Fellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013
Toekomstgericht renoveren op basis van scenario’s
Wim Maassen Fellow Life Cycle Performance Design
CV – Wim Maassen
Fellow – Technische Universiteit Eindhoven Life Cycle Performance Design Leading Professional – Royal HaskoningDHV Sustainability & Life Cycle Costs
• • • • •
2005-heden: Royal HaskoningDHV / Business Line Buildings 2000-2005: TNO Bouw / Gezonde Gebouwen en Installaties 1996-2000: Deerns / Studie & Ontwikkeling 1994-1996: TU/e / Ontwerpersopleiding Computational Mechanics, fac Wtb 1987-1993: TU/e / Studie Technische Natuurkunde
2-4-2013
PAGE 1
Royal HaskoningDHV Environmental
Mechanical
Coastal
Geotechnical
Electrical
Structural
Economics
Legal Architecture Civil
Hydraulics
Marine
•
8.000 medewerkers
•
> 100 kantoren, > 35 landen
Health and Safety
2-4-2013
PAGE 2
CV – Wim Maassen Methode & Hulpmiddel: www.duboversneller.nl
2-4-2013
PAGE 3
Inhoud • Inleiding • Life Cycle Performance Design • Voorbeeld – Werkplek klimatisering • Voorbeeld – Transformatie bestaand kantoor • Fellowship LCPD • Conclusies 2-4-2013
PAGE 4
Inleiding • Gebouwde omgeving > 35% Totale Energiegebruik (fossiel) • Afname m2 nieuwbouw kantoren < 1 mln m2/jaar • Toename m2 leegstand kantoren > 15%
2-4-2013
PAGE 5
Inleiding • Gemiddelde <E-labels> bestaande gebouwen lager dan C
• Nieuwbouw per 2020 EU-verplicht: Bijna Energie Neutraal (nZEB)
2-4-2013
PAGE 6
Inleiding (Duurzaamheids)thema’s
Meetmethoden incl. indicatie scope EPC
Energie
Eis: Bouwbesluit (Qpres/Qtoel = 100%)
GreenCalc+ Materiaal Water
Eis: Milieu Index Gebouw (MIG) = 200
GPR Gebouw 4 Gezondheid Gebruikskwaliteit Toekomstwaarde Management Transport Afval Landgebruik & Ecologie
Eis: 7,0
BREEAM / LEED (NB! Scope BREEAM en LEED zijn niet exact gelijk)
2-4-2013
PAGE 7
Life Cycle Performance Design
• Duurzaamheid (Certificaten) • Productiviteit (Binnenklimaat)
Performance es
• Energie / CO2 (Wetgeving)
2-4-2013
PAGE 8
Life Cycle Performance Design
Reduceren Kosten Subsidies
Wetgeving (acceptabele kosten)
Opbrengsten Business Case Restwaarde, Productiviteit, MVO/PR 2-4-2013
PAGE 9
Life Cycle Performance Design • EU-EPBD – Lidstaten moeten EPC aanscherping baseren op LCC berekeningen.
LCC over 30 jaar
Energie primair 2-4-2013
PAGE 10
Life Cycle Performance Design
Input
Ontwerp & Scenario’s
Periode/levensduur Gebruik (flexibiliteit) Prestaties Inflatie, Rente, Disconteringsvoeten
Output
Input Business Cases Stakeholders (e.g. Cash flows) Inzicht in financiële Risico’s (e.g. gevoeligheidsanalyses)
2-4-2013
PAGE 11
Voorbeeld – Werkplek klimatisering
2-4-2013
PAGE 12
Voorbeeld – Werkplek klimatisering €/m2.yr 2000
Loon- vs. huur- and energiekosten:
2000
1500 1000 500
200
20
0 salary
rent
energy
Productiviteitswinst te behalen met: • Ruimtelijke interventies 3,5 % • Sfeer, interieur 2,7 % • Bouwfysisch 3,0 % (licht, geluid, ventilatie, temperatuur) • ICT, domotica 4,2 % Combinatie 11 % Ref. Delft, Center for People and Buildings 2-4-2013
PAGE 13
Voorbeeld – Werkplek klimatisering
Voorbeeld – Werkplek klimatisering Excl. Productivity 0% 0% 0% 0%
LCC; costing
/ name of department
Induct. 100%
CCC 126%
Clim. Ceil Pers. Clim 115% 140%
2-4-2013
PAGE 15
Voorbeeld – Werkplek klimatisering Incl. Productivity 0,00% 0,25% 0,50% 2,50%
LCC; costing
/ name of department
Induct. 100%
CCC 108%
Clim. Ceil Pers. Clim 79% -40%
2-4-2013
PAGE 16
Voorbeeld – Transformatie kantoor
• • • •
1975, 100.000 m2 3 investeerders Huurders vertrekken Rotterdam Science Tower: samenwerking met EMC
/ name of department
Marconiplein: goed bereikbaar Gebiedsontwikkeling
Retail/winkels toegevoegd Groen toegevoegd Transformatie => wonen Rotterdam CO2 neutral
2-4-2013
PAGE 17
Voorbeeld – Transformatie kantoor Verschillende gebouwfuncties
2-4-2013
PAGE 18
Voorbeeld – Transformatie kantoor Niet Flexibel Ontwerp
2-4-2013
PAGE 19
Voorbeeld – Transformatie kantoor Flexibel Ontwerp
2-4-2013
PAGE 20
Voorbeeld – Transformatie kantoor Scenario’s: Zonder Transformaties (Toename leegstand)
Met Transformaties
2-4-2013
PAGE 21
Voorbeeld – Transformatie kantoor
Voorbeeld – Transformatie kantoor Variant Beschrijving
A Niet flexibel ontwerp, Zonder transformaties
B Niet flexibel ontwerp, Met Transformaties
C Flexibel ontwerp, Met Transformaties
Disconteringsvoet
8%
7%
7%
Rente
5%
5%
4.5%
Investering [€/m2]
1,100
1,100
1,400
LCC [€/m2]
3,300
4,200
4,000
240
160
-50
ENPV* [€/m2]
*ENPV = LCC + benefits (rental + service costs) 2-4-2013
PAGE 23
Fellowship LCPD
Verleden • Verandering per 10 jaar • Return of investment binnen 1 contractperiode • Aanpassingen na 10 jaar 2-4-2013
PAGE 24
Fellowship LCPD
Heden en toekomst
Leegstand voorkomen met kortere huurcontracten Prestaties verbeteren met stappenplan (Roadmap) Sneller aanpassingen (5 jaar i.p.v. 10 jaar) Return of investment in meerdere contractperioden
2-4-2013
PAGE 25
Fellowship LCPD
Scenario’s Prestatie-eisen
Ontwerp Varianten
Input Business Cases
2-4-2013
PAGE 26
Fellowship LCPD • Opzetten Onderzoek & Ontwikkeling LCPD; • Verzorgen van College’s & Workshops: • Cradle-to-Cradle, Life Cycle Costing, Meetmethoden duurzaamheid zoals BREEAM, LEED, LCA, e.d.;
• Begeleiden master- en afstudeerprojecten: • Bouwen met toegevoegde waarde, Gezond en Productief binnenklimaat (4 B’s), Bijna Energie Neutrale Gebouwen, Duurzaamheid, LCC/LCPC;
• Afstemming en bundeling krachten LCPD.
2-4-2013
PAGE 27
Conclusies • Prestaties van gebouwen moeten snel omhoog • Versnel innovaties met business case gericht ontwerpen • Anticipeer op veranderingen, ga uit van scenario’s en pas stappenplan toe • Maak baten en lasten, vanaf het prille begin in iedere fase, voor de belanghebbenden inzichtelijk • Pas Life Cycle Performance Design toe 2-4-2013
PAGE 28
Dank voor uw aandacht ! Wat denk jij Nina, zouden er vragen zijn ?
2-4-2013
PAGE 29
Voorbeeld – Transformatie kantoor Variant Beschrijving
A Niet flexibel ontwerp, Zonder transformaties
B Niet flexibel ontwerp, Met Transformaties
C Flexibel ontwerp, Met Transformaties
Disconteringsvoet
8%
7%
7%
Rente
5%
5%
4.5%
Investering [€/m2]
1,100
1,100
1,400
LCC [€/m2]
3,300
4,200
4,000
240
160
-50
ENPV* [€/m2]
*ENPV = LCC + benefits (rental + service costs) 2-4-2013
PAGE 30
