Financieel jaarverslag VNG 2010

Financieel jaarverslag VNG 2010

April 2010 VERENIGING VAN NEDERLANDSE GEMEENTEN

INHOUDSOPGAVE

A

B

B.3

C

Bestuursverslag

5

Voorwoord

7

A.1

Algemene gang van zaken gedurende het verslagjaar

A.2

Resultaatontwikkeling van de Vereniging

21

9

A.3

Kerninformatie van de VNG

27

A.4

Samenstelling bestuur en directie VNG

28

Jaarrekening 2010

29

B.1

Toelichting algemeen

31

B.2

Enkelvoudige jaarrekening 2010

35

B.2.1 Enkelvoudige balans per 31 december 2010

36

B.2.2 Toelichting op de enkelvoudige balans

38

B.2.3 Enkelvoudige staat van baten en lasten over 2010

43

B.2.4 Toelichting op de enkelvoudige staat van baten en lasten

47

Geconsolideerde jaarrekening 2010

53

B.3.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2010

54

B.3.2 Toelichting op de geconsolideerde balans

56

B.3.3 Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2010

61

B.3.4 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

62

B.3.5 Geconsolideerd kasstroomoverzicht

65

B.3.6 Overzicht mutatie eigen vermogen

66

Overige gegevens

67

C.1

Overige zaken betreffende de jaarrekening

69

C.2

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

70

VERENIGING VAN NEDERLANDSE GEMEENTEN

3

4


A

Bestuursverslag


5

6


VOORWOORD

Het jaar 2010 stond in het teken van verkiezingen, eerst voor de gemeenteraden, vervolgens voor de Tweede Kamer. Beide verkiezingen hebben het politieke landschap behoorlijk veranderd. Zoals gebruikelijk reflecteert de samenstelling van het Bestuur en de Commissies van de VNG de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen. Daarnaast heeft het regeerakkoord grote gevolgen voor de prioriteiten van de VNG in 2011. Verder is binnen de Vereniging in 2010 een stevige discussie gevoerd over de bestuurlijke inrichting van Nederland en de contributie. De uitkomsten hiervan gaven aanleiding om de strategische koers te evalueren. Uitkomst hiervan is een gewijzigde VNG koers, waarin de VNG meer in gaat zetten op het versterken van de relatie met haar leden en strategische partners. Het doel is zo meer gebruik te maken van elkaars kennis en kunde. Daarnaast gaat de VNG gebruik maken van nieuwe technieken, zoals social media, om deze kennis snel te kunnen ontsluiten en delen. De VNG beoogt daarmee haar doelstelling van dé organisatie die staat voor de kracht en kwaliteit van het lokaal bestuur, verdere impulsen te geven. In 2010 is ook duidelijk geworden wat de impact van de crisis is op gemeenten en daarmee ook op de VNG. Zowel de leden als de VNG zelf staan voor een omvangrijke bezuinigingsoperatie. De leden en het bestuur van de VNG hebben daarom besloten de systematiek voor het bepalen van de hoogte van de door de leden te betalen contributie aan te passen. Hierdoor blijven de inkomsten uit de contributie de komende jaren achter bij de verwachting. Dit heeft onmiskenbaar gevolgen voor de organisatie en de medewerkers van de VNG. De VNG hoopt de gevolgen zoveel mogelijk op te kunnen opvangen door natuurlijk verloop van personeel. Ook kan niet uitgesloten worden dat diensten aan leden mogelijk op bepaalde terreinen versoberd moeten worden. Uitgangspunt is om dit zoveel mogelijk te voorkomen. In het voorjaar 2011 worden de definitieve plannen in de algemene ledenvergadering gepresenteerd. De structuur van de dochterondernemingen van de VNG (behoudens die van VNG International; deze volgt in februari 2011) is omgezet van een BV-structuur naar een coöperatiestructuur. Hiermee wordt beoogd dat de verbondenheid van de dochterondernemingen met de VNG en haar leden meer tot uitdrukking komt. Tevens sluit deze structuur beter aan bij het met de belastingdienst afgesproken fiscale regime. Het financieel resultaat van de VNG over 2010 is hoger uitgekomen dan voorzien in de begroting. Vooral het resultaat bij de dochterondernemingen, het volume van uitgevoerde projecten en de financiële baten zijn beter dan verwacht en lieten een positieve ontwikkeling zien. Hiernaast zijn in 2010 kostenbesparingen gerealiseerd door het onmiddellijk instellen van een vacaturestop na het afwijzen van het contributievoorstel 2011 door de ALV en zijn bezuinigingsmaatregelen genomen.


7

Het jaarverslag is opgesteld conform de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving en bestaat uit: •

Het bestuursverslag van de Vereniging, dit geeft inzage in alle ontwikkelingen bij de VNG

•

•

•

De enkelvoudige gegevens van de Vereniging. Dit omvat: •

een enkelvoudige balans, inclusief toelichting

•

een enkelvoudige staat van baten en lasten, inclusief toelichting

De totale financiële gegevens van de VNG. Dit omvat: •

een geconsolideerde balans, inclusief toelichting

•

een geconsolideerde staat van baten en lasten, inclusief toelichting

De overige gegevens betreffende de jaarrekening

De VNG en lokale overheden staan gezamenlijk voor een aantal uitdagingen. 2010 was zeker een veel bewogen jaar, maar strakke sturing heeft er voor gezorgd dat de financiële huishouding van de VNG op orde is gebleven. Dit is een voorwaarde om er ook in 2011 voor onze leden te zijn. De VNG heeft de ambitie om ook in 2011 door middel van specifieke actieprogramma’s voor leden en door het sluiten van een bestuursakkoord met het Rijk, de leden te ondersteunen in het waarmaken van hun ambities.

mr. R.J.J.M. Pans, Voorzitter directieraad

8


A.1 ALGEMENE GANG VAN ZAKEN GEDURENDE HET VERSLAGJAAR

Het jaar 2010 stond voor de VNG in het teken van de gemeenteraadsverkiezingen en de Tweede Kamerverkiezingen. Het betrekken van de leden bij de inzet voor het regeerakkoord en het informeren van de nieuwe gemeenteraden en colleges was daarbij een prioriteit. Daarnaast zijn in 2010 stappen gezet op het dossier van de besluitvorming in grote decentralisatie projecten.

Gemeenteraadsverkiezingen De VNG heeft de gemeenteraadsverkiezingen langs diverse sporen voorbereid. In de aanloop naar de verkiezingen zijn de gemeenten ondersteund met modelverordeningen en informatie over de rol van de gemeenteraad bij de verkiezingen. Na de verkiezingen is veel energie gestoken in het informeren en begeleiden van de nieuwe raadsleden en wethouders. De website www.vng.nl/verkiezingen is goed bezocht, op de site was informatie te vinden over de verkiezingen, veel gestelde vragen etc. De website heeft 8.683 bezoekers getrokken. Het Expertise Centrum Gemeenterecht heeft vier modelverordeningen opgesteld voor de gemeenten en een ledenbrief verzonden met informatie over de rol van de gemeenteraad en het proces rond de verkiezingen. Na de verkiezingen zijn de nieuwe raadsleden geïnformeerd met een digitaal welkomstpakket en een serie factsheets van de commissie Talent!. De commissie Talent! heeft de gemeenten ook via ‘Knollen of Citroenen‘ een praktisch handvat gegeven over de keuzes waar gemeenten in de komende periode voor staan. De welkomstpakketten voor raadsleden en wethouders zijn in totaal 6.525 keer bekeken. In het VNG magazine is een verkiezingsspecial opgenomen van zes pagina’s. Hiernaast zijn er diverse andere publicaties gemaakt om de nieuwe wethouders en raadsleden te informeren over de beleidsdossiers. Het Actieprogramma Lokaal Bestuur heeft 150 workshops gegeven aan de nieuwe gemeenteraden over diverse onderwerpen zoals rollen en instrumenten van de raad, gemeentefinanciën en politieke debatvaardigheid. Het informatiecentrum heeft de collegevorming gevolgd en de nieuwe colleges opgenomen in een tusseneditie van de Gemeentegids. Kabinetsformatie

De VNG heeft voor de kabinetsformatie de resolutie ‘het Perspectief van Gemeenten’ opgesteld en aan de leden voorgelegd op de ALV van 8 juni 2010. Na een stevige discussie is de resolutie door de ALV aangenomen zonder hoofdstuk vijf voortkomende uit Thorbecke 2.0. Uit de resolutie zijn drie grote decentralisatieoperaties daadwerkelijk opgenomen in het regeerakkoord: decentralisatie van de Jeugdzorg, decentralisatie van delen van de AWBZ en het samenvoegen van diverse regelingen in de sociale zekerheid tot één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt.


9

De VNG heeft de leden geïnformeerd over het regeerakkoord en de gevolgen voor de gemeenten. Met het rijk wordt onderhandeld over een bestuursakkoord met als belangrijkste onderwerpen de grote decentralisatie operaties en de financiën van gemeenten.

Heroverwegingen De Brede heroverwegingen zijn door de val van het kabinet vervroegd afgerond. De VNG heeft de werkgroepen actief benaderd met eigen voorstellen en gereageerd op de rapporten van de werkgroepen. De rapporten van de werkgroepen zijn door het VNG bureau geanalyseerd, de reactie daarop is verzonden aan de leden per ledenbrief. Op 13 april 2010 zijn tijdens een flitscongres in Amersfoort de uitkomsten van de werkgroepen aan de leden gepresenteerd samen met de inzet van de VNG en de financiële vooruitzichten voor gemeenten.

Intensiveren van ledenrelaties

In 2010 is ingezet op intensivering van de ledenrelaties. Deze intensivering is gerealiseerd middels VNG Directieraad on Tour, diverse ledenbijeenkomsten en de Pilot Contact. In 2010 zijn diverse ledenbijeenkomsten georganiseerd om met de leden te spreken over de financiële ontwikkelingen voor gemeenten, de uitkomsten van de heroverwegingen, de inzet voor de kabinetsformatie en het traject rondom de bestuurlijke organisatie van Nederland. De discussie die voortkwam uit het discussiestuk Thorbecke 2.0 en de resolutie ‘Perspectief van Gemeenten’ heeft tot een stevige discussie geleid binnen de Vereniging. Na de ALV is een brede discussie gestart binnen de Vereniging, waaraan ruim 1.000 gemeentebestuurders hebben deelgenomen. Op de BALV van 12 november zijn de aanbevelingen aangenomen. Met de diverse koepelorganisaties is goed contact opgebouwd dan wel worden de opgebouwde contacten onderhouden. Met de koepels worden op strategische momenten contact gezocht, bijvoorbeeld rond de heroverwegingen en de kabinetsformatie. De Directieraad on Tour is in oktober 2010 van start gegaan. Ruim 150 gemeenten hebben zich opgegeven voor dit traject, waarin de directieraad een bezoek brengt aan de gemeentebesturen. Het project werkt goed om de contacten tussen het VNG bureau en de leden aan te halen.

Operatie Tempo Maken/Kwaliteit Besluitvorming De VNG heeft voorgesteld aan de Crisis en herstelwet een procedure voor het versnellen van gemeentelijke projecten met nationale betekenis toe te voegen (afdeling 7). Het kabinet heeft het voorstel integraal overgenomen. Dit onderdeel van de wet heeft met name betrekking op vroegtijdig overleg tussen alle overheidspartijen. Gedurende de parlementaire behandeling heeft de VNG veel contact gehad met de leden van beide kamers en met de ministeries van VROM en AZ, waarbij ook kritiekpunten naar voren zijn gebracht. De wet is op 16 maart door de Eerste Kamer aanvaard. Na aanname van de wet is een ledenbrief verzonden om gemeenten op te roepen om plannen aan te melden en onderdelen van de wet te verduidelijken. Op 18 februari heeft de VNG een succesvolle bestuurlijk top over het tempo en de kwaliteit

10


van de besluitvorming gehouden, toegespitst op de versnelling van de gebiedsontwikkeling, onder andere met Minister President Jan Peter Balkenende en VNG voorzitter Annemarie Jorritsma. Tevens is er een Modelcoördinatiebesluit gemaakt en de uitgave van het stappenplan: ‘Snelheid, overzicht en transparantie - 3 stappen voor een snellere uitvoering van projecten’. Door de val van het kabinet moest de in het Bestuursakkoord afgesproken vermindering van administratieve lastendruk voor burgers en bedrijven versneld worden gemeten. De zogenaamde 1-meting leverde interessante gegevens op: gemeenten hebben aan het einde van het jaar de administratieve lasten voor burgers met 30% teruggebracht ten opzichte van 2007 (De rijksoverheid realiseerde 25%). In het Bestuursakkoord was 25% afgesproken. Voor bedrijven gaat het om 22% reductie (inclusief Wabo). De komst van een nieuw kabinet maakt het nodig om na te denken over de rol van de VNG bij vermindering van regeldruk in de komende jaren. Samen met het ministerie van BZK en de Regiegroep Regeldruk (Financiën en EZ) laten we het programma Minder Regels Meer Service versneld evalueren. De resultaten zijn waarschijnlijk binnenkort beschikbaar. De nieuwe Algemene subsidieverordening wordt door gemeenten goed ontvangen. Door middel van bijeenkomsten wordt deze extra onder de aandacht gebracht.


11

Bedrijfsvoering Organisatiestructuur en besturingsfilosofie Organisatiestructuur

In de visie van de VNG op de organisatie staat flexibiliteit van de organisatie en de medewerkers plus ledengerichtheid centraal. Deze visie vertaald in de inrichting van de organisatie. De organisatiestructuur en het werkconcept zijn hier op ingericht. Zo is een flexibel werkconcept geïntroduceerd. Momenteel wordt onderzocht hoe de flexibiliteit verder vergroot kan worden door optimaal gebruik te maken van nieuwe communicatietechnieken en het uitwerken van een visie op de VNG als netwerkorganisatie. De VNG is als netwerkorganisatie de spin in het web van lokaal bestuurlijk Nederland. De uitgangspunten voor de organisatiestructuur zijn: 1

Slagvaardige organisatie

2

Ledengerichte organisatie

3

Professionele organisatie

4

Resultaatgerichte organisatie

5

Een organisatie die aansluit op de VNG Governance (de bestuurlijke organisatie van de VNG)

De bestuurs- en de governancestructuur van het VNG Bureau bestaat uit de Algemene Ledenvergadering, het bestuur, provinciale afdelingen, VNG commissies en de directieraad van het VNG Bureau. Per 31 december 2010 bedraagt de bezetting 258,4 fte (inclusief formatie van de projecten en gelieerde instellingen). Onder het Bureau wordt verstaan: 1

Directieraad

2

Beleidsafdelingen en Expertisecentra

3

Bestuursbureau

4

Europa en Internationaal

5

Directie Staf

6

Facilitaire Dienst

7

Holding Coöperatie VNG Diensten U.A.

Organogram VNG

Provinciale Afdelingen

Algemene ledenvergadering

Bestuur

VNG Commissies

Beleidsafdeling Bestuur, Veiligheid en Informatiebeleid

Beleidsafdeling Onderwijs, Zorg en Welzijn

Beleidsafdeling Ruimte en Wonen

Holding Coöperatie VNG Diensten U.A.

Directieraad

Directie Staf

Bestuursbureau

Fac. bedrijf

EUI

Beleidsafdeling Werk en Inkomen

Beleidsafdeling Milieu en Mobiliteit

Expertise Centrum Gemeentelijkefinancien

Expertise Centrum Gemeenterecht

Expertise Centrum CvA

De Directieraad is belast met de aansturing van het Bureau. In het verlengde van het alge12


mene ondersteuningsaanbod van de VNG aan haar leden, bieden de VNG Bedrijven producten en diensten op maat aan, als betaalde dienstverlening. Om de bedrijven slagvaardiger te maken en om de Vereniging te vrijwaren van risico’s verbonden aan de commerciële activiteiten, zijn de VNG Bedrijven verzelfstandigd. De verzelfstandiging is verankerd in een holding/dochter - constructie. De holding VNG Diensten U.A., is de houdster van de aandelen van de dochters, de VNG Bedrijven. Onder andere om de verbondenheid met het VNG bureau en de leden te benadrukken en vanwege belastingtechnische redenen zijn alle dochters omgezet naar een coöperatiestructuur. Besturingsfilosofie

De directieraad neemt, ondersteund door de Staf en het Bestuursbureau, besluiten over voorstellen van VNG-leidinggevenden. De directie Staf heeft hierbij een adviserende rol. Deze centraal georiënteerde besturingsfilosofie is vertaald in de structuur en procedures. In 2010 lag het accent op het ontwikkelen van het gehele management van de VNG. Door middel van een Management Development programma is het management begeleid in wat van hen binnen deze besturingsfilosofie word verwacht. Specifiek is ingegaan op organisatiecultuur aspecten, werkwijze en houding passend bij de besturingsfilosofie. In de praktijk is gebleken dat op onderdelen van de bedrijfsvoering enkele bevoegdheden van de directieraad wellicht beter gedelegeerd kunnen worden naar het middenkader. Dit zal in 2011 nader worden onderzocht en uitgewerkt.

Personeelsbeleid Ontwikkeling medewerkers

De uitgaven aan opleidingen zijn in 2010 verhoogd met € 92.000 om de ontwikkeling van de individuele medewerker te intensiveren. Zo is een nieuwe incompany training ‘Politiek Bestuurlijk Inzicht en Sensitiviteit (PBIS)‘ gestart die speciaal ontwikkeld is voor de beleidsmedewerkers van de VNG. Een ander speerpunt was Management Development. De Directieraad en de afdelingshoofden hebben gezamenlijk de ontwikkelingen van de VNG besproken, evenals de gevolgen voor het management. Verlagen van het ziekteverzuim

In 2010 zijn wederom Sociaal Medische Teams (SMT’s) actief geweest om vroegtijdig in te kunnen spelen op signalen met betrekking tot ziekte (zowel het korte verzuim als het lange verzuim). Daarnaast is het bedrijfszorgplan van het IZA vaker ingezet om uitval te voorkomen dan wel te verkorten. Het uiteindelijke verzuimcijfer exclusief zwangerschapsverlof is iets verbeterd ten opzichte van 2009. Het percentage in 2010 is uitgekomen op 4,68% tegen 4,88% in 2009. Arbeidsvoorwaarden

De VNG heeft een eigen rechtspositieregeling en eigen loongebouw, maar volgt in primaire sfeer (salarisontwikkeling en beloningscomponenten) de ‘CAO-rijk’. In 2010 is de CAO-rijk niet gewijzigd op de primaire componenten. De in 2009 ingevoerde arbeidsvoorwaarde, het persoonsgebonden budget (PGB) is in 2010 in hoogte gehalveerd. Dit PGB kan worden ingezet voor zaken als: persoonlijke ontwikkeling, verhoging van de reiskostenvergoeding woon- werkverkeer, verhoging pensioen, levensloop en de aanschaf van een fiets.


13

Uitstroom

In voorgaande jaren had de VNG een hoog uitstroompercentage. De ambitie was dit percentage naar beneden te brengen. Uiteindelijk is het uitstroompercentage voor 2010 uitgekomen op 7,88% (2009: 9%). Deze daling van het uitstroompercentage is voor een groot deel het gevolg van de economische crisis. Personeel wil en kan minder snel van baan wisselen gezien de onzekere situatie. Welzijn

In de vernieuwde Willemshof is een nieuw werkconcept geïntroduceerd in 2009. Gezien deze gewijzigde werkomstandigheden is een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) uitgevoerd, waarvan de uitslagen begin 2010 zijn gepresenteerd. De strekking van een RIE-rapport is de nog aanwezige risico’s in kaart brengen en verbetervoorstellen doen. De belangrijkste arbeidsrisico’s binnen de VNG naar aanleiding van de RI&E zijn onder te verdelen in: •

Psychosociale arbeidsbelasting

•

Fysieke arbeidsbelasting/ergonomie

•

Organisatorische aspecten

•

Gebouwgebonden aspecten

•

Brandveiligheid en BHV

In 2010 zijn de verbeterpunten uit dit onderzoek in een plan van aanpak vertaald en onderverdeeld in prioriteiten 1, 2 en 3. De prioriteiten 1 en 2 zijn allemaal conform afspraak in 2010 onderzocht, opgepakt en/of uitgevoerd. Ook veel van de prioriteiten 3 zijn in 2010 aan bod gekomen, de resterende prioriteiten worden in 2011 opgepakt.

Communicatiebeleid Communicatie met de leden

Communicatie met haar leden is voor het bureau van de Vereniging van wezenlijk belang. Daarom is in 2010 een strategische analyse van de communicatie afgerond en is een nieuwe internetstrategie ontwikkeld. Ook zijn de eerste stappen gezet voor de implementatie hiervan. Zichtbaar in de media

Voor de leden is het belangrijk dat de VNG zichtbaar resultaten behaald en dus ook zichtbaar in de media is. Voor 2010 lag de focus op het proactief en agendasettend zijn. Resultaat:VNG voorzitter Annemarie Jorritsma kwam op nummer 82 binnen in de, op 9 december gepresenteerde,talking heads top 100. Dit is een onderzoek naar personen die het meeste te zien waren op de televisie in talkshows en actualiteitenprogramma’s. Zij trad 5 keer op, waarvan 4 keer als voorzitter van de VNG (binnen een periode van 3 maanden). Gemeenteraadsverkiezingen

In 2010 zijn de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Voor de communicatie van de VNG betekent dit topdrukte. De VNG heeft ter voorbereiding de pagina www.vng.nl/verkiezingen gemaakt. Hier was alle informatie te vinden over de verkiezingen en de voorbereidingen hierop. Deze pagina is goed bezocht met 8.683 bezoekers. Na de raadsverkiezingen is de pagina www.vng.nl/raadsleden gelanceerd. Doel was om alle raadsleden te informeren over onder andere de werkzaamheden van de VNG en de ontwikkelingen op de diverse beleidsterreinen. Geen overdaad, maar wel op het juiste moment de juiste informatie versturen. Zo was op deze site het introductiepakket voor raadsleden te vinden en het ondersteuningsprogramma van de VNG voor nieuwe raden. Deze pagina is op 14


4 maart live gegaan. Daarnaast heeft de VNG alle nieuwe raden gecoördineerd benaderd. De meeste informatie is digitaal aangeboden. Het aantal bezoekers in 2010 bedroeg 6.913. Enige tijd later is ook www.vng.nl/wethouders gelanceerd met een zelfde doel, maar dan voor wethouders. Bij beide pakketten stonden de producten en diensten van de VNG centraal. Deze pagina trok 3.329 bezoekers in 2010. www.vng.nl

De VNG had in 2009 met per maand tussen de 90.000 en 110.000 een actuele en goed bezochte website. Voor 2010 was de ambitie: 1.500.000 bezoekers. Deze is ruim gehaald, in 2010 waren er meer dan 1.600.000 bezoekers op vng.nl. Ook is er een gebruikersonderzoek gehouden, de tevredenheid over de site is hoog, belangrijkste verbeterpunt betreft de zoekfunctie. Dit krijgt prioriteit in 2011.

Financieel beleid Het financieel beleid is in hoofdzaak gericht op een stabiele begroting en het te allen tijde kunnen voldoen aan (betalings-) verplichtingen. De belangrijkste elementen van het financieel beleid zijn: balans in de samenstelling van baten en lasten, rendement op het vermogen en de liquiditeitenpositie. Evenwicht in de samenstelling van baten en lasten 2010

Onder evenwicht in de samenstelling van baten en lasten wordt verstaan dat de vaste kosten (totaal van de kosten exclusief incidentele kosten, kosten gesubsidieerde projecten en kosten gelieerde instellingen) van de Vereniging zoveel mogelijk gedekt worden uit de contributie-inkomsten. Dit is van belang omdat andere inkomstenbronnen sterk kunnen fluctueren. De vaste lasten worden onderverdeeld in twee delen, te weten de contributie gefinancierde personeelslasten en de overige vaste lasten. Voor de personeelslasten geldt dat deze meer dan volledig door de contributie-inkomsten gedekt worden. Het dekkingspercentage bedraagt 105%, deze bedroeg in 2009 nog 107%. De beperkte stijging van de contributieinkomsten (1%) kan de gestegen eindejaarsuitkering en de stijging van de pensioenkosten in beperkte mate compenseren. De totale vaste lasten worden voor 73% gedekt uit de contributie-inkomsten. Het dekkingspercentage bedroeg in 2009 nog 78%. De daling van het dekkingspercentage is voornamelijk het gevolg van de gestegen afschrijvingslasten en de bovengenoemde stijging van de salarislasten.


15

De vaste lasten welke niet gedekt kunnen worden uit de contributie-inkomsten, worden gedekt uit structurele maar niet vaststaande financiële baten en lasten, bedrijfsopbrengsten, overige opbrengsten en uit bijdragen van de projecten.

Resultaat deelnemingen 5% Fin. baten en lasten 5% Overige opbrengsten 10%

Samenstelling van de baten van de Vereniging 2010

Interne omzet 3%

Contributie omzet 48% Bijdragen projecten 29%

Het aandeel van de contributie in de baten van de Vereniging bedraagt 48% en is ten opzichte van 2009 nagenoeg gelijk gebleven (2009: 49%). Het aandeel van de overige opbrengsten is hoger dan in 2009 (7%). Dit wordt veroorzaakt door projectopbrengsten, hogere afname van dienstverlening en een eenmalige opbrengst in 2010. Het aandeel van de financiële baten daalt ten opzichte van 2009 van 7% naar 5%. Het gerealiseerd rendement is ten opzichte van het ‘hersteljaar 2009’ met € 0,824 miljoen gedaald waardoor het aandeel in de opbrengsten daalt. De opbouw en samenstelling van de lasten geeft het volgende beeld:

Samenstelling van de lasten van de Vereniging 2010

Overige bedrijfskosten 25%

Salarislasten 42%

Kantoor en huisvesting 9%

Activiteitskosten 9%

Afschrijvingen 4%

Overige personeelskosten 11%

In 2010 zijn naast de toekenning van de reguliere salarisperiodieken, de pensioenpremie en de eindejaarsuitkering gestegen. Hierdoor is de gemiddelde salarislast per FTE ten opzichte van 2009 met 5,9% gestegen. Door het vertrek van enkele medewerkers en de afgekondigde vacaturestop blijft de stijging van het aandeel van de salarislasten in de totale lasten beperkt (2009: 41%). Het aandeel van de overige bedrijfskosten stijgt ten opzichte van 2009

16


van 23% naar 25%. De stijging is te relateren aan het grotere projectvolume. Het aandeel van de overige kostensoorten daalt licht, als gevolg van genomen maatregelen om de kosten in de hand te houden gezien de onzekere economische situatie. Sturen op rendement effectenportefeuille

Door de marktomstandigheden ingegeven is de beleggingsstrategie in 2009 en vervolgens in 2010 verder aangepast om een stabieler rendement te realiseren. Begin 2009 is besloten een deel van de obligaties in portefeuille om te zetten in deposito’s om het koersrisico verder te verminderen. Te meer omdat rekening diende te worden gehouden met onttrekkingen in 2009 ten behoeve van het financieren van de verbouwing van de Willemshof. Kern van de strategie blijft dat de vermogensbeheerder voldoende vrijheid heeft om binnen de vastgestelde restricties, te handelen naar de gewijzigde marktomstandigheden zonder vooraf toestemming te vragen aan het bestuur van de VNG. Huidige strategie: Totale portefeuille

Minimum

Maximum Samenstelling portefeuille

restrictie

restrictie eind 2010

eind 2009

Aandelen

0

20%

12%

10%

Onroerend goed*

0

15%

7%

3%

Absoluut rendement producten*

0

20%

14%

12%

Vastrentend & Liquiditeiten

65%

85%

67%

75%

*Participaties in onroerend goed en absolute returnproducten worden aangehouden in de vorm van aandelen. De in 2009 aangegane deposito uitzettingen zijn in 2010 afgelopen. De vrij gekomen middelen zijn slecht gedeeltelijk in de effectenportefeuille geherinvesteerd. De rest is aangewend ter financiering van de herhuisvesting. Hierdoor daalt onder andere het percentage van vastrentend & liquiditeiten in de portefeuille naar 67%. Prestatie ten opzichte van benchmark

De vermogensbeheerder van de Vereniging belegt volgens een benchmark. Dit is de Citigroup Emu Government Bond Index met een resterende looptijd van > 1 jaar (55%), iBoxx EU Corporate Overall TR Index (20%), GPR 250 EU Index UK adjusted to 20% (5%), HFRX Global INDEX (euro) (10%), de MSCI World index in euro (10%). Samenstelling resultaat effectenportefeuille

Het gerealiseerde rendement is in 2010 uitgekomen op 6,1% (€ 2,630 miljoen). Dit is 2,6% beter dan de met de vermogensbeheerder overeengekomen benchmark. Het rendement is inclusief de ongerealiseerde waardemutaties van € 0,919 miljoen. Waarde effectenportefeuille

De waarde van de effectenportefeuille ultimo 2010 kwam uit op € 43,022 miljoen.


17

Sturen op liquiditeitenpositie en werkkapitaal Liquiditeitenpositie

De Vereniging wil op het gebied van liquiditeitenbeheer ‘in control’ zijn. Het uitgangspunt is dat het liquiditeitssaldo van het rente- en saldocompensabel stelsel niet onder nul mag dalen. Dit wordt bereikt door: •

het jaarlijks opstellen van een kasstroomoverzicht op basis van de geconsolideerde jaarrekening;

•

het beheersen van de jaarlijks toegestane investeringen;

•

het optimaliseren van het uitkeren van dividend van bedrijven;

•

het periodiek verkopen van een deel van de effectenportefeuille indien nodig voor een aanvaardbare liquiditeitenpositie;

•

het maximaal gebruiken van de voordelen van het rente- en saldocompensabel stelsel (RCS);

•

een goede en adequate informatievoorziening.

De Vereniging is met haar 100% deelnemingen, voor wat betreft haar betalingsverkeer, verenigd in het rente- en saldocompensabel stelsel. Dit betekent dat de bank slechts één saldo beziet voor de renteberekening, te weten het saldo van de gezamenlijke rekeningen. De liquiditeitenpositie is het saldo van de liquide middelen en de kortlopende schulden aan kredietinstellingen. Ultimo 2010 bedraagt de liquiditeitenpositie van de Vereniging € 3,023 miljoen, bestaande uit € 3,055 miljoen op de lopende rekening en € 0,033 miljoen op deposito-uitzettingen. Vorig jaar kwam het saldo uit op € 9,652 miljoen, bestaande uit € 3,119 miljoen op de lopende rekening en € 6,533 miljoen op deposito-uitzettingen. De stand ultimo boekjaar is ten opzichte van eindstand 2009 dus € 6,596 miljoen lager. De oorzaak hiervan is dat in 2009 er voor € 6,533 miljoen op deposito stond. Dit is in de loop van 2010 vrij gevallen en gedeeltelijk toegevoegd aan de effectenportefeuille en ingezet voor de financiering van uitgaven voor de herhuisvesting. Doordat de uitgaven hoger lagen dan de toevoegingen is het saldo op de lopende rekening ten opzichte van het voorgaande jaar € 0,096 miljoen lager uitgekomen. Werkkapitaal

Het werkkapitaal is een algemeen aanvaarde maatstaf voor de beoordeling van de liquiditeit. Het werkkapitaal is het deel van het vermogen dat beschikbaar is voor de financiering van vlottende activa en geeft een indruk van de mate waarin de Vereniging in staat is aan haar lopende financiële verplichtingen te voldoen. Het werkkapitaal van de Vereniging bedraagt ultimo het boekjaar € -19,91 miljoen. Ten opzichte van het vorige boekjaar betekent dit een afname van het werkkapitaal van € 1,53 miljoen. Geconsolideerd bezien komt het werkkapitaal uit op € -7,970 miljoen. Ten opzichte van het voorgaande jaar is dit een verbetering van het geconsolideerde werkkapitaal van € 1,018 miljoen. Het werkkapitaal geeft enigszins een vertekend beeld van de kwaliteit van de financiële positie van de Vereniging. Het vermogen dat is belegd kan elk moment liquide worden gemaakt. Wordt ook het belegde vermogen van ruim € 43,022 miljoen betrokken in de analyse dan is de financiële positie van de Vereniging als gezond te kwalificeren.

18


Vraagafhandeling en informatievoorziening aan leden Kengetallen Vraagbaakfunctie en Postafhandeling

In 2010 zijn 41.491 vragen van leden door de VNG beantwoord. Dit is een stijging van 6% in vergelijking met 2009. In 2010 is 97% van deze vragen binnen de afgesproken termijn van vijf werkdagen afgehandeld (2009: 96%.) De gemeenten Amsterdam, Rotterdam en SittardGeleen stelden de meeste vragen. 60% van de vragen werd gesteld via e-mail en 40% per telefoon. In 2010 heeft de VNG 949 brieven ter beantwoording ontvangen. Hiervan is 80% binnen de vastgestelde termijn van drie werkweken afgehandeld. De ambitie om 90% van de brieven binnen drie weken af te handelen is hiermee nog niet gehaald. Wel is het al een verbetering t.o.v. 2009 waar slechts 66% binnen de vastgestelde termijn was behandeld. Praktijkvoorbeelden

De VNG beheert een databank met praktijkvoorbeelden van gemeenten. Deze bevat nu ruim 4000 praktijkvoorbeelden. In 2010 hebben gemeenten 220 voorbeelden zelf aangeleverd. Overige voorbeelden worden gezocht en geplaatst door medewerkers van het Informatiecentrum. Databank Jurisprudentie en wetgevingskalender

In 2010 zijn via vng.nl de wetgevingskalender en de databank jurisprudentie online gegaan.

ICT ontwikkelingen Na de in 2009 gedane investeringen in een meer flexibele ICT-voorziening heeft 2010 vooral in het teken gestaan van de Europese aanbesteding ICT-dienstverlening en de overdracht van het beheer naar de nieuwe leveranciers. Het nieuw ICT-concept was aanleiding om de vorm en omvang van de ICT-outsourcing hierop aan te passen. De VNG heeft hiertoe een nieuw prestatiegericht aanbestedingsleidraad opgesteld. Na het doorlopen van het aanbestedingsproces heeft de VNG een contract gesloten met een andere dienstverlener. Om de continuïteit en de kwaliteit te waarborgen is een zorgvuldig transitietraject doorlopen. De performance en de beschikbaarheid van netwerk en samenhangende applicaties zijn voordurend onderwerp van aandacht. Ook in 2010 is extra onderzoek gedaan en daar waar nodig zijn verbeteringen doorgevoerd. De verwachting is dat de doorgevoerde vernieuwing de mogelijkheden biedt om de komende jaren op stabiele basis de interne bedrijfsvoering en de externe interactie met de leden op digitale wijze verder uit te bouwen.

Facilitaire ontwikkelingen Bij huisvestingsprojecten is na oplevering altijd sprake van nazorg, zo ook bij de VNG. Het afgelopen jaar is daarom actie ondernomen om de ervaren knelpunten op te lossen. Het betrof onder andere het klimaat, brandwerende maatregelen, akoestiek en diverse kleine aanpassingen. Een nieuwe huisvesting vraagt ook om aanpassingen van de facilitaire organisatie en de producten en diensten welke zij voortbrengt. Daarom is in 2010 vanuit het visiedocument ‘Vanzelfsprekend gastvrij’ een inrichting en uitvoeringsplan voor de Facilitaire Dienst ontwikkeld. De Facilitaire Dienst zal zich de komende jaren ontwikkelen naar een servicegerichte regieorganisatie. Hetgeen voor de VNG betekent dat er een kleine professionele


19

facilitaire organisatie wordt gebouwd, waarbij de uitvoerende taken voornamelijk aan de markt wordt overgelaten. Om dit te bewerkstelligen is de Facilitaire Dienst gereorganiseerd en is er gestart met de aanbesteding van verschillende facilitaire diensten. De aanbesteding zal in 2011 zijn beslag krijgen.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen De VNG is een maatschappelijke organisatie en onderstreept het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De VNG ondersteunt en initieert dan ook veel initiatieven met een maatschappelijk karakter op landelijk en gemeentelijk niveau. Zo is onder andere in het verleden het klimaatakkoord tussen rijk en gemeenten gesloten. In de interne organisatie is er vooral aandacht voor het verder terugdringen van het papieren energieverbruik. Ook wordt nagegaan hoe ook de VNG in 2015 de doelstellingen met betrekking tot duurzaam inkopen, zoals geformuleerd in het klimaatakkoord, kan bereiken.

Deelnemingen De deelnemingen die de VNG ultimo 2010 nog aanhoudt zijn de volgende: Coöperatie VNG Diensten U.A.: Fungeert als houdstermaatschappij van de hieronder vermelde coöperaties. Coöperatie Congres- en Studiecentrum VNG U.A.: Organiseert congressen, workshops, trainingen en studiebijeenkomsten over gemeentelijke onderwerpen en beleidsterreinen. Coöperatie VNG Verzekeringen U.A.: Bemiddelt in, adviseert over en ontwikkelt verzekeringsproducten voor gemeenten. Onder andere brandverzekeringen voor gemeentelijke eigendommen en scholen, rechtsbijstandverzekeringen voor collegeleden en ambtenaren en ongevallenverzekeringen brandweer. Een volledig overzicht vindt u op www.vngverzekeringen.nl. VNG International B.V.: Werkt aan versterking van het democratisch lokaal bestuur wereldwijd. Het bedrijf ondersteunt Nederlandse en Europese gemeenten bij beleidsinnovatie door gebruik te maken van Europese netwerken. VNG International ondersteunt het internationale werk van Nederlandse gemeenten via twee co-financieringsprogramma’s voor elf ontwikkelingslanden en vijf EU kandidaat-lidstaten. Het Servicebureau Europa (een samenwerking van REGR en VNG) is bij VNG International gevestigd. Per 1 februari 2011 zal ook deze onderneming omgezet worden in een coöperatie.

20


A.2 RESULTAATONTWIKKELING VAN DE VERENIGING

De jaarrekening omvat twee jaarrekeningen, de enkelvoudige (vennootschappelijke) jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening. De enkelvoudige cijfers worden aangeduid als de Vereniging, de geconsolideerde gegevens als de VNG. Op hoofdlijnen is de ontwikkeling van het resultaat van de Vereniging als volgt: Bedragen x € 1.000

Realisatie 2009

Begroting 2010

Realisatie 2010

Begroting 2011

Bedrijfsopbrengsten

37.325

31.493

39.634

29.993

Bedrijfslasten

42.645

36.722

42.585

34.309

Bedrijfsresultaat

(5.320)

(5.229)

(2.951)

(4.316)

Financiële baten en lasten

2.834

1.721

2.010

1.668

Resultaat deelnemingen

1.989

1.765

2.322

1.473

Vrijval uit de verlofvoorziening

400

-

Resultaat (voor bestemming)

(496)

(1.343)

1.381

(1.175)

Onttrek. uit de bestemmingsres.

1.662

1.343

1.251

1.175

Resultaat na bestemming

1.166

0

2.632

0

Vergelijking realisatie 2010 met begroting 2010

Het gerealiseerde resultaat is uitgekomen op € 1,381 miljoen positief. Dit is € 2,724 miljoen beter dan begroot. Zowel het bedrijfsresultaat (+ € 2,278 miljoen) als de deelnemingen (+ € 0,557 miljoen) en de financiële baten en lasten (+ € 0,289 miljoen) zijn beter dan begroot. Het bedrijfsresultaat is € 2,278 miljoen minder negatief dan begroot. De bedrijfslasten (+ 16 % meer dan begroot) zijn minder sterk gestegen dan de bedrijfsopbrengsten (+26% meer dan begroot); De belangrijkste oorzaken hiervan zijn: •

De overige bedrijfsopbrengsten zijn € 0,957 miljoen hoger uitgekomen dan begroot. Dit komt door hogere opbrengsten als gevolg van de dienstverlening KING en een hogere interne omzet;

•

Een hoger gerealiseerd projectvolume. De nieuwe projecten beïnvloeden het bedrijfsresultaat positief. Een hogere dan begrote inzet van intern personeel zorgt voor een extra dekking van de overheadkosten.

•

Salarislasten en overige personeelskosten: begroot is € 20,669 miljoen, de realisatie is € 2,085 miljoen hoger dan begroot. De overschrijding op personele lasten is toe te schrijven aan extra dotaties aan de egalisatie voorzieningen en reorganisatievoorziening van in totaal € 0,998 miljoen en de inhuur van personeel ten behoeve van de projecten en openstaande vacatures.

•

Afschrijvingen zijn € 0,277 miljoen lager uitgekomen dan geraamd. Dit is voornamelijk het gevolg van de latere oplevering van de Willemshof. Hierdoor is de afschrijving op de verbouwing een paar maanden opgeschoven. Dit leidt gedeeltelijk tot een lagere onttrekking van € 0,091 miljoen uit de bestemmingsreserve voor 2010;


21

•

De overige bedrijfskosten zijn € 2,529 miljoen hoger uitgekomen dan begroot. Dit is in hoofdzaak het gevolg van het stijgend aantal projecten na het opstellen van de begroting.

De financiële baten en lasten en het resultaat uit de deelnemingen dragen eveneens bij aan het positief resultaat. •

Financiële baten en lasten: Totaal begroot € 1,721 miljoen. De realisatie is € 0,289 miljoen hoger dan begroot. Deze meevaller is volledig toe te schrijven aan het verder herstel op de financiële markten.

•

Deelnemingen: begroot is € 1,765 miljoen. De realisatie is € 0,557 miljoen beter dan begroot. Alle bedrijven presteerden boven begroot. Met name Coöperatie Congres en studiecentrum VNG U.A. en Coöperatie VNG Verzekeringen U.A. presteerden boven begroting. Dit werd veroorzaakt door de introductie van nieuwe producten en diensten die gezien de huidige economische situatie beter presteerden dan was voorzien.

Vergelijking realisatie 2010 met realisatie 2009

Het resultaat van de Vereniging is in 2010 uitgekomen op € 1,381 miljoen positief. Ten opzichte van het resultaat van € 0,496 miljoen negatief over 2009 is dit een aanmerkelijke verbetering van € 1,877 miljoen. Zoals hierboven al genoemd liggen hier diverse mee- en tegenvallers aan ten grondslag. Belangrijkste oorzaken voor de verbetering is de toename van het bedrijfsresultaat en het resultaat uit deelnemingen. Het bedrijfsresultaat is in 2010 € 2,369 hoger dan in 2009. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn: •

Hogere projectbijdragen van € 0,778 miljoen;

•

Hogere overige opbrengsten als gevolg van de dienstverlening aan de deelnemingen, Gelieerde Instellingen en KING (€ 0,998 miljoen)

•

Nagenoeg gelijkblijvende bedrijfslasten.

Het resultaat uit deelnemingen is € 0,333 miljoen hoger. Dit komt voornamelijk door de stijging van het resultaat van VNG diensten met € 0,200 miljoen en VNG International met € 0,094 miljoen ten opzichte van 2009. SGBO onderzoek en adviesbureau van de VNG BV en BNG VNG beheer BV zijn in 2010 geliquideerd. Dit heeft geresulteerd in een liquidatieverlies van € -0,087 miljoen. Ten opzichte van het ‘hersteljaar 2009’ waarin sprake was van een rendement op effecten van 12,6% daalt het resultaat uit financiële baten en lasten met € 0,824 miljoen.

22


Vooruitblik 2011 Gemeenten staan in 2011 voor nieuwe ontwikkelingen in reactie op de uitkomsten van 2010. Gemeenteraadsverkiezingen, nieuwe colleges, de gevolgen van de financieel economische crisis en het rijksbeleid zijn uiteraard van invloed op besluitvorming en dienstverlening van gemeenten. De VNG staat samen met de gemeenten voor de kracht en kwaliteit van het lokale bestuur, juist in moeilijke tijden. De VNG kiest voor het jaar 2011 voor vier brede thema’s: 1

Overheveling AWBZ naar gemeenten;

2

Eén regeling onderkant arbeidsmarkt;

3

Jeugdzorg;

4

Samenwerking

De gekozen thema’s en overige prioriteiten worden uitgediept, waarbij wordt onderzocht met welke beleidsmatige consequenties gemeenten mogelijk te maken krijgen en hoe zij daar op in kunnen spelen. De door het VNG bestuur vastgestelde thema’s moeten de mogelijkheid bieden trendsettend te zijn en binnen de daarvoor vastgestelde periode zichtbare en concrete resultaten voor raad, college en ambtenaren opleveren. In de begroting 2011 is een aanzienlijk bedrag (€ 0,750 miljoen) beschikbaar gesteld voor de thema’s. Dit bedrag is gelijk aan 2010. In 2010 is een strategische evaluatie uitgevoerd. De uitkomst is dat de VNG de relatie met de leden wil versterken. Verder wil de VNG zich nog nadrukkelijker ontwikkelen als een netwerkorganisatie. De spin in het web van lokaal bestuurlijk Nederland. In 2011 zal de strategische koers vertaald worden naar concrete acties. De VNG ontwikkelt zich hiermee tot een organisatie die staat voor de kracht en kwaliteit van het lokaal bestuur, trendsettend is en zichtbare resultaten levert. Het investeringsniveau zal verder dalen in vergelijking met 2009 en 2010. Reden is dat de verbouwing van het kantoorpand aan de Nassaulaan 12 en noodzakelijke investeringen in de automatisering afgerond zijn. De personele bezetting zal naar verwachting in 2011 licht dalen. Reden is een lichte daling van de formatie van de Vereniging en de verwachting dat de uitstroom van medewerkers op het niveau van 2010 zal blijven. Als gevolg van de veranderende omstandigheden op de arbeidsmarkt is het de verwachting dat zowel de uitstroom van medewerkers als de instroom op een zeer laag niveau stabiliseert. Ten aanzien van de financiering en de omstandigheden waarvan de ontwikkeling van de omzet en de rentabiliteit van de organisatie afhankelijk is, worden veranderingen voorzien. Verwacht wordt dat in 2011 het rendement op het uitstaande vermogen licht lager kan uitkomen dan het rendement van 6,1% over 2010. Gezien de nog steeds onzekere marktomstandigheden op de financiële markten is momenteel niet exact aan te geven wat de impact zal zijn. In de begroting 2011 wordt rekening gehouden met een rendement van 3,5%. Verder wordt verwacht dat de bereidheid van andere organisaties om projecten volledig of gedeeltelijk te financieren, als gevolg van bezuinigingen, mogelijk zal verminderen. Ook de bezuinigingen bij het Rijk en de gemeenten is van invloed op de bedrijfsvoering van de VNG. Als gevolg hiervan is onder andere de systematiek voor het bepalen van de contributie aangepast, waardoor de contributie vanaf 2011 achterblijft bij de loon- en prijsontwikkeling.


23

Om een sluitende begroting te kunnen blijven presenteren is een bezuinigingsoperatie oplopend naar € 2,35 miljoen in 2014 onvermijdelijk. De VNG zal in het voorjaar van 2011 een plan presenteren hoe dit te realiseren. De financiële positie van de VNG is onveranderd gezond.

24


Toelichting op de bedrijfsrisico’s Elke organisatie loopt in de dagelijkse uitvoering van activiteiten risico’s. Zo ook de VNG. In deze paragraaf wordt stilgestaan bij de belangrijkste risico’s die de financiële positie van de VNG kunnen aantasten. Projecten

De VNG voert namens derden diverse projecten uit. Hiervoor ontvangt zij bijdragen van deze derden. Uit de ontvangen bijdragen worden projectmedewerkers gefinancierd. Het betreft hier niet alleen medewerkers met een tijdelijke aanstelling maar ook medewerkers met een vaste aanstelling. Gezien de omvang van het aantal projecten is een vaste kern van projectmedewerkers verantwoord. Het laatste betekent echter wel dat vaste kosten gefinancierd worden met variabele inkomsten. Risico bij wegvallen van projecten is dat er onvoldoende dekking is voor de salarislasten en eventueel kosten voor afvloeiing van projectmedewerkers. Ten einde de risico’s te beheersen worden alleen die projecten begroot die zeker gerealiseerd zullen worden. Voorts wordt voor de uitvoering van projecten zo veel mogelijk tijdelijk personeel aangenomen. Deze maatregelen dammen de risico’s van de gevolgen van het wegvallen van projecten enigszins in. Verwacht wordt dat dit risico toe zal nemen omdat mogelijk het volume van de projecten als gevolg van de economische tegenwind kan afnemen. Subsidies

In het kader van projecten ontvangt de VNG ook subsidies. De VNG loopt het risico dat achteraf het subsidiebedrag naar beneden wordt bijgesteld indien de VNG niet aan de subsidievoorwaarden heeft voldaan, terwijl de kosten al wel zijn gemaakt. Dit risico wordt o.a. beperkt door een strikt tijdschrijfbeleid te handhaven zodat projecturen na afloop te verantwoorden zijn. Resultaat Bedrijven

VNG loopt het risico dat resultaten van bedrijven tegenvallen door ontwikkelingen op de markt waar deze bedrijven opereren of door genomen risico’s. Als aandeelhouder deelt de VNG in het ondernemingsrisico van de deelnemingen naar rato van het belang in de bedrijven. Dit risico treedt in 2011 in beperkte mate op. Een groot deel van de omzet van de bedrijven voor 2011 ligt al vast. Voor 2012 valt nog geen voorspelling af te geven. Beleggingen

De VNG loopt koersrisico over het belegd vermogen. Indien de koersen van aandelen en obligaties dalen dan zal dit een negatief effect op het vermogen hebben. Tevens kan het een negatief effect op het resultaat hebben omdat begrootte inkomsten uit beleggingen niet worden gerealiseerd. Behoudens de situatie van een algehele malaise op de effectenmarkten is door spreiding in de portefeuille aan te brengen het risico op een negatief effect op het vermogen beperkt. Er is gekozen voor een middellange beleggingsstrategie wat inhoudt dat verwacht wordt dat optredende koersdalingen op de middellange termijn weer goed gemaakt worden en de vermogenspositie dus niet structureel wordt aangetast. Een eventueel negatief effect op het jaarresultaat van de VNG is niet altijd op voorhand uit te sluiten. Wel wordt dit eventuele negatieve effect gedempt door te werken met een herwaarderingsreserve. Het risico kan verder beperkt worden door een tijdige aanpassing van de portefeuilleverdeling in tijden van verslechterende marktomstandigheden.


25

Eigenrisicodrager WW en Boven Wettelijk WW (BW)

Het VNG bureau draagt het volledige risico voor alle WW- en BW uitbetalingen. Dit kan leiden tot aanzienlijke tegenvallers. Voor alle opgebouwde rechten is in het verleden een voorziening gevormd. Om eventuele opbouw van nieuwe rechten te beperken, zal de VNG zoeken naar maatregelen die liggen in de sfeer van vergroting van de interne mobiliteit en daar waar mogelijk te werken met tijdelijke contracten. Het bestuur, april 2011

Mw. A. Jorritsma-Lebbink,

drs. F.H. Buddenberg,

Voorzitter

penningmeester

26


A.3 KERNINFORMATIE VAN DE VNG

(bedragen x € 1.000) Geconsolideerde balans van de VNG per ultimo Vaste activa

2010

2009

64.906

63.042

Vlottende activa

30.032

36.810

Groepsvermogen

(54.114)

(51.813)

Voorzieningen Kortlopende schulden

(2.822)

(2.240)

(38.001)

(45.798)

0

Geconsolideerde staat van baten en lasten van de VNG Contributie

0

2010

2009

20.871

20.680

Baten

63.582

58.188

Lasten

64.243

61.568

Bedrijfsresultaat

(661)

(3.380)


2.136

2.944

Resultaat boekjaar

1.381

(496)

2010

2009

750

758

1.018

981

Het aandeel in het resultaat van de VNG-bedrijven in het resultaat van de Vereniging is als volgt opgebouwd: Coöperatie Congres- en Studiecentrum VNG U.A. Coöperatie VNG Verzekeringen U.A. VNG International BV

468

374

87

(113)

Gemnet BV

-

(31)

SGBO, Onderzoeks- en Adviesbureau van de VNG

-

20

2.322

1.989

Coöperatie VNG Diensten U.A.

Personeelsgegevens van de Vereniging Bezetting in fte’s per 31 december

2010

2009

258.4 fte

263.9 fte

Uitstroompercentage bij de Vereniging

7,88 %

8,66%

Ziekteverzuimpercentage (incl. zwangerschappen)

6,15 %

5,71%

Ziekteverzuimpercentage (excl. zwangerschappen)

4,68 %

4,88%

42%

41%

Salarislasten in procenten van de bedrijfslasten

Vraagbaakfunctie van de Vereniging Aantal binnengekomen vragen via de Frontoffice


2010

2009

41.491

39.069

27

A.4 SAMENSTELLING BESTUUR EN DIRECTIE VNG (per 31 december 2010)

Bestuur A. Jorritsma-Lebbink C.H.J. Lamers drs. F.H. Buddenberg L.M.B.C. Wagenaar-Kroon H.A.J. Aalderink A.C.P. Balk-Lampe drs. A.A.M. Brok drs. P.J. Buijtels E. van der Burg drs. G.J.M. Cox H.J. Dannenberg ing J.H.M. Finkenflügel M. Florijn drs. I.J. Gehrke ir. A.P. Heidema J. Kriens W. Nuis P.A. Otten drs. J.M.M. Polman J. van der Tak mr. J.C. Westmaas dr. J.P. Rehwinkel Directieraad mr. R.J.J.M. Pans mr. S.E. Korthuis drs. C.J.G.M. de Vet

28

Voorzitter Vice-voorzitter Penningmeester Secretaris Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid Lid

Burgemeester Almere Burgemeester Houten Burgemeester Pijnacker-Nootdorp Wethouder Drechterland Burgemeester Bronckhorst Raadslid Cranendonck Burgemeester Dordrecht Secretaris Haarlemmermeer Wethouder Amsterdam Burgemeester Sittard-Geleen Wethouder Zwolle Raadslid Oude IJsselstreek Wethouder Leeuwarden Griffier De Wolden Burgemeester Deventer Wethouder Rotterdam Burgemeester Tholen Raadslid Zeist Burgemeester Bergen op Zoom Burgemeester Westland Burgemeester Meppel Burgemeester Groningen

Voorzitter Lid Lid


B

Jaarrekening 2010


29

30


B.1 TOELICHTING ALGEMEEN

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten is statutair en feitelijk gevestigd in Den Haag, Nassaulaan 12. De jaarrekening van de VNG is opgesteld op 14 april 2011. In het verslag wordt de staat van baten en lasten 2010 vergeleken met de staat van baten en lasten 2009 en de begroting 2010. De begroting van de Vereniging waartegen de realisatie wordt afgezet is de goedgekeurde begroting 2010 welke in december 2009 door het bestuur is vastgesteld.

Doelstelling De doelstellingen van de VNG zijn: 1

De leden collectief en individueel bijstaan bij de vervulling van hun bestuurszaken.

2

Voor de leden of groepen van leden afspraken maken met andere overheden over het arbeidsvoorwaardenbeleid in de overheidssector en overeenkomsten betreffende de arbeidsvoorwaarden van personeel in de sector gemeenten aan te gaan met werknemersorganisaties.

Toepassing verslaggevingstelsel Het toegepaste verslaggevingstelsel voor de jaarrekening is gebaseerd op de wettelijke voorschriften weergegeven in titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen van de Jaarverslaggeving. Er is gewerkt met Richtlijn 640, Organisaties zonder winststreven.

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Herwaardering

Effecten worden gewaardeerd tegen beurswaarde per balansdatum. Ongerealiseerde waardeveranderingen worden verwerkt in de herwaarderingsreserve. De herwaarderingsreserve is ingesteld, om bij de begroting rekening te kunnen houden met de lange termijn effecten van de effectenportefeuille. Indien de herwaarderingsreserve negatief is, wordt deze herwaarderingsreserve ten laste van het resultaat aangevuld tot € 0. Dit ten laste van het resultaat gebrachte verlies, wordt in latere jaren bij een positieve ontwikkeling weer ingelopen ten gunste van de staat van baten en lasten. Waardeveranderingen bij het verkopen van effecten worden via het resultaat verwerkt. Consolidatie

In de enkelvoudige jaarrekening van de Vereniging is het niet geconsolideerde resultaat opgenomen. In de consolidatie zijn de financiële gegevens van de VNG en haar groepsmaatschappijen op-


31

genomen. Het resultaat uit dochterondernemingen zijn in de enkelvoudige jaarrekening na het bedrijfsresultaat verantwoord onder het kopje aandeel in resultaat van deelnemingen. De overige rechtstreeks of indirect gehouden deelnemingen in groepsmaatschappijen zijn: •

VNG International BV, Den Haag, 100% belang;

•

Coöperatie VNG Verzekeringen U.A., Den Haag, 100% belang;

•

Coöperatie Congres- en Studiecentrum U.A., Den Haag, 100% belang;

•

Coöperatie VNG Diensten U.A., Den Haag, 100% belang;

Nevenvestigingen: VNG International BV heeft drie dochterondernemingen te weten Mepco s.r.o Tsjechië 51%,CMRA, Zuid Afrika 100% en Prolocal S.R.L.in Mexico 49%. In Brussel heeft de Vereniging een bijhuis dat zich inzet voor Europese aangelegenheden. Valutaomrekening

Activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend tegen de valutakoers per balansdatum. In de staat van baten en lasten zijn omzet, kosten en resultaten omgerekend in euro’s tegen de op het moment van de transacties geldende koers. Het hierbij ontstane koersverschil wordt direct in het resultaat verwerkt. Materiële vaste activa

Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs, verminderd met een lineaire afschrijving gebaseerd op de verwachte economische levensduur, of tegen lagere bedrijfswaarde. De afschrijving bedraagt voor bedrijfsgebouwen vijftig jaar (verbouwingen tien jaar), voor renovaties twintig jaar, machines en installaties zes tot twintig jaar en voor andere bedrijfsmiddelen drie tot tien jaar. Bij wijziging van de economische of technische levensduur wordt de restant afschrijvingsduur aangepast, waarbij de aangepaste afschrijvingsduur wordt herberekend. Financiële vaste activa Langlopende vorderingen

De vorderingen op deelnemingen worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, voor zover nodig rekening houdend met een voorziening voor oninbaarheid. Overige effecten

Effecten worden gewaardeerd tegen beurswaarde per balansdatum. Ongerealiseerde waardeveranderingen worden direct verwerkt in de herwaarderingsreserve. Indien de herwaarderingsreserve negatief is, wordt de herwaarderingsreserve ten laste van het resultaat aangevuld tot € 0. Dit ten laste van het resultaat gebrachte verlies, wordt in latere jaren, bij een positieve ontwikkeling, weer ingelopen ten gunste van de staat van baten en lasten. Voorraden Voorraden

Handelsvoorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs of lagere marktwaarde. Onderhanden werk

Onderhanden projecten worden gewaardeerd tegen de aanschaffingskosten en bestede uren van werknemers. De uurtarieven zijn gebaseerd op verkoopprijzen. Vooruit gefactureerde termijnen zijn in mindering gebracht op het onderhanden werk. Waar nodig wordt rekening gehouden met afwaarderingen wegens mogelijke verliezen op lopende projecten.

32


Een voorziening voor verwachte verliezen voor een project wordt in mindering gebracht op de post onderhanden werken voor zover deze niet groter is dan de actiefpost onderhanden werken. Winstneming geschiedt volgens de methode van percentage of completion. Onderhanden projecten waarvan de gefactureerde termijnen hoger zijn dan de gerealiseerde projectopbrengsten, worden gepresenteerd onder de kortlopende schulden. Vorderingen

Vorderingen worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, voor zover nodig rekening houdend met een voorziening voor oninbaarheid. Voorzieningen

De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Overige activa en passiva

Alle overige posten in de balans worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.

Opbrengsten Algemeen

Onder netto-omzet wordt verstaan: de contributie inkomsten, de opbrengst uit levering van goederen en diensten aan derden, onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de omzet geheven belastingen. De opbrengsten worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. Bijdragen en subsidies

Bijdragen en subsidies terzake van projecten worden verantwoord onder de overige bedrijfsopbrengsten. De terzake gemaakte kosten worden verantwoord onder de overige bedrijfskosten. In de enkelvoudige staat van baten en lasten zijn in tegenstelling tot de geconsolideerde staat van baten en lasten, ten behoeve van de inzichtelijkheid, de bijdragen projecten en de overige bedrijfsopbrengsten gescheiden gepresenteerd. Resultaat deelnemingen

De resultaten van de niet-geconsolideerde deelnemingen worden verantwoord in overeenstemming met de nettovermogenswaardemethode. Het resultaat van de deelnemingen komt overeen met het aandeel in het resultaat over het boekjaar van de betreffende deelneming.

Kosten Algemeen

De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde grondslagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. Intercompany-transacties

Resultaten uit transacties met en tussen groepsmaatschappijen worden volledig geëlimineerd.


33

Pensioenen

Bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is sprake van een bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) ondergebrachte pensioenregeling. Deze pensioenregeling wordt als toegezegd pensioenregeling gekwalificeerd. Verwerking in de jaarrekening van de VNG vindt plaats als toegezegde bijdrageregeling, omdat de VNG geen verplichting heeft om aanvullende bijdragen te voldoen, anders dan hogere toekomstige premies indien sprake is van een tekort bij het ABP. Uit het 4e kwartaalbericht 2010 van het ABP blijkt dat sprake is van een dekkingsgraad van 105% op 31 december 2010. Dit is gelijk aan het dekkingspercentage, welke de toezichthouder, de Nederlandsche Bank (DNB), eist. Algemene grondslagen kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de post liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest en ontvangen dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.

34


B.2 ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2010


35

B.2.1 ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2010 (Voor bestemming van het resultaat (bedragen x € 1.000))

ACTIVA

2010

2009

Vaste activa Materiële vaste activa (1) Bedrijfsgebouwen en -terreinen Activa in uitvoering

14.633

15.259

52

351

Machines en installaties

4.220

4.657

Andere vaste bedrijfsmiddelen

2.898

3.093

21.803

23.360

12.103

9.781

Financiële vaste activa (2) Deelnemingen Langlopende vorderingen Overige effecten

-

1.744

43.022

37.553

55.125

49.079

Totaal vaste activa

76.927

72.439

Vlottende activa Vorderingen Handelsdebiteuren (3)

4.048

Overige vorderingen

2.089

580

893

1.669

7.030

6.405

3.055

9.653

Overlopende activa

Liquide middelen

4.155

Totaal vlottende activa

10.085

16.058

Totaal activa

87.013

88.496

36


PASSIVA

2010

2009

Eigen vermogen (4) Herwaarderingsreserves Wettelijke reserve deelnemingen

3.676

2.756

-

180

Bestemmingsreserves

14.259

15.510

Overige reserves

33.548

32.202

Onverdeeld resultaat

2.632

1.166 54.119

51.814

Voorzieningen (5) Egalisatievoorziening Reorganisatievoorziening

1.955

1.189

867

1.051 2.822

2.240

Kortlopende schulden Handelscrediteuren

4.292

4.683

Belastingen en premie sociale verzekeringen

3.834

4.170

Overige schulden Overlopende passiva (6)

Totaal passiva


3.143

5.447

18.807

20.142 30.077

34.442

87.013

88.496

37

B.2.2 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS

Bedragen x € 1.000

Materiële vaste activa (1) Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt: Bedrijfs-

Activa

Machines

Andere

Totaal

gebouwen

in

en

vaste

2010

en -ter-

uitvoering

installaties

bedrijfs-

reinen

middelen

Beginstand Aanschafwaarde

22.957

351

5.342

7.281

35.932

Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen

(7.698)

-

(685)

(4.189)

(12.572)

Boekwaarde 1 januari

15.259

351

4.657

3.093

23.360

Mutaties Investeringen

58

52

78

577

765

Desinvesteringen afschrijvingen

-

-

-

(67)

(67)

Herrubriceringen aanschafwaarde

-

-

2

(350)

Herrubriceringen afschrijvingen

-

Afschrijvingen

(684)

Totaal Mutaties

(626)

(351) -

-

(2)

(2)

-

(515)

(705)

(1.904)

(437)

(195)

(1.557)

(299)

Eindstand Aanschafwaarde

23.015

52

5.420

7.860

36.347

-

(1.200)

(4.962)

(14.544)

2.898

21.803

Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen

(8.382)

Boekwaarde 31 december

14.633

52

4.220

Afschrijvingspercentages

2-20%

5-16,7%

10-33%

De investeringen in 2010 bestaan voor het overgrote deel uit de activa in uitvoering welke per 31 december 2009 op de balans stond. De mutatie in vaste activa bestaat uit de geplande jaarlijkse afschrijvingen en de eenmalige desinvesteringen. In 2010 is de kunstcollectie verkocht, dit leidt tot een desinvestering van € 0,067 miljoen.

38


Financiële vaste activa (2) Deelnemingen Coöperatie VNG Diensten U.A.

Coöperatie Diensten U.A.

2010

2009

12.103

9.781

12.103

9.781

2010

2009

Stand per 1 januari

9.781

7.792

Bij: aandeel in resultaat

2.322

1.989

Af: dividenduitkering Stand per 31 december

-

-

12.103

9.781

De toename van de stand ultimo 2010 ten opzichte van de stand ultimo 2009 bij Coöperatie VNG Diensten U.A. is het gevolg van het niet uitkeren van dividend in 2010. De Coöperatie VNG Diensten U.A. had tot 30-12-2010 een 100% aandelenbelang in SGBO Onderzoeks- en adviesbureau van de VNG BV, Den Haag en had zij voorts tot 01-11-2010 een 50% belang in BNG VNG beheer BV. Beide ondernemingen zijn per genoemde data geliquideerd.

Langlopende Vorderingen Lening verstrekt aan Stichting KING

2010

2009

-

1.744

VNG heeft in 2009 een 5% lening verstrekt aan Stichting KING (KING), als startkapitaal, voor in totaal € 1,744 miljoen. De theoretische looptijd van de lening aan KING was tot en met april 2011. KING had de mogelijkheid de lening vervroegd af te lossen en heeft dit ook gedaan op 1 april 2010. Overige effecten Effectenportefeuille Overige beleggingen

2010

2009

43.018

37.550

4

4

43.022

37.554

Totaal 2010

Totaal 2009

Het verloop van de effectenportefeuille

Balanswaarde per 1 januari

Obligaties

Aandelen

26.620

10.930

37.550

45.191

Aankopen

6.934

7.426

14.630

9.024

Verkopen

(4.196)

(6.182)

(10.377)

(21.006)

Gerealiseerde waardedalingen of -stijgingen

280

219

500

738

1.164

986

3.603

13.558

43.018

37.550

Ongerealiseerde waardedalingen of -stijgingen Balanswaarde per 31 december

(178) 29.461

De balanswaarde per ultimo 2010 is ten opzichte van de balanswaarde per ultimo 2009 met € 5,468 miljoen toegenomen. De toename werd voornamelijk veroorzaakt door de gedeeltelijke herinvestering van vrij gevallen deposito’s en de positieve effecten van de gerealiseerde en ongerealiseerde waardetoename van de effectenportefeuille.


39

Cumulatieve ongerealiseerde koerseffecten

2.321

1.354

3.676

2.756

Ultimo 2010 is er cumulatief voor € 3,676 miljoen aan ongerealiseerde koersresultaten geboekt, welke via de herwaarderingsreserve worden afgewikkeld. Dit betekent dat de niet gerealiseerde koersresultaten niet in het resultaat van de Vereniging worden betrokken.

Handelsdebiteuren (3) De post handelsdebiteuren is met € 0,107 miljoen afgenomen. Dit als gevolg van snellere betalingen op vorderingen die in de loop van het jaar zijn ontstaan. De contributievordering op een aantal overzeese gebieden is verder afgenomen door betaling van de achterstallige contributies. Als gevolg hiervan is de voorziening dubieuze debiteuren met € 0,029 miljoen afgenomen.

Eigen vermogen (4) Herwaarderingsreserve (gesplitst) Balanswaarde per 1 januari Aanpassing herwaardering

Obligaties

Aandelen

Totaal 2010

Totaal 2009

2.479

277

2.756

-

1.077

919

2.756

1.354

3.676

2.756

(157)

Stand herwaarderingreserve per 31 december

2.321

Als gevolg van het herstel op de financiële markten is de herwaarderingsreserve vanaf 2009 positief. De ongerealiseerde waardetoename loopt voor zover de herwaarderingsreserve positief is nu via de balans waardoor de herwaarderingsreserve is gestegen. Wettelijke reserve deelnemingen Stand per 1 januari Af: dividenduitkering Af: resultaat BNG VNG Holding BV Stand per 31 december

2010

2009

180

180

(177)

-

(3) -

180

Vanwege de 50% aandeelhoudersrelatie is het niet mogelijk om bij BNG VNG beheer BV dividenduitdelingen af te dwingen. Hierdoor is de VNG gehouden een wettelijke reserve deelnemingen aan te houden. De wettelijke reserve wordt aangehouden tot 50% van de waarde van de deelneming minus de kostprijs van de deelneming. Vanwege de liquidatie van de betreffende deelneming per 01-11-2010 is de wettelijke reserve deelnemingen per ultimo 2010 afgebouwd. Overige reserves Stand per 1 januari Bij: uit resultaatbestemming vorig boekjaar Mutatie wettelijke reserve Stand per 31 december

40

2010

2009

32.202

33.503

1.166

(1.296)

180

-

33.548

32.202


Onverdeeld resultaat boekjaar

2010

2009

Stand per 1 januari

1.166

(1.296)

(1.166)

(1.296)

1.251

1.662

Af: resultaatverdeling Bij: mutatie bestemmingsreserve Bij: resultaat boekjaar

1.381

Stand per 31 december

2.632

1.166

Bestemmingsreserve

2010

2009

Stand per 1 januari

15.510

17.172

af: Kosten herhuisvesting 2010

(1.251)

af: Kosten herhuisvesting 2009 Stand bestemmingsreserve

14.259

(496)

(1.662) 15.510

In 2007 is besloten is de kosten veroorzaakt door de herhuisvesting, publicatie- en onderzoeksvoorziening en de gemiste opbrengsten ten gevolge van de verkoop SGBO, ten laste van het Eigen Vermogen te laten komen. Dit geschiedt door de vorming van een bestemmingsreserve. In 2008 is het solidariteitsfonds toegevoegd aan de bestemmingsreserve. Dit fonds is ooit in het leven geroepen om omvangrijke schade bij leden, ontstaan als direct gevolg van CAOconflicten, gedeeltelijk te compenseren. Eind 2010 bestaat de bestemmingsreserve uit het saldo van de kosten herhuisvesting en de toevoeging van het solidariteitsfonds (€ 0,114 miljoen).

Voorzieningen (5) De VNG heeft een tweetal voorzieningen voor verplichtingen die voortvloeien uit aanspraken op de WW-en bovenwettelijke WW-regelingen. Deze voorzieningen hebben in overwegende mate een langlopend karakter. Deze voorzieningen worden jaarlijks in overeenstemming gebracht met de maximale toekomstige verplichtingen.

Egalisatievoorziening Reorganisatievoorziening

2010

2009

1.955

1.189

867

1.051

2.822

2.240

Egalisatievoorziening

2010

2009

Stand per 1 januari

1.189

526

862

1.223

Bij: dotaties Af: onttrekkingen

(396)

(207)

Af: vrijval

(232)

(353)

AF: reclassificaties/correcties Stand per 31 december

532

-

1.955

1.189

In 2010 is de egalisatievoorziening voor toekomstige jaarlijkse verplichtingen voor afvloeiingskosten gestegen met € 0,766 miljoen. De stijging is het gevolg van en toename van het aantal WW- en bovenwettelijke WW-gerechtigden. Daarnaast zijn de uitkeringsverplichtingen die uit de reorganisatie van 2006 nog doorlopen in 2010 als herclassificatie opgenomen in de egalisatievoorziening. VERENIGING VAN NEDERLANDSE GEMEENTEN

41

Als gevolg van het feit dat in een aantal gevallen geen aanspraak meer wordt gemaakt op een uitkering is een vrijval van € 0,232 miljoen gerealiseerd. Reorganisatievoorziening

2010

Stand per 1 januari

1.051

951

913

291

(268)

(178)

Af: vrijval

(296)

(13)

Bij: herclassificaties/correcties

(532)

-

Bij: dotaties Af: onttrekkingen


867

2009

1.051

De reorganisatievoorziening is gedaald met € 0,184 miljoen. Deze wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere onttrekkingen, vrijval en de herclassificatie naar de egalisatievoorziening. De dotatie is in 2010 hoger als gevolg reorganisatie van het Facilitair Bedrijf.

Overlopende passiva (6) 2010

2009

214

-

Vooruit gefactureerde contributie

9.339

8.775

Vooruit ontvangen subsidies

6.696

8.859

Reservering WSW geld

1.033

1.215

Div. reserveringen voor verlof, en vakantiegeld

1.524

1.293

18.807

20.142

Vooruit gefactureerde bedragen


42


B.2.3 ENKELVOUDIGE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2010

Bedragen x € 1.000 Realisatie

Begroot

Realisatie

2010

2010

2009

Contributie

20.871

20.840

20.680

Bijdrage projecten (7)

12.922

5.769

12.144

5.841

4.884

4.501

39.634

31.493

37.325

Bedrijfsopbrengsten

Overige bedrijfsopbrengsten (8) Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Salarissen(9)

14.692

15.358

14.490

Sociale lasten en pensioenlasten (9)

3.488

3.645

3.423

Overige personeelskosten (10)

4.574

1.666

5.208

Afschrijvingen

1.904

2.181

1.104

Kantoor- en huisvestingskosten (11)

3.666

3.176

4.313

Activiteitskosten (12)

3.715

2.679

4.331

Overige bedrijfskosten (13)

10.546

8.017

9.777

Som der bedrijfslasten

42.585

36.322

42.645

Bedrijfsresultaat

(2.951)

(4.829)

(5.320)

Financiële baten en lasten (14)

2.010

1.721

2.834

Aandeel in resultaat van deelnemingen (15)

2.322

1.765

1.989

Vrijval verlofvoorziening Resultaat


400 1.381

(1.343)

(496)

43

Het gerealiseerde resultaat is uitgekomen op € 1,381 miljoen positief. Dit is € 2.724 miljoen beter dan begroot. Zowel het bedrijfsresultaat (+ € 1,878 miljoen) als de deelnemingen (+ € 0,557) en de financiële baten en lasten (+ € 0,289) zijn beter dan begroot. Toelichting Bedrijfsresultaat Omschrijving

2010 Realisatie (a)

2009

Begroting

Verschil

Realisatie

Verschil 2010

(b)

(a)-/- (b)

(c)

(a) -/- (c)

Contributie

20.871

20.840

31

20.680

191

Bijdrage Projecten

12.922

5.769

7.153

12.144

778

Overige bedrijfsopbrengsten

5.841

4.884

957

4.501

1.340

Som der bedrijfsopbrengsten

39.634

31.493

8.141

37.325

2.309

Salarissen, Soc. lasten en pensioen

18.180

19.003

Overige personeelskosten

4.574

1.666

(823)

Afschrijvingen

1.904

2.181

(277)

1.104

800

Kantoor- en huisvestingskosten

3.666

3.176

490

4.313

(647)

Activiteitskosten

3.715

2.679

1.036

4.331

(616)

2.908

17.913

267

5.208

(634)

Overige bedrijfskosten

10.546

8.017

2.529

9.777

769


42.585

36.322

6.263

42.645

(60)

Bedrijfsresultaat

(2.951)

(4.829)

1.878

(5.320)

(2.369)

Het bedrijfsresultaat komt in 2010 uit op € 2,951 miljoen negatief, dit is € 1,878 miljoen beter dan begroot. De oorzaken hiervan zijn de hogere dekking als gevolg van de extern gefinancierde projecten, hogere bedrijfsopbrengsten (door dienstverlening KING en Gelieerde instellingen), lagere salarislasten als gevolg van een afgekondigde vacaturestop en de lagere afschrijvingskosten. In de begroting worden enkel die projecten opgenomen, waarvan de subsidie toegezegd is op het moment van begroten. Aan de opbrengstenzijde zijn als gevolg van nieuwe extern gefinancierde projecten de bijdragen € 7,153 miljoen hoger uitgekomen dan begroot. Hier tegenover staat dat zowel de overige personeelskosten als met name de inkoopkosten (€ 5,891 miljoen) voor deze nieuwe projecten hoger uitkomen dan begroot. De nieuwe projecten beïnvloeden het bedrijfsresultaat positief. Een hogere dan begrote inzet van intern personeel zorgt voor een extra dekking van de overheadkosten. Het bedrijfsresultaat is vergeleken met 2009 verbeterd met € 2,369 miljoen. Als gevolg van de eerder genoemde vacaturestop, de hogere dekking van de kosten door inzet van personeel op gesubsidieerde projecten en de rem op de overige uitgaven blijven de bedrijfslasten nagenoeg gelijk. Aan de opbrengstzijde stijgt de bijdrage van de projecten, de interne omzet en de dienstverlening aan derden, zoals KING, en de in de Willemshof gehuisveste secretariaten en instellingen.

44


Financiële baten en lasten / Resultaat deelnemingen Omschrijving

2010 Realisatie

Verschil

(b)

1.721

(a)


2009

Begroting

2.010

Realisatie

Verschil 2010

(a)-/- (b)

(c)

(a) -/- (c)

289

2.834

(824)

De financiële baten laten een positieve ontwikkeling zien, welke toe te schrijven is aan het verdere herstel op de financiële markten. Hierdoor is een positief resultaat geboekt van € 2,01 miljoen. Ten opzichte van het ‘hersteljaar 2009’ waarin sprake was van een rendement op effecten van 12,6% daalt het resultaat uit financiële baten en lasten met € 0,824 miljoen. Het resultaat uit deelnemingen is € 0,333 miljoen hoger ten opzichte van 2009. De toename is als volgt opgebouwd;

Bedrijven Coöperatie VNG Diensten U.A. Coöperatie VNG Verzekeringen U.A.

2010

2009

Verschil

∆%

174

-113

287

253,19%

1.018

981

36

3,71%

VNG International BV

468

374

94

25,08%

Coöperatie Congres en Studiecentrum VNG U.A.

750

758

-8

-1,06%

SGBO VNG BV

-84

20

-105

509,88%

BNG VNG Beheer

-3

-31

28

-90,84%

2.322

1.989

333

16,73%

SGBO onderzoek en adviesbureau van de VNG BV en BNG VNG beheer BV zijn per 2010 geliquideerd. Dit heeft geresulteerd in een liquidatieverlies van € 0,087 miljoen. VNG International BV zag het resultaat verbeteren. Het beter presteren komt door de toename in bruto winstmarge hoger lag dan toename van de indirecte kosten (verschil € 0,060 miljoen). Voorts kwamen de financiële baten en lasten € 0,033 miljoen hoger uit dan het jaar ervoor. Het hogere resultaat bij Coöperatie VNG Diensten U.A. is het gevolg van een eenmalige bate (een gecedeerde vordering) uit voorgaande jaren.


45

46


B.2.4 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE STAAT VAN BATEN EN LASTEN

Bijdrage projecten (7) Zowel de bijdrage als de uitbestedingsbudgetten van de projecten zijn hoger dan begroot, als gevolg van nieuwe extern gefinancierde projecten. In de begroting wordt rekening gehouden met de subsidieaanvragen die op dat moment al goedgekeurd zijn. De nieuwe projecten hebben wel effect op het totale bedrijfsresultaat, omdat tegenover de hogere projectbaten, vaak een minder dan evenredige toename van de kosten (zowel uitbestedingsals personele lasten) staat. Uit deze personele kosten op de projecten wordt extra dekking gegenereerd middels de overhead (zoals huisvesting en overhead verwerkt in het uurtarief), welke een bijdrage levert aan het resultaat.

Overige bedrijfsopbrengsten (8) Realisatie

Begroting

Realisatie


2010

2010

2009

Opbrengst derden

3.187

2.226

3.726

48

20

21

Auteursvergoedingen Vakatiegelden

55

36

56

Interne omzet

1.507

1.441

1.377

Overige opbrengsten

1.045

1.161

1.054

Totaal overige opbrengsten

5.841

4.884

6.234

Ten opzichte van 2009 dalen de overige opbrengsten met € 0,393 miljoen. Deze daling is voornamelijk het gevolg van een lagere opbrengst derden uit extern gefinancierde projecten (-/- € 0,619 miljoen). Deels wordt deze gecompenseerd door de hogere afname van dienstverlening door de gelieerde instellingen ten opzichte van 2009 (+ € 0,148 miljoen) en een eenmalige opbrengst in 2010 (+ € 0,155 miljoen). De stijging ten opzichte van de begroting heeft als oorzaak dat tijdens het opstellen van de begroting niet alle te factureren bijdragen al bekend zijn en daarom niet in de begroting worden meegenomen.

Salarissen, sociale lasten en pensioenlasten (9) Realisatie Bedragen x € 1.000 Salarissen

Begroting

Realisatie

2010

2010

2009

14.692

15.357

14.490

Sociale lasten

1.414

1.478

1.486

Pensioenlasten

2.074

2.168

1.937

18.180

19.003

17.913


47

Na het besluit om de komende jaren de contributie te korten is besloten om voorlopig een vacaturestop in te stellen. Deze vacaturestop, de vergoedingen voor gedetacheerd personeel en de UWV-uitkeringen verklaren de onderscheiding van de salarislasten. In de periode voor de vacaturestop is deze budgetruimte deels aangewend voor het inhuren van tijdelijke uitzendkrachten/personeel van derden. De salarislasten bedroegen in 2010 per FTE € 71.045 en zijn hiermee iets hoger dan de begrote salarislasten (€ 70.500). Ten opzichte van 2009 stijgen de gemiddelde salarislasten per FTE met 5,9%. Dit is het gevolg van de verhoging van de pensioenpremie (1,2%), de verhoging van de eindejaarsuitkering (2,1%) en de toekenning van de reguliere periodieken (restant 2,7%).

Overige personeelskosten (10) Realisatie

Begroting

Realisatie


2010

2010

2009

Uitzendkrachten/personeel derden

1.901

64

2.161

Ziektekosten

133

164

137

Studiekosten

592

496

728

Werving Rechtspositionele kosten Onttrekking / Dotatie voorzieningen Overige kosten Reis- en verblijfkosten

6

110

63

345

333

365

1.246

168

1.148

116

171

386

236

160

220

4.574

1.666

5.208

Specificatie: Omschrijving Overige personeelskosten

Realisatie 2010 Project gefinancierd

Overig

Totaal

979

3.595

4.574

De overige personeelskosten overschrijdt de begroting met € 2,908 miljoen. De belangrijkste oorzaken zijn: Uitzendkrachten/personeel derden: Het budget wordt met € 1,837 miljoen overschreden, deels is dit het gevolg van inhuur personeel voor extern gefinancierde projecten (€ 0,942 miljoen) kosten van gedetacheerd personeel bij gelieerde instellingen (€ 0,120 miljoen). Tegenover deze hogere kosten staan hogere projectbijdragen en/of hogere opbrengsten derden. Het resterende deel betreft voornamelijk vervangende inhuur voor openstaande vacatures, zwangerschaps-vervanging e.a. vervangende inhuur (€ 0,732 miljoen). De studiekosten overschrijden het budget met € 0,096 miljoen. In 2010 is geïnvesteerd in een VNG-breed Management Development Program. Aan de voorzieningen is een extra dotatie toegevoegd van in totaal € 0,998 miljoen. Het merendeel van de extra dotatie heeft betrekking op de reorganisatie van de Facilitaire Dienst welke in 2010 zijn beslag heeft gekregen (€ 0,788 miljoen). De reis- en verblijfkosten overschrijden het budget met € 0,076 miljoen. Dit heeft voornamelijk betrekking op het uitkeren van een extra reiskostenvergoeding uit het in de loop van 2010 beschikbaar gestelde persoonsgebonden budget (PGB-budget). De wervingskosten zijn in 2010, als gevolg van de ingestelde vacaturestop, verwaarloosbaar. Tenslotte is in 2010 gestuurd op het afbouwen van de verlofstuwmeren. Hierbij is een

48


beperkte vrijval gereserveerd van € 0,049 miljoen. Voorzien was een gewenste vrijval van € 0,400 miljoen. Ten opzichte van 2009 dalen de overige personeelskosten met € 0,634 miljoen. De inhuur van personeel neemt met € 0,260 miljoen af. In 2009 waren er eenmalige kosten opgenomen van € 0,300 miljoen ten behoeve van de dienstverlening van derden. De studiekosten nemen met € 0,136 miljoen af. Het in 2009 uitgevoerde Management Development traject is in 2010 afgerond, daarnaast was in 2010 geen sprake meer van ontwikkelingskosten voor het PBISopleidingsprogramma. De overige kosten nemen ten opzichte van 2009 af met € 0,270 miljoen. In plaats van een dotatie aan de verlofvoorziening was in 2010 sprake van een (beperkte) vrijval. Het betreft een verschil van ongeveer € 0,090 miljoen. Daarnaast is in 2010 het persoonsgebondenbudget (PGB) gehalveerd en zijn de kosten van PGB, i.t.t. 2009, verdeeld over de verschillende kostencategorieën.

Kantoor- en huisvesting (11) Realisatie

Begroting

2010

2010

2009

669

648

1.193

Huisvestingskosten Onderhoud en inventaris Automatiseringskosten

Realisatie

151

202

169

1.647

1.495

1.603

Telecommunicatie

319

189

242

Drukwerkkosten

302

108

458

Bibliotheekkosten

169

170

270

Restauratieve kosten

409

364

378

3.666

3.176

4.313

Specificatie: Omschrijving Kantoor en huisvestingkosten


Overig

Totaal

378

3.288

3.666

De kantoor- en huisvestingskosten komen € 0,490 miljoen hoger uit dan begroot. Dit betreft voornamelijk de kosten voor extern gefinancierde projecten. Het betreft hier in het bijzonder kosten voor drukwerk. De kosten voor telefonie overschrijden het budget met € 0,130 miljoen. Deels worden deze kosten doorbelast aan gelieerde instellingen, deels betreft het een hogere verstrekking van mobiele telefoons dan voorzien. De kantoor- en huisvestingskosten dalen met € 0,647 miljoen ten opzichte van 2009. In 2010 zijn geen huisvestingskosten gemaakt in het kader van herhuisvesting in de vernieuwde Willemshof, deze kosten bedroegen in 2009 nog € 0,507 miljoen.


49

Bij de renovatie van de Willemshof is besloten de onderhoudsvoorziening vrij te laten vallen en de onderhoudskosten voor de panden vanaf 2008 direct ten laste van de exploitatie te brengen. Na 2010 zal op basis van het meerjaren onderhoudsplan over gegaan worden tot de vorming van een onderhoudsvoorziening.

Activiteitskosten (12) Realisatie

Begroting

Realisatie

2010

2010

2009

Voorlichting

1.157

936

1.170

Bijeenkomsten

1.173

224

1.113

667

672

1.088

Onderzoek Bijdragen en lidmaatschappen

718

847

960

3.715

2.679

4.331

Specificatie: Omschrijving Totaal


Overig

Totaal

1.369

2.345

3.715

De activiteitskosten overschrijden het budget met € 1,036 miljoen. Deze overschrijding wordt volledig verklaard door de kosten van nieuwe externe gefinancierde projecten. Indien deze projecten buiten beschouwing gelaten worden is sprake van een onderbesteding. De activiteitskosten dalen ten opzichte van 2009 met € 0,616 miljoen. De daling betreft hier voornamelijk lagere onderzoekskosten op onder andere het Verpakkingsafvaldossier. De daling van de bijdragen en lidmaatschappen heeft betrekking op een bijdrage in de kosten van het Veiligheidsberaad.

Overige bedrijfskosten (13) Realisatie

Begroting

Realisatie

2010

2010

2009

Advies Derden

8.691

5.937

8.029


1.855

2.080

1.748

10.546

8.017

9.777

Specificatie: Omschrijving

Realisatie 2010 Extern gefinancierd

Overig

Advies Derden

7.993

698

Totaal 8.691


688

1.167

1.855

Totaal

8.681

1.864

10.546

Ten opzichte van de begroting is sprake van een overschrijding van € 2,529 miljoen. Deze overschrijding is te splitsen naar kosten van extern gefinancierde projecten die na het opstellen van de begroting zijn gestart (€ 2,754 miljoen) en een onderbesteding van € 0,225 miljoen van de overige begrote activiteiten.

50


De voornaamste post onder de overige bedrijfskosten is Adviezen derden. Bij het opstellen van de begroting worden alleen de extern gefinancierde projecten meegenomen waarvan de subsidiebeschikkingen al ontvangen zijn. Gedurende het jaar neemt het aantal extern gefinancierde projecten toe en groeit deze post. Ten opzichte van 2009 stijgen de overige bedrijfskosten met € 0,769 miljoen, door een stijgend aantal projecten.

Financiële baten en lasten (14)

Opbrengst van effecten Rentebaten (Rente)lasten

Realisatie

Begroting

Realisatie

2010

2010

2009

1.920

1.705

2.679

102

130

161

(12) 2.010

(115) 1.721

(6) 2.834

De opbrengst van effecten is lager dan het jaar ervoor. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de herwaarderingsreserve in 2009 positief is geworden, waardoor de positieve ongerealiseerde koerseffecten niet meer via het resultaat lopen. Verder is het absolute rendement op de portefeuille na het ‘hersteljaar 2009’ zo goed als gehalveerd in 2010. Het saldo van rentelasten en rentebaten is ten opzichte van het voorgaande jaar lager. Dit wordt verklaard door een lagere rentestand en lagere omvang van beschikbare liquiditeiten. Door de verbouwing van de Willemshof werd in 2009 meer aan liquiditeit aangehouden dan in 2010. Ten opzichte van begroot is het saldo van rentebaten en rentelasten hoger uitgekomen.

Resultaat deelnemingen (15)

Coöperatie Congres- en Studiecentrum VNG U.A

Realisatie

Begroting

Realisatie

2010

2010

2009

750

575

758

SGBO, Onderzoeks- en Adviesbureau van de VNG

(84)

-

20


468

395

374

1.018

755

981

Coöperatie VNG Verzekeringen UA BNG VNG Beheer BV Coöperatie VNG Diensten UA (enkelvoudig) Coöperatie VNG Diensten U.A.

(3)

-

174

40

2.322

1.765

(31) (113) 1.989

Coöperatie VNG Diensten U.A.

Het resultaat deelnemingen van Coöperatie VNG Diensten U.A., exclusief resultaat deelnemingen bestaat voornamelijk uit de managementfee van de bedrijven en de rente opbrengsten over het liquide vermogen. Het resultaat van Coöperatie VNG Diensten U.A. komt hoger dan begroot uit. Dit komt voornamelijk door een gecedeerde vordering (eenmalige bate) uit voorgaande jaren.


51

Coöperatie Congres- en Studiecentrum U.A.

Het resultaat van Congres en Studiecentrum komt € 0,175 miljoen boven begroot uit. De toename van het resultaat ten opzichte van begroot wordt volledig veroorzaakt door lagere indirecte kosten, in het bijzonder hierin de overige bedrijfskosten, als doorbelastingen van de Vereniging. SGBO, Onderzoeks- en Adviesbureau van de VNG (SGBO)

SGBO is, na verkoop van alle activa en passiva per 30-12-2010 geliquideerd. Het hier gepresenteerde resultaat is het liquidatieverlies. Coöperatie VNG Verzekeringen BV

Het resultaat komt 34% hoger uit dan begroot. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door hogere opbrengsten als gevolg van een groter volume en een gematigde premie stijging en anderzijds door lagere kosten. BNG VNG Beheer BV

VNG Diensten BV nam voor 50% deel in BNG VNG Beheer BV. Per 01-11-2010 is de BNG VNG Beheer BV geliquideerd. Het hier gepresenteerde resultaat is het liquidatieverlies. VNG International BV

VNG International komt ten opzichte van begroot € 0,094 miljoen hoger uit. Het beter dan ten opzichte van begroot presteren komt door hogere projectenvolumes en een beter presteren van de financiële baten en lasten.

52


B.3 Geconsolideerde jaarrekening 2010


53

B.3.1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2010 (Voor bestemming van het resultaat (bedragen x € 1.000))

ACTIVA 2010

2009

Vaste activa Materiële vaste activa (16) Bedrijfsgebouwen en terreinen

14.633

15.259

52

351

Machines en installaties

4.220

4.657

Andere vaste bedrijfsmiddelen

2.979

3.173

21.884

23.440

-

303

43.022

37.553

-

1.744

43.022

39.601

Activa in uitvoering

Financiële vaste activa (17) Andere deelnemingen Overige effecten Langlopende vorderingen

Totaal vaste activa

64.906

63.042

Vlottende activa Voorraden

11

6

Vorderingen (18) Handelsdebiteuren

5.583

7.506

Overige vorderingen

3.351

2.497

Overlopende activa

Liquide middelen

943

1.734

9.877

11.737

20.144

25.068

Totaal vlottende activa

30.032

36.810

Totaal activa

94.937

99.852

54


PASSIVA 2010

2009

Eigen vermogen Groepsvermogen

54.114

Eigen vermogen

51.813 54.114

51.813

Voorzieningen (19) Egalisatievoorziening Reorganisatievoorziening

1.955

1.189

867

1.051 2.822

2.240

Kortlopende schulden Handelscrediteuren

4.136

5.915

Belastingen en premie sociale verzekeringen

4.131

4.472

Overige schulden

3.712

6.802

26.022

28.609

Overlopende passiva (20)

Totaal passiva


38.001

45.798

94.937

99.852

55

B.3.2 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS


Materiële vaste activa (16) Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt. Bedrijfs-

Activa

Machines

Andere

Totaal

gebouwen

in

en

vaste

2010

en -ter-

uitvoering

installaties

reinen

bedrijfsmiddelen

Beginstand Aanschafwaarde

22.957

351

en waardeverminderingen

(7.698)

-

Boekwaarde 1 januari

15.259

351

58

Desinvesteringen aanschafwaarde

-

Desinvesteringen afschrijvingen

-

Herrubriceringen aanschafwaarde

-

5.342

7.586

36.102

(4.413)

(12.662)

4.657

3.173

23.440

52

78

597

785

-

-

1

1

-

-

(68)

(68)

-

132

(350)

Cumulatieve afschrijvingen (685)

Mutaties Investeringen

Herrubriceringen afschrijvingen Afschrijvingen Koersverschil Totaal mutaties

(684) (626)

(351) (299)

(515) (437)

(132)

(2)

(723)

(1.921)

(192)

(1.554)

Eindstand Aanschafwaarde

23.015

52

en waardeverminderingen

(8.382)

-

Boekwaarde 31 december

14.633

Afschrijvingspercentages

2-20%

5.420

8.050

36.536

(1.200)

(5.071)

(14.653)

4.220

2.979

21.884

Cumulatieve afschrijvingen

56

52 5-16,7%

10-33%


Financiële vaste activa (17) Andere deelnemingen

2010

2009

303

335

Dit betreft de deelneming in BNG VNG beheer BV (50%) te Den Haag Het verloop is als volgt: Stand per 1 januari Bij: aandeel in resultaat

(3)

Af: dividenduitkering

(31)

(300)


-

303

BNG VNG beheer BV voorheen Gemnet Holding BV (een indirect gehouden 50% dochter die samen met de NV Bank Nederlandse Gemeenten werd gehouden), is per 01-11-2010 geliquideerd. Overige effecten Effectenportefeuille Overige beleggingen

2010

2009

43.018

37.550

4

4

43.022

37.554

Totaal 2010

Totaal 2009

Het verloop van de effectenportefeuille is als volgt.

Balanswaarde per 1 januari

Obligaties

Aandelen

26.620

10.930

37.550

45.191

Aankopen

6.934

7.426

14.360

9.024

Verkopen

(4.196)

(6.182)

(10.377)

(21.006)

Gerealiseerde waardedalingen of -stijgingen

280

219

500

738

1.164

986

3.603

13.588

43.018

37.550

Ongerealiseerde waardedalingen of -stijgingen Balanswaarde per 31 december

(178) 29.461

De balanswaarde per ultimo 2010 is ten opzichte van de balanswaarde per ultimo 2009 met € 5,468 miljoen toegenomen. De toename ten opzichte van het vorige verslagjaar is voor € 2,841 miljoen (10,67%) toe te rekenen aan de beleggingen in obligaties en € 2,628 miljoen (24,04%) toe te schrijven aan de beleggingen in aandelen. Obligaties

Aandelen

Totaal 2010

Totaal 2009

2.321

1.354

3.676

(2.756)

Cumulatieve ongerealiseerde koerseffecten

Ultimo 2010 is er voor € 3,676 miljoen aan ongerealiseerde positieve koersresultaten geboekt, welke via de herwaarderingsreserve worden afgewikkeld. Dit betekent dat deze ongerealiseerde koersresultaten niet in het resultaat van de Vereniging worden betrokken.


57

Handelsdebiteuren (18) Het debiteurensaldo is met € 1,923 miljoen afgenomen. Rekening houdend met de eliminatie van de onderlinge vorderingen van de Vereniging en de VNG-bedrijven zijn de volgende afwijkingen ten opzichte 2009 aan te geven. De Vereniging heeft een daling van € 0,107 miljoen, VNG Congres- en Studiecentrum daalt met € 0,143 miljoen en VNG International daalt met € 0,883 miljoen. De afname bij VNG Congres- en Studie Centrum en de VNG wordt veroorzaakt door snellere betalingen op vorderingen die in de loop van het jaar zijn ontstaan. De afname ten opzichte van 2009 bij VNG International wordt veroorzaakt doordat er vlak voor het afsluiten van het boekjaar een factuur is uitgegaan van € 2,3 miljoen naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken in 2009.

Voorzieningen (19) Egalisatievoorziening

2010

Stand per 1 januari

1.189

545

862

1.223

Bij: dotaties

2009

Af: onttrekkingen

(396)

(226)

Af: vrijval

(232)

(353)

Bij: herclassificaties/correcties Stand per 31 december

532

-

1.955

1.189

In 2010 is de egalisatievoorziening voor toekomstige jaarlijkse verplichtingen voor afvloeiingskosten gestegen met € 0,766 miljoen. De stijging is het gevolg van en toename van het aantal WW- en bovenwettelijke WW-gerechtigden. Daarnaast zijn de uitkeringsverplichtingen die uit de reorganisatie van 2006 nog doorlopen in 2010 als herclassificatie opgenomen in de egalisatievoorziening. Als gevolg van het feit dat in een aantal gevallen geen aanspraak meer wordt gemaakt op een uitkering is een vrijval van € 0,232 miljoen gerealiseerd. Reorganisatievoorziening

2010

Stand per 1 januari

1.051

951

913

291

Af: onttrekkingen

(268)

(178)

Af: vrijval

(296)

(13)

Af: herclassificaties/correcties

(532)

Bij: dotaties


867

2009

1.051

De reorganisatievoorziening is gedaald met € 0,184 miljoen. Deze wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere onttrekkingen, vrijval en de herclassificatie naar de egalisatievoorziening. De dotatie is in 2010 hoger als gevolg van de reorganisatie van het Facilitair Bedrijf bij de Vereniging.

58


Overlopende passiva (20)

Vooruit gefactureerde bedragen

2010

2009

467

7

Vooruit gefactureerde contributie

9.339

8.775

Vooruit ontvangen subsidies

6.696

8.859

Onderhanden werk projecten

6.352

7.472

Reservering WSW geld

1.033

1.215

Div. reserveringen voor o.m. verlof en vakantiegeld

2.135

2.281

26.022

28.609

Stand per 31 december Onderhanden werk Gefactureerde termijnen Bestede kosten -/- reeds verantwoorde verliezen

2010

2009

28.179

28.507

(21.827)

(21.034)

6.352

7.472

De projecten waarvan de kosten de gedeclareerde termijnen overtreffen zijn vanaf het jaar 2010 gesaldeerd. De uitsplitsing is als volgt: Projecten waarvan de gedeclareerde termijnen de kosten overtreffen

7.466

11.284

Projecten waarvan de kosten de gedeclareerde termijnen overtreffen

(1.294)

(3.811)

6.352

7.472

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Huurcontracten OG (2011: € 0,063 miljoen)

Het betreft de contracten voor twee huurpanden. Een van de contact is opgezegd en eindigt per 1 maart 2012. De totale omvang van deze verplichting is € 0,087 miljoen. Overige (2011: € 17,220 miljoen)

VNG International BV is diverse verplichtingen voor meerdere jaren (t/m 2013) aangegaan voor projectactiviteiten voor een totaalbedrag van ruim € 29,924 miljoen. De categorie overige omvat diverse verplichtingen betreffende schoonmaak-, onderhoudsen overige contracten. De totale verplichting voor het beheer en onderhoud van het automatiseringssysteem en de telefonie is € 0,600 miljoen. De totale verplichting voor onderhoud software is € 0,164 miljoen. De totale verplichting voor diverse contracten is € 0,580 miljoen.

Overige informatie Bankgaranties

De VNG is een bankgarantie aangegaan ten behoeve het secretariaat van the African Caribbean and Pacific (ACP) Group. De garantie heeft een waarde van € 1.222.122. De garantie is afgegeven in het kader van het ARIAL project, wat door VNG International BV wordt uitgevoerd. VNG International BV heeft een obligo-overeenkomst gesloten met de ABN AMRO bank. De overeenkomst geeft VNG International BV een bankgarantie faciliteit tot een bedrag van € 3 miljoen. Als zekerheid zijn de vorderingen en zaken binnen VNG International BV verpand.


59

Voorts heeft VNG International BV bankgaranties ter waarde van totaal € 1.339 miljoen afgesloten. Het betreft een bankgarantie aan European Commission, Project Serbia, afloopdatum 28 februari 2011. De bankgaranties lopen via de ABN AMRO.

60


B.3.3 GECONSOLIDEERDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2010 Bedragen x € 1.000

Realisatie

Realisatie

2010

2009

42.972

44.104

Bedrijfsopbrengsten Netto-omzet (21) Wijziging in onderhanden werk Totaal netto-omzet

1.135

(2.955)

44.107

41.149

Overige bedrijfsopbrengsten (22)

19.475

17.040

Som der bedrijfsopbrengsten

63.582

58.188

17.304

14.876

18.785

18.658

Bedrijfslasten Inkopen goederen en diensten Personeelskosten (23) Salarissen Sociale lasten

1.813

1.897

Pensioenbijdragen

2.555

2.399

Overige personeelskosten

5.186

4.159

Afschrijvingen

1.925

1.126


16.675

18.454


64.243

61.568

Bedrijfsresultaat

(661)

(3.380)

Financiële baten en lasten (24) Opbrengst van effecten Rentebaten (Rente)lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Aandeel in resultaat van deelnemingen (25) Aandeel van derden in het groepsresultaat Resultaat na belastingen


1.920

2.679

229

297

(12)

(32)

1.475

(435)

-

(31)

1.475

(466)

(94) 1.381

(30) (496)

61

B.3.4 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN

Algemeen Het resultaat na belasting is uitgekomen op € 1,381 miljoen, positief. Het resultaat is ten opzichte van het verlies in 2009 met € 1,877 miljoen gestegen. Het bedrijfsresultaat is uitgekomen op € 0,661 miljoen negatief. Dit is een verbetering ten opzichte van 2009 met € 2,719 miljoen. Deze verbetering wordt in hoofdzaak veroorzaakt door toename van de opbrengsten bij de Vereniging en bij VNG International, bij nagenoeg gelijkblijvende bedrijfslasten. Geconsolideerd komen zowel de bedrijfsopbrengsten (+ 9,2%) als de bedrijfslasten (+ 4,3%) hoger uit dan 2009. Door een hogere procentuele stijging van de bedrijfsopbrengsten is het bedrijfsresultaat ten opzichte van 2009 minder negatief. De opbrengsten uit effecten dalen ten opzichte van 2009 met € 0, 759 miljoen, omdat de ongerealiseerde koerswinsten in 2010 wel volledig via de herwaarderingsreserve op de balans afgewikkeld zijn, dit in tegenstelling tot 2009.

Netto-omzet (21) Bedragen x € 1.000 Contributies

Realisatie 2010

Realisatie 2009

20.871

20.680

5.184

4.999

Netto verkopen Coöperatie Congres- en Studiecentrum U.A.

16.916

18.425

Totaal netto verkopen


22.101

23.424

Totaal netto-omzet

42.972

44.104

De netto verkopen worden in hoofdzaak in Nederland gerealiseerd. De netto-omzet bevat de contributies van leden en de nettoverkopen van de VNG-bedrijven.

Overige bedrijfsopbrengsten (22) Bedragen x € 1.000 Projectbijdragen Opbrengst derden

Realisatie 2010

Realisatie 2009

12.922

12.144

3.557

1.993

Auteursvergoedingen

48

21

Vakatiegelden

55

56

Overige interne omzet Overige opbrengsten Totaal overige bedrijfsopbrengsten

62

-

-

2.893

2.826

19.475

17.040


De overige bedrijfsopbrengsten zijn in 2010 € 2,435 miljoen hoger dan vorig jaar. Dit komt door hogere opbrengsten van derden, zoals KING.

Personeelskosten (23) De totale bezetting van de VNG is per ultimo 2010 als volgt onderverdeeld naar de verschillende onderdelen (in fte’s):

VNG, de Vereniging

2010

2009

258,4

263,9

Coöperatie Congres- en Studiecentrum VNG U.A

20,8

20,7


44,4

52,9

2,2

2,0

325,8

339,5

Coöperatie VNG Verzekeringen U.A.

De personeelskosten zijn, ondanks een daling van het aantal fte’s, gestegen ten opzichte van vorig jaar. Dit is voornamelijk het gevolg van een stijging van de lonen en pensioenpremies. Daarnaast is sprake van een toename van de kosten voor opleidingen. Bij VNG international is het personeelsbestand gedaald met 8,5 fte’s, bij de moederonderneming in Nederland. Het betreft hier uitsluitend natuurlijk verloop.

Financiële baten en lasten (24) Uitsplitsing opbrengst effecten

2010

Rente obligaties

2009

2

68

1.213

1.060

Gerealiseerd koersresultaat obligaties

260

600

Gerealiseerd koersresultaat aandelen

306

(974)

70

13

-

1.958

Dividendopbrengsten

Rente bank effectenrekening Ongerealiseerd koersverlies, mutatie herwaarderingsreserve Kosten van beheer en provisie

68 1.920

(47) 2.679

Het totale gerealiseerde rendement op de portefeuille kwam € 0,760 miljoen lager uit dan het jaar er voor. In 2009 was de herwaarderingsreserve niet langer uitgeput. Ook in 2010 is was de herwaarderingsreserve positief. Dit betekent dat alle ongerealiseerde koerseffecten ten laste en/of ten gunste van de herwaarderingsreserve gebracht worden en niet in het resultaat verantwoord worden.

Aandeel in resultaat van niet geconsolideerde deelnemingen (25) De resultaten van de niet-geconsolideerde deelnemingen worden verantwoord in overeenstemming met de nettovermogenswaardemethode. Het aandeel in het resultaat van BNG VNG beheer BV (voorheen Gemnet Holding BV) bedroeg het vorige verslagjaar € -0,031 miljoen. Afgelopen verslagjaar is BNG VNG beheer geliquideerd.


63

Overige informatie Rente- en kredietrisico’s

De invloed van veranderingen in rentetarieven op de resultaten van de VNG worden zo veel mogelijk beperkt. Hierbij stelt de VNG zich ten doel de totale rentebaten te optimaliseren en de totale rentelasten te beperken. Om dit te bereiken bankiert de Vereniging in een zogenaamd rente en saldocompensabel stelsel. Hierbij bankiert zij met de door de haar (indirect) gehouden dochters. Doordat de bank in dit stelsel alleen het saldo van de verschillende rekeningen ziet, fungeren de plusstanden van de deelnemingen als dekking tegen eventuele roodstanden van de Vereniging. Eventueel uit te zetten gelden buiten het stelsel geschiedt daarom van de hoofdrekening. Kredietrisico’s voor de Vereniging zijn als laag te kwalificeren. De opbrengsten die de Vereniging genereert zijn nagenoeg alle afkomstig van overheidsinstellingen.

64


B.3.5 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT


2010

2009

KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN Bedrijfsresultaat

(661)

(3.380)

Afschrijvingen en waardeverminderingen

1.925

1.126

Cashflow

1.264

(2.254)

Veranderingen werkkapitaal Afname voorraden Afname vorderingen Mutatie voorzieningen Mutatie kortlopende schulden

(1.299) 1.860

Ontvangen interest Betaalde interest Resultaat effectentransacties Aandeel in resultaat van deelnemingen Aandeel derden in resultaat van groepsmaatschappijen

(1.394)

582

744

(6.503)

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

Ontvangen dividend

(655)

2.499 (5.361)

1.194

(4.097)

(1.060)

302

377

1.213

1.060

56

(77)

567

1.585

-

(31)

(94)

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

(30) 2.043

2.844

(2.054)

1.824

KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN (Des)investeringen in materiële vaste activa Investeringen en herwaardering in financiële vaste activa Mutatie aandeel derden in eigen vermogen

(368)

(7.631)

(2.501)

8.679

-

37 (2.870)

1.086

Netto kasstroom

(4.924)

2.910

Mutatie liquide middelen

(4.924)

2.910


65

B.3.6 OVERZICHT MUTATIE EIGEN VERMOGEN

Vermelding van de mutatie in het eigen vermogen is volgens de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) een verplicht onderdeel van de jaarrekening. Bedragen x € 1.000

2010

2009

1.381

(496)

Geconsolideerd nettoresultaat na belastingen toekomend aan de rechtspersoon Mutatie herwaarderingsreserve Mutatie eigen vermogen

66

919

2.756

2.300

2.260


C

Overige gegevens


67

68


C.1 OVERIGE ZAKEN BETREFFENDE DE JAARREKENING

Vaststelling jaarrekening Conform artikel 8 lid 5 legt het algemeen bestuur de jaarrekening ter vaststelling voor aan de algemene ledenvergadering.

Resultaatsbestemming Het onverdeeld resultaat is gelijk aan € 2,632 miljoen. Het resultaat over 2010 wordt voor € 1,251 miljoen onttrokken uit de bestemmingsreserve. Uit het onverdeeld resultaat wordt € 1,500 miljoen toegevoegd aan een nieuw te vormen bestemmingsreserve voor de dekking van de personele lasten, welke voortkomen uit de ingezette bezuiniging. Het overige deel van het onverdeeld resultaat wordt toegevoegd aan de algemene reserve.

Bestemmingsreserve Binnen het eigen vermogen is een bestemmingsreserve van € 14,259 miljoen. De bestemmingsreserve is gevormd vanwege het feit dat de kosten voor de herhuisvestingoperatie ten laste van het eigen vermogen worden gebracht. In 2008 is daar het solidariteitsfonds aan toegevoegd. Dit fonds is ooit in het leven geroepen om omvangrijke schade bij leden, ontstaan als direct gevolg van CAO-conflicten, gedeeltelijk te compenseren.

Opgave nevenvestigingen VNG International heeft vier dochterondernemingen te weten Mepco S.R.O, statutair gevestigd te Praag, Tsjechië 51% en CMRA, statutair gevestigd te Pretoria, Zuid Afrika 100%, CRLDU en Prolocal 49% statutair gevestigd in Mexico stad, Mexico. In Brussel heeft de Vereniging een bijhuis dat zich inzet voor Europese aangelegenheden

Bezoldiging van bestuurders en commissarissen De beloning (inclusief pensioenlasten) van de directieraad bedroeg in 2010 in totaal € 0,466 miljoen. In 2009 was dit € 0,447 miljoen. De bezoldiging is gestegen met 4%, als gevolg van de eindejaarsuitkering 2.9% en de gestegen pensioenpremies.


69

C.2 CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT

Aan het bestuur van Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Den Haag

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2010 van Vereniging van Nederlandse Gemeenten te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2010 en de geconsolideerde en enkelvoudige staat van baten en lasten over 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. 1.1

Verantwoordelijkheid van het bestuur

Het bestuur van de Vereniging is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 ‘Organisaties zonder winststreven’. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

1.2

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uit-

70


drukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de Vereniging. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de Vereniging gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. 1.3

Oordeel betreffende de jaarrekening

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Vereniging van Nederlandse Gemeenten per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 ‘Organisaties zonder winststreven’.

Verklaring betreffende het bestuursverslag Voorts melden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.

Rotterdam, 21 april 2011 Mazars Paardekooper Hoffman N.V.

Drs. S. Boomman RA


71

72


Financieel jaarverslag VNG 2010

Recommend Documents