregen (opzet van de bijeenkomst + aanleveren informatie voor thema’s + maken van een tastbaar product zoals de subsidiewijzer). Vanaf januari 2007 werken de jongerenwerkers zelf ook mee aan de inhoudelijke thema’s (bijv. door de subwerkgroep Wmo). Andere onderwerpen die in het jaarplan van 2007 aan de orde zullen komen zijn: burgerparticipatie in een Europese context, samenwerking jongerenwerk en onderwijs én kennisoverdracht van de twee pilots jeugdparticipatie in Eemsmond en Ten Boer.

75

76

5.

Regio Centraal Groningen

De regio bestaat uit de gemeenten Haren, Hoogezand-Sappemeer, Slochteren Inleiding Het betreft het programma Wel(en)levend Groningen in de regio Centraal-Groningen 2006-2007-2008. Dit gebiedsprogramma is tot stand gekomen in het kader van de regionale samenwerking tussen de gemeenten Haren, Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en de provincie Groningen, met inhoudelijke ondersteuning van het Centrum voor Maatschappelijke Ondersteuning Groningen. Deze samenwerking is in gang gezet met de vaststelling van het provinciale beleidsplan Welzijn en Zorg 2002-2004 “samen werken aan sociale duurzaamheid” en voortgezet in het kader van het provinciale beleidsplan Wel(en)levend Groningen 2005-2008.

Thema’s gebiedsprogramma Centraal Groningen 2006 - 2007 – 2008"Wel(en)levend Groningen" 5.1. Implementatie Wmo 1. Beleidsontwikkeling Wmo 2. Burger- en cliëntparticipatie in Wmo 3. Ontwikkeling lokaal loket WWZ 4. Samenhang in wonen, zorg en welzijn (ouderen en andere kwetsbare groepen)/ WWZ-regie voor kwetsbare groepen/ontwikkeling OGGz-netwerken 5. Mantelzorgondersteuning / vrijwilligers 6. Jeugdzorg – licht pedagogische hulp 5.2. Multifunctionele dorps- en wijkcentra 5.3. Sluitende aanpak jongeren, onderwijs en werk. Implementatie HSL-model 5.4. Maatschappelijk nuttige banen Bij de uitwerking van de verschillende thema’s wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij reeds in gang gezette lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen op het brede terrein wonen, welzijn, zorg, onderwijs en arbeid. Hoewel er sprake is van het benoemen van deelthema’s is een integrale aanpak van de achterliggende problematiek het uitgangspunt. Het niet benoemen van een aandachtspunt tot thema voor de regio in het kader van gebiedsprogramma behoeft niet te betekenen dat er geen aandacht aan het onderwerp besteed kan worden. Op basis van de sociale structuurschets kunnen gemeenten ook hun eigen beleid onderbouwen, formuleren en eventueel aanpassen.

Achtergrond van de thema's De gemeenten in de regio centraal Groningen, Haren, Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en de provincie Groningen willen in de komende periode samenwerken in de uitvoering van een gebiedsprogramma dat is afgestemd op regiospecifieke behoeften en aansluit op het lokale beleid. De basis voor dit gebiedsprogramma wordt wederom gevonden in de sociale structuurschets Centraal-Groningen (september 2002). In aanvulling hierop zijn er verschillende signalen dat de complexe problematiek bij een groeiende groep kwetsbare burgers en gezinnen toeneemt (multi-problem situaties). De effectieve aanpak van deze situaties vraagt naast een duidelijke gemeentelijke regie om een samenhangende aanpak op het gebied van wonen, welzijn, zorg, hulpverlening en onderwijs. Voor dit gebiedsprogramma concentreren de thema’s zich op de samenhang in wonen, welzijn en zorg, de ontwikkeling van multifunctionele wijken dorpscentra en op de sluitende aanpak voor jongeren naar een startkwalificatie en werk. Gemeenten moeten met de komst van de nieuwe Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning onder andere invulling geven aan cliëntondersteuning, afstemming van formele op informele zorg, de aan-

77

sluiting op OGGZ en Jeugdzorg. Op deze onderdelen willen de gemeenten nieuwe werkwijzen en organisatiestructuren ontwikkelen. Tegelijkertijd is het versterken en vernieuwen van de sociale infrastructuur een punt van blijvende aandacht voor gemeenten om de vitaliteit van de civil society in wijken en dorpen blijvend te ondersteunen en te schragen. De invoering van het HSL-model “Sluitende aanpak voor jongeren naar een startkwalificatie en werk” zal ook in de komende programmaperiode een belangrijk gezamenlijk actiepunt blijven. In de uitvoering van dit gebiedsprogramma is de samenhang met andere ontwikkelingen van belang zoals de verschillende regiovisies en regionale plannen als het Provinciaal Omgevings Plan (POP), de structuurversterking op basis van de regiovisie Groningen-Assen, het gebiedsprogramma G6 gemeenten en de ontwikkelingen vooruitlopend op de implementatie van de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (Wmo). Het werken met gebiedsprogramma,s met een bepaalde looptijd betekend niet dat er in opeenvolgende programma’s geen samenhang te ontdekken is. Het gebiedsprogramma 2006-2007-2008 is wat betreft de inhoud een voortzetting op hoofdlijnen van het voorgaande gebiedsprogramma. Dit gebiedsprogramma is op hoofdlijnen per gemeente of samenwerkende gemeenten uitgewerkt De begroting dient beschouwd te worden als een raambegroting, waarin per uitgewerkt project een totaalbedrag is opgenomen. Bij de verdere uitwerking van dit gebiedsprogramma in uitvoeringsplannen zal de begroting nader gedetailleerd worden. Gemeenten verzoeken op basis van het indienen van deze uitvoeringsplannen een beschikking van de provincie inzake de provinciale cofinanciering. De provincie toetst hiervoor de uitvoeringsplannen aan de inhoud van het gebiedsprogramma. De gemeente of samenwerkende gemeenten zijn de opdrachtgever van de uitvoeringsplannen Bij de uitvoering betrokken organisaties offreren hun inzet bij de opdrachtgever.

78

5.1

Beleidsontwikkeling Wmo

Doel De gemeente Slochteren wil het Wmo-beleid baseren op een grondige inventarisatie van de bestaande situatie en de vandaar uit ontwikkelde visie. Looptijd 2006 Samenwerkingspartners Gemeente Slochteren, professionele organisaties op het gebied van wonen, zorg, welzijn, veiligheid, onderwijs en educatie, maatschappelijke opvang etc., organisaties maatschappelijk middenveld, burgers, CMO Groningen. Relatie met andere projecten n.v.t. Financiën en uren 2006 Quick Scan Gemeentelijke Sociaal Rapport Wmo PM (€. 8000, gefinancierd uit 0.44 fte ondersteuning CMO Groningen) Raadplegingen (5) PM (€. 3560) Verslaglegging raadplegingen €. 1.250 Concept visienota Wmo PM €. 5500) Organisatiekosten raadplegingen €. 2.500 Totaal € 3.750 Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze De gemeente heeft te kennen gegeven over deze activiteit definitief een besluit te nemen bij de start van de collegeperiode 2006-2010. Als de gemeente positief besluit wordt als volgt te werk gegaan. In de gemeente wordt een Quick Scan Gemeentelijk Sociaal Rapport op de Wmoprestatievelden uitgevoerd. De uitkomsten van deze quick scan worden in raadplegingen gespiegeld aan de kennis en ervaring van professionals, het maatschappelijk middenveld en burgers. Naast de beleidsinventarisatie vormen deze quick scan en de uitkomsten van de raadplegingen de bouwstenen voor een gemeentelijke visienota Wmo, waarop het beleid verder ontwikkeld kan worden. Activiteiten in 2006 Geen. De hiervoor genoemde activiteiten zullen in 2007 worden uitgevoerd. Dit betekent dat de uren en financiën ook in 2007 worden ingezet. Resultaten De Quick Scan Gemeentelijk Sociaal Rapport Wmo en de uitkomsten van de raadplegingen vormen samen met de beleidsinventarisatie door het projectbureau WWZ/RCG de basis voor de visienota Wmo en het referentiepunt voor verantwoording Wmo beleid. De gemeente krijgt de beschikking over een concept visienota voor verdere beleidsontwikkeling. Vooruitblik Het College van B & W heeft besloten deze activiteiten in 2007 te willen starten.

79

5.1.2 Burger- en cliëntparticipatie in Wmo, de Wmo-adviesraad in de gemeente Slochteren Doel • Burgers en instellingen die belanghebbend zijn bij maatschappelijke ondersteuning betrekken bij het opstellen van beleid en de uitvoering ervan. • Het opzetten van een overlegstructuur hiervoor: een Wmo-adviesraad. • Vastleggen van de kaders (o.a. sturing en verantwoording) waarbinnen de overlegstructuur functioneert. Looptijd 2006-2007 Samenwerkingspartners Stuurgroep ouderenbeleid, ouderenraad, mantelzorg, platform gehandicapten, zorgbelang,vereniging voor dorpsbelangen, platform W&I en in principe iedere burger, CMO Groningen en gemeente Slochteren. Relatie met andere projecten Er is sprake van een nauwe samenwerking met het Lokale Loket Zorg en Welzijn. Daarnaast overleg met hiervoor genoemde samenwerkingspartners. Financiën en uren 2006 Inzet CMO Groningen 4 uur per week (0,11 FTE per jaar/ 208 uur in 2007) Opdrachtnemer CMO Groningen en Zorgbelang

Werkwijze Er is een opstartgroep ingesteld om te komen tot een Wmo Adviesraad. Deze opstartgroep fungeert als kwartiermaker. Met de opstartgroep worden discussiepunten als doel, samenstelling,bandbreedte,status adviesraad, status advies en praktische aspecten uitgewerkt. Taken opstartgroep: • voorbereiden breed overleg op 30 januari 2007 met alle doelgroepen; • voorbereiden van een breed burgeroverleg; • de opstartgroep doet voorstellen over het profiel waaraan personen moeten voldoen; • doet voorstellen m.b.t. de werving van de definitieve adviesraad. Activiteiten in 2006 Er zijn twee opstartbijeenkomsten geweest om nader invulling te geven aan de vorming van de Wmo-adviesraad. Aan de hand van de visie die is opgenomen in het stuk burgerparticipatie/Wmo-adviesraad gemeente Slochteren is gediscussieerd: Resultaten Er ligt een concept document burgerparticipatie/ Wmo-adviesraad gemeente Slochteren. In mei 2007 wordt de definitieve Wmo-adviesraad aangesteld. Vooruitblik Er is sprake van een heel constructieve samenwerking met de opstartgroep. Het CMO Groningen is geeft ondersteuning bij de opzet van de definitieve Wmo-adviesraad en zal dit ook in 2007 blijven doen.

80

5.1.2 Burger- en cliëntparticipatie in Wmo, de Wmo-adviesraad in de gemeente Haren Doel • Burgers en instellingen die belanghebbend zijn bij maatschappelijke ondersteuning betrekken bij het opstellen van beleid en de uitvoering ervan. • Het opzetten van een overlegstructuur hiervoor: een Wmo-adviesraad. • Vastleggen van de kaders (o.a. sturing en verantwoording) waarbinnen de overlegstructuur functioneert.

Werkwijze Er worden een zestal brede raadplegingen gehouden om te komen tot een WMO Adviesraad. Uit deze raadplegingen worden kandidaten voor de opstartgroep geworven. Deze in te stellen opstartgroep fungeert als kwartiermaker. Met de opstartgroep worden discussiepunten als doel, samenstelling, bandbreedte,status adviesraad, status advies en praktische aspecten uitgewerkt.

Looptijd 2006-2007

Taken opstartgroep: • opstellen van een visiedocument burgerparticipatie / Wmo-adviesraad in de gemeente Haren; • doet voorstellen m.b.t. de werving van de kandidaten voor definitieve adviesraad; • de opstartgroep doet voorstellen over het profiel waaraan de kandidaten moeten voldoen.

Samenwerkingspartners Zorgbelang, CMO Groningen Relatie met andere projecten Er is sprake van een nauwe samenwerking met het Lokale Loket Zorg en Welzijn. Daarnaast overleg met hiervoor genoemde samenwerkingspartners. Financiën en uren 2006 Inzet CMO Groningen 4 uur per week (0,11 FTE per jaar/ 208 uur in 2007) Opdrachtnemer CMO Groningen en Zorgbelang

Activiteiten in 2006 Er is overleg geweest tussen het Cmo-Groningen en Zorgbelang. De brede raadplegingen zijn deels voorbereid en dienen om nader invulling te geven aan de vorming van de WMOadviesraad. Door het CMO Groningen is een discussiedocument Burgerparticipatie / Wmo-adviesraad opgesteld wat dient als uitgangspunt voor de verdere discussies. Resultaten De brede bijeenkomsten moeten nog plaatsvinden. Zij zijn gepland in de eerste maanden van 2007. Vooruitblik Er is sprake van een heel constructieve samenwerking. Het CMO Groningen geeft ondersteuning bij de opzet van zowel de opstartgroep als de definitieve Wmo-adviesraad. Na het installeren van de definitieve adviesraad zal het CMO Groningen deze adviesraad ondersteunen bij haar werkzaamheden.

81

5.1.3. Ontwikkeling lokaal loket WWZ: Lokaal Wmo-loket in de gemeente Slochteren Doel • De burgers toegang bieden tot de terreinen van wonen (met zorg), welzijn en zorg. • Informatie, advies en klantondersteuning. • Vergroten van de samenhang in het aanbod. Looptijd 70 dagdelen over een looptijd van 8 maanden Samenwerkingspartners Gemeente Slochteren, MEE Groningen, Zorggroep Fivelland in de front office van het loket. Verder worden/zijn betrokken: informatiepunt voor zorg en dienstverlening en mantelzorgondersteuning, stichting Noordermaat, CIZ, werkgroep mantelzorgondersteuning, SWS (Slochter Woningstichting), V!P, GGZ,GGD en zorgaanbieders, maatschappelijk werk, CMO Groningen en de provincie Groningen. Relatie met andere projecten Het Wmo loket valt onder prestatieveld 3 van de Wmo waarop de gemeente beleid moet voeren. Er is sprake van een relatie met alle projecten die onder een van de negen prestatievelden van de Wmo vallen. Financiën en uren 2006 Gem. Slochteren:€ 24.920 excl. 19% BTW Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze en activiteiten 2006 De gemeente Slochteren stelt een eigen projectleider Wmo aan die in opdracht van de gemeente in overleg met betrokken partners, een lokaal loket realiseert dat met ingang van 1 maart 2007 operationeel is. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de expertise van CMO Groningen. Een tweetal brede raadplegingen met het brede maatschappelijke veld hebben als doel draagvlak, betrokkenheid en commitment te verkrijgen. Resultaten Start lokaal loket welzijn en zorg m.i.v. 1 maart 2007. Individuele werkbegeleiding op locatie heeft maandelijks plaatsgevonden. Training medewerkers van het loket vindt plaats in het eerste kwartaal 2007. Vooruitblik De komende jaren nemen de ontwikkelingen in het kader van de Wmo een centrale plaats in. Opmerking De gemeente Slochteren heeft gekozen voor een grondige voorbereiding welke effectief is gebleken. De start van het project heeft in verband met personele wisseling bij CMO Groningen iets later plaatsgevonden dan gepland, wat betekent dat het project doorloopt in het eerste kwartaal van 2007.

82

5.1.3. Ontwikkeling lokaal loket WWZ: Lokaal Wmo-loket inde gemeente Haren Doel Oprichten en in standhouden Lokaal Loket naar aanleiding van meerjarenplan lokaal gezondheidsbeleid en meer recentelijk de Wmo. Looptijd Project 1 juni 2006 tot 1 januari 2009 Samenwerkingspartners Front office: NoorderMaat, Stichting Welzijn Ouderen Haren, MEE Groningen, gemeente Haren Backoffice: Icare, Ouderenbonden, ’t Gooregt, NoorderMaat, MEE Groningen, SWOH, Gehandicaptenplatform, Zorgbelang. Relatie met andere projecten Loket staat vooraan in de keten van welzijn en zorg. Is een wegwijzer voor de individuele burger op het moment dat algemene en/of individuele ondersteuning wenselijk/noodzakelijk is. Financiën en uren 2006 De subsidie in het kader van het gebiedsprogramma is gebruikt voor de aanschaf van INVIS (aanbod tezamen met het project de Kunst van het Verbinden) en de aanschaf promotiemateriaal/advertenties Opdrachtnemer NoorderMaat, MEE Groningen, SWOH en Gemeente.

Werkwijze Dagelijks beschikbaar voor mensen met vragen op het gebied van Welzijn en Zorg. Sinds invoering Wmo ook aanvragen huishoudelijke hulp en WVG via Loket. Loketmedewerkers doen bedrijfsbezoeken, vergaderen wekelijks (deskundigheidsbevordering) met elkaar, geven voorlichting&advies, cliëntondersteuning, vraagverheldering, begeleiding naar achterliggende voorzieningen. De Stuurgroep Lokaal Loket is in de voorbereidingsfase regelmatig bij elkaar geweest. Na de start in juni heeft een eerste evaluatie met de stuurgroep plaatsgevonden. Activiteiten in 2006 Voorbereidende werkzaamheden, dagelijkse loketwerk, deskundigheidsbevordering, administratie etc. Het loket is open van ma t/m vrij van 10.00 tot 12.00 uur. Resultaten 198 cliënten besproken 130 per telefoon, 56 in het loket, 12 per mail. De top 5 van vragen: 1. Ondersteuning bij het regelen van huishoudelijke hulp. 2. Ondersteuning bij /informatie over WVG voorzieningen. 3. Waar zijn seniorenwoningen en hoe kom ik daarvoor in aanmerking? 4. Wat zijn de mogelijkheden voor maaltijdvoorziening? 5. Kan ik hulp krijgen bij tuinonderhoud? Vooruitblik Loket moet zich verder ontwikkelen en ingebed raken in de keten Welzijn en Zorg.

83

5.1.4. Samenhang WWZ regie/Ontwikkeling OGGz netwerken 5.1.4.a Implementatie voorpost gezondheidszorg / allochtone zorgconsulent in de gemeente Hoogezand-Sappemeer Doel Het effenen van de weg naar de zorg - , hulp , en dienstverlening voor alle bewoners en specifiek voor bewoners van allochtone afkomst. Looptijd 2004 -2006 Samenwerkingspartners Gemeente Hoogezand-Sappemeer, betrokken lokale organisaties op het gebied van wonen, welzijn, zorg, hulpverlening, dienstverlening, veiligheid, onderwijs en educatie, arbeid, sociale zekerheid, maatschappelijk juridische dienstverlening, vrijwilligersondersteuning, zelforganisaties, CMO Groningen, Zorgbelang Groningen. Relatie met andere projecten G6 programma Hoogezand-Sappemeer Financiën en uren 2006 € 32.000,Opdrachtnemer Hoogezand-Sappemeer

Werkwijze De voorpost gezondheidszorg is ontwikkeld naar het model ‘waar resultaten tellen…’ en bestaat uit negen stappen. Deze stappen staan beschreven in de eindpublicatie ‘Stel gerust uw vraag’ Voorpost gezondheidszorg; multiculturele cliëntondersteuning naar Gronings model. Activiteiten 2006 De activiteiten stonden in het teken van de evaluatie en afronding van de projectfase en structurele inbedding van de voorziening als multiculturele cliëntondersteuning binnen het Loket Wonen Welzijn en Zorg. Resultaten Er bestaat een gemeenschappelijke opvatting (van opdrachtgever en projectgroep) beschreven in een eindverslag en eindpublicatie over wat de taken, bevoegdheden en competenties van de allochtone zorgconsulent zijn. • De rol die de allochtone intermediairs in de voorpost vervullen staat beschreven in de eindpublicatie ‘stel gerust uw vraag’voorpost gezondheidszorg; multiculturele cliëntondersteuning naar Gronings model. • De functie van de huidige voorpost gezondheidszorg is ingebed in het Lokaal . Loket Wonen Welzijn Zorg • Er is een ondersteuningsaanbod beschikbaar (en al in uitvoering genomen) voor zorg-, hulp- en dienstverleners die hun communicatie met en/of toegankelijkheid voor allochtone inwoners willen verbeteren. • De methodiek van ‘op empowerment gerichte cliëntondersteuning’ staat beschreven in de eindpublicatie ‘Stel gerust uw vraag’.

84

5.1.4. Samenhang WWZ regie/Ontwikkeling OGGz netwerken 5.1.4.b. Ontwikkeling OGGz netwerk in de gemeente Haren Doel Oprichten en in standhouden OGGz netwerk. Looptijd Project 1 juni 2005 tot 1 januari 2007 Samenwerkingspartners NoorderMaat, GGD, GGz, Regiopolitie, Stichting Welzijn Ouderen Haren, Woonborg, Verslavingszorg. Relatie met andere projecten Lokale uitvoering van dit netwerk is mede gebaseerd op het Convenant voor de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg in de provincie Groningen. Financiën en uren 2006 Kosten coördinator voor de gehele projectperiode: € 15.950,Deskundigheidsbevordering € 1.000,De coördinator is aangesteld voor 8 uur per week. Opdrachtnemer NoorderMaat

Werkwijze Maandelijkse vergadering waarin m.n. cases worden ingebracht en over aanpak e.d. tot afstemming wordt gekomen. De coördinator bereidt deze besprekingen voor. De coördinator heeft regelmatig overleg met de coördinator van het Jeugdpreventie-overleg (12j +) en de coördinator van het Zorgadviesteam (12j-). De drie coördinatoren, de beleidsambtenaren Gezondheid, Jeugd en Openbare Orde & Veiligheid en de burgemeester hebben twee maal per jaar overleg. Activiteiten Maandelijks overleg Netwerkenoverleg Uitvoering afspraken Monitoring cliënten Deskundigheidsbevordering Resultaten 85 cliënten besproken 58 dossiers zijn gesloten (er is hulp gestart, overgenomen door ander netwerk, overleden/verhuisd, geen OGGz problematiek etc) 3 zorgconferenties Vooruitblik De gemeenteraad wordt voorgesteld het OGGz netwerk structureel voort te zetten. Opmerking Politie heeft aangegeven erg tevreden te zijn over de samenwerking in en tussen de netwerken

85

5.1.5. Mantelzorgondersteuning / vrijwilligers Doel - Mantelzorgers kunnen een beroep doen op een vrijwilliger voor intensieve thuishulp. Subdoelstellingen: • Het ontlasten van de centrale verzorger van zorgbehoevenden; • Het bijdragen aan het voorkomen van overbelasting van de mantelzorger; • Het vergroten van de draagkracht van mantelzorgers door de inzet van een vrijwilliger; • Het voorkomen of doorbreken van het sociale isolement van de zorgbehoevende en/of de • mantelzorger. Looptijd 2006-2007-2008. Samenwerkingspartners Gemeente Hoogezand-Sappemeer (Steunpunt Mantelzorg), Stichting Prisma, Woonzorgcentrum De Burcht, Loket Wonen Welzijn Zorg. In voorbereidend overleg betrokken: Zonnebloem, Rode Kruis, Humanitas, Lokaal Steunpunt Vrijwilligers, Provinciaal Coördinatiepunt Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorgondersteuning (PCVTM), Voorpost Gezondheidszorg. Scholing vrijwilligers: Syncope Hulpverlening, Thuiszorg Groningen en PCVTM. Relatie met andere projecten Steunpunt Mantelzorg. Werving vrijwilligers: Lokaal Steunpunt Vrijwilligers. Financiën en uren 2006 Posten: Personele kosten € 15.080,Activiteiten € 3.920,Onvoorzien € 1.000,Totaal: € 20.000,Financiering: Gebiedsprogramma Regio Centraal € 10.000,Cofinanciering Gemeente (CVTM-subsidie): € 12.250,Opdrachtnemer Gemeente Hoogezand-Sappemeer (Steunpunt Mantelzorg)

Achtergrond en doelstelling Het Project Intensieve Thuishulp heeft als doel het ondersteunen van de mantelzorger. Een vrijwilliger is aanwezig bij de chronische zieke of gehandicapte zodat de mantelzorger tijd voor zichzelf heeft. De Intensieve Thuishulp verschilt van de reguliere vrijwillige thuishulp omdat hulp wordt geboden aan mantelzorgers in een zorgsituatie. Het woord ‘intensief’ betekent dat er sprake is van een chronisch zieke of gehandicapte in de situatie waar de vrijwilliger ingezet wordt, niét dat de taken van een vrijwilliger erg intensief zijn. Het Project Intensieve Thuishulp is géén vervanging van de professionele (thuis)zorg, ook geen volledige vervanging van de mantelzorger. De vrijwilligers kunnen de mantelzorger ondersteunen en ontlasten. Het Project Intensieve Thuishulp sluit aan bij het Wmo-prestatieveld ‘het ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers’. Werkwijze Aangezien een vorm van intensieve thuishulp niet onder gebracht kon worden bij de vrijwilligersorganisaties in de gemeente is na overleg met die organisaties gekozen voor het realiseren van dit Project. Het Project is ondergebracht bij het Steunpunt Mantelzorg. De coördinator van het Steunpunt fungeert tevens als coördinator van dit project. De uitvoering van het project gebeurt in samenwerking met de coördinator van het Loket Wonen Welzijn Zorg. Er wordt hulp geboden in de thuissituatie door geschoolde vrijwilligers. Deze vrijwilligers krijgen professionele ondersteuning. Voor de vrijwilligers gelden bepaalde selectiecriteria. De mantelzorger en de situatie waar de vrijwilliger ingezet wordt behoren tevens te voldoen aan bepaalde criteria. Er wordt getracht vrijwilligers in de eigen wijk in te zetten. Activiteiten in 2006 Schrijven projectplan. • Werven en scholen vrijwilligers. Vijf vrijwilligers zijn geselecteerd aan de hand van bepaalde criteria. De werving van vrijwilligers vond plaats in de maanden april en mei 2006. De vrijwilligers zijn geschoold in de maand juni. De scholing bestond uit een verplichte basiscursus van 5 dagdelen van 2 ½ uur die de vrijwilligers dienden te volgen voordat zij ingezet werden.

86

• • •

•

De onderwerpen die in de cursus aan bod kwamen: - Introductie op het vrijwilligerswerk - Wat doet langdurige ziekte/handicap met mensen? - De vrijwilliger: taken, grenzen, houding, vaardigheden, vrijwilligersbeleid - Licht verzorgende handelingen Voeren van intakegesprekken met mantelzorgers. Koppelen vrijwilligers aan mantelzorgers. Begeleiden vrijwilligers. De vrijwilligers worden ondersteund door de projectcoördinatoren. De ondersteuning bestaat uit: - Groepsgewijze bijeenkomsten: eens per twee maanden. Hier worden ervaringen teruggekoppeld. - Organiseren van activiteiten die in relatie staan tot het vrijwilligerswerk (bezoeken Alzheimer Café, vrijwilligersdag gemeentehuis). - Persoonlijke aandachtsmomenten (individuele gesprekken, kaartje bij ziekte en verjaardag. Rapporteren/registreren.

Resultaten De doelstellingen, beschreven bij ‘doel’ zijn behaald. Met acht mantelzorgers heeft een intakegesprek plaatsgevonden. Bij zeven van hen heeft daadwerkelijk een koppeling met een vrijwilliger plaatsgevonden. De mantelzorgers hadden de zorg voor: een kind met een verstandelijke beperking/autisme, een chronisch zieke, een dementerende (4), een partner met niet aangeboren hersenletsel, een partner met parkinson. De duur en intensiteit van de koppelingen varieerden van wekelijks een paar uur aanwezig zijn tot twee maal per week. Ook éénmalige koppelingen zijn voorgekomen. Vooruitblik In 2007 en 2008 zal het Project Intensieve Thuishulp verder geïmplementeerd worden en uitgebreid met 5 vrijwilligers. Er zal publiciteit aan worden gegeven zodat meer mantelzorgers worden bereikt.

87

5.1.6. Jeugdzorg - licht pedagogische hulpverlening Doel Tracering van jongeren en hun ouders die voorheen voor ambulante hulp bij Bureau Jeugdzorg terecht konden. Looptijd 2006 – 2007- 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten, lokaal jeugdbeleid, lokaal jeugdwerk, lokale jeugdnetwerken, onderwijs en educatie, sociale dienst gemeente, Bureau Jeugdzorg, CMO Groningen. Relatie met andere projecten n.v.t. Financiën en uren 2006 Gem. Haren Gem. Hoogezand-Sappemeer Gemeente Slochteren Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze Inventarisatie naar aanleiding van de volgende vragen: - Hoeveel jongeren betreft het en welke problematiek is aan de orde? - Welke hulp moet er lokaal geboden worden? - Hoe gebeurt dat nu? - Hoe gaat het bij BJZ in zijn werk en hoe verloopt de terugkoppeling naar en de samenwerking met lokale voorzieningen? - In het verlengde hiervan: hoe stem je het lokaal loket en het Jeugdzorgloket op elkaar af? Activiteiten en Resultaten in 2006 Opstellen van projectplan in overleg met de drie gemeenten, zowel ambtelijk als bestuurlijk

€. 5.000,€ 34.000,€ 5.000,-

Vooruitblik In 2007 wordt inventarisatie en rapportage aangeboden. Opmerking Er wordt begonnen met de uitvoering van de aanbevelingen.

88

5.2 Multifunctionele dorps- en wijkcentra Inventariserend onderzoek ten behoeve van de verdere ontwikkeling van de Brede school in Harkstede in de gemeente Slochteren. Doel Het doel van dit onderzoek is het in kaart brengen van de mening over, de wensen en behoeften van kinderen, ouders en buurtbewoners met betrekking tot De Borgstee. Daarnaast wordt de sociale infrastructuur en het voorzieningenaanbod in Harkstede en de twee omliggende dorpen Scharmer en Woudbloem in kaart gebracht. Looptijd De geplande looptijd van het onderzoek (juli tot en met november 2006) is met toestemming van de gemeente Slochteren uitgesteld. De uitvoering is gestart in september 2006. Het project is binnen het aantal begrote uren afgerond in januari 2007. Samenwerkingspartners Binnen dit project is geen derde samenwerkingspartij betrokken geweest. Relatie met andere projecten Er is geen relatie gelegd met andere projecten. Financiën en uren € 8.060,Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze Het onderzoek bestaat uit twee onderdelen: 1. Lokale analyse Harkstede, Scharmer en Woudbloem 2. Schriftelijke enquête onder leerlingen, ouders en buurtbewoners Activiteiten en Resultaten De lokale analyse van Harkstede, Scharmer en Woudbloem geeft in de eerste plaats een cijfermatig beeld van de inwoners in de drie dorpen. Op grond van cijfers van het CBS (Statline), IPB, het SCP en de gemeente Slochteren wordt de bevolking gekenschetst. De bevolking wordt, veelal op dorpsniveau, beschreven naar leeftijdsopbouw, type huishoudens, bevolkingsprognose, sociaal-economische status, inkomen en woonsituatie. In de tweede plaats wordt er een overzicht gegeven van de voorzieningen in de drie dorpen. Ook wordt daarbij de voorzieningenindex van het SCP toegelicht per dorp. Van de schriftelijke vragenlijst zijn twee versies gemaakt; één voor leerlingen en één voor ouders en buurtbewoners. Bij de ontwikkeling van de vragenlijst is gebruik gemaakt van bestaande vragenlijsten van onderzoeksbureau Oberon. Daarnaast zijn er verschillende vragen toegevoegd die specifiek betrekking hebben op de situatie in Harkstede. De vragenlijsten zijn via de scholen onder de leerlingen verspreid. Ouders met een kind op de kinderopvang, de peuterspeelzaal, of de basisschool hebben via hun kind(eren) een vragenlijst gekregen. Buurtbewoners konden een vragenlijst invullen bij de Borgstee of bij de supermarkt. Daarnaast was er voor alle volwassenen de mogelijkheid de enquête online via de gemeentelijke website in te vullen. In totaal hebben 166 leerlingen en 144 volwassenen de vragenlijst ingevuld. De resultaten van de enquête zijn verwerkt in een kort verslag. In het verslag zijn verschillende tabellen met begeleidende tekst opgenomen. De gemeente Slochteren verwerkt deze resultaten zelf in een eindverslag.

89

Vooruitblik De uitvoering van dit onderzoek vormt de eerste stap in het projectplan ‘Brede school Harkstede’ van de gemeente Slochteren. Aan de hand van dit onderzoek wordt de startsituatie bepaald. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek gaat de projectorganisatie verder met het ontwikkelen van een activiteitenaanbod (stap 2). Dit activiteitenaanbod erop gericht: a. mogelijkheden te bieden voor ouders om zorg en arbeid te combineren; b. de ontwikkelingskansen van kinderen van 0-12 jaar te vergroten; c. de ouderparticipatie te vergroten; d. de integrale samenwerking tussen ketenpartners te verbeteren; e. de sociale cohesie en leefbaarheid in de buurt te verbeteren. e In de 3 stap wordt geëvalueerd in hoeverre de doelen van de brede schoolontwikkeling zijn gehaald. e In de 4 en laatste stap wordt op basis van de evaluatie beslist of en hoe het proces wordt voortgezet. De duur van het project zal tot minimaal het einde van het schooljaar 2007-2008 zijn.

90

5.3. Sluitende aanpak jongeren, onderwijs en werk. Implementatie HSL-model Schoolfirst: “Met een diploma op zak aan het werk” Doel Sluitende aanpak voor vroegtijdig schoolverlaters van 16 tot 23 jaar naar school en/of werk door: • registratie van alle voortijdig schoolverlaters in de drie gemeenten; • terugleiden naar school voor het behalen van de startkwalificatie; • toeleiden naar BBL traject: werken en leren; • uitstroom naar werk na behalen van de startkwalificatie. • De jongere wordt pas uitgeschreven uit de monitor wanneer beide doelstellingen startkwalificatie én werk gerealiseerd zijn. Looptijd november 2005 tot januari 2008 Samenwerkingspartners de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Haren, CWI vestiging Hoogezand en UWV-AG (doelgroep: jongeren met een WAJONG-uitkering). Relatie met andere projecten n.v.t. Financiën en uren € 25.000,Opdrachtnemer CMO Groningen, Breuer Institute.

Werkwijze Uitgangspunt van de partners is om een sluitende registratie en aanpak te realiseren waarbij het uitgangspunt is de vroegtijdig schoolverlater te stimuleren terug te keren naar school. (BOL/BBL) Het behalen van de startkwalificatie staat hierbij voorop. Daarna komt de focus te liggen op uitstroom naar werk. In de ontwikkelde werkwijze is dit principe gerealiseerd door de screening op startkwalificatie te laten plaatsvinden bij het CWI. (de meeste voortijdige schoolverlaters komen via inschrijving bij het CWI in beeld). Geen startkwalificatie betekent: aanmelding bij de jongerencoördinator voor een traject gericht op terugkeer naar school: Schoolfirst. Wel een startkwalificatie betekent: aanmelding bij de Sociale Dienst voor een traject gericht op het vinden van werk: Workfirst. Mocht een jongere zonder startkwalificatie toch kiezen voor een baan dan blijft hij/zij in de monitor zodat bij hernieuwde werkloosheid opnieuw een Schoolfirst traject kan worden ingezet. Activiteiten in 2006 In november 2005 tot april 2006 is de omschreven werkwijze in de praktijk getest en de behaalde resultaten zijn in een rapportage gepresenteerd aan het bestuurlijk overleg. Men heeft de resultaten en de voorgestelde verbeteringen in de werkwijze positief beoordeeld. Daarbij is aangeven dat gestreefd moet worden naar een structurele uitvoering van de sluitende aanpak vanaf januari 2008 bij de samenwerkingspartners. Resultaten In april 2006 is in de rapportage geconstateerd dat alle doelstellingen in de pilotperiode behaald zijn. Op dat moment waren 449 jongeren opgenomen in de monitor. Voor 264 jongeren (81%) was een vervolgtraject in gang gezet. Terug naar school na een half jaar sluitende aanpak: 44 jongeren. In december 2006 is de stand: 101 jongeren terug naar school/BOL en 25 jongeren zijn teruggeleid naar een BBL traject.

91

Vooruitblik In het tweede kwartaal van 2007 wordt op basis van een voortgangsrapportage in het bestuurlijk overleg besluitvorming voorbereid of en hoe invoering vanaf januari 2008 bij de samenwerkingspartners gerealiseerd kan worden.

92

5.4. Maatschappelijk nuttige banen in de gemeente Slochteren Doel Het opzetten van een structuur waarbinnen mensen, met behoud van uitkering, maatschappelijk nuttige werkzaamheden kunnen verrichten die een structureel karakter hebben. De doelgroep bestaat uit mensen met een bijstandsuitkering die wel in staat zijn te werken maar door de afstand tot de arbeidsmarkt (gedurende een aantal jaren tot permanent) niet in staat worden geacht loonvormende arbeid te verrichten. Er wordt een bijdrage geleverd aan de maatschappelijke activering van deze doelgroep en ook aan het versterken van maatschappelijke organisaties die afhankelijk zijn van vrijwilligers. Tevens zal gekeken worden naar de mogelijkheid van het inzetten van personen uit deze doelgroep ter versterking van werkzaamheden in het publieke domein die anders niet verricht worden. Looptijd 2006 -2007 Samenwerkingspartners Stichting Baanvak, Gemeente Slochteren Relatie met andere projecten n.v.t. Financiën en uren 2006 € 5000,Opdrachtnemer Stichting Baanvak

Werkwijze De gemeente Slochteren heeft het in 2005 gestarte traject voor realisatie van een aantal participatiebanen voortgezet. Deelnemers met een WWB (Wet Werk en Bijstand) -uitkering die blijvend zijn aangewezen op een vorm van gesubsidieerde arbeid worden op deze manier in staat gesteld in eigen inkomen te voorzien. Doelstelling van participatiebanen is bestendiging (aan het werk houden). Indien uitstroom kan worden gerealiseerd, zal dat niet worden nagelaten, maar uitstroom is geen hoofddoelstelling. Activiteiten in 2006 4 deelnemers die een bijdrage leveren aan werkzaamheden in het openbare groen. Stichting Baanvak draagt zorg voor de begeleiding. Eén van de deelnemers is door fysieke beperkingen overgeplaatst naar de inpakafdeling van Trio bedrijven. Een vijfde participant is in maart begonnen met een participatiebaan in een zorgcentrum Resultaten Inmiddels is één van de deelnemers doorgestroomd naar een dienstverband bij TRIO-bedrijven. Voor vier andere wordt een re-integratietraject voorbereid. Vooruitblik De deelnemers verrichten het eerste half jaar met behoud van uitkering en onder directe begeleiding van Baanvak werkzaamheden. Na een half jaar krijgen deze deelnemers, bij goed functioneren, een tijdelijke baan aangeboden krijgen in het kader van de WWB, participatiebanen.

93

94

6.

Regio Oldambt

De regio bestaat uit de gemeenten Bellingwedde, Reiderland, Scheemda en Winschoten.

In het gebiedsprogramma zijn vier thema’s opgenomen: 6.1. 6.2. 6.3. 6.4.

Voorbereiding uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Jeugd en jongeren Samenwerking welzijnsinstellingen Vitale dorpen

6.1. Voorbereiding uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) Doel De nieuwe eisen die in het kader van de Wmo worden gesteld, worden afgestemd op de reeds aanwezige steunstee voorzieningen op lokaal niveau. Om dit te realiseren zijn 3 subdoelstellingen gesteld: • Visieontwikkeling op lokaal en regionaal niveau ten aanzien van de WWZ-regie over de wijze waarop vraag en aanbod geregisseerd moet worden. • Professionalisering van de steunstees (front office) • Verdere ontwikkeling van de sociale infrastructuur WWZ (backoffice) Looptijd 2005-2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Bellingwedde, Scheemda, Winschoten en Reiderland, Stichting Welzijn Oldambt (SWO), stichting Mee, Stichting Oosterlengte, CMO Groningen, coördinatoren van de steunstee’s, provincie Groningen, zorginstellingen, woningbouworganisaties en bewonersorganisaties. Relatie met andere projecten Samenwerking met welzijnsinstellingen, vitale dorpen, jeugd en jongeren. Financiën en uren 2006 CMO Groningen € 8.855,SWO € 26.126,INVIS € 10.080,Opdrachtnemers Projectbureau WWZ, CMO Groningen en Stichting Welzijn Oldambt

Achtergrond De gemeenten in het Oldambt hebben voor een groot deel een welzijns-, woon- en zorgstructuur (WWZ-structuur) gerealiseerd in de vorm van steunstees. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning zal in de komende beleidsperiode worden ingevoerd en vraagt om afstemming van wonen, welzijns- en zorgvoorzieningen en de reeds aanwezige steunsteevoorzieningen op lokaal niveau. Werkwijze Uitgangspunt is de reeds bestaande steunstee’s te gebruiken als basis voor de lokale loketten en daaraan verwante WMO prestatievelden. Zoveel mogelijk wordt aangesloten bij de reeds bestaande overlegstructuren. Er is een projectgroep WMO waarin de vier betrokken gemeenten, het CMO en de SWO deelnemen. Activiteiten in 2006 • De Stichting Welzijn Oldambt heeft per gemeente een inventarisatie gemaakt van de manier waarop de verschillende steunstees functioneren. Per gemeente wordt een plan van aanpak gemaakt en uitgewerkt voor onderbrengen van de lokale loketten in het steunsteemodel. • In alle vier de gemeenten wordt gekozen voor een groeimodel. Dit houdt in dat wordt gestart met smalle ondiepe loketten, die in de loop der tijd worden uitgebouwd. • Het informatiesysteem INVIS is geïmplementeerd en wordt verder ingevuld Resultaten Start lokale loketten in Reiderland, Scheemda, Winschoten en Bellingwedde: 1 januari 2007. In Winschoten is ervoor gekozen het lokale loket in het gemeentehuis te vestigen.

95

In de overige gemeenten wordt in het overgangsjaar 2007 verder gewerkt aan de integratie van steunstee’s en lokale loketten. Vooruitblik In 2007 wordt gewerkt aan de verdere ontwikkeling en professionalisering van de steunstee’s. Voor de uitwerking van de WMO prestatievelden wordt in 2006/2007 een regionale aanpak op hoofdlijnen gemaakt, met vertaalslagen naar de verschillende gemeenten. SWO en CMO Groningen nemen hierin het voortouw. Opmerkingen Mogelijk knelpunt is het bekostigen van de personeelskosten en de locaties van lokale loketten en/of steunstee’s.

96

6.2 Jeugd en jongeren Doel Het doen afnemen van de jongerenproblematiek in de regio Oldambt. Om dit te realiseren zijn twee subdoelen gesteld: • jeugdparticipatie praktisch vorm geven door uitbouw van de jaarlijkse regionale jongerenmanifestatie en bijscholing • begeleiding jongeren met uitvalproblemen verbeteren Aan beide subdoelen wordt gewerkt via een aantal concrete projecten. Per subdoel zijn deze projecten beschreven. Eerste subdoel: jeugdparticipatie Jeugdparticipatie praktisch vormgeven door uitbouw van de jaarlijkse regionale jongerenmanifestatie en bijscholing. Looptijd 2005 tot en met 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Bellingwedde, Reiderland, Scheemda en Winschoten, provincie Groningen, kwaliteitsnetwerk jongerenwerk, organisaties die deelnemen aan de jongerenmanifestatie (bijv. Halt, GGD, Algemene Verslavingszorg Groningen en de Krijgsmacht). Relatie met andere projecten Het onderdeel jeugdparticipatie maakt deel uit van het overkoepelende thema jeugd en jongeren in het gebiedsprogramma. Jeugdparticipatie richt zich zowel op de politieke/beleidsmatige vorm als op de maatschappelijke vorm. Er is afstemming met de lokale initiatieven op dit gebied en met de uitvoering van lokale aanpak Jeugd en Veiligheid in gemeenten waarin jeugdparticipatie ook is opgenomen. Financiën en uren 2006 Jongerenmanifestatie € 5 000,BOP Scheemda € 4.350,0,5 uur per week uit de structurele subsidie aan CMO Groningen Opdrachtnemer CMO Groningen en kwaliteitsnetwerk jongerenwerkers Oldambt.

Achtergrond In het vorige gebiedsprogramma is geconstateerd dat de jongerenproblematiek in de regio Oldambt toeneemt. De aanpak uit de vorige periode wordt gecontinueerd en uitgebouwd in het nieuwe gebiedsprogramma. Werkwijze De jongeren in het Oldambt zijn bereid om mee te denken over beleid op concreet niveau. De maatschappelijke participatie is concreet en richt zich bijvoorbeeld op sportactiviteiten (Action Games), muziekactiviteiten, het audiovisuele project Mov(i)e Yourself, culturele en kunstzinnige vormgeving. Dit onderdeel binnen het gebiedsprogramma is gericht op continuering van de regionale jongerenmanifestatie in De Klinker in Winschoten. Deze manifestatie startte in 2004 en vindt sindsdien jaarlijks plaats in het voorjaar. Na de beleidsperiode nemen de gemeenten de manifestatie op in hun gemeentelijk beleid. De organisatie van de jongerenmanifestatie is in handen van de jongerenwerkers uit de vier betrokken gemeenten. Zij betrekken jongeren bij de organisatie en bij de uitvoering ervan (vrijwilligers). CMO Groningen heeft hiervoor een draaiboek ontwikkeld en fungeert sindsdien als een soort vraagbaak voor jongerenwerkers, hiermee is de bijscholing nu in handen van de jongerenwerkers zelf. Die vraagbaakfunctie geldt ook voor andere initiatieven op het gebied van jeugdparticipatie (bijvoorbeeld over lokale jeugddebatten). Activiteiten in 2006 • De jongerenmanifestatie heeft plaats gevonden in Winschoten. • Op 1 januari 2006 zijn de jongerenwerkers uit de vier gemeenten collega’s van elkaar geworden door de fusie tot één regionale welzijnsinstelling (Stichting Welzijn Oldambt). Het kwaliteitsnetwerk is hierdoor

97

•

•

voor een groot deel getransformeerd tot een team jongerenwerk (jongerenwerkers van ’t Schienvat in Reiderland behoren niet tot de regionale welzijnsinstelling). De aanwezige kennis op het gebied van lokale jeugdinitiatieven zal nog beter met elkaar afgestemd worden. SWO en CMO Groningen hebben projectplannen ontwikkeld (met een Europese component) voor een verdere invulling van dit thema in samenwerking met het Yes-forum. In deze plannen zijn 3 lijnen uitgewerkt: communicatie tussen jongeren en vertegenwoordigers van gemeenten; jongeren invloed geven op en betrekken bij eigen buurt/wijk (bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid/ prestatieveld 1 van de WMO); jongeren betrekken bij leefbaarheidsthema's/burgerschap (jongeren zelf actief in samenleving, maatschappelijke stages). In Scheemda is gestart met het uitvoeren van het project ‘BOP’ als pilot. Dit project is een concrete invulling van het lokale plan jeugdparticipatie.

Resultaten • ruim 500 jongeren zijn bereikt met de jongerenmanifestatie voor de regio • door de fusie van het welzijnswerk in de regio is veel meer (regionale) samenhang in activiteiten voor de jeugd ontstaan • er is een samenhangend en breed plan van aanpak voor jeugdparticipatie in de regio ontwikkeld en (deels) in uitvoering genomen Vooruitblik • volgende jongerenmanifestatie in 2007 • uitvoering jeugdparticipatie in alle gemeenten Opmerkingen De organisatie van de jongerenmanifestatie heeft aangegeven dat het tot nu toe beschikbare budget te beperkt is. Daarom is door de Stuurgroep het besluit genomen de bijdrage voor de jongerenmanifestatie te verhogen naar € 6.000,- met ingang van 2007.

98

Tweede subdoel: verbeteren van de begeleiding van jongeren met uitvalproblemen. Looptijd 2005 – 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Bellingwedde, Reiderland, Scheemda, Winschoten, (inclusief de leerplichtambtenaren) provincie Groningen, Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), Stichting Welzijn Bellingwedde, NEON, voortgezet onderwijs, Opmaat, IGSD, sociale dienst Bellingwedde en Regionaal Meld- en Consultatiepunt (RMC). Relatie met andere projecten Het kwaliteitsnetwerk jongerenwerkers wordt bij de ontwikkeling van een samenhangende overlegstructuur betrokken. Financiën en uren 2006 Regionaal jongerenloket, inzet AMW€ 36.532 Neon (t/m/april 2006) € 21.311 Jongerenwerk Bellingwedde : € 5.956 Kengetallenonderzoek € 1.900 uren uit de structurele subsidie van CMO Groningen Opdrachtnemer Stichting Welzijn Oldambt, NEON en CMO Groningen.

Werkwijze Aan het verbeteren van de begeleiding van jongeren met uitvalproblemen wordt op drie manieren gewerkt: 1. Deelname jeugdmaatschappelijk werker aan het jongerenloket. Als er in het traject van het Jongerenloket op weg naar school of werk wordt geconstateerd dat de jongere extra zorg nodig heeft, volgt er een aanmelding bij de jeugdmaatschappelijk werker. De jongere wordt binnen korte tijd uitgenodigd voor een gesprek en er volgt een intake. Na de intake wordt er een hulpverleningsplan opgesteld. Het doel van dit plan is om de obstakels uit de weg te ruimen die de jongere belemmeren op zijn weg terug naar school of werk. 2. Huiskameropvang Blijham (jongerenwerk Bellingwedde). De jongeren de mogelijkheid bieden, om na schooltijd, elkaar te ontmoeten en gezamenlijk activiteiten te ondernemen. Dit onder begeleiding van een jongerenwerker. Deze professional bouwt een vertrouwensband op met de jongeren, waardoor problemen kunnen worden gesignaleerd en er ondersteuning kan worden geboden in het vinden van oplossingen (doorverwijzen waar nodig). 3. Verbetering ondersteuningstructuur randgroepenjongeren in het Oldambt. NEON zal haar ketenaanpak ten aanzien van jongeren met meervoudige problemen op het gebied van wonen, school, financiën, gezinssituatie, verslaving, contact met politie, justitie en hulpverlening inzetten in de gemeenten Reiderland, Winschoten en Scheemda. Tevens wordt gewerkt aan de samenwerking en afstemming tussen het randgroepjongerenwerk en het jongerenwerk. Activiteiten 2006 1. Deelname Jeugd Maatschappelijk Werk aan het regionale jongerenloket: Vanaf januari 2005 wordt een jeugdmaatschappelijk werker ingeschakeld door het jongerenloket als blijkt dat de jongere extra zorg nodig heeft bij de weg naar school en/of werk. In de stuurgroepvergadering van mei 2006 is besloten dat het jeugdmaatschappelijk werk uitbreiding van uren krijgt (van 8 uur naar 24 uur). Deze uren zijn ingezet vanaf 1 september ’06 voor de hulpverlening (caseload bestaat uit 12 jongeren) en voorhet verbeteren van de sluitende aanpak in samenwerking van het jongerenwerk.

99

2. Jongerenwerk Bellingwedde : De tieneropvang in Blijham bereikt een groep van 33 jongeren. Van maandagmiddag tot en met donderdagmiddag komen er dagelijks 6 tot 18 jongeren in een huiskamer bijeen. Door de ontstane vertrouwensband kan de tienerwerkster signaleren en doorverwijzen waardoor overlastsituaties in Blijham verminderen. 3. Verbetering ondersteuningstructuur randgroepenjongeren in het Oldambt. NEON heeft haar ketenaanpak ten aanzien van jongeren met meervoudige problemen op het gebied van wonen, school, financiën, gezinssituatie, verslaving, contact met politie, justitie en hulpverlening tot mei 2006 ingezet in de gemeenten Reiderland, Winschoten en Scheemda. De samenwerking en afstemming tussen het randgroepjongerenwerk en het jongerenwerk is (nog) niet voldoende tot stand gebracht. Vanaf mei 2006 is gekozen voor het ontwikkelen van een regionaal projectvoorstel breed preventief jeugdbeleid door de gemeenten en CMO Groningen. Hierin is samengewerkt met het provinciaal project ‘Aansluiting lokaal jeugdbeleid – provinciale jeugdzorg’ in de provincie Groningen en de sluitende aanpak jongeren in het Oldambt. De gemeenten zijn gestart met het ontwikkelen van een visiedocument voor de regio Oldambt voor de invulling van de 5 gemeentelijke functies informatie, signalering, toeleiding, licht pedagogische hulpverlening en zorgcoördinatie in een integrale sluitende keten. 3.a Stuurgroep sluitende aanpak jongeren Oldambt: Op initiatief van het Regionaal Samenwerkingsverband VO/SVO Noord- en Oost-Groningen (RSNOG), de scholen in het voortgezet onderwijs (VO) en de Provincie Groningen heeft in het voorjaar op basis van een korte inventarisatie bij de uitvoerders van taken op het gebied van de sluitende aanpak voor jongeren een bestuurlijke werkconferentie plaatsgevonden. Tijdens deze bijeenkomst zijn de uitkomsten van de inventarisatie gepresenteerd en besproken. De benoemde knelpunten zijn vervolgens vertaald naar een aanpak met 20 verbeterpunten. Deze verbeterpunten worden onderdeel van het visie-document genoemd onder 3. Resultaten: • In de begeleiding van jongeren met uitvalproblemen zijn dit jaar beduidende stappen voorwaarts gezet. Door het verbeteren van de signalering en het uitbreiden van de hulpverleningscapaciteit bij het jongerenloket komen jongeren sneller in beeld en is de begeleiding verbeterd. • De regionale samenwerking krijgt steeds meer vorm. Door het besluit om een brede visieontwikkeling voor het regionale preventieve jeugdbeleid te starten zijn verschillende ontwikkelingen bij elkaar gebracht (onderwijs, jongerenloket, zorgbeleid, WMO, 5 gemeentelijke taken Jeugdzorg). Hierdoor is een integrale aanpak mogelijk gemaakt. Vooruitblik Een brede regionale visie op het jeugdbeleid voor 0-23 jarigen wordt gepresenteerd.

100

6.3

Samenwerking Welzijnsinstellingen

Doel Het fuseren van de welzijnsinstellingen in Oldambt waardoor een meer efficiënte, professionele en adequate dienstverlening geboden wordt aan de inwoners en de vier gemeenten van het Oldambt.

Achtergrond Welzijnsinstellingen in de regio hebben hun krachten gebundeld door op te gaan in één grote welzijnsorganisatie per 1 januari 2006. Dit levert een kwaliteitsimpuls voor het welzijnswerk in de regio.

Looptijd 2005 - 2008

Werkwijze De betrokken welzijnsinstellingen werken middels een plan van aanpak aan de fusie die in opdracht van de stuurgroep gerealiseerd moet worden per 1 januari 2006. In de loop van 2005 zijn ook Stichting Peuterspeelzalen Winschoten en Stichting Netwerk Kinderopvang Reiderland meegenomen in de fusie.

Samenwerkingspartners Stichting Welzijn Bellingwedde, Stichting Binding Scheemda, Stichting Peuterspeelzaalwerk Oldambt te Scheemda, Stichting Netwerk Reiderland, Stichting Regenboog Winschoten, Stichting Welzijn Ouderen Winschoten, Bureau Vluchtelingen & Nieuwkomers Oldambt. In later stadium Stichting Peuterspeelzalen Winschoten en Stichting Netwerk Kinderopvang Reiderland. Relatie met andere projecten Voorbereiding uitvoering WMO en jeugd en jongeren. Financiën en uren 2006 N.v.t. Opdrachtnemer De betrokken welzijnsinstellingen.

Activiteiten in 2006 In 2006 zijn geen activiteiten meer uitgevoerd. De betrokken 7 organisaties zijn vanaf januari 2006 gefuseerd en werken nu samen onder naam Stichting Welzijn Oldambt. Resultaten Per 1 januari 2006 is de fusie een feit en daarmee één welzijnsorganisatie voor het Oldambt gerealiseerd. Stichting Welzijn Oldambt is een zelfstandige werkstichting die deel uitmaakt van de fiscaal juridische eenheid "Het Oude Ambt" met daarnaast nog twee werkstichtingen, namelijk de stichting Kinderopvang Oost Groningen en de stichting Maatschappelijke Dienstverlening Oldambt. Stichting Welzijn Oldambt werkt met ondersteuning van een centrale facilitaire dienst voor Het Oude Ambt en werkt met zes clusters. Deze clusters zijn: Opbouwwerk, Jeugd en Jongerenwerk, Vrijwilligerswerk en re-integratie, WWZ en Welzijn Ouderen, Bureau Vluchtelingen & Nieuwkomers en peuterspeelzalen.

101

6.4 Vitale dorpen Doel Met dit thema wordt gewerkt aan de volgende twee doelen: 1. Het betrekken van burgers bij de voorbereiding en uitvoering van de ontwikkeling van de Blauwe Stad. 2. Het uitvoeren van onderdelen van dorpsvisies, wat betreft het ontwikkelen van multifunctionele centra. Looptijd Ad 1. 2005 – 2008 Ad 2. 2005 – 2008 Samenwerkingspartners Gemeenten Bellingwedde, Reiderland Scheemda, Winschoten, provincie Groningen, CMO Groningen, Ring Blauwe Stad. Relatie andere projecten In de werkateliers van Qui Vive in de gemeente Reiderland (in opdracht van de Ringcommissie Blauwe Stad) en de uitvoering van multifunctionele accommodaties moet zowel rekening gehouden worden met de ontwikkelingen bij het thema Voorbereiding invoering WMO als met het thema Jeugd en Jongeren. Financiën en uren 2006 Inzet CMO in Winschoten en Scheemda vanuit de structurele 0,4 fte van het gebiedsprogramma Opdrachtnemer (2005) Qui Vive , CMO Groningen en Stichting Binding Scheemda.

Achtergrond Het platteland wordt allang niet meer alleen door boeren gebruikt voor hun broodwinning, maar ook door burgers als een goede plek om te wonen en te recreëren. Investeren in de plattelandsgemeenschappen is van belang, zodat steden en dorpen in de regio vitaal blijven. Werkwijze Doelstelling 1: voorbereiding en uitvoering Blauwe Stad In Reiderland zijn in opdracht van de Ringcommissie Blauwe Stad door de begeleidende organisatie Qui Vive werkateliers opgezet om de initiatieven van burgers en ondernemers verder vorm te geven. De welzijnsorganisatie Netwerk Reiderland heeft in dit kader de ondersteuning van burgers voor haar rekening genomen. Doelstelling 2: multifunctionele accommodaties (mfa) Bij de vier gemeenten is door CMO Groningen eerst een inventarisatie gemaakt, welke accommodaties in aanmerking komen en welke doelstellingen de gemeente nastreeft met de ontwikkeling van deze accommodaties. In de gemeente Scheemda heeft het dorp Westerlee met hulp van de lokale welzijnsinstelling Stichting Binding Scheemda een dorpsvisie geformuleerd. Aangemelde projecten bij CMO Groningen zijn: 1. Winschoten: multifunctionele accommodaties Bomenbuurt. In de wijk Bomenbuurt van gemeente Winschoten is door CMO Groningen onderzocht of er draagvlak is voor een MFC met een steunstee en een peuterspeelzaal. 2. Scheemda: Brede school in Midwolda/Oostwold. CMO Groningen is eind 2005 gestart met, in nauwe samenwerking met de projectleider Brede School, het formuleren van een kadernota Brede School voor de gemeente Scheemda. Activiteiten 2006 • Reiderland: De werkateliers zijn afgerond. Centrale thema’s zijn de ruimtelijke toekomst in relatie tot de Blauwe Stad en de daarbij horende voorzieningen. In de bijeenkomsten van de werkateliers is gewaarschuwd voor nieuwe sociale

102

• •

•

contrasten in de gemeente Reiderland door de komst van de Blauwe Stad. Winschoten: In de wijk bomenbuurt van gemeente Winschoten is door CMO Groningen onderzocht of er draagvlak is voor een MFC met een steunstee en een peuterspeelzaal. In de regio Oldambt wordt gewerkt aan een verdere stimulering van MFC ‘s (bijv. Brede School). De Brede School is bij uitstek een instrument dat geschikt is om aan de vitaliteit van plattelandsgemeenschappen te werken. In de gemeente Scheemda heeft CMO Groningen, in nauwe samenwerking met de projectleider Brede School, gewerkt aan de kadernota Brede School. Er heeft een heroriëntatie plaats gevonden op het thema vitaal platteland. Voor het vervolg zijn verschillende voorstellen gedaan om de dorpen en kernen in de regio samen met de bewoners leefbaar te houden. De Stichting Welzijn Oldambt heeft een voorstel voorgelegd hoe het opbouwwerk hieraan een belangrijke bijdrage kan leveren. Over dit voorstel wordt in 2007 een besluit genomen.

Resultaten Zie hiervoor bij activiteiten 2006. Vooruitblik In 2007 zal de aandacht voor de leefbaarheid van de regio in de dorpen en kernen vooral samen met de bewoners behouden moeten blijven. Voorzieningen dichtbij huis, dorpsraden en veel interactie tussen overheid en bewoners zijn daarbij sleutelbegrippen. De ontwikkelingen in het kader van de Blauwe Stad zullen hierbij nadrukkelijk een rol spelen.

103

104

7.

Regio G6-gemeenten

Aangesloten gemeenten: Delfzijl, Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Stadskanaal, Veendam, Winschoten. Overige samenwerkingspartner: GGD Groningen

Het programma bevat de volgende thema's: 7.1 Ontwikkeling Lokaal Sociaal Beleid / Implementatie 7.2 Participatie minderheden 7.2.a De ontwikkeling van het Kennisnetwerk Multicultureel Groningen en de ontwikkeling van de website Multicultureeel Groningen 7.2.b De implementatie van de ‘voorpost’ gezondheidszorg, multiculturele cliëntondersteuning in de buurt, de allochtone zorgconsulent naar Gronings model. 7.2.c Laagdrempelige taal- en sociaal-culturele activiteiten voor allochtone vrouwen 7.3 Agenda Expertise-Uitwisseling

105

106

7.1 Ontwikkeling Lokaal Sociaal Beleid / implementatie Heel de buurt’-aanpak bij wijkgericht werken Gemeenten: Delfzijl, Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Stadskanaal, Veendam, Winschoten Doel De ontwikkeling van lokaal sociaal beleid, waarbij in de uitvoering gebiedsgericht/ wijkgericht gewerkt wordt vanuit een in het gebied/de wijk verankerd gelijkwaardig samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband bestaat uit: bewoners, maatschappelijk middenveld, gemeente en betrokken professionele instellingen en organisaties. Dit samenwerkingsverband (wijkplatform, wijkteam, kerngroep) bepaalt gezamenlijk de agenda voor de wijk (wijkvisie/wijkplan). Specifiek aandachtspunt hierbij is de ontwikkeling van de rol van de gemeente als regisseur lokaal sociaal beleid. Looptijd 2005-2008 Samenwerkingspartners G6-gemeenten, bewonersorganisaties, maatschappelijk middenveld, woningcorporaties, welzijnsinstellingen, politie, onderwijsinstellingen, organisaties werkzaam op het bied van zorg en hulpverlening etc. Relatie met andere projecten. Zie overige gebiedsprogramma’s: participatie van burgers, bewoners of cliënten, ontwikkeling van dorps- en wijkvisies, dorps-/wijkcentra, wonen-zorg-welzijn voor ouderen en andere kwetsbare groepen, ontwikkeling van lokaal gezondheidsbeleid en Oggz-beleid, Wmo beleid, ontwikkeling lokaal loket WWZ, de ontwikkeling van dorps- en wijkveiligheidsplannen. Financiën en uren CMO Programmamanagement G6 programma 12 uur per week / 0.33 fte Opdrachtnemer De opdrachtnemer voor het programmamanagement is CMO Groningen. De opdrachtnemers voor de lokale uitvoeringsprogramma’s zijn de deelnemende gemeenten.

Werkwijze Het project wordt gecoördineerd door het bestuurlijke overleg G6-programma, dat geadviseerd wordt door het ambtelijke overleg G6programma Lokaal Sociaal Beleid. Het project bestaat uit zes deelprojecten, die lokaal worden aangestuurd. De lokale projecten beschikken over onafhankelijk gepositioneerde projectleiders. De uitvoering van de lokale projecten gebeurt op basis van jaarlijkse werkplannen. Deze worden door de samenwerkingspartners in de lokale stuurgroepen gezamenlijk opgesteld. De deelnemende gemeenten leggen via het jaarverslag verantwoording af over de voortgang van het uitvoeringsprogramma en de inzet van middelen. De jaarlijkse werkplannen en jaarverslagen worden aan de provincie Groningen aangeboden voor de jaarlijkse toekenning van provinciale middelen. Het programmamanagement G6-programma faciliteert het bestuurlijke en ambtelijk G6overleg, ondersteunt de lokale uitvoering en bewaakt de procedures. Activiteiten Het programmamanagement G6 programma, organiseert en faciliteert het bestuurlijk en ambtelijk G6 overleg, geeft organisatorisch en inhoudelijk vorm aan het provinciaal G6-projectleidersoverleg, ondersteunt en adviseert lokale stuurgroepen. Lokaal Sociaal Beleid geeft inhoud aan de werkbegeleiding van lokale projectleiders in de uitvoeringspraktijk en bewaakt de lokale uitvoering tegen de achtergrond van de kaders gesteld in het provinciaal beleidsplan welzijn en zorg 2005-2008. Resultaten Het G6 bestuurlijk overleg vergadert twee keer in 2006. Het G6 ambtelijk overleg vergadert drie keer in 2006. Het G6 projectleidersoverleg is vier keer gehouden De individuele werkbegeleiding op locatie is in principe eens per 6 week.

107

De algemene resultaten van het G6-programma zijn: • Het programma is in 6 gemeenten l operationeel in 22 wijken. • De lokale uitvoering kent onderling verschillen. Het basisprincipe van de Heel-de-buurt-aanpak is als rode draad echter zeer herkenbaar. • De rol van de gemeente als regisseur LSB kent grote verschillen in visie en uitvoering. • De ontwikkelingen rond de Wet Maatschappelijke Ondersteuning worden steeds meer integraal onderdeel van de lokale G6-programma’s. • De gemeente Winschoten heeft een succesvol model voor wijkgericht werken ontwikkeld dat binnen het G6-programma en daarbuiten in de belangstelling staat. Deze werkwijze is in 2006 geëvalueerd en wordt op basis van de resultaten voortgezet • De gemeente Delfzijl heeft, in goed overleg besloten, de regie voor het Lokaal Sociaal Beleid weer voor de volle 100% op zich te nemen. In eerdere fasen van het grootschalig wijk-en stadsvernieuwingsproces is de regie op LSB gedeeld met de Ontwikkelingsmaatschappij Delfzijl (OMD). In 2006 heeft de gemeente Delfzijl de werkwijze Regie op Lokaal Sociaal Beleid (LSB) ontwikkeld en geïmplementeerd. Hierbij is gekozen voor het werken met, binnen de gemeentelijke organisatie, onafhankelijk gepositioneerde regisseurs. De gemeente heeft de regie LSB ingezet voor de gehele gemeente door middel van gebiedsregie voor de dorpen (Noord en Zuid) en de stedelijke kern van Delfzijl-Zuid en wijkregie voor 4 wijken met speciale aandacht. • De gemeente Groningen heeft de afstemming in de wijkregie verbeterd door de instelling van een interne regiegroep waaraan deelnemen: de dienst ROEZ/stadsdeelcoördinatie,de dienst OCSW, Stichting STIEL/Opbouwwerk en het programma-management G6 programma/CMO Groningen. In de drie van de vier Heel de buurt-wijken is inmiddels een kerngroep actief, waarin bewonersvertegenwoordigers, betrokken instellingen en organisaties en de gemeente samenwerken. In Beijum-Oost gaat de samenwerking steeds beter. De participatie van bewonersvertegenwoordigers is toegenomen. Ook in Beijum-Oost wordt gewerkt aan de instelling van een kerngroep, waardoor de afstemming en samenwerking onder regie van de gemeente verbeterd zal worden. • De gemeente Veendam implementeert de succesvolle wijkaanpak van de wijk Noord/Oude AE nu in andere wijken, waarbij de bestaande structuur van (wijk)beheergroepen wordt ingebed in deze aanpak. Inmiddels zijn wijkplatforms gevormd in de wijken Buitenwoel en Sorghvliet. Wildervank is in ontwikkeling. De gemeente geeft op deze manier inhoud aan een op resultaatgerichte samenwerking op wijkniveau, waarbij de gemeente duidelijk de regievoerder is en bewoners(vertegenwoordigers) actief participeren • De gemeente Stadskanaal heeft de gemeentelijke structuurvisie geactualiseerd. Het intensiveren van het wijkgericht werken heeft hierin nadrukkelijk de aandacht. Dit geldt met name voor de wijk Maarsstee, waar een wijkvernieuwingsplan in ontwikkeling is. Het bewonersplatform Maarsstee levert hieraan een actieve bijdrage. • De gemeente Hoogezand-Sappemeer heeft het G6 programma in de aandachtswijken sterk gericht op het versterken van de participatie van burgers in het algemeen en van kwetsbare groepen in het bijzonder. De uitvoering van het programma richt zich op het versterken van ‘de gezonde buurt’. Het project ‘Voorpost gezondheidszorg, multiculturele cliëntondersteuning in de buurt naar Gronings model’ is succesvol afgesloten en structureel verankerd in het lokaal loket WWZ. De ontwikkeling van de ‘Voorpost gezondheidszorg’ is met het oog op de implementatie in andere gemeenten beschreven in de CMO publicatie ‘Stel gerust een vraag’. Daarnaast is nadrukkelijk aandacht geweest voor de bestrijding van huiselijk geweld, mede op initiatief van de Turkse Culturele Vereniging. Naast het protocol huiselijk geweld dat in werking treedt na formele melding heeft de gemeente nadrukkelijk ook aandacht besteed aan de grote groep gevallen van huiselijk geweld die (nog) niet gemeld of gesignaleerd wordt (landelijk onderzoek laat zien dat slechts 6-10 % van de gevallen gemeld worden). De gemeente HoogezandSappemeer heeft hiertoe, in het kader van het G6 programma, het project ‘Praten in Vertrouwen’ ontwikkeld Evaluatieonderzoek G6 programma/ LSB –wijkgericht werken. In opdracht van de provincie Groningen/bestuurlijk overleg G6-programma is een evaluatieonderzoek uitgevoerd naar de waardering en de resultaten van het G6-programma/LSB - wijkgericht werken vanaf 1999, start project Heel de buurt, tot heden. Dit onderzoek is uitgevoerd door de RUG, faculteit

108

sociologie onder supervisie van het CMO Groningen (afstudeeropdracht). De uitkomsten van dit onderzoek zijn begin 2007 worden gepresenteerd. Vooruitblik / opmerkingen Het G6-programma is een succesvol programma waarin gemeenten en provincie effectief samenwerken. Aan het eind van deze beleidsperiode is dit programma acht jaar in uitvoering, voorafgegaan door het proefproject Heel de buurt (1999). De komende jaren zal de werkwijze G6-programma/LSB - wijkgericht werken, verder worden versterkt en uitgebreid in de deelnemende gemeenten. Belangrijk hierbij is het algemene doel om de sociale samenhang in wijken, buurten en dorpen te versterken en te behouden. De activiteiten zullen naast inzet op de thema’s ‘schoon, heel en veilig’ gericht worden op de sociale problematiek. Steeds meer activiteiten hebben sterke binding met de lokale ontwikkelingen in het kader van de Wmo. Betrokken partijen als woningcorporaties, politie, onderwijs, zorg en hulpverleningsinstellingen etc. voelen zich steeds meer gezamenlijk verantwoordelijk voor versterken van de sociale samenhang in wijken en buurten, waarbij speciale aandacht is voor kwetsbare groepen. Hierbij wordt nadrukkelijk een beroep gedaan op regiefunctie van de gemeente.

109

7.2 Participatie Minderheden 7.2.a Kennisnetwerk Multicultureel Groningen Doel Het doel van het Kennisnetwerk Multicultureel Groningen is de vorming van een netwerk met front office voor multi-etnische vraagstukken en activiteiten voor stad en provincie Groningen. Kennisvragers - individuele burgers, professionals, organisaties en overheid kunnen hier terecht om kennis over en ervaring op deze terreinen uit te wisselen. Vanuit het kennisnetwerk worden verbindingen wordt gelegd tussen verschillende activiteiten die er in de regio plaatsvinden. Dit netwerk zal worden ondersteund door een te ontwikkelen digitaal ‘ loket’ ,www. Multicultureel Groningen. Een interactief, vraaggestuurd informatiesysteem op internet voor de gebruiker. Looptijd 2005-2008 (daarna afhankelijk van de kaders gesteld in het provinciaal beleidsprogramma welzijn en zorg 2009-2012) Samenwerkingspartners GGD Groningen, Stichting MJD (gemeente Groningen), Stichting SII (gemeente Delfzijl), Stichting Compaen (gemeente Veendam), Stichting De Oude Ulo (gemeente Leek), Stichting De Boschpoort (gemeente Winschoten), gemeente Groningen, provincie Groningen en CMO Groningen. Wat betreft het separate traject van de ontwikkeling van de website zijn de samenwerkingspartners: MJD, GGZ Groningen, Humanitas, CMO Groningen. Relatie met andere projecten In principe met alle projecten, activiteiten, programma’s die op welke wijze dan ook in aanraking komen met aspecten van de multiculturele samenleving, omgaan met diversiteit en interculturalisering, inburgering, wetgeving etc Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Het G6-programma Participatie Minderheden wil een bijdrage leveren aan gemeentelijke beleidsontwikkeling en lokale projecten die de participatie van migranten (oudkomers en nieuwkomers) in de Nederlandse samenleving bevorderen. Het jaar 2006 staat in het teken van de verdere uitwerking van G6-programma Participatie Minderheden in uitvoeringsprogramma’s. Werkwijze In oktober 2005 is het Kennisnetwerk Multicultureel Groningen officieel van start gegaan. Het netwerk heeft inmiddels vorm gekregen door het betrekken van de lokale partners zoals vermeld onder het kopje ‘samenwerkingspartners’ . Het netwerk wordt op dit moment verankerd door het maken van werkafspraken en het aangaan van een samenwerkingsovereenkomst. Activiteiten in 2006 Naast de bereikbaarheid van het Kennisnetwerk Multicultureel Groningen bij de Stichting MJD en het CMO Groningen is het netwerk verder uitgebouwd, met regionale ‘front offices’ bij de lokale samenwerkingspartners. Er is een plan van aanpak gemaakt voor de ontwikkeling van www. Multicultureel Groningen. Er zijn in dit kader gesprekken gevoerd met ictbedrijven en offertes uitgebracht. Resultaten Kennisnetwerk Multicultureel Groningen is operationeel in samenwerking met lokale en provinciale partners. Website Multicultureel Groningen is in ontwikkeling. Vooruitblik Het kennisnetwerk Multicultureel Groningen heeft in 2006 de eerste fases van ontwikkeling en uitbouw afgerond. In 2007 zal het Kennisnetwerk Multicultureel Groningen bekendheid gegeven worden. In 2007 zijn in het provinciaal budget participatie minderheden middelen beschikbaar voor de ontwikkeling van de website. Verwacht wordt dat deze website na de zomer 2007 operationeel zal zijn.

110

Opmerkingen Het provinciaal budget G6 programma participatie minderheden is de enige financieringsbron voor de uitvoering van het programma. Het provinciaal budget dat na aftrek van personele verplichtingen overblijft voor de financiering van activiteiten is te gering om zelfstandig programma’s of projecten in uitvoering te nemen. Co-financiering van externe partijen is nodig. Deze situatie vraagt veel overleg en vergt (te) veel tijd.

111

7.2.b De implementatie van de ‘voorpost gezondheidszorg’, multiculturele cliëntondersteuning in de buurt, de allochtone zorgconsulent naar Gronings model. Looptijd 2006-2007 Samenwerkingspartners CMO Groningen, GGD, Gemeenten Delfzijl, Hoogezand-Sappemeer, Veendam, Project ‘Voorpost Gezondheidszorg' Relatie met andere projecten WMO, Lokaal Loket WWZ Financiën en uren 2007 Projectplan gereed. Financieel geen dekking. Zoektocht naar externe financiers voor ontwikkelingstraject.

Achtergrond In de Groningse gemeente HoogezandSappemeer functioneert sinds 2002 een ‘voorpost gezondheidszorg’. Deze voorpost bestaat uit een allochtone zorgconsulent, die wordt bijgestaan door een aantal vrijwilligers van allochtone afkomst. Doel van de voorpost is de toegankelijkheid van de zorg-, hulp- en dienstverlening te verbeteren voor alle inwoners van Hoogezand-Sappemeer en in het bijzonder voor inwoners van allochtone afkomst. Aanleiding tot de start van de voorpost gezondheidszorg vormden de vele communicatieproblemen tussen Nederlandse hulpverleners en allochtone patiënten/cliënten, die ontstaan door taalbarrières, uiteenlopende verwachtingspatronen (bijvoorbeeld over de rol van artsen en hulpverleners) en verschillen in gezondheidsbeleving. Na een periode waarin het zoeken was naar een effectieve invulling, levert de voorpost sinds begin 2005 duidelijke resultaten op. De gemeente en betrokken maatschappelijke organisaties en instellingen zijn van mening dat de voorpost helpt de communicatiekloof tussen (allochtone) inwoners en professionals in de zorg te verkleinen en (daarmee) de zelfredzaamheid van de cliënten te vergroten. Dit is reden om de voorpost in HoogezandSappemeer verder te ontwikkelen, èn om een dergelijke functie in het leven te roepen in de gemeenten Delfzijl en Veendam. Het onderhavige projectplan beschrijft hoe dit gerealiseerd zal worden. Resultaat De projectperiode van de 'voorpost gezondheidszorg , multiculturele cliëntondersteuning in de buurt’ in de gemeente HoogezandSappemeer is in 2006 afgerond. De gemeente Hoogezand-Sappemeer heeft deze functie inmiddels structureel verankerd in het Lokaal Loket WWZ. Met het beëindigen van de projectperiode is de CMO publicatie ‘Stel gerust uw vraag’ verschenen, waarin de procesbeschrijving van de ontwikkeling, alsmede de werkwijze van de ‘Voorpost gezondheidszorg’ is opgenomen. Deze publicatie is bedoeld als handreiking bij de ontwikkeling van een vergelijkbare voorziening in andere gemeenten. De gemeenten Delfzijl en Veendam hebben inmiddels interesse getoond.

112

.7.2.c Laagdrempelige taal- en sociaal-culturele activiteiten voor allochtone vrouwen Samenwerkingspartners Gemeenten Delfzijl, Hoogezand-Sappemeer, Stadskanaal, Veendam, Winschoten, GGD Groningen, ROC Noorderpoortcollege, SWD Delfzijl, Stichting SII Delfzijl, Prisma Hoogezand, Compaen, Veendam, Welstad, Stadskanaal, Regenboog, Winschoten. Stand van zaken Dit programma is op dit moment in ontwikkeling. Na een eerste inventarisatie kwam een aantal doelgroepen in beeld die vroeg om een verdere verkenning en uitwerking. 1. Niet-bereikte, niet-ingeburgerde vrouwen. Hierbij gaat het om vrouwen die nog nooit Nederlandse taallessen hebben gevolgd. Veelal zijn dit vrouwen die vanwege ziekte, psychische problemen, zwangerschap of zorg voor jonge kinderen een ontheffing van de inburgeringsplicht hebben gekregen. Bij deze categorie vrouwen is de drempel om naar school te gaan vaak ook hoog vanwege de sociaal-culturele omstandigheden waarin ze verkeren (man vindt lessen niet nodig; vrouw verkeert in sociaal isolement, etc). 2. Vrouwen die taallessen hebben gevolgd, maar niveau 2 niet hebben gehaald. Naar schatting haalt tenminste 40% van de allochtone vrouwen niet niveau 2 binnen de tijd die daarvoor staat. Het betreft vrouwen die niet gemakkelijk leren. Omdat hun taalniveau beperkt is, komen ze niet in aanmerking voor reguliere sociale activering. Als ze stoppen met Nederlandse les gaat hun taalvaardigheid steeds verder achteruit. 3. Kansrijke vrouwen, die niveau 2 hebben gehaald, maar niet verder kunnen Vaak is het de thuissituatie (kinderen, financiën, houding man) die vrouwen belemmert verder te leren. Hierbij is ook aan de orde welke keuzes in het gezin worden gemaakt. De vrouwen kunnen ondersteund worden bij hun rol daarin. (‘Hoe bespreek je het met je man? Hoe regel je het thuis? enzovoorts). Vrijwilligerswerk is voor deze vrouwen vaak wel mogelijk, maar daarmee blijven ze vaak onder het niveau dat ze zouden kunnen halen. Resultaat. Het uitvoeringsprogramma is inmiddels gereed en is modulair van karakter. De gemeenten kunnen afhankelijk van de lokale vraag modules uit het uitvoeringsprogramma activeren. Project Plaza Migranta: Middels een gebundelde aanvraag van de G6-gemeenten is een subsidieaanvraag voor het project Plaza Migranta bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gehonoreerd. Plaza Migranta wordt in 2007 uitgevoerd. Het onderstaande projectplan is ontwikkeld door de gemeente Groningen en zal vanaf januari 2007 uitgebreid worden met de overige 5 gemeenten in het G6-programma. Voor de gemeenten Delfzijl, Hoogezand-Sappemeer, Stadskanaal, Veendam en Winschoten zal lokaal met samenwerkingspartners een projectorganisatie worden opgezet. Het project Plaza Migranta, de banenbeursvloer voor allochtone vrouwen, kent een viertal speerpunten: 1. zoveel mogelijk werkzoekende allochtone vrouwen opsporen en begeleiden naar een baan; 2. opbouwen van een pool van mentoren/coaches, gericht op het ondersteunen van allochtone vrouwen bij het netwerken op zoek naar betaald werk; 3. zoveel mogelijk vacatures voor allochtone vrouwen boven tafel halen; 4. de speerpunten 1 en 3 matchen op de banenbeursvloer in 2007.

113

Ad 1. - Waar vinden we de vrouwen? Inventariseren via: Sultanes, Amazones, Jasmijn, MJD, CWI, UWV, Alfa-College, Noorderpoort, Platform Diversiteit en Arbeidsmarkt en de Sociale Dienst. - Wat willen de vrouwen (sector, parttime/fulltime, etc)? Per vrouw registreren wat ze willen en kunnen (formulier CWI). - Wat hebben de vrouwen nodig om zich te presenteren / solliciteren? Aanbieden van een traject inclusief korte video-opname. Planning: Doelstelling:

januari 2007 t/m 1 april 2007 inventarisatie (CWI-formulier) omvat 100 vrouwen met een passend traject

Ad. 2. - De deelnemers aan het project volgen een training om te leren netwerken en om een persoonlijk netwerk op te bouwen. Daarnaast leren ze hoe ze op een andere manier om kunnen gaan met het combineren van arbeid- en zorgtaken. Planning: Doelstelling:

1 april 2007 t/m 15 juli 2007 allochtone vrouwen in staat te stellen tot een betere afstemming van privé en werk

Ad 3. - Waar vinden we de banen? Verzamelen via: KvK, MKB, CWI, PMOG, Lyonsclub, Rotary en natuurlijk via contacten met de individuele werkgevers: UMCG, Martiniziekenhuis, RUG, gemeenten, Thuiszorg, etc. - Wat zoeken de werkgevers? Daadwerkelijk inventariseren van de vacatures. - Organiseren van netwerkbijeenkomsten met als doel werkgevers en werknemers kennis met elkaar te laten maken; - Rondetafelgesprekken organiseren met College van B/W en werkgevers om de noodzaak van diversiteitsbeleid onder de aandacht te brengen; Planning: Doelstelling:

januari 2007 t/m december 2007 100 vacatures

Ad 4. - Het maken van matches. - Het organiseren van de banenbeursvloer: waar daadwerkelijk sollicitanten en werkgevers aan elkaar worden voorgesteld en mogelijk matches wordt gemaakt; waar bedrijven zich kunnen presenteren als maatschappelijk betrokken onderneming. - PR en Marketing. - Eindrapportage. - Overdracht. Planning: Doelstelling:

januari 2007 t/m december 2007 50 vacatures zijn vervuld

114

Follow up Na afloop van het project willen we evalueren of deze manier van matchen effectief is geweest. De neerslag van deze evaluatie wordt gepresenteerd in een overdrachtsdossier. We willen voorkomen dat de geselecteerde matches een kort leven beschoren is en daarom willen we de resultaten borgen door middel van een aanbod van coaching op de werkvloer. Hiervoor zal een nieuwe projectaanvraag worden gemaakt. Voor het project “Plaza Migranta” wordt een Comité van Aanbeveling gevormd. Hiervoor zijn gevraagd en hebben hun medewerking inmiddels toegezegd: - mw. I. Brouwer, oud politica, adviseur Diversiteit Twijnstra & Gudde - dhr. H. Alders, commissaris van de Koningin in Groningen - mw. M. Carrilho, ondernemer, Zwarte Zakenvrouw Nederland 2005 - dhr. J. Wallage, burgemeester van Groningen - mw. D. Doesburg, ondernemer Financiers Plaza Migranta: - Ministerie van SZW - NAM BNW - Je Maintiendrai - VSB Fonds - Provincie Groningen Opdrachtnemer Plaza Migranta: Gemeente Groningen en provincie Groningen (G6 programma) Penvoerder: CMO Groningen Begeleiding uitvoering: Programma-coördinatie G6 Programma CMO Groningen Projectleider: Margriet van der Kleij, Stichting Jasmijn Projectmedewerkers: Snjeska Meijboom, CMO groningen Marjorie Mathilda, CMO Groningen Opmerking uitvoering G6 programma participatie minderheden Als het gaat om de participatie van migranten in onze samenleving laat de financiering van gerichte programma’s te wensen over. Structureel zijn er te weinig middelen beschikbaar. Externe cofinanciering genereren vereist een bodem in de financiering van samenwerkingspartners. Problemen signaleren, kansen willen benutten en plannen maken is niet het probleem. Het motiveren van betrokkenen gaat ook goed. Echter het verkrijgen van financieel draagvlak onder kansrijke plannen in middelgrote gemeenten is een even onzeker als het winnen van de hoofdprijs in de loterij, waarbij bij voortduring de afweging gemaakt moet worden ten aanzien van de inzet van menskracht en het te verwachten resultaat.

115

7.3 Agenda Expertise-uitwisseling Gemeenten Delfzijl, Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Stadskanaal, Veendam, Winschoten Thema Uitwisseling van ervaringen en expertise tussen gemeenten Doel Het elkaar onderling op de hoogte brengen van de voortgang van het G6 programma aan de hand van lokale ontwikkelingen. Looptijd 2006 Samenwerkingspartners: G6 gemeenten, lokale samenwerkingspartners als woningcorporaties, GGz , GGD, lokale welzijnsinstellingen. Relatie met andere projecten. Afhankelijk van het onderwerp, de behoefte en wensen worden deelnemers van buiten het G6 programma betrokken. Financiën en uren 2006 De G6 gemeenten hebben ten behoeve van de Agenda Expertise-uitwisseling gezamenlijk een budget, groot, €. 30.000,-, beschikbaar gesteld voor de duur van de beleidsperiode 2005-2008. Elk van de deelnemende gemeenten levert aan dit budget een bijdrage van €. 5000,Het CMO Groningen is budgethouder. Ondersteuning G6 programmamanagement 10 uur/wk = 0,33 fte – provinciaal budget Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond. In 2006 is in het kader van de G6 Agenda Expertise-uitwisseling tussen gemeenten ervaring, informatie en expertise uitgewisseld gekoppeld aan reguliere overlegsituaties, de organisatie van werkconferenties en de uitgave van de G6 Nieuwsbrief Werkwijze Gekoppeld aan het reguliere vergaderschema van het bestuurlijk overleg, het ambtelijk overleg en het projectleidersoverleg worden speciale thema’s behandeld, werkconferenties georganiseerd en werkbezoeken afgelegd. Activiteiten in 2006 G6 bestuurlijk overleg HoogezandSappemeer : wijkvernieuwing Noorderpark-Margrietpark, sociaal wijkbeheer, GGz wijkaanpak, nieuwbouwproject voor huisvesting kwetsbare burgers, rol woningcorporatie (Volksbelang) m.b.t. sociaal investeren in wijken en buurten. Expert-meeting monitoring: Op verzoek van de G6 gemeenten is een expert-meeting georganiseerd over het onderwerp “monitoring als gemeentelijk beleidsinstrument”. Gemeenten hebben behoefte aan de bundeling van reeds bestaande monitoren waar nodig uitgebreid met specifieke lokale informatie, die als beleidsinstrument kan dienen voor de ontwikkeling van gemeentelijk beleid. Gemeente Hoogezand-Sappemeer: Presentatie resultaten ‘Voorpost Gezondheidszorg, multiculturele cliëntondersteuning in de buurt’ en de CMO publicatie “Stel gerust uw vraag”. Deze publicatie beschrijft het proces van ontwikkeling en de werkwijze van de ‘Voorpost gezondheidszorg’ in de gemeente Hoogezand-Sappemeer. Deze publicatie is een handreiking bij de implementatie van vergelijkbare functies in andere gemeenten.

116

Nieuwsbrief G6 programma. In 2006 is gestart met het regelmatig laten verschijnen van de nieuwsbrief G6 programma. De G6 Nieuwsbrief is in 2006 drie keer verschenen in een oplage van 1100 exemplaren. Door middel van deze nieuwsbrief worden ervaringen, activiteiten en nieuwe ontwikkelingen in de lokale G6 programma’s belicht, middels een hoofdartikel, een artikel ‘uitgelicht’ en kort nieuws uit de G6-locaties. De nieuwsbrief is als communicatiemiddel binnen het G6 programma enthousiast ontvangen. Resultaten De gemeenschappelijke betrokkenheid op elkaars lokale projecten binnen het G6 programma is versterkt. Van elkaar leren, ervaringen uitwisselen. Monitor als gemeentelijk beleidsinstrument: Na de expert-meeting is een G6 werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de G6 gemeenten, geformeerd met als opdracht een samenhangende monitor te ontwikkelen die effectief als instrument voor gemeentelijke beleidsontwikkeling. Bij deze werkgroep zijn in een later stadium vertegenwoordigers van organisaties (GGD, regiopolitie) betrokken, die nu reeds monitoren uitvoeren ten behoeve van gemeenten. De werkgroep wordt ondersteund door de afdeling onderzoek van het CMO Groningen en de afdeling onderzoek en statistiek van de gemeente Groningen. Afhankelijk van besluitvorming in het bestuurlijk overleg G6 programma zal deze monitor voor uitvoering beschikbaar zijn na de zomer 2007. Nieuwsbrief G6 programma: De G6 Nieuwsbrief is in 2006 drie keer verschenen Vooruitblik In 2006 continueren we binnen het G6 programma deze werkwijze uitgaande van de vragen die naar voren komen uit de G6 gemeenten.

117

118

8.

Speerpunt Jeugd en Veiligheid

Het speerpunt ‘Jeugd en Veiligheid’ wordt provinciebreed uitgevoerd en bestaat uit de volgende thema’s/projecten: 8.1. Ondersteuning Arrondissementaal Platform Jeugdcriminaliteit (APJ) 8.2. Implementatie gemeentelijk actieplannen ‘Jeugd en Veiligheid’ 8.3. Begeleiding en adviseren lokale netwerken 12+ 8.4. Jongeren, school en veiligheid 8.5. Vroegsignalering, begeleiding en doorverwijzing risicojongeren en first-offenders 8.6. Aansluiting Jeugdbeleid – Jeugdzorg

8.1 Ondersteuning Arrondissementaal Platform Jeugdcriminaliteit (APJ) Doel Algemeen: • verminderen van het aantal jongeren dat met politie/justitie in aanraking komt; • verminderen van recidive. Doel deelproject: In het APJ bewerkstelligen van een integrale aanpak van jeugdcriminaliteit door op provinciaal niveau afstemming en samenwerking te realiseren tussen organisaties die zich bezighouden met de preventie en bestrijding van jeugdcriminaliteit in de provincie Groningen. Looptijd 2005 t/m 2008. Samenwerkingspartners Deelnemers APJ: Openbaar Ministerie, Provincie, Vereniging Groninger Gemeenten (VGG), Regiopolitie, HALT, Raad voor de Kinderbescherming, Reclassering Nederland, 't Poortje, Bureau Jeugdzorg, Base-groep, CMO Groningen. Relatie andere projecten Afstemming met projecten aanpak schoolverzuim/voortijdig schoolverlaten, verder met alle andere onderdelen van het speerpunt ‘Jeugd en Veiligheid’. Financiën en uren 2006 Inzet CMO 2 uren per week: € 8.200,Onderzoek ‘Perspectief bieden’: € 883,75 Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Het Arrondissementaal Platform Jeugdcriminaliteit (APJ) bestaat sinds 1999 ten behoeve van onderlinge afstemming bij de integrale aanpak van de jeugdcriminaliteit in de provincie Groningen. De provincie is als agendadeelnemer betrokken bij het Arrondissementaal Justitieel Beraad en heeft naast haar betrokkenheid als participant ook een rol in de organisatie van het APJ. De provincie heeft in de beleidsperiode 2002-2004 (evenals het Openbaar Ministerie en de politie op hun eigen terrein) inzet geleverd op het specifiek preventieve deel van de aanpak ‘Jeugd en Veiligheid’ in gemeenten. Het coördinatieteam van Openbaar Ministerie, regiopolitie Groningen en provincie (CMO Groningen) heeft o.a. als taak het APJ te voorzien van informatie, voorstellen in te dienen en te ondersteunen bij organisatie en uitvoering van activiteiten. De provinciale samenwerking in het platform wordt geconcretiseerd in een jaarlijks activiteitenprogramma, met daarin aandacht voor preventieve, curatieve en repressieve activiteiten. De inzet van de provincie ten behoeve van het APJ wordt in de periode 2005 - 2008 voortgezet. Werkwijze De ondersteuning van de afstemming en samenwerking in het APJ krijgt gestalte door: Het in beeld houden van wat elke ketenpartner doet in de aanpak van de jeugdcriminaliteit en dit samenbrengen in het beleidsplatform. Het signaleren van knelpunten in de projectuitvoering en voorstellen doen voor verbetering mede uitgaande van nieuwe ontwikkelingen.

119

Het inhoudelijk voorbereiden van en deelnemen aan de vergaderingen van het beleidsplatform. Het inhoudelijk voorbereiden en redigeren van jaarlijkse voortgangsrapportages en actieplannen t.b.v. overzicht en verantwoording. Activiteiten in 2006 Het beleidsplatform jeugdcriminaliteit is in 2006 in versmalde samenstelling - de trekkers van de afgesproken actiepunten - drie keer bijeen geweest. De volgende onderwerpen kwamen aan de orde: • Evaluatie van de Integrale aanpak jeugdcriminaliteit in de provincie Groningen 1999 - 2005. CMO Groningen heeft in 2005 het evaluatieonderzoek ‘Perspectief bieden’ uitgevoerd. In 2006 werden de resultaten gepresenteerd. In de APJ-vergaderingen is het (concept)rapport uitvoerig besproken. Er is vooral veel aandacht besteed aan de interpretatie van de cijfers die afkomstig waren van het Openbaar Ministerie, de Regiopolitie en Halt Groningen. • Voorbereiding en uitvoering van een expertmeeting naar aanleiding van het evaluatieonderzoek ‘Perspectief bieden’, bedoeld om nieuwe actiepunten voor de komende jaren te bespreken. • Afstemming met het Arrondissementaal Justitieel Beraad (de justitiepartners). • Verschijnen voortgangsrapportage 2005 inclusief actieplan 2006. • Voortgang op de verschillende actiepunten uit het actieplan: 1. Lokaal beleid Jeugd en Veiligheid; 2. Handhaving leerplichtwet; 3. Jongeren, school en veiligheid (gezonde en veilige school); 4. Aanpak risicojongeren en first-offenders; 5. Aanpak 12-minners; 6. Ouders betrekken; 7. Gerichte aanpak veelplegers; 8. Vernieuwing strafmethoden: implementatie Echt Recht. Het voortbestaan van het beleidsplatform jeugdcriminaliteit is in 2006 uitvoerig onderwerp van bespreking geweest. Het OM was aanvankelijk van mening dat ingezet moest worden op versterking van met name de jeugd-justitieketen, ten koste van de brede aanpak met gemeenten en provincie. Uiteindelijk is besloten de keuze voor een brede, integrale driesporenaanpak (preventie, hulpverlening en repressie) te handhaven. Voor 2007/2008 wordt gekozen voor een beperkt aantal thema's, die in een 3-sporenaanpak zullen worden uitgevoerd. In de periode 1999-2006 heeft het accent vooral gelegen op het inrichten en uitbouwen van de drie sporen naast elkaar; het is nu tijd voor een daadwerkelijke integrale aanpak in de uitvoering. Resultaten • Het Arrondissementaal Platform Jeugdcriminaliteit blijft voortbestaan als samenwerkings- en afstemmingsplatform waarin gekoerst wordt op een integrale preventieve, curatieve en repressieve aanpak van de jeugdcriminaliteit in de provincie Groningen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het preventieve spoor, de provincie voor het curatieve spoor (de jeugdzorg en jeugdbescherming), het OM voor het repressieve spoor en de jeugd-justitieketen. • De deelnemende organisaties beraden zich verder over het vraagstuk m.b.t. de sturing en stategische afspraken rond afstemming en samenwerking; hierbij wordt door de provincie aansluiting gezocht bij de ontwikkelingen in het kader van het procesmanagement jeugdzorg. • Aan de expertmeeting over het onderzoeksrapport ‘Perspectief bieden’- feitelijk een miniconferentie - deden tegen de veertig personen mee, afkomstig uit vele verschillende organisaties op het brede terrein van de (preventie van) jeugdcriminaliteit. De belangrijkste uitkomst was dat er meer aandacht besteed moet worden aan: - nazorg na detentie en na verplichte hulpverlening; jongeren moeten na terugkeer in de samenleving goed opgevangen worden om recidive te voorkómen; - de leeftijdsgrenzen; integrale aanpak jeugdcriminaliteit moet gericht zijn op de leeftijd 0-24 jaar. Instellingen die de grens nu leggen bij 18 jaar zouden die moeten kunnen oprekken voor de doelgroep tot 24 jaar; - ouders moeten meer bij de aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdoverlast betrokken worden; - actieve(re) informatie-uitwisseling tussen instellingen die met jongeren werken, vooral over goodpractices en de sociale kaart. • Voortgang op de actiepunten: voortgangsrapportage 2005 en actieplan 2006 (zie voor resultaten ook 8.2 t/m 8.5). • Afstemming werkprocessen tussen diverse ketenpartners op het gebied van voorkomen schoolverzuim en handhaving leerplichtwet.

120

• • • •

Meer bekendheid bij de jeugdagenten met de afspraken rond de aanpak van 12-minners. Er is een rapportage opgesteld m.b.t. de ouderbetrokkenheid en er zijn verbeterpunten geformuleerd. Er is een consequente aanpak van minderjarige veelplegers ontwikkeld en beschreven. Verkorting doorlooptijden in de jeugdstrafrechtketen.

Vooruitblik In 2007 wordt de gezamenlijke integrale aanpak jeugdcriminaliteit van de deelnemende organisaties aan het APJ voortgezet. Er wordt een actieplan voor 2007/2008 opgesteld, waarbij rond een aantal thema's een gezamenlijke integrale aanpak wordt uitgewerkt en in uitvoering genomen. Er vindt afstemming plaats met de ontwikkelingen rond de trajecten die door het procesmanagement jeugdzorg in gang worden gezet.

121

8.2 Ondersteuning gemeenten/instellingen bij de uitvoering beleid Jeugd en Veiligheid Doel Algemene doelen: • verminderen van het aantal jongeren dat met politie/justitie in aanraking komt; • verminderen van recidive. Verder geoperationaliseerd naar het deelproject: (Doen) uitvoeren van de actieplannen ‘Jeugd en veiligheid’ in de Groninger gemeenten die in de beleidsperiode 2002-2004 zijn ontwikkeld. Looptijd 2005 t/m 2008. Samenwerkingspartners Gemeenten, jeugd- en jongerenwerk, provincie Groningen afdeling jongerencommunicatie, Partoer, STAMM, Forum (landelijk instituut voor multiculturele ontwikkeling), Landelijk Centrum Opbouwwerk (LCO), Huis voor de Sport. Relatie met andere projecten Bij de uitvoering van gemeentelijk beleid Jeugd en Veiligheid wordt voortdurend afstemming gezocht met projecten gericht op de aanpak van schoolverzuim, voortijdig schoolverlaten en de aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg. Er is tevens afstemming met de ‘jeugdprojecten’ binnen de gebiedsprogramma’s, zoals ontwikkeling van algemeen integraal jeugdbeleid en het versterken van het jeugd- en jongerenwerk. Ervaringen uit het landelijke project ‘Innovatie en Kwaliteitsverbetering Jongerenwerk’ (LOJIK) zijn verspreid om de kwaliteit en de positie van het jeugd- en jongerenwerk te versterken. Financiën en uren 2006 Ureninzet CMO: 16 uren per week vanuit de structurele formatie van CMO Groningen. Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond De provincie gaat in de beleidsperiode 20052008 door met het speerpunt ‘Jeugd en Veiligheid’. Inzet is het versterken van het gemeentelijke (preventieve) jeugdbeleid en het bevorderen van een integrale aanpak van de jeugdproblematiek. In de periode die achter ons ligt zijn vrijwel alle gemeenten in de provincie achtereenvolgens aan de slag gegaan met hun jeugdbeleid en daarna met het ontwikkelen van een ‘Plan van aanpak Jeugd en Veiligheid’: vrijwel 100% van de Groninger gemeenten heeft inmiddels lokaal preventief jeugdbeleid ontwikkeld en 80% van de Groninger gemeenten heeft een ‘Plan van aanpak Jeugd en Veiligheid’. In deze beleidsperiode wordt ingezet op ondersteuning en advies aan gemeenten en uitvoeringsinstellingen om deze actieplannen daadwerkelijk ten uitvoer te brengen. Werkwijze De ondersteuning wordt op drie manieren aangeboden aan gemeenten/instellingen: a) verzamelen en verwerken van actuele cijfers voor de gemeente ten behoeve van de lokale werkgroep Jeugd en Veiligheid; b) bijwonen (en met gemeenten voorbereiden) van de lokale werkgroep Jeugd en Veiligheid op uitnodiging van de gemeente; c) ondersteuning bij de regie en uitwerking van het lokale actieplan Jeugd en Veiligheid. De begeleiding vanuit CMO Groningen vindt plaats op verzoek van de gemeente/instelling zelf. Activiteiten in 2006 In 2006 heeft CMO Groningen in de volgende gemeenten de lokale werkgroepen Jeugd en Veiligheid bijgewoond en van advies gediend. Deze werkgroepen komen gemiddeld zo’n twee keer per jaar bij elkaar: - Bedum - Reiderland. In Reiderland is besloten de werkgroep J&V op te heffen en een Netwerk 12+ op te richten. Daarin worden jongeren die met politie in aanraking komen, besproken en indien nodig wordt hulpverlening/begeleiding op gang gebracht. In het Netwerk 12+ nemen deel: politie, (randgroep)jongerenwerk, gemeente, algemeen maatschappelijk werk.

122

Daarnaast zijn in de volgende gemeenten trajecten uitgevoerd: - Bedum - Haren - Hoogezand-Sappemeer - Oldambt (Bellingwedde, Reiderland, Scheemda, Winschoten) Bedum: In de gemeente Bedum zijn verschillende ontwikkelingen op het gebied van integraal jeugdbeleid. Binnen het gebiedsprogramma Noord Groningen is twee jaar lang een pilot geweest om een jongerenwerker aan te stellen en de gemeente heeft eind 2006 toegezegd deze aanstelling structureel over te nemen. CMO Groningen neemt dit feit mee in de advisering over de actualisering van het integraal jeugdbeleid. Grote delen van het lokale actieplan J&V zijn uitgevoerd en in 2006 is het actieplan geëvalueerd. Alle projecten op het gebied van jeugd zijn in 2006 steeds meer met elkaar geïntegreerd. Haren: In 2006 is CMO Groningen benaderd om een expertmeeting te organiseren vanwege de toegenomen jeugdoverlast in Haren. De opbrengst van deze expertmeeting, in feite een verbeterprogramma voor de aanpak van de overlast in Haren, is voor verdere uitvoering opgepakt in de lokale regiegroep jeugd. Hoogezand-Sappemeer: De gemeente Hoogezand-Sappemeer wil het convenant De Veilige School (voortgezet onderwijs, 2002) en het actieplan J&V uit 2003 evalueren. CMO Groningen is gevraagd deze evaluatie uit te voeren. Vanwege personele wisseling van beleidsmedewerker jeugd in deze gemeente heeft het traject even stilgelegen. De evaluatie zal in het voorjaar van 2007 worden uitgevoerd. Oldambt (Bellingwedde, Reiderland, Scheemda, Winschoten): In de lokale actieplannen Jeugd en Veiligheid van de betrokken gemeenten is jeugdparticipatie een belangrijk actiepunt. In het kader van het gebiedsprogramma is in 2006 besloten om het thema ‘jeugdparticipatie’ regionaal op te pakken. Hoe maak je de participatie structureel en waar liggen raakvlakken met de WMO. CMO Groningen heeft samen met de gemeenten, de betrokken uitvoerende organisaties en met de provincie een plan van aanpak ontwikkeld waarin alle lokale initiatieven op het gebied van jeugdparticipatie met elkaar afgestemd zijn. De drie pijlers zijn: politieke/beleidsmatige participatie, sociale participatie en activering van jongeren. In 2007 vindt verdere concretisering van het laatste onderdeel plaats. Resultaat: overdraagbaarheid van projecten tussen de gemeenten onderling , profiteren van ieders expertise, meer afstemming tussen de diverse vormen van participatie. In 2006 is een éénmalig beroep op CMO Groningen gedaan om het project Begeleid Kamer Bewonen in het Oldambt met betrokken partijen te structureren. Aanleiding hiervoor was het feit dat hierover (hulp)vragen van jongeren kwamen bij het maatschappelijk werk en jongerenwerk. Telefonisch consult/voorlichting: naast bovengenoemde begeleidingstrajecten zijn vragen op het gebied van Jeugd en Veiligheid telefonisch beantwoord. Lezing jeugd en veiligheid: in Siddeburen is een lezing gegeven voor de vrouwenvereniging De Passage over jeugd en veiligheid. Landelijk traject kwaliteitsverbetering jongerenwerk, LOJIK In 2006 is het landelijke traject kwaliteitsverbetering jongerenwerk afgerond. CMO Groningen heeft de vier landelijke bijeenkomsten met adviseurs jeugdbeleid van CMO’s bijgewoond. Hier is kennis met elkaar uitgewisseld en deze kennis is weer overgebracht naar jongerenwerkers in de provincie Groningen. Eind 2006 is besloten om de bijeenkomsten te verbreden naar breed jeugdbeleid (3 bijeenkomsten in 2007). Eén van de thema’s is verharding/radicalisering van de jongeren. Jeugdparticipatie/Europees programma Jeugd/noordelijke samenwerking De WMO en het Europees Programma Jeugd stimuleren initiatieven op het gebied van jeugdparticipatie. Deze ontwikkeling sluit nauw aan bij de wensen van gemeenten om jongeren meer te betrekken bij en meer inspraak te geven op hun eigen leefomgeving. Er gebeurt momenteel veel op het gebied van jeugdparticipatie en CMO Groningen heeft dan ook nauwe afstemming heeft gezocht met verschillende actoren in dit veld: o.a. de provincie Groningen (jongerencommunicatie), STAMM CMO Drenthe, International Centre van het Ministerie van VWS, het YES-forum en jongeren communicatiebureaus in de provincie. CMO Groningen verzamelt en bundelt de informatie en koppelt deze direct terug naar gemeenten (en provincie) en naar welzijnsinstellingen. In december 2006 is een voorlichtingsbijeen-

123

komst geweest voor uitvoerende organisaties in het (on)mogelijkheden van het Europese programma Jeugd.

noorden

van

Nederland

over

de

Resultaten • De uitvoering van lokale actieplannen gaat gestaag door. In minimaal zes gemeenten is gerichte ondersteuning geboden bij de uitvoering van activiteiten. • Er is een totaal aanpak ontwikkeld voor structurele jeugdparticipatie met een regionale invalshoek. Deze aanpak wordt in de regio Oldambt als eerste ingezet. • In Reiderland is een Netwerk 12+ van start gegaan. • Jongerenwerkers en gemeenten in de provincie zijn goed op de hoogte van landelijke ontwikkelingen in het jeugdbeleid. • In een aantal regio’s is een goede wisselwerking ontstaan tussen het gebiedsprogramma en het provinciale speerpunt Jeugd en Veiligheid. Vanuit het gebiedsprogramma wordt dan een verbreding of verdieping ingezet van activiteiten, die voortkomen uit actieplannen Jeugd en Veiligheid (gemeente Eemsmond - digitale jeugdraad, gemeente Bedum, Oldambt). Vooruitblik • In Bedum komt in 2007 een nieuw actieplan Jeugd en Veiligheid, maar dan vanuit de brede invalshoek “jeugd”. De lokale werkgroep J&V vormt zich om tot een adviesgroep ‘Jeugd’ voor de gemeente (operationeel in 2007). • In 2007 worden in Oldambt de eerste twee onderdelen van de totale aanpak ‘structurele jeugdparticipatie’ uitgevoerd. Op basis van de opgedane ervaringen is aanscherping mogelijk van deze aanpak op de desbetreffende onderdelen. De aanpak komt uiteindelijk beschikbaar op de website www.jongereninformatie.nl (die in 2007 on line gaat). • In de gemeente Hoogezand-Sappemeer wordt het convenant De Veilige School (voortgezet onderwijs, 2002) en het actieplan J&V uit 2003 geëvalueerd. • Te verwachten is dat in 2007 meer gemeenten hun activiteiten/actieplannen J&V van de afgelopen jaren willen evalueren en actualiseren. In 2006 is de gerichte inzet op jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit omgebogen naar een meer preventieve aanpak van de jeugdproblematiek in het kader van de WMO, de inrichting van de 5 gemeentelijke taken van preventief jeugdbeleid en de aansluiting met de provinciale jeugdzorg. • Gemeenten en instellingen vinden verharding/radicalisering onder de jeugd een belangrijk thema. In 2007 inventariseert het LOJIK (landelijk) alle aanwezige interventiemethodes op dit onderwerp. Daarmee ontstaan handvatten voor organisaties in de praktijk.

124

125

8.3 Ontwikkelen methodiek en protocol voor lokaal ‘netwerk 12+’, gericht op signalering en toeleiding naar hulpverlening van jongeren met problemen Doel Algemene doelen: • verminderen van het aantal jongeren dat met politie/justitie in aanraking komt; • verminderen van recidive. Verder geoperationaliseerd naar het deelproject: Implementeren van de werkwijze en het protocol voor een lokaal ‘netwerk 12+’ gericht op signalering en oplossing van problemen bij jongeren van 12-24 jaar; zowel voor individuen als groepen met (dreigende) politiecontacten. In het protocol is vastgelegd wat het doel is van het netwerk, de werkwijze, ieders taak en inbreng en de wijze waarop gegevens worden geregistreerd. Looptijd 2005 t/m 2008. Samenwerkingspartners Gemeenten, politie, jeugd- en jongerenwerk, voortgezet onderwijs, algemeen maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg, jeugdgezondheidszorg (GGD). Relatie andere projecten In het speerpunt ‘Jeugd en Veiligheid’ wordt afstemming gezocht met projecten ten behoeve van de aanpak van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten die in opdracht van de RMC’s en samenwerkingsverbanden VO/VSO worden uitgevoerd. Financiën 2006 € 39.800 Opdrachtnemer CMO Groningen.

Achtergrond Gemeenten hebben vaak in hun actieplan ‘Jeugd en Veiligheid’ opgenomen, dat zij een ‘netwerk 12+’ willen realiseren. In die gemeenten wordt - in samenspraak met de gemeente en de instellingen - een goed functionerend netwerk tot stand gebracht. Werkwijze Binnen het speerpunt ‘Jeugd en Veiligheid’ is in de beleidsperiode 2002-2004 in 80% van de gemeenten in de provincie Groningen een inventarisatie naar de stand van zaken op het terrein van ‘Jeugd en Veiligheid’ gedaan. Vervolgens zijn er gemeentelijke actieplannen opgesteld rond dit thema. In een groot aantal van de gemeenten kwam in de actieplannen onder andere naar voren, dat een overlegstructuur rond problematiserende jongeren van 12 jaar en ouder zou moeten worden opgezet. Dit werd het ‘netwerk 12+’ genoemd. In deze beleidsperiode werd tevens een werkwijze en protocol ontwikkeld. Bij de implementatie van de werkwijze in verschillende gemeenten wordt de volgende aanpak gehanteerd: • doornemen lokaal actieplan ‘Jeugd en Veiligheid’ in overleg met gemeente; • inventarisatie (mogelijke) deelnemende partijen aan een netwerk 12+; • beleggen centrale bijeenkomst met gemeente en alle betrokken partijen; • bewerken van standaard protocol naar lokale situatie; • starten van ‘netwerk 12+’ en begeleiden van eerste bijeenkomsten van netwerk (indien gewenst). In 2005 is een informatiepakket samengesteld waarin de meest gestelde vragen van gemeenten rond het ontwikkelen van een netwerk beantwoord worden. Gemeenten ontvangen dit pakket als ze een beroep doen op de begeleiding van CMO Groningen. Activiteiten in 2006 • De gemeente Reiderland heeft een netwerk 12+ opgericht met behulp van de Stichting Welzijn Oldambt. Deze stichting coördineert tevens het netwerk 12+ in Bellingwedde.

126

• •

•

In 2006 hebben de gemeenten geen beroep meer gedaan op begeleiding bij het opzetten van een netwerk 12+. Het veld is verzadigd. Verbetering van de kwaliteit vraagt nog wel aandacht. CMO heeft zich in 2006 gericht op de kwaliteitsverbetering van de zorgnetwerken voor jeugdigen en ouders, waaronder ook de netwerken 12+ vallen. Er is een provinciale werkgroep bijeen geroepen, waarmee knelpunten in de werkwijze van zorgnetwerken zijn geformuleerd. Dit heeft geleid tot een adviesnotitie ‘Kwaliteitsverbetering zorgnetwerken’ die aan alle zorgnetwerken is toegestuurd. Deze notitie voorziet zeer in de behoefte van deelnemers aan zorgnetwerken; het biedt een handvat om de werkwijze te verbeteren. Daarnaast is een tweetal provinciale themabijeenkomsten georganiseerd over privacyregels: de mogelijkheden en onmogelijkheden bij het bespreken van individuele jeugdigen in een zorgnetwerk.

Resultaten • In de gemeente Reiderland is een netwerk 12+ van start gegaan. • In totaal hebben in 2006 17 gemeenten (68%) een Netwerk 12+. • De notitie ‘Kwaliteitsverbetering zorgnetwerken’ met daarin verheldering van de functies netwerkcoördinatie, casemanagement en zorgcoördinatie is verschenen en beschikbaar. • Deskundigheidsbevordering bij netwerkdeelnemers over privacyregels en -wetgeving. Vooruitblik 2007 Gemeenten zijn (in het kader van de WMO) meer en meer bezig hun zorgnetwerken voor de jeugd te verbeteren en goed op elkaar af te stemmen. De inzet daarbij is om met efficiënte netwerken de totale leeftijdsgroep te bereiken en een gemeentedekkende infrastructuur te realiseren. Kwaliteitsverbetering en afstemming van de bestaande netwerken is voor 2007 en 2008 een belangrijk aandachtspunt. NETWERKEN 12+ STAND VAN ZAKEN 31 DECEMBER 2006 Gemeente Regio Centraal Groningen

Netwerk 12+

Doel + coördinator

Deelnemers netwerk

5 wijknetwerken 12+, verenigd in het ZAR (Zorg Afstemming Risicojongeren)

Doel: -signaleren van problemen -individuele hulp coördineren en afstemmen

-gemeente (OCSW, Sozawe) -GGD -politie -MJD -Bureau Jeugdzorg -Basegroep -Halt -Reclassering -Leger des Heils reclassering -AJL -MEE -VNN -Humanitas -Nidos -Stiel -ABCG -Chr. Scholengemeenschap -Werkmaatschappij Openbaar - Onderwijs -Gomaruscollege -Bolster

Coördinator: gemeente

127

Haren

Hoogezand Sappemeer

Jeugdpreventie-overleg Netwerk 12-23 jarigen

- Zorgnetwerk Jeugd 0-23

Doel: -signalen groepen jongeren bespreken; -uitvoering op elkaar afstemmen - individuele casuïstiekbespreking

Coördinator: maatschappelijk werk Noordermaat Doel: signalering en oplossen van problemen van en door jongeren van 12 jaar en ouder, zowel gericht op individuen als op groepen met (dreigende) politiecontacten.

- vindplaatsgericht jongerenwerker van Prisma - buurten jeugdagent -leerplichtambtenaar -AMW Noordermaat - Maartenscollege - Zernikecollege Er wordt contact onderhouden met de zorgnetwerken in het voortgezet onderwijs Het overleg wordt verbonden aan de interne zorgstructuur op scholen en aan het randgroepjongerenwerk.

Coördinator: GGD Slochteren

geen

Regio Noord

Netwerk 12+

Appingedam

geen

Bedum

Straathoekoverleg 12+

Doel + coördinator

Deelnemers netwerk

Doel: afstemming politie, gemeente en welzijnswerk gericht op individuele en op groepen jongeren Coördinator: St. Welzijn Bedum jongerenwerkster

St. Welzijn Bedum (jongerenwerk) politie (jeugd en buurtagent) gemeente

Delfzijl

Geen apart Netwerk 12+. Is geïntegreerd in preventie-unit voortgezet onderwijs De Marne geen Eemsmond geen Loppersum geen Ten Boer Netwerk 12+ Coördinator: gemeente Winsum geen Regio Wes- Netwerk 12+ Doel + coördinator Deelnemers netwerk terkwartier Grootegast Vangnet 12+ Doel: Signaleren problemen - Gemeente bij groepen jongeren - Jongerenwerk - Politie Coörd. gemeente - ? Marum geen Leek

GRUP-overleg

Doel: Aanpak jongerenproblematiek zowel individueel als groepsgericht om uitval of achterstand te voorkomen. En het ontwikkelen van beleidsvoorstellen. Coördinator: gemeente -

Gemeente Randgroepjongerenwerk Ulo (jongerenwerk/sociaal cultureel werk) Politie (Regio Politie) Op afroep RSG De

128

Zuidhorn

Overleg 12+

Regio Oldambt Bellingwedde

Netwerk 12 +

Borgen Doel: signaleren problemen Gemeente bij groepen jongeren Jongerenwerk Politie Coörd. gemeente ? Doel + coördinator Deelnemers netwerk

Signaleringsnetwerk 12+ Doel: signaleren jongeren Bellingwedde met problemen, afstemmen met andere disciplines en hulpverleners, een gezamenlijke aanpak formuleren (zowel individuele jongeren als groepen)

Reiderland

Netwerk 12+

Coördinator: St. Welzijn Oldambt Doel: Zie bij Bellingwedde

Scheemda

Netwerk 12+

Coörd.: St. Welzijn Oldambt Doel: zie bij Bellingwedde

Coördinator: St. Binding Geen apart Netwerk 12+ zie hieronder Bellingwedde, Sluitende aanpak jonge- Doel: consult, afstemming, Reiderland, ren (netwerk 16+) formuleren nieuwe aanpak, Winschoten bevorderen samenwerking en Scheemda Coördinator: St. Opmaat

-

Voortgezet onderwijs GGD AMW Leerplichtambtenaar Politie St. Welzijn

Winschoten

Regio VMP

Netwerk 12+

Veendam

Regiegroep 12+ (slapend) Lokaal Overleg Overlast Doel: centraal meldpunt (LOO) waar burgers terechtkunnen met klachten van overlast, Lokaal Meldpunt Over- waaronder overlast veroorlast zaakt door jeugd. LOO is eigenlijk geen Netwerk 12+ , is niet specifiek gericht op jeugd

Menterwolde

Doel + coördinator

Leerplichtambtenaar RMC Randgroepjongerenwerk - CWI - JOP/Regenboog Deelnemers netwerk -

-

-

Pekela

Coördinator: Jan Brouwer, beleidsmedew. gemeente Menterwolde Jeugd en Veiligheid 12+ Doel: Jongeren die overlast (Lokaal overleg 12+) veroorzaken of crimineel gedrag vertonen dan wel risicojongeren zijn (spijbelgedrag) en waarvoor geen adequate zorg is, weer zorg bieden. Met als uiteindelijk doel: jongeren weer naar school of naar arbeidsmarkt.

-

Werkwijze: case management -

gemeente (meldpunt overlast, welzijn & jeugdbeleid, bestuurszaken) Halt GGz Politie (stadswacht & buurtagent) St. Compaen (randgroepjongerenwerk) SGBA woningbouw Voortgezet Onderwijs Bureau Jeugdzorg AMW (op afroep) Leerplichtambtenaar Politie RMC Randgroepjongerenwerk Jongerenwerk Halt Woningbouwver. Acantus Sociale Dienst

129

Coördinatie: gemeente Regio Netwerk 12+ Stadskanaal / Vlagtwedde Stadskanaal Vangnet 12+

Vlagtwedde

Signaleringsnetwerk 12+

Doel + coördinator

Deelnemers netwerk

Doel: het signaleren en oplossen van jongerenproblemen, zowel gericht op individuen als op groepen Coördinator:gemeente -

Welstad (jongerenwerk en maatschappelijk werk) Regio Politie Bureau Jeugdzorg Noorderpoortcollege Ubbo Emmius Halt O.M. Wooncom Gemeente (leerplicht en schuldhulpverlening)

Doel: signaleren en oplossen van problemen van (individuele) jongeren. Coördinator: gemeente

St. Welzijn Vlagtwedde (jongerenwerkplus) Regio Politie AMW Gemeente (leerplicht + afdeling welzijn) Op afroep (ook tekenen convenant): - Bureau Jeugdzorg - Woningbouwstichting - O.M. - Halt Op afroep (niet in convenant) - VNN - CWI

130

131

8.4 Jongeren, school en veiligheid Doel Algemene doelen: • Verminderen van het aantal jongeren dat met politie/justitie in aanraking komt • Verminderen van recidive Verder geoperationaliseerd naar het deelproject: • Structurele inbedding van de thema’s gezondheid en veiligheid in het beleid van scholen voor Voortgezet Onderwijs (VO). • Totstandkoming van plannen van aanpak op basis van de aanbevelingen uit de rapportages ‘Gezonde en veilige School’ op de deelnemende scholen. • Implementatie van de methodiek ‘Peermediation’ op twee scholen voor VO in de provincie. Looptijd 2005 t/m 2008. Samenwerkingspartners Gemeenten, politie, voortgezet onderwijs, Haltbureau, ambulante verslavingszorg, jeugdgezondheidszorg/GGD, RMC-coördinatie. Relatie andere projecten In het speerpunt ‘Jeugd en Veiligheid’ wordt afstemming gezocht met de projecten ten behoeve van de aanpak van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Financiën 2006 6 scholen Jongeren, school en veiligheid: € 21.000 Peermediation: € 13.260 Opdrachtnemer CMO Groningen, onderaannemers zijn het Halt-bureau Groningen en de GGD Groningen

Achtergrond Scholen voor voortgezet onderwijs blijken te worstelen met het ontwikkelen van beleid en concrete actieplannen op schoolniveau in het kader van veiligheid in en om de school. Niet alleen de fysieke veiligheid is hierbij aan de orde, maar ook onderwerpen als risicogedrag, gezondheid, leerlingenparticipatie, ouderbetrokkenheid, opvoedingsondersteuning, zorgtrajecten m.b.t. schoolverzuim, psychosociale problematiek en voortijdig schoolverlaten. In navolging van de ‘Gezonde en Veilige School’ in de gemeente Groningen zijn Halt Groningen en de GGD in de beleidsperiode 2002-2004 gevraagd de daarbij behorende succesvolle werkwijze aan te bieden aan scholen in het voortgezet onderwijs in de provincie Groningen, onder de naam ‘Jongeren, School en Veiligheid’. Vanaf eind 2002 tot en met het schooljaar 2004-2005 hebben 18 scholen/locaties deelgenomen. In de nieuwe beleidsperiode kunnen gedurende twee schooljaren nog 12 scholen participeren. De aandacht wordt gericht op scholen uit gemeenten waar nog niets is gebeurd. Daarmee komt het totaal aantal bereikte scholen/locaties op 30. Bij het uitvoeren van de actieplannen worden ook andere partijen die een taak hebben op het terrein van ‘Jeugd en Veiligheid’ (zoals o.a. de jeugdagenten, de verslavingszorg, leerplicht, hulpverlening) betrokken. Peermediation Onderdeel van een actieplan 'Jeugd en Veiligheid' kan zijn het stimuleren van leerlingenparticipatie op school met als doel grotere betrokkenheid van leerlingen bij de school. Dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan een veiliger klimaat in de school. In de kalenderjaren 2005 en 2006 is in dat kader op twee VOscholen een pilot ‘Peermediation’ van start gaan. Hierbij wordt gestimuleerd dat leerlingen zelf, onder begeleiding van tot peermediators geschoolde leerlingen, onderling hun conflicten oplossen. Bij voldoende resultaat en belangstelling van scholen wordt daarna op 6 andere scholen de methodiek geïntroduceerd. Werkwijze Het Halt-bureau en de GGD nemen op de deelnemende scholen het diagnose-instrument ‘Waar staat mijn school als het om veiligheid

132

gaat’ (de veiligheidsmatrix) af onder het personeel en de ‘veiligheidsthermometer’ onder de leerlingen. De thema’s leerlingenparticipatie, genotmiddelengebruik, ouderbetrokkenheid, het zorgtraject en de veiligheid in en om de school komen daarbij, indien van toepassing, expliciet aan bod. Dit leidt tot een rapportage waarin aanbevelingen worden gedaan ter verbetering van het schoolbeleid op de thema’s ‘gezondheid’ en ‘veiligheid’. Op basis van de aanbevelingen kan de school een plan van aanpak formuleren. Het Halt-bureau en de GGD bieden hierbij ondersteuning. In het schooljaar 2002-2005 werd de werkwijze op 18 scholen/locaties uitgevoerd. In 2005en 2006 participeren gedurende twee schooljaren nog 12 scholen. Gezocht wordt naar scholen uit gemeenten waar tot dan toe nog niets is gebeurd. Het Halt-bureau en de GGD (afdeling preventie) voeren de activiteiten uit. Per (school)jaar komen de rapportages van zes scholen gereed en wordt de scholen hulp van Halt/GGD aangeboden bij het maken van een plan van aanpak. Bij het uitvoeren van de actieplannen worden ook andere partijen die een taak hebben op het terrein van ‘Jeugd en Veiligheid’ (zoals o.a. de jeugdagenten, de verslavingszorg, leerplicht, hulpverlening) betrokken. Peermediation Onderdeel van een plan van aanpak kan zijn het stimuleren van leerlingenparticipatie op school met als doel grotere betrokkenheid van leerlingen bij de school. Dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan een veiliger klimaat in de school. In de kalenderjaren 2005 en 2006 is daarom een pilot ‘Peermediation’ op twee VO scholen van start gegaan. Peermediation is een vorm van conflictbemiddeling, waarbij leerlingen onder begeleiding van één of twee tot peermediators geschoolde leerlingen samen tot een oplossing van hun conflicten komen. Wanneer de resultaten daartoe aanleiding geven wordt in de jaren 2007 en 2008 telkens op 3 scholen voor Voortgezet Onderwijs de methodiek ‘Peermediation’ ingevoerd. Activiteiten in 2006 In 2006 kwamen de rapportages van de volgende zeven scholen gereed en is door Halt/GGD ondersteuning geboden aan de scholen hulp bij het maken van een plan van aanpak. Het betrof: 1. AOC Terra Groene School Winsum locatie Ripperda 2. AOC Terra Groene School Winsum locatie De Brake 3. Noorderpoortcollege Appingedam VMBO 4. Noorderpoortcollege Appingedam Praktijkschool 5. Fivelcollege Delfzijl locatie Barklaan 6. Dollardcollege Winschoten, locatie Poststraat (herstart traject) Scholen zijn verplicht om per 1 januari 2007 te beschikken over een schoolveiligheidsplan. In dit kader is een samenwerking tot stand gekomen tussen Halt en de GGD en de scholen die vallen onder het Regionale Samenwerkingsverband Noord en Oost Groningen (RSNOG). In 2006 is door Halt en de GGD ‘Focus op Veiligheid’ aangeboden. Dit is een product dat is ontwikkeld door Halt Haaglanden, in nauwe samenwerking met de gemeente Den Haag. Het helpt scholen om te komen tot concrete schoolveiligheidsplannen. Halt en de GGD zijn getraind door Halt Haaglanden om met het instrument aan de slag te kunnen gaan. Het aanbod wordt gefinancierd door het RSNOG en is de uitgelezen kans voor scholen om tot goede schoolveiligheidsplannen te komen en daarmee aan hun wettelijke verplichtingen te voldoen. Peermediation De tweejarige pilot peermediation wordt uitgevoerd op twee scholen in de provincie. Het gaat om het Aletta Jacobscollege Hoogezand en het Gomaruscollege in Zuidhorn. Beide scholen zijn enthousiast aan de slag gegaan en volgen daarbij het door Halt ontwikkelde stappenplan voor het invoeren van peermediation. De scholen hebben begeleiders aangesteld die inmiddels zijn getraind door Edumonde Mediation, waar Halt Groningen mee samenwerkt. Vervolgens is de werving onder leerlingen gestart. Na de training van de begeleiders en de leerlingen is geïnvesteerd in het bekend maken en promoten van peermediation binnen de school.

133

Resultaten • De onderzoeken in het kader van de ‘Gezonde en Veilige School’ hebben op alle zeven scholen geleid tot rapportages waarin aanbevelingen worden gedaan voor de school om tot een plan van aanpak te komen. • Op het Hogelandcollege na zijn de scholen van het RSNOG bezig gegaan met Focus Op Veiligheid. Dit varieert van alleen een oriënterend gesprek (Catamaran, Ommelandercollege, Aletta Jacobscollege en Noorderpoortcollege), een oriënterend gesprek met een inventarisatie van de checklist schoolveiligheid (Winkler Prins) tot een oriënterend gesprek met een inventarisatie van de checklist en het invullen van de schoolveiligheidsanalyse (Ubbo Emmius, Fivelcollege, AOC Terra en Dollardcollege). • Voor het oplossen van conflicten op scholen voor VO is de nieuwe methodiek Peermediation als pilot uitgevoerd op 2 scholen. Medewerkers en leerlingen van beide scholen zijn inmiddels getraind. Vooruitblik Halt en GGD streven er naar om alle scholen die dat wensen die begeleiding aan te bieden die nodig is om voor januari 2008 een schoolveiligheidsplan maken. Op die scholen waar een plan is zal vervolgens worden gekeken hoe dat geïmplementeerd moet worden binnen de school. Halt Noord-Nederland heeft hiertoe een offerte ingediend bij het RSNOG. Peermediation In de eerste maanden van 2007 kan worden gestart met de eerste daadwerkelijke bemiddelingen door leerlingen. Opmerkingen/knelpunten De onderling afgesproken streefdatum van 1 januari 2007 voor scholen van het RSNOG om een uitgewerkt schoolveiligheidsplan te hebben is niet reëel gebleken. Focus Op Veiligheid heeft vertraging opgelopen doordat één van de begeleiders na een ongeluk een tijdlang uit de roulatie is geweest. Daarnaast blijkt het moeilijk om met scholen tot afspraken te komen. Scholen zijn van goede wil, maar hebben het druk.

134

135

8.5. Vroegtijdige signalering, begeleiding en doorverwijzing risicojongeren en first-offenders (project Aanpak risicojongeren) Doel Vroegtijdige signalering, begeleiding en doorverwijzing van risicojongeren en first-offenders naar passende hulpverlening teneinde (verder) afglijden richting criminaliteit te voorkomen. Looptijd 2004 t/m 2006 Samenwerkingspartners Bureau Jeugdzorg, Regiopolitie Groningen, gemeente Hoogezand-Sappemeer en gemeente Groningen (ZAR), netwerken 12+, schoolnetwerken, Snelle Beslis Eenheid , randgroepjongerenwerk, gemeentelijke (zorg)instelling, aanbieders van jeugdzorg, provincie. Relatie andere projecten Afstemming vindt plaats met gemeentelijke trajecten ten behoeve van risicojongeren en via contacten met betrokken zorgen preventienetwerken en instellingen. Financiën 2006 Bureau Jeugdzorg: € 47.611 Opdrachtnemer Bureau Jeugdzorg

Achtergrond Er zijn jongeren waarover de politie zich zorgen maakt. Het zijn jongeren die al dan niet een strafbaar feit hebben gepleegd en die risico's lopen om zonder gerichte hulpverlening (verder) af te glijden in de richting van criminaliteit en/of pedagogische verwaarlozing. In 2004 en 2005 is een project uitgevoerd in de gemeenten Hoogezand-Sappemeer en Groningen om te komen tot betere samenwerking en afstemming en snelle doorverwijzing van risicojongeren naar hulp. Werkwijze Ontwikkelen van samenwerkingsafspraken tussen Bureau Jeugdzorg, de Regiopolitie Groningen en de gemeenten Hoogezand-Sappemeer en Groningen (en provincie)op het gebied van signalering, registratie en doorverwijzing naar passende hulpverlening van risicojongeren en first-offenders. De afspraken zijn vastgelegd in een convenant. Het project behelst een outreachende aanpak ten behoeve van risicojongeren (tot 18 jaar) die al dan niet een strafbaar feit gepleegd hebben, die zich niet vrijwillig melden bij de hulpverlening en waarvan de politie vermoedt dat deze jongeren zonder gerichte hulpverlening verder zullen afglijden in de richting van criminaliteit en/of pedagogische verwaarlozing. Na de zorgmelding van de politie (jeugdagent) zorgt Bureau Jeugdzorg ervoor dat de jongere vanaf het moment van aanmelding ook daadwerkelijk begeleiding ontvangt totdat deze hulp door een ander is overgenomen. In de gemeente Hoogezand-Sappemeer verwijst de politie rechtstreeks door naar Bureau Jeugdzorg. In de stad Groningen vindt afstemming plaats via het ZAR (zorgafstemming risicojongeren) en wordt bekeken of er in het gemeentelijke kader hulpverleners zijn die contact hebben of hadden met de jongere. Zo ja dan vindt er bemiddeling bij (hernieuwde contactlegging plaats) Zorgmeldingen betreffende first-offenders, worden door de jeugdagent overgedragen aan de Snelle Besliseenheid (SBE) waarna de ARC-medewerker kan worden ingeschakeld. Door een goede registratie moet aan het eind van de projectperiode zicht bestaan op de doelgroep risicojongeren en op kenmerken van een passend hulpaanbod.

136

Activiteiten 2006 Eind 2005 is een eindevaluatie opgesteld. De aanbevelingen die door de stuurgroep en projectpartners zijn opgesteld zijn niet volledig in uitvoering genomen. Het betreft met name het bij Bureau Jeugdzorg instellen van een centraal meldpunt voor alle risicojongeren uit de hele provincie en implementatie van de ARC-werkwijze naar de rest van de provincie. De afspraken rond de ontwikkelde werkwijze van ARC zijn in 2006 voor de gemeenten HoogezandSappemeer en Groningen gehandhaafd. Resultaten Uit de evaluatie is gebleken dat 60% van de jongeren die zijn ingebracht in het project al contacten met hulpverlenende instellingen hadden. Er zijn in 2006 door de politie in totaal 47 nieuwe meldingen van risicojongeren gedaan die door de bij de ARC-werkwijze betrokken organisaties conform de afspraken zijn afgehandeld. Er is voor deze jongeren een passend aanbod gevonden binnen het bestaande zorgaanbod. Geconcludeerd kan worden dat er voor deze risicojongeren geen speciaal aanbod gecreëerd hoeft te worden. Door het project is de samenwerking tussen politie, Bureau Jeugdzorg en de gemeenten verder ontwikkeld en zijn de lijnen verkort. Het hebben van een centraal aanspreekpunt (zijnde ARC bij BJZ) werd door de politie als positief ervaren. Bureau Jeugdzorg en de politie hebben de samenwerkingsprotocollen verder uitgewerkt. Vooruitblik Er wordt door provincie en gemeenten gewerkt aan het opstellen van convenanten m.b.t. de aansluiting tussen de jeugdzorg en het lokale jeugdbeleid die naar verwachting in 2007 worden afgesloten. Een werkgroep 'aansluiting voorliggende voorzieningen' komt in het kader van het procesmanagement jeugdzorg met voorstellen voor de verdere samenwerking en afstemming op het gebied van jeugd(zorg)beleid. Bij de verdere inrichting van de vijf gemeentelijke taken op het gebied van jeugdbeleid kan de in het project ontwikkelde ARC-werkwijze worden betrokken. De (eventuele) structurele inbedding van de ARC-werkwijze dient dus nog verder te worden ontwikkeld. In 2007 worden de landelijke afspraken tussen de MO-groep en de politie voor wat betreft vroegsignalering verder vormgegeven.

137

8.6. Aansluiting Jeugdbeleid - Jeugdzorg Doel De afstemming tussen het lokale jeugdbeleid in gemeenten en de provinciale jeugdzorg optimaliseren, zodat jeugdigen en ouders die hulp nodig hebben bij opgroeien opvoedproblemen niet tussen wal en schip vallen. Looptijd 2004 t/m 2006 Samenwerkingspartners Provincie, Vereniging Groninger Gemeenten (VGG), gemeenten en uitvoeringsinstellingen op het gebied van jeugdwelzijn, onderwijs, jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg (GGD, Thuiszorg/JGZ 0-4, Cedin, ABCG, Bureau Jeugdzorg, GGz-preventie, Base-groep e.a.). Relatie met andere projecten Er is een relatie met het project aansluiting basisonderwijs-jeugdzorg (zorgadviesteams 012 jaar), sluitende aanpak kindermishandeling en zorgstructuren voortgezet onderwijs. Ook wordt afgestemd met de gebiedsprogramma's die in het kader van de gebiedsgerichte aanpak zijn ontwikkeld, voorzover zij betrekking hebben op het thema. Financiën 2006 Verbeterprogramma: € 52.590,- (beschikking) Ontwikkeling beleidsinformatiepunt Jeugd Groningen: € 8.724 Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond In het kader van de inwerkingtreding van de Wet op de Jeugdzorg per januari 2005 en een integrale aanpak op het gebied van de jeugd heeft de provincie besloten extra te investeren in de verbetering van de aansluiting lokaal/gemeentelijk jeugdbeleid en provinciale jeugdzorg. In 2004 is met de voorbereiding gestart. In 2005 zijn 10 verbeterpunten geformuleerd en met betrokken partners uitgewerkt tot een verbeterprogramma. Het verbeterprogramma is in 2005 en 2006 ten uitvoer gebracht. Werkwijze Er wordt gewerkt met een projectmatige aanpak, aangestuurd door een stuurgroep van de gedeputeerde Onderwijs/Zorg/Welzijn en twee wethouders. In 2004 zijn de knelpunten in kaart gebracht in de aansluiting tussen het lokale jeugdbeleid in gemeenten en de provinciale jeugdzorg die onder de verantwoordelijkheid valt van de provincie. Op basis van deze knelpunten, die met alle gemeenten zijn doorgesproken, is een 10punten Verbeterprogramma 2005/2006 opgesteld. Dit is vastgesteld in een conferentie van provincie, VGG/gemeenten en de belangrijkste uitvoeringsinstellingen. Vervolgens zijn die 10 verbeterpunten in samenwerking met uitvoeringsinstellingen uitgewerkt tot een concreet en resultaatgericht Uitvoeringsplan 2005/2006. Bij elk verbeterpunt is een verantwoordelijke trekker aangewezen, die zorgdraagt voor de coördinatie en de voortgang op dat verbeterpunt. CMO Groningen is verantwoordelijk voor de programmacoördinatie. Gedurende de looptijd wordt enkele keren verslag gedaan van de voortgang, in nieuwsbrieven en voortgangsrapportages. Activiteiten ‘Verbeterprogramma’ in 2006 Verbeterpunt 1: Versterking gemeentelijke regie in het lokale jeugdbeleid Trekker: Vereniging Groninger Gemeenten Doel: Gemeenten hebben helder voor ogen hoe zij zowel bestuurlijk als ambtelijk de regierol adequaat vorm kunnen geven .

138

Activiteiten: Resultaat:

CMO Groningen heeft het aanbod inzake trainingen gemeentelijke regie verzameld en doorgegeven aan de VGG. Onder andere een gerichte training "regie in het lokaal jeugdbeleid" voor bestuurders en ambtenaren van de VNG/SGBO. De VGG heeft het aanbod bij de gemeenten onder de aandacht gebracht.

Verbeterpunt 2: Ondersteuning gemeenten op maat Trekker: CMO Groningen Doel: • Gemeenten hebben de stand van zaken en de leemten ten behoeve van de vijf gemeentelijke taken van preventief jeugdbeleid in beeld gebracht. • Gemeenten hebben helder voor ogen hoe zij de vijf gemeentelijke taken optimaal kunnen invullen voor de eigen lokale situatie. Activiteiten: • De vijf gemeentelijke taken preventief jeugdbeleid zijn door CMO Groningen naar de praktijk vertaald in een brochure "Gemeenten en Jeugdzorg". Deze brochure is breed verspreid en biedt gemeenten een handreiking bij de ontwikkeling van deze taken. Een aantal gemeenten heeft aan de hand hiervan de eigen activiteiten in beeld gebracht en leemten opgespoord. • De adviseurs jeugdbeleid van CMO Groningen hebben hun advies- en begeleidingswerkzaamheden in gemeenten op elkaar afgestemd in het perspectief van de vijf gemeentelijke taken. Zo worden gemeenten op maat, vanuit hun eigen specifieke invalshoek, ondersteund bij de uitwerking en invulling van deze taken. Het accent heeft daarbij tot nu toe gelegen op de functies vroegtijdig signaleren, toeleiding naar hulp en zorgcoördinatie. Resultaat: • Gemeenten hebben inmiddels meer helder wat er moet gebeuren en wat de stand van zaken is inzake de taken van preventief jeugdbeleid. Er moet nog wel wat werk worden verzet voordat elke gemeente dit beleid goed heeft uitgewerkt en ingericht. Met name de functies informatie, pedagogische hulp en zorgcoördinatie behoeven nog verdere aandacht. De functies signalering en toeleiding zijn door middel van de structuur van zorgnetwerken en zorgadviesteams al redelijk goed neergezet. Er is de afgelopen jaren in gemeenten al veel tot stand gebracht, maar het is nog niet klaar. Verbeterpunt 3: Beleidsinformatie Jeugd Trekker: CMO Groningen Doel: • Bundeling van beleidsinformatie op het terrein van opvoeden en opgroeien 0-23 jarigen. • Eenvoudiger toegang tot deze informatie voor beleidsmedewerkers. • Ontwikkelen van een website beleidsinformatie jeugd 0-23 jaar, met daarop informatie over cijfers en feiten, onderzoek en praktijkvoorbeelden op het terrein van jeugdbeleid, onderwijs en jeugdzorg. Activiteiten: • De mogelijkheden zijn verkend om te komen tot de beoogde website. Vervolgens is een notitie opgesteld met een voorstel voor de website. De provincie heeft middelen beschikbaar gesteld voor 2007 en 2008 om deze website verder te ontwikkelen. Er is een klankbordgroep geformeerd met vertegenwoordigers van gemeenten en van de provincie die meedenkt over de inhoud. Resultaat: • De website is in opzet ontwikkeld en zal in het vroege voorjaar van 2007 de lucht in gaan. De klankbordgroep volgt de ontwikkeling. Eind 2008 wordt bekeken of gemeenten aan de financiering van de website kunnen en willen bijdragen. Vervolg: • Doorontwikkelen en onderhouden van de website in 2007 en 2008.

139

Verbeterpunt 4: Convenant gemeenten-provincie Trekker: Provincie (ondersteuning door CMO Groningen) Doel: • Afsluiten van een bestuurlijk convenant tussen elke gemeente en de provincie inzake de aansluiting tussen het lokale jeugdbeleid en de provinciale jeugdzorg. Activiteiten: • Er is een modelconvenant opgesteld, waarover in een eerste ronde met elke gemeente is gesproken. Vervolgens is het overleg even stilgezet vanwege verkiezingen (nieuwe wethouders) en in afwachting van de adviezen van Operatie Jong en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. In het najaar van 2006 is een start gemaakt met de tweede ronde besprekingen, waarna het modelconvenant concreter kan worden ingevuld door de gemeenten. De vertraging heeft als voordeel gehad dat gemeenten nu een beter beeld hebben wat hun ambities en mogelijkheden op de vijf gemeentelijke taken zijn, en hun deel van het convenant beter kunnen invullen. De ontwikkeling van lokale Centra voor Jeugd en Gezin wordt ook meegenomen in de convenantbesprekingen. Resultaat: • Er is een conceptconvenant met alle gemeenten besproken. De voltooiing tot aan de ondertekening vergt nog werk in 2007. Die werkzaamheden zullen in het kader van de uitvoering van de provinciale nota "Samen sterk" plaatsvinden. • Verbeterpunt 5: Digitale Sociale Kaart Trekker: Provincie (ondersteuning door CMO Groningen) Doel: • Een digitale sociale kaart van jeugdvoorzieningen 0-23 jaar en jeugdzorg 0-18 jaar dat goed toegankelijk is voor opvoeders, jeugdigen, relevante beroepsgroepen/verwijzers, gemeenten en provincie. Deze sociale kaart is integraal opgenomen in het digitale loket wonen-welzijn-zorg van gemeenten. Activiteiten: • Er is een werkgroep gestart met daarin organisaties die alle een sociale kaart jeugd ontwikkel(d)en om e.e.a. op elkaar af te stemmen. Participanten waren: GGD, JGZ 0-4, CEDIN, Bureau Jeugdzorg, Projectbureau (INVIS), Provincie en CMO Groningen. Als snel bleek dat JGZ 0-4, CEDIN en Bureau Jeugdzorg liever leverancier van informatie dan ontwikkelaar van een sociale kaart wilden zijn. GGD heeft Zorgwijzer.nl, waarin ook jeugdvoorzieningen opgenomen kunnen worden, en INVIS is de digitale sociale kaart van de lokale loketten WWZ. De GGD Groningen en INVIS hebben de handen ineen geslagen om een digitale sociale kaart jeugd te ontwikkelen in het verlengde van de Zorgwijzer en INVIS. De provincie heeft INVIS financiële middelen verstrekt voor een pilot jeugd sociale kaart in de regio Oldambt. Groningen loopt daarmee landelijk voorop. • De werkgroep is opgeheven, GGD en INVIS zijn samen verder gegaan met de ontwikkeling. Resultaat: • Samenwerking en koppeling tussen de landelijke Zorgwijzer.nl van de GGD en INVIS, uitmondend in een digitale sociale kaart met daarin informatie over jeugd(zorg)voorzieningen in de lokale loketten WWZ. • Eind 2006 is de ontwikkeling rond en het beheer geregeld. Gemeenten betalen voor INVIS en de toevoeging van de informatie over jeugd is voor gemeenten zonder extra kosten.

140

Verbeterpunt 6: Deskundigheidsbevordering vroegtijdig signaleren Trekker: Bureau Jeugdzorg Groningen Doel: • Behoefte bij beroepskrachten aan deskundigheidsbevordering vroegtijdig signaleren is in kaart gebracht. • Een samenhangend aanbod realiseren. • Afspraken maken met gemeenten om het aanbod ook te kunnen uitvoeren. Activiteiten: • Bureau Jeugdzorg heeft een afstemmingsoverleg in het leven geroepen met daarin aanbieders van de beoogde deskundigheidsbevordering: St. JGZ 0-4, GGD, CEDIN, ABCG en Bureau Jeugdzorg zelf. Deze groep heeft een behoefte-inventarisatie uitgevoerd onder gemeenten en zorgnetwerken/zorgadviesteams. Op basis van deze inventarisatie is het aanbod van de verschillende organisaties vergeleken en op elkaar afgestemd. Het resultaat is gebundeld in een overzichtelijk cursus- en trainingenboek dat aan alle gemeenten, zorgnetwerken/zorgadviesteams, scholen, kindercentra en peuterspeelzalen wordt toegestuurd (december 2006/januari 2007). Dit overzicht maakt het trainingsaanbod toegankelijker. Resultaat: • De behoefte bij intermediairs aan bijscholing op vroegtijdig signaleren van problemen bij jeugdigen is in beeld gebracht. • Het aanbod is op elkaar afgestemd en overzichtelijk bijeen gebracht in een cursusboek. • Het cursusboek is aan de organisaties beschikbaar gesteld waardoor het aanbod toegankelijker is geworden. Verbeterpunt 7: Versterken van de kwaliteit van de zorgnetwerken/zorgadviesteams Trekker: CMO Groningen Doel: • Meer eenduidigheid in de werkwijze van de zorgnetwerken/zorgadviesteams en afstemming tussen de zorgnetwerken op lokaal niveau. Activiteiten: • Voor dit verbeterpunt is eveneens een werkgroep in het leven geroepen, bestaande uit functionarissen die de verschillende zorgnetwerken vanuit provinciaal niveau ondersteunen: Bureau Jeugdzorg Groningen (buurtnetwerken), GGZ preventie (preventie-units in het VO), CMO Groningen (zorgadviesteams basisonderwijs, Netwerken 12+), gemeente Groningen (Netwerken 12+) en de GGD (OGGZ netwerken). De provincie participeert vanuit haar bemoeienis met de zorgadviesteams rond het basis- en voortgezet onderwijs. • De werkgroep heeft de verschillende werkwijzen van de zorgnetwerken besproken en vergeleken, en de functies van netwerkcoördinator, casusregisseur en zorgcoördinatie nader uitgewerkt en eenduidig beschreven. Kwaliteitsmodellen die landelijk zijn ontwikkeld voor de verschillende zorgnetwerken zijn vergeleken en geprobeerd wordt hieruit de eenduidige kern te halen. • Er zijn op initiatief van de GGD drie themabijeenkomsten georganiseerd over privacyregels, die alle druk werden bezocht door deelnemers in de zorgnetwerken. Resultaat: • De werkgroep heeft een advies opgesteld, met daarin richtlijnen voor meer eenduidigheid in de functies en werkwijze, kwaliteitsnormen en privacyregels en aanbevelingen voor kwaliteitsverbetering van de zorgnetwerken.

141

Verbeterpunt 8: Hulp aan multi-probleem gezinnen Trekker: Provincie/CMO Groningen Doel: • Er is een dekkend aanbod hulpverlening aan multi-probleem gezinnen in de gehele provincie Groningen, er is een duidelijke toegang tot dat aanbod en er is een drang- en dwangtraject. Activiteiten: • Er is een werkgroep opgericht om dit probleem in kaart te brengen en oplossingen te bedenken. In de werkgroep participeren de toeleiders naar jeugdzorg (JGZ 0-4, GGD en CEDIN), Bureau Jeugdzorg en enkele zorgaanbieders (Thuiszorg Groningen/GV, Basiszorg in de Buurt, CWZWNoord, Base Groep). • De werkgroep heeft knelpunten in de toeleiding en in het zorgaanbod in beeld gebracht, een onderbouwde schatting gemaakt van het aantal multi-probleem gezinnen in de provincie en aanbevelingen geformuleerd voor sluitende hulp voor deze doelgroep. Resultaat: • De bevindingen van de werkgroep zijn in een notitie opgeschreven, dat als advies aan de stuurgroep van het verbeterprogramma wordt voorgelegd. Er is een aantal verbeteringen aan te brengen in de route naar hulp. De belangrijkste aanbeveling is dat er op lokaal niveau voor deze doelgroep een basishulp zou moeten zijn die bestaat uit basale gezinsondersteuning zonder indicatie en zonder limiet. De basishulp heeft goede samenwerking met de geïndiceerde hulp voor multiprobleem gezinnen zodat de gezinnen voortdurend in beeld zijn. De casusregie voor lokale hulp moet geregeld worden via de zorgnetwerken. Hiervoor zijn financiële middelen nodig. Verbeterpunt 9: Aanpak wachtlijsten Trekker: Provincie Doel: • Wegwerken van de wachtlijsten in de jeugdzorg Activiteiten: • De Provincie Groningen heeft hiervoor een apart Plan van Aanpak ontwikkeld op verzoek van het Ministerie van VWS, en daarvoor extra financiële middelen ontvangen. Resultaat: • De wachtlijsten zijn eind 2006 weggewerkt bij Bureau Jeugdzorg en bij het AMK. De wachtlijst bij de zorgaanbieders is teruggebracht tot de wettelijk aanvaardbare norm van 9 weken. PR/Communicatie Voor het verbeterprogramma is een PR/Communicatieplan opgesteld en uitgevoerd. Uitgevoerde activiteiten zijn: • organisatie van 2 provinciale conferenties; • uitgave van het Uitvoeringsplan van Verbeterprogramma in een boekwerkje; • uitgave van provinciale Nieuwsbrief (3 keer). Vooruitblik Het ‘Verbeterprogramma aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg’ is eind 2006 beëindigd. In 2007 zullen vervolgactiviteiten nauw aansluiten bij de activiteiten die in het kader van de provinciale nota ‘Samen Sterk’ worden uitgevoerd. Opmerkingen Gemeenten staan bij het uitvoeren van de vijf gemeentelijke (preventieve) taken op het terrein van de jeugd in het kader van de WMO en de vormgeving van Centra voor Jeugd en Gezin in de nabije toekomst voor grote opgaven.

142

143

9.

Speerpunt Voorkomen en Bestrijden van Huiselijk Geweld

Het speerpunt “ voorkomen en bestrijden huiselijk geweld” wordt provinciebreed uitgevoerd.

Het speerpunt bestaat uit meerdere thema’s. CMO Groningen voerde in 2006 de volgende subonderdelen uit: 1. 2. 3. 4. 5.

9.1

Monitor Huiselijk geweld in de provincie Groningen Ouderenmishandeling Loverboys Publiciteit en voorlichting Huiselijk Geweld Voorlichting specifieke doelgroepen

Monitor Huiselijk Geweld in de provincie Groningen

“Met de deur in huis vallen”: Aard en kenmerken van huiselijk geweld in de provincie Groningen in 2006. Doel Doel van de monitor is zicht te houden op omvang, aard en kenmerken van huiselijk geweld in de provincie Groningen, op de manier zoals CMO Groningen dat al eerder heeft gedaan in de periode 2001 tot en met 2003 (“Huiselijk geweld in beeld”). Looptijd Beleidsperiode 2004-2008. De looptijd bedraagt 4 jaar; in deze periode zal twee maal een cijfermatige weergave worden geproduceerd, één maal in 2006 en een uitgebreidere versie in 2008. Samenwerkingspartners Provincie Groningen, Regiopolitie Groningen Relatie met andere projecten Relatie met Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG). Financiën en uren 2006 Opdrachtverlening: € 19.870,Opdrachtnemer CMO Groningen

• •

Achtergrond Over de aard een de omvang van huiselijk geweld waren weinig cijfers beschikbaar. Daarom heeft de provincie aan het CMO opdracht gegeven dit te onderzoeken. Het onderzoek geeft een beeld van het voorkomen van huiselijk geweld in de provincie in 2006, de soorten geweld, de relaties tussen dader en slachtoffer en het aantal aangiften van huiselijk geweld. Werkwijze In het kader van het speerpunt Huiselijk geweld heeft de politie landelijk de projectcode huiselijk geweld ingevoerd. CMO Groningen maakt voor haar monitor huiselijk geweld gebruik van deze politieregistratie (BPS). In de periode 2004-2008 zal er 2 keer een cijfermatige weergave verschijnen (2004-2008), waarbij gekeken wordt naar de volgende onderwerpen: • Totaal aantal door de politie geregistreerde meldingen van huiselijk geweld. • Overzicht van de verschillende soorten huiselijk geweld: fysiek, seksueel, geestelijk, belaging en dreiging. • Kenmerken van de slachtoffers van huiselijk geweld: geslacht, leeftijd en soort geweld waarvan men slachtoffer is geworden. • Soort relatie tussen dader en slachtoffer. • Kinderen en huiselijk geweld. • Ouderen en huiselijk geweld. • Aantal en percentage aangiften bij meldingen van huiselijk geweld onderverdeeld naar soort geweld en soort relatie.

Geslacht en leeftijd van de aangevers. Aantal en percentage verdachten bij incidenten huiselijk geweld onderverdeeld naar soort geweld.

144

• •

Geslacht en leeftijd van de verdachten. Recidive.

Deze variabelen worden op provinciaal, regionaal en gemeentelijk niveau weergegeven. Waar mogelijk wordt een vergelijking gemaakt met de landelijke situatie. In de rapportage die in 2006 is verschenen zijn de bovengenoemde onderwerpen voor het jaar 2005 beschreven. In de rapportage die in 2008 zal verschijnen zal de situatie in de jaren 2006 en 2007 worden beschreven. In deze rapportage wordt tevens een overzicht gegeven van alle gegevens van 2000 tot en met 2007. Er zullen vergelijkingen worden getrokken en er zal, waar mogelijk, gekeken worden of er sprake is van trends en ontwikkelingen op het gebied van huiselijk geweld. Activiteiten in 2006 In 2006 is de rapportage “Met de deur in huis vallen”: aard en kenmerken van huiselijk geweld in de provincie Groningen in 2005 verschenen. Resultaten In totaal zijn er in 2005 3242 meldingen van huiselijk geweld bij de politie binnen gekomen. Geschat wordt dat slechts één op de acht gevallen van huiselijk geweld bij de politie terecht komt (Van Dijk, 1997). Indien het huidige aantal hiermee wordt gecorrigeerd, zouden er in 2005 in de provincie Groningen ruwweg 26.000 huiselijk geweldincidenten moeten hebben plaatsgehad. Absoluut gezien komen de meeste meldingen uit de gemeente Groningen, wat niet verwonderlijk is aangezien dit de grootste gemeente is. Ook relatief gezien echter komen uit de gemeente Groningen de meeste meldingen. Ook uit Hoogezand-Sappemeer, Winschoten en Stadskanaal komen relatief veel meldingen. In navolging van de landelijke cijfers wordt een onderscheid gemaakt in vijf soorten geweld: fysiek, seksueel, geestelijk, bedreiging en belaging. Het blijkt dat het meeste huiselijk geweld uit fysiek geweld bestaat (38%). Ook relatief veel geweld is geestelijk van aard (31%). Bijna 17% van het geweld bestaat uit bedreiging, ruim 8% bestaat uit seksueel geweld en 7% bestaat tot slot uit belaging. Bij de 3242 meldingen van huiselijk geweld die bij de politie zijn geregistreerd, konden 1326 personen worden vastgesteld die mogelijk slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld. Van deze slachtoffers is 80% vrouw en 20% man. Dit komt redelijk overeen met het landelijke beeld. Met name bij seksueel geweld en bij belaging is er een grote oververtegenwoordiging van vrouwelijke slachtoffers. Veruit de meeste slachtoffers zijn tussen de 25 en 45 jaar oud. Vergeleken met de landelijke cijfers ligt het percentage jonge slachtoffers wat lager (6,3% in Groningen tegenover 11,5% landelijk). Voor de 65-plussers geldt het omgekeerde effect; hier liggen de landelijke cijfers juist wat lager. Bij de categorie seksueel geweld komen, vergeleken met de andere soorten geweld, relatief de meeste jonge (0-18 jaar) slachtoffers voor. Veruit het meeste huiselijk geweld speelt zich af binnen de huidige of ex-relatie (ruim 70%). Het meeste geweld hierbinnen is gericht op de vrouwelijke ex-partner. De groep die op de tweede plek komt zijn de vrouwelijke partners. Ook blijkt een aanzienlijk percentage van het huiselijk geweld gericht te zijn op kinderen (bijna 10%). Het blijkt dat er in 2005 83 kinderen tussen de 0-18 jaar slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld. En hierbij gaat het alleen om die gevallen die gemeld zijn bij de politie. Van deze groep jonge slachtoffers zijn de meeste slachtoffer geworden van fysiek en seksueel geweld. Daarnaast blijkt dat er in 2005 76 personen van 55 jaar en ouder als slachtoffer bij de politie staan geregistreerd. Het blijkt dat de verhouding man/ vrouw binnen deze groep wat afwijkt van de totale groep slachtoffers. Binnen de oudere groep bestaat 37% uit mannen tegenover 20% in de gehele groep slachtoffers. Tot slot blijkt dat deze groep ouderen voornamelijk slachtoffer zijn geworden van fysiek geweld en bedreiging. Van alle geregistreerde meldingen van huiselijk geweld wordt in 35,8% aangifte gedaan. Landelijk bedraagt dit percentage 39,9%. De aangiftebereidheid verschilt enorm per soort geweld. Bij geestelijk geweld (9,1%) ligt het aangiftepercentage aanzienlijk lager dan bij bedreiging (67,5%) en fysiek geweld (64,6%). Ook maakt het voor het aangiftepercentage veel uit binnen welke relatie het huiselijk

145

geweld zich afspeelt. Indien het huiselijk geweld zich richt op huisvrienden wordt er relatief veel aangifte gedaan (49,4%), terwijl als het geweld zich richt op kinderen dit percentage veel lager is (26,1%). Van de personen die aangifte doen, de zogenaamde aangevers, is 21,5% man en 78,5% vrouw. De gemiddelde leeftijd van de aangevers bedraagt 33,2 jaar. In gevallen waarbij er met enige zekerheid van een ‘formele dader’ van huiselijk geweld kan worden gesproken, wordt deze persoon als verdachte in het BPS geregistreerd. In 2005 werd er in 41,7% van alle gevallen van huiselijk geweld een verdachte geregistreerd. Dit is in vergelijking met de voorgaande metingen en met de landelijke cijfers een zeer hoog percentage. Bij sommige soorten incidenten worden relatief veel verdachten geregistreerd: ‘bedreiging’ en ‘man/vrouw mishandeling’. Bij de indeling naar soort huiselijk geweld blijkt dat er relatief veel verdachten worden geregistreerd bij fysiek huiselijk geweld en relatief weinig bij geestelijk huiselijk geweld. Van de verdachten is bijna 90% mannelijk en bijna 10% vrouwelijk. De gemiddelde leeftijd van de mannen bedraagt 34,7 jaar en de gemiddelde leeftijd van de vrouwen bedraagt 35,5 jaar. De recidive die alleen in het onderzoeksjaar kan worden vastgesteld bedraagt 18% (16% recidiveert 2 t/m 3 maal en 2% is veelpleger). Dit is slechts een zeer beperkt beeld van de recidive, aangezien we van de verdachten niet konden controleren of ze ook al voor 2005 omtrent huiselijk geweld in aanraking zijn geweest. Dus de uiteindelijke recidive zal veel hoger uitpakken. Om toch een iets completer beeld van de recidive te krijgen is er, net als in de voorgaande metingen, een selectie van 50 willekeurige verdachten gemaakt. Van deze 50 verdachten is er gekeken of ze in de periode voorafgaand aan de onderzoeksperiode (tot het jaar 1999) ook al als verdachten van een delict in de sfeer van huiselijk geweld in het BPS voorkwamen. Hieruit blijkt dat 70% van deze 50 verdachten recidiveert: 36% is recidivist en komt 2 t/m 3 maal in het systeem voor en 34% is veelpleger en komt dus meer dan 3 maal in het BPS voor. Uit deze cijfers blijkt dat de recidivecijfers heel hoog liggen. Vooruitblik In 2008 verschijnt de volgende uitgebreidere rapportage.

146

147

9.2

Ouderenmishandeling

Doel • Het ontwikkelen van een aanpak voor ouderenmishandeling. • Het opheffen van onbekendheid bij het brede publiek en professionals met het thema Ouderenmishandeling. Looptijd Beleidsperiode 2006

2005-2008,

verslag

betreft

Samenwerkingspartners Het project “Signaal op rood; aanpak van ouderenmishandeling in de provincie Groningen” is een samenwerkingsproject van CMO Groningen met de afdelingen preventie van GGD en Lentis (voorheen GGz Groningen). In de uitvoering van het project wordt samengewerkt met Thuiszorg Groningen (zowel provinciaal op stafniveau als lokaal op uitvoerend niveau), het coördinatiepunt vrijwillige thuishulp en mantelzorgondersteuning, het welzijnswerk (ouderenadviseurs en wijkregisseurs), het algemeen maatschappelijk werk en OGGzcoördinatoren. Relatie met andere projecten Er is aangesloten bij het traject “Voorlichting aan specifieke doelgroepen”: voorlichtingstrajecten aan (toekomstige) beroepsgroepen zijn afgestemd. Het in 2005 opgerichte Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld (ASHG) wordt betrokken bij ontwikkelingen m.b.t ouderenmishandeling. Financiën en uren 2006 Provinciale subsidie aan gesubsidieerde organisatie: € 7.500,en 10 uur p.w. CMO Groningen Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Aangenomen wordt dat circa 5% van alle thuiswonende ouderen te maken krijgt met een vorm van ouderenmishandeling. Bij dementerende ouderen blijkt dit echter al rond de 30% te liggen. En waarschijnlijk ligt dit cijfer nog hoger bij ouderen met psychiatrische problemen. Het zijn geen “harde” cijfers, omdat de problematiek nog sterk in de taboesfeer verkeert. De slachtoffers bevinden zich vaak in een afhankelijkheidspositie. De daders zijn veelal naaste familieleden. In een aantal gevallen komt de dader willens en wetens tot mishandeling; anderen die uit onmacht, onkunde of onwetendheid tot mishandeling komen zijn overbelaste mantelzorgers. Werkwijze 1. Deskundigheid vergroten van beroepskrachten door het organiseren van een scholing “Signalering en aanpak ouderenmishandeling”. 2. Ondersteuning bieden bij het ontwikkelen van melden hulpverleningstructuren. 3. Mogelijkheid bieden voor uitwisseling, afstemming, samenwerking en het vergroten van deskundigheid van aandachtsfunctionarissen door het organiseren van een provinciaal overleg. 4. Ontwikkelen van een draaiboek voor het opzetten van meldpunten. 5. Voorlichten van signaleerders en aankomende beroepsgroepen. 6. Contacten met politie en ASHG i.v.m. het ontwikkelen van een politie- en justitietraject. 7. Samenwerking met de GGD en Lentis (GGz) zowel op het niveau van projectuitvoering als op beleidsniveau. 8. Onderhouden van netwerkcontacten om het thema binnen andere organisaties op de agenda te krijgen. Activiteiten In 2006 hebben 9 beroepskrachten de scholing “Signalering en aanpak van ouderenmishandeling “gevolgd. Zij hebben, net als de eerste groep, een certificaat ontvangen. In gemeenten Winschoten en Bellingwedde kreeg een werkgroep ondersteuning bij het ontwikkelen van een melden hulpverleningsstructuur, gebaseerd op het model Leek. Het aantal meldingen is nog gering en komt vooral binnen via professionals. In Stadskanaal is een start gemaakt met het ontwikkelen van een meldpunt.

148

De projectfunctionaris van de GGD en GGz is betrokken bij de ontwikkeling van een meldpunt in de gemeente Groningen. Twee maal per jaar wordt een provinciaal overleg georganiseerd voor de aanspreekpunten ouderenmishandeling. Naast uitwisseling en afstemming wordt er iedere keer een thema besproken. (o.a. rol van de politie). Ook leden van het netwerk nemen hieraan deel (o.a. Thuiszorg Groningen, Team 290, coördinatiepunt vrijwillige thuishulp en mantelzorgondersteuning en het ASHG). De beide projectfunctionarissen zijn in 2006 bezig geweest met het ontwikkelen van een draaiboek voor het opzetten van meldpunten. Dit is voorgelegd en besproken met het werkveld. In 2007 wordt een definitieve versie gemaakt. Diverse groepen signaleerders zijn voorgelicht, over het algemeen in combinatie met het ontwikkelen van meldpunten. Het ging om teams thuiszorg van diverse thuiszorgorganisaties, steunsteebeheerders en vrijwilligers die bij ouderen thuiskomen. Daarnaast is ook voorlichting gegeven aan bezoekers van 2 steunstees en bezoekers van een Alzheimercafé. Speciaal voor groepen vrijwilligers, mantelzorgers en ouderen is een voorlichting “risico’s voor overbelaste mantelzorg” ontwikkeld. Ook wordt jaarlijks voorlichting gegeven op de Hanzehogeschool in het kader van de module Huiselijk geweld. De contacten met politie en ASHG hebben er toe geleid dat er een eerste versie van een model ontwikkeld is met de basisvormen van ouderenmishandeling, gericht op soorten daders/slachtoffers. Dit model zal in 2007 verder uitgewerkt worden in stroomschema’s en handelingsprotocollen. Diverse netwerkcontacten moeten er toe leiden dat organisaties als thuiszorg en Team 290 het onderwerp op de agenda zetten binnen hun organisatie. Zo vindt er met Thuiszorg Groningen overleg plaats over het overdragen van de voorlichtingen voor teams aan de verpleegkundig specialisten ouderen. Team 290 heeft inmiddels een werkgroep ouderenmishandeling. Daarnaast worden netwerkcontacten benut voor het maken van samenwerkingsafspraken. Resultaten • 22 geschoolde en gecertificeerde beroepskrachten • Meldpunt in Winschoten/Bellingwedde • 2x provinciaal overleg aandachtsfunctionarissen ouderenmishandeling, 10 –15 deelnemers • Voorlichting 250 deelnemers, professionals, vrijwilligers, studenten • Concept handelingsprotocol voor politie en hulpverlening • Concept draaiboek gemeentelijke meldpunten • Onderhoud netwerk hulpverlening Vooruitblik Presentatie van het draaiboek “ontwikkelen van lokale meldpunten”. Organiseren van de laatste scholing voor beroepskrachten in gemeenten waar nog geen meldpunten zijn. Ondersteunen bij de ontwikkeling van meldpunten cq. concrete invulling geven aan de functie aandachtsfunctionaris. Voor 2007 en 2008 zal dat in ieder geval in Delfzijl, Loppersum, Haren, Veendam en de regio Marum, Grootegast, Zuidhorn gebeuren. Het meldpunt Winschoten/Bellingwedde zal uitgebreid worden met Scheemda en Reiderland. En in Stadskanaal en Groningen zullen de meldpunten van start gaan. Verder ontwikkelen van het model van de basisvormen van ouderenmishandeling en de rol van politie, justitie en het ASHG daarin. Opdracht Hanzehogeschool: rol van mantelzorgers bij indicatiestelling. Onderzoek stagiaire naar meldingsbereidheid. Ontwikkelen van een voorlichtingspakket, beschrijving van de scholing. Geven van voorlichtingen, gekoppeld aan het ontwikkelen van meldpunten en op afroep Project afsluiten met een slotconferentie in 2008. Verdere samenwerking en afstemming met het ASHG en scholing van medewerkers en afspraken maken over de continuïteit van ouderenmishandeling na 2008.

149

9.3

Loverboys

Doel • Fase 1 (januari-juni 2006) • Het inventariseren van de spelers in het veld die zich bezig houden met deze problematiek of er mee te maken (kunnen) krijgen. Oriëntatie op wat er elders in het land gebeurt. • Fase 2 • (juli t/m december 2006) • Loverboyproblematiek onder de aandacht brengen van het voortgezet onderwijs en stimuleren dat scholen het onderwerp aankaarten. Looptijd 1 januari 2006-31 december 2008, verslag betreft 2006 Samenwerkingspartners Stedelijke loverboywerkgroep van de GGD, Alfacollege, projectleider van “Lekker in je schoolvel” van het centrum Preventieve GGz (Lentis), RSNOG. Relatie met andere projecten Lekker in je schoolvel, voorlichting specifieke groepen Financiën en uren Provinciale subsidie € 12.000,Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Loverboys zijn jongens die proberen meisjes de prostitutie in te lokken. Uit (landelijk) onderzoek blijkt dat ongeveer 50% van de betreffende meisjes tussen de 12 en 19 jaar is, 13% tussen 12 en 15 jaar en 50% meerderjarig is. Belangrijk is de tijdige signalering van de problematiek, met name via volwassenen die met jongeren te maken hebben zoals ouders, docenten en hulpverleners. De politie is de laatste instantie in de keten. Om erger te voorkomen is het belangrijk in een zo vroeg mogelijk stadium greep te krijgen op de problematiek. Er wordt sporadisch melding van gemaakt of aangifte gedaan. Daarom is dossiervorming via derden, die signalen krijgen en vermoedens hebben, belangrijk. Bij de politie is geen eenduidige codering voor dit verschijnsel, zodat het inzicht in de problematiek bemoeilijkt wordt. De praktijk wijst uit dat het probleem wel degelijk speelt. De loverboyproblematiek speelt ook in de provincie Groningen. Op dit moment is er nog geen zicht op de omvang van het probleem. In het kader van de projecten Jeugd en Veiligheid is het probleem echter al gesignaleerd in de gemeenten Delfzijl, Winschoten en Veendam. Vanuit Provinciale Staten is erop aangedrongen aandacht te schenken aan de problematiek. Werkwijze Informatie verzamelen. Samenstellen, testen en bijstellen van een informatiepakket voor het voortgezet onderwijs. Dit is een eerste oriëntatie voor VO scholen op het onderwerp. Activiteiten in 2006 In verband met de inventarisatie zijn er contacten gelegd met collega’s en andere organisaties. Veel informatie is verzameld via internet en vakliteratuur. Naar aanleiding van deze inventarisatie is er een verslag gemaakt en dit is uitgewerkt tot een plan van aanpak. De belangrijkste acties uit dit plan van aanpak waren het maken van afspraken met de stedelijke loverboygroep, het ontwikkelen en uittesten van een informatiepakket voor het Voortgezet Onderwijs en het ontwikkelen van een aanbod voor scholen. Dit informatiepakket is eind september gepresenteerd in het Regionaal Samenwerkingsverband Noord en Oost Groningen.

150

Resultaten • Plan van aanpak provinciale activiteiten • Informatiepakket voortgezet onderwijs Vooruitblik Ontwikkelen van een themamap met uitgebreide achtergrondinformatie. Dit is een instructie voor acties die scholen kunnen ondernemen als ze meer willen doen rond loverboyproblematiek en een overzicht van lesmaterialen. Scholen stimuleren om aandacht te besteden aan het onderwerp door het aanbieden van ondersteuning bij een introductieles en het aanbieden van een theaterproductie of weerbaarheidstraining tegen gereduceerd tarief. Hiervoor worden criteria ontwikkeld. In het schooljaar 2007/2008 zal de training Alert en Alarm worden aangeboden worden aan beroepskrachten.

151

9.4 Publiciteit en voorlichting Huiselijk Geweld Doel Informatievoorziening en publiciteit over huiselijk geweld voor alle burgers in de provincie Groningen. Looptijd Provinciaal programma: 2005-2008, verslag betreft 2006 Samenwerkingspartners Reclamebureau AIDA, provincie Groningen afd. Communicatie en Kabinet, Jeugdzorg Groningen, Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG), STSGG, AMK, GGD, GGZ, Regiopolitie. Relatie met andere projecten De publiekscampagne vormt een bijdrage aan de steunstructuur huiselijk geweld en is gekoppeld aan de website die de toegang vormt tot actuele infrastructuur voor hulp en advies. Eerste hulp bij huiselijk geweld, ouderenmishandeling, STSGG, jeugdparticipatie, onderwijs/preventie-units Voortgezet onderwijs, zorgteams basisonderwijs en buurtnetwerken. Financiën en uren 2006 Provinciale subsidie: € 22.300,Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond De aanpak van huiselijk geweld zal beperkte resultaten opleveren als niet iedere Groninger weet dat huiselijk geweld overal voorkomt (feiten, kennis), dat het niet mag (normen en waarden) en dat je er wat aan kunt doen. Daarnaast moeten hulpverleners (professionals en vrijwilligers) bekend zijn met het fenomeen huiselijk geweld en de handelingsmogelijkheden. Voorlichting en publiciteit zijn daarom belangrijke instrumenten om de aandacht op de problematiek te vestigen, het uit de taboesfeer te halen en daarmee de overige projecten te ondersteunen. Werkwijze CMO Groningen is verantwoordelijk voor de publiciteitscampagne huiselijk geweld en jongeren. Aangezien in 2007 een landelijke campagne van start gaat is besloten hierbij aan te sluiten in de provincie Groningen. In 2006 zijn voorbereidingen getroffen. Deze landelijke campagne is een algemene campagne over huiselijk geweld. In de provincie Groningen staan de jongeren centraal. Een eerste brainstorm bijeenkomst van CMO Groningen en het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld leverde een aantal ideeën op dat is uitgewekt. Voorlopig is het idee om de publiciteit te concentreren in een bepaalde periode die eindigt in een themaweek. Voorop staat bij de uitwerking de inbreng en uitvoering van de jongeren zelf. Om jongeren vanaf het begin te betrekken bij de uitwerking van de plannen en ideeën wordt een jongerenforum opgezet. Ook hiervoor zijn voorbereidingen getroffen in 2006. Activiteiten in 2006 De samenwerking tussen CMO Groningen en het ASHG zijn in 2006 geïntensiveerd. In een gezamenlijk werkplan voor 2006 zijn de plannen voor 2006 op elkaar afgestemd en is waar mogelijk samengewerkt. • Vanaf half juni 2006 heeft het ASHG een pakket met informatiemateriaal. De boodschap is ‘Huiselijk geweld komt vaker voor dan je denkt. Samen kunnen we er wat aan doen’. Op al het materiaal zijn telefoonnummer en website-adres van het Advies- en Steunpunt steeds duidelijk vermeld. Deze boodschap is niet op een bepaalde doelgroep gericht maar is

152

•

bedoeld om alle inwoners van de provincie Groningen de weg naar informatie en advies te wijzen. CMO Groningen leverde in de voorbereiding van de distributie handen span-diensten. Dit informatiemateriaal is door CMO Groningen bij al haar werkzaamheden gepromoot, met als voornaamste doel het telefoonnummer van het ASHG op ieders netvlies in de provincie Groningen te krijgen.

De website huiselijkgeweldgroningen.nl is in 2006 voorzien van nieuwe en aanvullende informatie. Tevens maakten CMO Groningen en het ASHG afspraken om in deze beleidsperiode de Groninger website over huiselijk geweld in elkaar te schuiven. Resultaten • Goede afstemming en afspraken over publiciteit tussen CMO Groningen en ASHG, waaronder verspreiding promotiemateriaal van het ASHG. • De voorbereiding en uitwerking van de publiekscampagne over huiselijk geweld voor jongeren in 2007. • Voorbereidingen jongerenforum: o Een werkstructuur tussen de maatschappelijk organisaties die provinciebreed aanbod ontwikkelen en uitvoeren op het gebied van huiselijk geweld: het provinciaal platform huiselijk geweld. De deelnemende partners zijn het ASHG, Alfacollege, Bureau Jeugdzorg Groningen, STSGG en MJD Groningen. Doel van dit platform is: afstemming, samenwerking en gezamenlijk bespreken/oppakken van nieuwe initiatieven met betrekking tot voorlichting en publiciteit huiselijk geweld. Het Advies- en steunpunt heeft de regie over het platform, CMO Groningen levert formatie voor de organisatie van de bijeenkomsten en het voorzitterschap. Het platform startte in september 2006 en komt eens per twee maanden bij elkaar. • Website www.huiselijkgeweldgroningen.nl Vooruitblik In 2006 is met een goede samenwerkingsstructuur de basis gelegd om huiselijk geweld voor brede doelgroepen over het voetlicht te brengen. Met name de jongeren zullen in 2007 centraal staan.

153

9.5 Voorlichting Specifieke doelgroepen Doel Alle voorlichtingstrajecten zijn gericht op preventie van huiselijk geweld. Door vergroten van kennis bij doelen risicogroepen en bij (toekomstige) beroepsgroepen wordt huiselijk geweld eerder erkend en herkend en kan in een vroeg stadium voorkomen worden dat huiselijk geweld voorkomt of escaleert. Looptijd Looptijd 2005-2008, periode 2006 Samenwerkingspartners GGD/VETC, Thuisfront, provincie Groningen Communicatie en Kabinet, Young Provs, Jeugdzorg, Ommelander College, Augustinuscollege, Alfa-college, Protestants Dienstencentrum, FIOM, School of Social Work. Relatie met andere projecten Voorlichtingsactiviteiten vormen een bijdrage aan de steunstructuur huiselijk geweld in de provincie Groningen. Financiën en uren 2006 Provinciale subsidie: €38.451,Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze CMO Groningen en het in november 2005 opgerichte provinciale Advies- en steunpunt huiselijk geweld werkten tot 2006 vanuit hun verschillende beleidskaders aan voorlichting over huiselijk geweld. In 2006 is gezamenlijke werkplan uitgebracht met als doel de voorgenomen activiteiten meer op elkaar af te stemmen en waar mogelijk in elkaar te schuiven, zodat het effect zo groot mogelijk is. Uitgangspunt daarbij was en is dat de cliënt (hulpvrager of professional) één ingang heeft voor advies, informatie en hulp. Streven is dat het Advies- en steunpunt Huiselijk Geweld steeds meer hét aanspreekpunt wordt voor alle vragen op het gebied van huiselijk geweld, op welk terrein dan ook. Tevens werd een gezamenlijk meerjarenplan gemaakt, waarin alle vormen van huiselijk geweld een plek kregen. Niet alleen waar het publiciteit en voorlichting betreft, maar ook op de inhoudelijke aanpak. Vanuit het speerpunt Huiselijk geweld van de provincie Groningen heeft CMO Groningen zijn de jongeren van 12-20 jaar en de allochtone inwoners in 2006 publieksgroepen die speciale aandacht verdienen. Naast deze twee specifieke doelgroepen is in 2006 ook de voorlichting aan beroepsgroepen en studenten agogische opleidingen voortgezet. CMO Groningen en ASHG coördineren en/of geven voorlichting aan allochtone gemeenschappen. Het blijkt dat er relatief weinig leden van de allochtone gemeenschappen in Groningen de weg naar de hulpverlening vinden. Het ASHG coördineerde en faciliteerde in 2006 de voorlichting voor de Turkse en Marokkaanse Nederlanders in Delfzijl. CMO Groningen richt zich op de andere provinciale groepen. CMO Groningen heeft deze verantwoordelijkheid vanuit het speerpunt huiselijk geweld. Besloten is dat CMO Groningen haar voorlichtingstrajecten aansluit bij de trajecten van ASHG. Zo deed CMO Groningen in navolging van het ASHG aan de etnische raad een aanbod voor voorlichting over huiselijk geweld. Uitvoering daarvan vindt in 2007 plaats. Om jongeren vanaf het begin te betrekken bij de uitwerking van de plannen en ideeën is gedacht aan het opzetten van een jongerenforum.

154

Voorlichting aan laaggeletterden Educatieve Televisie (ETV) is de eerste activiteit die CMO Groningen en het ASHG vanaf het begin samen hebben opgepakt. Beide zien zij het belang van het medium ETV (samenwerking tussen Noorderpoortcollege en RTV Noord), in de communicatiemix. Veel voorlichtingsmateriaal verschijnt in druk. ETV richt zich met laagdrempelige televisieprogramma´s op mensen die moeilijk toegang hebben tot educatie, de zogenoemde laaggeletterden. in de provincie. Er is een gezamenlijk projectplan geschreven dat is ingediend bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het Noorderpoortcollege is de aanvrager. Op verzoek van het ministerie wordt de aanvraag in 2007 aangepast. Het aantal uitzendingen wordt terugbracht tot zes en de doelgroep specifieker beschreven en benaderd. Activiteiten in 2006 • De themamap huiselijk geweld voor scholen. Op verzoek van de pilotscholen werd in 2006 de themamap huiselijk geweld samengesteld die begin 2007 door de gedeputeerde van welzijn en zorg aan het Augustinuscollege wordt uitgereikt. Aan de hand van de themamap kunnen de preventie- en zorgteams van het Voortgezet onderwijs, inclusie het VMBO, bekijken op welke wijze zij het thema huiselijk geweld op school willen behandelen en welke instrumenten en deskundigheid zij daarvoor nodig hebben. De scholen zijn betrokken bij de samenstelling van de inhoud van de map. In een later stadium kan deze themamap ook verspreid worden onder jongerencentra, kerken en andere organisaties die beroepsmatig met jongeren werken. De themamap is een aanzet van een reeks voorlichtingsactiviteiten die de komende drie jaren voor jongeren (en hun ouders) over huiselijk geweld georganiseerd en uitgevoerd worden. •

De start van een jongerenforum voor jongeren uit het voortgezet (middelbaar beroeps) onderwijs om mee te denken over voorlichting en publiciteit over huiselijk geweld in de stad en de provincie Groningen, en deze ook mee vorm te geven. Voor de uitvoering van het forum wordt samengewerkt met het ‘jongerenparticipatieproject’ van de provincie Groningen.

•

Een werkstructuur tussen de maatschappelijk organisaties die provinciebreed aanbod ontwikkelen en uitvoeren op het gebied van huiselijk geweld: het provinciaal platform huiselijk geweld. De deelnemende partners zijn het ASHG, Alfacollege, Bureau Jeugdzorg Groningen, STSGG en MJD Groningen. Doel van dit platform is: afstemming, samenwerking en gezamenlijk bespreken/oppakken van nieuwe initiatieven met betrekking tot voorlichting en publiciteit huiselijk geweld. Het Advies- en steunpunt heeft de regie over het platform, CMO Groningen levert formatie voor de organisatie van de bijeenkomsten en het voorzitterschap. Het platform startte in september 2006 en komt eens per twee maanden bij elkaar.

•

Voorlichtingsbijeenkomsten voor de Ghanese zelforganisatie in de provincie Groningen en de multiculturele vrouwensociëteit uitgevoerd door het Alfacollege. Aanbod aan de etnische raad in Delfzijl

•

In Hoogezand-Sappemeer werd (als onderdeel van het G6 programma lokaal sociaal akkoord) samen met de Antilliaanse en Surinaamse gemeenschap voorbereidingen getroffen voor kleinschalig wijktheater. Een werkvorm waarin het thema huiselijk geweld voor en door mensen uit de eigen groep gespeeld wordt. Vanuit het speerpunt Huiselijk geweld is er een startsubsidie verleend.

•

Vrouwenorganisatie Moslima’s voor Moslima’s (MvM) nam het initiatief voor een weerbaarheidstraining voor moslima’s. Dit iniatief werd later overgenomen door het ASHG. MvM heeft een programma ontwikkeld en beschreven in een projectplan. Er is een startsubsidie verleend. De training wordt aangeboden aan de groepen waar voorlichting wordt gegeven, professionals in opleiding.

•

Voorlichting (a.s) beroepsgroepen In 2006 werd de module 'Geweld in en om het huis' voortgezet, in samenwerking tussen de Hanzehogeschool Groningen, School of Social Studies, het werkveld van hulpverlenende instellingen en CMO Groningen. Deze module biedt aanstaande hulpverleners de mogelijkheid zich te verdiepen in de verschil-

155

lende vormen van huiselijk geweld. In juni 2006 zullen werkveld en opleiding aan de hand van de resultaten deze module opnieuw toetsen. CMO Groningen leverde een bijdrage aan de module en was als voorzitter en organisator van de evaluatiebijeenkomsten, namens het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld, de schakel tussen opleiding en werkveld. Resultaten o themamap huiselijk geweld en jongeren voor het voortgezet onderwijs o voorlichting Ghanezen o voorlichting St.Jasmijn: brede allochtone vrouwengroep o wijktheater Hoogezand o weerbaarheidstraining Moslima’s voor Moslima’s de o module School of Social Work (2 verbeterde versie) o projectaanvraag ETV o voorbereiding jongerenforum (zie ook Publiciteit) o werkstructuur (zie ook Publiciteit) Vooruitblik De voorlichtingsactiviteiten van CMO Groningen en het ASHG zullen ook in 2007 en 2008 steeds meer in het verlengde van het ASHG worden uitgevoerd. Het Meerjarenplan Huiselijk Geweld Groningen 2006-2008 vormt daar voor de basis. Jongeren zullen bij de voorlichtingsactiviteiten aan scholen en instellingen en in de publiekscampagne centraal staan. Scholen zullen benaderd en gefaciliteerd worden als ze activiteiten willen ontplooien over het thema huiselijk geweld. Voorlichting aan allochtone groeperingen wordt voortgezet, evenals het provinciaal platform huiselijk geweld Groningen.

156

157

9.6 (Ondersteuning) Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld In 2005 is het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld Groningen (ASHG), ondergebracht bij Stichting Toevluchtsoord, van start gegaan. Het advies- en steunpunt is tot stand gekomen dankzij een stimuleringsregeling van het Ministerie van VWS. Daarnaast nemen de gemeente Groningen en de provincie een deel van de financiering voor hun rekening. De provincie heeft voor de beleidsperiode 2005-2008 een bedrag van € 25.000,-- per jaar toegezegd. Daarnaast geeft de provincie een subsidie voor projectmedewerker 'Eerste hulp bij huiselijk geweld' (Thuisfront). In 2006 ging het hier om een subsidie van in totaal € 61.500,--. Doelstelling en organisatie Het advies- en steunpunt huiselijk geweld richt zich in eerste instantie vooral op hulp aan slachtoffers en daders van huiselijk geweld tussen (ex-)partners. De voornaamste doelstelling van het advies- en steunpunt is om bij te dragen aan het stoppen en voorkomen van huiselijk geweld, door middel van het geven van advies en informatie aan hulpvragers, professionals en andere betrokkenen; professionals kunnen er terecht voor deskundigheidsbevordering. Het advies- en steunpunt bestaat uit twee onderdelen: • een telefonische hulpdienst voor informatie, advies en doorverwijzing naar hulpverlening of opvang; • het hulpverleningstraject Thuisfront, eerste hulp bij huiselijk geweld In Thuisfront werken politie, justitie, reclassering, Ambulante Forensische Psychiatrie Noord-Nederland, het algemeen maatschappelijk werk, hospitium De Eikelaar, het Toevluchtsoord en Bureau Jeugdzorg nauw samen. Het advies- en steunpunt coördineert de samenwerking tussen de ketenpartners. Enkele cijfers 2005 - Met de telefonische hulpdienst (die al in 2004 is gestart) werd in 2005 1.182 maal contact opgenomen, waarvan 479 (40%) door slachtoffers en 561 (47%) door professionals. Dit aantal is een stijging van ruim 60% ten opzichte van 2004. Iets meer dan de helft van de telefoontjes kwam van mensen uit de drie noordelijke provincies, waarvan verreweg het grootste deel (438) uit de provincie Groningen. - In 2005 werden 405 gezinnen aangemeld voor het traject "Eerste hulp bij huiselijk geweld", een toename van maar liefst 30% ten opzichte van 2004. Gemiddeld zijn er ongeveer 300 gezinnen gelijktijdig in begeleiding. Deze toename veroorzaakt problemen in de capaciteit van de diverse samenwerkingspartners. Dat vraagt om extra aandacht. (bron: Jaarverslag 2005 Stichting Toevluchtsoord)

9.7 Overige ontwikkelingen terugdringen huiselijk geweld Huisverbod Er ligt op dit moment een wetsvoorstel dat voorziet in mogelijkheden om bij dreiging van huiselijk geweld al in te kunnen grijpen door middel van een tijdelijk 'huisverbod'. Het verbod houdt in dat een pleger van huiselijk geweld in beginsel tien dagen zijn of haar woning niet meer in mag en in die periode ook geen contact mag opnemen met de partner of de kinderen. Het wordt opgelegd door de burgemeester in de vorm van een beschikking. Het huisverbod biedt de mogelijkheid om in een noodsituatie te voorzien in een afkoelingsperiode. In deze periode kan de nodige hulpverlening op gang worden gebracht en kan escalatie worden voorkomen. Het huisverbod kan ook worden opgelegd bij kindermishandeling of een ernstig vermoeden daarvan. De wet zal waarschijnlijk in 2008 in werking treden. Voordat de wet in werking treedt, zullen er in 2007 pilots (proefprojecten) worden gehouden. Groningen (zes gemeenten) is aangewezen als één van de drie proefprojecten. Daarvoor zijn in 2006 voorbereidingen getroffen. De provincie is verzocht om een deel van de kosten te financieren (in februari 2007 is een subsidie van € 63.000 verleend). Bijzonder aan de pilot Groningen is dat er na het huisverbod aandacht is voor alle leden van het gezin, en voor de opvang van de dader zelf. Dit betekent dat zodra het huisverbod is opgelegd, er direct een hulpverlener naar toe gaat, ook al is het midden in de nacht. Aansluitend daarop komt er een inter-

158

ventieteam in het gezin, dat bestaat uit drie personen: een hulpverlener voor het slachtoffer en één voor respectievelijk -eventuele- kinderen en de dader. Het team werkt volgens het speciaal ontwikkelde 10-dagenmodel.

159

160

161

10

Speerpunt Versterken vrijwilligerswerk

10.1 Platform Maatschappelijk Ondernemen Groningen (PMOG) Doel PMOG wil in de provincie Groningen bedrijven en maatschappelijke organisaties bewust maken van de toegevoegde waarde, die maatschappelijk ondernemen biedt. Looptijd Januari 2004 t/m 31 december 2007 Samenwerkingspartners Het Groninger bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en de vrijwilligerszaak van Stiel. Relatie andere projecten Er ligt een directe relatie met de projecten "Kenniscentrum" en "Digitale ondersteuning". Financiën en uren 2006 Het projectbudget in 2006 was: € 18.000,-. Coördinatie via CMO Groningen: 0.22 fte (8 uur per week). Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze Het platform is zich als een open bedrijvennetwerk gaan profileren waarbij steeds meer bedrijven zich aansluiten. Activiteiten • Vier keer per jaar komt de digitale nieuwsbrief “Betrokken!” uit. Deze nieuwsbrief is gedurende het gehele jaar als PR-materiaal gebruikt voor het stimuleren van maatschappelijk betrokken ondernemen. Verspreiding o.a. op de open bijeenkomsten, tijdens de Groningse Beursvloer, op de promotiedagen en tijdens het MVO Symposium. • De eerste open bijeenkomst van het PMOG is in april 2006 gehouden in het Provinciehuis. Onder leiding van veilingmeester Ineke Mulder werden 28 kunstwerken geveild. De kunstveiling was een enorm succes. Achtentwintig kunstwerken, gemaakt door creatieve mensen met een lichamelijke of psychische beperking vonden hun weg naar maatschappelijk betrokken organisaties. De opbrengst van ruim 10.000 euro kwam geheel ten goede aan de verdere ontwikkeling van de kunstenaars. • In november is de tweede open bijeenkomst georganiseerd in Martiniplaza, een PMOG-ontbijt tijdens de Promotiedagen. Tijdens dit ontbijt kwam het onderwerp Maatschappelijk Betrokken Ondernemen aan bod en werd vraag en aanbod ‘gematched’. Humanitas en Plaza Migranta legden diverse vragen bij de aanwezige bedrijven neer, er werden 16 matches gemaakt. De aanwezigheid van PMOG tijdens de Promotiedagen is niet onopgemerkt gebleven. De aanwezigheid van PMOG in de stand van de gemeente Groningen leverde 28 nieuwe bedrijfscontacten op. Bovendien is er een paginagroot artikel verschenen in het Beursmagazine Promotiedagen. • De website www.pmog.nl is regelmatig geactualiseerd met nieuws van het PMOG. Verder is de website ook gebruikt als communicatiemiddel bij de aanmelding van de bijeenkomsten, het aanvragen van de nieuwsbrief e.d.

162

10.2 Kenniscentrum Vrijwilligerswerk 10.2.1. Portal vrijwilligersgroningen.nl/digitale taakverlichting 10.2.2. Ondersteuning lokale en regionale steunpunten vrijwilligerswerk 10.2.3. Algemene informatie- en adviesfunctie; gemeentelijk beleid Doel Het Kenniscentrum Vrijwilligerswerk vormt een ondersteuningsstructuur die het mogelijk maakt bestaande knelpunten in het lokale vrijwilligerswerk aan te pakken en nieuwe ontwikkelingen te stimuleren en ondersteunen. Met de uitvoering van de diverse onderdelen wordt bereikt dat ondersteuning vanuit het provinciaal niveau efficiënt en effectief bij de vrijwilligersorganisaties terechtkomt. Looptijd Van 2005 tot eind 2008. Samenwerkingspartners Met name lokale steunpunten vrijwilligerswerk en Civiq (per februari 2007: MOVISIE). Relatie andere projecten PMOG, Vrijwilligersprijzen, Vrijwilligerswerk: leerschool voor jongeren en het Avi-130-project van Civiq. Financiën en uren 2006 Projectbudget: • portal vrijwilligersgroningen/ digitale taakverlichting € 6.000,• ondersteuning lokale en regionale steunpunten vrijwilligerswerk € 2.000,• gemeentelijk beleid € 4.500,Uren: in totaal: 0,45 fte. • portal vrijwilligersgroningen: 0,22 Fte • ondersteuning lokale en regionale steunpunten vrijwilligerswerk: 0,13 Fte • algemene informatie- en adviesfunctie; gemeentelijk beleid: 0,1 Fte Opdrachtnemer: CMO Groningen.

10.2.1. Portal vrijwilligersgroningen.nl Doel De portal www.vrijwilligersgroningen.nl is gericht op taakverlichting van lokale steunpunten vrijwilligerswerk en op directe ondersteuning van organisaties en mensen die op zoek zijn naar vrijwilligerswerk of daarover informatie willen. Het beoogde resultaat: een gebruiksvriendelijke site, vergroten van het aantal bezoekers, kwalitatief goede informatie aanbieden, een goed functionerende en actuele vacaturebank. Werkwijze, activiteiten CMO Groningen is projectcoördinator en eindredacteur van de website, het ICT Innovatiecentrum van het Noorderpoortcollege is de technische partner. Het afgelopen jaar is gewerkt aan inhoudelijke en technische verbeteringen van de site en het bijhouden en aanvullen van nieuws en informatie. Ook zijn lokale steunpunten vrijwilligerswerk ondersteund t.a.v. het gebruik van de site. Tenslotte is de website geëvalueerd middels een schriftelijke evaluatie onder lokale steunpunten vrijwilligerswerk en door middel van een digitaal gebruikersonderzoek. Resultaat • Er is een provinciale portal met subwebsites voor lokale steunpunten gerealiseerd. Eind december 2006 bedroeg het aantal vacatures 1000 en hadden ruim 10.000 mensen de site bezocht, van wie ruim 45% afkwam op de vacatures, de infotheek, het nieuws, de agenda en de bestuurlijke pagina. • Uit het evaluatieonderzoek blijkt dat de meeste lokale steunpunten de site duidelijk een meerwaarde toekennen. De meerderheid ervaart taakverlichting m.b.t. de bemiddelingsfunctie en de informatie-adviesfunctie en iets meer dan de helft ervaart taakverlichting op PR-gebied. 70% van de lokale steunpunten neemt deel aan de site. Een knelpunt bij de steunpunten is tijdsdruk. • Driekwart van de bezoekers is uitgesproken positief over de kwaliteit van de site.

163

10.2.2.

Ondersteuning lokale en regionale steunpunten vrijwilligerswerk

Doel De invalshoek hierbij is het bieden van een platform gericht op: • nieuwe ontwikkelingen in het vrijwilligerswerk; • onderlinge afstemming en samenhang; • kwaliteitsbevordering van de ondersteuning. Werkwijze/activiteiten • organisatie van themabijeenkomsten • informatie • organisatie van workshops • werkgroepen rond nieuwe ontwikkelingen Resultaat • Vier themabijeenkomsten: (1) werken met vrijwilligers; (2) Avi-130-project van Civiq; (3) maatschappelijke stages en (4) www.vrijwilligersgroningen.nl Van de 14 steunpunten die de provincie Groningen telt, waren steeds gemiddeld 8 steunpunten per themabijeenkomst aanwezig. • Visieontwikkeling m.b.t. maatschappelijke stages en de samenwerking met de steunpunten daarbij. • Twee workshops i.s.m. Civiq: (1) jongerenmarketing en (2 Arbo weten regelgeving. In totaal namen 40 personen deel aan de workshops.

10.2.3.

Algemene informatiefunctie; gemeentelijk beleid

De algemene informatiefunctie is gericht op het geven van informatie en advies aan vrijwilligersorganisaties, maatschappelijke organisaties, individuele vrijwilligers en (incidenteel) aan gemeenten. Dit gebeurt in aansluiting op de landelijke ‘Vrijwilligersinformatietelefoon’ en het aanbod van Civiq. Indien mogelijk wordt verwezen naar lokale steunpunten vrijwilligerswerk. Resultaat • Aantal behandelde vragen: 40 • Start deelname aan landelijke project inventarisatie lokale weten regelgeving vrijwilligerswerk • (Civiq). • Themabijeenkomst voor lokale steunpunten vrijwilligerswerk over gemeentelijk vrijwilligersbeleid en • de WMO i.s.m. Civiq. • Inventarisatie werkzaamheden en plannen lokale steunpunten vrijwilligerswerk m.b.t. de Wmo. Vooruitblik De looptijd van de gemeentelijke en provinciale Tijdelijke Stimuleringsregeling strekte zich uit tot in 2005. De TSV-gelden werden met name ingezet voor de digitale ondersteuning en voor deskundigheidsbevordering. Met het oog op de Wmo en het landelijk beleid met betrekking tot maatschappelijke stages, is een sterke lokale ondersteuningsstructuur en kwaliteitsbehoud van het vrijwilligerswerk van groot belang. De verschillende projecten binnen het speerpunt vrijwilligerswerk en het Avi-130-project kunnen hierbij een belangrijke rol vervullen, in samenwerking met de andere partners op het gebied van zorg, welzijn en wonen. In 2007 wordt ingezet op een goed functionerende portal www.vrijwilligersgroningen.nl. Met name op de actieve bijdrage van lokale steunpunten en op de implementatie/voortzetting van de site na 2008. De ondersteuningsfunctie gericht op lokale en regionale steunpunten vrijwilligerswerk en de platformfunctie wordt in de projectperiode voortgezet evenals de algemene informatie- en adviesfunctie.

164

165

10.3 Vrijwilligersprijzen Doel • Promotie van goede voorbeelden uit de praktijk door middel van publiciteit. • Waardering voor het werk van de vele vrijwilligers in Groningen middels het uitloven van prijzen. • Deskundigheidsbevordering van vrijwilligersorganisaties op het terrein van het, algemeen erkende, grootste knelpunt; het vinden en binden van vrijwilligers. • Promotie van het landelijk MADD-concept ; door lokale promotie en inschakeling van prominenten de werving van nieuwe vrijwilligers bevorderen. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners Lokale steunpunten vrijwilligerswerk, Landelijke organisatie voor Vrijwilligerswerk CIVIQ, Provincie Groningen. Relatie andere projecten Er zijn raakvlakken met de ondersteuning van de lokale steunpunten vrijwilligerswerk. Financiën en uren 2006 Projectbudget: € 32.000,Uren 2006: 0,1 fte 208 uur adviseur 100 uur administratieve ondersteuning. Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze In een breed verspreide folder zijn vrijwilligersorganisaties in de hele provincie uitgenodigd deel te nemen aan drie onderdelen: • Twee thema-avonden • 3 vrijwilligersprijzen • De MADD-dagen Resultaten • Voor de deelnemers aan de thema-avonden zijn twee onderwerpen uitgewerkt en opgenomen in een werkmap: (1) Hoe maken we het vrijwilligerswerk aantrekkelijk voor vrijwilligers? en (2) Welke wervingsmethode is het meest effectief voor onze organisatie? • Verspreid over de provincie werden in totaal 6 regionale thema-avonden (3x2) georganiseerd en uitgevoerd met in totaal 100 deelnemende vrijwilligersorganisaties. Vrijwilligersprijzen De procedure voor het bepalen van de prijswinnaars is vereenvoudigd. Er is geen centrale uitreikingsavond georganiseerd: Deze middelen zijn aangewend voor de thema-avonden en de MADD-dagen. De drie prijswinnaars ontvingen op hun eigen locatie de prijs, wat zeer werd gewaardeerd. De middelen die voor dit onderdeel beschikbaar waren, zijn daarmee dusdanig ingezet dat meer vrijwilligersorganisaties er direct profijt van hebben gehad. De jury werd gevormd door: Mevr. C.A.M. Mulder, gedeputeerde, Dhr. H. Hemmes (statenlid), Mevr. M. Salet (burgemeester gemeente Hoogezand / Sappermeer), Dhr. H. Kinds (community-partnership), Mevr. C. Slagveer (bestuurlid van diverse minderhedenorganisatie) Mevr. A. Rensen (landelijke commissie vrijwilligersbeleid). Dhr. J.Boon, (bestuurslid PMOG). In 2006 werden drie prijzen uitgereikt van gelijke bedragen: € 3.000,- voor een bestaande vrijwilligersorganisatie € 3.000,- voor een jongerenvrijwilligersorganisatie € 3.000,-voor een vernieuwend vrijwilligersinitiatief

166

Na de wervingscampagne meldden zich 20 organisaties aan als kandidaat. De jury wees de prijzen toe aan: • Hospice Sint Maartenshuis Mevr. Ineke Mulder benadrukte op een gezellige bijeenkomst in Winschoten dat dit dikwijls onzichtbare en individuele vrijwilligerswerk een belangrijke voorziening vormt. • New Attraction Jongeren tonen zich bereid vrijwilligerswerk te doen en van elkaar en met elkaar te leren. • Voorleesproject van Humanitas Het voorleesproject benadrukt het belang van de kennismaking met de taal. Vroeger was dit een vanzelfsprekend onderdeel van het contact tussen ouders en kinderen. In de tijd van de nieuwe media is hiervoor extra aandacht nodig, georganiseerd door vrijwilligers. Voor 100 lokale vrijwilligersorganisaties die deelnamen aan MADD 2006 bestond de mogelijkheid de mogelijkheid om kosten voor promotie tot € 75,- te declareren. Door 20 organisaties werd daarvan gebruik gemaakt. Vooruitblik In 2007 worden de vrijwilligersprijzen op een vergelijkbare wijze door de provincie uitgereikt.

167

10.4 Vrijwilligerswerk: leerschool voor jongeren Doel De taakstelling is: • jaarlijks doen tenminste 150 studenten vrijwilligerswerk in het kader van het project; • tenminste 80% van de deelnemende studenten en tenminste 90% van de betrokken maatschappelijke organisaties (aanbieders vrijwilligerswerk) beoordeelt het verrichte vrijwilligerswerk na afloop als zinvol. Looptijd 2005 t/m 2008 Samenwerkingspartners Projectpartners zijn de onderwijsinstellingen Alfa-college, AOC Terra en Noorderpoortcollege. Verder wordt samengewerkt met De Vrijwilligerszaak (van Stiel); CPS onderwijsontwikkeling en advies; de Vliegende Brigadiers van het Huis voor de Sport en Landschapsbeheer Groningen; CIVIQ (landelijke organisatie voor vrijwillige inzet) en lokale steunpunten vrijwilligerswerk. Relatie met andere projecten Met name met ondersteuning lokale/regionale steunpunten vrijwilligerswerk. Financiën en uren in 2006 CMO Groningen heeft 0,5 fte ingezet. Het activiteitenbudget bedroeg € 76.500,--, waarvan € 53.000,-- voor de drie onderwijsinstellingen en € 23.500,-- voor schooloverstijgende activiteiten. Opdrachtnemer CMO Groningen

Achtergrond Het project ‘vrijwilligerswerk, leerschool voor jongeren’ is erop gericht de deelname van studenten van het middelbaar beroepsonderwijs aan vrijwilligerswerk te vergroten. We willen dit doen door vrijwilligerswerk te gebruiken als middel om competenties te verwerven. De opzet is dit op zodanige wijze vorm geven dat ook de maatschappelijke organisaties (die vrijwilligerswerk aanbieden) er voordeel bij hebben. Activiteiten • voorbereiding, uitvoering en evaluatie van maatschappelijke stages bij drie onderwijsinstellingen; • voorlichting over en promotie van maatschappelijke stages bij de deelnemende en andere onderwijsinstellingen (twee themabijeenkomsten voor docenten, uitgave digitale nieuwsbrief, publicaties op websites en in geschreven media); • voorlichting en promotie binnen het vrijwilligersveld (belangstellingspeiling, voorlichtingsbijeenkomst, uitgave digitale nieuwsbrief, publicaties op websites en in geschreven media). Resultaten (schooljaar 2005/2006) • 280 studenten hebben vrijwilligerswerk gedaan in het kader van het project; • 95% van de deelnemende studenten en 100% van de betrokken maatschappelijke organisaties (aanbieders vrijwilligerswerk) beoordeelde het verrichte vrijwilligerswerk als zinvol. • Vooruitblik In 2007 wordt extra ingezet op het vergroten van het draagvlak voor maatschappelijke stages in het vrijwilligersveld. Gebleken is dat veel maatschappelijke organisaties nog onbekend zijn met maatschappelijke stages en zich niet realiseren dat deze voor hen voordelen kunnen opleveren.

.

168

169

10.5 Ondersteuning en ontwikkeling van dorpshuizen in de provincie Groningen Doel Versterken van de dorpshuizen, teneinde een positieve bijdrage te (kunnen) leveren aan de leefbaarheid op het platteland en het versterken van de sociale cohesie. Looptijd Van 2005 tot eind 2008 Samenwerkingspartners. Vereniging Groninger Dorpen (VGD) Relatie andere projecten De werkzaamheden van de organisaties voor dorpsbelangen, de VGD, en de dorpshuizen raken elkaar op het terrein van het in stand houden of ontwikkelen van de sociale infrastructuur van een dorp. Financiën en uren 2006 Het projectbudget bedroeg in 2006: €15.000,Uren: 28 uur per week Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze Het jaar 2006 is het eerste jaar van de fusie tussen de VGD en de VKDG. De nieuwsbrief is samengevoegd en wordt in gezamenlijkheid met de VGD uitgevoerd. De adviseur dorpshuizen werkt nauw samen met de VGD. In 2006 is een start gemaakt met een dorpshuiscommissie. Een vertegenwoordiging van het bestuur overlegt met medewerkers over lopende werkzaamheden en nieuwe initiatieven. Een onderzoek naar de knelpunten op het terrein van de staat van onderhoud van dorpshuizen heeft geleid tot de conclusie dat er een drietal provinciale ledenplatforms wordt opgericht. Deze platforms gaan zich bezighouden met: -De ontwikkeling van een onderhoudsplan voor het dorpshuis -De planontwikkeling bij verbouwing en vernieuwing -De externe financiering door fondsen In 2006 is een start gemaakt met een provinciaal platform; het multifunctionele dorpshuis. Het platform oriënteert zich op nieuwe functies voor het dorpshuis, de financieringsmogelijkheden en vormt een plek voor uitwisseling en informatie. Plattelandsparlement De adviseur dorpshuizen van het CMO Groningen heeft zich ingezet bij de organisatie van het eerste Grunneger Plattelandsparlement. Sociale samenhang in een dorp is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een zwaarwegend argument om te kiezen voor wonen op het platteland. Het dorpshuis als dak boven het verenigingsleven en als kraamkamer voor nieuwe initiatieven speelt daarin een cruciale rol. De discussie over de toekomst van het platteland is opgebouwd vanuit de regio’s in de provincie. In 2006 werden regio-avonden georganiseerd met veel inzet van de vrijwillige bestuursleden van de VGD. Activiteiten Er is advies en ondersteuning geboden aan vrijwillige dorpshuisbesturen middels de uitgave van nieuwsbrieven, het ondersteunen

170

van regiobijeenkomsten, deskundigheidsbevordering en het leveren van informatie en ondersteuning op maat. Begeleiding en ondersteuning bij het opstellen van een ondernemingsplan (volgens de eerder ontwikkelde methodiek). Vraagbaakfunctie voor dorpshuizen: veel vragen hebben betrekking op de bedrijfsvoering van de dorpshuizen; privatisering, regelgeving rond de horecavergunning, de huur, arbeidsovereenkomst met de pachter en het onderzoeken van mogelijkheden voor meerdere functies van een dorpshuis. De uitvoeringsactiviteiten hangen af van de vragen van de leden van de Vereniging Groninger dorpshuizen (VGD) of van individuele dorpshuisbesturen. Resultaten: Een structurele informatie- en adviesfunctie voor de dorpshuizen in de provincie Groningen. Dit maakt het voor dorpshuizen mogelijk antwoord te krijgen op vragen die zich in de dagelijkse praktijk van het beheer en op het terrein van weten regelgeving voordoen. De ontwikkeling van ondernemingsplannen is een speerpunt in de adviesfunctie geworden. In 2006 werden adviezen gegeven aan de dorpshuizen in: Thesinge, Nieuw Scheemda, Nuis, Kantens, Losdorp, Usquert, Schouwerzijl, Roodeschool, Vriescheloo, Kiel Windweer, Mensingeweer, Warfhuizen, Uithuizermeeden, Groningen, Lettelbert, Kornhorn, Zeerijp, Kantens, Wagenborgen, Oldenzijl, Niehove, Boerakker, Zuidbroek, Godlinze, Onderdendam. Tijdens provinciale bijeenkomsten van de VGD zijn 2 workshops verzorgd: (1) ontwikkelen van een ondernemingsplan, en (2) IVA-instructie voor vrijwilligers bij barbeheer. Begeleiding en ondersteuning bij het opstellen van een ondernemingsplan (volgens de eerder ontwikkelde methodiek) in afstemming met het gemeentelijk dorpshuizenbeleid: hiervan hebben 10 dorpshuizen gebruik gemaakt. • Gemeente Haren: ontwikkeling van een ondernemingsplan voor de dorpshuizen in Haren,Noordlaren, Glimmen en Onnen. De resultaten van de ondernemingsplannen van de afzonderlijke dorpen werden ingezet bij de discussie over het gemeentelijk dorpshuizenbeleid en heeft geleid tot een positieve bijstelling van het voorgenomen beleid. • Gemeente Winsum: vier van de zes dorpshuizen hadden belangstelling voor een bespreking over de resultaten van de in 2005 gemaakte ondernemingsplannen. Met het dorpshuis in Feerwerd is een adviestraject over verhuur van zaalruimte afgesproken. • Gemeente Pekela: de gemeente streeft naar privatisering van het dorpshuis in Boven Pekela. Het bestuur van de Riggel wil daar niet in meegaan en heeft een ondernemingsplan opgesteld wat als basis dient voor de besprekingen met de gemeente. • Gemeente Leek: Ons Dorphuis in Tolbert presenteert op haar jaarvergadering in 2007 het ondernemingsplan en verwacht daarmee nieuwe bestuursleden te kunnen motiveren. • Gemeente Eemsmond: voor het in 2005 ontwikkelde ondernemingsplan van het dorpshuis in Rottum werd de eindpresentatie voor de ledenvergadering verzorgd. • Gemeente Delfzijl: met het bestuur van het dorpshuis in Krewerd is een traject voor de ontwikkeling van een ondernemingsplan ingezet, om als basis te dienen voor een verbouwing en een betere exploitatie. Het bestuur besloot deze ontwikkeling stop te zetten en te streven naar behoud van de bestaande situatie. • Gemeente Zuidhorn: na een eerste begin besloot het dorpshuisbestuur de ontwikkeling van een ondernemingsplan stop te zetten omdat er te weinig draagvlak was binnen het bestuur. Het dorpshuis in Den Horn heeft een eerste start gemaakt met het ondernemingsplan. • Gemeente Ten Boer: het ondernemingsplan voor een dorpshuis in Thesinge werd ingezet als onderlegger voor de aanvraag van gemeentelijke en provinciale subsidies voor de oprichting van een nieuw dorpshuis. Landelijk overleg Aan collegiaal overleg op landelijk niveau werd drie maal deelgenomen. In de provincies NoordHolland, Gelderland, en Drenthe wordt het Groningse raamwerk voor ondernemingsplannen gebruikt voor provinciale projecten. Vooruitblik In 2007 zal de ondersteuning en advisering aan vrijwillige dorpshuisbesturen op de huidige manier voortgezet worden. In 2008 worden de taken en middelen overgeheveld naar de Vereniging Groninger Dorpen.

171

10.6 Ondersteuning speeltuinwerk en gemeentelijk speelruimtebeleid Doel Komen tot structurele ondersteuningsstructuren in de provincie Groningen ten behoeve van buiten spelen in het algemeen en het vrijwillige speeltuinwerk in het bijzonder. Looptijd Juni 2005 t/m december 2008 Samenwerkingspartners Speelvoorzieningen, gemeenten, welzijnsinstellingen, Landelijke organisatie voor jeugdrecreatie en speeltuinwerk NUSO speelruimte Nederland,werkgroep Nuso Noord, basisscholen, kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, Landelijk netwerk speelruimte en speeltoestellenleveranciers Relatie andere projecten Er wordt afgestemd met andere projecten en activiteiten in het kader van vrijwilligersbeleid; ook in de inhoudelijke advisering van speelvoorzieningen, scholen, kinderdagverblijven buitenschoolse opvang en gemeenten. Financiën en uren 2006 In 2006 werden door CMO Groningen 24 uren per week ingezet ten behoeve van het onderdeel ondersteuning speeltuinwerk en gemeentelijk speelruimtebeleid. Het projectbudget in 2006 was € 12.500, -. Opdrachtnemer CMO Groningen

Werkwijze De werkzaamheden zoals beschreven in het Werkplan 2006 richten zich op: 1. advisering en ondersteuning van de besturen van speeltuinverenigingen en openbare speelplekken; 2. advisering en ondersteuning van gemeenten bij de ontwikkeling van gemeentelijk speelruimtebeleid; 3. advisering van lokale welzijnsinstellingen met betrekking tot ondersteuning speeltuinbesturen; 4. advisering van scholen in het kader van inrichting van hun speelplaats; 5. buitenschoolse opvang en kinderdagverblijven 6. contacten met woningbouwcorporaties. Er wordt informatie verstrekt over buiten spelen en het vrijwillige speeltuinwerk o.a. middels de uitgave van nieuwsbrieven (Speelse Zaken); informatiebladen Speelruimte, waarbij wordt aangegeven dat de gemeenten, speeltuinbesturen en scholen met betrekking tot vragen op het gebied van speelruimte en voorzieningen ondersteuning kunnen ontvangen van CMO Groningen. Een belangrijke instrument in de informatievoorzieningen is de website: www.speeltuinwerkgroningen.nl Verder wordt er advisering op maat geleverd op specifieke vragen van speelvoorzieningen, scholen en gemeenten. Een belangrijk onderdeel van de werkzaamheden is daarnaast het actief benaderen van speelvoorzieningen en gemeenten. Naast de verhoging van de kwaliteit van het buiten spelen is de inzet gericht op het stimuleren van de ontwikkeling van gemeentelijk speelruimtebeleid om vervolgens te komen tot structurele ondersteuningsstructuren in onze provincie. Activiteiten • Netwerkvorming: in samenwerking met Partoer is een symposium en een beurs georganiseerd met de titel:”Spelen zonder (schoolplein)hekken” voor wethouders, ambtenaren, agogisch medewerkers. Tevens voor speeltuinbesturen, kinderdagverblijven, buitenschoolsopvang en dorpshuizen die een speeltuin in hun beheer hebben. • Cursussen: in de gemeente Delfzijl is een cursus ''veiligheid van speelaangelegenheden'' voorbereid samen met bureau speelplan.

172

• • • • • •

Onderzoek en schouw in de gemeente Ten Boer in kader van te schrijven speelruimtebeleid. Voorlichtingsbijeenkomst met als thema “Spelen op zijn kop” voor vrijwilligers, buurtbewoners en ambtenaren in Ten Boer Uitgave nieuwsbrieven Speelse Zaken De Informatiemap Speelruimte verstuurd naar de woningbouwcorporaties. Er zijn verschillende speeltuinverenigingen in de provincie bezocht Er zijn contacten gelegd en onderhouden met alle gemeenten in de provincie

Resultaten • De website is operationeel en wordt onderhouden. In 2006 is de website 9361 keer bezocht. • Uitgave nieuwsbrieven 'Speelse zaken' en verzenden informatiemap 'Speelruimte'. Er zijn in 2006 3 nieuwsbrieven uitgegeven. Het adressenbestand is 250. • Advies- en consultatiegesprekken met 10 gemeenten • Symposium en beurs “Spelen zonder (schoolplein)hekken” heeft plaatsgevonden. Er waren 90 deelnemers. • Er zijn diverse cursussen aangeboden en georganiseerd voor speeltuinbesturen en vrijwilligersbesturen van jeugdsoosen. 40 personen namen aan de cursussen deel. • Er is steun en advies gegeven aan drie Delta-speeltuinprojecten. Twee daarvan zijn gerealiseerd , • één is bezig fondsen te verwerven. • Voorbereidingen voor het inrichten van een buitenruimte voor de jeugd van 8 jaar tot 14 jaar • Voorbereidingen voor renovatie en herinrichten van 4 speelvoorzieningen waarvan twee combinatie speeltuin/schoolplein. • In 2006 heeft de adviseur 34 speeltuinverenigingen bezocht voor advies en 5 scholen in het kader van een school-buurtplein ontwikkeling. Vooruitblik Via CMO Groningen wordt ook in 2007 ondersteuning verleend aan besturen van speeltuinen en lokale overheden. Daarbij worden de bestaande contacten met speeltuinverenigingen en gemeenten verder uitgebouwd. Nieuwe contacten worden gelegd met scholen om hun speelplaatsen openbaar te maken. Opmerkingen Het ontwikkelen en onderhouden van contacten met speelvoorzieningen gaat goed; de ambtenaren en de besturen weten CMO Groningen te vinden. Door de geboden ondersteuning op het gebied van speeltuinwerk en speelruimtebeleid, de website www.speeltuinwerkgroningen.nl is het onderwerp in onze provincie nadrukkelijker op de kaart gezet. Speeltuinverenigingen vragen advies en ondersteuning voor (grootschalige) speeltuinprojecten en het landelijk netwerk maakt ook gebruik van onze website.

173

GEBIEDSGERICHT WERKEN & PROVINCIALE SPEERPUNTEN RAPPORTAGE 2006

Recommend Documents