Collegevoorstel
236/2003
Registratienummer
3.43721/2004.0132 Fatale datum raadsbesluit
17-12-2003 Opgesteld door, telefoonnummer
Zijlstra, Tiny, 2480 Programma
Onderwijs Portefeuillehouder
G.J.M. van Rumund Onderwerp van het voorstel
Aanjaagfunctie VMBO-MBO Voorstel om te besluiten
1. Om ter vermindering van schooluitval in 2004 €75.000 beschikbaar te stellen voor een tijdelijke aanjaagfunctie op strategisch/tactisch niveau die erop gericht is om in één jaar het VMBO en ROC Nijmegen in staat te stellen een sluitende aanpak voor risicoleerlingen te realiseren in de overgangsfase van VMBO naar MBO, waarna evaluatie volgt van de geleverde prestaties 2. Daartoe op operationeel niveau een activiteitenbudget van €75.000,00 beschikbaar te stellen om de uitvoering van het programma ‘Aanval op de uitval’ van het regionaal platform VMBO-MBO te faciliteren in het jaar 2004, waarna evaluatie volgt van de geleverde prestaties 3. Bedoelde aanjaagfunctie te positioneren binnen de dienst Onderwijs en Innovatie van het ROC Nijmegen 4. Akkoord te gaan met de financiële dekking van dit voorstel uit de gereserveerde middelen voor de aanjaagfunctie vmbo-mbo zoals bedoeld in het collegeakkoord 2002-2006.En akkoord te gaan met de bijgevoegde subsidiebeschikking 5. Akkoord te gaan met bijgaande begrotingswijziging waarmee ramingen op het juiste niveau worden gebracht.
1
Korte inhoud van het voorstel
De Nijmeegse schoolbesturen VO en het ROC Nijmegen, vertegenwoordigd in het regionaal platform VMBO-MBO, hebben onlangs hun ambitie m.b.t. het terugdringen van de schooluitval in het beroepsonderwijs neergelegd in het projectplan 'Aanval op de uitval' 2004-2006. Tevens zijn er verregaande samenwerkingsafspraken in de maak tussen de besturen van het VMBO en het ROC Nijmegen over de aanpak van de aansluitingsproblematiek voor risicoleerlingen.
236rvs.doc
Collegevoorstel
Vervolgvel
1
In december 2003 wordt het betreffende convenant door betrokken partijen (VMBO en MBO) ondertekend. Het is nu dan ook hét moment om de aanpak van de aansluitingsproblematiek voor risicoleerlingen in het beroepsonderwijs te faciliteren. Als gemeente voeren we dit jaar samen met het regionaal Samenwerkingsverband VO immers de regie op de ontwikkeling van de sluitende aanpak voor risicoleerlingen binnen het voortgezet onderwijs. Van preventie in het school en hulpprogramma tot curatie in een bovenschoolse onderwijs- & opvangvoorziening. In deze ketenaanpak vormen doorlopende leer-en zorglijnen tussen VMBO en MBO een belangrijke schakel voor leerlingen die vervolgens in de overstap naar het ROC tussen de wal en het schip dreigen te raken. Het voorstel 'Aanval op de uitval' van het platform VMBO-MBO sluit daar nauw op aan. Al deze inspanningen passen in de ambitie die het college van B&W heeft verwoord in het Collegeakkoord 2002-2006 om het Nijmeegs schooluitval percentage in Nijmegen met 1,2 % te verlagen naar 3,8 % in 2006. Binnen dit kader is het college bereid het voorstel 'Aanval op de uitval' van het platform VMBO-MBO voor één jaar(2004) te faciliteren met nadruk op: het doorvoeren van maatwerk in het beroepsonderwijs afgestemd op de loopbaan van leerlingen; het benutten van het leerpotentieel op de werkplek (leerwerkbanen) waarbij onderwijs en bedrijfsleven nauw samenwerken; verticale samenwerking en communicatie in alle sectoren van het beroepsonderwijs om leerlingen een adequate doorlopende leerlijn aan te kunnen bieden; het tijdig opvangen en verwijzen van voortijdig schoolverlaters. Na evaluatie van de geleverde prestaties in 2004 wordt besloten over een mogelijke tweede tranche van maximaal € 150.000 voor het jaar 2005.
2
Inleiding
De RMC wet streeft naar een sluitende registratie van voortijdig schoolverlaters en voorziet in een sluitend netwerk van voorzieningen om hen optimaal te begeleiden richting onderwijs en werk. In de RMC rapportage regio Nijmegen van 2001 zien we een uitvalpercentage van 5,1 % van de Nijmeegse leerlingen en in 2002 een percentage van 5 %. De ambitie van het college van B&W is om in deze collegeperiode de schooluitval met 1,2% terug te dringen. Deze ambitie is opgenomen in het Collegeakkoord 2002-2006.
236rvs.doc
Collegevoorstel
Vervolgvel
2
Huidig preventief beleid in Nijmegen is gericht op het voorkomen van voortijdige schooluitval en het terugleiden van (partieel)leerplichtige VSV-ers naar school. De scholen zijn primair verantwoordelijk voor het binnenboord houden van hun risicoleerlingen; de leerplichtfunctie en het RMC Trajectbureau voor het terugleiden van VSV-ers naar school. Huidig curatief beleid is gericht op het bemiddelen van voortijdig schoolverlaters (18+) naar werk en zorgen dat er alsnog een startkwalificatie (diploma op mbo-niveau 2, havo/vwo) kan worden behaald. Het RMC Trajectbureau werkt hiertoe samen met het CWI en andere relevante organisaties om maatschappelijke uitval van jongeren te voorkomen. ( Zie bijlage 3) Wenselijke actie in de sluitende aanpak is de verbetering van de samenwerking in de verticale keten VMBO-MBO-HBO en de afstemming van het beroepsonderwijs met betrokken organisaties ter voorkoming van jeugdwerkloosheid en maatschappelijke uitval van jongeren. Het Platform VMBO-MBO heeft daartoe een plan van aanpak ontwikkeld onder de titel ‘Aanval op de uitval’ met een update van het activiteitenprogramma Leersaam voor 2003 en 2004. (bijlage 1 en 2) Tevens wordt er in december 2003 door de Nijmeegse VO-besturen en het ROC-bestuur een beginselverklaring ondertekend waarin op een aantal thema's waaronder de zorg voor risicoleerlingen, tot verregaande samenwerking wordt besloten tussen VMBO en MBO Nijmegen.
2.1.Beoogd resultaat Het absoluut streefcijfer voor schooluitval is 828 VSV-ers in 2006 op basis van de Nijmeegse inwoneraantallen in 2002. In 2002 telde Nijmegen 1.090 VSV-ers in de leeftijd van 12-23 jaar. 187 Volledig leerplichtigen, 182 partieel leerplichtigen en 721 bovenleerplichtige VSV-ers. Een schooluitvalpercentage van 5% op de totale Nijmeegse populatie 12-23 jarigen. (RMC rapportage 2002) In 2006 streven we naar een schooluitvalpercentage van 3,8 %. Wij verwachten dat de aanjaagfunctie vmbo-mbo daar een substantiële bijdrage aan gaat leveren. In het jaar 2006 zijn de onderwijsorganisaties in Nijmegen in staat om de aansluiting tussen het VMBO en MBO zodanig te organiseren dat er in principe geen leerlingen meer tussen de wal en het schip hoeven te verdwijnen. Iedere leerling die voortijdig dreigt uit te vallen krijgt een aangepast leertraject ‘op maat’ aangeboden om de kans op het afronden van hun opleiding te vergroten. Iedere leerling die uiteindelijk toch voortijdig de school verlaat wordt geregistreerd bij het RMC en mogelijk herplaatst op school of begeleid naar een werk- of zorgtraject.
236rvs.doc
Collegevoorstel
Vervolgvel
3
Om die aansluiting tussen VMBO en MBO soepel te kunnen organiseren zullen de onderwijsorganisaties in deze projectperiode moeten investeren in de volgende speerpunten: De loopbaan van de leerling centraal Leerlingen grondiger bevragen op hun voorkeuren en hun mogelijkheden onderzoeken. Realistische oriëntie op toekomstige beroepsmogelijk- heden bewerkstelligen i.s.m. de brancheorganisaties. Nauwe samenwerking tussen onderwijs en lokaal/regionaal bedrijfsleven Het MKB plan om in deze regio zo’n 1.000 leerbanen erbij te werven moet i.s.m. het onderwijsveld worden opgepakt. De ontwikkeling van het Integraal Praktijkcentrum regio Nijmegen als pilot ook benutten voor de andere beroepssectoren. Sluitende aanpak in de zorg voor risicoleerlingen Daartoe zullen zorgteams ingericht moeten worden binnen het MBO en wel op de uitvoeringslocaties dichtbij de onderwijsteams.Met specifieke aandacht voor overdracht van de in het VO geïndiceerde zorg- en risicoleerlingen. Doorlopende leerlijn in het beroepsonderwijs De samenwerking tussen VMBO-MBO-HBO zal op operationeel niveau wel gefaciliteerd moeten worden door de schoolbesturen. Docenten zullen voldoende toegerust moeten worden om te kunnen investeren in de onderlinge afstemming van de onderwijsprogramma’s en pedagogische aanpak in VMBO & MBO en de doorstroom naar het HBO.
3
Motivering en argumenten
Bij beslispunt 1. AANJAAGFUNCTIE VMBO-MBO De schooluitval in het beroepsonderwijs is te hoog en de tijd is rijp om daar nu met de Nijmeegse onderwijsinstellingen in gezamenlijkheid iets aan te doen.Faciliteren van dit samenwerkingsproces door middel van een tijdelijke aanjaagfunctie heeft zin. Argumenten Voortijdig schoolverlaters hebben minder kans op een baan.Met de huidige recessie is dat extra zorgelijk. Wij willen zoveel mogelijk maatschappelijke uitval van jongeren voorkomen. In het collegeakkoord 2002-2006 heeft het college daarom het initiatief genomen tot het faciliteren van het VMBO en het ROC om de aansluitingsproblematiek voor risicoleerlingen in beroepsonderwijs aan te pakken. Op dit moment is er voldoende bestuurlijk draagvlak bij het VO en het ROC om een goede verbeterslag te maken teneinde de schooluitval tegen te gaan. Het platform VMBO-MBO heeft daartoe het plan ‘Aanval op de uitval’ ontwikkeld.
236rvs.doc
Collegevoorstel
Vervolgvel
4
Het faciliteren van dit proces met bedoelde aanjaagfunctie maakt de bovenschoolse sturing op het beoogde resultaat mogelijk en bevordert de samenhang in de verbeteracties die door de verschillende scholen worden ondernomen. Bij beslispunt 2. ACTIVITEITENPROGRAMMA ‘AANVAL OP DE UITVAL’ Het centraal stellen van de loopbaan van de leerling levert meer vraaggestuurd onderwijs op met minder schooluitval vanwege veel voorkomende redenen als desinteresse in de opleiding, een verkeerd beeld van het beroep of een verkeerd gekozen instroomniveau. Het activiteiten programma ‘Aanval op de uitval’ van het regionaal Platform VMBO-MBO is een up-date van Leersaam 2001-2003 en beantwoordt aan dit doel. Faciliteren van de uitvoering van dit programma heeft zin. Argumenten Doelstelling van het Platform VMBO-MBO is een zo optimaal mogelijke samenwerking te realiseren van het VMBO op de relevante opleidingen van het MBO. De keuze voor een opleiding in het VMBO is een keuze voor een ononderbroken leerweg, die - via het MBO- leidt tot goede perspectieven op de arbeidsmarkt dan wel doorstroming naar het HBO. Door de loopbaan van de leerlingen centraal te stellen en als uitgangspunt van handelen en organiseren te nemen heeft het Platform een invalshoek gekozen die het mogelijk maakt om de doorlopende ontwikkeling van leerlingen beter te ondersteunen. Concreet betekent het dat er specifiekere informatie wordt verzameld over en ten behoeve van de schoolloopbaan van de leerling en dat het aanbod meer op maat van de individuele leerling kan worden afgestemd. De update van het activiteitenprogramma LeerSaam wordt vanaf januari 2004 in het verlengde van deze doelstelling uitgevoerd. Bij beslispunt 3. POSITIONERING AANJAAGFUNCTIE De aanjaagfunctie positioneren bij de dienst Onderwijs en Innovatie van het ROC Nijmegen is het meest effectief vanwege de sturingsmogelijkheden op beoogd resultaat. Argumenten De aanjaagfunctie wordt gerealiseerd door de tijdelijke aanstelling van een full-time medewerker bij de dienst Onderwijs en Innovatie die over de vereiste competenties beschikt om de bedoelde ontwikkeling centraal aan te sturen. De dienst Onderwijs en Innovatie functioneert als centrale dienst rechtstreeks onder het College van Bestuur ROC Nijmegen. Het ROC Nijmegen bestaat uit verschillende sectoren inclusief volwasseneneducatie met ieder een eigen aanbod van (beroeps)opleidingen. Het ROC verzorgt in totaal ruim 150 opleidingen in de vestigingen Nijmegen en Boxmeer, Wijchen en Groesbeek.
236rvs.doc
Collegevoorstel
Vervolgvel
5
Het VMBO in Nijmegen wordt verzorgd door verschillende (clusters aan) schoolbesturen in het voortgezet onderwijs en kent geen centrale dienst. Wel werken deze VO schoolbesturen samen met het ROC Nijmegen in het regionaal Platform VMBO-MBO. De aanjaagfunctionaris legt dan ook verantwoording af aan de Algemene Vergadering van dit regionaal Platform VMBO-MBO. Bij beslispunt 4. FINANCIELE DEKKING Er zijn middelen in de gemeentebegroting gereserveerd voor een 4 jarige aanjaagfunctie VMBO-MBO a € 75.000 per jaar in de periode 2003-2006. Een combinatie van gericht sturen op beoogde resultaten in het Nijmeegs beroepsonderwijs middels een aanjaagfunctie en het tegelijkertijd faciliteren van de uitvoering van een gericht activiteitenprogramma lijkt het meest effectief. Vandaar dat een andere verdeling van het beschikbare budget wordt voorgesteld binnen de huidige collegeperiode. Argumenten De aanjaagfunctie VMBO-MBO kan in 2004 effectief op strategisch niveau worden ingevuld dankzij de bestuurlijke samenwerkingsafspraken die in de loop van 2003 tot stand zijn gekomen tussen het VMBO en ROC Nijmegen. Een twee jaar durende stimuleringsfunctie op dat niveau lijkt voldoende, omdat de aanjaagfunctionaris middelen tot zijn beschikking heeft om de betrokken onderwijsinstellingen tot daden te prikkelen. Daartoe heeft het regionaal Platform VMBO-MBO het activiteitenplan ‘Aanval op de Uitval’ (inclusief LeerSaam)ontwikkeld en geraamd op €52.250 per jaar. Daarnaast kan de aanjaagfunctionaris over een vrij te besteden activiteitenbudget a € 22.750 per jaar beschikken ten behoeve van beoogd resultaat. Totaal: € 75.000 per jaar. Wij stellen u voor om de dekking van de kosten voor de aanjaagfunctie (inclusief het activiteitenbudget) te onttrekken aan de daartoe gereserveerde middelen vanuit het collegeakkoord. 4
Extern draagvlak
Dit voorstel is tot stand gekomen met instemming van het regionaal Platform VMBO-MBO en de dienst Onderwijs & Innovatie van het ROC Nijmegen. 5
Aanpak / uitvoering
Na besluitvorming in de raad van 17 december 2003 wordt het genomen besluit direct in uitvoering gebracht onder verantwoordelijkheid van het Regionaal Platform VMBO-MBO. 5.1 Planning
De inrichting van de aanjaagfunctie VMBO-MBO kan na besluitvorming in de raad in opdracht van de gemeente aan het regionaal Platform VMBO-MBO (opdrachtnemer) van start gaan.
236rvs.doc
Collegevoorstel
Vervolgvel
6
Het werven van de juiste persoon op de juiste plek zal wel een paar maanden in beslag nemen waardoor de daadwerkelijke start verwacht kan worden vanaf 1 maart 2004. De uitvoering van het activiteitenprogramma ‘Aanval op de uitval’ start ook in januari 2004 onder verantwoordelijkheid van het regionaal Platform VMBO-MBO. Verschillende deelprojecten van het programma LeerSaam sluiten overigens aan op het uitvoeringsprogramma LeerSaam 2001-2003 en kunnen na besluitvorming dan ook doorlopen in 2004 en 2005. 5.2 Communicatie
Standaard. 5.3 Producten
Zie: 2.1. ‘Beoogd resultaat’ 5.4 Evaluatie en verantwoording
Jaarlijks wordt er door het Regionaal Platform VMBO-MBO inhoudelijk en financieel verantwoording afgelegd aan de opdrachtgever(gemeente) over de behaalde resultaten in relatie tot de bestede middelen. Begin 2006 wordt in een eindrapportage aan de gemeente verslag gedaan met een beoordeling van het behaalde resultaat. Ook geven de onderwijsinstellingen aan hoe zij daarna zelf de verantwoordelijkheid nemen voor het organiseren van de gewenste sluitende aanpak VMBO-MBO voor risicoleerlingen. 6
Kosten, baten en dekking
Kosten voor de aanjaagfunctie VMBO-MBO zijn € 75.000 per jaar; totaal € 150.000 in de periode 2004-2006. Kosten voor het totale activiteitenbudget zijn € 52.250 + € 22.750 per jaar; totaal € 150.000 in de periode 2004-2006. TOTALE KOSTEN: € 300.000 Dekking is gevonden in de gereserveerde middelen a € 300.000 voor de aanjaagfunctie VMBO- MBO zoals bedoeld in het collegeakkoord 2002-2006. In bijgevoegde begrotingswijziging worden ramingen op het juiste niveau gebracht. BIJLAGEN (niet digitaal beschikbaar) 1. Projectplan Aanval op de uitval; Platform VMBO-MBO 2. Leersaam plan 2003-2004; Platform VMBO-MBO 3. Evaluatieverslag 2002-2003 RMC Trajectbureau 4. Rapportage Leersaam 2001-2003; Platform VMBO-MBO.
236rvs.doc
Ontwerp Raadsbesluit
De Raad van de Gemeente Nijmegen,
Bijeen op 17 december 2003; Gelezen het voorstel van
het college van B&W d.d. 18 november 2003; Gelet op
; Besluit
1. Om ter vermindering van schooluitval in 2004 €75.000 beschikbaar te stellen voor een tijdelijke aanjaagfunctie op strategisch/tactisch niveau die erop gericht is om in één jaar het VMBO en ROC Nijmegen in staat te stellen een sluitende aanpak voor risicoleerlingen te realiseren in de overgangsfase van VMBO naar MBO, waarna evaluatie volgt van de geleverde prestaties 2. Daartoe op operationeel niveau een activiteitenbudget van €75.000,00 beschikbaar te stellen om de uitvoering van het programma ‘Aanval op de uitval’ van het regionaal platform VMBO-MBO te faciliteren in het jaar2004, waarna evaluatie volgt van de geleverde prestaties 3. Bedoelde aanjaagfunctie te positioneren binnen de dienst Onderwijs en Innovatie van het ROC Nijmegen. 4. Akkoord te gaan met de financiële dekking van dit voorstel uit de gereserveerde middelen voor de aanjaagfunctie vmbo-mbo zoals bedoeld in het collegeakkoord 2002-2006.En akkoord te gaan met de bijgevoegde subsidiebeschikking. 5. Akkoord te gaan met bijgaande begrotingswijziging waarmee ramingen op het juiste niveau worden gebracht.
De voorzitter
De raadsgriffier
236rbs.doc