Examenwijzer Praktijkopleiding AA
© 2014 NBA Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij door middel van druk, fotokopieën, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de NBA.
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
2
Inhoudsopgave
Inleiding
4
1 De procedure 2 De tweede beoordeling
5
3 Het eindgesprek 4 De uitslag
7
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
6
9
3
Inleiding
Je bent goed op weg om de praktijkopleiding AA af te sluiten. Nog even en je mag jezelf AA-Accountant noemen. Nu alleen het examen nog. Beslagen ten ijs Het examen van je praktijkopleiding bestaat uit een beoordeling van je portfolio en het eindgesprek. In deze handleiding vind je alles wat je moet weten over de procedure, de eerste en tweede beoordeling en de uitslag. Om zo goed voorbereid je examenperiode in te gaan. Wijzigingen via de nieuwsbrief Het accountantsberoep beweegt zich in een maatschappelijk krachtenveld, dat continu in beweging is. Dit heeft tot gevolg dat er voortdurend regels bijkomen en dat bestaande regels veranderen. Maar ook de steeds verdergaande automatisering heeft gevolgen voor het beroep. De eisen die in dit praktijkopleidingsplan zijn vastgelegd kunnen daarom in de toekomst bijgesteld worden. Wanneer de eisen aan de Praktijkopleiding bijgesteld worden, melden we dit via de Nieuwsbrief Praktijkopleiding AA. Deze nieuwsbrieven ontvang je via de mail. De nieuwsbrieven worden ook op de site van de NBA geplaatst. Houd de nieuwsbrieven dus goed in de gaten! Digitaal op de hoogte Hoewel we deze examenwijzer met zorg hebben samengesteld, blijft deze toch een momentopname. Eventuele aanvullingen of nieuwe inzichten worden gepubliceerd in de nieuwsbrief praktijkopleiding AA. De nieuwsbrieven tref je aan in de elektronische leeromgeving en op de website www.NBA.nl. We wensen je veel succes met je examen!
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
4
01 | De procedure
Je rondt de praktijkopleiding af met een examen. Dit bestaat uit twee onderdelen: het portfolio en het eindgesprek. Het portfolio heb je al tijdens je opleiding samengesteld en laat zien welke kennis en vaardigheden je de afgelopen jaren hebt verworven. Je portfolio moet voldoen aan de minimumeisen en wordt bekeken door een externe beoordelaar. Minimumeisen portfolio Het portfolio moet minimaal het volgende bevatten: • zes halfjaarlijkse gespreksverslagen; • drie essays; • een competentiematrix waaruit blijkt dat je volgens je externe beoordelaar het minimum aantal kritische beroepssituaties hebt behaald; • een kopie van het theoretische getuigschrift; • een kopie van de deelnamebewijzen van de verplicht gestelde cursussen. Nader bekeken De eerste externe beoordelaar vult een checklist in en geeft bij het stagebureau aan of hij je portfolio positief beoordeelt, zodat de procedure voor het eindgesprek kan worden gestart. Is dit het geval, dan controleert het stagebureau aan de hand van een checklist of het portfolio compleet is en geeft dit door aan de NBA. De NBA voegt vervolgens een tweede beoordelaar toe aan je portfolio. Deze persoon bekijkt objectief of de beoordeling op de juiste manier is afgehandeld. Lees meer over de tweede beoordeling in hoofdstuk twee. Eindgesprek Geeft ook de tweede beoordelaar zijn akkoord, dan ben je klaar voor je eindgesprek. Hiermee kun je het examen afsluiten. Het eindgesprek voer je met beide beoordelaars. De NBA brengt je op de hoogte van wanneer, hoe laat en waar je moet zijn. Voldoe je helaas nog niet aan de eisen, dan zul je het portfolio verder moeten aanvullen. Aanvullend essay Het kan zijn dat de tweede beoordelaar vindt dat je portfolio nog niet op orde is. In dat geval treedt de tweede beoordelaar in overleg met de eerste beoordelaar. Het oordeel van de tweede beoordelaar is doorslaggevend. Wanneer uit dat overleg volgt dat het essay als onvoldoende wordt beoordeeld, word je nog niet uitgenodigd voor het eindgesprek. De eerste beoordelaar geeft aan wat ontbreekt en je krijgt de gelegenheid om – indien mogelijk – binnen twee maanden een aanvullend essay (+bijlagen) te schrijven. Daarna wordt het portfolio zonder extra examenkosten opnieuw door beide beoordelaars beoordeeld. Bij een positief oordeel, mag je hierna wél op het eindgesprek komen. Heb je meer dan twee maanden nodig om je portfolio aan te vullen, dan worden wel extra examenkosten in rekening gebracht.
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
5
02 | De tweede beoordeling
De tweede beoordelaar is aangesteld om objectief naar het eerste oordeel te kijken. Waar kijkt de tweede beoordelaar naar? • of het oordeel van de eerste beoordelaar redelijk is; • of je aan de inhoudelijke vereisten hebt voldaan. Bijvoorbeeld of je per kritische beroepssituatie (KBS) de voorgeschreven beroepsproducten op niveau 1 aan het portfolio hebt toegevoegd. Deze beroepsproducten moeten ondersteunen dat je de door jouw aangegeven competenties hebt behaald. De beoordelaar gaat ook na of er voor de KBS’en waarvoor je competenties hebt verworven ook daadwerkelijk (voldoende) opdrachten zijn beschreven en of aan de voorgeschreven urencriteria is voldaan. Tot slot of de beschreven opdrachten een representatief beeld geven van de CEA-eindtermen (www.ceaweb.nl); • of de eerste beoordelaar geen (grove) fouten over het hoofd heeft gezien. Of dat er opdrachten zijn geaccepteerd waarbij je vaktechnische fouten hebt gemaakt. Of bijvoorbeeld dat je fictieve elementen aan je essays hebt toegevoegd; • of uit de essays blijkt dat je voldoende aandacht hebt besteed aan de ontwikkeling van je houding en -(communicatieve) vaardigheden. Onvoldoende Het kan zijn dat de tweede beoordelaar vindt dat de eerste beoordelaar een (grote) fout zonder commentaar heeft laten passeren. Ook kan het zijn dat de tweede beoordelaar er niet van overtuigd is dat het vereiste niveau gehaald is. Hij treedt dan in overleg met de eerste beoordelaar. Na onderlinge afstemming zal de eerste beoordelaar hierover met jou in contact treden. Fouten herstellen Soms kan het portfolio worden aangevuld. Dat is bijvoorbeeld mogelijk wanneer de beoordelaars vinden dat jouw eigen rol onvoldoende beschreven is. Zijn de beoordelaars van mening dat opdrachten niet goed zijn uitgevoerd of zijn zij van mening dat er te weinig opdrachten zijn uitgevoerd, dan moet je eerst deze opdrachten uitvoeren en daarna vervolgens daar een apart essay over schrijven. Het aangevulde portfolio wordt door beide beoordelaars nog eens bekeken. Is het voldoende, dan word je alsnog uitgenodigd voor het eindgesprek.
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
6
03 | Het eindgesprek
Het eindgesprek is de afsluiting van je praktijkopleiding AA. Nadat je portfolio door de tweede beoordelaar is goedgekeurd, ontvang je een uitnodiging voor het eindgesprek van de NBA. Dit gesprek voer je met beide beoordelaars en wordt opgenomen. De inhoud Het portfolio vormt de basis voor je eindgesprek. Samen met je beoordelaars ga je na of je inderdaad alle werkzaamheden hebt verricht zoals beschreven in de essays. De beoordelaars zullen je verschillende vragen stellen over de praktijk, je portfolio en je persoonlijke ontwikkeling. Spelregels eindgesprek Er zijn een aantal punten waarop wordt gelet tijdens het eindgesprek: • de beoordelaars gaan uit van de competentiematrix bij het stellen van de vragen. • de vragen zijn overwegend gericht op de cases die je hebt behandeld en de competenties die je daarbij hebt behaald. • de vragen zijn er tevens op gericht om vast te stellen dat er op basis van de eindtermen van de CEA sprake is geweest van een representatief geheel van werkzaamheden. • alle KBS’en die je tijdens je praktijkopleiding hebt gedaan, kunnen worden behandeld. • de verschillende aandachtsgebieden die je tijdens de praktijkopleiding bent tegengekomen, worden behandeld. Bijzondere aandacht wordt tijdens het examen besteed aan de wet- en regelgeving. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de VGBA, de NV COS en de Wwft. In het gesprek komen verschillende onderwerpen aan bod: • gedrags- en beroepsregels Gericht op de beroepspraktijk en je cases. • vaardigheden Bijvoorbeeld op het gebied van communicatie. • algemene beroepsvaardigheden Hoe ga je om met bepaalde beroepssituaties? • vaktechniek Vaktechnische onderwerpen passeren de revue. • persoonlijke groei Hoe heb je je vaardigheden ontwikkeld tijdens de Praktijkopleiding? Kort verslag De beoordelaars vullen tijdens het eindgesprek een protocol in. Dit protocol is een kort verslag van het eindgesprek waaruit de beoordeling naar voren komt. Deze beoordeling kan onvoldoende, voldoende of goed zijn. Er wordt daarbij gekeken naar je portfolio en je eindgesprek.
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
7
Tweeledige beoordeling Is je portfolio als goed of voldoende beoordeeld, maar het eindgesprek als onvoldoende? Dan wordt het eindresultaat ook een onvoldoende. Als voor het portfolio een ‘goed’ wordt gegeven en voor het eindgesprek een voldoende (of omgekeerd) dan wordt het eindresultaat als voldoende beoordeeld. Zijn zowel het portfolio als ook het eindgesprek als goed beoordeeld, dan wordt ook het eindoordeel ‘goed’ gegeven. In beide gevallen ben je geslaagd!
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
8
04 | Beoordeling door externe beoordelaar
Tijdens het eindgesprek hoor je van de beoordelaars of je geslaagd bent of niet. Hun beslissing is unaniem. Afwijzing Je kunt alsnog worden afgewezen tijdens het eindgesprek. Dit kan om verschillende redenen zijn, zoals: • je hebt vaktechnische misslagen gemaakt die niet uit de essays bleken. • je hebt fictieve elementen aan het essay toegevoegd. • je hebt werkzaamheden op een ander niveau uitgevoerd dan uit het portfolio blijkt. • je hebt onvoldoende kennis van de actuele wet- en regelgeving en / of vaktechniek of kan onvoldoende toelichten hoe je hiermee bent omgegaan in jouw beroepspraktijk. De toegekende onvoldoende wordt aan de hand van het protocol onderbouwd en wordt opgenomen als bewijsstuk in je dossier. Je zult dan je portfolio moeten aanvullen en een nieuw eindgesprek moeten voeren. Het protocol en het opgenomen gesprek worden door de externe beoordelaars naar het Bureau van de NBA gezonden. Geslaagd! Je bent geslaagd voor je examen als je voor zowel het portfolio als voor het eindgesprek een positieve beoordeling hebt gekregen. Je ontvangt dan het getuigschrift voor het praktijkgedeelte van de opleiding tot AA-Accountant. Op een aantal momenten in het jaar wordt dit officieel aan de geslaagden uitgereikt. Tijdens de uitreiking ontvang je naast het getuigschrift ook het inschrijvingspakket voor het register. Na inschrijving in het register ben je officieel AA-Accountant. Gefeliciteerd!
NBA, juli 2014, Examenwijzer AA
9
Antonio Vivaldistraat 2 - 8 1083 HP Amsterdam Postbus 7984 1008 AD Amsterdam T 020 301 03 01 E
[email protected] I www.nba.nl