Stads Bestuurs Centrum
Kadernota 2005 - bijlagen
0)
o o CNI
(D O C 0 •ö CO
fl>
o A c O)
to
0) D) O
(O 0)
0) O)
v
>.
r
^
Bijlage 1
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
Kadernota 2005: exploitatie
actieplan communicatie
de claim wordt onderkend maar de raad wordt gevraagd om, gelet op de benarde budgettaire situatie, naar alternatieve dekking te zoeken.
festival- en evenementenbeleid (subsidiebudget voor evenementen; vulling Vrtaliteitsfonds)
450 herijkt MJP gehonoreerd
Internationaal muzikaal festival
In de kademota 2006 kan een claim worden ingediend voor een internationaal festival dat richtinggevend circa 2 ton mag kosten. uitgave zal gefinancierd worden ten laste van het rekeningresultaat 2005 gehonoreerd. Verhoging inwonerbijdrage aan de regionale brandweer als gevolg van hogere kosten alarmcentrale door de komst van het nieuwe verbindinasnetwerk C2000.
Blusvoorziening op patrouillevaartuig HD2;
chef milieupolitie (1 fte schaal 11)
10 personeel centrale meldkamer
11 kapitaallast toezichtruimte bij parkeergarage Veemarkt 12 Handhavingsprogramma
160
160
160
160
30
30
30
30
oorspronkelijke claim is gehonoreerd voor 50%; schaal en | bijbehorend bedrag moeten nog van een second opinion worden voorzien. De financiering van de andere 50% kan gebeuren ten laste van de afvalstoffenheffing. Voor 2005 zijn alleen aanloopkosten gehonoreerd. gehonoreerd; alles wat met parkeren samenhangt kan mogelijk gedekt worden uit parkeertarieven (politieke besluitvorming); Daarnaast moet worden overwogen of dit wel 6,31 fte moet zijn. Deel van de taken kan worden uitgevoerd door de onlangs gewitte ID-toezichthouders. 160 is taakstellende hoogte voor dit budget gehonoreerd afgewezen. Mogelijke alternatieve dekking: budget BoWo voor inlopen achterstanden vergunningverlening
131 Kiezen staat vast en handhavingsbeleid BoWo
14 viering bevrijdingsdag 2005 15 subsidie stedenbanden 17 uitbreiding P&O met 3 fte schaal 9 voor 3 jaar
afgewezen; wordt betrokken bij de organisatieontwikkeling
19 Bijdrage Platform Arbeidsmarktbeleid Rijnmond
afgewezen. Bezien moet worden of financiering kan plaatsvinden uit de middelen voor de agenda van de toekomst
co-financiering bijdrage Oranjefonds voor emancipatie allochtone vrouwen beleidsimpuls jeugd: georganiseerd spelen uitgebreid
21 beleidsimpuls jeugd: MDTs in VMBO (staand beleid) 22| beleidsimpuls jeugd: uitbreiding MDTs naar Havo en VWO 23| beleidsimpuls jeugd: uitbreiden signaleringsnetwerk 24 home-start
195
195
195
herijkt MJP afgewezen ten laste van algemene middelen. In het GSBIII convenant dient dit beleidsonderdeel te worden vastgelegd. Voor dit beleidsonderdeel worden derhalve GSB middelen inzetten (BDU fysiek of SIV; betekent herschikking GSB budgetten). De inzet wordt beperkt tot Dordt West. 195 herijkt MJP gehonoreerd
100
100
100
100 herijkt MJP gehonoreerd
67
67
67
53
53
53
100 40 514
100
100
514
40 575
60
60
25 gehandicaptenbeleid 26 voorschoolse periode 27 SIS plus 28 bibliotheek 29 bibliotheek 30 mediabeleid 31 Antillianenbeleid
32 Huiselijk geweld 33 Algemeen Maatschappelijk Werk
34
67 herijkt MJP gehonoreerd; de inzet wordt beperkt tot Dordt West De claim dient op basis hiervan te worden herberekend. gehonoreerd. De financiering van home start wordt gezien in samenhang met de middelen voor de uitbreiding van het signaleringsnetwerk afgewezen. PMs uit het MJP die nu nog niet zijn gehonoreerd worden niet meer ingevuld. afgewezen afgewezen afgewezen. Investering voor de bibliotheek wordt bezien bij de Interimnota. 100 gehonoreerd 40 gehonoreerd 575 herijkt MJP gehonoreerd; bij beschikbaar komen van rijksmiddelen wordt de gemeentelijke inzet op het Antillianenbeleid met het dan beschikbaar gekomen bedrag verminderd. gehonoreerd gehonoreerd
53
KADERNOTA 2005 BIJLAGE 1
(*€1000,-)
34 beheerskosten bij geleidelijke toename aantal theatervoorstellingen 35 CBK: opvangen vervallen prov. Bijdrage 36 CBK: opvangen vervallen rijks Bijdrage 37 Depot 38 ID banen ToBe en popcentrale 39 Bibelot 40 verborgen museum: exploitatielasten Wantijpop
2005
2006
2007
PM
PM
PM
PM
50 308-PM
50 308
50 308
50 308
72
100
PM
PM
100 PM 20 35
100 PM 20 35
42|Legionella 43|CFA en Judoc 1| Areaaluitbreiding l Grondwaterbeheer. beheeriasten
46 Onderhoud markt 47 gladheidbestrijding 48 bluswatervoorziening 49 politiekeurmerk 50 maaien hondenuitlaatvelden 51 cydorama/panoramische foto's
2008 invulling opmerkingen herijkt MJP
51!
41
gehonoreerd starten met investering onder voorbehoud van invoering van het ketentarief, waardoor kostendekkendheid mogelijk wordt. Claim afgewezen gehonoreerd afgewezen gehonoreerd afgewezen afgewezen structurele kosten afgewezen. Betalen vanuit budgetten van sectoren die hiervan profijt hebben. Deze claim is inhoudelijk accoord. Er wordt echter naar alternatieve dekking gezocht. afgewezen afgewezen; kan ten laste van stelpost kapitaallasten groot onderhoud afgewezen; kan ten laste van stelpost kapitaallasten groot onderhoud gehonoreerd; bekeken moet worden of het goedkoper kan.
33 138
138
15
52 kunst in de openbare ruimte 53 handhaving reclamebeleid 54 kapitaallasten verkeersregelinstallaties 55 kapitaallasten bruggen
56 kapitaallasten en beheerkosten van
41
afgewezen gehonoreerd gehonoreerd; De toewijzing voor 2005 wordt verlaagd met een bedrag evenredig aan het moment van oplevering in 2005 gehonoreerd gehonoreerd gehonoreerd mits onderzoek naar dekkingsmogelijkheden uit entreegelden, horecaopbrengsten e.d. niet tot alternatieve dekkingsmogelijkheden leiden. gehonoreerd gehonoreerd
484
138
Deze discussie wordt op een later moment gevoerd.
Schoonhouden Stad voortzetting Antillianen sportproiect Sport, hoe ouder je wordt Recreatief medegebruik buitensportcomplexen
afgewezen als claim ten laste van algemene middelen Dordrecht. Financieren tlv GSB (ISV). Alleen realiseren in Dordt West (= 2 complexen) aangehouden, betreft motie 2 bij begroting 2004
stijging kosten milieudienst
afgewezen. Oplossen binnen totale budget voor milieubeleid in nieuwe nota milieubeleid. gehonoreerd; mate van kostendekkendheid moet worden onderzocht. Claim kan als gevolg hiervan wellicht lager worden. herijkt MJP gehonoreerd
exploitatiekosten fietsenstalling uitvoering Nota Monumentenzorg en 5| Parkeervoorziening Weeskinderendijk [(exploitatielasten) 66 vervanging camera's en beeldschermen centrale bmgbediening 67 Havenbeveiligingswet en Havenafvalplan: 1 fte plus werkbudget 68 Verbetering financieel beheer. 1 fte teamleider Havenadministratie
totaal toegewezen middelen (exclusief PMs en exclusief cofinanciering bijdrage Oranjefonds) waarvan onontkoombare knelpunten en claims waarvan invulling herllkt MJP
herijkt MJP afgewezen. Financieren uit totaalopbrengst parkeren (parkeerfonds of tarieven garages/meters).
112
112
112
112
80
80
80
gehonoreerd gehonoreerd afgewezen
3.987
3.928
3.964
3.886
2.430
2,421
2.457
2.379
1.507
1507
1-507
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
TOELICHTING OP DE INGEDIENDE EXPLOITATIECLAIMS
SBC
1
pensioenvoorziening wethouders Pensioenafspraken van zittende wethouders worden verzekerd middels een pensioenpolis. Voor het voldoen van de premies van deze verzekering wordt structureel budget geclaimd.
Griffie Uitvoering actieplan communicatie Eén van de activiteiten voortvloeiend uit de "Marsroute naar een duale raad" is de uitwerking van een communicatiestrategie voor de raad. Inmiddels zijn de voorbereidingen zover gevorderd, dat het Actieplan raadscommunicatie 2004 "De burger in beeld" via de commissie bestuur en middelen van 30 maart a.s. het bestuurlijke traject in gaat. Verwacht mag worden dat het plan op 6 april a.s. door de gemeenteraad wordt vastgesteld. In het plan wordt voor (samengevat) communicatieadvies, wekelijkse aankondigingen van raads- en commissievergaderingen en een maandelijkse gemeenteraadpagina in de Stem van Dordt een bedrag begroot. Afdelingskosten griffie In 2002 en 2003 is voor de griffie bij gebrek aan ervaringsgegevens een fictief bedrag in de begroting opgenomen voor Afdelingskosten. Daarbij is afgesproken dat de reële kosten over 2003 maatgevend zouden zijn voor volgende jaren. De nu ingediende claim is daarop gebaseerd.
Programma Binnenstad 4
Festival- en evenementenbeleid - subsidiebudget voor evenementen; vulling Vitaliteitfonds) In december 1999 heeft u de nota 'Festival- en Evenementenbeleid in Dordrecht' aangenomen. Voor die tijd was de financiële ondersteuning aan evenementen en festivals verdeeld over de sector Cultuur, PBB en Recreatie & Toerisme. U heeft destijds besloten om een ambitieus beleid te formuleren en daarvoor diverse instrumenten in te zetten. Er kwam één beleid en één verordening. Evenementen zouden meer en betere ondersteuning krijgen via middelen (subsidie) en menskracht (evenementenbureau). Er zou structureel onderzoek gedaan worden en evenementen zouden als dragers meegenomen worden in de stadspromotie. Er kwam een onderscheid in de zogenaamde A, B en C evenementen, gekoppeld aan maximale subsidiebedragen. Voor A-evenementen bedroeg dit € 15.880, voor B-" evenementen was dit € 4.537 en voor C-evenementen € 453. Doelstelling was om te komen
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
tot 5 A-evenementen, 20 B-evenementen en 25 C-evenementen. Het beleid was gericht op de gehele stad. Gevraagd werd om een extra financiële impuls van € 242.775 om dit beleid mogelijk te maken. U heeft besloten om de voeding van dit budget op te nemen in het Vitaliteitfonds. Het Vitaliteitfonds houdt op 31 december 2004 op te bestaan. Het organisatie- en promotiedeel van het fonds is, zoals eerder vermeld, ingebracht in de marketingstrategie. Over het subsidiedeel is nog geen besluit genomen, daarvoor wordt nu aandacht gevraagd. Immers als u een streep zet door het subsidiedeel, dan is er wel beleid maar dan kan dat beleid voor een belangrijk deel niet uitgevoerd worden. Dan is er wel budget voor een Evenementenbureau, maar geen geld voor evenementen. In de nota 'Tussentijdse evaluatie Vitaliteitfonds' zijn de resultaten opgenomen van het gevoerde beleid. Die zijn aanzienlijk. De doelstellingen zijn meer dan behaald. Inmiddels zijn er 4 A + evenementen, 8 A, 30 B en 10 C-evenementen. Festivals en evenementen zijn belangrijk voor zowel een leefbare, als een aantrekkelijke en een unieke stad. Precies de topics uit het Meerjarenbeleidplan. Het heeft een belangrijke lokale, regionale en nationale functie. Dordrecht wil beter scoren op de aantrekkelijkheidindex uit de Atlas voor gemeenten van Nyfer. Continuering van het huidige succesvolle actieve gemeentelijke beleid is daarvoor gewenst. Na de kwantiteit komt het accent meer op een scherpere focus op de unieke stad en haar kernkwaliteiten. Dit betekent dat het subsidiebeleid op een aantal punten aangescherpt kan worden, bijvoorbeeld door scherper te kijken naar het niveau van de evenementen en de bijdrage die het levert aan de kernkwaliteiten van de stad ten opzichte van de financiële steun. Het activiteitenbudget voor de ondersteuning van festivals en evenementen in het Vitaliteitfonds bedraagt € 500.000. Gelet op de huidige financieel- economische tijden lijkt een groei van dit budget niet haalbaar. Voor handhaving van de status quo is een ongeveer gelijkblijvend budget echter noodzakelijk. Internationaal muzikaal festival Ten aanzien van het Belcanto Festival staat in het MJP dat in het 2e kwartaal 2004 besluitvorming zal plaatsvinden over de continuering van het festival. Door het Programmabureau Binnenstad is een evaluatie gemaakt die in maart/april aan B&W wordt aangeboden. Claim kadernota Ter voorbereiding / ontwikkeling van het festival wordt een voorbereidingsbudget geclaimd voor 2005. Daarna gaat het om een PM-claim structureel.
Brandweer Tweede uitrukpost Tweede uStrukpost De bouw van een tweede uitrukpost voor de Brandweer is opgenomen in het kader van de strategische investeringen. Vooralsnog is daar € 4 min. voor geprognosticeerd. Ten aanzien van de personele invulling, die in overeenstemming met de uitgangspunten van het brandweerbeleidsplan zijn opgenomen, wordt gestudeerd op een goedkopere oplossing dan de € 900.000,- die er voor in het plan is opgenomen. Versnelling van de realisatie van de
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
tweede uitrukpost ten opzichte van de planning in het MJP betekent dat middelen voor personeel en beheer eerder beschikbaar zullen moeten komen.
C2000 In 2005 zal het nieuwe verbindingsnetwerk C2000 voor de hulpverleningsdiensten in de regio Zuid-Holland Zuid in gebruik worden genomen. Dit betreft een landelijk project waarvan de kosten onontkoombaar ten laste van de gebruikers zullen worden gebracht. De Regionale Politie Zuid-Holland Zuid heeft op basis van de laatst bekende gegevens een prognose gemaakt van de kosten van de regionale Meldkamer na invoering van het nieuwe verbindingsnetwerk C2000. Deze kosten zijn slechts gedeeltelijk gedekt binnen de begroting van de regionale brandweer ZHZ. Naar verwachting zal C2000 in de loop van 2005 in gebruik komen. De hogere lasten die daaruit voortvloeien komen ook dan pas in 2005. Zoals het er nu naar uit ziet kan met het overschot uit 2004 de hogere lasten in 2005 betaald worden. Vanaf 2006 moeten (regionaal) structurele middelen ter beschikking komen. 8
Blusvoorziening op patrouillevaartuig HD2; kapitaallasten De patrouilleboot HD2 is ruim 40 jaar oud. De huidige uitrusting voldoet niet meer aan de normen van wetgeving terzake veiligheid. De motoren zijn verouderd en moeten worden vervangen. Bij de voorbereiding van de vervanging is in overleg met de Brandweer uitgegaan van een uitrusting inclusief "lichte" blusvoorziening.
Publieksdiensten Chef milieupolitie 1 fte. Schaal 11 De afdeling Toezicht heeft een convenant met de politie Zuid-Holland Zuid waarin de levering van een chef Stadswacht en een chef Milieucontrole door de politie is omschreven. De levering van de chef Milieucontrole is tot uiterlijk 1 januari 2006. Dit is mede afhankelijk van de invoering bestuurlijke boete welke verwacht wordt in 2005. Dit betekent dat er in 2005 een gemeenteambtenaar moet worden aangesteld als chef Milieucontrole. 10
Personeel centrale meldkamer Een aantal ontwikkelingen in het bijzonder de wegsleepverordening 2003 en de invoering van cameratoezicht hebben, zowel bestuurlijk als ambtelijk, geleid tot de wens om een geïntegreerde meldkamer te ontwikkelen. In eerste instantie wordt gedacht aan de parkeergarage Veemarkt. In deze meldkamer t.b.v. de afdeling Toezicht kunnen o.a. de volgende toezichtfuncties worden ondergebracht: pollercentrale; wegsleep betaalloket; servicebalie parkeer; 24uurstoezicht parkeergarages; meldkamer afdeling Toezicht; storingsmeldnummer parkeren op straat; uitvalsbasis garagewacht en cameratoezicht. Voor de dekking van de personeelslasten van deze centrale meldkamer zijn aanvullende middelen nodig aangezien niet alle functies met bestaand personeel kunnen worden ingevuld en dekking van kosten vanuit tarieven niet volledig mogelijk is.
11
Kapitaallast toezichtruimte bij parkeergarage Veemarkt De door het ingenieursbureau geschatte stichtingskosten bedragen €451.200 excl. BTW.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
Bij een afschrijving o.b.v. 40 jaar (o.b.v. BBV richtlijnen) betekent dat een jaarlijkse kapitaallast van zo'n € 30.000,-.
12
Handhgavingsprogramma De gemeenteraad heeft, in het kader van het handhavingsprogramma, besloten dat de kwaliteit en professionaliteit van de gemeentelijke handhaving in 2006 op orde dient te zijn. Afgelopen periode is voor een aantal sectoren/afdelingen extra budget beschikbaar gesteld om dit te bereiken. In 2004 is het handhavingsprogramma uitgebreid tot alle gemeentelijke sectoren en afdelingen. Uit het vastgestelde programma 2004 blijkt dat veel afdelingen van ver komen en de nodige activiteiten vereist zijn om basisprocessen m.b.t. de handhaving op orde te krijgen. In de loop van dit jaar zullen de daarvoor benodigde verbeterplannen worden uitgewerkt en zal in beeld komen welke extra middelen daarvoor beschikbaar dienen te komen.
13
"'Kiezen staat vast" en handhavingsbeleid bouwregelgeving Op dit moment wordt een extern advies over deze notitie afgerond. Vervolgens zal de inhoud met o.a. VROM, Vereniging BWT gemeenten etc. worden besproken en met het bestuur en de politiek. Het project "Kiezen staat vast" is te vergelijken met het Collectieve Kwaliteitsnormering Bouwvergunningen dat op landelijk niveau wordt getest. De implementatie van "Kiezen staat vast" zal gevolgen hebben voor het aantal fte's in verband met een kwaliteitsimpuls van het toetsingsniveau. De consequenties voor de omvang van het capaciteitsbeslag zijn afhankelijk van politiek besluitvorming en zijn derhalve als P.M. opgevoerd. Per 01-01-2005 stelt VROM een wettelijke verplichting in voor het opstellen van het handhavingsbeleid bouwregelgeving. De volgende zaken dienen hierbij in het oog te worden gehouden: risicoanalyse, prioritering, sanctietoepassingen en de consequenties voor de personele capaciteit.
Stafdiensten
14
Viering bevrijdingsdag 2005 Voor de viering van bevrijdingsdag zijn twee verzoeken ingediend bij representatie. Deze verzoeken zijn afgestemd met de burgemeester.
15
Subsidie stedenbanden Vanuit de stichtingen stedenbanden is het verzoek naar voren gekomen om extra geld voor directe steun aan projecten in onze partnersteden te geven, naast het activiteitengeld en de exploitatiesubsidie. Aanleiding van deze claim is het nieuwe subsidieprogramma gemeentelijke samenwerking ontwikkelingslanden van de VNG die de investeringscomponent ernstig beperkt heeft in hoogte en inhoud.
16
ICT-infrastructuur De werkprocessen van de gemeente Dordrecht worden in toenemende mate afhankelijk van ICT voorzieningen. De impact van eventuele uitval van de ICT-voorzieningen nemen dan ook exponentieel toe. Anticiperend op deze ontwikkeling zijn de afgelopen jaren reeds investeringen gedaan op een aantal onderdelen van de ICT-infrastructuur. Voor de komende
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
jaren richt de kwaliteitsverbetering zich op verhoogde garanties voor de beschikbaarheid en de capaciteit voor gegevensverwerking en -opslag in een geïntegreerde ICT-infrastructuur.
17
Uitbreiding P&O voor 3 jaar De afgelopen jaren is het takenpakket van de afdeling P&O uitgebreid als gevolg van nieuwe taken en een herschikking van taken binnen de gemeente. Tevens wordt voor de komende jaren van de afdeling een belangrijke (ondersteunende) bijdrage verwacht bij het realiseren van het innovatietraject en de realisatie van de bezuinigingen.
18
Rampencommunicatie Deze claim betreft de inrichting van het Gemeentelijke Communicatie Centrum bij rampen in de Brandweerkazerne. Het gaat enerzijds om kosten die gemaakt worden voor de inrichting (het leasen van pc's, telefoons, verbindingen, computers, fax, printers e.d.) anderzijds voor een aantal optionele waarschuwingsmiddelen waarvan het College zou moeten beslissen of ze het nodig vindt om die beschikbaar te hebben in het kader van de rampencommunicatie, dan wel om die op regionaal niveau op te pakken. Tevens is er een post opgenomen ten behoeve van de training van de communicatiemedewerkers. Daar was nooit echt budget voor geregeld en bovendien moeten we een aantal mensen een extra training laten volgen met het oog op deelname in de regionale voorlichtingspool.
Sociale Dienst
19
Bijdrage Platform Arbeidsmarktbeleid Rijnmond Is een platform dat van belang kan zijn in het kader van arbeidsmarkt en werkgelegenheidsbeleid. Stimuleert samenwerking op deze gebieden. WKS vindt het belangrijk om deel te (blijven) nemen. Wij hebben hiervoor geen middelen beschikbaar omdat het vanaf 2005 om een structurele bijdrage gaat. Het PAR is als pilotperiode waarbij het Rijk bijdroeg in exploitatiekosten. De rijksbijdrage vervalt vanaf 2005 waarmee de exploitatie volledig bij de gemeente wordt gelegd.
Onderwijs en Welzijn
20
Georganiseerd spelen buiten: Dit onderdeel van de beleidsimpuls jeugd levert de volgende resultaten op: - Kinderen en jongeren kunnen weer buiten spelen, - Kinderen kunnen weer veilig buiten spelen (er is meer sociale controle), - Vermindering van overlast voor bewoners
21
MDT handhaven en uitbreiden: De MDT's in het VMBO (continuering staand beleid) en HAVO/VWO (nieuw beleid) leveren het volgende resultaat: - Alle jongeren snel hulp bieden - Voorkomen wordt dat problemen groter worden
KADERNOTA 2005
-
22
BIJLAGE 1
Jongeren ondersteunen in hun schoolloopbaan Voorkomen voortijdig schoolverlaten Voorkomen dat jongeren hardnekkige problemen krijgen Verminderen aanmeldingen bij Jeugdzorg.
MDT's uitbreiden naar Havo en VWO
Zie 21
23
Uitbreiden signaleringsnetwerk Dit onderdeel van de beleidsimpuls jeugd tenslotte levert op: - Kinderen en jongeren dicht bij huis, in de wijken vroegtijdig hulp bieden Niet alle vragen/ problemen van kinderen en jongeren komen bij het school maatschappelijk werk terecht. In de wijken worden deze wel gezien. - Hulp aan kinderen en jongeren op wijkniveau coördineren. De beleidsimpuls jeugd is oriënterend besproken in het college. Op inhoud was het college het eens. Na de oriënterende bespreking is de beleidsimpuls vervolgens ter besluitvorming aan het college aangeboden d.d. 23 maart.
24
Homestart Doel: Home-start is een programma ter ondersteuning, praktische hulp en vriendschap biedt aan ouders met jongere kinderen. Vrijwilligers die ervaring hebben met opvoeden bieden emotionele en praktische steun aan gezinnen met tenminste een kind van zes jaar en jonger. Ouders geven zelf aan op welke gebieden zij meer steun wensen en hun vragen staan centraal. Home-Start beoogt het zelfvertrouwen van ouders te vergroten en hun sociale relaties te versterken. Home-Start heeft een preventieve werking. Door een goede begeleiding vanuit Home-Start blijft een aantal gezinnen buiten het professionele hulpverleningscircuit. Home-Start werkt met 2 coördinatoren die 16 uur in dienst zijn bij Humanitas. In 2003 zijn er 51 gezinnen begeleid door Home-Start. De gezinnen waren tevreden tot zeer tevreden over de inzet van Home-Start. In 2003 werd er gewerkt met 29 vrijwilligers. Alle vrijwilligers worden ondersteund en begeleid door de coördinatoren. Home-Start is een zeer waardevol en gewaardeerd onderdeel binnen het gehele aanbod rond de opvoedingsondersteuning en de preventie. Home-Start is in 1997 gestart als project. Gezien de positieve resultaten is er voor 2004 een aanvraag ingediend voor structurele subsidie.
25
Gehandicaptenbeleid Het resultaat/product van het, door B&W vastgestelde en door de raads(commissie) geaccordeerde plan van aanpak herijking gehandicaptenbeleid is een raamnota. Aangezien deze raamnota in juli 2005 gepland staat voor behandeling in de raad, kan de in het MJP staande PM-post in principe nog niet ingevuld worden.
26
Voorschoolse periode Zoals in de kadernota van 2002 en 2003 geconstateerd is, is er een structureel tekort van ca. € 300.000 op peuterwerk in de voorschoolse periode. Dit tekort is tot op heden gedekt door het overschot op de kinderopvangmiddelen. Deze dekking vervalt met ingang van 2005 i.v.m. de invoering van de Wet Basisvoorziening Kinderopvang. Prille berekeningen hebben laten zien, dat er mogelijk enige budgettaire ruimte ontstaat in samenhang met de uitname uit het gemeentefonds. Vooralsnog is hier geen enkele zekerheid over. Anderzijds is het met deze wetenschap onzuiver het gehele tekort op te nemen, zeker in relatie met de totale financiële positie. Derhalve nemen we wederom deze post als pm-raming op.
KADERNOTA 2005
27
BIJLAGE 1
SiS plus In 1999 is gestart met een pilot-project School in de Samenleving (SiS) in Wielwijk, Staart en Oud-Krispijn. In 2002 is vervolgens ook een pilot in Crabbehof van start gegaan. Deze pilotprojecten waren bedoeld om in de praktijk knelpunten en voetangels te ontdekken en gaandeweg er een oplossing voor te vinden. Bij een positief resultaat van de pilot-projecten was het de bedoeling het SiS-concept in alle wijken in te voeren. Daarvoor is aanvullend budget nodig.
28
Bibliotheek Dit betreft een eenmalige investering in zelfbedieningsbalies en doelgroepenbeleid ten behoeve van de bibliotheek. Deze claim maakt onderdeel uit van de besluitvorming over de bilbliotheekvisie. Deze investeringsclaim wordt vanwege de beperkte omvang meegenomen bij de afweging van de exploitatieclaims 2004.
29 Bibliotheek Er is in de afgelopen jaren een scheefgroei ontstaan tussen het bibliotheekbudget en het bibliotheeksubsidie door verschillen in de CAO-gevolgen bij de bibliotheek en daarvoor beschikbare compensatie.
30
Mediabeleid Bij het mediabeleid hebben we te maken met tegenvallende inkomsten. Het betreft hier de bijdrage van de kabelabonnees voor de lokale omroep (inning via UPC) en wordt veroorzaakt door afname van het aantal abonnees. De prognose is dat het tekort de komende jaren nog zal toenemen. Onduidelijk is echter in welke mate dit zal zijn.
31
Antillianenbeleid Zoals bekend ontvangt de gemeente tot en met 2004 in het kader van de Rijksbijdrage regeling Antillianenbeleid met 6 andere gemeenten extra middelen om het Jaarprogramma uit te kunnen voeren. Totaal De verplichting die de gemeente hierbij tevens is aangegaan, is het eveneens beschikbaar stellen van gemeentelijke middelen voor een specifiek geformuleerd beleid. Ook dat is gebeurd. Daarnaast heeft de gemeente de verplichting om het beleid te continueren c.q. te implementeren in bestaand beleid. Dordrecht heeft de afgelopen 4 jaar geïnvesteerd in de ontwikkeling en uitvoering van het specifieke Antillianenbeleid. Continuering is noodzakelijk, maar zal met minder middelen totaal (rijk en gemeente) gerealiseerd worden gezien het reeds ingezette traject van implementatie. Wil de gemeente überhaupt nog aanspraak kunnen maken op mogelijke extra middelen die door het Rijk gekoppeld zullen worden aan de uitvoering van het Plan van Aanpak Antilliaanse jongeren, plan Verdonk/juni 2004, dan zal de gemeente zelf ook de urgentie en noodzaak van de voortzetting van haar eigen beleid zichtbaar moeten maken door middel van de inzet van eigen budget. Daarnaast dient ook rekening gehouden te worden met de organisatorische aspecten van de uitvoering van dit beleid (extra ambtelijke inzet/projectleider voor overleg van 7 naar 18 Antillengemeenten, intensiever overleg met het Rijk, overleg met de VNG, regiefunctie binnen gemeente, advisering aan bestuur, financiële controle etc)
32 Huiselijk Geweld In 2002 is gestart met de aanpak van het terugdringen van Huiselijk Geweld in de regio Zuid
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
Holland Zuid. De structurele taken van Huiselijk Geweld worden met ingang van 2005 ondergebracht bij de regio. 33
Algemeen maatschappelijk werk Over de periode 2001 tot en met 2003 is een stimuleringsuitkering verstrekt. In samenhang hiermee hebben we voorzien dat vanaf 2006 tekorten in het budget voor het AMW zullen ontstaan door het wegvallen van een deel van deze rijksbijdrage m.i.v. 2004. In de periode tot medio 2006 kunnen we deze tekorten opvangen vanuit een uit de stimuleringsbijdrage gevormde reserve.
Cultuur
34
Beheerskosten theater bij geleidelijke toename aantal theatervoorstellingen Het college heeft de voorkeur uitgesproken voor nieuwbouw theater op de Stadswerven. De definitieve afweging wordt gemaakt bij de kadernota 2005. Naast de grondexploitatie Stadswerven is ten laste van SI gereserveerd € 20 min. In de voorstellen wordt tevens een groei in het aantal voorstellingen aangegeven. Bij een gefaseerde stijging in de loop de jaren is ook een geleidelijke stijging van de exploitatie aan de orde.
35
Centrum Beeldende Kunst: opvangen vervallen provinciale bijdrage Naast de gemeentelijke bezuinigingen stopt OCW met subsidies voor beeldende kunst en vormgeving en zal de Provincie tot korting of herschikking overgaan. De jaarlijkse Rijksbijdrage voor Beeldende Kunst en Vormgeving (BKV) verdwijnt met ingang van 2005. In het meest gunstige geval komen hier provinciale middelen voor in de plaats die echter niet gebruikt mogen worden voor kunstenaars subsidies en aankopen ten behoeve van de artotheek. Hoe de bijdrage van de provincie aan de kunstuitleen zich ontwikkelt is nog onduidelijk. De kans is groot dat deze komt te vervallen. Gevolgen voor het CBK: Het hoeft verder geen betoog dat de gevolgen voor het CBK desastreus zijn. Bijna het volledige programma van tentoonstellingen, educatie en activiteiten is afhankelijk van de rijks- en provinciale bijdrage. Ook de subsidies aan kunstenaars worden voor de helft uit deze bijdrage gefinancierd. Het is onmogelijk om geld vrij te maken van de gemeentelijke bijdrage omdat deze grotendeels wordt aangewend voor de vaste lasten van het CBK (personeel, gebouw, organisatie, enz.). Concreet betekent dit dat er nauwelijks nog een programma kan worden uitgevoerd en dat de bijdrage aan stedelijke activiteiten naar nul moet worden teruggebracht. Deze bezuinigingen leiden tot zodanig ernstige gevolgen dat gemeentelijke bijdrage noodzakelijk en onontkoombaar is.
36
Centrum Beeldende Kunst: opvangen vervallen rijksbijdrage
Zie 35 37
Depot Bij de investering in een gezamenlijk depot voor Archeologie, Musea en Archief is sprake van extra exploitatielasten waarvoor geen ruimte is binnen de bestaande budgetten.
KADERNOTA 2005
38
BIJLAGE 1
ID banen ToBe en popcentrale Bij de stichting ToBe zijn eind 2003 een 4-tal ID banen gewit, nadat hiervoor toestemming was verleend door de portefeuillehouder. Het witten van deze functies was niet gedaan als het niet strikt noodzakelijk was. Bij de Berckpoort en Popcentrale was het alternatief - het terstond geheel of gedeeltelijk sluiten van deze locatie - onacceptabel. Het betreft 2 functies in het beheer van de Berckepoort, 1 functie op de boekhouding van ToBe, en 1 functie bij de Popcentrale. De Popcentrale heeft één betaalde kracht en draait voor het overige zeven dagen per week op de inzet van vrijwilligers en gesubsidieerde arbeid. In de praktijk is dit tot op heden werkbaar geweest. Maar het wegvallen van gesubsidieerde medewerkers leidt ogenblikkelijk tot het sluiten van de Popcentrale.
39 Bibelot De toekomst van Bibelot maakt onderdeel uit van de discussie over het Energiehuis. Een beperkt aantal voorzieningen zijn uitgevoerd ter overbrugging naar een herhuisvestingsituatie. De professionalisering van de programmering en organisatie vergt een aanzienlijke verhoging aan de exploitatie in de nieuwe situatie.
40
Verborgen museum: exploitatielasten De claim betreft de kosten van personeel en overige exploitatielasten. In de claim zijn geen kapitaallasten meegenomen (strategische investering).
41
Wantijpop/Rainbowpark Het grootste jaarlijkse, zeer succesvolle festival voor pop- en wereldmuziek voor jongeren (én ouderen) waarvoor brede publieke belangstelling bestaat (35.000 bezoekers per jaar), waarvoor de gemeente Dordrecht opdrachtgever is, wordt gefinancierd uit de begroting Cultuur in combinatie met een evenement/festival subsidie. Jaarlijks werd tevens vanuit het cultuurfonds (een reserve binnen de begroting) voor aanvulling gezorgd. Dit cultuurfonds is niet meer toereikend. Een gemeentelijke bijdrage is noodzakelijk. De externe financieringsmogelijkheden staan onder druk o.a. door beperking van tabaksreclame.
42 Legionella bestrijding Schouwburg Kunstmin en andere cultuurgebouwen Naast de voortdurende extra kosten als gevolg van Arbowetgeving en brandpreventie worden thans de maatregelen legionella bestrijding verplicht ter hand genomen. Het is wettelijk verplicht aan preventieve legionella bestrijding te doen. VROM wil het risico op besmetting via zogeheten collectieve leidingwaterinstallaties zo klein mogelijk maken. Een collectieve leidingwaterinstallatie is een installatie waarmee water aan derden beschikbaar wordt gesteld, zoals bijvoorbeeld kranen, wasfonteinen, brandslangen, douchekranen etc. De eigenaar van het gebouw waarin zich een collectieve leidingwaterinstallatie bevindt is hiervoor verantwoordelijk. Tevens wil VROM besmetting voorkomen op plaatsen waar zich aerosoldampen kunnen vormen. Het waterleidingbedrijf is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het water en de leidingen tot aan de hoofdkraan van het gebouw. Schouwburg Kunstmin heeft een risicoanalyse en een beheersplan laten maken en op basis daarvan moeten de nodige maatregelen genomen worden.
43
Centrale Financiële Administratie en Judoc Bij begroting en jaarrekening Cultuur zijn structurele knelpunten aangegeven m.b.t. de financiële administratie en Judoc.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
Stadswerken
44
Areaaluitbreiding en -mutaties: structureel € 483.952,De 1. 2. 3.
areaaluitbreiding voor 2005 is een aanzienlijk bedrag. Hierin zit een aantal posten: Beheer verkeersinstallatie Statenplein: De beheer en onderhoudskosten voor de fontein en de bank. Wijkverkeersplannen: De beheer- en onderhoudskosten tengevolge van de maatregelen duurzaam veilig (wijkverkeersplannen) betreft een aanzienlijke toename van het aantal verkeersborden, busdrempels en het handmatig moeten vegen rondom deze drempels. 4. Openbare tijdsaanduiding: In de areaaluitbreiding voor openbare verlichting zitten kapitaallasten voor het vernieuwen van de tijdsaanduiding Grote Kerk met glasvezelarmaturen (innovatie). Door verscherpte ARBO eisen mag op de huidige manier (met ladders en bootmansstoeltjes) geen onderhoud meer worden gepleegd. Voor de overige openbare tijdsaanduidingen dreigt tengevolge van de verscherpte ARBO-eisen ook een tekort. Hierover wordt in de loop van 2004 gerapporteerd.
45
Grondwaterbeheer: funderingsproblematiek - beheerslasten In de gemeenteraad van 3 februari jl. is besloten om het onderzoek naar de aanpak van grondwateroverlast (funderingsproblematiek) te starten. Hierdoor is een krediet van € 675.000,- beschikbaar gesteld. In het raadsbesluit is aangegeven dat bij de behandeling van de kadernota 2005 een besluit over de investeringskosten genomen zou worden. Dit in de veronderstelling dat het rijk een richtinggevend besluit over de financiering van grondwaterproblemen zou nemen. Het rijk heeft, naar aanleiding van het IBO-rapport inzake financiering van de wateropgave, hier (nog) geen standpunt over ingenomen. Het onderzoek naar de mogelijke verhoging van het grondwaterpeil in 32 gebieden is gestart. Als het onderzoek is afgerond kan eind 2004 gestart worden met de uitvoering van grondwaterpeilverhoging.
46
Onderhoud markt • Onderhoud energiezuilen markt Uit een inspectierapport over de energiezuilen Statenplein en Sarisgang blijkt dat, om voldoende veiligheid te kunnen behouden en om eventuele schadeclaims te voorkomen er minimaal aan de Arbo-regelgeving en/of aan de eisen zoals gesteld in de NEN 3140 voldaan dient te worden. Daarvoor dienen de elektrische installaties en arbeidsmiddelen maandelijks geïnspecteerd te worden door een elektrotechnisch bedrijf en dienen de putranden en afvoeren wekelijks schoongemaakt te worden van vuil en slib om een goede afwatering van regen-/ straatwater te bewerkstelligen. De prioriteit van het goed schoonmaken is evident omdat water en elektra niet samen gaan. Daardoor is controle op deze werkzaamheden noodzakelijk geworden. De kramenzetter zal voorafgaande aan de openingstijden van de vrijdagmarkt de elektrakasten omhoog draaien en controleren op vuil en slib. • Vegen markt Het uitbreiden van de markt op vrijdag brengt extra kosten met zich. De sectoren Stadswerken en Sport & Recreatie hebben na overleg besloten om het schoonmaken van het marktterrein (openbare ruimte) in opdracht van Stadswerken te laten uitvoeren. Het schoon uitlaten door marktkooplieden, conform de marktverordening, blijft een bevoegdheid van de sector Sport & Recreatie. Extra kosten schoonhouden markt: Normaal maakten de reinigers van Netwerk de vrijdagmarkt schoon tussen 13.30 uur en 15.00 uur en gingen daarna huiswaarts. Nu het college besloten heeft dat de markt tot 16.00 uur zal duren, heeft dat tot gevolg dat de markt pas na 16.30 uur schoongemaakt
10
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
kan worden. Dit betekent dat er overuren gemaakt moet worden door Netwerk. Dit brengt meerkosten met zich mee. Daarnaast worden meerkosten veroorzaakt doordat de markt in september 2002 is overgegaan van de Grote Markt en het Scheffersplein naar de Sarisgang en het Statenplein, In verband met de kwaliteitseisen van het schoonmaken van het Statenplein/Sarisgang zijn de kosten in 2003 hoger uitgevallen dan 2002. Stadswerken heeft de kosten van 2003 voor zijn rekening genomen. De kosten vanaf 1 januari 2004 worden ingediend als voorstel bij de Kadernota 2005.
47
Gladheidsbestrijding Met de overgang van droog- en natstrooien zijn extra kosten gemoeid.
48
Controle bluswatervoorzieningen Vanaf 1 januari 2003 wordt de controle op de brandkranen niet meer door de brandweer uitgevoerd. In verband met de wettelijke zorg voor de kwaliteit van het waterleidingnet wordt de controle uitgevoerd door waterleidingbedrijf WBE. De jaarlijkse kosten bedragen € 138.000,- (excl. BTW). Voor het jaar 2003 is 50% reductie van deze kosten bedongen als ingroeiregeling. De brandkranen liggen in de openbare ruimte en werkzaamheden voortvloeiende uit de jaarlijkse inspectie zijn voor WBE of Stadswerken.
49
Politiekeurmerk Bij het vaststellen van de nota Beleid en Beheer Openbare Verlichting is aangegeven dat de wens om te voldoen aan het Politiekeurmerk veilig wonen budgettaire consequenties heeft. In de nota is aangegeven dat de extra kosten bij de Kadernota 2005 als afweegbare kosten worden ingebracht. Het politiekeurmerk zegt dat reparaties binnen 5 werkdagen na melding uitgevoerd moeten worden. Om dit te realiseren zal er in plaats van één keer, twee keer per week klachten gereden moeten worden. De hoogwerker zal minder efficiënte routes kunnen rijden. Voor de extra kosten om dit te realiseren is binnen bestaande budgetten geen ruimte aanwezig en wordt nu een claim ingediend. Bij het niet honoreren van dit voorstel worden de klachten conform het huidige beleid binnen 10 werkdagen verholpen en wordt niet voldaan aan de eisen van het politiekeurmerk veilig wonen.
50
maaien hondenuitlaatvelden De hondenuitlaatvelden worden beheerd conform de uitgangspunten van de nota Dordt Kleurrijk Groen. Een aantal uitlaatvelden kent dientengevolge een natuurlijk beheer. Hondenbezitters hebben aangegeven (blijkt ook uit SGB onderzoek) dat honden van deze uitlaatvoorzieningen weinig gebruik maken vanwege de hoge begroeiing. In de omgeving van de hondenuitlaatvelden met natuurlijk beheer worden honden op andere plaatsen uitgelaten wat overlast geeft. Om deze hondenuitlaatvoorzieningen beter te laten gebruiken zal extra gemaaid moeten worden.
51
Cyclorama/panoramische foto's per straat (deel) van Dordrecht op de werkplek Het innovatieve systeem Cyclorama is sinds 2003 op proef geïnstalleerd op een beperkt aantal werkplekken in de organisatie. Het systeem geeft de mogelijkheid om op de computer via de digitale kaart (flexigis) panoramische foto's te bekijken van iedere locatie in het stedelijk gebied. Het systeem levert op termijn kostenbesparing op . Niet voor iedere zaak behoeft men de situatie terplaatse te bekijken. Bijvoorbeeld voor taxaties in het kader van de WOZ, klachtenbehandeling en beheerwerkzaamheden kan vanaf de werkplek het actuele beeld op straat bekeken worden. Het systeem kent de volgende voorbeelden: -1 altijd redelijk actueel beeldmateriaal voorhanden (max 1 jaar oud) -2 oplossing voor lacunes in de plaatselijke bekendheid van medewerkers;
11
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
-3 combinatie mogelijk met kaarten van bovengrondse topografie, van ondergrondse kabels en leidingen, met luchtfoto's en met andere beelden van de stad.
52
Kunst in de openbare ruimte Bij de behandeling van de kadernota 2004 is besloten om het onderhoud van kunst in de openbare ruimte te bekostigen uit het fonds Stadsverfraaiing (in beheer bij de sector Kunsten). Dit leidt op relatief korte termijn tot uitputting van het fonds. Daarmede is het onderhoud van kunst in de openbare ruimte niet structureel geregeld. Vandaar dat dit voorstel nogmaals aan u wordt gedaan. Het onderhoud voor 2004 zal bij toekenning van dit voorstel éénmalig uit het fonds bekostigd worden.
53
handhaving reclamebeleid Handhaving is één van de speerpunten van het college. Reclamebeleid maakt daar deel van uit. De laatste tijd (jaar/jaren) is er in toenemende mate een capaciteits- probleem bij de handhaving van het reclamebeleid. Vooral geldt dit voor het handhavend optreden, waaronder het nemen van juridische stappen. Deze taak wordt nu door een beleidsmedewerker uitgevoerd, maar dit behoort niet tot zijn (primaire) taak. Bij het wél uitvoeren door die functionaris komen andere taken in het gedrang. De sector (en anderen) signaleren wel diverse illegale reclamezaken, maar het daadwerkelijke optreden is onder de maat. Dit knelpunt komt overigens ook voor bij ander illegaal gebruik van de openbare ruimte. De organisatorische plaats van deze functionaris kan in de loop van 2004 bepaald worden. De sector Stadswerken stelt daartoe in overleg met andere betrokken sectoren een voorstel op. De hierbij betrokken sectoren naast Stadswerken zijn: Bouwen en Wonen, afd. Toezicht/PD, Stadsmarkten /S&R en Judoc/Stafdiensten. Overigens maakt versterking van deze handhaving deel uit van de stadsbrede aanpak voor verbetering van vergunningverlening en handhaving.
54
Kapitaallasten verkeersregelinstallaties In 2003 werd het beheer en onderhoud van verkeersregelinstallaties overgedragen van Stadsontwikkeling naar de sector Stadswerken. Voor verkeersregelinstallaties is een meerjarenonderhoudsprogramma opgesteld. Dit programma is opgenomen in de begroting 2002. Stadswerken zal het onderhoudsprogramma opnemen in haar begroting 2004. In de koppelkabeltracés, benodigd voor het op afstand aansturen van de verkeersregelinstallaties (onder meer door de brandweer beïnvloeding), zijn drie tracés in 2006 aan vervanging toe en één tracé in 2007. Het betreft: 2006: o Tracé Krispijnseweg- Galilleïlaan: o Tracé Sportplein-Nassauweg: o Tracé Oranjelaan-Merwedestraat: En in 2007: o Tracé Oranjelaan-Karel Lotsyweg: De investeringen brengen vanaf 2006 kapitaallasten met zich mee.
55
Kapitaallasten bruggen Naar aanleiding van inspecties worden de volgende projecten opgevoerd in het meerjarenprogramma groot onderhoud: O 2007 Brug Rijksstraatweg O 2008 Brug Meeuwenweg/Zeedijk Aan deze investeringen zijn structurele kapitaallasten verbonden.
12
KADERNOTA 2005
56
BIJLAGE 1
Kapitaallasten en beheerkosten van Schoonhouden stad Vervangen en toevoegen afvalbakken. In de binnenstad bestaat de behoefte om de bestaande afvalbakken te vervangen door een hoogwaardige vandalismebestendige afvalbakken. Daarnaast bestaat de behoefte om in winkelgebieden het aantal afvalbakken met 40 stuks uit te breiden.
Sport en Recreatie 57
voortzetting Antiilianen sportproject De sectordirecteuren O. en W. en S. en R. hebben afgesproken dat voor de jaren 20032004 de sector Onderwijs en Welzijn garant staat voor de dekking van de loonkosten van de sportwerker Antiilianen en budget benodigd voor onder andere activiteiten, spelmateriaal, accommodatie, etc. is met verlenging tot maximaal 2007. De aanpak heeft ook buiten Dordrecht furore gemaakt met bezoeken uit Den Haag, de Antillen en het Koninklijk Huis. Vooral de volleybal en softbal activiteiten slaan aan en werpen de eerste vruchten af als het gaat om het bestendigen van activiteiten door de Antiilianen zelf.
58
Project 'Sport, hoe ouder je wordt1 In deze nota 'Sport, hoe ouder je wordt' wordt als doel gesteld om de deelname van Dordtse ouderen aan sport en bewegingsactiviteiten in een periode van vijf jaar met 3% te doen toenemen. De kosten bestaan uit 1 fte ouderensportconsulent en een uitvoeringsbudget overige kosten (publiciteit, huurkosten, materialen etc.).
59 Recreatief medegebruik buitensportcomplexen: exploitatielasten Een belangrijk speerpunt in het MJP is het ontwikkelen van recreatief medegebruik van de Dordtse buitensportcomplexen. Steeds meer ontstaat het besef dat het gebruik van deze accommodaties niet het exclusieve recht is van de gehuisveste sportclubs, maar dat de accommodaties zelf én de verenigingsstructuren een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan bijvoorbeeld de leefbaarheid in de naastliggende wijk of buurt. Naast de verenigingsgebonden voorzieningen en activiteiten wordt beoogd de ontwikkeling van andere voorzieningen voor bijvoorbeeld mensen die zonder lidmaatschap van een sportclub, willen sporten, bewegen en recreëren. Hierbij wordt gedacht aan allerlei wijksportactiviteiten, zoals basketball, jeu de boules en 4x4 voetbal. Om dit medegebruik mogelijk te maken, zijn extra maatregelen noodzakelijk door: 1. naast de wedstrijd- en oefenaccommodaties recreatieve voorzieningen te treffen, waarvan de recreanten zonder begeleiding op ieder gewenst tijdstip van de dag gebruik kunnen maken. 2. het aanbieden van een scala van aansprekende recreatieve sportactiviteiten door sportstimulering op vaste tijden onder begeleiding. De beleidsnota is gereed in april 2004.
13
KADERNOTA 2005
60
BIJLAGE 1
Herbouw smederij Op basis van een gemeenteraadsbesluit is in het MJP vastgelegd dat de smederij in 2003 herbouwd zou worden. Omdat de bovenverdieping van het Koetshuis vrijkomt, stelt het College van B&W de gemeenteraad nu echter voor om het verleende krediet voor herbouw van de smederij aan te wenden om het Koetshuis aan te passen, alsmede een eenvoudig leslokaal te realiseren. De Commissie Wonen en Leefbaarheid staat positief tegenover het plan om het Koetshuis aan te passen voor herhuisvesting van het Weizigt NMC en het verleende krediet daarvoor aan te wenden, maar adviseert om bij de kadernota 2005 te overwegen alsnog de smederij te herbouwen als leslokaal in plaats van voor een eenvoudige variant te kiezen.
61
Wantijbad Bij de begrotingsbehandeling 2004 is een motie (nr 2) aangenomen om onderzoek te verrichten naar de exploitatie van het Wantijbad en om voorstellen te ontwikkelen ten behoeve van noodzakelijke investeringen en een gezonde exploitatie. Dit onderzoek is momenteel in uitvoering. Er worden drie opties onderzocht: 1. Maatregelen die noodzakelijk zijn om het Wantijbad te laten voldoen aan wet- en regelgeving (o.a. Arbo) met behoud en renovatie van het Filterhuis. 2. Maatregelen die noodzakelijk zijn om het Wantijbad te laten voldoen aan wet- en regelgeving zónder behoud van het Filterhuis, maar inclusief vervangende ruimte voor personeel, horeca, EHBO en opslag. 3. Grove kostenindicatie van maatregelen om het bad te laten voldoen aan wet- en regelgeving, en waarbij het bad weer de oorspronkelijke allure terugkrijgt. Eind april 2004 is het onderzoek gereed en kan een kostenindicatie van deze drie opties worden gegeven.
Stadsontwikkeling
62
Stijging kosten Milieudienst In 2003 is in de interimnota al aangegeven dat een structurele verhoging van het budget noodzakelijk is vanwege het feit dat de milieudienst een hoger accres hanteert dan intern binnen gemeentebegroting wordt toegepast.
63
Exploitatiekosten fietsenstalling Door het verlengen van de openingstijden van de fietsenstalling moet de bemensing uiteraard ook uitgebreid worden. Dit brengt extra loonkosten met zich mee. De extra opbrengsten die gegenereerd worden door de verlengde openingstijden zijn niet toereikend om deze extra loonkosten uit te dekken.
64
Uitvoering Nota Monumentenzorg en Archeologie De beleidsnota 'Dordrecht maakt geschiedenis. Monumentenzorg en archeologie 20042010' is op 17 februari 2004 ter besluitvorming aangeboden aan het college. Het college was positief over de inhoud van de nota. De inhoud van de conceptnota was al in oktober 2003 door het college en de raadscommissie Wonen en Leefbaarheid positief ontvangen. De ambities en beleidsvoornemens sluiten naadloos aan bij het meerjarenbeleidsprogramma en het collegeprogramma. Voor de realisatie van deze ambities is een forse investering nodig. Hiervoor is een uitvoeringsprogramma opgesteld. Vanfa medio 2007 zal sprake zijn
14
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
van een structurele verhoging van de exploitatiekosten samenhangend met het regionaal cultuurhistorisch centrum (dat in samenwerking met het stadsarchief in het Hofkwartier wordt gerealiseerd). Gezien de vele claims op de kadernota heeft het college besloten de beleidsnota aan te houden en de opdracht gegeven te onderzoeken of er mogelijke interne dekkingsmiddelen zijn en of het uitvoeringsprogramma nog verder gefaseerd kan worden, om zo tot een kostenbesparing en een lagere claim voor de kadernota 2005 te komen. Voor een deel van de financiering is vervolgens binnen de sector stadsontwikkeling incidentele dekking gevonden. De uitvoering van een aantal grote projecten is uitgesteld. Daarnaast is de voorgestelde formatie-uitbreiding geschrapt, hetgeen financiële voordelen oplevert, maar verdere consequenties heeft voor de uitvoering van de nota. Voor een deel van de incidentele kostenposten voor 2005 en 2006 is nog geen dekking gevonden. Onderzocht wordt in hoeverre intern middelen vrijvallen die hiervoor ingezet kunnen worden. Indien dit niet mogelijk blijkt, dan zullen deze kostenposten worden ingediend bij de kadernota 2006. Daarnaast is besloten voor de extra exploitatielasten voor het cultuurhistorisch centrum een integraal voorstel te maken met het stadsarchief en nog niet aan te melden voor de kadernota. De door het college gevraagde actie heeft een aanzienlijke besparing opgeleverd , die tevens echter duidelijke consequenties heeft voor het uitvoeringsprogramma en het ambitieniveau van de beleidsnota. Thans wordt de meest minimale variant voorgesteld. 65
Parkeervoorziening Weeskinderendijk (exploitatielasten). Deze voorziening gaat aangelegd worden om bij evenementen voldoende parkeervoorziening te kunnen bieden en tevens als overloopvoorziening van de bestaande parkeervoorzieningen. Er lopen onderhandelingen over de huur van het terrein van de Nederlandse Spoorwegen. De huurprijs en andere exploitatiekosten zijn nog niet bekend.
Havenbedrijf 66
Vervanging camera's en beeldschermen centrale brugbediening In 1994 is de brugbediening met afstandsbediening en cameratoezicht uitgerust. De camera's en beeldschermen geven bij verschillende weersomstandigheden onvoldoende zicht om veilig een brugopening te verrichten.
67
Havenbeveiligingswet en Havenafvalplan Port Security is internationale wetgeving (havenbeveiligingswet in Nederland) en heeft als doel het laden en lossen voor goederen veiliger te maken (na 11-09-2001). De verantwoording voor uitvoering is neergelegd bij de burgemeester. Met goede wetgeving en controle moet de transportketen veiliger worden en voldoen aan strengere veiligheidseisen. Bedrijven moeten via een veiligheidsplan voldoen aan vastgestelde niveau(s) van veiligheid. Door toetsingsteams met vertegenwoordigers van regionale politie, de KLPD, Douane en het Havenbedrijf worden deze plannen getoetst waarin procedures staan beschreven met betrekking tot verschillende veiligheidsniveau's. Ministerie van Verkeer en Waterstaat streeft ernaar de EU richtlijn 2000/59 Havenontvangstvoorziening voor scheepsafval en ladingresiduen medio 2004 te implementeren in de Nederlandse wetgeving door middel van een wijziging in de Wet Voorkoming Verontreiniging door schepen.
15
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 1
Vooruitlopend op deze afronding wordt beoogd dat de Nederlandse Zeehavens op basis van zelfregulering reeds vanaf 1 januari 2004 actief zijn met de EU-richtlijn voorziening indirecte financiering van de afgifte van afvalstoffen door de zeevaart. In deze opzet moeten de Nederlandse Zeehavenbeheerders vanaf genoemde datum een bijdrage kunnen vragen van alle schepen die de havens in hun beheersgebied aan doen. Dit betekent op deze twee nieuwe terreinen, na het van kracht worden van deze wetgeving, dat extra formatie onontkoombaar is om op het gebied van handhaving een goed veiligheids- en milieubeleid uit te dragen.
68
Verbetering financieel beheer: 1 fte teamleider Havenadministratie In 2003 is gestart met de actie verbetering financieel beheer. In dit kader zijn verschillende werkprocessen geanalyseerd en zijn verbetervoorstellen gedaan. Voor 2004 is de verbetering van de controlfunctie gepland. Binnen de huidige formatie is geen capaciteit / ruimte beschikbaar om deze kwaliteitsverbetering te realiseren.
16
Bijlage 2
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 2
Notitie rente-omslag 2005 INHOUD NOTITIE
Blz.
1A 1B 2
1 2 3 3 3 4 4
3
Inleiding Follow-up Uitwerking t.b.v. Kadernota 2005 2A Algemeen 2B Uitgangspunten 2C Gevolgen Voorstel
1A Inleiding. Bij de jaarrekening 2003 is een aantal onderzoeksvragen uitgewerkt die eerder, naar aanleiding van de begroting 2004, door het college waren geformuleerd. Eén van de onderzoeksvragen had betrekking op de renteomslagmethodiek. Als bijlage bij de jaarrekening was dan ook de volgende analyse opgenomen van deze methodiek:
DE RENTEOMSLAGMETHODIEK Het renteomslagstelsel ontleent haar naam aan het feit dat de gemiddelde rentekosten van opgenomen leningen en reserves, die als financieringsmiddel van investeringen dienst doen, worden omgeslagen over die betreffende activa. De uitkomst van die berekening is het omslagpercentage, ook wel renteomslag genoemd. Ruim tien jaar geleden is een keuze gemaakt met betrekking tot een te hanteren renteomslagmethodiek inclusief de vorming van een renteschommelfonds. Uitgangspunt voor het hanteren van deze systematiek was dat vreemd vermogen benodigd is voor het financieren van investeringen. De systematiek waarborgt dan een bedrijfseconomisch juiste toerekening van rentelasten aan activa alsmede een waardevastheid van reserves en zorgt als gevolg van saldering ten gunste of ten laste van het renteschommelfonds voor een egalisatie-effect op lange termijn In de gemeente Dordrecht vindt financiering met vreemd vermogen echter slechts in beperkte mate plaats. Overwegend worden investeringen gefinancierd vanuit het eigen vermogen. Tevens is het beleid van de gemeente er op gericht om uitsluitend te investeren vanuit eigen bestemmingsreserves. Een herbezinning op nut en noodzaak van de systematiek is om die reden van belang. Met name speelt daarbij de vraag of het hanteren van het renteomslagstelsel in de praktijk leidt tot een niet noodzakelijke en dus ook niet gewenste extra budgettaire belasting voor de reguliere begroting. Een renteomslagstelsel is in het BBV, hoewel vanuit een gezichtspunt van integrale kostprijsberekening van gemeenten wél geadviseerd, niet verplicht gesteld. Een alternatief is om in het geheel geen renteomslagstelsel te hanteren. Dit alternatief is transparanter vanwege het feil dat alle rentelasten en -baten via de exploitatie in het onderdeel 'algemene dekkingsmiddelen' tot uitdrukking worden gebracht. Hierbij dient wel in aanmerking te worden genomen dat als gevolg van het ontbreken van een egalisatiefunctie de kans aanwezig is dat één en ander in meerjarig perspectief een grillig effect op de exploitatie kan hebben. Daarentegen valt het saldo van het renteschommelfonds, thans € 10 miljoen vrij voor alternatieve aanwending. Bij een dergelijke keuze dient er overigens wel voor te worden gewaakt dat korte-termijn revenuen niet gaan prevaleren boven lange-termijn risicobeheersing.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 2
VOOR- EN NADELEN VAN HET OMSLAGSTELSEL Voordelen van het renteomslagstelsel zijn: ^ het verkrijgen van een stabiel intern rentebeeld (egalisatie); ^ uniforme toerekening van rentelasten aan sectoren; v' tevredenheid bij budgethouders indien marktrente hoger is dan omslagpercentage; ^ het saldo van het rentefonds boven het plafond van € 10 miljoen is beschikbaar voor alternatieve aanwending; v' geen grillige effecten op exploitatie in meerjarenperspectief. Nadelen van het renteomslagstelsel zijn: * *
*
renteomslagberekening is complex; gevaar van schijnnauwkeurige uitkomsten vanwege het feit dat onvoldoende zicht is op de meerjarige ontwikkeling van activa, o.a. door ontbreken kasstromenplanning ten aanzien van de meeste (strategische) investeringen; ontevredenheid bij budgethouders indien marktrente lager is dat omslagrente.
Indien geen renteomslagstelsel wordt gehanteerd kunnen de volgende voor- en nadelen worden onderkend: Voordelen van het niet hanteren van een renteomslagstelsel zijn: ^ administratief eenvoudiger dan het omslagstelsel; ^ een transparantere wijze van verantwoording (alles via exploitatie); v' lagere toerekening van kapitaallasten aan activa en; ^ op korte termijn komt het saldo van het renteschommelfonds beschikbaar voor alternatieve aanwending. Nadelen van het niet hanteren van het renteomslagstelsel zijn: * *
1B
het systeem Is erg geënt op de actuele vermogenspositie van de gemeente Dordrecht; gevaar van een grillige uitwerking op de (meerjarige) exploitatie als gevolg van het beëindigen van de met de renteomslag samenhangende egalisatiefunctie.
Folio w-up.
Naar aanleiding van bovenstaande bevindingen is bij de behandeling van de jaarrekening 2003 voorgesteld om op basis van de gehanteerde methodiek een nader onderzoek te initiëren naar eventuele alternatieven en, voor zover mogelijk, de uitkomsten te betrekken bij de Kadernota 2005. Inmiddels heeft over bedoeld vervolgtraject nader overleg plaatsgevonden met de portefeuillehouder. In dit overleg is de conclusie getrokken dat de tijd, die tot aan de realisatie van de Kadernota 2005 beschikbaar is, te beperkt wordt geacht om een dergelijk ingrijpend onderzoek af te ronden en de gevolgen ervan in de budgettaire kaderstelling voor de begroting 2005 te verwerken. Om die reden is geadviseerd om het omslagpercentage op basis van de gehanteerde methodiek te herzien en het onderzoek naar aanpassingen en/of alternatieven van de systematiek kort na de zomer uit te voeren. Tevens zal hierbij de plafonnering van het renteschommelfonds, in de nota Investeren in Dordrecht vastgesteld op € 10 miljoen, aan een nadere beschouwing worden onderworpen. Op deze wijze kunnen de gevolgen daarvan in het Kadernotaproces/Begroting 2006 hun beslag krijgen.
KADERNOTA 2005
2.
BIJLAGE 2
Uitwerking t.b.v. Kadernota 2005.
2A Algemeen. Zoals in de voorgaande analyse kort uiteengezet vond de renteomslagmethodiek zijn oorsprong in de situatie dat de gemeente Dordrecht voor de financiering van haar activa nog voor een groot gedeelte afhankelijk was van vreemd vermogen (lees: opgenomen langlopende geldleningen). Dat is in de actuele situatie nog maar zeer beperkt het geval. Van de totale portefeuille aan opgenomen langlopende geldleningen per 31 december 2003 (€ 122 miljoen) heeft slechts circa € 28 miljoen betrekking op financiering van activa. Dit is slechts 5% van de totale boekwaarde van activa op datzelfde moment (€ 572 miljoen)1. Vanwege dit geringe aandeel van het vreemd vermogen in de totale financiering luidt ons voorstel om het gemaximeerde niveau van het renteschommeïfonds in de begroting 2005 te verlagen van € 10 miljoen naar € 5 miljoen. Vanuit de redenering dat activa gefinancierd worden door middel van eigen vermogen (reserves) en vreemd vermogen (opgenomen leningen) worden de hieruit voortvloeiende lasten omgeslagen over de boekwaarde van de investeringen. Met dat principe lijkt weinig mis. Echter, in de voorcalculatie is bij de renteomslagmethodiek sprake van een kip-en-ei situatie. Dit heeft betrekking op de lasten die worden toegerekend aan het eigen vermogen. Hoewel het omslagpercentage immers de uitkomst dient te zijn van een berekening waarbij de totale lasten worden uitgedrukt in een percentage van de boekwaarde, wordt in de berekening van de aan het eigen vermogen verbonden lasten al met het verwachte omslagpercentage gerekend. Hiervan wordt het verwachte inflatiepercentage bijgeboekt op het eigen vermogen en wordt het verschil tussen omslag- en inflatiepercentage ten gunste gebracht van het renteschommeïfonds. Feitelijk worden op deze wijze, door middel van de toerekening van rentelasten aan activa, middelen ontrokken aan de exploitatie waarmee vervolgens reservevorming plaatsvindt. Dit aspect zal in het nadere onderzoek aan de orde komen. Eén en ander betekent dat de lasten die, gegeven de actuele vermogenspositie van de gemeente, over de activa moeten worden omgeslagen momenteel hoofdzakelijk worden gevormd door de aan het eigen vermogen toegerekende lasten en slechts in beperkte mate voortkomen uit rentelasten van vreemd vermogen. In aansluiting op hetgeen hiervoor onder Follow up is uiteengezet is er voor gekozen om op basis van de vastgestelde systematiek het omslagpercentage voor 2005 te actualiseren. Deze actualisatie is gebaseerd op een meerjarige calculatie (2004-2013. 2B Uitgangspunten. Deze meerjarige calculatie (2004-2013) is in hoofdlijnen gebaseerd op de volgende uitgangspunten: > de vermogenspositie volgens het meest recente inzicht (jaarrekening 2003; echter exclusief effecten resultaatbestemming), waarbij is uitgegaan van onder andere de volgende grootheden: o investeringen (boekwaarde activa) € 659 min2 o reserves (eigen vermogen) en voorzieningen, totaal € 457 min o opgenomen langlopende geldleningen (vreemd vermogen) € 121 min; > de jaarlijkse investeringen worden, gezien het ontbreken van een kasstromenfasering t.a.v. investeringen, geschat op € 30 miljoen; > afschrijvingen zijn voor de gehele periode gesteld op het niveau van de jaarrekening 2003; > het inflatiepercentage, dat verwerkt is in de rentebijschrijving op reserves, is voor 2005 conform de meest recente publicatie van het Centraal Plan Bureau (CPB) gesteld op 0,75%;
1 Hierbij is zowel de totale activawaarde als de totale opgenomen leningenportefeuille geabstraheerd van één-op-één doorverstrekte leningen. 2 Is inclusief € 87 miljoen vlottende activa Grondbedrijf (m.n. onderhanden werk inzake grondexploitaties)
KADERNOTA 2005
>
>
BIJLAGE 2
bij de becijfering van de toevoeging aan de rentereserve (verschil omslagrente minus inflatie) is voor de omvangrijke reserves rekening gehouden met onttrekkingen tot circa € 80 miljoen. Ook hier is als gevolg van het ontbreken van een fasering een schatting gemaakt (bijvoorbeeld onttrekkingen uit de Reserve Strategische Investeringen ten behoeve van a fonds perdu-investeringen); bij bepaling van de rentelasten van langlopende leningen zijn toekomstige renteaanpassingen berekend tegen een forwardpercentage van 5,38%. Deze forward is verbonden aan een lening met 10-jarige rentefixatie per 2008 (gemiddelde looptijd).
2C Gevolgen. Aan deze ontwikkelingen zijn de volgende effecten verbonden: > voor 2005 kan de renteomslag, met name vanwege de verlaging van de interne rente, worden vastgesteld op 4%; > de verlaging van de renteomslag ten opzichte van 2004 met 2% leidt tot een structureel exploitatievoordeel van circa € 1,8 miljoen. Dit voordeel is als volgt becijferd: Bedrag * 1 miljoen Minder lasten door lagere toerekening van rentelasten aan activa: Boekwaarde activa per 31-12-2004 (1) € 239,0 AF: rioolinvesteringen/afvalinzameling (2) € 50,0 Resteert € 189,0 2% voordeel bedraagt Minder baten door lagere rente over budgettair relevante reserves (3): Totaalbedrag budgettair relevante reserves per 31-12-2004(1) € 2% nadeel bedraagt Per saldo structureel voordeel
3,8
98,4 €
2,0-
€
1,8
(1) = verwachte stand cf. begroting 2004 (2) = dit betreft gesloten exploitaties; de voordelige effecten hiervan komen tot uitdrukking in de betreffende tarifering. (3) = reserves waarover het volledige omslagpercentage ten gunste van de exploitatie wordt gebracht.
VOORSTEL.
Op grond van het voorgaande kan aan het college worden voorgesteld om: 1. de renteomslag voor 2005 vast te stellen op 4%; 2. het inflatiepercentage dat wordt gehanteerd voor rentebijschrijving op de niet budgettair relevante reserves te bepalen op 0,75% voor 2005; 3. het exploitatievoordeel van € 1,8 miljoen in te brengen in de Kadernota 2005; 4. het plafond van het renteschommelfonds in 2005 te verlagen van € 10 miljoen naar € 5 miljoen.
Bijlage 3
Bijlage 3A
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 3A
Toelichting op de ingediende investeringsclaims: programma SI Doortrekken Copernicusweg Voor het doortrekken van de Copernicusweg en het financieren hiervan ten laste van SI is reeds eerder een principebesluit genomen. Benodigd is € 1,8 min. Financiering dient bij kadernota 2005 te worden geregeld. Inflatiecorrectie Leerpark Tot het aanbrengen van een inflatiecorrectie op de toegekende kredieten voor het Leerpark is reeds eerder een principe besluit genomen. Benodigd is € 1,8 min om de kredieten waardevast te houden. Financiering dient bij kadernota 2005 te worden geregeld. Innovatiefonds In de nota Investeren in Dordrecht is besloten tot het instellen van een innovatiefonds ter grootte van € 2 min. Evenals de voorgaande twee investeringen moet de financiering van een Innovatiefonds ten laste van SI bij kadernota 2005 worden geregeld. Gezondheidspark/sportboulevard Doelstelling is het plan in de eerste helft van 2004 aan college en raad aan te bieden, waarna de uitvoering kan starten. Het plan bestaat uit: • • • • • • • •
Verdubbeling Asz in 2 fasen; Vernieuwing sportvoorzieningen in de vorm van een sportboulevard; Een toevoeging van 300-400 woningen; Vestiging politiebureau, GG en tweede uitrukpost Brandweer; Realiseren gezondheidsgerelateerde werkvoorzieningen; Realiseren winkels en horeca; Uitbreiden en vernieuwing infrastructuur; Aanleg tunnel voor doorgaand verkeer op de K. Lotsyweg.
Gereserveerd in SI is al € 7 min. Extra benodigd is € 39,2 min inclusief tekort op de grondexploitatie van € 9 min en exclusief de tweede uitrukpost van de brandweer (zie hierna). Ontwikkelingsfonds Drechtsteden Voor de realisatie van grote regionale projecten wordt met voortvarendheid inhoud gegeven aan de regionale samenwerking. Hiervoor is het 'mandenmaken' als werkvorm gekozen. Voor de realisatie van de projecten die uiteindelijk in de regiomand terecht komen heeft VROM reeds € 4 min beschikbaar gesteld. In aanvulling hierop overweegt de provincie € 20 a € 30 min beschikbaar te setllen mits de regiogemeenten zorgen voor cofinanciering. Om de mogelijkheid om provinciale middelen binnen te halen niet te laten liggen wordt vanuit Dordrecht € 15 min gereserveerd voor het regionaal ontwikkelingsfonds Drechtsteden. Tweede uitrukpost Brandweer In 2001 heeft de raad een positief besluit genomen over het Brandweer Beleids Plan (BBP). In het plan is de noodzaak van een tweede uitrukpost aangegeven. Aanvankelijk werd gedacht aan een beperkte tweede post op het oefenterrein van de brandweer. Inmiddels is dit project betrokken bij de ontwikkeling van de sportboulevard / gezondheidspark. Als gevolg hiervan zijn voor de tweede uitrukpost extra investeringsmiddelen nodig ter grootte van € 4 min. De extra exploitatielasten zijn vanaf 2007 gedekt in het MJP. Indien de tweede uitrukpost versneld gerealiseerd zou
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 3A
worden zullen deze extra exploitatielasten vervroegd beschikbaar moeten komen (zie exploitatieclaims). Funderinqsproblematiek Eind december 2003 is de evaluatie van de funderingsaanpak in het college aan de orde geweest. Het voorstel is 3 februari 2004 door de raad vastgesteld. Er zijn aanvullende middelen nodig vanuit SI ter grootte van € 4 min. Deze middelen zouden bij kadernota 2005 geregeld moeten worden. Cultuurcluster De gemeente Dordrecht blijkt in verschillende benchmarks (benchmark cultuur; Atlas der Gemeenten) een achterstand te hebben in culturele voorzieningen. Daarbij gaat het in de eerste plaats om een theater met programmeringsmogelijkheden die verder rijken dan de huidige schouwburg Kunstmin. Daarnaast ontbreekt een goed filmtheater in het cultuuraanbod. Voor een versterking van het cultuurcluster zijn verschillende varianten mogelijk: • • • •
Opknappen schouwburg Kunstmin; Verbouwen schouwburg Kunstmin; Nieuwbouw theater; Nieuwbouw theater en filmcomplex.
Ondertunneling Laan der Verenigde Naties Deze ingreep in de infrastructuur is van belang voor zowel het Leerpark als het Gezondheidspark/Sportboulevard. Hoewel de Ovonde een wachtkamerproject is en de ondertunneling niet, is door de sector SO aangegeven dat de ondertunneling vanuit verkeerstechnisch oogpunt een grotere prioriteit dient te hebben.
Bijlage 3B
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 3B
Toelichting op de ingediende investeringsclaims: fonds BoVo Bijdrage Dordtwiikzone Voor 5 onderdelen van de Dordtwijkzone is een aanvullend krediet noodzakelijk: • • • • •
Twintighoevenweg / Weithje van Ufkes (€ 530.000); Dubbelmondepark (€ 410.000); Fietsbrug over de Vlij (€ 2 min); Jeugddorp (€ 70.000); Terrein de Vlaming (€ 50.000).
Voor de eerste twee onderdelen betreft het niet geraamde kosten voor milieukundig onderzoek, bodemsanering en ontgraving, transport en storten van grond. De overige drie onderdelen waren geheel niet geraamd. Busvoorzieninq Galileïlaan Dit project betreft een verbreding van de weg aan de Zuidzijde. Meerkosten fietsbruq over de A16 De fietsbrug over de A16 wordt op dit moment uitgevoerd. Er is sprake van forse meerkosten op het bestek. Het merendeel daarvan komt voort uit eisen van RWS, die zij tijdens de controle tijdens de bestekfase niet hebben gemeld. Deze meerkosten zijn onvermijdelijk. Voorts zijn abusievelijk de voorbereidingskosten niet geraamd. In totaal is een extra krediet noodzakelijk van € 240.000,-. Asfalteren Dubbelsteiinlaan-Oost Het laatste deel van de Dubbelsteijnlaan-Oost is ondanks dat dit een busroute is, nog niet gerealiseerd. Beleid is om busroutes te asfalteren. Asfaltering leidt tot een vermindering van de onderhoudskosten. Verbinding oostelijke Stadsdelen Dit voorstel betreft een samenhangend geheel van wegconstructies waarvoor investeringsmiddelen worden geclaimd. Het gaat ondermeer om de volgende straten: • Transvaalstraat • Crayensteynstraat • Spoorwegovergang Krommedijk • Provinciale weg west tussen Crayensteynstraat en de afslagen van de N3 • Haaswijkweg
Bijlage 3C
KADERNOTA
BIJLAGE 3C
Toelichting op de ingediende investeringsclaims: overige Energiehuis In en om het Energiehuis kunnen de volgende programma's worden gehuisvest: Jongerencluster, met name popcentrale, Bibelot en jeugdtheaterschool; ToBe; Dienstenknooppunt Onderwijs en Welzijn (met name basisonderwijs en naschoolse opvang); Kunstuitleen / design / wonen / architectuur; Commerciële ruimten en horeca. De investering wordt geraamd op € 10 min. Verbeteren bereikbaarheid Het gaat hier om een cluster van investeringen die alle bijdragen aan een verbeterde bereikbaarheid. Genoemd moeten in ieder geval worden de aanleg van Hoogwaardig Openbaar Vervoer Drechtsteden en het Knooppunt N3/A16 tweede fase. Andere projecten: stedenbaan, verbeteren parkeermogelijkheden voor de binnenstad inclusief parkeergarages in Zwijdrecht en Papendrecht. Achterom/Baqiinhof Voor de doorontwikkeiing van het project Achterom/Bagijnhof zijn wellicht aanvullende investeringsmiddelen nodig die vooralsnog PM worden geraamd. SiS Crabbehof In 1999 is gestart met het programma School in de Samenleving (SiS) in de intensieve wijken Noordflank, Wielwijk, Staart en Oud-Krispijn. In 2002 is vervolgens ook een pilot in Crabbehof van start gegaan. Hiermee was in 2002 een bedrag van € 91.000 gemoeid uit het GSB-MOP Bij de besluitvorming over het Uitvoeringsplan SiS 2003 heeft het college van B&W besloten voor 2003 en 2004 2 x een bedrag van € 91.000 = € 182.000 beschikbaar te stellen voor het voortzetten van SiS in Crabbehof. Op 17 februari 2003 heeft het college van B&W het Uitvoeringsplan SiS: een nieuwe fase vastgesteld. Op basis van dit uitvoeringsplan bereiden de SiS-scholen samen met allerlei partners in de wijken nu plannen voor, voor het voortzetten van SiS in de komende drie schooljaren (1-82004 t/m 31-7-2007). Wij adviseren u voor deze periode 3 x een bedrag van € 91.000 = € 273.000 beschikbaar te stellen voor het voortzetten van SiS in Crabbehof. Dit om een desinvestering te voorkomen. Het bedrag is gebaseerd op de bedragen die in de afgelopen jaren zijn besteed aan de uitvoering van SiS in Crabbehof. Voorgesteld wordt om het benodigde bedrag voor deze 3 jaren te dekken uit de gemeentelijke gsb-reserve. Grondwaterbeheer: funderinqsproblematiek In de gemeenteraad van 3 februari jl. is besloten om het onderzoek naar de aanpak van grondwateronderlast (funderingsproblematiek) te starten. Hiervoor is een krediet van € 675.000,- beschikbaar gesteld. In het raadsbesluit is aangegeven dat bij de behandeling van de kadernota 2005 een besluit over de investeringskosten genomen zou worden. Dit in de vooronderstelling dat het rijk een richtinggevend besluit over de financiering van grondwaterproblemen zou nemen. Het rijk heeft, naar aanleiding van het IBO-rapport inzake financiering van de wateropgave, hier (nog) geen standpunt over ingenomen. Het onderzoek naar de mogelijke verhoging van het grondwaterpeil in 32 gebieden is gestart. Als het onderzoek is afgerond kan eind 2004 gestart worden met de uitvoering van grondwaterpeilverhoging. Hiervoor is het noodzakelijk dat het benodigde krediet is verleend. Recreatief medegebruik buitensportcomplexen Een belangrijk speerpunt in het MJP is het ontwikkelen van recreatief medegebruik van de Dordtse buitensportcomplexen. Steeds meer ontstaat het besef dat het gebruik van deze accommodaties niet het exclusieve recht is van de gehuisveste sportclubs, maar dat de accommodaties zelf én de verenigingsstructuren een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan bijvoorbeeld de leefbaarheid in de naastliggende wijk of buurt.
KADERNOTA
BIJLAGE 3C
Naast de verenigingsgebonden voorzieningen en activiteiten wordt beoogd de ontwikkeling van andere voorzieningen voor bijvoorbeeld mensen die zonder lidmaatschap van een sportclub, willen sporten, bewegen en recreëren. Hierbij wordt gedacht aan allerlei wijksportactiviteiten, zoals basketball, jeu de boules en 4x4 voetbal. Om dit medegebruik mogelijk te maken, zijn extra maatregelen noodzakelijk door: 1. naast de wedstrijd- en oefenaccommodaties recreatieve voorzieningen te treffen, waarvan de recreanten zonder begeleiding op ieder gewenst tijdstip van de dag gebruik kunnen maken. 2. het aanbieden van een scala van aansprekende recreatieve sportactiviteiten door sportstimulering op vaste tijden onder begeleiding. De financiële consequenties zijn per compex in beeld gebracht. Sportcomplex Reggestraat (Staart) Schenkeldijk (Sterrenburg) Zeehavenlaan (Wielwijk) Vorrinklaan (Crabbehof) Krommedijk (Reeland)
Investeringen (ombouw) € 330.000,€ 1 50.000,€ 900.000,€128.000,€ 92.000,€ 1 .600.000,-
Actieplan watersport Dordrecht beoogt op watersportgebied meer kwaliteit. In 2003 heeft het bestuur ingestemd met de startnotitie "Actieplan Watersport". Het eindproduct zou een ontwikkelingsvisie en een actieprogramma op hoofdlijnen zijn. Gedurende het proces bleek een verdere 'verdieping' gewenst. Per havenbekken wordt een inrichtingsmodel gemaakt om inzicht te verkrijgen in de maatregelen en in de investeringen die nodig zijn. Uitgangspunt is dat de kwaliteitsslag van de watersport voor alle havenbekkens in de gemeente gewenst is, maar voor de havens in binnenstad vanuit het stedelijk kwaliteitsbeeld noodzakelijk. De herstructurering vraagt zowel van de watersportsector zelf als van de gemeente een financiële inspanning. Uitgangspunt voor de financiering is in eerste instantie de eigen investeringsruimte van de watersportverenigingen, waarbij wordt uitgegaan van een reëel ligplaatstarief. Wat niet door de vereniging kan worden betaald, komt voor rekening van de gemeente. In februari 2004 is het conceptactieplan besproken met de watersportverenigingen. Naar verwachting zal het actieplan watersport begin 2004 aan het bestuur voor vaststelling kunnen worden voorgelegd; uit het actieplan zullen projectvoorstellen voor nieuw beleid (kadernota 2005) voortvloeien. Voor 2004 en verdere jaren zal de verdere uitwerking van dit actieplan veel inzet en capaciteit vergen. Gezien de problematiek, het specialistische karakter en de zorgvuldigheid waarmee de diverse belangen van de watersporters bediend moeten worden, is het niet onwaarschijnlijk, dat beroep gedaan zal worden op in - of externe projectondersteuning. De volgende partijen zijn in meer of mindere mate betrokken bij dit project t.w. Stichting Jachthavens, SO/IS, SBC/PB/Binnenstad, Havendienst en Stadsontwikkeling/Beleid Totale maximale kostenraming € 2.400.000, die verenigingen en gemeente volgens een nader te bepalen verdeelsleutel moeten delen (afweging bij kadernota 2005). De uitvoering is gepland in 2005, 2006 en 2007 en omvat het vernieuwen van steigers, palen, elektra, water, toegangen, hekwerken en zonodig wijziging van de havenindeling.
Bijlage 4
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 4
Bijlage 4 van de kadernota 2005 wordt gevormd door de prognose grondbedrijf. Deze bijlage is in een apart kaft uitgebracht en maakt om die reden geen deel uit van deze bijlagenbundel.
Bijlage 5
KADERNOTA 2005 BIJLAGE 5
Resultaatbestemming 2003
SBC _ *
* ~,
Voorstel resultaatbestemming wethouderspensioen
Public Affairs
%v ffió '"r vv^^7^?vr^^TT*T^Prnr "T^^TV Voorstel resultaatbestemming opleidingen griffie
sectorvoorstellen resultaatbestemminq , ^ ~^f i-^T" * rr ' «vrTV
BESLUIT
inhoudelijke toelichting
€ 1.956.000
gehonoreerd
dit betreft oplossing van een eenmalige problematiek die het gevolg is van het tot op heden ontbreken van exploitatiebudget waaruit pensioenen gefinancierd kunnen worden. Voor dit laatste is een structurele kademotaclaim gehonoreerd.
€226.000
gehonoreerd
middelen zijn benodigd om het coördinatiepunt Public Affaire voort te zetten in 2004 en 2005 en het te verbreden naar de organisatie
^^ € 18.000
gehonoreerd
de griffie heeft diverse opleidingen gevolgd in het kader van zijn professionalisering. Het betreft hier een harde verplichting die ten onrechte niet in de rekening was verwerkt.
€50.000
gehonoreerd
het gaat bij dit voorstel om een abusievelijk niet in de rekening 2003 als verplichting opgenomen toegezegde subsidie
€ 134.000
afgewezen
€77.000
gehonoreerd
restant van het in het M JP toegekende campagne budget Wiken. Betreft een projectbudget dat over meerdere jaren loopt. restantbudget als gevolg van compensatie van ureninzet binnen de verschillende betrokken sectoren,
Aanschaf en vernieuwing van applicaties ihkv G/S/WOZ
€ 148.000
gehonoreerd
betreft ontvangen rijksbijdrage voor WOZ-applicatie die in 2003 niet tot besteding heeft geleid
Reservering uit resultaat 2002 voor aansluiting Toezicht op de regionale meldkamer van de politie. De aanschaf is nog niet t
€130.000
gehonoreerd
geld is reeds beschikbaar; betreft claim i.v.m, gevolgen invoering C2000
€400.000
gehonoreerd
De sector Stafdiensten ontbeert nu een ABR die als buffer kan dienen voor relatief kleine extra uitgaven. Niet ophogen van de ABR zou leiden tot een frequenter beroep op concernmiddelen.
€500.000
gehonoreerd
Voor het wegwerken van achterstanden bij het archief zijn onontkoombare uitgaven nodig ter grootte van het aangegeven bedrag
€20.000
afgewezen
betreft een onderzoek in het kader van het mediabeleid, zowel qua positionering in de organisatie als qua toekomstig perspectief
Onderzoek verzelfstandiging openbaar onderwijs
€30.000
gehonoreerd
deze middelen worden gevraagd voor een onderzoek naar de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs. Is reeds in het college aan de orde geweest
Externe inhuur berekening overschrijdingsregeling
€50.000
afgewezen
Middelen zijn nodig voor ondersteuning in het opstellen van de berekeningen in het kader van de overschrijdingsregeling.
investering voor beleidsimpuls Jeugd
€ 100.000
afgewezen
Een eventueel knelpunt in de financiering van de beleidsimpuls jeugd wordt meegenomen bij Interimnota.
ondersteuning innovatie ketenpartners
€ 130.000
afgewezen
Deze middelen zijn bedoeld voor het faciliteren van externe organisaties bij hun aandeel in het innovatietraject.
€30.000
afgewezen
Financiering van het klanttevredenheidsonderzoek dat de sector wil uitvoeren bij zijn externe partners.
'oorstellen resultaatbestemming: wachtgeldverplichting voormalig directeur
€42.000
gehonoreerd
aanschaf schilden] van Cuijck
€75.000
gehonoreerd
Voorstel resultaatbestemming overheveling naar 2004 Lv.m. een niet in de rekening verwerkte harde verplichting (eenmalige subsidie RTC-consorUum voor innovatieve Voorstel resultaatbestemming Restant campagnebudget Leefbare Wijken 2003
Restant programmabudget van het handhavingsprogramma fysieke veiligheid
Voorstel resultaatbestemming op niveau brengen Algemene Bednjfsreserve (is nu
wegwerken achterstanden archief
Voorstellen resultaatbestemming: Onderzoek mediabeleid
uitvoering KTO
betreft regeling met voormalige directeur Kunsten (herplaatsing bij Sociale Dienst en ged. toekenning wachtgeld tot januari 2005) op voorwaarde dat derden eveneens bijdragen in de financiering
KADERNOTA 2005 BIJLAGE 5
Resultaatbestemming 2003 sectorvoorstellen resultaatbestemming » <- " \*_ t.,1 *1?'*l-\
Stadswerken < ,\ _ -, i ~ V> *-* Voorstellen resultaatbestemming: toevoeging aan sectorreserve stadswerken
herplant bomen na rooien ivm watermerk- en iepzie
StadspnMkKefng ±TITJ:I1L^1, 1IL .7. "*" Voorstellen resultaatbestemming: Geluidsscherm A16 Krispijn
Voorstellen resultaatbestemmina: Doorschuiven opgenomen resultaatbestemming
y^" v" ^"-^ gehonoreerd
€349.000
planvorming herstructurering parken
T
" J!a*\A.*A *.
inhoudelijke toelichting
BESLUIT
€ 130.000
afgewezen
€ 129.000
afgewezen
"t f ^ *•*""* " 5^ *> Ju-t?" *
v
"
%
* "i»
* *-
5
^
Extra storting onderhoudsfonds Weizigt NMC
€25.000
afgewezen
Beleidsimpuls Jeugddorp
€25.000
afgewezen
€ 100.000
Bijdrage brandschade verenigingen in "De Schuur"
€ 10.000
gehonoreerd afgewezen
Kwaliteitsslag personeel
€30.000
afgewezen
Voorstel resultaatbestemming: voorziening voerkosten sociaal plan en kosten niet in fusie meegegaan personeel
€564.000
afgewezen
Voorstel resultaatbestemming: vrijval stadsstelpost 2003 onderwijshuisvesting benutten voor integraal onderwijshuisvestingsplan.
€535.000
gehonoreerd
€500.000
gehonoreerd
€ 147.500
gehonoreerd
compensatie invoeringskosten Wet Werk en Bijstan
Totaal resultaat Totaal resultaatbestemming Storting in reserve SI
^* '
afwijzen versterking ABR SW zal leiden tot claim op innovatiefonds het betreft de kosten van planontwikkeling. Voor de eventuele uitvoering van dit plan zullen nog middelen gevonden moeten worden. het betreft extra kosten voor het herstellen van de gevolgen van boomziekten.
L, ^ T , „ -.^^^^^^^^^^j^.^^.^.,,,^ „j, ^ . •"> \iaj- &s&u£ t*.^^ '^.u^.'f
gehonoreerd ten laste Het ministerie van VROM draagt bij tot een bedrag van ISV van € 6 min. Het project kent meerkosten voor het aangegeven bedrag. Indien de gemeente deze meerkosten niet draagt gaat het gehele project niet door. t yt cT A JUT *;r jm^^^^w^^^ w ^"^^^ '^^T'^~"^^ v ^Kift T^/'T^*^ TT^Kf , ,"*'»ï¥7x \M* 7" t jV*,lI&3L £^tö«*ULsd «Uf^'C, «*,£U J . tr^^^J^^'^t^y^^St^**. j^> ^ gehonoreerd
vrijval stadsstelpost 2003 Leerpark benutten voor vernieuwing onderwijshuisvesting.
-^ »
€818.000
€ 151.000
BTW-naheffing Sportcomplexen en Aquapulca
<• 'AS ^ ^ ^ ,
€ 8.800.000 €5.153.500 € 3.646.500
dit bedrag is reeds beschikbaar en bestemd, o.a. voor invulling van een taakstelling uit het innovatietraject. dit voorstel betreft het op peil brengen van het fonds. Het ingenieursbureau actualiseert de meerjaren onderhoudsplanning Deze middelen zuilen worden aangewend voor het verbeteren van het beheer van het Jeugddorp. verplichting aan de fiscus Voorstel van de sector is om uit het rekeningresultaat 2003 een bijdrage te halen voor het herstel van de brandschade die geleden is door verenigingen in De Schuur. Alternatieve financiering van een bijdrage zou kunnen tl. v. de sectorreserve Het betreft voornamelijk opleidingskosten. Alternatief is deze kosten te brengen U. v. de reguliere exploitatie 2004 Betreft een voorziening voor ex-OSB personeel dat niet is meegegaan in de verzelfstandiging van het OSB Het bedrag 2003 op deze stadsstelpost is niet benut. De sector stelt voor deze vrijval te benutten voor uitvoering van het integraal onderwijshuisvestingsplan dat naar verwachting in 2004 zal worden uitgebracht Het bedrag 2003 op deze stadsstelpost is niet benut De sector stelt voor deze vrijval te benutten voor vernieuwing van onderwijshuisvesting. Eind 2003 zijn rijksmiddelen toegevoegd aan de algemene uitkering als compensatie in de invoeringskosten van de Wet Werk en Bijstand. De begroting 2003 kon zo laat in het jaar echter niet meer gewijzigd worden. Deze middelen maken nu deel uit van het resultaat op de algemene uitkering. Conform Collegebesluitd.d. 11 november 2003 worden deze middelen overgeheveld via de resultaatsbestemming naar 2004.
Bijlage 6
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 6
Voortgangsoverzicht projecten Investeren in Dordrecht 2004
Deze bijlage bestaat uit de hierna opgenomen tabel. In deze tabel zijn alle innovatieprojecten opgenomen die zijn vermeld in de nota "Investeren in Dordrecht". Het gaat hier om de projecten waarvan de uitvoering moet leiden tot de vastgestelde € 18 min aan structurele bezuinigingen. Per project is de stand van zaken per april 2004 weergegeven. In deel III van de kadernota "Organisatie" is ingegaan op de uitvoering van de innovatieprojecten in het jaar 2004 en de wijze waarop daarop een vervolg wordt gegeven in 2005. Naast de geplande projecten is er de afgelopen periode een aantal nieuwe initiatieven genomen en gemeld bij het Projectbureau Innovatie. Deze nieuwe projecten (opgenomen als een afzonderlijke categorie in het overzicht) worden op dit moment uitgewerkt door de verantwoordelijke sectoren. De nieuwe projecten sluiten aan bij de ontwikkelingen in het kader van "Investeren in Dordrecht", met name op de innovatiethema's Dienstverlening en Shared Services. Uit verschillende geledingen zijn meer nieuwe mogelijkheden genoemd. Deze zijn echter nog niet onderzocht. Mogelijk leiden die later tot nieuwe projectvoorstellen. In het kader van het Innovatie Platform zullen de komende periode activiteiten worden gestart met het doel nieuwe ideeën en projecten te generen. Bij de interimnota 2004 dan wel de begroting 2005 zal opnieuw de voortgang van de innovatieprojecten worden gemeld. Bij die voortgangsmeïding zal niet alleen ingegaan worden op de inhoudelijke voortgang van de projecten, maar zal eveneens inzicht worden verschaft in de realisatie van de financiële opbrengsten van de innovaties.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 6
Voortgangsoverzicht projecten Investeren in Dordrecht 2004 ten behoeve van het College Datum: april 2004
Pr. "nr
Projecten ctke;tenarrangeinentenMv 7
lector/ :":
r l vr-v £,«*, >^^r~x;f>^;rc ^-- o----> ,
OÊS^F^ ;^fi,v^ : ^i-, ^,^v:; ^, feb%è^*'~* .£N;_jo^l- .:-^ V C '>C .PortèfetallèlLk , , &*&sgVï~ , v i f- >fX V>* ^ ï W,' :.\UA^>: , W^^l- V- ^ : J
1:
1> ~ Stad als Podium / Letteren
Cultuur
' -f^V -
WKS
\;^
$M*-
Ondernemende Cultuur / Culturele Dienstverlening
Cultuur
Innovatie efficiency en subsidie relaties
WKS Onderwijs & Welzijn WOMT/WVZ
eet Vergunningverlening » Innovatieproj en Handhaving (TP V&H)
i
Brandweer Publieksdiensten MD-ZHZ
Regievoering stedelijke vernieuwing
BURG. Stadsontwikkeling
Rolbepaling inrichting openbare ruimte
WRO Stadsontwikkeling
Ketenarrangement Parkeren
WRO Stadsontwikkeling
HF
WRO
m
Regionalisering Ingenieursbureaus
Het college heeft ingestemd met de notitie "Organisatieontwikkeling Cultuur / O&W / S&R d.d. 7 april 2004. De projecten 1.1. t/m 1 .3. worden z.s.m. door de directeur Cultuur a.i. en het MT Zie 1.1
WKS
Ondernemende Cultuur / Restauraties
$$(*
I I
Cultuur
V
Ingenieursbureau Dordrecht
Zie 1.1.
Op 9/3/2004 heeft het college ingestemd met het projectvoorstel en een bijdrage uit het Innovatiefonds van € 155.000 toegekend. Op basis van een conferentie eind januari wordt er een nieuw projectvoorstel opgesteld en een daarop afgestemde claim op het innovatiefonds ingediend. Op 17/2 is project door het college vastgesteld en claim van € 1 10.000 door toegekend. Op 17/2 project door het college vastgesteld en een claim van € 1 00.000 toegekend. Op 17/2 heeft het college het besluit tot opheffing van de Parking b.v. genomen Op 16/3 is het project door college vastgesteld, conform voorstel daarbij is geen claim op innovatiefonds gedaan Op 27/4 is de nota "Investeren in Parkeren" door college vastgesteld.
Het project is opgenomen in Jaarplan 2004 van ID. De te realiseren opbrengst m.i.v. 2004 is ingeboekt
Urgentieregeling woonruimteverdeling
Een projectplan is aangekondigd in eerste kwartaal 2004. (te realiseren opbrengst m.i.v. 2005) voorstellen voor een nieuwe verordening en nieuw beleid is gepland voor zomer '04
Opschaling Beleid Stadsontwikkeling
Dit project is onderdeel van het project Innovatief samenwerken in de regio. Dit project is besproken in het college.
Regionaal Sportbedrijf
Sport & Recreatie
Een startnotitie is gereed en ligt ter bespreking bij de OR en het MT van S&R
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 6
5 Pr. - Projecten ^Dienstverlening ^ ^ ?&*#. ^tor/^v/^ nr.^ f + **?'
pRme^fig%;
3-^Vi Onderhoud van de stad ( 2 deelprojecten) 3.1.1 Efficiënt onderhoud -a 3.1.2 Organisatieontwikkeling
Het project is opgenomen in sector jaarplan 2004. Er wordt geen claim op het Innovatiefonds gedaan. Het projectvoorstel word binnenkort aan het College voorgelegd.
^5v'f*?i;ak-, aïJpW
* u «,
^
•4r^ ^
Slim belasting heffen
M &'* Insourcen werkzaamheden .'%
Actiegericht Beleid en Organisatie Deelprojecten:
Gericht Kiezen, Sturen en Verantwoorden
Stadswerken
WFS
Sociale Dienst
WKS Publieksdiensten WFS Publieksdiensten
~ ^
^
£~ - -^ ^ * - ~~~ -5
*= - -~ . - ^ -
;-VT -""--: •:-'- X' *v^>^', '^-
tef^S^.?-. ts^sfe^i Het voorstel is op 30/3 door het college goedgekeurd. Er wordt geen claim op Innovatiefonds gedaan Gerealiseerd Gerealiseerd
WOMT
Algemene Directie Beleidssectoren SBC
Verschillende projecten gestart. Op 17/2 is het project Digitaliseren projectendatabank en een claim van € 70.000 door het college toegekend. Programma "De Dordtse Aanpak" wordt uitgevoerd.
Een projectvoorstel is in voorbereiding en wordt binnenkort in procedure gebracht.
KADERNOTA 2005
Projecten «Shared Services» .
Pr. nr, f -. * *<
!
;
""'s, "^
""»
Sector
„* x*" ^**4.
*
>v. *-
r ^ *- ^
^ 5 -%\^v V . %i *?, ' /^**^ \ *»* ; Inkoop en aanbesteding
«
/
S^ v*^ ^ V- ^5^^'^^"^" '-T" ^^^C 3 :^^* %. -•* r -v L^J aiV*,-^ J5np+
*&* ^
+^
f
?k
ilfefAr^ :- * -V- v»,-.'-' "» H ;* "
5.1
:
BIJLAGE 6
%
**
Stafdiensten Gemeentebree d project
Op 14/4 is het inkoopplan door het college vastgesteld. Op basis van dit inkoopplan zijn de taakstellingen per sector bepaald.
WFS
a^ 5.2^ f?-
Efficiënt omgaan met kantoormiddelen, terugdringen k?4< printers, invoering standaard •*£.;££ werkplekken, wanddecoratiebeleid L -">*}*
Stafdiensten Gemeentebree d project.
Genoemde projecten worden stapsgewijs conform plan uitgevoerd.
WOMT >:%Hl' .^i-it Sturing op P-kosten • Beleid • Budgettering
Stafdiensten Gemeentebree d project. WOMT
Hf
ii
Het college heeft op 16/3 &W de nota mobiliteitsbeleid conform vastgesteld en de claim van € 170.000 toegekend. Op 14/4 is de verdeling van de taakstelling gemaakt en besproken met de sectordirecteuren. Tevens zijn er aanvullende afspraken gemaakt met betrekking tot de sturing op de formatiereductie.
Restauratieve dienstverlening
Stafdiensten
Het vooronderzoek is volgens plan gestart
Vastgoedbedrijf
WOMT Stafdiensten Stadsontwikk eling
Inventarisatie bijna afgerond Het project en de claim ad. € 81.000 is op 29/3 in AD besproken.
WEZAVOMT
Voetbalvelden; kiezen voor kunstgras
Voorstel is in voorbereiding
Optimalisatie inhuur Milieudienst
Is opgenomen in sectorjaarplan SO
Betrokkenheid Bestuur in stad en wijk
Gerealiseerd
Drinkwatervoorziening Privatiseren
Besluit college moet nog worden uitgevoerd
Verlaging exploitatie budgetten SO
Is opgenomen in sectorjaarplan SO
Kiltunnel
Is gerealiseerd.
Bestuurlijke boeten
In ontwikkeling opbrengsten m.i.v. 2006
KADERNOTA 2005
Pr.n Innovatieplatform/ Sector/ _, ? " - -,-*••? ^'^ f ^ n ~ « - - - - ~, J Bedrijf *»> ^-.-^ Opmerkingen r^ ,v "^V»' > .TM ;j;, . £ ^ *v';-< - ^- < - -% "- Pbiteféuillehoudf
^
f
vé^Ê <
{«•
i
,
*
„
^
"
X
,. .
BIJLAGE 6
^
'
^
7 "" /
^>
>ér¥^f^^^l ''s-\ -* V^^-v1^--*"1 " N ^ V ^ ^ .^" r^:^ ^^^s '^
s*
OP 23/4 heeft het College de claim 80.050 toegekend en het voorstel aangenomen (WRO tegen)
&«.£. Innovatieplatform •?$&£' V?£*,t£i>&4!,
PtH:
Op 27/4 zijn voorstellen E-Government, PapierP@sse en claim €858.000 door College vastgesteld.
ICT / E-Government Hl
Op 16/3 heeft het college conform de nota mobiliteitsbeleid besloten en claim € 170.000 toegekend. Op 14/4 is de verdeling van de taakstelling gemaakt en besproken met sectoren
HRM
Op 10/2 is het college akkoord met Convenant + sociaal Statuut.
13/4 Strategisch overleg Nota "organisatie- en huisvestingstrategie op 27/4 door college aangehouden.
Huisvesting
In voorbereiding
BoWo project conflictvoorkommg
s
-
;'
Beleidsvoorstel Bibliotheek
Stafdiensten / DIV
In voorbereiding
Printen
Stafdiensten /ICT
14/4 was oorspronkelijk.onderdeel van 5.2 (Ferdi van Engelen)
Documentair structuurplan Dordrecht (DSP)
Stafdiensten / DIV
Eerst inhoudelijke behandeling in AD daarna inhoudelijke koppeling aan innovatie
Bijlage 7
KADERNOTA 2005
Evaluatie Totstandkoming Stadsbegroting 2004
Aanleiding Uitvoering Bevindingen dossieronderzoek Bevindingen enquête en interviews Bijlage: Lijst met conclusies, aanbevelingen en aandachtspunten
BIJLAGE 7
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
Aanleiding Zowel door het college als door het presidium is de wens geuit het begrotingsproces 2004, met inbegrip van de totstandkoming van de kadernota 2004 (de nota "investeren in Dordrecht") aan een evaluatie te onderwerpen. De opdracht hiertoe is verstrekt aan de griffier en de directeur Stads Bestuurs Centrum. De evaluatie heeft als belangrijkste doel praktische en snel in te voeren verbeteringen aan te brengen in het begrotingsproces 2005. Een inhoudelijke herijking van de totale planning en controlcyclus komt later dit jaar aan bod (innovatietraject). Daarbij worden de opmerkingen die door de ambtelijke organisatie zijn gemaakt meegenomen. Overigens zal dit project ook tot een verdere verbetering van het bestuurlijk proces moeten leiden. Na een korte verantwoording over de uitvoering geeft deze notitie een overzicht van de bevindingen en aanbevelingen die uit de evaluatie voortkomen.
Uitvoering Voor de uitvoering van de evaluatie is gebruik gemaakt van een enquêteformulier, waarin gevraagd werd een oordeel te geven over verschillende aspecten van het begrotingsproces (bijlage 2).Dit formulier is aan de gemeenteraadsfracties en de leden van het college van burgemeester en wethouders gezonden. Daarbij is de mogelijkheid geboden ook mondeling op het begrotingsproces te kunnen reageren. Van deze mogelijkheid is door sommige collegeleden en door vrijwel alle raadsfracties gebruik gemaakt. In het kader van deze evaluatie is er ook een gesprek geweest met de gemeentesecretaris en de raadsgriffier. Voorafgaand aan de interviews is een onderzoek gedaan naar de mate waarin vooraf gemaakte afspraken ook daadwerkelijk tot realisatie zijn gebracht. Hierbij is gekeken naar het proces, de procedure en de inhoud van de documenten. Deze notitie gaat vervolgens in op de aspecten die uit het dossieronderzoek naar voren zijn gekomen en verbeterpunten die door de meerderheid van de respondenten zijn genoteerd of genoemd. Hierbij wordt de volgende indeling gehanteerd. Bevindingen dossieronderzoek Bevindingen enquête en interviews: Vaststellen van het budgettair kader Meer tijd voor bestuurlijke behandeling Procedures afstemmen op de momenten van bestuurlijke invloed op proces Andere inrichting tweede termijn begrotingsbehandeling in de raad Praktische verbeteringen Overige aandachtspunten Elk onderdeel sluit af met één of meer conclusies of aanbevelingen. De conclusies, aanbevelingen en aandachtspunten zijn in een bijlage verzameld.
Bevindingen dossieronderzoek Schets omstandigheden Zowel de totstandkoming van de kadernota 2004 als die van de begroting 2004 was in vele opzichten omgeven door veranderingen ten opzichte van voorgaande jaren. In technische zin speelden de nieuwe comptabiliteitsvoorschriften die vanaf 1 januari 2004 van kracht worden. Daarnaast was het proces, zoals beschreven in de nota "Kiezen, sturen en verantwoorden" dit jaar voor het eerst in volle omvang van kracht. Voorts werden we na jaren van een stijgende algemene uitkering geconfronteerd met een relatieve verlaging. Een omvangrijk tekort op de exploitatie dreigde. Dat werd nog meer manifest toen de nog niet ingevulde bedragen voor het uitvoeren van het MJP bekend werden. Een
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
indringende ingreep was noodzakelijk. Een ingreep die tijd en verdieping vergde. Deze ingreep mondde uit in het innovatietraject. En ten slotte, maar niet in het minst, was het ook het eerste jaar dat de raad nadrukkelijk haar rol als kaderstellend orgaan oppakte. Dat betekende een ander begrotingsproces en een andere programma- en productenordening. Daarbij werd ook een indringende discussie over het autorisatieniveau gevoerd. Het begrotingsproces voltrok zich aldus in een turbulente omgeving. Afwijkingen ten opzichte van de nota "Kiezen, sturen en verantwoorden" Van het tijdspad in de nota "Kiezen, sturen en verantwoorden" (KSV) is op twee cruciale momenten in het begrotingsproces 2004 afgeweken. Het eerste moment betreft de start van het proces, het prekadernotadebat. Onder invloed van een aangekondigde korting op het gemeentefonds en een verhoogde druk op de exploitatie door de invulling van de PM's uit het MJP werden aanmerkelijke bezuinigingen noodzakelijk. Het urgentiebesef groeide, maar de werkelijke omvang van de rijkskortingen bleef fluctueren onder invloed van steeds nieuw te verwerken informatie. Het budgettair kader 2004 was nog niet aan het begin van het begrotingsproces bekend. Bij de definitieve invulling van de PM's uit het MJP bleek dat een besparing van € 7,3 miljoen nodig was (oplopend tot meer dan €18 miljoen in 2007). Het innovatietraject, als oplossing voor deze besparing, was op 1 juli 2003 voor de gemeenteraad nog onvoldoende uitgewerkt voor het nemen van een definitief besluit over de inhoud. De commissie bestuur en middelen vond de kadernota 2004 niet besluitrijp (20 juni 2003). Hierdoor ontstond een tweede afwijking op de KSV. Om een integrale begroting te kunnen maken is immers besluitvorming over de kadernota voor de zomervakanties noodzakelijk. De comptabele en inhoudelijke verwerking vergen zeker twee tot drie maanden. Er werd gekozen voor een staand beleid begroting, geflankeerd door een inhoudelijk dekkingsplan (de nota "investeren in Dordrecht). De overige stappen zijn conform KSV uitgevoerd. Afwijkingen ten opzichte van nadere afspraken college en raad In de dossiers zijn drie documenten te vinden die uitwerking geven aan het begrotingsproces 2004 en een kader geven voor de inhoud van de begroting: het raadsbesluit van 18 maart 2003 en de uitwerking daarvan in de commissie bestuur en middelen (programma-indeling) van 20 mei 2003 (geaccordeerd in de raad op 1 juli 2004). Op het niveau van het college wordt op 3 juli 2003 een beeld geschetst van de inhoud van de programmabegroting. Daarbij wordt impliciet aangegeven dat de productie van een integrale begroting, gelet op de besluitvorming in de commissie inzake de kadernota, niet mogelijk is. Ten aanzien van de programma-indeling ontstonden verschillen tussen de verwachtingen van de raad en de wijze waarop de begroting in productie was genomen. Bij het samenstellen van de begroting werd er van uitgegaan dat de indeling van de programma's volgens de werkgroep "programmabegroting" globaal kan worden ingevuld, met name aan de hand van de indeling van het MJP (groeimodel). Het voorstel van de werkgroep Programmabegroting aan de commissie bestuur en middelen was echter dwingender en meer gericht op een ordening naar raadscommissies. Door onvoldoende wederzijdse afstemming ontstonden twee beelden. Op zichzelf heeft dat niet geleid tot grote afwijkingen. Het grootste verschil in verwachtingen is ontstaan in het thema "ruimte". Er was de aanname dat het opnemen van een apart hoofdstuk over de investeringsprojecten voor 2004 voldoende uitkomst bood voor de verdere inhoudelijke behandeling van dit thema. In de definitieve programmabegroting is dit hoofdstuk opgenomen. Dit ging evenwel ten koste van een samenhangende presentatie van deze projecten in het kader van het ruimtelijk beleid binnen het thema "ruimte" in het programmadeel.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
In de uitwerking van 20 mei 2003 werd de toezegging gedaan dat de CD-rom met de productenbegroting tijdens de commissievergaderingen beschikbaar zou zijn. Dit was echter op voorhand niet opgenomen in de planning van de oplevering van de begroting. In de plaats daarvan heeft iedere fractie een set met de productbladen in schriftelijke vorm ontvangen. Voor het overige is er conform de voorgestelde inhoud en vormgeving van de begroting geleverd.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
Conclusies: 1. De verschillende stappen in de nota "Kiezen, sturen en verantwoorden" zijn niet geheel gevolgd. Het pre-kadernotadebat is niet expliciet op basis van Kiezen, sturen en verantwoording georganiseerd (wensen versus budgettaire ruimte).. Het kadernotadebat leidde niet voor 1 juli tot besluitvorming. Het eindproduct van het begrotingsproces was daarom geen integrale begroting, maar een staand beleid begroting, met daarnaast een dekkingsplan voor het tekort. 2. De nadere afspraken over het begrotingsproces zijn voor het overgrote deel nagekomen. De indeling van de programma's was niet geheel conform de opzet van de gemeenteraad. De CD-rom met programmabladen was (nog) niet beschikbaar. Aanbeveling 1. Bij de aanbieding van de kadernota wordt een notitie gevoegd die de verdere begrotingsbehandeling beschrijft. Hierbij wordt tevens een inhoudsopgave (inclusief de indeling van de programma's volgens raadsbesluit van 1 juli 2004)) van de uiteindelijke begroting toegevoegd. Het voorstel hiertoe wordt vooraf door SBC via de griffie getoetst op de afspraken met en verwachtingen van de raad.
Bevindingen enquête en interviews De enquête en de interviews gaven een globaal gelijkgestemd beeld van de onderdelen van het begrotingsproces die volgens raadsfracties en collegeleden te verbeteren zijn. Deze zijn in het vervolg van deze evaluatie gerubriceerd. Ten slotte zijn de praktische suggesties en aandachtspunten die vooral in de interviews zijn genoemd in dit deel van de evaluatie opgenomen. Dit heeft geleid tot de volgende indeling van dit hoofdstuk: & Vaststellen van het budgettair kader Meer tijd voor bestuurlijke behandeling Procedures afstemmen op de momenten van bestuurlijke invloed op proces Andere inrichting tweede termijn begrotingsbehandeling in de raad Praktische verbeteringen Overige aandachtspunten
Vaststellen van het budgettair kader De inzichten over het budgettair kader (met name de ontwikkeling van de algemene uitkering) veranderen voortdurend. Voor het begrotingsproces kan het telkens weer inbrengen van nieuwe inzichten verwarring veroorzaken. Meestal is het zo dat veranderingen betrekkelijk marginaal inwerken op de totale inkomsten. De noodzaak om steeds met nieuwe inzichten te komen is dan ook nauwelijks aanwezig. Zowel van de zijde van het college als van sommige gemeenteraadsfracties is dit als storend ervaren. Aanbeveling 2. Het beeld van de budgettaire positie van de gemeente tijdens de kadernotabespreking wordt zoveel mogelijk beschouwd op basis van de mei-circulaire. Aan dit kader wordt vastgehouden gedurende het kadernotaproces. Mutaties ten gevolge van de juni-circulaire kunnen nog
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
meegenomen worden in de begroting (apart voorstel bij de aanbiedingsbrief). De gevolgen van de september-circulaire worden later ingebracht via een stelpost. De invulling van deze stelpost geschiedt via de sectorjaarplannen. De daarvoor vereiste begrotingswijziging wordt vanzelfsprekend in de raad behandeld. Meer tijd voor bestuurlijke behandeling De meeste leden van het college en de fracties van de gemeenteraad hebben aangegeven meer tijd te willen hebben voor de daadwerkelijke inhoudelijke bespreking van kadernota en begroting. Er moet in het proces rust gevonden worden om te kunnen debatteren over keuzen en afwegingen die bij het begrotingsproces horen. Daarbij moeten de verschillende bestuurlijke actoren de gelegenheid krijgen rolvast in het proces te kunnen opereren. Deze gelegenheid is in de turbulentie van het proces te weinig gegeven. Bij de interviews kwam aan de orde dat vooral de behandeling van de begroting in eigen kring (college/fracties) onder grote tijdsdruk moest geschieden. De aanbieding van de begroting in herfstvakantie en de daardoor korte voorbereidingstijd voor de raadscommissiebehandeling zijn hier debet aan. Met name van de zijde van de raadsfracties werd opgemerkt dat een vervroeging van de aanbieding (lees ook: het collegebesluit over de begrotingsaanbieding) in het begin van de eerste week van oktober hiervoor een oplossing zou kunnen zijn. Dat betekent dat de begroting medio september ambtelijk moet zijn afgerond. Een tweede aspect, zowel vanuit het college als de raadsfracties genoemd, betreft het parallel lopen van de inhoudelijke discussie over de doorontwikkeling van de programmabegroting en de feitelijke begrotingsbehandeling zelf. Het debat over autorisatieniveau en de indeling van de programma's is van een andere orde dan het bestuurlijke debat over de beleidskeuzen die tijdens de begrotingsbehandeling moeten worden gedaan. De begrotingsbehandeling zelf zal veel meer inhoudelijk moeten zijn. De inrichting van het kaderstellend en controlerend instrumentarium van de raad moet ook plaatsvinden. Maar dan liefst niet tijdens de inhoudelijke begrotingsbehandeling. Aanbevelingen: 3. De begroting wordt begin oktober aangeboden. Hierdoor kunnen de gemeenteraadfracties zich afdoende voorbereiden op het begrotingsdebat 4. De doorontwikkeling van de programmabegroting zal de komende jaren nog voortgaan. Het advies is deze ontwikkeling los te koppelen van het feitelijke begrotingsproces. Het begrotingsproces is vooral gericht op een jaarlijks inhoudelijk debat over de verdeling van de beschikbare middelen. De ontwikkeling van de programmabegroting richt zich veel meer op het instrumentarium om dat goed te kunnen doen en goed te kunnen controleren. Het debat over de doorontwikkeling is dus van een andere orde. Wel parallel, maarniet tegelijkertijd is hier het advies. Procedures afstemmen op de momenten van bestuurlijke invloed op proces
Het begrotingsproces kent drie belangrijke debatten: a.Pre-kadernotadebat (eerste confrontatie tussen bestuurlijke wensen en beschikbare middelen) b.Kadernotadebat (de bestuurlijke besluitvorming over het wijzigen van het beleid/inzet middelen) c.Begrotingsbehandeling (autorisatie en het aangeven van bestuurlijke en politiek accenten)
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
Deze verschillende debatten zijn anders van karakter. Het pre-kadernotadebat is vooral oriënterend van aard. Hierin wordt door het college het financieel en economisch kader geschetst en de verdere uitwerkingen van het coalitieakkoord aangegeven. Voor de raadsfracties is dit het monnent om de specifieke beleidswensen in hoofdlijnen aan te geven. De besluitvorming rondom de kadernota is richtinggevend. In feite is dit het moment waarop vanuit politieke opvattingen kaderstelling/besluitvorming plaatsvindt over veranderingen in het te voeren beleid en de inzet van investeringsmiddelen. De begrotingsbehandeling is vooral beschouwend, communicatief en autoriserend van aard. Het is het moment waarop de verschillende politieke opvattingen scherp naar voren gebracht kunnen worden (eventueel via moties en amendementen) en de opvatting van verschillende partijen ten opzichte van de voorliggende begroting nogmaals, maar dan in retrospectief kan worden aangescherpt. Van een respondent van het college kwam de suggestie de beschouwingen tijdens de begrotingsbehandeling vooral als opmaat voor de nieuwe begrotingscyclus te gebruiken. Zowel vanuit het college als vanuit de raadsfracties werd aangegeven dat de markeringspunten van de drie momenten in de procedure duidelijk moeten zijn. Dit moet geflankeerd worden door de voor het debat benodigde eenduidige informatie. Aanbevelingen: 5. Zorg voor duidelijke markeringspunten in het begrotingsdebat. De pre-kadernota (oriënterend), de kadernota (besluitvormend) en de begroting (beschouwend en definitief autoriserend). 6. Bereid de drie debatten in het begrotingsproces mede voor met daarop toegespitste informatie. De begrotingsbehandeling in de raad Over één ding waren de respondenten het unaniem eens. De tweede termijn van de begrotingsbehandeling was niet bevredigend. Veel respondenten gaven aan dat het moment van de start van de discussies veel eerder in het proces hadden moeten liggen. Op het moment van de begrotingsbehandeling is immers de wettelijke deadline in zicht (gemiddeld drie dagen). De meeste respondenten gaven overigens aan dat het uitspreiden van de begrotingsbehandeling over twee dagen niet noodzakelijk is wanneer de kwaliteit van het debat over de kadernota op orde is. Aanbevelingen: 7. De begrotingsbehandeling in de raad wordt op één dag gehouden. In de (voormiddag startend met de beschouwingen door de fracties en het indienen van moties en amendementen. In de tweede termijn ('s-avonds) geeft het college opvattingen hierover en reageren fracties op eikaars bijdragen en op de reactie van het college. In een schorsing maken de fracties de balans op. In derde termijn worden moties en amendementen gehandhaafd of teruggetrokken, waarna de begroting, met inbegrip van moties en amendementen in stemming wordt gebracht (vervallen) 8. De verschillen in bestuurlijke opvattingen over belangrijke vraagstukken en opvattingen over de beleidsvoornemens van het college worden het liefst al tijdens de commissievergaderingen door de raadsfracties ingebracht
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
Naast bovenstaande aspecten werden er verschillende suggesties gedaan om het begrotingsproces in praktische zin te verbeteren. De belangrijkste worden hierna weergegeven. Begrotingsbehandeling in de raadscommissies Over de wijze waarop de commissiebehandelingen plaatsvonden waren de respondenten redelijk tevreden. Het door het presidium in overleg met fractievoorzitters vastgestelde trechtermodel werd als behandellijn gewaardeerd. Deze aanpak veroorzaakte echter wel belemmeringen voor een gericht politiek debat op hoofdlijnen waarin thema's met elkaar konden worden verbonden. In feite vond men de afgesproken werkwijze gestructureerd maar wat te strak. Er bestaat de wens de commissievergaderingen zo in te richten dat er een goede mix komt tussen een op thema gestructureerde vergadering en voldoende ruimte voor politiek debat Aanbeveling: 9. Doorgaan met de themagewijze commissiebehandeling, waarbij tevens ruimte wordt gecreëerd voor politieke beschouwingen waarin thema's met elkaar kunnen worden verbonden. Praktische verbeteringen Duidelijk meetbare doelstellingen per programma (thema) Vooral van de zijde van de raadsfracties werd gesteld dat veel in de begroting opgenomen doelstellingen nauwelijks meetbaar werden gemaakt. Daarbij waren de respondenten zich ervan bewust dat de meeste doelstellingen in eerdere jaren waren vastgelegd. Bij de herijking van het MJP en de vaststelling van het GSB III heeft de raad de mogelijkheid hierin concreet verbetering te brengen. Vanzelfsprekend zullen de voorstellen hiertoe al terdege rekening houden met deze herhaalde wens van de raad. Aanbeveling: 10. Voorzie doelstellingen altijd van concreet te meten resultaten. Geef hierbij ook het meetinstrumentarium aan. (Dit verbetertraject loopt parallel met de verdere ontwikkeling van de programmabegroting.) De technische vragen Ten behoeve van begrotingsbehandeling 2004 was het mogelijk technische vragen over de begroting schriftelijk in te dienen. Het doel was hiermee te voorkomen dat de commissievergaderingen voor een groot deel zouden worden gevuld met de beantwoording van deze vragen. Op zichzelf is dit een beproefde en door de raadsfracties gewaardeerde methode. Nog effectiever is wellicht een combinatie van rechtstreekse mondelinge informatieverschaffing en nadere schriftelijke toelichting voor zover nodig. Aanbeveling: 11. Om de hoeveelheid technische vragen te reduceren kunnen één of twee inloopavonden worden georganiseerd waarbij diverse specialisten aanwezig zijn om deze technische vragen
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
te beantwoorden. De specialisten noteren de vragen die niet ter plekke kunnen worden beantwoord. Deze worden dan zo spoedig mogelijk schriftelijk afgedaan. Hierin kunnen SBC en griffie een waardevolle rol vervullen. Financieel inzicht Vanuit verschillende fracties is het voornemen geuit meer te investeren in het doorgronden van de systematiek en de financiële huishouding. Met het aantreden van 60% nieuwe raadsleden is veel individuele en collectieve kennis verloren gegaan. Bij de start van deze raadsperiode is een cursus Dordtse gemeentefinanciën, als onderdeel van het introductieprogramma gegeven. Een eventuele opfriscursus behoort tot de mogelijkheden. Indien er voldoende vraag is kan dit nog dit jaar georganiseerd worden. Aanbeveling 12. De afdeling concerncontrol van het Stads Bestuurs Centrum verzorgt een korte op Dordrecht toegespitste cursus voor raadsleden over gemeentefinanciën. Deze cursus wordt in beginsel gegeven aan de start van een nieuwe raadsperiode. Separaat kunnen desgewenst "bijspijkermomenten" worden georganiseerd.
Verdere aandachtspunten Vanuit het college en enkele raadsfracties is opgemerkt dat de rol en de mogelijkheden van de collegeleden in de begrotingsbehandeling niet altijd voldoende uit de verf kwamen. Gevraagd wordt om per fase van het proces te formuleren wat college en raad van elkaar verwachten. Verder wordt vanuit verschillende fracties, zowel binnen oppositie als ook binnen coalitie, gevraagd om meer inzicht in de overwegingen die aan de beleidsmatige keuzes van het college ten grondslag hebben gelegen. Tot slot wordt aandacht gevraagd voor de relativiteit van het proces van de begrotingsbehandeling en de status van de begroting. Niets wordt voor lange periode definitief vastgesteld. Voorkomen moet worden dat de behandeling van de begroting een proces om zichzelf wordt. Verschillende respondenten pleiten ervoor om de begrotingsbehandeling niet kapot te bureaucratiseren. "Houd vast wat goed gaat en durf te verbeteren wat eenvoudiger kan!" is het devies.
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
Bijlage 9.1: Lijst met conclusies, aanbevelingen en aandachtspunten
Concusies:
1. De verschillende stappen in de nota "Kiezen, sturen en verantwoorden" zijn niet geheel gevolgd. Het prekaderdebat is niet expliciet op basis van Kiezen, sturen en verantwoording georganiseerd (wensen versus budgettaire ruimte). Het kadernotadebat leidde niet voor 1 juli tot besluitvorming. Het eindproduct van het begrotingsproces was daarom geen integrale begroting, maar een staand beleid begroting, met daarnaast een dekkingsplan voor het tekort. 2. De nadere afspraken over het begrotingsproces zijn voor het overgrote deel nagekomen. De indeling van de programma's was niet geheel conform de opzet van de gemeenteraad. De CD-rom met programmabladen was (nog) niet beschikbaar. Aanbevelingen
1. Bij de aanbieding van de kadernota wordt een notitie gevoegd die de verdere begrotingsbehandeling beschrijft. Hierbij wordt tevens een inhoudsopgave (inclusief de indeling van de programma's) van de uiteindelijke begroting toegevoegd. Het voorstel hiertoe wordt vooraf door SBC via de griffie getoetst op de afspraken met en verwachtingen van de raad. 2. Het beeld van de budgettaire positie van de gemeente tijdens de kadernotabespreking wordt zoveel mogelijk beschouwd op basis van de mei-circulaire. Aan dit kader wordt vastgehouden gedurende het kadernotaproces. Mutaties ten gevolge van de juni-circulaire kunnen nog meegenomen worden in de begroting (apart voorstel bij de aanbiedingsbrief). De gevolgen van de september-circulaire worden later ingebracht via een stelpost (melding in begrotingsbrief). De invulling van deze stelpost geschiedt via de sectorjaarplannen. De daarvoor vereiste begrotingswijziging wordt vanzelfsprekend in de raad behandeld. 3. De begroting wordt begin oktober aangeboden. Hierdoor kunnen de gemeenteraadfracties zich afdoende voorbereiden op het begrotingsdebat. 4. De doorontwikkeling van de programmabegroting zal de komende jaren nog voortgaan. Het advies is deze ontwikkeling los te koppelen van het feitelijke begrotingsproces. Het begrotingsproces is vooral gericht op een jaarlijks inhoudelijk debat over de verdeling van de beschikbare middelen. De ontwikkeling van de programmabegroting richt zich veel meer op het instrumentarium om dat goed te kunnen doen en goed te kunnen controleren. Het debat over de doorontwikkeling is dus van een andere orde. Wel parallel, maar niet tegelijkertijd is hier het advies. 5. Zorg voor duidelijke markeringspunten in het begrotingsdebat. De pre-kadernota (oriënterend), de kadernota (besluitvormend) en de begroting (beschouwend en definitief autoriserend). 6. Bereid de drie debatten in het begrotingsproces mede voor met daarop toegespitste informatie. 7, De begrotingsbehandeling in de raad wordt op één dag gehouden. In de (voor)middag startend met de beschouwingen door de fracties en het indienen van moties en amendementen. In de tweede termijn ('s-avonds) geeft het college opvattingen hierover en reageren fracties op eikaars bijdragen en op de reactie van het college. In een schorsing maken de fracties de balans op. In derde termijn worden moties en amendementen gehandhaafd of teruggetrokken, waarna de begroting, met inbegrip van moties en amendementen in stemming wordt gebracht. 8. De verschillen in bestuurlijke opvattingen over belangrijke vraagstukken en opvattingen over de beleidsvoornemens van het college worden het liefst al tijdens de commissievergaderingen door de raadsfracties ingebracht.
10
KADERNOTA 2005
BIJLAGE 7
9. Doorgaan met de themagewijze commissiebehandeling, waarbij tevens ruimte wordt gecreëerd voor politieke beschouwingen waarin thema's met elkaar kunnen worden verbonden.
10. Voorzie doelstellingen altijd van concreet te meten resultaten. Geef hierbij ook het meetinstrumentarium aan.. (Dit verbetertraject loopt parallel met de verdere ontwikkeling van de programmabegroting.) 11. Om de hoeveelheid technische vragen te reduceren kunnen één of twee inloopavonden worden georganiseerd waarbij diverse specialisten aanwezig zijn om deze technische vragen te beantwoorden. De specialisten noteren de vragen die niet ter plekke kunnen worden beantwoord. Deze worden dan zo spoedig mogelijk schriftelijk afgedaan. Hierin kunnen SBC en griffie een waardevolle rol vervullen. 12. De afdeling concerncontrol van het Stads Bestuurs Centrum verzorgt een korte, op Dordrecht toegespitste cursus voor raadsleden over gemeentefinanciën. Deze cursus wordt in beginsel gegeven aan de start van een nieuwe raadsperiode. Separaat kunnen desgewenst "bijspijkermomenten" worden georganiseerd. Aandachtspunten
1. Vanuit het college en enkele raadsfracties is opgemerkt dat de rol en de mogelijkheden van de collegeleden in de begrotingsbehandeling niet altijd voldoende uit de verf kwamen. Gevraagd wordt om per fase van het proces te formuleren wat college en raad van elkaar verwachten. 2. Verder wordt vanuit verschillende fracties, zowel binnen oppositie als ook binnen coalitie, gevraagd om meer inzicht in de overwegingen die aan de beleidsmatige keuzes van het college ten grondslag hebben gelegen. 3. Tot slot wordt aandacht gevraagd voor de relativiteit van het proces van de begrotingsbehandeling en de status van de begroting. Niets wordt voor lange periode definitief vastgesteld. Voorkomen moet worden dat de behandeling van de begroting een proces om zichzelf wordt. Verschillende respondenten pleiten ervoor om de begrotingsbehandeling niet kapot te bureaucratiseren. "Houd vast wat goed gaat en durf te verbeteren wat eenvoudiger kan!" is het devies.
11
Bijlage 8
KADERNOTA
BIJLAGE 8
VAN KADERNOTA NAAR PROGRAMMABEGROTING 2005 Naar aanleiding van de evaluatie van het begrotingsproces 2004 is de afspraak gemaakt dat bij de aanbieding van de Kadernota 2005 een notitie wordt aangeboden die de verdere begrotingsbehandeling 2005 beschrijft. Daarbij wordt tevens een inhoudsopgave (inclusief de indeling van de programma's volgens raadsbesluit van 1 juli 2003) van de uiteindelijke begroting toegevoegd. 1. Begrotingsproces en -behandeling na vaststelling Kadernota 2005 In de uitwerking van het begrotingsproces is in inhoudelijke en procedure zin rekening gehouden met de aanbevelingen uit de evaluatie van het begrotingsproces 2004. Daartoe wordt de begroting 2005 begin oktober aan de commissies verzonden en worden eind oktober 1 a 2 inloopavonden georganiseerd om (technische) vragen te beantwoorden. De besluitvorming naar aanleiding van de Kadernota zal in de begroting worden verwerkt. 2. Autorisatieniveau begroting 2005 Inleiding: Dualisme en begrotingscyclus De Wet dualisering gemeentebestuur heeft geleid tot een scherpere afbakening tussen de bevoegdheden van Raad en College. Vanaf 1 januari 2004 zijn de bedrijfseconomische en administratieve condities van de dualisering verankerd in het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV), de nieuwe gemeentelijke comptabiliteitsvoorschriften. Uitgangspunt is dat de Raad de kaders stelt en controleert en het College bestuurt, uitvoert en verantwoording aflegt. Deze taken van Raad en College zijn van groot belang voor de financiële functie. Voor de begrotingscyclus betekent dit het volgende: Bij de begroting stelt de Raad de hoofdlijnen vast voor zowel het beleid als de financiën in de vorm van een programmabegroting. De begroting vervult dan een rol bij de allocatie en autorisatie (concretisering van het budgetrecht); Na vaststelling van de programmabegroting voert het College het beleid uit binnen de financiële en beleidsmatige hoofdlijnen die zijn aangegeven. Het College doet dit aan de hand van een zogenaamde productraming. De productraming heeft dan een beheerstechnische of bedrijfseconomische functie. Autoriseren op themaniveau (thema's = begrotingsprogramma's) Bij de behandeling van de begroting 2004 en de nieuwe financiële beheersverordening heeft uw Raad zich op het standpunt gesteld dat zij over wil gaan tot autorisatie op het niveau van begrotingsprogramma's of thema's zodra een goed meetinstrumentarium op dat niveau beschikbaar is. In afwachting daarvan is de begroting 2004 vooralsnog op productniveau geautoriseerd. In de begroting 2005 zal een belangrijke stap worden gezet in het beschikbaar stellen van een meetinstrumentarium op themaniveau. Als gevolg hiervan kan het autorisatieniveau voor 2005 naar de mening van het college komen te liggen op themaniveau. Daarmee worden de thema's -in de zin van de wettelijke comptabiliteitsvoorschriften- de begrotingsprogramma's. Om verwarring ten aanzien van de door uw Raad gedefinieerde 10 programma's te voorkomen, is het wellicht beter om de programma's voortaan "hoofdprogramma's" te noemen en de thema's "begrotingsprogramma's". Autorisatieregels investeringen Voor investeringen (kredieten) gelden specifieke autorisatieregels waarin niets verandert. De autorisatie van routine investeringen en uit te voeren investeringswerken gebeurt bij vaststelling van de begroting. Alle overige investeringen worden door middel van separate voorstellen voor kredietverlening aan de Raad voorgelegd. In de begroting 2005 wordt een afzonderlijke paragraaf
KADERNOTA
BIJLAGE 8
over investeringen opgenomen. Dat biedt de Raad de gelegenheid om majeure projecten integraal te beschouwen.
3. Indeling programmabegroting 2005 De programmabegroting 2005 wordt ingedeeld volgens de op 1 juli 2003 door uw Raad vastgestelde indeling naar programma's en thema's. De gemeentelijke producten worden beleidsmatig gecategoriseerd naar die thema's (begrotingsprogramma's) waaraan zij bijdragen. Het resultaat van deze categorisering -die in de programmabegroting 2005 zal worden verwerktwordt in de volgende tabel weergegeven: Programma Beheer van de Stad
Thema Dagelijks beheer
Milieu
Veiligheid en Handhaving
Geweld en Criminaliteit Fysieke veiligheid
Verkeersveiligheid Handhaving
Jongeren
Voorschoolse jeugd Onderwijs & vernieuwing
Producten (lasten en baten) 1 50 Openbare wegen 151 Gladheidsbestrijding 1 52 Schoonhouden verharding 1 53 Wegschap Kiltunnel 1 54 Groen 155 Dierverzorging 1 56 Onderhoud openbare verlichting 1 58 Stadsmeubilair 1 59 Constructies (bruggen, viaducten) 160 Peilbeheer oppervlaktewater 161 Onderhoud speelvoorzieningen 162 Inzameling huishoudelijk afval 1 65 Onderhoud vuilwaterriolen en -gemalen 1 66 (Grond)waterbeheer 163 Mllieupolitie 1 64 Milieu overige maatregelen 185 Bodem 187 Ecologie 188 Milieuzorg 189 Geluid /MIG 1 90 Stank 191 Externe veiligheid 1 92 Afvalbeleid 193 Energie 1 2 Integrale veiligheid 1 6 Algemeen / OOV subsidies 6 Pro actie 7 Preventie 8 Repressieve activiteiten 1 0 Overige Brandweer activiteiten 1 1 Brandpreventie woningen en gebouwen 1 3 Rampenbestrijding 1 57 VRI en overige verkeersmeubilair 200 Verkeersveiligheid 14 Vergunningen en handhaving 1 73 Woningtoezicht 1 74 Splitsings- en onttrekkingsvergunningen 175 Bouw-en sloopvergunningen 1 79 Welstand en architectuurbeleid 182 Planjuridisch instrumentarium 202 Vergunningverlening milieu 82 Voor- en vroegschoolse educatie 95 Voorschoolse periode 83 Bestuurscommissie OPO
KADERNOTA
Programma
Thema
Buitenschools
Welzijn
Vrijetijdsvoorzieningen Onderwijsuitval Integraal accommodatiebeleid Toeleiding arbeidsmarkt
Sociale dienstverlening
Fraudebestrijding
Armoede bestrijding
Gezond leven
Ouderen
BIJLAGE 8
Producten (lasten en baten) 84 School in de samenleving 85 Bestrijding onderwijsachterstand 86 Educatie 87 Schoolbegeleiding 89 Schoolgebouwen 90 Gymlokalen 93 Leerlingenvervoer 94 Schoolzwemmen 104 Bibliotheek 110 VSO 111 Johan de Witt gymnasium 148 Natuur en Milieu Educatie (NME) 96 Jeugdparticipatie 105 Kinderopvang 97 Jeugdvoorzieningen 88 Leerplicht 91 Welzijnsaccommodaties 1 00 Buurtwerk 37 Intake 38 Inkoop 39 Casemanagement 40 Gesubsidieerde arbeid 98 Antillianen projecten 99 Integratie 102 Anti discriminatie 44 Frontoffice 45 Voorlichting 46 Uitkeringen levensonderhoud 59 Vervoer WVG 60 Rolstoelen WVG 61 Wonen WVG 67 Dienstverlening sociaal zwakkeren 71 Huisvesting statushouders 79 Algemeen maatschappelijk werk 101 Vormings- en ontwikkelingswerk 103 Vrijwilligerswerk 106 Dordtpas 107 Mediabeleid 108 Overige welzijnstaken 109 Wijkwelzijn 52 Heronderzoeken 53 Fraude onderzoeken 54 Fraude preventie 55 Terugvordering 56 Verhaal 47 Bijzondere bijstand 62 Schuldregeling 64 Nazorg schuldhulpverlening 68 Preventie schuldhulpverlening 75 Dak- en thuislozenopvang 76 Verslavingszorg 77 Vrouwenopvang 74 Gezondheid 78 Inclusief gehandicaptenbeleid 72 Indicatie orgaan ouderen 73 Ouderenvoorzieningen
KADERNOTA
Programma Cultuur en vrije tijd
Thema Cultuurvoorzieningen
Toerisme Evenementen Sport
Werk en economie
Werkgelegenheid
Bedrijfsterreinen Gemeentelijke bedrijven
Wonen
Ruimte voor de toekomst
Overheid & Bedrijfsleven Bedrijven & Scholen Volkshuisvesting
Binnenstad Funderingsproblematiek Monumentenzorg Stedelijke vernieuwing
BIJLAGE 8
Producten (lasten en baten) 113 Culturele educatie 114 Muzikale educatie 115 Culturele initiatieven 116 Beiaard / amateurkunst 117 Collectie Dordts museum 1 1 8 Collectie Van Gijn 119 Tentoonstellingen Dordts museum 1 20 Tentoonstellingen Van Gijn 121 Kunst openbare ruimte 1 22 Service bureau Cultuur 1 23 Kunstuitleen 1 24 Educatie cultuur 125 Collectie archief 126 Onderzoek archief 1 27 Educatie archief 1 28 Inspectie 1 29 Professionele voorstellingen 130 Sociaal culturele voorstellingen 131 Filmhuis Cinode 132 Commerciële verhuringen 203 Archeologie 147 Toerisme 144 Volksfestiviteiten 149 Vitaliteitsfonds 1 37 Binnensport 1 38 Buitensport 1 39 Sportservice 140 Sportstimulering 145 Aquapulca 146 Recreatie 143 Ambulante handel 1 67 Basisregistratie vastgoed 170 Thematisch economisch beleid Geen product Havenbedrijf Dordrecht 232 Nautisch beheer 233 Havens civiel 234 Overige exploitaties 235 Havenexploitatie Essenhof 141 Plechtigheden Ingenieursbureau 1 68 Accommodaties Geen product Geen product 172 Beleidsvoorbereiding wonen en bouwen 176 Stimuleren en opplussen woningen 1 77 Woningzoekenden 178 Huursubsidie en vangnet 5 Projectbureau Binnenstad Geen product 201 Monumentenzorg 1 80 Stedelijke kaders 181 Stedelijke vernieuwing 1 83 Beschermd stadsgezicht
KADERNOTA
Programma
Thema
BIJLAGE 8
Producten (lasten en baten) 1 84 Wijken 194 Verkeersvoorzieningen auto Bereikbaarheid 1 96 Parkeren 197 Verkeersvoorzieningen fiets 198 Fietsenstalling 1 99 Openbaar vervoer Burger en bestuur 1 8 Burgerlijke stand Dienstverlening 1 9 Migratie en vestiging 20 Nationaliteit 21 Documenten en informatie 22 Overige GBA procedures 23 Overige Burgerzaken 24 Stedelijke advisering wijken 25 Wijkprojecten 229 Internationale betrekkingen Communicatie & voorlichting 230 Concern communicatie middelen 232 Bestuursvoorlichting 1 Algemeen bestuur Bestuurskracht 2 Dagelijks bestuur 3 Bestuurlijke samenwerking 4 Stadsbestuurscentrum 1 5 Kabinetszaken Algemene dekkings213 Algemene uitkering Gemeentefonds middelen * 26 Belastingen algemeen Heffingen en Belastingen 27 Onroerende Zaak Belasting 28 Hondenbelasting 29 Precario 34 Zalmsnip 35 Reguliere WOZ taken Grondbedrijf & Vastgoed 204 Vastgoed 205 Grondbeleid en ontwikkeling 206 Exploitatie bouwgronden 207 Exploitatie economische ontwikkeling 208 Exploitatie gemeentelijke eigendommen 211 Geldleningen Kostenplaatsen en Overige 212 Beleggingen baten en lasten 214 Onvoorzien 215 Stelposten 216 Algemene baten en lasten 217 Saldi kostenplaatsen * Het programma algemene dekkingsmiddelen bevat die lasten en baten die niet inhoudelijk aan een programma zijn toe te rekenen. Daarnaast worden de belastinginkomsten -voor zover niet aan een programma toe te rekenen- op dit programma verantwoord. Voor zover inkomsten (tarieven en heffingen) kunnen worden gerelateerd aan inhoudelijke programma's is het op grond van wettelijke voorschriften - Besluit Begroten en Verantwoorden - voorgeschreven om deze inkomsten daar te verantwoorden. Het betreft onder andere legesinkomsten en inkomsten uit de afvalstoffenheffing en rioolrechten.
KADERNOTA
BIJLAGE 8
4. Inhoudsopgave begroting 2005 De inhoudsopgave van de begroting 2005 sluit aan op de voorgeschreven indeling van het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) dat vanaf 1 januari 2004 van toepassing is. De volgende hoofdstukindeling wordt gevolgd.
1. INLEIDING 1.1 Missie 1.2 Samenvatting van de begroting 1.3 De opbouw van de begroting (leeswijzer) 1.4 Samenstelling van het bestuur 1.5 Kerngegevens van de stad BELEIDSBEGROTING - PROGRAMMAPLAN EN PARAGRAFEN 2. BELEIDSPERSPECTIEF 2.1 Strategische processen 2.2 Herijking MJP 2.3 Grotestedenbeleid en nieuw convenant 2.4 Regionale kwaliteitssprong 2.5 Strategische investeringen 2.6 Stadsprogramma's en wijkprogramma's 3. BEGROTINGSPROGRAMMA'S 3.1 Inleiding 3.2 Beheer van de stad 3.3 Veiligheid en handhaving 3.4 Jongeren 3.5 Welzijn 3.6 Cultuur en vrije tijd 3.7 Werk en economie 3.8 Wonen 3.9 Ruimte voor de toekomst 3.10 Burger en bestuur 3.11 Algemene dekkingsmiddelen 4. ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN 4.1 Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 4.2 Algemene uitkering uit het Gemeentefonds 4.3 Saldo compensabele BTW en uitkering uit het BTW compensatiefonds 4.4 Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is 4.5 Saldo van de financieringsfunctie 4.6 Dividend 4.7 Onvoorzien 5. PARAGRAFEN 5.1 Lokale heffingen 5.2 Risicomanagement en weerstandsvermogen 5.3 Onderhoud kapitaalgoederen 5.4 Financiering en Treasury 5.5 Bedrijfsvoering 5.6 Verbonden partijen 5.7 Grondbeleid
KADERNOTA
FINANCIËLE BEGROTING 6. FINANCIËLE POSITIE 6.1 Overzicht van baten en lasten en toelichting (thema autorisatie) 6.2 Financiële positie en toelichting BIJLAGEN 1. Overzicht strategische investeringen 2. Investeringen Wet Stedelijke Vernieuwing 3. Meerjarenprogrammabegroting 2005 - 2008 (autorisatie overzicht) 4. Overzicht incidentele baten en lasten 5. Geprognosticeerde balans met toelichting 6. Autorisatie overzicht routine investeringen 7. Overzicht staand - nieuw beleid 8. Overzicht product naar functie CD ROM Productbladen sectoren en bedrijven en de beheersbegroting 2005
BIJLAGE 8