Extra vragen Commerciële calculaties 23 september 2015 Opgave Een sportschoolondernemer in Geertruidenberg (21.000 inwoners) heeft 700 leden. Tot zijn verzorgingsgebied rekent hij ook de inwoners van de omliggende dorpen (9.000). De doelgroep is de bevolking tussen de 15 en 75 jaar die aan fitness doet of hieraan zou willen doen. Volgens het CBS behoort 75% van de bevolking tot deze leeftijdscategorie. Hij weet niet of dat ook voor Geertruidenberg van toepassing is. Verder heeft hij bij een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau gevonden dat 20% van de volwassen bevolking aan fitness doet of dat zou willen doen. De ondernemer veronderstelt dat dit in Geertruidenberg lager is en hij gaat uit van 15%. In Geertruidenberg zijn 2 andere sportscholen die even groot zijn. Gevraagd: Hoeveel is de potentiële markt? Mag de ondernemer nog groei verwachten? De totale potentiële markt is 30.000 x 75% x 15% = 3.375 De gemiddelde potentiële markt per sportschool is 3.375 / 3 = 1.125 Er zijn nu 700 leden. Er is dus nog groei mogelijk Opgave (de cijfers zijn voor een deel fictief) Het aantal inwoners in Noorwegen is op 1 januari 2009, 4.799.252 personen. Deze inwoners gaan in totaal 5,0 miljoen keer per jaar met vakantie. Onderstaand overzicht geeft inzicht in de verdeling van de vakanties over de inwoners die met vakantie gaan. Er zijn ook Noren die niet met vakantie gaan. Aantal vakanties 1 2 3
Percentage 75% 20% 5%
Gevraagd: Wat is het percentage van de inwoners in Noorwegen dat met vakantie gaat? Het aantal inwoners dat met vakantie gaat is: 80,1%.
1
Opgave Een touroperator levert een product voor een beoogde doelgroep van 50.000 mensen. Dit is de potentiële markt. Als maximaal wordt de afzet van het product geschat op 60% (de maximale penetratiegraad) De penetratiegraad bedraagt nu 20%. De touroperator heeft een marktaandeel van 25%. De touroperator veronderstelt dat ze 40% van de nog mogelijke groei binnen gaat halen. Gevraagd: a) Hoeveel mensen zijn met de reis mee geweest? b) Hoe groot is de groep mensen die door de touroperator is bereikt? c) Hoeveel groei van de afzet van de totale markt is er nog mogelijk? d) Hoe groot is het uiteindelijke marktaandeel van de touroperator? a) 10.000 mensen zijn met de reis mee geweest. b) 2.500 mensen is het marktaandeel van de touroperator. c) Mogelijke groei 20.000 mensen. d) Marktaandeel touroperator: 35% Opgave Een touroperator verwachtte in 2009 voor zijn bungalow-arrangementen naar het Comomeer een omzet van €800.000. De werkelijke omzet in de afgelopen jaren staat in onderstaande tabel: Jaar 2009 2008 2007 2006
Omzet € 750.000 € 700.000 € 800.000 € 600.000
Gevraagd: Wat is de prognose van de omzet in 2010 met de methode van het voortschrijdende gemiddelde als we 3 perioden nemen? (750.000+700.000+800.000)/3 = € 750.000 Wat is de prognose van de omzet in 2010 met de methode van exponential smoothing. ( = 0,2) Prognose 2010 = prognose 2009 + 0,2 * (werkelijk 2009 – prognose 2009) Prognose 2010 = 800.000 + 0,2 * (750.000-800.000) = 800.000 – 10.000 = 790.000
2
Opgave Een touroperator heeft in 2009 voor zijn hotelarrangementen naar het Gardameer een omzet geboekt van € 800.000. Het jaar ervoor was de omzet € 750.000 en in 2007 en 2006 respectievelijk € 650.000 en € 700.000. Ondanks dat de omzet hoger was viel het tegen. De verwachting voor 2009 was namelijk € 850.000. Gevraagd: Wat is de prognose van de omzet in 2010 met de methode van het voortschrijdende gemiddelde als we 3 perioden nemen? (800.000+750.000+650.000)/3 = € 733.333 Wat is de prognose van de omzet in 2010 met de methode van exponential smoothing. ( = 0,2) Prognose 2010 = prognose 2009 + 0,2 * (werkelijk 2009 – prognose 2009) Prognose 2010 = 850.000 + 0,2 * (800.000-850.000) = 850.000 – 10.000 = 840.000
3
Opgave (de cijfers zijn fictief) Stel dat op de markt voor wandelvakanties 3 touroperators actief zijn. De verkopen in 2012 zijn als volgt: Touroperator Straight Ahead Wandel mee Sexy legs
Marktaantallen 2012 6.000 boekingen 2.000 boekingen 2.000 boekingen
Er is een marktonderzoek geweest en het aantal klanten dat de touroperator trouw blijft en het aantal klanten dat overstapt naar de concurrent is gegeven in het volgende overzicht: Klanten met merktrouw en merkwissel in het volgend jaar Touroperator Straight Ahead Wandel mee
80% blijft bij S.A. 10% naar S.A.
Sexy legs
0% naar S.A.
10% naar Wandel mee
10% naar Sexy legs
70% blijft bij Wandel mee 40% naar Wandel mee
20% naar Sexy legs 60% blijft bij Sexy legs
Gevraagd: Hoeveel zijn de verwachte aantallen boekingen per touroperator in 2013 als de totale markt gelijk blijft? SA: 80% van 6.000 + 10% van 2.000 ( Wandel mee) = 5.000 Wandel mee: 70% van 2.000 + 10% van 6.000 (SA) + 40% van 2.000 (Sexy legs) = 2.800 Sexy legs: 60% van 2.000 + 10% van 6.000 (SA) + 20% van 2.000 (wandel mee) = 2.200 Opgave Je hebt als reisbureau een winstmarge ter waarde van €162 Die waarde komt overeen met 12% van de verkoopprijs. Gevraagd: Hoeveel bedraagt de verkoopprijs? 162/ 12 * 100 = €1.350
4
Opgave Je bent als manager werkzaam bij een touroperator en onderzoekt de markt naar voetbalreizen naar Engeland. Na consultatie van een aantal ervaringsdeskundigen verwacht je de volgende afzet:
Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Jaar 5
Verwachte aantallen 200 800 1000 1200 1000
De gemiddelde verkoopprijs is € 500 en de gemiddelde commissie bedraagt 15%. In jaar 3 komt de concurrentie opzetten en ben je genoodzaakt de prijs te verlagen. Dit gaat ten koste van de commissie die in jaar 3 nog € 50 is en in jaar 4 en in jaar 5 nog € 40. De jaarlijkse vaste kosten zijn € 10.000 Gevraagd: Bereken de jaarlijkse winst. Wat is het verschil tussen de levenscyclus en de adoptiecurve van Rogers? Commissie jaar 1 en jaar 2: €75 Commissie jaar 3: € 50 Commissie jaar 4 en 5: € 40
Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Jaar 4 Jaar 5
Netto omzet 15.000 60.000 50.000 60.000 40.000
kosten 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000
winst 5.000 50.000 40.000 50.000 30.000
Levenscyclus: totale vraag Adoptiecurve: eerste aankoop
5
Opgave Je bent productmanager van een touroperator en verantwoordelijk voor het berekenen van een prijs van een reis naar Polen. Je gebruikt hiervoor de kostprijs-plusmethode. Bekend is dat de kostprijs van de reis € 600,- bedraagt en de winstmarge is 8%. Gevraagd: Bereken de verkoopprijs aan de klant in het geval de winstmarge 8% is van de kostprijs en als het 8% is van de verkoopprijs. Prijs winstmarge 8% van de kostprijs: 600 * 1,08 = € 648 Prijs winstmarge 8% van de verkoopprijs: 600 * 100 / 92 = € 652,17
6
Opgave Je bent reisleider naar bestemmingen in Afrika. Al jaren ben je ook enthousiast fotograaf en combineert deze hobby met je beroep als reisleider. Je bent op het idee gekomen om van de safari’s een mooie DVD te maken en deze te koop aan te bieden aan de reisgenoten. Door ook reisgenoten te filmen en deze te monteren in de door jouw gemaakte professionele film is een aantrekkelijk product ontstaan. De klant koopt een zeer fraaie film van een safari waar hij of zij bij is geweest en kan die aan vrienden en vriendinnen laten zien. Hij staat er zelf nog op ook! Het blijkt een voltreffer te zijn. Je verkoop normaal 25 DVD’s per reis voor een prijs van € 25. Je besluit de prijs te verhogen naar € 30. Tot je verrassing verkoop je de volgende reis 26 DVD’s. Gevraagd: Bereken de prijselasticiteit van de DVD. Wat is je conclusie? De prijselasticiteit is: + 0,2 Normaal is de prijselasticiteit negatief. In dit geval kunnen we stellen dat de klant ongevoelig is voor de hoogte van de prijs. Opgave Je bent reisleider voor schoolreisjes en je maakt DVD’s van de gemaakte reisjes. Het zijn mooie filmpjes en de ouders vinden het deze vereeuwiging van hun kinderen prachtig. Je verkoopt de DVD’s voor € 15 en na aftrek van alle kosten blijft er € 5 over per DVD. Je verkoopt nu 160 DVD’s per maand en hoewel het best goed loopt heb je het gevoel dat er nog meer mogelijk is. Je overweegt een prijsverlaging om de verkoop te stimuleren, want je denkt dat de ouders gevoelig zijn voor een prijsverandering. Een medestudent legt je het begrip prijselasticiteit uit en zegt dat hij van een vriendje heeft gehoord dat een prijselasticiteit van -1,5 vaak voor komt. Je overweegt de prijs te gaan verlagen naar € 12,50. Gevraagd: Breng advies uit op basis van de nodige berekeningen. De oude verkoop is 160 DVD’s ; De winst is: € 800 De nieuwe verkoop is 200 DVD’s ; De winst: € 500 Conclusie: Niet doen op basis van deze gegevens.
7
Opgave Je bent als manager van CenterParcs verantwoordelijk voor het restaurant. Als de prijs daalt, stijgt (meestal) de verkochte hoeveelheid. Maar hoeveel? Is de verkoopstijging zoveel dat we toch meer verdienen ondanks de lagere prijs? Je overweegt een prijsverlaging en denkt dat je daardoor meer klanten gaat krijgen. De prijs van een dagmenu is € 21,95 en er zijn 100 mensen die het menu bestellen. Aangezien het eigenlijk opgewarmde voorgefabriceerde standaard maaltijden zijn, laat de prijs/kwaliteit verhouding te wensen over. Na een prijs verlaging met 5% zijn er 105 bestellingen. Gevraagd: Bereken de prijselasticiteit. Is dit een verstandige actie? 5% / -5% = -1 ; niet verstandig de omzet blijft vrijwel gelijk. Opgave De kwaliteit van het eten wordt verbeterd en je verzint een uitgekiende promotie zodat het menu beter op de kaart staat! Het wordt een succes en je krijgt de complimenten van je baas. Je gaat weer uit van de situatie van 100 klanten en een prijs van € 21,95. Op de NHTV heb je geleerd dat prijselasticiteit belangrijk is en daarom doe je een klein onderzoek naar de prijsgevoeligheid van de klanten. Je onderzoek geeft aan dat de prijselasticiteit nu -2 is. Van een collega hoor je dat de inkoopkosten 26% zijn, maar er zijn ook nog andere kosten. De financiële afdeling vertelt je dat er nu per dagmenu na aftrek van de kosten € 10 overblijft. Je overweegt de prijs te verlagen naar € 19,95 Gevraagd: Bereken of de prijsverlaging verstandig is. De BTW laten we buiten beschouwing. Welke andere motieven zijn er om de prijsverlaging wel of niet door te voeren? Huidige winst : 100 * 10 = € 1.000 ; Prijsverlaging 2,00 / 21,95 = 9,1% Prijselasticiteit -2 dus nieuwe verkoop 18,2% hoger dus 118 menu’tjes Nieuwe winst: 118 * € 8 = € 944 ; Niet doen, wel extra drank omzet en mogelijk bezettingsgraad motieven. De vaste kosten blijven immers gelijk.
8
Opgave (de cijfers zijn fictief) Er zijn in totaal 2.000 winkels die hockeysticks verkopen. Duizend winkels verkopen hockeysticks van het merk Dita. De totale omzet in hockeysticks bij de winkels die Dita verkopen, bedraagt € 100 miljoen. De omzet van Dita hockeysticks bij de winkels bedraagt €25 miljoen. De totale omzet in hockeysticks bij alle winkels samen is €250 miljoen. Gevraagd: a) Wat is het marktbereik van Dita Hockeysticks? b) Wat is de marktspreiding van Dita Hockeysticks? c) Het marktaandeel van Dita Hockeysticks is: d) Wat is het selectie indicator van Dita Hockeysticks? a) Marktbereik: 40% b) Marktspreiding: 50% c) Marktaandeel: 10% d) Selectie indicator: 0,8 Dit is lager dan 1. Dita wordt dus verkocht bij kleinere winkels. Opgave RP Holidays (Roompot) wil een advertentie plaatsen met als doelgroep de actieve senioren. Na wat deskresearch en wat eigen inschattingen kan het volgende overzicht worden gemaakt: De Telegraaf Oplage 650.000 Bereik 2.000.000 Kosten € 10.000 Doelgroep 30% Waarnemingskans 25%
De Volkskrant 250.000 800.000 € 8.000 30% 30%
Spits 400.000 1.700.000 € 5.000 10% 20%
Metro 500.000 1.900.000 € 4.000 10% 10%
Gevraagd: Voor welke krant wordt gekozen? Motiveer je antwoord met een berekening. De doelgroep leest waarschijnlijk De Telegraaf en niet de Spits en Metro Berekening De Telegraaf 10.000 / (2.000*0,3*0,25) = €67 De Volkskrant 8.000 / (800*0,3*0,3) = €111 Spits 5.000 / (1.700*0,1*0,2) = €147 Metro 4.000 / (1.900*0,1*0,1) = €211
9
Opgave (veranderd) Het produceren van een TV-spot kost een bedrag van €1.000.000. Een importeur gaat de spot uitzenden en moet 5% van de kosten betalen. De andere 95% wordt betaald door andere importeurs. Het aanpassen van de TV-spot voor de Nederlandsen markt kost de importeur €50.000. Per uitzending bereikt men 10% van de doelgroep. De uitzending op TV kost €1.000 per seconde. De TV-spot duurt 15 seconden. Het maken van een radio-spot kost €50.000. Men een radio-spot bereikt men 2% van de doelgroep. De uitzending op de radio kost €100 per seconde, en de radiospot duurt 20 seconden. De importeur streeft ernaar dat iedereen van de doelgroep (500.000 mensen) de TVspot éénmaal heeft gezien en de radio-spot éénmaal gehoord heeft. We veronderstellen dat elke uitzending er een nieuw gedeelte van de doelgroep wordt bereikt. Gevraagd: Wat zijn de kosten per persoon van de doelgroep om de doelstelling te realiseren? Vind je dit veel? Vaste kosten televisie: 5% van €1.000.000 + € 50.000 = €100.000 Kosten televisie-uitzending: €15.000 * 10 uitzendingen = €150.000 Vaste kosten radio: €50.000 Kosten radio-uitzending: €2.000 * 50 uitzendingen = €100.000 Totale kosten: €400.000 Dit is €400.000 / 500.000 = €0,80 p.p. Dit is veel of weinig afhankelijk van het product.
10
Opgave Een bedrijf overweegt te adverteren voor een reis met Google Adwords. Daarvoor worden zoekwoorden opgegeven, die €0,05 per click kosten. Per maand komen er 2.000 bezoekers op de site waarvan 1/2 deel via Google Adwords. Het maximum bedrag per maand is ingesteld op €250. Twee procent van de bezoekers die op de banner van Google Adwords clickt boekt een reis Gevraagd: Wat zijn de promotiekosten per boeking via Google Adwords? Wat zou je adviseren? 2% van de mensen die clickt op de banner boekt. De kosten zijn dus 100 / 2 * €0,05 = €2,50 per boeking Dit is waarschijnlijk laag voor een reis. Kosten: 2.000 / 2 * 0,05 = €50 dit is onder het maximum Je kan overwegen om meer te bieden per click, zodat je hoger komt te staan op de ranking en er meer boekingen komen Opgave Touroperator Travel4Fun heeft een banner op de website www.NaarChina.nl die 6.000 keer per maand wordt vertoond. De doorklik ratio is 2,4% en de conversie is 1,2%. De gemiddelde boeking is €2.400 en de winstmarge is 15% van de omzet. Het promotiebudget is 2% van de omzet. Gevraagd a) Wat is de omzet in een maand door de bannercampagne? b) Wat is de winstmarge (in euro’s) in een maand door de campagne? c) Wat is het bedrag dat Travel4Fun bereid is per klik te betalen? a) aantal kliks: 6.000 * 2,4% = 144 ; boekingen: 144 * 1,2% = 1,728 per maand omzet: 1,728 * €2.400 = €4.147,20 b) winstmarge: 15% * €4.147,20 = €622,08 c) promotiebudget: €4.147,20 * 2% = €82,94 ; bedrag per klik: €82,94 / 144 = €0,58
11
Opgave Bij een reisbureau werken twee medewerkers fulltime en twee personen 40% van de werktijd. Het reisbureau heeft een standaard werkweek van 40 uur. Per jaar (52 weken) heeft een werknemer recht op 25 vakantiedagen en het ziekteverzuim is 5% per jaar. Bovendien zijn er per jaar nog 80 uur indirecte werkzaamheden. Van de gewerkte uren is 70% productief. De totale salariskosten voor een medewerker zijn voor de werkgever € 40.000 per jaar. De commissie die het reisbureau gemiddeld ontvangt is 9% van de verkoopprijs. Gevraagd: Vraag Hoeveel FTE heeft de onderneming? 2*1 + 2*0,4 = 2,8 Grvraagd: Hoeveel productieve uren zitten er in een jaar? (52*40*0,95 - (25*8 + 80)) * 70% = 1.187,2 Gevraagd: Hoeveel moet de reisbureaumedewerker per jaar verkopen om zijn eigen kosten terug te verdienen? 40.000 / 9 * 100 = 444.444 Opgave Een vliegtuigmaatschappij biedt een retourvlucht aan naar Madrid voor €200. Er hebben 250 mensen geboekt. Vlak voor het vertrek is de prijs verlaagd naar €150 en daarop hebben nog eens 100 mensen een boeking gedaan. Stel nu dat men, iets langer voor vertrek, nog een tarief van €175 had gehanteerd. Gegeven is dat 50 mensen die nu €150 betaald hebben, ook wel voor €175 geboekt zouden hebben. Ga er ook vanuit dat er nog 60 personen voor €175 geboekt zouden hebben, die nu vanwege de prijs bij de concurrentie geboekt hebben. De overblijvende groep van 50 personen betaalt €150. Gevraagd: Hoeveel extra omzet had die invoering van het derde tarief gegenereerd? Oorspronkelijke omzet: 200 * 250 + 100 * 150 = €65.000 Nieuwe omzet: 200 * 250 + 50 * 175 + 60 * 175 + 50 * 150 = €76.750 Extra omzet: €11.750
12
Opgave Je bent manager van Landal bungalowpark Het Roekenbosch in Blitterswijk. Dit is een bungalowpark in Noord-Limburg. In de winter is het altijd erg rustig en is de bezetting dus erg laag. Het is nu 1 februari en van de 210 bungalows zijn er eind februari maar 25 gereserveerd. De normale prijs is in deze periode €350 per week. Je hebt gekeken naar de gegevens van de vorige jaren en verwacht dat in de komende weken nog 50 bungalows geboekt worden. Je overweegt een promotie-actie en een prijsverlaging met €50. Door je contacten in de plaatselijk muziekscene ben je in contact gekomen met de in Limburg legendarische en zeer populaire groep Rowwen Heze. Zij willen misschien op jouw bungalowpark twee dagen achterelkaar een nachtconcert geven. De carnavalsperiode is niet zo geschikt en ze hebben een druk programma in maart. Daardoor kan het alleen op 25 en 26 februari. Als dit doorgaat willen ze een live DVD van het optreden uitbrengen. Als het concert doorgaat ga je ervan uit dat het hele park wordt volgeboekt voor de normale prijs. Je overweegt daarom een prijsverhoging van €50. Je weet niet of de mensen maar 2 of 3 dagen blijven maar ze betalen voor de hele week. De fans van Rowwen Heze zijn niet vernielzuchtig maar wel lawaaiig en staan bekend om hun enorme alcohol consumptie. De horeca draait dan een gigantische omzet. De sales- en marketingafdeling heeft ook een aanvraag lopen van een vaste relatie die voor dezelfde week 10 bungalows wil reserveren om in alle rust te vergaderen. De gebruikelijke prijs voor deze zeer loyale klant is €250. Alsof dit allemaal nog niet genoeg is krijg je een bericht van het hoofdkantoor dat ze van plan zijn in de laatste week van februari een kwaliteitscontrole te houden. Gevraagd: Wat ga je doen? Motiveer je antwoord Geen rekening houden met de kwaliteitscontrole, maar wel het hoofdkantoor inlichten. Proberen Rowwen Heze binnen te halen. Geen prijsverlaging. Geen prijsverhoging. Loyale klant inlichten en zelf laten kiezen.
13