SPORT
Back/middenvelder/spits Hij is volgens velen een vervelend mannetje, maar Eto’o pakt wél alle prijzen.
Brother A3 DCP-6690CW Multifunctional • • • •
Print – copy - scan tot max. A3 35/28 ppm (mono/kleur) 4,2" touchscreen LCD direct print van USB en media cards • 2 papierladen • ADF sheetfeeder • draadloos en 249,Netwerk klaar (excl. BTW)
18
Kijk op www.brother.nl voor gedetailleerde informatie en dealeradressen
Wie nu niet denkt in oplossingen, lost straks vanzelf op. Ga verder met ICT van Sogeti.
sogeti.nl
Staat voor resultaat
11 Dinsdag WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP FOTO FRANK GROELIKEN
Op z’n kant
Mei 2010
De euro lijkt gered, maar de crisis woekert voort. Wie gaan ons eigenlijk redden? Niemand heeft nog schone handen.
Europa De burger is ontstemd. En komt op eigen wijze in opstand.
Beurzen De spannendste uren sinds de val van Lehman Brothers.
De Wit Een nieuwe crisis is al weer in de maak, waarschuwt de Kamer.
Dacht Angela Merkel nou echt dat ze ongestraft 22 miljard Duitse euro’s aan Griekenland kan geven? ‘Kom, we zijn toch niet blöd.’ De Duitse kiezer gaf de bondskanselier dit weekend een electoraal pak slaag. Een iets subtielere wijze om de onvrede over de ‘Griekse crisis’ te uiten dan in Griekenland zelf, waar relschoppers stenen en brandbommen gooien. In Zuid-Europa waart de schaduw van de staking. En in Ierland doen ze wat ze altijd bij een crisis doen: eerst een stout drinken en dan je koffers pakken.
Om 5.30 uur gaat de wekker. Het is de maandagochtend na die moedeloos makende week. Vrijdag was hij naar huis gegaan met een gevoel vergelijkbaar als toen bij het faillissement van Lehman Brothers. Dit weekend zouden de markten worden gered. Het eerste wat Sebastian Owen, aandelenhandelaar bij Fortis Bank, doet als hij wakker wordt, is grijpen naar zijn afstandsbediening. De Amerikaanse zakenzender CNBC meldt dat Europese regeringsleiders 750 miljard euro reserveren om de euro van de ondergang te redden.
De financiële sector moet drastisch op de schop. Want de oorzaken van de kredietcrisis zijn nog niet weg. En een nieuwe crisis zal nog veel heviger gevolgen hebben. Laat niemand ooit zeggen dat de kredietcrisiscommissie van de Tweede Kamer niet heeft gewaarschuwd. De ene na de andere alarmbel liet voorzitter Jan de Wit (SP) gisteren rinkelen. De grootste: de hoofdrolspelers in de financiële wereld houden niet van ‘kritische zelfreflectie’, ze willen terug naar ‘business as usual’. Maar wie moet de grote schoonmaak gaan leiden?
Lees meer op pagina 2
Lees meer op pagina 3
Lees meer op pagina 5
2
Eerst
LANGE POTEN
Crisis In de huid van...
Alle burgers van Europa boos
...
PETER
MIDDENDORP
H
et was al met al een schielijk rondje dat Geert Wilders met zijn kandidaat-Kamerleden zaterdagmiddag bij wijze van campagneaftrap door Groningen kwam doen, dat voerde door de Folkingestraat, achter de kermis op de Vismarkt langs naar het Gedempte Zuiderdiep. De boel ging met krankzinnig veel beveiliging gepaard. Voor Wilders fietsten een stuk of acht agenten de Herestraat leeg, de Groningse versie van de Kalverstraat. Daarachter liep Wilders, omringd door zes of zeven bewapende en hooggetrainde beveiligers van het KLPD, met oortjes en kogelwerende vesten. Daaromheen een ring van een stuk of dertig agenten. Zodra iemand naar Wilders toekwam – ‘Mijnheer Wilders, ik wil toch eens met u praten.’ – zorgden zij ervoor dat die efficiënt werden weggevoerd. Uit verschillende zijstraatjes vielen daarop ijle en pientere stemmetjes te horen: ‘Ik betaal belasting. Ik heb vrijheid van meningsuiting.’ Er waren ook genoeg beveiligers met een wat lager profiel, gekleed als fatsoenlijke burgers. Zij droegen uzi’s in rugzakken, en kogelwerende schermen, als tas vermomd. Daarnaast liepen hier en daar, opvallend onopvallend, beveiligers die als demonstranten waren verkleed. Zij waren te herkennen aan de gloednieuwe dumpkleding en de overdreven stoere wijze waarop zij uit blikjes dronken. De Groningers reageerden over het algemeen nogal onverschillig op Wilders en zijn kandidaat-Kamerleden. Zij werden niet warm en ook niet koud. Een enkele winkelier kwam even op de drempel staan, de handen in de zij. Veel Groningers weigerden flyers. Er waren wel enkele fans, dat moet ook eerlijk worden toegegeven. Een man met drie rijen tanden zwaaide vrolijk met twee Nederlandse vlaggetjes. Toen een vrouw Wilders een klein bosje bloemen aanbood, werd zijn hart warm: ‘Mevrouw toch, laat mij u zoenen.’ Aan het einde van de Herestraat stond een bus voor de kandidaten. Op het afgezette Zuiderdiep wachtten drie zwaarbeveiligde Mercedessen; naar verluidt met wapens afgeladen. Wilders lachte nog wat, zwaaide nog even, en stapte toen in. De stoet reed naar Leeuwarden, om daar de boodschap verder uit te dragen, of wat daar dan van terecht kon komen. 1
Bezuinigingen, langer werken, bevroren uitkeringen, torenhoge schulden. We protesteren of we slikken, maar we koken allemaal. Petra Janbroers AMSTERDAM
De Duitser: We zijn toch niet blöd?
‘K REUTERS
om zeg, we zijn nog niet eens hersteld van de paar honderd miljarden euro’s die we moesten dokken voor de Wiedervereinigung met Oost-Duitsland, kunnen we wéér de portemonnee legen. En dat nog wel voor de Grieken. Ze wonen niet eens naast je en hard werken doen ze ook al niet, en dat tot hun 53e met een
ons aandeel van 22,4 miljard euro heeft goedgekeurd. Eerst net doen of je de Grieken niet gaat helpen en de kiezer aan het lijntje houden. Net goed dat Merkel dit weekend bij de regionale verkiezingen dik heeft verloren. Gerade so! We zijn toch niet blöd. Voor dat spelletje laten we Merkel boeten.’ 1
De Spanjaard: Ze proberen ons zoet te houden
‘N
ou, er valt hier dus niks meer te doen. Ik sta elke dag in een eindeloze rij voor het arbeidsbureau. De huizenmarkt is ingestort, de complete bouw, el ladrillo, ligt stil en ook alle industrie eromheen. We staan daar dus voornamelijk met mannen in de rij. Ze denken dat de bouw voorlopig ook niet uit het dal komt. De
werkloosheid is het afgelopen jaar al opgeklommen tot boven de 20 procent. En nou zeggen economen ook nog dat het structureel is. Het lijkt totaal uitzichtloos. Het is tijd dat de vakbonden weer eens in actie komen, een grote landelijke staking is alweer ruim twee maanden geleden. Je verveelt je dood.
We moeten de straat op, deze regering maakt er een potje van. Dus proberen ze ons zoet te houden. Laatste nieuws is dat we uit de recessie zijn. Caramba! 0,1 procent groei het eerste kwartaal, dat schiet lekker op. En dan meteen er doodleuk bij melden dat dit jaar nog 5 miljard euro extra bezuinigd zal worden.’ 1
ANP
De Ier: Ik vertrek, bye bye
‘I ANP
am leaving. Niet uit vrije wil, ik hou van Ierland. Ik heb een baan gevonden in New York, en ik grijp mijn kans. Onze droomeconomie van 1995 tot 2007 is vervlogen. De Celtic Tiger is weer gekooid. Het is hier de ene bezuinigingsronde na de andere. Onze minister van Financiën Brian Lenihan zegt dat Ierland hele-
maal niet gaat omvallen, maar hij is toch wat blij met het Europese noodfonds. You never know. De huizenmarkt is ingestort, de staatsschuld is torenhoog, er is nauwelijks werk. De salarissen van 400.000 ambtenaren zijn bevroren, uitkeringen gekort, de Grieken kunnen er nog wat van leren. Maar de Ierse huishoudens
hebben wel de op één-na-hoogste schuld in de hele wereld, met 190 procent van het inkomen. Ik hoor dat jonge Ieren met bosjes vertrekken, net als in de jaren ’50 en ’80, toen verliet ook iedereen het zinkende schip. Ik ben boos, maar vooral ook verdrietig. Doe mij nog maar een stout. Sláinte.’ 1
De Griek: En ik moet zeker wél dokken?
‘D
e relschoppers in Athene vorige week, die begrijp ik wel. Het ene moment verdien je 1.000 euro per maand en het volgende 700. Wie zou daar niet boos over worden? Kijk, die banklui zijn graaiers, net als de reders en vervoerders, ze worden allemaal beschermd. Rond Athene staan duizenden mooie huizen met
een zwembad, maar slechts een paar dozijn eigenaars is bekend bij de belastingdienst. De overheid is niet in staat de belastingontduikers hard aan te pakken. En dan moet ik, hardwerkende middenklasser, zeker wél dokken? Wij Grieken hebben sowieso een hekel aan de overheid, de onderdrukker van weleer. Ik ben 46 jaar,
heb twee kinderen en moet van 1.000 euro rond komen. Ik werk in het ziekenhuis, maar daar word ik niet meer extra betaald voor weekend- of nachtdiensten. De btw is ook nog eens verhoogd. Ik weet niet hoe ik moet rondkomen. Ambtenaren en mensen in loondienst pakken, dat is simpel.’ 1
REUTERS
Argus Inspectie sluit onhygiënische tandartspraktijk
Pakistan
Politiek
NL-TALIBAN GEDOOD
HANS DIJKSTAL (67) OVERLEDEN
In Pakistan is een bekeerde militante moslim met de Nederlandse nationaliteit doodgeschoten tijdens een vuurgevecht met militairen in ZuidWaziristan. Ook een bekeerde Duitser is daarbij omgekomen. Dat meldt het Duitse weekblad Der Spiegel. De Nederlandse man van 21 jaar oud woonde in Berlijn. Na zijn bekering veranderde hij zijn naam van Danny in Elias. Vorig jaar verdween hij met zijn vrouw.
jaarsalaris van veertien maanden. Wij werken hier gewoon tot we 67 zijn, en we betalen ook netjes belasting. Wat denkt Angela Merkel wel? We sluizen jaarlijks nog steeds zo’n 50 miljard euro van het westen naar het oosten. Waarom moeten wij die unfähige feta-fanaten uit de brand helpen? Schande dat de bondsdag gisteren
Oud-VVD-leider Hans Dijkstal is zondag op 67-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Wassenaar. Dat heeft het partijbureau van de VVD gisteren bekendgemaakt. Hij was al lange tijd ziek. Dijkstal kwam na een loopbaan als zelfstandig adviseur en het wethouderschap van Wassenaar in 1982 voor de VVD in de Tweede Kamer terecht. In 1994 stond hij aan de wieg van ‘Paars’, het eerste kabinet-Kok van PvdA, VVD en D66. Hij werd daarin minister van Binnenlandse Zaken en
vicepremier. Het was het eerste kabinet waar geen confessionele partij zitting in had, wat een doorbraak in de Nederlandse politieke verhoudingen betekende. De VVD-politicus trok zich in 2002 terug uit de actieve politiek na een teleurstellend verkiezingsresultaat voor zijn partij, waarvan hij toen vier jaar de leider was. Dijkstal was fanatiek saxofonist, die zich sterk maakte voor de jazz in Nederland, alsmede voor culturele instanties als musea en theaters.
Hit the road, Jack
Toedeledokie!
Staatssecretaris Jack de Vries is volgens RTL Boulevard door zijn vrouw uit huis gezet wegens vreemdgaan.
Driekwart van de Britten overweegt te emigreren vanwege de economische situatie. Een vijfde wil weg vanwege de politieke situatie.
Eerst
3
Beurshandelaren hebben afgelopen weekend amper hun bed gezien. REUTERS
Beurshandel Plan werkt, op korte termijn dan
Eindelijk weer cashen op de beurs Na een weekend met weinig slaap staarden beurshandelaren gisterochtend gespannen naar hun computerscherm. Zouden die 750 miljard euro hun werk doen? Mathijs Rotteveel Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Ruim voordat de gong op het Amsterdamse Damrak wordt geluid, is aandelenhandelaar Sebastian Owen al op kantoor. Om 07.00 uur, tijdens de ‘morning meeting’ bij Fortis, gaat het maar om één ding: de redding van de euro. ‘Vrijdag overheerste een gevoel van moedeloosheid’, zegt hij. ‘In het weekend heb ik alle programma’s gevolgd en veel gelezen. De redding is een soort pokerspel waarbij de EUleiders all in zijn gegaan, met heel veel bluf.’ Om 7.45 uur, op het moment dat
Owen de vergaderzaal uitstapt, loopt optiehandelaar Nico Bakker van Calimero Trading zijn kantoortje op Beursplein 5 binnen. Zijn compagnon zit er al, bleek met wallen onder de ogen, omdat hij het weekend van de spanning nauwelijks heeft geslapen. ‘Hij was vrijdagochtend rechtstreeks uit Curaçao naar de beurs gekomen, om geen minuut te missen’, zegt Bakker. ‘Het was die dag al zo spannend. Door die gekke bewegingen op de aandelenbeurs waren er absurde optieprijzen te zien. Wij hebben toen longposities in durven nemen, erop speculerend dat de rust op de beurzen snel zou terugkeren.’ Om 8.00 uur verschijnen de eerste belangrijke koersen op het scherm: de Amerikaanse, Duitse en Nederlandse futuresprijzen. Iedereen die een beetje professioneel belegt, kijkt al het hele weekend uit naar dit moment. Ook Diede van den Ouden. Deze particuliere belegger zit dan
thuis naar zijn twee computerschermen te staren. Hij heeft dit weekend regelmatig gedacht aan de AEX-futures die hij vrijdag had gekocht. Bakker en en Van den Ouden halen al snel opgelucht adem. Direct na de opening van de futureshandel zien ze
‘Er is tijd gewonnen, maar de vraag blijft wie deze redding gaat bekostigen.’ Fortis-aandelenhandelaar Owen
plussen van zo’n 4 procent, wat ongekend hoog is. ‘Toen verwachtten wij al stijgende koersen voor de rest van de dag’, zegt Bakker. ‘Dat zou ons extreem goed uit zou komen, gezien onze transacties van vrijdagmiddag.’ Een uur later opent de beurs. ‘Geen hond’ weet volgens Bakker waar het
naartoe gaat, maar hijzelf is positief gestemd en heeft – grotendeels op de gok – posities ingenomen die erop inspelen dat de rust terugkeert. Hij krijgt een kwartier later al gelijk. De risicopremies in de optieprijzen dalen, wat betekent dat de paniek uit de markten wegebt. De aandelenkoersen stijgen en Bakker en zijn compagnon bouwen hun posities snel af. ‘Winst nemen. In 2008 bleven we vaak te lang zitten en ging het alsnog mis.’ Van den Ouden doet hetzelfde. Hij wil zijn futures bij 330 punten van de hand doen, een koers die rond 11.30 uur wordt bereikt. Uiteindelijk sluit de beurs op 335,24 punten, ruim 7 procent hoger dan vrijdagmiddag. Van den Ouden heeft een klein beetje spijt dat hij al op 330 is uitgestapt. Bankman Owen kijkt alweer verder vooruit en dat geeft weinig reden tot juichen. ‘Met de redding is tijd gewonnen, maar de vraag blijft wie dit gaat bekostigen.
Olieramp
Groot-Brittannië
KLEINERE AFSLUITER
BROWN LABOUR-LEIDER AF
Oliemaatschappij BP wil de lekkende oliebron in de Golf van Mexico opnieuw proberen te sluiten. Nu echter met een kleinere provisorische afsluiter. BP verwachtte gisteren dat de zogenoemde top hat binnen 72 uur is geplaatst. Het bedrijf zag zich genoodzaakt tot de stap nadat de pogingen met een grote afsluiter waren mislukt door de vorming van kristallen van water en olie in de kou op 1.500 meter diepte.
EPA
Rally door regeling Aandelenbeurzen gingen wereldwijd met sprongen vooruit. Het was de grootste koerssprong sinds de redding van Citigroup in november 2008. De AEX was een van de best presterende beurzen en steeg met 7,3 procent naar 335,24 punten. ING ging zelfs met 24,59 procent omhoog, naar 6,87 euro. De euro kon zijn lol niet op en steeg met bijna 2 procent naar 1,29 dollar. De rente op Griekse staatsobligaties (10-jarig) daalde van 13,2 procent op vrijdag naar 7,9 procent gisteren. De olieprijs steeg met een procent tot ruim 79 dollar per vat.
Sooner or later gaan er details van het plan uitlekken, die voor nieuwe onzekerheid zorgen. Voor Bakker kan de dag echter niet meer stuk. ‘Eindelijk weer eens wat verdiend dit jaar, want er was tot nu toe wel heel weinig handel. Dagen als vandaag zijn de krenten in de pap.’ 1
VS
De Britse premier Gordon Brown wil aftreden als leider van de sociaaldemocratische Labourpartij. Hij zal zich niet meer herkiesbaar stellen. Tegelijkertijd kondigde hij aan dat de Liberaal-Democraten met zijn partij over de vorming van een coalitie gaan onderhandelen. De Lib-Dems zouden daarom hebben verzocht. Met zijn aftreden lijkt Brown een belangrijk obstakel voor samenwerking met de liberalen uit de weg te willen ruimen. Tegelijk leek er gisteravond een akkoord in zicht tussen de Liberalen
en de Conservatieven. De partijen zouden in grote lijnen overeenstemming hebben bereikt over hoe de macht van de komende Britse regering wordt verdeeld tussen beide partijen. Ook hebben de Conservatieven de Liberalen een referendum over het kiesstelsel aangeboden, een grote wens van de Lib-Dems. Het aanbod geldt als een grote concessie van de Conservatieven. Britse media speculeerden dat de Conservatieve leider David Cameron nog deze week de nieuwe premier wordt.
VOORDRACHT OBAMA De Amerikaanse president Barack Obama heeft landsadvocaat Elena Kagan (50) voorgedragen als vervanger voor de liberale opperrechter John Paul Stevens van het federale Hooggerechtshof in Washington. Kagan geldt als relatief gematigd. De machtsverhoudingen tussen conservatief en progressief in het hoogste juridische orgaan van de Verenigde Staten zouden met Kagan onveranderd blijven.
Dááág!
Wat zeg je?
Geen schoenbom, echt niet!
Vrijdag gaat Space Shuttle Atlantis voor het laatst de ruimte in. Later dit jaar vliegen ook de Discovery en de Endeavour hun aller-, állerlaatste missies.
De gemeente Assen heeft bij wijze van ludieke actie oordoppen gestuurd naar omwonenden van de stad. Er zijn autoraces op het circuit, vandaar.
Op het vliegveld van Karachi is een man opgepakt met ‘trilschoenen’. Volgens hem een massagemiddel, maar de douane vertrouwde de elektronica niet.
www.disneyxd.nl/hands
Kijk voor de actievoorwaarden en voor onze afwijkende openingstijden i.v.m. Hemelvaartsdag op lekkerdoen.nl
Eerst
5
Privacy Maar waar zijn de demonstranten?
De kindjes snappen internet! Nu alleen de ouders nog Tweets deleten, tags verwijderen, Hyves afschermen – een eitje, voor de jeugd. ‘We gaan vooruit.’ Camil Driessen AMSTERDAM
...
Bestolen omdat hij twitterde dat hij op vakantie was. Vermoord omdat ze haar status op Facebook veranderde van ‘in een relatie’ naar ‘vrijgezel’. Een baan misgelopen omdat hij feestfoto’s op je Hyvesprofiel had staan. Dat we nogal ondoordacht met onze privacy omspringen klinkt als een grijsgedraaide plaat. Internetters
zijn bedolven onder de waarschuwingen en voorlichtingscampagnes. En ze werken nog ook, een beetje. ‘Je ziet dat we vooruit gaan op privacygebied’, zegt Marjolijn Durinck van ECP-EPN, Platform voor de InformatieSamenleving. ‘Steeds meer jongeren zetten hun profielen bijvoorbeeld op ‘privé’ omdat ze door schade en schande wijs worden.’ Volgens Deurinck kunnen ouders zelfs nog wat leren van hun kinderen. ‘Een paar jaar geleden was Hyves iets onbegrijpelijks voor moeders en nu hebben ze zelf een account waar ze van alles opzetten. Je ziet dat het kind vaak voorzichtiger is dan de ouders.’
Een soortgelijke conclusie kan ook uit nieuw onderzoek van het Amerikaanse Pew Internet Project worden getrokken. Daaruit blijkt dat jongeren tussen de 18 en 29 het meest bewust met hun privacy omgaan, beter zelfs dan ouderen. Ze deleten dingen die ze op Twitter hebben geschreven of halen hun naam (‘tags’) weg bij foto’s zodat ze niet herkend worden.
Bewust Nederlanders lijken ook vooruit te gaan. Voor basisschoolleerlingen is er een ‘Diploma Veilig Internetten’ en het ministerie van Justitie voerde een veilig internet campagne. Ook zijn er
particuliere initiatieven die ons erop attenderen om online voorzichtig te zijn. Pleaserobme.com bijvoorbeeld dat mensen waarschuwde niet via Twitter kenbaar te maken dat ze niet thuis zijn. Verzekeraar FBTO deed hetzelfde. ‘Inbrekers zitten ook op Hyves en Facebook.’ Mede-oprichter Raymond Spanjar van Hyves merkt dat zijn leden anders met de netwerksite omgaan dan in het begin. ‘Hyves was oorspronkelijk een nichesite voor studenten waar je niks kon afschermen, maar nu gebruikt de helft van Nederland het en wordt er anders mee omgegaan omdat bijvoorbeeld ook je baas erop zit.
Daardoor zie je dat mensen bepaalde fotoalbums alleen voor vrienden openstellen en niet voor collega’s.’ Hoogleraar Regulering door technologie Ronald Leenes van de UvT ziet ook dat het ‘iets beter gaat’. Maar daar is ook alles mee gezegd. Hij maakt zich grote zorgen over onze houding naar megaprojecten als de vingerafdrukkendatabank en het Elektronisch Patiëntendossier. ‘Nederlanders zijn apathisch. Mensen maken zich zorgen over privacy maar dat vertaalt zich niet in actie. In Duitsland krijgen ze voor een wet over dataopslag 60.000 demonstranten op de been.‘ 1
Kredietcrisis Wie leidt de grote schoonmaak?
Na De Wit zijn er nog weinig schone straatjes te vinden Een grote schoonmaak van de financiele sector is hard nodig. Maar de schoonmakers zitten onder de blauwe plekken. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG
...
Ze leken zo mooi hun straatje te hebben schoon geveegd, al die bankiers en politici die verschenen voor de commissie De Wit. Nee, de kredietcrisis was niet hun schuld. Anderen hadden de puinzooi veroorzaakt. Maar sinds gisteren zijn de straatjes smeriger dan ooit. Alle straatjes. ‘Wat we hebben moeten constateren is dat de financiële crisis over de hele linie ernstige tekortkomingen heeft blootgelegd’, zei commissievoorzitter Jan de Wit (SP) bij de presentatie van het rapport Verloren Krediet. ‘Van banken tot toezichthouders. Van bestuurders tot accountants. Van commissarissen tot politici. Nationaal zowel als internationaal.’ Het is inmiddels een Nederlandse traditie om bij onderzoeken te concluderen dat alle betrokkenen steken hebben laten vallen. En zorgvuldig te vermijden schuldigen aan te wijzen. Waarna iedereen blijft zitten. Daar lijkt het ook nu weer op uit te lopen. Zo blijft het enige, echte slacht-
SAMPSONIA WAY ...
TOMMY
WIERINGA
I
n Pittsburgh ontmoette ik de man die een straat bezat. Eens hoorde hij Salman Rushdie spreken over de noodzaak van onderduikadressen voor bedreigde schrijvers – Henry Reese wist wat hem te doen stond. Het begon met het huis links van het zijne. Hij kocht
geven ho maar. En dat terwijl de financiële sector op de schop moet. De crisis over de euro maakt dat nog eens extra zichtbaar. Maar ook zonder de landencrisis is er genoeg te doen. ‘De urgentie neemt eerder toe dan af’, aldus De Wit. Alleen een grote schoonmaak kan zorgen dat het vertrouwen weer terugkeert. Maar wie moeten daar in Nederland voor gaan zorgen? Bij de bank die het meest door de kredietcrisis is getroffen is dat bepaald niet iemand die vertrouwen uitstraalt. ABN Amro
kwam kreupel uit de crisis en wordt nu geleid door Gerrit Zalm, die de blauwe plekken uit zijn DSB-tijd nog dagelijks voelt. En over de belangrijkste financiële instelling, De Nederlandsche Bank, zwaait nog altijd Nout Wellink de scepter. De Wit voegde gisteren nog wat kritiek toe aan de bakken die hij al over zich heen heeft gekregen. De opsplitsing van ABN Amro had hij kunnen tegenhouden en Icesave had hij veel harder moeten aanpakken. Komt bij dat Wellink met zijn regenteske houding precies uitstraalt wat De Wit hekelt. Als er iemand in het openbaar ‘gebrek aan kritische zelfreflectie’ toont, dan is hij het wel. Het is hoogst ongelukkig dat op zulke cruciale plekken zulke beschadigde personen zitten. Nieuwe frisse gezichten zijn niet genoeg, maar ze zouden in ieder geval uitstralen dat er iets verandert. Vraag is wel wie dan het roer moeten overnemen. Neem bijvoorbeeld Wouter Bos, die de laatste tijd lonkte naar het presidentschap van De Nederlandsche Bank. Ook hij krijgt harde kritiek over de ABN-overname. Moet zo iemand het financiële stelsel gaan hervormen? En als de voormalige PvdA-leider het niet kan, wie dan wel? Want na De Wit zijn er nog maar weinig schone straatjes over.1
Voorzitter Jan de Wit bij de presentatie van het rapport. HOLLANDSE HOOGTE
het en bracht er een stokoude Chinees in onder. De Chinees sprak geen woord Engels en schreef zijn poëzie in grote, witte karakters op de ruwhouten planken van de buitenmuur. Later vertrok hij naar New York, nu woont er een Salvadoraanse schrijver die in eigen land met de dood werd bedreigd. Henry Reese kocht het huis ter rechterzijde. Er woont een Birmese schrijfster, Khet Mar. Ze zat in de gevangenis en wist Birma een paar jaar geleden te ontvluchten met haar man en kinderen. Tijdens een diner vertelt ze over vrienden die voor het uitdelen van flyers bij demonstraties honderden jaren gevangenisstraf kregen. ‘Ik
lach niet omdat het grappig is’, zegt ze, ‘ik lach om de absurditeit.’ Haar echtgenoot beschildert de buitenkant van het huis – een uitbeelding van een van haar essays over vrijheid en onderdrukking. We zien tralieramen en gevangenen die hun armen ten hemel heffen zoals op Guernica. Een kraai pikt in een leeg etensbord. De schilder staat op een trapje en kalligrafeert er gouden woorden onder. Ik vertel hem dat ik het mooi en dramatisch vind, hij antwoordt fluisterend. Een ongeluk in een fabriek in Birma beroofde hem lang geleden van zijn stem. Juist de volgende morgen zal hij worden geopereerd. Als de operatie slaagt horen
zijn kinderen voor het eerst de stem van hun vader. Henry Reese kocht nog meer grond en huizen op Sampsonia Way, hij denkt graag groot. Sofi Oksanen en ik zijn ondergebracht in een elegant houten onderkomen, voor de duur van ons verblijf in Pittsburgh leven we samen als een echtpaar dat om uiteenlopende redenen apart slaapt. Het is een fijn straatje. ’s Morgens krakelen de mussen, ver weg loeien de hoorns van treinen. Een fotografe komt onze portretten maken. Ze lacht soms opeens hard zonder dat de stand van haar mond verandert. Wanneer ze een punt hoort, zegt ze interesting. Ze kent
offer van de kredietcrisis in Nederland een Belg. Alleen ING-baas Michel Tilmant moest onder druk vertrekken. Anderen (Zalm en Wellink met name) kwamen in de gevarenzone maar wisten zich te redden. Opmerkelijk, zeker ook omdat De Wit nog iets anders concludeert: ‘Wat ons het meest is opgevallen, is het gebrek aan kritische zelfreflectie.’ Ze hebben dus gefaald. Maar toe-
‘Wat ons het meest is opgevallen, is het gebrek aan kritische zelfreflectie.’ Comissievoorzitter Jan de Wit (SP)
Khet Mar goed, ze zegt: ‘Waarom zou iemand haar willen vervolgen?! She’s absolutely darling.’ ‘Politiestaat’, zeg ik aarzelend. ‘But she’s a soccer-mom!’ ‘Ook soccer-moms hebben oppositionele gedachten.’ De fotografe laat deze nieuwe realiteit op zich inwerken. We zien de horror vorm krijgen achter haar ogen, het peilloze afgrijzen over de staat die zachtaardige moeders vervolgt. 1
Tommy Wieringa is auteur van onder meer de romans Joe Speedboot en Caesarion.
Hoera, de file is 55!
Kwestie van smaak
@chavezcandanga
Deze maand is het 55 jaar geleden dat hier de eerste file stond. Op Eerste Pinksterdag stonden dagjesmensen met hun auto vast bij knooppunt Oudenrijn.
De gemiddelde Nederlander bedrijft graag de liefde op het nummer Per Spoor van Guus Meeuwis, zo blijkt uit een muziekonderzoek onder 200 mensen.
De Venezolaanse president Chávez heeft 200 mensen ingehuurd om zijn Twitteraccount te managen. Met succes; hij heeft al bijna 265.000 volgers.
6
Eerst
Organizing FNV’ers staan aan poorten van bedrijven
Die troep is nog maar ’t begin De FNV heeft zichzelf opnieuw uitgevonden, met dank aan een Amerikaanse methode. En dus zullen er steeds meer acties komen. Remco Tomesen AMSTERDAM
...
‘De NS-schoonmaakstaking, dat was een enorme overwinning. Die branche heeft nu zo ongeveer de beste CAO van Nederland’, zegt Lilianne Marijnissen,van FNV/Abvakabo. Een overwinning die te danken is aan een nieuwe uit Amerika overgewaaide methode, organizing. Een methode die volgens FNV’ers de toekomst is, zeker na het grote succes van de schoonmakers (3,5 procent loonsverhoging in twee jaar). En een methode waar we ook het vuil dat zich nu ophoopt in Utrecht en Amsterdam (grotendeels) aan te danken hebben. De FNV ‘was toch wat ver van de werkvloer af komen te staan’, zegt Marijnissen, die bij FNV/Abvakabo, een team leidt over organizing. De oude FNV was een organisatie die eigenlijk vooral nog aan het onderhandelen was. Die meer aan de vergadertafel zat dan wist wat er leefde onder werknemers.
Intimideren De nieuwe FNV wil weer terug naar de werkvloer, het uitganspunt van de organizing-methode. Om die werkvloer te bereiken, staan speciaal daarvoor aangenomen FNV’ers – organizers – soms letterlijk bij poorten van bedrijven om werknemers aan te spreken. Om hen te vragen: wat is er mis in het bedrijf, wat kan er beter? Ze stonden aan de poorten van bedrijven waar schoonmakers hun werk deden, maar ook in de detailhandel, bij distributiecentra van onder meer Albert Heijn, horecagroothandel Hanos. Soms, in het geval van de detailhandel, gingen de FNV-organizers ook een winkel in, om daar werknemers op ‘de vloer’ zelf te spreken. Nadat de eerste contacten gelegd zijn, liefst met informele leiders van de werkvloer, organiseren FNV’ers bijeenkomsten, buiten werktijd; in een café bijvoorbeeld. De FNV hoopt nieuwe leden te werven, die vervolgens op de werkvloer andere werknemers warm maken. Die het balletje laten rollen. Uiteindelijk uitmondend (soms) in actie. Nee, werkgevers zijn niet altijd blij
PODIUM FRITS HUFFNAGEL
PARTNERS VAN DE PERS PRATEN U BIJ OVER ONTWIKKELINGEN OP HUN VAKGEBIED.
...
Beschuit met muisjes
V
orige week is een goede vriendin van mij van een tweeling bevallen. De laatste weken liep ze met een enorme toeter en was ze al moe van opstaan of
Wie het vuilste werk doet, verdient volgens de FNV schoon te weinig. HOLLANDSE HOOGTE
Slechts het begin Bij FNV Bongenoten werken vijftien organizers: acht voor de schoonmaaksector, zeven voor de detailhandel. Op andere plekken, zoals bij Abvakabo, zijn er geen speciale organizers in dienst, maar vormt de methode de inspiratie voor acties. Plan is echter wel om organizing breder in te zetten. De methode is al toegepast bij acties van schoonmaakpersoneel in universitaire ziekenhuizen, in de detailhandel, distributiecentra van supermarkten, groothandelbedrijven in de voedingssector, gemeenteambtenaren. Meer branches volgen. Er zal bijvoorbeeld actie worden gevoerd in broodfabrieken, zegt de FNV. 1
naar de bank lopen. De bevalling zorgde voor twee wolken van baby’s: Famke en Jesse. Tot mijn grote vreugde ben ik gevraagd als peetoom van de tweeling. De aangifte van de twee gebeurde in het Bronovo-ziekenhuis waar ik twee jaar terug een geboorteloket heb geopend. Het leuke van aangifte doen in het ziekenhuis, is dat moeder en kind er ook bij aanwezig kunnen zijn. De meeste kinderen worden echter nog steeds aangegeven op het Haagse stadhuis. Daar was gisteren presentatrice Daphne Bunskoek met heel veel roze beschuiten met muisjes. Dit alles om te vieren dat Ivo, vader van het pasgeboren jongetje Naut, naar
met die FNV’ers bij hun bedrijfspoorten, zegt Peter Moossdorff, die zich bij FNV bondgenoten bezighoudt met organizing. ‘Je hebt werkgevers die het accepteren. Anderen intimideren werknemers; roepen ze naar boven, dreigen met represailles.’
Organizing is ook een heel uitgekiende methode, waarbij precies gekeken wordt hoe met zo min mogelijk inzet een werkgever zo hard mogelijk geraakt kan worden. Precies wat er nu gebeurt bij de acties van het gemeentepersoneel. ‘Wij kiezen strategische plekken uit. En bouwen de acties heel bewust op’, zegt Abvakabo FNV-bestuurder Ruud Kuin. In februari werd begonnen met korte werkonderbrekingen van kantoorambtenaren op meer dan 70 plekken. Gevolgd door een hardere fase: stakingen van parkeercontro-
leurs (‘Om de werkgever in de portemonnee te raken’), nieuwe werkonderbrekingen van kantoorpersoneel (‘Om de werkgever te laten zien dat er veel steun is voor de actie’), en als voorlopige klapper: de reinigingsdiensten in de steden (‘Zodat het ook zichtbaar is voor het publiek’). Dat het de vakbond ernst is met organizing, blijkt ook uit het programma van het bondcongers van de Abvakabo, op 19 mei. Een van de sprekers is Andy Stern, grote man achter de organizing-methode in de Verenigde Staten. Ook op een congres van FNV Bondgenoten, vorig jaar, ging het over organizing. Wat we nu zien bij de ambtenarenacties is dan ook nog maar het begin. Kuin: ‘In de toekomst willen we het breder inzetten.’ Moossdorff: ‘Dit is de vakbond die we willen worden. We willen de vakbond van de zichtbare mensen zijn.’ 1
de balie van burgerzaken was gekomen voor de aangifte van zijn zoon. Dat klinkt misschien heel gewoon, en toch was het anders dan anders. Daphne was aanwezig met beschuit om aandacht te vragen voor kinderen die niet geregistreerd staan. Wereldwijd is geboorteregistratie helemaal niet zo vanzelfsprekend. Vijftig miljoen kinderen, vooral meisjes, komen in geen enkele bevolkingsadministratie voor. Dat is dus drie keer de totale bevolking van Nederland, die niet is terug te vinden in de annalen. Want dat is het gevolg van het niet aangeven van je kind. Het kind bestaat officieel niet. En het kan daarmee ook nauwelijks aan-
spraak maken op rechten, zelfs niet de universele mensenrechten. Voor die kinderen dreigt een leven van miskenning en kinderarbeid. Om daarvoor aandacht te vragen, kreeg Ivo gisteren een speciale ontvangst in het Haagse stadhuis. Organisator was Plan Nederland, dat streeft naar blijvende verbeteringen in het leven van kansarme kinderen in ontwikkelingslanden. Daphne Bunskoek startte zo de campagne ‘Because I am a girl’ met als doel: geboorteregistratie verplicht, eenvoudig en gratis te maken voor iedere wereldburger. Als wethouder in Den Haag ben ik onder meer verantwoordelijk voor
Strategisch
STEL... ...dat er geen muziekbehang is
D
an mag de euro bijna instorten, een enorme milieuramp dreigen in de Mexicaanse Golf of initiatief genomen worden voor een parlementaire enquête over het ontstaan van de kredietcrisis, als er maar muziek tussen de nieuwsbulletins in te beluisteren valt. Liefst middle of the road, easy listening - om de een of andere reden hebben we daar Engelse termen voor. Het CDA begint vandaag een internetradiostation met dat soort muziek. Tussendoor: nieuws, interviews, jingles, promo’s. Stel dat er geen achtergrondmuziek was. Niets wat je kalm als behang van je dagelijkse bezigheden kunt gebruiken. Kan mij het schelen, denkt u, want dan is het tenminste lekker stil in de supermarkt, in de lift en op Sky Radio. En dat is het ook. Maar we worden er best chagrijnig van, na een tijdje. Een Australische onderzoeker toonde even geleden aan dat ons humeur juist niet ten negatieve wordt beïnvloed door muziek die kabbelend de dag begeleidt. Juist luide muziek zorgt voor irritatie, zacht houdt ons rustig. Opmerkelijk: het maakt niet zo veel uit of het nu metal is of klassiek. Als we geen achtergrondmuziek hadden, liepen we als een stel chagrijnen door de supermarkt. Dat u het even weet. Ander onderzoek bewees dat medewerkers van uw supermarkt (vooruit, of kledingwinkel, vishandel, ga zo maar door) vriendelijker worden als er zachtjes muziek aan staat. Kortom: of u wel of niet iets aanschaft, of hoe veel, heeft ook weer te maken met muziek. (Onbegrijpelijk daarom dat er winkels zijn waar dankzij de muziek geen medewerker meer te verstaan is) En weet u nog: muziek is goed voor planten, koeien (meer melk), ga zo nog maar even door. Bedenk eens een argument tegen. We zouden afstevenen op een ramp, als er geen achtergrondmuziek was. 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
zaken die samenhangen met geboorte en huwelijk en met de uitgifte en het verlengen van rijbewijzen en paspoorten. Voor de actie van Plan Nederland heb ik de deuren van het stadhuis wijd opengezet. Den Haag is immers internationale stad van vrede en recht. En dat dragen we op allerlei manieren graag en vaak uit. Iedere dag, zelfs met beschuit en muisjes. 1
Frits Huffnagel is wethouder citymarketing van Den Haag.
Spannende tv
Ouwe viezerik
Indiaan de lucht in
Goed nieuws! Mocht u een Kamerdebat hebben gemist, dan is dit binnenkort gewoon terug te kijken op internet.
Hoe ouder de man, hoe viezer. 22 procent van de zestigers trekt niet elke dag schoon ondergoed aan, zo blijkt uit onderzoek van een onderbroekenmerk.
Graatje Hindriks, de als indiaan verklede fan van het Nederlands elftal, heeft een stadionverbod bij hoofdklasser WKE omzeild door een hoogwerker te huren.
UNIEK AANBOD ,€ 99
Uw woning verkopen via Dagblad De Pers voor
--.00)(#(!-%))*(0#&-.1-+%#$%+, Bij het plaatsen van de advertentie -+%%(/+-+(#(!&+, heeft u de keuze uit 4 edities: ))+,&"-,4#(&.,# +(!-..0 0)(#(!#(%&.+)(+("-/(.#2( Editie Noord-Holland (inclusief Amsterdam): (*)-(-#3&%)*+, $0$(* +$6$01/$0# &
€ 99,- /$0/+ 21(-&
-#(!(!/()(+!'#%.(-..0 Editie Den Haag en omgeving: 0)(#(!#(!&+,/))+!)(+ $0$(*
+$6$01/$0# & ("-+(!(#$ &2+,*+!
€ 99,- /$0/+ 21(-&
Editie Rotterdam en omgeving: %.(-.00)(#(!)*(!+))- )+'-2#"- $0$(* +$6$01/$0# &
€ 99,- /$0/+ 21(-&
/))+&"#+)(+#$&)(2&2+,*+,( Editie Midden-Nederland (inclusief Utrecht/Amersfoort): -+(+')-#%)*+/(.00)(#(!-)" $0$(* +$6$01/$0# & -.,,(2#--( Totale oplage Dagblad De Pers: $0$(* +$6$01/$0# &
€ 99,-/$0/+ 21(-&
€ 325,- /$0/+ 21(-&
U kunt uw advertentie aanleveren via: www.depers.nl/woningverkoop $#(&(2 +$%.2.#($-2,(-(, + #/(2$6()- $-, &-($2&0.2$06()-# -! Voor meer informatie kunt u bellen naar: $$#(2($,12$0# ,$*$4 -$$1 $$#(2($(##$-$#$0+ -#20$"'2$-7#$-()+ $$#(2($.22$0# ,$-$- &( -$+($2120
, 9 9 € ief BTW inclus
Kerkstraat 17
Utrecht
Groningen
k.k. Vraagprijs: € 184.500,-/%+!+%,!!1$)* Tel. 050 - 58 91 555
Markenweg 49
-hoen.nl
Groningen
Prachtstraat 22
Tourmalijntraat 2011
Lettelbert
LD
4)200'1/.$ %,&31/8!!,$4""%,6//.( =.31%%(!,-%3 -=//./00--%1-=,47% 3/),%334).'%1)#(3%6//.+! !-%1-=,47% +%4+%.-=%731!6//.+ ),%3 2,!!0+!- 03/ ")*+%4+%.-=/5%1,// 1(/""8+!-%1,47% %12 -=+!.3// %$/4#(%(/%+ 0!13 %3! =1"!$+!-% /,$%1"%1'14)-3% %,%6/.).'-!7) ,/%15%16!1-).').$%'%(!.'%,%'$%34).51)* -!!,'%:2/,%%1$/8!,%! 34).(4)2%."%1').' "!$ 6%4)39)#(3%./!9
Info: www.vandervelde Tel. 0594 - 58 00 55 Utrecht
Hoofdstraat 181
Rotterdam
RB EE
OR BE
%3 2,!!0+!-%12%. 4)-%3422%.6/.).'- ).,'%12-!"/1'. $)%0%9/..)'%!#(3%134). %1)#(3%6//.+!-%1 $%,).'%.31%%3/),%334).' 00!1!344134).%. 46! /0%.+%4+%.-%3)."/ 1,//0 2,!!0+!- 2#(4413*%2%3!'%/5% 36%%$%3/),%3%. 4#(% 5$/ %12"!$+!-%15 !23!&%,%3!'% "!$-%4"%,-%35!23%6 ,!!0+!-%1 5!23%31!0/5%1,//0 %2
Markenweg 49
Sebaldeburen
Provinciale weg 33
VO
RB EE
VO O
k.k. Vraagprijs: € 199.500,-!+%,!!1$)*%,$(4)2 Tel. 050 - 85 18 865
'&0&!"$
6/.).'-%351) !1!+3%1)23)%+%51)*23!!.$% #(441/0-= '%2 *23!!.$%$4""%,%'!1! 5%%,01)5!#8%3'% '1/.$-%3'1/3%34).%. !.(%3$/10'1%.9%.$ (%%,23!!3!!.$%1!.$5 .%%+23%1-%%1 !0% !!.1/.).'%1!.$2#( $%,!.$%1)*%.%3 %.(%%&351)*4)39)#(3/5%1 5!."!$+!-%1%. 6//.(4)2)2/!5//19)%. '1/.$ !.% 2,!!0+!-%1/0$%"%'
VO O
Lavendelweg 68
.20%%,2%%%.'%9). /$%1.%%)'%.3)*$2%% 5%1$)%0).'55%731! 23422%.6/.).'-%3% (/43%."%1').'%9% .$% 23!! 2,!!05%131%+51)* ).'(%%&3%%.51)*%2)34 '/%$/.$%1(/4$%.6/. (%394)$6%23%.%. %1).'-%3$%!#(3%134)./0 9)#(3%6/.).' %1'% (%3$!+3%11!2-%3&1!!)5 .6)*+;$%%,$<.!" 6// )2'%,%'%.).$%*/.'% !,26%'%.%3"%31%&3 4)35 $)5 %. //19 )*6).+%,5 "%,%%.14)-%6/.).'). ()%1%%.9%%1#/-&/13! //./-'%5).' %%.01!#(3)'%%.1423)'%6
Markenweg 49
Groningen
$%+#-&*
EL D
Groningen
LD
James Baldwinstraat 8
)%)!",.%#$)'
OR BE
/!&/-)+&+!*
&' +*1!&$,*!
VO
/)*-&)*
,)()*&+)&-&*$ !$+,''#,..'&!&!&#$
EL D
WO NE N
k.k. Vraagprijs € 269.000 / 51 82 71 Tel. 0594 - 64 30 34 erlaan.nl and dijv laar www.make www.vbo.nl
Prachtstraat 22
Utrecht
Winschoten
%!+.#%/(2#$2)(+(##(!(+(!.0'%&+ /(2-#)*"))!-+%))*-..00)(#(!2)(+'%&+ )%(%.(-./(2-#!+.#%'%(
Perspectief
8
Reportage Urban jungle
Zo ziet de stad van de toekomst er dus uit ‘De ultieme megastad’ Lagos loopt vol met strontrivieren, afvalwijken en gelukszoekers. Een voorbeeld voor andere steden, zeggen intellectuelen als Rem Koolhaas. Daniel Howden
...
D
wars door de herrie klinkt de dreunende bas van ontelbare generatoren. Dit is de soundtrack van de Nigeriaanse stad Lagos. Monotone automotoren, afgewisseld door het geluid van claxons, geïmporteerde hiphop, smekende straatverkopers en een enkele muezzin in een moskee. Waar sommige steden bruisen, andere gonzen en sommige zelfs zoemen, daar brult Lagos. De grootste stad van Afrika, en volgens sommige schattingen zelfs de snelst groeiende metropool, is om beurten intimiderend en fascinerend. Volgens haar politieke propagandisten, met name gouverneur Babatunde Fashola, is ze de ultieme megastad. Hij verspreidt deze boodschap middels een peperdure pr-campagne die deze maand is begonnen. En voor intellectuelen als de Nederlandse architect/filosoof Rem Koolhaas biedt Lagos een blik op de toekomst van andere steden, oorden in een ‘voortdurende staat van wording’. De meeste westerlingen zijn doodsbang voor Lagos, en geloven
dat ze niet zullen overleven in de wereld buiten het beruchte vliegveld Murtala Muhammed. De zesduizend nieuwelingen die elke dag aankomen uit de rest van West-Afrika hebben een heel ander perspectief. Voor hen, de mensen die weinig of geen keuze hebben, biedt de stad de mogelijkheid op rijkdom. Slechts weinigen hebben echt in de gaten hoe moeilijk dat zal zijn.
Twintig miljoen Megasteden en hun voortdurende verandering zijn weer onderwerp geworden van globale discussies over de manier waarop wij leven. Oorzaak daarvan is een recent VN-onderzoek: Habitat State of World Cities. Daarin worden we eraan herinnerd dat het moment waarop het aantal stedelingen het aantal plattelandsbewoners overtreft niet langer een voorspelling is, maar een feit. Lagos is niet alleen het armste, maar ook het snelst groeiende voorbeeld hiervan. Het is de economische motor van een regio waarin het niet de armen zijn die profiteren, maar juist de rijken. Sterker: een heel kleine groep heeft extreem veel geld vergaard. In een stad waar de meeste van de bijna twintig miljoen inwoners aan de zelfkant leven, spant de drijvende
Ondanks deoneindig kleinekans omrijkte worden, komener nogsteeds mensenbij.
sloppenwijk Makako (Mak-town) de kroon. Hier woont een onbekend aantal mensen op land dat gewonnen is in de lagune van Lagos, een opeenhoping van stedelijk afval. Een van hen is de kordate Joseph Babi (28). Josephs stijl past precies bij zijn visie op Mak-town. Hij is van gemiddelde lengte, slank, gespierd en draagt een strakke spijkerbroek met een overdreven ongestreken look. Daarbovenop een rozerood lawaaishirt zonder mouwen. Het geheel wordt afgemaakt met een rode zonnebril vol blinkertjes. Als hem wordt gevraagd wat hij voor de kost doet, geeft hij net als bijna iedereen een veelzijdig antwoord. Hij gaat trouw naar de kerk en doet vrijwilligerswerk voor het Leger des Heils, waar hij cornet heeft leren spelen. Hij doet wat acteerwerk in de zeer productieve Nigeriaanse filmindustrie, Nollywood. En hij treedt af en toe op als gids door gasten rond te leiden in het antwoord van Lagos op Venetië.
Fourwheeldrives Zijn huis, legt hij uit, kan het best worden bekeken vanuit een van de uitgehakte kano’s die tussen de overbevolkte krotten over de kleine kanaaltjes glijden. En om een indruk te krijgen van het geheel moet je voorbij de randen van de claustrofobische
sloppenwijk, naar het open water, vanwaar je de glimmende fourwheeldrives met groot licht en voortdurend claxonerend voorbij ziet razen op de snelwegen. Deze enorme lappen asfalt die de eilanden in de lagune verbinden met het vasteland zijn in de jaren ’70 en ’80 gebouwd op betonnen pijlers. Onder de snelweg en boven de verroeste daken van Makoko hangt een dikke rookwolk. Hier staan de houten hutjes op hun eigen stelten, en vechten bars, bordelen, kappers en hostels om de schaarse ruimte. In de kanaaltjes bieden drijvende winkels hun telefoonkaarten, zoetigheden, koekjes en thee aan. Het water, dat gevoed wordt door een eindeloze stroom stront, is zo donker en boosaardig dat het maar met moeite loskomt van de boeg van onze boot. Naakte kinderen spelen in het giftige water, springen van het ene bootje in het andere, of zwemmen van hutje naar hutje. Onder de bouwsels, in de grauwe bergen plastic afval scharrelen kippen op zoek naar iets eetbaars. Net boven de waterlijn krioelen beesten die er uitzien als geharnaste witte luizen over de houten stutten. ‘Degenen die hier terechtkomen zijn de mensen die voor het eerst kennismaken met Lagos’, zegt Joseph, die roerloos in het midden van
Megalopool
Wel olie
Geen profijt
De verwachting is dat Lagos in 2015 ongeveer evenveel inwoners zal hebben als Nederland nu, namelijk 16,1 miljoen.
De helft van het bruto binnenlands product van Nigeria komt uit olie. Per jaar wordt er zo’n 45 miljard dollar aan verdiend, tot nu toe zo’n 600 miljard.
De meeste Nigerianen hebben hier echter niks aan: haast alle inkomsten gaan naar een kleine, schatrijke elite en een iets grotere middeklasse.
Perspectief
9
Het Venetië van Lagos: een drijvende sloppenwijk, gebouwd op afval. En ook hier kunt u rondleidingen krijgen in een gondeltje. HOLLANDSE HOOGTE
de kano blijft zitten; hij wil niks aanraken. ‘Ze hebben geen idee hoe ze hier moeten overleven.’ Er klinkt geen enkel zelfmedelijden door in zijn stem, of wanhoop. ‘Lagos is goed; het is niet slecht hier’, benadrukt hij. ‘Maar je moet wel werken en vechten. Je redt het alleen als je een goed gevoel voor zaken hebt.’ En daar hoort hij zelf ook bij, wil hij maar zeggen. ‘Lagos is geen stad om het rustig aan te doen. Je komt hier om te werken. Als je lui bent of oud kun je het wel vergeten.’
Gevreesde mannen We zijn weer thuis aanbeland, en de analyse van de jonge acteur wordt onderbroken door de komst van ‘de voorzitter’. Net als het grootste deel van de megastad is ook Mak-town buiten het bereik van de autoriteiten. In plaats daarvan hebben de ‘area boys’ de touwtjes in handen. Zij zijn deels buurtwacht, deels bieden ze ‘bescherming’. Mensen van buiten die een bezoek brengen aan Makoko moeten ook een duit in het zakje doen. ‘De voorzitter’ komt innen. Hij gaat eens lekker zitten op een kapotte fauteuil, en is zo ontspannen dat hij toegeeft dat hij aan het hoofd van een bende staat van meer dan vijftig jongens. ‘En het is niet omdat ik zo sterk ben’, zegt
Zabi, ook al is hij een van de meest gevreesde mensen in Makoko. ‘Het is omdat ik alles goed geregeld heb. Als ik praat, wordt er geluisterd.’ Ondanks de oneindig kleine kans om rijk te worden, komen er nog steeds mensen naar Lagos. De nieuwkomers hebben zelfs hun eigen acroniem, iets waar ze in de stad erg goed in zijn. Abina is een ‘JJC’, een ‘Johnny Just Come’. De jongen lijkt niet ouder dan tien, maar hij blijft volhouden dat hij vijftien is. Hij is naar hier gekomen om zijn broer te zoeken en heeft al doende een baantje gevonden als verkoper van plastic naamkaarthouders. Dat doet hij veertien uur per dag. Zijn kleine lijf is helemaal omwikkeld met de koordjes waaraan zijn koopwaar hangt. Hij lijkt zo net een mummie. ‘Ik wilde helemaal niet naar hier komen’, zegt hij verlegen. ‘Maar in ons dorp was geen school.’ Zijn broer heeft dit baantje voor hem geregeld. Als hij het achttien maanden volhoudt, mag hij naar school. Hij haat het werk en het centrum van de stad jaagt hem schrik aan, maar ‘je krijgt niets voor niets.’ Net als zoveel andere JJC’s werkt Abina in de chaos van Lagos Island, aan de andere kant van de Third Mainland Bridge van Makoko. Hier kan alles worden gekocht en ver-
‘Lagosisgeenstadomhet rustigaantedoen.Alsjeluiof oudbentkunjehet vergeten.’ kocht. Een snelle inventarisatie van de goederen die op de hoofden van de handelaars balanceren levert zaken op als geroosterde amandelen, reserve-onderdelen voor horloges, gekookte eieren, plastic zakken, lichaamsdelen van paspoppen, de voor de hand liggende dvd’s en cd’s, scheermesjes, binnenbanden voor fietsen en pakjes ‘Adams Verlangen’ (voor mannen met ‘prestatieproblemen’).
Problem Has Changed Name Het enige relatief lege plekje in de krioelende stad is te vinden op de parkeerplaats van de Nigeriaanse Energiemaatschappij. Hier worden de pretenties van Lagos als model-megastad onderuitgehaald door de rommel die er op het asfalt ligt; stille ge-
tuigen van chronische onderinvestering en de ineenstorting van de staat. Roestige zwarte Peugeots zonder wielen en deuren staan permanent geparkeerd in de schaduw van het energiegebouw, dat zwartgeblakerd is door een recente brand. De ironie daarvan is vast ook al die miljoenen mensen opgevallen die te maken hebben met de soms tot waanzin leidende stroomuitval. De autowrakken zijn beschilderd met de letters NEPA. Die staan voor de oude naam van de energiemaatschappij, ook bekend als ‘Never Ever Power Anytime’. De nieuwe naam is Power Holding Company of Nigeria (PLC), die weer heel snel is omgedoopt tot ‘Problem Has Changed Name (‘Please Light Candle’).
In Ikoyi Island, een rijke buurt, is het een populair tijdverdrijf. Vanuit barretjes aan het water kijken mensen hoe aan de overkant, op de oever, om de beurt in hele wijken de stroom wordt aan- en uitgezet. De echt heel erg rijken, de helikopterklasse, bellen soms naar het schakelstation om te vragen of het licht kan aanblijven omdat ze een feestje geven.
46 euro Dat is helaas geen optie voor Joseph in Mak-Town. Als de stroom uitvalt net op het moment dat hij ‘Abide With Me’ speelt op zijn Leger des Heils-cornet, begint hij overdadig te zweten. Joseph bekent dat hij soms een beetje down wordt van de druk die zijn status als ‘lokale beroemdheid’ met zich meebrengt. Veel mensen komen hem vragen om geld. Zijn grootste filmrol was die van corrupte pastoor, waar hij 46 euro voor kreeg. ‘Het is moeilijk om een rol te krijgen als je geen connecties hebt’, klaagt hij. Maar hij weet zeker dat hij het gaat maken. Geen twijfel mogelijk. ‘Ik mik op een epos’, zegt hij, en wijst naar een gekopieerde dvd met alle ‘Missing in Action’-films van Chuck Norris. ‘En als ik dan heel veel geld heb, laat ik een echt groot huis bouwen aan het water.’ 1
Armoe troef
Centrum van slavernij
Moderne slavernij
Zo’n 70% van de Nigerianen leeft onder de armoedegrens. Het gemiddelde inkomen per hoofd van de bevolking is rond de 950 dollar per jaar.
Lagos is door de Portugezen vernoemd naar de gelijknamige Portugese stad. Onder de Portugezen was Lagos eeuwenlang hét centrum voor slavenhandel.
‘In Nigeria werken honderdduizenden vrouwen en kinderen als slaven in de prostitutie of als huissloofje.’ (NRC Handelsblad)
10
In Business
PODIUM
Werk Meer meldingen arbeidsklachten
JEROEN VERSTEEG
PARTNERS VAN DE PERS PRATEN U BIJ OVER ONTWIKKELINGEN OP HUN VAKGEBIED.
...
Zonsopgang
H
et vertrouwen in de financiele wereld zijn we vorig jaar kwijtgeraakt. De katholieke kerk is qua vertrouwensbreuk met superstip binnengekomen in de top 10. En die aardige Grieken blijken één en al corrupt. Vervolgens zorgt een zwerver op 4 mei met een schreeuw voor zestig gewonden, en zaten we weer met schrik op de bank. Als klap op de vuurpijl is de meivakantie verregend en gelooft bijna niemand meer dat we straks in Zuid-Afrika wereldkampioen voetbal worden. Ik hoor links en rechts dus weer allerlei doemscenario’s. Griekenland, Portugal, Italië en Spanje failliet. De Europese Unie valt uit elkaar en een nieuwe langdurige recessie zal volgen. Gezien het feit dat we de klap nog niet te boven zijn van de vorige, zal de nieuwe crisis die van 1929 voorgoed laten verbleken. Alle reden dus om in een hoekje te gaan zitten huilen... Nu geloof ik dat de mens negatief nieuws altijd in eerste instantie bagatelliseert. Als het dan waar blijkt te zijn, maken ze het in hun hoofd nog erger. Het is het donkerst vlak voor de zon opkomt. En aangezien het nu op een aantal vlakken echt donker is, geloof ik dat de zon gaat stralen. Daarom is het nu ook de tijd om te investeren. Voor mij om te gaan investeren binnen en buiten ons bedrijf. Daarom zijn wij onder meer ook weer mensen aan het werven. Niet omdat de zon straalt, maar omdat we de zonsopgang kunnen ruiken. Meehuilen met de wolven kunnen we allemaal, is makkelijk en veilig, maar daar schieten we weinig mee op. Ik heb dus werkelijk vertrouwen. Dus omdat de meivakantie toch verregend is, ga ik vanavond eten bij de Griek, sluit nog een verzekering af, en zal ik een kaarsje branden. En dat Nederland wereldkampioen wordt? Nee, daar geloof ik toch niet in – zoveel vertrouwen heb ik nou ook weer niet. 1
‘Werknemers lopen langzaam leeg’ Ook mensen mét een baan kunnen slachtoffer worden van de crisis. Pijnlijke ledematen of een burn-out liggen op de loer. Eveline Domevscek AMSTERDAM
...
Bent u nu op weg naar uw werk? Gefeliciteerd, een vaste baan in deze post-crisistijd moet toch een heerlijk gevoel zijn. Of toch niet? Zit u soms met wallen onder de ogen elke dag overuren te draaien om te bewijzen dat u onmisbaar bent? En hebben uw schouders ook wel eens soepeler aangevoeld? Dat is goed mogelijk. Eén troost: u bent niet de enige. Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) kreeg namelijk in 2009 bijna tienduizend meldingen van beroepsziekten binnen, zo’n drieduizend meer dan een jaar eerder. Met name het aantal meldingen van burn-outs als gevolg van hoge werkdruk, piekte. In een jaar tijd steeg het aantal gemelde burn-outs met 48,5 procent. De meeste meldingen kwamen uit de zorg, het onderwijs en de industrie. Met name het aantal meldingen in de zorg is niet bepaald verrassend. Die sector kampt al jaren met (te) hoge werkdruk en ook gisteren bleek weer uit de Barometer Zorg dat driekwart van de ondervraagden last heeft van, jawel, hoge werkdruk. Volgens het NCvB zijn er ook veel
AEX
Er waren geen dalers.
24,59% 14,06%
meldingen binnengekomen over bewegingsproblemen en huidklachten. Deels komt deze toename door een betere registratie van beroepsziekten, stelt een woordvoerder. Maar ook de crisis speelt een rol. Veel bedrijven, met steeds minder personeel, moeten keihard werken om door de crisis te komen. Arbeidspsycholoog Hans De Witte voorspelde het al een paar
Eén komma verkeerd en de hele beurs stort in De Amerikaanse beurswaakhond SEC wil na het bizarre koersverloop op Wall Street vorige week, de elektronische handel gaan beteugelen. Tjeerd Wiersma
...
De elektronische handel is toch niet zo zaligmakend als aanvankelijk werd aangenomen. Reden dat de Amerikaanse beurswaakhond Securities and Exchange Commission
Banen
335,24 7,33%
Hoed u voor een burn-out, ook in tijden van crisis. MR & PR
Beurs SEC wil strengere regels
AMSTERDAM
Jeroen Versteeg is CEO van ICTdienstverlener Sogeti Nederland. Sogeti is gespecialiseerd in ICT-oplossingen. www.sogeti.nl
ING Groep Aegon
41 duizend
Nederlandse bedrijven hebben de afgelopen vijf jaar 41.000 banen verplaatst naar het buitenland. Zo schreef minister Van der Hoeven gisteren in een Kamerbrief.
(SEC) een plan van aanpak wil. Ook computers kunnen namelijk dure fouten maken. Het leek wel weer even 19 oktober 1987 (zwarte maandag) vorige week op de Amerikaanse beurzen. In een klein uurtje kelderde de Dow Jones duizend punten, ruim 10 procent. Zo’n grote daling was nog nooit eerder vertoond. Op het dieptepunt stond de Dow zelfs even onder 10.000 punten, terwijl ook de S&P en Nasdaq naar beneden raasden. Aanleiding was een typefoutje van een onoplettende handelaar van Ci-
maanden geleden. ‘Het aantal burnouts zal stijgen. Veel bedrijven herstructureren door meer werk te concentreren in handen van minder mensen. Dat zorgt op termijn voor meer uitvallers.’ Ook volgens Willem van Rhenen, bedrijfsarts bij ArboNed, speelt de crisis zeker mee. ‘Veel mensen doen werk waaruit ze geen optimale ener-
gie krijgen. Zij hebben een baan die hen meer energie kost dan hen oplevert. In economische hoogtij gaan ze op zoek naar een baan die beter bij hen past. Nu blijven ze zitten waar ze zitten, en lopen ze langzaam leeg.’En dus draaien niet alleen arbo-artsen overuren, maar hebben ook klinieken voor mensen met een burn-out te maken met ‘een snelle groei.’ 1
tigroup die per ongeluk drie nullen te veel intikte. Daardoor verkocht de handelaar niet voor 16 miljoen dollar aan aandelen Procter & Gamble, maar voor 16 miljard. De SEC is ‘not amused’ en wil het incident tot op de bodem uitzoeken. Ook is de SEC aan het kijken of de handel bij dalende koersen kan worden afgeremd. Hierdoor is er tijd om nieuwe kopers te vinden. De computers deden dit niet. Naar aanleiding van het incident gaan de effectenbeurzen van de Verenigde Staten, NYSE Euronext en Nasdaq OMX, de handen ineenslaan. Ook politici en experts willen strengere regels voor de computergestuurde handel. Gisteren kwamen de bestuurders van de beurzen, diverse marktpartijen en de SEC daarom bijeen om te praten over mogelijkheden om de automatische processen beter te beteugelen. Vorige week was waar-
schijnlijk sprake van een menselijke fout, maar wel eentje die werd verergerd door computers die in reactie op de koersdalingen automatisch forse verkooporders plaatsten.
Financiële markten
Potje rugby Het is niet voor het eerst dat door tussenkomst van een menselijke hand iets misging. In mei 2001 duwde een handelaar van Lehman met een simpele druk op de knop in zijn eentje de Britse FTSE-index 100 tot 120 punten lager. Hij wilde voor 3 miljoen Britse pond aandelen BP en AstraZeneca verkopen, vergat de komma en voerde voor 300 miljoen aan orders in. En dan september 2006. Even ontspanning met een potje rugby in de dealingroom van Bank of America. Na een slechte worp raakt de rugbybal de entertoets van een toetsenbord. Een klaarstaande order van 50 miljoen dollar werd te vroeg uitgevoerd. 1
ABN Amro
ECB KOOPT STAATSOBLIGATIES De Europese Centrale Bank (ECB) wil de handel in staatsobligaties een boost geven door deze van eurolanden op te kopen. Zo wil de ECB het steunplan voor de eurozone, waarover regeringsleiders het afgelopen weekend eens werden, ondersteunen. Door de onrust op de financiële markten is de handel in bepaalde staatsobligaties ingestort. Door nu zelf staatsleningen op te kopen, wil de ECB dit weer opvijzelen. Vorige week sloot ECB-president Jean-Clau-
de Trichet nog uit dat dit zou gebeuren, wat leidde tot grote koersdalingen. De ECB gaf geen details over de omvang en timing van de aankopen. Wel werd gisterochtend duidelijk dat verschillende centrale banken van eurolanden al actief zijn op de markt voor staatspapier. Het steunplan werd goed ontvangen. De tienjarige Griekse, Portugese, Spaanse en Italiaanse staatsobligaties gingen terug naar niveaus van voor de verheviging van de crisis.
BELONING TOP IETS MINDER De topbestuurders van ABN Amro cashen minder dan hun collega’s bij andere financiële instellingen. Minister van Financiën De Jager schrijft dat in een brief aan de Tweede Kamer, als antwoord op Kamervragen. De beloning van de leden van de raad van bestuur is 11 procent lager dan bij instellingen als ING, Aegon, de Deutsche Postbank en het Belgische Dexia. De beloning van de voorzitter is zelfs 40 procent lager.
Sterk!
Geen moer
Onderste steen boven
De Europese ondernemersfederatie BusinessEurope (BE) kijkt tevreden terug op afgelopen weekend. De EU-instellingen waren toen op hun best, stelt BE.
De EU stapt naar de WTO om de Chinese heffing van 24,6 procent op uit Europa geïmporteerde schroeven en moeren aan de kaak te stellen.
De Europese Commissie onderzoekt of de recente koersval van de euro, aandelen en bepaalde staatsobligaties een bewuste aanval van speculanten was.
Weten
Medisch Overdosis veroorzaakt kanker
Psychologie Pronkzucht
Geprezen antioxidanten blijken juist gevaarlijk Ooit aangeprezen als middel tegen kanker lijken antioxidanten nu juist daders te zijn. Redactie weten AMSTERDAM
...
Antioxidanten, stoffen die ‘gebroken’ moleculen (de ‘vrije radicalen’) onschadelijk maken, werden ooit beschouwd als middel tegen kanker. Die vrije radicalen zijn zeer reactief en konden ons DNA beschadigen en zo kanker veroorzaken; deze stoffen zouden daar een stokje voor steken. Dat heilzame effect was echter vooral theorie; het is in de klinische praktijk nooit echt aangetoond. En alhoewel antioxidanten het in de reclame nog steeds goed doen, zijn de voedingsdeskundigen er al van teruggekomen. Terecht, zo blijkt. Eduardo Marbàn en zijn team van het vermaarde Cedars-Sinai instituut voor hart- en vaatziekten in Californië ontdekten bij toeval dat een overdreven dosis antioxidanten juist kan-
ker kan veroorzaken. Ze zochten methoden om te voorkomen dat er in kweken van stamcellen, waaruit hartweefsel wordt gemaakt, genetische afwijkingen ontstaan waardoor de kweek kankerweefsel wordt. Nu leven normale hartcellen in zuurstofarme omgeving, maar onder die omstandigheden gaan veel stamcellen juist genetische afwijkingen vertonen. Om dat te voorkomen, dienden de onderzoekers een flinke dosis antioxidanten toe. Dat zou moeten helpen. Maar het effect was exact tegenovergesteld. Steeds meer stamcellen werden kankercellen. Hoe dat komt is onbekend, maar Marbàn merkt op dat gewone doses van deze stoffen nauwelijks tot geen schadelijk effect hebben. Ook hoeven we voedingsmiddelen met veel antioxidanten zoals melk, sinaasappelen en pinda’s niet te mijden, ‘maar als je dagelijks meer dan tien keer de gewone dagelijkse hoeveelheid antioxidanten neemt, dan ben je je cellen wellicht aan het verzwakken zodat ze eerder kankercellen kunnen worden. 1
Milieu Nog niet groen genoeg
Nederland is uitvreter Een Australische studie laat zien dat milieubewustzijn (nog) geen invloed heeft op de aantasting van de aarde. Redactie weten AMSTERDAM
...
Als het om het uitputten van de aarde gaat, behoren we tot de toptien van uitvreters. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Adelaide. De studie maakte gebruik van zeven indicatoren die een indruk geven van de ‘relatieve impact’ van een land, afgezet tegen de beschikbaarheid van de door het land verbruikte grondstoffen, en de mate waarin een land bijdraagt aan aantasting van het tropisch regenwoud en van de oceanen en aan het broeikaseffect. Daarnaast berekenden ze de ‘absolute impact’ van elk land, die aangeeft wat de bijdrage is van een land aan de uitputting van de aarde. In die
GESIGNALEERD Het ware verhaal over de stad AMSTERDAM
...
Ramsj gesignaleerd bij boekhandel De Slegte. Zie www.deslegte.nl
11
laatste categorie vallen de grote verbruikers die niet of nauwelijks aandacht hebben voor recycling, herstel en andere milieumaatregelen. Dat zijn: Brazilië, de VS, China, Indonesië, Japan, Mexico, India, Rusland Australië en Peru. Interessanter is de toptien voor wat betreft de ‘relatieve impact’. Hier staan hoogontwikkelde, dichtbevolkte landen. Bovenaan staat Singapore, gevolgd door Zuid-Korea, Qatar, Koeweit, Japan, Thailand, Bahrein , Maleisië, de Filippijnen en, op de tiende plaats: Nederland. Het onderzoek bewijst dat het bruto nationaal product nog steeds de beste voorspeller is van de funeste impact die een land heeft op de aarde. Onderzoeksleider Corey Bradshaw: ‘Hoe rijker een land, des te groter de impact op de omgeving. Er is een theorie die zegt dat naarmate landen rijker worden, ze ook milieubewuster worden en zo minder schadelijke invloed uitoefenen op het milieu. Dat blijkt niet uit onze cijfers.’ 1
Vroeger was alles... Als het om problemen rond minderheden en veiligheid gaat, wordt de stad van vroeger steevast geïdealiseerd. Toen was er nog niks aan de hand – nu is alles mis. In deze bundel opstellen laten twee vooraanstaande historici zien hoe het werkelijk was, en hoe dat valse romantische beeld de maatschappelijke discussie vervormt. Leo Lucassen en Wim Willems, Gelijkheid en onbehagen Van 15,75 voor 4,99
Mannen met tattoos zijn de beste mannen Het doet even pijn, maar dan heb je ook wat: mannen met tatoeages zijn betere vaders. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Mensen die een tatoeage nemen, worden door anderen (dat wil zeggen: mensen zónder tattoos) meestal beschouwd als types die aandacht willen trekken, die op willen vallen en (dus) eigenlijk onzeker zijn over hun uiterlijk. Tattoos zijn, kortom, een suffe poging om ‘mooi’ te lijken. Tattoobezitters zijn het daar uiteraard helemaal niet mee eens. Voor hen is een tattoo een uiting van zelfverzekerdheid. Onderzoekers van de universiteit van Wroclaw meenden de proef op de som te moeten nemen, en verzamelden tweehonderd proefpersonen – qua geslacht, leeftijd en sociaal-economische positie vergelijkbare groepen, maar de helft had een of meer tattoos, de andere niet. Van alle deelnemers werd het lichaam op alle mogelijke manieren opgemeten, en daarbij letten de Poolse onderzoekers vooral op de symmetrie van het lichaam. Over mooi en lelijk valt te twisten, maar algemeen
Het is een signaal: ze zijn niet bang voor de naald, want ze zijn kerngezond. geldt dat mensen met een symmetrisch lichaam (en vooral gezicht) gezonder zijn dan anderen, en dat ze dankzij een ‘gezonde’ uitstraling ook mooier worden gevonden dan mensen met een asymmetrisch lichaam. Uit de metingen bleek dat getatoeeerde mannelijke proefpersonen symmetrischer waren dan de niet-getatoeëerde mannen. Bij de vrouwen was het effect afwezig. Dit resultaat suggereert dat tattoos geen poging zijn om een onaantrekkelijk uiterlijk te corrigeren. De uitkomst doet denken aan een fenomeen dat we vooral kennen van de pauw en zijn enorme staart: mannetjes met zo’n staart geven op die manier aan de dames te
Geschiedenis, maar dan wél boeiend Het tv-programma Andere tijden dankt zijn grote populariteit aan wat officieel oral history heet: het omhoog halen van persoonlijke herinneringen die de bekende, grauw geworden feiten nieuwe kleur geven. Deze bundel, gebaseerd op het programma, bewijst nogmaals dat geschiedenis op deze wijze ‘naverteld’ buitengewoon verfrissend en boeiend kan zijn. Carla Boos, Andere Tijden (+ dvd) Van 22,90 voor 8,99
Schoon geweten
Kruisigen of vrijlaten?
Je handen wassen in onschuld, als de Romeinse landvoogd Pontius Pilatus: volgens de Amerikaanse psycholoog Spike Lee werkt het echt.
Lee liet een aantal proefpersonen de handen wassen en een aantal niet. De ‘schone’ personen namen daarna vaker een riskant besluit.
Tattoos zijn géén poging om een lelijk uiterlijk te compenseren. REUTERS
kennen dat ze zo kerngezond zijn dat ze een dergelijk volstrekt nutteloos lichaamsdeel moeiteloos kunnen onderhouden en meetorsen, en dus ook uitstekende vaders zijn. Getatoe-
eerde mannen, zo lijkt het, willen met hun versierde lichaam onbewust hetzelfde signaal afgeven: niet bang voor de naald, want kerngezond, en dus ook de beste vent. 1
12
Koster & Jojanneke
KOJO’S GENANTE HOEKJE
Flirten Amor 2.0
‘Shit, die wil ik nog eens zien’ Knipoogjes uitdelen in cafés gaat nu nog meer opleveren. ‘Over een tijdje zegt iedereen: goh heb je nog geflingd?’ AMSTERDAM
...
Wie las vroeger niet ritueel de contactadvertenties in het blad RAILS? ‘Ik zag je zitten met je Bert en Ernie broodtrommel. Helaas stapte je uit in Tietjerksteradeel zonder dat ik naar je gezwaaid heb. Krijg ik een herkansing?’ Niets zo leuk als flirten, behalve natuurlijk flirten met een staartje. Want wat heb je potjandrie aan al dat haarschudden, ooglonken, en liptuiten als het object van je affectie na een kort gedeeld moment van steels geluk zo met Bert en Ernie anoniem je leven weer uitstiefelt. Nada. RAILS werpt zich helaas niet meer op als Eerste Hulp voor Dolende Zielen. Maar Ko en Jo, onverbeterlijke suckers for love, stuitten onlangs op een zeer aardige opvolger op het www: Flingen.nl. Op de site kun je een oproep, een fling, plaatsen en vervolgens heel hard duimen dat jouw sjansmans of –vrouw ook zo slim is om er te koekeloeren.
Scoren Zoals alle ondernemersideeën ontstond dat voor Flingen, onder de zinspreuk ‘het nieuwe flirten’ in de kroeg. Oprichter Teun Burgers (26): ‘De relatie van mijn maatje en nu Flingencompagnon Stefan Meijers was net verbroken. Hij is dertig en had zoiets van: ik heb geen zin om op een datingsite te gaan staan en ik heb ook geen zin als ik uit ga de hele tijd bezig te zijn met vrouwen scoren. Toen bedachten we dit. Hoe vaak komt het niet voor dat je in de kroeg iemand
‘Je weet dus dat er chemistry is.’ Teun Burgers assisteert Cupido.
een knipoogje geeft en daarna denkt: shit, die zou ik nog eens willen zien. Aan Hyves en Facebook heb je dan niks, want je hebt geen naam.’ Flingen is breder getrokken dan de trein alleen. ‘We werken met speciale kopjes als ‘festivals’, ‘concerten’ en de ‘sportschool’. Zo kun je zo gericht mogelijk zoeken. Hoe meer info je opgeeft na je kosteloos te hebben aangemeld, als plaats, naam, uiterlijke kenmerken, hoe groter de kans dat je je vlam terugvindt.’ Andere bezoekers van de site kunnen daarmee helpen, aldus Burgers. ‘Als je je Twitter, Hyves of Facebook account erbij zet, dan wordt de reactie doorgeplaatst en heb je natuurlijk nog meer kans op succes. Het moet een dingetje worden, dat over een tijdje iedereen zegt: goh heb je nog geflingd? Ik zie de iPhone app al voor me.’
‘Het is geen ouwelullendrank’ Al die prosecco komt ons de neus uit. Tijd voor iets old schools: Campari bestaat dit jaar 150 jaar. En het mixt goed met tonic en orange, beweert marketingdirecteur Cheng Yeung. AMSTERDAM
...
150 jaar, pfff. Is Campari niet een beetje een ouwelullendrankje? ‘Nee! Er is een groep consumenten die Campari kent uit de jaren tachtig en het vaak puur of met ijs drinken. Maar we merken juist dat jongeren op zoek zijn naar iets nieuws. Campari is populair als cocktail-ingredient. Het mixt zeer goed met bijvoorbeeld orange en tonic.’ U viert feest. ‘Kunstenaars Tobias Rehberger, Vanessa Beecroft en het kunstenaarscollectief Avaf hebben etiketten ontworpen voor een serie flessen die nu in beperkte oplage verkrijgbaar is.’ Zuipen en kunst: dat gaat lekker samen. ‘We hebben altijd al een sterke link gehad met kunst en werkten samen met beroemdheden als David Niven, Humphrey Bogart, Federico Fellini en Mario Testino om zo met de tijd mee te kunnen gaan. In 1930 ontwierp Fortunato Depero het beroemde flesje voor Campari Soda, de eerste premix ter wereld.’
Flirt bomb Het businessmodel van het bedrijfje bestaat uit het idee dat wanneer het aantal Flingers groot genoeg is, in samenwerking met bedrijven romantische uitjes aan te bieden. ‘Korting op een weekendje weg bijvoorbeeld, of een wijnpakket.’ De doelgroep is lekker in ieder geval. In Nederland zijn er 2,6 miljoen singles. ‘Uit Amerikaanse onderzoeken blijkt dat dates via online datingsites vrij weinig succes opleveren. Slechts één op de tien wordt leuk gevonden. In Nederland is een op de drie singles actief op datingsites en slechts 5 procent van hen doet er zijn of haar mister of misses right op. Flingen.nl slaat een brug tussen online dating en het dagelijks leven door de laagdrempeligheid van een datingsite te combineren met real life aantrekkingskracht. Je hebt iemand al gezien, en weet dus dat er chemistry is. Dan heb je al een zeer positief begin.’ Dat datingsites als Lexa dit zelf niet bieden, verbaasde hen dan ook. ‘Dat was natuurlijk wel slim geweest. Maar wij gaan hier zo iets intrigerends en cools van maken, dat als ze het in navolging van ons alsnog gaan doen, het toch niks meer uitmaakt. Omdat wij dan al de flirt bomb zijn.’ 1
Q&A
Campari heeft iets met Holland naar het schijnt? ‘Campari is in 1860 onder de naam Bitter all uso D’Olanda, wat betekent: naar Nederlands gebruik, geïntroduceerd door Gaspare Campari. Niet dat het drankje iets met Nederland van doen had, maar de naam gaf het product voor de Italianen in die tijd een exotisch tintje.’ Klompen en kaas: exotischer wordt het niet. ‘Qua receptuur is Campari onveranderd gebleven.’ Tot slot: Campari is een zomerdrankje. Dat lijkt ons lullig in de winter. ‘Tja. Maar vanwege de kleur heeft het ook een warm en feestelijk karakter en wordt het daarom ook in de winter goed verkocht.’ 1
Kans gemist? Dan snel even flingen.
Married
Marijke
ZOON HANKS IS BEZET
‘HAAR BELANGRIJKER DAN HUID’ NOORTJE BLIJ MET RECORDJE
Pfff. Opluchting voor Tom Hanks. Zijn zoon Colin is onder de pannen. Hanks junior, net als pa acteur – hij speelde onder meer in Orange County en Band of Brothers – trouwde dit weekend met journaliste Samantha Bryant. Hanks en Bryant leerden elkaar niet kennen tijdens een interview maar via vrienden. Het koppel gaf elkaar het jawoord in Hollywood. Onder de gasten waren Alyssa Milano en Reese Witherspoon.
Rrrroekoeoeoe. Marijke Helwegen, de zelfbenoemde ambassadrice van de plastische chirurgie, heeft een nieuw stokpaardje. Dachten wij dat een strakgetrokken voorhoofd tot achter de oren en jukbeenderen opgevuld tot erboven tot Helwegens must have accessoires behoren, blijkt ze opeens de juiste coupe het belangrijkste aspect van een mooi uiterlijk te vinden. En dan hebben we het niet over een ijsje. Volgens Helwegen vallen of staan de looks met een goedgekapte haardos, dat u het even weet.
Mary
‘Je kunt beter een goedkope jurk aandoen en iets minder make-up aanbrengen, maar het haar moet er goed uitzien. Pas dan kom je er smashing uit. Als alles duur is aan je, maar je haar is een vlakke modderschuit, dan straal je niet en ziet iedereen dat meteen.’ Touperen dus, Hel(wegen)rood verfje ertegen aan, en vijf bussen haarlak; sterkte betonstaal. Dan bent u net zo smashing als Marijke – en u bent tenminste veilig als u van uw fiets valt.
Douwen voor Douwe
[email protected]
Het was effe douwen, maar actrice Anniek Pheifer heeft een zoon op de wereld gezet. En hij heet ...Douwe.
Tips, party’s, plug-acties, uitnodigingen en liefdesverklaringen kunnen worden gezonden naar
[email protected]
Noortje Herlaar is vereerd door de regen aan nominaties voor de John Kraaijkaamp Musical Awards. De 25jarige actrice speelt de hoofdrol in Mary Poppins en deelde via Twitter
haar blijdschap: ‘Joepie! En zo tof dat Urinetown ook zo veel nominaties heeft. Geweldig! Gefeliciteerd collega’s.’ De musical is een recordaantal van vijftien keer genomineerd.
Uit & thuis WEG
13
What to do Slapen De hotels in het centrum kunnen prijzig zijn. Voor een authentieke Ierse familie-ervaring zijn bed&breakfasts een goede optie. Er zijn er veel in de wijk Drumcondra, bijvoorbeeld Acara House. Eten De Ieren gaan pas sinds kort vaker uit eten. Door de komst van veel expats zijn meer soorten restaurantjes gekomen. Prijzen zijn pittig. Goed vegetarisch biologisch lunchen bij Cornucopia, 19 Wicklow Street. Een traditioneel Iers ontbijt in een mooie oude tearoom, bij Bewleys, in de Grafton street. Pubs The Long Hall – 51 South Great Georges Street O’Donoghues – 15 Merrion Row Grave Diggers – 1 Prospect Square Glasnevin Czech Inn – Essex Gate, Temple bar Dansen Anseo – 18 Camden street 1
De wijk Termple Bar is zo ‘gezellig’ dat Dubliners hem ‘s avonds mijden. HOLLANDSE HOOGTE
Dublin Voor livemuziek moet je geluk hebben
Zelfs de smaak van Guinness went Natuurlijk heeft Dublin een mooi kasteel, een romantische rivier en hippe clubs en winkels. Maar dat slaan we even over. Het échte Dublin vind je in de pub. Een weekendje niet trendy. Floor van Dijck DUBLIN
...
Vanuit het licht van buiten beland je in een schemerdonkere ruimte. Een warme, zure geur van zweet, oude mannen en verschaald bier dampt je tegemoet. Mensen staan opeengepakt bij een bar en drinken Guinness, het donkerbruine bier uit emmers van glas. Welkom in Dublin! Blindelings zijn we achter Shane O’Donoghue (29, vormgever) aangelopen, die ons meegenomen heeft naar The Long Hall, een klassieke Victoriaanse pub die doet denken aan vervlogen tijden, toen Ierland nog een van de armste landen van Europa was. Leuk hoor, zo’n pub, maar die geur... Lang leve het rookverbod, dat ervoor zorgt dat de menselijke geuren (flatulentie is een van de meest voor-
WAAR IS... YENTL NIJHOLT ...
I
k heb er een dag voor uitgetrokken om werk op een organische farm te zoeken. Het boek met adressen opengeslagen, doorgebladerd en de meest aantrekkelijke advertenties eruit gepikt en een belletje gepleegd. Totdat... Hebbes! Nu maar nog eens de advertentie lezen waar ik eigenlijk terechtkom. Klonk oké, tot ik bij het zinnetje ‘clothing optional’ kwam. Wat hield dat nou weer precies in? De eerste keer
zen en de blauwe lucht maken dat Dublin een onherkenbaar vrolijk jasje heeft aangetrokken.
In de ouderwetse pubs kun je eindeloos ouwehoeren, ze draaien geen muziek. De sfeer is gemoedelijk en de Ieren maken graag een praatje. Ook is het nog steeds dé netwerkplek. Het aloude beeld van Ierland, waar in elke pub wel een groepje muzikanten à la The Dubliners muziek zit te maken, is alleen hopeloos gedateerd. Voor livemuziek moet je geluk hebben. Veel pubs zijn ingeruild voor
hippe tenten waar dj’s funky plaatjes draaien. Maar we hebben geluk in de volgende muziekpub waar we naartoe gaan, O’Donoghues genaamd (maar geen familie van Shane). Daar speelt en zingt een groepje oudere mannen zonder enige show prachtige Ierse liederen. Solo’s op whistles en begeleiding op accordeon, gitaar, bodhran en mandoline. Apart dat de zanger totaal geen emotie toont als hij op luide toon de melancholische liederen vertolkt. Misschien omdat hij ervan baalt dat zijn emmer gevuld is met limonade, in plaats van bier? Het regent de volgende ochtend voor de verandering eens niet in Dublin. Net als in Nederland krijgen ook de Ieren de zomer in hun bol bij de eerste zonnestralen, dus de parken en terrasjes zitten vol met iets te zomers geklede, bierdrinkende mensen. De zon op de klinkers, de gekleurde hui-
dat ik het las dacht ik aan het dragen van een uniform. Ik legde het eens voor aan wat Engelse knullen van mijn hostel, die begonnen gelijk uitbundig te lachen en proestten het woord ‘nudity’ uit. Goeie god, dat zal toch niet waar zijn? De volgende ochtend werd ik door Christine, Phil en Jessica opgehaald met de auto. Ze brachten me naar hun boerderij, zo’n 10 km buiten Byron Bay. Ze hadden een moestuin met van alles en nog wat erin, vee, kippen, vogels en het leukst van alles: een ratje genaamd mushroom. Christine gaf mij en een andere potentiële ‘woofer’ een rondleiding op haar boerderij en legde zo nu en dan
wat dingen uit. Verhip, zag ik daar nou een blote kont voorbij flitsen in de bosjes? Deze mensen hadden iets met, of zal ik zeggen, niets met kleding. Gelukkig waren ze erg open en brachten het vrijwel vlug ter sprake. Dit is niet mijn ding en ik was van plan de volgende dag op te stappen. Maar die dag had ik het eigenlijk best naar mijn zin. Ook ’s-avonds toen hun zoontje Seth van de partij was en we met z’n allen aten. Die avond speelden we Guitar Hero, en al had ik m’n bedenkingen... Ik besloot het gewoon aan te kijken. En ben blij dat ik dat gedaan heb. Iedereen was zo aardig, namen me overal mee naartoe en zoveel naakt
was er nou ook weer niet. Dit was gewoon hun levensstijl en verder was er helemaal niks mis met die mensen. Wat betreft het werken: ik moest onder andere ‘mulchen’. Ofwel: het laten rotten van gras om de bodem te voorzien van organische stoffen. Wat best zwaar kon zijn: de grond moest volledig bedekt worden met een dikke laag oude en natte kranten, hooi erover heen geharkt en ander dood organisch materiaal. Ondanks een andere leefstijl ben ik toch blijven plakken en heb ik het erg naar mijn zin gehad. Ik kreeg een flinke knuffel van iedereen toen ik weg ging en ik was meer dan welkom om nog een keer terug te komen! 1
komende bijwerkingen van het drinken van Guinness) niet meer gemaskeerd worden door een dikke nicotinewalm, maar ze de vrijheid geeft om als een deken over de pubbezoekers neer te dalen. Maar alles went, zowel de geur als de slootwatersmaak van het Guinness en na tien minuten van walging wil je niets anders meer.
Ouwehoeren
Likeurtjes Als we over de brug over de rivier de Liffey naar het centrum lopen, komen we door een leuk uitziende wijk met allerlei winkeltjes, marktjes, culturele gebouwen, bars en pubs; Temple Bar genaamd. Moeten we hier niet zijn voor een goed avondje uit? Maar Shane is stellig; overdag is Temple Bar leuk, maar ’s avonds mijden de Dubliners het. De buurt wemelt dan van de toeristen, vooral voor Britse vrijgezellenfeestjes is het dé place to be. Je baant je er een weg door een woud van dronken meisjes met konijnenoren, die in hun delirium op de stoep liggen om te kotsen. Hoewel, de Czech inn is dan wel weer erg grappig, een compleet Tsjechische bar
waar je de vreemdste likeurtjes achterover kunt slaan tussen dronken Oost-Europeanen. Maar we willen meer pubs. Als er een wedstrijd zou bestaan voor meest onvindbare en toeristloze plek, wint de Grave Diggers deze met verve. Zondagmiddag gaan we, zoals veel Ieren uit traditie doen, naar deze buurtpub (uit 1833!) in Drumcondra, een wijk in het noorden van de stad. De naam dankt hij aan de ligging naast een begraafplaats. De wedstrijd gaelic football is net afgelopen en het grasveldje voor de pub zit vol kletsende supporters in wit-blauwe shirts, aan pints Guinness. Vaders, kinderen, jongeren, oude mannen, iedereen is van de partij. Niets hip, niets modern. Tot het laat en donker wordt zitten we op het gras, drinken en praten. Ook onthaasten doe je in Dublin in de pub. 1
Naam: Yentl Nijholt Land/plaats: Brisbane, Australië Doel: klein wereldreisje Periode: Zes maanden
yentlnijholt.waarbenjij.nu Op waarbenjij.nu staan bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.
Voer voor de geest
Geboortehuizen
Voor de zwartkijker
Ook leuk in Dublin: de musea. Vergeet vooral niet naar de Chester Beatty Library te gaan, met zijn imposante collectie vroege Bijbel- en Koranteksten.
Vergeet niet op de openbare infobordjes te kijken: het moet gek lopen wil je niet tegen het huis van een beroemde schrijver aanlopen.
Cultuur en drinken combineren? In de bar van de Guinness Storehouse (de lokale Heineken Experience) kun je verantwoord lam raken.
20.30
21.30
FILM: CATCH THAT KID, RTL7 Een piepjonge Kristen Stewart speelt de hoofdrol in deze actiefilm.
HERRIE IN JE HUISKAMER, RTL4 Wie heeft het beste huiskamerrestaurant? Herman den Blijker beoordeelt.
Nederland 1 17:19 17:25 17:56 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:05 21:45 22:30 23:00 23:55
Nederland 2
Buitenspelen Sesamstraat CDA EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Het Academisch Ziekenhuis NOS Journaal Blik op de weg Opgelicht?! Opsporing verzocht De rijdende rechter Pauw & Witteman NOS Journaal
17:00 17:10 17:35 18:25 18:50 19:25 19:55 20:25 20:55 21:20 22:00 22:15 22:50 23:25
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Catch that kid Spy kids RTL Poker: Heads up
17:10 18:05 18:55 19:00 19:35 20:30 22:35 23:25
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:15 23:55
Op de buis/Mix
14
22.00
LUTHER BBC1 Briljante speurder Luther vecht tegen de misdaad en zichzelf.
Nederland 3
NOS Journaal Het beste van de Kloosterserie 7th Heaven That’s the question Man bijt hond Toen was geluk heel gewoon Rail away Netwerk De kist Moraalridders NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Catherine voor de verandering De wortel van het kwaad
17:18 17:45 18:00 18:23 18:45 19:00 19:22 19:30 20:21 20:25 21:10 21:45 22:30 22:50 23:00 23:55
Oprah Winfrey show Dr. Phil Fabeltjeskrant Kinderziekenhuis Style by jury Little Miss Sunshine As the world turns Oprah Winfrey show
17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20 23:50
RTL 8
22.50
CATHERINE VOOR DE VERANDERING, NED2 La Keyl interviewt christenen. Vandaag exBN’er Sonja Silva; gospelzangeres.
RTL 4
Te land, ter zee en in de lucht AVRO AvaStars Dunya & Desie Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal op 3 De Wereld Draait Door NOS Journaal op 3 Stinkend rijk & dakloos 40 dagen zonder jou De bubbel NOS Sportjournaal NOS Journaal op 3 Dexter De Wereld Draait Door
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:35 23:35 23:45 23:50
Little house on the Prairie De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum NCIS NCIS Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Tienermoeders Ontsnapt aan de dood
17:05
SBS 6
FILM: THE BUTTERFLY EFFECT 2, VERONICA Tijdreizen is leuk. Toch? Met o.a. Erica Durance.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden S.O.S. verbouwing Herrie in je huiskamer Bouwval gezocht RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:05 17:35 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:25 22:25 23:15 23:45
Hoge hakken, strakke pakken: de makelaars Will & Grace Grey’s anatomy Ghost whisperer Sex and the city S1NGLE Cougar Town Ugly Betty Law & Order: Special Victims Unit Cold case
17:10 17:35 18:00 18:10 18:40 19:10 19:35 20:05 20:30 23:25
NET 5 17:35 18:05 19:00 20:00 20:30 21:05 21:30 22:20 23:20
23.25
Over de kook The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny Wie is de chef? Over de kook Take me out Mercy Trauma House Take me out The nanny
Veronica The suite life of Zack and Cody Zeke & Luther Brainiac Seinfeld According to Jim Still standing Friends Two and a half men Superman returns The butterfly effect 2
LEZERSCOLUMN
Daadkracht Kathinka van Driel
...
J
ammerend moet ik toekijken hoe mijn versgekookte aardappeltjes hun weg zoeken naar alle hoeken van het aanrecht. De pan stuitert met hels lawaai over de plavuizen. Telefoon tijdens het koken, het doet me nog eens op de eerste hulp belanden. ‘Met Kathinka van Driel’, zeg ik, nog enigszins gejaagd maar over-
OPLOSSINGEN PUZZELS
duidelijk. ‘Spreek ik met Kathinka van Driel?’ vraagt een jongeman. Hm. De toon is gezet. Een beetje korzelig antwoord ik dat ik inderdaad mezelf ben. ‘Ach, mevrouw Van Driel, fijn dat ik u tref!’ leest hij voor uit zijn belprotocol. Hij weet er zelfs een zweempje oprechtheid in te leggen. Ik heb meteen beeld: aan de andere kant van de lijn zit een of andere Bestuurskunde-Jeroen met een snel
kapsel en een Hilfiger-polo automatencappuccino te lurken. Mijn verdriet over de gesneuvelde aardappels maakt langzaam plaats voor een lichte ergernis. Ik zeg niks. ‘Komt het gelegen dat ik nu even bel?’ vraagt hij. Ik zucht. ‘Nou nee’, begin ik en meteen leest Jeroen murmelend een protestje voor in de kom-op-nou-mevrouwtje-toonsoort. In combinatie met het feit dat ik zo een boterham met pindakaas moet eten, is het gemurmel me te veel. Ik barst los. Ik wijs Jeroen erop dat mijn levens-
duur door hem en zijn kameraden met tenminste 10 jaar is verkort. Dat ik te doen heb met zijn ouders die na jarenlange investeringen in hun zoon achterblijven met de wetenschap dat zijn carrière bestaat uit het tot op het bot irriteren van zijn medemens. Daarna leg ik hem kort uit waar en hoe hij zijn aanbod kan laten verdwijnen. Smerige belterrorist. Dat had ik willen doen. Met alle Jeroens die mijn avondeten komen verzieken. Maar met een laatste trieste blik op de aardappels zeg ik mild: ‘Nou nee,
Jeroen, weet je: ik was net met het eten bezig. En je hoeft ook later niet terug te bellen joh, want ik word toch geen lid, ik hoef geen gratis consult-aan-huis en ik heb al gas en licht. Maar succes hè! En nog een fijne avond’, zeg ik. Ik hang op. In mijn hoofd ben ik zó daadkrachtig. 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
Brainsnack: Wereldbol 2. Hij draait telkens 90º verder van links naar rechts.
MEANDER
Cryptogram Horizontaal: 1. Korst; 3. anker; 4. isis; 7. speer; 10. rolsprong; 11. isoleren. Verticaal: 1. Krasser; 2. scene; 5. sonoor; 6. slagen; 8. Eolus; 9. repel.
Zweeds 7 1 2 9 8 5 6 3 4
6 8 3 4 1 2 9 5 7
9 4 5 6 7 3 1 8 2
1 7 6 3 4 9 5 2 8
3 5 8 2 6 7 4 9 1
2 9 4 8 5 1 7 6 3
8 3 1 5 9 4 2 7 6
4 6 9 7 2 8 3 1 5
5 2 7 1 3 6 8 4 9
6 2 1 9 4 5 8 3 7
7 9 4 1 3 8 2 5 6
5 3 8 7 2 6 1 4 9
3 1 9 8 7 2 4 6 5
2 7 5 4 6 1 9 8 3
4 8 6 5 9 3 7 1 2
8 5 7 3 1 9 6 2 4
1 4 2 6 5 7 3 9 8
9 6 3 2 8 4 5 7 1
Op de bank
SNACK ATTACK DIRK KOPPES
DVD RECENSIE MAARTEN BLOEM ...
Zwitsers rail(ver)voer
Humor rond de familie Bluth
In de rubriek Snack Attack vindt de luie couch potato elke week een oplossing voor zijn primaire calorieënaandrang
R
eizen per trein heeft als voordeel dat je op elk gewenst moment een versnapering naar binnen kunt werken. Bij de Nederlandse Spoorwegen zijn de tijden van krantje/croissantje al lang voorbij, soms wandelt er een zonderling langs met ersatz-koffie en met houtzaagsel gevulde koeken. Als leesvoer is daar gelukkig tegenwoordig De Pers. Eerlijk is eerlijk, ook de internationale hogesnelheidstreinen vallen vaak tegen, al hebben ze dan een aparte restauratie. Muffe broodjes en euroshopperwijn maken het merendeel van het aanbod uit op de Thalys richting Brussel. Gelukkig zijn daar nog de Zwitserse treinen, met exquise vers opgepiepte broodjes Emmenthal plus vleugje witte wijn en gebakken appelstukjes. Benodigdheden: 2 sneden oud brood; 4 plakken Emmenthal; 2 plakken gerookte ham; 1 appel; 0,5 el olijfolie; 1 el witte wijn Hoe te maken: Rooster het brood lichtjes en besprenkel met de witte wijn. Plak Emmenthal erop, en daarop een plak ham. Ondertussen appel schillen en in blokjes snijden. Stoven in een pannetje in de olijfolie tot je zachte blokjes hebt. Verdeel de appel over de ham en dek toe met de andere plakken Emmenthal. Vijf à zeven minuutjes in een hete oven. Voor vegetarische versie ham weglaten en twee eieren klutsen met wat peper en room. Vlak voor je brood/kaas/appel-schotel in oven zet overgieten met eimengsel. Combineert goed met trosje druiven. 1
Rail away, EO, NED2, 19.55
15
The Beatles als zombies op het witte doek? De rechten van het boek Paul Is Undead zijn verkocht aan dezelfde producenten die ons Erin Brokovich en Pulp Fiction brachten. In het boek van Alan Goldsher vreten The
Fab Four hersenen van hun fans en maken ze flink stampij. Mick Jagger wordt opgevoerd als zombie killer. Voor Yoko Ono is een rol als ninja weggelegd.
Fraude Maria Mosterds memoires passen in traditie
Verzin het en het verkoopt Maak je zelf niet zoveel mee, maar heb je veel fantasie en een goede ghostwriter? Dan maak je een kans op rijkdom – maar ook op ontmaskering.
ceerden zijn verhalen over erbarmelijke omstandigheden en stelden ook dat Henri een nogal stil doetje was. Die bleef achter zijn verzinsels staan. Het leverde wel een mooie film op, met Steve McQueen.
een cel gezeten, dat was het wel zo’n beetje. Ondertussen was hij wel miljonair geworden en bleef hij strijdlustig. Zijn pek-en-verenmoment: een berisping op de bank van zijn ex-fan Oprah.
Maarten Bloem
3. The Hitler Diaries (1983) De natte droom van elke uitgever: zestig boekjes vol zielenroerselen van Adolf. Grafologen staken de duimen omhoog qua authenticiteit, een tijdschrift kocht de bups voor zo’n tien miljoen. De media renden er achteraan, tot iemand het papier en de inkt checkte: beide te modern. Leverancier van de boekjes, Konrad Kujua, bleek als lugubere bijbaan nazi-memorabilia te vervalsen. Hij draaide, samen met de journalist die het verhaal oppijpte, vier jaar de bak in.
1. Misha Defonseca (1997) Het hele verhaal achter dit boek wordt vanavond gereconstrueerd in de sterke documentaire Mowgli chez les nazis. Hier alvast een voorproefje van een verhaal vol onfris opportunisme en hebzucht. De zevenjarige ‘Misha’ blijft in WOII moederziel achter wanneer haar ouders worden gedeporteerd. Ze gaat hen zoeken en doorkruist Europa, waarbij ze gelukkig steun krijgt van een bende wolven. Iedereen trapt in het verhaal (ook echte Holocaustoverlevenden en weer Oprah). Er worden miljoenen boeken verkocht en om het geld dat dat oplevert, komt er knallende ruzie met een uitgever. Die Judas onthult dat Misha Defonseca gewoon Monique De Wael heet en uit België komt, niet Joods is en het hele verhaal uit haar duim heeft gezogen. 1
AMSTERDAM
...
Het boek Echte mannen eten geen kaas vol loverboyleed is wat aangedikt, zo dramde Peter R. de Vries zondag. Het predikaat memoires op een boek plakken en dan oogsten is stokoud en lucratief. Lezers, zo snappen uitgevers, hongeren naar groteske verhalen over werelden die ze niet kennen, zijn voyeuristisch en vaak ook vergevend want ‘het was toch een mooi verhaal’. Maria Mosterd is niet de eerste en zal zeker niet de laatste zijn. 4. Papillon (1969) Henri Charrière was een boef, maar ook weer niet zo’n stoere als hij ons wil laten geloven in Papillon. Die bestseller vol ontsnappingen en gevangenisgruwels wilde hij als roman aan de man brengen, maar zijn uitgever wist iets beters. Mede-gevangenen nuan-
2. A million little peaces (2003) Tja, James Frey. Ex-junk, ex-alcoholist en ruwe bolster. Schreef een dapper verhaal over het leven aan de zelfkant. Oprah Winfrey kreeg het in haar dikke vingertjes en vond het een mooi ‘persoonlijke-groeiverhaal’. Een onderzoekswebsite prikte de fantasie door. Frey had ooit een paar uur in
Waarom nu pas iets schrijven over seizoen twee en drie van Arrested Development? Omdat die delen, vier jaar na het stopzetten van de serie, nu pas op dvd uitkomen. Erg zonde en jammer, maar het past bij de serie die nooit van de grond kwam en maar drie jaar werd uitgezonden. Toen ze nog op de buis was, regende het lovende kritieken en prijzen. Maar dit was een niche-serie, geen tweede Friends (en daar hoopte FOX op). In de lijstjesregen eind 2009 met ‘het beste van het decennium’ dook Arrested Development steeds op. Waarom is niet zo moelijk uit te leggen. De serie rond een familie waarvan de patriarch in de bak zit voor fraude, en elk familielid zo gek is als een deur, is niet doorsnee, goed geschreven, absurd en vuurt goede grappen af als een mitrailleur. Weg is de lachband, de flauwheid van een reguliere sitcom, in plaats daarvan wordt er met één camera een documentairesfeer opgeroepen (denk aan The Office) en kunnen de hoofdrolspelers allemaal zeer goed acteren. Grappen worden uitgesmeerd over meerdere episodes (ideaal voor dvd kijken dus), woordspelingen, absurditeiten en slapstick doen de rest. Geen wonder dat Ben Stiller, Liza Minelli en Henry ‘The Fonz’ Winkler allemaal een gastrol wilden en kregen. Arrested Development lijkt erg op The Simpsons, ook een serie van FOX. Het had net zo goed en bekend kunnen worden, maar kreeg van de zender geen tijd meer om te groeien. Iedereen hoopt nu op een op handen zijnde bioscoopfilm. 1
Arrested Development seizoen 2 en 3
Canvas, 23.45
Exit1
Serie
Switch
Exit2
WERKEN BIJ HP/DE TIJD?
TWEE ZUSJES EN EEN MAN
SANDERS RUILEN BAAN
BROERTJES STAPT OP
Het hoofdredacteurschap van HP/De Tijd is vacant. De huidige, Jan Dijkgraaf, vertrekt namelijk bij uitgeverij Audax om als hoofdredacteur aan de slag te gaan bij de nieuwe omroep PowNed. Dijkgraaf is sinds begin 2009 actief als algemeen hoofdredacteur van het opinieweekblad HP/De Tijd. Hij maakt de overstap op 1 juli. Binnenkort begint een procedure om de ontstane vacature op te vullen.
Birgit Schuurman gaat in de serie S1ngle met haar zus Katja in gevecht om een man. In het derde seizoen van de serie krijgt Birgit een gastrol als Monika. Ondanks de duidelijke gelijkenissen valt Monika totaal niet in de smaak bij Katja. Dit zal de eerste keer zijn dat de zusjes samen te zien zijn op televisie. In het nieuwe seizoen komen nog wat BN’ers langs, zoals Lange Frans, Peter Paul Muller en Hans Kesting.
Onder weg naar morgen-acteur Sander de Heer en radio-dj Sander de Heer kruipen voor een dag in elkaars huid. De heren worden regelmatig door elkaar gehaald. Ze ruilen nu voor de lol een dag van baan. Radio-dj Sander speelt morgen een patiënt in ONM. De naam zorgt voor commotie; de zieke draagt dezelfde naam als dokter Marnix Klein, een rol van acteur Sander. Die neemt morgen de honneurs waar op de radio.
Hoofdredacteur Pieter Broertjes vertrekt per 1 juli bij de Volkskrant. Broertjes was vijftien jaar hoofdredacteur bij het dagblad, dat onlangs op tabloidformaat overging. ‘Het was een moeilijk besluit’ zo laat hij weten in een verklaring. De reden voor zijn vertrek is volgens Broertjes ‘een samenloop van omstandigheden’. Het is nog niet duidelijk wat Broertjes nu gaat doen. ‘Ik ben nog jong, dus ik kan nog veel.’
Taylor Swift trekt portemonnee
Bullock blijft gewoon acteren
Sienna Miller de mystica
500.000 dollar maakt de jonge country and westernster over aan het rampfonds voor Nashville Tenessee. De boel is daar nogal overstroomd.
Roddels als zou de geplaagde actrice stoppen met films en Hollywood zou verlaten blijken vals, zo verzekeren vrienden van haar aan het blad People.
De actrice werd gezien met een rood armbandje om haar pols en zou zich verdiepen in kabbala, de bijna vergeten leer die Madonna ook aanhangt.
Mix
16
ZWEEDS RAADSEL: brandstof
zeurkous
ellendig
vetstof
CRYPTOGRAM: klein café fabrieksrijders
carbolzuur
dun stuk hout
7 hengselvat naaldboom
achter verdienste
1 insect klompje planten
parochie
sneeuwhut
schraal
6 insect
grappenmaker
schrijfgerei
5 vis
eetgerei
rivier in Italië
3
4 hoeveelheid
kloosterzuster
Horizontaal: 1. Leo komt uit het klooster met een stukje brood (5); 3. Deel van een schip voor te gaan (5); 4. Godin die in duplo voorkomt (4); 7. De non verlaat personen met een wapen (5); 10. Toneelbeweging (9); 11. Afzonderen tegen warmteverlies (8).
Een uitgave van Mountain Media BV
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
© Puzzelland/ Leen Groeneveld
website: www.depers.nl redactie:
[email protected] 020-3460550
Verticaal: 1. Nog sterker, het is geen goede violist! (7); 2. In de film wordt het hierin gezet (5); 5. Geluid waar een Engels kind mee luistert (6); 6. Met geweld kun je niet zakken (6); 8. Godheid die de omroep strikt (5); 9. Slimmer terug om te kammen (5).
distributie:
[email protected] 088-0131940 sales:
[email protected] 0800-7200000 marketing:
[email protected]
wreedaard
2 1
2
3
4
5
6
© Puzzelland
7
SUDOKU
7
8
1
3
8 9 1
4
5 6
2
3
2
2
3
6 6
8
5
uitgever: Ben Rogmans
6
9
4
SUDOKU
BRAINSNACK:
1
3
oprichter: Cornelis van den Berg
7
9
4
6 9
5
8
4
7
7 2
8
6 3
4 5
1 Welke wereldbol (1-4) ontbreekt er op de plaats van het vraagteken als je weet dat hij telkens een kwartslag rond zijn as draait?
art direction: Koos Jeremiasse
1
6 7
7
9 4
5
6 8
9
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
3
8
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NSstations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Giro zwaait uit
Uit de boom jij!
Game van de dag
Hoogtepunten laatste rit. www.depers.nl/middelburg
Moeder beer is het zat. www.depers.nl/beer
Class 3 Outbreak. www.depers.nl/game
Tijdelijke wijzigingen OV: 111
Dordrecht (bus)
T/m 30 juli: Arrivalijn 7. Halten Malachiet, Opaal, Jade, Saffier vervallen.
RandstadRail (metro)
RETlijn E. Morgen t/m 16 mei pendelbus Hofpln – L’veen ipv metro.
Leeuwarden (bus) 111
111
Vandaag
Morgen
Op veel plaatsen begint de dag nog met ruimte voor de zon. In het zuidoosten is het bewolkt en valt er regen. In de loop van de dag breidt de regen zich verder uit over het zuiden en oosten. In het noordwesten is het droog en komt de zon van tijd tot tijd tevoorschijn. Met 10 à 11 graden is het erg fris voor de tijd van het jaar.
De bewolking overheerst en met name in het oosten valt wat (mot-) regen. Met 11 tot 13 graden is het fris. Er waait zwakke tot matige noordoostenwind. Ook na morgen blijft de bewolking bepalend en elke dag is er kans op wat lichte regen. Wel komt de temperatuur weer uit in de buurt van de normale waarden voor deze tijd.
Morgen: Conn. 50, 51, 54, 60, 62, 66, 72 en 73. Anemoonstr., Blokhspl, De Bleek, Koepelkerk, Oud Tolhuis (o), Beurspln, Oosterbrg, Watertrn, Harl’singel, Hk Spanj’ln, Zaailand verv.
Vleuten (bus)
Morgen t/m diverse einddata: GVU 125, 126 en 127. Halten Dorpsstr. en Station Vleuten vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Sport
17
Giro
Rabobank komt net tekort in Zeeland Graeme Brown en Tom Sneijder wilden gisteren tijdens de derde etappe van de Giro een succesje voor Rabobank boeken. Ze kwamen net tekort. Redactie sport AMSTERDAM
...
De billen van Marzio Bruseghin maakten hardhandig kennis met het Zeeuwse beton. COR VOS
Giro Een snelcursus fietsen in Nederland
Mongolen met het hol open Wielrennen in Nederland is wind, waaiers en weilanden. Voor alle renners die dat nog niet wisten, werd er een cursus georganiseerd tijdens de derde etappe van de Giro. Thijs Zonneveld SASSENHEIM
...
Op het kantje Les 1: Oud-Hollandsch wielrennen doe je op het uiteinde van de weg – het liefst op de plek waar het asfalt ophoudt en het gras begint. De naam van dit plekje van ongeveer vijf centimeter breed: het kantje. Zet 200 wielrenners neer op een polderweg met zijwind en binnen een paar minuten rijden ze in een lang lint achter elkaar op het kantje, zoekend naar het restje zuiging van hun voorganger. De derde Giro-etappe voert van Amsterdam naar Middelburg. Het
DE GIRO DOOR MIJN DORP THIJS ZONNEVELD
...
Ik woon in Sassenheim. Ieder jaar ga ik naar Italië voor de Giro. Maar dit jaar komt de Giro naar mij.
Dranghek Dranghek: een brok verwrongen ijzer met pootjes, bedoeld om bewegingsvrijheid te stelen. Op de zijkanten schaafplekken, half vergaan plakband en oude tie-wraps. In het
schijnt de vlakste Giro-rit ooit te zijn. Maar in Zeeland zijn geen bergen nodig om het peloton uiteen te rijten: een beetje zijwind is meer dan genoeg. De klimmers die hoopten dat het een mooie, zonnige, windstille dag zou worden, hebben pech: in Zeeland staat altijd wind. Want, zoals Michael Boogerd zegt: ‘De wind wordt gemaakt in Zeeland.’ En dus harkt de Colombiaan Carlos Ochoa helemaal achteraan in het lange lint van renners met zijn enkels door de graskant. Of hij nu harkt, zwoegt, sleurt of sprint: het wiel voor hem kruipt langzaam maar zeker bij hem vandaan. Hij lost op een kaarsrechte weg door een weiland.
zegd: met het hol open. Vraag het maar eens aan Marzio Bruseghin. De Italiaan smakt snakkend naar adem met de billen tegen het Zeeuwse beton. Resultaat: het hol open. Letterlijk en figuurlijk.
uw deelnemerslijst te pakken en de volgende namen van favorieten door te krassen. Mongool 1: oud-winnaar Gilberto Simoni. Mongool 2: Italiaans klimwonder Domenico Pozzovivo. Mongool 3: Colombiaans klimwonder José Serpa.
De mongolenwaaier Wind, waaiers, weilanden
Les 2: Oud-Hollandsch wielrennen is afzien met de tong in het voorwiel, het snot voor de ogen en de billen op het puntje van het zadel. Plastisch ge-
Les 3: Rij niet achterin het peloton, want daar wonen de mongolen. Pelotonmongolen zijn de wielrenners die er genadeloos hard worden afgereden als de boel op het kantje gaat. Concreet: de prutsers, de ziek-zwak-enmisselijken plus de Colombianen. En de Franse klimmer David Moncoutié – maar dat is een mongolenwaaier in zijn eentje. Wie in de mongolenwaaier belandt, ziet de kop van de koers pas weer terug als hij ’s avonds aan tafel aanschuift voor het diner. De Giro kun je niet winnen in Zeeland, maar je kunt hem er wel verliezen. Gelieve
midden een stuk of vijftien spijlen, waarvan de helft is kromgebogen. Een lelijker bouwsel bestaat niet. Behalve vandaag. Honderden dranghekken staan achter elkaar opgesteld in de Hoofdstraat van Sassenheim, want er stormt vandaag een roze peloton door mijn dorp. De zon schittert in het verwrongen ijzer, het roze van de ballonnen weerspiegelt in de verbogen spijlen. Tranen in mijn ogen. Ik heb in mijn leven al duizenden dranghekken gezien, maar nog nooit waren ze mooi. Want nog nooit stonden ze in mijn eigen roze dorp op de Giro d’Italia te wachten. Achter de dranghekken tientallen
mensen. De knokkels wit uitgeslagen, zo ver naar voren hangend als hun leeftijd het toelaat. Nog een uur duurt het voordat de renners voorbijkomen, maar ze kijken reikhalzend naar het begin van de straat. Sommige mensen dragen roze petjes, polo’s of sjaaltjes, anderen kopen last-minute roze meuk bij de busjes van de officiële Giro-merchandise . Ieder passerend voertuig met een Giro-sticker op de ruit wordt bekeken alsof het een UFO is. Motoren, auto’s en busjes: alles wordt aangestaard, toegebruld en nagewezen. Wielerclaxons (piedulu-piedulu) galmen tussen de huizen als nerveuze kanaries. Een oma met een water-
Een klein meisje in de Hoofdstraat plast in haar broek van de spanning.
Met het hol open
Graeme Brown miste gisteren in Middelburg de ritzege doordat hij in de sprint werd verslagen door Wouter Weylandt. De Australische sprinter van Rabobank pakte wel de rode trui, bestemd voor de leider van het puntenklassement. ‘Het was een hectische dag, zeker de laatste honderd kilometer. Eten en drinken schoot er bij in. Misschien brak me dat op in de sprint. Mijn benen vergingen van de kramp. Ik kon gewoon niet harder. Jammer, dit was een kans’, vertelde Brown. Bij de douches hoorde hij van technisch directeur Erik Breukink dat hij terug moest naar het podium. Brown bleek de leiding in het sprintklassement te hebben veroverd. ‘Dat is nog iets’, lachte hij. ‘In 2002 heb ik al eens een dag deze trui gedragen. Toen stond ik tweede achter Cipollini die ook leider was, dus eigenlijk wasie niet echt van mij.’ Rabo-jongeling Tom Stamsnijder had gisteren één doel: de witte trui voor de beste jonge renner overnemen van de Australiër Richie Porte. De Raborenner vergaarde onderweg de benodigde bonificatieseconden, maar zag zijn missie door een val in de slotfase mislukken. ‘Ik had gehoopt dat ik met die trui voor een mooie afsluiting van de de Giro in Nederland had kunnen zorgen. Ik wilde al die enthousiaste mensen langs de kant ook laten zien dat we niet zo maar meerijden.’ 1
Les 4: Oud-Hollandsch spreekwoord: It ain’t over till the fat lady sings. Wind & waaiers betekent dat je tot op de finishlijn alert moet zijn en geluk moet hebben. Dat laatste mist rozetruidrager Cadel Evans. Hij valt – samen met de exrozetruidrager Bradley Wiggins – en moet zijn roze kleinood inleveren bij het Kazachstaanse betonblok Alexander Vinokourov. De beste Oud-Hollandsche wielrenner van de dag? Een Belgische sprinter met een veelzeggende naam: Wouter Weylandt. 1
golfpermanentje gaat op haar rollator staan om de passerende buitenaardse wezens beter te kunnen zien, een klein meisje plast in haar broek van de spanning en een stel verlopen journalisten klimt op een tuintafel. Klp-klp-klp-klp-klp. Iedereen staart ineens naar boven. Kijk dan! Een helikopter! Een helikopter boven Sassenheim! Dan gaat het snel. Mo-
ANP
toren, nog meer motoren, drie renners, een paar minuten niets, een peloton draaiende benen en wielen, een kolonne ploegleiderswagens en dan, als allerlaatste, een auto met Einde Koers erop. In de verte sterft nog een laatste piedulu-piedulu weg en dan is het stil. Toeschouwers vertrekken naar huis, de bakker gooit een halfje volkoren in de snijmachine. In de boekenwinkel bestelt een mevrouw één balpen. ‘Nee, geen roze. Gewoon een blauwe.’ Het enige dat achterblijft, is het lange lint verwrongen ijzer met pootjes. Lelijke dingen, die dranghekken. 1
Ergernissen
Wat nou homo?
[email protected]
Grootste ergernis bij mannen die voor de tv voetbal kijken: te weinig eten en drinken. Bij vrouwen: schreeuwende en scheldende mensen.
Toen een vrouwelijke journaliste Zlatan Ibrahimovic vroeg of hij homo was antwoordde hij: ‘Kom met je zus maar eens bij mij thuis kijken of het zo is.’
Wie is volgens u de slechtste waaierrijder uit de geschiedenis van het wielrennen? Mail ons uw topdrie!
Sport
18
Narcist Verdediger, middenvelder en spits
Eto’o houdt van zichzelf en van bekers Sander Boschker: ‘ Ik ga mee.’ OLAF KRAAK
Oranje Boschker of Velthuizen?
Strijd om WK-plek is nu begonnen
Hij maakt ruzie, hij is lastig... én hij wint alles wat te winnen is. Zou Barcelona al spijt hebben? KUPER OP DINSDAG SIMON KUPER
PARIJS
Het Nederlands elftal heeft zich in Hoenderloo gemeld voor de voorbereiding richting het WK. De eerste keuze die de bondscoach moet maken: wie wordt er derde keeper? Redactie sport AMSTERDAM
...
Sander Boschker rekent er op dat hij met het Nederlands elftal meegaat naar het wereldkampioenschap in Zuid-Afrika. De doelman van landskampioen FC Twente zei dat gisteren, toen hij zich voor een trainingsstage van twee dagen bij bondscoach Bert van Marwijk in Hoenderloo meldde. Behalve Boschker zijn ook Maarten Stekelenburg, Michel Vorm en Piet Velthuizen voor het eerste deel van het trainingskamp van het Nederlands elftal in de aanloop naar het WK in Zuid-Afrika uitgenodigd. Van Marwijk maakt uiterlijk 1 juni bekend met welke drie doelmannen hij naar de mondiale eindronde gaat. Stekelenburg en Vorm, die zich pas later bij Oranje meldt omdat hij nog in de play-offs speelt met FC Utrecht, lijken zeker van een uitverkiezing. Van Marwijk overweegt ook nog een ervaren doelman mee te nemen. ‘Ik heb genoten van het kampioenschap van FC Twente’, verklaarde Boschker bij aankomst in Hoenderloo. ‘Maar we moeten nu weer verder. Ik wil de komende week laten zien
... wat ik allemaal kan. Dan zien we het wel. Maar ik ga ervan uit dat ik meega naar Zuid-Afrika.’ Piet Velthuizen lijkt de grootste concurrent van Boschker. ‘Ik ben er de laatste tijd eigenlijk altijd bij geweest’, stelde de doelman van Vitesse. ‘Waarom zou ik er dan niet bij zijn als Oranje naar het WK gaat? Ik kan niets anders dan mijn best doen en dan kijken wat de bondscoach beslist. Meer kan ik ook niet doen. Maar het komt allemaal wel goed hoor.’
Van Nistelrooy Van Marwijk ziet komende week in totaal 24 spelers aan het werk. Mark van Bommel, Arjen Robben en Wesley Sneijder zijn nog niet beschikbaar omdat ze op 22 mei de finale van de Champions League voetballen. Rafael van der Vaart (Real Madrid), Klaas-Jan Huntelaar (AC Milan) en Michel Vorm (FC Utrecht) hebben nog verplichtingen bij hun clubs. Van Marwijk maakt vandaag zijn voorlopige selectie van dertig spelers voor het WK bekend. Het zou kunnen dat dit keurkorps bestaat uit de zes bovengenoemde internationals en de 24 spelers die deze week in Hoenderloo trainen. Hij kan ook iemand als Ruud van Nistelrooy aan zijn voorlopige selectie toevoegen. Van Marwijk moet op 1 juni zijn definitieve selectie van twintig veldspelers en drie doelmannen aan de wereldvoetbalbond FIFA geven. 1
Toen Samuel Eto’o nog voor Barcelona speelde, hadden de mensen van de club het vaak over zijn lastige persoonlijkheid. Eén van de officials mopperde over de ruzie die de Kameroense spits altijd maakte met teamgenoot Ronaldinho. Xavi, de spelbepaler van Barça zei: ‘Als ik de bal niet naar hem speel, wordt hij kwaad.’ Frank Rijkaard, toen de trainer van Barcelona, vertelde me: ‘Als hij het ergens niet mee eens is, zal hij het je ook meteen laten weten.’ Rijkaards opvolger, Josep Guardiola, stuurde Eto’o vorige zomer naar Inter Milan omdat hij het ‘gevoel’ had dat het tijd werd dat hij vertrok.
komt extreem ’realistisch’ en gericht op resultaten is, zegt Achille Mbembe, een Kameroense politicoloog aan de Wits University in Johannesburg. Eto’o gaf ons een kijkje in deze voetbalcultuur toen hij de jeugd trainde in Barcelona. ‘Het beste voetbal speel je als je de bal niet hebt,’ vertelde hij hen. En het is zo dat Eto’o altijd in de weer is voor zijn teamgenoten. ‘Het kan mij niet schelen of ik aanval of verdedig.’ Dat is eveneens waar: als spits is hij ook de eerste verdediger van zijn team en gaat er meteen achteraan zodra de tegenstander balbezit krijgt.
‘Ik werk als een zwarte om te verdienen als een blanke.’ Samuel Eto’o
Naïef Nu hebben ze spijt. Het Inter van Eto’o versloeg Barcelona in de halve finale van de Champions League en op 22 mei hoopt de Afrikaan te scoren en de finale van de League voor de derde keer in vijf jaar te winnen. Het mag dan waar zijn dat Eto’o een moeilijke man is, het is ook waar dat hij precies de juiste instelling heeft voor een voetballer. Toen Eto’o’s vaderland in 1990 de kwartfinale van het WK bestormde, hadden de commentatoren een favoriete uitdrukking voor de voetballers uit Kameroen: ‘naïef’. Het idee was dat Kameroen voor de lol speelde en niet om te winnen. Dat was racistische flauwekul. De realiteit is dat de voetbalcultuur waar Eto’o uit voort-
En hij scoort meestal op de minst omslachtige manier: heel exact en met de binnenkant van zijn rechtervoet. Hij legde uit waarom: ‘Dat geeft de meeste kans op succes.’ De statistici die de clubs nu overspoelen zien Eto’o als het ultieme voorbeeld van efficiency: er is geen andere spits die voortdurend zo’n hoog aantal schoten op doel weet te plaatsen. Hij is de ideale moderne voetballer. Hij weet dat ook. Hij heeft het zelfvertrouwen van een man die wel honderd zelfhulpboeken heeft ingeslikt. Prof. Mbembe noemt hem een narcist. De meeste voetbaltrainers zijn control freaks, die niet goed raad weten met spelers die een supergroot ego
Vier duels
In Zuid-Afrika
ZWARE STRAF VOOR TOTTI
SPECIALE BEWAKING ORANJE
Francesco Totti mist de beslissende fase in de Italiaanse competitie. De aanvoerder van AS Roma is vier duels geschorst voor de rode kaart die hij opliep in de bekerfinale tegen Internazionale. Inter won de wedstrijd met 1-0. Totti werd van het veld gestuurd na een gemene trap op de enkel van Inter-speler Mario Balotelli. De aanvaller claimde dat Balotelli hem beledigde en dat hij uit boosheid reageerde.
REUTERS
Oranje wordt tijdens het WK 24 uur per dag bewaakt door speciaal getrainde agenten, net als alle andere nationale teams. ‘We eten, drinken en slapen bij het team’, verduidelijkt de Zuid-Afrikaanse verbindingsofficier Willem Pretorius (37), die aan het hoofd staat van de Oranje-beveiliging. Daarnaast rijdt de Nederlandse afvaardiging in politiekonvooi van het Hilton in Johannesburg naar de trainingslocatie van de Universiteit van Witwatersrand, zo’n vijftien minuten verderop. Verder worden alle
hebben. Ik legde de manager van Kameroen, Paul le Guen, voor dat hij nooit zo’n status in het land zou bereiken als Eto’o. ‘Daar ben ik me volledig van bewust’, zei hij. ‘Je moet hoge eisen aan hem stellen. Hij moet als voorbeeld dienen.’ Onbewust hebben voetbalteams de neiging zich te gedragen als legers; iedereen moet orders opvolgen. Ze zouden beter een voorbeeld kunnen
Europa League
trainingskampen en stadions rond de klok bewaakt. Zo’n 40.000 agenten zijn fulltime bezig met de beveiliging tijdens het WK. ‘De Zuid-Afrikaanse politie werkt volop samen met korpsen en inlichtingendiensten uit andere landen’, voegt Pretorius toe. Volgens hem hebben de autoriteiten veel geld geïnvesteerd in training en materiaal voor de politie. Een zegsvrouw van de KNVB meldt dat Oranje altijd goed beveiligd is en dat het verschil bij dit WK vooral zit in de beveiliging rondom fans.
ITALIAAN LEIDT FINALE De finale van de Europa League tussen Atletico Madrid en Fulham staat morgen in het Duitse Hamburg onder leiding van de Italiaanse scheidsrechter Nicola Rizzoli. Dat maakte de Europese voetbalbond UEFA gisteren bekend. De 39-jarige Rizzoli had dit seizoen de leiding bij acht Champions League-wedstrijden. Hij floot onder meer de tweede kwartfinale tussen Manchester United en Bayern München.
Bliksemcarrière
Geen drugs voor Diego
Holländische Freund
Iskander Tlili speelt slechts voor de amateurs van sv Top uit Oss, het lelijke broertje van FC Oss. Maar Tlili loopt nu opeens stage bij het grote Werder Bremen.
Diego Maradona heeft in Argentinië weer eens de headlines gehaald. Pluisje gaf aan al zes jaar geen drugs te hebben gebruikt. Wát een prestatie...
Het moet niet veel gekker worden. Franz Beckenbauer vertelt aan de Duitse media dat hij gehecht is geraakt aan Louis van Gaal.
Sport
19
Samuel Eto’o heeft vleugels. REUTERS
nemen aan de studio’s in Hollywood. Het is hun baan om om te gaan met grote ego’s. Guus Hiddink zegt over lastige sterspelers: ‘Ik denk dat je ze nodig hebt. Zulke mensen willen altijd het onderste uit de kan halen. Instinctief weten ze wat er nodig is om op topniveau te presteren. Ze kunnen net op het goede moment je team die noodzakelijke impuls geven.’
En dat doet Eto’o. Rijkaard: ‘Je kunt zeggen dat het makkelijk is om met hem te werken omdat hij een enorme ambitie heeft en heel graag wil werken. Hier staat hij bekend als iemand die in goede tijden het team voort kan stuwen.’ En toch ruilde Barcelona hem met Inter voor Zlatan Ibrahimovic; en betaalde ook nog eens €46 miljoen erbij aan Inter. Dat extra bedrag was ge-
deeltelijk om Ibrahimovic’ contract af te kopen, maar ook gedeeltelijk vanwege Eto’o’s ‘persoonlijkheidskorting’ – hij was goedkoop omdat hij lastig was.
Middenvelder Inter-manager José Mourinho moet niks hebben van volgevreten sterren. Maar hij zag al snel dat dat bij Eto’o niet het geval was. Onder Mourinho
Zere enkel
Voetbal
MARCO NIET NAAR MILAN
RONALDINHO WIL NAAR WK
Marco van Basten wordt op korte termijn geen hoofdtrainer bij AC Milan. Dat vertelde de voormalig bondscoach van Oranje aan verslaggevers bij een golftoernooi in Italië. ‘Ik ben er nog niet klaar voor’, zei Van Basten. ‘Ik heb nog steeds problemen met mijn enkel. Daarom kan ik momenteel geen zwaar werk doen.’ In Milaan wordt druk gespeculeerd over een eventuele opvolger voor Leonardo.
Ronaldinho heeft te kennen gegeven graag met Brazilië op het WK in ZuidAfrika te willen spelen. De aanvaller, ooit ’s werelds voetballer van het jaar, is al enige tijd niet meer zeker van een plaats in de selectie van bondscoach Dunga. ‘Ik moet afwachten’, zei de speler van AC Milan. ‘Maar ik ben er wel klaar voor.’ Na een mindere periode lijkt Ronaldinho op de weg terug. Hij scoorde dit seizoen dertien keer in de Serie A voor Milan. Daarnaast bereidde hij nog eens zeventien treffers voor. ‘Desondanks ben ik één van de
heeft Eto’o zich aan één van zijn motto’s gehouden: ‘Ik werk als een zwarte om te verdienen als een blanke.’ Hij heeft zonder tegensputteren de rol van spits opgegeven om op minder aantrekkelijke plekken te gaan staan. Prof. Mbembe: ‘Bij Inter is hij vooral middenvelder. Tegen Barcelona speelde hij het grootste deel van de wedstrijd als verdediger. Hij kan zijn ego aan de kant zetten in het belang
van het team.’ Hij mag dan een narcist zijn, hij is in ieder geval een winnaar. Vorig jaar won hij de competitie, de Spaanse beker en de Champions League met Barça. Deze maand hoopt hij dat trucje te herhalen met Inter. Barcelona kan zichzelf troosten met de gedachte dat ze zonder hem waarschijnlijk meer harmonie in de kleedkamer hebben. 1
Op WK
kandidaten. Niet meer en niet minder. Ik weet hoe het ervoor staat.’ Ronaldinho speelde in april vorig jaar voor het laatst als international. Dat was in het kwalificatieduel met Peru. Bij Milan had de ster van weleer het toen ook moeilijk. Daarop nam Dunga de moeilijke beslissing Ronaldinho te passeren. Ronaldinho: ‘De laatste keer dat ik Dunga sprak zei hij dat ik er voor moest zorgen weer in vorm te komen. Dat ben ik nu.’ Dunga maakt vandaag zijn voorlopige selectie van dertig man bekend.
VEEL SPITSEN DUITSLAND
EPA
Bondscoach Joachim Löw van Duitsland neemt zes aanvallers mee naar de wereldtitelstrijd in Zuid-Afrika. Dat betekent dat alle spitsen uit de voorlopige selectie zeker zijn van hun zaak. Löw nomineerde Miroslav Klose en Lukas Podolski, beiden na een tegenvallend seizoen, Mario Gomez, Cacau, Stefan Kiessling en Thomas Müller. ‘Ik wil alle aanvallende opties open houden’, verklaarde Löw.
Chef Gary
Goede nachtrust
Kranten verkopen
Doordat Cardiff met 1-0 van Leicester won, heeft Gary Lineker een weddenschap met zijn vrouw verloren. Hij verzorgt de komende avonden het diner.
ManUnited-baas Sir Alex Ferguson (68) heeft zorgen over zijn gezondheid. ‘Als ik ’s avonds ga slapen hoop ik elke keer dat ik weer wakker word.’
De zéér, zéér, zéér, zéér betrouwbare Daily Mirror meldt dat Real Madrid een bod van 140 miljoen euro wil uitbrengen op Lionel Messi.
!* !$+& "*+ *&$&&
www.disneyxd.nl/hands
*+ $&& !!"*&$*(& && & ! !$+& (!*
was beurten
was beurten
was beurten
&,& (!/
!( /
Diverse smaken. Pak 4 of 6 stuks, elders 3.69
. & !$
Goede Start of Idee! Pondskuip, elders 1.69
*&.
Poeder, vloeibaar of gel. Diverse varianten.
elders 19.98
&!$&
elders 2.78
Diverse smaken. Literfles
! $& .
Diverse smaken. Beker 500 gram, elders 1.59
#! .!
,
Regular, light of zero.
!! !(&
,
Set 6 blikjes à 33 cl
,
&#)* ' & !,&$ Zak 200 of 150 gram elders 1.98
!!! !".&&
Original, lemon of orange. Per pak, elders 16.99
!. % *$!,!! Diverse smaken. Pot 350 gram
!!. /**!,+&
elders 4.18
.*!#,
Keuze uit duopack, mixpack* en funmix. elders 2.39
elders 6.09
*In alle grote filialen.
Kijk voor de actievoorwaarden en voor onze afwijkende openingstijden i.v.m. Hemelvaartsdag op lekkerdoen.nl
& ..& $& (&$,&Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 15 mei 2010.