Fraudedetectie bij de koffieautomaat Waar maak jij je zorgen over? A.F. de Wild PhD Lector gedragseconomie V. Versluis B Ec Docent-onderzoeker gedragseconomie
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Arie F. de Wild PhD •
Lector gedragseconomie
•
Gepromoveerd op het proefschrift ‘Unraveling Risk Appetite’
Vincent Versluis B Ec •
Onderzoeker gedragseconomie
•
Docent risicomanagement
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Gedrag is de alfa en de omega van fraude
• Snel en langzaam denken • De feiten bestaan al, maar we vinden ze te laat • De eerlijke waarheid over oneerlijkheid • Babbelen met de juiste persoon op de juiste plek • Studenten babbelen met studenten • Niet alleen studenten doen het • Frauduleuze verhalen helpen gedrag beheersen • Babbelen leidt tot discussie Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Snel en langzaam denken • Gedragseconomie bestudeert de psychologische effecten op economische keuzes • Het reflectieve systeem kost veel energie en beslist traag en logisch • • •
Werkt goed voor ongewone taken Rationaliseert acties van het automatische systeem Raakt snel uitgeput en delegeert naar het automatische systeem
• Het automatisch systeem kost weinig energie en beslist snel en emotioneel • • •
Werkt goed voor routinematig werken Gebruikt vuistregels om beslissingen gemakkelijker te maken Draait continu door Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
De feiten bestaan al, maar we vinden ze te laat • Integriteit (Van Dale): • •
“Onschendbaarheid. Eerlijkheid, onkreukbaarheid.” Verkeerde voorbeelden bij Volkswagen, Russische atletiekbond, Sepp Blatter •
Het risico is verlies van imago
• Het is lastig de stilte te horen met al het lawaai •
Inspectie van het Onderwijs (2015) over studiejaar 2012/2013 • •
“Het beperkte aantal fraudegevallen bij grote aantallen studenten is opmerkelijk.” 1 op de 4 examencommissies heeft geen fraudegevallen geconstateerd
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
De eerlijke waarheid over oneerlijkheid (Ariely) •
“Recognizing our shortcomings is a crucial first step on the path to making better decisions, creating better societies, and fixing our institutions.”
•
“Human beings are inherently social and trusting animals.”
•
“When given the opportunity, many honest people will cheat.”
•
“We found that knowing that others will benefit from our actions does indeed motivate people to cheat more.”
•
“The more cashless our society becomes, the more our moral compass slips.” Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Babbelen met de juiste persoon • Imagoverlies betekent waardeverlies van aandelen (of diploma’s) • Ter voorkoming van imagoverlies moeten de feiten gevonden worden... ...maar een methodiek was hier nog niet voor • Verstopte feiten kunnen we vinden (Milton, 2010) • Informeel verzamelen, dus vrijblijvend en aangename atmosfeer • • • •
Peer-to-peer omzeilt hiërarchie Bekende omgeving schept vertrouwen Geen directe vastlegging van babbels, wel achteraf Eigenlijk zien we wel waar het schip strand
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Studenten babbelen met studenten • Hoe wordt er op Hogeschool Rotterdam gefraudeerd met tentamens? • Een paar minuten babbelen bij de koffieautomaat • • • •
‘Waar maak je je hier zorgen over?’ ‘Wat vindt jij hier nou gek?’ ‘Waar zou je je voor schamen als het uitkomt?’ ‘Wat heb jij gezien dat echt niet kan?’
• 297 babbels met anonieme studenten • 5 minuten per babbel
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Niet alleen studenten doen het • 152 frauduleuze verhalen • Docenten maken het makkelijker te frauderen • • •
Exacte inhoud van het tentamen is gegeven Plagiaatcontrole wordt niet gedaan Niet gemaakt werk wordt becijferd
• Surveillanten scheppen ook de mogelijkheid te frauderen • • •
Slapen tijdens het tentamen Hulp bij het beantwoorden van een vraag Fraudesituatie wordt genegeerd
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Frauduleuze verhalen helpen gedrag beheersen • Het doel is imagobehoud voor HR, waardebehoud voor diploma’s • Beheersmaatregelen formuleren voor risicomanagement • • • • • •
Harde maatregelen Surveillanten om surveillanten te controleren Opdrachten digitaal inleveren en automatisch controleren op plagiaat Zachte maatregelen Studenten- en docenteneed afleggen Presteren op de juiste tijdstippen
• Bij een financiële onderneming is dit uitgevoerd onder werknemers •
Ook hier worden risico’s specifieker beschreven
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Babbelen leidt tot discussie Stellingen Het publiceren van frauduleuze handelingen stimuleert fraude. Deze methode levert alleen ‘van horen zeggen’ en dus geen bruikbare informatie. Het gebruiken van deze informele informatie is ethisch niet verantwoord. Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Contactgegevens Arie F. de Wild PhD Lector gedragseconomie Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap Hogeschool Rotterdam
[email protected] Vincent Versluis B Ec Onderzoeker Gedragseconomie Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap Hogeschool Rotterdam
[email protected]
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap Innovatiefondernemerschap.hr.nl @KenniscentrumIO Facebook.nl/KenniscentrumIO Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap
