Duurzame energie uit bio-massa Toelichting bij Gebiedsvisie Alblasserwaard-Vijfherenlanden
Datum:
17 december 2009
Locatie:
Noordeloos
Van:
Teun Biemond
Voor:
Gebiedsplatform
Kenmerk:
091211 albl tb gebiedsvisie
Opbouw • • • • • •
Kansen Introductie Kader gebiedsvisie Overview (duurzame) bio-energie Aanbevelingen Discussiepunten
2/[…]
Kansen • Rundveemest voor semi-locale vergisters • Overschotmest: mestscheiding • Hout voor verwarming (vergassing) – Grienden, elzen, knotwilgen – Erfbeplanting, geriefbosjes, snoeihout
• Hooi voor verbranding, pyrolyse, vergassing – Natuurgebieden, bermen
• Niet bio-massa, wel perspectiefvol: – Stal- en schuurdaken: zonne-energie
3/[…]
Introductie • Coöperatie Agrimaco U.A. – Coöperatie: vereniging met resultaatoogmerk – Agricultural (Risk) Management Consultants • Agrifood complex & stakeholders • Ondernemen is risico & managen • Con-sultant: samen resultaat – U.A.: uitgesloten aansprakelijkheid • Bescherming leden • Voorkoming onderlinge spanningen • Zakelijke duidelijkheid naar contractpartijen
• Uiteindelijk is alles mensenwerk … 4/[…]
5/[…]
Platform of coöperatie: én-én • Platform – – – – –
Hink
Samenbrengen Verbinden Aanmoedigen Inspireren Stimuleren
• Coöperatie
Stap
– Laten groeien – Resultaat gericht
• BV (!)
Sprong
– Risicoscheiding – Winstoogmerk 6/[…]
Voorbeeldtrajecten • • • • • • • •
Composteren pluimveemest Vergister RWZI voor WKK Second opinion Cleanergy, Wanroy Haalbaarheidsonderzoek VBA HTU (Graszaad)hooi als brandstof Biostook … etc. (geothermie, restwarmte, WKK)
7/[…]
Gebied …
8/[…]
… visie
9/[…]
Kader gebiedsvisie biomassa • Toekomstbeeld: magere ambitie … • Schoon vervoer: synergiemogelijkheden tussen biomassa en elektriciteit? • Oprichten biomassa-centrale: – duurzaam gebruik van natuurafval – alle, vooral grote, grondbezitters en terreinbeheerders leveren gegarandeerd =>verplichtingen werken niet stimulerend – centraal geregelde logistiek – grote (!?) afnemers en “alle” bewoners – gebiedsbrede coöperatie (denk integraal)
10/[…]
Overview (duurzame) bio-energie • Dilemma‟s: – – – – –
Integrale energiebalans Mineralen kringloop Organische stof voorziening Voedselproductie … en wat komt er nog meer?
• Denk holistisch, integraal, genuanceerd • Vraag: mag je natuur “oogsten”? Waarom zou je natuur niet gericht mogen beheren met als oogmerk verhoging (maximalisatie) duurzame natuurbrandstof? 11/[…]
Aanbod biomassa natuurafval • Natuur”afval”: – Mest – Bermgras – Snoeiafval
Maar ook biomassa: – – – – –
GFT RWZI-slib Voedselindustrie Horeca, grootkeukens, catering Winkels (> houdbaarheidsdatum)
• En ook verbeterend: – RDF (hoog calorisch afval) 12/[…]
Technieken • Composteren – Goedkoopste waterverdamper – Laagwaardige warmte (<70oC)
• Vergisten – Droog - nat – Mesofiel - thermofiel
• Verbranden – Rookgassen
• Pyrolyse – Olie
• Vergassen 13/[…]
Vergisting • Problemen – Water naar de zee dragen KOST energie => locale grondstoffen én digestaat afzet – Ga niet vergisten wat je kunt verbranden of vergassen
• Perspectiefvol – – – –
Semi-centraal Mestriolering Cascadering (o.a. met compostering) Nabewerking: • 50% loosbaar water • 20% dikke fractie (bollen, akkerbouw, boomteelt) • 30% kunstmestvervanger (locale benutting) 14/[…]
Verbranding / vergassing • Oogst bewust: – Géén natuurafval, maar natuurBRANDSTOF – Boeren en loonwerkers weten wat hooien is – Water verbranden kost energie
• Desnoods voordrogen: – Composteren = bacteriële waterverdamping – Zonne-energie • Op een varkensstal valt 2* zoveel zonne-energie als nodig is om alle water uit de mest te verdampen
15/[…]
Aanbevelingen • Meten = weten: – CFP (Carbon Foot Printing): • Gebied, gemeenten, bedrijven, huishoudens, personen • Groenies (maak prestaties transparant en “verhandelbaar”): – VER (Vrijwillig Emissie Recht) – Kadobon, waardecheque, www.groenies.nl • Label je producten met de CFP (onderscheid je, meerwaarde) • Z.s.m. nulmeting om verbetering tot waarde te kunnen brengen!
16/[…]
Aanbevelingen (vervolg) • Pas op voor grootschalige plannen (theorie) – Think big, act small – Think global, act local – Kleinschaligheid is misschien minder egostrelend, maar werkt wel
• Energie & water: vijanden – Droog, droog, droog, droog, …!
• Vergassing: – Hout – Droge biomassa – Afval
17/[…]
Aanbevelingen (slot) • Organiseer (platform => regio & gemeenten) – Puur private verduurzaming is illusie
• Analyseer – Breng mogelijkheden in beeld: feitelijk, nuchter
• • • • •
Prioriteer (DKBA) Meet (CFP) Monitor Evalueer Communiceer – Duurzaamheid jaarverslag – GRI 18/[…]
Integreer • Duurzaamheid > CO2 –
Duurzaamheidswiel:
CO2 Mineralen (P)
Sociaal Water (zoet)
• Triple P:
Landschap
– People Dierwelzijn – Planet – Profit: het moet wel rond te rekenen zijn (maar er zijn voldoende voorbeelden
19/3
Zet de knop om • Waardebesef: – – – –
Natuurafval Biomassa Natuurlijke brandstof Duurzame brandstof
• Effectiviteit hiërarchie: – – – –
Techniek (pas op voor de … technocraat) Concept (integreer) Systeem (doe) Gedrag (verspil niet
• Gedragsverandering vereist urgent besef van noodzaak, „real need‟ 20/[…]
21/[…]
22/[…]
Reductiemogelijkheden fossiel, IEA
23/[…]
24/[…]