Financieel Jaarverslag 2004
1
F I N A N C I E E L
J A A R V E R S L A G
2 0 0 4
Verslag over 2004 Uit te brengen aan de Algemene Vergadering op 4 juni 2005 van DELA, Coöperatie voor het Verzekeren en Verzorgen van Begrafenissen en Crematies U.A., Eindhoven. Opgericht op 11 maart 1937 en als Coöperatie geconstitueerd bij akte, op 7 september 1942 verleden voor Mr. H.Ph.M.J. Janssen, destijds notaris te Eindhoven. De statuten zijn voor het laatst gewijzigd bij akte op 13 augustus 1997 verleden voor notaris Mr. P.M.N.M. van Dongen te Eindhoven. Oude Stadsgracht 1, Eindhoven
2
3
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
2 0 0 4
2 0 0 4
Personalia Raad van Commissarissen Dr. J. Kremers, voorzitter J.A.G. Dirks, secretaris F.H.J. Boons RA Prof. Mr. S.C.J.J. Kortmann A.W.M. van de Zande Statutaire Directie Drs. E. Doeve, voorzitter Drs. A.J.M. Lauvenberg
4
Directie Nederland Drs. E. Doeve, Algemeen Directeur J.L.R. van Dijk RA, Financieel Directeur Drs. A.J.M. Lauvenberg, Directeur Verzekeringen Drs. P.J.Th.M. Loeffen, Directeur Beleggingen Ir. J. van der Putten MMO, Directeur Uitvaartverzorging
Board of Directors Luxemburg J.C. van Beek, voorzitter H.A. Faber W. Janssens
Actuaris Mercer Oliver Wyman B.V.
Kerncijfers
08
Profiel van DELA
09
Pre-advies van de Raad van Commissarissen
Ereleden Prof. Mr. F.H.J.J. Andriessen Mr. J.H. Blaauw Prof. Dr. H.O. Goldschmidt Drs. D. Moll
10
Algemene Vergadering
12
Verslag van de Directie
22
Vooruitzichten
Ondernemingsraad D. de Betue H. van Dijk Mw. C. Libert J. Louwers, plaatsvervangend voorzitter J. Mulderij J. van Mulken G. Opdenoordt J. Sanders Mw. E. Smolders Mw. S. Smolders J. van Vliet, voorzitter Mw. H. van Woesik, secretaris
24 25 26 27 28 43 43 44
Jaarrekening Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerd overzicht kasstromen Toelichting op de geconsolideerde balans en de geconsolideerde winst- en verliesrekening Balans Winst- en verliesrekening Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening
46 46 47 47 48 49
Overige gegevens Accountantsverklaring Statutaire resultaatbestemming Voorstel tot resultaatbestemming Actuariële verklaring Bijlagen
52
Colofon
Accountant PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
5
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
07
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
Directie België J.C. van Beek, General Manager
Inhoudsopgave
2 0 0 4
2 0 0 4
Kerncijfers DELA Coöperatie in euro
menselijk
714
708
693
2.408.988 219.592
2.353.274 217.512
2.306.640 215.676
22.143 60
22.666 60
22.375 58
2.923
2.816
2.720
x € mio
x € mio
x € mio
balanstotaal
2.168
1.972
1.772
waarde beleggingen
2.005
1.804
1.585
verzekerd kapitaal
8.946
8.568
8.119
technische voorziening
1.451
1.360
1.257
eigen vermogen in % technische voorziening
463 32
353 26
291 23
premie-inkomen opbrengst beleggingen opbrengst uitvaartverzorging
151 116 85
141 136 83
129 (68) 79
totaal bruto-omzet
352
360
140
toevoeging aan technische voorziening
91
103
129
acquisitie- en apparaatskosten in % van het premie-inkomen en de opbrengst uitvaartverzorging
62
62
54
26
28
26
netto winst
48
34
(111)
aantal werknemers (gemiddeld) aantal naturaverzekerden Nederland België aantal uitvaarten waarvan crematies in % gemiddelde uitvaartkosten per volwassene
6 F I N A N C I E E L
Betrokken
J A A R V E R S L A G 2 0 0 4
verantwoordelijk
7
2 0 0 4
2002
J A A R V E R S L A G
2003
F I N A N C I E E L
2004
Profiel van DELA DELA is een coöperatie die zich ten doel stelt haar leden en haar meeverzekerden de zekerheid te bieden van een waardige uitvaart. DELA doet dit door het verzekeren en verzorgen van de uitvaart en door daarbij goede omstandigheden te creëren. Zowel op het gebied van uitvaartverzekering als uitvaartverzorging is DELA marktleider in Nederland.
8
Bij DELA werken ruim 700 medewerkers. Het balanstotaal bedraagt circa € 2,2 miljard bij een eigen vermogen van € 463 miljoen ultimo 2004. De coöperatie heeft geen winstoogmerk, maar voor de continuïteit is een gezonde winstontwikkeling en een goede eigen vermogenspositie van essentieel belang.
Hierbij biedt de Raad van Commissarissen u het jaarverslag over 2004 aan. Het jaarverslag bestaat uit het verslag van de Directie, de jaarrekening en de overige gegevens waaronder opgenomen de goedkeurende accountantsverklaring van PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., de actuariële verklaring van Mercer Oliver Wyman B.V. en bijlagen. De jaarrekening 2004 is door de Directie opgemaakt en wij stellen u voor deze jaarrekening conform de voorgelegde stukken vast te stellen en het gevoerde beleid goed te keuren, welke goedkeuring de Directie en de Raad van Commissarissen overeenkomstig artikel 19 van de statuten tot decharge strekt. De Raad van Commissarissen vergaderde in 2004 vijf keer, en daarnaast drie keer met de Vertrouwenscommissie. De jaarrekening 2003 werd besproken in een vergadering met de externe accountant en de externe actuaris. Aan de orde waren onder meer de uitbreiding van de statutaire Directie en het remuneratiebeleid van de Directie. De Raad van Commissarissen heeft verder de Nederlandse Corporate Governance Code (Tabaksblat) in detail besproken. Ofschoon DELA als coöperatie niet gehouden is aan de code meent de Raad van Commissarissen dat de code ook voor DELA op hoofdlijnen een goed raamwerk biedt voor goed bestuur.
Verder vonden er twee extra vergaderingen plaats waarin met de Directie overleg is gevoerd over de herijking van de strategie. De door de Directie voorgestelde aanscherping en verbreding van de dienstverlening van DELA wordt door de Raad van Commissarissen geheel onderschreven. De herijking van de strategie zal in 2005 afgerond worden. De Raad van Commissarissen spreekt zijn erkentelijkheid uit voor de inzet van de Directie en van alle medewerkers. Mede op basis van de nieuw ingezette koers zien wij de toekomst met vertrouwen tegemoet. Eindhoven, 22 april 2005 De Raad van Commissarissen Dr. J. Kremers, voorzitter J.A.G. Dirks, secretaris F.H.J. Boons RA Prof. Mr. S.C.J.J. Kortmann A.W.M. van de Zande
9
2 0 0 4
2 0 0 4
De coöperatie is in de dertiger jaren van de vorige eeuw ontstaan uit solidariteit met de noden van haar omgeving. Nog steeds streeft DELA ernaar om het maatschappelijk welzijn van haar leden, zoals statutair vastgelegd ‘zonodig anderszins’ te behartigen. Betrokkenheid en integriteit zijn door de jaren heen kernwaarden voor DELA gebleken die gekoppeld zijn aan een gezonde dosis ondernemerschap. Met ondernemerschap wordt gedoeld op daadkrachtig en vindingrijk optreden bij het aandragen van de juiste oplossingen voor onze verzekerden en ook voldoende toekomstgerichtheid om te zorgen dat die oplossingen telkens sporen met de eisen van de tijd. Betrokkenheid, integriteit en ondernemerschap vormen dan ook steevast de leidraad bij onze dienstverlening.
Aan de Algemene Vergadering van DELA, Coöperatie voor het Verzekeren en Verzorgen van Begrafenissen en Crematies te Eindhoven.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
De producten van DELA worden in Nederland verkocht via haar eigen loondienstorganisatie, internet,
direct marketing en zorgverzekeraars. In 2005 zal een aanvang worden gemaakt met de verkoop via assurantietussenpersonen. In België wordt via assurantiemakelaars en gespecialiseerde verkooporganisaties verkocht. Hier zal in 2005 een begin worden gemaakt met internet en samenwerking met derden zoals ziekenfondsen. De uitvaarten van overleden verzekerden worden voor zover mogelijk door het eigen uitvaartverzorgingsbedrijf van DELA geregeld. In die gebieden waar dit niet mogelijk is, heeft zij met zorgvuldig geselecteerde uitvaartondernemers overeenkomsten afgesloten. DELA beschikt over vijf crematoria en 27 uitvaartcentra.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
In november 2004 verwelkomde DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V., de belangrijkste verzekeringsmaatschappij van de Coöperatie, haar 2,4 miljoenste verzekerde. Het omvangrijke klantenbestand draagt bij aan het streven de uitvaartkosten zo laag mogelijk en de kwaliteit van de dienstverlening zo hoog mogelijk te houden. Dit zorgt onder meer voor een relatief lage premie voor de verzekerden. Een eerlijke prijs die past bij een coöperatie zonder winstoogmerk. DELA sluit bovenal natura-uitvaartverzekeringen. Bij dergelijke verzekeringen gaat het niet om uitkeringen in geld, maar om het regelen van de uitvaart volgens de in de polis omschreven diensten die betaald worden, ongeacht de kosten van die diensten. De naturauitvaartverzekering heeft derhalve een waardevaste uitkering. Op deze waardevastheid is het beleggingsbeleid afgestemd. Daarnaast sluit DELA ook levensverzekeringen met uitkeringen in kapitaal die aan de natura-uitvaartverzekering zijn gekoppeld om zo invulling te kunnen geven aan de persoonlijke wensen rondom uitvaarten. Ook kent DELA de mogelijkheid om andersoortige levensverzekeringen te sluiten op kapitaalbasis via haar levensverzekeringsmaatschappij. Naast Nederland is DELA ook werkzaam in België op het gebied van uitvaartverzekeringen waar zij gemeten naar verzekerden de tweede plaats in neemt.
Pre-advies van de Raad van Commissarissen
Algemene Vergadering DELA kent 36 afdelingen die uit hun midden periodiek een lid en een plaatsvervangend lid kiezen. Deze vormen de Algemene Vergadering. Per 1 december 2001 werd de Algemene Vergadering opnieuw gekozen voor een zittingsduur van vier jaar. De leden –eventueel hun plaatsvervangers– komen enkele malen per jaar bijeen om de belangrijkste zaken die zich in DELA-verband voordoen te behandelen en daarover te beslissen.
10
Integer
11 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
In de vergadering van 10 januari 2004 werd de begroting 2004 besproken en toegelicht. Voorts werd stilgestaan bij het afscheid van Drs. D. Moll als Algemeen Directeur. In de vergadering van 12 juni 2004 werd de jaarrekening over 2003 vastgesteld, werd decharge verleend aan de Directie voor het gevoerde beleid en aan de Raad van Commissarissen voor het gevoerde toezicht en werd besloten tot een aanpassing van de premie met 1,52% per 1 januari 2005. Tevens werd aandacht besteed aan de nieuwe Kroniek, het magazine voor de leden van DELA, en aan de plannen omtrent de herinrichting van crematoria en uitvaartcentra.
duidelijk
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
In de vergadering van 10 januari 2004 werd Drs. D. Moll benoemd tot erelid. In de vergadering van 12 juni 2004 werd Prof. Mr. S.C.J.J. Kortmann voor een nieuwe termijn benoemd als commissaris en Drs. A.J.M. Lauvenberg als tweede statutair directeur.
2 0 0 4
2 0 0 4
deskundig
Verslag van de Directie Resultaten
Kostenbeheersing
Groei
12
Met € 48 miljoen in 2004 is daarmee het beste resultaat uit de geschiedenis van DELA gerealiseerd. 2003
brutoproductie van nieuwe polissen
66.944
59.307
netto stijging van het aantal polissen
37.843
30.381
toename van het aantal verzekerden
55.714
46.634
1.153.028
1.115.185
aantal polissen ultimo aantal verzekerden ultimo
2.408.988
2.353.274
De algemene bedrijfskosten ontwikkelden zich in 2004 eveneens in positieve zin. Deze ontwikkeling wordt niet alleen veroorzaakt door een vermindering van de bijzondere lasten maar ook door een grotere aandacht voor ketenintegratie. Hiermee wordt bedoeld
DELA houdt op basis van Asset Liability Management een asset mix aan van 40% onroerend goed, 30% aandelen en 30% leningen. Vanwege waardestijgingen van alle drie beleggingscategorieën is het totale rendement op beleggingen uitgekomen op 8,9% (2003: 10,5%). Hierbij is rekening gehouden met alle waardestijgingen dus ook de herwaarderingen die via de balans lopen. Naast de € 17 miljoen koers- en verkoopwinsten die verantwoord zijn in de resultatenrekening over 2004 (2003: € 40 miljoen) is de herwaarderingsreserve gestegen met € 41 miljoen (2003: € 28 miljoen). Met name het resultaat op beleggingen in vastgoed stemt ons tot tevredenheid. Bij de beleggingen in aandelen is er weliswaar een goed resultaat geboekt, maar in vergelijking met de door ons gehanteerde benchmark kunnen wij voor het resultaat over geheel 2004 nog niet tevreden zijn. In september 2004 zijn wij in Nederland overgestapt op fiduciair management, waarbij één grote financiële instelling voor ons selecteert en ons begeleidt op basis van een performance fee. Dit heeft ertoe geleid dat voor het eerst sinds geruime tijd deze aandelenbeleggingen in het laatste kwartaal van 2004 op het niveau van de benchmark zijn uitgekomen.
Premie-inkomen en aantal verzekerden Het premie-inkomen steeg in 2004 met 7,6% tot € 151
De netto aanwas in het aantal verzekerden bedroeg in 2004 55.714, een stijging van 20% ten opzichte van 2003. De stijging wordt breed gedragen door de diverse distributiekanalen, maar opvallend is vooral de groei bij de eigen direct writing activiteiten en de internetproductie. Ultimo 2004 bedroeg het aantal verzekerden 2.408.988. De netto aanwas in België was weliswaar beter dan in 2003, maar met 2.080 nog zeer bescheiden. De stand in aantal verzekerden ultimo 2004 is in België uitgekomen op 219.592. De netto aanwas bij de joint venture DELA–RVS Uitvaartzorg Verzekeringen N.V. bedroeg 24.697, een geweldige prestatie en een verbetering ten opzichte van 2003 van maar liefst 49%. Van verval heeft deze jonge portefeuille nog weinig last. De stijging bij de joint venture is vooral te danken aan de extra aandacht die vanuit de commercie bij businesspartner RVS aan het naturaproduct is geschonken. Het totaal aantal verzekerden staat daar ultimo 2004 op 62.317. In de consolidatie bij DELA wordt overigens enkel het 50% belang meegenomen. In totaal zijn er bij DELA 2,7 miljoen mensen verzekerd met een totaal verzekerd kapitaal van € 8.946 miljoen.
13
2 0 0 4
2 0 0 4
2004
Beleggingen
miljoen. Het effect van de stijging door premieverhoging was nog aanzienlijk gezien de premieverhoging van 3,15% voor de natura- en plusverzekering in Nederland. De stijging komt voorts uit de autonome groei in het aantal verzekerden en extra dekkingen zoals een Pluskapitaal of Gedenktekenverzekering. Aan het einde van 2004 is ook een eerste pilot gestart met een koopsomvariant voor onze uitvaartverzekering. Het resultaat was bemoedigend, maar het effect op het premie-inkomen nog minimaal.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
Natura Nederland
Gelukkig is de in 2005 te verwachten stijging van de uitvaartkosten, en daarmee de backservice die ten laste komt van het resultaat in 2004, met 1,52% één van de laagste van de afgelopen jaren. In 2004 was de backservice in totaal € 19 miljoen lager dan in 2003. De lage stijging van de uitvaartkosten kan ten dele op het conto van DELA worden geschreven, maar heeft voor een groot deel te maken met factoren die buiten de invloedssfeer van DELA liggen, zoals de algemene loonkostenontwikkeling en de stijging van de grafrechten.
het inzetten van elektronische datacommunicatie in de keten van offerte tot polisafgifte bij Verzekeringen en van melding tot facturering bij Uitvaartverzorging. Met deze ketenintegratie worden kosten bespaard en neemt de kwaliteit en betrouwbaarheid van onze dienstverlening toe.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
Zowel in commercieel als in financieel opzicht was er sprake van een mooie groei in 2004. Begin november 2004 verwelkomde DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. de 2,4 miljoenste verzekerde. Haar netto verzekerdenaanwas was in 2004 20% hoger dan in 2003. DELA België kende een bescheiden groei, conform de verwachting. De netto aanwas bij joint venture DELARVS Uitvaartzorg Verzekeringen N.V. kende een groei van bijna 50%. Dankzij een lage stijging van de uitvaartkosten, een beheerste algemene kostenontwikkeling en gunstige resultaten op onze beleggingen, waarbij het laatste kwartaal er positief uitstak, is er een uitstekend resultaat gerealiseerd. In 2003 was de winst voor belastingen iets hoger maar het netto resultaat beduidend lager. De beleggingsopbrengsten profiteerden van het herstel op de financiële markten, terwijl er een additionele belastinglast werd genomen.
De verzekeringsvorm met het naturakarakter leidt tot waardevaste verplichtingen. Dat betekent dat de waarde van de verzekerde uitkeringen jaarlijks moet worden aangepast aan de inflatie van de uitvaartkosten. Dat leidt telkens tot een premieverhoging, maar de lasten van de waardevastheid die samenhangen met de achterliggende jaren neemt DELA in beginsel voor haar eigen rekening. Deze zogenaamde backservice dient voor zover mogelijk te worden betaald uit het resultaat op de beleggingen die dienen ter dekking van de technische voorziening. Dit houdt in dat DELA boven de in de premie gehanteerde rekenrente een dusdanig rendement dient te realiseren dat daaruit de stijging van de uitvaartkosten kan worden gefinancierd. Als dit rendement onvoldoende is, dient het rendement op de beleggingen van het eigen vermogen aangesproken te worden ter financiering van de backservice.
Uitvaartverzorging
�������������������� ������������������������������������������ �������
�������
�������
�������
��������������������������������������������������
�������
������
������
�������
������
�������
������
�������
������
������
������
������
������
����
����
����
����
����
������
������
������
������
2004
����
����
����
����
F I N A N C I E E L
���������
���������
���������
���������
���������
������
���������
������
���������
������
���������
������
���������
������
���������
������
����
����
����
volwassenen kinderen levenloos geborenen
11.154 32 124
7.106 74 127
18.260 106 251
verzekerden derden
11.310 2.056
7.307 1.470
18.617 3.526
15
totaal
13.366
8.777
22.143
����
������
����
������
����
������
����
������
2003
crematies
begrafenissen
totaal
volwassenen kinderen levenloos geborenen
11.283 49 149
7.206 93 162
18.489 142 311
verzekerden derden
11.481 2.161
7.461 1.563
18.942 3.724
totaal
13.642
9.024
22.666
����
De gemiddelde uitvaartkosten stegen met 3,8% van € 2.816 naar € 2.923. Dit was echter beduidend lager dan de begrote € 2.968, waarmee bij de berekening van de backservice in 2003 rekening is gehouden. De
in 2005 verwachte stijging van deze uitvaartkosten naar € 3.013 is dan ook slechts 1,52%. Zowel de premieverhoging in 2005 als de backservice in 2004 zijn op dit percentage gebaseerd.
2 0 0 4
2 0 0 4
totaal
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
������
����
begrafenissen
�������������������������������������������
���������
����
crematies
����
14
���������������������������������������������
moeilijk aan te geven, maar de milde weersomstandigheden hebben daarbij zeer zeker een rol gespeeld. Het lagere sterftecijfer heeft bij de verzekeraar uiteraard tot minder uitkeringen geleid. Relatief gezien is het marktaandeel van DELA in de uitvaartverzekeringsbranche in 2004 iets gestegen tot boven de 16% en heeft zij haar positie als grootste uitvaartverzorger iets uitgebouwd.
F I N A N C I E E L
�������
Het aantal uitvaarten door of namens DELA verzorgd in Nederland is voor het eerst sinds jaren iets gedaald: van 22.666 naar 22.143. Deze daling is voornamelijk het gevolg van de scherpe daling in het aantal overlijdens in Nederland. Het sterftecijfer is volgens de statistieken van het CBS uitgekomen op het niveau van 1997. Wat dit lage sterftecijfer heeft veroorzaakt is
16
Belastingen
Algemene Ontwikkelingen
In voorgaande jaarverslagen is uitvoerig stilgestaan bij de problematiek rondom de vennootschapsbelasting vanaf 1997.
Herijking van de strategie
Nieuwe missie Vanuit de wenselijkheid tot verdieping en verbreding is de missie van DELA als volgt geherformuleerd:
Op het gebied van marketingcommunicatie, productontwikkeling en IT zijn de lijnen aangehaald en is er meer synergie bereikt. Voor DELA België ligt er nu een heldere focus op multidistributie. Voorts geldt in België, waar DELA nog niet over een eigen verzorgingsapparaat beschikt, de nadrukkelijke ambitie tot overname van uitvaartondernemingen. De herijking van de strategie is op hoofdlijnen gereed. Andere te ontwikkelen activiteiten zijn in kaart
Sinds 1 januari 2004 is de Nederlandse Corporate Governance Code (Code Tabaksblat) van kracht. Deze code verplicht beursgenoteerde vennootschappen zich te houden aan de in de code opgenomen gedragsbepalingen ten aanzien van deugdelijk ondernemingsbestuur. Gezien de inhoud van de code, die voornamelijk gestoeld is op begrippen als transparantie en integriteit, hecht DELA veel waarde aan de gedragscode. Een coöperatie is evenwel een andersoortige organisatie dan een beursgenoteerde vennootschap. De transparantie geldt bij DELA vooral richting de leden en de Algemene Vergadering. Dit leidt op onderdelen tot afwijkingen, maar dit neemt niet weg dat DELA heeft besloten de code waar mogelijk te onderschrijven en na te leven. Het afgelopen boekjaar is de gedragscode binnen DELA uitvoerig besproken. Nauwgezet is nagegaan op welke onderdelen DELA inmiddels aan de in de code beschreven bepalingen voldoet. In het algemeen kunnen wij stellen dat DELA voldoet aan de bepalingen van de code ten aanzien van betrokkenheid en onafhankelijkheid van de Raad van Commissarissen. Tevens beschikt zij over een intern risicobeheersings- en controlesysteem dat onder meer bewaakt wordt door haar Interne Accountantsdienst (IAD).
17
2 0 0 4
2 0 0 4
DELA is een organisatie waar mensen terecht kunnen bij ingrijpende gebeurtenissen zoals een overlijden of een ongeval. Door middel van onze verzekeringen en diensten staan we onze klanten met raad en daad bij en vangen we de gevolgen zo goed mogelijk op. DELA biedt in deze zorg, zekerheid en continuïteit. Onze ambitie stoelt op
Ter opvolging van de analyse en de nieuwe missie is in 2004 al gestart met een aantal nieuwe activiteiten. Zo is er een koopsomvariant voor uitvaartverzekeringen ontwikkeld. Er is een aanvang gemaakt met het opzetten van een nieuw distributiekanaal via assurantietussenpersonen. Op het gebied van nazorg is veel onderzoek verricht en een succesvolle pilot gedraaid. Van belang is voorts geweest het herpositioneren van het uitvaartbedrijf, zodat er meer ruimte ontstaat voor een goede geografische spreiding en het verzorgen van uitvaarten voor niet-leden. De noodzakelijke groei bij het uitvaartbedrijf zal mede tot stand moeten komen door acquisities. Tot slot is ook aandacht besteed aan het synchroniseren van het beleid met DELA België.
Corporate Governance
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
Wij hopen dat de procedure in 2005 eindelijk tot een einde kan worden gebracht. De uitspraak van de Hoge Raad zien wij met vertrouwen tegemoet. Daarnaast zijn wij met de Belastingdienst wederom in gesprek gegaan om een oplossing voor deze problematiek te vinden voor de toekomst.
Deze strategische herijking is in het voorjaar gestart onder de noemer Nieuw d’ELAN. Het accent lag in de eerste fase vooral op aanscherping en verbetering van bestaande processen en diensten (verdieping). Na de zomer is vooral gekeken naar de mogelijkheid en wenselijkheid van verdere verbreding van ons product- en dienstenaanbod en positionering in de markt. Daarbij is gekeken naar de historie van DELA, onze kernwaarden en thema’s, onze (on)mogelijkheden op korte en lange termijn, de algemene marktontwikkelingen, de concurrentie en niet op de laatste plaats ons klantenbestand. Uit de analyse is naar voren gekomen dat zowel verdieping als verbreding van ons werkterrein wenselijk is.
gebracht maar zullen de komende jaren pas daadwerkelijk een bijdrage gaan leveren. Zo zal er ook beter worden ingespeeld op de geconstateerde klantbehoefte om nabestaanden ook anderszins financieel goed achter te laten. Met deze nieuwe missie en de daaruit voortvloeiende initiatieven en projecten geven wij aan dat wij verder willen bouwen vanuit de eigen kracht en historie van DELA.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
De kern van de problematiek is gelegen in de door DELA gehanteerde grondslagen voor de vaststelling van de technische voorziening, die volgens de Belastingdienst te conservatief zijn en volgens DELA, daarin gesteund door zowel haar adviseurs als de Pensioen- en Verzekeringskamer (tegenwoordig deel uitmakend van De Nederlandsche Bank), passend gezien de noodzakelijke prudentie. In een uitspraak van het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch is DELA op dit hoofdpunt (90% van de extra aanslag) in het gelijk gesteld. Op twee kleinere punten is de Belastingdienst in het gelijk gesteld. De Belastingdienst is op het hoofdpunt in cassatie gegaan, DELA vanwege de kleinere zaken.
In 2004 is nagegaan hoe de bedrijfsvoering van DELA zo goed mogelijk tegemoet kan komen aan de behoeften van haar klanten en potentiële klanten. En tevens de meeste waarborg biedt voor continuïteit op (middel)lange termijn.
betrokkenheid, integriteit en ondernemerschap. Daarin is de groei van DELA geworteld: te allen tijde betrokken, integer en oplossingsgericht omgaan met mensen die in een kwetsbare situatie verkeren. De professionaliteit van DELA is gebaseerd op onze rijke ervaring op het gebied van uitvaartverzekering en uitvaartverzorging. Vanuit deze kern breiden we uit en bouwen we verder aan een energieke coöperatieve organisatie die een leven lang klaarstaat voor haar klanten.
18
vindingrijk
Ondernemend
19 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
toekomstgericht
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
2 0 0 4
2 0 0 4
in 2004 uitvoerig onderwerp van gesprek geweest. Voor wat betreft bepalingen waaraan DELA zich (nog) niet conformeerde, is bekeken of en op welke wijze Per sector afzonderlijk is bekeken op welke manier op een maatschappelijk verantwoorde wijze wordt geDELA als coöperatie alsnog aan deze bepalingen zou werkt en waar er verbeterpunten liggen. Deze verbedienen te voldoen. Zo zijn er binnen het interne risiterpunten zijn waar nodig en mogelijk in concrete accobeheersings- en controlesysteem van DELA risicotiepunten omgezet. De eerlijkheid gebiedt evenwel te analyses gemaakt van de financiële en operationele zeggen, dat een bewuste beleidsvoering op dit gebied doelstellingen, en bevat dit systeem een gedragsbij DELA nog in de kinderschoenen staat. DELA volgt code. Hierin geldt de gedragscode van het Verbond en onderschrijft de gedragscode van het Verbond van van Verzekeraars als leidraad. Voor de inrichting van Verzekeraars. De code houdt in dat verzekeraars zich de financiële verslaggeving en de voor de opstelling bewust zijn van hun rol en positie in de samenleving daarvan te volgen procedures van de IAD zijn handen de verantwoordelijkheden die leidingen opgesteld. Het interne daarbij horen. Afspraken en regels risicobeheersings- en controwaarin deze verantwoordelijkheid lesysteem bevat een systeem gestalte krijgt, zijn in de gedragsvan monitoring en rapportering code van het Verbond vastgelegd. door een auditcommissie. De Onze ambitie DELA zet zich in om de goede inrichting van deze commissie stoelt op naam van de verzekeringsbranche zal evenwel nog verandering behoeven om geheel te voldoen in stand te houden, handelt conbetrokkenheid, form het vertrouwen dat de klant aan de eisen van de code. integriteit en in DELA stelt, en houdt zich aan de Wet bescherming persoonsgeTen aanzien van de Directie van ondernemerschap de Coöperatie hanteert DELA gevens. eveneens de bepalingen van de Corporate Governance Code. De De verzekeringsactiviteiten worden zorgvuldig beheerd en geDirectie zorgt ervoor dat werknemers aan speciaal hiervoor aangestelde vertroucontroleerd door De Nederlandsche Bank. DELA biedt hulp, een goede service en schaderegeling bij wenspersonen zonder gevaar voor hun rechtspositie de mogelijkheid hebben te rapporteren over onreuitkering. Dit is op verschillende wijzen gewaarborgd binnen de organisatie door bijvoorbeeld vaststaande gelmatigheden van algemene en operationele aard. Vermeende onregelmatigheden die het functioneren klachtenprocedures en het wijzen van de klanten op het bestaan van het Klachteninstituut Verzekeringen van bestuurders betreffen, kunnen worden gerapporteerd aan een vertrouwenspersoon binnen de Raad en het Klachteninstituut Uitvaart. DELA zorgt ervoor dat de consument weet wat de gevolgen zijn van het van Commissarissen. niet verzekeren van de uitvaart. Dit doen we ook als onze verzekerden door een royementstraject onverzeMaatschappelijk verantwoord ondernemen Bij DELA is maatschappelijk verantwoord ondernemen kerd dreigen te raken.
20
Naast het volgen en onderschrijven van de gedragscode van het Verbond van Verzekeraars houdt DELA zich op veel andere gebieden bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo ontvangen alle grootverbruiklocaties groene stroom, beperken we ons energieverbruik zoveel mogelijk, en maakt onze schoonmaakdienst gebruik van milieuvriendelijke producten. Voor de crematoria is een milieu- en energiebeleid geformuleerd, dat in vrijwel alle crematoria is geïmplementeerd. De uitstoot van milieuverontreinigende gassen van de crematoria is aangepakt. In 2003 is in crematorium Nedermaas als eerste in Nederland een rookgasreiniger geïnstalleerd die aan zeer hoge milieucriteria voldoet. Komende jaren worden onze andere crematoria voorzien van nieuwe rookgasreinigers.
ging van afdelingen. Verder waren de samenwerking met assurantietussenpersonen en het opstellen van een sociaal kader onderwerp van gesprek. Eveneens werd er aandacht besteed aan een aantal interne regelingen zoals de spaarloonregeling, aanwezigheidspremie, gedragscode internet, de reiskostenvergoeding voor het woon-werkverkeer, de telefoonvergoeding en de autokostenvergoeding. In het verslagjaar werd tevens informeel overleg gevoerd tussen de Directie en het Dagelijks Bestuur van de Ondernemingsraad. Wij zijn de Ondernemingsraad erkentelijk voor de constructieve wijze waarop dit overleg ook het afgelopen jaar weer kon plaatsvinden.
Personeel en Organisatie
Naast de reguliere vergaderingen, zes ondernemingsraadvergaderingen en zes overlegvergaderingen had de Ondernemingsraad in 2004 nog vijf extra vergaderingen in maart, april, juni, augustus en december.
21
2 0 0 4
2 0 0 4
Besproken werd onder meer de herijking van de strategie en de daarmee samenhangende herverdeling van de portefeuilles van directieleden en samenvoe-
Het personeelsbestand van DELA is licht gestegen naar gemiddeld 714 medewerkers; gesplitst in 392 binnen de uitvaartsector en 322 medewerkers werkzaam binnen de verzekeringssector. Ingevolge de herijking van de strategie is de organisatiestructuur in enige mate gewijzigd. Conform de beoogde keten-
Wij zijn onze medewerkers zeer erkentelijk voor hun positieve inzet en bijdrage gedurende dit jaar van sterk toenemende activiteiten, en wij spreken onze verwachting uit mét medewerkers verder te kunnen bouwen aan de ontwikkeling van DELA, gebaseerd op de kerncompetenties Betrokken, Integer en Ondernemend.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
Ondernemingsraad en Organisatie
In de aansturing van de organisatie streven wij naar optimalisatie van het wederzijds verwachtingspatroon tussen DELA en haar medewerkers. Staan voor DELA in de aansturing van de organisatie de prestaties en competenties centraal, vanuit medewerkerperspectief staat al hetgeen hen boeit en bindt centraal. Optimalisatie zal leiden tot een hogere mate van betrokkenheid bij onze medewerkers, essentieel voor groei en continuïteit van onze organisatie. Veel aandacht is in 2004 uitgegaan naar het betrokken houden van de medewerkers bij de herijking van de strategie. Het Nieuw d’ELAN kan immers alleen vanuit de organisatie tot stand worden gebracht.
De van toepassing zijnde CAO’s zijn overeenkomstig het Najaarsakkoord 2003 niet geïndexeerd. Naast de incidentele loonstijgingen is, gegeven het bedrijfsresultaat, de 13e maand in december uitgekeerd.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
Behalve bovenstaande maatregelen heeft DELA in 2004 diverse goede doelen gesponsord. Te denken valt aan de slachtoffers van de ramp in Azië, culturele projecten en instellingen die zich inzetten voor het welzijn van kwetsbare groepen in de samenleving. Aan het einde van 2004 is DELA gestart met het opzetten van een structurele samenwerking met het Nederlandse Rode Kruis. DELA gaat deze organisatie niet alleen financieel steunen, maar ook het lidmaatschap van het Rode Kruis aanbevelen bij haar leden.
integratie zijn ook de ondersteunende administratieve afdelingen onder de verantwoordelijkheid van de respectievelijke directeuren gebracht. De afdelingen Personeelszaken en Interne Accountantsdienst vallen nu rechtstreeks onder de Algemeen Directeur. Ketenintegratie van bedrijfsprocessen betekent voor de afdeling Uitvaartadministratie een reductie van het aantal formatieplaatsen; 50% van de medewerkers is herplaatst binnen DELA of zal binnen een termijn van 20 maanden elders herplaatst worden.
Vooruitzichten
Jaarrekening
DELA denkt haar ambities inzake verbreding en herpositionering waar te kunnen maken in combinatie met een grote klanttevredenheid. Ondanks de vele nieuwe activiteiten hebben wij in 2004 de hoge tevredenheidsscores bij Uitvaartverzorging kunnen handhaven en op meerdere plaatsen zelfs kunnen verbeteren.
22
23 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
Wij denken dat de inkomsten bij zowel het verzekeringsbedrijf als het uitvaartbedrijf iets harder zullen stijgen dan in 2004. Vanwege een hogere stijging van de gemiddelde uitvaartkosten en de eerste kosten die gepaard gaan met het lanceren van de nieuwe initiatieven zal het uitstekende resultaat van 2004 niet geevenaard kunnen worden. Alle eerste kosten worden bij DELA direct ten laste van het resultaat geboekt. Op termijn zullen de nieuwe activiteiten bij gaan dragen aan een rendabele snellere groei van DELA. Het resultaat zal verder sterk afhankelijk blijven van de ontwikkelingen op de effectenbeurzen.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
2 0 0 4
2 0 0 4
Geconsolideerde balans per 31 december na winstbestemming x € 1.000
2004)
2003
158
0
activa vaste activa immateriële vaste activa
1
beleggingen onroerende zaken geldleningen en effecten
2 2.1 2.2
770.505 1.234.175
711.682 1.092.269 2.004.680
24
vaste bedrijfsmiddelen 3 onroerende zaken in eigen gebruik 3.1 overige vaste bedrijfsmiddelen 3.2
25.058 4.523
1.803.951
25.249 4.018 29.581
6 7 8 9
273 99.602 34.047
310 112.781 25.356 138.447
2.168.341
1.971.665
462.666 (73) 1.450.812 178.120 38.365 38.451
352.701 0 1.360.078 178.010 34.099 46.777
2.168.341
1.971.665
2 0 0 4
2 0 0 4
133.922
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
passiva eigen vermogen aandeel derden technische voorziening voorzieningen langlopende schulden kortlopende schulden
4 5
29.267 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
vlottende activa voorraden vorderingen liquide middelen
25
Geconsolideerd overzicht kasstromen
Geconsolideerde winst- en verliesrekening x € 1.000 omzet premie-inkomen opbrengsten uit beleggingen opbrengst uitvaartverzorging opbrengst intermediair
10
af: interne omzet uitvaartverzorging
26
resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening aandeel derden
netto resultaat
13
151.299 115.687 84.750 343
140.572 135.925 83.521 0
352.079 (55.391)
360.018 (53.981)
296.688
306.037
8.125 90.680 54
4.162 102.982 26
67.209 22.651 39.793
66.255 20.488 41.960 228.512
235.873
68.176
70.164
69
0
68.245
70.164
(20.684)
(36.245)
47.561
33.919
x € 1.000
2004
2003
kasstroom uit operationele activiteiten netto resultaat boekjaar afschrijving immateriële vasta activa afschrijving vaste bedrijfsmiddelen toevoeging technische voorziening waardemutaties beleggingen gecorrigeerd voor latente belastingen overige mutaties voorzieningen mutatie vorderingen en voorraden mutatie kortlopende schulden
47.561 12 3.114 90.680 (13.632) 127 13.216 (8.326)
33.919 0 2.292 102.982 (118.630) (1.419) 28.981 11.390
totaal kasstroom uit operationele activiteiten
132.752
59.515
kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten investeringen en aankopen: - beleggingen in immateriële vaste activa - beleggingen in onroerende zaken - beleggingen in geldleningen en effecten - vaste bedrijfsmiddelen
(170) (23.064) (593.019) (3.449)
0 (26.582) (666.859) (3.044)
(619.702)
(696.485)
1.774 489.653 0 21
8.537 590.018 43.625 18
491.448
642.198
(128.254)
(54.287)
desinvesteringen, aflossingen en verkopen: - beleggingen in onroerende zaken - beleggingen in geldleningen en effecten - overige financiële beleggingen - vaste bedrijfsmiddelen
totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten
(73) 4.266
0 3.470
totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
4.193
3.470
mutatie liquide middelen liquide middelen op 1 januari
8.691 25.356
8.698 16.658
liquide middelen op 31 december
34.047
25.356
2 0 0 4
2 0 0 4
kasstroom uit financieringsactiviteiten mutatie minderheidsbelang mutatie langlopende schulden
27
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
belastingen
2003
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
lasten beleggingslasten 10 toevoeging technische voorziening winstdeling directe kosten uitvaartverzorging en uitkeringen acquisitiekosten 11 apparaatskosten 12
2004
Toelichting op de geconsolideerde balans en de geconsolideerde winst- en verliesrekening Algemeen De geconsolideerde jaarrekening 2004 omvat de financiële gegevens van DELA Coöperatie voor het Verzekeren en Verzorgen van Begrafenissen en Crematies U.A. te Eindhoven en haar dochtermaatschappijen.
Groepsmaatschappijen DELA Holding N.V. - DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V.
28
Het opmaken van de jaarrekening In dit verslag wordt volstaan met de afkorting DELA Coöperatie. In de geconsolideerde jaarrekening zijn naast de financiële gegevens van DELA Coöperatie onderstaande groepsmaatschappijen opgenomen:
Gevestigd te
Belang
Eindhoven
100%
Eindhoven
100%
Eindhoven
100%
Eindhoven
100%
- DELA Rech B.V.
Eindhoven
100%
- DELA RE SA
Luxemburg
- DELA Investments B.V. - DELA-RVS Uitvaartzorg Verzekeringen N.V. - In Pace Uitvaartverzekeringen B.V.
Eindhoven
100% 1) 100%
Ede
50% 2)
Oldenzaal
60% 3)
- DELA Verzekeringen N.V. (met een vestiging in België)
Eindhoven
100%
- DELA Uitvaartverzorging B.V.
Eindhoven
100%
Rotterdam
100%
- Goetzee Uitvaartverzorging B.V.
Rotterdam
100%
- In Pace-DELA Uitvaartverzorging B.V.
Oldenzaal
100%
- Barbara-DELA Uitvaartverzorging B.V.
Nijmegen
50% 2)
In de bijlagen is nadere financiële informatie verstrekt omtrent de afzonderlijke activiteiten op het gebied van verzekeringen en uitvaartverzorging. Daarbij worden opbrengsten van beleggingen van het verzekeringsbedrijf toegerekend aan het eigen vermogen via overboeking naar de “niet-technische rekening”. Deze overboeking wordt bepaald op basis van de verhouding tussen het eigen vermogen en het totale vermogen van het verzekeringsbedrijf (gemiddeld gedurende het boekjaar). Toelichtingen op de posten in de Balans en Winst- en Verliesrekening zijn in de jaarrekening genummerd.
Onder acquisitiekosten zijn begrepen provisies, reclame en andere verkoopkosten. Apparaatskosten bestaan uit kosten van het eigen uitvaartverzorgingsbedrijf, inclusief exploitatiekosten van crematoria en uitvaartcentra, alsmede uit beheers- en personeelskosten. De belasting over het resultaat wordt berekend door toepassing van het nominale belastingpercentage over het resultaat van het boekjaar, rekening houdend met vrijgestelde winstbestanddelen en niet aftrekbare kostenbestanddelen.
29
2 0 0 4
2 0 0 4
1) Eén aandeel is geplaatst bij DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. 2) De financiële gegevens van deze maatschappijen zijn proportioneel geconsolideerd. 3) Op 1 november 2004 heeft DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. een meerderheidsbelang verworven in intermediair (assurantietussenpersoon) In Pace Uitvaartverzekeringen B.V. te Oldenzaal. De financiële gegevens van deze maatschappij zijn volledig geconsolideerd, het belang van derden in de netto vermogenswaarde is opgenomen als aandeel derden.
Alle bedragen luiden in duizenden euro’s, tenzij anders is aangegeven. De in deze jaarrekening tussen haakjes opgenomen getallen zijn negatief.
Winsten op transacties worden genomen in het jaar waarin ze zijn gerealiseerd; verliezen (ook ongerealiseerde) worden verantwoord in het jaar waarin ze voorzienbaar zijn. Ongerealiseerde koerswinsten op aandelen worden na aftrek van een eventuele belastinglatentie toegevoegd aan de herwaarderingsreserve. Transacties in vreemde valuta gedurende het boekjaar zijn in de winst- en verliesrekening verwerkt tegen de koers van afwikkeling. Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de omzet, bestaande uit premie-inkomen, opbrengsten uit beleggingen, uit uitvaartverzorging en uit intermediairsactiviteiten, en de kosten en andere lasten over het jaar.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
- Goetzee Rouwonderneming B.V.
Bij het opstellen van de jaarrekening van DELA Coöperatie is ten aanzien van de winst- en verliesrekening gebruik gemaakt van de vrijstelling van art. 402 BW 2 titel 9.
Waardering van activa en passiva geschiedt tegen nominale waarde tenzij anders vermeld; waar nodig is voor vorderingen een voorziening getroffen. Beleggingen en schulden in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per balansdatum.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
- DELA Depositofonds B.V. - DELA Vastgoed B.V.
Teneinde een goed inzicht te verkrijgen in de financiële positie en het gerealiseerde resultaat zijn, conform art. 362 lid 4 BW 2 titel 9, de balans en de winst- en verliesrekening ten opzichte van de wettelijk voorgeschreven modellen enigszins aangepast. De gewijzigde presentatie betreft voornamelijk het in de balans apart vermelden van de beleggingen en de technische voorziening.
Algemene grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Ontvangen en betaalde rente, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.
30
derdeel uitmaakt van het eigen vermogen. Daarbij is met latente belastingen rekening gehouden.
Grondslagen van waardering van activa en passiva
Bij eventuele verkoop van de beleggingen in onroerende zaken zal het in de herwaarderingsreserve opgenomen bedrag als boekwinst - via de resultatenrekening - ten gunste van de overige reserves worden gebracht.
Immateriële vaste activa
Geldleningen en effecten
De immateriële vaste activa betreffen enerzijds de activering van aan derden betaalde bedragen voor overname van verzekeringsportefeuilles, anderzijds de geactiveerde goodwill bij de verkrijging van In Pace Uitvaartverzekeringen B.V. De afschrijving geschiedt naar rato van de verwachte gebruiksduur.
Geldleningen De geldleningen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde of lagere verkrijgingsprijs. Agio betaald bij verwerving wordt direct ten laste van het resultaat gebracht.
Deelnemingen Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, zonodig onder aftrek van voorzieningen.
Vlottende activa Voorraden Voorraden rouwgoederen en detailhandelsvoorraden zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde; waar nodig is een voorziening voor incourantheid getroffen.
Aandeel derden Dit betreft het aandeel van derden in de netto vermogenswaarde van de geconsolideerde meerderheidsdeelneming, In Pace Uitvaartverzekeringen B.V.
Technische voorziening De technische voorziening betreft de contante waarde van de toekomstige verplichtingen verminderd met de contante waarde van de in de toekomst te ontvangen nettopremies. De berekening, welke geschiedde volgens de zuivere netto-methode tegen 4% interest en op basis van de sterftetabel GBM 1961-1965, is uitgevoerd door Mercer Oliver Wyman B. V., actuarissen
Voorzieningen Latente belastingverplichtingen De voorziening is berekend op basis van het nominale tarief (2004: 31,5%, 2003: 34,5%) over het verschil tussen het fiscale en commerciële vermogen en heeft voornamelijk betrekking op de fiscaal afwijkende waardering van onroerende zaken, geldleningen en effecten alsmede op de fiscale egalisatiereserve. Ten aanzien van onroerende zaken is rekening gehouden met een lager nominaal tarief van 30%, gezien het langlopende karakter. VUT- en prepensioenverplichtingen DELA Coöperatie kent een basispensioenregeling, welke gebaseerd is op een geïndexeerd middelloonsysteem. Deze pensioenverplichtingen zijn ondergebracht in een gesepareerd depot bij een externe pensioenverzekeraar. De gevormde voorzieningen betreffen enerzijds in het verleden ingegane verplichtingen tegenover oud-personeelsleden uit hoofde van de VUT, anderzijds een voorziening welke is gevormd uit hoofde van de overgangsmaatregelen door de vervanging van de oude VUT- en pensioenregeling door de nieuwe basispensioenregeling. Deze voorziening wordt gelijkmatig opgebouwd over de periode tot de eventueel eerder gelegen prepensioendatum en is berekend middels een rekenrente van 4,0% (2003: 4,0%) en de overlevingstafels GBM/GBV 1990-1995. Groot onderhoud De voorziening heeft betrekking op onroerende zaken in eigen gebruik.
31
2 0 0 4
2 0 0 4
Het verschil tussen de actuele waarde en de kostprijs is opgenomen in de herwaarderingsreserve, die on-
Overige vaste bedrijfsmiddelen De overige vaste bedrijfsmiddelen, inventarissen en auto’s, zijn opgenomen tegen de aanschafwaarde verminderd met afschrijvingen op basis van een vast percentage van de aanschafwaarde. De afschrijvingspercentages variëren van 10% tot 50%.
te Amstelveen. Ten aanzien van enkele kleinere technische voorzieningen worden afwijkende grondslagen gehanteerd.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
Indien (nog) geen taxatiewaarde beschikbaar is, dan wordt de actuele waarde per object bepaald door de bruto huurwaarde van de maand december te vermenigvuldigen met een marktconforme factor. Voor 2004 is deze factor op 14 (2003: 13) gesteld.
Beleggingen
Onroerende zaken in eigen gebruik De waardering van deze onroerende zaken, in hoofdzaak crematoria en uitvaartcentra, geschiedt tegen de aanschafwaarde minus afschrijvingen, rekening houdend met een eventuele afwaardering op basis van een lagere indirecte opbrengstwaarde. De afschrijvingen geschieden op basis van een vast percentage van de aanschafwaarde van 3% per jaar. Op grond wordt niet afgeschreven.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
Onroerende zaken De beleggingen in onroerende zaken worden gewaardeerd op de actuele waarde. Er wordt niet afgeschreven. De basis voor deze waardering is de individuele taxatiewaarde, vast te stellen door externe deskundigen. Deze taxaties zullen zodanig worden uitgevoerd, dat na verloop van vijf jaar alle onroerende zaken éénmaal zijn getaxeerd. Aankopen gedurende het jaar worden geacht tegen taxatiewaarde te hebben plaatsgevonden.
Effecten Obligaties zijn gewaardeerd tegen nominale waarde of lagere verkrijgingsprijs. Agio betaald bij verwerving wordt direct ten laste van het resultaat gebracht. Aandelen zijn gewaardeerd op beurskoers per balansdatum. Ongerealiseerde koerswinsten ten opzichte van de verkrijgingsprijs worden na aftrek van een eventuele belastinglatentie toegevoegd aan de herwaarderingsreserve. Ongerealiseerde koersverliezen worden direct ten laste van het resultaat gebracht. De koersontwikkelingen worden per fonds bijgehouden.
Vaste bedrijfsmiddelen
1. Immateriële vaste activa het verloop is als volgt: boekwaarde per 1 januari aanschafwaarde afschrijvingen
2. Beleggingen 2004
2.1 Onroerende zaken 0 0 0
mutaties overname verzekeringsportefeuilles deelneming: - aanschafwaarde - afschrijvingen
goodwill afschrijvingen
62 (4) 58 112 (12) 158
32
boekwaarde per 31 december aanschafwaarde afschrijvingen
174 (16)
actuele waarde per 1 januari mutaties investeringen desinvesteringen herwaardering
2004
2003
711.682
651.204
23.064 (1.774) 37.533
26.582 (8.537) 42.433
58.823
60.478
actuele waarde per 31 december
770.505
711.682
kostprijs per 31 december
477.810
455.296
In 2001 is 4,7% van de totale portefeuille getaxeerd voor een bedrag van € 29 miljoen; in 2002 is 18,7% getaxeerd voor een bedrag van € 123 miljoen; in 2003 is 20,3% getaxeerd voor een bedrag van € 145 miljoen; in 2004 is 18,8% getaxeerd voor een bedrag van € 145 miljoen.
2.2 Geldleningen en effecten de specificatie luidt als volgt: geldleningen effecten
31-12-03
307.877 926.298
399.073 693.196
1.234.175
1.092.269
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
31-12-04
33 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
158
het verloop is als volgt:
2 0 0 4
2 0 0 4
2.2.1 Geldleningen
3. Vaste bedrijfsmiddelen
Het betreft 87 leningen, in grootte oplopend tot € 25 miljoen. De rentevoet van deze leningen varieert van 4,12% tot 10,62% per jaar. het verloop is als volgt: waarde per 1 januari verwervingen aflossingen en vervreemdingen
3.1 Onroerende zaken in eigen gebruik 2004
2003
440.867 15.175 (100.430)
383.252 129.142 (71.527)
aflossingen komend boekjaar (zie kortlopende vorderingen)
355.612 (47.735)
440.867 (41.794)
boekwaarde per 31 december
307.877
399.073
het verloop is als volgt: boekwaarde per 1 januari aanschafwaarde afwaarderingen afschrijvingen
mutaties investeringen afschrijvingen
De actuele waarde van de geldleningen is circa 9% (2003: 8%) hoger dan de nominale waarde.
de specificatie luidt als volgt:
31-12-03
176.054 725.733 24.511
95.737 585.980 11.479
926.298
693.196
De beurswaarde van de obligaties is zo’n 6% (2003: 0%) hoger dan de boekwaarde. het verloop van de post effecten is als volgt:
25.249
24.611
1.036 (1.227)
aflossingen komend boekjaar (zie kortlopende vorderingen)
929.047 (2.749)
693.196 0
boekwaarde per 31 december
926.298
693.196
kostprijs per 31 december
919.978
727.853
44.017 (2.362) (16.597)
42.981 (2.362) (15.370)
25.058
25.249
het verloop is als volgt:
2004
2003
boekwaarde per 1 januari aanschafwaarde afschrijvingen
mutaties overname deelneming investeringen desinvesteringen afschrijvingen
15.364 (11.346)
14.080 (10.158)
4.018
3.922
85 2.328 (21) (1.887)
0 1.318 (18) (1.204)
505 boekwaarde per 31 december aanschafwaarde afschrijvingen
96
17.578 (13.055)
15.364 (11.346)
4.523
4.018
35
2 0 0 4
2 0 0 4
552.060 537.716 (522.000) 125.420
638
3.2 Overige vaste bedrijfsmiddelen
2003
693.196 577.844 (380.533) 38.540
1.726 (1.088)
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
boekwaarde per 1 januari verwervingen aflossingen en vervreemdingen waardemutatie aandelen
2004
41.255 (2.362) (14.282)
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
obligaties aandelen overige effecten
31-12-04
boekwaarde per 31 december aanschafwaarde afwaarderingen afschrijvingen
2003
42.981 (2.362) (15.370)
(191)
2.2.2 Effecten
34
2004
6. Technische voorziening
4. Vorderingen de specificatie luidt als volgt: aflossingen en te ontvangen interest vennootschapsbelasting overige vorderingen en overlopende activa
31-12-04
31-12-03
67.873 20.372 11.357
62.478 37.555 12.748
99.602
112.781
de specificatie luidt als volgt: technische voorziening DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. technische voorziening DELA Verzekeringen N.V.: - bruto - herverzekeringsdeel - winstdeling en korting
31-12-04
31-12-03
1.408.962
1.324.243
98.080 (56.237) 7
84.374 (48.547) 8
1.450.812
1.360.078
2004
2003
stand op 1 januari toevoeging ten laste van de winst- en verliesrekening van DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V.: - uit premies - backservice toevoeging ten laste van de winst- en verliesrekening van DELA Verzekeringen N.V.: - bruto - herverzekeringsdeel winstdeling DELA-RVS Uitvaartzorg Verzekeringen N.V.
1.360.078
1.257.073
64.349 20.315
58.333 38.934
13.706 (7.690) 54
13.129 (7.414) 23
stand op 31 december
1.450.812
5. Liquide middelen Deze post is inclusief € 700 aan deposito’s met een einddatum van 5 januari 2005. het verloop is als volgt:
36
37
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
De Belastingdienst heeft een nader onderzoek ingesteld naar de grondslagen voor de berekening van de technische voorziening van DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V., hierna genoemd DELA Natura, vanaf het belastingjaar 1996. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de Belastingsdienst, gebruik makend van andere grondslagen, de technische voorziening ultimo 1998 herrekend van € 828 naar € 374 miljoen. Voor het verschil zijn inmiddels aanslagen opgelegd. DELA Natura, daarin gesteund door zowel haar adviseurs als De Nederlandsche Bank acht deze grondslagen niet prudent en is daarom tegen de aanslagen in beroep gegaan. De Belastingkamer van het Gerechtshof te ‘s-Hertogenbosch heeft DELA Natura grotendeels in het gelijk gesteld. Beide partijen zijn tegen de uitspraak in cassatie gegaan. Voorts hebben partijen voor daarop volgende jaren besprekingen gevoerd over deze grondslagen, met name over de inhoudelijke toepassing van het begrip “goed koopmansgebruik.” Bij het opmaken van de jaarrekening was in deze nog geen definitief akkoord bereikt.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
1.360.078
2 0 0 4
2 0 0 4
7. Voorzieningen de specificatie luidt als volgt: latente belastingverplichtingen vut- en prepensioenverplichtingen groot onderhoud
7.3 Groot onderhoud 31-12-04
31-12-03
170.732 5.715 1.673 178.120
het verloop is als volgt:
2004
2003
170.510 5.786 1.714
stand per 1 januari toevoeging ten laste van het resultaat
1.714 365
1.465 342
178.010
betaalde onderhoudskosten
2.079 (406)
1.807 (93)
stand per 31 december
1.673
1.714
de specificatie luidt als volgt:
31-12-04
31-12-03
herverzekerde verplichtingen depositofonds overige schulden
9.061 27.899 1.405
8.723 23.934 1.442
38.365
34.099
7.1 Latente belastingverplichtingen het verloop is als volgt:
38
2004
2003
stand per 1 januari
170.510
150.996
waardemutaties onroerende zaken waardemutatie aandelen verlaging nominale belastingtarief direct verschuldigde belasting overige mutaties ten laste van het resultaat
12.227 8.863 (20.897) 0 29
stand per 31 december
170.732
13.026 8.567 0 (6.274) 4.195 170.510
8.1 Herverzekerde verplichtingen De herverzekeraar heeft het herverzekerd belang in contanten gedeponeerd tegen een rentevergoeding van 4,5% per jaar.
8.2 Depositofonds Het betreft stortingen door cliënten ten behoeve van de toekomstige verzorging van de uitvaart. Deze deposito’s zijn tussentijds niet opvraagbaar.
7.2 VUT- en prepensioenverplichtingen 2004
2003
stand per 1 januari betaalde uitkeringen
5.786 (937)
5.429 (1.069)
ten laste van het resultaat
4.849 866
4.360 1.426
stand per 31 december
5.715
5.786
het verloop is als volgt:
2004
2003
stand per 1 januari ontvangen stortingen bijgeschreven rente
23.934 4.970 719
20.838 4.318 625
aangewend voor uitvaartverzorging
29.623 (1.724)
25.781 (1.847)
stand per 31 december
27.899
23.934
2 0 0 4
2 0 0 4
Over de gestorte bedragen wordt rente bijgeschreven, berekend over de stand ultimo boekjaar. De van toepassing zijnde rentepercentages variëren van 2,5% tot 5%.
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
het verloop is als volgt:
39 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
De latente belastingverplichtingen hebben ultimo 2004 voor een bedrag van circa € 129 miljoen betrekking op de herwaardering van beleggingen in onroerende zaken.
8. Langlopende schulden
8.3 Overige langlopende schulden
11. Acquisitiekosten
Het betreft voornamelijk opgenomen leningen bij kredietinstellingen. De looptijden variëren van 5 tot 30 jaar. De van toepassing zijnde rentepercentages variëren van 5 tot 8%.
de specificatie luidt als volgt:
9. Kortlopende schulden de specificatie luidt als volgt: crediteuren overige belastingen en premies sociale verzekeringen te betalen interest belastingprocedure schulden aan pensioenverzekeraar nog te betalen uitvaartkosten nog af te wikkelen beleggingstransacties vooruitontvangen huren overige schulden en overlopende passiva
31-12-04
31-12-03
6.194 1.263 4.059 0 5.589 0 4.443 16.903
2.845 1.603 3.779 596 8.725 7.245 4.481 17.503
38.451
46.777
personeelskosten provisie derden overige acquisitiekosten
10. Netto resultaat beleggingen bruto-opbrengsten beleggingen huren onroerende zaken resultaat op verkoop onroerende zaken renten geldleningen dividenden en renten effecten resultaat op verkoop effecten en waardemutaties effecten overige rentebaten en soortgelijke opbrengsten
22.651
20.488
de specificatie luidt als volgt:
2004
2003
personeelskosten mutatie voorziening VUT- en prepensioenverplichtingen overige kosten diverse incidentele lasten
22.999 866 14.809 1.119
23.161 1.426 12.771 4.602
39.793
41.960
41
13. Belastingen 2004
2003
50.881 1.351 24.301 22.927 15.348 879
50.409 6.394 28.504 16.599 33.793 226
115.687
135.925
(256) 6.692 163 1.526
(1.109) 6.313 1.348 (2.390)
beleggingslasten
8.125
4.162
107.562
131.763
de belastingen kunnen als volgt worden toegelicht: resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening effectief belastingtarief toepasselijk belastingtarief
2004
2003
68.245 20.684 30,3% 34,5%
70.164 36.245 51,7% 34,5%
De geconsolideerde effectieve belastingdruk voor 2004 is 30,3% (2003: 51,7%). Het verschil met de nominale belastingdruk (34,5%) wordt in hoofdzaak veroorzaakt door de lagere nominale belastingdruk bij DELA RE in Luxemburg en in mindere mate door de deelnemingsvrijstelling. In 2003 is op basis van de uitspraak van de Belastingkamer circa € 13 miljoen belasting extra ten laste van het resultaat gebracht.
14. Personeelskosten de totale personeelskosten zijn als volgt nader te specificeren: salarissen sociale lasten pensioenlasten
2004
2003
20.838 3.777 3.598
20.982 3.554 3.914
28.213
28.450
2 0 0 4
2 0 0 4
beleggingslasten mutatie voorziening onderhoud overige kosten agio rentelasten en soortgelijke kosten
netto resultaat beleggingen
5.289 4.951 10.248
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
opbrengsten uit beleggingen
5.214 5.238 12.199
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
de specificatie luidt als volgt:
2003
12. Apparaatskosten
De te betalen interest is gebaseerd op de uitspraak van de Belastingkamer.
40
2004
15. Werknemers Gedurende 2004 had DELA Coöperatie tezamen met haar deelnemingen gemiddeld 714 (2003: 708) werknemers in dienst.
2004
2003
19
462.653
352.688
De bezoldiging van bestuurders en voormalige bestuurders in het boekjaar bedroeg aan vaste beloning € 407, variabele beloning € 142 en bijdrage aan pensioenen € 221.
vlottende activa vorderingen op groepsmaatschappijen
1.310
1.116
Aan een bestuurder is voor een bedrag van € 250 een lening verstrekt, tegen een rentevoet van 2,4% voor 5 jaar vast. Deze lening is aflossingsvrij en dient bij uitdiensttreding geheel te worden afgelost.
463.963
353.804
passiva
16. Bestuurders De bezoldiging van de Directie kent een vaste en een variabele component. De Directie ontvangt geen representatievergoeding noch aandelen of opties. In 2003 werd de Directie met ingang van 1 december uitgebreid tot 2 personen. De bezoldiging van bestuurders in dat boekjaar bedroeg aan vaste beloning € 257, variabele beloning € 73 en bijdrage aan pensioenen € 313.
17. Commissarissen De bezoldiging van de commissarissen in het boekjaar bedroeg € 114 (2003: € 112).
42
Balans per 31 december na winstbestemming x € 1.000 activa vaste activa deelnemingen
eigen vermogen herwaarderingsreserve overige reserves
20 20.1 20.2
304.698 157.968
18. Niet uit de balans blijkende verplichtingen kortlopende schulden schulden aan groepsmaatschappijen overige
Overige effecten Inzake venture capital beleggingen bestaat een volstortingsverplichting van circa € 13 miljoen (2003: € 3 miljoen).
352.701
1.080 217
1.033 70
463.963
353.804
Winst- en verliesrekening x € 1.000
2004
2003
resultaat deelnemingen na belastingen
47.561
33.919
resultaat na belastingen
47.561
33.919
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
Acquisities 2005 Inzake acquisitie van uitvaartondernemingen in België en Nederland zijn in 2005 koopovereenkomsten gesloten waarbij verplichtingen aangegaan zijn voor circa € 50 miljoen.
43
462.666
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
Onroerende zaken Er zijn verplichtingen aangegaan voor circa € 33 miljoen (2003: € 16 miljoen) inzake beleggingen in onroerende zaken.
242.294 110.407
2 0 0 4
2 0 0 4
Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening
20. Eigen vermogen 20.1 Herwaarderingsreserve De herwaarderingsreserve betreft het verschil tussen de actuele waarde en de verkrijgingsprijs van onroerende zaken en aandelen, onder aftrek van latente belastingverplichtingen.
Algemeen Ten aanzien van de grondslagen van waardering en resultaatbepaling wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening. De geconsolideerde dochtermaatschappij is gewaardeerd op netto vermogenswaarde. De bij verwerving van deelnemingen betaalde goodwill wordt geactiveerd en afgeschreven naar de verwachte gebruiksduur.
19. Deelnemingen DELA Holding N.V. (100%)
het verloop van de deelneming is als volgt:
44
mutaties resultaat overige mutaties in reserves
462.653
352.688
2004
2003
93.056 259.632
93.056 198.084
352.688
291.140
2003
stand per 1 januari waardemutatie onroerende zaken waardemutatie aandelen verlaging nominaal belastingtarief
242.294 23.192 18.159 21.053
214.665 23.972 3.657 0
stand per 31 december
304.698
242.294
De herwaarderingsreserve heeft ultimo 2004 voor een bedrag van circa € 258 miljoen betrekking op de herwaardering van beleggingen in onroerende zaken.
45
47.561 62.404
33.919 27.629
109.965
61.548
93.056 369.597
93.056 259.632
462.653
352.688
20.2 Overige reserves het verloop is als volgt:
2004
2003
stand per 1 januari uit winstbestemming
110.407 47.561
76.488 33.919
stand per 31 december
157.968
110.407
Eindhoven, 22 april 2005 Directie Drs. E. Doeve Drs. A.J.M. Lauvenberg
2 0 0 4
2 0 0 4
De Raad van Commissarissen Dr. J. Kremers J.A.G. Dirks F.H.J. Boons RA Prof. Mr. S.C.J.J. Kortmann A.W.M. van de Zande
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
boekwaarde per 31 december aanschafwaarde cumulatieve mutaties
31-12-03
2004
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
boekwaarde per 1 januari aanschafwaarde cumulatieve mutaties
31-12-04
het verloop is als volgt:
Accountantsverklaring Aan de Directie van de DELA Coöperatie Opdracht Ingevolge uw opdracht hebben wij de jaarrekening 2004 van DELA Coöperatie te Eindhoven gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de Directie van de Coöperatie. Het is onze verantwoordelijkheid een accountants-verklaring inzake de jaarrekening te verstrekken.
Werkzaamheden
46
Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen per 31 december 2004 en van het resultaat over 2004 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Rotterdam, 22 april 2005 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Volgens artikel 30 van de statuten stelt de Directie de jaarrekening over het afgelopen boekjaar op, inclusief het voorstel tot resultaatbestemming.
Voorstel tot resultaatbestemming Voorgesteld wordt het resultaat na belastingen van € 47.561.000 geheel toe te voegen aan de overige reserves. Vooruitlopend op de vaststelling door de Algemene Vergadering is deze resultaatbestemming reeds in de jaarrekening verwerkt.
47 F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de Directie van de Coöperatie daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel.
Statutaire resultaatbestemming
2 0 0 4
2 0 0 4
Actuariële verklaring
48
6.
7.
8.
Mercer Oliver Wyman B.V. S. Weessies AAG
x € 1.000
2004
2003
resultaat technische rekening verzekeringen resultaat uitvaartverzorging
46.514 1.071
49.650 (1.439)
operationeel resultaat
47.585
48.211
toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt van technische rekening verzekeringen
20.591
21.953
resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen
68.176
70.164
69
0
68.245
70.164
(20.684)
(36.245)
47.561
33.919
aandeel derden
belasting resultaat resultaat na belastingen
49
2 0 0 4
2 0 0 4
Amstelveen, 22 april 2005
Niet-technische rekening
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
9.
mede begrepen is een voorziening van 3 promille van de verzekerde uitkering per jaar voor naturaverzekeringen en 4 promille van de verzekerde uitkering per jaar voor de aanvullende verzekeringen. De medeverzekeringen van de inwonende kinderen zijn als tijdelijke verzekering tot 25-jarige leeftijd of eerdere zelfstandigheid niet in de reserveberekening betrokken. De voor deze tijdelijke verzekeringen verschuldigde premies zijn te beschouwen als risicopremies verhoogd met een kostenopslag. Een gedeelte van de door DELA Verzekeringen N.V. afgesloten verzekeringen wordt bij DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. herverzekerd op evenredige basis. De voor deze herverzekering vastgestelde voorziening bedraagt per 31 december 2004 € 46.929.655 welk bedrag aan de technische voorziening is toegevoegd, waardoor deze in totaal € 1.405.981.399 bedraagt. Deze totale technische voorziening is exclusief de voorziening voor rekening van DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. van de verzekeringen die zijn afgesloten bij DELA-RVS Uitvaartzorg Verzekeringen N.V. Een gedeelte van de door DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. afgesloten verzekeringen is herverzekerd op evenredige basis. De voor deze herverzekering vastgestelde voorziening bedraagt per 31 december 2004 € 649.496.785. De technische voorziening herverzekering werd op dezelfde wijze vastgesteld als de technische voorziening. De toekomstige verplichtingen van DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. zijn op basis van prudente veronderstellingen getoetst aan de technische voorziening. Deze vastgestelde voorziening is toereikend bevonden.
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
1. Ingevolge uw opdracht hebben wij een berekening gemaakt van de technische voorziening per 31 december 2004 voor de verplichtingen van DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V.. De voorziening is de som van de voorziening van de natura-verzekeringen en de voorziening van de aanvullende verzekeringen. De technische voorziening bedraagt voor de verzekeringsvormen respectievelijk € 1.309.188.377 en € 49.863.367. De berekening is uitgevoerd met behulp van sterftekansen ontleend aan de Sterftetafel GBM 1961-1965 afgerond volgens Makeham zonder leeftijdscorrecties. De gehanteerde rekenrente voor het naturaproduct tegen levenslange premiebetaling bedraagt 4%. Voor het naturaproduct tegen tijdelijke premiebetaling is een rekenrente van 4% gehanteerd tijdens de premiebetalende periode en een rekenrente van 2,5% in de premievrije periode. Voor het aanvullende plusproduct is een rekenrente van 2,5% gehanteerd, voor zowel de levenslange als de tijdelijke duur premiebetaling. 2. De technische voorziening is op deze basis tezamen met de contante waarde van de toekomstige reservepremies voldoende om voor de naturaverzekeringen de toekomstige uitvaartkosten te dekken tot een gemiddeld bedrag van € 3.013, alsmede de verplichtingen uit hoofde van de aanvullende verzekeringen te kunnen voldoen. 3. Toekomstige verhogingen van de verzekerde verplichtingen kunnen met de bij DELA Natura Uitvaartverzekeringen N.V. aanwezige statutaire en andere mogelijkheden worden opgevangen. 4. De berekening heeft voor de gehele portefeuille plaatsgevonden volgens de zuivere netto-methode. 5. In de toekomstige kosten na afloop van de premiebetaling voor verzekeringen, waarbij de duur van de premiebetaling korter is dan de duur van de verzekering, wordt voorzien doordat in de technische voorziening
Bijlagen
Technische rekening verzekeringen
Winst- en verliesrekening uitvaartverzorging
x € 1.000
x € 1.000 2004
verdiende premies eigen rekening bruto premies en inschrijfgelden uitgaande herverzekeringspremies
151.759 (460)
2003
opbrengsten uit beleggingen opbrengst onroerende zaken opbrengst andere beleggingen resultaten op effecten, geldleningen en onroerende zaken
0
50.881 48.076
50.409 45.369
16.699
40.187
50
(63.729) 272
135.965 (61.482) 296
(63.457)
(91.018) 338
winstdeling en kortingen
(24.236) (331)
(25.348) (522)
(102.982)
(54)
(26)
(20.488)
(15.557)
(16.612)
(6.584) (1.210)
1.071
(84.920) (1.439)
(37.100) (6.003) 2.363
(7.794)
(3.640)
(20.591)
(21.953)
46.514
49.650
2 0 0 4
2 0 0 4
aan de niet-technische rekening toegerekende opbrengst uit beleggingen
(59.050)
51
(90.680)
(38.208) beleggingslasten beheerskosten en andere lasten rentelasten
(59.143)
(61.186)
(103.322) 340
(22.651)
resultaat uitvaartverzorging
83.481
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
bedrijfskosten acquisitiekosten beheers- en personeelskosten, afschrijving bedrijfsmiddelen
84.781 lasten directe kosten uitvaartverzorging beheers- en personeelskosten, afschrijving bedrijfsmiddelen rentelasten
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
wijziging technische voorziening eigen rekening bruto aandeel herverzekeraar
2003
83.521 (40)
(83.710) 115.656
uitkering eigen rekening bruto aandeel herverzekeraar
84.750 31
140.572
343
provisies
baten opbrengst uitvaartverzorging overige opbrengsten
141.051 (479) 151.299
2004
Colofon DELA Coöperatie voor het Verzekeren en Verzorgen van Begrafenissen en Crematies U.A. Oude Stadsgracht 1 5611 DD Eindhoven Telefoon 040 260 16 01 Telefax 040 244 93 28 E-mail
[email protected] Concept en realisatie Beeldvang communicatie- en ontwerpburo, Weert Druk De Budelse, Budel
52
53
F I N A N C I E E L
F I N A N C I E E L
J A A R V E R S L A G
J A A R V E R S L A G
2 0 0 4
2 0 0 4