Fruiteeltnieuws FRUCTURA Pitfruit Fruitteelt nieuws. Aardbeien BERICHTEN UIT WETENSCHAP EN PRAKTIJK. Pitfruit

Pitfruit

uw s

BERICHTEN UIT WETENSCHAP EN PRAKTIJK

el tn ie

Aardbeien

Fruitteelt nieuws 21-22

©

Fr u

ite

Pitfruit

FRUCTURA 2015

Veertiendaags vakblad • HASSELT P003818 • 28ste jaargang • 13 november 2015

uw s el tn ie ite

www.farmcafe.be

Fr u

SAMENWERKEN WERPT VRUCHTEN AF.

Zeker in de landen tuinbouw. Dat was vroeger al zo en is vandaag niet anders. Alleen de manier waarop is veranderd. Want dankzij de modernste technieken boeken we nu nog sneller resultaten wanneer gelijkgestemde zielen met bruisende plannen de handen in elkaar slaan. En dat is precies wat FarmCafe wil bereiken. Land- en

tuinbouwers een digitaal platform bieden om elkaar te inspireren en elkaars ideeën naar een hoger niveau te tillen.

©

Kortom, de ideale voedingsbodem om samen met andere experts een stevig actieplan te brouwen. Benieuwd? Ontdek het op www.farmcafe.be.

FarmCafe is een initiatief van KBC i.s.m. BelOrta • Bemefa • Bodemkundige Dienst van België • CoopBuro Cera • De Hooibeekhoeve • Flanders DC • FoodiPedia • Groene Kring • HoGent • Inagro • Innovatiesteunpunt • ILVO • KVLV Agra • Proefcentrum voor sierteelt • Proefcentrum Groenten - Kruishoutem • Proefstation voor de Groententeelt • SBB • Steunpunt Groene Zorg • Steunpunt Hoeveproducten • Vlaamse overheid - Departement Landbouw en Visserij

13 november 2015 >21/22

Fructura, de professionele vakbeurs voor de fruitteler. Foto: pcfruit - Charles de Schaetzen

Redactiecomité Hilde Van Vinckenroye - hoofdredactie, Miet Boonen, Tessa De Baets, Hilde Morren, Edouard Paternotte, Ann Schenk, V.B.T., Jef Vercammen Redactie-adres Fruittuinweg 1, B-3800 Sint-Truiden Tel. 011/69.71.16 (rechtstreeks) Tel. 011/69.70.80 (algemeen) Fax. 011/69.71.10 E-mail : [email protected]

4

10

Algemeen Diagnostisch onderzoek bij pcfruit : nieuwe tendensen ?

14

Aardbeien Nieuwe alternatieven bij de doordragers ?

20

Wijnbouw Naoogstactiviteiten in de wijngaard

24 26 28 30

Fructura 2015 Fructura 2015 Jaarvergadering Fruit 2015: 'Over retailers en telers' Beursplan Onderzoek en vorming samen op Fructura in ‘Quartier Viticole’

32

Algemeen Webtoepassing EVA: Eindelijk Vereenvoudigde Administratie

36

Algemeen Innovatieproject van De Ploeg vzw. Eén jaar later …

38

Algemeen Hands-on workshop : Biofilter bouwen

42

Pitfruit De kliksnoei achterna

48

Nieuws uit de sector

52

Sectorvakgroep BB

54

Studiekring en agenda

ite

Advertenties Boerenbond - Mediaservice Diestsevest 40, 3000 Leuven Tel. 016 28 63 33 - Fax 016 28 63 39 E-mail : [email protected] www.mediaservice.be

Pitfruit In de kijker : CELINAcov of QTee®

el tn ie

Raad van Bestuur Luc Bels, Dany Bylemans, Tessa De Baets, Luc Dirix, Leen Jolling, Eddy Leclere, Bart Liesenborghs, Gert Peeters, Anne Vandenborre

uw s

inhoud fruitteeltnieuws

Ledenblad van pcfruit vzw, Sint-Truiden Sectorvakgoep Fruit van de Boerenbond, Leuven Studiekring Guvelingen Sint-Truiden v.z.w.

Publi-fruit - Fruittuinweg 1, B-3800 Sint-Truiden

Tel. 011/69.71.16 (rechtstreeks) - Fax. 011/69.71.10 E-mail : [email protected] Tarieven beschikbaar op aanvraag Drukkerij Drukkerij Hendrix n.v.

Fr u

Abonnementen Binnenland 45,00 euro (excl. 6% BTW) Buitenland 134,00 euro (excl. 6% BTW)

Postrekening 000-1551830-24 (IBAN: BE81 0001 5518 3024) (Swift: BPOTBEB1) KBC 733-0441906-04 (IBAN : BE10 7330 4419 0604) (Swift : KREDBEBB) Fruittuinweg 1, B-3800 Sint-Truiden Tel. 0032 (0)11/69.71.16 (rechtstreeks) Tel. 0032 (0)11/69.70.80 (algemeen)

©

Verantwoordelijke uitgever Luc Dirix, Pipelstraat 27, 3800 Sint-Truiden, Tel. 011 67 16 13

Gemiddelde oplage per nummer 1.700 ISSN: 1370-0235

De auteurs zijn verantwoordelijk voor de inhoud van hun artikels. Overname is toegelaten mits bronvermelding.

Pitfruit

In de kijker: CELINAcov of QTee®

Kris (foto) en Wim Wouters onderzoeken in het eigen bedrijf heel wat nieuwe rassen, vergaard van over heel de wereld, alsook teeltsystemen in functie van het ras.

De uitbreiding van de Conferenceteelt in België en Nederland baarde Kris en Wim van fruithandel Wouters uit Rummen ook zorgen. Vroeg of laat moest dit problematisch worden. Het Russisch embargo heeft de fruitsector tot nadenken gebracht. Op alle niveaus werd overleg gepleegd en onderhandeld. Het ‘groen oogsten’ had als doel een snelle ingreep te doen om de marktdruk te verlichten. De zoektocht naar nieuwe markten werd veel actiever gevoerd en zou op langere termijn mogelijkheden bieden. De alternatieven voor de Conference-peer kregen hierdoor ook meer aandacht.

ite

Fruitbedrijf en -handel Wouters

el tn ie

uw s

Op 13 augustus startte dit jaar de oogst van de nieuwe rode peer CELINAcov op het fruitbedrijf van de gebroeders Wouters in Rummen. België en Nederland zijn vandaag de wereldspelers op het vlak van de Conference-teelt. Toch wordt regelmatig de vraag gesteld of die teelt nog kan uitbreiden. Met het invoeren van het Russisch embargo sinds vorig jaar werd deze vraag voor een groot gedeelte beantwoord. Als alternatief kreeg de zoektocht naar nieuwe rassen met vooral rode typen veel meer belangstelling.

ders werden Williams en Coloree de Juillet gebruikt. Na een proefperiode in Noorwegen en later ook bij pcfruit in België en Stargrow in Zuid-Afrika werden in België bij pcfruit de eerste 10 bomen in het onderzoek opgenomen. De licentie werd verworven door de ABCz Groep (50 %) en Fruithandel Wouters (50 %). In 2011 werden 300 bomen met CELINAcov omgeënt in het fruitbedrijf Wouters. Een jaar later werd 1 ha aangeplant. In 2014 werden reeds 50 ha in België aangeplant en nog eens 25 ha een jaar later. Ook elders in de wereld worden aanplantingen met CELINAcov aangelegd. Zo wil men in Zuid-Afrika 300 ha in 10 jaar planten, alsook in Spanje. In Zwitserland gaan volgende winter de eerste bomen de grond in met als doel 40 ha in 10 jaar. In Slovakije worden 20 ha geplant en met Duitsland, Frankrijk, Marokko en Chili lopen onderhandelingen.

©

Fr u

Fruitbedrijf Wouters startte in 1900 als een teler van groenten en fruit, maar groeide in vier generaties uit tot een grote exporteur van groenten en fruit op wereldniveau. Vandaag leidt Romain Wouters samen met zijn twee zonen Wim en Kris het bedrijf. In 1992 startte de onderneming met het exporteren van vooral dikke maten Jonagold naar Oost-Europa. Later breidde dit uit met groenten en andere fruitsoorten. Vandaag wordt 80 procent van de producten geëxporteerd naar OostEuropa. Hun topproducten zijn de Conference-peer en de appelsoorten Jonagold, Jonagored en Primo. Daarbuiten worden Belgische tomaten en allerhande groenten en fruit uit Spanje, Italië en Frankrijk geëxporteerd. Fruithandel Wouters is gevestigd aan de Kasteellaan in Rummen, maar heeft ook plantages en partnerbedrijven in Slovakije. n

4 • Fruitteeltnieuws 21-22 - 13 november 2015

Lookalike

Op het fruitbedrijf van de gebroeders Wouters staan heel wat nieuwe rassen, vergaard van over heel de wereld, opgeplant. Hierbij werd vooral geselecteerd op een peer met een lieve, rode kleur zoals bij de Forelle-peer en de Rosemarie. De Forelle is een kleine peer met een goudgele kleur, een heldere rode blos en een gevlekte schil en wordt voornamelijk in Zuid-Afrika geteeld. De naam Forelle komt doordat de rode blos op de huid van de regenboogforel lijkt. Deze peer is licht sappig met een wijnachtige zoete smaak en zeer aromatisch. Door het kleine formaat is ze de ideale ‘snack’ peer en de best betaalde perensoort ter wereld.

Oorsprong CELINAcov Tussen 1983 en 1987 werd deze kruising uitgevoerd door Graminor A.S. uit Noorwegen. Als kruisingsou-

CELINAcov is een vroeg ras en kan direct na een week bewaren verhandeld worden. Zuid-Afrika is verzot op deze peer en plant volop.

Verder staan er testbomen in gans Europa, Marokko, Chili, NieuwZeeland en Australië. Zuid-Afrika is verzot op de CELINAcov en plant volop. Als reden geven ze aan dat hun Forelle eerst 2 maanden in de frigo’s moet om de ideale smaak te verkrijgen. Daarbij trekt ook de kleur weg naargelang de pluk nadert. CELINAcov daarentegen is een vroeg ras en kan direct na een week bewaren verhandeld worden.

Raseigenschappen CELINAcov is zeer productief en haalt reeds van in het tweede groeijaar hoge opbrengsten met goede maten. De oogst valt vroeg, 16 tot 18 dagen voor Conference en kan of moet in 1 keer gebeuren. Zo kleuren de groene vruchten na het overplukken niet meer bij en worden deze eerder zacht dan dat ze een rode blos krijgen. Om die redenen worden op de handelsbeurzen 3 typen voorgesteld: de rode, de gestippelde en de groene peren. Zo wil Oost-Europa liever gestippelde omdat ze dan meer op de Forelle lijken. Op vraag van som-

uw s

In één plukbeurt worden zowel de rode (foto links) als de gestippelde (foto midden) en de groene peren geoogst.

dat een week koeling voorafgaand aan de sortering en verhandeling de ideale smaak ten goede komt. In een gewone frigo kan goed bewaard worden tot begin januari bij -0,5 °C. Het samen bewaren met Conference in een ULO-regime (3 % O2 + 0,7 % CO2) gaat niet daar de Celina dan bruin wordt. Proeven met 5 % O2 blijken wel goed maar verder onderzoek is nodig.

Teelttechnisch

el tn ie

mige klanten worden ook groene en gestippelde gemengd. Voor het pluktijdstip baseert men zich op rijpheidstesten waarbij het nemen van de stalen uniform moet gebeuren. Een hardheid van rond de 5,5 en een suikerwaarde van rond de 12 brix worden nagestreefd. Naargelang het pluktijdstip korter bij komt, wordt de kleur liever en komt er een kleuromslag aan het steeltje van groen naar geel. Naargelang de ouderdom van de bomen, verschilt de rijping en heeft men een plukvenster van om en bij de 10 dagen. De CELINAcov is vanaf de boom eetbaar. Doch de eerste ervaringen leren

©

Fr u

ite

CELINAcov haalt al van in het tweede groeijaar hoge opbrengsten met goede maten.

Tom Ruelens kreeg de leiding over de oogst met de pluktreintjes. Alzo kon hij als leerling in het 5de jaar Tuinbouw aan de SOLV Tuinbouwschool al heel wat praktijkstage doen.

Celinabomen blijken voor bacterievuur minder gevoelig te zijn dan Conference. CELINA cov is resistent tegen Stemphilium, voor schurft is het nog niet geweten. Opvallend is dat de bestrijding van de perenbladvlo gemakkelijker lijkt te zijn. Een mogelijke reden kan de makkelijkere bladopname van Movento zijn. Naar vruchtbaarheid toe, lijkt het zettend spuiten niet nodig te zijn. Toch wordt dit voor alle zekerheid toegepast. Aanplantingen zonder bestuivers kunnen. Met vreemd stuifmeel lijkt een betere vrucht kwaliteit geoogst te worden. Jonge twijgen met een eindbot zetten zeer makkelijk, doch deze vruchten worden weggedund omdat anders deze twijgen te sterk gaan doorhangen en niet meer bruikbaar zijn als tweejarige het jaar later. Die tweejarigen worden in de winter op een bloemknop ingeknipt zodat alle peren voldoende belichting krijgen. Jonge bomen lijken sterk te groeien, maar eens ze vruchten dragen, zetten ze makkelijk op stompen. Om de ideale vruchtmaat te behouden, is het noodzakelijk op jong hout te telen. Zo bemerkte men dat bomen opgekweekt in een kandelaarsysteem gedurende de eerste 5 jaren dikke peren op de stam produceerden, maar daarna steeds minder. CELINAcov is een ras dat zeer goed te dunnen is. Zowel met BA alsook met het nieuwe middel Brevis zijn er goede resultaten bereikt. Verdere proeven moeten later een juist advies weergeven. Het handmatig dunnen moet zo

Fruitteeltnieuws 21-22 - 13 november 2015 •

5

uw s

De oudste CELINAcov-bomen in het fruitbedrijf Wouters zijn omgeënte Conference-bomen. Deze moesten in het begin veel groeien om veel enthout op te leveren. Nadien werden ze door middel van wortelsnoei vruchtbaar gemaakt.

CELINAcov QTee®

CELINAcov is de rasnaam waarop het kwekersrecht loopt en QTee® is de merknaam waaronder de peren verkocht worden. In 2015 werd 500 ton CELINA cov geoogst. Duitsland is enorm enthousiast en had graag het hele aanbod verworven. Ondertussen is alles gesorteerd en verkocht. Er is gekozen om

CELINAcov - QTee® op Fructura

Op de driejaarlijkse fruitbeurs Fructura in Hasselt kan je kennismaken met de CELINA cov op de stand van Bomenkwekerij Carolus uit Nieuwerkerken – stand 413 – die het exclusieve kwekersrecht bezit.

ite

el tn ie

snel mogelijk aangevat worden door met een schaartje de vruchten aan de binnenkant en onderkant van de bomen en takken weg te nemen. Dit kan tot 3 weken voor het dunnen van de Conference starten door het verwijderen van de vruchten onder de 20 mm. Voor de oogst een antivalmiddel toepassen, werd dit jaar wel geadviseerd maar lijkt niet echt nodig.

zoveel mogelijk bestemmingen kennis te laten maken met de nieuwe variëteit. QTee® werd dit seizoen geleverd in België, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Zweden, India, Dubai, Azerbeidzjan, Ierland en Oost-Europa. Rond de CELINA cov is een clubsysteem ontwikkeld. Momenteel is er een centrale bewaring en sortering. In de toekomst kunnen de telers toestemming krijgen om zelf te bewaren en te sorteren. De Celina wordt in de markt gezet onder de merknaam QTee® door Fruithandel Wouters en Fresh Fruit Service (Achiel Rijcaert).

Fr u

EEN VEILING MET VISIE VOOR TELERS MET AMBITIE

Veiling Haspengouw is meer dan een coöperatie van telers van kwaliteitsvol hard- en zachtfruit. De Veiling wil vooral een meerwaarde creëren voor telers, klanten en consumenten. Alle diensten onder één dak groeperen, werkt kostenbesparend. De uitstekende kwaliteit van het fruit is het resultaat van jarenlang

©

vakmanschap, wetenschappelijk onderzoek, milieuvriendelijke teelt en innovatie. Wie met Veiling Haspengouw samenwerkt, kan rekenen op een dynamische ploeg die met de modernste middelen fruit van topklasse aanbiedt.

WWW.VEILINGHASPENGOUW.BE


Eddy Leclere Studiekring Guvelingen

buffer Meststof en water

Voor een zorgeloze start van uw bomen! - Startmeststof

o NPK-meststof (7-35-8) bij het planten o Werkt tot 8 maanden na toediening o ‘Slow release’

- Waterbuffer

Novovit® meststof en waterbuffer, zo functioneert het:1

Novovit® in het plantgat aanbrengen, geconcentreerd rond de wortels.

el tn ie

Novovit® Frutta is ideaal als:

in één granulaat

uw s

Frutta

ite

o Water- en vochtbuffering, dus minder waterstress bij droge omstandigheden o Gunstig effect tot 5 jaar na toediening

- Vermindert wortelvraat door woelratten en -muizen

Novovit® buffert regen en bodemvocht. Op deze manier kan het product tot het 50-voudige van zijn eigen gewicht aan water opslaan.

De plantenwortels groeien doorheen de gelpartikels en nemen naar behoefte water en nutriënten op.

Fr u

o Werkt op fysisch-preventieve wijze

Hoe toepassen?

©

1. 40 g/boom in het plantgat, geconcentreerd rond de wortels 2. Onmiddellijk na het planten water geven (7 à 10 l/boom) Verkrijgbaar via uw fytohandelaar Een product van:

Distributie via:

Novovit® werkt preventief tegen woelmuizen en woelratten. 1

vereenvoudigde weergave

CropSafe bvba, Montenakenweg 133/1, BE-3800 Sint-Truiden, Tel. +32 (0)11 75 00 10 – Fax +32 (0)11 69 14 69, E-mail: [email protected], Web: www.cropsafe.eu GLOBACHEM NV, Brustem Industriepark, Lichtenberglaan 2019, BE-3800 Sint-Truiden, Tel. +32 (0)11 78 57 17, Fax +32 (0)11 68 15 65, E-mail: [email protected], Web: www.globachem.com

STAS NV BELGIUM

el tn ie

uw s

Fruits & Tomato Grading & Packing Machines

STAS NV BELGIUM

Craenenbroekstraat 32 | 3380 Glabbeek Tel +32 16 77 73 06 | [email protected] | www.stasbelgium.be

ite

125128M70376.indd 1

28/10/15 08:33

Van der Avoird Trayplant B.V. Uw plantenkweker voor uitgangsmateriaal kleinfruit

Fr u

Voor het seizoen ‘15-‘16 zijn er nog goede kwaliteitsbomen ter beschikking

Appelbomen: vv op M9 - 2j knipbomen AA

voor gezonde, productieve en groeikrachtige planten

Morren’s® Jonagored® Supra® # Sissired® # Golden Reinders # Granny Smith

Framboos: Tulameen Enrosadira Kweli – Kwanza – Imara Paris – Versailles Diverse licentierassen Diverse aardbeirassen, o.a.: Elsanta Flair – Fleurette Favori – Furore Capri – Murano Eves Delight

Perenbomen: vv op Kw. Adams – Kw. C - 2j bomen AA

©

Conference # Beurré Alexander Lucas # Doyenné du Comice # Durondeau

Boomkwekerij-Fruithandel

J OS MORREN

Tel: +32 (0)13 441 966 - Fax:+32 (0)13 443 963 Bosstraat 83-85, B-3545-Halen

v.d. Avoird Trayplant

Email: [email protected] - www.morren.be

Rimpelaar 3

Fax: 0031 (0) 161453625

5124 RB Molenschot

Gsm: 0031 (0) 610927748


Johan Nooren

E-mail: [email protected] www.trayplant.nl

ite

Fr u

© el tn ie

uw s

Algemeen

Diagnostisch onderzoek bij pcfruit: nieuwe tendensen?

Witte waas wordt veroorzaakt door een schimmel uit het geslacht Tilletiopsis.

ite

Vruchtrotisolatie

el tn ie

uw s

Is je appelboom ziek ? Worden je peren rot in de bewaring ? Blijven je kersen uitzonderlijk klein ? Kleuren je bessen niet zoals het moet ? Als je een vrucht- of plantenstaal binnenbrengt, probeert pcfruit te achterhalen wat er schort. Naast fysiologische problemen (bijvoorbeeld gebreksverschijnselen) kan de aantasting ook van parasitaire oorsprong zijn (schimmels, bacteriën, insecten, virussen, phytoplasmen …). Eerst wordt er getracht visueel de oorzaak te achterhalen waarna het staal naar de desbetreffende afdeling wordt overgebracht. Daarna gebeurt de uiteindelijke identificatie van het probleem met labotechnieken : isolatie op verschillende voedingsbodems, microscopische identificatie … Eens het probleem gekend, wordt er ook advies verleend om soortgelijke problemen op te lossen of te voorkomen in de toekomst.

©

Fr u

In 2014 kwamen er 114 stalen binnen bij pcfruit voor diagnostisch onderzoek. Bij 16 % van de stalen was een insect de boosdoener (afdeling Zoölogie). In 6 % van de gevallen was een bacterie de veroorzaker van het probleem (afdeling Pomologie) en in 2 % een virus (afdeling Zoölogie). Het grootste gedeelte van de stalen, 52 % was aangetast door een schimmel (afdeling Mycologie). Problemen met nieuwe schimmelsoorten duiken tegenwoordig alsmaar vaker op. Dit heeft deels te maken met de klimaatsverandering. Schimmels die we eerder in Zuid-Europa verwachten, zoals Stemphylium vesicarium, Colletotrichum acutatum... komen de laatste 10 jaar als maar meer voor in onze klimaatszone. Op basis van de op pcfruit binnengebrachte stalen voor analyse, kunnen we elk jaar opnieuw een trend waarnemen naar de meest belangrijke problemen met schimmels gedurende dat jaar. Dit is meestal ook


gerelateerd aan de toen voorkomende klimatologische omstandigheden.

Witte waas bij appel

In 2013 kwamen er zeer veel perenstalen binnen die aangetast waren door Stemphylium vesicarium. Voor 2014 bleken echter een groot aantal van de binnengekomen appelstalen aangetast met witte waas. Zoals bij de meeste bewaarschimmels gebeurt ook bij witte waas de infectie in de boomgaard, maar komen de symptomen het sterkst tot uiting na bewaring. Witte waas wordt veroorzaakt door een schimmel uit het geslacht Tilletiopsis. Een infectie is meestal makkelijk te herkennen door de witte, grijsachtige poederige laag die op de appel zichtbaar is. Deze laag bestaat uit smalle, dunwandige, doorzichtige schimmeldraden. Deze schimmeldraden bevinden zich oppervlakkig op de buitenste laag van de vrucht en kunnen makkelijk manueel verwijderd worden. De schim-

Een nieuwe bodemschimmel, Pestalotiopsis, maakt zijn opmars in de teelt van aardbei.

mel zorgt echter ook voor een muffe geur en een sterk smaakverlies, waardoor de vruchten totaal waardeloos zijn. Problemen met deze schimmel komen meer voor in natte seizoenen en bij een vochtige oogst, wat in 2014 duidelijk werd waargenomen. Men meent dat vochtigheid en lage temperaturen gunstig zijn voor de ontwikkeling van deze schimmel. Vandaar dat het probleem ook vaak een grote uitbreiding kent in de koelcel, zeker bij ULO-bewaring. Ganse paloxen kunnen dan aangetast worden alsook het hout van de palox zelf. Verder zou er ook een oorzakelijk verband liggen met gebruik van bladbemesting en het pluktijdstip. Het gebruik van sommige middelen als bladbemesting zou de ontwikkeling van witte waas bevorderen. Ook rijpere appels zouden gevoeliger zijn. Niet alle rassen blijken even gevoelig te zijn voor witte waas. De meeste problemen duiken op bij Kanzi, Elstar, Jonagold, Jonagored, Braeburn

Problemen met nieuwe schimmelsoorten duiken tegenwoordig alsmaar vaker op. Dit heeft deels te maken met de klimaatsverandering.

Bodemschimmels bij aardbei

noten… (voor meer info zie artikel Fruitteeltnieuws, jaargang 28, nummer 17, pagina 4 en 5).

Elke jaar nieuwe uitdaging Elk jaar staan de fruittelers weer voor een nieuwe uitdaging want men weet niet wat het komende seizoen brengen zal. Door het diagnostisch onderzoek van de binnengebrachte stalen, kunnen zo nieuwe ziektes en plagen in kaart worden gebracht. Als je zelf problemen kent in je boomgaard, in het veld, met je vruchten … aarzel dan niet om een staal binnen te brengen op pcfruit. De kostprijs voor een diagnose is afhankelijk van de analyses die moeten uitgevoerd worden. Als je lid bent van pcfruit behoren 3 gratis analyses tot één van de voordelen. Voor meer info kan je altijd contact opnemen met pcfruit via [email protected] of op tel. 011-69 70 80.

uw s

In 2015, daarentegen, zijn er al heel wat aardbeistalen met problemen met bodemschimmels binnengebracht voor analyse. Hieruit bleek dat er een nieuwe bodemschimmel, nl. Pestalotiopsis, zijn opmars maakt in de teelt van aardbei. In het voorjaar van 2015 werd er bij pcfruit voor de eerste maal Pestalotiopsis uit wortelstokken van aardbeiplanten geïsoleerd. Doordat deze schimmel de wortelstok van de planten aantast, verliezen ze aan groeikracht. De planten zullen uiteindelijk verwelken en ook typische verkurkingssymptomen vertonen. Het voorkomen van rood, oranje kurkweefsel in het rhizoom doet denken aan Phytophthora cactorum. Deze schimmel groeit optimaal bij 19–23 °C en is dus afkomstig van zuiderse streken. In de familie van Pestalotiopis zitten verschillende plantpathogenen die kankers, bladvlekkenziekte, vruchtrot en verschillende bewaarziektes kunnen veroorzaken en dit zowel bij appel, blauwe bes, mango, perzik, hazel-

el tn ie

en Pink Lady. Hoe dit probleem efficiënt oplossen, blijft tot op heden nog een probleem. Bij pcfruit werden al fungicidentesten uitgevoerd op laboschaal. Deze werden reeds uitgebreid besproken in een voorgaand artikel (Fruitteeltnieuws, jaargang 28, nummer 15, pagina 4 en 5). Daaruit kwamen Bellis en Switch naar voren als de fungiciden met de beste werking tegen deze schimmel. Dit geeft echter een eerste indicatie over de werking van de verschillende middelen en dient echter nog vergeleken te worden met behaalde resultaten in veldproeven vooraleer een definitieve conclusie kan gesteld worden over de werking van de huidige middelen tegen Tilletiopsis.

Tom Smets pcfruit vzw

ETHIAS ARENA HASSELT Bayer CropScience heet u van harte welkom op haar stand tijdens Fructura, vakbeurs voor hard- & zachtfruit

©

Fr u

ite

27, 28 & 29 NOVEMBER 2015

NB: maak een originele Luna® foto en mail die naar [email protected]. Maak zo kans op een BALLONVAART boven uw bedrijf. www.cropscience.bayer.be


11

Bart Deveux Tel: +32 11 78 36 00 GSM: +32 496 20 38 39 E-mail: [email protected]

Hugo Pirlot Tel: +32 12 74 24 10 GSM: +32 496 20 38 29 E-mail: [email protected]

&

125179M71291

Monnikenlaan 14 3870 Vechmaal - Heers www.indumabvba.be

el tn ie

uw s

BVBA

Fruitteeltnieuws_182_60_4c_2015 30.10.15 12:55 Seite 1 125179M71291.indd 1

03/11/15 15:00

Bezoek Europa’s belangrijkste Vakbeurs voor Asperge- & Aardbeienteelt en voor Agrarische Direct Marketing

ite

www.expo-se.de

©

www.wijpersenuwfruit.be Bij appelsappen kan je vanaf 125kg terecht voor het persen van hard fruit en zacht fruit.

20

MESSE KARLSRUHE

Jaar

N

2 beu rze n 1 afs pra ak

1996 - 2015

BO

Fr u

1 8 . - 1 9 .1 1 . 2 0 1 5

www.expo-direkt.de

Bij je eerste persing in 2015

krijg je vanaf 250 liter €10 korting bij afgifte van deze bon.

NIEUW! Afvullen kan nu ook in een 1,5l-pouch Geen leeggoed maar handige box van 3l of 5l Persen van BIO-fruit

NAAM: VOORNAAM: ADRES: BTW-NR:

PIPO appelsappen Naamsesteenweg 439c 3800 Sint-Truiden - T 011 67 41 34 @pipoappelsappen


PLUK ALVAST MEER VRUCHTEN VAN UW WERK MET DE ONE TWO PADREGISTRATIE!

©

Fr u

Hoe werkt Work Padregistratie? Elke plukker beschikt over een pocket scanner. Hiermee scant hij aan het begin en het einde van de rij de barcodes in die op de goten, de plukkar en de

Padregistratie

foto: Aardbeien Verstraete - Nazareth

bloemen. Door de afzonderlijke barcodes kent u ook precies de juiste verdeling tussen gewone of kleine aardbeien en deze voor industrieel gebruik. Efficiënt ondernemen is ideaal voor uw gemoedsrust!

el tn ie

bakken zijn aangebracht. Schommelingen van de ene plukker tot de andere worden meteen zichtbaar en er kan tijdig ingegrepen worden waar nodig.

Het systeem is zo eenvoudig in gebruik dat u geen complexe uitleg of training moet voorzien voor uw vaak anderstalige plukkers. De scanners worden simpelweg uitgelezen op de computer en gieten alle vitale gegevens in overzichtelijke tabellen. Bovendien is Work Padregistratie aanzienlijk goedkoper in aanschaf en gebruik dan andere, gelijkaardige systemen.

ite

Eigen aan de aardbeienteelt Opbrengst, loonkost en energieverbruik zijn allesbepalend in de sector. Op dat laatste heeft u wellicht een duidelijk zicht, maar weet u op het einde van de rit ook precies wat uw opbrengst is? En kent u zowel de totale als de individuele loonkost? Hoe efficiënt zijn uw plukkers? Waarom brengt de ene plukker meer op dan de andere? Pas wanneer u deze en andere factoren onder controle heeft, kunt u precies de rekening maken. Work Padregistratie is hiervoor de ideale tool.

uw s

One Two Concept bvba staat sinds 2008 bekend om zijn uiterst betrouwbare systemen voor de registratie van werkuren en verbruikte materialen. Momenteel passen reeds meer dan 800 bedrijven in België, Frankrijk en Nederland het One Two Work systeem toe. Initieel gericht op de bouwen groensector werd nu een speciale versie, de Work Padregistratie, uitgewerkt voor de telers van aardbeien en andere zachte fruitsoorten. Work Padregistratie werd op punt gesteld in samenwerking met vooraanstaande aardbeientelers en wordt binnenkort geoptimaliseerd in samenwerking met het Proefcentum Fruitteelt.

Wat brengt Work Padregistratie aan het licht? Work Padregistratie levert een schat aan waardevolle gegevens op. Zo kent u precies de opbrengst per plukker, per rij en per serre. U ziet de efficiëntie van elke plukker afzonderlijk en kunt meteen de oorzaken van mindere prestaties of eventuele fouten aanpakken. We denken daarbij aan accidenteel doorgesneden waterleidingen of aan het verkeerd doorhalen van de

www.one-two.com - T 051 72 14 00 - [email protected]

Kennis maken met Work Padregistratie? Fructura - Hasselt

27-29 November 2015

Agro Expo - Roeselare 23-25 januari 2015

Aardbeiendag - ‘s Hertogenbosch 6 januari 2015

Of bel ons en maak nu meteen een afspraak ! +32 (0)51 72 14 00

One Two Concept bvba Sparrestraat 1 B-8890 Moorslede

Publicitaire mededeling

KP06-291

CIV 93

EMR-639

el tn ie

08-06-10

uw s

Aardbeien

Malga

P061103V

ite

Nieuwe alternatieven bij de doordragers?

©

Fr u

Portola produceert al bijna tien jaar uitstekende hoeveelheden mooie vruchten die telers gemakkelijk kunnen telen in tal van interessante omstandigheden. Het ras Portola, van de Universiteit van Californië, wordt vooral geteeld in vollegrondsteelten in Duitsland en België en wordt gezien als een consistente vroege variëteit met zeer weinig fysiologische problemen in vergelijking met andere rassen van doordragers. Typische kwaaltjes, zoals zaderigheid, groeven, misvorming, groene of witte neuzen hebben een sterke invloed op het percentage vermarktbaar fruit en staan andere variëteiten in de weg om door te breken. Enkel de huidige smaak van Portola staat nog niet op punt. Na tien jaar valt het te verwachten dat een passend alternatief om de hoek loert.

Hieronder worden de resultaten van 2015 van de variëteiten van doordragers die het vermelden waard zijn, voorgesteld. In onze beperkte evaluaties zijn er geschikte en veelbelovende selecties die ofwel evenwaardig ofwel op sommige vlakken beter zijn dan het hoofdras Portola. Hoewel sommige variëteiten niet aan alle voorwaarden voldoen,


verdienen ze toch een vermelding, vooral de genoemde variëteiten die al geteeld worden. Het zal zaak zijn om in de toekomstige proeven van pcfruit te bepalen in hoeverre deze variëteiten zich kunnen ontwikkelen en hun respectievelijke productiesystemen geoptimaliseerd kunnen worden.

P061103V Het nieuwe nummer van Vissers P061103V heeft uiterst aantrekkelijk fruit met korte hoekige tot rond conische vruchten met brede schouders en soms een smalle hals. Nu en dan kan de variëteit eigenaardige hoekige vormen produceren en in zeldzame gevallen komen er witte neuzen en groeven

KP06-291

Het selectienummer KP06-291 is één van de drie Kanaka Peak selecties (van de Californische kweker Beth Crandall) die dit jaar bij pcfruit beproefd werden. KP06-291 was echter de enige noemenswaardige selectie. Het gaf gemiddeld 11 % meer opbrengst dan Portola maar produceerde kleinere vruchten met een nog aanvaardbare grootte (22,9 g). De vruchtsortering was vergelijkbaar met deze van Portola (51 % klasse 1 ; 18 % klasse 2 ; 32 % uitval en krom). Deze Californische variëteit oversteeg dit jaar de verwachtingen op gebied van smaak. De selectie heeft een uitgesproken aangename aardbeismaak die in tegenstelling tot Portola constant blijft gedurende het ganse seizoen. De variëteit heeft een uniforme konische vorm die doorkleurt tot een volle rode kleur. Net zoals bij Portola moet er op gelet worden dat deze varieteit tijdig geplukt wordt, alhoewel de gemeten kleurwaarden beter waren dan voor Portola. Hoewel de variëteit minder stevig is dan Portola, werden er toch stevigheidswaarden gemeten die in de buurt van de streefwaarden kwamen, zowel vers als na bewaring. De zaadjes zijn donkerrood en liggen vrij dicht bij mekaar. Dit zorgde voor een goede stevigheid en een aantrekkelijke huid die maar zelden zaderig was. De vruchten konden goed tegen regen, maar toonden soms wel tekenen van zonnebrand tijdens periodes van extreme straling. Sommige planten stierven af gedurende het seizoen. Uit deze planten kon verticillium

Fr u

ite

voor bij klasse 1 vruchten. Dit doet echter geen afbreuk aan het percentage klasse 1 fruit (met 55,2 % de hoogst scorende van alle variëteiten in deze proef). P061103V gaf uitstekende opbrengsten die 25 % hoger lagen dan het referentieras Portola. De vruchten van P061103V hebben een uitmuntende presentatie. De vruchthuid is helderrood met een uitstekende glans die behouden blijft tijdens bewaring. De gemeten kleurscores waren gemiddeld gunstiger dan die van Portola, vooral de scores na bewaring. De zaadjes hebben een aantrekkelijke rode kleur, zodat de vruchten niet zaderig lijken. De zaden liggen soms wat dieper in de huid waardoor de stevigheid van de huid in vraag kan worden getrokken. De vruchten van dit nummer hebben ook een frisse en erg opvallende lichtgroene kelk, hetgeen ze erg aantrekkelijk maakt. P061103V had dit jaar, zowel vers als na bewaring, stevigheidsscores die vergelijkbaar waren met Portola (312 g/mm, 270 g/mm). Net zoals bij Portola is het niet het type vrucht dat gemakkelijk

©

EMR-639

EMR-639, een nieuw nummer van East Malling, heeft een erg dicht, donkergroen gewas. De planten van deze varieteit staken af tegen de rest in deze proef vermits er bij de meeste andere variëteiten een hoog percentage plantuitval was. EMR-639 bleek een uitstekende gezondheid te hebben in vergelijking met alle andere variëteiten in proef. Door het dichte gewas van deze variëteit valt een lagere plantdichtheid te overwegen. EMR-639 was niet alleen één van de stevigste varieteiten, zowel vers (320 g/mm) als na bewaring (258 g/mm), maar het was zonder twijfel de variëteit met de beste smaak in proef dit jaar. Dit is een zeldzaam voorkomende combinatie van vruchtkenmerken voor doordragers. De brixwaarden scoorden een gemiddelde van 9,8 hetgeen een grote verbetering is t.ov. Portola (7,4). De variëteit had een aangenaam en sterk aardbei-aroma dat een lange tijd in de mond bleef. De goede smaak bleef constant gedurende het ganse seizoen. Niet alleen de vruchtstevigheid was goed, maar ook de conditie van de vruchthuid was uitstekend. De vruchthuid was niet drukplekgevoelig en de vruchten zijn aantrekkelijk zonder tekenen van fysiologische kwaaltjes in vergelijking met andere variëteiten van doordragers. Gemiddeld was EMR-639 kleiner dan Portola (21,7 g). Er waren weinig tweede en derde klasse vruchten maar ook weinig zeer grote vruchten, eerder een uniforme aarbei-grootte van ongeveer 31mm of de grootte van klassering A. Toch gaf deze variëteit een opbrengst die in alle opzichten even goed was als deze van Portola (1,2 kg/pl). Hoewel het percen-

el tn ie

Florentina

Portola

spp. geïsoleerd worden. Er moet dus in het achterhoofd gehouden worden dat deze variëteit misschien een lagere tolerantie heeft voor dit pathogeen. De planten van KP06-291 waren compact met weinig blad en hadden goed zichtbare vruchten op lange rechtopstaande trossen. De trossen waren enkelvoudig en kwamen consistent gedurende het seizoen ongeacht de extreem hete temperaturen. Deze variëteit wordt in 2016 opnieuw aangeplant zodat de eerste positieve evaluaties van 2015 bevestigd kunnen worden.

uw s

oogstschade of kneuzingen laat zien. De smaak van dit nummer is een verbetering t.o.v. Portola maar zeker niet zo goed in vergelijking met andere beproefde variëteiten dit jaar. In de waarnemingen van 2015 was de smaak ook hoogst onregelmatig. Het gewas is vergelijkbaar met Portola alhoewel er dit jaar wat plantsterfte in de proeven werd vastgesteld. De zieke planten werden getest op ziekteverwekkers uit de grond, maar de resultaten waren niet overtuigend. Hoewel het nieuwe selectienummer nog geen officiële naam gekregen heeft, heeft het toch veel aantrekkelijke kwaliteiten en zal het zonder twijfel verder aangeplant worden in de komende jaren.


15

Tabel 1. - Resultaten rassenproef beloftevolle rassen CIV 93

P061103V

Malga

Murano

Florina

Florentina

KP06-291

08-06-10

EMR 639

Furore

Verity

1,21

1,73

1,51

1,50

1,40

1,39

1,38

1,34

1,21

1,20

1,18

0,98

Juli (%) Aug (%) Sept (%) Klasse 1 (%) Klasse 2 (%) Uitval en krom (%) Gem gewicht (g) Brix Kleur

37 38 25 53 15 32 28,4 7,4 5,5

37 39 24 43 14 43 24,8 7,9 4,9

42 38 20 53 16 32 24,8 8,2 5,1

42 39 19 41 12 47 24 7,7 5,1

45 38 17 42 23 36 23,8 9,4 5,2

46 37 17 50 9 41 24,7 7,2 5,2

41 37 22 45 12 43 24,3 8,3 4,9

44 36 20 51 18 32 22,9 8,7 5,5

44 38 18 47 9 45 24 8,6 4

38 35 27 43 11 46 21,7 9,8 4,9

58 30 12 38 14 47 23,4 9,3 5,2

38 37 25 62 12 25 23,7 8,8 5,5

Stevigheid (vers/na bewaring) (g/mm)

319–265

352–279

312–270

287–236

294–231

286–239

273–223

295–240

291–224

320–258

310–245

304–251

Vorm

conisch

niervormig

lange conisch

lang conisch

kort conisch

kort conisch

conisch

kort conisch

rond conisch

Niet consequente vorm, misvormd, nasmaak, paarse kelkbladeren, plant niet netjes

+ + Sortering, Sortering, productie productie, presentatie, glans

Smaak, Stevigheid, zonnesmaak, brand, zaderig, plant uitval, bronzig, niet conregensequente schade vorm, recht kelkblad met korte nek

Zaderig, Stevigheid, donker, zaadjes stevigheid liggen op de vrucht, botrytis, matige smaak

Zachte, kleine vruchten, zaderig

ite

Smaak, zonnebrand

+ + + Presentatie, Productie, Smaak, stevigheid, stevigheid productie sortering, productie, niet gevoelig voor regenschade

lang kegelkegelvormig vormig + + + + + Smaak, Sortering, Zoete Smaak, Stevigheid, stevigheid, gezond smaak heel vroeg, sortering, presentatie, gewas, niet en goed mooie uniforme weinig gevoelig aroma, presentatie, productie regenvoor regen- uitstekende glans en schade, schade, stevigheid, uniforme plukgemak kleurt niet gezond kleur door gewas, uniforme productie Kleurt door, Te bleek, Laag Gevoelige Productie, kleine uitgedroog- gemiddeld vruchthuid, korte nek vruchten, de cirkels gewicht, stopt vroeg zonnerond zaad- aantrek(bloeit zich brand, jes, botrytis, kelijk voor kapot), nekdrukplek- plukgemak wantsen, scheurtjes ken, korte botrytis, nek regengevoelig?, vruchtvlees licht van kleur

el tn ie

Opmerkingen

lang cilindrisch + + Presentatie Productie, presentatie, kleurt niet door, stevigheid

uw s

Portola

Totale Productie (kg/pl)

©

Fr u

tage klasse 1 vruchten voor EMR-639 14 % lager lag dan voor Portola, was ook het percentage klasse 2 vruchten 18 % lager, wat betekent dat er dus noemenswaardig weinig kleine vruchten waren. Het percentage uitval van deze variëteit was te hoog, 33 %. Deze selectie was vatbaar voor botrytis en ook voor wantsenschade, hetgeen gedeeltelijk het hoge uitvalcijfer verklaart. Met een betere aanpak zouden deze problemen geminimaliseerd en het klasse 1 percentage verbeterd kunnen worden. Dit nummer wordt zonder twijfel opnieuw aangeplant en er zal bekeken worden hoe de resultaten van dit jaar verbeterd kunnen worden, hetgeen zou betekenen dat dit een buitengewoon veelbelovend ras is.

08-06-10 Het selectienummer 08-06-10 van Flevoplant verdient ook een vermelding. Het is het tweede jaar dat deze variëteit in proef lag bij pcfruit. Het is


een vrucht met voldoende stevigheid (291 g/mm vers, 279 g/mm na bewaring). De stevigheid van de huid werd voor deze variëteit ook positief geëvalueerd en het was een type vruchthuid dat niet gemakkelijk vlekken vertoonde na het plukken. De vruchten van 08-06-10 zijn helder oranje en kleuren uniform waardoor ze, eens geoogst, zeer aantrekkelijk oogden. De vorm was rond conisch en het gemiddeld vruchtgewicht was 4 g minder dan Portola. De kelk is vers en mooi groen gekleurd en de zaadjes zijn over het algemeen goed geplaatst, niet op de huid noch diep gelegen. Af en toe merkten we wel op dat deze variëteit vruchten kan produceren met droge ogen of cirkels rond de zaadjes. Dit is een fysiologisch kwaaltje dat dit jaar bij een aantal verschillende variëteiten opgemerkt werd. De vruchten smaken zonder twijfel beter dan Portola en behoren tot de beter smakende in deze proef. Ze hadden een frisse perziksmaak met een

aangenaam aardbei-aroma en een zeer prettige sappige textuur. De planten van deze variëteit waren compact met een lichtgroen gezond gebladerte. Het dichte gewas maakte dat de vruchten minder goed zichtbaar en moeilijker te plukken waren dan andere variëteiten in deze proef. Wellicht zou deze variëteit het beter doen bij een lagere plantdichtheid dan in deze proef gebruikt werd (4 pl/m²). Een lagere plantdichtheid zou ook de gevoeligheid voor botrytis, wat toch kon vastgesteld worden bij deze varieteit, verminderen. De opbrengst van 08-06-10 was net als deze van EMR-639 vergelijkbaar met deze van Portola (1,2 kg/pl). Het hoge uitvalcijfer kan gedeeltelijk verklaard worden door het veelvuldig voorkomen van botrytis. Het percentage klasse 2 vruchten was slechts 9 % en daarmee één van de laagste waarden voor klasse 2 vruchten over alle variëteiten in proef.

Malga

hebben een meer uitgesproken hals en kunnen ruwer zijn met een hoger percentage kromme vruchten dat dan vermindert naargelang het seizoen vordert. Over het algemeen is de smaak van Furore uitstekend. De gemiddelde brixwaarde is 9,3 en het is één van de best smakende rassen in deze proef. De vruchten hebben een aangenaam aardbei-aroma en een complexe goed gebalanceerde zoet-zuur-smaak. De opbrengsten die bereikt werden door Furore dit jaar (1,18 kg/pl) waren vergelijkbaar met deze van Portola (1,21 kg/pl). Het interessantste aan Furore is wellicht haar productieprofiel. Furore heeft een middenplukdatum die minstens tien dagen eerder valt dan eender welke andere variëteit die getest werd in deze proef. Dit gezegd zijnde waren er andere veel productievere rassen die in totaliteit meer produceerden dan Furore tijdens de vroegere maanden. In de proeven van dit jaar stopte de productie van Furore veel vroeger en was er een productiedip die veel langer duurde dan bij eender welk ander ras. Het is een variëteit die vele vroege trossen geeft en dan een sterke vertraging in productie ondervindt waardoor het moeilijk is om een continue pluk te realiseren. De toekomstmogelijkheden van Furore in een vollegrondsproductie zijn onzeker. De toekomst van deze variëteit hangt af van een geschikte behandelingsstrategie om de zwakheid van de huid te verbeteren.

Furore

CIV 93

sen hadden een totaal ander voorkomen dan deze van de eerste trossen. Ze waren zaderig en vaak gegroefd. Doordragers hebben vaak de neiging om grote verschillen in vruchtkwaliteit te vertonen doorheen het seizoen. Het is hoogst interessant om zulke problemen te overwinnen daar CIV 93 de hoogste opbrengst uit deze rassenproef bereikte (1,7 kg/pl) wat overeenkomt met een opbrengst van 52 ton per hectare. De variëteit is niet alleen uiterst productief, maar ze bereikte ook de hoogste stevigheidswaarden van alle variëteiten in proef en dit zowel vers als na bewaring (352 g/mm en 279 g/mm). Waarnemingen toonden dat de zaadjes soms te diep liggen en een albino of gespikkelde verschijning kan voorkomen. Dit kan de indruk geven van een zwakke huid maar met andere voeding kan dit probleem heel waarschijnlijk vermeden worden. Planten van CIV 93 in vollegrond hadden nood aan een ander en misschien zwaarder voedingsregime dan dat dat gegeven werd hetgeen logisch is gezien de enorme productiviteit van het ras. De bladeren nemen naar het einde toe een purpere kleur aan en de planten zijn verwilderd en niet uniform.

ite

el tn ie

uw s

Malga is een nieuw ras van het Italiaanse kweekprogramma New Fruits. De variëteit produceert een overvloed aan grote lang conische vruchten en is één van de drie variëteiten met de hoogste opbrengst in deze proef (1,5 kg/pl). De vruchten hebben een hoekige, puntige vorm. Ze kleuren uniform en hebben een uitstekende presentatie in de bakjes. De vruchten zijn goed zichtbaar op de planten waardoor snel geplukt kan worden. Zowel vers als na bewaring waren ze wel niet zo stevig als Portola. Toch leken de vruchten niet te week en konden er geen drukplekken of plukschade vastgesteld worden. Malga had een aanvaardbare smaak die tijdens het seizoen ook consistent bleef (brix 7,7). Af en toe leken de vruchten wat zaderig maar nooit uitgesproken erg. Verder kleurden de vruchten, zowel aan de plant als na de pluk, niet zo snel door waardoor telers de kans krijgen om de pluk flexibel in te plannen. Eén nadeel van Malga dat het vermelden waard is, is haar duidelijke gevoeligheid voor regenschade en zonnebrand. Volgend jaar zal er vooral aandacht besteed worden aan de gezondheid van de plant. Er werd wat plantuitval opgemerkt bij dit ras. In het labo kon er echter geen ziekteverwekker uit de grond geïsoleerd worden uit deze planten. Dit ras heeft zeker nog een extra evaluatiejaar nodig.

©

Fr u

Furore heeft aantrekkelijke lange ellipsvormige vruchten met een helder oranjerode kleur en een uitstekende glans die behouden blijft tijdens de bewaring. De zaadjes liggen altijd mooi in de huid en de vruchten hebben een uitstekende presentatie vooral eens ze geplukt zijn en in de bakjes liggen. De vruchten van Furore hebben een delicate huid hetgeen voor problemen kan zorgen bij warmere temperaturen. Hoewel drukvlekken niet zichtbaar worden door verkleuring, kan de schade die te wijten is aan de zwakke huid wel waterige vlekken achterlaten. De vruchten van de eerste trossen zijn perfect gevormd en hebben een perfecte wasachtige verschijning met een kleine kelk. De vruchten die op de tweede trossen geproduceerd werden,

Het nieuwe selectienummer van het Italiaanse kweekprogramma CIV had net als Furore perfecte wasachtige vruchten op de eerste trossen. Het haalde een vierde plaats dit jaar tijdens de jaarlijkse evaluatie (convent) en scoorde zowel voor presentatie, vruchtkwaliteit en smaak goed. De vruchten van CIV 93 hebben een noemenswaardige helder oranje kleur die erg uniform is en ze kleuren zowel op de plant als na de pluk door. De vruchten zijn glanzend en aantrekkelijk en hebben een lange ellips- en dikwijls hoekige vorm. De gemiddelde brixwaarden voor CIV 93 zaten rond 7,9. De vruchten zijn zoeter dan Portola en hebben een licht zurig smaakprofiel met een onaangename nasmaak. De vruchten op de tweede tros-

Florentina

Florentina produceert complexe trossen met korte ronde conische vruchten met grote ronde schouders en een aantrekkelijke mooi geplaatste en vers ogende kelk. De vruchten zijn glanzend en oranje en hebben typisch donkerdere zaadjes die wat hoger kunnen liggen of tenminste soms toch de indruk geven van zaderig te zijn. Florentina heeft een aantrekkelijke oranje kleur die niet doorkleurt noch op de plant noch na bewaring. De gemiddelde vruchtmaat van Florentina (24,3 g) lag in onze proeven lager dan voor Portola en Florina. In onze proeven bracht Florentina 14 % meer op dan Portola. De streefwaarden voor stevigheid werden niet bereikt door Florentina, wat wel problematisch zou kunnen zijn. De varieteit had wel brixwaarden die die van Portola overschreden en had een aangename perzikachtige smaak. Nicole Gallace pcfruit vzw


17

traploos

el tn ie

uw s

Pluk de vruchten van de jarenlange Fendt-ervaring in de fruitteelt!

mEt voorasver ing

ite

ZONDER voorasvering

Fr u

Onze exclusieve praktische voordelen: - vlakke cabinevloer voor een probleemloze instap en het vrij bewegen van de voeten, - Vario-transmissie voor een traploze snelheidsaanpassing zonder schakelen, - Fendt-voorasvering met FSC (Fendt Stability Control) voor comfort en rijveiligheid.

©

Voor meer informatie, contacteer uw officiële Fendt-verdeler uit de Haspengouwse fruitstreek. Enkel bij hem kan u genieten van de volle waarborg en originele Fendt-onderdelen. G-TRAC BVBA DOORSTRAAT 22 3850 KOZEN Tel 011/48 46 96

GUEDENS M BVBA MELDERTSEBAAN 114 3560 MELDERT-LUMMEN Tel 013/33 51 32

TIMMERMANS VLASBREI 10 3640 KINROOI Tel 089/70 10 34

ULRIX NV ELDERENWEG 16 3770 MILLEN Tel 012/23 20 97

PASTEELS KAPELSTRAAT 31 3212 PELLENBERG Tel 016/62 21 77

PIERAERTS R & ZN NV TIENSESTRAAT 28 3470 KORTENAKEN Tel 011/58 92 32

WINTMOLDERS NV LICHTENBERGLAAN 2038 3800 SINT-TRUIDEN Tel 011/70 70 07

Welkom op Fructura en op Agribex - hal 11

201511_Fendt_fruitteelt.indd 1

Boomsesteenweg 174, 2610 WILRIJK (Antwerpen) Tel.: 03/821.08.30 • Fax: 03/821.08.86 [email protected] • http://fendt.vanderhaeghe.be

30/10/2015 15:30:42

ite

Fr u

© el tn ie

uw s

uw s

Wijnbouw

el tn ie

Het verwaarlozen van de wijngaard na de oogst heeft een negatieve invloed op de opbrengst van het volgende seizoen.

Naoogstactiviteiten in de wijngaard

ite

De oogst is geplukt. De drukte die tijdens de pluk nog op het veld plaatsvond, is nu verhuisd naar de vinificatieruimte. Als eenmaal alles geperst is en de gisting startte, denkt men al te vaak dat het openluchtseizoen voor de wijnbouwer erop zit. Maar ook nu doet men best een en ander in de wijngaard. Het najaar is voor de druivenplanten immers van zeer groot belang. Het bepaalt in hoge mate de opbrengst van het volgende seizoen.

Fr u

Voorbereiding winter

©

Na de oogst behouden onze wijnstokken nog enkele weken hun bladeren vooraleer ze in hun winterrust gaan. In warmere gebieden kan deze periode nog uitlopen tot wel 4 maanden vooraleer de bladeren van de druivenplanten vallen. In ons klimaat is de temperatuur al sterk gedaald en hebben de planten niet zo veel tijd om zich voor te bereiden voor de winter. Het is namelijk in deze korte periode dat een druivenplant tracht zijn reserves aan voedingsstoffen en koolhydraten op te bouwen en in de bestendige delen van de plant te stockeren. Al bijna 10 jaar geleden bewees een team in Australië dat door het verhinderen van de heropbouw van de reserves na de oogst, de oogst van het


daaropvolgende jaar met 21 % achteruitging in het eerste jaar en 50 % in het tweede jaar. Door in een ander perceel extra zorg te besteden aan de reserveopbouw en de naoogstperiode te verlengen door een vroege pluk, konden ze in de twee volgende jaren telkens een opbrengst noteren die 48 % hoger was. Dit zijn natuurlijk twee extremen die in de praktijk niet zullen voorkomen. Maar het mag duidelijk zijn dat het verwaarlozen van de wijngaard na de oogst een negatieve invloed heeft op de opbrengst van het volgende seizoen. Enige zorg kan positief bijdragen aan de opbrengst van het daaropvolgende jaar. En wat nog belangrijker is : deze extra opbrengst gaat niet gepaard met het gekende kwaliteitsverlies dat een hogere opbrengst meestal met zich

meebrengt. Dit is eenvoudig te verklaren omdat hier geen opbrengstverhoging wordt gerealiseerd door middel van bemesting die de plant tijdens het groeiseizoen tracht in een hogere versnelling te brengen, maar door alle nodige voedingsbestanddelen in de plant op te slaan, vlak bij de plaats waar ze nodig zullen zijn.

Zetmeel en suikers Druivenplanten hebben behoefte aan een voorraad koolwaterstoffen die in reserves gestockeerd zijn om nieuwe wortels en scheuten te laten groeien in het voorjaar. Deze koolwaterstoffen worden opgeslagen als zetmeel en als vrije suikers (glucose, fructose en sucrose). De opslag gebeurt zowel in de wortels als in de houtdelen van de plant. Het aandeel zetmeel is doorheen het jaar veel groter dan het aandeel suikers. Maar tegen de winter, dus na de oogst, worden er in de houtige delen van de plant meer suikers opgeslagen en minder zetmeel. Op die manier wapent de plant zich tegen vorst tijdens de winterrust. Een druivenstok in winterrust herbergt tussen de 0,52 en 2.2 kg zetmeel waarvan zo’n 50 % à 75 % in de wortels zit. De helft van die voorraad zal in de lente gebruikt worden, maar tot 80 % ervan is mobiel beschikbaar. In het vroege voorjaar vindt de meeste groei van het haarwortelsysteem plaats dankzij deze beschikbare voorraad die onmiddellijk in de wortels al aanwezig is. Op gelijkaardige wijze zullen zetmeel en suikers,

De wortelgroei neemt na de oogst terug sterk toe om de wederopbouw van de reserves te kunnen ondersteunen. Reserves

Loofwand-onderhoud

uw s

niet zo mobiel zijn, worden slechts voor 5 % vanuit de reserves voorzien. De reserves die na de oogst terug worden opgebouwd, komen deels uit de bladeren (relocatie) en verder door opname uit de bodem via de wortels. Research met behulp van minirhizotron-camera’s heeft aangetoond dat de fijne haarwortels kunnen overleven in de winter en zelfs voedingsstoffen blijven absorberen. Zoals iedereen verwacht, is er in het voorjaar een sterke wortelgroei merkbaar. Deze zwakt af tijdens het groeiseizoen, maar neemt na de oogst terug sterk toe, om dan nog de wederopbouw van de reserves te kunnen ondersteunen. Het is daarom dus zeer belangrijk om de loofwand ook na de oogst zo gezond mogelijk te houden. Zolang deze loofwand nog productief is, kan die de aanvulling van de reserves ondersteunen. Wanneer de bladval nadert, kunnen veel voedingsstoffen uit de bladeren naar de houtige delen van de plant getransporteerd worden. Wanneer de oogst nadert, kan men natuurlijk geen producten meer spuiten met lange wachttijden. Hierdoor kan het zijn dat de loofwand omstreeks de oogst onder flinke druk komt te staan van mogelijke ziektes zoals meeldauw of valse meeldauw. Een naoogstbehandeling is dan zeker aangewezen. Om die reden is het in vele wijnbouwstreken regel, om vlak na de oogst nog eenmaal met zwavel te spuiten. Men zou zelfs kunnen opteren om nog na de oogst een bladvoeding toe te passen. Maar alleen in geval van een duidelijk gebrek van één van de micronutrienten is dit nuttig. De bladvoeding zal nauwelijks nog door het blad opgenomen worden. De meeste stoffen worden onmiddellijk afgevoerd. Field SK. had in 2012 kunnen aantonen dat een stikstofbehandeling met ureum op de bladeren zorgde voor een verhoogde stockage van stikstof in het wortelsysteem, maar geen effect meer had op de toestand van de loofwand.

Fr u

ite

De voedingsbehoefte van de plant bij de seizoenstart is dermate hoog dat de wortels dit volume onmogelijk kunnen opnemen uit de bodem om hieraan te voldoen. Dankzij de reserves kan de druivenstok toch de nodige groei aan de dag leggen. Hiervoor moeten natuurlijk zeer veel voedingsstoffen die overal in de reserves liggen opgeslagen, verplaatst worden naar die delen van de plant waar ze nodig zijn. Het is bijgevolg zeer belangrijk dat deze voedingsstoffen mobiel zijn. Voor de macronutriënten stikstof (N), fosfor (P), Kalium (K), zwavel (S) en magnesium (Mg) is dit geen enkel probleem. Alleen calcium (Ca) is minder mobiel. Voor de micronutriënten ijzer (Fe), zink (Zn), koper (Cu), molybdenum (Mb) en boor (B) lukt dit ook nog aardig. Alleen mangaan (Mn) is niet mobiel. Studies op volwassen wijnstokken hebben aangetoond dat ongeveer 50 % van de stikstof en fosfor uit een loofwand uit de reserves is opgebouwd. 15 % van de kaliumbehoefte wordt via de reserves voorzien en mangaan en calcium die

©

In de praktijk

Laat de loofwand zo lang mogelijk intact. Verwijder zeker geen takken waar nog bladeren aan hangen. Indien er tijdens de oogst ziekteverschijnsels werden opgemerkt op de bladeren of het hout, is het raadzaam om hiertegen nog een behandeling uit te voeren onmiddellijk na de oogst. Op die manier ondersteun je de plant om zo lang mogelijk reserves op te bouwen en gezond de winterrust in te gaan. Eenmaal de bladval is ingetreden, heeft dit nog weinig zin. Zoals we reeds meldden, is het altijd zinvol om de loofwand gezond te houden en te reageren op ziektesymptomen die tijdens de oogst zijn opgedoken. Een zwavelbehandeling wordt door vele wijnbouwers steevast uitgevoerd na de oogst in veel wijnregio’s. Een goede reserve leidt automatisch tot meer voorjaarsgroei van scheuten. In vele gevallen is gebleken dat de scheutlengte niet noemenswaardig langer is, maar wel de scheutdiameter dikker. Het kan zijn dat men bij groeikrachtige soorten op voedingsrijke bodem absoluut geen enkele groei-stimulans wenst. Een wortelsnoei in het voorjaar kan hier voor een oplossing zorgen zonder dat de reserves moeten afgebouwd worden. Verwijder alle sporen van schimmels : aangetast hout verwijderen, snoeiwonden afdekken, nietgeplukte trossen verwijderen uit de wijngaard of diep in de grond inwerken (min. 20 cm). Werk de bodem los zodat de neerslag van het najaar en de winter vlot gedraineerd geraakt. n

el tn ie

aanwezig in het hout, zorgen voor de knopzwelling en scheutontwikkeling. Het transport van de reserves naar de scheuten blijft toenemen totdat de plant zijn 8ste of 10de blad heeft bereikt (BBCH 18) en neemt daarna weer af terwijl de loofwand van de plant stilaan de opbouw van koolhydraten overneemt door fotosynthese. Vanaf het moment dat de loofwand een surplus aan koolhydraten kan voorzien, wordt een deel van de nieuw gevormde koolhydraten teruggevoerd naar de bestendige delen van de plant om de reserves terug enigszins bij te vullen. Het terug aanvullen van de reserves loopt parallel met de rijping. Bij een lage opbrengst is de behoefte aan koolhydraten niet zo hoog en verloopt dit gemakkelijk, maar bij hogere opbrengsten zullen die reserves niet helemaal aangevuld worden omdat veel koolhydraten in de trosrijping worden verwerkt.

Kris Vandenwyngaert pcfruit vzw


21

AARDBEIENPLANTEN

Alle actuele en interessante nieuwe soorten

aardbeiplanten, aspergeplanten en frambozenplanten

LONGCANE plug

PLUG tray

FLAIR FLEURETTE FLORINA

WB

FRIGO vers

VERHEYEN DIRK NL-5966 RE AMERICA

124522M70075

Peelweg RE AMERICA T +31 (0)77Midden 464 81 00 10 F 31NL-5966 (0)77 464 81 01 T +31 (0)77 464 81 00

[email protected]

[email protected]

124522M70075.indd 1

F 31 (0)77 464 81 01

www.vissers.com

www.vissers.com

27/04/15 13:35

Tel.: 013/44 36 85 GSM: 0475/733 985, Fax: 013/44 48 22 E-mail: [email protected] - Internet: www.flevoplant.nl

uw s

Midden Peelweg 10

FLEVOPLANT: GEZONDE PLANTEN

M_MS_Banner_182x28.indd 1

Toelevering voor de wijnbouw Wijnbergpalen ARTOS - MULTIPIC Wijnbouw machine DRAGONE - OSTRATICKY COLLARD

124318M99845.indd 1

Onze aardbeiplanten?

el tn ie

016 28 63 33 www.mediaservice.be BIRD GARD Vogelafweer [email protected] - www.hageling-bio.be

11/02/15 11:09

Keldertechnieken Inox vaten - Membraanpersen - Etiketteren SKRLJ - JAKLICˇ Koeling - Filteren - Pompen - Afvullen KREYER - BEGEROW SCHNEIDER - EVROSTROJ

124318M99845

10/03/15 14:17

ite

Gezond, vitaal, uniform en productief! NI EU W !

Fr u

ry M.Centena ir Fla Jive

Kwaliteit is onze passie! De Kemp BV Kempweg 15, 5964 ND, Meterik | Tel. +31 77 3982430 | Fax +31 77 3985831 [email protected] | www.dekemp.nl

Nieuw op Fructura... al jaren vernieuwend in de fruitteelt

©

Untitled-5 1

Kleine aankondigingen: Leden kunnen kleine aankondigingen in dit blad plaatsen: maximum 3,5 cm hoogte op een kolombreedte van 5,5 cm. Prijs: € 15.

03/11/15 14:52

natuurlijke producten voor duurzame teelten

stand 107

Plant Health Cure BV T-NL: 013 7 200 300 T-BE: 0493 50 12 15 E: [email protected]

www.phc.eu 22 • Fruitteeltnieuws 21-22 - 13 november 2015

Bestel je toegangsticket op W OP FRUCTURA NIEU

uw s

www.FRUCTURA.be

RTIER VITICOLE

el tn ie

Q UA

2015

ite

VR 27 NOV • ZA 28 NOV • ZO 29 NOV 10u - 20u

10u - 18u

10u - 18u

Fr u

VRIJ 27 NOV • ZA 28 NOV • ZO 29 NOV Ethias Arena Hasselt

©

VAKBEURS VOOR DE FRUITTEELTSECTOR

Fruitteeltnieuws 263x18_H2.indd 1

6/10/15 12:44

ite

el tn ie

uw s

Fructura 2015

Fructura 2015

Fr u

Tal van nieuwigheden op grootste beurs voor fruittelers

©

Een nieuwe editie van Fructura, dé vakbeurs voor de professionele fruitteler, staat voor de deur ! De organisatoren hebben maar liefst 120 standhouders weten te strikken, die samen op 27, 28 en 29 november de hele Ethias Arena in Hasselt zullen inpalmen. Het kloppende hart van de beurs wordt een centraal ontmoetingsplein, waar de bezoekers rondom een gezellige biertoog, kunnen bijpraten over alles wat er leeft in de fruitsector. Telers van hard- en zachtfruit zijn dag en nacht in de weer om optimale vruchten te kweken en te verkopen. Daarom zijn ze bijna permanent aanwezig in de plantages, in hun eigen bedrijfsgebouwen en in het veilinghuis. Maar één


keer om de drie jaar laten ze alles vallen... en bezoeken ze allemaal dé beurs van hun sector: Fructura! Daar komen ze te weten wat er leeft in de fruitteelt, doen ze nieuwe ideeën op en ontmoeten ze leveranciers en andere profes-

sionals. De onderlinge contacten die tijdens Fructura worden gelegd, zijn en blijven nog steeds de voornaamste reden om de beurs te bezoeken.

Wat is er nieuw ? In vergelijking met de vorige editie (2012), zal Fructura 2015 er helemaal anders uitzien. Zo vindt het evenement voor deze jubileumuitgave (5e editie !) voor het eerst plaats in de Ethias Arena, waardoor alle 120 standhouders samen, een grote oppervlakte van 10.000 m² inpalmen. Blikvanger wordt een centraal ontmoetingsplein, waar bezoekers, standhouders en andere partners elkaar kunnen treffen. Een Fructuraspecial-beer-toog in het midden, moet zorgen voor de juiste omkadering. Andere ontmoetingsmomenten die tijdens Fructura 2015 op de agenda staan, zijn het exposantendiner (op zaterdag) én de jaarvergadering Fruit. De organisaties van Fructura en Fruitteeltnieuws hebben immers de handen in elkaar

uw s el tn ie ite

©

Fr u

geslagen, waardoor de jaarvergadering dit jaar op Fructura zal plaatsvinden voorafgaand aan de officiële opening van de beurs. Op vrijdagavond hebben bezoekers trouwens tot 20 uur de tijd om Fructura te bezoeken, aangezien de openingsuren op die avond worden verlengd. Bijkomende nieuwigheid op Fructura 2015 is de ‘Quartier Viticole’, waar een aantal standen gegroepeerd staan rond het thema wijnbouw. Misschien dat één van deze standhouders met de Fructura Award Publieksprijs aan de haal zal gaan ? Deze prijs gaat naar de exposant met de mooiste stand en zal worden gekozen door het grote publiek. Alle bezoekers kunnen via enkele tablets op het centrale Fructuraplein een stem uitbrengen. Naast een onderscheiding voor de mooiste beursstand, is er ook een prijs voor de standhouder met het innovatiefste product of de meest vernieuwende toepassing. Innovatief, dat kan ook van de orga-

2015

27–29 november Ethias Arena Hasselt

nisatie worden gezegd. Fructura gaat immers met de tijd mee. Zo kunnen bezoekers hun tickets online bestellen (via www.fructura.be) en op voorhand eenvoudig afdrukken, waardoor er geen wachtrijen aan de kassa zijn. Je hebt zelfs de mogelijkheid om te kiezen voor een dagticket of een twee-

daags-ticket, telkens geldig op een dag of 2 dagen naar keuze. Kijk trouwens niet verbaasd op als je op de beurs andere talen hoort spreken. Er is volop ingezet op internationalisering, zodat ook tal van buitenlandse standhouders zich aan de Belgische fruitprofessionals willen presenteren. Kortom, alle ingrediënten zijn aanwezig om van Fructura 2015 opnieuw dé happening van en voor de professionele fruitteler te maken. De organisatie hoopt van harte je te mogen begroeten op de beurs! Alle informatie vind je op onze website : www.fructura.be. Tom Buntinx Fructura


25

el tn ie

uw s

Fructura 2015

Als beleving voor de klanten kan de boerderijwinkel ‘Torenhof’ bij Ann Derijck in Brussegem als uitgelezen voorbeeld dienst doen. Naast de verkoop van verse groenten en fruit maakt de klant in een aangename omgeving ook kennis met heel wat nevenproducten.

Jaarvergadering Fruit 2015

ite

blij gemaakt worden. De consument is een genots- en gemakskoper, geen prijskoper’, stelt de retaildeskundige. Zo voeren vele supermarkten in diverse landen nog steeds een hevige strijd om het marktaandeel te behouden of uit te breiden. Supermarkten Vrijdag 27 november nodigen de partners van die vroeger werden gekenmerkt als ‘discounters’, winnen jaar in jaar uit Fruitteeltnieuws: pcfruit, Studiekring Guvelin- marktaandeel ten opzichte van de, gen en de vakgroep fruit van de BB, je uit op de jaarvergadering Fruit 2015 zoals ze zichzelf graag noemen ‘full supermarkten’ in het middenin de Ethias Arena in Hasselt. De organisaties van Fructura en Fruitteelt- service segment van het spectrum. De supernieuws hebben immers de handen in elkaar geslagen, waardoor de jaarver- markten in dit middensegment proberen krampachtig hun marktaandeel gadering Fruit, dit jaar op Fructura, te midden van de vele standhouders te houden of uit te breiden door op de zal plaatsvinden, voorafgaand aan de officiële opening van de beurs. prijs te concurreren om de gunst van de consument. ‘Dit is echter een volkomen verkeerde strategie’, stelt Koen Onder het thema ‘Over telers en retai- levensmiddelensector is een onderdeel Hazewinkel. ‘Als supermarkten willers’ worden heel wat prangende vragen van de universiteit in Groningen. len groeien, gaan ze de prijzen verlabehandeld in een praatshow. Als inleigen omdat ze denken dat ze dan meer ding neemt Koen Hazewinkel in het kort Consumenten verwennen klanten krijgen. Dit is echter niet waar. de relatie tussen telers en retailers onder Volgens Koen Hazewinkel moeten De consument is geen prijskoper. De de loep. Koen Hazewinkel doceert supermarkten het roer omgooien consument is zich niet bewust van retailstrategie en positionering aan de en zich meer richten op genieten en prijzen’. Consumenten reageren welEFMI Businessschool in Nederland. Dit gezondheid. ‘Consumenten willen ver- iswaar op aanbiedingen, maar superacademisch opleidingsinstituut voor de wend worden, willen beleving, willen markten krijgen hierdoor geen groter

Fr u

‘Over retailers en telers’

©

2015


uw s el tn ie

Chris Groven, voorzitter van Fructura

ite

Tijdens de eendagsreis van Studiekring Guvelingen kwam het item van consumentgericht ondernemen eveneens aan bod tijdens het bezoek aan het verdeelcentrum voor verse producten Dassenveld van Colruyt in Halle. De aankoop van hardfruit is voor 30 % binnenlands product. Door de standaardverpakking met EPS-kisten verloopt de verdeling naar de vele winkels volledig gerobotiseerd. Het doel is om het beste van het beste te kopen en dit ook met een verhaal bij de consument te brengen. Als waarschuwing werd gesteld dat de prijsvorming concurreerbaar moet zijn alsook de kwaliteit. Als bij de concurrent goedkopere appels liggen maar van mindere kwaliteit dan moeten ook zij volgen om niet uit de markt te vallen.

retailers maken ? Hoe komt de sector tot passende samenwerkingsmodellen? Allemaal vragen die van wezenlijk belang zijn voor het wel en wee van de fruitsector in de nabije toekomst.

Praatshow

De opening van Fructura, de professionele vakbeurs voor de fruitteler en de jaarvergadering van het vakblad Fruitteeltnieuws smelten samen tot één inspirerende avond. Luc Bels, voorzitter van Fruitteeltnieuws en Chris Groven, voorzitter van Fructura nodigen jou en je partner van harte uit op deze avond. Na de welkomstwoorden door Chris Groven, voorzitter van Fructura en Gert Peeters, voorzitter Groene Kring spreekt Koen Hazewinkel, docent Retailstrategie en Branding aan EFMI Business School Groningen, over de veranderingen in het retaillandschap en hoe je hier als sector op kan inspelen. Praatshow met : Tony De Bock, directeur productpro-

Fr u

marktaandeel. Supermarkten zullen de komende jaren nadrukkelijk keuzes moeten maken hoe ze hun formule vorm willen geven en in welk marktsegment ze zich willen begeven. (Bron: EFM 2015-01)

©

Onder leiding van moderator Jacques Van Outryve worden een aantal vragen over het consumenten retailgericht ondernemen behandeld door Koen Hazewinkel, docent Retailstrategie en Branding, Tony De Bock, directeur productpromotie bij Colruyt Group, Eric Jansen, hard- en zachtfruitteler, en Georges Van Keerberghen, bestuurslid Boerenbond. Waar gaan retailers zich nog mee onderscheiden? Hoe gaan ze weer consumentgericht groeien ? Wat impliceren deze vragen voor de fruitsector ? Welke kansen bieden deze ontwikkelingen voor de fruittelers en wat zijn de consequenties van de keuzes die

Programma en receptie

Gert Peeters, voorzitter Groene Kring

motie bij Colruyt Group Eric Jansen, fruitteler hard- en zachtfruit Georges Van Keerberghen, bestuurslid Boerenbond Koen Hazewinkel, docent Retailstrategie en Branding Moderator : Jacques Van Outryve De officiële opening Fructura gebeurt aansluitend door Vlaams minister van Landbouw Joke Schauvliege tijdens de beursrondgang. Als afsluiter bieden Fruitteeltnieuws en Fructura een receptie aan.

Deelnemen aan de Jaarvergadering Fruit ? Om praktische redenen is het verplicht om je aanwezigheid te bevestigen uiterlijk op maandag 23 november 2015 via [email protected] of via tel. 011-69 70 80. Ethias Arena, Gouverneur Verwilghensingel 70, 3500 Hasselt Eddy Leclere Studiekring Guvelingen


27

615

617

619

uw s

510A

613

Vestiaire

508

510

614

606

610

608

502

602

Catering

ite 304

Fr u

302

202

204

503

407

409

506

206

509

507

511

411

413

Fructura plein 414

410 306

308

301

WC

200

501

402

400

300

504

505

500

405

403

401

612

el tn ie

600

604

©

INGANG

Beursplan

303

310

316

317

314

305

309 212

312

315

307

208 210

412

311

313

330

214

103

100

110

111

10


612 506 606

625 624 621 618

4

04

623 519

514

518

513

515

517 516

417

421

420

326

322

321

318

331

324

319

320

332

217

221

219

220

105

106

Agrocro Machinery bvba Agrosoft Alpac B-E De Lier bvba BFO BAB Bamps nv Banden de Condé nv Bayer CropSciense sa-nv BayWa AG Belchim Crop Protection Belorta BFV Biobest Belgium Blum Machinery bvba BMLE nv BNP Paribas Fortis Boerenbond Boomkwekerij 't Fort Boomkwekerij Bielaar Boomkwekerij Fleuren Boomkwekerij Rene Nicolai Boomkwekerij van Diepen Boxpall Benelux bv Brouwland bvba Burg Machinefabriek bv Carolus Trees Ceres Recruitment CLB Group CM Limburg Crommen Agro bvba Dekens Agri Technics bvba Devise bvb Dik van der Linden Dominiak Fruitmachines European Fruit Magazine Evoscoot/Schulz FB-Service Felco Benelux Freilauber Gmbh Fruitteeltnieuws Fruitteeltshop Frutec bvba FS Europe bv G-Trac bvba Globachem Groene kring H.S.S. bv Habo Belgium bvba Hageling Wijnbouw Handelsonderneming Frijters Hermens Fruitsystems Hermoo Belgium Heusdens NV HVA Koeling bvba Induma bvba Industriebouw MTS Inopower-Hail Shield bvba Intellisol Isadeck

ite

419

A&W Winnen bvba AB Coolservice bvba ADAMA Northern Europe bv

216

218

107

109

108

300 518 214 319 106 502 500 409 206 617

Itracon bvba Jabema bv Janny MT SAS Johan Nicolai Jungheinrich Karopack Division Kempens Heftruckbedrijf Kersenboomkwekerij DEPA Koppert België bvba Kurver Industrial Pacakaging Macro Plastics LC Packaging Loonbedrijf Zwanenburg Lowette Agrotechnic nv Luminus Machinefabriek van Munckhof Mathieu Kerckhofs Trailers Micronevel Morren & Jorofru nv Morys New Green cvba OFH One Two Concept Palmaers verhuur Plant Health Cure bv Plantenkwekerij de Kemp bv Proefcentrum Fruitteelt vzw Quintyn bvba Raepers nv Repairshop Mebis gcv SBB Accountants Schoubs Ivo bvba Schout service gcv Service 2 fruit Simons Machinery SOLV Campus Tuinbouw Sorma Benelux Stas nv Still nv Storex bv Studiekring Guvelingen TCW bvba Timac Agro Van den Elzen Plantenkwekerij Erp bv Van Oostrum Woerden Van Wamel Veiling Haspengouw Verbeek Boomkwekerijen bv Verreries Dumont VGB Watertechniek VG International Vissers Plant Innovators VOEN Vöhringer Gmbh VOS technics Vrisolatie Westtec Innovations Wintmolders Landbouwmachines WP Agrosystems Yara Benelux ZHE Trading

219 600 507 411 405 322 503 421 202 621 407 320 402 107 613 312 314 401 516 410 610 302 519 619 311 110 306 513 517 311 108 200 111

el tn ie

512

©

0

622

Fr u

7

620

616

400 217 509 624 311 308 623 616 625 510 317 414 608 501 218 622 310 212 614 304 104 505 510A 301 321 413 316 420 309 332 512 324 508 514 602 620 400 100 313 311 602 625 403 210 315 412 331 100 103 109 105 417 618 515 625 MTS 604 221 419

Firmanaam

uw s

Standnr

600 108 511 216 307 600 204 318 303 326 615 220 108 330 208 504 •

partners van Fructura


29

el tn ie

uw s

Fructura 2015

Leerlingen van de Tuinbouwschool oogsten de druiven voor het maken van een mousserende rosé.

ite

Onderzoek en vorming samen op Fructura in ‘Quartier Viticole’

©

Fr u

Fructura 2015 zal er ten opzichte van de vorige edities helemaal anders uitzien. De jubileumuitgave (5e editie !) vindt voor het eerst plaats in de Ethias Arena, waardoor alle 120 standhouders samen een grote oppervlakte van 10.000 m² inpalmen. Om niet verloren te gaan in de massa hebben de onderzoeks- en vormingsorganisaties zich verenigd in de ‘Quartier Viticole’.

Kris Vandenwyngaert, Kenniscentrum Wijnbouw pcfruit, en Dirk Jansen, teeltoverste fruitteelt Tuinbouwschool, beoordelen de oogst in de wijngaard van de Tuinbouwschool.


Naast de centrale ontmoetingsplaats op de beurs biedt de ‘Quartier Viticole’, waar een aantal standen gegroepeerd staan rond het thema wijnbouw, een inspirerend moment voor vernieuwing en vorming. Toeleveringsbedrijven uit binnen- en buitenland willen hierbij graag hun medewerking verlenen. Zo ook zijn de onderzoeks- en vormingsorganisaties actief rond deze vernieuwing in de fruitsector.

Opmars wijnbouwteelt

De wijnbouwteelt kent een sterke opmars in België. Tussen 2007 en 2013 steeg de wijnproductie van 155.000 liter naar 534.000 liter. Momenteel zijn er ongeveer 70 professionele druiventelers actief, maar de interesse van nieuwe telers is erg groot. De helft van de Vlaamse wijnbouw bevindt zich immers in Limburg. In het kader van het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) maakte de provincie Limburg een half miljoen euro vrij voor de oprichting en uitbouw van een kenniscentrum inzake wijnbouw.

Kenniscentrum Wijnbouw pcfruit Afgelopen jaar werden op pcfruit 56 are wijnstokken geplant. Coördinator van het nieuwe centrum is Kris Vandenwyngaert. Deze experimentele wijngaard weerspiegelt de geteelde rassen in België, met Chardonnay op kop. Dit ras vertegenwoordigt meer dan 40 % van de wijnstokken in ons land. Voorts staan er ook Pinot Noir en Riesling. Daarnaast werden vijf schimmelresistente variëteiten opgeplant. Als doel wil men de (toekomstige) wijnbouwers ondersteunen in

uw s

Onderzoeks- en vormingsorganisaties zijn verenigd in de ‘Quartier Viticole’ rond de wijnbar ‘Le Bon Vinvant’.

el tn ie

Deelnemende organisaties ‘Quartier Viticole’ :

het volledige proces - de teelt, het vinificatieproces en de naambekendheid van de Vlaamse wijnen. Deze wijngaard is hierin een eerste stap.

Vinificatie

tijds de Tuinbouwschool onder impuls van Broeder Louis uitgegroeid tot wat ze nu is.

De onderzoeks- en vormingsorganisaties verenigen zich op Fructura in de ‘Quartier Viticole’.

Naast het werk in de wijngaard is er ook een belangrijke taak weggelegd voor de wijnmaker. Ken Claes, leerkracht ‘Quartier Viticole’ biotechnische wetenschappen werkt De samenwerking van Fructura en met zijn leerlingen van de afdeling Fruitteeltnieuws voor het organiseBiotechnische Wetenschappen nauw ren van de jaarvergadering van Fruitsamen met het wijndomein Hoenshof teeltnieuws voorafgaand aan de officiin Hoepertingen. Wijnbouwer Ghislain ele opening van de beurs hebben ook Houben staat open voor het doorgeven de onderzoeks- en vormingsorganisavan zijn kennis want hij beseft maar al ties geïnspireerd om zich te verenigen te goed dat het slagen van de wijnbouw- in de ‘Quartier Viticole’. teelt van vele factoren afhangt. Naast de Naast de 3 organiserende partners bodem, het klimaat en het druivenras van Fruitteeltnieuws : pcfruit, Stuis de wijnmaker zo niet de belangrijk- diekring Guvelingen en de vakgroep ste factor met het oog op succes. fruit van BB, ontmoet je ook de SOLV De SOLV Tuinbouwschool is hoop- Tuinbouwschool, de Belgische Fruitvol want de druiven, alsook de grote telersorganisatie, de Groene Kring hoeveelheid zon in de zomer laten een en de afdeling Voorlichting van het goed wijnjaar verhopen. Van de oogst Departement Landbouw en Visserij 2015 wordt dit jaar een mousserende van de Vlaamse overheid rond de wijnwijn gemaakt. Het voordeel hiervan bar ‘Le Bon Vinvant’ in de ‘Quartier is dat de drie rassen kunnen geblend Viticole’. Naast Belgische wijnen bieworden, wat minder investeringen den deze organisaties je er een streekvergt. Volgend jaar in september bier Stugu-tripel of een appelsap aan. hoopt de Tuinbouwschool zijn eerste Welkom en tot dan. mousserende flessen van wijndomein ‘Kasteel van Schabroek’ te presenteren. Eddy Leclere Op de gronden rond dit kasteel is desStudiekring Guvelingen

ite

De Tuinbouwschool hoopt in september 2016 zijn eerste mousserende flessen van wijndomein ‘Kasteel van Schabroek’ te presenteren.

komst ook vakpersoneel voor de wijnbouwteelt afleveren. Elke 10 hectare wijngaard staat bovendien voor een tewerkstelling van 2 à 3 arbeidsequivalenten. De wijnbouwteelt opent dus economische perspectieven.

Wijnbouwopleiding

©

Fr u

Ook de SOLV Tuinbouwschool en Studiekring Guvelingen investeerden enkele jaren geleden in een druivenwijngaard. Na enkele proef jaren behaalden ze dit jaar een topoogst en hopelijk ook een topwijnjaar. Een 7 jaar geleden plantte de Tuinbouwschool zijn eerste ranken. De keuze viel op Pinot noir, Chardonnay en Auxeroix. Bij de teelt werd de teeltleider Willy Claesen bijgestaan door het Proefcentrum Fruitteelt en Studiekring Guvelingen. Sinds kort is hij met pensioen en neemt Dirk Jansen als teeltleider fruitteelt de verantwoordelijkheid van de druiventeelt over. De wijnbouwteelt maakt ook onderdeel uit van de lessen Tuinbouw. Het steeds toenemend aantal wijnbouwers moet op langere termijn ook een opvolging hebben. Daarnaast wil de Tuinbouwschool in de directe toe-


31

Algemeen

Webtoepassing

Herken je dit ? Wat is nu weer de wettelijk toegelaten dosis voor dit gewasbeschermingsmiddel ? Was het 1,2 of 1,8 kg in de tank ? Moet ik dit perceel hier nu wel of niet bespuiten ? Oei morgen controle ! Dat wordt een avond papierwerk. Hoeveel zou dit perceel eigenlijk opbrengen ?

Marc Vandeput, voorzitter pcfuit vzw

SALK-project

Deze app kwam tot stand met de actieve medewerking van een tiental fruittelers. Zij stelden prioriteiten en beoordeelden het gebruiksgemak. EVA werd ontwikkeld als deel van het SALK (Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat)-project ‘Innovatie’ waar door de Vlaamse overheid en de provincie Limburg 1.200.000 euro werd vrijgemaakt voor de periode 2014–2018 om het innovatie-potentieel van de fruitteelt te versterken. Deze app bevat tal van voordelen. Tegelijk is met deze toepassing de basis gelegd voor verdere uitbreidingen en ontwikkelingen. In de app is nu al een schat aan informatie voorhanden waarop nieuwe modules zullen gebouwd worden, maar wordt later nog uitgebreid als meer en nieuwe data via sensoren voor de teler beschikbaar komen.

el tn ie

EVA

Eindelijk Vereenvoudigde Administratie

'EVA werd ontwikkeld als deel van het SALK-project Innovatie.'

uw s

Eindelijk Vereenvoudigde Administratie

per teelt … Ook houdt de app bij elke bemesting de hoeveelheden stikstof en fosfor per perceel bij, zodat je eenvoudig kan aflezen welke bemesting je nog kan uitvoeren met respect voor het milieu en de wettelijke bepalingen.

• Via EVA kan je eenvoudig plannen en opdrachten aan medewerkers bezorgen. In zo’n schema zie je : de te behandelen percelen, wie heeft wat gedaan, welke machine kan worden gebruikt… Dus gedaan met uitgebreide briefings aan medewerkers wat waar te spuiten of lijstjes opmaken voor zichzelf die weer verloren kunnen gaan. • Krijg je een controle ? Je drukt zeer snel een kant-en-klaar en overzichtelijk rapport van de bespuitingen af of stuurt het online door. Dus gedaan met het opzoeken van gegevens en het voorbereiden van het papierwerk voor een controle. • Ook rapporten maken voor de afzetorganisatie kan in een handomdraai. • De app vult ook je geheugen aan, bijvoorbeeld waar en wanneer je een bepaald schadebeeld opmerkte. Nadien kan je vlot de nodige behandelingen juist positioneren en het effect van behandelingen evalueren. • Je kan per perceel eenvoudig registreren hoeveel gevulde paloxen er naar welke koelcel vertrekken na de pluk. Het telwerk doet EVA. Ze geeft ook snel een evaluatie van de opbrengst per perceel, per fruitras,

Fr u

ite

De webtoepassing ‘EVA - Eindelijk Vereenvoudigde Administratie’ maakt je dagelijkse werk als fruitteler een pak eenvoudiger. Zo houdt EVA je op de hoogte van de laatste regelgeving over gewasbeschermingsmiddelen, berekent spuithoeveelheden, bezorgt je snel een rapport bij controle, laat oogstregistraties doorgeven van op het veld, houdt de bemestingsregistratie bij … Deze slimme app voor telers van pit- en steenfruit, houtig kleinfruit, aardbeien en druiven is bruikbaar op smartphone, tablet of pc.

Wat doet de EVA-app ?

©

Eenmalig geef je als fruitteler percelen, fruitsoorten en andere gegevens in. Nadien doet de EVA-app het grote werk: • Zo berekent EVA - rekening houdend met de recentste regelgeving en technische knowhow van pcfruit - de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddel die je nodig hebt om bijvoorbeeld al je Jonagold-appels te behandelen. Tegelijk zie je belangrijke informatie met betrekking tot het middel, bijvoorbeeld als de werking afhankelijk is van de temperatuur … Dus gedaan met rekenen en minder optimale behandelingen.


Info- en introductiesessies Begin 2016 geeft pcfruit info- en introductiesessies over deze nieuwe applicatie op verschillende plaatsen in Vlaanderen. De data en locaties vind je op www.pcfruit.be of in een volgend nummer van Fruitteeltnieuws. Kris Ruysen pcfruit vzw

2015

Bezoek Fructura-stand 312 (pcfruit) voor een 'appje en een drankje'. Met steun van de Vlaamse overheid en de provincie Limburg

uw s

2015

el tn ie

FRUCTURA AWARD PUBLIEKSPRIJS

Welke exposant heeft de MOOISTE stand en welke exposant pakt uit met het INNOVATIEFSTE product/toepassing ?

ite

JIJ, BEZOEKER VAN FRUCTURA, VERKIEST DE TWEE WINNAARS ! Breng jou STEM uit en maak kans op een van deze drie prachtige PRIJZEN

©

Fr u

Arvipo PS 100 Lithium Snoeischaar op Accu

aangeboden door Dik van der Linden stand 508

Husqvarna 435 Kettingzaag

Jaarabonnement European fruit magazine

aangeboden door Dekens Agri Technics stand 512

aangeboden door Fruitmedia stand 602

* Stemmen kan vrijdag 27/11 & zaterdag 28/11 op het Fructura-plein

Machinebouw voor de AGF-branche

uw s

Sorteren en verpakken

BURG MACHINEFABRIEK BV innovating the fruit and agriculture industry

• Waterzuivering • Weeg- en Verpakkingstechniek (kleinpak) • Fruit-buffer waterkanalen (kort)

el tn ie

• Ledigingstechniek en kisthandling in de gehele AGF • Palletiseer-oplossingen

BURG MACHINEFABRIEK BV innovating the fruit and agriculture industry

Weihoek 11 • 4416 PX Kruiningen • T: +31 (0)113 - 50 13 73 • E: [email protected]

M e er inf ormatie op w w w. burg - mac hinefabriek . nl

HAGELNETCONSTRUCTIE EN

ite

KERSENOVERKAPPING BAYWA

BETONNEN PALEN

Fr u

EN TOEBEHOREN PRESTIL

LOONWERK

jukken Crapaldraad bamboe bamboeklemmen

• • • • • •

boren en palen drukken op GPS plantsleuven en plantgaten frezen strookontsmetting nivelleren kettingfrezen gras zaaien

125178M100222

©

• • • •

125178M100222.indd 1

Egelstraat 51

Tel: +32 11 78 36 00

3512 Stevoort – Hasselt

GSM Bart: +32 496 20 38 39

E-mail: [email protected]

GSM Hugo: +32 496 20 38 29


04/11/15 09:31

125140M98487

LAND-

EN

TUINBOUWMACHINES

el tn ie

uw s

ALS ADVIES EN SERVICE BELANGRIJK ZIJN

DEKENS AGRI TECHNICS | DEKKENSTRAAT 89 | 3800 ZEPPEREN

T 011-68.44.10 | F 011-68.24.53 | [email protected] | WWW.DEKENS-AGRITECHNICS.BE 30/10/15 14:11

Fr u

ite

125140M98487.indd 1

• • • • • •

Horizontale & verticale Omsnoeringsmachines Batterijspanners Manuele spanners PP & PET band Afrollers, gespen en Hoekprofielen Ethyleen filters & machines

125163M99883

©

KAROPACK STRAPPING TECHNOLOGY

Karopack Division of Jubaud BVBA | Jos Coveliersstraat 41 | 2540 Hove T +32.3.5008945 | F +32.3.5008946 | [email protected] | www.karopack.be 135371WTD1421_Karopack.indd 1 Untitled-5 1

02/11/15 13:47 02/11/15 13:55


35

Algemeen

Het innovatieproject van De Ploeg vzw in de fruitsector

de ploeg Bijna twee jaar geleden stelden we vanuit vzw De Ploeg

ite

ons innovatieproject voor als genomineerde voor het ‘Idee van het jaar’ op de jaarvergadering Fruit 2013. Ondertussen is het project afgerond en hebben we een zicht gekregen waar we als maatwerkbedrijf een meerwaarde kunnen betekenen voor de fruitsector. We zijn het gesprek aangegaan met vele stakeholders uit de fruitsector : telers, boomkwekers, veilingen, onderwijsinstellingen, Boerenbond, pcfruit, leveranciers… Win-win

naar organisatie niet altijd gemakkelijk is. Binnen onze huidige werking, zien we de werken voor de fruitsector momenteel als aanvulling op de groenactiviteiten waarin we vooral actief zijn. Wanneer er in de wintermaanden weinig groenonderhoud is, snoeien we fruitbomen voor telers. We hebben 2 ploegjes van 4 personen beschikbaar voor de wintersnoei. Wanneer we andere vragen krijgen zoals bijvoorbeeld dunnen, bekijken we op dat moment of we de opdracht kunnen inpassen binnen het takenpakket.

el tn ie

Eén jaar later …

uw s

We hebben 2 ploegjes van 4 personen beschikbaar voor de wintersnoei.

©

Fr u

Het waren leerrijke contacten om elkaars ‘werelden’ beter te leren kennen, waarbij we op zoek zijn gegaan naar de win-win voor de betrokken partijen. We zijn blij dat het niet enkel bij praten is gebleven, maar dat we ook de kansen en het vertrouwen hebben gekregen van een aantal telers en veilingen om een aantal activiteiten uit te proberen. Het was immers de doelstelling van het project om de haalbaarheid van mogelijke samenwerkingen na te gaan. We hebben gedurende het jaar 2014 enkele ploegen ingezet voor het uitvoeren van verschillende taken in de fruitsector : snoeien van peren- en appelplantages, dunnen, aanplanten van appelplantages, opbinden van perenbomen, inzagen van een perenplantage, plukken van peren en appelen, winterklaar maken van een frambozenplantage …

Snoeiwerken Bij de evaluatie van de werken achteraf, bleek dat de klanten erg tevreden


waren. Ook de arbeiders die we hebben ingezet, vonden het werk aangenaam om te doen. Zelf hebben we ervaren dat een aantal werken ons beter liggen dan andere, rekening houdend met de setting waarin we werken. Zo stellen we vast dat we voor telers een enorme meerwaarde kunnen betekenen bij snoeiwerken in appelen perenplantages. Onze medewerkers kregen opleiding van hun ploegbaas Stephan Schepers, die zelf fruitteler is. Daarnaast hebben we Jos Claes ingeschakeld voor opleidingen, zowel voor theorie als praktijk. Goede snoeiers vinden is blijkbaar niet zo eenvoudig meer, ook niet binnen de groep van seizoensarbeiders. Voor het plukken van appelen en peren, zitten we met de beperkingen van onze arbeidstijden. Seizoensarbeiders kunnen langere dagen werken. Ook de lonen van seizoensarbeid liggen lager dan deze voor onze medewerkers. Sommige taken zijn op voorhand moeilijk in te schatten, waardoor dit

Mooie start

Dit project was de aanzet voor De Ploeg om effectief te gaan samenwerken met de fruitsector. We zijn duidelijk geslaagd in dat opzet met mooie resultaten. Op termijn hopen we deze samenwerking verder te kunnen uitbreiden om op die manier meer mensen uit de eigen regio aan het werk te zetten in de fruitsector, aan betaalbare lonen. De start is gemaakt, maar ik geloof er in dat we nog veel meer kunnen bereiken. Het oprichten van een denkgroep met geïnteresseerden uit de fruitsector, lijkt ons een mogelijke piste om te zoeken waar een structurele samenwerking op grotere schaal kan uitgebouwd worden. Ben je geïnteresseerd om hieraan mee te werken, of wil je graag wat meer info over onze werking ? Kijk op www.vzwdeploeg.be of stuur gerust een mailtje naar [email protected]. Dan hoor je snel van ons. De Ploeg is een sociaal economiebedrijf dat een hele waaier van diensten levert in de regio Haspengouw en omstreken. Steven Vandebroek vzw De Ploeg

ite

Fr u

© el tn ie

uw s

Algemeen

Hands-on workshop: Biofilter bouwen Een biofilter kan je heel gemakkelijk zelf bouwen. Maar welke materialen heb je nodig ? En waarop moet je letten? Tijdens een praktische workshop ‘biofilter bouwen’ helpen we je graag op weg. Met koppelstukken, leidingen en cubitainers gaan de deelnemers aan de slag om zelf een biofilter te bouwen.

Prijs ?

uw s

De prijs van de biofilter is sterk afhankelijk van de bedrijfssituatie (overdekt opgesteld of niet), de hoeveelheid restwater dat verwerkt moet worden en het materiaal dat voorhanden is (bijvoorbeeld gerecycleerde cubitainers). Bij interesse tot aankoop worden deze puntjes overlopen en de juiste prijs bepaald. Richtprijs : tussen 700 en 2.000 euro

Tussenkomst in de prijs ?

el tn ie

De biofilter komt in aanmerking voor VLIF-subsidies. Sommige telersverenigingen voorzien GMO-tussenkomst. Vraag zeker na bij je coöperatie.

Inschrijven ?

Inschrijven is verplicht en kan tot 2 dagen voor de workshop. Het aantal plaatsen is beperkt. Deelname is gratis. Deze workshop komt in aanmerking voor het behouden van de fytolicentie.

ite

Wat mag je verwachten ?

Partners Bioremediatie Oost en West

Fr u

Ben je geïnteresseerd in een biofilter op jouw bedrijf? Wij zorgen voor een compleet bouwpakket, waarmee je aan de slag gaat op de workshop. Na de workshop kan je de afgewerkte biofilter meenemen. Gelieve 3 weken voor de workshop aan te geven indien je interesse hebt in dit aanbod. Op de dag van de workshop kan je alsnog een bouwpakket bestellen. Kom je graag even langs voor enkele praktische tips ? Alle geïnteresseerden zijn welkom tijdens de workshop. De workshops worden georganiseerd op volgende locaties : Locatie

Adres

Fruittuinweg 1, 3800 Sint-Truiden Inagro Ieperseweg 86, 8800 Rumbeke-Beitem PCS Schaessestraat 18, 9070 Destelbergen PSKW Duffelsesteenweg 101, 2860 Sint-Katelijne-Waver Herent Blauwe Stap 25, 3020 Herent PCH Voort 71, 2328 Meerle Merchtem Koeweidestraat 25, 1785 Merchtem

©

pcfruit

Datum + Uur workshop

Naam

Telefoon

15 december 2015, 13 uur 12 januari 2016, 13 uur 14 januari 2016, 9 uur 15 januari 2016, 9 uur 21 januari 2016, 13 uur 22 januari 2016, 13 uur 28 januari 2016, 13 uur

Kim Koopmans

011 - 69 71 34

[email protected]

Ellen Pauwelyn

051 - 27 32 90

[email protected]

Els Pauwels

09 - 353 94 88

[email protected]

Luc De Rooster

015 - 30 00 60 0491 - 37 08 49 016 - 21 37 57 0473 - 32 29 81 03 - 315 70 52

[email protected]


Christel Van Ceulebroeck Rob Van aert Christel Van Ceulebroeck

016 - 21 37 57 0473 - 32 29 81

Email

[email protected]

[email protected] [email protected]

uw s el tn ie

Wij stellen uw productie zeker

Fr u

ite

Met innovaties in hagelbescherming bieden onze systemen de hoogst mogelijke zekerheid.

Montage van netten zonder naaien

De beste kap onder alle omstandigheden

BayWa Firstclip Aida

BayWa Firstfix beton

©

+ beschermt het net + makkelijk aan te brengen + geïntegreerd systeem voor winteropslag

BayWa AG Agrar

Untitled-4 1

OHZ Bodensee Kalchenstraße 20 88069 Tettnang Germany Telefon +49 162 2860 722 E-Mail [email protected] Internet www.baywa.de/obstbau

+ lange levensduur + laat niet los + compromisloos

BA utec BV 625, Fr : Stand

Visit us België: Frutec BVBA Egelstraat 51 3512 Stevoort (Hasselt) +32 11 783 600 [email protected]

03/11/15 14:29


39

ite

Fr u

© el tn ie

uw s

ite

Fr u

© el tn ie

uw s

Pitfruit

De kliksnoei achterna

slechte periode omwille van de drukte en het matige weer.

deel 2

el tn ie

uw s

Op vrijdag 20 november 2015 organiseert Studiekring Guvelingen zijn jaarlijkse snoeidemonstratie voor appel, peer, kleinfruit en druiven. Vorig jaar demonstreerde Jan Vermeir uit Opwijk de kliksnoei bij peren. Ook dit jaar gaat er tijdens de snoeidemonstratie aandacht naar de in het Pajottenland algemeen toegepaste snoei. De fruittelers uit het Pajottenland, verzameld in de Pomologische Vereninging Brabant en de Studiekring Pajottenland, gingen met hun tweedaagse reis naar de Nederlandse Betuwe achter de bakermat van de kliksnoei na. De eendagsreis van Studiekring Guvelingen stond eveneens in het teken van de kliksnoei om het resultaat achterna te beoordelen.

Mei Planten in mei daarentegen gebeurt onder veel betere omstandigheden. Vooreerst is de bodembewerking veel efficiënter gebeurd. Belangrijker is dat de bodemtemperatuur van 12°C de wortelactiviteit op gang brengt, zodat de uitlopende knoppen blijvend voorzien worden van vocht en voeding. De ontstane kortloten sluiten alzo onder ideale omstandigheden af met een eindknop. Dit is een garantie op goed beklede bomen om in het tweede groeijaar reeds een behoorlijke productie van al 20 ton per ha te halen. Systemen met vele voordelen hebben ook hun nadelen. Het slagingspercentage wordt vooral bepaald door de bevoorrading van water. Alvorens te planten moeten de bomen 72 uur in water gezet worden. Na het planten is ook een regelmatige watervoorziening nodig via een druppel- of beregeningsinstallatie.

en -ruimte. Op herinplantingspercelen is de teler meestal nog bezig met het rooien en kunnen de weersomstandigheden niet meer ideaal zijn voor het uitvoeren van een degelijke grondbewerking. Het voordeel van deze plantperiode is de wortelactiviteit in het najaar en in de winter waardoor reeds nieuwe worteltjes gevormd worden. Dit levert de meeste scheutlengte op, alsook een goede bekleding van de takken.

ite

In het eerste deel in Fruitteeltnieuws nr. 18 gaf Jos de Wit van het adviesbureau Fruitconsult de achtergronden van de kliksnoei weer. Ook de kwaliteitsverbetering en de daarmee gepaard gaande opbrengstverhoging bij peren werden verduidelijkt. Met zijn uitspraak : ‘wij zijn fruittelers en geen houttelers’, zette Jos De Wit heel wat fruittelers aan het denken. ‘Alzo creëren we bomen met boven en onder hetzelfde productiehout. Een wand met peren.’

Fr u

In deel 2 van dit artikel wordt ook de kliksnoei bij appel aangehaald. Daarnaast zullen ook de voedingsen de zettingsmogelijkheden, alsook enkele andere tips aan bod komen. Zo is het planttijdstip van zowel peren als appels belangrijk om in het tweede groeijaar reeds een goede productie te halen.

Planttijdstip

©

Hoe kan je in het tweede groeijaar reeds 20 ton oogsten ? Dit kan vooral met de boomkwaliteit en het planttijdstip gerealiseerd worden. Bij de keuze van het planttijdstip heeft men 3 perioden : in november, in maart of in mei. November-december Planten in november-december is voor de boomteler voordelig. Deze bomen vragen slechts een kleine bewaartijd


Maart Dit is duidelijk niet aan de orde met maart als plantperiode. Bomen die in het vroege voorjaar geplant worden, starten meestal hun groei zonder wortelactiviteit. De vroege voorjaarszon doet de temperaturen bovengronds stijgen met het uitlopen van de knoppen als gevolg. De bodem blijft echter veel langer te koud waardoor de wortels nog niet actief zijn. Het uitlopen gebeurt dan op basis van hun reserves in de boom. Deze zijn echter snel uitgeput waardoor de boom stopt met groeien. Blaadjes zonder wortels vallen af en op de eerste 40 cm van de takken vormen zich geen knoppen. Later worden deze terug actief en schieten de knoppen door. Deze sluiten niet meer af met een bloemknop en zijn mogelijk ook een gevaar voor invriezen bij een daarop volgende vroege winter. Bedrijfsorganisatorisch is dit ook een

Door zo weinig mogelijk weg te knippen, ontstaat zoveel mogelijk blad om voldoende wortelvorming te krijgen. Het gevolg is een betere stamverdikking en de vorming van bloemknoppen.

Snoei appel Goed bekleed plantmateriaal vraagt weinig of geen snoei. De laagste twijgen krijgen een knip om verkaling en doorzakken te vermijden. De bovenste worden niet geklikt. Door zo weinig mogelijk weg te knippen, ontstaat zoveel mogelijk blad om voldoende wortelvorming te krijgen. Het gevolg is een betere stamverdikking en de vorming van bloemknoppen. Extra werkzaamheden zoals uitbuigen en opbinden, alsook andere arbeidskosten worden vermeden. De handwerkzaamheden in een aanplanting moeten zich beperken tot het snoeien, dunnen en oogsten. Een slechte tak wordt pas na het tweede groeijaar weggenomen op een stomp met als reactie een nieuwe twijg. De snoei bij oudere bomen is te vergelijken met die van peren. Zo worden de lange éénjarige twijgen wel geklikt om het doorzakken te voorkomen en

uw s el tn ie

Jos de Wit van het adviesbureau Fruitconsult verduidelijkte tijdens de eendagsreis van Studiekring Guvelingen de principes van de kliksnoei op het fruitbedrijf van Jan en Joris Vermeir in Opwijk en van Martin en Steven D’Haemer in Pepingen en Rebecq.

een korte klik. Het uitgangspunt van de kliksnoei zowel op appel als peer is het begrenzend en verjongend snoeien.

Vruchtzetting

De kliksnoei in combinatie met een beredeneerde toepassing van (blad) voedingsen vruchtzettingsmiddelen biedt de hoogste slagingskansen voor het behalen van een topproductie. Als vruchtzetting bij peren wordt voor de bloei gestart met Ga4+7 aan

©

Fr u

ite

om bloemknoppen te vormen, gelijkmatig verdeeld over de hele twijg. De kortere worden niet geklikt. Bij Golden krijgt iedere twijg wel een knip met als doel het voorkomen van zetting van de eindknop waardoor de tak zou doorzakken. Zulk druiphout resulteert in een kleinere vruchtmaat wat moet vermeden worden. Standaard worden alle gesteltakken geklikt. In de beginjaren is dit een lange klik. Eens het gestel is gevormd, volgt

Standaard worden alle gesteltakken geklikt. In de beginjaren is dit een lange klik. Eens het gestel is gevormd volgt een korte klik.

Het terugsnoeien op stompen met de vorming van nieuwe twijgen biedt de mogelijkheid om de boom steeds terug te verjongen.

250cc per ha om de bladmassa te stimuleren. In de volle bloei wordt nogmaals 250cc op oudere bomen en het dubbele op jongere bomen gezet met goed weer. Ga3 wordt nooit gebruikt behalve met een strenge lentenachtvorst in het witte knopstadium wanneer de nachtvorstbestrijding door het beregenen bij de te lage temperaturen niet meer helpt. Daarnaast is een Ga3behandeling goed ter voorkoming van een Pseudomonasinfectie. Vruchtzettende behandelingen worden standaard toegepast, ook al zijn de weersomstandigheden zeer goed. Door de Ga4+7 behandelingen ontstaat een groter verschil van 2 mm tussen grote en kleine peren bij het dunnen. Het advies bij het dunnen naar de werknemers toe is veel eenvoudiger : alle peren boven de 35 mm blijven en de peertjes onder de 32 mm gaan eraf. Op fruitbedrijf D’Haemer heeft men hierop nog extra ingespeeld door het voorzien van vreemd stuifmeel. Om de 10 bomen werd er een ent van Clap’s favorite op een kop geënt. Deze start de bloei iets vroeger dan de Conference waardoor de eerste bloemen op eindknoppen goed bestoven worden en als eerste vruchten zetten. De werking van de chemische vruchtdunner Brevis werkt op het principe van concurrentie waarbij de kleinere vruchten die later


43

Op het vlak van mechanisatie werden ook enkele nieuwtjes vergaard.

el tn ie

Wil jij ook kennismaken met de kliksnoei in de praktijk ? Op vrijdag 20 november 2015 nodigt Studiekring Guvelingen je hiervoor uit op zijn jaarlijkse snoeidemonstratie voor appel, peer, kleinfruit en wijndruiven in de aanplantingen van de SOLV Tuinbouwschool in Sint-Truiden. Jos De Wit brengt een overzicht van de toestand van de fruitbomen en de bloemknopkwaliteiten. Voor meer info zie pagina 54. n

uw s

Snoeidemonstratie

gezet worden, beconcurreerd worden ten voordele van de dikkere en afruien. Nadunnen met de hand bleek achteraf niet meer nodig.

Het gebruik van een meerrijenspuit onder hagelnetten vraagt een aanpassing van de hagelnetconstructie. Om met de meerrijenspuit te kunnen werken, zijn de palen en de constructie een kwartslag gedraaid. Het resultaat is dat de palen op de rijen op 3m komen te staan en tussen de rijen om de 3 rijpaden.

Voeding

ite

De kliksnoei in combinatie met een beredeneerde toepassing van (blad)voedingsen vruchtzettingsmiddelen biedt de hoogste slagingskansen voor het behalen van een topproductie.

©

Fr u

Voor het bekomen van een goede vruchtzetting is een beredeneerde bodem- en bladvoeding onontbeerlijk. Het stikstofbemestingsadvies bestaat uit gefractioneerde giften, te starten met 50 eenheden eind maart. Later volgt nog een stikstofgift en na Ook op machinegebied kunnen we in het Pajottenland een vernieuwing zien. Voor de onafhankelijke werking van de maaier en de spuitmachine gebruikt men er de dissel ontworpen door Wouter De Vos het afsluiten van de eindknoppen nog uit Kortenaken. eens 20 eenheden. Ter ondersteuning van de bodembemesting wordt een uitgebreide bladvoeding geadviseerd. In het voorjaar Het uitgangspunt is een goede vrucht- te krijgen. Op zijn aanplantingen met wordt veel met aminozol gewerkt voor zetting te bekomen onder het motto : jongere bomen daarentegen was wel het vormen van een donker blad met ‘liever wat meer dunnen dan een te lage een topproductie in het verschiet. Bij de een goede assimilatie. Dit voorkomt de productie’. Het bewijs hiervan was een jongere bomen was in tegenstelling tot rui en heeft een positieve invloed op de aanplanting van oudere bomen met de oudere bomen wel een hogere stikknopvorming voor het volgende jaar. een te lage productie door het lange, stofbehandeling uitgevoerd. Voor de bloei staan kleine doseringen koude voorjaar. De teler had zich hier Een veel gehoorde kritiek is dat veel ureum, zink en boor op het menu. Na niet aan verwacht en had minder stik- bladvoedingspreparaten veel te duur de bloei volgt een hoge dosering ureum. stof gespoten om geen te hoge zetting zijn in vergelijking met het resultaat.


nitieve conclusies te trekken zijn meerdere jaren metingen nodig. Op het advies om hoge potas-giften te doen, kreeg Jos de vraag of er niet te veel gegeven kan worden. Volgens hem kan er bij peren geen overmaat ontstaan. Daarentegen kan het verhogen van het potas-gehalte in de boom alleen maar goed gebeuren door middel van fertigatie. Steeds meer percelen tonen ijzergeOude houten fruitkisten breksverschijnselen. Ijzertoepassingen 15 à 20 kg van 15 kg/ha zwartstrook worden het efficiëntst toegepast door middel van Johan Auperlé – 0031/651 42 00 44 bespuitingen op de bodem. Het ijzerE: [email protected] gehalte in de peren zorgt voor groenere vruchten. De meerkost wordt al snel door de betere kwaliteit terugbe124688M99467.indd 1 22/06/15 taald. Belangrijk is wel dat het goed opneembaar ijzer is. Zo worden er 900 Conference-bomen geplant blijkbaar veel preparaten aangeboin 1996, gelegen nabij het den, maar niet alles blijkt een goede centrum van Borgloon. opname en werking te hebben. Prijs overeen te komen. 124688M99467

uw s

TE KOOP GEVRAAGD

Te koop

el tn ie

Daarnaast blijkt uit bladanalyses dat weinig elementen teruggevonden worden. Moet er dan zo hoog gedoseerd en behandeld worden ? Vooreerst stelde Jos De Wit dat enkelvoudige voedingsmiddelen veel goedkoper zijn. Het terugvinden van elementen in de bladanalyses is relatief en hangt af van de proefpercelen. Het klopt dat ontledingen op normale percelen slechts kleine verschillen kunnen geven in de bladonderzoeken. Voor Jos is het daarom belangrijk dat die proeven gebeuren op eerder verwaarloosde percelen dan op percelen die in de voorbije jaren regelmatig bemest zijn geworden. Op die laatste is het normaal dat er weinig verschillen tot uiting komen tussen een intensieve bladvoeding en de standaard bodembemesting. Op verwaarloosde percelen zouden de verschillen veel beter tot uiting kunnen komen. Daarbij kunnen uit voedingsproeven en in het bijzonder de bladvoedingsproeven wel snel resultaten afgeleid worden. Om defi-

Eddy Leclere

Voor inlichtingen: 0477-75 28 85.

©

Fr u

ite

Studiekring Guvelingen

125157M91238.indd 1

30/10/15 11:02


45

08:52

ite

Fr u

© el tn ie

uw s

Nieuwe oplossingen…

©

Fr u

ite

el tn ie

uw s

Stand 510

… voor een perfecte onkruidbestrijding

Nieuws uit de sector

Inschrijvingen nieuwe agromilieuverbintenissen tot 30 november 2015

uw s

Landbouwers die in 2016 een nieuwe Aanvraagprocedure agromilieuverbintenis van het Depar- Landbouwers die in 2016 een verbintement Landbouw en Visserij willen tenis wensen te starten, moeten tusstarten, moeten zich nu al inschrijven sen 1 oktober en 30 november 2015 via het e-loket (www.landbouwvlaan een aanvraag indienen via de tegel deren.be). Deze verplichte vooraf- ‘Agromilieumaatregelen’ op het startgaande aanvraag is alleen mogelijk in scherm van het e-loket (www.land de periode van 1 oktober tot uiterlijk 30 bouwvlaanderen.be). Na 30 novemnovember 2015. ber 2015 kunnen geen nieuwe verbintenissen met start in 2016 meer aangeWelke agromilieuverbintenissen ? vraagd worden. Tijdens de aanvraag In het Vlaamse programma voor plat- wordt ook de verbintenisoppervlakte telandsontwikkeling (PDPO III) zijn er (of het verbintenisaantal voor de lokale subsidies voor de toepassing van ver- veerassen) gekozen. Dit is de opperschillende agromilieuklimaatmaatre- vlakte (of het aantal) waarop de landgelen. Een landbouwer kan vrijwillig bouwer de maatregel gedurende mineen verbintenis voor een periode van stens 5 jaar zal toepassen. 5 jaar aangaan, voor het toepassen van De administratie beoordeelt de een bepaalde milieuvriendelijke maat- inschrijvingen onder meer op basis regel. Hiervoor ontvangt hij een sub- van het budget dat in dat jaar beschiksidie. Een verbintenis start steeds op baar is voor de maatregel. Uiterlijk op 1 januari. 31 december 2015 ontvangt de aanvraHet Departement Landbouw en ger een goedkeuring of weigering van Visserij sluit onder andere agromili- zijn aanvraag. Na goedkeuring van de euverbintenissen af voor de teelt van aanvraag vraagt de landbouwer jaarvlinderbloemigen (450 of 600 euro / ha lijks (5 jaar lang) betaling aan via de afhankelijk van de teelt), mechanische verzamelaanvraag. onkruidbestrijding (260 euro / ha), Meer info, onder meer over ‘Wat met verwarringstechniek in de fruitteelt aflopende en nog lopende agromili(210 euro / ha), de teelt van vezel- euverbintenissen ?’ vind je via www. vlas met verminderde bemesting vlaanderen.be/landbouw. (240 euro/ha) en het behoud van lokale veerassen (25 euro / schaap en 150 of Meegedeeld : Departement Landbouw 175 euro / rund). en Visserij Op www.vlaanderen.be/landbouw/ glb2020 vind je per maatregel een informatiefiche met de subsidievoorwaarden.

Snoeinamiddag pcfruit - PPS

©

Fr u

ite

el tn ie

Proeftuin pit- en steenfruit en LFO nodigen alle geïnteresseerden uit op de snoeinamiddag in het Proefcentrum Fruitteelt, Fruittuinweg 1 in Sint-Truiden op donderdag 26 november 2015 om 13 uur. Volgende onderwerpen komen uitgebreid aan bod : • Plant- en snoeisystemen bij Conference • Snoei en opkweek van verschillende appelen perenrassen • Poolse toelichting snoei Jonagold en Conference • Actualiteiten Iedereen is van harte welkom. Gratis voor leden pcfruit en LFO, 20 euro voor niet-leden. Activiteit gesubsidieerd door de Vlaamse overheid.


L.F.O. - Limburgse Fruittelers Organisatie v.z.w.

Thema-namiddag Aardbeien vrijdag 27 november 2015 13–16 uur Resultaten proeven 2015 Rassen, teelttechniek, irrigatie, bemesting, actualiteiten… Locatie : pcfruit vzw, Fruittuinweg 1, 3800 Sint-Truiden Prijs deelname : leden pcfruit : gratis, niet-leden : 20 euro

bekomen. Meer dan 70 000 personen maakten daarvan gebruik. Maar zelfs na deze overgangsperiode van twee jaar waren een aantal gebruikers of verkopers van gewasbeschermingsmiddelen echter te laat met het indienen van hun aanvraag. Zich bewust van de vele problemen waarmee de landbouwsector al geconfronteerd wordt, heeft minister Borsus beslist om de overgangsperiode daarom te verlengen tot en met 24 / 11 / 2015. Om van deze extra overgangsperiode te kunnen genieten, moet een schriftelijke aanvraag ingediend worden. De formulieren hiervoor zijn

beschikbaar op de website www.fyto licentie.be. Ook indien een vorige aanvraag al geweigerd werd omdat ze te laat werd ingediend, is een nieuwe schriftelijke aanvraag nodig. De overgangsmaatregelen tijdens deze periode zijn dezelfde als tijdens de vorige overgangsperiode en worden beschreven op de vermelde website.

el tn ie

Vanaf 25 november moet iedereen die gewasbeschermingsmiddelen professioneel wil gebruiken, verkopen of aanbevelen over een fytolicentie beschikken. De fytolicentie is een persoonsgebonden certificaat waarmee de houder aantoont over de nodige kennis voor een veilig gebruik te beschikken en kan worden bekomen na het voorleggen van een geschikt diploma of na het slagen voor een examen. Bij wijze van overgangsmaatregel volstond het tot en met augustus om aan te tonen over de nodige ervaring te beschikken om een fytolicentie te

uw s

Fytolicentie wordt verplicht op 25 november: overgangsperiode verlengd

Fr u

ite

Meegedeeld : Dienst Gewasbeschermingsmiddelen en Meststoffen van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

ZHE Trading

Importeur van Pasquali tractoren en Ilmer machines voor België.

©

Ruime reeks functionele, professionele en hoogwaardige machines voor de fruitteeltsector!

ZHE Trading bv Potenblokseweg 4 4794 RM Heijningen (gem. Moerdijk) Netherlands

125094M100216.indd 1

www.fruitteeltmaaier.nl www.pasquali.be

125094M100216

Bezoek ons op Fructura of op Agribex 2015!

23/10/15 15:55


49

Voor wie hoge eisen stelt aan

kisten en paletten! DUURZAAM KWALITEITSBESCHERMEND PRIJSVOORDELIG

PALOXEN

• grootste fabrikant in België • verkrijgbaar in diverse houtsoorten, modellen en maten • ook leverbaar in bouwpakketten

uw s

STANDAARDAFMETINGEN GECERTIFICEERD MILIEUVRIENDELIJK VOCHTREGULEREND LANGER VERSBEHOUD ANTIBACTERIEEL

PALETTEN

• duurzame kwaliteit • perfecte uitvoering van speciale en exclusieve modellen

TEN

E PAL

FRUITVERPAKKINGSKISTEN

el tn ie

• groot assortiment voor hard- en zachtfruit, voor pit- en steenfruit • ook grote keuze verpakkingskisten voor groenten

Advertentie Jamart_185x132,5_zw/wit.indd 1

KIS

TTE

N

JAMART N.V. Industriezone 7, 3840 Borgloon TEL.: 0032-12-74 10 88 FAX: 0032-12-74 54 59 [email protected]

HAGEL komt HArd AAn

©

Fr u

ite

Met elkaar vangen we al jaren de klappen op

Onderlinge Fruittelers Hagelverzekering Postbus 397, 2700 AJ Zoetermeer, telefoon België 02 - 5026844, www.ofh.nl OFH_20151014_FC_182x128mm_Fructura BE DEF.indd 1


16-10-2015 9:05:05

2015

Ethias Arena Hasselt 27-28-29 november

WINTMOLDERS

BVBA

©

Fr u

ite

el tn ie

uw s

www.tcw.be

+32(industriepark (0)11-707 007| |www.wintmolders.be Lichtenberglaan 2038 | 3800 Sint-Truiden Brustem) | ' 011 707 007 | 7 011 707 107 |

125161M70053

LANDBOUWMACHINES

Sectorvakgroep BB

Arbeidsveiligheid in de tuinbouw in de praktijk!

Aantal ongevallen moet dalen

Tabel. - Overzicht van alle demo-activiteiten ‘Arbeidsveiligheid in de tuinbouw’ Datum telkens van 13–18 uur

Locatie

25 november 2015 9 december 2015 6 januari 2016 20 januari 2016

Proefcentrum Sierteelt, Destelbergen Proefcentrum Fruitteelt, Sint-Truiden Nationale Proeftuin Witloof, Herent Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen, Kruishoutem Proefcentrum Sierteelt, Destelbergen Inagro, Rumbeke - Beitem Inagro, Rumbeke - Beitem Proefcentrum Hoogstraten, Meerle

Sector

el tn ie

De belangrijkste doelstelling van het project is het aantal arbeidsongevallen in de tuinbouwsector te doen dalen. Het absolute aantal ongevallen is het grootst in de tuinbouwsector door het groot aantal mensen dat er werkt. We focussen ons op drie aspecten : bewustmaking van de sector, aandacht voor machineveiligheid en een arbeidsveiligheidsbeleid integreren in de bedrijfsvoering. Een beheersysteem ‘Preventie en Bescherming op het Werk’ op maat van de tuinbouwbedrijven moet de drempel verlagen om arbeidsveiligheid in de bedrijfsvoering te integreren. Dit beheersysteem werd gevalideerd op een tiental representatieve tuinbouwbedrijven en is nu klaar voor gebruik. Daarnaast ontwikkelden we ook ondersteunend en sensibiliserend materiaal. Na anderhalf jaar werken ‘achter de schermen’ zijn we nu klaar om het resultaat voor te stellen op de demo-activiteiten.

uw s

Het aantal dodelijke en ernstige arbeidsongevallen in de tuinbouwsector moet naar beneden. Dat is het uitgangspunt van het ADLO-demoproject ‘Arbeidsveiligheid in de tuinbouw’, dat op 1 maart 2014 van start is gegaan. Het project wordt uitgevoerd door Boerenbond, IDEWE en ILVO en gesteund door de Vlaamse overheid. Na heel wat voorbereidend werk, is het nu tijd voor actie ! Via 9 demo-momenten willen we de sector kennis laten maken met het ontwikkelde materiaal dat hen op weg moet zetten naar een veiliger bedrijf.

27 januari 2016 3 februari 2016 5 februari 2016 17 februari 2016

Fr u

ite

voor tuinbouw aangepaste beheersysteem. Je krijgt tijdens deze sessie ook de ruggengraat van dit beheersysteem mee naar huis, zodat je kan starten met een gestructureerde aanpak van Welzijn op het werk.

Eerst een theoretische basis

©

Al sinds 1996 bestaat de wet voor Welzijn op het werk. Deze geldt voor alle werkgevers, dus ook voor tuinders. Om je kennis te laten maken met de veiligheidswetgeving én de veiligheid op jouw bedrijf te verbeteren, nodigen we je uit op één van onze demodagen ‘Arbeidsveiligheid’. We organiseren in totaal 9 demo-momenten, die telkens een halve dag in beslag nemen en plaatsvinden op verschillende locaties in Vlaanderen. We starten met een theoretisch gedeelte waarin je kennis maakt met de wetgeving en leert werken met het


Dan de praktijk

Na de theoretische toelichting gaan we aan de slag in drie workshops waarbij we meer gaan kijken naar de praktische toepassing van enkele aspecten van het beheersysteem. Aangezien meer dan 40 procent van alle dodelijke ongevallen die gebeuren op landen tuinbouwbedrijven te wijten zijn aan het gebruik van machines, zal de eerste workshops hier op focussen. We zullen niet alleen de aanwezige machines beoordelen op hun veiligheid, maar ook de administratieve kant bekijken zoals indienststellingsverslagen, conformiteitsonderzoeken en instructiekaarten. De tweede workshop reikt tips en tricks aan voor een goed onthaalbeleid voor nieuwe medewerkers, rekening houdende met een vaak voorkomende taalbarrière. Tijdens het project

Tuinaanleg Hard- en kleinfruit Witloof Openlucht groenten en glasgroenten Sierteelt algemeen en boomkwekerij Openluchtgroenten Glasgroenten, witloof en champignons Glasgroenten en aardbeien

werden filmpjes gemaakt die gebruikt kunnen worden om nieuwe werknemers algemene veiligheidsinformatie mee te geven. Deze filmpjes zijn bruikbaar voor alle nationaliteiten op je bedrijf. Ook het gebruik van pictogrammen is een taalbarrière overschrijdend communicatiemiddel. Tot slot willen we in de derde workshop ook aandacht besteden aan noodsituaties, hoe je hiermee omgaat en welke instructies je hiervoor aan je personeel geeft. De demo-activiteit voor hard- en zachtfruit vindt plaats op woensdag 9 december 2015 van 13 tot 18 uur in pcfruit. Ben je geïnteresseerd ? Schrijf je dan zeker tijdig in via [email protected] of bel naar Johan Paredis op het nummer 011-30 37 00. Past deze datum niet of is dit te ver uit je buurt ? Een overzicht van alle data en locaties vind je in de tabel. Leen Jolling Boerenbond

Lerend netwerk ‘Innovatieve arbeidsorganisatie’

uw s

Denk na over jouw bedrijf in het lerend netwerk ‘Innovatieve arbeidsorganisatie’. Heel vaak worstelen tuinders met gelijkaardige problemen wat betreft het omgaan en het motiveren van personeel, maar benaderen ze deze problemen elk op hun eigen manier. Met het lerend netwerk rond innovatieve arbeidsorganisatie worden de ervaringen van verschillende bedrijfsleiders rond een probleem besproken, waardoor er nieuwe inzichten, oplossingen of werkwijzen ontstaan.

Bezoek ons op Fructura!

el tn ie

De Boerenbondstand staat in het teken van veiligheid op het bedrijf.

Vrijdag 27 november gaat de vijfde editie van de beurs Fructura van start in de Ethias Arena in Hasselt. Ook Boerenbond is dit jaar weer van de partij.

Aandacht voor Arbeidsveiligheid

en hoe win je in efficiëntie ? Dit kan je leren! Daarom organiseert Boerenbond een lerend netwerk, waarin een tiental tuinders gedurende acht sessies intensief begeleid worden in dit ontwikkelingsproces. Neem deel aan deze sessies en leer hoe je jouw bedrijf slagkrachtiger kan maken en tegelijkertijd de betrokkenheid van je werknemers kan verhogen. Dit najaar zal er een lerend netwerk opgestart worden in de regio Limburg. De sessies vinden plaats op 17 november, 1 en 15 december, 5 en 19 januari, 2 en 16 februari en 1 maart. Telkens van 18–22 uur. De sessies vinden plaats op de deelHoe werkt een lerend netwerk ? nemende bedrijven. In het lerend netwerk werken we Kostprijs : gratis gedurende 8 gemeenschappelijke Info en inschrijving: johan.paredis@ werksessies van telkens 4 uur rond boerenbond.be of tel. 011-30 37 00. verschillende thema’s in de innovaDeze activiteit kadert in de initiatieven tieve arbeidsorganisatie. De inhou- ter ondersteuning van de Limburgse delijke opleiding wordt afgewisseld economie in het SALK-project. met ideeën over onder andere visie en strategie, competentiemanagement, Leen Jolling bedrijfsorganisatie … Met elke deelBoerenbond nemer wordt op voorhand overlopen wat zijn uitdagingen en vraagstukken zijn voor zijn bedrijf, zodat we dit mee kunnen nemen in de sessies. In dit lerend netwerk wordt eveneens de focus gelegd op het aansturen en motiveren van seizoenspersoneel. Een lerend netwerk zet je als deelnemer aan het nadenken over je eigen bedrijf en hoe je tot verbetering gestimuleerd kan worden. Je wordt als bedrijfsleider uitgedaagd om actief na te denken over je bedrijf, over de organisatie van het werk, over het motiveren van je werknemers, over de toekomst… Je leert welke keuzes je zelf kan maken om de betrokkenheid van je werknemers en de effectiviteit van je organisatie te verhogen. In het lerend netwerk staat dialoog centraal en is kennisdeling een kwestie van geven en nemen.

Fr u

ite

Dit jaar staat de Boerenbondstand in het teken van arbeidsveiligheid. Een thema dat de voorbije jaren steeds meer de kop opsteekt en dat de nodige aandacht vraagt. Op onze fruitteeltbedrijven worden er heel wat personen tewerkgesteld, die in aanraking komen met machines. Wanneer deze een potentieel gevaar kunnen inhouden, is de aandacht voor arbeidsveiligheid geen overbodige luxe. Gebruik daarom pictogrammen, geef duidelijke instructies en maak afspraken rond veiligheid met je personeel.

Wat houdt een lerend netwerk in ?

Boerenbond, standplaats 310

©

Kom de nieuwe filmpjes rond arbeidsveiligheid, die je kan gebruiken om algemene veiligheidstips mee te geven aan je personeel, bekijken en neem enkele pictogrammen mee naar huis om de veiligheid op je bedrijf te verhogen. Onze Boerenbondstand, ingekleed in het thema rond veiligheid, vind je terug op standplaats 310. We verwelkomen je graag. Leen Jolling Boerenbond

Doe mee ! Een goede arbeidsorganisatie vormt de basis voor een rendabel tuinbouwbedrijf. Maar hoe begin je er aan? Hoe verhoog je de kwaliteit van je werknemers Fruitteeltnieuws 21-22 - 13 november 2015 •

53

Studiekring en agenda Voor oud-leerlingen, hard- en zachtfruittelers Scholengroep Onze-Lieve-Vrouw Tuinbouwschool Diestersteenweg 146 3800 Sint-Truiden Tel: 011-59 01 10 GSM 0498-93 78 98 Fax: 011-59 01 11 E-mail : [email protected] Website : www.stugu.be

VORMING

appel, peer, kleinfruit en wijndruiven

el tn ie

De vzw ‘Studiekring Guvelingen’ nodigt alle geïnteresseerden uit op de snoeidemonstratie voor appel, peer, kleinfruit en wijndruiven in de aanplantingen van de SOLV Tuinbouwschool, Diestersteenweg 146 in SintTruiden op vrijdag 20 november 2015 om 14 uur. een kwaliteitsbepalende factor in het wijnmakersproces. In de wijngaard van de SOLV Tuinbouwschool demonstreert hij zijn snoeiprincipes (meer info p. 30).

Prof. Houben tijdens de zomersnoei.

Kliksnoei peer

17 november 2015 : Lerend netwerk ‘Innovatieve arbeidsorganisatie’, Boerenbond. Info op pagina 53. 20 november 2015: Snoeidemonstratie Studiekring Guvelingen. Info op deze pagina en pagina 42. 26 november 2015 : Snoeinamiddag pcfruit - PPS. Info op pagina 48. 27 november 2015 : Jaarvergadering Fruitteeltnieuws - opening Fructura. Info op pagina 26. 27 november 2015: Thema-namiddag Aardbeien, pcfruit. Info op pagina 48. 1 december 2015 : Lerend netwerk ‘Innovatieve arbeidsorganisatie’, Boerenbond. Info op pagina 53. 9 december 2015 : Demo-activiteit ‘Arbeidsveiligheid in de tuinbouw’. Proefcentrum Fruitteelt. Meer info pagina 52. 15 december 2015 : Lerend netwerk ‘Innovatieve arbeidsorganisatie’, Boerenbond. Info op pagina 53. 15 december 2015: Workshop ‘Biofilter bouwen’, pcfruit. Meer info pagina 38.

uw s

Snoeidemonstratie

Agenda

Fr u

ite

Vorig jaar werd de kliksnoei bij peer gedemonstreerd op het fruitbedrijf van Wim Martens. De eendagsreis van Studiekring Guvelingen stond eveneens in het teken van de kliksnoei om het resultaat achterna te beoordelen. In Fruitteeltnieuws nr 18 en in dit nummer werden de theoretische achtergronden en principes onder de titel ‘De kliksnoei achterna, deel 1 en 2’ weergegeven. In de aanplantingen van de SOLV Tuinbouwschool demonstreert Jos de Wit deze snoei in verschillende opkweeksystemen. (meer info p. 42)

Theoretische voorbeschouwingen door Jos de Wit, adviesbureau Fruitconsult. Voorafgaand aan de praktische snoei bespreekt Jos de Wit enkele algemene voorbeschouwingen. De snoei gebeurt in functie van de bloemknopvorming en het klimaat in het afgelopen jaar. Jos de Wit heeft heel wat bedrijven gezien in Nederland en België. Zijn ervaringen wil hij graag met je delen.

Snoei wijndruiven

©

De wijnbouwteelt kent een sterke opmars in België. Ook de SOLV Tuinbouwschool en Studiekring Guvelingen investeerden enkele jaren geleden in een druivenwijngaard. Wijnbouwer Ghislain Houben staat open voor het doorgeven van zijn kennis want hij beseft maar al te goed dat het slagen van de wijnbouwteelt van vele factoren afhangt. Zoals de jaarlijks weerkerende teelttechnieken in functie van de vinificatie. Zo is de winter- en zomersnoei


Praktische snoeidemonstratie • De kliksnoei bij peer door Jos de Wit, adviesbureau Fruitconsult • Gangbare snoei appel en peer door Bart Picard, onafhankelijke voorlichter binnen pcfruit, Diensten aan Telers • Snoei kleinfruit door Willy Claesen, bestuurslid Studiekring Guvelingen • Snoei wijndruiven door prof. Ghislain Houben van wijndomein Hoenshof, Hoepertingen • Demonstratie elektrische snoeischaren: enkele firma’s demonstreren ook de elektrische snoeischaren. Cafetaria Na de snoeidemonstratie is er de mogelijkheid om na te praten in de Stugutent. Naast de Stugu-Tripel kan je er ook genieten van een Belgische wijn van wijndomein Hoenshof. n

BEURZEN

27-29 november 2015 : Fructura 2015, professionele vakbeurs voor de fruitteler, Ethias Arena Hasselt, www. fructura.be. 3-5 februari 2016: Fruit Logistica 2016 in de Messe in Berlijn (Duitsland). www.fruitlogistica.de.

uw s

Plukt u de vruchten van onze energie?

el tn ie

Wij verlichten graag uw factuur!

Sterk besparen op energiekosten. Onafhankelijker

zijn

van

de

©

Fr u

ite

energiemarkt. Dat leveren LEDverlichting en zonnepanelen van Intellisol u op. Net als onze andere producten en diensten overigens. It’s all in the mix! U mag rekenen op betrouwbaarheid, ervaring en A-kwaliteit in product én ontwerp.

Informeer tijdens Fructura 2015 naar de gratis lichten solarstudie. U vindt ons op stand

221

www.intellisol.be Maastrichtersteenweg 163a, Maaseik Tel. 089 355 300 | [email protected]

©

Fr u

ite

el tn ie

uw s

Alles voor fruitteelt en landbouw!

Fruiteeltnieuws FRUCTURA Pitfruit Fruitteelt nieuws. Aardbeien BERICHTEN UIT WETENSCHAP EN PRAKTIJK. Pitfruit

Recommend Documents