Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Index 1. Samenvatting en conclusies 2. Inleiding
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
3. Bekendheid EPD 4. Kennis over het EPD 5. Houding ten aanzien van het EPD
Lisanne van Thiel
6. Informatiebehoefte 7. Issue vertrouwen/privacy 8. Huidige situatie versus toekomstige situatie 9. Analyse op achtergrondkenmerken 10. Onderzoeksverantwoording
19 mei 2009 F4903 | © TNS
Samenvatting en conclusies Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Samenvatting Een kwart heeft wel eens gehoord van de afkorting EPD; een op de vijf van het totaal weet ook waar deze voor staat. Zes van de tien zijn geholpen bekend met het EPD en weten ook wat het in grote lijnen inhoudt. Bijna zeven op de tien van alle mensen hebben de brief van 1 november 2008 opengemaakt. Overgrote meerderheid (94%) heeft geen bezwaar gemaakt tegen het uitwisselen van medische gegevens via het EPD. ‘Handig in geval van nood of in bepaalde situaties’ vaakst genoemde reden om geen bezwaar te maken. Men ziet vaker voordelen van het EPD dan nadelen. ‘Betere samenwerking tussen de zorgverleners’ en ‘het voorkomen van medische fouten’ worden gezien als de twee grootste voordelen van het EPD. Zes van de tien hebben wel eens iets gehoord, gezien of gelezen over het EPD in de media Bijna de helft heeft behoefte aan (meer) informatie; het liefst via een brochure of internet (website). Bijna zeven van de tien hebben vertrouwen in de betrouwbaarheid van de uitwisseling van medische gegevens. Grote meerderheid denkt dat door de invoering van het EPD de kwaliteit van de medische zorg zal verbeteren. Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Samenvatting en conclusies
4
Conclusies Het overgrote deel (94%) heeft geen bezwaar gemaakt tegen het uitwisselen van medische gegevens via het EPD. De mensen die wel bezwaar gemaakt hebben (6%), maken zich vooral zorgen over hun privacy en de beveiliging van het systeem. Een opvallend resultaat is dat 55% van de bezwaarmakers toch ook voordelen ziet in het EPD en dat 53% van mening is dat de zorg door het EPD zal verbeteren. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat ook de kennis van de totale groep mensen op belangrijke punten tekort schiet. Zo is een derde niet op de hoogte van het feit dat er op elk gewenst moment bezwaar gemaakt kan worden en denken vier van de tien dat ze geen toegang hebben tot hun eigen EPD. Het gebrek aan kennis is verantwoordelijk voor de soms negatieve houding tegenover het EPD. Zo is een kwart van de mensen die iets in de media gehoord, gezien of gelezen heeft over het EPD hier negatief door beïnvloed. Door deze kennis te vergroten (brochure, website, massamediale campagne) kan de houding van de mensen positiever worden. Bijna de helft geeft ook aan (meer) behoefte te hebben aan informatie. In de vragenlijst is men geleidelijk steeds meer op de hoogte gebracht van de werking van het EPD. Nadat men deze informatie gelezen heeft, staat 15% positiever tegenover het EPD. Hieruit blijkt al dat het vergroten van de kennis een positieve invloed heeft op de houding van mensen. Dat de invoering van het EPD de zorg zal verbeteren, is volgens een derde zeker. Nog eens de helft is van mening dat dit waarschijnlijk het geval is. Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Samenvatting en conclusies
5
Inleiding Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Inleiding (1) • Het EPD (Elektronisch Patiëntendossier) geeft zorgverleners toegang tot medische gegevens die nodig zijn om een patiënt goed te kunnen helpen. Huisartsen, apothekers, specialisten en patiënten zelf kunnen via het EPD gegevens inzien. • Op 1 november 2008 hebben alle Nederlandse huishoudens een brief van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gekregen met informatie over het EPD. Sinds de aankondiging van de brief van de minister, is hier veel kritiek op en is er sprake van een negatieve berichtgeving in de media.
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Inleiding
7
Inleiding (2) • Door middel van dit onderzoek wordt er een beeld geschetst hoe een dwarsdoorsnede van de Nederlandse bevolking tegen de huidige situatie aankijkt: Wat leeft er onder de zorgconsument? Wat weten de mensen nu echt van het EPD? Welke informatiebehoefte bestaat er? • Het onderzoek is online uitgevoerd in de periode 17 t/m 27 april 2009 en de vragenlijst is ingevuld door 1.236 respondenten.
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Inleiding
8
Bekendheid EPD Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Kwart heeft wel eens gehoord van de afkorting EPD; een op de vijf weet ook waar deze voor staat • Chronisch zieken hebben vaker van de afkorting EPD gehoord dan mensen die geen chronische ziekte hebben, maar dat verschil is vrij beperkt (31% versus 27%). • Een op de vijf (21%) weet dat de afkorting EPD staat voor Elektronisch Patiëntendossier.
% 100 90
27
21
80 70 60
ja
50 nee 40
73
79
30 20 10 0 Heeft u wel eens van de afkorting EPD gehoord? (n=1.236)
Weet u waar de afkorting EPD voor staat? (n=1.236)
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Bekendheid EPD
10
Zes van de tien zijn geholpen bekend met het EPD en weten ook wat het in grote lijnen inhoudt EPD staat voor Elektronisch Patiëntendossier. Weet u wat het elektronisch patiëntendossier (EPD) inhoudt? % 100 90
• De meerderheid (61%) is geholpen bekend met het EPD; 8% is er niet mee bekend/heeft er nog nooit van gehoord. • Twee derde van de chronisch zieken (67%) weet wat het EPD inhoudt; dit is onder de niet-chronisch zieken iets lager (60%).
80 70
61
67
60
bekend van naam en weet wat het inhoudt
60 alleen bekend van naam, maar weet niet wat het inhoudt
50 40
niet mee bekend/ nog nooit van gehoord
30 20
31
31 28
10 8
5
8
Totaal (n=1.236)
Wel chronisch ziek (n=568)
Niet chronisch ziek (n=668)
0
Aan de respondenten die aangaven bekend te zijn met het EPD en te weten wat het inhoudt, is gevraagd een omschrijving van het EPD te geven. • Het grootste deel (84%) geeft de omschrijving ‘alle (medische) gegevens samen (één elektronisch dossier)’. • Ruim driekwart (78%) is van mening dat het een dossier is dat toegankelijk (online/internet) is voor alle artsen/ziekenhuizen/hulpverleners. • Door de meerderheid (79%) wordt een juiste beschrijving van het EPD gegeven.
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Bekendheid EPD
11
Bijna zeven op de tien hebben de brief van 1 november 2008 opengemaakt Op zaterdag 1 november 2008 hebben alle huishoudens in Nederland per post informatie over de start van het EPD ontvangen. In onderstaand stroomschema is te zien hoeveel mensen zich dit herinneren, hoeveel de brief hebben opengemaakt en wat ze daadwerkelijk gelezen hebben.
Alle AlleNederlandse Nederlandsehuishoudens huishoudens
71% 71%herinnert herinnertzich zichdat datze zede de brief briefontvangen ontvangenhebben hebben
96% 96%heeft heeftde debrief brief opengemaakt opengemaakt
29% 29%herinnert herinnertzich zichniet nietmeer meerdat datze zede debrief briefontvangen ontvangenhebben hebbenofofweet weethet het niet nietmeer meer
4% 4%heeft heeftde debrief briefniet niet opengemaakt opengemaakt
Wat Watheeft heeftuugelezen? gelezen?
Chronisch zieken herinneren zich iets vaker de brief te hebben ontvangen dan niet-chronisch zieken (75% versus 70%).
1 – informatiefolder (81%) 2 – brief van minister Klink (60%) 3 – bezwaarformulier (52%) 4 – niets (8%)
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Bekendheid EPD
12
‘Privacy’ en ‘iedereen kan gegevens inzien/wijzigen’ vaakst genoemde redenen om bezwaar te maken • Van alle respondenten heeft 6,4% bezwaar gemaakt tegen uitwisselen van hun medische gegevens via het EPD. In de tabel hiernaast staan de redenen daarvoor.
Wat is de reden dat u bezwaar heeft gemaakt?
Percentage
privacy
48%
iedereen kan gegevens inzien/wijzigen
47%
beveiliging/veiligheid van het systeem
32%
moet geen toestemming geven/wil zelf beslissen wie toegang krijgt
24%
misbruik van gegevens/fraude
21%
betrouwbaarheid/geen vertrouwen
18%
bevooroordeling, uitsluiting van verzekeringen
7%
1 - handig in geval van nood of in bepaalde situaties (23%);
nog te weinig informatie
5%
2 - te veel moeite, kost mij geld/tijd, geen zin (21%);
door de (negatieve) publiciteit
2%
3 - vergeten, ik was te laat (13%);
artsen/specialisten hebben geen vertrouwen in het systeem
1%
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Bekendheid EPD
• Het overgrote deel heeft dus geen bezwaar gemaakt (93,6%). Onder de meeste mensen bestaat er wel degelijk draagvlak voor het EPD. • Van de respondenten die geen bezwaar hebben gemaakt, heeft 15% dit wel overwogen. Redenen die aangevoerd zijn om toch geen bezwaar te maken zijn:
4 - voordelen wogen op tegen de nadelen, ik heb zelf ook inspraak (13%). 13
Kennis over het EPD Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Een derde gelooft dat met de invoering van het EPD straks hun medische gegevens op straat komen te liggen Aan de respondenten is een aantal stellingen over het EPD voorgelegd. De respondenten hebben aangegeven of ze denken dat deze waar of onwaar zijn. Op de volgende sheet staan nog eens vijf stellingen. % 80 60 40
69
20
45
40
55
60
De zorgverzekeraar en bedrijfsarts kunnen niet in mijn medische dossiers kijken
Ik kan zelf niet in mijn patiëntendossier kijken
33
25 0
31 20 40
67
75
60 80 Iedereen kan in mijn EPD kijken
Met het EPD liggen straks mijn medische gegevens op straat
De apotheek kan in het huisartsendossier kijken
waar
niet waar
Basis : alle respondenten (n=1.236) Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Kennis over het EPD
15
Een derde is er niet van op de hoogte dat er op elk gewenst moment bezwaar kan worden gemaakt • Bij de meeste stellingen weet de meerderheid het goede antwoord te geven, maar toch zijn de meningen ook vaak verdeeld. Dit geeft aan dat de kennis van het EPD nog niet bij iedereen even groot is. % 80 60 40
79
69
68
55
20 18 0 20
21
31
32
45
40
82
60 80 Ik heb geen invloed op wat er in het dossier staat
Ik kan op ieder gewenst moment bezwaar maken tegen het uitwisselen van mijn medische gegevens
Als ik bezwaar maak word ik misschien niet geholpen door zorgverleners
waar
Ik weet niet wie er in mijn EPD gekeken heeft
Mijn toestemming wordt expliciet gevraagd vóór een zorgverlener mijn EPD opvraagt
niet waar
Basis : alle respondenten (n=1.236) Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Kennis over het EPD
16
Een derde denkt dat de zorgverzekeraar geheel of gedeeltelijk toegang krijgt tot het EPD • Zes van de tien respondenten (60%) zijn ervan op de hoogte dat zij zelf ook toegang hebben tot hun EPD. • De huisarts en specialisten in het ziekenhuis worden het vaakst genoemd als personen die toegang krijgen (beide 93%). • Een derde denkt dat zorgverzekeraars toegang krijgen tot het EPD en 15% denkt zelfs dat de overheid geheel of gedeeltelijk toegang krijgt. Sommige personen of instanties krijgen in het geheel of gedeeltelijk toegang tot het EPD. Wie denkt u dat dat zijn? specialisten in het ziekenhuis
93
huisarts
93
apotheek
66
ikzelf
60
zorgverzekeraar
33
psycholoog
29 28
bedrijfsarts
Driekwart (77%) weet dat alleen de zorgverlener die bij de behandeling betrokken is, toegang heeft tot het EPD.
24
fysiotherapeut verzorgingshuis
23 17
thuiszorg
15
overheid 12
maatschappelijk werker 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
% 100
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Kennis over het EPD
17
Houding ten aanzien van het EPD Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Men vindt het EPD vooral een onderwerp dat alle mensen aangaat, waard om over na te denken en zinvol Er is ook naar de houding van mensen ten aanzien van het EPD gekeken. Dit is gemeten aan de hand van een aantal aspecten. • Het EPD is vooral een onderwerp dat alle mensen aangaat, vindt men. Ook wordt het EPD zinvol gevonden en waard om over na te denken. Het aspect ‘inbreuk op mijn privacy’ scoort het laagst. onderwerp dat alle mensen aangaat
4,1
waard om over na te denken
3,9
zinvol
3,9
goede zaak dat de overheid zich er mee bezighoudt
3,7
van levensbelang
3,7
3,6
voor mij persoonlijk van belang
3,5
zegt mij veel
3,4
voel ik mij bij betrokken
3,0
inbreuk op mijn privacy 1
2
3
4
5
Wat is uw houding ten opzichte van het elektronisch patiëntendossier (EPD)? Basis : alle respondenten (n=1.236), gemiddelde op vijfpuntsschaal Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Houding ten aanzien van het EPD
19
Men ziet vaker voordelen van het EPD dan nadelen • ‘Betere samenwerking tussen de zorgverleners’ (47%) en ‘voorkomen van medische fouten’ (38%) worden gezien als de twee grootste voordelen van het EPD. • De twee grootste nadelen van het EPD die gezien worden zijn ‘mijn medische gegevens kunnen op straat liggen’ (52%) en ‘kan mijn privacy aantasten’ (48%). Ziet u nadelen van het EPD?
Wat zijn volgens u de grootste voordelen vanhet EPD? mijn medische gegevens kunnen op straat liggen
47
betere samenwerking tussen de zorgverleners
kan mijn privacy aantasten
38
voorkomen van medische fouten
minder vaak hetzelfde verhaal doen bij andere zorgverleners
25
herhaalonderzoeken kunnen worden voorkomen omdat uitslagen al bekend zijn
24
48
stigmatisering/een stempel meekrijgen
30
juiste gegevens op de juiste plek
52
25
ik vertrouw het niet (niet veilig)
22 11
zorg wordt afstandelijker
7
het lijkt me ingewikkeld
grotere betrokkenheid met mijn gezondheid, omdat ik mijn eigen dossier kan inzien
11
2
kost teveel tijd
3
EPD bespaart geld
7
ik zie geen voordelen
0
4
anders
10
21
ik zie geen nadelen
20
30
40
50
60
70
80
90 100
%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
% 100
Basis : alle respondenten (n=1.236)
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Houding ten aanzien van het EPD
20
Informatiebehoefte Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Zes van de tien hebben wel eens iets gehoord, gezien of gelezen over het EPD in de media Ruim een derde (35%) heeft wel eens iets gehoord, gezien of gelezen over het EPD in een tv-programma; een kwart (27%) heeft er wel eens iets over gelezen in een krantenartikel.
•
De meerderheid (64%) is niet negatief, maar ook niet positief beïnvloed door de berichten in de media. Een kwart (25%) is negatief beïnvloed en van 10% is het beeld van het EPD door de media positief beïnvloed.
•
Ongeveer de helft (49%) praat vaak, regelmatig of soms met anderen over het EPD. Dit gebeurt het vaakst met de partner of met familie (60% en 40%).
•
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Informatiebehoefte
22
Bijna de helft heeft behoefte aan (meer) informatie; het liefst via een brochure of internet (website) • Chronisch zieken hebben iets vaker behoefte aan (meer) informatie dan niet-chronisch zieken (52% versus 48%). Een derde (33%) noemt de huisarts als informatiebron. • Het liefst zou men informatie willen krijgen via een brochure (67%) of via internet (website) (44%). • De informatie die men wil krijgen moet vooral gaan over wie er toegang heeft tot het EPD (23%), hoe het EPD werkt (14%) en over de waarborging van privacy (12%). Heeft u behoefte aan (meer) informatie over het EPD?
Waar zou de informatie die u wilt krijgen vooral over moeten gaan? (n=613)
%
14
hoe het EPD werkt
90 80 70
23
wie er toegang heeft tot mijn EPD
100
12
waarborging van privacy
50
46
51
60
nee
mijn rechten ten aanzien van mijn medisch dossier/EPD
10
hoe ik mijn eigen (medische) gegevens uit het EPD kan bekijken
10
de voordelen en nadelen van het EPD
10
de beveiliging van het EPD
10
50 ja 40 30 52
20
waar ik terecht kan als ik misbruik van mijn gegevens vermoed
10
bezwaar maken tegen het delen van medische gegevens
48
48
0
4 2 4
anders
Totaal (n=1.236)
Wel chronisch ziek (n=568)
Niet chronisch ziek (n=668)
% 0
10
20
30
40
50
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Informatiebehoefte
23
Issue vertrouwen/privacy Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Bijna zeven van de tien hebben vertrouwen in de betrouwbaarheid van de uitwisseling van medische gegevens • Vrouwen hebben meer vertrouwen in de betrouwbaarheid van de uitwisseling van medische gegevens dan mannen (71% versus 65%). • In de tabel hiernaast is de top 10 weergegeven van gegeven antwoorden op de vraag hoe de overheid het vertrouwen in het EPD kan vergroten.
% 100
In hoeverre heeft u vertrouwen in de betrouwbaarheid van de uitwisseling van medische gegevens? 7
7
7
Wat zou de overheid kunnen doen om vertrouwen in het EPD te vergroten? (Top 10)
percentage
1 - meer/duidelijk/objectieve informatie verschaffen (over werking, veiligheid)
16
2 - niet veel/weinig
13
3 - beter beveiligen
11
4 - registratie van wie/wat opvraagt (en mededelen aan patiënt)
8
5 - elk (digitaal) systeem heeft zwakke plekken/is te kraken
6
6 - overheid is niet te vertrouwen, kan geen garanties bieden
6
7 - EPD afschaffen/ophouden
6
8 - patiënt moet toestemming geven voor inzage dossier (bijv. met pincode)
6
9 - strengere controles, misbruik (zwaarder) bestraffen
6
10 - niets
5
90 80 70 60
zeer veel vertrouwen 61
59
64 redelijk veel vertrouwen
50 niet veel vertrouwen
40 30 20
helemaal geen vertrouwen 26
26 25
10 0
6
8
Totaal (n=1.236)
Mannen (n=601)
4 Vrouwen (n=634)
Basis : respondenten die niet veel of helemaal geen vertrouwen hebben in de uitwisseling van medische gegevens (n=386)
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Issue vertrouwen/privacy
25
Huidige situatie versus toekomstige situatie Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Meerderheid denkt dat een arts of andere zorgverlener op dit moment medische informatie kan achterhalen Op dit moment is het EPD nog niet ingevoerd. Ruim driekwart (77%) is van mening dat artsen of andere zorgverleners op dit moment informatie over de medische achtergrond van een patiënt kunnen achterhalen.
•
Artsen of zorgverleners komen, volgens de respondenten, aan informatie door contact op te nemen met huisarts/behandelend arts van de patiënt (85%) of uit het (papieren) medische dossier van een patiënt (70%).
•
Iets minder dan de helft (48%) denkt dat het nu al via elektronische uitwisseling gaat.
•
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Huidige situatie versus toekomstige situatie
27
Grote meerderheid denkt dat door de invoering van het EPD de kwaliteit van de medische zorg zal verbeteren • Nadat de respondenten wat meer informatie gekregen hebben over de voordelen van het EPD, denkt 85% dat de kwaliteit van de medische zorg zal verbeteren door de invoering van het EPD. • Ook zegt 15% nu positiever tegenover het EPD te staan. Voor 80% maakt het niets uit: zij staan even positief (67%) of negatief (13%) tegenover de invoering van het EPD. %
% 100
2
90 80
32
3
90
15
80 weet niet
70 weet niet 60 zeker 50 40
100
waarschijnlijk wel 52
70 positiever 60 even positief 50
67
even negatief
40 waarschijnlijk niet
30
negatiever 30
zeker niet
20
20 10 0
8 10
5 Denkt u dat door de invoering van het EPD de kwaliteit van de medische zorg zal verbeteren?
0
13 2 Ik sta nu … tegenover het EPD
Basis : alle respondenten (n=1.236) Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Huidige situatie versus toekomstige situatie
28
Analyse op achtergrondkenmerken Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Kennis laag onder bezwaarmakers, lager opgeleiden en 35-54 jarigen Aan de hand van de stellingen die met waar of niet waar beantwoord zijn (zie pagina 15 en 16), is het kennisniveau van verschillende groepen gemeten. • Sekse: Mannen en vrouwen verschillen niet veel qua kennis. Vrouwen denken alleen vaker dat hun medische gegevens niet op straat komen te liggen en dat de bedrijfsarts en zorgverzekeraar geen toegang krijgen tot het EPD. • Leeftijd: In het algemeen lijkt het kennisniveau van 35-54 jarigen lager te liggen dan bij 18-34 jarigen en 55-plussers. De jongste groep denkt echter vaker dat ze misschien niet geholpen worden door zorgverleners als ze bezwaar maken. • Chronisch ziek: Chronisch zieken zijn beter op de hoogte van de verschillende aspecten van het EPD dan mensen die niet chronisch ziek zijn. • Opleiding: De kennis van het EPD is onder hoger opgeleiden groter dan onder lager opgeleiden en middelbaar opgeleiden. • Werkzaam in de zorg: Mensen die zelf (of iemand in hun huishouden) werkzaam zijn in de zorg zijn van een aantal aspecten veel beter op de hoogte dan mensen die niet werkzaam zijn in de zorg. • Brief ontvangen: Onder mensen die zich herinneren de brief van 1 november te hebben ontvangen is de kennis over het EPD groter dan onder mensen die zich dit niet meer herinneren. • Bezwaarmakers: De kennis van het EPD is het laagst onder mensen die bezwaar hebben gemaakt tegen het uitwisselen van hun medische gegevens. Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Analyse op achtergrondkenmerken
30
Positieve houding ten opzichte van het EPD onder 55-plussers, chronisch zieken en hoger opgeleiden Aan de hand van de scores op de verschillende houdingsaspecten (zie pagina 19), is de houding van verschillende groepen bekeken. • Sekse: Tussen mannen en vrouwen zien we geen verschillen qua houding ten opzichte van het EPD. • Leeftijd: In het algemeen lijkt het erop dat 55-plussers een positievere houding richting het EPD hebben dan 18-54 jarigen. • Chronisch ziek: Het EPD zegt chronisch zieken aanzienlijk meer dan niet-chronisch zieken. Ook voelen zij zich meer betrokken en is het meer voor hun persoonlijk van belang. Hieruit maken we op dat de houding van chronisch zieken ten opzichte van het EPD positiever is. • Opleiding: De houding ten opzichte van het EPD is onder hoger opgeleiden positiever dan onder lager opgeleiden en middelbaar opgeleiden. • Werkzaam in de zorg: Mensen die zelf (of iemand in hun huishouden) werkzaam zijn in de zorg beoordelen enkele aspecten een stuk hoger dan mensen die niet werkzaam zijn in de zorg. Aan de andere kant zijn ze wel vaker van mening dat het EPD een inbreuk is op hun privacy. • Brief ontvangen: Mensen die zich herinneren de brief van 1 november te hebben ontvangen hebben over het algemeen een iets positievere houding over het EPD dan mensen die zich dit niet meer herinneren. • Bezwaarmakers: Onder mensen die bezwaar hebben gemaakt tegen het uitwisselen van hun medische gegevens, is de houding ten opzichte van het EPD het meest negatief. Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Analyse op achtergrondkenmerken
31
Informatiebehoefte onder 55-plussers, chronisch zieken en hoger opgeleiden het hoogst Per achtergrondkenmerk is de informatiebehoefte in kaart gebracht. Ook is er gekeken naar de verschillen in voorkeur van informatiebron. • Sekse: We zien geen verschillen in informatiebehoefte tussen mannen en vrouwen. Wel geven vrouwen vaker aan dan mannen informatie over het EPD te willen krijgen van de apotheek. • Leeftijd: Hoe ouder men is, hoe meer behoefte men heeft aan (meer) informatie over het EPD. De informatiebronnen verschillen wel tussen de leeftijdsgroepen: 18-34 jarigen worden liever geïnformeerd via internet (website) en 55-plussers liever door de huisarts of zorgverzekeraar. • Chronisch ziek: De informatiebehoefte onder chronisch zieken is hoger dan onder niet-chronisch zieken. Zij ontvangen liever dan niet-chronisch zieken informatie via de huisarts en het ziekenhuis. • Opleiding: Hoger opgeleiden hebben vaker (meer) behoefte aan informatie over het EPD dan middelbaar opgeleiden. Internet (website) wordt door hoger opgeleiden vaker genoemd als informatiebron dan door middelbaar en lager opgeleiden. Middelbaar opgeleiden worden liever geïnformeerd door de huisarts. • Bezwaarmakers: De informatiebehoefte is onder mensen die bezwaar hebben gemaakt tegen het uitwisselen van hun medische gegevens het laagst.
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Analyse op achtergrondkenmerken
32
Uitgelicht: bezwaarmakers • Van alle respondenten (1.236) hebben er 79 (6,4%) bezwaar gemaakt. • 12% van de bezwaarmakers is 18 t/m 34 jaar. De oudere leeftijdsgroepen komen vaker voor (35-54 jaar: 47% en 55+: 41%). • Bezwaarmakers zijn vaker man (57%) dan vrouw (43%). • Bijna de helft van de bezwaarmakers (46%) is hoger opgeleid. Onder de mensen die geen bezwaar hebben gemaakt, ligt dit percentage lager (31%). • Bezwaarmakers werken zelf relatief vaak in de zorg (18%). • Een opvallend resultaat is dat 55% van de bezwaarmakers toch ook voordelen ziet in het EPD en dat 53% van mening is dat de zorg door het EPD zal verbeteren.
Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Analyse op achtergrondkenmerken
33
Uitgelicht: mensen die zelf (of iemand anders in het huishouden) werkzaam zijn in de zorg • Mensen die werkzaam zijn in de zorg, zijn een stuk bekender met het EPD: 87% kent het EPD van naam en weet wat het inhoudt. • Onder deze groep bevinden zich meer bezwaarmakers (17%) en mensen die overwogen hebben om bezwaar te maken (44%). • De kennis van het EPD is onder de mensen die werkzaam zijn in de zorg op bepaalde punten groter: zo weten ze vaker dat ze zelf ook toegang hebben tot hun EPD en weten ze vaker dat er op elk gewenst moment bezwaar gemaakt kan worden. • Ook de houding van deze groep ten opzichte van het EPD is positiever: het EPD zegt hen veel meer, ze vinden het vaker iets om over na te denken, het is voor hun persoonlijk meer van belang, ze voelen zich erbij betrokken en ze vinden het een onderwerp dat alle mensen aangaat. • Het aspect ‘inbreuk op mijn privacy’ scoort onder de werkzamen in de zorg relatief hoog. Het lijkt erop dat ze het EPD een goed systeem vinden, maar minder vertrouwen hebben in de beveiliging van het systeem. Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Analyse op achtergrondkenmerken
34
Onderzoeksverantwoording Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD)
Onderzoeksverantwoording Methode
CAWI (Computer Assisted Web Interviewing)
Steekproef
Representatief Nederland met een oversampling van chronisch zieken. Bruto steekproef: n=1.554
Veldwerkperiode
17 t/m 27 april 2009
Duur vragenlijst
13 minuten
Respons
1.236/1.554*100% = 79,5%
Weging
De resultaten zijn gewogen op leeftijd, geslacht, huishoudgrootte, opleiding, provincie, sociale klasse en wel/niet chronisch ziek. Evaluatie Elektronisch Patiëntendossier (EPD) > Onderzoeksverantwoording
36
