Festivals voor alle zintuigen in Oostenrijk
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
1/35
INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE ................................................................................................. 2 1
Festivals voor alle zintuigen....................................................................... 3
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 1.23 1.24 1.25 1.26 1.27 1.28 1.29 1.30 1.31 1.32
Wiener Festwochen ...................................................................................... 4 Jazz Fest Wien.............................................................................................. 5 ImPulsTanz – Vienna International Dance Festival ....................................... 6 Muziekfestival Grafenegg .............................................................................. 7 Glatt & Verkehrt............................................................................................. 8 Liszt Festival Raiding .................................................................................... 9 Operafestival St. Margarethen..................................................................... 10 styriarte ....................................................................................................... 11 Carinthischer Sommer................................................................................. 12 Ars Electronica Festival ............................................................................... 13 Salzburger Festspiele.................................................................................. 14 Internationaal Jazzfestival Saalfelden ......................................................... 15 Feestweken voor oude muziek in Innsbruck ................................................ 16 Bregenzer Festspiele .................................................................................. 17 Schubertiade ............................................................................................... 18 Internationaal Accordeonfestival Wenen ..................................................... 19 wean hean .................................................................................................. 20 Loisiarte ...................................................................................................... 21 wellenklänge Lunz am See ......................................................................... 22 donaufestival ............................................................................................... 23 Schrammel.Klang.Festival ........................................................................... 24 Intern. kamermuziekfestival Lockenhaus ..................................................... 25 springfestival ............................................................................................... 26 steirischer herbst ......................................................................................... 27 La Strada .................................................................................................... 28 Trigonale ..................................................................................................... 29 Attersee Klassik .......................................................................................... 30 Festivalweken Gmunden ............................................................................. 31 SommerSzene ............................................................................................ 32 Klangspuren Schwaz................................................................................... 33 Bezau Beatz ................................................................................................ 34 Bregenzer Frühling ...................................................................................... 35
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
2/35
1 Festivals voor alle zintuigen Oostenrijk ligt in het hart van Europa. Door de landschappelijke en culturele veelzijdigheid van het land is er een unieke festivalcultuur ontstaan. Al sinds de oudheid kruisen handelswegen en reisroutes elkaar op het gebied van het huidige Oostenrijk, verbinden de Alpenpassen het noorden van Europa met het mediterrane gebied en verbindt de Donau het westen met het oosten. Omdat het zowel een doorgangsroute als een ontmoetingsplaats was, werd de geschiedenis van het land gevormd door vele volken en culturen. Het landschap is al even veelzijdig, van de Alpen tot de uitlopers van de Pannonische laagvlakte, van de hoge venen in het Waldviertel tot het heuvellandschap van het zuiden van Steiermark. Wenen, het eeuwenoude centrum van een wereldrijk, de residentie van de Habsburgers en een wereldwijd toonaangevende cultuurmetropool, was en is de thuisbasis van vele kunstenaars. Deze landschappelijke en culturele veelzijdigheid draagt bij aan die unieke Oostenrijkse festivalcultuur. Over het hele land verspreid zijn er jaarlijks meer dan 200 festivals. Van 'Festspiele' van wereldformaat tot heel kleine, nauw met de regio verbonden festivals: ze komen allemaal voort uit de bijzondere geschiedenis van het land, uit de wisselwerking met het omringende landschap, de flair van de steden en de veelzijdige culinaire tradities. En natuurlijk uit de mensen die hier wonen. De Salzburger Festspiele, het belangrijkste festival ter wereld, werd oorspronkelijk als vredesproject opgezet, om de volkeren van het door de oorlog verscheurde Europa met elkaar te verzoenen. Ook het wereldmuziekfestival 'Glatt & Verkehrt' in Krems is gewijd aan het bewustzijn van de eigen wortels en tegelijkertijd aan grenzeloze ontmoetingen. Innsbruck vormde de residentie en was in de renaissance en in de barok een van de muzikale centra van Europa. De 'Innsbrucker Festwochen', het oudste nog bestaande festival voor oude muziek, sluit aan op deze glorietijd. Ook een groot aantal andere festivals is gewijd aan de uitgebreide Oostenrijkse muziektraditie. Het belangrijkste Schubertfestival ter wereld, de Schubertiade in Hohenems en Schwarzenberg, is altijd intiem gebleven. In 2011 viert het Burgenland het jaar van Franz Liszt, voor wiens 200ste geboortedag in het kader van het Liszt-festival een uitgebreid concertprogramma wordt aangeboden. Culinaire verwennerij, een historisch slot met een landschapspark, modern vormgegeven festivals en een concertaanbod van wereldformaat vormen samen het muziekfestival in Grafenegg. Jazz op de alm bij Europa's belangrijkste festival voor hedendaagse jazz in Saalfelden, Oostenrijkse wereldmuziek op het schrammelmuziekfestival in het Waldviertel en het Ars Electronica Festival in Linz tonen de veelzijdigheid van een festivalcultuur die elk jaar opnieuw bezoekers van heinde en verre trekt. We kunnen hier alleen maar een samenvatting geven van het uitgebreide festivalaanbod. De festivals nodigen elk jaar weer uit tot een ware ontdekkingsreis voor alle zintuigen, die van Bregenz tot Neusiedl am See en van Klagenfurt tot Wenen leidt.
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
3/35
1.1 Wiener Festwochen Hedonisme met diepgang Andere geluiden hoorbaar en zichtbaar maken, in de muziek, op het toneel en in de hele stad, dat is het doel van het Weense festival 'Wiener Festwochen'. Maar ook het woord 'feest' maakt deel uit van de naam. En met een enorm feest op de Rathausplatz begint ook elk jaar een festival, dat cultuur op het hoogste niveau verbindt met maatschappelijke waarden en doelen. Wenen is een van de toonaangevende cultuurmetropolen van de wereld. Met het over het jaar verdeelde uitbundige culturele aanbod hebben de Wiener Festwochen in de zestig jaar van hun bestaan een belangrijke plaats verworven als innovatief festival met internationale samenwerkingsverbanden. Alle sectoren – opera, toneel, concerten, performances en installaties – zijn hierbij vertegenwoordigd. Voorstellingen vinden op diverse plaatsen in de stad plaats. Zowel in het MuseumsQuartier – een van de tien grootste cultuurgebieden ter wereld – het Theater an der Wien, de Musikverein en de schouwburg als op de markten en pleinen van de stad. Klassieke, hedendaagse of klassiek moderne opera's en concerten, legendarische theatermarathons zoals onlangs Peter Steins Dostojewski-adaptatie van de 'Demonen' of de Wiener Sängerknaben in het gemeentehuis maken net zo goed deel uit van het programma als de jaarlijkse serie 'Into the City', die tot doel heeft de verschillende community’s in Wenen aan te spreken en bij het culturele leven van de stad te betrekken. Met 'Bed and Breakfast' tonen immigranten hun gastvrijheid en tijdens ‘Een lange nacht op de Naschmarkt' wordt niet alleen muziek uitgevoerd, maar wordt ook ingegaan op de mensen die hier werken. De Wiener Festwochen vormen dus niet alleen een afspiegeling van het culturele enthousiasme en de feestelijke stemming van deze stad, maar ook een zich openstellen voor andere culturen, ook voor de andere culturen binnen de eigen stad. Periode: 13 mei – 19 juni 2011 www.festwochen.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
4/35
1.2 Jazz Fest Wien Jazz in de Opera Als het parket en de loges zich twee zomerse weken lang vullen met een uitgelaten publiek en de jazzklanken weerklank vinden op het enorme toneel, dan heeft jazzfestival Jazz Fest zijn tenten weer opgeslagen in de Wiener Staatsoper. Herbie Hancock was hier, net als Keith Jarrett, Oscar Peterson en Joao Gilberto, de uitvinder van de Bossa Nova. En omdat de organisatoren van het grootste Oostenrijkse jazzfestival het begrip 'jazz' breed interpreteren, hebben ook Juliette Greco en Ray Charles hier opgetreden. De Weense opera, tussen 1863 en 1869 als een van de eerste schitterende gebouwen neergezet aan de Ring, vormde een toneel voor al deze sterren. Naast de grote namen en de open programmering verlenen ook de plaatsen waar gespeeld wordt een bijzondere flair aan Jazz Fest Wien. De hele zomer lang vormt de hele Rathausplatz een landschap van cultuur en internationale gastronomie. Op de binnenplaats met bogengaanderijen van het imposante neogotische raadhuis heeft jazzlegende Joe Zawinul zijn 70ste verjaardag gevierd, heeft Gilberto Gil het publiek in vuur en vlam gezet en hebben de sterren van de Weense downbeat-scene de nachten in dagen veranderd. Er zijn openluchtconcerten bij de door Friedensreich Hundertwasser ontworpen stadsverwarming Spittelau. Een ander festivaldistrict wordt gevormd door het MuseumsQuartier, een van de tien grootste cultuurcentra ter wereld, dat met zijn mix van barokke gevels, moderne musea, uitstekende gastronomische voorzieningen, concert- en danszalen en diverse tuinen een levendige oase vormt midden in deze miljoenenstad. En dan zijn er natuurlijk nog de nodige jazzclubs in de stad, zoals Porgy & Bess en het traditionele Jazzland. De organisatoren hebben bijzondere aandacht voor musici uit de eigen regio. Jazz Fest Wien biedt daarom urbane flair met een mix van internationale en regionale musici die Wenen elke zomer in een jazzmetropool veranderen. Periode: 27 juni – 10 juli 2011 www.viennajazz.org
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
5/35
1.3 ImPulsTanz – Vienna International Dance Festival Het ritme van de tijd Duizenden professionele dansers, choreografen, docenten en studenten uit de hele wereld veranderen Wenen vijf weken lang in de danshoofdstad van de wereld. Toen de dansparen aan het einde van de 18e eeuw op de dansvloeren van de Wiener Vorstadt begonnen te draaien in driekwartsmaat, vond men dat nog aanstootgevend. Maar dat kon de zegetocht van de Weense wals over de hele wereld niet tegenhouden. Wenen is de hoofdstad van de wals gebleven, wat bij elke jaarwisseling door talloze dansers duidelijk bewezen wordt. En natuurlijk is de wals ook de openingsdans van het Weense Operabal, waar elk jaar weer het "Alles Walzer!" klinkt. Maar dat Wenen ook in de 21e eeuw een wereldmetropool van de dans is, is te danken aan het festival ImPulsTanz. Wim Vandekeybus, Marie Chouinard en Mark Tompkins hebben hun werken hier al uitgevoerd en hebben zich ook anderszins verbonden met het intussen grootste Oostenrijkse dansfestival. Bovendien bevordert het festival ook de ontwikkeling van de moderne dans. In 1996 ging bijvoorbeeld het project danceWEB van start. Het netwerk van Europese dansinstituten biedt toekomstige dansers en choreografen de mogelijkheid zich te oriënteren en ondersteunt hun artistieke loopbaan door middel van stipendia, nascholingsprogramma's en coproducties. Gedurende een maand worden tijdens ImPulsTanz 40 producties gebracht, onder andere in het MuseumsQuartier, in de schouwburg en in het Akademietheater. 80 docenten leiden er circa 200 workshops, met meer dan 5000 inschrijvingen en 3000 studenten. In de serie [8:tension] komt moderne dans samen met progressieve producties van nieuwkomers. Zo blijft ImPulsTanz ook na meer dan twintig jaar voortdurend zoeken naar nieuwe trends en tendensen, trouw aan de hedendaagse dans. Periode: 14 juli – 14 augustus 2011 www.impulstanz.com
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
6/35
1.4 Muziekfestival Grafenegg Symfonie der zintuigen Het samenspel van culinair genieten, de sfeer van het historische slot en het landschapspark, de moderne architectuur en het concertaanbod van wereldformaat zorgt ervoor dat het muziekfestival Grafenegg alle zintuigen streelt. Zo kan een zomerdag in Grafenegg zijn: na een bezoek aan het slot – het belangrijkste historische slotcomplex van Oostenrijk, dat zijn oorsprong heeft in de late gotiek en de renaissance – maakt u een wandeling door de Engelse landschapstuin. Met de picknickmand, die u in het picknickpaviljoen naar uw eigen wensen kunt laten vullen, zoekt u een schaduwrijk plekje onder de eeuwenoude bomen, bij de goudvissenvijver of op een van de grasvelden voor het kasteel. Na al die ontspanning zijn de zintuigen klaar voor een concertbezoek. Als voortzetting van de traditie van de Engelse tuin, die ingebed lag in de natuur en veel plaats bood om te genieten, zijn in de afgelopen jaren nog twee bekroonde evenementenpodia ontstaan in het park: de Wolkenturm en het Auditorium. De 'Wolkentoren' reikt als een reusachtig beeldhouwwerk omhoog en vormt daarmee de bekroning van de tribune van de grootste openluchtarena van Europa, die ook een fantastische akoestiek heeft. Het slot, het park, de Wolkenturm en het Auditorium worden het hele jaar door voor voorstellingen gebruikt, van het oudejaarsconcert en evenementen in het kader van de zomerse muziekfestivals tot en met kerstconcerten. Ook de advent in Grafenegg staat in heel Oostenrijk al sinds lange tijd bekend als een instituut voor de periode voor de kerst. Maar het jaarlijkse hoogtepunt wordt gevormd door het festival van de klassieke muziek onder leiding van Rudolf Buchbinder. De beste orkesten ter wereld, de Wiener Philharmoniker of het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van Nikolaus Harnoncourt en Franz Welser Möst komen samen met uitstekende vertolkers, zoals Lang Lang. En natuurlijk mogen we ook het 'huisorkest' van het festival, de Niederösterreichische Tonkünstler, niet vergeten te noemen. U kunt de avond besluiten in de kasteelherberg of met een diner in een van de pronkkamers van het slot. Op het terras wordt gegrild, er is een fijne Oostenrijkse keuken die bekroond is met een koksmuts van GaultMillau, en bovendien zijn er nog de topwijnen uit de nabijgelegen wijnbouwgebieden Wachau, Kamptal en de zonnige hellingen van de Wagram. Periode: 18 augustus – 11 september 2011 www.grafenegg.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
7/35
1.5 Glatt & Verkehrt Grenzeloze muzikale veelzijdigheid Sinds 1997 vormen Krems en omgeving een thuisbasis voor kunstenaars uit de hele wereld, die zich op originele, grappige en verrassende manieren bezighouden met hun eigen muzikale wortels. Hier vormden de rivieren eeuwenlang de grenzen, maar waren ze ook de verbindingslijnen tussen de volkeren en culturen. De Donau verbindt het oosten nog steeds met het westen en stroomt op weg naar de Zwarte Zee door tien landen. In Krems, dat aan de ene kant van de Wachau ligt, komt u bij elke stap de sporen tegen van een duizend jaar oude cultuur, die allerlei invloeden heeft samengesmolten tot een unieke identiteit. Welke plaats ligt dan dus meer voor de hand voor een festival dat zich wijdt aan het zich bezinnen op de eigen wortels en dat tegelijk over grenzeloze ontmoetingen gaat? 'Glatt & Verkehrt', oftewel 'recht & averecht': de naam is afgeleid van een breipatroon en staat symbool voor een harmonische structuur en voor een regelmatig oppervlak dat uit tegenstellingen is opgebouwd. Want Oostenrijks grootste festival voor traditionele muziek uit de hele wereld is ook een 'samenbreisel' van oud en nieuw, traditie en vernieuwing. De overdekte binnenplaats van het hoofdgebouw van wijnbouwcoöperatie 'Winzer Krems' op Sandgrube 13, met een fantastisch uitzicht op de stad, de Donau en stift Göttweig, is de belangrijkste speelplek van het festival. Terwijl op het toneel op de overdekte binnenplaats Latijns-Amerikaanse ritmes, het hakkebord of de freebassaccordeon klinken, Finse boventonen gezongen worden, optredens van Tunesische oud-virtuozen of zelfs van de blaaskapel van Krems plaatsvinden, komen er uitgelezen wijnen uit de kelder en worden er op het aangrenzende tententerrein regionale gerechten geserveerd. In het hoog boven de Donau liggende stift Göttweig bevindt zich de Musikwerkstatt, een muziekwerkplaats waar twee weken lang zo ongeveer alles te leren is wat met traditionele en hedendaagse muziek te maken heeft. De met bogengaanderijen omgeven binnenplaats van het minorietenklooster in Stein vormt naast het 'Klangraum' van de minorietenkerk een nieuwe, aantrekkelijke open-air speelplek. En terwijl tijdens de traditionele Marillenkirtag in Spitz alles om abrikozen draait, is ook Glatt & Verkehrt sinds 2001 te gast in het kasteel in Schloss zu Spitz, waar het met nieuwe volksmuziek voor wat contrast zorgt met al die culinaire tradities. De organisatoren van Glatt & Verkehrt zijn ervan overtuigd dat creativiteit wortelt in een uitwisseling met de eigen oorsprong. En in een alle grenzen overschrijdende benadering. Dat dit inderdaad waar is, wordt elk jaar weer op indrukwekkende wijze door het festival bewezen. Periode: medio juli - begin augustus 2011 www.glattundverkehrt.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
8/35
1.6 Liszt Festival Raiding 'Hoor het licht… zie het geluid' Wonderkind, pianovirtuoos, bon vivant en abbé, wereldburger en zelfbenoemd 'zigeunermuzikant'. De muziek van Franz Liszt is even veranderlijk en tegenstrijdig als zijn schepper. In 2011 viert Burgenland de tweehonderdste geboortedag van de componist. De laatste uitlopers van het Ödenburger gebergte liggen al achter ons, het land wordt vlakker, de blik weidser. Hier begint het Midden-Burgenland van de Hongaarse laagvlakte, en het Pannonische klimaat zorgt voor de geweldige kwaliteit van de wijn uit deze streek. De wijn van de blaufränkische druiven, die hier in de kelders ligt, heeft een donkere robijnrode kleur en een fruitig-kruidig aroma. Midden in dit 'Blaufränkischland' werd Franz Liszt op 22 oktober 1811 in Raiding geboren in een voormalig bestuursgebouw van de Esterházische schapenfokkerijen. Raiding was indertijd een typisch Hongaars boerendorp en Burgenland hoorde bij het Hongaarse deel van het rijk. Franz Liszt bleef zijn hele leven lang verbonden met zijn vaderland en met de muziek van deze landstreek. Toen hij al een Europese beroemdheid was, noemde hij zich nog steeds 'zigeunermuzikant'. Zijn met dakspanen gedekte geboortehuis bestaat nog steeds en is intussen een museum. Ter gelegenheid van de oprichting van het Liszt Festival in 2006 werd daar vlakbij de met de architectuurprijs van de deelstaat Burgenland bekroonde Franz Liszt Concertzaal geopend. Het gebouw heeft, net als de omringende boerenhuizen, slechts één verdieping en biedt plaats aan 600 mensen, bijna evenveel als het inwonertal van Raiding. In het jubileumjaar rond Franz Liszts tweehonderdste geboortedag presenteert Lisztomania 2011 talrijke tentoonstellingen in Eisenstadt en in Midden-Burgenland. Onder de titel 'Hoor het licht… zie het geluid' hebben beeldend kunstenaars uit vele Europese steden waar Liszt opgetreden heeft, zich in 2010 in de Burgenlandse Cselleymolen toegelegd op de relatie tussen muziek en beeldende kunst, met Liszt als voorbeeld. Wat er zo ontstaan is, zal in 2011 in de Landesgalerie in Eisenstadt te zien zijn, voor de tentoonstelling aan een Europese tournee begint. Zijn geboorteplaats Raiding en buurparochie Unterfrauenhaid wijden zich aan de afkomst en de jonge jaren van Liszt als wonderkind. In het Franz Liszt Centrum in Raiding vertegenwoordigen een pianocyclus, een orkestcyclus en een lied- en vocaalcyclus het brede spectrum van de muziek van Franz Liszt. Herdenkingsconcerten tot en met grensoverschrijdende projecten, die zich bezighouden met de oorspronkelijke uitvoeringen en scheppend-innovatieve improvisaties op het werk van Franz Liszt, vormen de aanvulling op het programma van het Liszt Festival. Vooral 22 oktober, de geboortedag van Liszt, belooft een hoogtepunt te worden, wanneer Daniel Barenboim een selectie uit de werken van Liszt presenteert. Festivaldata: 27 – 30 januari; 17 – 20 maart; 12 – 26 juni; 19 – 23 oktober 2011 www.lisztfestival.at www.lisztomania.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
9/35
1.7 Operafestival St. Margarethen Grote opera's in een van de oudste steengroeven van Europa Bizarre rotsformaties op het grootste natuurlijke toneel van Europa vormen elk jaar het indrukwekkende decor voor opulente opera-ensceneringen. 2000 jaar lang werd er in een van de oudste steengroeven van Europa zandsteen gewonnen en zo werd tussen de heuvels rond het plaatsje Rust een bizar rotslandschap geschapen, dat zelf wel een operadecor lijkt en intussen door de UNESCO tot wereldcultuurerfgoed is uitgeroepen. In 1996 vond voor dit Oosters aandoende landschappelijke decor de eerste operauitvoering plaats, Verdi's 'Nabucco'. Het grootste natuurlijke toneel van Europa was een feit. Met populaire operaproducties met een hoogwaardige bezetting trekken de operafestivals sindsdien elk jaar meer dan 200.000 bezoekers. Een veelzijdige programmering biedt naast internationale operasterren ook grootheden uit de jazz en de popmuziek onder de blote hemel. In de serie 'kinderopera's' neemt een sprookjesopera ook elk jaar een jong publiek mee naar fantastische sprookjeswerelden. Voor het culinaire genot wordt gezorgd door een ruim aanbod in het nieuwe Foyerpark. De symbiose van een kalkhoudende bodem en het door de Neusiedler See zo voordelig beïnvloede microklimaat vormt de basis voor de bijzondere wijncultuur van de streek, die in vele kramen gepresenteerd wordt. Ook wordt er elk jaar, ingepast in het festivalprogramma, een eigen festivalwijn gekozen. De bijzondere magie van de locatie zorgt er samen met de muzikale en culinaire impressies voor, dat het operafestival St. Margarethen zo'n onvergetelijke totaalervaring wordt. In 2011 vinden de elke vijf jaar opgevoerde passiespelen weer plaats in de gemeente St. Margarethen. In 2012 is het dan weer tijd voor de grote opera's, met een nieuwe enscenering van Bizets opera 'Carmen' (11 juli tot en met 26 augustus). De kinderopera die opgevoerd wordt is opnieuw 'Hänsel & Gretel' van Engelbert Humperdinck. Periode: 12 juni – 15 augustus 2011 www.ofs.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
10/35
1.8 styriarte Laboratorium voor oude muziek Elke zomer trekt Nikolaus Harnoncourt het publiek voor de styriarte naar Graz. 'Oude meesters in een nieuwe interpretatie' is het motto van het festival. Zijn bezige onderzoekende geest verbindt Nikolaus Harnoncourt met zijn overgrootvader aartshertog Johann. De een legde met zijn natuurhistorische collecties de basis voor het provinciale museum Joanneum in Graz, de ander werd door zijn onderzoekende geest de grondlegger van Concentus Musicus Wien, dat onder leiding van Harnoncourt een revolutie teweegbracht in de uitvoeringen van renaissance- en barokmuziek. Harnoncourts artistieke pretenties vormen ook de maatstaf voor de uitvoeringen tijdens de in 1985 in zijn woonplaats Graz begonnen styriarte. Sindsdien maken de Steiermarkse festivals steeds gedurende een maand contact met verloren gegane zienswijzen uit ons muzikale erfgoed en weerspiegelen ze de huidige veelsoortigheid aan ingangen in de muziek uit de periode van de middeleeuwen tot de romantiek. Het schitterende keizerlijke mausoleum, het Landhaus in Graz, een van de belangrijkste renaissancegebouwen ten noorden van de Alpen, openluchtevenementen in de tot het UNESCO-wereldcultuurerfgoed behorende oude binnenstad van Graz en niet te vergeten het imposante Schloss Eggenberg, waarvan het complexe iconografische ontwerp zelf wel een barokke partituur lijkt, zijn slechts een paar voorbeelden van de speelplaatsen. Het festival gaat één keer Graz uit, om kwartier te maken in Stainz. Harnoncourt volgt hier het spoor van zijn familiegeschiedenis, want in Stainz was niet alleen aartshertog Johann de eerste gekozen burgemeester, hier is ook het geslacht van de graven van Meran gevestigd, de rechtstreekse nakomelingen uit het huwelijk van aartshertog Johann met de dochter van de postmeester van Aussee, Anna Plochl, tot welke familie ook de moeder van Nikolaus Harnoncourt behoorde. Naast het door Nikolaus Harnoncourt geleide Concentus Musicus Wien en het Chamber Orchestra of Europe horen ook de toonaangevende uitvoerders van de oude-muziekscene – zoals Jordi Savall, het Quatuor Mosaiques en Armonico Tributo Austria – tot de stamgasten van het festival. Hier wordt even geconcentreerd als ontspannen aan de werken van de grote meesters geslepen en elk jaar weer komt er een nieuwsgierig publiek de nieuwe wegen mee ontdekken. In het begin stonden er steeds individuele componisten in het middelpunt, maar sinds 1992 wordt het programma van styriarte thematisch opgezet. Het festival van 2011 wordt geopend met de halfscenische uitvoering van Smetana's 'De verkochte bruid' onder leiding van Nikolaus Harnoncourt. Periode: 23 juni – 24 juli 2011 www.styriarte.com
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
11/35
1.9 Carinthischer Sommer Moedige veelzijdigheid Bekend en onbekend, innovatie en traditie worden gemixt tijdens de Karinthische Zomer, die tot doel heeft het gebruikelijke muziekrepertoire open te breken. Dat nieuwe muziek, mits goed gespeeld, kan inspireren, bewijst de in 1969 opgerichte 'Carinthischer Sommer' elk jaar opnieuw. Oostenrijkse premières, composers in residence en – als drager van het festival – jaarlijks de originele uitvoering van een kerkopera, laten het innovatieve en experimentele plezier van het festival zien, dat op een geslaagde manier het bekende en het onbekende met elkaar mengt. Bovendien lukt het dit festival een brug te slaan van tango tot volkslied. De dialoog tussen componisten, uitvoerders en publiek is daarbij voor de organisatoren even belangrijk als de cursussen en evenementen voor en met kinderen. Gezien de kwaliteit en de veelzijdige programmering van de Carinthischer Sommer is het niet verrassend dat de lijst van artiesten die aan het festival deelnemen leest als een 'Who is Who' van de wereldelite van de moderne en klassieke muziek. Gottfried von Einem trad hier bijvoorbeeld op, net als Arvo Pärt, Zubin Mehta, Riccardo Muti, Gidon Kremer en talloze anderen. De speelplaatsen zijn al even veelzijdig als het programma. Het in de 11e eeuw gebouwde, in de barok schitterend uitgevoerde Stift Ossiach aan de oever van de Ossiacher See, de Bergkirche in Tiffen bij Feldkirchen, het avant-gardistische stenen huis van Günther Domenig, de gotische St. Martinkerk in Feldkirchen, de kasteelruïne in Glanegg en het Congress Center Villach, het 'tweede thuis' van het festival, zijn de speelplaatsen van een festival dat zich ten doel gesteld heeft het steeds beperktere muziekrepertoire van de meeste concertorganisatoren open te breken. Tijdens de Carinthischer Sommer 2011 ligt het zwaartepunt bij Milhaud, wiens scenische cantate 'De terugkeer van de verloren zoon' een voortzetting is van de traditionele Ossiacher kerkopera's. Periode: 10 juli – 19 augustus 2011 www.carinthischersommer.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
12/35
1.10 Ars Electronica Festival Van proefballonnetje tot wereldsucces Wat ooit begon als pilotproject, heeft zich in de afgelopen 30 jaar ontwikkeld tot een van de belangrijkste mediakunstfestivals ter wereld, dat de stad Linz in september vriendelijk verovert. De voormalige tabaksfabriek van Linz, het eerste grote staalskeletgebouw van Oostenrijk, is gedurende negen dagen in de eerste helft van september een 'kiemcel van nieuwe mogelijkheden van de stad'. "In alle opzichten een proefballonnetje", zei initiatiefnemer Gerfried Stocker vooraf. En een plaats met een symbolische kracht voor een festival, dat zich in 2010 met het thema 'Repair – zijn we nog te redden' opnieuw wijdde aan de positie van de samenleving op het snijvlak van kunst, technologie en samenleving. Met de keuze voor deze locatie bleef het Ars Electronica Festival opnieuw trouw aan zijn traditie, die mede in het ver- resp. achterlaten van de traditionele conferentie- en cultuurruimtes de artistiek-wetenschappelijke uitwisseling met de openbaarheid zoekt. In het kader van de klankwolk werd bij de soundtrack door Peter Valentin in een supersonisch-evenementenexperiment de trein van de toekomst verbeeld. Chris Jordan viste 2,4 miljoen stukken plastic uit de Pacific en arrangeerde ze tot een indrukwekkend geheel, en de Japanse robot Asimo vierde zijn Oostenrijkse debuut. Dat waren nog maar drie van de in totaal meer dan 200 afzonderlijke evenementen die met veel creativiteit, idealisme en deskundigheid aan een alternatieve toekomst werkten. Met zijn specifieke vorm en jarenlange continuïteit vormt Ars Electronica intussen een uniek platform in de wereld voor digitale kunst en mediacultuur. Naast het in 1979 opgerichte festival omvat het de Prix Ars Electronica als scout voor de nieuwste trends in de kunst en de technologie, het Ars Electronica Futurelab als verbindingsdeur tussen economie en wetenschap en het museum van de toekomst in het nieuwe Ars Electronica Center. Periode: 1 – 6 september 2011 www.aec.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
13/35
1.11 Salzburger Festspiele Het grote wereldtheater Salzburg ligt in het hart van Europa, midden tussen het zuiden en het noorden, tussen het oosten en het westen van het herenigde continent. Zes weken per jaar vormt Salzburg het centrum van de wereld, als het grootste en belangrijkste festival zijn poorten opent met een feest op de pleinen en in de straten van de stad. 90 jaar geleden werden de Festspiele door Hugo von Hofmannsthal, Max Reinhardt en Richard Strauss in het leven geroepen als een vredesproject om de volkeren van het door de oorlog verwoeste Europa met elkaar te verzoenen. Het zou opera en toneel moeten bevatten, en van beiden het beste, zoals Hofmannsthal zei. Tegenwoordig zijn de Salzburger Festspiele het belangrijkste festival ter wereld, en de barokke oude binnenstad en de omgeving, dat volgens wereldreiziger Alexander von Humboldt een van de mooiste streken ter wereld is, vormen het schitterende decor. Er staan opera's, toneelstukken en concerten op het programma, dat een breed spectrum omvat van Mozart, de genius loci, tot aan het heden, van klassieke interpretaties tot avant-gardistisch experiment, van Hofmannsthals 'Jedermann' tot premières van moderne auteurs. Daarmee biedt het een breder artistiek scala dan alle andere festivals: alle artistieke prominenten komen in de zomer naar de stad, die er in de loop der eeuwen speciaal voor gebouwd lijkt om plaats te bieden aan een festival. Ook na 90 jaar bewijzen de Festspiele nog steeds dat ze een enorme verjongende kracht hebben. Er worden nieuwe regisseurs en dirigenten aangetrokken, nieuwe stukken en composities uitgevoerd, het repertoire uitgebreid en verbreed, en nieuwe speelplaatsen toegevoegd. Moderne en vernieuwende muziek vormen al lange tijd een vast onderdeel. En in 2010 vonden de door critici en publiek uitbundig geprezen voorstellingen van de recentste Jedermann 'première' sinds de allereerste opvoering plaats, met Nicholas Ofczarek en Birgit Minichmayr. In 2011 zal regisseur Nicolas Stemann in een totaalproject de beide delen van Faust opvoeren op het Perner-Insel. Omdat de Alpen en het Salzkammergut vlakbij zijn, zijn er voor overdag vele mogelijkheden voor uitstapjes in de omgeving, voordat de straten en pleinen van de stad in de vroege avond weer bevolkt worden door feestelijk geklede festivalbezoekers en die bijzondere sfeer, die de Salzburger Festspiele zo uniek maakt, weer over alles neerdaalt. Dan worden het Festspielhaus, de theaters, de kerken en het plein voor de Dom weer het toneel voor een festival, dat volgens Hugo von Hofmannsthal als filosofisch motto heeft een dramatisch schouwspel te zijn in de ruimste zin van het woord. Periode: 27 juli – 31 augustus 2011 www.salzburgerfestspiele.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
14/35
1.12 Internationaal Jazzfestival Saalfelden Jazz op de bergweiden Het bergmassief van de stenen zee, diepgroene bergweiden en een meer vormen het decor voor Europa's belangrijkste festival voor hedendaagse jazz. In de zomer is het in Salzburg een drukte van belang. Dan is het tenslotte tijd voor de Salzburger Festspiele. Parallel daaraan wordt voor een heel ander publiek de 'summerscene' ten tonele gevoerd. 'A waxe Musi' willen ze maken op het jazzfestival in Saalfelden, wat wil zeggen dat het er eerlijk, rauw en ongekunsteld aan toegaat. Het is bedoeld als een plek om te experimenteren, waar altijd de meest innovatieve speelwijzen te horen zijn. Intussen is het Jazzfestival Saalfelden al lang een waardige tegenhanger van de Salzburger Festspiele – maar dan in het genre moderne jazz. Wat in 1979 begon in een paardenstal, heeft zijn mainstage intussen in het Congress in Saalfelden. Bovendien zijn er concerten in Kunsthaus Nexus en bij de gratis toegankelijke evenementen op de Rathausplatz. Tenslotte wordt hier vier dagen lang topklasse jazz geboden te midden van de Salzburgse bergen. Dus wat ligt er meer voor de hand, dan deze top-ontmoeting op jazzgebied ook nog op de bergweiden plaats te laten vinden? Het culinaire aanbod op de Steinalm, bij de Alte Schmiede in Leogang, de Vorderkühbühelhof en Berggasthof Huggenberg, zorgt ervoor dat u niet met zware bepakking op pad hoeft. Ook de bergweideconcerten zijn gratis te bezoeken. Bij de programmering wordt bewust geprobeerd het begrip 'jazz' heel open tegemoet te treden en plaats te bieden aan innovatieve projecten. Het qua stijl zeer veelzijdige programma bevat zowel traditionele klanken als moderne stromingen binnen de jazz, waarbij extra veel ruimte geboden wordt aan het experiment en aan genre-overschrijdende projecten. En daarmee wordt een publiek bereikt dat niet bang is om nieuwe muzikale ervaringen op te doen. Periode: 25 – 28 augustus 2011 www.jazzsaalfelden.com
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
15/35
1.13 Feestweken voor oude muziek in Innsbruck De toekomst van de barok Innsbruck vormde in de renaissance en in de barok een van de muzikale centra van Europa. De 'Innsbrucker Festwochen', het oudste nog bestaande festival voor oude muziek, sluit aan op deze traditie. Als residentie van de Habsburgers vanaf de late middeleeuwen tot in de barok, trok Innsbruck steeds de bekendste musici van het moment aan. Meesters als Paul Hofhaimer, Heinrich Isaac en Pietro Antonio Cesti verbleven als hofmuzikant in de Alpenstad. In het eerste zelfstandige theater in het Duitse taalgebied vonden schitterende opera-uitvoeringen plaats. Sinds 1976 sluiten de Innsbrucker Festwochen elke maand augustus aan bij deze traditie. Als een van de meest gerenommeerde festivals in zijn soort werd het de thuisbasis voor de bekendste vertolkers van oude muziek. Nikolaus Harnoncourt, John Eliot Gardiner, Alan Curtis, Jordi Savall en Sigiswald Kuijken werkten hier bijvoorbeeld, en René Jacobs was hier jarenlang festivaldirecteur. Naast de bekende originele ensembles traden er operasterren op zoals Jennifer Larmore en countertenor Derek Lee Ragin. Sinds 2010 is Alessandro De Marchi artistiek directeur van de Innsbrucker Festwochen. De feestweken worden omlijst door een veelzijdig nevenprogramma. Backstageevenementen bieden een blik achter de schermen, bij de lunchconcerten in de Hofgarten kan gegeten, gedronken en geluisterd worden, zonder toegangskaarten. Feestelijke marsmuziek vult de pleinen van de stad, net als in de tijd van de Tiroolse aartshertogen. En de glorietijd van de renaissance herleeft tijdens het kasteelfeest op Schloss Ambras. Tijdens de 'lange nacht van de muziek' klinkt de oude muziek door tot vroeg in de ochtend. Schloss Ambras met zijn beroemde Spaanse zaal, een met licht gevuld juweel uit de renaissance, de reuzenzaal van de Hofburg, die Maria Theresia in de stijl van de Weense rococo liet bouwen en de zilveren kapel van de Hofkirche vormen naast andere historische speelplekken de omlijsting voor weelderige operaensceneringen en optredens van gerenommeerde ensembles. In 2011 wordt het festival geopend met Telemanns enige bewaard gebleven opera seria 'Flavius Bertaridus, König der Langobarden'. 245 jaar na de première in Innsbruck wordt onder leiding van Attilio Cremonesi opnieuw Johann Adolf Hasses dramma per musica 'Romolo ed Ersilia' opgevoerd. In het kader van het nieuwkomersproject BAROCKOPER:JUNG wordt Francesco Cavalli's dramma per musica 'La Calisto' uitgevoerd. Periode: Feestweken voor oude muziek in Innsbruck: 10 – 28 augustus 2011 Concerten Schloss Ambras: 12 juli – 2 augustus 2011 www.altemusik.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
16/35
1.14 Bregenzer Festspiele Spelen op het meer Bij de Bregenzer Festspiele begint een avondje opera al lang voor de dirigent zijn stok heft. Boten brengen de bezoekers over het water tot vlak bij het toneel op het meer. Zo worden deze zelf deel van de voorstelling. Het moet wel aan de schitterende ligging van de stad aan het meer en de prachtige omgeving gelegen hebben, dat in 1946 een paar creatieve geesten bedachten om op twee voor anker liggende vrachtschepen een toneel te bouwen en zo de Bregenzer Festspiele het daglicht te laten zien. Van begin af aan zouden het meer en de omringende natuur een centrale rol spelen in de voorstellingen. 60 jaar later zijn de Bregenzer Festspiele niet meer uit het Oostenrijkse culturele leven weg te denken en de tribune op het meer is intussen de grootste in zijn soort. Vier zomerweken lang beleeft het publiek hier onder de blote sterrenhemel monumentale operavoorstellingen van ongekende intensiteit. Geen wonder dat de producenten van de James-Bondfilm 'Quantum of Solace' in 2008 onder de indruk kwamen van dit decor, toen ze op zoek waren naar de spectaculairste plaatsen van handeling. Twee weken lang werden de oude binnenstad van Feldkirch en het toneel op het meer bij Bregenz, met het enorme oog van 'Tosca', overspoeld door de werkzaamheden rond de filmopnames. De achtergrond voor de sleutelscène van de film werd gevormd door de Tosca-enscenering voor 1500 figuranten, de muziek van Puccini zorgde voor de dramatische soundtrack. Operavoorstellingen in het Festspielhaus, orkestconcerten en gastvoorstellingen in theaters, hedendaagse voorstellingen op de Werkstattbühne, in het Festspielhaus en in het Kunsthaus Bregenz, en dan nog talrijke evenementen in het kader van de crossculture jeugdserie, vullen het programma van een festival waarbij het spel niet stopt bij de toneelvloer. De betovering van de Bregenzer Festspiele komt voort uit de combinatie van populaire opera's en een gewaagd en scherp artistiek profiel. Dat bleek ook uit de verheugende balans van het jaar 2010, dat behalve aan de uitvoering van de 'Aïda' van Verdi op het toneel aan het meer gewijd was aan het werk van de PoolsRussische componist Mieczyslaw Weinberg. Dit succesvolle pad zal ook de komende jaren gevolgd worden. In 2011 en 2012 zal op de Seebühne, het theater op het meer, Umberto Giordano's 'André Chénier' te zien zijn, dat zowel een liefdesdrama als een historisch detectiveverhaal is. De rij nieuwe composities wordt geopend door de opera 'Achtbaan' van de Britse componiste Judith Weir. Periode: 20 juli – 21 augustus 2011 www.bregenzerfestspiele.com
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
17/35
1.15 Schubertiade Bijtanken voor het dagelijks leven Al meer dan 25 jaar maakt de Schubertiade het bijna onmogelijke mogelijk: de intimiteit bewaren en tegelijk het belangrijkste Schubertfestival ter wereld zijn. Toen er een vriendenkring van muziekliefhebbers rond Franz Schubert ontstond, er huisconcerten gegeven werden – met Schubert op de piano – soms in combinatie met uitstapjes buiten de stad, was al snel het begrip 'Schubertiade' geboren. Het Vorarlbergse Schubertfestival benadert het intieme, volledig op de muziek gerichte karakter van die concerten van destijds. Toen het festival meer dan 25 jaar geleden opgericht werd, was het dan ook met de intentie Schubert de hem toekomende plaats naast Mozart en Beethoven te geven. En het is een compromisloze adhesiebetuiging aan Franz Schubert gebleven. Met de in 2005 gerenoveerde Markus-Sittikuszaal is de Schubertiade na een onderbreking van 15 jaar weer teruggekeerd in Hohenems, de plaats waar hij begon. De tweede vaste speelplek van de Schubertiade is het dichtbij gelegen Schwarzenberg in het Bregenzerwald. Omgeven door diepgroene bergweiden, uitgestrekte bossen en de rotsige decors van de bergen, ligt het 1700 zielen tellende dorpje met zijn monumentale met dakspanen gedekte huizen en het houten gebouw met de Angelika-Kauffmann-zaal, dat met de Mozartzaal van het Weense concertgebouw en het Salzburgse Mozarteum tot de drie beste kamermuziekzalen van Oostenrijk behoort. Het landschap, korte en langere wandelingen en het ontmoeten van de wereldelite van de zang, zorgen voor de bijzondere betovering van de Schubertiade. Een ander accent wordt gevormd door kamerconcerten en pianoconcerten. Het programma wordt gecompleteerd door individuele orkestconcerten, lezingen en masterclasses. Een aanbod dat elk jaar een trouw festivalpubliek trekt, dat wil genieten van een muziekfestival op topniveau, maar dat er met zijn bijzondere stemming en enthousiasme ook voor zorgt dat de hier optredende artiesten steeds weer terugkomen. Ook bij de Schubertiade van 2011 komt weer de fine fleur van de zang en de kamermuziek bij elkaar. Bovendien – ook dat is traditie op de Schubertiade – wordt er weer een podium geboden aan jong talent, waarbij het publiek de gelegenheid krijgt nieuwe ontdekkingen te doen. De muzikale verbindingslijn loopt daarbij van Johann Sebastian Bach via Haydn, Mozart, Beethoven en de hoofdpersoon van dit jaar, Franz Liszt, tot aan Gustav Mahler en Hugo Wolf. En natuurlijk zal er ook weer veel Schubert te horen zijn. Periode: Schubertiade Hohenems: 6 – 22 mei en 2 – 9 oktober 2011 Schubertiade Schwarzenberg: 18 juni – 3 juli en 27 augustus – 11 september 2011 www.schubertiade.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
18/35
1.16 Internationaal accordeonfestival Wenen Een wereld van accordeons De haast onbegrensde verscheidenheid aan idiomen van dit eigenwijze instrument geeft de toon aan bij het internationale Weense accordeonfestival. Accordeon, trekharmonica, schippersklavier, knopaccordeon, klavieraccordeon, pensorgel: de grote hoeveelheid namen wijst op de verscheidenheid aan bouwwijzen en idiomen van het instrument dat een maand lang het middelpunt vormt van het internationale Weense accordeonfestival. In zekere zin keert de accordeon daarmee terug naar zijn oorsprong. De Weense instrumentenmaker Cyrill Demian was in 1829 de eerste die de naam 'Accordion' gebruikte voor een door hem gepatenteerd instrument. Het werd al snel een vast onderdeel van het muzikale leven in de stad en hoorde samen met twee violen, een contragitaar en een klarinet tot de klassieke bezetting van een 'Schrammel'-orkest. Vanuit Wenen begon de accordeon aan zijn zegetocht over de hele wereld, waar het instrument zijn weg vond naar allerlei soorten volksmuziek. Tijdens het accordeonfestival in Wenen klinken dan ook ondeugende 'Wiener' liederen, maar ook klezmer, musette en zydeco. Bovendien worden er blues, chansons, modern-music en jazz door muzikanten uit de hele wereld ten gehore gebracht in kerken, theaterzalen, het MuseumsQuartier, een schuilhut en in het kader van de 'Gürtel Late Night Tour' midden in het jeugdige muziekgebied rond de cafés Chelsea en Rhiz. In de serie 'Matinee van de stomme film' begeleiden accordeonisten klassiekers uit de stomme film en voor kinderen van alle leeftijden is er ook nog de ‘Magic Afternoon’. Het muziekgenot kent geen grenzen. Periode: 26 februari – 27 maart 2011 www.akkordeonfestival.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
19/35
1.17 wean hean Wienerlied goes Freud & Pop Niet het stug behouden, maar het verder ontwikkelen van het 'Wienerlied' wordt door het Wienerliedfestival 'wean hean' geforceerd. "Mizzi Starecek en Maly Nagl maakte op mij een even innige indruk als de langzame nummers van Bessie Smith, toen ze de 'Far Away Blues' zong", zegt Roland Neuwirth, de hoofdman van de ‘Extremschrammeln’. En hij vertelt dat er een nieuwe wereld voor hem openging, nog veel exotischer dan de oude Mississippi Blues, toen hij op oude opnamen van het Wienerlied stuitte – en een zo passende manier vond om zich uit te drukken. Het is te danken aan pioniers als Roland Neuwirth, dat het Wienerlied – net als de stad Wenen zelf – zich opende voor de wereld. Intussen zijn er invloeden te horen van jazz via blues, pop en soul tot en met klassiek. Dat het Wienerlied uit de voorsteden tevoorschijn komt, om elk jaar vier weken in het middelpunt van de belangstelling te staan, is de verdienste van wean hean. En daarmee heeft het niets van zijn anarchie, zijn schuine humor, zijn dwarsheid en zijn hoekigheid verloren. Maar ook neurotisch navelstaren is toegestaan, daarom komt het Wienerlied ook op de divan te liggen in het Freud-museum. Maar verder worden de oogkleppen beslist afgezet. Dan klinkt er opeens een Wienerlied in het Servisch, in zevenkwartsmaat, of als klassiek reggaenummer, of de samenstellers van het programma sluiten onder het motto 'Thuis in de hamam' een stedenband met Istanbul. Naast grote namen uit de scene, zoals Roland Neuwirth, Karl Hodina, het Kollegium Kalksburg en andere oude meesters van het pure Wienerlied, worden de voelhorens steeds weer uitgestoken naar nieuwe groepen. Dit gebeurt meestal allemaal op traditionele plaatsen, bijvoorbeeld in de Ottakringer Bockkeller, of de Wienerlied-Zentrale, of in een gezellig wijnlokaal. Maar er wordt ook gespeeld in jazzclub Porgy & Bess, in de palmenkas van Schönbrunn, het Technisch Museum en op vele andere speelplekken in de hele stad, waar grappig, schuin en anarchistisch tegen de grenzen in het hoofd aan gemusiceerd wordt. Periode: mei 2011 www.weanhean.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
20/35
1.18 Loisiarte Muziek & literatuur in het Loisium Midden tussen de wijngaarden rijst de aluminiumgevel op van de door de Amerikaanse architect Steven Holl ontworpen kubus van de in 2003 geopende wijnbeleveniswereld Loisium, zodat hij meteen duidelijk maakt dat de oude wijnbouwstad Langenlois het heden met het verleden weet te verbinden. Ook het muziek- en literatuurfestival Loisiarte is volledig aan dit spanningsveld toegewijd. Een ideaal klimaat, een optimale grond en een lange wijnbouwtraditie zorgen ervoor dat het Neder-Oostenrijkse Langenlois een specialistisch centrum op wijngebied geworden is. Wijnbeleveniswereld Loisium neemt de bezoekers met alle zintuigen mee naar de fascinerende wereld van de wijn. De rondleiding voert de bezoeker door het 900 jaar oude labyrint van de oude wijnkelder, waarna hij na een pauze op de romantische binnenplaats van een voormalige wijnboerderij weer terug naar het ondergrondse gaat. Sinds 2006 vindt hier ook de Loisiarte plaats: gedurende vier dagen in maart klinkt hier moderne en klassieke muziek, gemengd met literatuur. Het festival staat elk jaar in het teken van de vier windstreken en er worden elk jaar Oostenrijkse componisten uitgenodigd als 'Composer in Residence', die ook werkelijk meewerken aan het opzetten van het programma. Natuurlijk hoort bij elk concert een wijnproeverij met een van de topwijnboeren van Langenlois. En in het restaurant van het naastgelegen Loisium Hotel wordt aansluitend een cultuurverwenmenu geserveerd, dat op het thema van de avond is afgestemd. Ook in 2011 leidt de Loisiarte weer naar alle windrichtingen, nu met muziek en teksten uit Amerika, Brazilië, Scandinavië en Oostenrijk. De Composer in Residence, Gerd Kühr, zal eigen composities presenteren en bovendien twee studenten uit zijn masterclass meebrengen, die ook eigen stukken voor de Loisiarte componeren. Periode: 24 – 27 maart 2011 www.loisiarte.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
21/35
1.19 wellenklänge Lunz am See Van meertoneel tot concertzaal De Lunzer See met zijn glasheldere water en het bos- en bergenpanorama van de Alpen vormen het decor voor een festival dat gewijd is aan de cross-over van alle stijlen en genregrenzen. Kunstenaar Hans Kupelwieser uit Lunz heeft met het door hem ontworpen en met een architectuurprijs bekroonde podium op het meer bewezen dat kunst en natuur ideaal samengaan met praktisch nut en genieten. De tribune op een steile helling aan de noordelijke oever van het meer past naadloos in het omringende landschap en vormt samen met het op het water drijvende toneel een onderdeel van het Lunzer Seebad. Gedurende drie weken in juli verandert de beweeglijke constructie van staal en hout elke avond in een festivaltoneel. Deze rustige moderne kunst, die zich zo harmonisch voegt in het omringende landschap, past ook goed bij de sfeer van het geluid van de golven. Het is intussen traditie dat internationaal gerenommeerde kunstenaars, musici uit de streek ontmoeten en dat ze het programma waaraan ze samen gewerkt hebben tijdens het openingsconcert presenteren. Wat op deze manier ontstaat is steeds weer nieuw en anders, en omdat men er elk jaar weer eer in stelt zoveel mogelijk gebruik te maken van de mogelijkheden van het drijvende toneel en de omgeving, werd er al opgekomen en afgegaan met een boot, werd er van de springtoren geblazen en klonk de echo helemaal vanaf de Hetzkogel. Professionals werken hier met leken samen, internationale sterren met artiesten uit de regio. Dat heeft er ook toe bijgedragen het festival extra stevig te verankeren in de regio. Er treden op het podium op het meer net zo goed hiphoppers op als Amerikaanse singers/songwriters, het Christian Muthspiel Trio, Tristan Schulze, de koperblazers van de Münchner Philharmonie of de Amstettner Musikanten. Bovendien zijn er dansperformances, breakdance, workshops en lezingen. Lunz is mooi, met zijn glasheldere meer. En heerlijk rustig. En met het Wellenklänge-festival, genoemd naar de geluiden van de golven, heeft het een klein, fijn, rustig en opwindend festival. Periode: 8 – 24 juli 2011 www.wellenklaenge.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
22/35
1.20 donaufestival In unieke hoge sferen Het donaufestival in Krems staat bekend als het festival voor actuele artistieke posities in het spanningsveld tussen performance en geluidskunst, experiment, pop en subcultuur. Dat moet wel aan de rivier liggen, en aan het landschap op de beide oevers, aan het komen en gaan van verschillende volken in de loop van duizenden jaren, waardoor een scherper bewustzijn ontstond van de eigen wortels en er tegelijk uitzicht op nieuwe dingen mogelijk werd. Hoe zou anders de veelheid aan festivals in deze streek te verklaren zijn, die evenzeer met een levendig gevoel voor traditie als met een bereidheid tot grenzeloze ontmoetingen zijn toegerust. Het donaufestival is een van de eerste festivals in de jaarlijkse serie. Pasen is maar net voorbij, of het donaufestival komt met zijn jaarlijkse verrassingen tevoorschijn. De initiatiefnemers leggen daarbij een bijzondere nadruk op wat (nog) onbekend is en op een grote hoeveelheid eigen producties, die alleen hier bij te wonen zijn. Toch staan er ook altijd internationale grootheden op het programma: zo introduceerde Rufus Wainwright in Krems een van zijn albums, werden de Melvins bij hun optreden toegejuicht en bracht Peaches in 2010 techno-punk ten gehore. Bovendien gaf Peaches als een soort ‘Curator in Residence’ het programma mede vorm en haalde zelf een aantal artiesten naar Krems. Wandelingen met psychedelische muziek langs de hypothalamus, of met noiserockers Sonic Youth tot aan de pijngrens, zijn op het donaufestival net zo goed mogelijk als discussie-operettes, muziekfilmprojecten en experimentele bijzaken zoals lachyoga. Al met al een jong en gegarandeerd ongewoon festivalprogramma, dat op een weldadige manier afwijkt van de mainstream. In 2011 wordt het donaufestival gehouden als een in memoriam voor Christoph Schlingensief. Periode: 27 april – 8 mei 2011 www.donaufestival.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
23/35
1.21 Schrammel.Klang.Festival Wereldmuziek uit het Waldviertel Litschau, de meest noordelijk gelegen stad van Oostenrijk, is de geboorteplaats van de 'Schrammelmusik'. Rond de Herrensee en het Herrenseetheater in het oude Strandpark klinkt drie dagen lang klassieke en ondeugend-Oostenrijkse wereldmuziek. Het begint met een matinee in de feesttent en eindigt pas diep in de nacht: het driedaagse Schrammel.Klang.Festival op een plek met geschiedenis. Hier werd Kaspar Schrammel in 1811 geboren, de vader van de gebroeders Schrammel, de grondleggers van de naar hen genoemde kroeg- en dansmuziek. Er wordt dan ook volop schrammelmuziek in een klassieke kwartetbezetting (2 violen, klarinet en gitaar) geboden. Maar niet alleen dat: Roland Neuwirth en de ‘Extremschrammeln’, het Kollegium Kalksburg, jazz-achtige schrammel-crossover met Wolfgang Puschnig & Band en talloze andere grootheden uit het genre die in Litschau optraden, tonen aan dat de schrammelmuziek nog steeds springlevend is. En omdat de schrammelmuziek al lang een wereldomvattend fenomeen geworden is, treden er ook muzikanten op uit Azië en uit Noord- en Zuid-Amerika. Bij zoveel schrammelgeluid moet er ook ontspannen worden. Dus op naar het verfrissende badplezier van de Herrensee! Of eropuit in de omringende bosrijke heuvels! Maar op zijn laatst bij de lunch, in een wijncafé met schrammelorkest, gaat het weer door. Daarna wordt er alleen nog maar gewandeld over het ‘Schrammelpfad’, naar de openluchtspeelplekken rond het meer. En in plaats van boslucht adem je dan diep de geuren in van bratwurst en maanzaadcake: op het hoofdpodium bij het strandbad wordt tot diep in de nacht muziek gemaakt. En natuurlijk mag de wijn niet ontbreken, bij zoveel kroeg- en dansmuziek. Periode: 8 – 10 juli 2011 www.schrammelklang.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
24/35
1.22 Intern. kamermuziekfestival Lockenhaus Grootse kunst in kleine kring Door het kamermuziekfestival in Lockenhaus, dat door de New York Times is uitgeroepen tot Europees cultureel erfgoed en als een van de twee beste festivals ter wereld werd uitgeroepen, verandert het 1000 zielen grote dorp in Midden-Burgenland elk jaar voor twee weken in het centrum van de kamermuziek. Kamermuziek werd in de 18e eeuw als intieme kunst voor kenners aangemerkt en bereikte zijn eerste hoogtepunt in de Weense klassieke muziek. Volgend op de late werken van Beethoven groeide het in de romantiek uit tot een geliefd experimenteerterrein en tot een genre dat in de werken van de componisten sinds die tijd een centrale plaats inneemt. De artiesten die hier onder leiding van Gidon Kremer bij elkaar komen, vinden in Lockenhaus een unieke gelegenheid om gemeenschappelijk te experimenteren. Vaak worden er speciaal voor een compositie ensembles gevormd, of gaan vaste groepen uit elkaar om ter plekke in nieuwe bezettingen op te treden. De repetities zijn meestal openbaar en ze bieden het publiek op die manier de mogelijkheid om de bewerking van een muziekstuk tot aan de uitvoering te volgen en de musici ook buiten de concerten te ontmoeten. Wat er werkelijk tijdens het volgende concert te horen zal zijn, wordt pas 24 uur daarvoor door de muzikanten bekendgemaakt. Een merkwaardige gewoonte, die door het publiek al lang gewaardeerd wordt en die het festival zijn bijzondere karakter van een muziekwerkplaats verleent. Zoveel openheid en plezier in nieuwe ontwikkelingen kent geen muzikale grenzen: er wordt net zo goed klassieke muziek aangeboden als muziek uit de 20e eeuw en verkenningen op nog nauwelijks onderzochte gebieden. Sinds de oprichting in 1981 berust de organisatie van het festival bij de dorpspastoor van Lockenhaus, Josef Herowitsch, geholpen door vele vrijwilligers die mede bijdragen aan het succes. Dat is een van de redenen waarom het kamermuziekfestival zowel op musici als op bezoekers een zo huiselijke indruk maakt. De gezamenlijkheid wordt nog onderstreept door de vele gemeenschappelijke activiteiten, zoals barbecuefeesten en de intussen legendarische voetbalwedstrijd van 'de artiesten tegen de organisatie'. Het klooster van Lockenhaus, de vroeg-barokke parochiekerk en de burcht Lockenhaus, gebouwd in 1200, de fresco's in de onderaardse apsis en de crypte van een van de belangrijkste monumentale gebouwen van het land, vormen aantrekkelijke speelplekken. Lockenhaus ligt in het natuurpark Geschriebenstein. De Schlösserstraße verbindt Burg Lockenhaus onder andere met Burg Schlaining, Burgschloss Bernstein en Burg Forchtenstein. Samen met de naburige thermen en het aangrenzende Blaufränkischland, met zijn belangrijke wijncultuur, biedt Lockenhaus naast een buitengewoon festival ook mogelijkheden voor een veelzijdig nevenprogramma. In 2011 vindt het kamermuziekfestival in Lockenhaus voor de 30e maal plaats. Dan opent ook de tweejaarlijks plaatsvindende Lockenhaus Academy weer zijn deuren. Daarmee werd aan de grens met het voormalige IJzeren Gordijn een centrum ter ondersteuning van interpretatoren van nieuwe manieren van musiceren opgericht. Periode: 7 – 17 juli 2011 www.kammermusikfest.at Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
25/35
1.23 springfestival The perfect spring break Elektronische muziek is het belangrijkste goed op aarde. Dat wordt elk jaar opnieuw bewezen tijdens een lang voorjaarsweekend, het springfestival in Graz, Oostenrijks grootste festival voor nieuwe elektronische muziek. Als UNESCO-wereldcultuurerfgoed en Europese cultuurhoofdstad in 2003 verbindt Graz oud met nieuw, de charme van een Midden-Europese stad met het bruisende leven van een jonge metropool, waarop door de universiteit een duidelijk stempel gezet wordt. Hier heeft, naast een serie andere jonge, avant-gardistische festivals, ook het springfestival zijn thuisbasis. Net als de stad verbindt het een open blik op de wereld met intimiteit, is het kosmopolitisch en zorgt het voor levendige scene. Internationale electronic-top-acts, superstar-dj's, visual artists en clubculturepioniers ontmoeten hier plaatselijke aanstormende talenten, vernieuwende dj's en undergroundhelden. Met deze mix en het genredoorsnijdende programma overbrugt het springfestival elk jaar de grote afstand tussen het beantwoorden aan de smaak van de massa en het kiezen voor de avant-garde. En benoemt het alle vermeldenswaardige locaties in de stad tot party-zone. Het begin wordt gemaakt door de Electronic Beats Opening in de kazematten op de Schlossberg. Voorheen herbergde het gebouw een winkel en een gevangenis, nu is het de belangrijkste plek voor open-air-evenementen in Graz. Andere locaties zijn het futuristische Murinsel, het Orpheum, de chique CarpeDiem-Lounge en verschillende clubs. Elke avond slaat de Electronic Beat Club zijn tenten op in de 'dom in de berg', een in de Tweede Wereldoorlog in de Schlossberg uitgegraven tunnel. Overdag treffen de festivalbezoekers en musici elkaar bij lezingen van de Red Bull Music Academy, vj-workshops of gewoon toevallig ergens in de stad bij een laat ontbijt met koffie, om wakker te worden voor de komende nacht. Periode: 1 – 5 juni 2011 www.springfestival.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
26/35
1.24 steirischer herbst Avant-garde met een traditie Het maakt niet uit waar de bezoeker vandaan komt, aan de grens van de deelstaat ziet hij in elk geval het 'plaatsnaambord' met de naam Steiermark in 25 talen. Een teken van wereldwijsheid, die ook de sfeer van de 'steirischer herbst' aangeeft, want in het kader hiervan werd dit kunstproject in 2010 verwezenlijkt. Graz is tegenwoordig een bruisende stad, waar elke tiende inwoner student is, met een jonge scene en festivalcultuur. Dat is niet altijd zo geweest, want de stad stond lange tijd bekend als ‘pensioenopolis’, omdat er sinds de eeuwwisseling keizerlijke en koninklijke ambtenaren uit Wenen van hun oude dag kwamen genieten. Toen een groep schilders, architecten en fotografen aan het eind van de jaren vijftig van de vorige eeuw een expositiezaal wilde openen in een laatnegentiende-eeuws café, stuitte dat eerst op weerstand. Maar in 1960 was het dan toch zover. Forum Stadtpark werd opgericht als platform voor de kunst, waarbij vanaf het begin architectuur, beeldende kunst, film, fotografie en muziek inbegrepen waren. Het tijdschrift ‘manuskripte’ vormde een medium dat het speerpunt van een jonge, progressieve Oostenrijkse literatuur werd. De 'steirischer herbst', die is voortgekomen uit Forum Stadtpark en in 1968, het jaar van de studentenopstand, in het leven werd geroepen, heeft lang voor de samenkoppeling van de kunsten algemeen werd, deze veelheid van artistieke uitingen tot festivalfilosofie verheven. Het festival is grenzen- en genre-overschrijdend en het hart van het festival is nomadisch, het bevindt zich elk jaar op een andere plaats. In 2010 schiep het jonge Oostenrijkse architectuurcollectief feld72 in het Forum Stadtpark een festivalobject van recyclebare europallets, die het park als een as doorsneden. Koffiehuis, club, lounge, informatiebalie, academie, casino en concertzaal vormden de voornaamste tonelen van een festival dat muziek, performance, dans, theater, literatuur, architectuur, nieuwe media en theorie in zijn programma integreert. Periode: 23 september – 16 oktober 2011 www.steirischerherbst.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
27/35
1.25 La Strada Bijdrage aan het overwinnen van barrières Elk jaar, begin augustus, verandert Graz tijdens het festival voor straat- en poppentheater in een groot toneel. De wachtenden op het station van de S-Bahn waren niet zomaar een beetje verbaasd, toen een professioneel afscheidsbureau hen een schitterend afscheid bereidde, op verzoek romantisch of stoer, compleet met tranen en wuivende zakdoeken. Het was een dolkomisch spel met traditionele afscheidsrituelen, waarbij het ‘ambacht van het vaarwelzeggen’ in een learning-by-doing-evenement aan het publiek werd doorgegeven. Een van de artistieke activiteiten van een festival, dat bewust ongewone plaatsen in de stad Graz en een aantal andere Steiermarkse gemeenten (Gleisdorf, Weiz, Stainz) tot speelplekken uitroept. Straattheater, acrobatiek, pantomime, poppen- en maskerspel, kindertheater, dans en clownerie scheppen jaarlijks anderhalve week lang ruimte voor ontmoetingen tussen het publiek en artiesten uit heel Europa, maar ook tussen de bewoners van de verschillende wijken van de stad. La Strada maakt het ontdekken van de stad en haar bewoners mogelijk en zoekt naar ontmoetingen over grenzen heen. Zodoende is het festival een van de vaste punten van het culturele leven van de stad Graz. Een vast punt met maar weinig vaste punten. Sinds de oprichting in 1998 zijn de discussies met de stedelijke omgeving en de mensen die er wonen, de ongecompliceerde en onbeperkte toegankelijkheid van de voorstellingen, de lust tot experimenteren, het plezier en de nieuwsgierigheid van de initiatiefnemers blijven bestaan. Periode: 29 juli – 6 augustus 2011 www.lastrada.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
28/35
1.26 Trigonale Een feest van de fantasie Trigon duidt op de driehoek, een astrologische aanduiding voor een bepaalde constellatie. Het maken van verbindingen die tijd en ruimte overschrijden, dat is ook het motto van de Trigonale, het Karinthische festival voor oude muziek. Biertafels en banken in de eerbiedwaardige renaissancetuin van het raadhuis van St. Veit, brandende kaarsen op de tafels en stromen Engels en Iers bier verrasten het publiek in 2010, toen het kwam luisteren naar pubsongs uit de 17e eeuw, zoals ze indertijd geklonken hebben in Londense tavernes en alehouses. En de Trigonale zou de Trigonale niet zijn, als vlak daarvoor op diezelfde plek geen melancholische odes van Henry Purcell geklonken hadden onder het motto ‘Welcome to all the Pleasures’. Niet alleen de ongewone speelplekken rond St. Veit maken de Trigonale zo bijzonder, maar ook de levendige fantasie van de programmasamenstellers. Zo klinken in de particuliere bibliotheek van het barokke slot Ebenthal, waar zich een collectie literatuur over de luit bevindt die uniek is in de wereld, de klanken van juist dit instrument, of dompelt het publiek zich om middernacht onder in de mystieke sferen van de kerk van Tanzenberg. Met zo veel openheid en creativiteit van de organisatoren van het festival is het niet verwonderlijk dat er tijdens de Trigonale in het kader van composities in opdracht ook een rijk aanbod van moderne muziek te horen is. Periode: 9 – 18 september 2011 www.trigonale.com
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
29/35
1.27 Attersee Klassik Hoogcultuur in de idylle Als landelijke weerklank van de Salzburger Festspiele presenteert het festival Attersee Klassik hoogcultuur in een van de fascinerendste landschappen van Europa. De Attergau met de Attersee, is lang afgeschermd geweest, angstvallig bewaakt door de Habsburgers die hier de rijke zoutvoorraden beheerden, tot aan het begin van de 19e eeuw de eerste reizigers het Salzkammergut ontdekten. Daarmee begon de geschiedenis van het Salzkammergut als favoriete zomervakantiebestemming van de burgerij en van vele kunstenaars. Gustav Mahler bracht de zomer door aan de Attersee, net als Johannes Brahms. Gustav Klimt vereeuwigde het meer en de dorpen aan de oevers op vele schilderijen en Heimito von Doderer schreef hier delen van zijn beroemde 'Strudelhofstiege'. Tot op de dag van vandaag is de Attersee een geliefde verblijfplaats voor schrijvers, schilders en musici gebleven. Op een paar van de mooiste plaatsen aan het meer slaat het festival Attersee Klassik elke zomer zijn tenten op. Bijvoorbeeld in het op een schiereiland liggende Schloss Kammer, dat Gustav Klimt verschillende keren geschilderd heeft, of in het in particulier bezit zijnde Berghof, waar Brahms al logeerde en waar Hugo von Hofmannsthal voor een klein gezelschap voor het eerst voorlas uit zijn 'Rosenkavalier'. De lijst van deelnemende kunstenaars die deelnemen aan het jaarlijks in juli en augustus plaatsvindende festival, toont een hoogwaardige bezetting. Dirigenten als Mariss Jansons of Riccardo Muti, zangers en zangeressen als Barbara Bonney en Thomas Hampson treden nier op, net als Bobby Mc Ferrin en Chick Corea. Vele prominente Oostenrijkse auteurs, waaronder Peter Turrini, Christoph Ransmayr en Barbara Frischmuth, lezen er voor uit eigen werk. Periode: juli en augustus 2011 www.atterseeklassik.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
30/35
1.28 Festivalweken Gmunden Zomervakantie en cultuur De festivalweken in Gmunden bieden al twintig jaar veel pretenties en cultureel genieten in een van de mooiste landschappen van Europa. In 2010 stond er een 'filosofisch feest' op het programma, dat genieten en naar binnenkeren met elkaar wist te verbinden. In de kloosterzaal in Traunkirchen, een voormalige jezuïetenbibliotheek, gaven auteurs en wetenschappers lezingen over de zeven doodzonden. Auteur en essayist Franz Schuh koos de vraatzucht voor zijn voordracht, kwantumfysicus Anton Zeilinger de luiheid en literatuurwetenschapper Christa Gürtler sprak over de wellust. Bovendien was er jazz-achtige muziek met invloeden van Chinese, Mongoolse en Indiase traditionele muziek van het duo Xu Fengxia en Paul Zauner. Deze mengeling van programmaonderdelen en de sectorenoverschrijdende organisatie kenmerken het festival al sinds zijn oprichting in 1987. Van juni tot en met september worden in de stad Gmunden, het Salzkammergut en de streek rond de Traunsee klassieke en moderne muziek, dans, liederavonden, theatervoorstellingen, performances, lezingen, films, tentoonstellingen en discussies aangeboden. Thomas Bernhard, die tijdelijk in Gmunden woonde en bovendien meerdere boerderijen in de streek bezat, die hij met veel liefde renoveerde en die op vele plaatsen in zijn werken monumenten oprichtte voor het Opper-Oostenrijkse landschap, vormt sinds 1999 een vast onderdeel van het festival. Bovendien wordt er als 'feest binnen het feest' jaarlijks een veelzijdig accent gelegd met evenementen rond een grote Oostenrijkse auteur. Peter Handke, Christoph Ransmayr, Friederike Mayröcker en Ernst Jandl hebben al in het middelpunt van de belangstelling gestaan. Periode: juni tot en met september 2011 www.festwochen-gmunden.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
31/35
1.29 SommerSzene Echt Salzburg SommerSzene Salzburg wil mensen raken met de belangrijkste trends in de internationale toneelwereld en ontwikkelingsruimte bieden. "Did you have enough drinking water, food and fuel on board during the flight?" Met dit soort vragen confronteerde het kunstenaarsduo Julius Deutschbauer/Gerhard Spring in 2010 de bezoekers van de Salzburger Festspiele in het kader van het project 'Sound of Migration'. En veranderde de Festspiel-society in een weelderig kamp voor buitenlanders. Dat was een van de projecten van SommerSzene in 2010, dat sinds zijn ontstaan aan het einde van de jaren zestig nog niets van zijn neiging tot dwarsliggen heeft verloren. SommerSzene werd aanvankelijk opgezet als platform voor lokale kunstenaars, maar ontwikkelde zich in de jaren 1970 en 1980 tot een internationaal avantgardefestival. SommerSzene beheert Republic, een eigen theater in de oude binnenstad van Salzburg, dat het gehele jaar plaats biedt aan producties van voornamelijk jonge, plaatselijke, nationale en internationale kunstenaars. Bovendien werd met het netwerk ‘apap’ een platform opgericht ter ondersteuning van jonge kunstenaars. Moderne dans staat in het middelpunt bij de SommerSzene in Salzburg. Theater, muziek, film, beeldende kunst en performances vullen een programma dat door het overschrijden van grenzen en het nemen van artistieke risico's een geestelijke gangmaker wil zijn voor een manier van denken, die maar al te vaak de gebaande paden volgt. Periode: juli 2011 www.sommerszene.net
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
32/35
1.30 Klangspuren Schwaz Een festival onderweg Dit festival van de moderne muziek verloopt via bijzondere paden, bijvoorbeeld door samen met hedendaagse componisten paddenstoelen te gaan zoeken of door een traditionele 'pelgrimstocht' te houden, die in een dag langs alle speelplekken voert. Je zou Friedrich Cerha nauwelijks herkend hebben tussen de paddenstoelenplukkers. In kostuum en op mocassins stapt hij bedaard door het kreupelhout, terwijl hij vertelt over zijn passie voor paddenstoelenzoeken en muziek. Als er genoeg geplukt is voor de gezamenlijke lunch, gaat de wandeling verder naar Hotel Grafenast op 1330 meter hoogte, waar citervirtuoos Martin Malaun wacht. De paddenstoelenwandeling is slechts één van de bijzondere evenementen van het Tiroolse festival voor nieuwe muziek. Ook de 'pelgrimstocht' is intussen een traditie. In 2010 liep de route van een dag langs zes dorpen, van het kleine Seefelder Seekirchl tot aan de Dom in Innsbruck, terwijl in de dorps- en parochiekerken moderne muziek te horen was. Ook het festival zelf gaat traditioneel van de ene plaats naar de andere, bijvoorbeeld naar de aula van de SoWi (sociaal-wetenschappelijke faculteit) in Innsbruck of het stemmige franciscanenklooster in Schwaz. Ook de programmering is levendig: Klangspuren bood ook in het 17e jaar van zijn bestaan nieuwe, tegendraadse en autonome voorbeelden uit het weidse aanbod van de hedendaagse muziek. Dat Klangspuren niet meer weg te denken is uit het internationale muziekgebeuren is ook te danken aan de tien dagen durende evenementenserie van de Internationale Ensemble Modern Akademie, die altijd in Schwaz plaatsvindt. De docenten van het Frankfurtse Ensemble Modern en gerenommeerde composers in residence – waaronder György Kurtág, Wolfgang Rihm en Steve Reich – geven daarbij hun kennis en hun inzichten door aan volgende generaties musici. Periode: 8 – 25 september 2011 www.klangspuren.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
33/35
1.31 Bezau Beatz Muziek uit alle richtingen op het dorpsplein Een combinatie van een dorpse omgeving en urbane, internationaal ingestelde muziek – dat is Bezau Beatz, het festival in de gemeente Bezau in het Bregenzerwald. Het Bregenzerwald biedt moderne houtbouwarchitectuur – die onlangs ook te zien was in het Museum of Modern Art in New York – boerenbedrijven, een ongerepte omgeving en een fantastisch landschap. De bijzondere mix van traditie en moderniteit vormt de ideale voedingsbodem voor vele culturele initiatieven en uitgelezen festivals in een landelijke omgeving. Een daarvan is Bezau Beatz, waar het publiek gedurende een maand in de zomer elke dinsdagavond op het dorpsplein verrast wordt met muziek uit de hele wereld. Zowel met pop, klassiek, jazz, rock, en avant-garde als met muziek uit de eigen streek. Alfred Vogel, musicus en actief initiatiefnemer, zegt: "We eren het oude en begroeten het nieuwe, we blijven onszelf en onze geboortestreek trouw." Grote namen van nu, zoals het Wolfgang Muthspiel Trio, komen hier de grootheden van morgen tegen, er zijn trommelaars uit Ghana te horen, net als Caribische klanken en blaasmuziek uit het Alpengebied. Een uitstapje in de schitterende omgeving mag daarbij natuurlijk niet ontbreken. Alfred Vogel beveelt Berggasthof Sonderdach bij het middenstation van de liften in Bezau aan, dat waarschijnlijk de beste kaas-spätzle ter wereld serveert. Periode: elke dinsdagavond van eind juli tot eind augustus 2011 www.bezau.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
34/35
1.32 Bregenzer Frühling Het verband tussen het nu en de fantasie Dans verbindt mensen, over lichaams-, geslachts-, taal- en cultuurgrenzen heen. En dans slaat aan - meer dan ooit. Dat bewijst de Bregenzer Frühling in 2011 voor de 25e keer. Het spel van licht en schaduw, geïmproviseerde en vaststaande sequenties, videobeelden en muziek, maar vooral het samenspel van de jonge danseres Clemmie Sveass en de 67-jarige Ralf Harster maakten van de productie van de 'alpha group' onder leiding van Darrel Toulon een van de meest indrukwekkende gebeurtenissen van de Bregenzer Frühling in de afgelopen jaren. Het zijn juist dit soort momenten, waardoor een steeds groter publiek elk jaar in maart naar Bregenz getrokken wordt, waar de Bregenzer Frühling een uitstekende opstap vormt voor het cultuurseizoen in de regio rond de Bodensee. Wereldpremières en Oostenrijkse premières van internationaal bekende choreografen, ensembles uit Spanje, Nederland, Frankrijk, China, talrijke Afrikaanse landen en Oostenrijk, tonen de hedendaagse dans in al zijn veelzijdige uitdrukkingsvormen. De Bregenzer Frühling van 2010 was de succesvolste tot nu toe. Daarmee bevestigde het festival zijn positie als een van de belangrijkste dansfestivals in het Duitstalige gebied. Bijzonder veel lof was er voor de voorstellingen van Companía María Pagés, een van de beste flamencogroepen ter wereld, het Nederlands Dans Theater II en de Vlaams-Marokkaanse choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui. De 25e editie van de Bregenzer Frühling start op 18 maart 2011 met het Australian Dance Theatre. Periode: 18 maart – 4 juni 2011 www.bregenzerfruehling.at
Oostenrijks Toeristenburo Tel.: 020-4623500
35/35