Feedback in een behandeling: meer dan klantenbinding!? Jan Callens Klinisch psycholoog/gedragtherapeut Centrum voor Psychiatrie en Psychotherapie Sint Jozef Pittem
Plaats, 24 september 2014
1
Perso presentatie
Overzicht Situering van de zorgprogramma’s binnen kliniek Sint Jozef Stand van zaken anno 2009
Vernieuwde inspiratie… Hoe opgebouwd en gerealiseerd? Stand van zaken nu bespreking
2
Perso presentatie
Situering binnen kliniek Sint-Jozef
3
Perso presentatie
Situering binnen kliniek Sint-Jozef De eenheid psychosociale revalidatie en de eenheid volwassenen kortverblijf zijn elk eenheden van: • 8 residentiele bedden & • enkele ‘stoelen’ voor mensen die een dagtherapeutische behandeling volgen.
4
Perso presentatie
Stand van zaken anno 2009 De expertpositie van de hulpverlener was vanzelfsprekend De patiënt was een ‘probleemsamenhang’ waar weliswaar een deskundige, maar tegelijk ook ‘probleemstatusbevestigende’ behandelcultuur heerste De expliciete patiënt-betrokken evaluatie van het therapeutisch proces werd enkel op het einde van de behandeling gemaakt (exit-interviews) De patiënt had weliswaar inspraak in de concretisering van werkpunten, maar nauwelijks in het behandelplan 5
Perso presentatie
Gestelde doelen De cliënt als ervaringsdeskundige en mee-zoekend in de assessment De cliënt als mede-architect van een ‘probleemgerichte’ behandeling De cliënt heeft competenties, talenten, positieve emoties en veerkracht: die vergen evenveel aandacht en zijn belangrijke therapeutische hefbomen. De cliënt als actief beoordelaar van het therapeutisch proces De begeleider/therapeut als ‘expert-co-piloot’ zowel op het gebied van assessment als op behandeling. De begeleider/therapeut als ‘ambachtsman’ De therapeut als procesbegeleider
6
Perso presentatie
De ontwikkeling naar een door feedback (mee-)gestuurde behandeling Basisinspiraties: Ontwikkelingen in de cognitieve gedragstherapie Positieve psychologie De ‘recovery’-beweging
Patiëntenparticipatie Proces- en outcome-opvolging
7
Perso presentatie
Ontwikkelingen in de Cognitieve Gedragstherapie Klachtgericht werken
De patiënt bepaalt wat hem dwars zit en daarmee de doelstellingen, de therapeut is een transparante hypothesegenerende ‘verdiepende’ en ‘therapiemethodisch expert. Collaborative Case Conceptualisation (Kuyken, Padesky & Dudley, 2009) -
Geïndividualiseerde analyse van klachten én krachten ‘Collaborative empiriscism’ : de therapeut als co-piloot Integratie van krachten en veerkracht als therapeutische thema’s
Derde generatie-gedragstherapie -
8
MBCT, ACT, DGT, FAP Veranderingsgericht werken + ‘acceptatiegericht Waarden worden belangrijk
Perso presentatie
Positieve Psychologie Werken aan positieve emoties als ‘inhibitoren’ voor negatieve (Lyubomirsky, Fredrickson, Seligman, Csikszentmihalyi, Tayyab Rachid)
Krachten en positieve emoties zijn er altijd wat de toestand van iemand ook weze en het aanwezig stellen er van zorgt er voor dat: - De pt zich minder of niet enkel identificeert met zijn problematiek - Hij minder een behandeling ‘ondergaat’ - Er een belangrijke focus komt op ‘zelfontplooiing’ en de authenticiteit van zijn waarden.
9
Perso presentatie
De Recovery-beweging Herstel : Om terug greep te krijgen op het leven en volwaardig mee te doen in de samenleving is ‘klinisch genezen’ van psychische klachten geen noodzakelijke voorwaarde.
Ondanks een zekere kwetsbaarheid kan het leven weer opgepakt worden: hoe kan ik gegeven die omstandigheden mijn bestaan weer zinvol vorm geven? Dit resulteert in een minder halsstarrig getherapeutiseer, en in een hulpverlenersattitude waarbij ‘kwetsbaarheid’ geen ten allen prijze te bestrijden ‘zwakte’ is, maar waarbij degelijke coping gezocht en geleerd kan worden.
10
Perso presentatie
Patiëntenparticipatie Biedt een meerwaarde voor de kwaliteit van de geboden zorg. Patiënten kunnen beschouwd worden als ervaringsdeskundigen.
Dit draagt bij tot het beter afstemmen van het perspectief van de patiënt en dat van de zorgaanbieder ten voordele van het zorgproces. Ervaringshulpeloosheid word ervaringsdeskundigheid, vermijdt het chronisch ondergaan van onvolkomenheden zowel bij de patiënt als bij de teamleden.
11
Perso presentatie
Proces- en outcome-opvolging Exit-interviews : zijn al lang aanwezig: meting van de cliëntsatisfactie op verschillende terreinen, beïnvloeden op lange termijn de werking en de organisatie.
TUM: geeft bij aanvang van de behandeling en op gezette tijden een zicht op de evolutie van de klachten, de sociale inbedding, de tevredenheid over de behandeling en de therapeutische relatie. Beïnvloedt in principe op korte termijn de koers van de behandeling
12
Perso presentatie
Stand van zaken Opgemerkte veranderingen: Open verpleegbureau Meer lossere en open sfeer Minder zwaarwichtigheid en zwaarmoedigheid Crisissen blijken minder dramatische impact te hebben Voorziene volgende stap: Participatie in de teamvergadering Valkuilen:
Leven met het tekort Soms te laat overnemen
13
Perso presentatie
Feedback?
14
Perso presentatie