GC Didam is startklaar voor actie Jaarverslag Gezondheidscentrum Didam 2012
VOORWOORD De financiering van de eerstelijnsgezondheidszorg, het fundament van ons zorgsysteem stond ook in 2012 ter discussie. De zorgkosten dreigen te exploderen onder het huidige regime van sturing en financiering. De politiek reageerde met een hogere eigen bijdrage, meer eigen risico en pakketverkleining in de basiszorg. In 2012 haalden de volgende onderwerpen veelvuldig het nieuws: - de overschrijding van allerlei budgetten, - diagnostiek en substitutie in de eerste lijn, - meer GGZorg naar de eerste lijn, - de transitie naar een nieuwe WMO - de bezuinigingen op onder meer het PGB pakket - de uitbreiding van het takenpakket voor de gemeente. Daarnaast is er een toenemende behoefte aan geïntegreerde zorg dichter bij huis, in de wijk Het nieuwe paradigma in de eerste lijn is maatwerk gebaseerd op lokale omstandigheden gekoppeld aan het Triple Aim principe. Het Triple Aim principe staat hier voor verlaging van kosten, verbetering van kwaliteit en een tevreden patiënt. De veranderingen die noodzakelijkerwijs doorgevoerd dienen te worden zorgen voor een zekere mate van onrust binnen de disciplines in het Gezondheidscentrum, maar het interne beleid dat enige jaren geleden is ingezet, is grotendeels ongewijzigd gebleven. Immers de noodzaak om geïntegreerde zorg dicht bij huis te leveren onderschrijven de zorgverleners in het Gezondheidscentrum Didam al jaren van harte. Het implementeren van een dergelijk beleid vraagt echter om een langdurig en intensief proces met onderlinge afstemming tussen lokale zorg- welzijn- en woonorganisaties. Een proces waarin onderling vertrouwen een grote rol speelt; een proces dat ondernemerschap met enig lef en doorzettingsvermogen van partijen verlangt om innovatieve ideeën gezamenlijk te realiseren en zodoende kwalitatieve zorg op maat efficiënt te kunnen leveren. De disciplines in het gezondheidscentrum hebben in het najaar van 2009 hun gezamenlijke missie en visie als volgt geformuleerd: Het Gezondheidscentrum Didam is een lerende eerstelijns organisatie in de voormalige gemeente Didam (onderdeel nu van de gemeente Montferland), waar zorgverleners intensief samenwerken met in- en externe partijen, zodat zij gezamenlijk door zorginhoudelijke vernieuwingen en door een optimale interne afstemming van het zorgaanbod, dat bepaald wordt door de lokale zorgvraag, cliënten een kwalitatief hoogwaardige antwoord op hun zorgvraag kunnen geven. Op basis van het zorgaanbodplan 2012 zijn afspraken gemaakt met de preferente zorgverzekeraar Menzis over de te ontwikkelen zorgprogramma’s en leefstyle modules en aan deze zorgprogramma’s zijn, in overleg met de zorgverzekeraar, prestaties gekoppeld. Dit jaarverslag beoogt u een overzicht te geven van de activiteiten die in 2012 het Gezondheidscentrum hebben plaatsgevonden. De betrokken disciplines hebben met plezier aan deze activiteiten gewerkt en als team zijn we ervan overtuigd dat de constructieve samenwerking tussen de disciplines een positief resultaat heeft gesorteerd, waardoor de geïntegreerde eerstelijnszorg in Didam in 2012 een volgende fase is ingegaan. . Het bestuur en management van Gezondheidscentrum Didam wensen u veel genoegen bij het lezen van dit jaarverslag. Directie Gezondheidscentrum Didam
2
INHOUDSOPGAVE A. INLEIDING 2. WERKGEBIED 2.1 Bevolkingskenmerken van het verzorgingsgebied 2.2 Omgevingsfactoren 2.3 Zorgvraag 2.4 Zorgvoorzieningen in het werkgebied 2.5 Lokale ontwikkelingen 3. STRATEGIE EN DOELSTELLING 3.1 Strategische keuzes 2012 3.2 Doelstellingen 2012 4. ORGANISATIE 4.1 Bestuur 4.2.1 Intern overleg 4.2.2 Extern overleg 4.3 Cliëntenpanel 4.4 Materieel management 4.5 Automatisering 4.6 Financiën 4.7 Informatiebalie 5. ZORGAANBOD 5.1 Zorgaanbodplan, multidisciplinaire samenwerking 6. SERVICEBELEID 6.1 Bereikbaarheid en beschikbaarheid 6.2 Ontvangst cliënten 6.3 Informatieverstrekking 6.4 Klachtenregeling 6.5 Cliënt ervaringsonderzoek 7. KWALITEITSBELEID 7.1 Deskundigheidsbevordering in 2012 7.2 Multidisciplinaire samenwerking 7.3 Protocollering en werkafspraken 8. SOCIAAL JAARVERSLAG 8.1 ARBO-beleid 8.2 Ziekteverzuim 8.3 Functionering- en beoordelingsgesprekken BIJLAGEN Bijlage 1: Kwaliteitsregister Bijlage 2: Legenda
3
A. INLEIDING Het bestuur en de participanten van de Stichting Gezondheidscentrum Didam bieden u in dit jaarverslag een overzicht van de activiteiten die in 2012 in het gezondheidscentrum Didam zijn ontplooid. Het was een druk werkjaar, met een aantal beleidswijzigingen in het macro zorglandschap. Aanpassingen in de organisatie, daar waar zinvol en noodzakelijk, werden geïmplementeerd. De directie maakte ook in 2012 gebruik van de ondersteuning van een consulente bedrijfskunde en van de adviseurs van Caransscoop (regionale ROS) om zaken verder te stroomlijnen en uit te bouwen. Daarnaast werd aan het begin van het werkjaar een beleidsmedewerker aangetrokken om enerzijds de ontwikkeling van nieuwe zorgprogramma’s en anderzijds de implementatie van verbeterplannen voor de reeds bestaande zorgprogramma’s te realiseren. Deze beleidsmedewerker werkt 3 dagen per week in het Gezondheidscentrum in Didam en is daarnaast werkzaam in het Gezondheidscentrum ‘De Linie‘ te Doesburg. Met deze laatstgenoemde partij zijn gesprekken gaande om te komen tot een verdergaande vorm van samenwerking binnen het kader van de zorgprogramma’s. In 2012 zijn overlegstructuren met externe partners binnen de domeinen Wonen, Welzijn en Zorg in Didam verder uitgebouwd om te komen tot een gezamenlijke aanpak onder meer op het terrein van geriatrie en obesitas. De zorgprogramma’s en generieke modules die in 2010 voor het eerst werden geïmplementeerd, waren na evaluatie, waaraan zowel zorgverleners als cliënten aan deel namen, toe aan een verbeterslag. In samenwerking met de gemeente Montferland, de Gelderse Sportfederatie en de Hagro werd het project “Bewegen op Recept” gestart. In de zomermaanden juni en juli werd door het bestuur en de directie een gespreksronde opgezet met de leidinggevenden van alle disciplines binnen het Gezondheidscentrum. Onderwerp van gesprek vormden de in- en externe ontwikkelingen, de ontwikkelingen binnen het werkgebied en de samenwerking met externe stakeholders. Daarnaast werd uitgebreid gesproken over suggesties ter verbetering van de interne organisatie en de wensen met betrekking tot facilitaire randvoorwaarden, die binnen de disciplines leven. Tijdens deze gespreksronde kwam onmiskenbaar naar voren dat het verder ontwikkelen van generieke modules en zorgprogramma’s enerzijds voor een verhoogde werkdruk zorgt en anderzijds dat geïntegreerd samenwerken autonomieverlies met zich brengt voor de betrokken zelfstandige ondernemers; verder werd meerdere keren opgemerkt dat het creëren van draagvlak voor een marktgerichte aanpak soms een lastige aangelegenheid is in deze organisatie die de afgelopen jaren door voorgeschreven processen en procedures wat logger en minder informeel is geworden. In sommige gevallen werd geconstateerd dat er ook sprake is van een zekere mate van “projectmoeheid”. Ondanks deze kanttekeningen is bleek duidelijk in deze gesprekken dat de zorgverleners nog steeds achter de huidige GEZfinanciering staan. In samenwerking met Zorgbelang Gelderland die eind 2011 de klachtenprocedure bekeek die door het Gezondheidscentrum gehanteerd wordt, is een verbeterplan opgesteld dat in 2012 in zijn geheel is uitgevoerd. Alle afzonderlijke disciplines in het gezondheidscentrum Didam beschikken over een klachtenprocedure en op de nieuwe website van het Gezondheidscentrum vinden cliënten formulieren om hun eventuele ontevredenheid digitaal kenbaar te maken, zowel medisch inhoudelijk als met betrekking tot de verleende service. Met het cliëntenpanel vond tweemaal een overleg plaats. Tijdens deze twee bijeenkomsten werd onder meer uitgebreid gesproken over de informatieverstrekking aan patiënten die momenteel plaatsvindt via het kwartaalblad “Beter Nieuws’, het GC foldermateriaal en via de eigen website. Met de firma V-tel uit Enschede zijn voorbereidingen getroffen om een haalbaarheidsonderzoek uit te voeren in het kader van de bereikbaarheid van de huisartsen in Didam. Dit haalbaarheidsonderzoek betreft zowel de huisartspraktijken binnen het
4
Gezondheidscentrum als de externe huisartspraktijken aan de Heulakkerstraat en de Hogenendseweg. Op basis van de gegevens uit dit onderzoek wordt bekeken of ‘cloud‘ telefonie in deze een oplossing kan bieden. Het aantal disciplines in het gezondheidscentrum is in 2012 niet substantieel uitgebreid. Het spreekuur van de verloskundigenpraktijk Montferland werd uitgebreid met ochtend- en een avondspreekuur. Daarnaast werd de organisatie Bakker & Metz aangetrokken met een commercieel programma voor gewichtsbeheersing met ondersteuning van de diëtiste in het Gezondheidscentrum en een personal coach. De orthopedisch schoenmaker Frank van der Laar houdt sedert eind 2012 op woensdagen zijn spreekuur in het Gezondheidscentrum en met RSR uit Silvolde werd een contract gesloten, zodat cliënten via de informatiebalie in het atrium van het gezondheidscentrum kleine hulpmiddelen kortdurend kunnen lenen. Verder houdt de revalidatiearts G. Heijnen op maandagavond spreekuur in samenwerking met de afdeling fysiotherapie voor sporters met langdurige blessures. De GGD Oost-Gelre en Ijssel huurde ook in 2012 voor een aantal van haar activiteiten tijdelijk ruimte in ons gezondheidscentrum. De bezettingsgraad in het pand is daarmee vrijwel constant gebleven en ook in 2012 is van leegstand nauwelijks enige sprake geweest. Helaas is de consulente van het CIZ niet langer werkzaam in het Gezondheidscentrum door bezuinigingsmaatregelen van deze organisatie. Het CIZ zag zich gedwongen het huurcontract met de stichting te beëindigen. In de loop van 2012 is op de eerste etage een begin gemaakt met een verbouwing die in maart 2013 moet zijn afgerond. De medewerkers van Thuiszorg Midden Gelderland krijgen dan op de 1e etage aan de voorzijde van het gebouw een nieuwe werkruimte met archief. Verder worden er vier zorgappartementen voor echtparen gerealiseerd door woningbouwvereniging Laris in samenwerking met Diafaan. Naar verwachting zullen deze appartementen in augustus 2013 worden opgeleverd. In 2011 werd door het bestuur besloten de huidige twee stichtingen in 2013 samen te voegen tot een stichting Gezondheidscentrum Didam. Met de uitvoering van dit besluit is echter gewacht op het tot stand komen van een nieuwe bestuursstructuur en het invoeren van een toepasselijke governance code. Overleg over de twee laatstgenoemde onderwerpen zal naar alle waarschijnlijkheid eind 2013/begin 2014 zijn afgerond. Het bestuur is er van overtuigd dat er in 2013 effectief verder gebouwd zal worden aan een marktgericht zorgaanbod dat, waar mogelijk kostenbesparend, een efficiënt antwoord zal bieden op de steeds verder groeiende zorgvraag en de zorgwensen waarmee het Gezondheidscentrum Didam zich lokaal geconfronteerd ziet. Om een duidelijk beeld te krijgen van de zorgvraag en zorgwensen werd Caransscoop uitgenodigd een wijkscan te maken. Op basis van deze wijkscan en interne gegevens werd eind 2012 een nieuw zorgaanbodplan werd geschreven.
5
2. WERKGEBIED Dit hoofdstuk schetst de kenmerken van het werkgebied. Om een beeld te geven van de karakteristieke kenmerken van dit werkgebied zijn de onderstaande gegevens uit de wijkscan, die door Caransscoop in 2012, overgenomen. De vertaling van de genoemde kenmerken is vervolgens terug te vinden in het zorgaanbod en in de acties die ondernomen zijn, zodat toekomstige lokale hulpvragen kunnen worden beantwoord. 2.1 BEVOLKINGSKENMERKEN VAN HET VERZORGINGSGEBIED GEZ Didam bevindt zich in de Liemers/Achterhoek. Het Gezondheidscentrum Didam bedient een populatie in een verzorgingsgebied van 3 wijken (Noord/Loil met bijna 5.000 inwoners, Zuid/Nieuw-Dijk met bijna 12.000 inwoners en het kleine Loerbeek met bijna 500 inwoners, uitgesplitst naar de afzonderlijke daartoe behorende postcodegebieden: 6941 Noord/Loil, 6942 Zuid/Nieuw-Dijk, 7036 Loerbeek) en heeft in totaal ruim 17.000 inwoners.
De meeste zorgverleners zijn gevestigd in het centraal gelegen gezondheidscentrum in Didam. De populatie wordt vergeleken met de gemeente Montferland (35.000 inwoners) en met Nederland. De belangrijkste bevindingen zijn hieronder opgesomd: Er is sprake van een sterke bevolkingskrimp die wordt ingezet vanaf 2015. In 2040 zijn er 2000 bewoners minder (krimp -13%). In Zuid/Nieuw Dijk is de krimp geringer met -6,6% (800 inwoners). De gemeente Montferland kent dezelfde trend, die zelfs nog wat eerder wordt ingezet. De leeftijdsverdeling van het verzorgingsgebied wijkt nauwelijks af van die van de gemeente Montferland. Ook tussen de wijken zijn er weinig verschillen qua leeftijdsverdeling. Er zijn wel verschillen ten opzichte van Nederland: De bevolking is relatief oud en vergrijsd sterker: Momenteel is bijna de helft van de inwoners 45+. Qua ontwikkeling zien we dat de totale groep 65+ is in 2040 van 18% is toegenomen tot 38%. Het aantal 75 plussers neemt zelfs
6
zeer sterk toe (van 7 naar 22%; factor 3). De groep 45-64 blijft stabiel tot 2020 en neemt daarna af. In de gemeente Montferland zien we minder geboortes (8 per 1000 inwoners) en meer sterfte (10 per 1000 inwoners) dan in Nederland (11 geboortes per 1000 en 8 sterfgevallen per 1000 inwoners). Het verzorgingsgebied vertoont ook hierin dezelfde trend als Montferland. Mede door het sterfteoverschot en het lagere aantal geboortes neemt de bevolking in het verzorgingsgebied af. Bevolkingsprognose postcodegebieden in verzorgingsgebied van GEZ Didam en Nederland, 2010-2040, indexcijfers (2010=100) 2010 2015 2020 2030
2040
6941 Noord/Loil
100,0
94,0
89,8
82,6
77,1
6942 Zuid/Nieuw-Dijk
100,0
104,4
103,6
98,4
93,4
7036 Loerbeek
100,0
80,4
73,5
67,7
62,7
totaal
100,0
100,7
98,8
93,0
87,9
Montferland
100,0
98,6
96,4
90,4
85,8
Nederland
100,0
102,2
103,9
106,7
107,6
bron: ABF Research – Primos prognose 2011 Er is sprake van een sterke ontgroening: van de totale krimp tot 2040 met -2000 inwoners neemt de groep 0-14 jaar de helft (-1000 inwoners) voor haar rekening, een krimp van 17% naar 13%. De sterke vergrijzing werd al eerder duidelijk. In aantal groeit het aantal 75 plussers van 1360 naar 3244 (factor 3), waar Nederland een factor 2 laat zien. De toename van bijna 2000 75 plussers betekent een grotere zorgvraag, met name in de chronische ziektebeelden. De SES score is neutraal / gemiddeld, er is (gemiddeld gezien) geen sociale achterstand (publicatie 2010). Door het bestuur van de GEZ wordt dit beeld niet herkend. Zij ervaren wel een trend met meer sociale achterstand, die zich onder meer heeft ontwikkeld door diverse faillissementen en stijgende werkeloosheid. Het percentage niet westerse allochtonen is met (2,4%, n=400) veel lager dan in Nederland. Het verzorgingsgebied telt 7.650 huishoudens. Een kwart hiervan (25,4%) is alleenstaand en dit is ten opzichte van Nederland (37%) relatief weinig. Verder zijn er veel stellen zonder kinderen en veel gezinnen (stellen of eenoudergezinnen met kinderen). Hoewel er weinig alleenstaanden zijn, is de helft ervan 65+ en ruim een kwart zelfs 75+. Procentueel gezien is ook dit percentage weer hoger dan het landelijk gemiddelde. Er zijn dus relatief veel alleenstaande ouderen.
7
Verwachte ontwikkeling percentage bevolking per leeftijdscategorie voor gemeente Montferland, 2010-2040
bron: CBS – Centraal Bureau voor de Statistiek De bevolking is relatief oud: Momenteel is bijna de helft van de inwoners 45+. De groep 4564 blijft stabiel tot 2020, maar neemt daarna sterk af, terwijl de 75 plussers zeer sterk toenemen (van 7 naar 22%) . De totale groep 65+ is in 2040 van 18% toegenomen tot 38% en de vergrijzing is sterker dan in Nederland.
8
Onderstaande staafdiagrammen laten de procentuele ontwikkeling zien in de leeftijdsopbouw van de postcodegebieden uit het verzorgingsgebied vergeleken met de leeftijdsopbouw in de gemeente Montferland en Nederland in de periode 2015 en 2020. Verwachte percentage bevolking per leeftijdscategorie voor postcodegebieden in verzorgingsgebied van GEZ Didam, gemeente Montferland en Nederland, in 2015
bron: ABF Research – Primos prognose 2011 Bovengenoemde bevolkingskenmerken zorgen voor een toename in de zorgvraag in de eerste lijn. 2.2 OMGEVINGSFACTOREN De ervaring van de inwoners m.b.t. de ‘totale leefbaarheid’ is positief. De deelscores van leefbaarheid in de wijken (veiligheid, sociale samenhang, voorzieningen, woningvoorraad en publieke ruimte) zijn positief tot zeer positief. Een uitzondering hierop: In de wijk Noord/Loil is het voorzieningenniveau onder gemiddeld. Omgevingsfactoren beïnvloeden de gezondheid van de inwoners. Betere scores leiden tot een betere gezondheid.
9
2.3 ZORGVRAAG Met uitzondering van de psychosociale aandoeningen is er de komende jaren sprake van een toename van de zorgvraag op het niveau van aandoeningen: Het aantal deelcontacten voor infectieziekten en acute letsels ligt op het landelijke gemiddelde. Na 2015 is er een groei te verwachten van respectievelijk 0,8% en 2,2% Voor de groepen chronische ziekten en hart- en vaatziekten zien we dat in 2012 de zorgvraag al groter is dan het landelijke gemiddelde (respectievelijk 10 en 6 episodes per 1000 inwoners meer dan landelijk). Voor de toekomst zien we in beide groepen een stijging van de zorgvraag. Naar 2040 een toename van 52 episodes voor chronische ziekten en 40 episodes voor hart- en vaatziekten. Omgerekend naar het verzorgingsgebied van GEZ Didam is dat in totaal 1564 episodes meer voor chronische ziekten en hart- dan de huidige zorgvraag. De zorgvraag voor psychosociale aandoeningen ligt wat lager dan het landelijke gemiddelde. De afzonderlijke wijken verschillen nauwelijks van elkaar. De verwachting naar 2015 is dat er een kleine afname is van deze zorgvraag. Voor de wijk 6941 Noord/Loil is een opvallende daling te zien, die groter is dan de andere wijken. De zorgvraag per discipline ziet er als volgt uit Discipline
Huidige
Huisartsgeneeskunde Contacttijd in (huisarts en POH) minuten/inwoner: 37,6 min (vrijwel gelijk met landelijk (37,1 min) Fysiotherapie
Oefentherapie
Farmaceutische zorg
Diëtetiek
Verloskunde
Aantal zitting is 214 zittingen per 1000 inwoners hoger dan landelijk Aantal zittingen op het landelijke gemiddelde 7.582 voorschriften per 1000 inwoners. (landelijk gemiddelde 6.500). Weinig te vergelijken met andere werkgebieden Lager dan
Toekomst (2010-2015) Toename in contacttijd: 1,12 min. Per inwoner (3,7%) bij de huisartsen en 0,36 min (8,5%) bij de POH. Kleine groei van 1,4%.
Kleine daling van 2,5% naar 2015, -50 zittingen per jaar De groei in het aantal voorschriften naar 2015 is 7,7%.
Kleine groei te verwachten naar 2015
Opmerkingen Onderling verschillen tussen de wijken, in de wijk Zuid/Nieuw Dijk is de zorgvraag hoger met 39,6 min t.o.v. 32,6 minuten per inwoner in Noord/Loil De zorgvraag is sterk afhankelijk van politieke keuze: hoeveel behandelingen worden vergoed?
Hoger dan landelijke gemiddelde. Op basis hiervan zou de huidige zorgvraag om 2,1 fte apotheker vragen. Zorgvraag is sterk afhankelijk van politieke keuzes of diëtetiek wel of niet vergoed wordt vanuit de basisverzekering
Daling; het aantal
10
landelijk
geboortes zal na 2015 verder afnemen.
De zorgvraag per discipline ligt momenteel op of soms boven het landelijk gemiddeld en neemt de komende jaren toe. 2.4 ZORGVOORZIENINGEN IN HET WERKGEBIED Binnen het werkgebied van het Gezondheidscentrum Didam zijn de volgende Zorg- en welzijnsorganisaties actief, waarmee Gezondheidscentrum Didam samenwerkt: WELCOM (Welzijn en Cultuur Montferland) Diafaan Rijnstate GGD Oost Gelre en Ijssel Daarnaast heeft het Gezondheidscentrum structureel overleg met ambtenaren van de Gemeente Montferland met medewerkers van de Woningbouwvereniging Laris, zodat de driepoot Wonen, Welzijn en Zorg, waar mogelijk, met elkaar verbonden zijn om gezamenlijk adequaat te kunnen reageren op de lokaal groeiende zorgvraag. 2.5 LOKALE ONTWIKKELINGEN De volgende lokale ontwikkelingen spelen een rol: In de wijk Loilseveld komen 25 woningen, waarvan 4 half vrijstaande. Van deze woningen worden er 10 in particulier opdrachtgeverschap gebouwd. De overige 15 woningen worden projectmatig ontwikkeld. Naar verwachting zijn de woningen in 2012 gereed. De bewoners van het verzorgingstehuis De Kelsehof zijn inmiddels teruggekeerd naar Duiven. Er bestaan plannen om ’De Kelsehof’, te renoveren. Een project dat naar verwachting, eind 2014 gereed zal zijn. De gemeente Montferland bouwt samen met een aantal andere partijen, 400 nieuwe huuren koopwoningen, speciaal bedoeld voor starters en jonge gezinnen. De bouw van deze woningen in de nieuwe wijk ‘Kerkwijk’ heeft, onder meer door de recessie, enige vertraging opgelopen en dat betekent dat de zgn. zorgwoningen met daaraan gekoppeld een zorgkruispunt in deze wijk evenmin zijn gerealiseerd. Laris Wonen en Diensten heeft een plan opgesteld voor de bouw van 20 zorgappartementen en 6 patiobungalows. Het plangebied ligt aan de rand van het centrum van Didam en is gelegen in een woonomgeving. De patiobungalows zullen worden gebruikt door Zozijn. In het centrum van Didam is Laris begonnen met de bouw van appartementen voor senioren in het voormalig Albertusgebouw. De renovatie verloopt voorspoedig en naar verwachting zullen de appartementen begin 2013 in gebruik kunnen worden genomen. De exacte gevolgen voor de zorgvraag van bovenstaande ontwikkelingen zijn nog onduidelijk.
11
In de volgende tabellen treft u de ontwikkeling van 75-plussers van 2010-2040 aan in cijfers en percentages. Verwachte ontwikkeling aantal75-plussers in postcodegebieden in het verzorgingsgebied van GEZ Didam van 2010-2040 2012 2015 2020 2030 6941 Noord/Loil
2040
321
366
437
596
736
1.006
1.132
1.412
1.982
2.428
33
41
45
60
80
totaal
1.360
1.539
1.894
2.638
3.244
Montferland
2.872
3.208
3.874
5.183
6.349
1.191.686
1.277.211
1.467.372
2.066.822
2.506.370
6942 Zuid/Nieuw-Dijk 7036 Loerbeek
Nederland bron: ABF Research – Primos prognose 2011
Verwachte ontwikkeling percentage 75-plussers in postcodegebieden in het verzorgingsgebied van GEZ Didam van 2010-2040 2012 2015 2020 2030 2040 6941 Noord/Loil
6,8
8,0
10,0
14,8
19,6
6942 Zuid/Nieuw-Dijk
8,2
9,2
11,5
17,1
22,0
7036 Loerbeek
7,8
10,2
12,3
17,8
25,6
totaal
7,8
8,9
11,2
16,5
21,5
Montferland
8,2
9,2
11,4
16,3
21,0
Nederland
7,1
7,5
8,5
11,7
14,0
bron: ABF Research – Primos prognose 2011
12
3. MISSIE, STRATEGISCHE KEUZES EN DOELSTELLINGEN 3.1. MISSIE De missie van de stichting Gezondheidscentrum Didam is een flexibele en laagdrempelige eerstelijns voorziening te creëren, waar de patiënt/cliënt een antwoord vindt op zijn zorgvraag. Op deze zorgvraag geven de disciplines in het Gezondheidscentrum door multidisciplinaire samenwerking in zorgprogramma´s vorm. De geïntegreerde eerstelijnsgezondheidszorg wordt verder vorm gegeven door een doeltreffend verwijs- en voorschrijfbeleid toe te passen. Daarnaast worden pogingen ondernomen de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt/cliënt te vergroten door voorlichtingsdagen te organiseren, zoals de jaarlijkse diabetes informatiemiddag en de leefstijldag. Samenwerking en overleg met collega’s en instellingen binnen de regio om te komen tot efficiënte vormen van samenwerking, worden als vanzelfsprekend beschouwd. Het Gezondheidscentrum Didam heeft in de regio ´De Liemers´ haar eigen identiteit. 3.2 STRATEGISCHE KEUZES De disciplines in het Gezondheidscentrum Didam hebben in 2009 gekozen voor financiering op basis van de module geïntegreerde eerstelijnszorg (GEZ). Voor de zomervakantie van 2012 is er een gespreksronde georganiseerd om activiteiten van het afgelopen jaar gezamenlijk te evalueren en opnieuw strategische keuzes te maken. Aan de gesprekken namen alle huisartsen deel, afgevaardigden van alle interne disciplines naast 1 van de bestuursleden en de directeur/bestuurder. Gespreksonderwerpen vormden de meerwaarde van de huidige zorgprogramma’s voor de patiënt, de gevraagde inspanning in deze van disciplines, hun wensen met betrekking tot de facilitaire randvoorwaarden en hun zorgen. Verder werd in kaart gebracht welke doelen de afzonderlijke zorgverleners zich stelden op korte en lange termijn en wat de GEZ-financiering hierin voor hen kon betekenen. De meerwaarde voor de patiënt in de vorm van zorgtrajecten werd door ieder onderschreven, evenals het belang van de GEZ-financiering voor de organisatie. Kanttekeningen werden geplaatst bij de extra drukte die het opzetten en implementeren van de zorgprogramma’s voor de betrokken disciplines met zich brachten. De disciplines gaven opnieuw aan bereid te zijn het gezondheidscentrum verder te willen uitbouwen tot een integreerde eerstelijnszorg organisatie. Buiten de patiënt en het gezondheidscentrum als organisatie heeft vanzelfsprekend de preferente zorgverzekeraar Menzis een groot belang bij een efficiënt geïntegreerd eerstelijns zorgbeleid. Zonder een dergelijk beleid zal haar verzekeringslast in de komende jaren in Didam meer dan gemiddeld toenemen.De soepele samenwerking tussen Menzis en het Gezondheidscentrum Didam levert nu, maar ook op termijn een win-win situatie op voor alle betrokken partijen. Vandaar dat ook in 2012 door de stichting Gezondheidscentrum Didam en de zorgverzekeraar een GEZ-overeenkomst ondertekend werd voor 2013 en 2014. Uitgaande van een cultuur van partnerschap staat beide partijen een langdurige relatie voor ogen die leidt tot een verhoging van de zorgkwaliteit door een efficiënte, multidisciplinaire samenwerking van de zorgverleners in het Gezondheidscentrum Didam. 3.3 DOELSTELLINGEN Gebaseerd op een analyse van de kenmerken en signalen vanuit het werkgebied zijn strategische keuzes gemaakt voor het ontwikkelen van zorgprogramma’s en zijn diverse performanceafspraken gemaakt, zoals vastgelegd in het zorgaanbodplan 2012. In dit zorgaanbodplan staan de doelstellingen die in 2012 zijn nagestreefd en de activiteiten die naar aanleiding daarvan ontplooid zijn.
13
Deze doelstellingen/activiteiten zijn onder te verdelen in: Zorgprogramma’s chronische aandoeningen, waaronder het diabetes beweegprogramma en het zorgprogramma COPD vallen. Daarnaast is afgesproken dat er een werkgroep zal worden opgestart om een zorgprogramma voor obese kinderen te ontwikkelen. Met vertegenwoordigers van de Hagro, Dr. Hemels apotheken, fysiotherapie en ergotherapie wordt een zorgprogramma voor osteoporose patiënten gemaakt. Bovendien zal er een Wondkaart worden gemaakt voor verpleegkundigen. Deze Wondkaart wordt ontwikkeld met alle betrokkenen onder leiding van de POH, Simone Delsing. De generieke module, Stoppen met Roken, werd ook dit jaar in alle huisartspraktijken aangeboden aan rokers, en via de verloskundigen aan zwangere vrouwen.
14
4. ORGANISATIE 4.1 STICHTING GEZONDHEIDSCENTRUM DIDAM Het Gezondheidscentrum Didam heeft de rechtsvorm van een stichting. Deze rechtspersoon is opgesplitst in twee afzonderlijke stichtingen, namelijk de Stichting Samenwerking en de Stichting Exploitatie. De Stichting Samenwerking staat voor de zorginhoudelijke samenwerking waaronder de geïntegreerde eerstelijnszorg. De Stichting Exploitatie behartigt de facilitaire beheerstaken voor alle disciplines die gevestigd zijn binnen het gezondheidscentrum. Eind 2011 is door het bestuur besloten de twee stichtingen eind 2014 samen te voegen. Dit besluit zal geëffectueerd worden op het moment waarop duidelijk is welke bestuursstructuur en governance code het meest geschikt is voor de nieuwe organisatie. Naar verwachting zal door het bestuur begin 2014 een besluit genomen worden met betrekking tot deze twee laatstgenoemde onderwerpen. Het Gezondheidscentrum Didam is geen loondienstcentrum. Dit betekent dat de zorgverleners die gevestigd zijn in het centrum, niet in loondienst zijn van de Stichting Gezondheidscentrum Didam. Voor de huur van de ruimten in het gezondheidscentrum hebben de disciplines een huurovereenkomst gesloten met de Stichting Exploitatie. Met de Stichting Samenwerking hebben zij een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. 4.2. BESTUUR Het Gezondheidscentrum Didam kent een stichtingsbestuur. De bestuursleden vertegenwoordigen binnen het bestuur niet hun discipline. Zij streven ernaar de doelen te realiseren die het Gezondheidscentrum Didam gesteld heeft in het zorgaanbodplan. Het bestuur functioneert op afstand, stelt het beleid vast, adviseert met betrekking tot het beleid, en toetst vervolgens of het beleid door de directie volgens de gemaakte afspraken wordt uitgevoerd. Daarnaast stelt zij de begroting vast en controleert het beheer van de financiën. In juli stelt het bestuur de jaarrekeningen voor de beide stichtingen vast. Het bestuur kwam in 2012 acht maal bijeen. Buiten de bestuursvergaderingen was een van de bestuursleden eveneens aanwezig bij de GEZ gespreksronde die de directie in de zomermaanden met alle interne disciplines voert. De directeur is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken, de beheers aangelegenheden en de vastlegging van het zorginhoudelijk beleid. In 2012 vond er een bestuurswisseling plaats. Afscheid werd genomen van de heer Th. Bolder, penningmeester. Het bestuur en de participanten zijn de heer Bolder veel dank verschuldigd voor zijn inzet en minutieuze werkwijze. Vanzelfsprekend werden de gegevens van de nieuwe bestuurssamenstelling gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Arnhem. Voor het huidige bestuur is opnieuw een rooster van aftreden vastgesteld. Het Stichtingsbestuur (voor beide stichtingen) bestaat momenteel uit: C. Seesing bestuursvoorzitter (huisarts) A. Nikkels secretaris (fysiotherapeut) H. Bremer penningmeester (fiscaal jurist) M. Serrée lid (podotherapeut) E. van Noort lid (huisarts) I. Sueters-Jansen directeur/bestuurder
15
v.l.n.r. H. Bremer, M. Serrée, E. van Noort, I. Sueters, C. Seesing, A. Nikkels
4.3. ORGANISATIE GEZONDHEIDSCENTRUM DIDAM Het Gezondheidscentrum Didam heeft een directeur die de dagelijkse werkzaamheden coördineert binnen een parttime dienstverband van 24 uur. Zij wordt geassisteerd door een administratief medewerkster, een beleidsmedewerker, een parttime aangestelde praktijkondersteuner, twee receptionistes en een huismeester. Voor alle betrokkenen is een taakomschrijving met bevoegdheden vastgesteld. De verdere organisatie van het Gezondheidscentrum Didam ziet er als volgt uit: De directie is verantwoordelijk voor de algemene coördinatie en voor het bedrijfsmanagement. De procescoördinatie van de zorgprogramma’s’ deelt de directie met de beleidsmedewerker, die ondersteund wordt in deze door een parttime aangestelde praktijkondersteuner. Voor de ontwikkeling en de uitvoering van elk zorgprogramma inclusief de performanceafspraken wordt gewerkt met een multidisciplinaire werkgroep. In de afzonderlijke werkgroepen zijn die disciplines vertegenwoordigd die nodig zijn om een efficiënt en kwalitatief antwoord te formuleren op een specifieke zorgvraag. De grootte van de werkgroep is vervolgens afhankelijk van de breedte van het zorgprogramma.
16
Procesbegeleiding
De beleidsmedewerker trekt het project en is verantwoordelijk voor het proces ter realisatie van het zorgprogramma. Indien nodig wordt specifieke kennis van buiten aangetrokken in de vorm van een adviseur met specifieke kennis over een bepaald zorgprogramma. 4.4 INTERN/EXTERN GESTRUCTUREERD OVERLEG INTERN OVERLEG
AANTAL DEELNEMERS
Bestuursvergadering Participantenbijeenkomst Themalunches Hagro met GC bestuur Huisartsen met STMG
FREQUENTIE PER JAAR/WEEK 8x 8x 4x 2x 1 x per 6 weken
Huisartsen met AMW Evenementencommissie MTO Criteriumcommissie GEZ gespreksronde
1 x per 4 weken 4 x per jaar 6 x per jaar Indien gewenst In de zomermaanden
Wisselend 4 5-6 4 5
6 Gemiddeld 35-40 Gemiddeld 35-40 Gemiddeld 8 5
De criterium commissie beoordeelt de aanvragen voor de huur van ruimten in ons gezondheidscentrum. De commissie bestaat uit 3 leden en de directeur is aanwezig bij hun bijeenkomsten. Voor de criteriumcommissie is een handvat ontwikkeld aan de hand waarvan zij het bestuur adviseren over de aanvraag. Hun advies wordt voorgelegd aan het bestuur en de directeur informeert de betreffende organisatie na afloop van de bestuursvergadering van het definitieve besluit. In 2012 werden een aantal aanvragen ontvangen, waarvan slechts enkele zijn gehonoreerd. Zie INLEIDING, pag. 4.
17
Vanzelfsprekend wordt er elk jaar een teamuitje georganiseerd waaraan gemiddeld 60 zorgverleners deelnemen en elk nieuw jaar wordt ingeluid met een nieuwjaarsreceptie.
EXTERN OVERLEG LVG bijeenkomsten Platform Menziscentra Gemeentelijk overleg
Laris Woningcorporatie Regiegroep De Liemers Centrum Jeugd en Gezin Rijnstate/Slingeland (2e lijn) Regio overleg managers Huisartsenzorggroep Arnhem Caransscoop Klankbordgroep (productafnemer/patiënt Geriatrienetwerk) Cliëntenpanel GC Didam (Zie 4.2)
FREQUENTIE PER JAAR/WEEK 3 4 5 In het kader van de jaarlijkse leefstijldag, de ontwikkelingen binnen het geriatrienetwerk en het zorgprogramma voor obese kinderen 5 Wisselend 2 Wisselend Wisselend Wisselend Wisselend 4 x per jaar
AANTAL DEELNEMERS
2 x per jaar
5
2 2 2
2 10 3-6 2-4 6 3-7 2-5 6-8
18
Cliëntenpanel Om te komen tot een marktgericht zorgaanbod en een efficiënte, klantgerichte service is cliëntbetrokkenheid onontbeerlijk. Het cliëntenpanel bestaat uit 2 dames en 2 heren in verschillende leeftijdscategorieën. Deze cliënten staan als patiënt ingeschreven in een van de 4 Didamse huisartspraktijken. Zij werken aan de hand van een reglement, waarin onder meer de doelstelling van het panel en de werkwijze zijn vastgelegd. Het panel vergadert minimaal 2 x per jaar en wordt daarnaast uitgenodigd om bij evenementen, zoals de leefstijldag en de diabetes informatiemiddag, een stand te bemannen. Om cliënten vertrouwd te maken met de leden van dit panel is er een patiëntenvoorlichtingsfolder uitgebracht en is er informatie over het panel op de website van het Gezondheidscentrum geplaatst. Cliënten kunnen de panelleden bereiken via een e-mailadres dat in elke uitgave van ‘Beter Nieuws’ wordt gemeld. (clië
[email protected].) Het cliëntenpanel is een waardevolle aanvulling. De leden leveren constructieve suggesties en ideeën vanuit patiëntperspectief waardoor het serviceniveau ook in 2012 verbeterd is. Speerpunt voor het cliëntenpanel in 2012 vormde de informatieverstrekking via de website. En natuurlijk brachten ook Sint en Piet in november 2012 een bezoek aan het Gezondheidscentrum Didam.
19
4.5 MATERIEEL MANAGEMENT De directeur draagt zorg voor een doelmatig beheer en onderhoud van het Gezondheidscentrum, zowel wat betreft de inventaris alsook andere materiële aangelegenheden. De conciërge is verantwoordelijk voor de dagelijkse werkzaamheden en ondersteunt waar mogelijk de directeur m.b.t. onderhoud. In 2012 is het volgende gedaan ter verbetering van of qua onderhoud aan het gebouw: - veel aandacht werd besteed aan de klimaatbeheersing. Opnieuw werden in 2012 de waterleidingen gespoeld en bleek aanvullend onderhoud aan filters noodzakelijk om mogelijk besmettingsgevaar in douches en kranen tot een minimum terug te brengen; - de bewegwijzering in het gebouw werd opnieuw aangepast. Een en ander werd gedaan op wens van patiënten, maar was ook noodzakelijk omdat er nieuwe disciplines in huis kwamen, of omdat door fusies zorgorganisaties van naam veranderden; - gesprekken met de firma V-tel werden opgestart om technische mogelijkheden te bekijken om de bereikbaarheid van alle interne disciplines, maar m.n. die van de huisartspraktijken te vergroten; in het plan van aanpak zijn eveneens de externe huisartspraktijken betrokken; - - in mei werd aansluitend aan de BHV training een calamiteitenoefening gehouden; zowel bezoekers als medewerkers van het gezondheidscentrum werd via een enquête gevraagd naar hun ervaringen; - de training van de BHV- ers werd in 2012 op locatie georganiseerd. Op basis van de uitkomst van bovengenoemde enquête en de aanvullende training van de BHV-leden werd het calamiteitenplan opnieuw aangepast; bovendien werd besloten 2 portofoons aan te schaffen om te communicatie tussen de BHV leden te vergemakkelijken;
20
- in overleg met Thuiszorg Midden Gelderland is besloten de werkruimten van deze discipline medio 2013 te verhuizen van de begane grond naar de 1e etage. De voorbereidingen voor de verbouwing op de 1e etage zijn deels in 2011 getroffen, - voorbereidingen zijn getroffen voor het starten van het accreditatieproces van de Didamse huisartspraktijken; - samen met Caransscoop zijn mogelijkheden onderzocht om in samenwerking met een fysiotherapiepraktijk in Zevenaar een kindercentrum op te richten; deze plannen zijn helaas gestrand; - met de gemeente is overleg opgestart om te komen tot een blauwe parkeerzone, zowel bij de hoofdingang als de zijingang van het gezondheidscentrum. Parkeren blijkt niet alleen op vrijdagen, maar ook in de winter een groot probleem te vormen voor patiënten en de bovenbewoners van het pand; - met gemeentewerken Montferland werden afspraken gemaakt in het kader van het strooibeleid. 4.6 AUTOMATISERING Gezien de ontwikkelingen op het gebied van zorgprogramma’s en het resultaatgericht werken is het noodzakelijk onze huidige informatiesystemen aan te passen. Immers een goede monitoring van prestatie-indicatoren voor de geïntegreerde eerstelijnszorg is van belang om zicht te krijgen op de kwaliteit van de geleverde zorg en bovendien heeft de directie behoefte aan managementinformatie om ervoor te zorgen dat de facilitaire randvoorwaarden optimaal zijn geregeld. In dit kader zijn afspraken gemaakt met praktijkondersteuners om de registratie van gegevens in het kader van zorgprogramma’s verder te verbeteren. Op basis van benchmarkgegevens en tevredenheidenquêtes die patiënten na het doorlopen van een zorgprogramma invulden, werden verbeterpunten gerealiseerd. Zorgdomein/medicatiedossier De huisartsen en apotheek hebben gezamenlijk toegang tot het gebruik van een medicatiedossier. Verder is er voor de huisartsen direct contact per email met de tweede lijn. Zowel voor ‘Rijnstate’ als voor het Slingeland ziekenhuis is zorgdomein geïnstalleerd. 4.7 FINANCIEN Het Gezondheidscentrum Didam maakt gebruik van verschillende financieringsstromen. De Stichting Samenwerking vergaart haar inkomsten middels het inschrijftarief dat gedeclareerd wordt via de huisartsen op basis van de module geïntegreerde eerstelijnszorg. In 2012 bedroeg het tarief € 17,24 per jaar per ingeschreven patiënt. Per kwartaal werd € 4,31 per patiënt gedeclareerd. De Stichting Exploitatie verkrijgt haar inkomsten door middel van huurinkomsten. Daarnaast worden facilitaire lasten en schoonmaakkosten verrekend door middel van wartaalfacturering. Verder brengt de Stichting Exploitatie elk kwartaal de door de afzonderlijke disciplines gemaakte onkosten voor telefonie, fax, drukken en fotokopiëren in rekening, inclusief BTW. De samenwerking met het accountantskantoor ‘De Lorijn’ uit Nijmegen werd geoptimaliseerd. Door middel van het digitale boekhoudpakket kan men op dit accountantskantoor onze financiële gegevens online monitoren. Daarnaast staat de volledige salarisadministratie online, zodat zowel de werkgever als de werknemer op elk gewenst moment hun gegevens kunnen inzien. De richtlijnen met betrekking tot het intern indienen van – inmiddels gestandaardiseerde declaraties zijn in 2012 in een protocol vastgelegd. De interne en externe zorgverleners die betrokken zijn bij de opzet en implementatie van zorgprogramma’s evenals de leden van het netwerk geriatrie maken nu gebruik van een digitaal declaratieformulier.
21
4.8 INFORMATIEBALIE De informatiebalie is 36 uur per week bemenst en vormt dus een volwaardig aanspreekpunt voor patiënten en cliënten. De twee parttime receptionistes beschikken over een handboek met informatie over de beschikbaarheid van de interne zorgverleners. De dames beheren de digitale agenda van de directie en van een aantal zelfstandige werkende zorgverleners in het gezondheidscentrum. Zij zijn de vraagbaak/het centrale aanspreekpunt met betrekking tot de dagelijkse werkzaamheden van de interne disciplines. Verder verrichten zij administratieve werkzaamheden voor een aantal disciplines en het management. Beide parttime receptionistes hebben in 2012 een aantal stagiaires begeleid. Het Gezondheidscentrum Didam heeft bij regionale opleidingsinstituten een uitstekende reputatie en staat bekend als erkend leerbedrijf.
22
5. ZORGAANBOD Ook in het jaar 2012 beschikte Gezondheidscentrum Didam over een zeer uitgebreid en divers aanbod van eerstelijnszorgverlening. In het gezondheidscentrum zelf zijn ruim 25 verschillende disciplines gevestigd en ook de twee externe huisartsenpraktijken in Didam zijn aangesloten bij dit GEZ centrum. Het unieke van Gezondheidscentrum Didam is dat vrijwel alle eerstelijnszorgdisciplines vertegenwoordigd zijn in het gezondheidscentrum. De zorgverleners kennen elkaar, zijn gevestigd in één gebouw en zijn gefocust op de zorgvraag van de patiënt. Door de centrale ligging van het gezondheidscentrum en het brede aanbod van disciplines kan servicegericht worden gewerkt. De patiënt of cliënt kan voor al zijn/haar zorgvragen op één plek terecht. In de Wijkscan, gemaakt door Caransscoop, constateren de beide onderzoekers het volgende met betrekking tot het Zorgaanbod: Voor het zorgaanbod van de verschillende disciplines, waaronder: apothekers, logopedisten, oefentherapeuten, diëtisten, verloskundigen en (1e lijn)psychologen is lastig aan te geven of dit voldoende is. Het lijkt er op dat het aanbod aansluit bij de vraag en conform het landelijke gemiddelde. Alleen voor het aanbod van (1e lijn)psychologen lijkt het erop dat het aanbod wat laag is. 19 dec 2012: Na bespreking met de een van de psychologen blijkt dat het aanbod groter is dan in dit rapport weergegeven. In totaal zijn vijf psychologen werkzaam(in plaats van twee) in het werkgebied. Als de berekening opnieuw gemaakt wordt, dan komt het aanbod uit op 0,29 per 1000 inwoners. Dit is beduidend hoger dan het landelijk gemiddelde van 0,12. Het zorgaanbod van Gezondheidscentrum Didam in 2012 staat hieronder vermeld: Allereerst vindt u een lijst van zelfstandig gevestigde praktijkhouders op alfabetische volgorde, daarna worden alle eerstelijns organisaties verdeeld over de verschillende disciplines en specialisaties vermeld. 5.1 ZELFSTANDIG GEVESTIGDE PRAKTIJKHOUDERS Apotheek Antilope Revalidatie Cesar Oefentherapie Diabetesverpleegkunde Diëtetiek (inclusief Bakker & Metz) Ergotherapie Fysiotherapie Oedeemfysiotherapie Kinderfysiotherapie Manueel therapie Bekkenfysiotherapie Bedrijfsfysiotherapie Sportfysiotherapie Huid- en Oedeemtherapie Huisartsenzorg (De huisartsengroep bestaat uit 6 huisartsen in het totaal. Twee praktijken (3 huisartsen) zijn gevestigd in het Gezondheidscentrum; twee praktijken (3 huisartsen) zijn gevestigd buiten het gezondheidscentrum. Voor de huisartsengroep is een diabetesverpleegkundige en een POH-er werkzaam i.v.m. het COPD spreekuur) Logopedie Podotherapie
23
Psychologie GZ psychologie Kinder -& jeugdpsycholoog Tandartsenzorg Vaccinatiecentrum Verloskunde Voetverzorging WMO keuringsarts 5.2 EERSTELIJNS ORGANISATIES Bloedafname diabetes (SHO) Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Jeugd en Kleine Kriminaliteit (JEKK) Stichting MEE Bureau Jeugdzorg Fundusonderzoek (SHO) Geheugenspreekuur (GGnet) Sociaal Psychiatrische Verpleegkundigen (GGnet) Jeugdgezondheidszorg (Sensire) Jeugdverpleegkunde Arts consultatiebureau Bloedafname (Rijnstate) Algemeen maatschappelijk werk (Sensire) Sociaal Raadslieden (Sensire) Stichting Thuiszorg Midden Gelderland (STMG) Verpleegkunde (STMG) Wijkverpleegkunde (STMG) Trombosedienst (Rijnstate) Zorgnetwerk Montferland
5.3 MULTIDISCIPLINAIRE SAMENWERKING In 2012 werd door de werkgroepen een verbeterplan opgesteld voor de 2 generieke modules die binnen het gezondheidscentrum worden aangeboden: n.l. Stoppen met Roken en het Beweegprogramma voor diabetespatiënten. Daarnaast werd een enquête gehouden onder de gebruikers van de WONDKAART (decubitus preventie), zodat bij de herdruk de meeste recente informatie gepubliceerd wordt en eventuele verbeterpunten, na overleg met betrokken zorgverleners, zijn doorgevoerd. STOPPEN MET ROKEN Er werd een gezamenlijke bijscholing georganiseerd voor de doktersassistentes van alle huisartspraktijken. Uniek zijn binnen deze laatstgenoemde module de samenwerkingsafspraken met de verloskundigen. Wanneer zij een zwangere vrouw ter behandeling hebben die rookt, krijgt deze dame voorrang in de begeleiding bij stoppen met roken. In het totaal zijn er in een jaar tijd zo’n 100 patiënten begeleid. Helaas zijn deze niet allemaal gestopt, maar van deze 100 patiënten is op dit moment 50% mensen nog steeds gestopt. Dit aantal ligt procentueel gezien boven het landelijke gemiddelde. BEWEEGPROGRAMMA: diabetes Mellitus type II Voor diabetespatiënten is een multidisciplinair programma geschreven waarin een
24
diabetesverpleegkundige participeert, een fysiotherapeut en een diëtiste onder de regie van de huisarts. Zij hebben samen een zorgprogramma ontwikkeld waarin diabetici actief werken aan hun chronische aandoening, gemotiveerd worden tot zelfmanagement en kennis opdoen om op gezonde wijze met hun aandoening om te gaan. Zij leren deze vaardigheden toe te passen in het dagelijks leven. Naar aanleiding van bevindingen van cliënten en zorgverleners in 2012 werden opnieuw aanpassingen gerealiseerd in het Beweegprogramma voor diabetespatiënten. - Voorafgaand aan het programma vindt een intakegesprek plaats (Motivational interview). Wensen en doelen van de patiënt worden nagevraagd en vastgelegd. - Er is een nieuwe patiëntenfolder geschreven, zodat elke patiënt die deelneemt aan het programma een duidelijk overzicht heeft van wat, wanneer, waar door wie wordt gedaan. - Afspraken zijn vastgelegd met elke afzonderlijke discipline met betrekking tot de registratie van de vorderingen die de cliënt maakt. - Halverwege het traject komen de zorgverleners bijeen voor een korte evaluatie, zodat aanpassingen in het programma, indien noodzakelijk, in de tweede helft van het traject kunnen worden doorgevoerd. - Patiënten worden blijvend gevolgd m.b.t. hun beweegpatroon door de beide diabetesverpleegkundigen.
Multidisciplinaire module: WONDZORG decubitus preventie Wondzorg decubitus preventie is een samenwerkingsmodule waarin de huisartsen, de apotheker en de verpleegkundigen van de thuiszorg participeren. Doel van dit programma is het verhogen van de kwaliteit van wondverzorging op basis van evidence based werkafspraken tussen de betrokken disciplines. Alle betrokkenen maken gebruik van een zgn. Wondkaart. Deze kaart is in 2011 bij alle betrokken zorgverleners geïntroduceerd. Het doel van de kaart is enerzijds de kwaliteit van de wondverzorging te verbeteren en anderzijds een doelmatiger voorschrijfbeleid te realiseren. In 2012 is onder de betrokken zorgverleners via een enquête nagevraagd of de gewenste effectiviteit behaald wordt en naar aanleiding van de bevindingen is een verbeterplan opgesteld. 5.3.1 Zorgactiviteiten
DIABETES INFORMATIEMIDDAG In 2012 organiseerde Gezondheidscentrum Didam wederom de diabetes voorlichtingsmiddag. Op vrijdagmiddag 12 oktober stond de bijeenkomst in het teken van het thema "Diabetes en het effect op uw oog". Het werd een interessante middag met een hoge opkomst. Zo’n 70 bezoekers luisterden naar de interactieve presentatie van Dr. S. Sybrandy, oogarts in Rijnstate Arnhem. Buiten het verstrekken van informatie over de mogelijke effecten van de aandoening diabetes op het oog, was het de bedoeling van deze middag bezoekers kennis te laten maken met het fundusapparaat en het nut en de noodzaak van het maken van de fundusfoto toe te lichten, zodat het aantal no-shows drastisch zou afnemen. Daarnaast kregen bezoekers uitleg over hulpmiddelen die beschikbaar zijn voor slechtzienden. Uit de enquête die de bezoekers na afloop invulden, bleek dat zij het onderwerp als moeilijk toegankelijk classificeerden, maar enthousiast waren over de wijze waarop het onderwerp werd gepresenteerd en de ruime mogelijkheden tot het stellen van vragen. Alle bezoekers kregen de besproken informatie in een mapje aangereikt, zodat ze de details thuis nog een rustig konden doornemen.
25
LEEFSTIJLDAG Op vrijdagmiddag 14 september opende het Gezondheidscentrum haar deuren voor een lifestyle middag die in het teken stond van alcohol, voeding en bewegen. Het was een stralende zomerdag en veel mensen maakten van de gelegenheid gebruik om via de plaatselijke markt met kinderen en kleinkinderen de informatiestands in het Gezondheidscentrum te bezoeken. Vrijwel alle interne disciplines leverden een bijdrage aan het programma dat zowel voor de jonge als oude bezoeker interessant bleek te zijn. Bezoekers ontvingen bij binnenkomst een looproute en een scorekaart, zodat het persoonlijke resultaat van testen vastgelegd kon worden en men na afloop een overzicht had van de scores. Ook de plaatselijke fitnessclub Aerofitt nam deel aan het programma en liet bezoekers, die te kennen gaven hierin geïnteresseerd te zijn, een fitnesstest afleggen. Een ware topdrukte deed zich voor bij de stands waar men het bloedsuiker kon laten prikken en het cholestorol kon laten bepalen.
26
ZORGPROGRAMMA COPD Er is een multidisciplinair zorgprogramma geschreven voor de chronische aandoening COPD. In dit programma is rekening gehouden met de onderdelen preventie, diagnostiek, behandeling en revalidatie. De generieke modules zoals Stoppen met Roken en het beweegprogramma worden als vast onderdeel aangeboden aan cliënten. De in augustus 2011 nieuw aangetrokken praktijkondersteuner heeft het COPD spreekuur voor de huisartspraktijken in het gezondheidscentrum opnieuw opgestart en gestructureerd. Bestanden zijn opgeschoond en ICPC coderingen zijn ingevoerd. GERIATRIENETWERK Steeds meer kwetsbare ouderen blijven thuis wonen. Zij krijgen te maken met meerdere zorg- en/of hulpverleners. In de praktijk blijkt echter dat niet alle lokale hulpverleners elkaar kennen en derhalve geen duidelijk beeld hebben van elkaars zorgaanbod. Lokale afstemming is dus van groot belang om de zorgvraag effectief te kunnen beantwoorden. Daarom is in 2011 besloten in overleg met betrokken lokale organisaties in Didam een geriatrienetwerk op te richten. Subsidie werd aangevraagd bij en verkregen van de Provincie Gelderland om het netwerk op te starten. Om de zorgverleners – de werkvloer - van al deze organisaties in staat te stellen met elkaar kennis te maken werd in november 2012 een werkconferentie georganiseerd in samenwerking met Caransscoop. Zorgverleners speelden in twee groepen een interventiespel waaruit al snel bleek dat coördinatie van zorg een uitermate belangrijk element vormt. Uit de evaluatie die door de aanwezige zorgverleners werd ingevuld, bleek dat enerzijds het thema aan hun verwachtingen c.q. behoeften had voldaan en anderzijds dat herhaling van een dergelijke bijeenkomst zeer gewenst was. Afspraken werden gemaakt over doelstellingen die het geriatrienetwerk in 2013 zou moeten bereiken, doelstellingen die vervolgens in een jaarplan voor 2013 door de projectleidster, Paulie van den Bosch, verder uitgewerkt zouden worden voor stuurgroep, werkgroep en klankbordgroep.
MONODISICIPLINAIRE MODULE De monodisciplinaire module “travel clinic” is voortgezet in 2012. Inmiddels is de informatiefolder gereed evenals de website pagina waarop cliënten uitgebreid informatie kunnen vinden. Zij zich kunnen hier ook melden met hun vragen en, indien gewenst, een afspraak maken.
27
BENCHMARK De apotheek en de huisartsen hebben in 2012 intensief gewerkt aan de DVG benchmark (zie Benchmark voorschrijven 2012 apotheek Didam) Mede dankzij het goed lopende FTO (niveau 4) zijn uitstekende resultaten behaald en zijn stappen besproken om minder gewenste scores gunstig te kunnen beïnvloeden. PSYCHOSOCIALE ZORG Op het psychosociale vlak zijn acties ondernomen voor het opzetten van een kinderteam. Aan de projectgroep nemen de volgende disciplines deel: kinderfysiotherapie, logopedie en jeugdpsychologie. In 2011 is het kinderteam begonnen het maken van werkafspraken die in 2012 verder uitgewerkt zijn om te komen tot een multidisciplinair samenwerkingsverband. WONDPROTOCOL-WONDKAART In juni 2011 is het wondprotocol geïntroduceerd. Eind 2012 vond de evaluatie plaats over de opzet en het gebruik van de wondkaart. Er zijn in totaal 7 organisaties aangeschreven die gezamenlijk 21 enquêtes invulden. Uit de evaluatie bleek dat - het protocol als nuttig en handig wordt ervaren; - het de samenwerking tussen de betrokken organisaties bevorderd; - de kwaliteit van de wondverzorging voor de cliënt in positieve mate wordt beïnvloed. Naar aanleiding van de bevindingen zijn zaken die men als onhandig of onpraktisch ervoer in het protocol gewijzigd.
28
6. SERVICEBELEID Er zijn in 2011 een aantal afspraken gemaakt die gericht waren op serviceverbetering (performanceafspraken) ten aanzien van de cliënt/patiënt en de randvoorwaarden die bijdragen aan een kwaliteitsverbetering van de zorg in algemene zin. In 2012 werd bij een van de huisartsenpraktijken in het Gezondheidscentrum een keuzemenu geïnstalleerd om te kijken of hiermee de bereikbaarheid vergroot wordt; nu deze proef succesvol blijkt te zijn, wordt naast de invoering van een keuzemenu overwogen om over te gaan op cloudtelefonie. 6.1 BEREIKBAARHEID EN BESCHIKBAARHEID Het gezondheidscentrum Didam is op werkdagen open van 8.00 tot 17.00 uur en telefonisch bereikbaar. Voor spoedgevallen hebben de huisartsenpraktijken een aparte telefoonlijn. Voor de huisartsen, de thuiszorg en de verloskundige geldt een 24-uurs bereikbaarheidsdienst: Huisartsen nemen in dit kader deel aan de regionale huisartsenpost. De thuiszorgorganisaties regelen zelf de SOS telefonische hulpdienst. De verloskundige heeft met een aantal collega’s een eigen waarneem- en dienstregeling. Via de informatiebalie kunnen patiënten afspraken maken met sommige zorgverleners die niet fulltime in het Gezondheidscentrum aanwezig zijn. De receptionistes nemen boodschappen aan en mailen, indien gewenst, het verzoek door aan de hulpverlener, zodat het contact tussen patiënt en zorgverlener zo snel mogelijk wordt gelegd. De telefoonnummers van Gezondheidscentrum Didam staan duidelijk vermeld, per discipline inclusief de namen van de professionals, in De Telefoongids, de Gouden Gids, de Gemeentegids van Montferland en uiteraard ook op de website van Gezondheidscentrum Didam. 6.2 ONTVANGST VAN CLIENTEN/PATIENTEN De eerste opvang van patiënten of cliënten gebeurt door de receptionistes van de informatiebalie. De bezoekers worden ontvangen en vervolgens doorverwezen naar de betreffende zorgverlener. Bij de informatiebalie kan de receptioniste de cliënt eveneens op de hoogte brengen van de afwezigheid van een zorgverlener en de tijden waarop deze wel aanwezig c.q. bereikbaar is. Tussen de receptionistes en de zorgverleners zijn hierover afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd in een handboek voor de receptie. Verder maken de receptionistes gebruik van een digitale agenda. 6.3 INFORMATIEVERSTREKKING Het geven van de juiste informatie is niet altijd een eenvoudige aangelegenheid. Bij het geven van informatie laat het Gezondheidscentrum Didam zich leiden door de vragen van cliënten, die door de receptionistes genoteerd worden. Uit deze vragen blijkt welke informatie gewenst is en/of nodig. Vanzelfsprekend vormt de inbreng van het cliëntenpanel en de klankbordgroep uit het geriatrienetwerk in deze eveneens een bron van informatie. Suggesties en aanbevelingen worden intern besproken en waar mogelijk doorgevoerd. Kortom, Gezondheidscentrum Didam levert waar mogelijk vraaggerichte zorginformatie. Naast mondeling informatie zijn er patiëntfolders beschikbaar en kan men verdere gegevens ook vinden op de website van het Gezondheidscentrum die in 2012 geheel aan de huisstijl is aangepast. 6.4 KLACHTENREGELING De zorgverleners binnen het gezondheidscentrum zijn aangesloten bij hun vakgroep en maken gebruik van de klachtenregeling van hun eigen beroepsgroep voor wat betreft hun werkzaamheden. Voor het gezondheidscentrum zelf ligt dit anders. De directeur is, in eerste instantie,
29
verantwoordelijk voor het in ontvangst nemen van en het afwikkelen van een klacht. Daartoe zijn standaardformulieren ontworpen die de cliënt bij de algemene informatiebalie kan verkrijgen. Vanzelfsprekend staan exemplaren van dit formulier ook op de website. De cliënt kan op dit formulier zijn klacht beschrijven. Vervolgens kan worden aangeven hoe hij/zij wenst dat de klacht wordt afgewikkeld. In 2012 werden twee klachten ingediend die betrekking had op de voorzieningen in het gebouw. Naar aanleiding van de klachten is door de directie onmiddellijk actie ondernomen. De cliënten in kwestie gaven later desgevraagd aan dat de kwestie naar tevreden was opgelost.
30
7. KWALITEITSBELEID 7.1 DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING PER DISCIPLINE De verschillende zorgverleners in het gezondheidscentrum Didam voldoen aan de kwaliteitscriteria van hun eigen beroepsgroep. Op de laatste pagina van dit jaarverslag staan de kwaliteitsregistratienummers (BIG). Leden van de interne disciplines hebben verscheidene opleidingen of nascholingen gevolgd, die wettelijk verplicht zijn of door hun vakorganisatie werden geadviseerd. Verder hebben sommige maatschappen meegedaan aan kwaliteitsonderzoeken die vanuit hun beroepsgroep werden opgelegd c.q. geadviseerd. De huisartsenzorg speelt natuurlijk een cruciale rol in de eerstelijnszorg. Door de huidige ontwikkelingen in de gezondheidszorg komt er veel werk op de huisartsen af. In 2011 is aan de Hagro een plan van aanpak voorgelegd voor een accreditatietraject, dat gezamenlijk door alle praktijkhouders ingezet zou kunnen worden. In 2012 is door de Didamse huisartsen besloten dit traject gezamenlijk te doorlopen. 7.2 MULTIDISCIPLINAIRE SAMENWERKING De zorgprogramma’s opgenomen in het zorgaanbodplan van 2012 vergen een hechte interdisciplinaire samenwerking en een continue bezien van het beroepsmatig handelen van de verschillende disciplines. Interne evaluatie hiervan vindt voortdurend plaats aan de hand van de prestatie-indicatoren die in de zorgprogramma’s zijn opgenomen. Met name de organisatie- en procesindicatoren vormden in 2012 een vaste richtlijn om de kwaliteit van multidisciplinaire samenwerking te bevorderen.
31
8. SOCIAAL JAARVERSLAG 8.1 ARBO –BELEID Volgens de Arbo wet is de werkgever verplicht zorg te dragen voor de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de werknemers. Gezondheidscentrum Didam leeft deze wetgeving na. 8.2 ZIEKTEVERZUIM De Stichting Gezondheidscentrum Didam telt 6 werknemers. Het ziekteverzuim bij werknemers van het Gezondheidscentrum Didam is uitermate laag en beperkt dat zich tot een enkele verzuimdag. 8.3 FUNCTIONERINGSGESPREKKEN In 2012 zijn de functioneringsgesprekken door de disciplinevertegenwoordigers volgens plan gevoerd. Beoordelingsgesprekken hebben voor een aantal werknemers plaatsgevonden, vanwege een aanpassing in, dan wel een verlenging van de arbeidsovereenkomst. De directeur heeft in 2012, volgens afspraak, functioneringsgesprekken met de medewerkers in loondienst gevoerd. Een centraal thema in het gesprek vormde het bevorderen van een goed en doelmatig functioneren van de medewerker en, waar mogelijk, het verbeteren van de kwaliteit van het werk. Een mogelijke verdere ontplooiing van de werknemer kreeg daarnaast eveneens aandacht. Van deze gesprekken zijn verslagen gemaakt, die vervolgens gearchiveerd zijn in het betreffende personeelsdossier. Naar aanleiding van deze functioneringsgesprekken zijn verder acties ondernomen om de afspraken die in deze gesprekken gemaakt zijn, gestand te doen. Van de beleidsmedewerker die in januari 2012 werd aangetrokken werd in december 2012 afscheid genomen middels een vaststellingscontract. De voorzitter en secretaris van het bestuur voerden in 2012 een functioneringsgesprek met de directeur. Het functioneringsverslag werd aan de bestuursleden toegezonden.
32
BIJLAGE Kwaliteitsregister (per 01-12-2012) Gezondheidscentrum Didam Huisarts tel.: 0316-223147 Nijsten, Rob Huisarts 19023050401 Martens, Anneke Huisarts 29041594204
Huisartsen tel.: 0316-221200 Negenborn, Ton Huisarts 59022952401 Seesing, Cyril Huisarts 69023843201 Delsing, Simone POH 19049012630 Te Pas, Dorret Diabetesverpleegkundige 49019259230 Prins. Erwin POH GGZ Bosveld, Gert POG GGZ 59017942030 Fysiotherapie Bekema-Hof, Ellen Fysiotherapeut 39033888004 Burgt v.d., Jeanne Fysiotherapeut 89033342004 Gerritsen, Marieke Fysiotherapeut 5991151704 Geurds, Ferdie Fysiotherapeut 49033650404 Geurds-Beumer, Marian Fysiotherapeut 79033120204 Harmsen, Ilke Fysiotherapeut 69033777404 Kristen, Wilfred Fysiotherapeut 19034230504 Nas, Hans Fysiotherapeut 19038733504 Nikkels, Ard Fysiotherapeut 99051615904 Mensink, Els Fysiotherapeut 69034471204 Rasing, Sjors Fysiotherapeut 69034778804 Wilma van Velsen Fysiotherapeut 69035271204 Tandarts Mook van, Nico Tandarts 89022859702 Apotheek HKZ accreditatie Cesar Oefentherapie Nieuwamerongen van, Cathalijne Cesar oefentherapeut 69906747694 Meijer, Ralf Cesar oefentherapeut 59911115494 Diëtiste Boom van den, Nicole Diëtist 9902442589 Ergotherapie Kwal.reg.nr. Snel, Karen Ergotherapeut 69905305990 Huid- en Oedeemtherapie Kwal.reg.nr. Ingrid Gerritsen Huidtherapeut 59910523488 Logopedie Kwal.reg.nr. Hendriks-Tanis, Maaike Logopedist 29900429291 Sara van Weegen 99912182691
33
Podotherapeut Serreé, Mark Podotherapeut 59900985996 Serreé, Olga Kwal.reg.Ped.304009 Praktijk Voetverzorging Binkhorst, Ellen Medisch pedicure Kwal.reg.nr. 102 Wiele van der, Monique Medisch pedicure Kwal.reg.nr. 7169 Psychologie Steigenga, Fred Psycholoog 99049152525 Verloskunde Judith Snelder Verloskundige 89032060603 Astrid Maus Verloskundige 19050054803 Corinna Falk 79914508903
34
Bijlage: 2
Legenda
ROS
Regionale Ondersteuningsstructuren. Caransscoop is de ROS voor de regio Oost-Nederland.
SES
Sociaal Economische Status
AMW
Algemeen Maatschappelijk Werk
MTO
Multidisciplinair Teamoverleg
LVG
Landelijke Vereniging voor EerstelijnsGezondheidscentra
ICPC codes
International Classification Primary Care
DVG Benchmark
Vergelijkende cijfers van de Dutch Vaccines Group
FTO
Farmacotherapeutisch Overleg
35
