Federale verkiezingen 2014
i nteraf val Visie lokale besturen omtrent af valbeheer
interaf val In 1996 werd Interafval opgericht als samenwerkingsverband tussen de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en de Vlaamse afvalintercommunales. Doel was om sterker informatie uit te wisselen en ervaringen te delen in verband met actuele dossiers binnen het lokale afvalbeleid. Intussen is Interafval uitgegroeid tot aanspreekpunt en kenniscentrum voor alle organisaties en overheden die bij het lokale afvalbeleid betrokken zijn. Alle afvalintercommunales in Vlaanderen en één gemeentelijke concessiehouder voor afvalbeheer zijn lid van Interafval. In 2011 hadden de leden van Interafval samen 2.595 VTE in dienst. Samen hebben de leden van Interafval een omzet van meer dan 470 miljoen euro. Een belangrijk deel van deze omzet gebeurt in samenwerking met private bedrijven.
Contact I nterafval medewerkers Lieselot Decalf •
[email protected] • T 02-211.55.98 Piet Coopman •
[email protected] • T 02-211.55.97 Christof Delatter •
[email protected] • T 02-211.55.99
Geen aantasting van het specifieke statuut van intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 1.1 Niet zoals een privaat bedrijf Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden zijn niet over één kam te scheren met privaatrechtelijke bedrijven. Ze zijn onderworpen aan specifieke procedures inzake oprichting, besluitvorming, samenstelling van bestuursorganen, transparantie, en dergelijke meer. Daarenboven blijven ze verlengstukken van de gemeenten. Het zijn hulpstructuren die lokale besturen in staat stellen om hun opdrachten op een efficiëntere en effectievere manier te vervullen. Daarbij voeren ze soms activiteiten uit in domeinen waar ook privaatrechtelijke bedrijven actief zijn. Die hangen soms het beeld op dat intercommunales daarbij
een marktverstorend effect hebben. Dat beeld is echter vals. Zo is de opmerking dat een btwvrijstelling voor intercommunales automatisch een oneerlijk voordeel inhoudt onterecht. De btw-plicht op privaatrechtelijke bedrijven verhoogt de kosten voor een privaat bedrijf, maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door andere voordelen die publiekrechtelijke structuren dan weer niet hebben. Voorbeelden hiervan zijn een soepeler personeelskader, lagere administratieve en bestuurskosten of het niet moeten toepassen van de wetgeving overheidsopdrachten.
1.2 Zelf doen of laten doen Daarenboven is de keuze tussen werken via een intercommunale dan wel uitbesteden aan een privaat bedrijf vaak gebaseerd op veel meer dan louter de kostprijs. Intergemeentelijke samenwerking levert schaalvoordelen op die de efficiëntie verhogen en de kost verlagen, met
behoud van een democratische en publieke structuur. Kennisopbouw binnen de overheid is daardoor haalbaar. Uitbesteden is een beproefde techniek om gebruik te maken van de kennis en ervaring van de privé sector. Bij de vergelijking van de offertes kan de gemeente kiezen voor
‘de beste koop’ en zich terugplooien op haar kerntaak: besturen. Anderzijds zijn de contracten vaak onvoldoende flexibel. Hierdoor kunnen nieuwe ontwikkelingen tijdens een lopende opdracht maar zelden opgenomen worden. Bij het uitbesteden van een opdracht is democratisch toezicht herleid tot een minimum. En het bestuur loopt risico’s als de contractant tijdens de duur van de samenwerking in financiële problemen komt. Het is duidelijk dat één ideale beheersvorm niet bestaat. Wat de beste keuze is, hangt af van tal van lokale factoren. Het feit dat de diverse beheersvormen bestaan in Vlaanderen laat toe om
een vergelijking te maken. Het verplicht gemeenten om efficiënt te werken. Het stimuleert bedrijven om aandacht te blijven schenken aan het niveau van dienstverlening. Gemeenten dragen de verantwoordelijkheid om een democratische keuze te maken waarbij ze voor zichzelf bepalen wat prioritair is. Hiermee wordt recht gedaan aan de keuzevrijheid die publieke bestuurders moeten hebben ten aanzien van de maatschappelijke voorzieningen. Gaan ze voor de laagste prijs? Of gaan ze voor een prijs-kwaliteitverhouding die in evenwicht is en waarbij eigen beleid en visie tot uitvoering komen?
Tekstvoorstel voor beleidsnota’s
De eigenheid en het publiekrechtelijke karakter van intergemeentelijke samenwerkingsverbanden maken dat ze onmogelijk over één kam geschoren kunnen worden met privaatrechtelijke bedrijven. Daarom is er geen sprake van een aanpassing van hun statuut aangaande vennootschapsbelastingplicht, btw of andere aspecten.
Federaal en regionaal beleid ten gunste van mens en milieu Het federale beleid kent vaak raakvlakken met het gewestelijke beleid. Dat zorgt in sommige gevallen voor tegenstrijdige benaderingen: • Vanuit milieu-oogpunt is het wenselijk om potentieel gevaarlijke afvalstoffen zo snel mogelijk te capteren. Afgedankte munitie of vuurwerkresten willen we bijvoorbeeld niet zien rondslingeren of in het restafval terecht zien komen. Spelregels vanuit civiele veiligheidswetgeving leggen echter eigen voorwaarden op die niet altijd verenigbaar zijn met een vlotte inzameling. • Een efficiënte manier om optimaal gebruik te maken van de energie-inhoud van bepaalde afvalstoffen is de directe inzet van “groen gas”, afkomstig van afvalvergisting, voor verwarming of als brandstof voor voertuigen. Momenteel zijn er teveel juridische en financiële beperkingen om daar echt werk van te maken. • De gewesten zorgen voor ondersteuning van de productie van hernieuwbare energie. Maar anderzijds
gaat een deel van die ondersteuning verloren door allerlei (para)fiscaliteit op diezelfde energie. • Diverse maatregelen inzake materialenbeheer, zoals de uitvoering van een goede producentenverantwoordelijkheid, komen soms in het gedrang door een gebrekkig productnormeringsbeleid. Wat dat laatste betreft, is een verhoogde aandacht voor milieuzorg en recycleerbaarheid noodzakelijk. • Een goede afstemming van het federale klimaatbeleid op diverse gewestelijke initiatieven aangaande energieproductie of materialenhergebruik kan de efficiëntie van het beleid van zowel de gewesten als de federale overheid versterken. • Binnen de Europese instellingen geldt dat ‘België’ standpunten inneemt in diverse materies, ook als deze toebehoren tot de bevoegdheden van de gewesten. Een sterke vertegenwoordiging van die gewesten, maar ook van de lokale besturen, in het voorbereiden van Belgische standpunten is wenselijk.
Tekstvoorstel voor beleidsnota’s
Via gerichte en structurele samenwerking gaan de gewesten, samen met de federale overheid, na waar hun beleidsvisies tegenstrijdige belangen nastreven, en zoeken ze actief naar manieren op daaraan tegemoet te komen.
I nterafval leden
EcoWerf (23)
Intergemeentelijk milieubedrijf Oost-Brabant
HAVILAND (19) HORIZON NET nv (4) IBOGEM CVBA (16)
Opdrachthoudende Vereniging voor duurzaam afvalbeheer voor regio Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht
IDM (14)
Intercommunale voor Huisvuilverwerking en Milieuzorg Durme-Moervaart
INCOVO (20)
Intergemeentelijk samenwerkingsverband INCOVO - opdrachthoudende vereniging
INTERRAND (22)
Intercommunale Vereniging voor de Ophaling van Afvalstoffen in de Gemeenten van de Vroegere Randfederatie Tervuren
INTERZA (21)
Intercommunale voor Afvalbeheer INTERZA
IOK Afvalbeheer (25)
IGEAN milieu & veiligheid (24)
Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen
ILvA i.g.s. (12)
ISVAG (17)
Intergemeentelijk samenwerkingsverband voor milieu Land van Aalst
IMOG (10)
Intergemeentelijke Maatschappij voor Openbare Gezondheid in Zuid-WestVlaanderen
Intercommunale voor Slib- en Vuilverwijdering van Antwerpse Gemeenten
IVAGO (9)
Intergemeenteljke Vereniging voor Afvalbeheer voor Gent en Omstreken
IVAREM (18)
Intergemeentelijke Vereniging voor Duurzaam Afvalbeheer Regio Mechelen
IVBO (3)
IVVO (1)
Intercommunale voor Vuilverwijdering en Verwerking voor de sector Veurne en Ommeland
Intergemeentelijk Samenwerkingsverband voor Vuilverwijdering en -verwerking in Brugge en Ommeland
Limburg.net (26)
IVIO (7)
MIROM Roeselare (5)
Intergemeentelijke Vereniging voor Duurzaam Milieubeheer in Izegem en Ommeland
IVLA (11)
Intergemeentelijke Verenging voor beheer van afvalstoffen Vlaamse Ardennen
IVM (8)
MIROM Menen (6)
Milieuzorg Roeselare en Menen Milieuzorg Roeselare en Menen
MIWA (15)
Opdrachthoudende Vereniging voor Huisvuilverwerking Midden-Waasland
VERKO (13)
Verenigde Kompostbedrijven
Intergemeentelijke Opdrachthoudende Vereniging voor Huisvuilverwerking Meetjesland
IVOO (2)
Intergemeentelijke Vereniging voor het afvalbeheer voor Oostende en Ommeland
VVSG Paviljoenstraat 9 1030Brussel
