Extremadura
Tekst: Kees Verplanke Foto’s: Karin Jansen
De erfenis van de conquistadores
44 | Reisgids | januari/februari 2011
Extremadura
Uiterst links: Op het Plaza Mayor in Trujillo domineert Francisco Pizarro Links: Uitzicht vanaf het alcázar op het oude Trujillo
Extremadura is een van de minst bekende Spaanse streken. Het weerbarstige boerenland met zijn zinderend hete zomers trekt voornamelijk cultuurliefhebbers. En die hebben niets te klagen: er zijn volop historische stadjes waar de tijd lijkt stil te staan. Bovendien is het op en top Spaans en logeer je er als een vorst.
Ten zuidwesten van Madrid schurkt Extremadura aan tegen Portugal. De streek zucht onder een niet al te best imago: Extremadura staat bekend als arm en dor vanwege de uitzonderlijke hitte met temperaturen van boven de veertig graden. Veelzeggend is dat in de 15e en 16e eeuw honderden bewoners in het kielzog van Columbus de voorkeur gaven aan een gevaarlijke zeereis naar de pas ontdekte Nieuwe Wereld.
Kale bergen, groene dalen Het golvende landschap van Extremadura bestaat grotendeels uit graanvelden afgewisseld met bossen met kurkeiken; aan de voet ervan grazen vechtstieren en vleeskoeien. Echt mooi is het landschap niet, karakteristiek wel. De inmiddels tot monument verheven Osborne(reclame)stier is zeer op zijn plaats in deze oer-Spaanse regio. Wel mooi is het Nationaal Park
Monfragüe. Met zijn (stuw-)meren, bossen en kale bergruggen is dit het domein van tientallen gieren en adelaars en zodoende een prima plek om roofvogels te spotten. Bij de Salto del Gitano zijn ze in volle vlucht of zittend op de rotsen te bewonderen. Vergeet de verrekijker niet!
Ook het Valle de la Vera in de schaduw van de groene bergen van de Garganta de los Infiernos en de bergachtige omgeving van Guadalupe zijn mooi, maar minder ruig. Het vruchtbare Valle de la Vera leent zich met authentieke plaatsen als Valverde del Valle voor een autotocht, maar je kunt er ook mooi
Van boeren tot veroveraars Alleen al uit het stadje Trujillo gingen meer dan 500 inwoners het riskante avontuur richting Amerika tegemoet. Het enige wat ze meenamen waren wapens en de liefde voor hun stadje: in Latijns-Amerika liggen nu 20 Trujillo’s naast onder andere 10 Mérida’s en meer dan 100 Guadalupes. Overladen met schatten keerden ze terug, bouwden paleizen en schonken ruimhartig aan de kerk. De rijkversierde kloosters en kerken getuigen daar nu nog van. De conquistadores worden in Extremadura geëerd als helden. Veel plaatsen hebben een Hernán Cortés straat en een Francisco Pizarro plein. De geboorteplaatsen eren hun helden met een standbeeld. Reisgids | januari/februari 2011 | 45
Links: Op het authentieke, ellipsvormige plein van Trujillo is het goed toeven
Rechts: Afbeelding van een heilige in de oude stad van Badajoz
wandelen in de omgeving van de prachtig gelegen Garganta la Olla. Neem de tijd voor het klooster van Yuste waar
Karel V zijn laatste jaren doorbracht. Ook de omgeving van Guadalupe is een goede keuze om te wandelen. Hoe verschillend de steden en stadjes ook zijn, een aantal dingen hebben ze gemeen. Zo heeft elke stad een Moorse burcht (het alcázar), vaak op een heuvel. Steevast is er ook een grote kerk in de buurt van het Plaza de España of het Plaza Mayor, het sociale knooppunt met de belangrijkste gebouwen en natuurlijk terrasjes. De stadspaleizen zijn vaak versierd met
een familiewapen of een rijk gedecoreerd hoekvenster, typerend voor de streek. Veel kerktorens zijn getooid met een ooievaarsnest. Vanuit de stad - hoe groot ook - zijn er altijd doorkijkjes op het platteland, dat nooit ver weg is.
Middeleeuwse geheimen Plasencia is zeker niet de mooiste stad, maar wel erg Spaans. De charme schuilt vooral in de smalle autovrije winkelstraten die uitkomen op het immer levendige Plaza Mayor. Wat je hier
Topselectie We zochten hotels in kloosters en landhuizen met een goede prijskwaliteitverhouding. De prijzen zijn inclusief ontbijt en belastingen voor een tweepersoonskamer (eenpersoonskamer) in april. De prijzen in september en oktober liggen een stuk lager. Kies voor de vermelde telefoonnummers 0034. De letter B met cijfer is de waardering van gasten die er boekten via Booking.com.
46 | Reisgids | januari/februari 2011
Extremadura
Paradores: om van te dromen? De paradores zijn vaak gehuisvest in paleizen, kastelen, landhuizen en kloosters en liggen doorgaans prachtig. En is een gebouw niet echt historisch, dan wordt het historisch gemaakt met schilderijen, beelden, decoraties en meubilair. In het restaurant geniet je voor €25-30 van de regionale specialiteiten. De kamers zijn zonder meer comfortabel, uiteraard met historische accenten. Het enige minpunt is de prijs: met ontbijt komt dat voor twee personen al gauw op €140. Zijn de paradores echt droomhotels? Gezien de rapportcijfers die de gasten van booking. com gaven, zou je zeggen van wel: de paradores in Extremadura krijgen van een 8,0 voor die in Mérida tot een 8,6 voor die in Guadalupe en Plasencia. De parador van Cáceres is tot 2012 gesloten. Wij bezochten de zes paradores in Extremadura en concludeerden dat die van Zafra,
zeker niet mag missen, is de immense dubbelkathedraal. Ogenschijnlijk is het één gebouw, maar het zijn wel degelijk twee afzonderlijke kerken: de oude romaans-gotische en de nieuwe waarvan alleen het koor en de dwarsbeuken zijn voltooid. In de kruisgang zie je goed waar ze abrupt met het slopen zijn gestopt. Mooi is het contrast tussen de enorme, overdadig versierde barokke altaren en de ingetogen kruisgang. Via het wat armoedige Coria en mooi gelegen Alcántara rijd je uren door golvende graanvelden en bossen. Alcánta-
Jarandilla en Guadalupe zeker een plaats verdienen in de Topselectie. In Zafra en Jarandilla ademen de robuuste 15e-eeuwse kastelen absolute rust. De charme van de parador van Guadalupe schuilt in de rustieke tuin, met zwembad, die een schitterend uitzicht biedt op het kloostercomplex en de bergachtige omgeving. De paradores van Plasencia (zie foto rechts), Trujillo en vooral Mérida spraken ons minder aan. Het Convento de San Vicente Ferrer in Plasencia is weliswaar kunsthistorisch een topper maar de nieuwbouw doet daar afbreuk aan. De parador van Trujillo is eveneens flink uitgebreid. Qua bouwstijl sluit het goed aan, maar getuige de gehorigheid zijn niet dezelfde degelijke materialen gebruikt. De service in de paradores is, met name in Mérida, voor verbetering vatbaar, zeker in vergelijking met onze topselectiehotels.
ra ademt net zo min als Coria rijkdom, maar heeft wel een bijzondere, ingetogen sfeer. Het drukbezochte Cáceres heeft veel fraaie stadspaleizen, voorzien van wapens, torens en patio’s. Bijzonder is vooral de goed bewaarde, oude stad met smalle straatjes waar je je in de Middeleeuwen waant. Het Plaza Mayor is een goed uitgangspunt om de oude stad in te gaan en de contouren ervan vanaf een terras te bewonderen. Zo’n 40 kilometer oostwaarts lijkt het authentieke Trujillo een goed bewaard
TRUJILLO 1. Izan Trujillo**** Gelegen aan een mooi plein aan de rand van het centrum in een oud klooster. De binnenplaats heeft leuke zitjes (zie de foto op pagina 48). De comfortabele kamers zijn klassiek ingericht met historische elementen. 927 45 89 00, www.hotelizantrujillo.com, €75, B: 8,3. ALCÁNTARA 2. Hospederia Conventual de Alcántara****
Elke stad heeft een Moorse burcht en fraaie doorkijkjes op het platteland geheim. Het is er een stuk rustiger, al is er veel te zien met het Plaza Mayor als een van de mooiste van Spanje. Het ellipsvormige plein wordt omringd door monumenten op verschillende niveaus met een fraaie fontein in het midden. Dankzij de terrassen is het ook de
Kloosterhotel iets buiten het stadje. In het interieur zijn historische elementen gecombineerd met een zeer moderne, strakke vormgeving. Knusse kamers, prima badkamers, uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. 927 39 06 38, www.hospederiasdeextremadura.es, €81, B: 8,3. CÁCERES 3. Albarragena*** Comfortabel hotel in 19e-eeuws herenhuis. De kamers zijn huiselijk ingericht en hebben
mooie houten vloeren. Gastvrije ontvangst. 927 22 06 57, www.albarragena.com, €85-110 (€65-90), B: 8,5. CÁCERES 4. Casa Don Fernando*** Oud stadspaleis aan het Plaza Mayor. De comfortabele kamers zijn sfeervol en eigentijds ingericht en hebben prima badkamers. Gastvrije ontvangst. 927 21 42 79, www.casadonfernando.com, €110 (€104), B: 8,9.
Reisgids | januari/februari 2011 | 47
Links: Gezellig keuvelend in een hoekje van het centrale plein
Rechts: De entree tot de oude stad van Cáceres
Het Plaza Mayor van Trujillo is een van de mooiste van Spanje ontmoetingsplaats bij uitstek. Daarboven verheft zich de sfeervolle en authentieke oude stad. Loop in ieder geval de petieterige Santiagokerk in en de sfeervolle Santa Maria met veel kunstwerken. Op de heuvel is het alcázar de
kers op de taart. Je kunt er minuten genieten van het uitzicht op stad en land. Guadalupe is vooral een bedevaartsoord. Vanwege het beeld, of beter de pop, van de heilige zwarte maagd, de beschermvrouwe van Spanje, is het plaatsje wereldberoemd in de Spaanstalige wereld. Ze ‘woont’ er in een buitenissig met bladgoud versierde ruimte van het immense klooster. Tijdens een rondleiding kom je via de prachtige kloostertuin ook in musea met rijke kunstcollecties: fijn borduurwerk,
handgeschreven liedboeken met kleurrijke miniaturen en schilderijen van Zurbarán, de Spaanse Rembrandt. De charme van Guadalupe is dat het alleen maar druk is in de directe omgeving van het klooster.
Romeins Mérida Mérida trekt bussen vol bezoekers. Ze komen voor de omvangrijke Romeinse erfenis: opgravingen van villa’s, aquaducten, bruggen en tempels. Hoogtepunten zijn de tempel van Diana, het
Vervolg topselectie OLIVENZA 5. Palacio Arteaga**** Dit 19e-eeuwse palacio is goed onderhouden. De kamers zijn ingericht met een mix van modern en 19e-eeuws meubilair. 924 49 11 29, www.palacioarteaga.es, €79-89 (€70-80), B: 8,8. LA PARRA 6. Hospederia Convento de La Parra**** Een witte oase is dit intieme klooster in een stil dorp. Met veel sfeervolle zithoekjes. De kamers hebben eenvoudig
48 | Reisgids | januari/februari 2011
meubilair, maar zijn wel knus en stijlvol. 924 68 26 92, www.laparra.net, €122 (€57), B: 7,9. ZAFRA 7. Palacio Conde de la Corte**** Hotel in een fraai patriciërshuis in de oude stad. Het is stijlvol, huiselijk aangekleed in countrystijl. De (bad)kamers ademen dezelfde sfeer, met nieuw retromeubilair. 924 563 311, www.condedelacorte.com, €86-118 (€75-94), B: 8,9.
Extremadura
Reizen & prijzen Reistijd De beste bezoektijd is van half april tot eind juni en van september tot en met oktober. Wat prijzen betreft zijn september en oktober aantrekkelijk. Vliegen Ryanair vliegt vier tot zes dagen per week van Eindhoven en Weeze naar Madrid Barajas, vliegtijd circa 2,5 uur; half maart kost een retour respectievelijk €97 en €87, inclusief één koffer (peildatum 26/10). De afstand Madrid-Trujillo is 265 km. Autohuur Een kleine middenklasser, bijvoorbeeld een Opel Zafira of Seat Leon, kost bij E-autohuur.nl, Sunny Cars en Holiday Cars, inclusief een allriskverzekering, half maart zo’n €230-270 per week (op 27/10). Reisaanbod De individuele paradorreizen van de Belgische organisaties Kristof Holidays (9 dagen) en Caractère (10 dagen) doen de hier beschreven plaatsen aan. De tiendaagse culturele groepswandelreis van SNP combineert natuur en steden. Inclusief vluchten op basis van halfpension kost deze €1225 per persoon uitgaande van twee personen, eenpersoonstoeslag €175. Hispania Travel, Flex Travel en SNP hebben een fly-drive die ten dele door het ge-
amfitheater en het theater. Een must is ook het magnifieke museum voor Romeinse kunst. Bijna op de Portugese grens is Badajoz de grootste stad, eigenlijk de enige met moderne, stedelijke allure, maar de meeste toeristen rijden hier voorbij. Dat is jammer, want de kathedraal met een schilderijenverzameling is de moeite waard. Dat geldt ook voor het Museo de Bellas Artes met een grote verzameling 20e-eeuwse schilderijen en het overzichtelijke archeologisch museum
in een oud paleis. Bovendien is het heerlijk dwalen door de smalle straten van het oude centrum met volop tapasbars en winkels.
Charmant Zafra Even ten zuiden van Badajoz doet de plaats Olivenza Portugees aan. Dat is niet vreemd want het behoorde 500 jaar tot Portugal. Hoogtepunten zijn het Plaza de España en het stoere alcázar. Wat verder naar het zuiden ligt het authentieke Jerez de los Caballeros tegen
ZAFRA 8. Balcones de Zafra**** Oud particiërshuis aan het centrale Plaza Grande. De kamers zijn passend ingericht met donker meubilair inclusief de comfortabele badkamers. 924 55 06 06, www.hotellosbalconesdezafra.com, €65 (€43), B: 8,9. Net buiten de topselectie vielen de hotels: TRUJILLO: 9. Victoria, www.hotelvictoria.es, €80-110, B: 8,1.
bied gaat. Dat geldt ook voor de paradorreizen van Ambiance Travel, Mundicolor en Zuid-Europa Reizen; zij kunnen ook een reis op maat samenstellen langs paradores in Extremadura. Entrees en excursies De entree van musea, kastelen en kerken is gratis of kost hooguit €4; een uitzondering is het Romeinse theater en amfitheater in Mérida met elk €8. In Mérida (€12) en Trujillo (€6) ben je met een combinatiekaart goedkoper uit. Reisinformatie De reisgidsen van Michelin (2008, 312 pag., ISBN 9789020974928, €19,95) en Trotter (2008, 492 pag., ISBN 9789020974591, €16,95) Midden-Spanje besteden elk zo’n 20 pagina’s aan het gebied. De Geo Estel Extremadura (1:250 000, ISBN 9788495788191, €8,95) is een goede wegenkaart. Websites: www.extremaduraguide.com; www.turismoextremadura.com en www.inextremadura.com. Eten & drinken Gemiddelde prijzen in €: Koffie 1,302, bier (0,3 l) 1,75, fles lokale wijn 10-17, driegangen menu met water/wijn 11, jamón ibérico (rauwe ham) 18, portie calamares 10, borrelhapje (tapa) 0-2,50.
de heuvel. Het stadje is terecht trots op de fraaie klokkentorens. Zafra heeft geen topbezienswaardigheden, maar de intieme binnenstad palmt je in. Het goed onderhouden stadscentrum maakt een welvarende en verzorgde indruk. Het wordt bewaakt door het stoere kasteel waar de parador in huist. Het Plaza Grande is levendig, terwijl je in alle rust van een drankje kunt genieten op het aangrenzende Plaza Chica. Samen met Trujillo is Zafra de prettigste verblijfplaats. ●
BROZAS: 10. Rio Convento de la Luz, www.husa.es, €60, B: 8,2. GAVROVILLAS: 11. Puente de Alconetar, www.hospederiasdeextremadura.com, €74, B: 8,5. CÁCERES: 12. Palacio d’Oeste, www.nh-hoteles.es, €84 exclusief ontbijt, B: 8,5. LLERENA: 13. Mirador de Llerena, (zie de foto links) www.hospederiasdeextremadura. com, €74, B: 8,7.
Reisgids | januari/februari 2011 | 49