Erkend en gesubsidieerd door het
1
Vlaams Agentschap voor personen met een handicap Inhoudstabel
Inhoudstabel Voorwoord Proficiat met je vrijwilligerswerk! Beschrijving van het aanbod van de voorziening Visie, missie en waarden Visietekst integriteit, betrokkenheid en privacy Visietekst Psycho-Trauma-Preventie Visietekst Alcohol en drugbeleid in Wiric Organogram Afspraken gebruik parking Hoe registreer ik mijn aanwezigheid? Wat doe je bij ongeschiktheid wegens ziekte of bij belet? Wat doe je bij ongeschiktheid bij zwangerschap? Wat doe je bij een ongeval? Wat dien je te doen indien je onkosten maakt? Weet je dat Wiric ook gratis maaltijden aanbiedt? Wat te doen bij brandmelding? Waar vind je de brandcentrales? Waar vind je de EHBO - kist? Weet je wie deel uit maakt van de Raad van Bestuur? Weet je wie deel uit maakt van de directie? Wil je weten wie tot welk team behoort? Nog enkele weetjes Bijlage Bijlage 1: overeenkomst vrijwilligers Bijlage 2: beëindiging vrijwilligers Bijlage 3: Registratiedocument Onthaal nieuwe vrijwilliger Wiric vzw Bijlage 4: Vrijwilligersfonds Bijlage 5: werkinstructie vrijwilligers Bijlage 6: verzekeringspolis
2 3 4 6 10 16 19 26 30 31 31 33 33 33 34 34 35 35 35 36 37 37 37 39 42 43 44 45 49
2
Voorwoord
Wiric vzw heet je als nieuwe vrijwilliger van harte welkom in onze organisatie. Voor een goed onthaal van onze nieuwe vrijwilliger willen wij ons graag inspannen. Wij vinden het immers een ‘must’ om je zo snel mogelijk op de hoogte te brengen van het reilen en zeilen in Wiric vzw en bieden je daarom deze onthaalbrochure aan. Deze onthaalbrochure is samengesteld om ‘de veiligheid en het welzijn’ van elke nieuwe vrijwilliger zo optimaal mogelijk te garanderen. Wiric vzw gaat er van uit dat wie zich veilig en goed voelt zijn taak met meer enthousiasme zal doen en hierdoor zeker nog beter zal functioneren. Naast jullie contactpersoon (vrijwilligerscoördinator) krijg je weldra een mentor toegewezen. Hij/zij zal je begeleiden en wegwijzen. Voor de meest praktische vragen, voor eventuele problemen, voor zover je het antwoord niet in deze brochure zou terug vinden, kan je bij hen terecht. Uiteraard zal je ook steeds welkom zijn bij de teamverantwoordelijken, personeelsdienst, directie… . Laat dus niet na je vragen, je suggesties en bedenkingen te formuleren. Al ben je nieuw in onze organisatie, ook jouw inbreng is van belang en voor ons zeer waardevol ! Wij hopen dat deze brochure een aanzet zal zijn en je op weg kan helpen naar veilig, comfortabel en succesvol vrijwilligerswerk binnen Wiric !
3
Proficiat met je vrijwilligerswerk!
Vanaf nu behoor je tot de equipe van Wiric ! Wij bieden u deze onthaalbrochure aan om u vlot wegwijs te maken in het reilen en zeilen binnen onze organisatie. Indien je nog vragen hebt, kan je altijd terecht bij je mentor of de vrijwilligerscoördinator.
4
Deze brochure bevat een samenvatting van de belangrijkste afspraken en werkinstructies die je uitgebreid terugvindt op onze website
www.wiric.be Bezoekuren: onbeperkt In deze brochure vind je verwijzingen naar de website, het kwaliteitshandboek en het arbeidsreglement, de gebruikte afkortingen hiervoor zijn: Khb: Kwaliteitshandboek AR: Arbeidsreglement
5
Beschrijving van het aanbod van de voorziening Website, Khb, 2 Historiek Wiric vzw is een voorziening voor personen met een handicap. Meer specifiek richt Wiric vzw zich tot personen met een verstandelijke beperking en eventueel bijkomende handicap(s). Wiric is erkend door het Vlaams Agentschap voor personen met een handicap : als Dagcentrum voor het opnemen van gehandicapte volwassenen niet bekwaam om een officieel erkende beschutte werkplaats te bezoeken. Convenant Begeleid werken. Arbeidszorg als Tehuis niet-werkenden voor het opnemen van zwaar mentaal gehandicapte volwassenen, niet bekwaam om een officieel erkende beschutte werkplaats te bezoeken. als dienst Beschermd wonen voor personen met een handicap. Als Dio (dienst inclusieve ondersteuning) voor personen met een handicap als Logeerfunctie voor de opvang en begeleiding van personen met een handicap. Locaties Voorstelling van de verschillende zorgfuncties DAGCENTRUM Het dagcentrum is open van maandag tot vrijdag, behalve op feest- en brugdagen. Bovendien kunnen in samenspraak tussen organisatie, gebruikers en personeel, collectieve verloven afgesproken worden. Werkateliers zijn: Semi In deze kleine montagewerkplaats stelt men een pakket van reclamefolders samen die men met de weekkrant ook huis aan huis bedeelt in ongeveer 700 brievenbussen in de buurt. Daarnaast zijn er ook opdrachten die zonder tijdsdruk kunnen afgewerkt worden zoals het versnipperen van papier, het maken van nagel- en lusterklemmen en verpakkingswerk (in opdracht), de opslag van oude kleding en de eco-vriendelijke afvalverwerking van de organisatie. De grootkeuken Dagelijks worden gemiddeld 80 maaltijden bereid en een ploeg met gebruikers wordt mee ingeschakeld in dit totaalgebeuren. De grootkeuken werkt volgens de HACCP-normen en kent alle attesten op het vlak van voedingshygiëne.
6
Ambachtelijke keuken De ambachtelijke keuken spreekt door haar huiselijk karakter ook personen aan die naast interesse voor bakken en vervaardigen van allerlei lekkernijen een basisbehoefte hebben aan veiligheid en voorspelbaarheid Overkoepelende activiteiten De Wisse In het project “De Wisse” kunnen personen, die meer zorg vragen, op hun eigen tempo werken en deelnemen aan aangepaste activiteiten zoals sport, snoezelen., crea-activiteiten en huishoudelijke activiteiten. Groendienst Op deze werkeenheid werken personen met een handicap individueel of in groep en onder het directe gezag van een begeleider/opvoeder. Kernpunt hier is dat de werkzaamheden die personen met een handicap uitvoeren maatschappelijk zichtbaar en ook nuttig zijn. Deze ploeg onderhoudt de wandelwegen, de Finse piste, de moestuin en de grasvelden (1 ha) van het stedelijk recreatiedomein Speelhof te Sint-Truiden. Wiric kent hiertoe een dienstverleningsovereenkomst met de stad Sint-Truiden. Daarnaast doet deze ploeg ook het onderhoud van de eigen vestigingsplaatsen. Tuincomposteren vormt een centraal onderdeel van de werking met een voor het publiek toegankelijk demonstratiepark ‘Tuincomposteren in opdracht van de afvalintercommunale en de stad Sint-Truiden . Overkoepelende ateliers zijn: Begeleid Werken Begeleid werken is bedoeld voor personen die net niet het niveau van een betaalde job halen, maar die wel meer aankunnen dan de gewone activiteiten in een dagcentrum. Begeleid werken sluit meer aan bij het gewone leven dan de atelierwerking in een dagcentrum (zie visietekst “begeleid werken” in kwaliteitshandboek: bijlage khb.. 2.1.). Bovendien is de waaier aan mogelijkheden groter en is het werk aangepast aan de arbeidsmogelijkheden. Onder begeleiding van onze dienst begeleid werken gaat men deeltijds en onbezoldigd werken in een sociale voorziening of een culturele organisatie, bij een particulier of in een bedrijf. Men helpt bijvoorbeeld mee in een rusthuis, een manège, een grootkeuken in een ziekenhuis, … Samen met de dienst begeleid weken binnen de organisatie, peilt de persoon met handicap naar zijn mogelijkheden en wensen. Een trajectplan wordt opgesteld met als doel een job als vrijwilliger met een onkostenvergoeding en behoud van vervangingsinkomen. De wijze waarop gewerkt wordt en de documenten die hiertoe gehanteerd worden vindt u terug in de bijlage van het kwaliteitshandboek ”1.2. Werkinstructie begeleid werken”. Kris Kras bestaande uit: Crea-atelier “Arti-sjok” In het project “Arti-sjok” staan crea-activiteiten centraal. Samen wordt gewerkt aan kunstproducten en artisanale producten. (o.a. betonornamenten,
7
kaarsen, wenskaarten, schilderijen). Deze producten zijn uitsluitend gemaakt door personen met een handicap en dit binnen een netwerk van Vlaamse en Europese initiatieven. Arti-sjok waakt erover dat de verkoopsproducten kwaliteitsvol zijn en een eerlijke, niet-concurrentiële prijssetting kennen. Algemeen sportaanbod “Spirit” In Wiric kunnen de deelnemers kiezen uit een ruim sportaanbod. Wekelijks gaan er sportactiviteiten door zoals netbal, petanque, paardrijden, zwemmen, rolstoeldansen,…Elk jaar organiseren we ook een sportdag en in de zomermaanden vinden er wandel- en fietstochten plaats. Het hoogtepunt voor de sportieve deelnemers is Special-Olympics, een nationaal sportevenement waar mensen met een mentale handicap kunnen deelnemen aan wedstrijden die beantwoorden aan hun vaardigheden. Theater en dansgezelschap “Twist “ Als groep doet men samen aan dans en theater om zo te komen tot een afgewerkte productie die toonbaar moet zijn met als doel optredens te verzorgen. Uitgaande van de specifieke mogelijkheden krijgt elke deelnemer de kans om zijn/haar eigen ontdekkingstocht te volgen en wordt gezocht naar ieders aandeel in het hele gebeuren. Door volwaardige dans en theaterproducties te tonen, willen we kansen bieden tot inclusie en zo het gevoel van eigenwaarde vergroten. TEHUIS NIET-WERKENDEN In het tehuis woont men samen in een woning en is er 24 uur op 24 begeleiding aanwezig. In principe brengt men de dagbesteding door binnen Wiric. LOGEREN Elke persoon met een handicap die is ingeschreven in het Vlaams Agentschap heeft het recht om maximaal 30 dagen te logeren in een erkende gehandicaptenvoorziening. Wiric is erkend om deze logeerfunctie aan te bieden. BESCHERMD WONEN EN DIENST INCLUSIEVE ONDERSTEUNING Men woont in studio’s, individueel of als koppel in Sint-Truiden. Er wordt ondersteuning geboden in de organisatie van het huishouden alsook op psychosociaal en administratief vlak. Overdag gaat men werken, naar een dagcentrum of organiseert de dienst beschermd wonen de dagbesteding. De zelfredzaamheid is sterk genoeg om geen 24 uren begeleiding nodig te hebben.
8
Adres en foto’s locaties Wiric vzw Dagcentrum
Diestersteenweg 59 3800 St Truiden 011/70 27 80
Speelhof zn 3800 St ruiden 011/ 58 21 50
Woonvormen
Tehuis niet werkenden De wilg Diestersteenweg 59 3800 St Truiden 011/ 70 27 81
Tehuis niet werkenden de Wonewei Diestersteenweg 59 3800 St Truiden 011/ 70 27 89
Tehuis niet werkenden ‘t Gilde Gildestraat 16 3800 St - Truiden 011/ 58 41 29
Beschermd Wonen en Dio Korenbloemstraat 56 3800 St- Truiden
9
Visie, missie en waarden Website, Khb, 3.1 Doel Het beschrijven van de missie, visie en waarden ten aanzien van de hulpen dienstverlening (SMK 3.1) Het kenbaar maken van de missie, visie en waarden aan de gebruikers, het personeel en derden (SMK 3.1) Het beschrijven en het periodiek actualiseren van de objectieven ten aanzien van de doelgroepen (SMK 3.1) De voorziening respecteert steeds de eigenheid van de gebruiker en aanvaardt hem/haar als een volwaardig persoon. De voorziening neemt maatregelen om de integriteit van de gebruiker te waarborgen. Hiertoe ontwikkelt de voorziening een geschreven referentiekader. (SMK 1.3.1) De voorziening garandeert dat de relatie met de gebruiker vertrekt vanuit een grondhouding van vertrouwen en gekenmerkt wordt door inleving en echtheid. Hiertoe ontwikkelt de voorziening een geschreven referentiekader. (SMK 1.3.2.) De voorziening respecteert de privacy van de gebruiker, rekening houdend met de eigenheid van de gebruiker. Hiertoe ontwikkelt de voorziening een geschreven referentiekader. (SMK 1.3.3) De voorziening streeft bij de hulp- en dienstverlening naar maatschappelijk integratie van de gebruiker, rekening houdend met de eigenheid van de gebruiker. (SMK 2.1) De voorziening weigert geen gebruiker op grond van etnische afkomst, nationaliteit, geslacht, seksuele geaardheid, sociale achtergrond, ideologische, filosofische, godsdienstige overtuiging of financieel onvermogen. De voorziening respecteert de ideologische, filosofische of godsdienstige overtuiging van de gebruiker, voorzover de werking van de voorziening en de integriteit van de medegebruikers niet in gedrang komen. (SMK 2.2) Het bevorderen van regionale zorgafstemming. (SMK 2.3.) 1.
Missie
Wiric streeft: naar respect en acceptatie van de gebruikers met nadruk op hun eigen ontwikkeling, naar de bewustmaking van de visie bij de ouders, rekening houdend met hun eigen deskundigheid en groei, om zo te komen tot gelijkwaardige partners in de zorg, naar het optimaliseren van haar dagelijkse werking door de deskundigheid van het personeel te bevorderen, de communicatie te verbeteren en de motivatie van en bij het personeel te verhogen, ernaar de eigen dienstverlening uit te breiden door het inschakelen van deskundige partners die aanvullend en ondersteunend werken ten aanzien van de visie en de eigen zorgverlening,
10
ernaar gemotiveerde en bekwame vrijwilligers aan te trekken en in te schakelen met een duidelijk omschreven aanvullende opdracht. ernaar om vanuit een open communicatie tussen de overheid en Wiric een gedeelde visie op ‘zorg op maat’ te kunnen bieden ten aanzien van de doelgroep en de regio.
2.
Visie
Ons handelen is gesteund op: de universele verklaring van de rechten van de mens (1948), een gebruikersgerichte benadering welke nadruk legt op de groeimogelijkheden van de gebruiker, respect voor de eigenwaarde van de gebruiker, het stimuleren van de gebruiker in het maken van eigen keuzes, binnen de verantwoorde grenzen van de visie van Wiric, eerbied voor de persoonlijke ideologische, filosofische of godsdienstige overtuiging en de vrijheid en privacy van de persoon met een handicap. We vinden het belangrijk om niet te starten vanuit tekorten of fouten, maar te starten of iemand op het spoor brengen vanuit zijn eigen talenten of krachten. Het aanbod dat Wiric heeft, is niet alleen gericht op kennis maar ook op (anders) functioneren of handelen. Wanneer we gebruikers kunnen stimuleren om te groeien, kunnen ze een groter gevoel van eigenwaarde bekomen, wat een belangrijke en bepalende factor is om je goed in je vel te voelen. Wiric wil een open deur zijn naar de bredere samenleving toe. In de eerste plaats wordt daarbij een bijzondere plaats gegeven aan familie en vrienden van de gebruikers. Zij kunnen een belangrijke hulpbron zijn bij de uitbouw van een gelukkig bestaan. Daarnaast kan de bewoner zijn wereld verbreden en zijn integratie bevorderen via allerhande activiteiten en contacten in de ‘gewone’ wereld. Wiric staat dus voor: respect voor gebruiker en personeel, open communicatie, het maximaal aanwenden van de deskundigheid van het personeel met het oog op het individueel beantwoorden van zorgvragen. vraaggestuurd werken 3.
Waarden
De waarden van Wiric zijn geïnspireerd door het “Actief pluralisme”. Actief pluralisme geeft een plaats aan verscheidenheid van opvattingen in onze voorziening en stimuleert het zoeken naar meerwaarden ervan. Het impliceert: - kennis en erkenning van en waardering voor ideologische verscheidenheid, - een positieve houding tegenover de overtuigingen van gebruikers, - in de concrete uitvoering van onze opdrachten wordt samengewerkt met partners vanuit verschillende levensbeschouwelijke origine of omgevingen.
11
Wiric onderschrijft de conceptnota “samen werken in dialoog” (zie: 2007-06-11 - Standpunt samen-werken in dialoog mei.pdf) 4.
Doelen ten aanzien van de doelgroep
Met onze dienstverlening willen we verschillende doelen nastreven. Klemtonen kunnen verschillen naar gelang de doelgroep en de woon- en/of dagbesteding. De doelen zijn:
Keuzevrijheid De gebruiker wordt gestimuleerd tot het kenbaar maken van zijn wensen en het zo zelfstandig mogelijk nemen van beslissingen. Er worden hierbij optimale keuzemogelijkheden gegeven. Zo is er een gedifferentieerde waaier aan woonvormen, dagbesteding en vrije tijdsactiviteiten. Integratie en werken aan netwerken De gebruiker moet als volwaardige burger kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Een gewaardeerde sociale positie wordt nagestreefd. Dit kan via drie vormen van integratie: ruimtelijke/fysieke, functionele en sociale integratie. Voor alle gebruikers trachten we hun persoonlijk netwerk te onderhouden en te versterken. Eigenheid De gebruiker krijgt de zorg die past bij zijn persoon. Hij wordt als individu erkend. Dit betekent dat van alle betrokkenen een actief zoekproces wordt gehouden naar wie de gebruiker is en wat hij nodig heeft. De begeleiding moet afgestemd zijn op de individuele behoeften en mogelijkheden van de persoon. Betrokkenheid De gebruiker wordt betrokken bij de zorgverlening en bij de gang van zaken in het zorgplan. Het verstrekken van relevante informatie is vanzelfsprekend. Ook werken we aan het stimuleren van een goede communicatie. Ontwikkeling De zorgverlening is gericht op een harmonieuze ontplooiing van de mogelijkheden van de gebruikers binnen de verschillende ontwikkelingsdomeinen. We trachten voor de gebruiker een positieve ontwikkeling op gang te brengen. Onafhankelijkheid en ondersteuning Activiteiten en (deel)handelingen waartoe de gebruiker zelf in staat is, worden door hemzelf uitgevoerd. De begeleiders stimuleren hem hiertoe. Er is een ondersteuning enkel daar waar het nodig blijkt te zijn. Deze ondersteuning wordt geboden op verschillende domeinen op maat van elk individu: het psycho-sociale, het administratieve, het huishoudelijke en/of de vrije tijd. Op deze manier trachten we de onafhankelijkheid bij de gebruikers te verstevigen. .
12
5.
Respect De gebruiker wordt als gelijkwaardige medemens beschouwd en de menselijke waardigheid is het uitgangspunt van de zorgverlening. De begeleiders hebben oog voor de privacy van de gebruiker. Sfeer De begeleiders hebben voortdurend oog voor het creëren van een passende sfeer. Sfeer heeft een materiële en interpersoonlijke component. Omgang In het samenzijn bouwt de begeleider een relatie op met de gebruiker, die gekenmerkt wordt door een grondhouding van echtheid, inleving en onvoorwaardelijke acceptatie. Structuur en flexibiliteit Structuur heeft zowel een ruimtelijke, een sociale als een tijdscomponent. De mate waarin structuur wordt geboden, is afgestemd op de eigenheid van de gebruiker en op de context. Planmatig of methodisch handelen Er wordt grondig nagedacht over wat er met de zorg aan de gebruiker wordt bedoeld. Het stapsgewijze handelen kan steeds verantwoord worden. Op regelmatige tijdstippen wordt het handelen op een systematische wijze geëvalueerd en bijgestuurd. Perspectief Er worden toekomstperspectieven op korte en/of lange termijn voor en met de gebruiker gezocht en geformuleerd. De begeleiders stimuleren de gebruiker tot en begeleiden hen in het maken van toekomstplannen op diverse domeinen. Er wordt rekening gehouden met de toekomstplannen. Participatie van belangrijke derden Er is informatie-uitwisseling en overleg met belangrijke derden over de zorg- en dienstverlening aan de gebruiker. Strategie
Wij willen: als dagcentrum een regionaal centrum zijn dat ernaar streeft een zinvol gedifferentieerd aanbod van arbeid- en dagactiviteiten aan te bieden aan de doelgroep binnen de regio. als woonvoorziening zorg op maat bieden aan personen met een handicap om een zo zelfstandig mogelijk leven te leiden en hun leven op een persoonlijke manier uit te bouwen op verschillende levensdomeinen zoals wonen, werk, vrije tijd, vorming en relaties. Wij doen dit door het permanent bijsturen van de organisatie naargelang de noden van de gebruikers. De regionale zorgafstemming conform de richtlijnen zorgregie. 6.
Geschreven referentiekader
( dd. 24/01/2012)
In deze paragraaf gaat het hier om de theoretische kaders die we hanteren om te kijken naar de leefwereld, de houding, het gedrag, e.d. van de gebruiker en van onszelf als begeleider. (De methoden en technieken die gebruikt worden in ons handelen worden omschreven in de procedure “Khb. Middelen”).
13
6.1. Mensen met beperkingen hebben ook mogelijkheden die ontwikkeld kunnen worden. Zij kunnen eigen keuzes (leren) maken en (levens)doelen (leren) bepalen. Onze basis om op deze manier naar onze gebruikers te kijken ligt in: de “definitie van de AAMR 2002”, ‘Een verstandelijke handicap verwijst naar functioneringsproblemen die worden gekenmerkt door significante beperkingen in zowel het intellectuele functioneren als in het adaptieve gedrag zoals dat tot uitdrukking komt in conceptuele, sociale en praktische vaardigheden. De functioneringsproblemen ontstaan vóór de leeftijd van 18 jaar.’ in een aantal boeken van Willem KLEINE SCHAARS: - “Groeien naar gelijkwaardigheid” - “Via gelijkwaardigheid naar zelfbepaling” - “Gewoon, een kwestie van respect” en van Erik BOSCH in “Visie en Attitude” en in de publicaties van R.L. SCHALOCK over “Kwaliteit van Leven” 6.2. Onze gebruikers hebben beperkingen in hun verstandelijke ontwikkeling. Daarnaast kijken we ook naar andere ontwikkelingsdomeinen zoals het sociale, het emotionele en de taal. De theoretische achtergrond komt uit de ontwikkelingspsychologie. Deze kijk op personen met beperkingen is na te lezen bij: Anton DOSEN, in “Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijke handicap. Een integratieve benadering.” VONK en HOSMAR in “Emotionele ontwikkeling bij mensen met een beperking” de hermeneutische cirkel van Erik BOSCH zijn in “Heeft een vrouw ook een piemel?” de ervaringsordening volgens Dorothea TIMMERS-HUIGENS in “Je luistert wel, maar je hoort me niet van Annie Blokhuis & Nel van Kooten” 6.3.
Bij gebruikers die kampen met emotionele, psychische en/of gedragsproblemen halen we inspiratie bij: Jacques HEIJKOOP en meer bepaald uit zijn boek “Vastgelopen”. Zijn theoretische achtergrond is o.a. de leertheorie.
6.4. De gebruiker staat centraal maar een even belangrijke samenwerkingspartner is zijn/haar familie. “Het driehoeksmodel” van Chiel EGBERTS (met als theoretische achtergrond het contextuele denken van Nagy is hiervoor onze inspiratiebron). 6.5.
Intern geschreven (vindplaats: bijlagen kwaliteitshandboek)
Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
KHB KHB KHB KHB KHB KHB
3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1
Visietekst Visietekst Visietekst Visietekst Visietekst Visietekst
: Integriteit, betrokkenheid en privacy de Wilg : visie en doelgroepomschrijving huis ’t Gilde: visie en doelgroepomschrijving huis Wonewei: visie en doelgroepomschrijving Beschemd Wonen: visie en doelgroepomschrijving dagcentrum: visie en doelgroepomschrijving
14
Bijlage KHB 3.1 Bijlage KHB 4.6.1 Bijlage KHB 4.6.1
Visietekst en werkwijze psycho-trauma-preventie Charter collectieve rechten en plichten Protocol van verblijf
7. Kenbaar maken van de missie, visie, waarden, doelstellingen, strategie en geschreven referentiekader De missie, visie, waarden, doelstellingen, strategie en geschreven referentiekader worden als volgt kenbaar gemaakt: - via de website van de organisatie die voor iedereen toegankelijk is; - via het personeelsluik van de website waarop het gehele kwaliteitshandboek kan geraadpleegd worden (door personeel, bestuur en stagairs gebruik maken van een code die aan hen kenbaar wordt gemaakt) met inbegrip van deze procedure en de specifieke bijlagen; - via de personeelsbrochure die gebruikt wordt bij het onthaal van nieuwe medewerkers; - via het charter van collectieve rechten en plichten dat aan alle gebruikers wordt bezorgd bij aanvang van de dienstverlening van onze organisatie. De organisatie engageert zich om de missie, visie, waarden en de objectieven tijdig te actualiseren en minstens 1 keer per 3 jaar te evalueren en indien nodig bij te sturen.
15
Visietekst Integriteit, betrokkenheid en privacy Website, bijlagen, 3.1. Een respectvolle bejegening dient tot uiting te komen in de wijze waarop de hulpverlener in relatie treedt met de gebruiker. Indien je als begeleider gelijkwaardig met een gebruiker omgaat, ben je betrokken op hem en respecteer je zijn integriteit en zijn privacy. Ons uitgangspunt is aan de gebruiker zelf de kans te geven om keuzes te maken, verantwoordelijkheden te dragen, invloed uit te oefenen op hun levenssituatie en diepgaande menselijke relaties op te bouwen en in stand te houden. ‘Relatie’ en ‘autonomie’ staan centraal in deze benadering..
RELATIE gebruiker-begeleider
Betrokkenheid en integriteit als centrale begrippen We willen de eigenheid waarborgen: iedere persoon met handicap is uniek en moet als dusdanig erkend worden. Hij/zij heeft het recht om behandeld te worden in zijn eigen "ik" op een individuele manier. Wiric engageert zich om de gebruiker een antwoord te bieden op zijn individuele zorgvraag. We stellen de persoon met zijn hulpvraag centraal in het zorgplan en richten ons daarbij in ons handelen in de eerste plaats op het belang van de gebruiker zonder het maatschappelijk belang te verwaarlozen. (vraaggestuurd werken) Wiric garandeert betrokkenheid doordat de relatie met de gebruiker vertrekt vanuit een grondhouding van vertrouwen en gekenmerkt wordt door inleving, gelijkwaardigheid en echtheid. We accepteren iedere persoon. Dit impliceert echter niet dat we elk gedrag aanvaarden. We stellen duidelijke grenzen, al dan niet in overleg, zonder de persoon daarmee af te wijzen. We hebben aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling en zelfstandigheid van de persoon met handicap. Integriteit (of ongeschondenheid) van de gebruiker waarborgen. We maken een onderscheid tussen fysieke en emotionele integriteit. - Fysieke integriteit waarborgen: het individu respecteren in zijn fysieke evolutie of achteruitgang, in zijn schaamte, hem/haar geruststellen in zijn specifieke lichamelijkheid, de blijvende mogelijkheden zoveel mogelijk stimuleren, hem/haar beschermen tegen de eventuele pesterijen. - Emotionele integriteit waarborgen: het respecteren van zijn (haar) geloof, zijn (haar) etnische afkomst, zijn (haar) taal, zijn (haar) nationaliteit, zijn (haar) geslacht, zijn (haar) sexuele geaardheid, zijn (haar) ideeën en zijn (haar) graad van ontwikkeling. We moedigen hem (haar) aan tot het ontmoeten en contact leggen. Dit houdt ook in dat wij de emoties van de gebruiker aanvaarden en hem (haar) hierin ondersteunen waar hij (zij) dat nodig heeft. Ethiek van de professionele ondersteuningsrelatie
16
We zien de mens als een persoon-in-relatie. Het is in en door deze relaties met andere personen en met de maatschappij dat hij of zij zijn bestaan zinvol en gelukkig tracht uit te bouwen. De persoon met handicap heeft recht op ondersteuning in het nastreven van een gelukkig, kwalititeitsvol bestaan. Hij/zij kan hiervoor een beroep doen op zijn/haar natuurlijk netwerk en/of op zijn professionele begeleiders. Een consequentie van deze relationele benadering is het belang van overleg tussen gebruikers, hun sociale netwerken en de professionele zorgverleners. In dit overleg zijn volgende attitudes heel belangrijk : - respect voor de ander - empathisch vermogen - waarachtigheid in woorden en daden De relatie is het fundament van de ondersteuning en de kwaliteit van de ondersteuning wordt dan ook in belangrijke mate bepaald door de kwaliteit van de relatie. De grondhouding van de professionele begeleiders wordt gekenmerkt door : - positieve betrokkenheid (zich laten aanspreken door het appèl van de persoon) - deskundigheid (zich inzetten met competentie en kennis van zaken) - verantwoordelijkheid (zich rekenschap geven van het antwoord dat men geeft op vragen) - zelfbevraging (voortdurende bevraging individueel en in team met aandacht voor evenwicht tussen professionele afstand en persoonlijke nabijheid, zekere scheiding tussen privé en werk) Samenwerken in team met daarbinnen ook een persoonlijke verantwoordelijkheid van elke begeleider. De inbreng van stagiairs en vrijwilligers is niet vrijblijvend, maar dient zich in te passen in de visie en de handelingswijze van de professionele begeleiders. (zie khb 4.6.2)
Respecteren van de PRIVACY van de gebruiker
Met privacy wordt bedoeld dat we respect hebben voor alles wat met de persoonlijke levenssfeer van een persoon te maken heeft. Privacy zit binnen een spanningsveld van : beschermen en loslaten nabijheid en afstand recht op geheim en gevaar voor risico fysieke afhankelijkheid en intimiteit. We maken onderscheid tussen : - privacy vanuit de gebruiker - als medewerker omgaan met de privacy van een gebruiker. Privacy vanuit de gebruiker
17
-
-
-
Een eigen materiële en psychologische ruimte voor bewoners in onze organisatie: Bewoners hebben een individuele kamer die ze zo persoonlijke mogelijk mogen uitbouwen en die slechts mag betreden worden met zijn goedkeuring of medeweten Persoonlijk materiaal blijft hun eigendom Privacy binnen de eigen verzorgingssituatie : wc- en badkamerdeur toe, verzorging in eigen kamer of apart lokaal, … Bezoek ontvangen binnen of buiten de groep waar men ongestoord kan praten, zitten… Gebruikers worden in de mate dat ze dit wensen betrokken in overleg waarin zij besproken worden Recht op een eigen mening : We hoeden ons voor de vanzelfsprekendheid van onze mening, waarden en normen door inspraakmomenten te creëren via deelnemers- en bewonersvergaderingen,gebruikersraad (4.6.4) We hebben aandacht voor het spanningsveld gebruiker-familie wanneer het gaat over verschillen in waarden en normen tussen de gebruiker en zijn familie Recht op informatie over hun woon-en werkplek Aandacht voor spanningsveld cliënt-groep : groep primeert niet op het individu maar we hebben ook aandacht voor individuele grenzen die een stuk bepaald worden door het welzijn van de ander De gebruiker heeft recht op eigen relaties : waarborgen en indien nodig verbreden van interpersoonlijke relaties : enerzijds het sociale netwerk van familie en vrienden, anderzijds sociale vangnet van professionelen.
Als medewerker omgaan met privacy van de gebruikers -
Praten over gebruikers in hun nabijheid proberen te vermijden Persoonlijke dossiers zijn enkel consulteerbaar door betrokken medewerkers die gebonden zijn aan het beroepsgeheim. - Informatie met betrekking tot gebruikers behandelen met de nodige discretie - : contactname met andere betrokken diensten of personen tijdens het begeleidingsproces zo veel als mogelijk in Samenspraak met de gebruiker, tenzij in noodsituaties waarbij zijn/haar veiligheid, zijn/haar welzijn in het gedrang komt. -
Naar deze visie wordt ook verwezen in het arbeidsreglement onder puntje 5: ‘Verplichtingen van de werknemer inzake de uitvoering van het werk, de orde en welvoeglijkheid.’. Om elke werknemer bewust te maken van zijn of haar verplichting hierin, wordt bijlage 15 ‘beroepsgeheim’ door iedere werknemer ondertekend bij de start van zijn of haar loopbaan in Wiric.
18
Visie en werkwijze omtrent het afhandelen van klachten van personeel in het kader van psycho sociaal welzijn op het werk Website, Khb, 2.1 Visie Als werkgever vinden we het een prioriteit om te waken over het welzijn van al onze werknemers. Toch kan het soms misgaan. Wanneer werknemers klachten hebben i.v.m. geweld, pesterijen, ongewenst seksueel gedrag of stress, willen wij als werkgever een vangnet aanbieden waar de werknemers steeds terecht kunnen. De inhoud van dit document bevat de volgende rubrieken: 1) Doel 2) Soorten klachten 3) Doelgroep 4) Indienen van klacht 5) Betrokkenheid van derden 6) Mogelijkheden om te komen tot het oplossen van een klacht in Wiric, op verzoek van externe preventieadviseur psychosociaal welzijn die optreedt als vertrouwenspersoon 7) Gevolgen 1. Doel - Doorverwijzing van een werknemer naar de externe preventieadviseur psychosociaal welzijn die optreedt als vertrouwenspersoon, en gespecialiseerd is in de psychosociale aspecten indien deze een klacht wenst te uiten i.v.m. geweld, pesterijen, ongewenst seksueel gedrag of stress op het werk. - De basis leggen voor corrigerende en preventieve maatregelen (SMK 3.4). 2. Soorten Klachten (definities) 2.1. Geweld op het werk wordt gedefinieerd als elke feitelijkheid waarbij een persoon psychisch of fysiek wordt bedreigd of aangevallen bij de uitvoering van het werk. Geweld op het werk uit zich hoofdzakelijk door handelingen die op een bepaald ogenblik gesteld worden, zoals bedreigingen, fysieke agressie (directe slagen maar ook bedreigingen bij een gewapende overval,…) of verbale agressie (beschimpingen, beledigingen, plagerijen,…). 2.2. Ongewenst seksueel gedrag op het werk wordt gedefinieerd als elke vorm van ongewenst verbaal, niet-verbaal of lichamelijk gedrag met een seksuele bijbedoeling dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast of een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd. Ongewenst seksueel gedrag op het werk kan zich op verschillende wijzen uiten, zowel fysiek als verbaal: lonken of wellustige blikken dubbelzinnige opmerkingen of insinuaties
19
-
-
tonen van pornografisch materiaal (foto's, teksten, video's…) compromitterende voorstellen … aanrakingen, slagen en verwondingen, verkrachting
2.3. Pesterijen op het werk worden gedefinieerd als meerdere gelijkaardige of uiteenlopende onrechtmatige gedragingen, buiten of binnen de organisatie: - die plaats hebben gedurende een bepaalde tijd - die tot doel of gevolg hebben dat : de persoonlijkheid, de waardigheid of de fysieke of psychische integriteit van een persoon bij de uitvoering van het werk wordt aangetast zijn betrekking in gevaar wordt gebracht een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd dat zich inzonderheid uit in woorden, bedreigingen, handelingen, gebaren of eenzijdige geschriften. De constitutieve elementen van pesterijen zijn het onrechtmatig karakter van de gedragingen, de herhaling ervan in de tijd en de gevolgen ervan. Het hoeft niet noodzakelijk te gaan om hetzelfde gedrag dat zich herhaalt. Het is voldoende dat de gedragingen - zelfs van verschillende aard - zich voordoen gedurende een bepaalde tijd. De normale gezagsuitoefening van een werkgever kan niet gelijkgesteld worden met pesten, zelfs al worden bepaalde situaties slecht beleefd door de werknemer, rekening houdend met zijn subjectiviteit en gevoeligheid. Het feit dat de persoon die zich slachtoffer voelt het gedrag als onrechtmatig ervaart, wil niet zeggen dat het dat ook is. De dader moet niet noodzakelijk opzettelijk hebben gehandeld. Het volstaat dat zijn gedrag een impact heeft op de persoon, zelfs als de dader deze gevolgen niet gewenst heeft. Pesterijen op het werk kunnen zich op verschillende manieren uiten: isoleren van de persoon door - hem te negeren - door aan zijn collega's te verbieden met hem te praten - hem niet uit te nodigen op vergaderingen … - verhinderen dat de persoon zich uitdrukt door hem voortdurend te onderbreken, en systematisch te bekritiseren - de persoon in diskrediet brengen door hem geen enkele taak te geven, hem enkel nutteloze opdrachten op te leggen of die onmogelijk kunnen worden uitgevoerd, hem de nodige informatie voor de uitoefening van zijn functie onthouden, hem te overladen met werk, … 2.4. Stress Het begrip stress is een door een groep van werknemers als negatief ervaren toestand die gepaard gaat met klachten of disfunctioneren in lichamelijk, psychisch en/of sociaal opzicht en die het gevolg is van het feit dat werknemers die niet in staat zijn om aan de eisen en de verwachtingen die hen vanuit de werksituatie gesteld worden te voldoen.
20
3. Doelgroep (Wie) -
Werkgever en alle werknemers van Wiric vzw Gelijkgestelde derden (stagiairs en vrijwilligers) Derden (verpleegkundigen, kine’s, dokters, leveranciers …)
4. Indienen van klacht Een werknemer die meent het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk, of stress kan opteren voor drie actiemogelijkheden: de interne weg, via de toezichtsambtenaren (Toezicht op het Welzijn op het Werk) of via een procedure voor het bevoegde rechtscollege. Mogelijkheden binnen de interne procedure: 1) 2) 3) 4) 5) 6)
Melding of vraag voor informatie Informele klacht (mondeling, met informele oplossing) Formele klacht (schriftelijke, met redenen omklede klacht) Gerechtelijke procedure Via de inspectie Toezicht op het Welzijn op het Werk Auditoraat
De werknemer contacteert in eerste instantie Provikmo, met name de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans, Tel 050/47.47.35 Binnen de 8 kalenderdagen na dit eerste contact moet de werknemer gehoord worden en een eerste informatie ontvangen over de verschillende actiemogelijkheden die de interne procedure hem/haar biedt. 1) Melding of vraag voor informatie (Een melding staat niet gelijk aan het indienen van een klacht) De betrokken werknemer kan hiervoor strikt vertrouwelijk voor informatie terecht bij : Bij de Cel Psychosociaal Welzijn van Provikmo per mail
[email protected]. Zij verwijzen u verder naar mogelijk één van onderstaande personen Rechtstreeks naar de externe psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans - 050/47.47.35 Rechtstreeks naar de bevoegde arbeidsgeneesheer-preventieadviseur Dr Savelkoul (bij negatieve invloed op zijn/haar gezondheidstoestand) 011/26.31.71. Indien nodig verwijst zij u door naar de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans. 2) Informele klacht (mondeling, met informele oplossing) De werknemer kan er voor kiezen een informele oplossing te zoeken hetzij :
21
-
door de interventie te vragen van de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans bij een lid van de hiërarchische lijn. hetzij door aan de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans te vragen een verzoeningsprocedure op te starten met de aangeklaagde (en dit zelfs zonder dat er informatie wordt gegeven aan de werkgever of de hiërarchische meerdere).
Deze externe psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans tracht samen via een interventie bij de hiërarchische lijn (mogelijks uitmondend in een bemiddelingspoging met de aangeklaagde) een oplossing tot stand te brengen. Het is hierbij de bedoeling aan alle partijen - zowel de werkgever als alle betrokken werknemers - de gelegenheid te bieden om de zaak uit te praten in een opbouwende en volwassen dialoog, zodat het storend gedrag ophoudt. Deze informele procedure is veelal te verkiezen (maar is niet verplicht), en dient wettelijk steeds met de vertrouwenspersoon of de terzake bevoegde psychosociale preventieadviseur formeel overwogen te worden. 3) Formele klacht (schriftelijke, met redenen omklede klacht) Indien de informele weg niet tot resultaten leidt of wanneer de werknemer hieraan een einde wil stellen, kan de werknemer een met redenen omklede klacht indienen bij de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans, nadat de werknemer een onderhoud heeft gehad met deze persoon. Dit onderhoud is verplicht. De met redenen omklede klacht is een door de werknemer ondertekend en gedateerd document dat de volgende elementen omvat: - het verzoek aan de werkgever om maatregelen te treffen om een einde te stellen aan de feiten, - de nauwkeurige beschrijving van de feiten die volgens de werkgever constitutief zijn voor geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk, - het ogenblik en de plaats waarop elk van die feiten zich heeft voorgedaan - de identiteit van de aangeklaagde. De werknemer kan er voor kiezen om onmiddellijk een met redenen omklede klacht in te dienen, zonder op een informele wijze naar een oplossing te zoeken. In dat geval zal de werknemer eveneens, vooraleer deze klacht in te dienen, een persoonlijk onderhoud moeten hebben met de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans. Vanaf het ogenblik dat de met redenen omklede klacht werd ingediend, geniet de werknemer specifieke ontslagbescherming. De werkgever wordt door de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans op de hoogte gebracht van het feit dat de klager beschermd is en van de identiteit van de klager. De psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans :
22
-
-
onderzoekt de met redenen omklede klacht binnen een termijn van 3 maanden (deze termijn kan worden verlengd) : zij zal de personen horen die zij nuttig acht voor de analyse van de situatie. De aangeklaagde moet zo snel mogelijk gehoord worden. Ze stelt in een verslag aan de werkgever maatregelen voor.
De interne procedure is niet toegankelijk voor een derde die meent het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk vanwege een werknemer waarmee hij in contact komt tijdens de uitvoering van het werk van die werknemer. 4) Gerechtelijke procedure De aanklager en zijn belanghebbenden kunnen ook klacht neerleggen: Bij de inspectiediensten van toezicht op het welzijn op het werk (contactgegevens zie bijlage arbeidsreglement) Bij de arbeidsrechtbank (via verzoekschrift of klacht bij de arbeidsauditeur) Bij de strafrechtbank voor criminele feiten (stalking, sommige vormen van agressie …) (via een klacht bij het parket). Bij de politie (deze klachten worden doorgespeeld naar het arbeidsauditoraat of het parket). (Noot: Arbeidsrechtbank en inspectie beslissen veelal dat eerst een beroep moet gedaan worden op de bovenstaande interne of externe procedures en kunnen mogelijks hiernaar verwijzen.) 5) Via de inspectie Toezicht op het Welzijn op het Werk: Indien de feiten van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk doorgaan na het nemen van de maatregelen of indien de werkgever nalaat de nodige maatregelen te treffen, wendt de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans zich, na akkoord van het slachtoffer, tot de inspectie toezicht welzijn op het werk. De werknemer zelf kan zich ook rechtstreeks tot de inspectie richten. De inspectiediensten zullen eveneens trachten de situatie te normaliseren door de maatregelen die door de psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans werden gesuggereerd of andere maatregelen op te leggen. Wanneer de werknemer zich rechtstreeks wenst te wenden tot de inspectie zonder een beroep te doen op de interne procedure van de onderneming, zal de inspectie de werknemer doorverwijzen naar deze interne procedure indien zij kan toegepast worden. 6) Auditoraat Wanneer de interventie van de inspectie is mislukt, kan deze een pro-justitia opstellen, dat bezorgd wordt aan de arbeidsauditeur (persoon die het ambt van openbaar ministerie vervult bij de arbeidsrechtbank).
23
Elke persoon (werknemer, werkgever, derde) die meent het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op de arbeidsplaats, kan ook rechtstreeks een klacht indienen bij de arbeidsauditeur. 5.
Betrokkenheid van Derden
5.1 Gelijkgestelde derden : zijn stagiairs en vrijwilligers. Zij volgen dezelfde procedure als het personeel. 5.2 Externe derden, vb. leverancier, kinesist, verpleging … Bij klacht, volgen zij de interne procedure van hun eigen werkgever. 5.3
Bescherming van de werknemers ten opzicht van derden
Wat als de werknemer klachten heeft over psycho–sociaal welzijn door iemand van buiten de organisatie? In het kader van het preventiebeleid moet de werkgever bijzondere aandacht besteden aan werknemers die contact hebben met derden. Er wordt een register van ‘feiten gepleegd door derden’ bijgehouden (dit is een preventiedocument en geen vraag voor tussenkomst in een individueel geval) dat de werkgever zal helpen om binnen de organisatie de meest adequate preventiemaatregelen te treffen voor feiten van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk die een externe oorsprong hebben. Dit feitenregister wordt bewaard door de vertrouwenspersoon, de bevoegde psychosociale preventieadviseur, Mevr. Suzy Brouckmans. De verklaringen in het register omvatten een beschrijving van de feiten van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk die werden veroorzaakt door andere personen op de arbeidsplaats en waarvan de werknemer meent het voorwerp te zijn geweest, evenals de data van de feiten. Ze vermeldt de identiteit van de werknemer niet. Alleen de werkgever, de bevoegde psychosociale preventieadviseur en de vertrouwenspersoon hebben toegang tot dit register. Het wordt ter beschikking gehouden van de met het toezicht belaste ambtenaar. Wanneer er individuele preventiemaatregelen moeten getroffen worden tegen werknemers van een derde onderneming, contacteert de werkgever de andere betrokken werkgever opdat deze de nodige maatregelen kan nemen.
24
6 Mogelijkheden om te komen tot het oplossen van de gemelde klacht – indien externe preventieadviseur psychosociaal welzijn die optreedt als vertrouwenspersoon, Wiric hiertoe verzoekt. -
De werkgever / of de betrokken verantwoordelijken trachten te komen tot een oplossing, op basis van de maatregelen die voorgesteld worden door de externe psychosociale preventieadviseur. Mevr. Suzy Brouckmans. Indien nodig worden anderen betrokken in het tot stand brengen van deze oplossing. De oplossing wordt besproken met de klager en eventueel andere betrokken partijen.
-
Wanneer de klacht gaat tegen één van deze verantwoordelijken of wanneer de medewerker uitdrukkelijk verzoekt om zijn verantwoordelijke niet te betrekken. In dit geval neemt één van de collega ‘s - verantwoordelijken of de directie over, als aangestelde persoon die het proces stuurt om de oplossing van de klacht tot stand te brengen.
-
Wanneer één van de verantwoordelijken, een lid van de administratie of een lid van de staf een klacht uit tegen de directeur (hun leidinggevende) wordt een collega-verantwoordelijke aangesteld als persoon die het proces stuurt om de oplossing van de klacht tot stand te brengen
-
Alle personeelsleden kunnen een luisterend oor aanbieden, zonder evenwel een oplossing voor de klacht aan te reiken. Een speciale rol is hier weggelegd voor psycholoog / pedagoog.
7.
Gevolgen
Zie arbeidsreglement (sancties)
25
Alcohol en drugbeleid in Wiric 1. Inleiding Het preventieve alcohol- en drugsbeleid van Wiric maakt deel uit van het algemene beleid om het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk te bevorderen. Gebruik en misbruik van alcohol of drugs is een factor die de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers en hun omgeving negatief kunnen beïnvloeden. Daarnaast kan het ook een negatieve impact hebben op de productiviteit en de kwaliteit van het werk. Tenslotte kan het de reputatie van Wiric schaden. Door dit beleid wenst Wiric al haar medewerkers (personeel, stagiairs en vrijwilligers) bewust te maken van de problematiek van gebruik en misbruik van alcohol en drugs op de werkplaats. 2. Definities 2.1 Alcohol is de werkzame stof in verschillende dranken zoals bier, wijn en jenever maar ook in mixdranken en shooters. Bij overmatig gebruik is de kans op verslaving groot. 2.2 Drugs Een middel is een drug wanneer het de hersenen prikkelt en er daardoor geestelijke en lichamelijke effecten optreden. De effecten kunnen stimulerend zijn, verdovend of bewustzijnsveranderend. Wanneer wordt uitgegaan van de werking van middelen, dan zijn alcohol, koffie en tabak ook drugs. Volgens de wet is dat niet zo. In de drugswet, waarin alle middelen zijn opgenomen die door de overheid als ‘drugs’ worden beschouwd, komen deze middelen niet voor. De drugswet noemt wel de illegale middelen waar de meeste mensen aan denken bij het woord ‘drugs’ en veel middelen die worden toegepast in de geneeskunde. De overheid maakt onderscheid tussen middelen die volgens de overheid een onaanvaardbaar groot risico met zich meebrengen. Dat zijn bijvoorbeeld heroïne, cocaïne, amfetamine, LSD en XTC. Andere producten zijn hennepproducten (hasj en weed) en slaap- en kalmeringsmiddelen zoals Valium en Seresta. 3. Regels ivm beschikbaarheid en gebruik 3.1 Alcohol - Het is de werknemer niet toegestaan tijdens zijn werkuren gebruiken. Uitzonderingen : • Pauzemomenten
alcohol te
26
• Deelname aan receptie of etentjes • Uitstappen en vakanties Maar : de wettelijk toegelaten grens mag in geen enkel geval overschreden worden. Er geldt hier wél een totaalverbod voor personeelsleden die verantwoordelijk zijn voor het vervoer van gebruikers of andere personeelsleden. - Alcoholhoudende dranken mogen nooit aanwezig zijn op de werkplek. Uitzondering : De woonvormen o.w.v. de thuissituatie van de bewoners. - Het is elke werknemer verboden om alcohol binnen te brengen op de werkplaats. 3.2 Drugs Het is de werknemer niet toegestaan tijdens zijn werkuren (illegale of andere) drugs te gebruiken. Drugs mogen nooit aanwezig zijn op de werkplek. Het is elke werknemer verboden om drugs binnen te brengen op de werkplaats. Uitzondering : Roken (rookbeleid voor personeel : roken is niet toegestaan in de gebouwen, enkel in open lucht). Het verbod op het gebruik van alcohol en drugs tijdens de werkuren is ingegeven door o.a.:
de aard van de activiteit van de organisatie en de specifieke risico’s die het gebruik van alcohol en drugs inhoudt voor de veiligheid van eenieder, zowel van collega’s als van cliënten,
de voorbeeldfunctie die we wensen op te nemen naar ons cliënteel.
3.3 Personeelsfeesten Bij de uitwerking van de organisatie van elk personeelsfeest wordt stilgestaan bij het veilig thuis brengen van alle deelnemers aan het feest. Hieromtrent worden duidelijke afspraken gemaakt, die meegedeeld worden op de uitnodiging of bij het begin van het feest, al naargelang de getroffen maatregelen. Mogelijke voorbeelden : - 1 BOB aanduiden per voertuig - Naar huis brengen met bus van Wiric - Beroep doen op Responsible Young Drivers - …
27
4. Preventie 4.1 Detectie van werkgebonden signalen Door collega’s, teamverantwoordelijken, personeelsdienst, arbeidsgeneesheer, directie. -
Verzuim Afwezigheid op de werkplek Concentratieverlies Ongevallen Onregelmatig werkpatroon Afgenomen efficiëntie Slechte verhouding met collega’s
4.2 Voorlichting & vorming - onthaalbrochure : verwijzing naar dit beleid - jaarlijks sensibiliseringscampagne : bv door affiches 5. Procedures te volgen bij acuut of chronisch gebruik 5.1 Meldingsplicht en hulpverlening Elke werknemer is verplicht een vermoeden van acuut of chronisch gebruik te melden bij zijn/haar Teamverantwoordelijke of de Directie. Voor hulpverlening kan elke werknemer intern terecht bij onze psychologen en / of vertrouwenspersoon. Deze personen zullen indien nodig, doorverwijzen. Elke medewerker mag tijd maken voor een collega die nood heeft aan een luisterend oor of een ondersteunend gesprek. 5.2 Verwijdering van de werkvloer Elke werknemer die zich op het werk aanbiedt of bevindt onder invloed van alcohol of van drugs, wordt door de werkgever onmiddellijk de werkvloer verwijderd. Tijdens avond –en nachtdiensten wordt de Teamverantwoordelijke of de Directie telefonisch verwittigd, die de verwijdering van de werkvloer zal regelen. Eventuele kosten voor verwijdering van de werkvloer zijn voor rekening van de werknemer die zich onder invloed op de werkvloer aanbiedt. De werkuren die niet gepresteerd kunnen worden door het misbruik zullen niet verloond worden. Deze werknemer mag/kan zich op eigen verzoek onderwerpen aan een test op het gebruik van deze middelen bij een- in wederzijds akkoord tussen de werknemer en de werkgever- aangeduide arts. De resultaten van de test zullen zowel aan de werkgever als aan de werknemer meegedeeld worden. Deze test gebeurt op kosten van de werkgever.
28
5.3 Medisch onderzoek De werkgever kan, indien hij vermoedt dat een werknemer op het werk regelmatig onder invloed van alcohol en/of drugs is, deze werknemer uitnodigen zich bij de arbeidsgeneesheer aan te bieden voor een medisch onderzoek. De werkgever biedt hiermee de werknemer de kans om zich te laten behandelen voor de gezondheidsproblemen die eventueel de oorzaak van het misbruik zijn. 5.4 Interventieprocedures Indien de werknemer de hem aangeboden kans (zie 4.3) niet grijpt zal de werkgever volgende maatregelen treffen : 5.4.1 Confrontatiegesprek met de Directie bij terugkeer op de werkplaats Het verslag hiervan wordt opgenomen in het personeelsdossier van de betrokken werknemer. De werkgever zal de betrokken werknemer bijstaan bij zijn/haar reïntegratie en hem/haar adviseren in behandeling te gaan om herval te vermijden. Elke behandeling dient te gebeuren door externe specialisten ter zake. 5.4.2 Schorsing Indien de werknemer blijft hervallen, zal overgegaan worden tot een schorsing voor een op dat moment te bepalen periode. 5.4.3 Ontslag Zie Sanctiebeleid. 6. Bekendmaking -
Onthaalbrochure voor nieuwe medewerkers Arbeidsreglement
29
Organogram Wiric vzw Website, Khb, 4.1
30
Nu je weet waarvoor Wiric staat en je kennis genomen hebt met onze missie, visie en waarden, willen we ook vertrouwd maken met onze dagdagelijkse voorzieningen voor het personeel, stagiairs en vrijwilligers. Nadat je een onthaalgesprek gehad hebt en je vrijwilligersovereenkomst hebt ondertekend bij de vrijwilligerscoördinator, zal je begeleid worden naar de plek waar je vrijwilligerswerk gaat doen en voorgesteld worden aan je mentor. Om gebruikers te mogen vervoeren, moet je beschikken over een medische schifting. Info hierover kan je verkrijgen bij de personeelsdienst. Zij zorgen voor alle nodige afspraken hieromtrent. Zie werkinstructie vervoer.
Afspraken gebruik parking De huidige bestaande parkeerplaatsen mogen worden gebruikt door : 1) Personeelsleden die overdag externe afspraken hebben 2) Personeelsleden die late diensten of nachten draaien in de woonvormen 3) Bezoekers die een afspraak hebben 4) Derde-zorg-verstrekkers 5) Directie 6) Personeelsleden die om welbepaalde redenen, goedgekeurd door hun verantwoordelijke, overuren maken na 17.00 uur Alle anderen plaatsen hun wagen op de veemarkt.
Hoe registreer ik mijn aanwezigheid? In ieder gebouw bij het onthaal ligt een registratiemap, waarin je steeds je aanwezigheid of vertrek uit het gebouw registreert.
Datum 20/01/09
Naam Marieke Marieke Marieke Marieke
Uur 8.10 u 10 u 14 u 16.30 u
Paraf
Aankomst
Vertrek
Buitendienst
x x x
x x x x
x x
31
Omwille van de verzekering is het belangrijk om te weten hoeveel dagen een vrijwilliger effectief op jaarbasis aanwezig is. Daarom vragen om de dagen dat je aanwezig bent (of vrijwilligerswerk bent komen doen) te omcirkelen en deze kalender om de 2 maanden aan de vrijwilligerscoördinator te bezorgen. (Hoeveel uur je presteert maakt op zich niet zoveel uit.) De vrijwilligerscoördinator maakt na ontvangst een jaaroverzicht van alle aanwezigheden op voor de verzekering.
32
Wat doe je bij ongeschiktheid wegens ziekte of bij belet? Indien je belet of ziek bent breng je zo snel mogelijk je mentor of de vrijwilligerscoördinator op de hoogte. (zie bijlage)
Wat doe je bij ongeschiktheid bij zwangerschap? AR blz 28
Het personeelslid of stagiair, alsook de vrijwilliger, is verplicht zodra de zwangerschap gekend is, de directie onmiddellijk hiervan in kennis te stellen.
Wat doe je bij een ongeval? AR blz 32 1.
Elke werknemer, stagiair of vrijwilliger die een kwetsuur heeft opgelopen, is er toe gehouden zijn onmiddellijk leidinggevende/mentor daarvan te verwittigen en zich te laten verzorgen.
2.
Bovendien dient men na elk arbeidsongeval of elk ongeval op de weg van en naar huis onmiddellijk aangifte aan de personeelsdienst van Wiric en volgende gegevens te verstrekken: dag, datum en uur van het ongeval de aard van de opgelopen verwondingen plaats en omstandigheden waarin het ongeval zich heeft voorgedaan eventuele de namen van twee getuigen. Deze aangifte dient te gebeuren binnen de 8 kalenderdagen.
3.
Ingeval van een ongeval op de weg van of naar huis, moet de werknemer, stagiair of vrijwilliger dit laten vaststellen door de politie of één of meerdere getuigen. Dit geldt eveneens voor dienstverplaatsingen.
33
Wat dien je te doen indien je onkosten maakt? Welke onkosten kunnen er gemaakt worden? Elke verplaatsing in opdracht / op vraag van wiric Bij een dienstverplaatsing dient de werknemer,stagiair of vrijwilliger dit op voorhand te plannen en voor te leggen aan zijn onmiddellijke leidinggevende of mentor. Welke voertuigen zijn verzekerd? De personenwagens die niet eigendom zijn van de instelling en die door de personeelsleden, vrijwilligers, stagiairs, enz. gebruikt worden tijdens een opgelegde dienstverplaatsing. maaltijden tijdens een uitstap Wanneer een vrijwilliger een hele dag mee op uitstap gaat kan hij mee een maaltijd nuttigen. De kosten hiervoor worden afgerekend door de aanwezige begeleiding en gerecupereerd uit het vrijwilligersfonds. (deze kosten worden niet mee door gerekend aan de gebruikers) inkomgelden idem maaltijden
Weet je dat Wiric ook maaltijden aanbiedt?
Als vrijwilliger krijg je dit gratis aangeboden wanneer je een ganse dag vrijwilligerswerk doet. Indien je graag een middagmaal zou willen, verwittig je voor 9.30 u de keuken (011/70 27 82). Tijdens de normale werkuren zal de werkgever gratis koffie, thee, soep, water of spuitwater ter beschikking stellen van alle werknemers, vrijwilligers. Alle werknemers kunnen soep en diversen aankopen mits betaling. Afspraken rond bestelling dienen gemaakt met de verantwoordelijke van de grootkeuken.
34
Wat te doen bij brandmelding?
Volg bij storing of alarm, in belang van éénieders veiligheid, stipt de gebruiksaanwijzingen op zoals die langs iedere brandcentrale zijn beschreven. Alle alarmmeldingen, zowel rechtstreeks via de centrale, worden ernstig genomen. Conform de evacuatierichtlijnen vergewissen zich alle betrokkenen van de ernst van deze boodschappen. Indien uw standplaats over een afwijkend evacuatiescenario beschikt, dan bent u daarvan op de hoogte, bovendien weet u welke richtlijnen voor u bestemd zijn.
Waar vind je de brandcentrales? -
Dagcentrum: Eerste verdiep, lokaal tegenover personeelstoiletten (omschreven als bezoekerslokaal) ’t Gilde: tweede verdiep, personeelskamer De Wilg: gelijkvloers, gang De Wonewei: gelijkvloers, gang van de wonewei
Waar vind je de EHBO-kist ? Website Khb 4.4. Op elke locatie bevindt zich een EHBO-kist in een afgesproken ruimte die toegankelijk is voor alle personeelsleden - Dagcentrum: o Gelijkvloers: onthaal o Niveau +1: bureau diensthoofd personeelsdienst -
’t Gilde: eerste verdiep, keuken De Wilg: eerste verdiep, personeelslokaal De Wonewei: gelijkvloers, berging
35
Weet je wie deel uit maakt van de raad van bestuur ?
Clem Stultjens
Jos Heeren
Jos Moers
Jaak Bekkers
Renaat Everaerts
Agnes Jageneau
Luc Schalenbourg
Herman Schrijvers
Guy Desmet
Peter Dufaux
Yvan Lambrechts
René Van Tichelt
Bart Maes
Gerda Vanderstukken
36
Weet je wie deel uit maakt van de directie? Algemeen directeur is Lise Crabbé. Zij is bereikbaar op tel 011/70 27 83
[email protected]
Administratief en Logistiek directeur is Eric Hendrix. Hij is bereikbaar op tel 011/ 70 27 83
[email protected]
Wil je weten wie tot welk team behoort? Surf dan naar www.wiric.be en kijk bij wie is wie ?
Nog enkele weetjes -
Op elke locatie vind je op een vaste plaats een telefoonlijst. Vraag dit aan je mentor.
-
Per kwartaal verschijnt het ‘Belang van Wiric’ met daarin alle nodige info over de georganiseerde activiteiten en andere relevante onderwerpen.
Na het lezen van deze brochure hopen we dat je voldoende informatie hebt gekregen om optimaal je weg te vinden binnen Wiric. Alle medewerkers van Wiric wensen je veel succes met je vrijwilligerswerk binnen onze organisatie! Wij hopen dat je een aangename tijd tegemoet gaat!
37
Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
1: 2: 3: 4: 5: 6:
overeenkomst vrijwilligers beëindiging vrijwilligers Registratiedocument Onthaal nieuwe vrijwilliger Wiric vzw Vrijwilligersfonds werkinstructie aanwerven van vrijwilligers verzekeringspolis
38
OVEREENKOMST VRIJWILLIGERS Naam Instelling:
Ondersteuningscentrum voor volwassen mentaal gehandicapten Wiric vzw Diestersteenweg 59 3800 Sint-Truiden
Hierbij vertegenwoordigd door : Naam : Functie:
Lise Crabbé Directeur van de vzw
Betuigt hiermee zijn erkentelijkheid voor de bereidwilligheid om aan het ondersteuningscentrum voor volwassen mentaal gehandicapten mee te werken en deel uit te maken van de groep vrijwilligers welke hun diensten vrijwillig en onbezoldigd ter beschikking stellen in het belang van de gebruikers van de voorziening. Duur overeenkomst : vanaf …………………..(tot……………………… ) Naam vrijwillig(st)er: …………………………………………… Adres: …………………………………………… …………………………………………… Tel: …………………………………………... e-mail: …………………………………………… Statuut: …………………………………………… Geboortedatum: …………………………………………… Prestatietijd: De vrijwilliger dient zich aan voor O buddysysteem O logistieke ondersteuningsvragen O ondersteuningsvragen bij evenementen of occasionele activiteiten O ondersteuningsvragen bij vaste activiteiten De tijden zijn, in overleg met de vrijwillig(st)er afgesproken op Maandag van……………tot…………… Atelier:………………………….. Dinsdag van……………tot…………… Atelier:………………………….. Woensdag van……………tot…………… Atelier:………………………….. Donderdag van……………tot…………… Atelier:………………………….. Vrijdag van……………….tot………….. Atelier:…………………………..
39
Proeftijd (3 maanden ) Gaat in op …………………. en neemt een einde op ………………. De vrijwillig(st)er zal de vrijwilligersbegeleider ……………………...... of de vrijwilligerscoördinator Els Marechal verwittigen bij afwezigheid. Van haar kant zal de voorziening verwittigen indien de activiteit waarvoor de vrijwillig(st)er ingeschakeld is niet kan doorgaan. De partijen kunnen de werkzaamheden in onderling overleg wijzigen. De vrijwillig(st)er kan zijn/haar medewerking beëindigen door een mededeling aan de vrijwilligerscoördinator Els Marechal en het ondertekenen van “Beëindiging overeenkomt vrijwilligers”. De vrijwillig(st)er kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de continuïteit van de betreffende dienstverlening. De voorziening zal dan ook geen beroep doen op vrijwillig(st)ers om zorgen te verlenen die gekwalificeerd personeel vergen. De instelling kan de samenwerking beëindigen indien hiertoe ernstige redenen bestaan. Dit gebeurt via een gesprek met de betrokken vrijwillig(st)er na overleg met de directie. Naast voorliggende overeenkomst voor vrijwilligers is er een opdrachtverklaring van de voorziening, hierin zijn ook de rechten van de vrijwillig(st)ers op het gebied van begeleiding, vorming en deelname aan overleg opgenomen. De vrijwillig(st)er gaat akkoord met de plicht tot geheimhouding omtrent wat hij/zij verneemt over een deelnemer of personeelslid bij het uitoefenen van het vrijwilligerswerk. De instelling verklaart, bij de organisatie van de werkzaamheden van de vrijwillig(st)er en bij de begeleiding en vorming, rekening te houden met de persoonlijke verplichtingen van de vrijwillig(st)er ten aanzien van zijn/haar gezin, beroep en/of opleiding. De instelling verzekert de vrijwillig(st)er tegen de volgende risico’s : -burgerlijke aansprakelijkheid: wanneer een vrijwillig(st)er bij de uitvoering van een taak in opdracht van het ondersteuningscentrum door fout, onvoorzichtigheid of verzuim schade toebrengt aan een persoon of een zaak, of wanneer dit gebeurt door een persoon voor wie men moet instaan, dan is de schade verzekerd. Maatschappij: AG polisnummer : 20/63.112.048/00 makelaar : Limbrasur Sint-Truiden -lichamelijke ongevallen: wanneer een vrijwillig(st)er een lichamelijk ongeval overkomt tijdens de uitvoering van een taak en ook de weg naar of van deze activiteit, dan is dit verzekerd. Maatschappij: AXA Belgium/ KB Almaver polisnummer : X6259/000 Makelaar: Limbrasur Sint-Truiden Verzekerd beroepsinkomen : AG polisnummer : 99.016429/528 Makelaar LDB vzw Omnium auto – beroepsopdracht: Winterthur polisnummer: 6552536 makelaar Limbrasur Sint-Truiden
40
Elke schade of elk ongeval moet onmiddellijk gemeld worden aan de directeur van de voorziening.
De instelling betaalt de onkosten (behalve kledij en de verplaatsing van en naar Wiric/Thuis) voortvloeiend uit de opdracht terug. Op verzoek van de vrijwilliger kan de organisatie bij het einde van de overeenkomst een getuigschrift opstellen. Deze overeenkomst werd in tweevoud opgemaakt te Sint-Truiden op ……………………..
Handtekeningen Namens Wiric vzw:
Namens de vrijwillig(st)er:
Lise Crabbé Directeur
41
BEEINDIGING OVEREENKOMST VRIJWILLIGERS De ondergetekenden: Naam Instelling:
Ondersteuningscentrum voor volwassen mentaal gehandicapten Wiric vzw Diestersteenweg 59 3800 Sint-Truiden
Hierbij vertegenwoordigd door : Naam : Functie:
Lise Crabbé Directeur van de vzw Enerzijds, en
De vrijwilliger: Naam: Adres:
Anderzijds, Wensen de vrijwilligers overeenkomst te beëindigen. Deze beëindiging zal ingaan op ……………………..
Handtekeningen Namens Wiric vzw:
Namens de vrijwillig(st)er:
Lise Crabbé Directeur
42
Registratiedocument Onthaal nieuwe vrijwilliger Wiric vzw Wanneer de vrijwilliger op vaste tijdstippen in verschillende ateliers komt dient dit document ingevuld te worden door alle betrokken ateliers afzonderlijk. Naam van de nieuwe vrijwilliger Adres Telefoon GSM e-mail Geboortedatum O Werkatelier Aanwezig op: O Maandag O Dinsdag O Woensdag O Donderdag O Vrijdag O Occasionele ondersteuningsvragen O Buddy O Logistieke ondersteuningsvragen Naam mentor Functie Bereikbaar op (telefoon, mail, …)
Naam vrijwilligerscoördinator Bereikbaar op (telefoon, mail, …)
Datum: ………………………………………………
……………………………………….. Vrijwilliger
………………………………………. Vrijwilligerscoördinator
…………………………………… Mentor
43
Vrijwilligersfonds Opgesteld : EM
Beoordeeld : kwaliteitscoördinator Paraaf :
Bijlage Khb. 4.4. Versie b
29/09/2010 Pagina 44 van 1 Goedgekeurd : directeur Paraaf :
Omschrijving Het vrijwilligersfonds wordt gefinancierd door de vrijwilligers. Zij organiseren festiviteiten om zo geld bij elkaar te krijgen. Ze proberen dergelijke festiviteiten te organiseren zodanig dat 3de personen aangesproken worden en niet alleen ouders en familie van de gebruikers. Doel Het vrijwilligersfonds heeft als doel gebruikers van Wiric die het financieel moeilijk hebben wat extra ondersteuning te geven. Door deze ondersteuning kunnen zij mee op uitstap/vakantie, een nieuwe kast kopen, noodzakelijke kledij,… Aanvraagprocedure De individuele begeleider van de gebruiker stelt een verslag op en overhandigt dit aan de vrijwilligerscoördinator . In het verslag moet de motivatie vermeld worden waarom deze tegemoetkoming wordt aangevraagd en waarvoor het gebruikt gaat worden. De vrijwilligerscoördinator legt de gestelde vraag voor op de eerstvolgende vergadering. Bij uitstappen of vakanties dient de aanvraag vooraf te gebeuren. De vergadering geeft geen toekenning met terugwerkende kracht. Er wordt ook verwacht dat de individuele begeleider een “spaarplan” uitwerkt samen met de gebruiker. Goedkeuring van de aanvraag De vrijwilligers samen beslissen over de toekenning van de tegemoetkomingen en leggen het bedrag ervan vast. Er dienen minstens 5 vrijwilligers aanwezig te zijn op de vergadering. Uitvoering en opvolging van de aanvraag Wanneer de vergadering een bedrag heeft toegekend geeft de vrijwilligerscoördinator de opdracht aan de boekhouder. De vrijwilligerscoördinator volgt de transactie op en brieft het saldo op het volgende overleg. Twee aangestelde vrijwilligers volgen eveneens mee de transactie op dmv de uittreksels. Algemene bemerkingen De vrijwilligerscoördinator houdt de gegevens van de aanvragen bij in een overzicht tabel. Deze tabel geeft weer wie welke aanvraag heeft gedaan met vermelding van het eventuele toegekende bedrag.. Dit met als reden om kunnen op te volgen dat niets steeds dezelfde gebruikers genieten van een toekenning. De vrijwilligerscoördinator stelt de aanvraag anoniem voor, dit omwille van privacy redenen. Onkosten vrijwilligers Wanneer de vrijwilligers mee op uitstap gaan met de groep worden de kosten niet verhaald op de gebruikers. De kosten worden apart vermeld op het formulier uitstappen (doorklikken op link om in document te komen) en worden betaald van het vrijwilligersfonds. Vrijwilligers kunnen tijdens een uitstap een maaltijd nuttigen van max. 8 €
44
4.6.10. Werkinstructie: aanwerven van vrijwilligers
Opgesteld : EM
Beoordeeld : kwaliteitscoördinator Paraaf :
Bijlage Khb 4.7.4. Versie c
10/10/2011 Pagina 1 van 51
Goedgekeurd : directeur Paraaf :
De voorziening beschrijft de visie en de wijze waarop ze vrijwilligers aanwerft, selecteert, ondersteunt en evalueert. (SMK 3.5 in analogie van aanwerven, selecteren, ondersteunen en evalueren van personeel) 1. Visie op het vrijwilligerswerk in Wiric Het vrijwilligerswerk in Wiric wil een weg zijn om de dragende betrokkenheid van de omgevende zorgende samenleving bij het initiatief te realiseren en het normalisatiekader voor de zorgverlening kansen te geven. Vrijwilligerswerk versterkt en verbreedt de deelnemersgerichte hulpverlening in complementariteit met het personeel. Dit maakt heel de zorgverlening “anders”. 2. Profiel: Voorwaarden om vrijwilliger te kunnen zijn: - iets willen doen voor een ander (onbetaald) - zich maatschappelijk betrokken voelen - op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding - zich kunnen engageren; vrijwilligers zijn is vrijwillig maar niet vrijblijvend - verbonden maar niet gebonden willen zijn - minimum 15 jaar zijn - zich empathisch opstellen - zich engageren voor de visie, missie en waarden van onze instelling - het respecteren van het methodisch handelen naar de gebruikers toe - zelf grenzen kunnen stellen en consequent handelen - een stabiele persoonlijkheid hebben
45
Mits schriftelijke toestemming kunnen personen die afhankelijk zijn van de RVA, ziekenfonds, leefloon,… vrijwilliger zijn. Er is een toestemming nodig en een informatieplicht naar betrokken instanties. Een vrijwilliger kan niet zomaar bij een familielid in de groep staan, inzake belangenvermenging besluiten we dit te vermijden. 3. Termen en taken vrijwilligerscoördinator - doet de intake en evaluatie van de vrijwilliger, - coördineert het vrijwilligerswerk zowel voor de activiteiten in het dagcentrum, in de woonvormen als in de vrije tijd - stemt vraag en aanbod op elkaar af, - organiseert vorming voor vrijwilligers. - Bemiddelt bij spanning en/of conflicten vrijwilligersbegeleider - Medewerker uit woon- of werkeenheid en dit voor individuele of kleinere groepsactiviteiten binnen het project of atelier - Taak : vrijwilliger bijstaan in de kennismaking met de werking binnen het atelier of project – ondersteuning bieden – zorgen voor opvolging – indien nodig nood aan vorming aangeven – jaarlijkse evaluatie houden (zie protocol) - Bij evenementen : de vrijwilligerscoördinator 4. Verantwoordelijkheden van de vrijwilliger De verantwoordelijkheid blijft bij de beroepskracht, de vrijwilliger staat onder supervisie van het personeel. De vrijwilliger werkt met andere woorden ondersteunend. Na onderling overleg en goede informatiedoorstroming kan het gebeuren dat de vrijwilliger zonder aanwezigheid van personeel werkt. Er moet wel personeel in de omgeving aanwezig zijn waar de vrijwilliger beroep op kan doen. Wanneer de vrijwilliger hier voor open staat kan hij een interne opleiding volgen om met de bus te rijden, indien hij in bezit is van een B rijbewijs. Beroepsgeheim en vrijwilligers De vrijwillig(st)er is tijdens de duur en na het einde van de overeenkomst verplicht geheimhouding in acht te nemen, over alles wat hij/zij over de organisatie, de gebruikers of personeelsleden is te weten gekomen tijdens het uitoefenen van het vrijwilligerswerk. Kostenvergoeding voor vrijwilligers De instelling betaalt de onkosten (behalve kledij en de verplaatsing van en naar Wiric/Thuis) voortvloeiend uit de opdracht terug. De kosten worden verhaald op het vrijwilligersfonds en niet op de gebruikers. Om de gemaakte kosten te vergoeden dient de vrijwilliger de vrijwilligerscoördinator in te lichten. Hij/zij zorgt dan verder voor het nodige.
46
5. Waarderen en belonen van vrijwilligers De vrijwilliger moet de mogelijkheid krijgen om op eigen initiatief taken te kunnen uitvoeren of activiteiten uit te werken met ondersteuning van personeel. Personeel communiceert op een correcte en duidelijke manier bij de vrijwilliger zodanig dat hij/zij weet wat er van hem verwacht wordt. Oog hebben om vrijwilligers voor te stellen aan o.a. andere of nieuwe collega’s, nieuwe gebruikers,… Erkentelijkheid probeert Wiric te bieden door jaarlijks een vrijwilligersfeest en jaarlijks een uitstap te organiseren. Daarnaast proberen we oog te hebben om de vrijwilligers te betrekken met feestjes binnen de projecten waar zij hun vaste activiteit hebben, het Kerstfeest, de Nieuwjaarsreceptie e.d. 6. Toepassingsgebied Afhankelijk van het domein waarop vrijwilligers werkzaam zijn, onderscheiden we 2. Bezoekvrienden(Buddy) : die één op één contacten onderhouden in de voorziening of in het wonen. Zij bieden aan meer sociaal geïsoleerde personen of oudere alleenstaande gehandicapten een nieuw relatienetwerk , al of niet na verlies van sociale contacten 3. Vaste activiteitenvrijwilligers : vrijwilligers als individu of in groep, zetten zich in om allerlei activiteiten te ondersteunen, zowel in de voorziening als er buiten. Heel dikwijls in de sfeer van vrije tijd (sport, uitstappen,..), maar in de werkprojecten en ter ondersteuning van de atelierwerking. 4. Occasionele vrijwilligers: zij ondersteunen geen vaste activiteit of geen vaste atelierwerking. Zij worden ingeschakeld op onregelmatige basis wanneer er een extra ondersteuningsvraag is. 5. Logistieke vrijwilligers : zij ondersteunen de technische dienst of kunnen ingeschakeld worden binnen het wonen. Door met vrijwilligers te werken - hebben we meer aandacht voor de mens - hebben we meer tijd voor de gebruikers - hebben we meer mogelijkheden om bepaalde activiteiten aan te bieden - hebben we minder werkdruk en meer werkplezier 7. Werkwijze Vrijwilligers werven - via mondelinge contacten - via het Belang van Wiric - via het provinciaal steunpunt voor vrijwilligerswerking (vacaturebank)
47
Vrijwilligers selecteren en aanwerven : vrijwilligerscoördinator - maakt afspraak voor eerste kennismaking - kennismakingsgesprek : toetsing vraag , mogelijkheden en interesses van de vrijwilliger en voorstelling van de werking - intake : - vraag vrijwilliger en aanbod voorziening worden op elkaar afgestemd - vrijwilligersovereenkomst wordt door beide partijen ondertekend - proefperiode van 3 maanden wordt vastgelegd waarna een evaluatie gehouden wordt door de coördinator Vrijwilligersvergadering Om de 3 maanden worden alle vrijwilligers uitgenodigd voor een overleg met de vrijwilligerscoördinator. Deze vergaderingen hebben tot doel de vrijwilligerswerking te bespreken. Activiteiten aanvragen, evalueren, ontmoeting tussen vrijwilligers,… 8. Verwante documenten en hulpmiddelen -
Vrijwilligersovereenkomst Beëindiging overeenkomst Formulieren onkostenvergoeding vrijwilligersfonds
9. Registraties
Registratie wie indexering vrijwilligersovereenkomst personeelsadministratie Op datum Formulieren personeelsadministratie Op datum onkostenvergoeding
bewaartermijn 2 jaar na vertrek 2 jaar na vertrek
48
POLIS VERBLIJFINSTELLINGEN EXEMPLAAR VERZEKERINGSNEMER
Producent rekening nr 24501 BIJZONDERE VOORWAARDEN
In overeenstemming met de verschillende besluiten van de Vlaamse Regering tot wijziging van het Besluit van de Vlaamse Regering van 06-07-1994 tot uitvoering van het Decreet van 23-03-1994 betreffende het georganiseerd vrijwilligerswerk in de welzijns- en gezondheidssector dekt de polis tevens: 1) De burgerrechtelijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst van de organisatie voor schade toegebracht aan derden, inclusief de vrijwilligers, door: a. haar activiteiten b. de gebouwen, installaties en goederen die zij voor die activiteit gebruikt c. haar bestuurders en werknemers 2) De burgerrechtelijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst van de vrijwilligers en als ze minderjarig zijn, ook de aansprakelijkheid van hun ouders of voogden op basis van artikel 1384 van het Burgerlijk Wetboek, voor zover zij die aansprakelijkheid oplopen tijdens de uitvoering van de activiteiten of de op weg van en naar de activiteiten. De dekking omvat de schade die veroorzaakt wordt aan hulpvragers, aan andere vrijwilligers of aan derden, alsook de lichamelijke schade die veroorzaakt wordt aan de bestuurders en werknemers van de organisatie. De dekking geldt voor elke vrijwilliger. Het bedrag van de dekking voor de punten 1 en 2 wordt per schadegeval vastgesteld in overeenstemming met de bepalingen van artikel 5, eerste en derde lid, van het Koninklijk Besluit van 12 januari 1984 tot vaststelling van de minimumgarantievoorwaarden van de verzekeringsovereenkomsten tot dekking van de burgerrechtelijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst m.b.t. het privéleven. 3) De lichamelijke schade geleden door de vrijwilligers bij ongevallen tijdens de uitvoering van het vrijwilligerswerk of tijdens de verplaatsingen die in het kader daarvan gedaan worden evenals de ziekten en contaminaties die zijn opgelopen als gevolg van het vrijwilligerswerk. Per verzekerde en per ongeval, ziekte of contaminatie bedraagt de dekking: - 12.000 euro bij overlijden - 18.000 euro bij blijvende invaliditeit - 3.000 euro voor verzorgingskosten - 9 euro per kalenderdag bij tijdelijke arbeidsongeschiktheid vanaf de 31e kalenderdag, in geval van inkomensverlies. 4) De schade aan goederen, geleden door de vrijwilligers, bij ongevallen tijdens de uitvoering van het vrijwilligerswerk of tijdens de verplaatsingen die in het kader daarvan worden gedaan, zijn verzekerd voor zover zij gepaard gaat met lichamelijke schade, tot beloop van 3000 euro. Het herstel van die schade wordt beperkt tot het bedrag boven de 300 euro. De schade aan voertuigen van om het even welke aard is
49
uitgesloten. CLAUSULES: Deze polis dekt eveneens de burgerlijke aansprakelijkheid van de leden van de algemene vergadering. EXCLUSIVITEITSCLAUSULE IFVD Voorliggend product werd door IFVD ( Interdiocesane Federatie van Verzekeringsdiensten) ontwikkeld en blijft haar eigendom, met inbegrip van alle hieraan verbonden rechten, meerbepaald het recht op verdeling ervan. Dit heeft tot gevolg dat de houdende verzekeraar de betrokken algemene en bijzondere voorwaarden enkel kan toekennen via een lid van de organisatie IFVD. CLAUSULE 8037 : UITSLUITING ASBEST Deze bepalingen vullen alle op het contract van toepassing zijnde voorwaarden aan. Zij vernietigen en vervangen deze ingeval van tegenstrijdigheid. Onder van toepassing zijnde voorwaarden wordt verstaan : de algemene en bijzondere voorwaarden, alsook de eventuele specifieke voorwaarden, conventionele bepalingen en / of makelaarsvoorwaarden en dergelijke. Deze bepalingen zijn echter niet van toepassing op de waarborg BA Objectieve Brand en Ontploffing. Is bijkomend uitgesloten : de schade ten gevolge van de aanwezigheid of de verspreiding van asbest, asbestvezels of producten die asbest bevatten, voor zover de schade voortvloeit uit de schadelijke eigenschappen van asbest. CLAUSULE 8038 : UITSLUITING TERRORISME Deze bepalingen vullen alle op het contract van toepassing zijnde voorwaarden aan. Zij vernietigen en vervangen deze ingeval van tegenstrijdigheid. Onder van toepassing zijnde voorwaarden wordt verstaan : de algemene en bijzondere voorwaarden, alsook de eventuele specifieke voorwaarden, conventionele bepalingen en / of makelaarsvoorwaarden en dergelijke. Deze bepalingen zijn echter niet van toepassing op de waarborg BA Objectieve Brand en Ontploffing Is bijkomend uitgesloten : de schade veroorzaakt tijdens een staking, een lock-out, oproer, daden van terrorisme of sabotage, gewelddaden met collectieve inslag (politieke, sociale, ideologische en andere) al dan niet gepaard gaande met verzet tegen de overheid, tenzij u aantoont dat er geen oorzakelijk verband bestaat tussen die gebeurtenissen en het schadegeval. CLAUSULE 8039 : UITSLUITING ELEKTROMAGNETISCHE VELDEN, GENETISCH GEMODIFICEERDE ORGANISMEN, OVERDRAAGBARE SPONGIFORME ENCEPHALOPATHIE, TOXISCHE SCHIMMELS Deze bepalingen vullen alle op het contract van toepassing zijnde voorwaarden aan. Zij vernietigen en vervangen deze ingeval van tegenstrijdigheid. Onder van toepassing zijnde voorwaarden wordt verstaan : de algemene en bijzondere voorwaarden, alsook de eventuele specifieke voorwaarden, conventionele bepalingen en / of makelaarsvoorwaarden en dergelijke. Deze bepalingen zijn echter niet van toepassing op de waarborg BA Objectieve Brand en Ontploffing Is bijkomend uitgesloten : - Elektromagnetische Velden: Wij verzekeren u niet voor elke schade, verlies, kosten of uitgaven van welke aard ook, rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakt door, in verband met of op enigerlei wijze verbonden met elektromagnetische velden. CONTRACT N°99509089012 - Genetisch Gemodificeerde Organismen: Wij verzekeren u niet voor elke schade, verlies, kosten of uitgaven van welke aard ook, rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakt door, in verband met of op enigerlei wijze verbonden met genetisch gemodifieerde organismen. - Overdraagbare Spongiforme Encephalopathie:
50
Wij verzekeren u niet voor elke schade, verlies, kosten of uitgaven van welke aard ook, rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakt door, in verband met of op enigerlei wijze verbonden met overdraagbare spongiforme encephalopathie, met inbegrip van de menselijke varianten. - Toxische schimmels : Wij verzekeren u niet voor elke schade, verlies, kosten of uitgaven van welke aard ook, rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakt door, in verband met of op enigerlei wijze verbonden met toxische
51