Faculteitsblad Elektrotechniek. IEEEsbe. Climatebiking. ExcursieMars. Introduction2008. September

Faculteitsblad Elektrotechniek

IEEEsbe Climatebiking ExcursieMars Introduction2008

September 2008

3

@ekm[d[h]_[_iZ[ahWY^jlWdJ[dd[J

Ij[b"_d[[dle[jXWbijWZ_edmehZj^[jb_Y^jWWd][ZWWd$:Wdce[j[dZ[j[b[l_i_[i _dZ[p[b\Z[m_`a^[jdWjkkhb_`am[bXb_`l[dZe[d$:Wj_iZ[jWWalWdJ[dd[J0 [b[ajh_Y_j[_jleeh_[Z[h[[d$7bj_`Z[del[hWb$M[peh][dleehYedj_dkŠj[_j"peZWj D[Z[hbWdZlebefaWdXb_`l[dZhWW_[d$Aehjec"m[ijWWdWWdZ[XWi_ilWdfhWaj_iY^ Wbb[i$;dZWWhakdd[dm[m[bmWj[d[h]_[X_`][Xhk_a[d$@ekm[d[h]_[$M[p_`d efpe[adWWhj[Y^d_iY^[jeff[hiƒdWdZ[h[jWb[dj[d$>[X`_`Z[`k_ij[bWZ_d]5 A_`aleehZ[lWYWjkh[iefmmm$m[ha[dX_`J[dd[J$db$

Aecm[ha[dleehZƒ[b[ajh_Y_j[_jijhWdifehj[khlWdD[Z[hbWdZ$

I Colofon J aa rg a n g 1 n u mm e r 3 Augu s tu s 2 008 De Connecthor is een uitgave van de elektrotechnische studievereniging Thor en de Faculteit Elektrotechniek aan de Technische Universiteit Eindhoven. De Connecthor verschijnt 5 keer per jaar in een oplage van 1300 stuks en is gratis voor alle leden van Thor en medewerkers van de faculteit Elektrotechniek.

I H o o fd r e d a c te u r Femke Verheggen

Michelle Breemans

I Ein d r e d a c te u r Joris van Beurden

I Re d a ctie

Geesje Bargboer Martijn van Beurden Johan van Uden Pauline van Gelder

I Redactioneel

Twan Kamp Anton de Koning Willem Burger

I On tw e r p L a y- o u t

V

Pieter Weterings

oor je ligt weer de nieuwe Connecthor, jaargang 1, uitgave 3!

I Fo to O msl a g

Barend van Liempd: Doorslag Marx generator in Corona

I Dru k

Zo kijken we deze keer terug op de introductieweek en alle activiteiten die voor onze nieuwe studenten en buitenlandse masterstudenten plaatsvonden. We nemen een kijkje achter de schermen bij Mars en natuurlijk nemen de verschillende verenigingen en het nieuwe Thor bestuur de kans waar om zich voor te stellen. En wil je weten wat climate biking is, wat Marianne Vos én onze faculteit daarmee te maken hebben, ook dat lees je in deze uitgave.

Jafra drukwerkservice

I Re d a ctie a d r e s

Connecthor Technische Universiteit Eindhoven Potentiaal 1.15 Den Dolech 2 Postbus 513 5600 MB Eindhoven

I Co n t a c t : Telefoon: Telefax: E-mail:

Verder hebben we verschillende medewerkers die flink in de prijzen zijn gevallen en nieuwe medewerkers die zich even willen voorstellen. En deze keer is er weer een vlaai uitgereikt aan iemand die een bijzondere prestatie heeft geleverd… Weet jij nog iemand die in aanmerking komt voor de volgende vlaai, we horen het graag.

(040) 247 2422 of (040) 247 3223 (040) 244 83 75 [email protected]

I Vo l g e n d e e d i t i e : Deadline kopij:

17 oktober 2008

I We b :

http://www.thor.edu

http://www.ele.tue.nl

I Ad v e r t e e r d e r s : Binnenkant kaft: Pagina 8: Pagina 16: Pagina 24:

TenneT Publieksdag VanDerLande Atos Origin

Pagina 32 Pagina 44 Binnenkant kaft: Buitenkant kaft:

Een uitgave die weer de aandacht verdient van iedereen die zich verbonden voelt met de faculteit Elektrotechniek.

ASML TMC Shell Océ

© Connecthor 2008 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie houdt zich het recht voor om artikelen in te korten dan wel te wijzigen. Een in een artikel verwoorde mening is niet noodzakelijk de mening van de e.t.s.v. Thor of de faculteit Elektrotechniek aan de Technische Universiteit Eindhoven.

Helaas nemen we na deze connecthor ook afscheid van twee redactieleden, Prof. Jan Blom en Geesje Bargboer. Namens de redactie willen we jullie langs deze weg nogmaals danken voor jullie inbreng de afgelopen jaren in zowel de Face als de Connecthor. Het afscheid van deze twee redactieleden zorgt natuurlijk voor nieuwe ruimte in de redactie, dus gaan we de komende periode hard op zoek naar nieuwe redactieleden. Wij vinden het namelijk belangrijk om jullie, studenten en medewerkers, te blijven betrekken bij de invulling van de Connecthor. Mocht je geen redactielid willen worden, maar wel een leuk stuk willen aanleveren, een leuke activiteit of iets anders bijzonders onder de aandacht willen brengen, neem dan contact op met de redactie via [email protected]. Dan rest ons verder niets dan je veel leesplezier toe te wensen met de nieuwe Connecthor! De redactie...

september 2008  | 01

IInhoudsopgave

40

[01] r e d a c ti o n e e l [04] va n d e be s tu u r s ta f e l [05] va n d e p r e s i d e nt [06] n i e u ws [09] I n tr o d u c i n g. . . [10] Cli ma te B i k i n g : N i e u w e ra g e ? [12] H e t K a n d i d a a ts b e s t u u r [14] Cu r v e ba ll [15] E xc u r s i e M a r s [17] Vr a a g & A n two o rd [18] A c a d e mi c A wa r d s [20] S u mme r c o u r s e [21] Ee n K o n i n g s i n t ro [25] Te r u g n a a r A k a de m e i a

IEEE SBE

Some information about the IEEE student Branch in Eindhoven.

[ 28] E n gi n e e r i n g U n k no w ns [30] S ma ll A n te n n a s ( CWT / e ) [33] Fa c u lt e i t s bu r e a u U i t s ta p j e [34] e . t. s . v . Tho r [35] W a ld u r & D e E l e kt ro w i nk e l [36] ESRAC S tu d i e r e is [38] He t W a lh a lla [39] S tu d e n te n bu r e au E l e kt ro t e ch ni e k [40] IEEE S tu d e n t br a nch E i ndh o v e n [42] Va n d e r la n d e I n d u s t ri e s [45] B e z o e k NWO a a n I m p u l s [46] B i o me d i c a l I n s t ru m e nta t i o n e ng i ne e ri ng [48] DE H o bby va n A n t o n [50] S t u d yto u r C o n ta ct [51] A fs c h e i d J a n B l o m [52] H e t mys t e r i e d a t P o t e nt i a a l H e e t

Excursie Mars

Thor is op excursie geweest naar de grootste Marsfabriek ter wereld lees erover op pagina 15.

15

Facu

lteit

02 |  connecthor 

sbla

d Ele

ktro tech

niek

Inhoudsopgave I

12 Intro

De intro: Het ligt nog vers in het geheugen, maar hoe was het nou eigenlijk?

Kandiaatsbestuur

Iemand zal Thor ook volgend jaar in goede banen moeten leiden. Wie zijn dezze helden die ons een jaar verder helpen?

10 21

Climate Biking

Een middelbare school maakt kennis met de rol van elektrotechniek in de oplossing van het energieprobleem.

september 2008  | 03

IFaculteit

Van de Bestuurstafel By: Ton Backx

A

fter our return from -hopefully for most of us- nice and definitely well deserved holidays we have just started our new academic year when you read this column. During the past year we have initiated amongst many other things the “Horizon Discussions” on bottlenecks in our bachelor curriculum. These discussions have initiated a long desired open communication amongst our staff and faculty management. The initial discussions focused on our experiences with the current curriculum and the expectations we have with regard to building up of knowledge and expertise by our students during their studies. Some very interesting side effects resulted from these discussions. The one I consider to be very important is that a significant part of our faculty staff has taken this opportunity to indeed exchange experiences and thoughts with other staff members throughout the faculty. Since a long time these discussions did hardly happen. People did not take enough time to listen to each other and to learn from experiences of other groups. I am very happy that this process of taking some more of our valuable time to listen to each other and to learn what others in our faculty are doing is given higher priority. I sincerely hope that the

04 |  connecthor 

initial trigger for these discussions will show strong enough for further extending this internal communication.

“A s i g n ific a nt pa r t o f our f a c u l t y st a ff ha s take n t his o ppo r t u nit y to exchange ex pe r ie nc e. . . With the fresh start of the new academic year we as management of the faculty also set priorities with regard to focal points for the curriculum related issues. A main point of attention will be internal communication. We want to re-establish the communication links at all levels between faculty board, management platform, staff and students. We will make sure that all control loops which are relevant for guaranteeing high quality throughout the curriculum are working properly and in accordance with the structures set up and described in the study guide. Good communication at all levels should help to make things run smoothly. Furthermore we want to respect the established mechanisms in the reporting, advising and decision making processes to assure clearness in each of these processes.

An important issue for the next months is the new housing of the faculty. The planning of project 2 of Campus 2020, in which the faculties of Electrical Engineering and Applied Physics will be offered new housing, is going as planned. In June the consult agency AT Osbourne has been contracted to help formulating the program of demands (Programma van Eisen) for both faculties. We hope to have this completed before the end of this year. Therefore I would like to make a strong appeal to the staff and students of the faculty to share their ideas on the Sharepoint platform via https://sharepoint.ele.tue.nl/E_utopia/. We look forward to another good academic year with good performance results and an open communication. Ton Backx Dean

vereniging I

Van de President Door: Joost Greunsven

‘C

hange’  Verandering, alles wordt anders… Vooral voor alle nieuwe eerstejaars die hier starten wordt alles anders. Na een drukke introductieweek en (hopelijk) weer zeer geslaagde THEW begint voor jullie een nieuwe periode in jullie leven. Het is tijd voor jullie om het studentenleven te ontdekken en jullie eigen plekje in Eindhoven te vinden. Ik hoop in ieder geval voor ieder van jullie dat de intro hierbij geholpen heeft en dat jullie daar een ontzettend gave week hebben gehad. Een goed begin is tenslotte het halve werk! Voor mij als President wordt ook weer alles anders. Na een jaar vol met geweldige activiteiten en onvergetelijke ervaringen is het bijna zover: onze bestuurswisseling. Na een jaar aan het roer te hebben gestaan van onze mooie vereniging wordt het tijd om het stokje door te geven aan mijn opvolger om vol enthousiasme onze vereniging weer een stukje verder te brengen. Ik ga weer terug naar de collegebanken, die ik een jaar lang zo zorgvuldig heb vermeden. In plaats van ’s avonds naar vergaderingen of feestjes te gaan zal ik af en toe de studieboeken open moeten slaan om bij te blijven en in de tentamenweken zal er weer flink gestudeerd moeten worden.

Toch is het studeren niet datgene waar ik zo tegenop zie. Het is datgene wat zich dagelijks bij Thor afspeelt dat ik vooral zal gaan missen. Het te woord staan en helpen van mensen aan de balie. Het aanhoren van de meest absurde verhalen van onze leden en de contacten met mensen van andere (studie)verenigingen en de gezelligheid en de geestdrift van mensen om dingen te organiseren. Gelukkig weet ik dat er tussen het studeren door nog meer dan voldoende tijd over blijft om dingen bij en voor Thor te doen en om alle gezelligheid mee te pikken. Ook bij Thor worden de dingen anders komend jaar. Na een lange zoektocht is er uiteindelijk een vierkoppig kandidaatsbestuur samengesteld. Hierin nemen drie nieuwe mensen deel, maar ook één Oude Bok. Ik ben blij dat zij de nobele taak op zich hebben genomen om volgend jaar (weer) het gezicht van Thor te zijn. Ze zullen de dingen echter anders kunnen en moeten doen dan wij, simpelweg omdat ze met minder mensen zijn dan wij. Ik ben benieuwd hoe deze verandering uitpakt, maar zoals Barrack Obama zo mooi zegt: ‘We can believe in change’.

Gelukkig zijn er daarnaast verschillende mensen die aangegeven hebben het Bestuur dit jaar extra te willen ondersteunen, door het vervullen van enkele taken die normaliter in het Bestuur zitten. Zo zal er dit jaar weer een Walhallacommissie zijn in plaats van een Commissaris Walhalla en zal er een aparte commissie komen die de contacten met bedrijven onderhoudt en sponsoring regelt. Ook zullen er enkele studenten helpen bij het draaien van de diensten in de Thorkamer. Met zijn allen zullen we ervoor zorgen dat de ‘changes’ die bij Thor plaats zullen vinden komend jaar goed uit zullen pakken. Al deze veranderingen komen wel goed ‘if we believe in change’. Als je gelooft in de overstap van het VWO naar de Universiteit en er voor gaat krijg je hier een geweldige tijd. Als je besluit om actief te worden in het studentenleven zul je ervaringen krijgen die je nooit meer vergeet en als wij samen geloven in de veranderingen bij Thor wordt het wederom een jaar bij Thor om nooit meer te vergeten! Veel Gedonder!

september 2008  | 05

Inieuws VENI grant for Dr. Micrea Lazar

By: Paul van den Bosch

Dr. Mircea Lazar obtained in August 2008 a VENI grant of 208 k€ from NWO. This was quite an achievement as only 2 VENI grants have been assigned to the TU/e and only 8 for all 3 technical universities in the Netherlands. Within the department of Electrical Engineering it is the first VENI grant. With this grant Mircea has the freedom to do his own research in the coming 3 years. Mircea’s Veni proposal deals with the renewal and extension of the basic theory of stability in control theory. The focus is on developing real-time viable controllers with a stability guarantee. More than one hundred years ago the theoretical foundations of stability theory were set by the Russian scientist A.M. Lyapunov. His ideas turned out to be the most reliable, although sometimes conservative, theoretical approach for guaranteeing stability of linear and nonlinear systems. The classical method is based on a fixed (“rigid”) Lyapunov function that must satisfy certain mathematical properties at all time instants. Mircea envisioned that with the advance of modern powerful computers, Lyapunov theory can be extended to accommodate so-called flexible Lyapunov functions. At each time instant a new, trajectory-dependent function can be calculated, to better suit the natural behaviour of the system, while strong statements about the stability and convergence over a longer time horizon can still be made. Consequently, much more complex and real-time demanding systems can be dealt with, with much less conservatism. Considerable breakthroughs in realtime control of mechatronic systems with highly nonlinear dynamics (e.g., electro-magnetic actuators, power converters) are anticipated. Furthermore, considerable improvements can be predicted also in decentralized real-time control and estimation for complex network systems, such as electricity and intelligent traffic networks.

Elektrotechniek: SUPER-COOL-VET-GAAF-LEUK-MEGA!!!!!!!!!!!!!!!

Hoi, ik vond het SUPERGAAFVETCOOL!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Toen we binnenkwamen, werden we heel gastvrij ontvangen, we kregen wat drinken en daarna gingen we naar de Collegezaal waar we van alles uitgelegd kregen over Elektrotechniek. Je kon zien hoeveel stroom er uit een gewoon stopcontact kwam; 230 volt! Ook was er een meter die liet zien hoeveel ampère dat was, waarom weet ik niet. Daarna mochten we een apparaatje maken waarmee je kunt zien welke dingen stroom geleiden, dat zijn veel dingen, ik heb het thuis uitgeprobeerd en hij doet het op metaal en alles waar water op zit, ook op je vingers en in je mond! Toen gingen we naar een hoogspanningsding, waar ze hele hoge spanning opwekten, wel 1,2 miljoen volt ofzo! Daar hebben we een bliksem gezien, met een keiharde knal, zo hard dat je je oren dicht moest houden, dan was het nog hard! Daarna gingen we eten, maar dat vond ik niet zo lekker. Ik weet nog niet wat ik later wil worden, misschien kom ik er wel heen! IK VOND HET SUPER-COOL-VET-GAAF-LEUK-MEGA!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Groetjes Anne Littooij, groep 8 van basischool ‘t Bastion in Klundert

IEEE Laser & Electro-Optics Society Award for Bas Huiszoon

By: Huug de Waardt

A long-standing tradition has continued this year. Once again, one of the student members of the ECO group was elected for the prestigious yearly IEEE LEOS Graduate Student Fellowships. From the three main geographical regions the Americas, Europe/Mid East/Africa and Asia/Pacific a total of twelve exceeding contributions were selected. Among them is our Bas Huiszoon, based on his excellent research described in his thesis “Optically transparent multiple access networks employing incoherent spectral codes” Bas pioneered green field research in the area of optical code division multiplexing using incoherent spectral codes applied on access networks. His thesis work covers a broad range of disciplines: from network architecture studies up to the hardware design of integrated optical spectral coders and decoders. Our faculty is proud of her students excelling in this highly competitive arena. Bas will be recognized for his achievements during the Award Banquet at the 21st IEEE-LEOS Annual Meeting in Newport Beach, CA, 9-13 November 2008.

06 |  connecthor 

Einde vijfjarige opleidingen

Per 1 september 2009 zullen de oude vijfjarige opleidingen ophouden te bestaan (zie ook het studentenstatuut). Zittende studenten hebben tot 31 augustus 2009 de tijd om de opleiding af te ronden. Degenen die voor deze datum de opleiding nog niet succesvol hebben afgerond, dienen over te stappen naar de corresponderende masteropleiding. Voor de studenten die niet verwachten de opleiding op tijd te kunnen afronden, kan in overleg met de studieadviseur een studieplanning opgesteld worden en kunnen de overstapmogelijkheden besproken worden.

Nieuws I ESA Prize for Daniele Cavallo

Daniele Cavallo, has been awarded with “The Best Innovative Paper Prize” during the 30th ESA Workshop on Antennas for Earth Observation, Science, Telecommunication and Navigation Space Missions, 27-30 May, Noordwijk, The Netherlands. He presented a paper titled “On the Potentials of Connected Slots and Dipoles in The presence of a Backing Reflector”. Coauthors of the paper are Andrea Neto, Giampiero Gerini and Giovanni Toso.

Daniele Cavallo was born on May 1st, 1983, in Benevento, Italy. He received the bachelor’s degree (summa cum laude) and the master’s degree (summa cum laude) in telecommunication engineering from the University of Sannio, Benevento, Italy, in 2004 and 2007, respectively. Since January 2007, he is with the Antenna Group in the Netherlands Organization for Applied Scientific Research (TNO) Defense, Security and Safety, The Hague, The Netherlands. He is currently a Ph.D. student at the Telecommunication Technology and Electromagnetics group (TTE/EM) at the Eindhoven University of Technology, Eindhoven, The Netherlands. His research interests include antenna analysis and design, with emphasis on wide-band antennas and arrays.

De vlaai

De overheerlijke Connecthor-vlaai gaat deze keer naar Anja ValkRoulaux, die mede de Summer Course voor de buitenlandse studenten heeft georganiseerd. We willen haar graag hartelijk bedanken voor alle inzet om deze 3 weken tot een succes te maken. Lees meer over de Summer Course op pagina 20.

The “Vlaai”

In each edition of “Connecthor” the editors award one member of the Department with a traditional Dutch “Vlaai” (a kind of pie). For this issue, we chose to award the “Vlaai” to Anja Valk-Roulaux, who played a big part in organising the Summer Course. Read more about the Summer Course on page 20.

A promotion for Elena Lomonova E. Bechthum, R. Luijten, L. An, J. Wang, Y. He, S. Kardinaal, A.J.J.A. Oome, G. van der Wolk, Z. Wang, Y. Du, R.H. Boere, A.C.R.R. Matulessy, R. Dayal, O.R.M. Brunklaus, J.W.M. van Bree, P. , Feng, A.G. Boon, A. Stuivenvolt, H.W.M. van Moll, R.M.J. Philippens, F.J.C.M. Beckers

Recently, Elena Lomonova was promoted to UHD (Universitair Hoofddocent, or Associate Professor). Our congratulations go out to Dr. Lomonova and we wish her the best of luck in her new position.

New graduates

On the 26th of August, the Department of Electrical Engineering played host to a record number of graduates. We congratulate everyone with their degree.

P. Aelen, R.W.M. van de Vin, M.L. Poelstra, E. Vos, F.A. Assegei, M,H. Pangabean, K.P. Padhye, E.D. Herschleb, T.M.H. Le, J. Achterberg, M. Feng, M.E.C. Mutsaers, S. Soekhradj, G.R. de Bruijne, W. Zhou, T.R.I. Spuesens, T.M. Veenema, E.K. Steinmeier

september 2008  | 07

PUBLIEKSDAG

Daar krijg je energie van! zondag 5 oktober van 12 tot 17uur

www.tue.nl/publieksdag Where innovation starts

faculteit I

I n t ro d u c i n g . . . H

ello, with this short introduction I want to present myself.

I am Annelies Keijzers and I was born in Geldrop 4 April 1974. Since the 1st of June this year I am working at the TU/e as a projectadministrator (Department of Electrical Engineering). I landed in the administration sector through a roundabout way. I followed the education Facility Management at the University of Wageningen. Although I finished this education and also enjoyed the student lifestyle, the fieldwork didn’t please me so much. So eleven years ago I started as an administrative employee at an exhibition company. In these eleven years I took several administrative courses and followed the education Financial Management at the Fontys in Eindhoven. I gained my work experience with several companies. So now I’m working for the TU/e. Not a bad choice I think. I enjoy the work and the colleagues. In my free time I play hockey and tennis, enjoy going out and visiting friends & family. Going on vacation is also one of my hobbies, so you can see on the photo with my favorite candy M&Ms. This photo was taken in Las Vegas last year.

M

ay I introduce myself, my name is Lies Termeer and as of August 18th I work here at the Department of Electrical Engineering. I was educated as a kindergarten teacher and social worker but these skills have also been proven to be valuable in a university setting. The past 15 years I have worked as coordinator of the international exchange programme at Technology Management as well as Programme Coordinator with TiasNimbas Business School. (post-academic education of TU/e and Tilburg University) Within Electrical Engineering I will coordinate the information with regards to education. Hopefully I will be able to do it in such a way that no matter which resource you consult, you will find the same information. In my new job as information coordinator I hope to benefit from a constructive collaboration with the teaching staff as well as with the students. My office can be found on the first floor where I share the office with Annelies Meerbach of the student-administration. I look forward to meet and work with you. Kind regards, Lies Termeer

I also have a very cute boyfriend and we have been living together for the last nine years. We bought a new house in Nuenen at the beginning of this year and we had to rebuild a lot of it. It’s coming along nicely now. I hope to make a positive contribution to the TU/e.

M

. Imran Kazim was born in 1981 in Islamabad, the capital city of Pakistan.

Imran received his BS in Electronic Engineering from GIKI, Pakistan in 2002. In 2004 he proceeded to Denmark Technical University (DTU) for 2-year MS program in Telecommunications Engineering (Majors in Wireless Engineering). The Master’s thesis project entitled ‘Design of Continuous-Wave (CW) Photonic THz Antennas’, a collaborative project of COM and EMI, Ørsted Departments at DTU was an application of microwave engineering and antenna technology concepts towards the design, simulation and partly fabrication of a CW photonic THz emitter, which can be extended to an array design for THz imaging system and other useful applications. Imran has also gained experience from a Research and Development (R&D) job in Pakistan, primarily focusing on system-level integration and testing of a microwave system. Imran has been working as a Ph.D candidate since April 2008 in ECR Group (recently merged with the EM Group) in the Department of Electrical Engineering, TU/e. The Ph.D. assignment, a part of the SiGi-Spot project, is to propose, examine, and realize low-cost advanced antenna structures to obtain sufficient coverage in both lineof-sight and non-line-of-sight conditions for millimeter-wave applications. An important aspect is the integration of antenna with the front-end electronics to obtain an integrated RF system. Apart from academia, Imran is fond of travelling and trekking. Most of the treks have been carried out in Northern Pakistan, a paradise for trekkers and mountaineers from all over the world. The treks to Nanga Parbat (‘Naked Mountain’ – 8125 m) base camp (~ 4000 m) in Pakistan and lately ‘The Haute Route – Chamonix to Zermatt’ are the main highlights of his trekking activities. Last but not least, Imran is grateful to ‘Connecthor’ for providing an opportunity to introduce himself. M. I. Kazim

september 2008  | 09

ITechniek

Climate Biking: Nieuwe rage? Door: Henk van Noorloos

\\ M id del b a re s ch ol i e re n de nke n m e e ove r h et en erg iep rob leem.

O

nlangs heeft de Faculteit Elektrotechniek twee fietsen van het tweedejaars onderwijs project, OO2.1, uitgeleend aan het Willem van Oranje College te Wijk en Aalburg. Zij hebben de fietsen gebruikt om energie op te wekken voor het goede doel. Weken lang is er gefietst in de aula van het Willem van Oranje College te Wijk en Aalburg. Niet dat er veel vooruitgang in zit, de fietsen staan namelijk vast op een rollenbank. Aan alle kanten steken er draden uit en staan er ingewikkelde meters en lampjes. Het blijkt nog aardig ingewikkeld om precies te meten hoeveel energie iedere leerling bij elkaar fietst. Maar woensdag 25 juni, de dag

10 |  connecthor 

van de wedstrijd is alles eindelijk in orde en is op twee laptops precies het aantal Joules te zien dat met een minuut trappen wordt geproduceerd op de fietsen die uitgeleend zijn door de TU Eindhoven. Voornamelijk dankzij elektrodocent Dick Kraan kan nu met behulp van de elektriciteit via een accu en omvormer een laser worden aangedreven. Driftig schiet de geproduceerde laserstraal door de schemerige ruimte. Er fietsen steeds twee teams van vier fietsers tegen elkaar. De winnaar gaat door naar de volgende ronde. Voor sommigen lijkt het een verplicht nummer. Ze vinden dat ze voor paal zitten en zijn bang om uitgelachen te worden.

Zouden de eerste voetballers zich lang geleden ook zo gevoeld hebben toen mensen hen verwonderd tegen de voorloper van de voetbal zagen trappen? De meesten zijn echter aardig fanatiek. Als eindelijk alle teams gefietst hebben begint het kampioenschap pas echt. De sfeer wordt opgeluisterd door DMXlaser uit Gilze die de mooiste vormen en kleuren in de ruimte tovert. Na de tweede ronde gaan de winnaars naar de kwartfinale. Je voelt de spanning toenemen bij de overgebleven deelnemers terwijl ze bij iedere overwinning steeds fanatieker worden. Een team uit klas 1 springt er echt uit, de vier uit 1BB2,

Techniek I weten zelfs de halve finale te bereiken in het veld van Climate bikers die allemaal een klas hoger zitten.

In de aanloop hiernaartoe proberen Wim en Frits van Edukans, twee min of meer ervaren fietsers, de prestatie van de beste leerlingen tot nu toe te verbeteren. Ze doen hun uiterste best maar moeten even later met stotende adem toegeven dat ze het niet gelukt is. Dan volgt weer een prachtige laservertoning van Peter Broerse van DMXlaser. In de volle aula vertelt Bonita Beekhof hierna waarom zij vorig jaar als verslaggeefster namens het Willem is uitgezonden naar India. Geen weekje luieren maar in stinkende krottenwijken praten met straatkinderen. Leeftijdgenoten en kinderen die later met tranen in de ogen afscheid van je nemen. Een onvergetelijke belevenis die ze graag doorgeeft, want ieder kind heeft toch recht op onderwijs. ‘Volgend jaar kan één van jullie naar Malawi, denk er maar vast over na’, zijn de afsluitende woorden na het korte interview van docent Henk van Noorloos. Dan wordt er weer gefietst want er moet weer stroom worden opgewekt, op weg naar de finale.

2Gt1 en 2KB2 blijken even later de sterksten en gaan in de finale uitmaken wie de sterkste ploeg heeft van dit eerste NK Climate Biking. Inmiddels is wereldkampioene Marianne Vos stilletjes binnen gekomen en krijgt een hartelijk applaus. Even daarvoor heeft keramiste Desiree van der Wiel uit Woudrichem al een geheimzinnig voorwerp onder een oranje ‘Willemvlag’ op een sokkel geplaatst in een hoek van de aula. Als DMXlaser opnieuw iedereen met open monden verbaasd heeft met een fantastische show vertelt dhr. Van de Meeberg van Product Source uit Dussen nog even hoe we met zijn allen duurzame stroom kunnen opwekken met zijn ‘Powerball’, de kleine windmolen die past op ieder huis.

“De f i e t s dre igt te bez w ij ke n o nde r he t gewe l d a l s nog éé n ke e r a l l e s u it de k as t wo rdt ge ha a l d. . .” Opnieuw vallen monden open op en flitsen fototoestellen als Marianne, samen met Desiree, het borstbeeld van zichzelf onthult. Het zal tijdens de Olympische Spelen bij opbod worden verkocht via de site www. Mariannevos.com

poging de andere twee voor te blijven. De 2897 Joules van Marco Blankenstein uit Rijswijk blijken genoeg om de 2875 (J) van Arnie Gortzak, en de 2864 (J) van Davey van Deursen voor te blijven.

Met de armen om elkaars schouders horen de kameraden de uitslag aan en worden ze even later gekust door Marianne. Dan volgt buiten het slotstuk van de avond: de sterke buitenlaser die heel de avond al de namen en logo’s van sponsorende bedrijven op de schoolgevel heeft geprojecteerd moet nu aanwijzen wie een rondvlucht boven Nederland heeft gewonnen.

Dertig seconden krijgen de overgebleven drie bikers nu om in een lange sprint uit te maken wie de kampioen zal worden. De fiets dreigt zelfs te bezwijken onder het geweld op de pedalen als nog één keer alles uit de kast wordt gehaald in de ultieme

Achter de ramen van de school zitten bijna 4000 biljetten geplakt die eerder door de leerlingen zijn verkocht. Nu wordt ook duidelijk waarom er al wekenlang een fiets op twaalf meter hoogte op de dakrand van de school staat opgesteld. Van Noorloos fietst hier op grote hoogte de laatste meters van het festijn, als hij zijn benen stil houdt en op de oranje toeter blaast blijft de laser stil staan op het lot van mevrouw Brunschot. Dochter Betty heeft het lot aan haar verkocht en mag ook mee de lucht in. Om het onderdeel Climate Biking in de toekomst op te nemen bij de Olympische Spelen is het NOC zelfs aangeschreven. Wellicht dè kans voor Marianne Vos om deel te nemen op vier disciplines. De wereldprimeur van Climate Biking is met dit bescheiden NK een oproep om navolging aan de wereld en voor meer gebruik van duurzame energie.

september 2008  | 11

IVereniging

Het Kandidaatsbestuur \\ He t K a n d i da at s be stuur va n Thor vo o r 2 008-2009 s telt zic h voor

S

ommige van jullie kennen mij al en sommige nog niet. Ik ben Roeland Klaassen en ik hoop volgend jaar President te zijn van Thor.

Binnen Thor ben ik actief geweest in de OHD en ACCI en bij het SB/e heb ik in de 1JR en 2JR gezeten. Een logische volgende stap is dan het bestuur van Thor en ik verheug me er dan ook erg op om dit komend jaar te gaan doen.

Ik ben geboren en opgegroeid in Utrecht en heb daar de eerste 20 jaar van mijn leven gewoond. Op het moment dat ik dit schrijf, moet ik nog 12 dagen wachten totdat ik de sleutel van mijn mooie nieuwe kamer in Eindhoven krijg. Op de basisschool was al duidelijk dat ik een aanleg had voor technische vakken en het verbaasde mijn vrienden en familie dan ook niet dat ik uiteindelijk koos voor Elektrotechniek. Nadat ik ben wezen kijken in zowel Delft, Enschede en Eindhoven heb ik toch gekozen voor de gezellige sfeer die hier heerst. Ik heb vele hobby’s waarvan de meeste zijn gaan lijden onder mijn studentenleven. Ik ben op 6 jarige leeftijd begonnen met voetbal en heb dit 9 jaar gedaan voordat ik ben overgestapt naar een echte sport, namelijk tafeltennis. Ik doe dit inmiddels al 5 jaar en ben van plan om nog veel langer hiermee door te gaan. Ik heb ook 10 jaar trompet gespeeld in een fanfare in Utrecht maar helaas had ik hier door studie, Walhalla en nog veel meer gezellige activiteiten in Eindhoven geen tijd en motivatie meer voor.

Komend jaar wordt hard werken doordat we maar met 4 personen het bestuur in willen, maar dit komt ongetwijfeld goed, omdat ik weet dat er enorm veel leden zijn die graag willen bijdragen aan het leuk en stoer houden van deze prachtige vereniging. Wat ik zeker weet, is dat komend jaar een leerzaam maar vooral ook leuk jaar gaat worden met vele hoogtepunten. Geen gedonder! Roeland Klaassen Kandidaat President der e.ts.v. Thor

B

este Leden,

Het komend jaar zal ik zowel jullie Secretaris als jullie Commissaris Onderwijs zijn en daarom is mij gevraagd mezelf kort voor te stellen. Voor de meesten van jullie zal ik nog niet al te bekend zijn, aangezien ik als lid niet erg actief geweest ben geweest binnen Thor. Mijn naam is Mike Wilmer en ik ben daar getogen, waar Hertog Jan gebrouwen wordt. Na een buitengewoon luie middelbare schooltijd heb ik er voor gekozen om ‘E’ te gaan studeren in Eindhoven en daar heb ik tot dusverre mijn ei wel kwijt gekund. Na een dip in het tweede jaar heb ik er voor gekozen jullie dit jaar als bestuurslid te ondersteunen. Ten tijde van schrijven zit ik echter wel nog in Japan en moet ik in twee weken tijd mijn P bij elkaar zien te sprokkelen, maar dit mag de pret niet bederven.

Buiten mijn studie hou ik van vrijheid, maar ben ik toch voornamelijk gebonden aan groepsactiviteiten. Ik sport graag en meestal houd ik mij dan bezig met Aikido, een Japanse vechtkunst die zich richt op eenheid van lichaam en geest. Als je op zoek bent naar meer dan alleen schoppen en slaan, zeker een aanrader. Eén of twee avonden in de week speel ik basgitaar in een rockbandje en waar nog tijd rest in de rest van de week probeer ik dit spel te verbeteren. Om mijn brood te verdienen ben ik sinds jaar en dag afwasser in een Frans restaurant in Venlo en werk ik voor een webdevelopmentbureau in Almere, maar verwacht niet dat ik jullie afwas ga doen! Ik hoop dat ik jullie hiermee een beeld heb kunnen geven van die kleine secretaris en commissaris onderwijs die voor jullie het komende jaar klaarstaat, maar mocht dit nog niet voldoende zijn, kom dan gerust een keertje naar de Bestuurskamer voor een babbeltje of Het Walhalla voor een borreltje. Geen Gedonder! Mike Wilmer Kandidaat Secretaris en Commissaris Onderwijs der e.t.s.v. Thor

12 |  connecthor 

Vereniging I

M

ensen zullen zich afvragen, wie is hij dan? Niet vreemd aangezien ik dit jaar voor het eerst een actief Thor-lid wordt. Ik ben gevraagd door twee studiegenoten of ik met hen een bestuur wilde vormen aangezien het animo van mijn jaar laag was. Mijn eerste reactie was dat ik het niet zo heel erg zag zitten, maar na wat gesprekken was ik toch wel verkocht. Het is voor iedereen een mooie kans om op onbekend terrein ervaring op te doen, waar je later profijt van zal hebben. Overigens heb ik besloten om parttime bestuur te doen, aangezien ik graag door blijf leren en een tijdrovende hobby heb. Thuis heb ik een eigen kelder waar ik mijn creativiteit en drang om te knommelen kwijt kan. Vroeger was ik altijd al druk in de weer met Lego, maar tegenwoordig is dat elektrotechniek in combinatie met fijne mechanica. Op het moment ben ik een eigen Teslacoil aan het bouwen, een van de mooiste voorbeelden van elektrotechniek. De bouw zal waarschijnlijk een jaar duren, aangezien ik het uiterlijk belangrijk vind. Verder is mijn hobby ook mijn werk en word ik regelmatig gevraagd door familie en vrienden of ik ze kan helpen met klussen. Toch moet er ook nog gestudeerd worden, en dan is elektrotechniek naar mijn mening toch wel een van de mooiste opleidingen. Vroeger verveelde ik mij altijd op het vwo, maar hier is er echt een wereld open gegaan, zoveel gave en interessante dingen, ik heb me hier nog geen moment verveeld. En dat verwacht ik ook aankomend bestuursjaar.

E

en voorstelstukje is wellicht wat overbodig voor een Oude Bok die hier al te lang rond loopt. Veel lezers hebben eerder een voorstelstukje van me mogen lezen in deze rubriek en veel lezers van jongere generaties hebben mij ontmoet tijdens onder andere intro’s en THEW’s.

Dan zal ik mij toch maar eens voorstellen, ik ben Alexander Driessen nog even 19 jaar, daarna schijnt het gelopen te zijn. Ik ben geboren te Tegelen, een plaatsje in Limburg. Een tijdje terug zijn we verhuisd naar Steyl, waar ik de schoonheid van de Maas en omgeving dagelijks aanschouw. Zelf ben ik oudste van een gezin van drie kinderen, en reis ik nog altijd op en neer naar Eindhoven. De keuze om te studeren in Eindhoven viel voor de locatie, sfeer en kwaliteit van het onderwijs. Hoe het komend jaar mij gaat bevallen laat ik op mij afkomen, maar ik probeer er het leukste van te maken.

Verder wens ik iedereen een goed en leerzaam studiejaar toe, en vooral... Geen Gedonder! Alexander Driessen Kandidaat Penningmeester der e.t.s.v. Thor Waarom dan nogmaals een voorstelstukje? Thor zit dit jaar met een bijzondere uitdaging die ik graag mee aanneem. Ik heb eerder een bestuursjaar vervuld voor Thor en ga met mijn kennis en ervaring het nieuwe Bestuur helpen met het besturen van onze vereniging. Dit alles binnen de functie Vice-President. Ik wil me vooral bezig gaan houden met het ondersteunen van Roeland, Mike en Alexander en het begeleiden van enkele commissies. Tevens wil ik uit gaan zoeken waarom we nu met onze vereniging in deze situatie zitten en belangrijker: Hoe gaan we dit voorkomen in de toekomst? We zijn niet de enige vereniging in Eindhoven die wat krap zit in actieve leden. Maar wij hebben hiervoor een creatieve oplossing bedacht en zullen het met de inzet van veel actieve leden prima gaan redden. Ik verwacht dan ook van jullie, de leden van Thor, veel inbreng en tips om ons hierbij te helpen. Tenslotte zal ik niet altijd/full-time aanwezig zijn op vloer 2 in verband met andere verplichtingen (studie, werk, etc.), maar ben ik altijd prima bereikbaar per mail en telefoon. Ondanks dat ik flink wat colleges ga volgen dit jaar zal ik wel veel in het Walhalla aanwezig zijn. Oude gewoonten verdwijnen niet zomaar... Hopelijk zie/spreek ik jullie daar! Veel Gedonder! Sjors Santegoets Kandidaat Vice President der e.t.s.v. Thor

september 2008  | 13

IFaculteit

CurveBall: BBQ entertainment or competitive sport? By: Pierre van den Oord and Michel van Eerd

\\ The E V T- gro up pre se nts a tr a di ti ona l D utc h g ame.

I

t has been a while since last ‘EVT BBQ’, but striking events like this are remembered! Unlike previous years, this year’s BBQ was accompanied by a genuine so-called ‘Curve Ball’ play ground. For the laymen who are not acquainted with the game, a small introduction: The different cones are positioned and rated as stated below according to the pattern shown in the illustration. •

Position G, green color marked cone rated 4 points

•

Position E, yellow color marked cone rated 2 points

•

Position W, white color marked cone rated 1 point

•

Position R, red color marked cone rated -3 points

Starting from the play ground corner the ball should be curving (either left or right turn) in such a way that the ball follows a path in the space between the red and the green cone. If the ball hits the red cone at the start run a 3 points penalty is counted. Hitting the green cone at the start run, will result in 0 points for the complete present curving run. Once the ball has successfully passed the space between the red and the green cone all cones that fall down subsequently will contribute to the score according to their value. Unfortunately it could happen that one of recently fallen cones rolls away and strikes the red cone. If the red cone falls down as result, the score will be decreased by 3 (penalty points). In case the yellow cone is still standing at the end of a ball curve (the run has reached steady state), you will get a chance in a second turn to exclusively strike this yellow cone (without striking any other remaining cones still standing). During this second turn the ball must run around the position of the green cone. In case the green cone was hit, it is replace by the red one. If the yellow

14 |  connecthor 

R -G ± 1m R G W

W E

W

W

R ight turn

L eft turn cone was successfully hit during this second try, you can add 6 extra bonus points; if not the initial score will remain. As the game finds its origin in Flemish culture, our instructors Ad van Iersel and Pierre van den Oord proposed a contest featuring two teams: people originating from all over the world and a Dutch conspiracy. The hypothesis that the Dutch team would have advantage as its cultural background is closer related to the Flemish was refuted after the first game. The second game, the Dutch clearly showed a marvelous comeback, but after the extra requested round, the difference was only 6 points in favor of the Dutch team. Because

both the jury was getting stricter towards the end of the contest and the number of consumed beers increased, the figures on the score table dropped significantly, approaching final results.

Conclusion: Nice authentic game with competition element. With team size of 9 persons there is regularly time for action as well as plenty of time to socialize and enjoy a beer. Looking forward to next year’s event!

VEreniging I

Excursie Mars Door: Twan Kamp

\\ Tho r ki j k t ro n d bi j M a ste r fo o ds. Hoe i s h et h en verg aan ?

W

ist u dat de grootste chocoladefabriek ter wereld hier bijna om de hoek ligt? Dat wist ik in ieder geval niet. Maar toen ik te horen kreeg dat Mars in Veghel haar grootste fabriek had staan, was mijn interesse gewekt om daar eens met Thor langs te gaan. We bleken geluk te hebben: hoewel Mars normaal niet aan rondleidingen voor derden doet, bleken ze het wel leuk te vinden als Thor op bezoek kwam. Mars blijkt namelijk bijna al haar machines in-house te ontwikkelen en de ontwikkelafdeling zit hier in Nederland. Genoeg aanleiding dus om eens te kijken naar engineering in een foodbedrijf.

Even leek het of de excursie alsnog niet door kon gaan: een hoop buschauffeurs schenen te denken dat studenten en andere OV-reizigers de schuld waren van hun slechte CAO en dachten dit op te lossen door ons een paar weken niet meer te vervoeren. Gelukkig lukte het nog net op tijd om twee auto’s en een busje te

regelen. Eenmaal aangekomen in Veghel, geleid door de geur van verse pinda’s, mochten we plaats nemen in één van de vergaderzalen van Mars. Hier stond ons naast koffie, thee en sinaasappelsap ook - je raadt het al - chocolade te wachten: onder andere. MARS®, TWIX®, SNICKERS®, BOUNTY®, MILKY WAY®, DOVE®, BALISTO®, MALTESERS® en M&M’S® bleken allemaal door Mars gemaakt te worden. Ook konden we, onder het genot van een presentatie over Mars, een nieuwe variant proberen: de ‘Mars Planets’. Deze chocoladebolletjes, die alleen nog in Engeland als proef op de markt zijn, lijken op MALTESERS® maar met het verschil dat er drie verschillende smaken in zitten en waarvan er twee toffeeachtig zijn. Helaas vond ik zelf alleen de Malteser variant lekker. In de presentatie vertelde de manager van de engineering afdeling onder andere dat je als WO elektrotechnicus kan instromen in een “technical traineeship”. Hierdoor kan je snel zelf grote technische projecten gaan leiden. Na de presentatie was het tijd voor de rondleiding door de gigantische fabriek waar bijna 8 miljoen repen per dag worden geproduceerd en verpakt. Op Discovery Channel zouden ze zeggen: “this huge amount of candy bars is enough to form a straight line from the department of electrical engineering in Eindhoven to the centre of Berlin, each day.” Van een aantal machines werd uitgelegd

hoe ze werken en wat de speciale techniek erachter was. Ook was het in de fabriek voor iedereen toegestaan om zo veel verse marsen te eten als je maar wilde. Al met al was het een erg leuke ervaring om hier eens een kijkje te nemen. Uit de enquête achteraf bleek dan ook dat dit één van de twee hoogst gewaardeerde onderdelen van het programma was. Het tweede hoog gewaardeerde onderdeel volgde na de rondleiding: de lunch. Dit zegt natuurlijk zowel iets over de kwaliteit van de lunch als ook over de hongerige aard van een gemiddelde student elektrotechniek. Maar hoe het ook zij, we konden met genoeg positieve energie beginnen aan het laatste onderdeel van de dag. Dit was een businessgame over het ontwikkelen van een nieuw product in de Mars lijn. Gesplitst in vier groepen gingen we bedenken waar het ‘gat in de markt’ voor Mars ligt en welke nieuwe technieken nodig zouden zijn om hier invulling aan te geven. Alle groepjes boden hun ideeën en analyses naderhand door middel van een presentatie gratis aan Mars aan. Zo konden we nog wat terug doen in ruil voor de excursie. Of Mars de ideeën gaat gebruiken valt nog te bezien maar het was in ieder geval een mooi einde voor een geslaagde dag bij Mars in Veghel.

september 2008  | 15

5 000 METER TRACK 150 000 KOFFERS PER DAG 1 BAS BIJKERK

Inderdaad, het zijn imposante systemen die Vanderlande Industries realiseert. Material handling systemen voor tal van nationale en internationale distributiecentra, luchthavens en sorteercentra. De ene keer betrekkelijk compact en overzichtelijk. De andere keer zeer uitgebreid, behorend tot ‘s werelds grootste installaties. Complex en opgebouwd uit de meest innovatieve en creatieve oplossingen op het gebied van elektronica, mechanica en besturingstechnologie.

Unieke systemen, die altijd weer anders zijn. Gerealiseerd door bijzondere mensen. Bas Bijkerk bijvoorbeeld. Een van onze collega’s die niet uitgesproken raakt over de projecten waarbij hij van begin tot einde betrokken is. Internationale miljoenenprojecten, waar hij in multidisciplinair teamverband aan werkt. En waar hij trots op is! Net als zijn 1 700 collega’s op onze verschillende kantoren in de wereld.

UNIEKE SYSTEMEN, BIJZONDERE MENSEN

De boeiendste technische en logistieke uitdagingen. Een creatieve omgeving met gedreven collega’s die van aanpakken weten. De afwisseling van projectenwerk. Met internationale carrièremogelijkheden. Unieke systemen. Bijzondere mensen. Je vindt het bij Vanderlande Industries. Kijk op www.vanderlande.com. WWW.VANDERLANDE.COM

Varia I

Vraag & Antwoord Door: Ralph Otten

\\ He t 4 -bl o k ken systge e m ga at a l a l l e ga n g en ron d. Hoe zit h et d aar ec h t mee?

E

r is wat onduidelijkheid over het komende 4-blokkensysteem dat vanaf 2009 wordt ingevoerd. Hoog tijd om eens bij de opleidingsdirecteur langs te gaan om te kijken hoe het in elkaar gaat steken.

Er wordt gesproken over een nieuwe jaarindeling. In feite is dat al een besluit: vanaf september 2009 worden de semesters niet langer opgedeeld in drie blokken, maar in twee. Het meest genoemde argument in de discussies is uniformiteit en synchroniciteit over de drie technische universiteiten. TU Delft hanteert al heel lang kwartalen en ook UT heeft een dimester-systeem. In beide gevallen komt dat neer op opdeling van het jaar in vier periodes. De doelstelling is met dit “conformeren” zeker niet bereikt en van de andere instellingen hoeft geen poging in die richting verwacht te worden. Delft zorgt nog steeds dat het onderwijs van de eerste twee kwartalen afgerond is vóór kerstmis, en heeft bij de even kwartalen drie tentamenweken aan het einde geplanned terwijl dit bij de oneven kwartalen tot één week beperkt blijft. In ieder geval moeten er op diverse plaatsen aan gewerkt gaan worden om het voor volgend jaar september op de rit te hebben.

Wat houdt dat systeem in voor het onderwijs? Wij hebben de mijns inziens goede regel om twee maal per jaar een periode te hebben dat alle tentamens afgelegd kunnen worden. Dit uitbreiden naar vier zal niet veel draagvlak vinden in de faculteit. Ook een toename in ontwerpopdrachten lijkt ongewenst. Streven naar regelmaat in de programmering zal daarom een semesterstructuur ‘voelbaar’ maken, waarin de activiteiten over twee blokken verdeeld zijn. Ook de wens van het CvB

om in de masterfase twee instapmomenten per jaar te hebben maakt zo’n structuur voor de hand liggend. Nadeel voor ons is dan wel dat centraal in het sjabloon voor de jaarindeling wordt gedacht aan twee tentamenweken aan het eind van elk blok. In feite is dat dan een reductie van twee weken ten opzichte van de huidige centrale tentamen-organisatie, maar dat is niet zo erg. Ingrijpender is dat er in januari en juni/ juli niet langer drie centraal georganiseerde weken beschikbaar zijn.

zo’n systeem en veel studiemateriaal is daarop afgestemd. De slaagkans bij kleinere opdelingen zal best wel groter zijn, maar de toetskwaliteit is even zo zeker minder.

•

o Niet alleen bij blokonderwijs kan concurrentie voor tijdbesteding onwenselijke vormen krijgen. Ook de afronding van ontwerpopdrachten interfereerde in de afgelopen jaren vaak met het studeren voor de vakken. Zouden we hiervoor een aparte week reserveren dan bevat die nominaal bijna de helft van de studielast. De andere helft is dan gespreid over de eerste zes weken van de even blokken en dient vooral ter voorbereiding.

Wat zijn de gevolgen voor de studie? Jaarindelingen moeten wel heel apart worden om een goed studiepatroon onmogelijk te maken, en ook al hebben onderwijskundige argumenten geen rol gespeeld bij het besluit om van zes blokken per jaar over te gaan op vier, een adequate programmering staat dat niet in de weg. Bovendien kunnen opgedrukte veranderingen altijd een gelegenheid zijn om de ervaringen met het oude systeem te verwerken en met voordeel te gebruiken bij de nieuwe indeling. De volgende overwegingen lijken mij daarbij waardevol.

•

Onderwijsonderbrekingen: o De ervaringen met “blokvakken” (destijds colleges die in vijf weken het onderwijs voor een eenheid van 3 ects afrondde) hebben geen goed gevoel bij de staf achtergelaten. Voorstanders van blokonderwijs zullen van ook mening zijn dat zo’n systeem slechts goed kan werken als er weinig concurrentie van andere vakken in zo’n blok te duchten valt. o Dat zal bij ons niet zo gemakkelijk te realiseren zijn, en ik vermoed dat het dan invoeren van alleen maar blokvakken zal leiden tot meer tentamens en minder synergie in de opleiding. o Ik ben dan ook, net als de studieadviseur, zeker voor het handhaven van onze semestervakken, maar dan liefst zonder grote onderbrekingen. De bekende universiteiten in de wereld hebben overwegend

Concurrentie tussen onderdelen:

•

Twee grote tentamenperiodes: o Om voor alle vakken in een periode afleggen van tentamens goed mogelijk te maken zijn drie weken zeker gewenst. De tussenweken hebben vooral de door de faculteit verzorgde vaktentamens, terwijl de interim nog steeds de gelegenheid is om propedeusevakken te herkansen.

Mijn voorstel zou zijn om acht onderwijsweken in de oneven blokken en zes in de even blokken te verroosteren. Daarmee blijft een onderbreking van twee weken voor een semestervak bestaan, tegenover nu twee keer één, en wordt een onderbreking vlak voor de afronding in het eerste semester vermeden. In de vier laatste weken van de even semesters kan dan een week gereserveerd worden voor de afronding van de ontwerpopdracht en hebben we nog drie weken van tentamens met mogelijk één week in eigen beheer.

?

He b j e o o k e e n v raag? S t uur e e n e m a il n a a r h et S B op s t u d e n te n b u ro. e @t ue.n l

september 2008  | 17

ITechniek

Academic Awards \\ The T U / e recen tl y pre se nte d a n Ac a de mic Award to t wo memb ers of ou r d ep ar tmen t TU/e Design Award: PLL Design Method

S

atellite transmissions are an attractive way to distribute large amounts of information across a large area. It has become especially popular for television broadcast in the form of the ubiquitous “satellite dishes” (Fig. 1). Satellite receivers are a big market, with some 40 million satellite receivers being sold every year, and therefore there is a lot of interest from industry in increasing their share of this market by improving their products.

Fig. 2b: Block diagram of the block converter a frequency equal to the difference between the frequency of the satellite signal and the frequency of the signal on the cable to the set-top box. This signal is called the local oscillator signal or LO signal and needs to be very accurate. Most current block converter products are built using discrete components on printed circuit boards, and the accuracy required for the LO signal is achieved through a large and expensive dielectric resonator.

Fig. 1 A typical satellite dish antenna Low-power consumption and high-performance/low-noise are often contradictory requirements; this constitutes an important design trade-off, also for satellite receivers. A block diagram of a typical satellite receiver is shown in Fig 2a. Currently, a satellite receiver consists of three main components: 1.

The reflector dish

2.

The block converter

3.

The set-top box receiver

Fig. 2a: Block diagram of a satellite receiver The block converter is enclosed in a red circle in Fig. 1 and has the task of converting the high frequencies of the satellite signal (10 to 12GHz) to low frequencies before the signal is transported through a (often long) coaxial cable to the set-top box where the desired signal is selected and decoded (Fig. 2b). For this down-conversion, a signal with

18 |  connecthor 

Fig. 4: Test chips for verification of the design method. Designers typically lack the means to properly simulate the phase noise that a divider contributes to the total PLL noise. This is due to the habitual non-transparency and the difficulties one faces in measuring phase noise experimentally, as these render the verification of simulations challenging. The current trend towards combining low-power dissipation with low-phase noise, then, calls for a better understanding of the mechanisms behind phase noise in dividers and control over its optimization procedure.

Fig. 3 Size reduction of the block converter achieved through integration, Using modern integrated-circuit technology, it is becoming feasible to integrate the block converter into an IC, thereby reducing size and cost (Fig. 3), but mainstream IC technology does not allow the integration of a resonator with comparable accuracy and quality as the current external resonators. Therefore, the LO signal has to be generated through a frequency synthesizer. One of the most stringent requirements is that of low phase noise in the Phase Locked Loop (PLL) of frequency synthesizers. The PLL components where it is most difficult to satisfy both the performance and the low power requirements are the digital frequency dividers. They dominate total power consumption in a PLL and experience a sharp degradation in phase noise performance upon a decrease in their power consumption.

Fig. 5: Robust & reliable simulation method for phase noise in low power sample-andhold-based circuits. By theoretically analyzing both synchronous and asynchronous frequency dividers, the fundamental phase noise mechanisms in these particular components have been identified, and an improved model for the phase

Techniek I noise behavior of dividers was found. To verify this analysis, three test chips have been designed and fabricated (Fig. 4). In addition, a measurement set-up permitting the accurate measurement of high-frequency phase noise in dividers had to be developed to be able to characterize these testchips. Using both the experimental and theoretical results, it was possible to verify the validity of the phase noise simulator that Cadence’s™ SpectreRF™ uses. Based on this, a robust and reliable way to simulate the phase noise of “sample and hold”-based circuits (Figure 5) was developed that significantly improves the tools available to designers in the challenging field of modern wireless transceivers, where high performance at low power consumption is essential. Melina Apostolidou carried out this research work as part of her TOIO study at the Stan Ackermans Institute while working as a member of the satellite microwave team at NXP Research. For this project she received the TU/e design award 2008 (Fig. 6). Technical details of the work have been published on the ISCAS 2008 conference, and Melina has been invited to submit an extended paper on this topic for the IEEE Transactions on Circuits and Systems I.

We all congratulate Melina with her award!

The TU/e Design Award

Prize for Hans Winands

T

his year the Annual Academic Awards were awarded for the first time without a connection with the names of the sponsoring companies. So the “ASML promotieprijs” now bears the name “Annual Academic Award” with as subtitle “Ph.D. thesis prize”, because there are also awards for the best Master thesis, for the best design of the PDENG course and for the study with most perspective for the future. The Department of electrical engineering can be proud that Hans Winands received the prize for his Ph.D. thesis “Efficient Streamer Plasma Generation” , as the Ph.D. thesis prize is a very prestigious prize. Hans’s Ph.D. thesis was the best of all theses of our University of the year 2007. How is a thesis selected? Well first of all, each department nominates the best thesis of the year for the final selection by a jury appointed by the Rector Magnificus. It is already an honor to be nominated by a department! All nominees have the honor to prepare a poster which describes their work; this poster is part of an exhibition of all nominated studies in the main building of the university.

discharges in gases which initiate chemical reactions. These chemical reactions can generate radicals to clean the gases, or act as catalysts to improve chemical yields. Hans obtained a threefold result: new insight, better efficiency, and practical applications. He thus generated new insights into the type of streamers which are most effective. With this knowledge he managed to increase the efficiency of the total process. To obtain this, he studied the efficiency of the power source to generate the streamers, the efficiency of the streamers to initiate chemical reactions, and finally the efficiency of these reactions to obtain the desired result. So his new insight generated a practical result: an increase in efficiency. These results attracted the interest of industry, so currently Hans works for HMVT, a daughter company of Oranjewoud BV. His task is to develop a streamer-plasma-based industrial-scale demonstrator for gas-cleaning for various applications. So Hans’ work generated besides fundamental insight, an increase in the efficiency of the processes involved and the outlook for practical use. This should be the dream of every Ph.D. student! Therefore, we think Hans deserved his prize!

Hans Winands, Winner of the Ph.D thesis Prize

The studies, which are nominated as the best of the departments, are already of excellent quality. So it is a tough task for the jury to decide on the winner. Therefore, you may ask why did the jury select Hans? Well the jury does not disclose its discussions. The jury only mentions the positive points of the winner. For Hans this is easy. His thesis describes the generation of streamer

september 2008  | 19

IFACULTEIT

Summer course By: Anja de Valk-Roulaux

\\ A bran d-n ew sum m e r cour se fo r o ur foreig n s tu d en ts. a bit more experience with Holland. None of the participating master students had ever experienced an “Intro” like this before, and this led of course to a lot of hilarious moments and some unique photos, which were often enthusiastically (e-) mailed home that very weekend! The week also led to some amusing quotes, like: “The Dutch students don’t walk on wooden shoes but they don’t hate water. They don’t mind that they were thrown in!”, the water meant is of course the “Beautiful” Dommel river, which meanders around the campus. I think it can be said that the students enjoyed the “Intro” very much!

B

ack in the summer of 2007 the departments of Electrical Engineering and Mathematics & Computer Science piloted a summer course program for international Master students. After the program was evaluated, there was so much positive feedback that the Executive Board of the university decided to expand the program to all departments. The goal of the program is to allow international students to get to know the Dutch culture and custom and learn their way around the university and Eindhoven in general. The STU (Education and Student Service Centre) coordinated the program, and myself, along with a few other members of the EE-Department staff organized the course for our department.

20 |  connecthor 

While all the participating students at our department in 2007 were Chinese, this year’s group was also comprised of students from Turkey and Mexico, and no less than 20 International students participated. The activities during the first week were mostly to let the new students feel welcome in Holland, to get everyone registered and especially to pass on a lot of useful information like a visit to the local GGD (City Healthcare Service), information about getting a place to stay and how and where to rent a bike. Furthermore, Mr. Van Boxtel held a presentation about multidisciplinary projects. The second week was organized parallel to the Bachelor introduction program (The “Intro”), differing only at a few points, for example the international students received a separate welcome to our Department from the Dean, Mr. Backx. In order to facilitate this second week, the local IEEE Student Branch and the e.t.s.v. Thor (the student association for electrical engineering) worked together with the department to allow the international students to experience all the activities and traditions of the “Intro” together with the first-year students. During this period the students were guided through the program by Shima Mousavi, Wei Deng and Fei Wang, themselves international students, albeit with

The third week was mostly filled with presentations by the various sub departments, by the education director and by the student councillor. In addition to this, the STU organized a short Dutch-language course and the Centre for Communications, Language and Technology (CTT) outlined the possibility for following a full course. The English language was also covered, and there was a short written English exam afterwards. There was also a day reserved especially for a course in presentation technique, and the companies who awarded scholarships for the students were also paid a visit.

If you would like to know more about the summer course, Michelle Breemans has prepared an information brochure about the course. If you would like one, you can get one at my office on the first floor. In closing, I would like to say that I had a lot of fun helping to organize the summer course program, and I would like to thank everyone who helped make the course a success.

Vereniging I

Een Koningsintro Door: Johan van Uden

\\ De i n t ro, do o r d e oge n va n e e n be ge l e i d er.

Z

o, nog maar net bijgekomen van de intro, beginnen de colleges alweer. En dan is er ook nog eens de snel naderende deadline van deze Connecthor. Eens kijken of ik jullie op de komende pagina’s een korte samenvatting kan geven van deze vermoeiende, maar o zo geslaagde week met acht aankomend elektro-studenten en medebegeleider Willem. Het begon allemaal maandagochtend met een briefing bij Thor. Helaas moest ik zelf nog even werken, waardoor ik Willem als afgevaardigde gestuurd heb. Nadat hij mij had bijgepraat, begon het om 13:00 dan echt. Na de laatste voorbereidingen getroffen te hebben, konden Willem en ik, gehuld in koningskostuums, gewapend met gouden scepters, naar de collegezaal om onze ‘kids’ voor deze week op te halen.

In het begin was het allemaal nog wat onwennig. Zeker voor de aankomende eerstejaars, omdat zij nog helemaal geen idee hadden wat hen deze week te wachten zou staan. Maar ook voor ons was het de eerste keer als introbegeleider.

“Moe, ma a r e nor m vol d aan l a g ik we de rom ne t i e ts n a ha l f v ij f in mij n bed” Na de voorstelrondjes was het nog steeds lastig om alle acht de nieuwe namen en gezichten op de juiste manier met elkaar te kunnen

matchen. Gelukkig ging dat in de loop van de dag en zeker gedurende de rest van de week al een stuk beter. Op naar de eerste Centrale Activiteit, een hindernissenparcours waar onze ‘Koningen’ op Koninklijke wijze de ‘Drakendoders’ achter zich wisten te laten. Vervolgens konden we in de collegezaal verder met het wat serieuzere gedeelte van de dag. Bij het feest ’s avonds in de stunt, was de tapauto, die volgens traditie achteruit het café werd binnengereden, toch wel de grote publiekstrekker. Nadat om 02:00 de lichten van de stunt weer aan gingen, besloten een aantal van ons het feest even voort te zetten in de bunker, waar om 04:30 toch ook de laatste van ons hun bed op gingen zoeken.

september 2008  | 21

IVEreniging Dinsdagochtend, 07:30: Ik schrik wakker van muziek. Shit, de wekker… Nog geen 3 uur geleden stonden we nog bij de bunker en nu mochten we alweer terug die kant op. Na minstens een kwartier onder de douche te hebben gestaan en twee koppen koffie verder, zat ik op de fiets richting TU voor het informatieve gedeelte van de intro: De Instantietocht. Deze bracht ons onder andere naar de Centrale Bibliotheek en het Notebook Service Centrum in de Hal en naar het STU, om uiteindelijk op de informatiemarkt te eindigen met een gadget-verzamel-wedstrijdje.

niks te laten merken aan de ‘kids’, Willem is nergens te bekennen en zijn telefoon geeft geen gehoor. Het programma begint deze ochtend op Strijp-S, een oud Philips terrein op ongeveer een kwartiertje fietsen van de TU. Dan toch maar aanfietsen zonder Willem, en ondanks dat hij de ontbijtbonnen nog heeft, krijgen we gelukkig wel een champagneontbijt met aardbeien. En dan komt het… Verschrikkelijk… Trommels! En niet een paar, nee, 30 (!). Alsof ik nog geen koppijn had... Vervolgens vonden we Willem gelukkig snel weer terug bij de cultuurverengingen in de Bunker en daarna konden we onze weg vervolgen naar het Parktheater voor de cabaretiers. Toen eten in de stad: Braziliaans, heerlijk! Omdat het Bunkerfestival pas over twee uurtjes begon na het eten, doodden we de tijd op de markt bij de tapauto.

Hierna gaan we naar het door ons zo geliefde E-hoog voor de ExperiencE een ontdekkingstocht langs allerlei belangrijke dingen in ons gebouw. Na de officiële opening van Het Walhalla en diverse sporttrainingen sluiten we de avond wederom af in de Bunker, deze keer met een optreden van De Lekke Band. Rond 04:30 zie ik wederom mijn bedje weer terug. Maar ook deze keer niet voor lang… Het sporttoernooi stond de volgende ochtend op het programma, en na een lekker potje Rugby gaan we gezellig naar de Tennisbaan om moeite te doen de bal niet kwijt te raken. Aansluitend is er de sportmarkt, waar de sportverenigingen zich aan de aankomend eerstejaars presenteren. Wij moesten toen als groepje nog even tijd maken voor een interview en een foto, want de volgende dag zouden we alweer voor de tweede keer in de Cursor te zien zijn. Willem en ik konden nu, toen de ‘kids’ op de sportmarkt waren mooi even bijkomen en nog wat laatste dingetjes voorbereiden. Hierna was er een gezellige barbecue voor E-hoog en deze wordt afgesloten met een verfrissende duik in de altijd schone Dommel. Daarna startten we op het stratumseind met de kroegentocht, die, zoals ieder jaar, eindigt in de Bunker. Wederom wordt het niet veel vroeger dan 04:30. Het zwaarste moment van de intro: Donderdagochtend. Muziek, wekker… Douche… koffie. Het mag allemaal niet veel baten, de intro tot dusver eist zijn tol. Gelukkig ben ik wel op tijd bij E-hoog en probeer ik

22 |  connecthor 

lucht vliegt dan dat er wordt opgedronken. Voor wie nog steeds geen idee heeft: zie het voor je als een Rowwen Hèze concert, maar dan zonder Rowwen Hèze.

Na een enorm gezellige nacht bij de Bunker, waarin we ons bed helemaal niet hebben gezien en we om 0:00 ’s nachts zijn wezen roeien bij Theta op het kanaal, eindigden we rond een uurtje of zeven bij Demos, waar we op dat moment met behulp van de brandslang naar buiten gezet werden. De volgende ochtend werdt (brak) doorgebracht in Het Walhalla, met wat muziek en een ontbijtje. Toen vertrokken we met het groepje dat nog over was naar de misterieuze grote tent achter het Laplace-gebouw voor de afsluiting van de Intro: De cantus. Een enorm gezellig zangfestijn, waarbij bijna meer bier door de

Toen de ‘kids’ eenmaal naar huis waren, zat voor Willem en mij de eerste intro als begeleider erop. Met slechts een paar uurtjes slaap per dag was de intro enorm vermoeiend en bovenal slopend voor het lichaam. Alles doet pijn, maar o wat was het enorm gaaf! Het was dan ook zeker voor herhaling vatbaar voor het komende jaar. Vermoeid drinken we nog een afsluitend biertje in Het Walhalla en praten we nog wat na over de afgelopen week. De ‘kids’ zijn niet langer acht aparte scholieren die komen kijken in Eindhoven, het was nu een echt groepje studenten geworden die samen ertegenaan gingen de komende jaren, en nu wisten wat er zo’n beetje in Eindhoven als studentenstad te vinden is. En ik? Moe, maar enorm voldaan lag ik wederom net iets na half vijf in mijn bed, maar deze keer gelukkig wel 16:30.

september 2008  | 23

STREAMING INTERNET MOGELIJK MAKEN IN JE AUTO? …gewoon een kwestie van de juiste mensen. Dankzij Atos Origin is het mogelijk om via je radio internet diensten te gebruiken in je auto. Als Top ICT werkgever, werkt Atos Origin voor talloze toonaangevende opdrachtgevers. Internationaal, maar ook dicht bij huis. Voor de Business Unit Technical Automation van Atos Origin zijn we op zoek naar:

Junior Software Engineers met een passie voor techniek. Junior Software Engineers zijn betrokken bij het gehele traject, vanaf het opstellen van requirements en design tot en met implementatie. Heb je een bèta achtergrond op academisch niveau, enkele jaren ervaring in de ontwikkeling van embedded en real-time software, kennis van C, C++ en C#?. En ben je enigszins bekend met het ontwerpen in OO/UML of Hatley & Phirbai? Dan zijn we op zoek naar jou. Tevens heeft Atos Origin een doorlopend opleidingsprogramma post-graduate Academy Technical Automation (ATA). Kijk voor meer informatie hierover op www.ata.nl. Bij Atos Origin zorgen we dat het werkt. Dat geldt ook voor jouw loopbaan. Spreekt dit je aan? Stuur ons je CV, [email protected]. Je kunt ook contact opnemen met Patricia Verkerk, telefoon 06 30319889. Advance your career | www.atosorigin.nl/careers

Varia I

Terug naar Akademeia Door: Roy Warmerdam

\\ He t Weten sch a p pe l i j k onde r wi j s wo rdt s teed s s c h ools er. Niet ied ereen is d aar b lij mee. .. op een veel onafhankelijkere en creatievere manier na kunnen denken over een heel wijds scala aan onderwerpen, immers bij academische vorming is kennis ondergeschikt aan de manier van denken.

D

e definitie van academisch onderwijs, of eigenlijk beter gezegd academische vorming, is dat de docent de leerlingen prikkelt om zelf wetenschap te gaan bedrijven. Het brein van de student moet door de docent zó worden gekneed, als dat een beeldhouder zijn klomp klei boetseert tot prachtige sculptuur. Wat het unieke resultaat van academische vorming is, is dat je mensen opleidt die zelfstandig en op een creatieve en innovatieve manier onderzoek kunnen bedrijven. Academici moeten onafhankelijk zijn, kritisch, sociale vaardigheden hebben en goed kunnen communiceren. Deze laatste twee eigenschappen zijn uiteraard behoorlijk persoonsgebonden en niet het meest sterke punt van de gemiddelde bètastudent, maar het studieprogramma is op dit vlak niks te verwijten: er is genoeg ruimte voor niet technische vaardigheden. Maar worden wij opgeleid om creatief, innovatief, onafhankelijk en kritisch te zijn? Door de enorme verschoolsing in de universitaire wereld, wordt de kennis aan ons studenten nu op een presenteerblaadje aangeleverd, om de metafoor voort te zetten: er wordt weinig geboetseerd, maar in de plaats daarvan wordt beton in een mal gestort. Studenten zitten in een collegezaal en worden verteld hoe je bepaalde problemen oplost, gaan thuis opdrachten maken waarin dezelfde problemen weer terug komen en worden in een tentamen naar hetzelfde gevraagd. Het moderne universitaire onderwijs is natuurlijk

pure geestelijke afstomping! Academische vorming is slechts een eufemisme geworden voor scholing, met allerlei verplichtingen, regeltjes en herhalingen. Dit moet ons als academische gemeenschap toch pijn aan het hart doen? Het is natuurlijk zo dat deze verschoolsing in het hele land plaatsvindt en er zijn ontegenzeggelijk studies waar het veel erger is, maar misschien dat wij dat eens kunnen veranderen. Wat zou het mooi zijn als een college uur wordt begonnen met de vraag van de docent: “Hoe zouden jullie dit probleem aanpakken?” en dat er daarna een levende discussie kan ontstaan tussen de docent en de studenten, die kunnen filosoferen over een mogelijke oplossing van het probleem, waarbij zij al hun beschikbare kennis aan moeten wenden om een oplossing te vinden. De docent kan dan langzaam de discussie sturen in de richting van de goede oplossing, waardoor bij ieder probleem de student als het ware zelf stap voor stap de oplossing kan bedenken in plaats van de oplossing kant-en-klaar aangeleverd te krijgen. Bovendien zullen er veel foute redeneringen worden gemaakt, wat het leerproces alleen maar ten goede komt, immers: van fouten leert men. Het verschil tussen colleges en instructies vervalt en bij veel vakken zouden de tentamens kunnen vervallen (beoordeling op basis van prestaties tijdens colleges) of vervangen kunnen worden door opdrachten, projecten of mondelingen. Deze filosofische aanpak zal resulteren in afgestudeerden die

Aan de basis van academische vorming staat Plato en zijn Akademeia, de eerste academie ter wereld waar Plato zijn leerlingen filosofisch onderwijs gaf. Zijn idee van lesgeven, dat later evolueerde naar het begrip academische vorming, was een stelling of probleem opperen en daarover met zijn leerlingen filosoferen zodat zij zelf tot inzicht zouden komen. De zaaltjes in de eerste academies waren rond met in het midden een podium voor de docent, de leerlingen zaten dus rondom de docent. Met de nieuwbouw van ons faculteitsgebouw dient zich een prachtige kans aan om het massale onderwijs te vervangen door een moderne academie van Plato. Maak naast de enorme collegezalen in het auditorium kleine ronde kennisarena’s waarin de docent in het midden staat als discussieleider en de studenten daar rondom heen zitten en door de docent aangezet worden om te discussiëren en filosoferen over zijn vakgebied. Deze vorm van onderwijs, dat je beter een forum dan een hoorcollege zou kunnen noemen, zal de interactie tussen studenten en docent enorm vergroten. Het hele onderwijs zal een vormingsproces worden van een paar jaar in plaats van een jarenlang in blokjes opgedeelde legbatterij voor kennis. Wat een extra stimulans zou moeten zijn is de bezettingsgraad van de grote collegezalen in het auditorium: er wordt al lange tijd geklaagd over de aantallen studenten die de colleges bijwonen en dat wordt ook nog eens versterkt door de grote zalen waarin de al weinige aanwezige studenten in het niet vallen. Dus naast de schaalverkleining van de zalen, zal misschien ook de interesse in colleges door dit ‘forum onderwijs’ weer vergroot worden. Nu begrijp ik dat deze aanpak veel tijd kost en dat in de moderne universiteit geen tijd meer is voor onderwijs maar dat er geld moet worden gegenereerd door onderzoek binnen te slepen, maar dit lijkt me een heel mooi onderwerp om nog eens een column aan te wijden.

september 2008  | 25

10

1

17

9 12

20

18

13

19

2

3

\

21

11

8

16 6



7

14



5 15

4

1.

Christian paait de dames bij Mars met Thorgadgets

9-10. Tappersafscheid van Tim, Joost en Peter

2.

De Bestuursford

11.

Leuk jonge, zo’n ALV!

3.

Martijn’s nieuwe bril

12.

De IEEE Barbecue

4.

Mooi reisverslag hoor!

13-15 De OHD Dropping.

5-7. Literadje met Japie

16-17 “Curveball”

8.

18-21 Faculteitsbureau uitje

Literadje met Lucid

ITechniek

Babbage and Baghdad: Engineering unknowns By: Willem Burger

\\ S o m e en gi n eee r s ge t m o re cre di ts tha n oth ers. Why n ot g et to kn ow s ome of th e “ les s er gods ” ?

W

hen in 1750 Bejamin Franklin proposed his famous experiment of flying a kite in a lightning storm, he was out to prove that that primal force of nature, lightning, was, in fact, electricity (or “electrical fluid” as it was called at the time). This led to the invention of the lightning rod, and to Franklin’s widely regarded status as one of the pioneers of electrical engineering. However, he was not the first, not by long shot and definitely not the only one. In this article, we take a look at some of the “black sheep” of the electrical engineering

28 |  connecthor 

and computer science family, forgotten giants and inventions whose importance is all too often overlooked.

“Baghdad Battery” In 1936 a series of small terracotta jars were discovered in Khuyut Rabbou’a, a small village near Baghdad in Iraq. These pieces were swiftly forgotten, until Wilhelm König, the director of the National Museum of Iraq, found them and published a remarkable paper, in which he speculated that the jars may have

been used as galvanic cells, used to electroplate metal objects. He noted that the main feature of each jar was a rolled up sheet of copper with an iron rod inserted into it and that this created an electrochemical couple. As an electrolyte to complete the circuit, grape juice or vinegar were speculated to have been used. The artifacts were dated to between 250 BC and AD 224, their function as galvanic cells, therefore, made them truly remarkable. Nowadays, however, this use of the battery is disputed. It is claimed that the batteries were used, not as galvanic cells, but

Techniek I simply to electrify statues for religious rituals, a far less complicated procedure than electroplating. Others state the purpose as being even more mundane, they state the jars were simply used to hold papyrus scrolls, which have long since rotten away, leaving just the jars. The presence of the electrochemical couple, according to them, is therefore purely coincidental.

magnetism were later adapted by Johannes Keppler and Gallileo Galliei for their theories into cosmology.

His principal invention is the Electroscope, a device that is used to detect the presence of electric charge on a body. His device was known as the versorium, essentially a pointed needle, which, after being rubbed (and thus given an electric charge) turned away or towards any charged object. An object that affected the needle was deemed “electric” and other objects “non-electric”. In the end, Gilbert’s theories on electricity and magnetism held firm for 250 years, until his far more eminent colleague James Clark Maxwell finally showed that electricity and magnetism were in fact aspects of the same force. He died in 1603, apparently of the bubonic plague. So, were the ancient Iraqis the world’s first electrical engineers? It’s certainly possible, given the evidence. But let’s not forget: just because an object can be used for a specific function, doesn’t mean that they were. Perhaps the idea of scroll-holders isn’t so far off.

Computers: Mechanical Engineering?

The first “true” electrical engineer In 1544 William Gilbert was born in Colchester, England. He enrolled in St. John’s College, Cambridge, and after obtaining his BA, MA and MD, opened a physician’s practice in London. He became president of the Royal College of Physicians in 1600. His list of achievements in the field of electrical engineering is, though often overlooked, quite remarkable. He was the first person to distinguish between magnetism and the so called “Amber effect” (static electricity, as it is now known), although his explanation for the difference was incorrect. He pointed out that while electrical attraction disappeared with heat, magnetic attraction did not. This is of course not true. He did however, in his landmark work De Magnete, or “Of the magnets” state that the earth itself was a magnet, with an iron core. Before this statement, it was always assumed that a compass needle pointed north because of the pole star, or because of a large magnetic island on the North Pole. His works in

Computers have, since their inception in the form we nowadays have, by their nature, been very closely related to the field of Electrical Engineering. This relationship between Electrical Engineers and Computer Scientists has led to perhaps the greatest industry in the history of the world. But it wasn’t always like that. In the nineteenth century, complex and lengthy computations (such as logarithmic tables) were performed by highly trained humans, who performed everything by hand. Naturally there were many errors, and each computation took a lot of time to successfully and correctly complete. This all started to change when in 1822 a visionary named Charles Babbage witnessed this error-stricken, human-driven process first hand and decided to make it his life’s work to improve and perfect it beyond the margin of human error.

He started designing his “Difference Engine” immediately. He decided to perform the calculations using the method of finite differences, so that he could calculate the values of polynomial functions without the need for multiplication or division. This resulted in an enormous masterpiece of mechanical engineering, comprising of no less than 25000 parts, standing 2.4 meters tall and weighing 13.5 metric tons. This beast of a machine was however never completed, despite ample funding and an excellent design. Despite the failing of his difference engine, Babbage eventually decided to continue with an even more ambitious project, the “Analytical Engine”, not one, but a series of machines to complete every conceivable form of calculation, thereby making it the first Turing-complete computer. This machine too was doomed to fail however; it was simply not producible in Babbage’s time, being far too complex. It seems that the irony of Babbage’s life is that his “perfect” machines failed on one aspect: human error. Babbage was known for his impatience and cranky nature. He hated music, and had no tolerance for differing opinions. These various traits made him a poor persuader and project leader, and thus of little true “practical” use. His import is no joke though; he was the Turing of his day, the true godfather of all modern computers, just without the electronics. Special mention must be made of Lady Ada Lovelace, an extraordinary mathematician and one of the few people who truly understood Babbage’s complex and grandiose machines. She wrote the first program ever for the ill-fated Analytical Engine, which, had the Engine ever been completed, would have made her the first computer programmer.

?

http://acarol.woz.org/

Le g o d i f fe re n ce e n gine

http://www.williamgilbert.com/

A Wi l l i am G i l b e r t fa n- pa ge fo r t h e i n te re ste d

september 2008  | 29

ITechniek

Small Antennas: a Big Topic in CWT /e By: Bart Smolders and Peter Baltus

\\ A n ew researc h ce ntre fo c use s o n so m e n ovel ap p lic ation s of an ten n as.

A

part from a select but small group of connoisseurs, most people don’t particularly like antennas. For example, one might argue that antennas that protruded from older models of mobile phones disappeared because most people seemed to prefer a phone without a visible antenna, even though a protruding antenna makes excellent technical sense because it improves the performance of the phone in many cases (Fig. 1).

the environment is very undesirable when the electronics and the antenna share the same package.

Fig. 2: Bluetooth module with integrated (“invisible”) antenna

Fig. 1: Old model (Ericsson T20) mobile phone with protruding antenna

To enable this growth, but also to limit the number of visible antennas, the size and cost of these antennas need to be reduced, in some cases to the point where the antenna can be integrated into the radio module or even on the IC. This is partly driven by the increase of the data rate of new emerging applications. To cope with this, we need to use large bandwidths at high operational frequencies, like 60 GHz. For example, the size of an antenna operating at 60 GHz can be as small as 1 mm on a Silicon IC.

And if, in the past, most people disliked seeing even a single antenna, they definitely would not like the multitude of antennas in modern mobile phones and other wireless appliances to be in plain view. In fact, it might even be difficult to hold a modern phone with 7 or more antennas sticking out on all sides.

The topic of small antennas is of course being investigated in the research group electromagnetics (EM). However, miniaturization and integration of antennas has consequences beyond the area of electromagnetism: small antennas are likely to have different radiation patterns, different antenna gains and nonstandard (and usually non-real) electrical impedances.

Nevertheless, antennas and the interface of antennas to the transceiver IC (often called the “front-end”) are an indispensable part of any wireless system, from a radio telescope to a Bluetooth dongle (Fig. 2). Since the number of electronic devices that incorporates wireless connections is growing explosively, an average household has already a large number of antennas in use, some large, some small, and some invisible.

Moreover, integration of the antenna into a module or even an IC obviously influences the coupling between the antenna and the electronic circuits, resulting in extra requirements for both the antenna and the circuits. A somewhat less obvious consequence is that there are limits to the placement of a module or IC with integrated antenna inside equipment. For example, the traditional approach of electrically shielding the electronics from

30 |  connecthor 

At first, it might seem that reducing the antenna size and integrating the antenna with the rest of the radio only makes life complicated for both the antenna designer and the designer of the electronic circuits. However, such an integration also provides new opportunities to improve the radio performance. For example, when an antenna is packaged together with the rest of the radio, the antenna and electronics can be optimized for each other, whereas a radio that is designed as a separate component has to be designed in such way that it is likely to work with any antenna in any configuration. This usually requires a lot of compromises and design margins that can be avoided when the antenna and the electronics are physically combined. Also, non-standard interfaces between antenna and electronics can be designed to further optimize the performance.

Fig. 3: non-optimized small antenna and standard transmitter A simple example of this effect is the combination of a small antenna with a transmitter in a modern (Bi-)CMOS technology. When both are designed as separate components, the interface is usually designed for an impedance level of 50Ω. However, a transmitter running at a supply voltage of about 1V can only deliver a few milliWatt of power to a 50Ω load, so if it needs to deliver more transmit power (which is usually the case) it needs to transform the load impedance to a lower value. At the same time, an antenna much smaller than

Techniek I a wavelength will have a complex impedance with a small real part that would also need to be transformed to 50Ω. Without a joint optimization of the antenna and transmitter, we might end up with two transformers connected to each other (Fig. 3). When the antenna and the transmitter are combined in a single package or IC, their impedance can be optimized for each other without the need to revert to standard interface impedance levels. This results in a simpler, smaller and cheaper solution that also performs better because the losses associated with the transformers can be avoided (Fig. 4). Fig. 6: Groups working together in the CWTe

Fig. 4: jointly optimized small antenna and transmitter This is just a small and highly simplified example of the kind of improvement that can be achieved by research projects that look at wireless technology as an integral problem rather than a set of components that can be optimized individually.

Fig. 5: CWTe logo At the department of Electrical Engineering, we have set up the Centre for Wireless Technology, Eindhoven (CWTe, Fig. 5) to find breakthroughs in wireless systems through the integral study of the underlying wireless technology. Whereas in the past, the integral wireless technology could be covered by a single research group, radios have become too complex and nowadays require a combination of various specialties ranging from electromagnetism to network protocols. Therefore, in this research center, five of our research groups work closely together (Fig. 6).

The CWTe focuses on three main research programs: ultra-high data rates (UHDR), ultra-low power dissipation (ULP) and the THz imaging program (TIP). The UHDR program investigates technologies that will enable wireless connections of 100Gbps in the year 2017 to accommodate the growth in data communication speed that is required to match the growth in processing power and storage over the next 10 years. The ULP program targets wireless applications where extremely low power dissipation is essential. The expectation is that this will be the case in a growing number of applications, for example in the medical area but also in the sensor networks in smart homes of the future. Replacing batteries is not only becoming unacceptable from an environmental point of view, but it will also become a full-time job if the number of wireless devices keeps increasing at the current rate without any progress in power dissipation reduction. For some applications, we will investigate technologies to provide the wireless systems with power through the same radio signals that are used for transferring information. The TIP program is perhaps the most unusual program of the CWTe. It investigates ways to create 3D “pictures” of the close surroundings based on very high frequency signals, which might have applications in security, robotics, the medical area, etc. The ULP program is carried out in very close cooperation with the Holst Center in Eindhoven, and in all programs we work together with industrial and academic partners as well. In all three programs, the entire wireless system is studied, including antennas, antenna interface, RF and mixed signal electronics,

signal processing algorithms, network protocols and digital electronics, and in all three programs, small antennas are an important research topic. The high data rates of the UHDR program can only be achieved at high radio frequencies, and therefore antennas will automatically become small – in some cases maybe even small enough to integrate onto the IC costeffectively. In the ULP program, part of the power reduction is achieved through high-gain antennas built from an array of small antenna elements in combination with advanced electronics and digital signal processing to dynamically focus the antenna signal in the right direction. The antennas for the imaging applications of the TIP program will work in many cases at even higher frequencies as compared to the UHDR program and therefore will be even smaller, but we might also need many of them to improve the resolution of the picture that can be obtained. Therefore, it is no surprise that, even though not all people like seeing antennas all that much, the topic of small antennas plays a big role in the CWTe. To emphasize this point, prof. Bart Smolders focused on this topic in his inaugural lecture on September 5th 2008.

?

M o re i n f o r m a t i o n ab out the C W Te a n d t h i s i n a ugural le c t u re ca n b e f o u nd at t h e we b s ite o f C W Te : h t t p : / / w w w. t u e. n l/ c w te

september 2008  | 31

Morgen kunnen we sneller chips maken. Vandaag mag jij ons vertellen hoe. Deep UV-licht (193 nm)

De race om steeds meer IC-schakelingen op de vierkante centimeter te realiseren, is niet de enige race in de chipwereld. Fabrikanten willen ook de chipproductie zélf versnellen. Maar hoe voer je een machine op, die op de nanometer nauwkeurig moet presteren?

v

6 m/s 70 60

Chips met 45-nm-details kun je alleen maken als je - tussen versnelling en vertraging door - op de nanometer exact belicht. 1000 sensoren en 8000 actuatoren bedwingen en daarmee 180 wafers per uur belichten. Hoeveel software en processoren vraagt dat? En hoe manage je de architectuur daarvan?

50 40

33 m/s2 In de chip-lithografiesystemen waar ASML nu aan werkt, wordt een schijf fotogevoelig silicium (de wafer) op hoge snelheid belicht.

30 20 10

t

0

33 m/s2

De wafer ligt op de zogenoemde waferstage (ruim 35 kilo). Die beweegt onder het licht door. Heen en weer, dus met een extreme versnelling en vertraging van 33 m/s2. Versnellen met 33 m/s2 is al een uitdaging op zich. Welke motoren kies je? Waar vind je versterkers met 100 kW vermogen, 120 dB SNR en 10 kHz BW? En dan begint het pas. Want voorkom maar ’ns dat al die warmte je systeem weer onnauwkeurig maakt...

Voor engineers die vooruitdenken Profiel: Wereldwijd marktleider in chip-lithografiesystemen | Marktaandeel: 65% | R&D-budget: 500 miljoen euro | Kansen voor: Fysici, Chemici, Software Engineers, Elektrotechnici, Mechatronici en Werktuigbouwkundigen | Ontdek: ASML.com/careers

FAculteit I

Faculteitsbureau uitstapje Door: Jan Sanders, Monique Hunck en Stephan de Kruijf

\\ He t f ac ul tei t s bure a u i s o p pa d gewe e st. Beleef mee wat zij h eb b en g ed aan . en uiteraard bezielende oog van de kunstenaar pur sang, Stefan Jung, waren de schilderijen klaar! De resultaten zijn voor eenieder te bewonderen in de gang van Potentiaal op vloer 1, aan de muur bij de ruimte van de ICT afdeling.

O

p 26 juni had het faculteitsbureau het jaarlijkse uitstapje. Het was prachtig weer, en het beloofde weer dus een mooie dag te worden. Klokslag 9 uur stond iedereen klaar om met de bus naar de 1e locatie te gaan: het schildersatelier van Stefan Jung genaamd Carte Blanche. Na een lekker kopje koffie met vlaai, werden er groepjes gemaakt van 4 a 5 personen om te gaan schilderen. Vervolgens vond er per groepje eerst een brainstormsessie plaats over de basiselementen Vuur, Aarde, Water. Tjsa…daar kun je natuurlijk alle kanten mee op… De één begon hartstochtelijk

te kliederen terwijl de ander bedenkelijk zat te wachten op die ene geweldige ingeving….. Na 2 intensieve uurtjes schilderen, onder begeleiding van verschillende muzieksoorten,

Na de heerlijke lunch konden we aan de volgende activiteit beginnen: een Solextour door de heide en dorpjes in de buurt van Borkel en Schaft! Na een korte introductie over de Solex, werden de 1e koffiemolens gestart…een prachtige ervaring en voor sommige onder ons kwamen er volop jeugdherrinneringen naar boven (van Mijn eerste

solex tot andere oude jeugdliefdes). Voor de minder avontuurlijke onder ons, was er een alternatief programma, een wandeltocht door de Strabrechtste heide. Na deze activiteiten was het goed toeven op het terras van De Dommelvallei, en de zon hielp daar zeker ook een handje bij. De dag werd afgesloten met een lekkere BBQ, waarna we met zijn allen konden terugkijken op een geslaagde dag!

september 2008  | 33

IVereniging

e.t .s.v. Thor \\ Ge e n G edo n d er!

T

hor is de studievereniging van de faculteit Elektrotechniek en behartigt alle belangen van de studenten Elektrotechniek. Dit doet Thor door zowel studiegerelateerde als ontspannende activiteiten te organiseren. Thor probeert het studeren voor de studenten Elektrotechniek gemakkelijker te maken door allerlei services aan te bieden. Zo verkoopt Thor bijvoorbeeld studieboeken aan alle Bachelorstudenten. Studenten kunnen zo goedkoop en op één adres alle benodigde boeken halen. Verder verzamelt Thor oude tentamens en slaat deze op in het digitale tentamenarchief. Studenten kunnen deze downloaden om zo oude tentamens te oefenen. Verder zorgt Thor voor het opwaarderen van printtegoed, kan er contant geld opgenomen worden bij Thor en staat het Bestuur altijd klaar voor het beantwoorden van allerlei vragen over de studie of over activiteiten. Thor organiseert verder ook andere activiteiten om studenten beter voor te bereiden op hun toekomst na het studeren. Zo organiseert Thor bijvoorbeeld excursies naar elektrotechnische bedrijven zodat studenten kunnen ontdekken waar ze na hun studie terecht kunnen komen. Ook worden er ontmoetingen met afgestudeerden georganiseerd die vertellen over hun loopbaan. Daarnaast organiseert Thor ook symposia. Een symposium is een gehele dag vol lezingen en presentaties over een bepaald onderwerp, zoals Defense Engineering. Ten slotte organiseert Thor ook studiereizen. Bij deze studiereizen ontdekken

studenten een ander land en de daar gevestigde bedrijven. Zo is Thor bijvoorbeeld in samen met IEEE SBE in maart op reis geweest naar Toulouse waar onder andere Airbus is bezocht. Momenteel is er een commissie druk bezig met de organisatie van een reis naar China voor februari 2009. Naast al deze activiteiten worden bij Thor nog veel meer initiatieven ontplooid. Zo wordt er een professioneel verenigingsblad gemaakt in samenwerking met de faculteit, de Connecthor, welke je nu in je handen hebt. Daarnaast zijn er studenten die foto’s maken van alle activiteiten en deze online zetten en studenten die het computerpark en de servers van Thor beheren. Ook probeert Thor elk jaar een jaarboek uit te brengen waarin verslag wordt gedaan van alles wat er dat jaar heeft plaatsgevonden. Maar er is meer dan studeren alleen. Een echte student wil ook regelmatig ontspannen en daarom organiseert Thor ook allerlei ontspannende activiteiten. Denk daarbij bijvoorbeeld aan avondjes uit zoals poolen, laserschieten of karten, maar ook aan een weekendje survivallen in de Ardennen of een nachtelijke dropping. Verder worden er ook regelmatig feesten georganiseerd in de stad, of in het Walhalla. Het Walhalla staat onder

34 |  connecthor 

beheer van Thor en is een ideale plaats om te ontspannen na een dag hard werken en/ of studeren. Aan het hoofd van Thor staat het Bestuur dat de vereniging draaiende houdt en alles in goede banen leidt. Daarnaast zijn er vele commissieleden die allerlei kleine en grote activiteiten en dingen organiseren. Alle studenten, van eerstejaars- tot mastertot verkorte opleiding studenten zijn welkom bij Thor, zowel om dingen te organiseren als om aan activiteiten mee te doen. Thor is een ideale speeltuin om jezelf te ontwikkelen en om te leren hoe je dingen organiseert. Je kunt zeer veel voor je medestudenten betekenen en je leert er zelf ook ontzettend veel van. Kortom, Thor is een vereniging met een ideale combinatie van serieuze en gezellige activiteiten voor elke Elektrostudent! Geen gedonder! Joost Greunsven Presidendent der e.t.s.v. Thor

VEreniging I

Draaistroomdispuut Waldur

De Elektrowinkel

\\ D e een h ei d va n stro o m i s k A

\\ Werk en maats c h ap p ij

W

S

aldur is een dispuut van Thor. Een dispuut is een soort ondervereniging die zich richt op een bepaalde doelgroep. Waldur richt zich vooral op de energietechniek, vermogenselektronica en elektromechanica. Energietechniek is de opwekking en distributie van elektrische energie. De vermogenselektronica houdt zich bezig met het omzetten van “grote” stromen en spanningen én het omzetten daarvan in andere elektrische energievormen. Electromechanica is het omzetten van bewegingsenergie in elektrische energie en andersom natuurlijk, bijvoorbeeld bij motoren en generatoren. Bij het vakgebied dat Waldur omvat komen hoge spanningen (400 kV) en hoge stromen (20 kA) voor, bijvoorbeeld grote generatoren/motoren en het energienet, maar ook hele kleine spanningen en stromen voor bijvoorbeeld de vermogenselektronica die in de lader van je mobiele telefoon zit.

tel, je hebt een specifiek elektrotechnisch probleem waar nog geen oplossing voor bestaat en je hebt zelf niet de kennis om er een oplossing voor te bedenken. Waar kun je dan terecht? Velen zullen het niet weten, maar de oplossing ligt dichter bij dan vaak wordt gedacht, namelijk binnen de faculteit. Aan het einde van de gang op vloer 2, aan de noordzijde van het gebouw bevindt zich de Elektrowinkel. De Elektrowinkel biedt hulp aan mensen die met dergelijke problemen zitten.

Voor haar leden organiseert Waldur excursies, lezingen en symposia. Ook biedt Waldur organisatorische hulp bij (afstudeer)stages in binnen- en buitenland. Door de vele oud-leden waar Waldur nog steeds mee in contact staat, is er een grote verscheidenheid aan bedrijven waar oud-Waldur leden werkzaam zijn die Waldur nog steeds een warm hart toedragen en willen helpen met het regelen van excursies of stages.

Wanneer er een opdracht binnenkomt bij de Elektrowinkel wordt deze getoetst aan enkele voorwaarden. Belangrijk is dat de opdracht van een particulier of non-profit organisatie komt en dat het een niet-commerciële aanvraag is. Verder moet het een maatschappelijk probleem zijn, wat in de praktijk betekent dat het project maatschappelijk nut moet dienen en dat het niet om een hobbyproject gaat. Voor de klant zijn er geen kosten verbonden aan de uitvoering van de opdracht.

Verder staat Waldur bekend om zijn worstenwarmer, die regelmatig bij promotieactiviteiten wordt ingezet. Op het moment is het voortbestaan van Waldur nog onzeker door het gebrek aan studenten die een bestuursfunctie naast hun studie willen vervullen. Als huidig Waldur bestuur vinden wij het jammer dat er relatief weinig mensen het mooie vakgebied van de energietechniek kiezen binnen Elektrotechniek. Hopelijk komen er binnenkort weer actieve studenten met interesse in de energietechniek zodat alle toekomstige hogerejaars studenten naast hun studie ook kunnen genieten van activiteiten gerelateerd aan de energietechniek!

Opdrachten worden bij de Elektrowinkel uitgevoerd door studenten. Voor tien euro per uur kan je als student praktisch aan de slag bij de Elektrowinkel. Naast een leuke bijbaan kun je dus ook wat praktijkervaring opdoen. Opdrachten die ingediend worden bij de Elektrowinkel en goedgekeurd worden komen op een vacaturelijst te staan, waar studenten op kunnen kijken als ze een leuke opdracht zoeken. Naast het uitvoeren van opdrachten organiseert de Elektrowinkel ook diverse activiteiten, zoals workshops en overwerkavonden, maar de bekendste activiteit is wel het Frikandellen Freet Festijn. Drie tot vier keer per jaar komt er een sterke frituurlucht uit de Elektrowinkel als er gratis Frikandellen, bitterballen en frituursnacks worden gebakken voor alle geïnteresseerden. Wil je op de hoogte gehouden worden van de activiteiten van de Elektrowinkel, meld je dan aan voor onze nieuwsbrief via onze website http://www. elektrowinkel.net.

september 2008  | 35

IVereniging

ESRAC Studiereis Door: Yannick Tollenaere

\\ De E i n d h oven se S tude nte n R a di o Amateu r C lu b is op p ad g ewees t n aar D u its lan d. Het zendstation in Wertachtal is opgebouwd om heel dynamisch ingezet te kunnen worden voor verschillende omroepen. Centraal op het terrein is het zendergebouw geplaatst waar alle zenders opgesteld staan. Met een druk op de knop kan iedere zender aan iedere antenne gekoppeld worden. Wanneer er een zender uitvalt, kan binnen enkele seconden een vervangende zender via dezelfde antenne de uitzending overnemen. Andersom kan bij een antennestoring de zender eenvoudig op een andere antenne gekoppeld worden. Wanneer de controlesystemen zouden uitvallen, kan dit ook nog handmatig gedaan worden.

Z

omers zijn er voor om op vakantie te gaan, ook bij ESRAC is dat een feit. Daarom is ESRAC dit jaar voor het eerst in een lange tijd weer naar het buitenland getrokken. Bestemming: München, Beieren, Duitsland. Van maandag 18 augustus tot en met vrijdag 22 augustus was de ether ter plaatse gevuld met de uitzendingen van Nederlandse zendamateurs waar de zendamateurshobby, het vakantie gevoel en het nuttige gecombineerd werden in een studiereis. Hoogtepunt van het bezoek aan de Oosterburen (voorbij Limburg) was het bezoek aan het kortegolf zendstation in Wertachtal. Dit station van het Duitse MediaBroadcast, voorheen Deutsche Telecom, is een van de grootste in zijn soort op het vaste land van Europa. In 1972 werd het station in

gebruik genomen voor de Deutsche Welle tijdens de Olympische spelen in het nabij gelegen München. Inmiddels huren tientallen omroepen uit de hele wereld zendertijd op het station. Met 16 zenders van 500 kW carrier power elk en 74 antennesystemen bied het station veel meer opties voor de omroepen dan de meeste andere zendstations. Ook de Nederlandse Wereldomroep, RNW, huurt zendertijd in Wertachtal. Dit was goedkoper dan gebruik maken van het KPN-station in de Flevopolder. Dat station wordt inmiddels ontmanteld en de apparatuur verhuisd naar Wertachtal. Doordat de RNW nu zendertijd huurt in Wertachtal en nog enkele stations in Rusland en bij Berlijn is het bereik en de kwaliteit van de uitzendingen er flink op vooruit gegaan.

Wat is ESRAC?

I

n het huidige tijdperk met de razendsnelle technische ontwikkelingen zijn dingen al snel oud. Een “Pentium 3” bijvoorbeeld is al enorm oud terwijl die toch echt nog maar een paar jaar bestaat. Onze hobby, het zendamateurisme is dus al enorm oud. Dat is eigenlijk ook wel te zien aan de gemiddelde zendamateur, die is vaak ook nog uit het tijdperk van het telraam en dat alleen het licht boven tafel binair was. Behalve natuurlijk bij de Eindhovense Studenten Radio Amateur Club (ESRAC), het zendamateurs dispuut van Thor. Daar houden studenten zich bezig met deze redelijk oude hobby. Voor velen is het een beetje vaag wat

36 |  connecthor 

Door de manier waarop de antennes geplaatst zijn en de mogelijkheid om ze met een fase verschuiving te voeden kan iedere antenne elektrisch gericht worden onder een hoek van -15⁰ en +15⁰, hierdoor kunnen de uitzendingen precies op het doelgebied gericht worden zonder dat de 150 meter hoge antennes bewegen. De antennes worden gevoed door middel van speciaal ontworpen coaxkabels die in staat zijn ruim 800 kW aan

zendamateurs precies doen en wat er precies de lol van is. Het is een erg diverse hobby, om daar maar mee te beginnen. Grofweg zijn zendamateurs in twee categorieën onder te verdelen. Je hebt de experimenterende en de stekkeramateur. De laatste koopt een mooie transceiver voor in zijn shack, de ruimte waar een zendamateur zijn spullen neerzet en hobby bedrijft. Meestal door zijn XYL ( ex young lady = vrouw) verbannen naar de zolder of de garage. Hij zet zijn transceiver aan en begint te zenden. Hoe leg ik dat zenden goed uit? Daarvoor ga ik Johan, onze voormalige secretaris citeren:“Het is net alsof je MSN opstart, je aanmeldt, vervolgens een contactpersoon toevoegt en dan gewoon een random e-mail adres intypt en kijkt of die persoon iets terug zegt.”Een beetje kort door de bocht is deze vergelijking wel maar we snappen het allemaal. Meestal proberen ze dan om zo veel mogelijk en zo ver mogelijk mede zendamateurs te bereiken. De gespreksonderwerpen zijn vaak het weer en welke equipment (antennes, transceiver enz.) er wordt gebruikt.

Vereniging I vermogen te kunnen transporteren met een verlies van minder dan 0,1 dB per 100 meter. Tussen de mantel en de kern van de coax zit gedroogde perslucht die constant op druk gehouden wordt door compressors, hierdoor is de kabel ondanks zijn omvang zeer flexibel en heeft na 35 jaar nog geen spoortje corrosie laten zien.

De zenders zijn gebouwd door Telefunken en maken nog gebruik van buizen vanwege de grote vermogens. Vreemd genoeg werken de eindtrappen van deze AM zenders in klasse C. De kosten van de filters die nodig zijn om de storingen die deze trappen veroorzaken wegen echter op tegen de kosten van het gebruik van een klasse A trap met hetzelfde uitgangsvermogen. De nieuwe zenders (uit 1986) gebruiken slechts 1 tetrode, welke het totale vermogen van 500 kW levert. Wanneer deze begint te slijten verhuizen ze de buis naar de eerste generatie zenders waar 2 dezelfde buizen in zitten, maar dan slechts 250 kW elk leveren. Het frequentiebereik van de zenders ligt van ongeveer 3 MHz tot 30 MHz. Momenteel vinden de meeste uitzendingen plaats rond de 6 MHz en 7 MHz, over een paar jaar als de zon actiever is en de atmosfeer daardoor de signalen beter weerkaatst zullen de hogere frequenties meer gebruikt worden. Natuurlijk werd ook het vakantiegedeelte van de reis niet uit het oog verloren. De binnenstad en het culturele centrum van München werden ook verkend, een aantal Biergartens

mochten de ESRAC groep ontvangen en ook de stadsparken van München werden bezocht. Woensdag middag na het bezoek aan Wertachtal reed de ESRAC bus de vrije natuur in rond het station. In het Markt Wald bij Siebnach werd het tijdelijke zendstation van ESRAC opgebouwd om verbindingen te kunnen maken met de rest van de wereld. Vanuit de bus, met antennes op het dak en een vermogen van 10 W peak envelope power, werden verbindingen met diverse Europese landen tot stand gebracht. Daarnaast werd het plaatselijke heuvellandschap te voet verkend door groepjes zendamateurs. Uiteraard in constante verbinding met de bus via de amateur frequenties.

De technische universiteit van München werd op donderdag bezocht waar de plaatselijk zendamateur club, DL0TUM een barbecue organiseerde waar we voor uitgenodigd waren. Op het dak van de plaatselijke faculteit elektrotechniek werden nog een paar verbindingen tot stand gebracht en worsten gebraden.

De tweede groep zendamateurs vind je bij ESRAC: We zijn allemaal elektrotechniekstudenten, of waren dat tientallen jaren geleden en houden dus van experimenteren en solderen. Dus maken we zelf zender(tje)s, antennes en proberen nieuwe technieken, waaronder veel digitale, uit. Daarnaast doen veel ESRAC leden en begunstigers regelmatig mee aan contests, waarbij je moet proberen zo veel mogelijk punten te verdienen door zo veel mogelijk verbindingen te maken. Verder zijn de mogelijkheden die een zendamateur heeft eigenlijk alleen beperkt door zijn eigen fantasie, want je kunt erg veel dingen, zolang het maar met het maken en ontvangen van elektromagnetische golven te maken heeft. Er zijn erg veel zendamateur frequentiebanden, van zo laag als 137

Vrijdag was de dag van de terugkeer naar huis en de laatste excursie van de reis. In Erlangen werd een bezoek gebracht aan Siemens Healtcare. Daar kregen we een rondleiding door de demonstratie zaal van Siemens Healtcare waar de nieuwste diagnose apparatuur gepresenteerd wordt aan potentiële klanten. Hier bleek dat de meeste ziekenhuizen nog redelijk veel achterlopen op dit vakgebied. De nieuwste gadgets worden naar Azië geëxporteerd waar men vooral geïnteresseerd zou zijn in de 3D graphics die de meeste diagnose apparatuur tegenwoordig kan produceren.

Vervolgens werd de fabriek bezocht waar de MRI scanners geproduceerd worden. Deze fabriek heeft een capaciteit van 1000 MRI scanners per jaar, welke bijna volledig handmatig gebouwd worden. Zo wordt de spoel van de scanner waar de patiënt in ligt door 2 medewerkers met de hand gemaakt, ze zijn daar ieder 53 uur mee bezig voor 1 scanner. De scanners worden ook pas geproduceerd zodra de verkooporder getekend is. Oude scanners koopt Siemens weer terug van de eigenaar waarna ze worden opgeknapt en weer verkocht worden. Na afloop van het bezoek aan Siemens kroop het ESRAC gezelschap weer in het busje om aan de rit naar huis te beginnen. Vol met verhalen over een geslaagde reis kon iedereen ’s nachts weer in zijn eigen bed kruipen.

kHz, tot zo hoog als 250 GHz. Op die banden kun je met gewone spraak methode als FM/AM/SSB werken, maar uiteraard ook morse en zeer veel digitale modulatiesoorten. Eigenlijk is de hobby te divers om goed te bespreken in een artikel, daarom nodigen wij iedereen uit die iets wil weten over onze oude maar zeer veelzijdige elektrotechnische hobby. Kom eens langs op donderdag in de pauze of neem even contact met ons op. Dat kan via de HF of via: [email protected]. 73 (zendamateurcode voor “Best wishes” )

september 2008  | 37

IVEreniging

Het Walhalla, De Hemel van E-hoog Door: Harm Gijselhart

Z

o wordt het Walhalla beschreven in het Thorlied. Na een jaar te hebben gezorgd dat het Walhalla blijft draaien en er natuurlijk veel tijd door gebracht te hebben kan ik het hier alleen maar helemaal mee eens zijn.

Verder is het ideaal dat je er veel medestudenten ontmoet. Je kan het altijd hebben over je dagelijkse bezigheden en soms krijg je zelfs nog advies over je studie.

Maar wat volgens mij weleens vergeten wordt, is dat dit ook voor medewerkers geldt. De reden om het Walhalla op te richten was zelfs “om het contact tussen medewerkers en studenten te bevorderen”, die doelstelling geldt al sinds 1974 en medewerkers zijn dus ook van harte welkom in het Walhalla om over de dag na te praten, en om iets te drinken. Nog even voor de mensen die het Walhalla niet kunnen vinden: je moet naar PT -1.05 komen!

Maar wat maakt het Walhalla zo aantrekkelijk? Ten eerste vind ik het fijn van het Walhalla dat het zo toegankelijk is. Het is heel makkelijk om aan het einde van je dag op de TU even af te dalen naar de kelder om de dag te bespreken en even af te koelen na een lange dag studeren. Verder wordt het geheel onderhouden door studenten, verenigd in het Tappersgilde, je voelt je er als student dus ook gelijk thuis.

Waar we ook heel erg trots op zijn dat het Walhalla zo voordelig is. Een bierkaart met 12 bier kost maar €5,- . Dat is minder dan 42 cent per biertje. Dit alles maakt het Walhalla een ideale kroeg om af en toe een keer langs te komen als je college of project is afgelopen.

38 |  connecthor 

Dus kom een keer langs en als je misschien zin hebt om ook eens de andere kant van de bar te zien, spreek dan (als je tenminste je P hebt) een keer een Tapper er over aan, en wie weet kan jij ook meehelpen onze Hemel van E-Hoog draaiende te houden.

Faculteit I

StudentenBuro Elektrotechniek Door: Barend van Liempd

M

isschien heb je al eerder van het StudentenBuro Elektrotechniek gehoord. Misschien ook niet. Wat ook het geval moge zijn, in dit stukje zal ik proberen uiteen te zetten wat het SB/e doet en wat wij betekenen voor zowel medewerkers als studenten op deze faculteit.

Kort door de bocht faciliteert het SB/e de studenteninspraak op de faculteit. Onze dagelijkse taken zijn dan ook het verzorgen van de diverse jaarraden die bestaan op deze faculteit. Wij hebben een eerstejaar-, tweedejaar-, derdejaar-, master-, schakelprogramma(VKO)en minorraad. Al deze raden worden bemand door studenten die vakken uit dat jaar volgen en worden begeleid door een SB-er en de Commissaris Onderwijs van Thor. Op die manier zijn jaarraden voor studenten een goede manier om kennis te maken met vergaderen en hopelijk hun onderwijs te monitoren en te verbeteren waar mogelijk.

Omdat tijdens de Intro al de nodige promotie voor studenteninspraak bestaat zal ik het hier nog maar even fijntjes overdoen. Tijdens de Intro zijn er namelijk andere dingen die prioriteit vragen, denk ik zo Eerstejaars studenten kunnen direct vanaf week 1 deelnemen aan de eerstejaarraad. Je leert vergaderen, maakt vrienden terwijl je dit doet en verbetert je onderwijs. Dat alles onder het genot van een stuk vlaai en koffie/thee. Het kost je maar een uurtje per week en het is beter vermaak dan dat spelletje op je laptop! (Ja, zelfs WoW-red) Ik hoop je snel te kunnen begroeten bij de jaarraad. Uiteraard kan iedereen met vragen aankloppen bij het StudentenBuro. Over onze werkzaamheden, maar ook met klachten en problemen. “Iedereen” omvat ook medewerkers. Uit het verleden is gebleken dat niet alleen studenten werken aan een beter onderwijs voor zichzelf, ook medewerkers hebben met onderwijs te maken en willen dit goed doen. Denk hierbij aan de recente Horizondiscussies, een uitstekend initiatief dat hopelijk doorgezet zal gaan worden. Hierbij wil ik nog benadrukken dat ook het SB een goede ingang

kan zijn om goede ideeën vorm te geven en op een efficiente manier op de juiste tafels te krijgen. Ik wil afsluiten met een kort dankwoord. Het afgelopen jaar is er binnen het SB naar mijn mening een zeer goed jaar gedraaid waarin veel bereikt is. Dat komt door de inzet van vele studenten en medewerkers! Ik hoop dat deze trend zich ook komend jaar voort zal zetten. Het SB wordt vanaf juli bemand door een nieuw gezicht binnen de inspraak: Ronald Adriaans (aka Bloon –Red). Hij vervangt de voor velen bekende Dennis van de Wouw. Vanaf november draait er wederom een nieuw gezicht mee, dan zal Anton de Koning na een tweetal jaren van goede dienst het SB verlaten, en vervangen worden door een nieuwe medewerker. Mensen, bedankt! Zelf ga ik in januari een vervanger zoeken. Het SB is een drijvende kracht achter de inspraak die een koepelfunctie vervult en er echt toe doet. Denk je dat je het in je hebt om een functie binnen de inspraak op te pakken, aarzel dan niet om binnen te lopen in PT 2.33 en informeer naar de mogelijkheden!

Alle jaarraden rapporteren via de Commissaris Onderwijs van Thor op het Overkoepelend Studenten Overleg (OSO). Hier worden problemen die vaker terugkomen doorgekoppeld aan de ‘hogere’ organen, waarin mensen enkel via sollicitatie of stemming terecht kunnen komen. Zo zijn er de wettelijk voorgeschreven commissies (Faculteitsraad en Opleidings Commissie), maar tevens kent onze inspraak een Evaluatie Commissie. Ik zal in dit stukje niet diep ingaan op de losse functie van elk van deze organen, maar in elk van deze organen komen medewerkers en studenten samen om het onderwijs van onze faculteit op niveau te houden.

september 2008  | 39

IVEreniging

IEEE Student Branch Eindhoven By: Roy Warmerdam

IEEE Student Branch Eindhoven In Eindhoven, we have our own local IEEE Student Branch. It is run by students for students. We mainly focus on (international) master students and PhDs. The current board of the branch consists of four students: Roy Warmerdam (Chairman), Erik Timmers (Secretary), Sander Derkzen (Treasurer) and Bob Thijssen (Vice-chairman). In October a new board will appointed by the General Meeting. As a Student Branch we help students to apply for their IEEE membership. Students who apply for their IEEE membership at our Branch are automatically registered as a member of our local Student Branch as well. This allows them to benefit from our local benefits in addition to all the benefits you already get with your IEEE membership. That includes the full-color magazine Spectrum, discounts on conference fees, discounts on our local events, and more. Besides the membership administration we also organize local events for our Student

S

ome of you may already know IEEE. And some may have never heard of it. Right here we hope to give you some insight in the world of IEEE and our own local Student Branch.

IEEE The Institute of Electrical and Electronics Engineers, Inc (IEEE) is the world’s largest institution of engineers. As a non-profit organization IEEE (pronounced as Eye-triple-E) promotes the development and application of electrical engineering and all kinds of related technical areas. The IEEE has more than 375,000 members worldwide including 80,000 students in over 160 countries. These members form a unique international network of professionals.

40 |  connecthor 

Through its global membership, IEEE is a leading authority on areas ranging from aerospace systems, computers and telecommunications to biomedical engineering, electric power and consumer electronics, among others. The IEEE publishes nearly 150 magazines containing the latest, state-of-the-art research topics on specific technical areas. Furthermore, there are about 800 conferences under the IEEE flag per year where top researchers meet and discuss each other’s work. By giving students the possibility of becoming a member at reduced cost, they can benefit already from what the IEEE has to offer. In this way, students can orientate better and get informed about all developments within their technical field.

Members. Both technically related events and social events are on our agenda. We always do our utmost best to organize great events at very good prices. A selection of our activities shall be described here. One of our biggest events last year was the study trip we co-organized with e.t.s.v. Thor. With 26 students and a member of our

Vereniging I department’s research staff we visited companies and institutes from the aerospace industry in Toulouse, France. A visit of the medieval fortress of Carcassonne was also included. This five-day trip was a great experience the participants won’t forget. Another highlight from the past year was the symposium ‘Medical Engineering’ on innovations in healthcare. During the day we had speeches from guests from our own university as well as from companies as MedTronic and Philips. The public was shown some of the latest state-of-the-art developments in (bio)medical engineering: non-invasive cardiac performance measurement, pace-maker technology, deep-brain stimulation, the latest in image processing for all kinds of scanners

the Veerse Meer, Zeeland. During the day, we discovered the Veerse Meer and gained some sailing experience. Some students with advanced sailing experience taught the others how to get the boat across the lake. With more than enough beer for the entire weekend, some fun games and a lot of chatter, we also enjoyed ourselves back on dry land after we all returned to the harbour. This event is certainly a keeper. Furthermore, we organized two LaTeX workshops. LaTeX is text editing software which allows you to create professional publications and presentations in a scientific lay-out. Nearly all papers on technology are created in LaTeX and most professors expect you to hand in your work this way. Most students highly valued the interactive workshops from dr.ir. Siep Wieland last year.

Region 8 Student Paper Contest The IEEE Region 8 organizes a Student Paper Contest each year. Our branch is allowed to send in 2 papers. The best papers in Region 8 are rewarded with money prices. For those of you are that are currently working on a graduation paper or have just finished one: Let us know! Winning this contest can be a nice extra reward for your work on the paper.

Membership

Last but not least we had a very nice barbecue to conclude the year. We couldn’t let everybody leave for the summer holidays without a last party with good food and drinking.

Women In Engineering Affinity Group

and a new device to quickly detect whether or not a car driver has been using drugs. Besides the speeches, there was also enough time to meet and greet with the guests during lunchtime or the drink afterwards. We received a lot of enthusiastic reactions so this symposium was a big success. One of our social events worth mentioning is the sailing weekend. It has become a yearly IEEE SBE tradition after it started some years ago. With a total of nearly 60 students from Eindhoven and our fellow IEEE Student Branch in Leuven, we stayed in a nice residence at

The IEEE SBE also has a WIE affinity group. This group promotes the participation of women in engineering studies and engineering professions. The WIE organizes various activities, such as a yearly dinner, interesting seminars and fun outings.

IEEE SBE in 2008-2009

Currently, a new board for our Student Branch is formed. They will present themselves in the General Meeting next October. They will organize some nice events for you this year. Please check our website www.ieee.tue.nl or sign up for our newsletter, so you won’t miss out on our upcoming events. Events such as the sailing weekend and the LaTeX workshops are very likely to return this year.

If you would like to sign up for a membership, please drop by at our boardroom (PT 2.35) and fill in a registration form. Currently you can become a member for only EUR 10 for the rest of this year. For graduate students and PhD students it is even free! For these students the department sponsors membership. Besides that, the department also sponsors one Society membership for PhDs. IEEE has many Societies which focus on many different areas of engineering. The only thing you need to do is to fill in the registration form. If you would like to join the WIE, please contact them at [email protected].

september 2008  | 41

IAdvertorial

Vanderlande Industries:

Het Walhalla voor een systeemarchitect

N

a mijn studie elektrotechniek aan de TU in Eindhoven, richting informatietechnische wetenschappen met specialisatie telecommunicatie, ben ik de eerste vier jaar bezig geweest met twee Europese projecten op het gebied van telecommunicatie, ook vanuit de TU/e. Omdat ik na 12 jaar rondlopen op dezelfde universiteit toch echt wel iets anders wilde zien ben ik vorig jaar op zoek gegaan naar een andere omgeving, een andere baan, een andere organisatie.

systems’. Dit zijn systemen die grotendeels of zelfs geheel automatisch producten afhandelen. Wat concreter: Vanderlande Industries houdt zich bezig met drie takken van sport: •

geautomatiseerde baggageafhandlingssystemen voor luchthavens over de hele wereld, zoals Schiphol, London Heathrow, Sydney en Eindhoven Airport;

Uiteindelijk ben ik na een interessante en leerzame tijd van zoeken, informatie inwinnen en op bezoek gaan bij diverse organisaties, op 1 januari van dit jaar begonnen als Systeemarchitect bij Vanderlande Industries in Veghel. Vanderlande Industries is een van de grootste bedrijven ter wereld op het gebied van ‘automated material handling

•

geautomatiseerde orderselectie- en ordersorteersystemen voor productie- en distributiecentra binnen bedrijven als Audi en Friesche Vlag;

•

geautomatiseerde pakketsorteersystemen voor bijvoorbeeld koeriersbedrijven als DHL en TNT.

42 |  connecthor 

1

Advertorial I Robuustheid, betrouwbaarheid en productiviteit tegen een minimum aan onderhoudskosten zijn in al deze gebieden speerpunten om klanten tevreden te kunnen houden. Daarnaast neemt het leveren van service op de geïnstalleerde systemen een steeds prominentere plaats in.

Architectonisch gezien bestaat een baggageafhandelingssysteem globaal uit de volgende onderdelen:

•

Een governance-component om realtime informatie over de baggagestukken in het systeem te kunnen presenteren.

•

•

Een analyse-component om achteraf (bv. aan het einde van een dag) het gedrag van het systeem mee te kunnen analyseren, zowel in test- als in operationele fase.

Vanderlande Industries telt ruim 1700 medewerkers, waarvan er ruim 900 op het hoofdkantoor in Veghel werken. Daarnaast heeft Vanderlande Industries een groot aantal ‘Customer Centres’ over de hele wereld. Vanuit deze Customer Centres worden lokaal projecten in en rondom het betreffende land gerund. Als systeemarchitect houd ik me bezig met het conceptontwerp, systeembesturing, simulatie en emulatie, en met de integratie tot een werkend systeem. Hierbij spelen aspecten als functionele decompositie en componenteisen een grote rol. Alle fasen in een project vallen natuurlijk binnen de context van de gespecificeerde alsook niet-uitgesproken klanteisen. De tweede hoofdtaak die ik als systeemarchitect heb is dan ook het definiëren, beheren en uitdragen van de eisen aan de systeemcomponenten, software en hardware, om ervoor te zorgen dat het systeem dat uiteindelijk bij de klant wordt opgeleverd aan alle eisen voldoet. Ik heb tot nu toe gewerkt aan projecten op Schiphol en London Heathrow; voor beide worden bestaande baggageafhandelingssystemen vernieuwd en verbeterd, en worden PRINT SUBJECT nieuwe baggageafhandelingssystemen aanVANDERLANDE CI gelegd – dit allemaal om efficiënter te kunnen opereren en om de niet aflatende groei in de burgerluchtvaartindustrie bij te kunnen houden en zelfs voor te zijn. Het is erg indrukwekkend en inspirerend om in Amsterdam of Londen tussen de tientallen VANDERLANDE LOGO te / verdwalen STANDARD USE kilometers transportbanden, de honderden tonnen staalwerk en de duizenden koffers die voorbijkomen of zelfs voorbijrazen, en om dan te zien dat individuele koffers ieder op hun eigen manier door dat gigantische systeem worden getransporteerd.

•

DATE 29 -

•

De fysieke laag: hieronder vallen o.a. het staalwerk, motoren, check-in balies, de transportbanden/bakken/karretjes, aftakkings- en samenvoegpunten, uitsorteerinstallaties en buffers, opslag voor vroege of te late baggage, baggagedetectoren, baggagescanners, screeningmachines, volume- en gewichtscanners, alsook de robots die baggage automatisch in een baggagecontainer kunnen inladen. Sommige van deze componenten worden van een externe partij betrokken, wat meer uitdagingen met zich meebrengt om ze in het systeem te kunnen integreren. De aansturing voor de fysieke laag (‘Low Level Control’): deze stuurt de componenten op de fysieke laag aan en communiceert met de bovenliggende laag voor instructies en rapportages. Deze laag wordt voornamelijk geïmplementeerd met PLCs en FSCs, die ook onderling weer communiceren. Omdat een compleet systeem erg gecompliceerd is en heel veel berichtenverkeer genereert, bestaat het systeem uit deelgebieden die ieder hun eigen besturingscomponent hebben. Deze communiceren niet alleen met de fysieke en de bovenliggende laag, maar wisselen ook onderling informatie uit, bijvoorbeeld wanneer een baggagestuk van het ene naar het CUSTOMER andere gebied wordt getransporteerd. 04 - 05 VANDERLANDE De systeembesturing (‘High Level Control’): deze moet ervoor zorgen dat baggage volgens de ontwikkelde concepten en algoritmes wordt afgehandeld. Hieronder vallen functies als routering, redundantie, load balancing, planning, en reconciliation: het verzekeren dat baggage niet aan boord komt/ blijft als de passagier toch niet meereist. De High Level Control-laag heeft tevens een interface met het vluchtplanningssysteem van de luchthaven.

VANDERLANDE LOGO: Standard use of logo be can used in the followi ng colours Black / Grey / White Size may vary

De sfeer in Veghel is opvallend open en collegiaal, zeker gezien het aantal mensen dat er werkt – in de zeven maanden dat ik er nu rondloop ben ik alleen maar collega’s tegengekomen die het leuk vinden om de tijd te nemen om mij wegwijs te maken in de organisatie, in de wereld van de burgerluchtvaart en in de technische aspecten van het werk. Zeker omdat de overgang van de academische wereld naar het bedrijfsleven niet de minst grote is, heb ik deze ondersteuning van mijn collega’s als zeer welkom ervaren. Inmiddels ben ik niet meer de nieuwste binnenkomer en kan ik zelf anderen ook al begeleiden in hun ontwikkeling binnen de organisatie. Ook het meedenken over de processen binnen de organisatie vind ik uitdagend. Heb je vragen over Vanderlande Industries, over de functie van Systeemarchitect, of over wat jij en Vanderlande Industries voor elkaar kunnen betekenen tijdens of na je studie, geef me maar een belletje of stuur me een mailtje. We kunnen natuurlijk ook eens afspreken voor een informeel gesprek in het Walhalla! Geen gedonder!

COLOUR CMYK / RGB / WEB / RAL

René Kramer

URL DOWNLOAD NINE.NL/

Systeemarchitect Vanderlande Industries Penningmeester der e.t.s.v. Thor 1997-1998

?

E T1 T2

[email protected] 0413 851 807 0413 38 5116 www.vanderlande.com [email protected]

september 2008  | 43

TMC: het 'Walhalla' + + + +

Langdurige arbeidsrelatie Individuele winstdeling 1-op-1 carrière coaching Werkzaam in een gespecialiseerde, ondernemende businesscel = 100% werkondernemerschap

Bart Smet 100% TMC werkondernemer Een (oud-)collega van mij was op gesprek geweest bij TMC en was laaiend enthousiast. “Het zal wel”, dacht ik. Ik had niet zo’n positief beeld van ‘detacheerders’ namelijk. Maar nadat ik zelf op gesprek was geweest en gehoord had over het coachingstraject, de loopbaanbegeleiding en de winstdeling, zat ik binnen een paar maanden in de dynamische omgeving van ASML. Ik werk bij ASML aan de betrouwbaarheid van de huidige generatie vermogensversterkers. Dat betekent niet alleen bezig zijn met techniek. Ik werk ook veel samen met collega’s van logistiek, planning en customer support. Ik zocht namelijk een functie die niet alleen was toegespitst op techniek. TMC had al snel een passende opdracht voor me gevonden. Tijdens mijn studententijd, toen ik nog achter de bar stond in het ‘Walhalla’, had ik veel contact met klanten. Tijdens mijn eerste baan miste ik dat contact, ik zat vooral tussen ontwikkelaars. Dankzij TMC heb ik nu weer een baan die meer bij me past. En als ik een andere richting op wil, hebben ze zo weer een andere opdracht gevonden. Bovendien heb ik eens per zes weken een afspraak met mijn personal coach om mijn ambities helder te krijgen. Als je op zoek bent naar een uitdaging, loop dan zeker binnen bij TMC! Wat heb je te verliezen?

TMC Industrial Automation is begin 2007 opgericht vanuit de marktvraag naar hoog opgeleide specialisten in de industriële automatisering en electrical engineering. TMC Industrial Automation ondersteunt technische organisaties met het ontwikkelen van hard- en software door het projectmatig inzetten van specialisten binnen deze twee domeinen en richt zich daarbij op het topsegment van de markt. Binnen het domein electrical engineering zijn wij momenteel op zoek naar werkondernemers met kennis en ervaring in: > > > > > > > > >

PCB design Power electronics design Analog en digital design VHDL/FPGA design Hard- & software engineering Electrical architecture System engineering IC design RF design

Ook geïnteresseerd om als werkondernemer bij TMC Industrial Automation werkzaam te zijn? Bekijk dan ons vacature aanbod op www.tmc.nl of neem telefonisch contact op met Henrie Pulles (040 239 2260 of [email protected]).

TMC Industrial Automation is onderdeel van TMC Group, House of Employeneurs. Sinds november 2006 heeft TMC Group een notering aan Alternext Amsterdam.

TMC Industrial Automation B.V. Flight Forum 107 – Postbus 700 – 5600 AS Eindhoven – Tel. 040 239 2260 – Fax 040 239 2270 – [email protected] – www.tmc.nl

Faculteit I

Bezoek NWO aan Impuls Door: Jeroen de Boeij

\\ He t N W O b ren gt e e n bezo e k a a n e e n va n on ze top lab oratoria. spits afbijten door in 10 minuten te vertellen welk onderzoek wordt gedaan binnen EPE. Dat valt niet mee, zeker als je bedenkt dat de achtergrond van het publiek bestond uit psychologie, economie en biochemie.

A

fgelopen periode is er veel ophef ontstaan over de plannen van minister Plasterk om 100 miljoen euro van de eerste geldstroom naar de tweede geldstroom over te hevelen. Daardoor is dit geld niet meer structureel voor de universiteiten beschikbaar, maar wordt het door NWO beschikbaar gesteld voor de beste projecten. De reden hierachter is dat onderzoek uit de tweede geldstroom gemiddeld betere resultaten oplevert dan onderzoek dat uit de eerste geldstroom wordt gefinancierd.

De vakgroep EPE was een van de drie uitverkoren vakgroepen op de universiteit om dat standpunt toe te lichten. Deze keuze was ingegeven door de recente successen op het gebied van planaire actuator technologie (ook wel zwevend tapijt) die EPE samen met de vakgroep CS heeft behaald. Elena Lomonova mocht als pasbenoemd UHD het

Daarna bezocht de delegatie het EPE-lab in het Impuls gebouw (een van de gebouwen waar wat structurele investeringen en onderhoud niet zouden misstaan), waar Helm Jansen (EPE) en Nelis van Lierop (CS) een demo gaven van het vliegende tapijt dat zij samen hebben ontwikkeld. Daarna liet promovendus Jeroen de Boeij zijn opstelling zien waarin een vliegend tapijt wordt gecombineerd met contactloze energie overdracht en draadloze regeltechniek tot een vliegende robot, een project waar ook promovendus Michal Gajdusek (CS) aan werkt. Het bezoek leek erg geïmponeerd door alle presentaties. Daarna werd het bezoek voortgezet bij de faculteiten Biomedische Technologie en Scheikundige Technologie, maar wij hopen dat de eerste indruk de beste was! Vanwege de grote inzet van de direct betrokkenen en de EPE groep, werd de middag afgesloten met een borrel, die ook geslaagd was te noemen, getuige de foto van prof Blom.

De eerste geldstroom was al zodanig uitgekleed dat het niet meer voor onderzoek wordt gebruikt, maar alleen nog voor infrastructuur en vaste staf. In de meeste faculteiten worden (bijna) geen promovendi meer uit de eerste geldstroom betaald. Met deze bezuiniging zou dus de structurele infrastructuur in gevaar komen, die nodig is om überhaupt onderzoek uit de tweede geldstroom te kunnen doen. Deze kritiek op de plannen van Plasterk is de directe aanleiding voor het bezoek van het algemeen bestuur van het NWO, begeleid door het CvB, aan de Technische Universiteit Eindhoven, om eens te kijken welke infrastructuur en dus welk geld structureel nodig is voor hoogwaardig onderzoek.

september 2008  | 45

IFaculteit

Biomedical Instrumentation Engineering (BIE) By: Emilia Motoasca

\\ A n ew m i n o r fo r El e c tr i c a l Engi ne e r i ng (EE) an d Biomed ic al Tec h n olog y (BMT ) s tu d en ts

‘E

lektrotechniek is overal - electrical engineering is everywhere’ is the first sentence on the website of the Department of Electrical Engineering and I completely agree with it. When we look at the modern health care system there is also plenty of electrical engineering involved in the complex devices used in all stages of health care. Nowadays, the medical personnel (doctors, nurses, etc.) make extensive use of advanced devices, instrumentation and information systems. The development of health care technologies is expected to boom in the years to come since a larger section of the population is getting older and the need of health care for them will increase. The patients of almost all categories and ages are nowadays well informed about the new and advanced technologies in health care and they are willing to make use of them if needed. However, the health care system tends to extend beyond the known institutions as hospitals, revalidation centers, etc. into the home environment. Patients will in the future be monitored, assisted and even helped or treated via telemedicine. That will bring the life of old and chronic patients to a better level.

Physiological models

This future wherein the telemedicine, the smaller, smarter and wireless devices and all other advanced techniques will make the life of patients better is not possible without excellent electrical engineers with a good understanding of biomedical aspects. “For the ones that would like to know more about electrical engineering in balanced combination with biomedical aspects there is the new minor Biomedical Instrumentation Engineering (BIE). The minor is the result of an intensive co-operation between staff of the EE and of BMT (Bio-Medical Engineering) departments, with important contributions by prof.dr.ir. Jan Bergmans, prof.dr.ir. Frans van de Vosse, dr.ir. Pierre Cluitmans, dr.ir. Massimo Mischi and many others.” The minor focuses on the technical, engineering aspects of the biomedical instrumentation. During the ‘Electrophysiology’ course, the cellular origin, the meaning and applications of methods for measurement of bioelectric phenomena in humans are explained, while in the next course ‘Biomedical sensing Technology’ a solid background on the principles and technologies used for the

Sensing technology

measurement of the bioelectric parameters are given. Finally the course ‘Monitoring of respiration and circulation’ focuses on how electric models of these systems can be constructed with further clinical applications. Besides sensing and monitoring techniques, the course ‘Adaptive systems’ provides an introduction to dynamic systems and to the identification and adaptation of model parameters. Further the most important imaging techniques are investigated in detail during the courses ‘Imagining techniques’ and ‘Digital image and video processing’. The theoretical knowledge acquired from these courses is completed with two challenging projects in a clinical setting, namely ‘Biomechanical physiology’ provided by the BMT department and ‘Bioelectrical physiology’. This project provided by EE department and TNO encompasses two parts, called ‘Design lab biofeedback systems’ and ‘Lab impact of electromagnetic radiation’.

Monitoring

clin evi e

46 |  connecthor 

parameter estimates

Decision support

sensor signals

signal processing

sensors

physiological patien t data models

d a

Faculteit I

Bioelectric physiology

Biomechanical physiology

Design lab biofeedback systems s1

p1k Feature extraction1

Synthesis sN

Feature extractionk

pNk

vis/aud g

Lab impact of electromagnetic radiation

And last, but not least, except for the theoretical and practical knowledge to be acquired, the BIE minor offers the opportunity to learn about new developments in the health care sector from professionals working in the medical field with Catherina Ziekenhuis, Maxima Medisch Centrum, Kempenhaeghe, Philips, TNO, etc.

Just from the offered courses and projects anyone can see that this BIE minor is not a so-called ‘pret-minor’ (‘Minor for fun’. Eg. not focusing on difficult concepts, but allowing a student to make an easy compensation for difficult coursework.), but a serious and electrical engineering-oriented minor that offers a lot of opportunities and challenges

Physiological models

of learning more about biomedical instrumentation engineering. For those interested to attend this minor the propaedeuse plus 45 ECTS post-propaedeuse is required. For more information email to [email protected].

Imaging techniques, techniques, Digital image, video processing

september 2008  | 47

ITechniek

De hobby van Anton Door Anton de Koning

\\ Anto n l a at z i en hoe hi j e e n l ogi sti e k prob leem aan p akt.

I

n deze rubriek hebben voorheen verschillende elektronica projecten gestaan. Ik ben dan wel student elektrotechniek, maar bij hobby’s denk ik aan meer dan alleen elektronica of computers. Van kinds af aan heb ik me, naast elektronica of computers, namelijk ook bezig gehouden met tuinieren en klussen. Elektronica als hobby hield voor mij in dat ik alles uit elkaar moest halen om te kijken hoe het werkt en dat ik af en toe eens een knipperlichtje bouwde. Ik vind het nu alleen niet echt interessant meer om iets open te schroeven

48 |  connecthor 

omdat ik door mijn studie al aardig goed weet hoe die dingen werken. Computeren hield voor mij altijd in dat ik van alles op de computer ging proberen, soms met als gevolg dat die niet meer wou opstarten, met als doel de nodige computervaardigheden op te doen. Tegenwoordig ben ik met computers meer met webdesign bezig. De hobby tuinieren staat, nu ik op kamers zit, op non-actief bij gebrek aan een tuin. Het klussen daarentegen staat niet stil. Ik heb die hobby vaak kunnen benutten om mijn leven

of die van de familie gemakkelijker te maken. Zo heb ik in mijn jeugd een stekkerdoos op mijn slaapkamer vervangen door een kastje met stopcontacten en wisselschakelaars. Schakelaars door heel mijn kamer stonden in verbinding met dit kastje zodat ik het door heel mijn kamer kon bedienen. Ook heb ik een keer uit wat afvalhout een werkbankje gemaakt dat onbedoeld erg veelzijdig te gebruiken bleek en dat ik dan ook nog steeds veel gebruik. Ik zoek in het klussen vaak uitdaging op, zo ook in de projecten waar ik de laatste maanden aan gewerkt heb.

Techniek I verschil tussen veel geld en tijd dat leid tot iets bruikbaars, of tot iets wat zal gaan wegstoffen in een hoekje. Het verschil tussen een grote trots of een grote teleurstelling. Uiteindelijk is het gelukkig een opgeruimde kamer, iets bruikbaars en een grote trots gebleken, anders zou ik er toch ook niet over hebben willen schrijven.

Het idee voor een lade is niet zomaar ontstaan, ik had al tijdenlang na zitten denken hoe ik een loze ruimte onder mijn bureau het beste kon invullen om de stapels papier, schriften en boeken die ik niet meer in mijn kasten kwijt kon op te bergen. De loze ruimte bevond zich echter alleen in het achterste gedeelte vlak onder het bureau, het voorste gedeelte had ik namelijk nog steeds nodig om mijn benen kwijt te kunnen. Een eenvoudige, maar niet zo praktische oplossing als een plank tot de helft leek lange tijd de enige oplossing. Om de een of andere reden ben ik echter op het idee gekomen dat ik een lade zou kunnen maken die van achteruit helemaal naar voren zou kunnen schuiven. En als ik eenmaal zo’n gaaf idee heb ben ik niet meer van gedachte te veranderen. Dus begon ik aan het ontwerp van 2 lades en begon de zoektocht naar geschikte ladegeleiders, hout, en bevestigingsmaterialen. Geen gemakkelijke klus aangezien lades normaalgesproken niet onder de tafel door naar achteren schuiven. Ik heb dan ook de nodige uren in de bouwmarkt doorgebracht om deze en andere oplossingen te vinden.

verwijderbare tussenschotten in komen. Waarom maak ik dan zo’n moeilijk ontwerp, allereerst omdat ik daar uitdaging in zie maar omdat ik denk dat het daardoor uiteindelijk net iets praktischer wordt. Wonder boven wonder bleek na 2 weekeinden zagen en frezen alles netjes in elkaar te passen. Een laagje lak erop en dan vervolgens ophangen. Het ophangen was een spannend moment omdat nu pas zou blijken of de ladegeleiders berekend zijn op de krachten en of de lade zou werken naar mijn idee. Het verschil tussen dezelfde stapels papier onopgeruimd en 2 onbruikbare lades of opgeborgen stapels papier in 2 werkende lades. Het

Betekent dit dat ik weer stil kan gaan zitten in mijn vrije tijd? Niet voor mij, nog voor ik een project heb afgerond krijg ik namelijk alweer een nieuw idee. Ik ben nu dan ook volop bezig met het uitvoeren daarvan. Wellicht krijg ik in een toekomstige Connecthor gelegenheid hierover te schrijven.

Na de benodigde materialen verzameld te hebben en een ontwerp te hebben uitgetekend begon het zagen en frezen. Geen gemakkelijke klus aangezien ik altijd een lijstje zeer uitdagende eisen aan mijn project hang. Eisen waren: afwijkingen moesten kleiner dan 1mm zijn, de voorste plank moest schuin worden, de lade moest demontabel zijn, verbindingen mochten niet uitsteken en zoveel mogelijk onzichtbaar blijven en er moesten

september 2008  | 49

IVereniging

Study Tour CONTACT – From Silk Road to Silicon Valley Door: Erik van Kempen

\\ Tho r g a at o p rei s. J i j o o k ?

O

ntbijten op de Chinese muur, stappen in Hong Kong, geen finefood maar echt Chinees eten, verdwalen in gigantische metropolen, en natuurlijk kijken of ze er echt allemaal hetzelfde uitzien. Eind februari van het komende jaar zal een delegatie elektrotechniekstudenten afreizen naar China voor een ‘Closeup ON The Asian Culture & Technology’.

simpele producten, maar langzamerhand begint hier verandering in te komen en maakt al het oude plaats voor innovatieve en high tech producten.

Voorbereiding Het is onmogelijk om op reis te gaan zonder een goede voorbereiding. De commissie zal alle logistiek onder zijn hoede nemen zodat alles soepel zal verlopen tijdens de reis. Maar de deelnemers zullen zelf ook voorbereid moeten worden. Tijdens een aantal avonden zal er kennis gemaakt worden met de Chinese (bedrijfs)cultuur. Op deze manier kunnen we op de juiste manier omgaan met de Chinese mensen en om ons verstaanbaar te maken mag een Chinese taalcursus niet ontbreken.

Reisplanning Thema Het thema van de reis is “from silk road to silicon valley”. Vele eeuwen geleden stond China voorop als het ging om moderne ontwikkelingen. De uitvinding van het kompas en het vervaardigen van papier zijn enkele kleine voorbeelden. Ook stond China bekend om zijn handelsgeest. Om handel te kunnen drijven met Europa ontstond meer dan 2000 jaar geleden de zijderoute, die bestond uit karavaanroutes waarlangs handel gedreven werd. Nu nog zien Europeanen de Chinezen voornamelijk als producenten van goedkope

Tijdens deze drieweekse reis zullen natuurlijk de nodige steden worden bezocht. De Chinese oostkust wordt van noord naar zuid doorkruist. De reisplanning, hoewel deze nog onder voorbehoud is, ziet er als volgt uit: De eerste week zullen de deelnemers de regio Beijing bezoeken. Dankzij de Olympische spelen weet nu iedereen waar het ligt. In de hoofdstad van dit grote land is een enorme hoeveelheid aan culturele bezienswaardigheden te bezoeken. Zo zal een reis naar de Chinese Muur niet ontbreken, maar ook het plein van de Hemelse Vrede zal niet aan de

aandacht ontsnappen. Buiten deze culturele attracties, zijn er ook nog een aantal technisch inhoudelijke excursies gepland. Na deze activiteiten zullen we met een flinke rit in de nachttrein het Chinese land verder ontdekken.

De tweede week van de reis zal plaatsvinden in de regio Shanghai. Deze wereldstad geldt als industriële hoofdstad van China. Hier bevinden zich een aantal grote bedrijven waar we een kijkje gaan nemen. Daarnaast is nabij deze stad ook een partneruniversiteit van de TU/e gelegen: De Zhejiang University in Hangzhou. De derde week zullen we doorbrengen in het financiële hart van Azië: Hong Kong. Deze stad staat voornamelijk bekend als financieel en economisch centrum en bevat de meeste wolkenkrabbers ter wereld: meer dan 7500. Net buiten de stad ligt Shenzhen. Dit gebied wordt gezien als hét industrieterrein van het land. De meeste high tech bedrijven hebben in dit gebied hun productiefaciliteiten en hoofdkantoren zitten. Meer informatie

Supported by

50 |  connecthor 

Wil je meer informatie, neem dan contact met ons of het bestuur van Thor op of kijk op de website http://contact.thor.edu/ .

Faculteit I

Afscheid Jan Blom Door: Michelle Breemans

\\ O nze vo o rm a l i g e de c a a n ge e f t no g e e n laats te fees tje. onderzoekscommissies. Van 1981 tot 1998 was hij in dienst bij KEMA, waarvan tien jaar als directeur. Sinds 2000 is hij hoogleraar elektrische energiesystemen aan de TU/e. Hij was voorzitter van de faculteitsraad, en van 2002 tot en met 2006 was hij decaan van de faculteit Elektrotechniek. Ook was hij voorzitter van de lustrumcommissie van het tiende lustrum van de TU/e. Ten slotte was hij de afgelopen jaren een gewaardeerd redactielid van FACE en later van Connecthor. Ook de decaan Ton Backx roemde de kwaliteiten van Jan Blom in zijn toespraak. De cheque die Jan kreeg voor de stichting ‘Kinderen van morgen’ als afscheidscadeau van de medewerkers van de faculteit, naast een afscheidsboek, werd daarom zelfs verdubbeld door het faculteitsbestuur.

V

rijdag 27 juni 2008 nam prof.dr.ir. Jan H. Blom officieel afscheid als hoogleraar EPS aan de faculteit Elektrotechniek. Voor zijn afscheidsrede “Leven met Energie” was de Blauwe Zaal in het Auditorium tot de nok toe gevuld met belangstellenden. In zijn rede besprak hij de groei van het vakgebied rondom elektrische energietechniek en de terugblik op zijn leerstoel de afgelopen jaren. Hij verkondigde dat de wereld tot 2050 vastzit aan kolen en kernenergie. Gezien de huidige bijdrage van duurzame energiebronnen mag je niet verwachten dat die voor 2050 een substantiële bijdrage aan de wereldenergievoorziening kunnen leveren, denkt Jan Blom. De enige opties zijn dan kolen en uranium, want die zijn nog voor vele honderden jaren beschikbaar. De grootste uitdaging voor de komende tijd is volgens de hoogleraar kwantitatieve groei van de economie om te zetten in een kwalitatieve groei. Een groei waarbij de belasting van het milieu niet verder toeneemt. Het afscheidscollege werd plotsklaps onderbroken door een cabaretgroep die vol enthousiasme een pleidooi hield voor

Ten slotte was daar nog een woord van dank vanuit de vereniging EMVT, waarna Jan benoemd werd als erelid van deze vereniging. energieopwekking uit algen. Daarna werd het publiek geïnstrueerd een tentamen te maken over algenenergie en op miraculeuze wijze werd duidelijk hoeveel mensen dit tentamen goed gemaakt hadden. Na een muzikale afsluiting kon professor Blom zijn slotwoord houden.

Al met al een prachtige dag voor onze gewaardeerde collega Jan Blom! Foto’s: Odette Beekmans www.photodette.nl

Na het woord van de rector was daar ineens een verrassing voor Jan Blom: hij werd geridderd in de Orde van Oranje-Nassau door de burgemeester van Eindhoven. Jan Blom kreeg zijn lintje ‘op grond van zijn grote verdiensten voor het wetenschappelijk onderzoek en onderwijs voor de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en in het bijzonder voor de Elektrische Energietechniek’. Als student al zette hij zich in voor de opbouw van wat toen nog de ‘Technische Hogeschool Eindhoven’ heette. Zo ijverde hij in 1966 voor een ontmoetingsruimte voor studentenverenigingen – en met succes. Niet veel later verrees aan de Kennedylaan de Bunker. Na zijn afstuderen, in 1966, begon hij een actieve wetenschappenschappelijke carrière. Hij ging in ’73 naar de VS, naar Stanford University. Blom maakt deel uit van internationale advies- en

september 2008  | 51

IPuzzel

Het Mysterie dat Potentiaal heet Door: de Connecthor Redactie

\\ Ho e g o ed ken j ij he t ge bo uw ?

O

p deze pagina’s staan een achttal foto’s, ieder van deze foto’s is op een andere verdieping in Potentiaal genomen. Aan jullie de taak om de juiste foto bij de juiste verdieping te zoeken. Antwoorden kunnen worden gestuurd naar [email protected].

3

1

2 4

5 6

7

8

52 |  connecthor 

Kun je van de wind leven?

Deze windsurfer uit IJmuiden vindt van wel.

Surfen op open zee met, pak ’m beet, windkracht zeven kost behoorlijk wat inspanning en energie. Kijk maar naar Linde, die geeft echt alles wat ze in huis heeft. Thuis is ze heel wat bewuster met energie. Ze is dan ook een groot voorstander van bijvoorbeeld windenergie. Net als Shell trouwens. Voor Shell is de wind een onuitputtelijke bron van energie. Niet voor niets investeert Shell honderden miljoenen in de ontwikkeling van windenergie. Samen met Nuon bouwen we aan een windmolenpark in zee, ongeveer tien kilometer uit de kust bij Egmond aan Zee. Daar is het praktisch nooit windstil. Het park gaat duurzame energie leveren aan ruim honderdduizend huishoudens. Ook voor het huis van Linde. Ontdek hoe wij mensen nu en in de toekomst van brandstof voorzien. Kijk op www.shell.nl

Careers... Beyond the Ordinary

Printing for Professionals

‘Ik ben bij Océ verantwoordelijk voor de realisatie van een toekomstige generatie inkjet printkoppen. Daarbij komen alle disciplines samen: chemie, fysica, mechanica en elektrotechniek. Dat dwingt je om oplossingen te vinden die vaak ver buiten je eigen vakgebied liggen. In het Inkjet Application Centre in Eindhoven gaan we nog een stap verder: daar verken ik samen met collega’s en externe partijen hoe we onze printkoppen in kunnen zetten in nieuwe toepassingen’ Davey Wijngaards Wil je meer weten over de mogelijkheden bij Océ, kijk dan op

www.oce.nl/jobs