Francies Van Gijzeghem, projectleider Bio Energie platform ODE-Vlaanderen vzw

Francies Van Gijzeghem, projectleider Bio Energie platform ODE-Vlaanderen vzw www.ode.be

INHOUD HERNIEUWBARE ENERGIE HOUT – een grondstof in transitie Waarom doen we e ‘t? Hoe doen we ‘t? en waarom..

Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

2

1.1 Vergeet me nietjes T∞ Malediven tegen 2100 onder water Noordpool binnen 10jr. bevaarbaar prof. P. Wadhams Cambridge

Oilspill g golf van Mexico 80kton Oppervlak = Vlaanderen Biodiversiteit diepzee !! Duurzaamheidscriteria fossiel?


3

1.2 BIO-ENERGIE - transitie 41% van alle wereld elektriciteit is kolen (2009) US verbruik 1,17 billion ton – China 22,38 38 billion ton

politiek

Vlaanderen doelstelling 2020 import biomassa 5 mio ton 2008 -46 mio ton fossiele fuels

HEProd.

IEA: mr Tanaka; Fossil-fuel subsidies amounted to $312 billion in 2009. “Getting the prices right, by eliminating fossil-fuel subsidies, is the single most effective measure to cut energy demand in countries where they yp persist,, while bringing g g other immediate economic benefits”. Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

4

1.3 TRANSITIE HEB 2050: 100% HEB

A lack of ambition in the Copenhagen Accord pledges has increased our estimated cost of reaching the 2°C goal by $1 trillion and undoubtedly made it less likely that the goal will actually be achieved. IEA: 9XI2010

 voor 1850: biomassa + wind + water + dierlijke kracht  20ste eeuw = fossiel tijdperk; 21ste eeuw = hernieuwbaar Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

5

2.1 Aanpak en visie ODE BE-p  De beste kWh is deze die we niet verbruiken, REG!  Zoveel als mogelijk energieproductie op basis van HEB (alle vormen) ipv fossiel (potentieel 15% ODE/EDORA)  Maximaal E-productie op basis van biomassa uit Vlaanderen zoniet import van duurzame biomassa  Aandachtspunten:  Evenwichtige en geïntegreerde projecten hebben een toegevoegde waarde op het net – decentraal E+W  Kwalitatieve energielevering door respecteren van de technische voorwaarden (technisch en ecologisch)  “level-playing” field met fossiel  Onderbouwde keuze tussen materiaal-energie toepassing  Communicatie extern en overleg met stakeholders! Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

6

2.2 De weg vooruit volgens ODE BE-p .  We moeten onze levensstijl aanpassen alsook onze manier van werken!


7

2.3. Beleidskader Vlaams Beleid BELGIE: EU-DOELSTELLINGEN  EU Richtlijn Hernieuwbare energie, 23 april 2009 doelstellingen g voor 2020:        

Bindende nationale algemene streefcijfers Nationaal actieplan hernieuwbare energie(NREAP) Statistische overdrachten, overdrachten gezamenlijke projecten Vereenvoudiging administratieve procedures en regelgeving Informatie en opleiding Garanties van oorsprong Toegang tot netwerken Duurzaamheid biomassa.

 België: 13% aandeel finaal eindgebruik 2020  Indicatieve tussendoelstellingen  Sectorale verdeling (elektriciteit, warmte en transport) Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

8

2.4 Vlaams beleid groene stroom CIJFERS GROENE STROOM Groenestroomproductie 2010: 2 700 695 MWh (in uitgereikte GSC)

Evolutie van g groenestroomproductie p in Vlaanderen (GWh ( ) Bron: VREG Marktrapport 2010-3 Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

9

2.5 Belgische doelstellingen en prognose


10

2.6 Vlaams beleid groene stroom ACTIEPLAN GROENE STROOM  Vlaams Actieplan Groene Stroom  om potentieel aan groene stroom tegen 2010 te realiseren: knelpunten wegwerken – hout mededeling 2008-01 VREG  8 juli 2005: Vlaams actieplan met maatregelen tegen eind 2020  voortgangsrapporten Vlaams Actieplan Groene Stroom in juli 2006, 2008 en 2009 zie website VREG


11

Typische installatie

BIOGAS


12

2.7 Biomassa beschikbaarheid  Biomassa = alle organische producten die groeien op aarde  Welke stromen?  Afvalproducten geschat tot 4 mio ton maar natte OBA  Huishoudelijk afval = GFT + restafval in AVI met energierecuperatie ex groenafval  Houtachtigen: recyclagehout + beheershout bossen alles bij elkaar maximum 2mio ton+ import  Geteelde biomassa : vandaag voornamelijk KOH


13

2.8 BIOMASSA er is genoeg!!


14

2.9 INVOER

1/04/2011


15 15

2.10 duurzaamheidscriteria Lokale impulsen 35% verantwoord hout tegen 2018 Brussel – Batibouw – 1 maart 2011 Op 1 maart 2011 ondertekende Minister voor Leefmilieu Dhr Magnette en diverse organisaties uit de Belgische houtsector een sectoraal akkoord ter verhoging van het aanbod houtproducten uit duurzaam beheerde bossen. In het akkoord worden naast het vergroten van het marktaandeel kt d l gelabeld l b ld h houtt ttott tten minste i t 35% iin 2018 ook criteria opgenomen omtrent verdere bekendmaking van duurzaamheidslabels. Ongetwijfeld zal dit een belangrijke stimulans bieden voor het verder vergroten van het aanbod FSC gelabelde producten en leiden tot een beter begrip van ‘hout hout uit duurzaam bosbeheer’ bosbeheer . Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

16

2.11EU impuls rationalisering grondstoffen


17

2.12 Kritische grondstoffen


18

2.13 MATERIAAL versus ENERGIE (1) zuiverheid

 Bijkomende aspecten;    

Emissies! Lucht.. Kostprijs Economie Het g gaat om CO2

houtverbranding recyclage

Groencompostering GFT vergisting

100% Karton storten

Verbranden HRA

Energie-inhoud Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

19

2.14 MATERIAAL versus ENERGIE (2)  Vergelijking tussen de verschillende technieken


20

2.15 Factoren in het beleid Aspecten:  Kwaliteit – verontreinigd of zuiver  Energie-inhoud – droog of nat.. Wortels..  Geschiktheid als g grondstof – in functie van de toepassing vb meubels, houtstof/composiet  Marktwerking – vraag en aanbod  Stu(o)rende wetgeving – groene stroom – groene warmte - milieuheffing Restproducten:  Assen van verbranding = secundaire grondstof met gebruikscertificaat (vb als meststof)  Emissies ; fijn stof, dioxines, LCP, NEC Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

21

2.16 BIOMASSA-cyclus (1) “more than meets the eye” y  IEA task 31 – biomass production for Energy from sustainable forestry

Fotosynthese fixeert jaarlijks 100 Gt-C waarvan 0,1% biomassa wordt Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

22

2.17Een boom is meer dan meubelplanken  Echte bomen versus emotionele-bomen   Spruce 30jr: blad; 12m% - levende takken; 17m% - dode takken; 2,5m% - stam; 68,5m% IEAtask31


23

2.18 Aandachtspunten bij de inzet van hout  De vlucht naar hout als brandstof mag geen korte termijnvisie zijn!  Energiewinning, grondstofkeuze en materiaalrecyclage… y g aanpak p onderbouwen en structureren  Kwaliteitslabels zijn noodzakelijk! Bestaand: FSC Internationaal, Internationaal PEFC Duitsland en PEFC Finland

 Eerst biomassapotentieel in Vlaanderen aanboren en pas dan importeren.. (zorgt voor lokale kadering, technologieontwikkeling en kennisverwerving)


24

2.19 Tegen biomassa – voor fossiel ?  Import p fossiele brandstoffen 2007 in B  Olie 36,6 mio ton  Steenkool 7,4 mio ton  Aardgas 13,7 mio ton

 Staal 2007:


25

2.20 Broeikasgasbalans KOH Onder ideale & ongelimiteerde omstandigheden =  irrigatie  geen licht limitatie  ongelimiteerde nutriënten beschikbaarheid KOH verwijdert max ± 35 ton CO2 equivalent ha-1 jaar1 uit atmosfeer (tov steenkool)!! Simulatie experiment met POP/EUROFACE plantage, Italië, 1999-2004; Liberloo et al. 2010


26

2.21 Impuls KOH: beheer houtkanten? Achterstallig beheer houtkanten: kilometers h tk t onbeheerd houtkanten b h d Houtkanten belangrijk als:  Klein Kl i landschapselement, l d h l t cultuurhistorisch lt hi t i h  Thuishaven voor verschillende vogels, kleine zoogdieren, di iinsecten t  Groene corridor


27

VOORSTELLEN BELEID  Goeie mix van instrumenten/technieken  Bio-afval Bio afval / biomassa is een lokaal gegeven – decentrale eenheden ipv grote centrale verwerking  Bio-afval/biomassa heeft uniek potentieel door de mogelijkheid g j van èn energieproductie g p èn materiaalrecyclage te bieden, dit vergt verder onderzoek (zie materiaal vs energie)  Bio-afval/biomassa verdient een specifieke ondersteuning in vergelijking met andere HEB vanwege stockeerbaarheid t k b h id en “b “base-load” l d” Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

28

Besluit TRANSITIE HERNIEUWBARE ENERGIE 2050: 100% HEB

 voor 1850: biomassa + wind + water + dierlijke kracht  20ste eeuw = fossiel tijdperk; 21ste eeuw = hernieuwbaar Hernieuwbare energie HOUT – INVERDE 1 april 2011

29

referenties  Fraunhofer ISI, under contract to the European Commission (contract N° - CE-0279977/00-34), as well as by Bio Intelligence ( (contract t t N°N° ENV.G.4/FRA/2008/0112) ENV G 4/FRA/2008/0112)  http://www.whrc.org  www.ieabcc.nl  http://www.vt.tuwien.ac.at/biobib/  www.vreg.be  www.emis.vito.be  www.eea.europa.eu  http://ec.europe.eu  www.ieabioenergytask31.org www ieabioenergytask31 org  www.energiesparen.be  Ovam – Serv www.aspo.be


30

Vragen ?

 [email protected] francies@ode be  0473 / 813 183


31

Francies Van Gijzeghem, projectleider Bio Energie platform ODE-Vlaanderen vzw

Recommend Documents