Eindrapport van het GMP/GDP inspectiebezoek aan BModesto B.V. te Lelystad op 31 juli 2015 Utrecht, 2015
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
Naam van product(en) en farmaceutische vorm(en):
Diverse producten
1. Geïnspecteerde site(s):
BModesto B.V. Artemisweg 105 8239 DD LELYSTAD
2. Activiteiten:
Humaan
Veterinair
IMP
Fabrikant van eindproduct(en) Steriel Niet-steriel Biologisch Sterilisatie van excipient, actieve substantie of geneesmiddel Primair verpakken Secundair verpakken Controlelaboratorium Importeren Vrijgifte Opslag en distributie Produceren van actieve stof Anders: 3. Datum van inspectie:
31 juli 2015
4. Inspecteur(s):
…
Expert(s):
Naam van expert/assessor: Niet van toepassing Naam van de Competent Authority(ies): Niet van toepassing
5. Nummer vergunning(en)
6095F en 6069G
Farmatec aanvraagnummer
Farmatec-BMC/JZ-
Registratie API EMA referentienummer 6. Datum vorige inspectie:
24 juni 2014
Naam van inspecteur(s) vorige inspectie:
…
7. Introductie: BModesto B.V. (hierna te noemen: BModesto) heeft diverse parallelhandelsvergunningen en is eind 2014 daadwerkelijk gestart met verpakkingswerkzaamheden. Momenteel vinden verpakkingswerkzaamheden ongeveer 1x per 2 weken plaats, maar dit zal zeker toenemen. Daarnaast beschikt BModesto ook over een groothandelsvergunning. Voor zowel de GMP als GDP activiteiten is één kwaliteitssysteem in werking. Op 3 februari 2015 heeft een volledige GDP inspectie plaatsgevonden (rapportnummer V1004448 2015-1171830). Onderwerpen die tijdens deze GDP inspectie zijn bekeken, zijn niet of zeer beperkt aan de orde gekomen tijdens onderhavige GMP inspectie. Waar relevant is hiervoor een verwijzing opgenomen. Veranderingen sinds de vorige inspectie: Het personeelsbestand is ongeveer verdubbeld. Er is een medewerker aangenomen die als belangrijkste taak heeft uitvoering te geven aan het kwaliteitssysteem. Er is een tweede koelcel geplaatst.
F129/01
Bladzijde 2 van 8
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
Internationale samenwerking: De Competent Authority van het land waar de inspectie plaatsvond was/was niet geïnformeerd en nam/nam niet deel aan de inspectie. Niet van toepassing 8. Doel en reden van de inspectie: GMP
GDP
GcLP
Melding
Op verzoek van:
Routine
Productspecifiek:
Ontvangen documenten: * SMF * Inhoudsopgave kwaliteitshandboek Toetsingskader: Geneesmiddelenwet, Regeling Geneesmiddelenwet. Wet Dieren, Besluit diergeneesmiddelen, Regeling diergeneesmiddelen. EU Guidelines to Good Manufacturing Practice for medicinal products for human and veterinary use (EUDRALEX Volume 4). EU Guidelines on Good Distribution Practice of medicinal products for human use Anders: 9. Geïnspecteerde activiteiten en belangrijkste stappen van de inspectie: Kwaliteitssysteem, verpakkingswerkzaamheden, batchdocumentatie, validatie. Niet geïnspecteerde activiteiten: Klachten, retouren, recall, ongediertebestrijding, zelfinspectie, vervoer. 10. Bij inspectie aanwezige medewerkers: …, directeur …, QP …, QA medewerker 11. Observaties en bevindingen van de inspecteur(s), en tekortkomingen: 11.0 Follow-up tekortkomingen vorige inspectie. Er waren geen kritische of belangrijke tekortkomingen. De ‘overige’ tekortkomingen zijn niet herhaald. In het betreffende onderdeel in hoofdstuk 15 van dit rapport zijn de tekortkomingen weergegeven die onvoldoende zijn gecorrigeerd. 11.1 Farmaceutisch Kwaliteitssysteem De procedures zijn ten opzichte van de vorige GMP inspectie nauwelijks gewijzigd. Tijdens de inspectie is vooral beoordeeld of het systeem op een juiste wijze geïmplementeerd is. Deviaties: Er zijn diverse deviaties vastgelegd. De map met deviaties is doorgenomen en enkele deviaties zijn nader bekeken. Hierbij ook de deviatie die verband houdt met de melding bij de inspectie eerder dit jaar van een kwaliteitsdefect. De deviaties zijn goed beschreven, inclusief oorzaak en acties. De procedure (SOP B10 Registratie Parallel geneesmiddelen) die herzien is naar aanleiding van het gemelde kwaliteitsdefect, inclusief registratieprotocol, is hierbij tevens ingezien. CAPA’s: Acties die voortvloeien uit kwaliteitssystemen en niet direct vastgelegd worden in bv. het deviatieformulier, worden vastgelegd in het Verbeterpuntenoverzicht. Dit wordt in Excel bijgehouden. Getoond is dat dit overzicht goed gebruikt en bijgehouden wordt. Ieder kwartaal F129/01
Bladzijde 3 van 8
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
wordt dit ook besproken met de QP. Changes: Er zijn … changes vastgelegd, met name met betrekking tot de wijze waarop leverancierskwalificatie moet plaatsvinden. Een belangrijke wijziging, te weten de plaatsing van een extra koelcel, is echter niet als change vastgelegd. Wel zijn belangrijke testen zoals temperatuurmapping uitgevoerd, zie bij 11.3. Jaarlijks wordt een management review uitgevoerd. Ingezien is de review die in april 2015 door de directeur, een QP en QA medewerker besproken is. Alle kwaliteitssystemen komen hierbij aan de orde. Hierover zijn geen opmerkingen gemaakt. Validatie: Er is een VMP opgesteld (juli 2015) waarin een overzicht opgenomen is van de processen, systemen, apparatuur en waarin beoordeeld is waar risico’s gelegen zijn en of kwalificatie/validatie uitgevoerd moet worden. Gezien de omvang van het bedrijf en de processen die uitgevoerd worden, wordt deze risicobeoordeling passend geacht. Voor de bedrijfsprocessen wordt gebruik gemaakt van een off-the-shelf online softwarepakket. Ook GMP-kritische aspecten worden hierin vastgelegd. Toegangsrechten zijn vastgelegd, toegang in de cloud is 24/7 gegarandeerd. In oktober 2014 is een initiële kwalificatie uitgevoerd waarbij gekeken is of de onderdelen die BModesto gebruikt in het systeem juist functioneren. In april 2015 is volgens hetzelfde protocol bekeken of het systeem nog steeds op een goede wijze functioneert en is retrospectief gekeken of zich fouten voorgedaan hebben. Eind 2015 wordt deze kwalificatie nogmaals uitgevoerd. Scans van verpakte geneesmiddelen worden in dit systeem bewaard. Het is niet mogelijk eenmaal opgeslagen scans te verwijderen. Gelet op de door BModesto uitgevoerde activiteiten wordt deze aanpak akkoord bevonden. Het softwarepakket waarmee labels gemaakt en geprint worden is ook gevalideerd (juni 2015). Hoewel in het voorgaande inspectierapport door de inspectie is opgemerkt dat een dergelijk systeem voor ingebruikname gevalideerd zou moeten worden, is de validatie retrospectief uitgevoerd (periode november 2014 t/m mei 2015). Risicobeperkend is hierbij dat de hoeveelheid etiketten per printopdracht zeer klein is en alle etiketten voor gebruik in productie handmatig nageteld worden. Etiketten zijn voorzien van versienummers. De validatie is onvolledig; niet getest is wat er gebeurt als het inktlint en de etiketrol op zijn middenin een printopdracht.
11.2 Personeel De trainingsdocumentatie van een nieuwe medewerker werkvoorbereiding is ingezien. Eerst is een algemene training gevolgd, vooral bestaande uit het lezen van SOP’s en het volgen van een (externe) GDP cursus. Vervolgens is aanvullende training vastgelegd, specifiek voor de functie van medewerker werkvoorbereiding (functieprofiel is aanwezig). Ook hertrainingen zijn vastgelegd. De documentatie ziet er goed uit. Er ontbreekt een parafen- en handtekeningenlijst. In batchdocumentatie kan volstaan worden met alleen het plaatsen van een paraaf, waarmee niet vastligt wie die medewerker is.
11.3 Gebouwen en apparatuur Enkele maanden geleden is een extra koelcel (nr. 2) geplaatst, direct naast de eerste koelcel. Bij de deur lag vocht op de vloer. Dit was de dag voor de inspectie voor het eerst geconstateerd en een monteur kwam tijdens de inspectie langs. De ophanging van de deur bleek niet helemaal goed te zijn, waardoor de deur niet volledig sloot. In de nieuwe koelcel is een temperatuurmapping uitgevoerd, inclusief test met stroomuitval en open deur studie. Het aantal meetpunten is omvangrijk, de studie is gedegen uitgevoerd. Op basis van de resultaten is een enkele temperatuuropnemer verplaatst. Zie voor alarmering de eerder uitgevoerde GDP inspectie. Elke week wordt een uitdraai gemaakt van de temperatuuropnemers. De resultaten van koelcel 2 zijn ingezien, de temperatuur blijft binnen de specificaties. Als gevolg van een wijziging in de magazijnruimte is ook de temperatuurmapping van de hele 15-25°C ruimte opnieuw uitgevoerd. Om de twee ompaktafels zijn glazen afscheidingen geplaatst. Aangegeven is vanaf waar gepaste werkkleding vereist is. Bij de cabines is ook een statusaanduiding aanwezig. Logboeken voor deze twee cabines ontbreken. Etiketten worden nu gemaakt in de eindcontroleruimte. Etiketten zijn voorzien van een versienummer. In deze ruimte worden nu ook de bijsluiters opgeslagen in een afgesloten kast in gesloten en geïdentificeerde bakken. Niet alle bijsluiters zijn voorzien van een versienummer, hetgeen kans op gebruik van verouderde bijsluiters vergroot. Momenteel is van alle bijsluiters nog F129/01
Bladzijde 4 van 8
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
maar 1 versie in gebruik, maar BModesto is zich bewust van het risico.
11.4 Documentatie Het fotoboek dat bij binnenkomst van geneesmiddelen wordt gebruikt voor identificatie, bevat ongeautoriseerde voorbeelden. Ook de voorbeelden van de bijsluiters zijn niet geautoriseerd. Aantallen op voorraadkaarten worden door medewerkers niet op een juiste wijze aangepast. Getallen worden onleesbaar doorgehaald. Van twee omgepakte batches is de documentatie ingezien: een kleine batch (… stuks) van een koelproduct en een (voor BModesto) grote batch (… stuks) van een 15-25°C product. De batch documentatie ziet er goed uit; aan de tijd dat de producten buiten de koelcel mogen zijn is een maximum van 30 minuten gesteld. Van beide producten zijn ook de scans gezien die in het gecomputeriseerde systeem zijn opgeslagen.
11.5 Productie Zie bij 11.3 en 11.4.
11.6 Kwaliteitsbewaking Niet van toepassing.
11.7 Uitbestede activiteiten Bijsluiters worden gedrukt bij … in …. De consultant die de registraties verzorgt, laat bij dit bedrijf een drukproef maken en keurt de drukproef goed. BModesto krijgt deze goedgekeurde drukproef. De drukker is gekwalificeerd aan de hand van een op het proces toegespitste vragenlijst (is ingezien). Na beoordeling is een overeenkomst getekend (juni 2015) waarin de belangrijkste GMP aspecten zijn vastgelegd. Een audit on-site is niet uitgevoerd. Aangezien het maken van drukproeven en het drukproces als kritisch beschouwd moeten worden en de drukker niet bekend is met GMP, wordt een audit on-site wel verwacht.
11.8 Klachtenbehandeling en terugroepen van producten Zie het rapport van de eerder dit jaar uitgevoerde GDP inspectie.
11.9 Zelfinspectie Zie het rapport van de eerder dit jaar uitgevoerde GDP inspectie.
11.10 Distributie en verzending Zie het rapport van de eerder dit jaar uitgevoerde GDP inspectie. Getoond is dat de hercontrole van de bevoegdheid leverancier en afnemer jaarlijks uitgevoerd wordt (en niet iedere 3 jaar zoals in de SMF staat). 11.11 Site Master File Er was geen Site Master File beschikbaar Er was een Site Master File beschikbaar, versie 04, gedateerd 29 juli 2015. Ondergetekende beoordeelt deze SMF als voldoende. 12. Overige zaken: 12.1 Andere specifieke zaken Niet van toepassing. 12.2 Wettelijke bepalingen (bevindingen) F129/01
Bladzijde 5 van 8
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
Niet van toepassing. 12.3 Vragen naar aanleiding van de beoordeling van een aanvraag voor een handelsvergunning (marketing authorisation) Niet van toepassing. 12.4 Monstername door inspecteur Niet van toepassing 13. Verspreiding van het rapport: Openbaarmaking: www.igz.nl IGZ CBG-MEB Bureau Diergeneesmiddelen Bedrijf (vergunninghouder/aanvrager) European Medicines Agency Anders: 14. Lijst van bijlage(n): Definition of Significant GMP Deficiencies 15. Lijst van tekortkomingen: GMP tekortkomingen: 15.1 Kritische Er zijn geen kritische tekortkomingen geconstateerd.
15.2 Belangrijke Er zijn geen belangrijke tekortkomingen geconstateerd.
15.3 Overige 15.3.1
Een belangrijke wijziging, te weten de plaatsing van een extra koelcel, is niet als change vastgelegd. (EU GMP 1.4)
15.3.2
De validatie van de etikettenprinter is onvolledig; niet getest is wat er gebeurt als het inktlint en de etiketrol op zijn middenin een printopdracht. (EU GMP 1.8)
15.3.3
Er ontbreekt een parafen- en handtekeningenlijst. (EU GMP 4.29)
15.3.4
Logboeken voor de twee ompakcabines ontbreken. (EU GMP 4.31)
15.3.5
Niet alle bijsluiters zijn voorzien van een versienummer, hetgeen kans op gebruik van verouderde bijsluiters vergroot. (EU GMP 5.47)
15.3.6
Het fotoboek dat bij binnenkomst van geneesmiddelen wordt gebruikt voor identificatie, bevat ongeautoriseerde voorbeelden. Ook de voorbeelden van de bijsluiters zijn niet geautoriseerd. (EU GMP 4.13)
15.3.7
Aantallen op voorraadkaarten worden door medewerkers niet op een juiste wijze aangepast. Getallen worden onleesbaar doorgehaald. (EU GMP 4.9)
15.3.8
Een audit on-site van de drukker van de bijsluiters is niet uitgevoerd.
F129/01
Bladzijde 6 van 8
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
(EU GMP 5.45 en 7.5)
Andere tekortkomingen en aanbevelingen: 15.4 Wettelijke Er zijn geen wettelijke tekortkomingen geconstateerd. 15.5 Aanbevelingen Niet van toepassing.
16. Commentaar van de inspecteurs op de reactie van bedrijf op de tekortkomingen: Niet van toepassing. Aanbevelingen voor verdere acties door bedrijf: Niet van toepassing. 17. Samenvatting en conclusie: Op grond van bovenstaande concludeert ondergetekende dat BModesto B.V., Artemisweg 105 te Lelystad wat betreft de geïnspecteerde activiteiten: voldoet aan GMP. voldoet aan GMP indien het plan van aanpak met betrekking tot de tekortkomingen als voldoende is beoordeeld. niet voldoet aan GMP.
Handtekening:
Datum: Naam: … Coördinerend/Specialistisch Senior Inspecteur Organisatie: IGZ
F129/01
Bladzijde 7 van 8
Documentnummer: V1003605 2015-1214320 Eindrapport
Definition of Significant Deficiencies 1
Critical Deficiency: A deficiency which has produced, or leads to a significant risk of producing either a product which is harmful to the human or veterinary patient or a product which could result in a harmful residue in a food producing animal.
2
Major Deficiency: A non-critical deficiency: which has produced or may produce a product, which does not comply with its marketing authorisation; or which indicates a major deviation from EU Good Manufacturing Practice; or (within EU) which indicates a major deviation from the terms of the manufacturing authorisation; or which indicates a failure to carry out satisfactory procedures for release of batches or (within EU) a failure of the Qualified Person to fulfil his legal duties; or a combination of several “other” deficiencies, none of which on their own may be major, but which may together represent a major deficiency and should be explained and reported as such;
3.
Other Deficiency: A deficiency, which cannot be classified as either critical or major, but which indicates a departure from good manufacturing practice. (A deficiency may be “other” either because it is judged as minor, or because there is insufficient information to classify it as a major or critical).
F129/01
Bladzijde 8 van 8