Filosofie voor het leven en andere gevaarlijke situaties Summiere samenvatting, enkele citaten, en thema associaties. LJ

www.ludiek-pedagogiek.eu

Filosofie voor het leven en andere gevaarlijke situaties Evans Summiere samenvatting, enkele citaten , en thema associaties. LJ Socrates en de kunst van het filosoferen op straat Zonder academische wijsbegeerte wordt de filosofie van de straat incoherent. Zonder filosofie van de straat wordt de academische filosofie irrelevant. Socrates wist dat hij weinig wist en was misschien daarom wijs. Volgens hem is er samenhang tussen je filosofie en je geestelijke en lichamelijke gezondheid. Psyche = ziel, therapie = zorg dragen in het Grieks. Socrates als vroedvrouw: Je onbewuste opvattingen geboren laten worden. Epictetus: Niets is buigzamer dan de menselijke psyche je gewoonten bewust worden  het bewuste tot gewoonte maken Zowel je lichamelijke als morele spieren regelmatig trainen. Het vraagt nederigheid, energie en moed om je automatische manier van denken en handelen te erkennen en te veranderen. Procedure van de oude Grieken:

De vier stappen van de socratische traditie 1. De mens kan zichzelf kennen: we kunnen gebruik maken van onze rationele vermogens om onze onbewuste opvattingen en waardeoordelen aan de tand te voelen. 2. De mens kan zichzelf veranderen. Met behulp van onze rationele vermogens kunnen we onze opvattingen veranderen. Hierdoor zal ons gevoel veranderen want ons gevoel volgt onze opvattingen. 3. De mens kan bewust nieuwe denkwijzen ontwikkelen evenals nieuwe manieren om te voelen en te handelen. 4. Als we de filosofie als levenswijze praktiseren zullen wij in ons leven beter gedijen. De eerste drie stappen leren hoe je je geest kunt besturen, de vierde stap gaat over de vraag waar je naar toe rijdt. Iedere filosofieavond gaat het om :

Wat zegt het je ? Wat doet het je ? Wat kun je ermee? Wat wil je er mee?


Thema: Vredesweek: Het gevecht met onszelf en met de ander. De grote en de kleine jihad volgens de oorspronkelijke islam bronnen De balk en de splinter als volkswijsheid Het persoonlijke is politiek en het politieke persoonlijk Het gebieden – verbieden – verwachten – verlangen - wetten voorschrijven Epictetus en de kunst je te beheersen Beheers je gevoelens, zodat ze jou niet gaan beheersen Problemen - uitdagingen: de situatie daagt je uit tot een bewuste kijk erop en een adequate reactie op de omstandigheden. Focus op de aspecten die je in de hand hebt en laat je niet gek maken door de dingen waar je geen invloed op kunt uitoefenen. Behoud je inwendige vrijheid en trotseer de buitenwereld. Aan het roer van je eigen ziel blijven staan door voor ogen te houden wat je zelf in de hand hebt: je opvattingen en wat niet: je ouders, het weer, de economie of nauwelijks: je lichaam, je bezit, je reputatie, je baan - baas, vrienden, verleden en toekomst. Over bijna alles kunnen we dus geen controle uitoefenen, slechts enigszins beïnvloeden of totaal niet. Wel kunnen we onze gedachten, emoties en reacties erop kiezen. Er bestaat niemand die je van je vrije wil kan beroven en daarvoor ben jij ook alleen verantwoordelijk. Heer geef mij de kalmte die dingen te aanvaarden die ik niet kan veranderen, de moed om de dingen te veranderen, die ik kan veranderen, en de wijsheid het verschil tussen beide te kennen. (Serenity Prayer). Tussen prikkel en reactie ligt een lege ruimte en in die ruimte ligt onze vrijheid en onze kracht. (Stephen R. Covey). Onderscheid: zorg en invloedmogelijkheid. We hebben geen schuld aan wat ons overkomt, maar hoe we eraan terugdenken valt wel binnen onze eigen verantwoordelijkheid. De omstandigheden tonen de ware mens (Epictetus). Kwel je geest niet met de loop der dingen,ze bekommeren zich niet om je kwelgeesten. (Marcus Aurelius) Zeg maar Ja tegen het leven. Doe wat je niet laten kunt, maar laat wat je niet doen kunt. Tegenwerking is de moeder van de vooruitgang. Niet sterker, maar slimmer zijn dan je emotie. Het probleem zit tussen je oren: zeuren, zagen, klagen en vragen om meer.


Thema: Dierendag: Jezelf temmen herken - het dieren in jezelf . Het konijn in je brein (www.healthlab.nl/tv/176_zen-of-het-konijn-in-ons-brein.html) Jakhals: gedraag je zoals ik het wil – ik heb gelijk; oog om oog tand om tand – discussie – aanval en verdedigen van kwaad naar erger. De jakhals neemt steeds geld op van je emotionele bankrekening. Giraffe: mag ik zeggen wat ik heb gevoeld, wat ik fijner vindt , hoe ik het zie vanuit mijn positie? - kan het anders? De giraffe stort geld op je emotionele bankrekening, laat je niet failliet gaan. (https://www.healthlab.nl/tv/177)

Musonius Rufus en de kunst van het veldwerk De grondslag van de gematigdheid ligt in zelfbeheersing. Stoïcijnen oefenen voortdurend om innerlijke vrijheid te bereiken en weerstand te bereiken tegen ongunstige omstandigheden. De vijand in jezelf in de gaten houden, zodat je niet onbewust afglijdt in slechte gewoonten. Formuleer voor jezelf een doel waarnaar je streeft. Noteer je vragen, gedachten, acties en vorderingen 1. registreren: tel de dagen dat je niet terugvalt in een slechte gewoonte. Bereik je de dertig dagen, dan wordt je wil sterker en krijg je het gevoel dat je groeit. 2. Wat gaf/geeft aanleiding tot datgene wat je eigenlijk niet wilt 3. Welke opvattingen liggen aan je gevoel/gewoonte ten grondslag. 4. Trek je opvatting in twijfel met een rationeel en weloverwogen oordeel. 5. Probeer een nieuw standpunt uit en breng dat net zolang in de praktijk totdat het ook weer een gewoonte wordt. Zelfbeheersing werkt als een spier: het mechanisme ontwikkelt zich door oefening en herhaling. (Roy F Baumeister). Begroet overwinning en nederlaag en behandel beide bedriegers op dezelfde wijze. (Rudyard Kipling) Thema: Loslaten om het nieuwe mogelijk te laten worden Niet doodgaan voor je sterft Doodgaan is stoppen met sterven Zorgen zijn de nagels aan onze doodskist, elke glimlach haalt er een uit. De plek Je moet niet alleen, om de plek te bereiken, thuis opstappen, maar ook uit manieren van kijken. Er is niets te zien, en dat moet je zien Om alles bij het zeer oude te laten. Er is hier. Er is tijd


Om overmorgen iets te hebben achtergelaten Daar moet je vandaag voor zorgen. Voor sterfelijkheid.

(Herman de Coninck)

Seneca en de kunst van het omgaan met verwachtingen We hebben een overdreven optimistisch verwachtingspatroon, dat vormt de voornaamste denkfout die tot woedeaanvallen lijdt. Heftige emoties zijn volgens Seneca te voorkomen, we hebben een keuze bij het opkomen van zo’n emotionele uitbarsting. Een interpretatie of oordeel kan uitgroeien tot een ingesleten gewoonte, dat we als feit gaan zien zonder dit te beseffen. Weet wat je zwakke plekken zijn, zodat je ze een goede bescherming kunt bieden. Het beste geneesmiddel voor woede is wachten, daardoor kan de woede gaan liggen en kunnen de nevelen die de geest vertroebelen optrekken. Werk fysiek mee: ontspan je gefronste wenkbrauwen, je gezicht, probeer te glimlachen, laat je stem zacht klinken en loop met afgemeten tred, zodat je uiterlijke verschijningsvorm als mal kan dienen voor je innerlijk. We kunnen woedeaanvallen voorkomen door ons herhaaldelijk de vooroordelen die erachter schuilgaan voor de geest te halen en ons een juist oordeel te vormen. Seneca tot zijn broer:

Je bent een slechte boekhouder: wat je hebt uitgegeven reken je jezelf hoog aan, maar wat je hebt ontvangen, onderschat je.

Wat de weg verspert wordt de weg: Eis niet van de wereld dat die zich aanpast aan je verwachtingspatroon, maar zie de wereld zoals ze is. Woede wordt veroorzaakt door een overschatting van ons vermogen alles te krijgen wat we willen. We zijn gezegend met bewustzijn, verstand en een vrije wil. Buig mee met tegenwind, obstakels leveren brandstof, concentreer je op wat er op dit moment gebeurt en gaat gebeuren. Wat voorbij is, is voorbij. Concentreer je op je incasseringsvermogen, je inwendige kracht om de meest vreselijke gebeurtenissen waardig en trots te ondergaan. Epicurus en de kunst om te genieten van het moment De lanterfanteracademie: genot, creativiteit en politieke apathie. Door niets te doen zullen angst en spanning verdwijnen. Epicurus onderwees het Alpha en Omega van het bestaan: goed en kwaad bestaan niet in absolute zin. Er zijn slechts gedachten en handelingen die genot of smart veroorzaken. Onder genot verstaat hij de afwezigheid van pijn in het lichaam en smart in de ziel. Om een rustig bestaan te bereiken moeten epicuristen hun begeerten onderzoeken en zich afvragen of ze werkelijk natuurlijk en noodzakelijk zijn. Weeg voor en nadelen tegen elkaar af en maak keuzes. Wat je voor een goed leven nodig hebt is slechts elementaire zekerheid, je gezondheid , je verstand en enkele vrienden. Epicurus had door hoe ongelooflijk slecht wij kunnen genieten


en hoe goed we zijn in het bedenken van redenen om ons ellendig te voelen. Jij bent het zelf die ervoor zorgt dat je er op een bepaald moment zo beroerd aan toe ben. (Alan Watts). De dingen worden niet verklaard door het verleden. Ze worden verklaard door het heden. Daar wordt onze verantwoordelijkheid geboren. Volgens Democritus, de lachende filosoof, bestond het heelal uit een verzameling atomen die aan mechanische wetten gehoorzaamden. Als mensen overleden losten ze weer op in deze hemelse atomenbrij. Zolang we leven beschikken we over bewustzijn, verstand en een vrije wil om een gelukkig leven vol genot na te streven. Onderzoek toont aan dat door een fixatie op geluk een mens zich minder gelukkig voelt. Als je gelukkig wilt zijn moet je er niet voortdurend over nadenken. De beste manier is altruïsme ofwel de focus op de ander, niet op jezelf. Levensgeluk is meer dan een goed gevoel, is ook kennis, vrijheid, creativiteit, prestaties en transcendentie. Het nationaal geluksgevoel blijft constant ondanks alle perioden die een eeuw/samenleving doormaakt. Genot heeft niet veel gemeenschappelijk met geluk. Thema : De langste nacht doorkomen met jezelf en elkaar Zodra jij je de zin van het leven afvraagt, besef dan simpel dat je geen zin hebt en wacht totdat die er weer is. Leg je denken erover het zwijgen op. Stel niet uit tot morgen wat je vandaag nog kunt doen. Om te overwinteren hoef je niet te vertrekken, kom thuis bij jezelf. Heraclitus en de kunst van de kosmische bespiegeling. De fysische elementen in mijn lichaam vinden hun oorsprong in het sterrenstelsel, zoals ook de fysische elementen in plant – en dierlichamen, mineralen en de gehele aarde uit sterrenstof bestaat. Samadhi [Sanskriet]: eenheidservaring, het grotere plaatje. Als de kosmos natuurwetten e.a. nog ons onbekende principes gehoorzaamt, hoe moet de mens zich dan gedragen? Heraclitus:

Je kunt niet twee keer in dezelfde rivier stappen omdat, er steeds ander water doorheen stroomt. Leven is sterven, waken is slapen, jong zijn is oud worden, want het ene vloeit over in het andere. We moeten weten dat oorlog gewoon is en dat alle dingen zijn ontstaan als gevolg van strijd. Het onzichtbare ontwerp van de dingen vertoont meer harmonie dan het zichtbare. Hierin werkt de kosmische intelligentie ofwel Logos volgens Heraclitus, waarvan het menselijk bewustzijn een fragment is. Epictetus: De mens is niet alleen toeschouwer maar ook uitvoerend kunstenaar. De zin van het leven is volgens hem het tot ontwikkeling brengen van de vlam van het bewustzijn: ontwikkel je verstand, beheers je hartstocht, bevrijd je van slechte gewoontes.


Heraclitus, Pythagoras, de Stoïcijnen en Plato stellen dat het menselijk bewustzijn de bloem van de kosmos is. Hoe kan bewustzijn ontstaan? Is het illusie? Staat het in dienst van overleven en voortplanting? Is het een bijproduct van onze hersenen? Een nog niet te doorgronden dimensie? Een onderdeel van alles: ruimte- tijd –zwaartekracht –massa –energie – bewustzijn! Uiteindelijk zal het bewustzijn het platonisch universum doorgronden. Phytagoras en de kunst van de memorisatie en incantatie Oude Griekse spreuken:

Ken u zelf; Het leven is zoals we het zelf inschatten; alles met mate; Het gaat er niet om wat je overkomen is maar wat je ermee doet; Wees de stuurman van je ziel; Niemand kan zonder onze instemming kwaad berokkenen; Bij moeilijkheden toont zich het karakter van de mens; Dit zijn neurale snelkoppelingen waarmee je ogenblikkelijk verbinding maakt met bepaalde informatie. Pythagoras stelde: heb altijd vertrouwde argumenten achter de hand, zodat je een rationele levenskoers kunt blijven volgen. Hij comprimeerde filosofische leerstellingen tot kernachtige spreuken die je uit je hoofd kunt leren, een soort mantra’s of koans. Het irrationele gedeelte van de psyche werd vooral aangesproken door middel van spreuken, liederen, symbolen en beelden. Men zong ze vaak: incantaties. Een soort autosuggestie of hypnose: een gedachte produceert wat door de gedachte wordt voorgesteld. De gesprekken die we onbewust met onszelf voeren beïnvloeden ons sterk. Aanvaarden is iets wat je zelf moet doen, verzet wekt verlangen. Van geboorte tot dood worden we bestookt met boodschappen van ouders, collegae, idolen, vrienden, collegae, media, reclame; die onze eigen ontplooiing in de weg staan. Als je iemands inwendige dialoog onder controle hebt, heb je macht over zijn of haar persoonlijkheid. De dief van je vrije wil bestaat niet, zei Epitectus. Er moet evenwicht zijn tussen het vormen van automatische denkgewoontes en het vermogen om die gewoontes in twijfel te trekken. Thema: Nieuw begin en de eeuwige cyclus Je kunt nooit iets opnieuw doen. Nieuwe wijn in oude zakken. Alles is een – Déjà vu – Aha Erlebnis Sceptici en de kunst van het cultiveren van de twijfel Skeptiokoi zijn ondervragers of vragenstellers. De eerste was Pyrrho van Ellis. Hij introduceerde de leer van de onbegrijpelijkheid en de noodzaak om ons oordeel op te schorten. De oorzaak van emotioneel lijden was volgens sceptici het te snel conclusies trekken en te zeker zijn van een zaak. [Dogmatisme].


Aanvaard dat je maar heel weinig weet, geef veel het voordeel van de twijfel. Zoals Zenboeddhisten na meditatie over een Koan, een moment bereiken waarop ze in staat zijn om de rede en de logica los te laten en satori te bereiken: niet meer denken en rust vinden. Het beste is hypothetisch te denken totdat het tegendeel bewezen is. We misleiden onszelf met verhalen over de werkelijkheid en verwarren die verhalen met de werkelijkheid zelf. Het is niet alleen leeg en zonder zin, maar het is ook leeg en zinloos dat het leeg en zinloos is. Daar ontstaat vrijheid, vrijheid om vanuit het niets een leven te creëren. Alles is volledig ofwel vol en ledig tegelijk. LJ De nobele krachten van de wetenschap zijn volgens sceptici in oorlog met de irrationele en destructieve krachten van de religie. [Zoals nobele irrationele krachten uit het alternatieve circuit in oorlog zijn met destructieve krachten van de wetenschap. Geloven in wetenschap is evenzeer voor de simpelen van geest. LJ ] Diogenes en de kunst van de anarchie Democratie werkt niet als niet iedereen haar zegje mag doen. Maar maak je innerlijk onafhankelijk. De koop- niets- dag als 24u consumptief vasten is een goede oefening hierin. ‘We besteden geld dat we niet hebben aan dingen die we niet nodig hebben om indruk te maken die niet beklijft bij mensen om wie we niet geven’ Tim Jackson. Diogenes kleedde zich in vodden, leefde van restjes en op straat en woonde in een ton: zo simpel en gelukkig kun je leven. Ze noemde hem Diogenes Kynikos dat hond betekent en daarvan is de naam cynicus afgeleid. Het zijn ons innerlijke gevoel van schaamte en ons verlangen naar publiekelijke goedkeuring die beschavingen in staat stellen om te bestaan. We internationaliseren de blik van de ander en deze innerlijke toeschouwer wordt almachtig in ons. Diogenes meende dat we daardoor angstige, neurotische en vervreemde mensen zijn geworden. Bang om een slechte indruk te maken, zitten we gevangen in een onoprecht leven. Doe wat je niet durft (eventueel verkleed) en herhaal dat net zo vaak totdat je het zorgeloos doet. Een vernedering in de buitenwereld wordt een overwinning in de binnenwereld. Franciscus van Assisi en Jean Jac Rousseau traden in de voetsporen van Diogenes. Thema: Valentijnsdag - relatieland oerlandschap Liefde in vrijheid is pas ware liefde. Lief hebben heeft niets met hebben van doen. Ik zeg dat ik van jou hou, omdat ik wil dat jij zegt dat jij van mij houdt. Vriendschap is zuiverder dan liefde, het geeft de ander meer ruimte. Plato en de kunst van de rechtvaardigheid


Een verlangen om de waarheid te zien, als iets wat wezenlijk goed is, mooi en ordelijk. Sinds de filosofie is de ordening door het religieuze en politieke verstoord en ging men twijfelen aan de mythische verhalen en aan de sjamanen die via de jakobsladder de geesteswereld bezochten. Is de mens niet de maat van alle dingen? Plato geloofde net als Pythagoras dat meetkunde, logica en muziek eeuwige waarheden openbaarden van vrijheid, schoonheid en rechtvaardigheid. Van Socrates nam hij de techniek van de dialectiek over en zocht door de dialoog naar betere en meer inzichtelijke definities van morele begrippen. Zo stelde hij dat we meerdere ‘zelven’ ofwel met elkaar strijdige systemen: een rationeel reflexief -, een geestelijk emotief - en een lichamelijk basissysteem hebben. Deze zijn als in een samenleving met elkaar in oorlog, als een schip zonder kapitein. Plato stelt dat we ons rationeel reflexief systeem kunnen trainen en de anderen daarmee kunnen temmen door onze impulsen te overwinnen. Door de filosofie herinnert zich de ziel zijn spirituele thuishaven en verlangt daar naar terug. Na vele omzwervingen realiseert hij zich dat alles een manifestatie is van iets hogers. De filosoof slaagt erin zichzelf te bevrijden van illusies en in het licht te stappen. De filosofie na Socrates wordt een individuele reis naar spirituele vervulling, een persoonlijke onafhankelijkheidsverklaring van de corrupte waarden van de moderne samenleving. We moeten zelf naar de waarheid opklimmen in plaats van Plato op zijn woord geloven, zo stelt hij en creëert daartoe speelse mythen en wijst hij op willekeur. Thema: Vrouwendag Maagd ben je niet, maagd word je LJ Je kinderen zijn je kinderen niet Kahlil Gibran Plutarchus en de kunst van het heldendom Je bent wat je ziet – wat je denkt – wat je imiteert. De oude Griekse wijsgeren wisten dit en maakten daarom gebruik van het exemplum om mensen in de goede richting te sturen. Volgens Plutarchus moeten we proberen om onze driften binnen bepaalde grenzen te houden door ze op de juiste wijze te temmen en op een goed doel te richten. Deugdzaamheid is weinig meer dan een goede ordening van passies. Karakter is een volgehouden gewoonte. Iedere mens is een combinatie van rede, passies en gewoonten. Gelukkig zijn de meeste van ons in staat om hun gewoontes te sturen met behulp van de rede. Onze intellectuele visie moet worden gericht op voorwerpen die door hun bekoring uitdagen om op zoek te gaan naar haar eigenheid. Filosofie reikt daartoe instrumenten aan, maar je hebt de juiste persoon op de juiste plaats en op het juiste moment nodig. Thema:

April doet wat het wil, ofwel leven zonder zekerheid Het voordeel van de twijfel bevrijdt de gevangenen Aristoteles en de kunst van de ontplooiing

Aristoteles, een brede alomvattend geest, biedt ons een eenduidige visie op de menselijke psyche met een rationele en irrationele component, de ethiek en de politiek. De menselijke


psyche is volgens hem in haar diepste wezen sociaal, politiek en spiritueel. De mens bereikt het goede als zijn leven het doel bereikt waarvoor het bestemd is, als zij leeft in overeenstemming met het ontwerp van haar natuur. We zullen onze verbeeldingskracht moeten gebruiken om het goede te vinden in de steeds wisselende omstandigheden. Er zijn een aantal kardinale deugden volgens Aristoteles: moed – matigheid – een goed humeur, vriendelijkheid, geduld, die de gulden middenweg vormen te midden van de excessen. Bijv: roekeloosheid –– lafheid. De juiste balans kun je vinden door oefening. Zoals een lierspeler steeds beter wordt door oefening, verovert de mens ethiek door het leren balanceren. Moraal en waarheid zijn niet gebaseerd op de menselijke natuur, het zijn artistieke constructies, passende verhalen. Filosofie laat zien dat er meerdere trainingsmodellen zijn, dat alle modellen van het goede leven bedenksels zijn vanuit het eigen belang. Het goede leven is wat voor jou werkt. Het liberalisme heeft ons eenzaam en gefragmenteerd achter gelaten, rinkelend als kleingeld in de zakken van de staat. Onderwijs in levenskunst wint weer terrein. Niet het verstand maar het voorstellingsvermogen schiet te kort G ünther Anders Voor leraar en leerling zij steeds het parool, men leert voor het leven en niet voor de school. Het veranderen van je emoties door te sleutelen aan je overtuigingen. We moeten in de opvoeding niet de ander iets voorschrijven, dwingen of in een keurslijf proppen. Er zijn geen wetenschappelijk bewijzen te leveren voor iemands overtuiging of visie, alles staat uiteindelijk ter discussie. Instrumentele technocratie kan niet wetenschappelijk bewijzen of een visie de juiste is. De praktische redelijkheid, persoonlijke vrijheid en keuzes hebben recht van spreken. De Griekse filosofie toont ons niet één bepaald model, maar velen. Ze zijn allen gebaseerd op eenzelfde socratische levensovertuiging dat we in staat zijn om onszelf te kennen, te veranderen en gelukkiger te maken door middel van rationele filosofie. Volgens Socrates bestaat het goede leven uit rationaliteit, zelfbeheersing en onafhankelijkheid. Er wordt echter niet veel gedanst in de Griekse filosofie, de logica leidt alles in banen. Seligmann stelt dat er vijf vormen van geluk zijn: positieve emotie [Epicurus], betrokkenheid; relaties, zingeving en prestatie. Thema: In mei leggen alle vogels een ei, welk ei leg jij? Je hoeft ze niet alle vijf op een rijtje te hebben, je moet ze samen brengen. Alle cultuur ontstaat uit spel Johan Huizinga Socrates en de kunst van het afscheid nemen Ook het sterven maakt deel uit van onze gemoedsrust: hebben we werkelijk een standvastige gemoedsrust gevonden? Socrates vertelt dat de psyche bij het sterven de gevangenis van het lichaam verlaat en naar de hemel reist ‘om zich te verenigen met zuivere zielen’. De dood is in feite het einde van de lange zoektocht van de filosoof naar de


waarheid. De dood kan ons geen kwaad doen omdat kwaad bestaat uit onplezierige ervaringen. Maar als we dood zijn, ervaren we niets. Daarom kan de dood ons niet raken en dus is ze ook geen kwaad. De dood is ‘vreedzamer dan de diepste slaap’ zei Lucretius. Mensen kunnen hun eigen wijze van sterven kiezen als ze uit de handen en machinerieën van de geneeskunst kunnen blijven. Zij zijn de hoofdrolspeler. Seneca; ‘Als je dat wilt leef! Als je dat niet wilt, kun je altijd terug naar waar je vandaan komt’. Dat roept de vraag op of zelfdoding zonde is. Hume: Onze afkeer van de dood is zo groot (….) dat niemand zich ooit van het leven heeft beroofd op een moment dat het de moeite waard leek om het te behouden. Montaigne: we zijn veel rijker dan we denken, maar we hebben geleerd om te lenen en te vragen. Thema: de langste dag – doel bereikt en nu? Aanhangsel 1. Veel psychologen beweren dat we een bewust, reflectief ‘langzaam’ - en een intuïtief emotioneel ‘snel’ systeem hebben. Ons bewust systeem meent de stuurman te zijn, maar dat is niet zo we lijken meer op een hulpeloze passagier. Aanhangsel 2. In de animistische wereld zoekt men de oorzaak van emoties bij geestelijke wezens, in de post animistische wereld ziet men emoties als het product van iemands overtuiging, waar hij autonoom over beschikt. De overgang tussen deze twee werelden is de geboorte van het zelf en de individuele verantwoordelijkheid. Niet meegesleept worden door automatische emotionele reacties is een thema in zowel Jodendom, Christendom, Islam als Boeddhisme. Socrates : zelfbeheersing en Dionysos: jezelf over durven geven. Terwijl Socrates een bewuste en wetenschappelijke kennis van het zelf verkondigde, vierden de volgelingen van Dionysos de kracht van het onbewuste, het intuïtieve. Hij kende de vreugde die voortkomt uit het lichaam. We moeten stoppen met het domme , slechte en destructieve denken opdat we onze psyche bevrijden van de overdaad aan gedachten. Dan beginnen we meer te genieten van het moment, het lichaam de flow. Jules Evans

Filosofie voor het leven en andere gevaarlijke situaties Summiere samenvatting, enkele citaten, en thema associaties. LJ

Recommend Documents