Fietsroute 6
6
Beerze, Reusel en Raamsloop
In de 19e eeuw waren Bladel en Lage Mierde kleine boerengemeenschappen te midden van uitgestrekte heidevelden. Een eeuw later werd de heide in rap tempo ontgonnen en in gebruik genomen als landbouwgrond. Meer naar het zuiden en westen, richting de grens met België kwam de grond in handen van investerings maatschappijen, zoals Levensverzekeringsmaatschappij De Utrecht. Die lieten de heide ontginnen om er naaldbos te planten. Veel waardevolle natuurgebieden zijn toen verdwenen. Waterschap De Dommel wil een deel van die natuur weer in oude staat terug brengen. Beken als de Groote Beerze, de Reusel en de Raamsloop spelen hierbij een belangrijke rol. Zo is een deel van de rechte, brede Beerze inmiddels veran derd in een meanderende stroom met her en der moerasjes en natte graslanden. Deze fietstocht vanuit Bladel leidt u langs diverse beekherstelprojecten, die het waterschap in samenwerking met andere partijen heeft uitgevoerd of binnenkort gaat uitvoeren. Zo zijn er plannen voor de Reusel bij de Mierden en voor de Raams loop bij Bladel. De beekdalen zullen natuurlijker worden ingericht, net als bij de Groote Beerze met meer kronkels, poelen en moerasjes. Onderweg komt u ook langs plekken waar de tijd heeft stilgestaan. Neem nou de natte Neterselsche en Mispeleindsche Heide: ze liggen er nog net zo bij als 150 jaar geleden. In Landgoed De Utrecht is het prachtige beekdal van de Reusel vrijwel in tact gebleven. Waterpark Groote Beerze maakt deze afwisselende tocht compleet. Hier kunt u zien hoe rietvelden en een moerasbos meehelpen aan de zuivering van afvalwater. U vindt het ten oosten van Bladel, bij de rioolwaterzuivering aan de Castersedijk in Hapert. In de Beerze zijn hier, over een lengte van bijna één kilometer, ‘natuurlijke’ bochten aangebracht. De natuur kan er volop haar gang gaan. Als het aan het waterschap ligt, moet dat straks op meer plekken het geval zijn.
33
Praktische informatie Start- en eindpunt Op de Markt voor het gemeentehuis van Bladel. Lengte 40 km, in te korten tot 32 km van Dun naar Lage Mierde (in routebeschrijving van kp 98 tot kp 94). Parkeren Gratis op parkeerplaats Varkensmarkt vlakbij de Markt in Bladel. Bereikbaarheid startpunt met OV Vanaf Station Eindhoven bus 150 richting Reusel, uitstappen halte Bladel busstation, ma-za 2x per uur, zo 1x per uur. Fietsverhuur Van de Mierden Fiets- en Tandemverhuur, Akkerweg 2, Bladel, 0497 - 369344, www.fietsverhuurbrabant.nl. Fietsroutenetwerk De Kempen, www.routebureaubrabant.nl, tussen Bladel en Westelbeers en tussen Lage Mierde en Bladel wijkt de route af van dit netwerk. Eten en drinken Bladel, diverse horecagelegenheden op de Markt Casteren, Den Bels, www.cafe-denbels.nl Dun, In den Bockenreyder, www.indenbockenreyder.nl Weeldsche Heide, De Spartelvijver Lage Mierde, Dorpzicht Hulsel, ’t Drieske, www.tdrieske.nl.
34
Fietsroute 6
lengte 40 of 32 km
27 99 28
98
95
94
93
96
97
13
= 1 km
Topografische ondergrond (c) Topografische Dienst Kadaster Emmen
35
Waterpark Groote Beerze
Routebeschrijving Van fietsverhuur naar route (2,5 km) Doorgaande Bredase Baan oversteken en op fietspad RA. Kp 13 passeren en RD fietsen. Na 2 km bij stoplichten RD Bladel in, Europalaan. Na 500 meter op rotonde RA. Naar Markt rijden. Terug naar fietsverhuur Op rotonde vlak voor Markt in Bladel RA, Europalaan. Bij stoplichten RD provinciale weg oversteken. Fietspad langs Bredase Baan volgen ri kp 13. Bij kp 13 RD. Eerste weg LA. Bladel – waterpark Op de Markt in Bladel voor gemeentehuis LA. Op hoek voor VVV direct weer LA over de Markt. RD fietspad door winkelstraat in. Op plein voor kerk RD, Sniederslaan. Aan het eind weg oversteken en RD fietspad over dijkje. Park in fietsen. Op eerste splitsing van fietspaden RD en op tweede LA. Via bruggetje de Groote Beerze oversteken. Aan het eind LA fietspad langs weg. Na 300 meter waterpark (kijkpunt A) passeren. 36
Kijkpunten A Waterpark Groote Beerze In Waterpark Groote Beerze laat Waterschap De Dommel zien dat waterbeheer en natuur uitstekend samen kunnen gaan. Rondom de rioolwaterzuivering zijn een moerasbos en riet- en biezenvelden aangelegd. De wortels van planten en bomen, of beter gezegd de bacteriën die daarop leven, halen voedingsstoffen zoals stikstof en fosfaat uit het water. Hierdoor verbetert de waterkwaliteit. In het moerasbos groeien wilgen en elzen. Via het knuppelpad kunt u er een kijkje nemen. Verder is naast de oude rechte beekbedding van de Groote Beerze een kronkelende, nieuwe bedding gegraven waar de natuur vrij spel heeft. Met wat geluk ziet u misschien wel een ijsvogel of een blauwborst.
Beekherstel Groote Beerze B De Beerze is de laatste jaren, van natuurgebied de Grijze Steen tot aan Landgoed Baest bij Middelbeers, omgetoverd van een rechte beek tot een dynamisch kronkelende stroom, die hier en daar mag overstromen. Het waterschap heeft 27 oude meanders opnieuw aangesloten en er zijn vier vispassages aangelegd. Dankzij vier
faunatunnels kunnen kleinere zoogdieren en amfibieën voortaan veilig een verkeersweg passeren. Door het kronkelen van de beek is de waterstand in het beekdal hoger geworden. Dit komt ten goede aan de natte hooi- en graslandjes langs de westzijde van de beek. Er zullen volop nieuwe moerasjes ontstaan. Een prima leefomgeving voor bijvoorbeeld orchideeën. C
Neterselsche en Mispeleindsche Heide
In 2004 verkocht de gemeente Bladel de Neterselsche Heide voor het symbolische bedrag van 1 euro aan het Brabants Landschap. De Mispeleindsche Heide maakt deel uit van Landgoed De Utrecht. Samen vormen ze een aaneengesloten natuurgebied met een afwisselende natte heidevegetatie. Opvallende planten zijn moeraswolfsklauw, beenbreek en klokjesgentiaan. Omdat de heide langzaam verdroogt dreigen ze te verdwijnen. Het waterschap doet er alles aan om dat tegen te houden. Samen met andere organisaties wordt er daarom hard gewerkt aan herstel van deze ‘natte natuurparels’.
Waterpark – Casteren Na 1 km op splitsing RD ri Casteren. Na 500 meter weg oversteken en bij stuwtje RD fietspad op. Op splitsing in Casteren RA. Voor speelveld L aanhouden. Aan het eind LA Dorpstraat. Op splitsing RA, Kerkstraat. Op plein voor kerk LA, Zandstraat. Aan het eind LA. Casteren verlaten en op kruising RA ri Middelbeers, fietspad langs Westelbeersedijk. Casteren – kp 27 Na 100 meter LA weg oversteken en kleine weg in, De Biezengoren. Weg door natuurgebied 2,5 km volgen. Aan het eind doorgaande weg oversteken, Mr. Van Hasseltweg. Op kruising bij P-23084 LA ri Diessen, Ir. Mettropweg. Aan eind bij P-22474 RA ri Middelbeers, fietspad langs Westelbeersedijk. Na 2 km in Westelbeers op splitsing RD ri Diessen. Via brug de Groote Beerze oversteken (kijkpunt B) en Mariakapel passeren. Kp 27 – kp 98 Op splitsing bij kp 27 LA ri kp 28 en Netersel, Kapeldijk. Na 600 meter bij kp 28 RA ri kp 69 en kp 98. Fietspad langs onverharde Liesdijk door bos volgen. Bij kp 69 RD ri kp 98. Fietspad over heide en langs vennen (kijkpunt C) volgen. Op splitsing bij kp 98 RD ri kp 99 *.
Landgoed De Utrecht
37
Kp 98 – kp 95 Na 100 meter via bruggetje de Reusel (kijkpunt D) oversteken. Fietspad langs onverharde Dunsedijk volgen. Op kruising bij kp 99 LA ri kp 95, Prins Hendriklaan. Na 1 km de provinciale weg RD oversteken en Prins Hendriklaan verder volgen ri kp 95. Na 4 km bij kp 95 LA ri kp 96, fietspad langs Poppelsedijk. Kp 95 – kp 94 Na 1,5 km bij Panneven RA ri natuurzwembad en kp 96, fietspad langs zandweg. Aan het eind LA ri kp 96, Weeldsedijk. De Spartelvijver passeren en op splitsing bij kp 96 LA ri kp 94. Op kruising RD, Twisseltsebaan. Na ruim 1 km via bruggetje de Reusel oversteken. Over Broekkant Lage Mierde inrijden. Op splitsing RA en op volgende splitsing LA ri kerk. Op Dorpsplein bij kp 94 RA ri kp 97 langs kerk. Kp 94 – N269 ** Na 100 meter op splitsing bij Y-3423 RA ri Hoge Mierde, Hoogemierdseweg. De Reusel oversteken en eerste weg LA, Hoolstraat. Weg langs dal van de Reusel 2 km volgen. Aan het eind LA fietspad langs weg. Nog eens de Reusel passeren en bij rotonde de N269 RD oversteken ri Hulsel, Kruisdijk. 38
D Landgoed De Utrecht Tot 1850 bestonden grote delen van de Kempen alleen uit heide. Totdat in de tweede helft van de 19e eeuw grote stukken land werden verkocht voor de houtproductie. Het gebied tussen Esbeek en Lage Mierde kwam in 1899 in handen van Levensverzekeringsmaatschappij De Utrecht. De heide werd ontwaterd, omgeploegd en beplant met naaldbomen. Gelukkig wisten sommige gebiedjes de ontginningsdans te ontspringen, zoals een stukje van het Reuseldal. Op de meeste plaatsen is de Reusel een rechte beek met weinig stroming, maar binnen de grenzen van Landgoed De Utrecht is het oorspronkelijke, sterk kronkelende verloop opmerkelijk goed bewaard gebleven. Ook het oude beekbos langs de Reusel verkeert hier nog in de oude staat. Ven met veenpluis
In den Bockenryder
E EVZ Raamsloop Tussen de Kroonvensche Heide bij Bladel en Landgoed De Utrecht stroomt de Raamsloop. Het grootste deel van de Raamsloop is omgevormd tot een ecologische verbindingszone, waarlangs dieren en planten zich makkelijker kunnen verplaatsen en verspreiden. Op veel plaatsen zijn de oevers minder steil gemaakt en zijn stuwen vervangen door vistrappen. Er moeten nog twee trajecten worden uitgevoerd, namelijk het stuk vanaf de Neterselse Dijk tot aan De Utrecht en vanaf de Kroonvennen in Bladel tot aan de provinciale weg. Ook hier is het over een paar jaar een paradijsje voor dieren en planten.
N269 – kp 97 Na 800 meter via bruggetje de Raamsloop (kijkpunt E) oversteken. Op splitsing bij Y-11792 RA ri kp 97 en Hulsel. Via Vooreind en Willibrordlaan Hulsel in. Na kerk eerste straat RA ri kp 97, De Hoef. Over klinkerweg dorp uit fietsen. Op splitsing bij kp 97 schuin RA ri kp 15, Steenoven. Kp 97 – Bladel Na 500 meter op splitsing RA ri kp 15, Busschoor. Raamsloop oversteken en op splitsing LA ri kp 15, Rouwenbogt. Na 300 meter op splitsing opnieuw LA ri kp 15, Raamloop. Na 500 meter op splitsing RD (niet ri kp 15!). Weg door dal van de Raamsloop volgen. Vóór provinciale weg met bocht naar L fietsen. Bladel inrijden. Op kruising bij tankstation RD ri centrum, Bleijenhoek. Op rotonde RD tot Markt. * Inkorting Kp 98 – kp 94 Op splitsing bij kp 98 LA ri kp 93, fietspad door bos. Na 1,5 km gaat fietspad over in Dunsedijk. In Mispeleind bij kp 93 RA ri kp 94 en Lage Mierde, Neterselsedijk. Bij rotonde provinciale weg oversteken en RD Lage Mierde in fietsen, Bernardusweg. Aan het eind op dorpsplein LA. Bij kp 94 RD ri kp 97 langs kerk. Volg de route verder bij **. 39
