Factsheets
FGM-AMOR, Austria Karl Reiter Tel: +43 316 810 451 23 www.fgm.at
www.mobile-bambini.eu
Project Fact Sheet Realisatie: November 2011
Titel: BAMBINI Speelgoed Samenvatting
Achtergrond en doelstellingen
Implemenatie
Tijdens het Bambini project werd er speelgoed ontwikkeld dat verbonden is aan fietsen, wandelen of het gebruik van openbaar vervoer om het reisgedrag van kinderen te beïnvloeden in hun toekomstig leven. Het speelgoed werd getest in kinderdagverblijven en scholen en heeft als doel om ouders en kinderen bewust te maken van energievriendelijke transportkeuzes, maar ook om andere speelgoedproducenten te inspireren. Een kort onderzoek in kinderslaapkamers in Graz, Oostenrijk, toont aan dat 66% van al het mobiliteitsgerelateerd speelgoed auto’s en vrachtwagens zijn. Zeer zelden vind je speelgoed in verband met fietsen, openbaar vervoer en wandelen. Veel ouders geven de voorkeur aan de auto wanneer ze zich moeten verplaatsen met hun kinderen. Toch is het belangrijk dat kinderen in een vroeg stadium vertrouwd worden gemaakt met actieve verplaatsingen om zo nieuwe gewoonten mee te nemen naar de toekomst. Uitgaande van het feit dat speelgoed een krachtige en plezierige manier is om een emotionele band te laten groeien, hebben twee partners van het Bambini-consortium, BAJO en FGM, een aanbod aan leuk speelgoed laten ontwikkelen en laten uittestten in verschillende kindervoorzieningen in partnerlanden om hun effect te testen en om andere speelgoedproducenten te overhalen om hetzelfde te doen. BAJO toys uit Polen is een speelgoedontwikkelaar en internationale verdeler van houten speelgoed. Het bedrijf gelooft in de bewustmaking van duurzame verplaatsingen. Tijdens het project hebben ze 7 speelgoedjes ontwikkeld en onderzocht voor kinderen tussen 1 en 6 jaar, speelgoedjes die uniek zijn op de markt en speciaal ontwikkeld zijn om kinderen op te voeden rond energiebewuste verplaatsingen.. In totaal zijn er meer dan XX prototypes van het speelgoed ontwikkeld en verdeeld onder de partnerlanden om getest te worden in scholen en kinderdagverblijven, afhankelijk van de aanbevolen leeftijd. Voor de jongste leeftijdsgroep werd een reeks duw- en trekspeelgoedjes gerealiseerd van twee fietsers uit hout die hobbelen wanneer ze worden voortbewogen (als een hobbelpaard). Voor de oudere groep kinderen maakte men een regenboogtrein die kinderen helpt om kleuren te benoemen en hun handvaardigheid stimuleert; een puzzel met afbeeldingen van verschillende duurzame vervoermiddelen en een reisspel in de vorm van een tol om te leren tellen, kleuren te herkennen en handvaardigheid te oefenen. Foto’s en technische
tekeningen zijn beschikbaar op de Bambini-website. FGM-AMOR heeft een voeldoos ontwikkeld om kinderen verschillende fietsonderdelen te leren kennen op een speelse, creatieve en interessante manier. Verschillende fietsonderdelen (ketting, band, binnenband, bel, tandwiel, pedaal, handvat, enz.) zitten in de doos verstopt met twee gaten waar de kinderen hun handen kunnen doorsteken, om zo de voorwerpen te voelen en te raden. Ze duiden het voorwerp nadien aan op een afbeelding van de fiets die samen met de voeldoos verdeeld wordt. Ook ouders spelen soms nog graag, daarom werd ter promotie van het project een soort stressbal voor ouders, opvoeders en handelaars in de vorm van een bus gemaakt. Op deze bus staat het Bambini-logo en het webadres gedrukt. Conclusie
Ondanks het feit dat de doelgroep voor het Bambini-speelgoed kinderen en hun ouders zijn, werd het speelgoed ook voorgesteld op allerhande speelgoedbeurzen aan andere doelgroepen: onderwijzers, opvoeders en handelaars in de speelgoedindustrie. De grootste beurs vond plaats in Nuremberg. BAJO toys werd goed onthaald in opvangcentra voor kinderen en op internationale speelgoedbeurzen. Het BAMBINI-speelgoed zal aangeboden blijven in kinderdagverblijven en scholen en op die manier door nog meer kinderen gebruikt worden. Door dit speelgoed te verdelen en door kinderverzorgers en onderwijzers op te leiden rond het belang van de Bambini-ideeën, zal het project een langdurig effect afdwingen.
Foto’s
Referenties
www.mobile-bambini.eu
Auteur
Susanne Wrighton, FGM-AMOR,
[email protected]
Contact
Susanne Wrighton, FGM-AMOR,
[email protected]
Project Fact Sheet November 2011
Titel: BAMBINI Boeken Overzicht
Achtergrond en doelstellingen
Uitvoering
Project BAMBINI wil de reis en vervoers socialisatie van jonge kinderen (0-6 jaar oud) en hun ouders beinvloeden zodat er een verandering plaats kan vinden van een door auto’s gedomineerd vervoerspatroon naar meer energie besparende vervoerswijzen zoals fietsen, lopen of het openbaar vervoer. Om dit op een leuke en speelvolle manier te kunnen bereiken heeft BAMBINI twee verschillende boeken geproduceerd en raadt daarnaast ook andere boeken aan die van pas kunnen komen voor ouders en in kinderopvang centra. Het doel van de boeken is om non-gemotoriseerde vervoersmiddelen te promoten om zo een verandering in het op auto’s gefocusde gedragspatroon teweeg te brengen en om een emotionele link te creeeren naar energie besparend en duurzaam vervoer. Boeken bieden een goede manier om over nieuwe onderwerpen te leren en om er een emotionele band mee te krijgen. Veel kinderboeken en speelgoed in de winkels zijn gerelateerd aan gemotoriseerde voertuigen. Daarnaast gaan boeken over fietsen vaak over de veiligheids aspecten ervan en niet zo zeer om het plezier dat er mee gepaard gaat. Om deze reden heeft BAMBINI twee boeken ontworpen die het gebruik van duurzaam transport, zoals lopen, fietsen en het openbaar vervoer, promoten. Veel ouders bieden voorkeur aan een auto wanneer zij reizen met hun kinderen en kinderen ervaren de wereld vaak vanaf de achterbank van de auto. Het is belangrijk dat kinderen zo vroeg mogelijk leren over en bekend worden met actief vervoer om zo nieuwe gedragspatronen te creeeren voor hun toekomst. Boeken zijn het perfecte hulpmiddel om dit te bereiken. Om de BAMBINI boeken beschikbaar te maken voor een wijd publiek zijn ze ook te downloaden vanaf de BAMBINI website. FGM-AMOR heeft studenten van de kunst academie in Graz gevraagd om een boek over fietsen te ontwerpen voor kleine kinderen. De winnaar was een boek over een “kerst fiets”. Met kleurrijke plaatjes en tekst wordt een verhaal verteld over de kerstman die geen kadootjes kon rond brengen, omdat zijn rendier ziek was. Gelukkig voor alle kinderen was er iemand die hem een fiets wilde lenen - en kerstmis was gered. Het boek werd naar crèches in de deelnemende landen toe gestuurd, precies op tijd voor kerst. De deelnemende kinderopvang centra werden gevraagd om het boek te evalueren. Daarnaast is het ook mogelijk het boek gratis te downloaden vanaf de BAMBINI website in 11 Europese talen.
Het tweede boek was voor jongere kinderen tussen de 0 en 2,5 jaar ontworpen. Dit plaatjesboek bevatte kleurrijke afbeeldingen ontworpen door een Nederlandse kunstenaar. De plaatjes zijn gerelateerd aan lopen, fietsen en het gebruik van openbaar vervoer. Het is water bestendig en kan ook mee in bad worden genomen. Dit boek zal niet alleen naar crèches worden gestuurd, maar ook naar ouders via prenatale voorlichtings bijeenkomsten. Conclusies
De “Kerst Fiets” was een groot success in de crèches en er zal voor Pasen een vergelijkbaar boek uitkomen. Het is belangrijk om pedagogen en ouders bewust te maken van het feit dat een boek een goed hulpmiddel kan zijn om kinderen bekend te maken met duurzaam vervoer en om hen er een emotionele band mee te laten krijgen.
Foto’s
Referenties
www.mobile-bambini.eu
Auteur
Susanne Wrighton, FGM-AMOR,
[email protected]
Contact
Susanne Wrighton, FGM-AMOR,
[email protected]
Project Fact Sheet Januari 2011
Titel: BAMBINI voor de geboorte Overzicht:
Achtergrond en doelstellingen
Uitvoering
De geboorte van een kind is een zeer belangrijk moment in het leven van de ouders en de rest van de familie en gaat gepaard met vele veranderingen en een breuk in de dagelijkse routine. Dit omvat vrijwel alles, dus ook de keuze van vervoersmiddel. Ouders overwegen vaak een nieuwe of een tweede auto aan te schaffen wanneer ze een baby verwachten. Project BAMBINI wil de reis en vervoers socialisatie van jonge kinderen (0-6 jaar oud) en hun ouders beinvloeden door concepten en applicaties te ontwikkelen zodat deze situatie kan veranderen en mensen een minder auto-georienteerde levenstijl aannemen. Tijdens prenatale voorlichtingen krijgen aanstaande ouders vaak geen informatie met betrekking tot vervoer met uitzondering van vervoer van een baby in een autozitje. Zeer weinig informatie wordt gegeven over de alternatieve wijzen waarop je kunt reizen met een baby, zoals lopen, fietsen of met het openbaar vervoer. Een van de doelen van het BAMBINI project is om ouders te informeren over de voordelen van een gezonde levensstijl en actief vervoer en om belangrijke informatie en tips te verstrekken. Tijdens BAMBINI werden professionals van prenatale voorlichtingen getraind en alles geleerd over de voordelen van actief vervoer en kregen daarbij al het benodigde lesmateriaal om aanstaande ouders te informeren. De informatie en tips ontwikkeld voor deze prenatale voorlichtingen is ook gratis beschikaar op de website van BAMBINI en kan gebruikt worden door andere prenatale voorlichtings organisaties in Europa. Zo kan de informatie wijd verspreidt worden en kan het gedrag van ouders en jonge kinderen veranderd worden zodat de auto minder belangrijk wordt als vervoersmiddel. Het Centrum voor Gezondheid en Ontwikkeling Sobota, Slovenia en andere BAMBINI partners (in Oostenrijk, Roemenie, Belgie en Bulgarije) hebben verscheidene nationale workshops georganiseerd voor professionals van prenatale voorlichtingen. Tijdens deze workshops werd de professionals alles geleerd over BAMBINI in relatie tot actieve en energie besparende vervoerswijzen. Zij werden geinformeerd over de beste manier om jonge ouders te beinvloeden en hun bewust te maken van het belang van een levensstijl met actieve vervoerswijzen direct vanaf de geboorte van een kind. Ze kregen demonstratie materiaal en informatie brochures voor de ouders. Deze materialen werden verder ook gebruikt tijdens demonstraties en presentaties van de prenatale voorlichtings organisaties. Ouders mochten ook de baby draagzakken uit proberen. Het speciaal ontwikkelde materiaal bevatte ook informatie over lopen, fietsen en het
gebruik van openbaar vervoer met een baby.
Draagzakken en kinderwagens. Met tips en achtergrond informatie over het gebruik van draagzakken en kinderwagens om mobiel te zijn met een baby zonder een auto.
Aanhangfiets en fiets stoeltjes. Bevat veel informatie over de verschillende manieren om een kind te vervoeren in een fiets stoeltje of in een aanhangfiets.
Vergelijking van buggies. Om het makkelijker te maken voor de ouders om een besluit te maken over welk model het best bij hun behoeftes past is er een uitgebreide vergelijking van buggies gemaakt. Deze brochures zijn ook beschikbaar op de website van BAMBINI en gratis te downloaden in het Duits, Engels en Sloveens.
Daarnaast werden professionals van prenatale voorlichtingen en ouders bewust gemaakt van het belang van boeken en speelgoed voor kinderen dat niet is gefocust op gemotoriseerde voertuigen. Dit laat kinderen op een speelvolle manier kennis maken met actief vervoer, zoals lopen en fietsen. Conclusies
Foto’s
BAMBINI onderwerpen en materialen werden erg goed ontvangen door zowel de professionals als de ouders, omdat zij het doel van het project begrepen en het belang van een levensstijl met actief vervoer inzagen. Professionals zijn van plan de actieve mobiliteit onderwerpen te blijven gebruiken, zelfs na beeindiging van het BAMBINI project en geadviseerde ouders maken al gebruik van de BAMBINI materialen.
Referenties
www.mobile-bambini.eu
Auteur
Aleksander Saša Trajber, CZR-MS,
[email protected]
Contact
Aleksander Saša Trajber, CZR-MS,
[email protected]
Project Fact Sheet Gecreëerd: Januari 2011
Titel: BAMBINI kinderdagverblijf & crèche programma Overzicht
Achtergrond en doelstellingen
Met het BAMBINI project wil men de reis- en vervoerssocialisatie van jonge kinderen (0-6 jaar) en hun ouders beïnvloeden, zodat er een verandering plaats kan vinden van een auto-gedomineerd vervoerspatroon naar meer energiebesparende vervoerswijzen. Kinderopvangcentra, zoals kinderdagverblijven en crèches, zijn de perfecte plek om te beginnen met onderwijs over duurzaam vervoer. Dit kan op een speelse manier gedaan worden. Kinderen leren op verschillende manieren, maar ze leren voornamelijk door het immiteren van volwassenen en door te spelen. In BAMBINI worden deze strategieën toegepast om jonge kinderen alles te leren over actieve and energie-efficiënte mobiliteit. Het is ook belangrijk om te realiseren dat mensen vaak gewoonten van uit de kindertijd aanhouden – zoals het gezegde gaat: “Oud gedaan is jong geleerd!”. Om deze reden probeert project BAMBINI zo vroeg mogelijk te beginnen met de mobiliteitssocialisatie van kinderen! Tijdens het BAMBINI project worden kinderpedagogen in kinderdagverblijven en crèches getraind om alles te weten over de voordelen van actieve mobiliteit en krijgen ze de hulpmiddelen en informatie om de kinderen hierover te onderwijzen. Gewapend met de benodigde hulpmiddelen en informatie voeren de pedagogen 2 verschillende taken uit: 1. Ze motiveren ouders om hun kinderen naar de opvang te brengen middels duurzame vervoersmiddelen. Dit werd gedaan middels stimuli en speelvolle oplossingen. Ouders moeten er ook aan herinnerd worden dat zij als voorbeeld voor hun kinderen dienen en dus goed moeten nadenken over hun mobiliteitsgedrag. 2. Crèches hebben speelgoed, boeken en lesmateriaal gekregen om kinderen spelenderwijs te laten leren over energiezuinige vervoersmiddelen. Met deze aanpak is leren leuk en kunnen kinderen een emotionele band ontwikkelen met lopen en fietsen.
Uitvoering
Naast de workshops die werden gehouden voor de pedagogen, kregen de kinderopvang centra in de 8 partner landen (AT, SI, BE, NL, BG, DE, RO and GR) ook speelgoed, boeken en informatie materiaal speciaal geschikt voor deze leeftijd. In de partner landen werden ouders op verschillende wijzen gemotiveerd en aangespoord tot actieve mobiliteit. In Oostenrijk, bijvoorbeeld, werd voor een aantal weken een fietstrailer uitgeleend aan de verschillende crèches en kinderdagverblijven, zodat ouders deze konden proberen. In Nederland werden er fietstochten georganiseerd.
De kinderdagverblijven en crèches kregen houten speelgoed dat speciaal voor dit project was geproduceerd door de Poolse speelgoedmaker BAJO (www.bajo.eu). Ook werden er speciaal voor BAMBINI boeken gedrukt voor verschillende leeftijdscategorieën. De medewerkers van de kinderopvangcentra werden zich er ook bewust van hoe belangrijk het is om verhalen te vertellen over het plezier van fietsen en andere vormen van actieve mobiliteit. De kinderpedagogen en ook de kinderen zelf gaven feedback op het speelgoed; welke geschikt voor deze leeftijd waren en welke succesvol waren. Maar het is niet altijd nodig om duur speelgoed te kopen. Het is vrij makkelijk om creatief speelgoed te verschaffen dat ze op het kinderdagverblijf gemakkelijk zelf in elkaar kunnen zetten. De BAMBINI partners gaven de kinderdagverblijven bijvoorbeeld een simpele doos met 2 gaten in de zijkant. Deze doos, met een T-shirt eroverheen getrokken, was gevuld met fietsonderdelen (pedaal, licht, ketting, pomp, bel, enz.) die door voelen geïdentificeerd konden worden door de kinderen. Dit is een leuke manier om over fietsen te leren. Ook heel succesvol binnen de kinderdagverblijven is het programma waarin kinderen leren hoe ze een loopfiets kunnen gebruiken, en later de gewone fiets. Het is een goed idee om kinderen die hebben leren fietsen een diploma te geven met hun foto erop. Op deze manier kunnen kinderen terug kijken op het moment waarin ze hebben leren fietsen. Over het algemeen is het heel belangijk om zo veel mogelijk positieve emoties met fietsen te verbinden. De kinderpedagogen hebben ook de ouders geïnformeerd over het nieuwe speelgoed en hebben bepaalde boeken aangeraden die het belang van actieve mobiliteit onderstrepen, zodat dit onderwerp een prominente plek kan krijgen in de opvoeding. Conclusies
De BAMBINI speelgoed, boeken en materialen zijn erg goed ontvangen door professionals, kinderen en ouders. Uiteraard is speelgoed een goede manier om kinderen en volwassenen ergens een emotionele band mee te laten ontwikkelen. Professionals zijn van plan om actieve mobiliteit’s onderwerpen te implementeren nadat het project is afgelopen en geadviseerde ouders maken al gebruik van de BAMBINI materialen.
Foto’s
Referenties
Auteur
Susanne Wrighton
Contact
[email protected]
Project Fact Sheet Gemaakt: april 2012
Titel: Woonerven in Ile-de-France: Vergelijking van de BAMBINI Steden toepassingen Overzicht
OVERZICHT van de uitgevoerde activiteiten in Ile-de-France (regio Parijs) Gedurende het BAMBINI project implementeerden ARENE en de drie steden Bois-le-Roi, Suresnes, Saint-Rémy-lès-Chevreuse – de woonerven en kinderspeelstraten. Op regionaal niveau was het voornaamste doel het ontwikkelen van woonerven (verandering in gebruik en cultuur) en kinderspeelstraten (verandering in het uiterlijk en de regels) in Ile-de-France. Ondertussen werden ook activiteiten en materialen voor de toolkit getest, zodat er een wijde verspreiding mogelijk was van de BAMBINI kennis (online toolkit beschikbaar op de BAMBINI website). >> Cijfers met betrekking tot de woonerven gedurende BAMBINI:
Achtergrond en doelstellingen
-
3 steden betrokken, 8 woonerven gepland, 5 uitgevoerd voor zomer 2012, 28 straten en plaatsen getransformeerd,
-
11.021 bewoners wonen in de woonerven, bijna 2000 kinderen onder de 6 jaar.
-
18 instellingen voor kinderen onder de 6 jaar (kinderopvangcentra, peuterspeelzalen, crèches, vrijetijdscentra),
-
5 processen van deelname, 28 activiteiten met 848 buurtbewoners betrokken in het proces, kinderen en sleutelfiguren, 7 activiteiten om de 11.380 volwassen bewoners bewust te maken van de woonerven.
Nationale achtergrond: Sinds 2008 introduceert Frankrijk woonerven in het beleid: officiële verkeersborden, voetgangers prioriteit, maximum snelheid van 20km/u, gemarkeerde parkeerplaatsen, dubbele fietspaden. Lokale situatie: De drie steden hebben allemaal woonwijken gekozen voor dit project met instellingen voor kinderen onder de 6 jaar, zoals kinderdagverblijven en peuterspeelzalen (maar ook vrijetijdscentra, speelplaatsen, muziekscholen…) Meestal begonnen we met een vergelijkbare situatie. Op het moment worden ouders niet gemotiveerd om hun kinderen te voet, per fiets of via een “lopende schoolbus” naar school te brengen. Gedurende de spits gaan de meeste ouders met de auto en parkeren op een smal stoepje. Doelstellingen: BAMBINI stelt voor om straten in woonwijken te veranderen in woonerven, zodat er een betere situatie is om te fietsen of te lopen en zodat kinderen al op jonge leeftijd een positiever beeld krijgen van actieve
vervoerswijzen. Uitvoering
1- Bois-le-Roi: Een straat voor kinderen Doelgroepen: 277 inwoners (52 families), 3 instellingen voor kinderen onder de 6 (kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, vrijetijdscentrum), 309 kinderen onder de 12 verplaatsen zich elke dag in deze buurt, 51 leerlingen vormen dagelijks een “lopende schoolbus’’. Korte beschrijving: Proces van deelname: 14 activiteiten werden georganiseerd, zoals een enquête, vergadering, publieke bijeenkomst, BAMBINI projectkraam, tekenwedstrijd voor kinderen... Al met al namen 305 mensen deel aan het evenement. Bewustwording van de woonerf: 5 activiteiten werden georganiseerd om de buurtbewoners bewust te maken van woonerven en gerelateerde onderwerpen (rustiger verkeer, actieve vervoerswijzen voor kinderen, enz., met name in de kinderspeelstraten (zie factsheet Kinderspeelstraten). Ontwerp van een woonerf: Het ontwerp van de woonerf moet de plek van de kinderen in deze buurt erkennen. De woonerf voor deze buurt (zie kaart) is zonder twijfel erg kindvriendelijk! -
De gemeente heeft de woonerf zo ontworpen dat deze kindvriendelijk is en begrijpelijk: de bushalte wordt gemarkeerd met een bord in de vorm van een bus (i.p.v. het gebruikelijke bord), de halte voor de ‘’lopende schoolbus’’ wordt gemarkeerd met de vorm van het logo (een duizendpoot), verbetering van de wacht plekken voor ouders met fietsrekken en bankjes.
-
Na een kinderspeelstraat in juni, organiseerde het vrijetijdscentrum tijdens de zomerschool van 2011 een tekenwedstrijd met het thema “Verkeersbord voor een kinderspeelstraat’’. Alle tekeningen werden tentoongesteld tijdens de kinderspeelstraat in oktober 2011. Een daarvan werd verkozen (zie foto) om als verkeersbord te dienen ter bewustmaking (met de bijnaam ‘’de straat voor kinderen’’) en zal worden gebruikt als verplicht verkeersbord van een woonerf.
Het effect op het beleid: De gemeente kwam tot overeenstemming in maart 2012 voor een plan van aanpak om actieve vervoerswijzen te promoten onder kinderen en ouders in deze buurt. Dit plan is geïntegreerd in het schoolbeleid van mobiliteitsmanagement. Dit omvat het maken van een woonerf en andere “langzaam verkeer” maatregelen in de buurt; steun aan kinderspeelstraten; onderwijs en bewustmakings campagnes. Partners: ARENE, CETE IDF, CAUE77
2- Suresnes: Een lokaal plan voor woonerven
Doelgroepen: Meer dan 10.000 inwoners (1725 families), 3 kinderdagverblijven, 7 peuterspeelzalen. Ongeveer 2698 kinderen onder de 12 en 1644 onder de 6 jaar verplaatsen zich elke dag met hun ouders in de 6 buurten, waaronder ook een dagelijkse ‘’lopende schoolbus’’. Korte beschrijving: 6 woonerf projecten werden geleid door gemeente Suresnes. 4 werden uitgevoerd tussen 2010 en 2012. Proces van deelname: De processen van deelname werden aangepast op het niveau van verandering in gebruiken en benodigde straten, omdat deze de acceptatie van de bewoners beïnvloedt. In elk geval is de buurtraad de voornaamste belanghebber om te informeren en bewoners te betrekken bij de beslissing. Bewustwording: De gemeente heeft de bewoners op grote schaal geïnformeerd door verschillende materialen te gebruiken: website van de gemeente, artikelen in het blad van de gemeente en in de nieuwsbrieven van de verschillende buurten, in de ouder-leraar boekjes, de BAMBINI kraam met de tentoonstelling, flyers in de woonerf. De betrokken ouders die meedoen aan de ‘’lopende schoolbus’’ werden ook ingezet als informatiebron voor andere ouders. Ontwerp van een woonerf: Op enkele details na, werden alle woonerven uitgevoerd met dezelfde regels van gedeelde ruimte: -
-
Installatie van legale verkeersborden met aanvullende informatie en het opheffen van kruisingen Elimineren van verkeers-gerelateerde punten: gelijkvloerse straten, geen zebrapaden of verkeerslichten, zo min mogelijk verkeersborden en markeringen, gebruik van platte kinderkopjes in plaats van witte verf. Verbeter het stedelijk landschap (bomen, bankjes, speelplaatsen…).
Partners: ARENE, regionaal bestuur Het effect op het beleid: BAMBINI gaf een goede basis om een plan op te stellen voor woonerven over de hele stad (2010-2014). Het woonerf project is opgenomen in het plan om gemotoriseerd verkeer te beperken en actieve vervoerswijzen te promoten. Met BAMBINI, is er een nieuw korte-termijn objectief gesteld: 5% van de woonerven in 2014 (en 89.5% van de wegen binnen de bebouwde kom vs. 76.1% in 2012).
3- Saint-Rémy-lès-Chevreuse: Een plan van woonerven Doelgroepen: ongeveer 500 inwoners (115 families), een kinderdagverblijf, een peuterspeelzaal en een school in de directe nabijheid. Ongeveer 180 kinderen onder de 12 en 140 onder de 6 jaar, verplaatsen zich elke dag met hun ouders in deze buurt, waaronder een dagelijkse ‘’lopende schoolbus’’. Aangezien er erg smalle stoepjes zijn, lopen mensen al midden op de weg (zie foto’s).
Korte beschrijving: Proces van deelname: Inwoners werden geïnformeerd en geraadpleegd middels 4 activiteiten (2 vergaderingen, een project kraam). Een woonerf test werd georganiseerd (zie foto’s). Mensen konden het zien en ermee experimenteren onder echte omstandigheden, ze konden vragen naar informatie en hun mening geven over het project. De benodigdheden waren: tijdelijke markeringen en spullen, informatieve posters, speciale regels van de burgemeester. Bewustwording: informatieve flyers over de woonerf, posters op school en in de straten, de woonerf test, de BAMBINI kraam. Ontwerp van een woonerf: De woonerf was ontworpen op korte termijn en met een laag budget (quick-win aanpak) in acht nemende de lengte van de straat en de huidige gebruiken van de weg door de voetgangers. Aangezien de straat erg lang en recht is, moet de snelheidslimiet verlaagd worden en moeten auto bestuurders alert gemaakt worden. Diverse maatregelen zijn genomen, zoals het plaatsen van bloembakken om de kruisingen kleiner te maken, parkeerplaatsen aan afwisselende zijden van de weg om deze minder breed te maken (muur effect). Partners: ARENE, regionaal bestuur, regionaal natuur park van Haute Vallée de Chevreuse Resultaten: Deze ervaring bewees dat een woonerf kan worden uitgevoerd op korte termijn en met een klein budget (quick win) voor straten met nauwe stoepjes en waar voetgangers al gebruik maken van de (auto)wegen (woonerven zal deze gebruiken legaal en makkelijker maken). De lokale raad van de gemeente denkt na over andere straten die gemakkelijk tot een woonerf gemaakt kunnen worden. Conclusies
Aandachtspunten: -
De voordelen van het proces van deelname. Dit proces bevordert een goede acceptatie van de woonerf en maakt mensen bewust van dit concept. Desalniettemin, een project kan worden afgekeurd door de buurtbewoners ondanks pogingen tot samenwerking. Luisteren, gesprekken en duidelijke grenzen (beslissingen, doelstellingen, keuzes, controle) zijn noodzakelijk.
-
Bewustmaking, zo vroeg mogelijk, (1e vergadering) over de voordelen van actieve vervoerswijzen voor kinderen en van het veranderen van de mobiliteitscultuur (en van de woonerf als dit gerelateerd is).
-
Communiceer goed en regelmatig. Rechtvaardig (geef redenen voor het project), leg uit (doelen, keuzes, regels, contacten), motiveer (geef ruimte voor communicatie en verandering), geef feedback en erken deze (maak er een voorbeeld van).
Foto’s
-
Stel een buurtbewoner groep samen van alle gemotiveerde inwoners en medewerkers van alle instellingen/scholen voor kinderen van alle leeftijden in de buurt. Naast gezamenlijke en officiële vergaderingen, organiseer persoonlijke en informele gesprekken, met discussies (zoals deur-aan-deur polls, enquêtes, project-kraam op straat, enz.).
-
De voordelen van een kinderspeelstraat. Op een gezellige manier kan er gepraat worden met de bewoners en kunnen zij geïnformeerd worden gedurende de planning of het evenement. Het geeft de mogelijkheid voor collectieve instellingen en individuen om informatie uit te wisselen dicht bij huis. Bovendien, maakt het mensen bewust van actieve vervoersmiddelen en van andere manieren om hun straat te gebruiken dan per auto.
-
Organiseer een woonerf test om het concept begrijpelijk en uitvoerbaar te maken! Zo kan bekeken worden of het plan efficiënt is of dat het aangepast moet worden.
-
Diversiteit van woonerven. Elke stad kiest een andere oplossing voor de woonerven aan de hand van de situatie en mogelijkheden voor de uitvoering (tijd, budget, breedte van de weg, enz.). Er is geen beste aanpak. Gelijkvloerse straten en huidige gebruiken lijken de twee kern factoren voor het delen van publieke ruimtes. Saint-Rémy-lès-Chevreuse: foto’s van het voorbereiden van een woonerf test, foto van huidige gebruiken (rechts) Suresnes: foto’s van een woonerf
Bois-le-Roi: kaart en verkeersbord gemaakt door kinderen, foto van een politieagent die de straat afsluit op een schooldag en van de dagelijkse “lopende schoolbus’’.
Referenties
AFSSA, Rapport over Voeding en Fysieke Activiteit van de Franse Samenleving - 2007 ARENE, BAMBINI Online toolkit (in Frans): http://bambini.areneidf.org
CERTU, Nationale Database voor woonerven: http://www.voiriepourtous.developpement-durable.gouv.fr/ Auteur
ARENE Île-de-France Céline MEUNIER Mobiliteits project manager
Contact
[email protected]
Project Fact Sheet Gemaakt: april 2012
Titel: Kinderspeelstraten in Ile-de-France: toepassing in Bois-le-Roi Overzicht
OVERZICHT van de uitgevoerde activiteiten in Ile-de-France (regio Parijs) Gedurende het BAMBINI project, brachten ARENE en drie steden - Bois-le-Roi, Suresnes, Saint-Rémy-lès-Chevreuse – de woonerven en speelstraten in uitvoering. Op regionaal niveau, was het voornaamste doel het ontwikkelen van woonerven (verandering in gebruik en cultuur) en kinderspeelstraten (verandering in het uiterlijk en de regels) in Ile-de-France. Ondertussen werden ook activiteiten en materialen voor de toolkit getest, zodat er een wijde verspreiding mogelijk was van de BAMBINI kennis (online toolkit beschikbaar op de BAMBINI website). >> Cijfers met betrekking tot de kinderspeelstraten gedurende BAMBINI:
Achtergrond en doelstellingen
-
3 steden werkten aan 10 kinderspeelstraten.
-
4 kinderspeelstraten werden geïmplementeerd in 2011, 5 werden geïmplementeerd in september 2012 (1 in 2013).
-
46 educatieve en speelse activiteiten, waarvan 37 gericht op actieve vervoerswijzen en mobiliteitsgedrag/keuzes.
-
Ongeveer 280 kinderen (meer dan de helft van het totaal) heeft iets geleerd of heeft zijn/haar vaardigheden met de actieve vervoerswijzen verbeterd (fiets, driewieler, step, skeeler).
-
430 kinderen en 230 volwassenen, voornamelijk ouders, namen deel aan het project, in aanvulling op 83 vrijwilligers onder de stadsbevolking, lokale organisaties, personeel en begeleiders van kinderdagverblijven en peuterspeelzalen, het vrijetijdscentrum, de gemeente, ARENE… In totaal 743 mensen van alle leeftijden namen deel aan het project!
In Frankrijk zijn de gewoontes van kinderen drastisch veranderd in the laatste decennia: -
Minder actief vervoer (minder dan de helft van de kinderen en jeugd gebruikt een actief vervoersmiddel om naar school te gaan - bron: AFSSA)
-
Meer zittende activiteiten, (de kinderen van 3-17 jaar oud spenderen gemiddeld 3 uur per dag voor een scherm en maar de helft van de jeugd (15-17 jaar oud) doet aan voldoende fysieke activiteiten om er voordeel uit te halen voor de gezondheid bron: AFSSA.
-
Meer zoet en vet voedsel (ongeveer 20 miljoen Fransen leiden aan overgewicht en 1 2 obesitas en obesitas doet zich ook op steeds jongere leeftijden voor ).
BAMBINI stelt voor om het besef en de waarden geassocieerd met actieve vervoerswijzen op jonge leeftijd te laten toenemen zodat de mobiliteitscultuur veranderd kan worden. Deze wordt op het moment gedomineerd door auto’s, maar moet veranderen naar een meer energiebesparende mobiliteitscultuur. Op lokaal niveau werden kinderspeelstraten uitgevoerd in Bois-le-Roi om kinderen en hun ouders aan te sporen om actieve vervoersmiddelen te gebruiken als een energiebesparende oplossing voor hun dagelijks vervoer door:
Uitvoering
-
hen de tijd en plaats te geven om te ontdekken, leren en oefenen met actieve vervoersmiddelen op jonge leeftijd.
-
het promoten van energiebesparende vervoerswijzen (lopen, fietsen, openbaar vervoer).
-
het benadrukken van de waarden verbonden aan actieve vervoerswijzen (ruimte, tijd, burgerlijke samenwerking, plezier, etc.).
-
het ondersteunen van een woonerf-project met betrekking tot de communicatie met de burgers en het aannemen van het juiste gedrag in de woonerven.
FOCUS op de stad Bois-le-Roi: Van een kinderstraat naar een straat voor kinderen
Stad: Bois-le-Roi, Seine-et-Marne (77), 5500 inwoners Lokale situatie: Woonwijken verwelkomen 277 inwoners (52 families) en beschikken over 3 kindercentra (kinderdagverblijf, peuterspeelzaal, vrijetijdscentrum) Doelgroepen: kinderen (voornamelijk onder 6 jaar), ouders, inwoners van alle leeftijden, lokale organisaties. Ongeveer 309 kinderen onder de 12 jaar verplaatsen zich elke dag in dit gebied en 51 leerlingen vormen een “wandelende schoolbus”. Korte beschrijving: 2 kinderspeelstraten zijn tot uitvoering gebracht in dezelfde straat op 15 juni 2011 en 5 oktober 2011. De straat werd tijdelijk gesloten voor al het gemotoriseerde verkeer (openbaar besluit van de burgemeester). De straat werd toegewijd aan het spelen en educatieve activiteiten voor kinderen met de focus op actieve vervoerswijzen. De activiteiten werden georganiseerd door ARENE en Vivacités, door de gemeente, de bewoners, leraren en lokale
1
Ongeveer 20 miljoen Fransen hebben overgewicht of obesitas, 29.2% van de Franse samenleving lijdt aan overgewicht en aan obesitas. Bron: Laboratoire Roche,Inserm en Hôtel-Dieu hospital (Parijs), Enquête ObÉpi (voor “épidémiologie de l'obésité”), 2006
2
Jongere generaties hebben een hoger gewichts index dan hun ouders op diezelfde leeftid (5 tot 10%). Bron : Laboratoire Roche,Inserm en Hôtel-Dieu hospital (Parijs), Enquete ObÉpi (voor “épidémiologie de l'obésité”), 2006
organisaties.
Proces van deelname: –
Persoonlijke vergaderingen met sleutelfiguren om de obstakels en motivaties te identificeren (directeuren van peuterspeelzalen, ouderorganisatie, etc.); Suggesties en beslissingen werden genomen aan de hand van een enquête met buurtbewoners van het woonerf project; Communicatie door posters, brieven aan de bewoners (gestuurd door de gemeente) en met de ouders (via leraren); Vergaderingen, e-mails en telefoongesprekken met de vrijwilligers tot aan de start datum.
– – –
Geteste activiteiten voor kinderen onder de 6 jaar oud: 26 educatieve en speelvolle activiteiten werden uitgevoerd die voornamelijk gefocust waren op actieve vervoerswijzen, mobiliteitsgedrag, energiebesparend transport en kwaliteit van het leven, zoals: “Allô doctor bike?” (workshop fiets reparatie), training in actieve vervoerswijzen (fiets, skeelers, step, driewieler), BAMBINI houten speelgoed en kleurplaten, pantomime, stoepkrijten, fotospel, mobiliteitsquiz, behendigheidsspel, ezeltocht op wieltjes, etc.… Resultaten: ongeveer 250 kinderen en 135 ouders namen deel aan de 2 evenementen. Per evenement waren gemiddeld 25 mensen betrokken in de organisatie. De grote meerderheid van de kinderen (91%) beleefde veel plezier aan de kinderspeelstraten. De deelnemers waren over het algemeen van mening dat de kinderspeelstraten een nuttig middel waren om actieve vervoerswijzen te promoten als energiezuinige opties. 4 van de 5 ondervraagden zeiden dat het hen aanmoedigde om meer te lopen en te fietsen met hun kinderen voor korte ritjes. Conclusies
Resultaten en voordelen: Het organiseren van kinderspeelstraten had positieve effecten op: -
Het aannemen van nieuwe gebruiken: De gemeente en ouders willen meerdere keren per jaar kinderspeelstraten organiseren.
-
De ontwikkeling van een nieuw beleid: De gemeente integreert het als een deel van het globale actieplan om actieve en energiebesparende vervoerswijzen te promoten onder kinderen en ouders (woonerf en andere verkeersdrukkende maatregelen, kinderspeelstraten, educatie en bewustwording).
-
De kwaliteit van het proces van deelname: Het biedt een aangename en directe manier om inwoners te informeren en om de voordelen van veranderingen aan de weg te discussiëren. Het stelt de gemeentelijke afgevaardigden in staat om de inwoners te ontmoeten in hun straat of buurt (in aansluiting op de publieke vergaderingen en enquête).
-
Onderwijs over actieve vervoerswijzen op jonge leeftijd: Bijna 200
kinderen onder de 6 jaar oud hebben kennis gemaakt met actieve vervoerswijzen of hebben zelfs hun vaardigheden ermee verbeterd. Kinderspeelstraten gaven ouders en leraren de kans om te onderwijzen over duurzame mobiliteit, met name de actieve mobiliteitswijzen.
Aandachtspunten: -
Het kan snel uitgevoerd worden als de buren gemotiveerd zijn en elkaar goed kennen (tussen de 2-4 weken in dit geval). Maar kies de datum zorgvuldig (vermijd marktdagen bijvoorbeeld) en houd minstens twee weken vrij voor het informeren van de bewoners.
-
Kinderen zijn de sleutel in de evaluatie, dus vergeet ze niet! Aangezien we kindvriendelijke materialen gebruikte, deden ze graag mee aan de evaluatie. Bovendien namen ze het antwoorden van de vragen erg serieus. Het was moeilijker om de ouders zo ver te krijgen om de enquête in te vullen wanneer zij aan het genieten zijn met kun kind of buren! Naderhand gebruikten we meer formele middelen om een antwoord te krijgen: een stand waar ze konden praten over het evenement, een briefje om opmerkingen over de dag op te schrijven en een poll waar ze met smileys aan konden geven hoe tevreden ze zijn en of ze het voor herhaling vatbaar vinden.
-
Plan de organisatie heel concreet! Ga naar de locatie om te zien hoe het georganiseerd kan worden. Maak een kaart met de locatie van elke activiteit. Scheid de actieve spelletjes van de wat rustigere, zodat alles vlekkeloos kan verlopen. Maak een rustplek (stoelen, water, eten, schaduw, etc.).
-
Erken en promoot het evenement naderhand! Dankzij de resultaten van de evaluatie en de foto’s kon er een poster en een flyer ontworpen worden om feedback te geven aan alle bewoners. Ook werd er een kort filmpje gemaakt voor een jaarlijks evenement georganiseerd door de gemeente.
-
Kinderspeelstraten zijn een toepasselijke activiteit om te praten met de bewoners over een woonerf project. Gedurende de kinderspeelstraat, hadden ARENE en de gemeentelijke afgevaardigden (lokale raadgevers, hoofd van de politie en hoofd van de wegen afdeling) een BAMBINI stand om de bewoners bewust te maken via BAMBINI posters, om ze te informeren en te praten over het woonerf project (materialen zoals een kaart van de locatie gemaakt door een buurtbewoner).
-
Een kinderspeelstraat is meer dan een gesloten straat! Buurtbewoners krijgen een frisse blik op hun straten, hun gebruiken en de actieve vervoersmiddelen. Het creëert een emotionele band met actieve vervoerswijzen, verandert normale verkeersregels, verschaft nieuwe mogelijkheden, creëert kunsten, … het verandert onze mobiliteitscultuur.
Foto’s Copyright: ARENE, C. PetitTesson, C.Meunier
De stad Suresnes (rechts): foto’s van een rollerskate training en de eerste volksbijeenskomst
SaintRémylèsChevre use (links): foto’s van een test voor toekomstige woonerf en activiteiten voor kinderen
Bois-le-Roi(onder en rechts): kaart, verkeersbord gemaakt door kinderen en foto’s van speelstraten (training, Dr Bike, plezier barometer, tentoonstelling van tekeningen, gesprek over de woonerf)
Referenties
Rapport van AFSSA over het voedingspatroon en de lichaamsbeweging van de Franse bevolking – 2007 BAMBINI online toolkit (in Frans): http://bambini.areneidf.org
Auteur
ARENE Île-de-France Céline MEUNIER Mobiliteits project manager
Contact
[email protected]
Project Fact Sheet Realisatie: September 2009 (M21) – ook geüpload op ELTIS
Titel: BAMBINI Speelstraten Samenvatting
Achtergrond en doelstellingen
Tijdens de zomervakantie van 2009 deden ongeveer 65 straten in de stad Leuven (België) een aanvraag om een speelstraat in te richten. De periode varieert en duurt in totaal maximum twee weken. Een voorbeeld in Leuven is de Platte Lostraat. Van 1 tot 14 juli is de straat afgesloten voor het verkeer zodat het veilig is om te spelen en om een praatje te maken op straat… De mogelijkheid om te spelen is een recht en kinderen en jongeren hebben daar voldoende ruimte voor nodig. Helaas is dit niet altijd en overal mogelijk in de straten van Leuven. De belangrijkste redenen hiervoor zijn een overdaad aan verkeer en te veel geparkeerde auto’s in de straten. Naar aanleiding daarvan kwam het idee om speelstraten te organiseren. Een speelstraat is een straat die gedurende een vooraf bepaalde periode tijdens de zomervakantie tijdens de dag is afgesloten voor het verkeer. In 2009 werden 665 straten omgetoverd in speelstraten. De Platte Lostraat is één van die speelstraten. Een speelstraat is er niet enkel voor het plezier van de kinderen, ook de ouders genieten mee van een autovrije straat: een openingsreceptie organiseren bij de aanvang van de speelstraat, samen lekker eten in de straat, elkaar beter leren kennen, een babbeltje slaan…
Implementatie
Een speelstraat moet aangevraagd worden door één van de bewoners van de straat zelf. Deze aanvraag is gericht aan de gemeente en daarin moet de gewenste periode (maximum 2 weken) staan en de uren dat de straten afgesloten worden voor verkeer. Verschillende opties zijn hier mogelijk. De Platte Lostraat doet jaarlijks een aanvraag van 2 weken in juli, van ‘s morgens 10u tot ’s avonds 21u, maar je kan er ook voor kiezen om elke zaterdag van de zomervakantie een speelstraat te hebben. Een straat in Leuven kan een speelstraat aanvragen onder volgende voorwaarden:
De straat heeft een maximum toegelaten snelheid van 50km/u.
Het is een straat binnen de bebouwde kom.
Er is geen belangrijk doorgaand verkeer in de straat, zoals bussen.
Meer dan 50% van de inwoners van de straat is akkoord met de organisatie van een speelstraat.
Wanneer een aanvraag toekomt bij het gemeentebestuur, wordt een studie
uitgevoerd naar de mogelijkheid tot inrichting van een speelstraat. Nadien wordt de aanvrager ingelicht over de beslissing. Wanneer de speelstraat wordt goedgekeurd, zal de aanvrager een document ontvangen om handtekeningen te verzamelen van de bewoners. Meer dan 50% moet tekenen. Als ze tekenen verklaren ze akkoord te gaan met de inrichting van een speelstraat in hun straat gedurende de vooropgestelde periode. Elke speelstraat wordt verwacht een aantal organisatoren en contactpersonen voor de bewoners en het gemeentebestuur te hebben. In 2009, werd voor de Platte Lostraat de aanvraag om een speelstraat te organiseren voor de periode van 1 tot 14 juli goedgekeurd, met uitzondering van vrijdag 3 juli. De reden hiervoor was dat een andere straat in de buurt aanvraag had gedaan om elke vrijdag hun straat autovrij te maken en het gemeentebestuur toch de toegankelijk tot de straten in de buurt wilde verzekeren. Zoals eerder vermeld, is de straat afgesloten voor verkeer gedurende de openingsuren van de speelstraat. Enkel plaatselijk verkeer door bewoners is toegelaten, maar ze moeten stapvoets rijden. Ook fietsers mogen doorrijden mits een aangepaste snelheid. Conclusie
In de speelstraat in de Platte Lostraat werden verschillende activiteiten georganiseerd. Enkele dagen voor het opstarten werd een flyer aangemaakt met al de geplande activiteiten. Ook de namen van de contactpersonen en hun huisnummers werden verspreid bij de bewoners van de straat. De geplande activiteiten in de Platte Lostraat in 2009 waren:
Een openingsreceptie
Verkleedpartij
Workshop naaien
Samen eten en iedereen brengt iets kleins mee
Georganiseerd namiddagspel
Taart op zondagnamiddag
Frietkot Platte Lo op vrijdagavond
Naast al de georganiseerde activiteiten kunnen de kinderen doorlopend spelen in de straat. Daarnaast geeft de speelstraat ook mogelijkheid tot het bezoeken van buren op een veilige manier. Ouders kunnen hun kinderen de straat laten oversteken zonder zich zorgen te maken over auto’s. Wel belangrijk om weten is dat een speelstraat niet mag gezien worden als een soort van kinderopvang. Elke ouder blijft verantwoordelijk voor zijn eigen kinderen. Dit soort afspraken tussen bewoners is heel belangrijk voor een goed, prettig en plezierig verloop van de speelstraat. Zoals eerder gezegd, is een speelstraat ook fijn voor volwassenen. Ze hebben de kans om elkaar beter te leren kennen, om met elkaar te praten tijdens de
activiteiten. In de Platte Lostraat is de speelstraat ook de gelegenheid om ’s avonds de stoelen buiten te zetten en samen iets te eten en te drinken. Foto’s
Referenties
http://www.leuven.be/speelstraat
Auteur
Elke Franchois, Mobiel 21,
[email protected]
Contact
Elke Franchois, Mobiel 21,
[email protected]