OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
HOOFDSTUK 32
EUROPESE EN BUITENLANDSE NATIONALE RIJBEWIJZEN BUITENLANDSE INTERNATIONALE RIJBEWIJZEN INHOUDSOPGAVE
o EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS o BUITENLANDS NATIONAAL RIJBEWIJS o BUITENLANDS INTERNATIONAAL RIJBEWIJS
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS INHOUDSOPGAVE
o Wat is een Europees nationaal rijbewijs? • De Europese categorieën en subcategorieën en de daarmee gelijkgestelde Belgische equivalenten o Rijden met een Europees nationaal rijbewijs o Geldigheid van de Europese nationale rijbewijzen • Categorieën van groep 1 • Categorieën van groep 2 o Europees rijbewijs en verval o Inschrijving van een Europees nationaal rijbewijs o Omwisseling van een Europees nationaal rijbewijs o Vervallen Europees nationaal rijbewijs • Categorieën van groep 1 •
Categorieën van groep 2
o Verlies van een Europees nationaal rijbewijs o Opeenvolgende en veelvuldige omwisselingen o Houder van een Europees rijbewijs die een nieuwe categorie verwerft in België o Bijlage 17-1 o Bijlage 17-2 BIJLAGEN o Lijst van gebieden en landen die Europese nationale rijbewijzen afleveren o Lijst van de Europese nationale rijbewijzen en de daarmee gelijkgestelde bewijzen o Lijst met adressen naar waar men de omgewisselde rijbewijzen kan terugzenden
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
NIEMAND KAN HOUDER ZIJN VAN MEER DAN EEN EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS
Wat is een Europees nationaal rijbewijs? Onder het Europees nationaal rijbewijs verstaat men elk rijbewijs dat door een lidstaat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte werd afgeleverd (de lijst met gebieden en landen die Europese rijbewijzen afleveren, werd opgenomen als bijlage). Een rijbewijs wordt echter pas als Europees beschouwd, wanneer dit het recht verleent om voertuigen te besturen die behoren tot onderstaande Europese categorieën of tot de hiermee gelijkgestelde categorieën (dit geldt voornamelijk voor de oude rijbewijzen). Voorbeeld: Een Portugees rijbewijs dat enkel geldig is voor het besturen van een voertuig van de categorie landbouwtrekker (een niet-Europese categorie), wordt niet beschouwd als een Europees nationaal rijbewijs. De volledige lijst van de Europese nationale rijbewijzen werd door de Europese Commissie vastgelegd (Beschikking 2000/275/EG).
De Europese categorieën en subcategorieën en de daarmee gelijkgestelde Belgische equivalenten. In onderstaande tabel vindt u alle Europese categorieën en subcategorieën zoals bepaald in richtlijn 91/439/EEG. België heeft de subcategorieën A1 en B1 niet overgenomen. Europese categorieën en subcategorieën A1 A< A B1 B C1 C D1 D BE C1E CE D1E DE
Gelijkgestelde Belgische categorieën A< + code 72 A< A B + code 73 B C1 C D1 D BE C1E CE D1E DE
OPMERKINGEN: 1. Bij omwisseling komt de subcategorie A1 overeen met de categorie A< + vermelding code 72. Het is onmogelijk om na twee jaar op basis van een categorie A< + vermelding code 72 zonder een examen de categorie A te verwerven. 2. Bij omwisseling van de subcategorie A1, wordt de code 72 niet vermeld indien het Europese rijbewijs eveneens geldig is voor de categorie A of A<
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
3. Bij omwisseling van de subcategorie B1, wordt de code 73 niet vermeld, indien het Europees rijbewijs eveneens geldig is voor de categorie B.
Rijden met een Europees nationaal rijbewijs Iedere persoon die houder is van een geldig Europees nationaal rijbewijs mag rijden op de openbare wegen in België. De omwisseling van het rijbewijs is niet verplicht. (Voorlopige rijbewijzen en andere niet-Belgische leervergunningen zijn echter niet geldig op het Belgisch grondgebied). Opgelet: de geldigheid van de categorieën van de groep is niet altijd de geldigheidsdatum die op het rijbewijs is vermeld (zie hieronder).
NIEMAND KAN HOUDER ZIJN VAN MEER DAN EEN EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS
Geldigheid van een Europees nationaal rijbewijs CATEGORIEËN VAN GROEP 1: (A1, A<, A, B1, B en BE) De geldigheidsduur van de categorieën van groep 1 is die welke op het Europees nationaal rijbewijs vermeld staat.
CATEGORIEËN VAN GROEP 2: (C1, C, D1, D, C1E, CE, D1E en DE) De geldigheidsduur voor de categorieën van groep 2 is beperkt tot maximaal 5 jaar vanaf de inschrijving in een Belgische gemeente. De geldigheidsduur kan ook eerder verstrijken, wanneer er op het Europese nationale rijbewijs een vervaldatum staat die korter is dan voornoemde 5 jaar.
Inschrijving van een Europees nationaal rijbewijs Wanneer de houder van een Europees nationaal rijbewijs zich in en Belgische gemeente inschrijft, dan wordt hij verzocht om zijn Europees nationaal rijbewijs te laten registreren. Dankzij deze registratie is het nadien mogelijk om onder meer een Belgisch rijbewijs af te leveren wanneer het Europese rijbewijs verloren ging en dit zonder dat de houder ervan bij een buitenlandse overheid een bewijsdocument moet aanvragen. Bij een inschrijving onderscheidt men de volgende stappen: • ondertekening van een verklaring op eer waarin de betrokkene verklaart al of niet houder te zijn van een Europees rijbewijs (bijlage 17-1) • opmaak van een fiche waarop de gegevens van de betrokkene en van zijn rijbewijs worden genoteerd (bijlage 17-2) • invoering van het Europese rijbewijs in het centrale bestand (code 06.22) Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
•
er wordt een volledige kopie genomen van het Europese nationale rijbewijs die aan de rijbewijsfiche zal worden gehecht.
Een fotokopie van het Europese rijbewijs, met vermelding van de inschrijving in België, zal naar het land van afgifte van het RB worden opgestuurd, zodat de echtheid ervan eventueel kan worden gecontroleerd.
Europees nationaal rijbewijs en verval Moet een ingezetene van België die houder is van een Europees nationaal rijbewijs (dat hij niet heeft omgewisseld) en aan wie een rijverbod werd opgelegd, zijn Europees nationaal rijbewijs omwisselen, wanneer zijn recht tot sturen opnieuw wordt hersteld? •
JA
Wanneer men aan betrokkene een Belgisch rijbewijs met een beperkte geldigheid (voorlopige opheffing van het rijverbod), met gedeeltelijk rijverbod (rijverbod beperkt tot bepaalde categorieën), of met een beperkt rijverbod (rijverbod tijdens het weekend) moet afleveren. In dit geval dient het Belgische rijbewijs dat wordt afgeleverd, als omwisseling voor het Europese rijbewijs. Bij een volledig herstel van het recht tot sturen zal een Belgisch rijbewijs met een normale geldigheidsduur en zonder beperkingen, ter omwisseling van het Europese rijbewijs worden afgeleverd. Het Europese rijbewijs wordt ingehouden en teruggestuurd naar het land van afgifte. •
NEEN
Wanneer er geen voorwaarden aan het rijverbod werden verbonden: geen examen of onderzoek met het oog op het herstel van het recht tot sturen, geen gedeeltelijk rijverbod (beperkt tot bepaalde categorieën), geen andere beperkingen (rijverbod tijdens het weekend). Na afloop van het opgelegde rijverbod, krijgt de houder zijn Europees rijbewijs terug en heeft hij geen enkele verplichting om dit document voor een Belgisch rijbewijs in te ruilen.
Omwisseling van een Europees nationaal rijbewijs WIE? Iedere persoon die in een Belgische gemeente is ingeschreven en houder is van een van de documenten vermeld in artikel 3 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 (zie hoofdstuk III).
OMWISSELING VERPLICHT OF NIET? De omwisseling van een Europees nationaal rijbewijs is niet verplicht, behalve: • wanneer één of meerdere categorieën op het Europees nationaal rijbewijs vervallen zijn en opnieuw moeten worden gevalideerd (zie hiervoor over de geldigheid van de categorieën); • bij een voorlopig of gedeeltelijk herstel in het recht tot sturen na een rijverbod en waarbij een Belgisch rijbewijs met een beperkte geldigheidsduur of beperkt tot bepaalde categorieën, of met een rijverbod tijdens het weekend werd afgeleverd. In dergelijke gevallen wordt er dus een Belgisch rijbewijs afgeleverd ter omwisseling van het Europese rijbewijs. Wanneer nadien de Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
volledige opheffing van het rijverbod volgt, moet het Europese rijbewijs niet aan betrokkene worden teruggegeven. In plaats daarvan moet er een Belgisch rijbewijs worden opgemaakt en moet het Europese nationale rijbewijs naar het land van afgifte worden teruggestuurd.
ECHTHEIDSVERKLARING: De echtheid van de Europese nationale rijbewijzen kan enkel worden bevestigd door het land van afgifte. Dit gebeurt ofwel door de kopie van het rijbewijs bij de registratie of na de omwisseling ervan terug te sturen. Wanneer er ernstige twijfel bestaat over de echtheid van het Europees nationaal rijbewijs, dan kan hierover aan het land van afgifte uitsluitsel worden gevraagd, alvorens het rijbewijs om te wisselen.
OMWISSELINGSVOORWAARDEN: Er zijn slechts 2 noodzakelijke voorwaarden: • inschrijving van de houder in een Belgische gemeente en de verwerving van een identiteitsdocument zoals bepaald in artikel 3 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998; • het Europees nationaal rijbewijs moet geldig zijn (indien één of meerdere categorieën vervallen zijn, zie volgend hoofdstuk). Verblijfsvoorwaarden (bij het verwerven van de Europese categorieën): Er moet geen enkele verblijfsvoorwaarde worden vervuld om de omwisseling van een Europees nationaal rijbewijs te verkrijgen. Het Europese rijbewijs kan perfect zijn verworven op het ogenblik dat de houder ervan in België verbleef. Op dezelfde manier kan iemand in een ander land een nieuwe categorie verwerven, terwijl deze persoon in België ingeschreven blijft. CERTIFICAAT VAN ECHTHEID:
Bij twijfel of onzekerheid over het rijbewijs dat ter omwisseling wordt aangeboden, kan bij het land van afgifte altijd een certificaat van echtheid worden gevraagd. Een dergelijk certificaat kan ook ter omwisseling worden aanvaard indien het originele rijbewijs verloren ging of gestolen werd. Uitzondering voor Frankrijk: Op vraag van Frankrijk mag een rijbewijs pas worden omgewisseld, wanneer er een recent certificaat van echtheid(maximum 3 maanden oud) met vermelding van de punten van de houder wordt voorgelegd. De houder moet ten minste nog over 1 punt beschikken.
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
VOORLOPIG
RIJBEWIJS, ATTEST VAN SLAGEN VOOR DE RIJEXAMENS OF DOOR EEN RIJSCHOOL AFGEGEVEN GETUIGSCHRIFT VAN ONDERRICHT OF BEKWAAMHEID
Een voorlopig rijbewijs, een leervergunning, een attest van slagen voor het rijexamen, een door een rijschool afgegeven getuigschrift van onderricht of bekwaamheid, of ieder ander document dat geen geldig Europees nationaal rijbewijs is (of geen certificaat van echtheid is zoals in het bovengenoemde punt), komt op geen enkele manier in aanmerking voor omwisseling. Enkel een Europees rijbewijs of een certificaat van echtheid zoals omschreven in het voorgaande punt komen in aanmerking voor omwisseling.
OMWISSELINGSPROCEDURE: • • •
• •
• • • •
Voorlegging van een Europees nationaal rijbewijs en / of een certificaat van echtheid van het land van afgifte Invoering van het Europese rijbewijs in het centrale bestand, indien dit nog niet is gebeurd. Opmaak van een aanvraag om een rijbewijs (bij de gevraagde categorieën wordt het certificaat betreffende de geldigheid en de echtheid van het Europees rijbewijs vermeld) Betaling van de retributie (16 euro als dit het eerste Belgische rijbewijs is dat aan betrokkene wordt afgegeven, 11 euro indien hij al eerder een Belgisch rijbewijs verkreeg) Opmaak van het Belgische rijbewijs (code 70/ code van het land / nummer van het Europese rijbewijs in het vakje “beperkingen / vermeldingen” naast iedere categorie die wordt omgewisseld) Opmaak van een rijbewijsfiche Invoering van het nieuwe rijbewijs in het centrale bestand. Volledige kopie van het Europees nationaal rijbewijs die aan de rijbewijsfiche zal worden gehecht Het Europese rijbewijs of het certificaat (in geval van verlies) wordt teruggestuurd naar het land van afgifte naar het adres dat op de lijst (zie bijlage) vermeld is.
NIEMAND KAN HOUDER ZIJN VAN MEER DAN EEN EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
VOORBEELD VAN EEN OMWISSELING Voorbeeld van de omwisseling van een rijbewijs van Gibraltar (Groot-Brittannië) geldig voor de categorieën B1 en B, verworven in 2001 en de categorieën C1 en C, verworven in 2002. De houder van het rijbewijs van Gibraltar komt in België aan op 13/01/2004. Op 07/09/2006 wisselt hij zijn Gibraltarees rijbewijs om tegen een Belgisch rijbewijs. EUROPEES RIJBEWIJS UITGEGEVEN DOOR GIBRALTAR
GELIJKGESTELDE CATEGORIEËN
Cat RB Gibraltar
Gelijkgestelde Belgische categorieën B1 B + code 73 (*) B B C1 C1 C C (*): Code 73 houdt een beperking in, maar daar de aanvrager eveneens houder is van een rijbewijs categorie B zonder beperking, wordt deze beperking niet vermeld.
DE CATEGORIEËN DIE OP HET BELGISCHE RIJBEWIJS MOETEN WORDEN OVERGENOMEN ZIJN DUS: B, C1 EN C + DE CATEGORIE A3 (DEZE CATEGORIE WORDT AUTOMATISCH OP IEDER BELGISCH RIJBEWIJS TOEGEKEND)
Afgiftedatum: De afgiftedata die op het Belgische rijbewijs moeten worden overgenomen, zijn de data waarop deze categorieën werden verworven. De afgiftedatum voor de categorie A3 is de afgiftedatum van het Belgische rijbewijs (07/09/2006). Categorie Afgiftedatum A3 07/09/2006 B 10/07/2001 C1 10/07/2002 C 10/07/2002
Vervaldatum: • •
•
De categorieën van groep 1 zijn permanent geldig (uitgezonderd medische reden) De categorieën van groep 2 blijven geldig zonder medisch rijgeschiktheidsattest, gedurende 5 jaar vanaf de inschrijvingsdatum in het register van een Belgische gemeente of zijn beperkt geldig tot de vervaldatum vermeld op het Europese rijbewijs, indien deze korter is dan 5 jaar. Dit is hier niet het geval (de categorie is geldig tot 2050). Na deze datum moet de houder een medisch onderzoek voor groep 2 ondergaan. In ons voorbeeld is de houder aangekomen op 13/01/2004, de vervaldatum voor de categorie C en de subcategorie C1 is dus 12/01/2009.
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
Categorie A3 B C1 C
Vervaldatum Permanent Permanent 12/01/2009 12/01/2009
Omwisselingscode: De omwisselingscode die in het vakje “beperkingen/vermeldingen” moet worden ingevuld, is 70/landcode/nummer van het Europese rijbewijs. De code wordt niet vermeld voor de categorie A3 die niet werd omgewisseld. • •
De landcode van Gibraltar is UK Het nummer moet op het Europese rijbewijs worden overgenomen.
BELGISCH RIJBEWIJS DAT TER OMWISSELING WORDT AFGEGEVEN Bladzijden 3 en 4
Bladzijde 5
Het vakje “bezoldigd vervoer” blijft leeg.
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
Vervallen Europees nationaal rijbewijs Een vervallen Europees nationaal rijbewijs kan tegen een Belgisch rijbewijs worden omgewisseld, maar dan moet men er zich van vergewissen dat de houder geen rijverbod heeft gekregen in het land dat het Europese rijbewijs heeft afgegeven, daar een omwisseling dan onmogelijk is. De houder moet dus een certificaat van het land van afgifte voorleggen waarin de categorieën waarvoor hij geen rijverbod heeft, vermeld zijn (meestal is het zo dat de houder geen certificaat zal krijgen, wanneer hij een rijverbod heeft).
CATEGORIE VAN GROEP 1 (A<, A, B EN BE) Het certificaat dat wordt afgegeven door het land van afgifte, volstaat voor de omwisseling. Het vervallen rijbewijs wordt ingehouden en opgestuurd naar het land van afgifte samen met het certificaat.
CATEGORIE VAN GROEP 2 (C1, C, C1E, CE, D1, D, D1E EN DE) Voor de hernieuwing van de categorieën behorend tot groep 2 moet het certificaat van het land van afgifte bovendien samen met een medisch rijgeschiktheidsattest voor groep 2 (onderzoek ondergaan in België) worden voorgelegd. Het vervallen rijbewijs zelf moet samen met het certificaat naar het land van afgifte worden teruggestuurd.
Verlies van een Europees nationaal rijbewijs In geval van verlies van een Europees nationaal rijbewijs moet de houder een verklaring van verlies voorleggen, en dan kan er een Belgisch rijbewijs worden afgeleverd: •
ofwel op basis van de gegevens die verkregen werden bij de registratie van het Europese rijbewijs;
•
ofwel op basis van een certificaat van echtheid van het land van afgifte.
In beide gevallen moet het land van afgifte op de hoogte worden gebracht van de omwisseling door de fotokopie van het Europese rijbewijs of het certificaat terug te sturen.
NIEMAND KAN HOUDER ZIJN VAN MEER DAN EEN EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
NIEMAND KAN HOUDER ZIJN VAN MEER DAN EEN EUROPEES NATIONAAL RIJBEWIJS
Opeenvolgende en veelvuldige omwisselingen OPEENVOLGENDE OMWISSELINGEN Naarmate zijn verblijfplaats verandert, kan een persoon door opeenvolgende omwisselingen telkens een verschillend Europees nationaal rijbewijs hebben gehad en kan hij in verschillende landen nieuwe categorieën hebben verworven (voorbeeld: iemand woont achtereenvolgens in Duitsland, Hongarije, Frankrijk en ten slotte in België. In Duitsland behaalde hij het rijbewijs categorie B, in Hongarije heeft hij zijn rijbewijs omgewisseld, in Frankrijk heeft hij categorie C verworven en nu vraagt hij in België de omwisseling van zijn rijbewijs). Wanneer deze persoon de omwisseling tegen een Belgisch rijbewijs vraagt, dan moet men goed oppassen dat de datum waarop iedere afzonderlijke categorie werd verworven, overeenstemt met de datum waarop deze categorie voor het eerst werd verworven en dat de landscode (70/land/nummer) die van het land is waar deze categorie voor de eerste keer werd behaald (in het voornoemde voorbeeld: Duitsland voor de categorie B en Frankrijk voor de categorieën C1 en C). Opgelet: Wanneer bepaalde categorieën die oorspronkelijk in België werden verworven, vervolgens in één of meerdere andere landen werden omgewisseld, dan worden deze categorieën, wanneer de houder bij zijn terugkeer in België opnieuw de omwisseling vraagt, zonder omwisselingscode op het Belgische rijbewijs vermeld. Indien alle categorieën oorspronkelijk in België werden behaald, dan moet er geen enkele landscode op het Belgische rijbewijs worden vermeld, en wanneer het oorspronkelijke rijbewijs zich nog in het archief van de gemeente bevindt, dan kan dit document kosteloos aan de betrokkene worden teruggegeven (in ruil voor zijn Europees rijbewijs).
VEELVULDIGE OMWISSELINGEN De aanvrager heeft het volste recht om op verschillende momenten en meermaals de omwisseling van bepaalde categorieën van het Europese rijbewijs te vragen. De aanvraag tot omwisseling van Europese categorieën is op geen enkele manier beperkt, noch in tijd noch in het aantal keren dat men deze aanvraagt. Een persoon kan aanvankelijk de omwisseling aanvragen voor één of meerdere categorieën en dan later de omwisseling aanvragen voor andere categorieën, ofwel omdat hij al houder was van deze categorieën, maar deze niet allemaal samen wou omwisselen, ofwel omdat hij de nieuwe categorieën pas later heeft verworven (men kan nieuwe categorieën in een ander Europees land behalen, terwijl men in België ingeschreven blijft). Het spreekt vanzelf dat het Europese rijbewijs dat wordt omgewisseld, niet door betrokkene zelf wordt bijgehouden. Bij een tweede (3e, 4e, …) omwisseling moet hij een certificaat of een nieuw Europees nationaal rijbewijs ter omwisseling kunnen afgeven.
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
Houder van een Europees rijbewijs die een nieuwe categorie verwerft in België Wanneer iemand in België een nieuwe categorie verwerft, terwijl hij al houder is van een Europees nationaal rijbewijs (dat geldig is voor andere categorieën), dan moet hij zijn Europees rijbewijs omruilen voor een Belgisch rijbewijs om de nieuw verworven categorie te verkrijgen. Zowel de omwisseling van het Europese rijbewijs als het toevoegen van de nieuw verworven categorie kan in één bewerking op één enkel Belgisch rijbewijs worden uitgevoerd, waardoor de retributie slechts één keer moet worden geïnd.
BIJLAGE 17-1 VERKLARING OP EER Ondergetekende ............................................................................................................................................. geboren te ...................................................................................................................................................... op ..............................................................................................................................., verklaart op eer
-
geen houder te zijn van een rijbewijs afgegeven door een lidstaat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte (*)
-
houder te zijn van een rijbewijs ............................................... (afgegeven door een lidstaat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte (*)
Gedaan te........................................ op ............................................... (Handtekening)
(*) Schrappen wat niet past.
Hoofdstuk 32 – 1
22/10/2008
OMZENDBRIEF AAN DE GEMEENTEBESTUREN
BIJLAGE 17-2 INLICHTINGENFICHE RIJBEWIJS VAN ................................................................... (Land van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte die het document heeft afgeleverd) Gelijkgestelde Belgische categorieën: (Afgiftedatum invullen)
NAAM: ............................................................... VOORNAAM:
A A
GEBOORTEPLAATS : ...................................
B B
GEBOORTEDATUM: .................................
C C1
<25 KW < 0,16 KW/Kg
< 3500 Kg < 1+8 PL < 7500 Kg
C Nr. : .................................................................... Afgeleverd te ........................................................
D D1 D B
op............................................................
E Geldig tot: ..............................................
(Fotokopie als bijlage)
Hoofdstuk 32 – 1
< 1+16 PL
C1 C D1
< 12000 Kg
< 12000Kg
D
22/10/2008
