Erkenning van kinderen in het buitenland door een Nederlander Prof. Dr. Gerard-René de Groot 29 november 2012
Erkenning in het buitenland • Opmerkingen over de relatie tussen IPR en nationaliteitsrecht • Nationaliteitsrecht is een aangelegenheid van het Koninkrijk Æ Regeling door Rijkswet • IPR is geen aangelegenheid van het Koninkrijk Æ Problematisch in internationaal afstammingsrecht
Afstammingsrecht • Geen aangelegenheid van het Koninkrijk • Wel concordantiebeginsel: streven naar gelijke regels in de diverse landen van het Koninkrijk, maar verschillen zijn toegestaan • Welke verschillen?
Voorbeelden van verschillen in afstammingsrecht • Gerechtelijke vaststelling vaderschap Æ niet in Caribisch Nederland • Brieven van vaderschap Æ in Caribisch Nederland • Verbod erkenning door gehuwde man, tenzij rechter family life vaststelt Æ in Europees Nederland • Vereiste van biologische waarheid voor erkenning, tenzij family life Æ in Caribisch Nederland
Achtergrond verschillen • Geen invoering gerechtelijke vaststelling vaderschap uit angst wegstemmen geheel boek 1 BW • Brieven van vaderschap i.p.v. brieven van wettiging • Verbod erkenning door gehuwde man: • A) bescherming huwelijk en “wettige” kinderen • B) voorkoming omzeiling regels internationale adoptie
Erkenning van afstamming ontstaan in ander land Koninkrijk • Art. 40 Statuut schrijft erkenning van vonnissen en authentieke akten voor zonder enige vorm toetsing • Vgl. HR 13 april 2007 inzake lesbisch huwelijk
Erkenning van afstamming ontstaan in ander land Koninkrijk • Erkenning van niet-Nederlands kind door gehuwde man op Aruba is geldig • Aanknopingsfactor: “domicilie” = gewoon verblijf • Æ levert Nederlanderschap op onder voorwaarden art. 4 RwNed
Art. 4 RwNed • Minderjarig door Nederlander erkend kind wordt Nederlander • A) mits jonger dan 7 jaar; of • B) binnen een jaar na erkenning DNA-bewijs (99,9 %) van biologische waarheid • Strijd met Genevese v Malta EHRM 11-10-2011; • Termijn van jaar: problematisch in licht van prportionaliteit (EHJ in Rottmann 3-2-2010)
Wat indien erkenning in het buitenland • IPR in Nederland • Geen conflictenrechtelijke toetsing • Aparte erkenningsregels in art. 10: 100 en 101 BW (was art. 9 en 10 WCA) • Afstammingsrelatie wordt erkend mits geen strijd met openbare orde • Ergo: in beginsel erkenning van erkenning
Wat indien erkenning in het buitenland • Echter strijd met openbare orde indien Nederlandse man naar Nederlands recht niet kon erkennen • Æ gehuwde man mag niet erkennen zonder toestemming rechter • HR 28 april 2006: vaststellen family life mag ook achteraf in IPR contekst
Wat indien erkenning in het buitenland • HR: verbod erkenning gehuwde man was ook onderdeel van internationale ordre public voor invoering van WCA • Spijtig: want in jaren 90 was dit verbod zeer omstreden • In wetsontwerp werd juist schrappen van verbod voorgesteld Æ dus juist geen strijd met ordre public?
Wat als Caribische Nederlander in buitenland kind erkent? • Indien erkenningsvraag moet worden beantwoord in Nederland: art. 10:101 BW • Wat indien beantwoording in Caribisch Nederland? • Ook dan géén conflictenrechtelijke toetsing (= ongeschreven Caribisch IPR) • Art. 10:101 BW ontbreekt
Art. 10:101 BW ontbreekt in Caribisch Nederland • Verbod erkenning kind door gehuwde man KAN NIET deel zijn van Caribische ordre public, want naar Caribisch recht toegestaan! • Ergo Æ indien jurisdictie in Caribisch Nederland erkenning Æ verwerving van het Nederlanderschap
Antwoord hangt af van jurisdictie • Art. 17: • Indien betrokkene hoofdverblijf heeft in Caribisch Nederland Æ Gemeenschappelijk Hof Caribisch Nederland • Anders: Rb Den Haag
Problematisch • Zou niet ordre public van Koninkrijk maatgevend moeten zijn? • In bijzonder in afstammingskwesties, daar afstamming gekoppeld is aan een Rijksmaterie Æ verwerving van het Nederlanderschap • Dan geen plaats voor kwalificatie verbod erkenning gehuwde man als onderdeel van ordre public!
Nieuw probleem op komst • Voorontwerp van wet in internetconsultatie oktober 2011 • Voorgesteld schrapping verbod erkenning door gehuwde man! • Achtergrond: geen verbod erkenning door geregistreerde partner en geen verbod indien erkennende man met andere man is gehuwd
Nieuw probleem op komst • Voorontwerp van wet in internetconsultatie oktober 2011stelt schrapping verbod erkenning door gehuwde man voor! • Dan ook schrapping art. 10: 101 lid 1 onder a BW • Welke overgangsregeling in IPR? • Welke overgangsregeling in nationaliteitsrecht?
Wat met omzeiling regels internationale adoptie? • Ook direct toetsen aan openbare orde is mogelijk (los van verbod erkenning gehuwde man): zo HR 2 november 2012 • Ook zinvol in geval van omzeiling adoptie door (geregistreerde) partners
Wenselijk overgangsrecht • In IPR: Terugwerkende kracht van constatering dat er geen strijd is met ordre public: intrekking art. 10:101 BW en art. 10 WCA met terugwerkende kracht • Anders nog tot in lengte van dagen confrontatie met “nieuw” opgedoken “oude” gevallen
Wenselijk overgangsrecht • Regeling voor negatieve res judicata met erga omnes effect ex art. 17 RwNed: niet verwerving Nederlanderschap wegens erkenning door gehuwde Nederlandse man in buitenland • Optierecht voor dergelijke personen
En wat tot de invoering van de wijzigingen? • Zeer terughoudend met toepassing van art. 10: 101 lid 1 onder a BW • Accepteer zo veel mogelijk bestaan van family life ….
Tenslotte • Ben heel benieuwd naar jullie commentaar en ideeën!
