Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea
Sinds 1973 bezig met hulpverlening in Ethiopië en Eritrea Activiteitenverslag + verkort financieel verslag
2010
Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea (ISEE) Wijk 4 - 102 8321 GH Urk tel. 0527-682123 fax. 084-8388817 email.
[email protected] internet www.isee-urk.nl KvK 39022367 ANBI 0070.45.396 CBF-keur 210-04 Bankrekeningnummer: ABN-AMRO 45.11.15.627 Postbankrekeningnummer: 3901051 Kantoor: (Wijk 4 - 102) Administratie: Dhr. Henk Oost Geopend: Iedere werkdag van 8.30 tot 12.15 en van 13.30 tot 17.00 uur mobiel: 06-17052994 Expositie: (Wijk 4 - 102) Geopend: Iedere werkdag van 10.00 tot 12.00 en van 14.00 tot 16.00 uur Bet Tesfa (Wijk 4-45) Winkel voor tweedehands kleding Inname kleding: bij voorkeur maandagochtend, woensdagochtend en vrijdagochtend Geopend: dinsdag-, woensdag- en donderdagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur Aanvraag voor een presentatie: Voor Noord Nederland: Dhr. J. van Keulen, Waterlelie 7, 8043 NZ Zwolle, tel. 038-3374755, 06-12676125 Dhr. H. Schilt, Kavelzoom 12, 8316 NC Marknesse, tel. 0527-201175 Dhr. J. Bakker, Molengang 21, 1761 BX Anna Paulowna, tel. 06-51001548 Voor Oost Nederland/Gelderland: Mw. I. de Jong-de Jonge, Flierderweg 6, 2711 LN Eefde, tel. 0575-493473 Mw. Aafke Mandersloot, Blekerijweg 3 B, 8271 BH IJsselmuiden, tel. 038-3331603 Voor Midden en Zuid Nederland: Mw. I. Ritsema, Moerbeiboom 21, 4101 WC Culemborg, tel. 0345-531734 Mw. M.P. Polderman, Koppelland 15, 1391 EV Abcoude, tel. 0294-282880 Foto op de kaft: Twee mannen bij Lake Fincha zagen planken van een boomstam.
3
STRUCTUUR VAN DE STICHTING Bestuur
Commissie Visserij
Commissie Medisch Sociaal Educatief
Commissie Werkgroepen/ PR
Commissie Landbouw en Techniek
Commissie Winkel
Het bestuur van de Interkerkelijke Stichting Ethiopië / Eritrea is samengesteld uit vertegenwoordigers van de commissies, aangevuld met een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. Het bestuur vergadert iedere 3e donderdag van de maand. Doelstelling: Het lenigen of helpen lenigen van nood en het bevorderen van zelfwerkzaamheid onder de bevolking in Ethiopië en Eritrea in de meest ruime zin. De stichting tracht dit doel te bereiken door onder andere: - Fondswerving in Nederland; - Ondersteuning van ziekenhuizen, scholen en kinderen in en buiten tehuizen; - Realisering van voorzieningen voor gehandicapten en leprapatiënten; - Bevordering van de zelfwerkzaamheid door middel van visserij- en landbouwprojecten waardoor een verbetering in de voedselvoorziening en werkgelegenheid ontstaat; - Verstrekken van microkredieten om kleine bedrijfjes op te zetten; - Uitwisseling van kennis van Nederlandse vissers en landbouwers met hun Ethiopische en Eritrese collega’s; - Voorlichting te geven in Nederland ter bevordering van de bewustwording van de ontwikkelingsproblematiek. De samenstelling van het bestuur is als volgt : Gerrit Bos Aafke Mandersloot Kees Koffeman Willem Remijnse Joop van Eck Derk Buiter Rie Kramer Liesbet Nederburgh Gerrit Bos Aafke Mandersloot Kees Koffeman Willem Remijnse Joop van Eck Derk Buiter Rie Kramer Liesbet Nederburgh
voorzitter secretaris penningmeester afgevaardigde commissie Landbouw en Techniek afgevaardigde commissie Visserij afgevaardigde commissie Medisch/Sociaal/Educatief (MSE) afgevaardigde commissie Werkgroepen/PR afgevaardigde commissie Winkel Roggebot 8 Blekerij 3 B Wijk 7-26 Paardenweg 4 Holkenkamp 11 Parklaan 97 De Bak 24 Bosuil 4
8321 RA Urk 8271 BH IJsselmuiden 8321 VL Urk 8317 PL Kraggenburg 8321 AT Urk 4102 EC Culemborg 8322 AD Urk 8309 CL Tollebeek
tel. 0527-683073 tel. 038-3331603 tel. 0527-684981 tel. 0527-252513 tel. 0527-682218 tel. 0345-520372 tel.0527-687929 tel. 0527-681142
Het CBF keurmerk Sinds begin 2005 beschikt de Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea over het CBF keurmerk. Wilt u meer weten over het CBF en de eisen die zij stelt aan keurmerkhouders, dan kunt u informatie inwinnen op de website van Centraal Bureau Fondsenwerving: www.cbf.nl Hebt u een klacht over de Stichting, neem dan eerst contact op met onze voorzitter. Wordt de klacht niet, of niet naar tevredenheid opgelost, dan kan het CBF bemiddelen. Wilt u een kopie van de statuten ontvangen, dan kunt u die via ons kantoor aanvragen. 4
Millenniumdoelen in Ethiopië Iedereen heeft er wel wat van gehoord, de millenniumdoelen. Dit zijn acht doelen die vrijwel alle landen wereldwijd nastreven. Ook Ethiopië en Eritrea. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
De armoede halveren en minder mensen honger. Elk kind naar school. Mannen en vrouwen gelijkwaardig. Minder kindersterfte. Verbetering van de gezondheid van moeders. Bestrijding van HIV/Aids, malaria en andere dodelijke ziektes. Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken. 8. Toegang tot betaalbare medicijnen, een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden. Maar hoe meet je gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen? Hoe meet je dat moeders gezonder zijn? Daarom heeft Ethiopië een paar meetbare doelen geformuleerd die overeenkomen met de millenniumdoelen. Doel 1990 2000
doel verwachting 2015
1 Armoede halveren 48% 44,2% 40% 2 Alle kinderen naar school 32% 57,4% 65% 3 Alle meisjes naar school 29,4% 52% 62% 4 Kindersterfte verminderen 190 167 160 (kinderen jonger dan 5 jaar, per 100.000 geboorten) 5 Sterfte in kraambed verminderen 1400 500-700 400-450 (per 100.000 geboorten) 6 Mensen met HIV/AIDS onbekend 7,3% 7,3% 7 Toegang tot schoon water 19% 30% 39,4%
lukt niet mogelijk mogelijk lukt niet lukt niet mogelijk mogelijk in steden
Cijfers laten slechts een deel van de waarheid zien. Bijvoorbeeld: Het lijkt erop dat het lukt om (vrijwel) alle kinderen naar school te krijgen. De Ethiopische overheid stimuleert de ouders enorm om de kinderen naar school te sturen. De scholen mogen dan ook geen kinderen weigeren. Het gevolg is dat er meer kinderen (dat tonen de cijfers duidelijk aan) naar school gaan. Het budget voor onderwijs blijft echter vrijwel hetzelfde. De klassen raken overvol, de kwaliteit van het onderwijs gaat achteruit en enorm veel kinderen haken voortijdig af. Het percentage schoolverlaters is helaas niet bekend. Beter is om te meten hoeveel kinderen de lagere school afmaken! Is het dan allemaal hopeloos? Nee, de ouders in Ethiopië zijn nog meer dan ooit doordrongen van het feit dat onderwijs essentieel is als je wilt dat je kinderen het beter krijgen. Dat valt niet in cijfertjes te vangen. Gaat Ethiopië de millenniumdoelen halen? Ja, maar plak er geen jaartal aan. Als Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea werken we al sinds 1973 in Ethiopië en Eritrea en als geen ander weten we dat je met geduld en volharding veel meer bereikt dan met doelen die binnen enkele jaren behaald moeten worden.
5
Overdracht SOG aan ISEE Op zaterdag 6 november jongstleden is een vertegenwoordiging van ISEE, bestuur en commissies, aanwezig geweest bij de slotdag van de stichting SOG wat staat voor Stichting Ontwikkelingshulp vanuit Geuzenveld en is ontstaan vanuit een Katholiek jongerenkoor. Deze stichting heeft gedurende 40 jaar actie gevoerd voor projecten in Ethiopië, met name in de Wollega provincie, de streek rond Dembi Dolo in het westen (tegen de grens met Soedan). Voorheen werkte men vooral langs kerkelijke instanties, maar sinds kort werkt SOG samen met een organisatie die is opgezet door de plaatselijke bevolking zelf. In maart van dit jaar is besloten te stoppen met de activiteiten en de stichting op te heffen vanwege de gezondheid van de voorzitter. Meer hierover kunt u lezen op de website van de stichting, via www.sogethiopie.nl. De afgelopen maanden is er intensief contact geweest tussen SOG en ISEE, waarbij onze stichting bereid is gevonden om de lopende projecten over te nemen en te behartigen. Ook nieuwe projecten zullen door ISEE worden bekeken en indien mogelijk worden ondersteund.
6
Het programma van zaterdag 6 november, in Purmerend, bestond uit een officieel en een informeel gedeelte. Tijdens het officiële gedeelte werd door verschillende sprekers teruggeblikt op de afgelopen 40 jaar en met name op de inspanningen van de voorzitter, de heer Theo van der Jagt. Herinneringen werden opgehaald, anekdotes verteld, maar het belangrijkste was de overeenkomst tussen de manier van aanpak door SOG en ISEE; deze lijken heel sterk op elkaar: kleinschaligheid en betrokkenheid van de mensen in Ethiopië bij de hulpverlening: ze moeten er zelf ook iets voor doen! Theo van der Jagt liet in zijn toespraak met name naar voren komen de vriendschap die is ontstaan in de afgelopen 40 jaar, het enthousiasme door samen iets te doen. De kern was: waar doe je het allemaal voor en waarom doe je het allemaal. Hij was blij met de overname door ISEE en feliciteerde de stichting met haar nieuwe onderkomen. Wat hem bij bleef waren met name de vele positieve herinneringen. Aan het einde van zijn toespraak ontving hij een minutenlang ovationeel en emotioneel applaus. Vervolgens kwamen ook zijn zoon en dochter aan het woord om herinneringen en ervaringen naar voren te brengen. Hieruit bleek de enorme passie van een heel gezin voor de armen en misdeelden in Ethiopië. De overdracht had een beetje ceremonieel tintje: In Ethiopië heeft een stamhoofd een soort knuppel (symbool voor zijn leiderschap). Dit symbool werd door Theo van der Jagt overhandigd aan Gerrit Bos, die vervolgens een toespraak richtte tot Theo en de stichting S.O.G. Gerrit vertelde over de historie en de samenstelling van de stichting; hij benadrukte dat er veel hetzelfde is, met name de warmte en het intensieve contact. Noodhulp is incidenteel, structurele hulp en samenwerking is het belangrijkste was de kern van zijn betoog. Hij was blij en dankbaar voor het vertrouwen in ISEE en besloot met de decoratie van Theo en zijn vrouw met het ISEE logo in ketting- en speldformaat. Na de lunch was er gelegenheid om elkaar informeel te ontmoeten, de geweldig uitgebreide verkoopstand te bezoeken (deze spullen komen allemaal naar Urk) en te luisteren naar Ethiopische muziek of de koffieceremonie en presentaties bij te wonen. Al met al een bijzondere dag met ruim honderd aanwezigen, die stuk voor stuk een enorme betrokkenheid toonden, ook voor de toekomst met ISEE.
7
COMMISSIE WERKGROEPEN/PR In het jaar 2010 werden weer verschillende presentaties gegeven. Op zaterdag 13 februari werd er in de Bethelkerk van Urk een overzicht gegeven van verschillende projecten . Ook werd er een stukje cultuur en godsdienst van Ethiopië onder de aandacht gebracht. Op dinsdag 30 maart werd er in gebouw ´t Jeugd op Urk voor de plaatselijke kunstkring een presentatie gegeven over cultuur en historie van Ethiopië. Op 6 november vond in Purmerend de officiële overdracht plaats van SOG naar ISEE. Een indrukwekkend gebeuren waarin trouw aan SOG en vertrouwen in ISEE naar voren kwamen als bouwstenen van de samenwerking onderling en in Ethiopië. Op 10 november en 2 december werd er in het gebouw van ISEE een informatieavond gehouden voor een aantal vrijwilligers van ISEE over de projecten in Ethiopië. Op 14 november werd er in de protestantse kerk in Oosterwolde een presentatie gehouden vanwege het feit dat Hillie en Willem Kruizinga het stokje doorgaven aan de ZWO groep van deze kerk. Het was een algemene presentatie maar er werd extra aandacht besteed aan het microkredietproject in Debre Berhan omdat de werkgroep Oosterwolde daar de laatste jaren actie voor voerde. Ook op deze plaats willen wij Hillie en Willem Kruizinga heel hartelijk bedanken voor het vele werk dat ze voor onze naaste in Ethiopië en in het verleden ook voor Eritrea hebben gedaan. Op 15 en 18 november werd er in het gebouw van ISEE voorlichting gegeven aan mensen van verschillende kerken en verenigingen op Urk over de mogelijkheden binnen ons nieuwe gebouw en over de projecten van ISEE in Ethiopië Op 22 november werd in Oosterwolde een voorlichtingsavond georganiseerd door de bejaardensoos. De voorlichting bestond uit algemene informatie over de verschillende projecten. Op 10 december werd in het museum van Urk een kerstfair gehouden waar wij Ethiopische spullen hebben verkocht en aan geïnteresseerden ons Bulletin en/ of Activiteitenverslag aanboden. Kerstcollecte Ook in 2010 stonden op eerste kerstdag op Urk (13) en in Tollebeek (1) grote collectebussen opgesteld. Van 12.00 tot 13.00 uur luidden de Urker kerkklokken om de bevolking te herinneren aan de collecte. In totaal werd € 103.854 opgebracht, een geweldig bedrag waarvoor de bevolking van Ethiopië en Eritrea de gulle gevers erg dankbaar zijn. 8
WIST U DAT : De commissie ‘Werkgroepen/PR’ zich niet alleen bezighoudt met het organiseren van de werkgroependag, maar dat zij ook: · hulp kunnen bieden bij acties; · voorlichting geven in het land; · expositiemogelijkheden hebben · specifieke folders maken (op verzoek van werkgroepen); · werkgroepen bezoeken; · een lesbrief voor scholen hebben. Wilt u van deze mogelijkheden gebruik maken, dan kunt u contact opnemen met : Stien Bos tel. 0527-683073 email
[email protected]
VEN
LE
H
OP
DOE
T
Bul
EN
DOE T L E
V
HO
I O
E
P
I
BUL
over ethiopiË en eritrea OE
E
N
D
P
E
I
O
HOO
hiopiË over et rea en nr.er29it• maart 2010
in Bulletin let
T LEV
E
Uitga
LET
IN
96 17van Uitgave Stichting Ethiopië/Eritrea nr. 30 • september 2010 ve van 5.3Interkerkelijke Interk Redac -83888 0.4 084 BI 007 erkeli E-m tieadre Fax • AN ail: jke 1 Redactieadres: Industrierondweg 14a, 8321 CG Urk. Tel. 0527-682123 • Fax 084-8388817 23 • Stich 105 E-mail:
[email protected] • www.isee-urk.nl Bank 45.11.15.627 • Giro 3901051 • ANBI 0070.45.396 isee@ s: Wijk ië/Eri 7-6821 390 hetnet 4-1 ting . 052 • Giro Ethiop Ethiop .nl • 02, 83 . Tel ting ww Urk 5.627 21 GH ië/Eri w.isee Stich 11.1 1 CG trea jke -urk.n Urk. , 832 Bank 45. Half 14a erkeli l l Ba Tel. 052 Verhuizing naar pand in Oude Dorppro apr nk 45. (voor eidweg -urk.n Interk 7-6 see gen ron vin il kregen 11.15. 82123 nr. 31 cie van n, ber toe ve van ustrie• www.i we dat • 627 het werke . De eer • de gek de Eur het Uitga end • Gir Fax 084 All’ s: Ind .nl cemb Sub ver for . ), ver moten dat ook dre hetnet sid o 390 -83 h ope blij er 201 ie tiea e@ tier se sub den t ‘Fis sumptievis pro n zien 105 88817 aak uim voo gaa 0 ise 1 • AN Redac t sm con sidie de ber Planne te en r het aan late van ail: BI 007 aan icht van ken eigen eten ben al e vis me mede E-m n had een pre kop Wa rek en de stic en rdt eid heb nt 0.45.3 bet de den sen en den één te ten hti d ber ject wo (ICCO). inr tat we bij 96 testen
trea
Vreu r! kke gde en v zo le Stichting Ethiopië/Eritrea erdr d en in een ruimer jasje iet... zon
OVER ET EN ERIT HIOPIË REA
din ng ichten ieru kos was De te gaa g hee al jare sub imt wereld van sid n, ma e. n van ft alti een tig waar ie is lijk van het exp onz jd vooropar het te her de fin t zich osiEen we kun doe e geld l ber hul ges voo rui wa stellen anc taa kra cultuu mte nen late eikt p aan rzic iële n: Het s er nie cht hwaar . Me cris n zie en heb Afrika en ben ruimt r en t. ma we . Do n den hebben t vereen is ges ben or dez g nie , voo nen e waar chiede ook iets wat wij we de t bel rop de we nu ma e als nis kun reld angheb , gen geb ken we we Stic een rui leid racht de bez van bijvoor van Eth nen oeg hting mte ban geld ers bet de noo beeld iop laten oek doe eke ken om de bij zie ers ook ië en n. nen is hie en Dat kun d in de de jeu Eritrean van fin wanke elkaar voo we nen r jaar r meer anciële lende kun nie gd bew . Een de ver wereld t een nen elkaar. wereld gel tell ins . Dit d krij Een ust en wijd aan bes telling geg gt dan eenrich leren van dat ruimt kun eve ont en is bes we tin tee n e wa dat elkaar wik zov teed d, dan te stutten je gee gsweg keling plaats ar eel Hartv is, ma . Dat kun het aan in ft... ssa erw de afg . In kor nen vaa Wa kan me ar dat ontwik ren k bed ontwik nw ten armend elopen te tijd erk de and we ma je vaa keling hul toe iscu keling ing kom p kun is het k me swerk ar zo in een ssieerd shulp!! vijftig ere het en dan om t krij we en er ter dag voo e bud bel and elijks reldpro rtvare nen In een je ma zeggen gen. mee te uger per get me ma voo : “Al Mense nse tekort bleme nd en spe steeds maats ar”. ken r n s ik ctie n ove n bet inn aan cha iets die spo dat je f. ind Vel ova gen reft r de voe e voo van tief oem ividual ppij wa , dse hel r jull ntaan alle wa len en mo l voo zoals d wo e we arv isti niu oie ie kan naar an sch r hon bijvoor ar het rde eka reld jecten in Ethiopië, dus dan spaar u woord mconf woord de er wo gezegd n!!! . doe je der bee eyo e Bes vis zou op ap ere en den rdt, n, ld Ker In Lak je niet zo makkelijk een verhuiswordt dad sch ntie. en zijn ling En ook . De ma mil en. vul een n. zig er we We om g dit dat joeWa potje op’’, vertelt Bos. Toen de kans gez mo die te ete aanwe ijke aan u-gem : op nt: er ges ook et zul gen eid Ontwi eyo kel wel kwam om gebruik te maken van we pro len vloed dza de Ker delijkh een ken kke worde nsen gieus niet noo van Wa s ling dui op Bijzondere iconen, drieluiken, net nieuwe pand. Lachend: ,,We willen een Leader-bijdrage, een Europese de, nt: g oon de mil ssa el reli n in dat al ,On r alle din me die onv twi als historische gebruiksvoorwerpen, voor onze bezoekers graag de ouder- en heu subsidie voor kleinschalige projecnw voe En voo geen enk het gew mo kke erg erk s . goe E etelijk oie u is ing ligt spullen die kunstkenners wel jaloers wetse koffieceremonie in ere herten, greep de stichting die met beide d en niet alti lingwe zijn eyo ft ISE is e gro eten voo rk Ker hee is ot bel intens jd me vis ral: maken. Helaas hadden we nooit de stellen. Dit is een belangrijke sociale handen aan. Enthousiast: ,,Een nieuEen com jaar t 100 tot op ief DO oe. ang Als een EN. drie gesteld eka te ief . tab gro ruimte om al dat moois te laten zien, en culturele traditie in Ethiopië. De Hu we locatie mocht ons in ieder geval . En contac % res te kanslokalebulletin pen end dat ult t te ‘dik’ gew afgelo in staat Lake Bes , inclus t kos met de aat. hoogte of zelfs maar knap te bewaren. Ethiopiërs drukken met de ceremo-Als lp hoe niet meer kosten, dan de huur die de groo then dat rVeel ’ Daa t tijd vol ft ook dat We voo proberen mensen wordt, is op me g nie In de for All ces rom stukw ntthuis, . staat nu bij onze mensen omdat nie vriendschap we nu al betalen. Dankzij de subnse altijd de en respect uit.’’ kle stichti het leken serij nie suc e. No ons h niet n daa is een erk ng zo g. ins t ft, wa de, bekn sin ‘Fis aan le vis Dit is tributi is geb ophee de bergruimte het oude kantoor te bulle Wanneer de verhuizing plaatsvindt, sidie, de financiële steun en inzet eeropt tin dan lezen l r van ras ben chaligh voelen altijd gro . Dat rcië dis us, die don dse r ons andeld te ver ade ook d is me deze mogelijk kelen. en hee Er gel doo geh ring. eid. Daawe ons otscha vochtig was.’’ ple even koffiedik kijken. Er moet van de gemeente, hebben we een Hel te mak keer is nog wik rking Kereyo aan voe l u is de aas oek en. com lig te ont oor gebe afgelopen niet r ligt ook geluk we rek de in Erit kun nog welt.wat gebeuren aan het pand. prachtig pand gevonden. En hetond is erz trouw een arv urd. onz het bes zijn. de hoog Wij willetijd ook zove er visver is om en geb der rea nen we e kra el ook wen, wa goe paarelnieuwe dakkapellen, Ik een zelfs goedkoper, want wenad betalen nu Koffieceremonie te thu . Con p kan n uEen heb houd er binn tehul Bij cht goed gelukt oeding id te uwe regedvrou tactendat nog het is har . De en onze Met de maken rhe De vererv verfopen een nieuwe vloerbedekminder hypotheek dan ove huur. De stichting bereikbaar voor en van ook al d alles vro ste per bij de e nie - lik nd uis ond kerst s. stich zijn wat Lat nodig vaker soo nin an. is het uiteindelijke vaka enh alle u eila s dezteng van iedereen, pra eds nie moeten de locatie helemaal huizingziek gaat dus absoluut doelntie achhope en nlij rzie tingking is, kun gez waniet ktis aan nlijk voo we inin t doorga t we ke voor gebeurt. en egd geb op het dit het ijk iets ch tra onz ide de nen bulle ken :,,Ju geschikt maken. Gerrit Bos ziet er koste van onze hulp aan Ethiopië.’’ ter de verhuizing. Naast een expositie er ede iek nie onm De e naa we waarm tin toch meer tijd ed-deur heeft ist id en betrok rs com n! eigenl wij dus oge nu hoeen presentaU zult rhe de klin en kunt nie ste in de vro nu al naar uit: ,,Als we na de zomer kunnen er ook hierlezingen lijk ake kan en ove n. Alle bewone . n. geenvoorzijn in Erit ts doe onze , dat breekt gehe u oek n gew ale ereer ject opOWijk 4-102, het wijties Namhet el lezen erzworden oke Hethet spijtDe iedere dag geopend zijn, zou nieuwepro pand gehouden in het pand. n. En hulp ord rea ont ens van hebb de lok rgespr e van . verbet erd zijn daa en. nie e NG iweten . Het te ond nen r dit Accountantskantoor de Inte met t ver dat doe r zo en. zijn. Maar misschien zitten prachtig one stichting landelijk netwerk Nu doo igd voormalige om heeft kun eenged st ove oerendde tra was get rkerke eel ard . t pijn ruiken is nu en uitvbiedt ken ject geb we er al wel eerder.’’ meer nu ook die beter werkgroepen n en kaniek dt) niet alleen r geh afgeva housiaRomkes, lijke in onz . pro n de elei plotse s pla deze klin gelden or gebrui Stic ar Da een ren ent Het ede beg er ookOn e kantoorgelegenheid maar een ontvangen. Ook scholen en bevriende de id htin gel me Bah r ook wa van Gods g Eth en r ons overhe niet dan hiervo van nd) nde gen voomooie and Overgenomen uit: Het Urkerland expositieruimte. ,,We hebzijn van iopi en ing aro Isla Zege ma willenontwikkelingsorganisaties ject ë/Eritr ionale mocht rain (wa teld Dek enkele We pro regben dinsdag 11 mei 2010 veel harte welkom. Ideeën genoeg voor het n waardevols in ea wen gesons bezit. en in n op he uwent aan té van echter ie die het am de rouwe vro s ik nd ingen t n het , kw Vroedv sat u: eila zien Toe nieuw Kerstfee organi startenregels: op het dsvoor (de wilde e st hei e jaa igen g und gezond eurd) nieuw n! nin r. l geb met rde pleegk r de ling d wo e ver er voo ssen we ertu getrain den twewas bet t is ond Er zou n. Da (dit worde eiland. op het
is Vis
ge
en,
nde . doe ren ‘Fish for t r vol profite n t gaa ngen e
daa
ste us goeHet pro pulsis eyo Im Ker eren. door erd verorb
jec nci bre Het Lak lijd is een lang ina gekoesterde te late d pro g in bij het idsingef van ien en erg wens boe anderin al rhe die et eindelijk in vervula is ou, ook ove In een r ver nu gaat. Zo omschrijft Gerrit ken ling opz daa BesekKerey t de betrok ktische ke All’ ats en me oject l pra Bos, voorzitter van de Interd La rs, de n pla hee sam -pr kerkelijke Stichting Ethiopië/ een io ron wone d va voleka be reg Bes es. In Eritrea (ISEE) de aanstaande naar n vee. De ortduren De ek og. stanti verhuizing van de stichting. dro en vo op zo or hu te voevo trekk plaats edsel Van een klein pand op het slech . De naar de vo de en streek rt daar t oude industrieterrein, naar een oe doen arm n deze eid sta ject. Da ruime vestiging middenin het en te ere Gro typ overh tieprot zwerv ste Oude Dorp: voor de ISEE is het g din ische s irriga t he or va een grote stap voorwaarts. iop da Eth een for den rden vo t lei wo me ts. De wil om te verhuizen was er al er toe kan laa vis zal ild rkp om rjaren, maar het geld ontbrak. ,,Bijna eru en we end ove ing ont gew vis in al ons geld is bestemd voor de proonnie gez is wo een zijn
we vrou roed
aat
ct g
je npro
niet
r
doo
Te ve
el ??
V
HET BULLETIN
Drie keer per jaar brengen wij dit blad uit. U vindt hierin de meest actuele informatie over Ethiopië en Eritrea. Ook het werk dat door de verschillende werkgroepen in ons land gedaan wordt, komt hierin aan de orde. Via onze website kan dit blad ook gedownload worden.
De jaarlijkse werkgroependag Op zaterdag 4 oktober was weer de jaarlijkse werkgroependag Het ochtendprogramma zag er als volgt uit: Na de opening door de dagvoorzitter Willem Remeijnse, die iedereen als bijzondere gast welkom heette, was het de beurt aan onze voorzitter Gerrit Bos. Deze schetste een algemeen beeld van ISEE. Vervolgens was de beurt aan Jan Douma van de visserijcommissie; hij nam ons mee naar Dek-eiland en liet ons de overhandiging van de ambulanceboot zien. Hermann Schilt van de landbouwcommissie gaf ons vervolgens een overzicht van de verschillende projecten van de afgelopen jaren op landbouwgebied. Aan het eind van het ochtendprogramma was de beurt aan de werkgroepen. Deze keer was het de werkgroep uit Huissen die bij monde van mw. Peters van de gelegenheid gebruik maakte om iets te vertellen . Na een heerlijke lunch kon er bij de verschillende stands van alles worden gekocht en was er gelegenheid om met elkaar van gedachten te wisselen. ’s Middags liet Henk Oost beelden zien van de verhuizing naar het nieuwe gebouw en tot slot kwamen ‘’Twee boeren en een dominee“ ons vermaken.
Het nieuwe gebouw
Kledinginzameling Op de volgende plaatsen wordt tweedehands kleding ingezameld. Urk, tel. 0527-682123 Wolvega, tel. 0561-615494 Culemborg, tel. 0345-518687 Damwoude, tel. 0511-422841 Hoeksche Waard, tel. 0186-612584 Lelystad, 0320-227004 Graag van te voren even bellen voordat u de kleding brengt!
U wordt bedankt Door het jaar heen ontvangt de Stichting een groot aantal giften, grote giften en kleine giften. Helaas is het niet mogelijk om alle gevers een bedankje te sturen, dit zou enorm veel portokosten met zich meebrengen. Een aantal gevers stellen dit ook niet op prijs. Alleen bij grote(re) giften en giften waarvan wij weten dat de gever een bedankje op prijs stelt wordt een bedankje gestuurd. 9
Op vrijdag 18 november was het zover en konden we na een (in)spannende periode ons nieuwe gebouw in gebruik nemen. Ook vanaf deze plaats willen wij de gemeente Urk, LEADER en de provincie heel hartelijk dank zeggen voor het mogelijk maken van de aankoop van dit gebouw. Wij zijn ontzettend blij en dankbaar dat we nu een plek hebben waar we heel veel mogelijkheden hebben om het werk van ISEE onder de aandacht te brengen. In een folder ontwikkeld door de commissie Werkgroepen/PR, staan alle mogelijkheden die nu in het nieuwe gebouw mogelijk zijn. Deze folder is bij het kantoor op te vragen en vindt u op bladzijde 39 van dit activiteitenverslag. Ook zijn we heel erg dankbaar voor de vele vrijwilligers die dit werk mede mogelijk maken.
10
Dit project kwam met medewerking van Leader tot stand.
Bet Tesfa ‘Huis van Hoop’ De winkel op de benedenverdieping Vrijwilligers in heel Nederland hebben ook in 2010 ontzettend veel tweedehands kleding ingezameld en naar Urk vervoerd. Een belangrijk deel van de ingezamelde kleding wordt verkocht in het winkeltje Bet Tesfa. De dames (zo worden de vrijwilligsters van het winkeltje genoemd) staan altijd klaar om de klanten te helpen, de kleding in te nemen en te sorteren. Zonder hen had het winkeltje nooit kunnen functioneren als nu. In 2010 heeft de verkoop in dit winkeltje € 30.900 opgebracht voor het werk in Ethiopië en Eritrea. Bet Tesfa is iedere dinsdag-, woensdag- en donderdagmiddag geopend van 14.00 tot 17.00 uur. Iedereen is dan uiteraard van harte welkom.
De kleding die niet in het winkeltje verkocht kan worden gaat naar een sorteerbedrijf. Deze sorteert de kleding om verder te verkopen, waar dan ook ter wereld. Op deze wijze bracht de niet verkoopbare kleding toch nog een bedrag van bijna € 7.700 op.
11
Verwikkelingen in Ethiopië en Eritrea De gebeurtenissen in 2010 De politiek in Ethiopië In 2010 zijn er, na vijf jaar, weer verkiezingen. Ondanks het feit dat de oppositie vijf jaar geleden als winnaar uit de bus kwam, weigerde de regering af te treden. Leden van de oppositie werden gevangen gezet. Ook nu probeert de Ethiopische regering in de maanden voorafgaand aan de verkiezingen het de oppositie lastig te maken. Leden van de oppositie hebben geen toegang tot onderwijs, werk, leningen en steun van hulporganisaties. Ook de radio-uitzendingen van de Voice of America worden gestoord en de programmamakers van propaganda beschuldigd. Zo wordt de oppositie het werken onmogelijk gemaakt. Bij het naderen van de verkiezingen blijkt dat alleen de Europese Unie waarnemers mag sturen; waarnemers die pas op het allerlaatste moment het land mogen binnenkomen zodat het hen onmogelijk wordt gemaakt hun werk naar behoren te doen. De verkiezingen vinden plaats op 21 mei. Ondanks een paar incidenten verlopen ze over het algemeen rustig. Als alle stemmen geteld zijn blijkt dat de oppositie slechts één zetel heeft gehaald. De Europese waarnemers constateren dat er bij de verkiezingen onregelmatigheden heben plaatsgevonden en dat de uitslag onrechtmatig is. De zittende partij accepteert deze conclusies niet en blijft aan de macht. Binnenlands nieuws in Ethiopië De laatste jaren probeert Ethiopië investeerders aan te trekken uit China en India. Deze landen zijn vooral geïnteresseerd in de huur van land omdat beide landen problemen hebben met de eigen binnenlandse voedselvoorziening. In het zuidwesten van Ethiopië liggen uitgestrekte stukken grond, die alleen door kleine groepjes nomaden worden gebruikt. De overheid verhuurt grote stukken van deze grond aan investeerders uit China, India en Saoedi-Arabië. Tot nu toe is 30.000 km2 voor 20 jaar verhuurd aan buitenlandse bedrijven. En de komende vijf jaar komt daar nog eens 30.000 km2 bij. Ethiopië zelf omvat 1.100.000 km2. Sommige boeren worden schadeloos gesteld, maar de meesten zijn hun land gewoon kwijt. China investeert grote bedragen in Ethiopië zonder zich verder te bemoeien met de Ethiopische politiek. Het is dan ook niet vreemd dat de Ethiopische machthebbers minder waarde hechten aan samenwerking met het westen, nu China de nieuwe partner is. Toch blijft de westerse hulp doorgaan omdat de westerse donorgelden relatief goed besteed worden in de strijd tegen de armoede. In januari wordt besloten in de Omo-rivier een nieuwe stuwdam te bouwen, de Gilgel Gibe III. Deze nieuwe dam gaat maar liefst 1800 MW aan electriciteit produceren, de helft is bestemd voor de export. Natuurlijk heeft zo’n dam gigantisch veel invloed op de bevolking stroomafwaarts. Daarom start een internationale groep een actie om de bouw tegen te houden. De dam zou het leven van 500.000 nomaden onmogelijk maken. Mogelijk zouden ook nog eens 300.000 mensen rond het Turkana-meer worden bedreigd. De bouw van de dam wordt grotendeels door China bekostigd. In de koloniale tijd is besloten dat Egypte en Soedan samen 90% van het Nijlwater mochten gebruiken. Oeganda, Rwanda, Tanzania en Ethiopië zijn landen die aan de bovenstroom van de Nijl liggen die deze overeenkomst willen openbreken. Er is al 13 jaar gepraat, zonder enig resultaat. Daarom hebben de vier bovenstroomse landen in mei onderling een overeenkomst getekend. Egypte is niet blij met dit akkoord. In juni komen de ministers van alle negen betrokken landen in Addis Abeba samen om tot een nieuwe eerlijkere verdeling van 12
het Nijlwater te komen. Egypte en Soedan weigeren hun grootse aandeel op te geven. In november beschuldigt Ethiopië Egypte ervan Ethiopische rebellen te steunen. Egypte ontkent dit, waarschijnlijk is dit een zet in de onderhandelingen om Nijlwater. Aan de grens met Somaliland breekt in mei een grensconflict uit, waarbij 13 doden vallen. Somaliland is het meeste noordelijke en rustige deel van het voormalige Somalië en is een goede buur van Ethiopië. Dit incident verstoort de samenwerking niet. In september komen 213 Ogaden-rebellen per boot in Somaliland aan en reizen verder met trucks. Net in Ethiopië aangekomen worden zij door het Ethiopisch leger omsingeld. 123 van hen worden gedood, 90 gevangen genomen. Israël is weer begonnen de nog in Ethiopië levende zwarte joden (de Falasha Mura) naar Israël te brengen. In januari worden de eerste 81 naar Israël gevlogen. Uiteindelijk wil men 8000 mensen naar Israël overbrengen. In januari stort een Boeing 737 van de Ethiopian Airlines tijdens een storm bij Libanon in zee met 90 mensen aan boord. Geen overlevenden. De BBC zendt in maart een documentaire uit waarin gesteld wordt dat het geld dat in 1984/1985 door Band Aid werd ingezameld voor voedselhulp, werd besteed aan wapens voor rebellen. Dit wordt weersproken door de Ethiopische regering en door de betrokken westerse hulporganisaties. In november volgt een rectificatie door de BBC. Binnenlands nieuws in Eritrea In Eritrea heerst continue hongersnood; meer dan 50% van de bevolking is afhankelijk van voedselhulp. De hongersnood wordt door de Eritrese regering ontkend. Veel Eritreers ontvluchten de hongersnood richting Ethiopië waar ze in opvangkampen terechtkomen. Anderen trekken naar het noorden en proberen Europa te bereiken. De VN heeft Eritrea schuldig bevonden aan het feit dat ze de rebellen in Somalië steunt en heeft Eritrea sancties opgelegd. In Asmara protesteerden duizenden mensen tegen deze sancties. Door deze sancties raakt de economie van Eritrea in een vrije val. Het aantal mensen dat Eritrea ontvlucht neemt toe. De Eritrese overheid stelt dat het juist goed gaat met de economie en er zijn zelfs veel buitenlandse investeringen. In oktober krijgt de Eritrese journalist Dawit Isaak de Golden Pen of Freedom Award 2010 uitgereikt. Hij kan de prijs niet zelf in ontvangst nemen omdat hij sinds 2001 zonder aanklacht gevangen zit omdat hij schreef over democratische hervormingen. Eritrea is het enige Afrikaanse land zonder vrije pers. De Europese Unie start in december samen met een Britse universiteit een project voor Eritrese boeren om gerichter voor bepaalde gewassen te kiezen. Hiermee is een eind gekomen aan het jaar 2010, maar helaas nog niet aan bovenstaande geschiedenissen.
Bovenstaande tekst is een zeer korte samenvatting van het nieuws dat over Ethiopië en Eritrea is verschenen en is geenszins volledig. 13
14
ETHIOPIË De bestuurlijke indeling van Ethiopië Ethiopië had in 2009 82 miljoen inwoners. Het totale oppervlak is 1.127.127 vierkante kilometer en daarmee is Ethiopië 31 keer groter dan Nederland. Ethiopië is verdeeld in acht regio’s of staten (of kililoch) Afar, Amhara, Benishangul-Gumuz, Gambela, Oromiya, Somali, Tigray, Yedebub Biheroch Bihereseboch na Hizboch plus drie onafhankelijke steden (astedader akababiwach) Addis Abeba, Dire Dawa en Harari.
De acht staten komen ook grotendeels overeen met de ethnische grenzen van de stammen. Deze staten hebben bepaalde vrijheden. Zo mag in iedere staat onderwijs gegeven worden in de eigen taal. Ethiopië is een federatie van acht staten. Iedere staat is vrij om de federatie te verlaten en een onafhankelijk land te vormen.
Regio
Inwoneers
1
Addis Abeba
3.147.000
2
Afar
1.389.004
3
Amhara
4
Benishangul-Gumuz
5
Dire Dawa
398.000
6
Gambela
247.000
7
Harari
8
Oromiya
9
Somali
10
Yedebub Biheroch Bihereseboch na Hizboch
11
Tigray
19.120.005 625.000
196.000 26.553.000 4.329.001 14.901.990 4.334.996
De regio’s worden verder onderverdeeld in zones. Er zijn in totaal 68 zones. Een zone is daarmee gemiddeld net zo groot als half Nederland. Op nog lager niveau heb je districten (of woreda’s), in totaal 502 districten. Er zijn zones die uit maar één district bestaan. Een district is gemiddeld net zo groot als een Nederlandse provincie. En op het allerlaagste niveau zijn er de kebeles. Die zijn te vergelijken met gemeentes. De donkerste lijnen geven de regio’s of staten aan. De lichtere lijnen de zones en de witte lijnen de woreda’s.
15
Jerusalem Children and Community Development Organization (JeCCDO) Koken op zonne-energie en houtbesparing
De stad Debre Zeit, ong. 45 km ten zuidoosten van Addis Abeba, is gekozen omdat hier verreweg de meeste gezinnen hout en houtskool gebruiken om op te koken. Ook daar wordt het steeds moeilijker om aan brandstof te komen. Eigenlijk geldt dat voor heel Ethiopië. Gebruik van zonne-energie is goed voor het milieu, voor de gezondheid, voor de huishoudportemonnee en voor een heleboel dingen meer. Daar kunnen we kort over zijn. Als eerste werden de mensen voorgelicht tijdens bijeenkomsten. Er werd graag aangehaakt bij andere bijeenkomsten die gingen over gezondheid, onderwijs en andere buurtaangelegenheden. Zo hoefde er minder geld en moeite in de bijeenkomsten geïnvesteerd te worden. Zo werden 320 mensen bereikt, maar niet iedereen kon meedoen. Huishoudens met een vrouw als kostwinner kunnen het moeilijkst rondkomen, vooral deze mochten meedoen in het project. In totaal 69 vrouwen kregen een solar cooking kit, een hooimand en een houtbesparend oventje. En nog eens 120 vrouwen kregen alleen een houtbesparend oventje. Deze 189 gezinnen omvatten totaal 840 mensen. De ontvangers van de cookit moesten zelf 25% van de kostprijs betalen. Van de hooimand en het oventje 50%. Dit is om de vrouwen te laten beseffen dat ze eigenaar zijn van de cookit, en daar ook verantwoordelijk voor zijn. Zo wordt er zuiniger mee omgegaan. Twee trainers gingen wekelijks de wijken in om de vrouwen te trainen. Na afloop bleek dat 95% van de vrouwen de cookit en het houtbesparende oventje ten volle benutten, de resterende 5% in mindere mate. De vrouwen gaven aan dat het karton van de cookit te kort meegaat en dat er behoefte is aan betere (dus duurdere) kwaliteit cookits. Ook is er behoefte aan verschillende groottes, omdat je ook verschillende groottes pannen hebt. Ook de mensen in de buurt hebben belangstelling getoond, er is dus grote behoefte aan een vervolg op dit project.
Dit project kwam met medewerking van Solar Cooking Nederland tot stand.
16
Centre for Development Initiatives (CDI) Technische school in Shashamane
In 2004 is in Shashamane (250 km ten zuiden van Addis Abeba) een technische school opgericht met financiële ondersteuning van ISEE, en heeft als doelgroep jongens en meisjes van 18 jaar en ouder die werkloos zijn en een bijna uitzichtloos bestaan leiden. Op deze school krijgen ze een krachtige zeer praktijkgerichte opleiding in metaal- en houtbewerking. De eerste jaren was er slechts één praktijklokaal beschikbaar. In dit lokaal werd zowel praktijk gegeven in metaal- als houtbewerking. Het aantal leerlingen was in deze eerste jaren ca. 20, terwijl de belangstelling voor deze opleiding vele malen groter was. Eind 2007 is begonnen met een tweede praktijklokaal, zodat vanaf 2008 de school de beschikking had over een praktijklokaal metaal en een praktijklokaal hout. Het aantal leerlingen nam toe van 20 naar 60. Eind 2008 zijn 25 computers (vanuit Nederland) geïnstalleerd op de school, en de leraren kregen een uitgebreide computertraining. In 2010 kreeg de school de beschikking over een apart computerlokaal. Deze faciliteit zal de school gebruiken voor het computeronderwijs aan de eigen leerlingen, maar zal ook gebruikt worden voor het geven van computercursussen voor derden, om op deze wijze extra inkomsten te genereren voor de school. In 2009 kreeg de leraar metaalbewerking (Mustefa) een uitgebreide training in lastechnieken aan het Zuyderzeecollege te Emmeloord. Tevens werd het cafetaria in gebruik genomen, met name bedoeld voor de leerlingen. In 2010 is het proces van (financiële) verzelfstandiging van de school verder gegaan. De school is begonnen met het maken van meubilair voor derden. De kwaliteit van deze schoolbanken is aanmerkelijk verbeterd in vergelijking met een paar jaar geleden! (dankzij training lastechniek in Emmeloord). Tevens is men voorbereidingen aan het treffen voor het geven van computercursussen aan derden. In het kader van de verzelfstandiging van de school is afgesproken dat het CDI de periode vanaf 2011 tot 2014 gebruikt om de school stapsgewijs financiëel onafhankelijk te maken. In dit kader is in augustus 2010 door ISEE een bedrag van € 10.000 overgemaakt naar de school. Dit bedrag is primair bedoeld voor geslaagden van de school als startkapitaal om een eigen bedrijf te starten in de vorm van een renteloze kleine lening (er wordt contract opgesteld tussen afgestudeerde en de school). Na een jaar moet dit bedrag terugbetaald zijn aan de school. Op deze manier blijft dit bedrag als ‘revolving fund’ fungeren. Dit is positief voor de afgestudeerde leerlingen, bovendien straalt het uit op de organisatie CDI, die via deze werkwijze een unieke formule kan aanbieden waardoor de technische school zich in positieve zin onderscheidt van andere technische scholen.
Dit project kwam met medewerking van PUM Netherlands Senior Experts tot stand. 17
Fish For All
Visserij op Lake Beseka Het visserijproject bij Lake Beseka is gestart in 2007 en is in 2009 de 2e fase in gegaan. De verwachting was dat het project in 2010 kon worden afgesloten. Om echte duurzaamheid te bereiken zou de betrokkenheid van ISEE, zij het op afstand, op enige wijze nog wel noodzakelijk blijven. Duurzaamheid heeft tijd nodig, dat is voor ISEE geen vraag maar een gegeven. Het project heeft in 2010 een forse vertraging opgelopen. De belangrijkste oorzaak van de vertraging is een enorme stijging van het water begin augustus in Lake Beseka en de overstroming van het gebied eromheen. Dit heeft maanden geduurd en maakte het vissen met de strandzegens tot eind december onmogelijk. Maar ook de verkiezingen van 25 mei hebben een negatieve rol gespeeld. Wekenlang waren overheidskantoren die een rol in ons project spelen niet bereikbaar omdat ze geacht werden actie te voeren voor de partij van de zittende regering. En het nog steeds onopgeloste probleem van de krokodillen komt daar nog bij. De stagnatie in de uitvoering van het project is, helaas, zo wel te verklaren. Toch is er vooruitgang geboekt. De werkgelegenheid in de visserijactiviteiten is toegenomen en het aantal klanten die vis kopen en eten groeit gestaag. In de stad Metahara is een goede markt ontstaan voor meerval. De meerval wordt gevangen met de vislijn met haken en de vangsten zijn goed evenals de prijs. De vraag is groter dan het aanbod. De viswinkel in Metehara loopt goed. De ingevroren diepvriesfilet (20 birr per kilo) is gewild en de gedreven uitbaatster verkoopt ook broodjes met gestoofde vis. Schoolgaande kinderen maken hier goed gebruik van.
18
De vraag naar tilapia is nog beperkt. Maar dat geldt ook voor de aanvoer. Het geplande vissen met staand want is in verband met de krokodillen nog steeds niet van de grond gekomen. De overpopulatie ondermaatse tilapia moet door de zegenvisserij tot normaal worden teruggebracht zodat de rest van de tilapia kan groeien tot fileerbaar formaat. Maar juist de zegenvisserij werd door de sterke stijging van het water en de overstroming van het omringende land erg bemoeilijkt. De gevangen ondermaatse tilapia wordt gekookt, gedroogd en verwerkt tot vismeel (10 birr per kilo) voor de kippen. De vissers rond Lake Beseka zijn verenigd in een coöperatie. Maar het coöperatief denken en de onderlinge sfeer is nog zwak. De afspraak, in het projectplan vastgelegd, is dat het Cooperative Development Office (een overheidsafdeling) hierbij ondersteuning zou geven, daar is niets van terecht gekomen. Na een stevig gesprek hebben zij opnieuw toegezegd de jonge coöperatie hierin te begeleiden. Dat is hard nodig want van de 23 leden zijn er teveel die wel gebruik maken van de faciliteiten van de coöperatie (boten, netten, verzamelboot) maar zich niet gedragen en niet handelen conform de regels van de coöperatie. Ook het onderhoud van de polyester verzamelboot en de 24 pk buitenboordmotor laat te wensen over. Al met al een jaar met veel vertragingen. Het budget dat voor de lopende 2e fase nog beschikbaar is biedt ruimte en mogelijkheden om de uitvoering van het project verder gestalte te geven en waar nodig bij te sturen. In goed overleg met Tesfaye Wudneh van hulporganisatie “Fish for All” wordt daar hard aan gewerkt. Dit project kwam met medewerking van Impulsis tot stand.
19
Het management: Bij het woord Salu zien wij, als mensen die de projecten wel eens bezoeken, op ons netvlies de ietwat dikke gestalte van de blinde heer Wondimu en zijn rechterhand de heer Merkebu. Beide heren vertoeven al wel 20 maanden in de gevangenis. Waarom? Dat weten we niet. Het moet iets zijn, dat verband houdt met het bouwen van huizen. Ons is verteld, dat beide heren een huis hebben gebouwd en nog een aantal anderen ook, op een plek waar men niet de juiste vergunning voor had. Ja, en dan word je opgepakt in Ethiopië en in de gevangenis gezet. Tot op de dag van vandaag zijn ze nog nooit verhoord, laat staan berecht. Hebben ze iets verkeerds gedaan? En zo ja, bewust of onwetend? De gevolgen voor de projecten: Die zijn in financieel opzicht zeer beperkt gebleven. Helaas is bij beide projecten wel vertraging in de uitvoering opgetreden. Anders gezegd, er is achterstand in de uitvoering. Wij verwachten dat daar binnenkort verandering in komt. Er is een nieuw management dat hard aan het werk is om de organisatie weer in het juiste tempo te laten draaien.
Salu Self Help Blind and Handicapped Association (SSH) Their Own Small Business
Mensen, blind of met een andere lichamelijke handicap, kunnen niet of nauwelijks bij een bank terecht voor een lening voor een eigen winkeltje of bedrijfje. Salu biedt hen deze mogelijkheid wel door middel van een project dat eind 2009 van start is gegaan. In dit project wordt een kredietje verstrekt en begeleiding gegeven. Salu is in 2009 gestart met vier mogelijkeheden: Men kon een buurtwinkeltje beginnen, kleermaker worden, kippen gaan houden of injerra bakken en verkopen. Eind 2009 waren meerdere deelnemers actief binnen de vier beroepsrichtingen. Toen ging het mis in de top van Salu en het project kreeg onvoldoende aandacht. Niet alle deelnemers waren sterk genoeg om het zonder begeleiding van Salu ook te redden. Inmiddels is door ISEE en TTAF het project weer goed op de rails gezet. Het accent is komen te liggen op buurtwinkeltjes. Het lijkt wel een keten van de ‘Winkel van Sinkel’. In zo’n winkeltje is alles te koop. Aardappels, kaarsen, lucifers, uien, zakkammetjes, olie, wc papier, etc, etc. Alles in hele kleine eenheden; een kopje olie of een doosje lucifers, één rol wc-papier. De gezinnen van de deelnemers leven er aanmerkelijk beter door. Aan alle afgesproken terugbetalingen wordt keurig voldaan. Geen cent te kort! De winkeliers zijn allemaal vrouwen. Het zijn ook stuk voor stuk kanjers!!! Onder de kleermakers en de personen die kippen zijn gaan houden, zijn ook mannen. Inmiddels zijn er ongeveer 30 deelnemers en daarmee zitten we op de helft van het aantal dat is begroot. Het project had een moeizame start. De looptijd zal wat langer worden, maar we verwachten hele mooie resultaten. De werkgroep Culemborg zet zich in voor dit project.
Dit project kwam met medewerking van SCOS, Stichting TTAF en Impulsis tot stand. 20
Salu Self Help Blind and Handicapped Association (SSH) Blinde kinderen leren braille
Het heeft lang geduurd om alles goed te krijgen, maar in 2010 kon het van start gaan. De school draait. De kinderen/jongeren van de school hebben de leeftijd tussen de 7 en 16 jaar. Er is gestart met drie dagen onderwijs per week, dat zal worden uitgebreid tot vijf dagen. In deze vorm van onderwijs worden de kinderen voorbereid om in te stromen in het reguliere onderwijs. Naast de gewone schoolvakken krijgen zij ook les in braille, mobiliteit, zelfredzaamheid en ergonomie. Taststokken en reglettes zijn reeds aangeleverd. Het is begrijpelijk dat het voor de ouders nogal moeilijk is om hun blinde kinderen iedere dag te brengen en te halen. Zeker als je zelf geen enkele vorm van vervoer hebt, alles moet lopend. De Stichting heeft de school opdracht gegeven het vervoer te regelen; er zullen aparte personen voor moeten worden ingehuurd. Deze vorm van onderwijs is voor iedereen in Hawassa nieuw. Het vraagt enig geduld, maar het komt zeker goed. In Dilla draait zo’n school en daar kunnen ze veel van leren. Ethiopië kent meer dan 200 talen. Bekenden talen zijn: Tigrinya, Somali, Arabisch, Oromigna. Het Amhaars is de landstaal. Een extra moeilijkheid voor de kinderen en de leerkrachten van de ‘School for the Blind’ in Hawassa is, dat er thuis Sidamo wordt gesproken. Men moet dus op school twee vreemde talen leren, Amhaars en Engels en dat in braille. Stel dat uw kind dat blind is, alleen maar Fries kent en als het voor het eerst naar school gaat, waar echt alles anders is dan thuis, hij of zij alleen maar de vreemde talen Nederlands en Frans op school hoort spreken. Dan moet men alles ook nog in braille leren lezen en schrijven Hoe moeilijk is zo’n beginperiode voor iedereen. De werkgroep Wolvega zet zich in voor dit project.
Een blind jongetje zoekt zijn bal 21
Woreda Health Office Ambulanceboot voor Dek Island
Eind 2009 was het bouwpakket van de ambulanceboot aangekomen bij Fritz von Allmen, een zoon van een Duitse vader en een Ethiopische moeder. Deze is één van de weinigen in Ethiopië die aluminium kunnen lassen. Echter, een half jaar lang was er geen argon-gas verkrijgbaar in Ethiopië, en dat is om aluminium te lassen echt nodig. Uiteindelijk werd dat probleem ook opgelost. Eind juni was de ambulanceboot klaar en een datum voor de officiële overdracht werd geprikt: zaterdag 17 juli. Van de kant van de Stichting zou Jan Douma (onze botenbouwer), Ineke de Jong-de Jonge en Petra Spliethoff aanwezig zijn. De ervaring leert dat wanneer in Ethiopië iets klaar is, je daarbij nog best wat vraagtekens kunt plaatsen. Daarom reisde Jan Douma enkele dagen eerder af naar Addis Abeba, dat was maar goed ook. Er waren nog vier dagen te gaan, maar Fritz von Allmen gaf de sleutels van zijn bedrijf en alle machines mocht worden gebruikt. Na vier dagen van 12 à 13 uren hard werken, samen met twee van z’n personeelsleden, die hun weekend opofferden, kon maandagmorgen 12 juli om acht uur de ambulanceboot op de vrachtauto worden gezet voor transport naar Bahir Dar. Woensdag reisde Jan door naar Bahir Dar, waar inmiddels ook de boot was aangekomen. Nog anderhalve dag flink doorwerken en toen was het eindelijk zo ver. Donderdagmiddag half zes gleed de boot met behulp van veel mankracht en heel veel oude autobanden ter bescherming, vanaf de rotsachtige kust het water van het Tanameer in. Vrijdag 16 juli voeren Jan en Ineke en enkele anderen met de boot naar Dek Island. De aankomst op Dek was overweldigend. Een uitzinnige menigte stond ons op te wachten op de pier, luid zingend, klappend en dansend. We voelden ons klein en ontroerd bij dit eerbetoon. Voor de bewoners van Dek is een droom uitgekomen. Alle inspanning en spanning van de afgelopen dagen zijn bij het zien van zoveel blijdschap tot nul gereduceerd. 22
En toen werd het zaterdag 17 juli 2010. Die dag werd de ambulanceboot officieel overgedragen aan de bewoners van Dek Island. Na een wat ongemakkelijke nacht met z’n allen op de vloer van een lege kamer van het kliniekje maakten we ons op voor het officiële gedeelte. Toen in de verte de boot uit Bahir Dar met de officials en Petra aan kwam varen, voer Jan met de ambulanceboot hen tegemoet en namen op zee Metaligne over. Metaligne, zelf zwaar gehandicapt, maar zeer betrokken bij de hulp aan de bevolking van Dek, glunderde toen we in plané (±40 km/uur) ‘terugvlogen’ naar de pier. Het hele haventerrein was afgeladen met belangstellenden. Een cameraploeg van de Ethiopische televisie maakte een uitgebreid verslag. Na heel veel ererondjes gevaren te hebben met gasten, officials, priesters, verplegers, verplaatste het feest zich naar het Farmers Training Center. Ze hadden er echt werk van gemaakt. Een feestelijk versierde zaal met heel veel spandoeken met betrekking tot ISEE en de boot, gras op de vloer en eretafels. De ruimte was afgeladen vol met mensen in hun traditionele outfit. Veel speeches, dankbetuigingen en cadeaus uitgereikt. Na een feestmaal met injerra en de nodige lokale drankjes, werden de officiële genodigden weer uitgezwaaid. Een bijzonder moment was het, toen diezelfde middag een ernstig zieke jonge vrouw, gelegen in een tot brancard omgetoverde papyrus kano, gedragen door vier mannen bij de ambulanceboot werd afgeleverd. De eerste daadwerkelijk levensreddende actie. Voor de schippers de eerste keer, een goede testcase. Samen met een verpleger en twee familieleden was de patiënt binnen anderhalf uur in het ziekenhuis in Bahir Dar.
De motor voor de ambulanceboot werd geschonken door:
23
Hope Enterprises
Weeskinderen in Addis Abeba Helpen is goed, goed helpen is beter. Al vele jaren steunt de Stichting Hope Enterprises bij de opvang van een aantal kinderen. In de beginjaren waren dit weeskinderen, maar in de loop der jaren is het werk steeds complexer geworden. Het is niet voldoende om de kinderen alleen maar eten en onderdak te geven. Wil je kinderen een kans geven, dan moeten ze ook naar school. Zonder lezen en schrijven word je bedelaar. Zelfs in Ethiopië is het niet voldoende om alleen basisonderwijs te volgen. Om echt aan de armoede te kunnen ontsnappen heb je minimaal een beroepsopleiding nodig om een vak te leren. Hope Enterprises begeleidt de jongeren bij het vinden van werk. Eén van de straatkinderen heeft het uiteindelijk gemaakt tot miljonair. Wat was er van hem geworden zonder Hope Enterprises. Wat kost het nou om zo’n kind dit hele traject te laten doorlopen? Een kind dat financieel helemaal afhankelijk is van Hope Enterprises kost € 20 per maand; dit zijn de kosten voor o.a. eten/drinken, onderdak, kleding en medische zorg. Zodra een kind onderwijs gaat volgen komen daar extra kosten bij. De Stichting steunt dit programma ieder jaar met € 21442, al bijna 40 jaar lang, via een adoptieprogramma. Hoeveel kinderen hebben in deze tijd hun weg gevonden? Dat is moeilijk te berekenen, maar het zijn er veel! En hoeveel nut heeft Ethiopië hiervan? Ook dat is moelijk te berekenen. Maar veel van de kinderen uit de begintijd zijn nu de pijlers van de maatschappij. Reken zelf maar uit!
24
Fish For All (FFA)
Een visserscoöperatie op het schiereiland Zeghie Al vanaf 2003 is ISEE actief op het schiereiland Zeghie Peninsula. Een schiereiland in het Tanameer, een meer rijk aan vis. Tussen 2003 en 2009 is in drie fasen getracht duurzame visserij op dit schiereiland tot stand te brengen. Zonder meer een goede start in 2003 maar in latere jaren stapelen de problemen zich op en stagneert een goede uitvoering van het project. ISEE realiseert zich dat het tijd kost om een duurzame visserij te realiseren. Leren om samen te werken in een coöperatie is een opgave en een manager van zo’n jonge coöperatie moet in staat zijn zijn stempel op het ‘wordingsproces’ te drukken. Vanaf het begin is gedacht aan een samengaan met de coöperatie van Bahir Dar, een inmiddels strak geleide en tot bloei gekomen coöperatie met een nog steeds groeiend aantal leden die samen zorgen voor een bloeiende visserij. Goede vangsten, acceptabele prijzen, redelijke winst voor uitkeringen aan de leden en voor reserveringen. Helaas was dat in 2003 om meerdere redenen geen optie en daarom startte men een nieuwe visserscöoperatie op Zeghie. Een enthousiast begin onder leiding van een vrouwelijke manager stemt Fish For All en ISEE positief. Helaas is in latere jaren met een andere manager dit proces onder druk komen te staan. Zo is er met name in 2009 en 2010 geen vooruitgang bereikt. Integendeel: verwaarlozing van noodzakelijk onderhoud aan boten en motoren, verkoop van vis buiten de coöperatie om, diefstal van buitenboordmotoren, geen goede registratie van de vangsten, verdwijnend wij-gevoel bij de leden van de coöperatie, slechts parttime vissen, sluiten van de viswinkel, enzovoort. Kortom: niet in staat om op eigen benen te kunnen staan en niet in staat de geboden kansen duurzaam te benutten. En de in het project vastgelegde begeleiding door het Cooperative Development Office blijft helemaal uit, om dezelfde reden als genoemd bij het visserijproject op Lake Beseka. Inmiddels lijkt een aansluiting bij de coöperatie van Bahir Dar gelukkig alsnog een mogelijkheid. De vissers van Zeghie zien de noodzaak er van in en de cöoperatie van Bahir Dar wil een verzoek in overweging nemen, wel onder voorwaarden. De leden moeten fulltime visserman zijn, er moet een minimum aantal dagen worden gevist en er moet een minimum aantal kg vis worden aangeleverd. ISEE wacht nu eerst af of op korte termijn, in ieder geval in 2011, de aansluiting er komt. Dat zal best nog wat voeten in de aarde hebben, maar ook hier doet hoop leven. Daarna zullen we bezien of en zo ja op welke wijze er voor ISEE nog verder een rol bij de ontwikkeling van de visserij op Zeghie is weggelegd.
25
Hope Enterprises
Ontbijtprogramma voor straatkinderen in Addis Abeba In Addis Abeba leven nog vele duizenden kinderen op straat. Geld voor school hebben ze niet. Al bedelend proberen ze geld voor een maaltijd bij elkaar te scharrelen. Hope Enterprises zoekt deze kinderen op en biedt ze een ontbijt aan van twee broodjes, een banaan en een beker melk. In ruil voor dit ontbijt moeten de kinderen een aantal uren onderwijs volgen. Waarom een ontbijt? Hope stelt dat je op een lege maag slechter presteert dan wanneer je gegeten hebt. Dit is in Europa door onderzoeken zelfs bewezen! En naar school gaan? Dat is voor deze kinderen zeker geen straf. Zo’n 450! kinderen staan ’s ochtends in de rij voor hun ontbijt en volgen daarna graag de lessen op school. Elke ochtend komen ze graag weer terug. Het schoolmateriaal, dat nodig is, wordt ook door Hope verstrekt. Voor de wat oudere straatkinderen is er een 2e locatie. Hier komen dagelijks zo’n 160 kinderen die anders de hele dag (en soms ook ’s nachts) op straat leven. Op deze locatie is Hope ook gestart met een basisopleiding metaalbewerking. Zo kunnen deze jongeren na deze cursus beginnen in bedrijven en zo een inkomen verdienen. Een groot deel van de opbrengst van het tweedehands winkeltje Bet Tesfa op Urk is bestemd voor dit project.
26
Salu Self Help Blind and Handicapped Association (SSH) Volkstuintjes voor blinden en lichamelijk gehandicapten in Awassa
Ieder jaar worden 45 blinden en lichamelijk gehandicapten getraind in het houden van volkstuintjes, het project gaat nu zijn derde en laatste jaar in. Een andere hulporganisatie JeCCDO, die al jaren ervaring heeft met dit soort projecten, alleen dan niet met gehandicapten, helpt hen hierbij. Zo worden 21 mensen getraind in het houden van kippen, aan het eind van de training ontvangen ze 5 kippen en een haan en gaan thuis kippen houden. Ook worden 12 mensen getraind in het houden van schapen, aan het eind van de training krijgen ze 3 schapen mee om deze thuis te mesten en /of de lammeren te verkopen. Betrokkenen betalen 35% terug van de waarde van de kippen of schapen die ze mee krijgen. Als laatste worden 12 mensen getraind in het kweken van groenten en fruit op de demonstratietuin van Salu in Awassa; na afloop krijgen ze zaaizaden e. d. mee om dit thuis voort te zetten. Aangezien Salu een moeilijke tijd achter de rug heeft brengen we een bezoek aan Salu. Er waren wel wat vragen over hun rapportage. Enkele deelnemers worden bezocht. “Ik ontmoet een oude bekende een man die drie jaar geleden heeft meegedaan in het proefproject in 2008. De man heeft twee houten benen en loopt met krukken. Hij kreeg destijds drie schapen; met de verkoop van lammeren en volwassen schapen heeft hij meer dan 5000 birr verdiend. De mest wordt gedroogd en gebruikt als brandstof om op te koken. De man zit goed in de kleren en zegt een goed leven te kunnen leiden dankzij dit projekt. Ook de volgende waar wij komen heeft het goed voor elkaar: de doofstomme jonge vrouw van 25 jaar heeft samen met haar moeder de zorg over drie schapen gekregen. Ze heeft er ondertussen vijf. De zaken gaan goed. Ze is bijzonder blij en dankbaar dat ze hier aan mee mag /kan doen. Ze hebben nu voldoende om van te leven en hoeven niet meer te bedelen. De volgende tuin waar we komen wordt gehuurd door tien gehandicapten samen, die voor 2000 birr per jaar een stuk land huren om daar groente en fruit op te verbouwen voor eigen consumptie. En ook verkopen ze bonen, wortels, snijbiet, tomaat, mango, enset, banaan, uien, aardappels, appels, papaya en kool. Het ligt erbij als een plaatje! Als je zou zeggen dat dit de demotuin was zou je dat direkt geloven. Met z’n tienen bewerken ze bij toerbeurt de grond en de gewassen. We ontmoeten Marta met een klompvoet die het erg naar haar zin heeft en aangeeft dat zij nu de kostwinner is in huis i.p.v. degene die als minderwaardig werd gezien!! Achter de tuin bevindt zich een huis dat wordt gehuurd door enkele gehandicapten voor het houden van kippen. Hier ontmoeten we Solomon een gebochelde jonge vent die 25 kippen houdt voor de eieren en 30 hennen voor de slacht. Het gaat heel goed zegt hij. Met het eiergeld wordt het voer betaald. De mindere groente wordt aan de kippen gevoerd en de mest gaat naar de tuin ernaast. Het ziet er super uit. De mensen hebben het er goed naar hun zin. Ze zijn dankzij dit project in staat om een volwaardig leven te kunnen leiden.”
Dit project kwam met medewerking van Impulsis tot stand.
We zijn zeer tevreden over dit project. Er zijn wel enkele kanttekeningen, maar onze vragen zijn naar volle tevredenheid beantwoord en het geld voor dit project wordt op een zeer verantwoorde manier ingezet. Je ziet dat we in staat zijn een verschil te kunnen maken. En dat is alleszins de moeite waard!!!!
27
Dit project kwam met medewerking van Impulsis tot stand.
Jerusalem Children and Community Development Organization (JeCCDO) Microkrediet in Bahir Dar
Duurzaamheid van projecten is een belangrijk punt in het beleid van ISEE. Maar hoe staat het nu met de duurzaamheid van bijvoorbeeld het microkredietproject in Bahir Dar. Dit project is begonnen in 2002 met 10 vrouwen. (een zgn. pilot-project) We hadden er geen idee van hoe snel dit project uit zou breiden. Eind 2010 doen er meer dan 400 vrouwen (en hun gezin) in Bahir Dar mee met dit project. Worden de vrouwen er nu echt beter van als ze één of twee keer een krediet krijgen of vallen ze daarna weer terug? Om dit te weten te komen hebben we een aantal vrouwen bezocht die vijf jaar geleden meededen aan dit project en toen zo positief waren over de verandering in hun leven. We hebben deze vrouwen thuis opgezocht en met hen gesproken over hun huidige situatie. We waren blij verrast om te kunnen horen dat het nog steeds goed gaat met deze vrouwen. Ze zijn dankbaar dat ze mee konden doen aan dit project, dat een blijvende positieve verandering in hun leven heeft gebracht!! De meeste vrouwen hadden bijvoorbeeld nu ook een aansluiting voor water en elektriciteit in hun woning kunnen laten aanleggen. Enkelen hadden zelfs een compleet nieuwe inrichting kunnen aanschaffen!! Daarnaast was men als gemeenschap ook aan de slag gegaan en was er een bibliotheek gerealiseerd en 6 klaslokalen voor tutor-onderwijs. Hoezo microkrediet in diskrediet?? In Bahir Dar zeker niet!!
De vrouwengroep kan nu hetzelfde geld opnieuw uitlenen
Allereerst krijen de vrouwen les, zo leren ze hun eigen businessplan te maken
De vrouw betaalt de lening terug, inclusief rente
De producten die ze daarmee maken kunnen ze dan weer verkopen
Van dat geld kunnen ze bijvoorbeeld grondstoffen en een machine kopen
28
De vrouwengroep geeft kleine leningen aan arme vrouwen
Wanneer het businessplan is goedgekeurd krijgen de vrouwen een lening van 50 euro
Medhen Social Center (MSC) Hulp voor (ex-)lepra-patiënten
Tijdens een bezoek aan Ethiopië in februari bracht voorzitter Gerrit Bos een bezoek aan Medhen Social Center. Het Medhen Social Center werkt voor de (ex-)lepra-patiënten. Sr. Senkenesh leidde Gerrit Bos rond door de wijk en kwam ook langs bij meneer Tadele Befekadu, hij is nu 75 jaar. Toen hij 19 jaar was werd er lepra bij hem ontdekt. Op lepra rustte toen nog een taboe en Tadele kon niets anders dan zijn geboortedorp vaarwel te zeggen en naar Addis Abeba te gaan hopend op een behandeling. Gelukkig is lepra makkelijk en goedkoop te genezen en na enige tijd werd hij dan ook genezen verklaard. Hij ging terug naar zijn dorp, werd boer, trouwde en kreeg drie dochters. Wel waren zijn voeten door de lepra gevoelloos geworden, zodat de voeten iedere dag goed geïnspecteerd moeten worden op wondjes, want onverzorgde wondjes gaan snel ontsteken, met grote gevolgen. In de loop der jaren ging hij steeds moeilijker lopen. Zo’n 35 jaar geleden besloot hij zijn gezin te verlaten en naar Addis Abebe te gaan. Hij bouwde een nieuw bestaan op, later kwam zijn dochter hem helpen. Hij deed dagelijks werk en verkocht wat op de markt, maar zijn handicap werd steeds erger en hij moest uiteindelijk gaan bedelen om rond te komen. Zijn 30 jaar oude huis stortte bijna in. Op dit punt vroeg hij aan Medhen Social Center om hulp, hij slaagde erin om 25% van de kosten zelf bij te dragen. Maar ook de vooruitgang gaat aan de buurt van Tadele niet voorbij. De gemeente had een nieuwe rondweg gepland. Veel huisjes werden platgegooid, maar niet dat van hem. Nu staat zijn huisje aan een spliksplinternieuwe rondweg. Zijn dochter verkoopt nu groentes vanuit een mooi winkeltje aan een drukke winkelstraat en in het weekend verkoopt ze ook bier. De zaken gaan nu stukken beter. Het gezin is nog steeds arm, maar de status van Tadele is gestegen. Hij wordt nu goed verzorgd en weet dat hij niet alleen en in ellendige armoede zijn leven zal eindigen.
29
FIT, Yisihak, Rahel en Muluwork Ondersteuning van weeskinderen in Bahir Dar
In 2007 vond een eerste ontmoeting plaats tussen Cees en Maria Heijboer en de sociaal werkers Yisihak, Tringo en Rahel. Cees en Maria waren onder de indruk van hun verhalen en van de enorme armoede in de kebeles van Bahir Dar. Ze boden spontaan ondersteuning en financiële hulp aan. Een project was geboren. Met hulp van familie en vrienden van Cees en Maria werden voldoende middelen ingezameld om met 26 kinderen te kunnen starten. In Bahir Dar selecteerden de wijkcomités van kebele 03, 04, 08, 10, 14, 15, 16 en 17 de kinderen op grond van de volgende criteria: - de allerarmsten en meest kwetsbaren; bij voorkeur (AIDS) wezen; - zij die geen hulp ontvangen van elders; - geen onderscheid van ras, religieuze nominatie of geslacht; - in basisschoolleeftijd (met ev. uitzondering!) - reeds opgenomen door familie/vrienden in een bestaand verband. De opzet was om het pleeggezin waarin het kind is opgenomen gedurende twee jaar financieel te steunen. Na twee jaar zou de situatie van het kind en gezin dusdanig verbeterd moeten zijn dat zij zonder hulp verder kunnen. Door een gestage groei in het aantal sponsoren kon het aantal kinderen groeien tot 110 in 2010. Na twee jaar kon men constateren dat er in alle opzichten de vooruitgang was geboekt en dat de gezinnen zonder hulp verder konden. De taak van Tringo is in het afgelopen jaar overgenomen door Muluwork. Eind 2009 werd de huidige groep kinderen geselecteerd. Deze kinderen zijn kwetsbaarder dan hun voorgangers. Ze zijn jonger en sommige kinderen moeten leven met hun seropositief-zijn en de bijbehorende medicatie; gevolg: meer schoolverzuim dus lagere schoolprestaties. Ook zijn meerdere pleegouders drager van het virus, met als consequentie: lagere werkprestaties, uitsluiting van bepaalde arbeidsplaatsen, kortom een beduidend lager inkomen. Alle kinderen en vrijwel alle pleegouders zijn getest op HIV/AIDS. Het doel is om zoveel mogelijk en in een zo vroeg mogelijk stadium kinderen en volwassenen die seropositief zijn te laten starten met AIDS-remmers. De meeste sponsoren waren bereid hun bijdrage ook in 2010 voort te zetten. Maandelijks wordt per kind € 17 overgemaakt op de bankrekening van het kind. Een gedeelte kan direct opgenomen worden, de rest wordt opzij gezet als spaargeld. In geval van nood, bij ziekte of overlijden, mag dit geld gebruikt worden. Anders mag dit geld na twee jaar in maandelijkse termijnen worden opgenomen. De sponsor ontvangt een bankafschrift van de overmaking van ieder kind. Wilt u ook een kind ondersteunen? Stuur dan een e-mail naar: cema.heijboer@ home.nl FIT (= Amhaars = (ver)gezicht) 30
Jerusalem Children and Community Development Organization (JeCCDO) Microkrediet in Debre Berhan
In november brachten twee leden van de commissie MSE het microkrediet project in Debre Berhan een bezoek. Een aantal jaren geleden heeft een groep vrouwen, met hulp van de werkgroep Oosterwolde, hier een klein startkapitaal gekregen om een eigen winkeltje of project op te zetten. We worden bij één van de vrouwen binnen genodigd, waar de koffie al pruttelt, de wierook brandt en de popcorn klaar staat. Zo’n 20 vrouwen zitten hier bij elkaar om ons te vertellen hoe het ze is vergaan sinds ze een bedrag via microkrediet ontvingen. Ze hebben met z’n twintigen een comité gevormd en ondersteunen elkaar als het met één van de leden iets minder gaat. Maar het gaat hen uitstekend; de zaken gaan goed en breiden zich verder uit. Er zijn vrouwen die winkeltjes runnen, schapen hebben en borduren. Recent is een weefproject opgezet en wij kopen hun eerste beddensprei. Hij is nog niet helemaal afgewerkt, maar zal een week later kant en klaar in ons hotel worden afgeleverd. Het is goed te zien dat een project zo goed gaat!
31
Fish For All (FFA) Visserij op Lake Fincha
Tesfaye Wudneh, manager van Fish For All, wordt regelmatig benaderd door bewoners en overheidsdiensten van dorpen wonend aan de oevers van rivieren en meren. Ze hebben gehoord van visserijprojecten elders in Ethiopië. Ze zien hoe zo’n project het verschil kan maken als het gaat over werk, inkomen, voeding en gezondheid. Zo werd hij benaderd door een overheidsinstantie, het Woreda Agriculture Office, mede op verzoek van de bewoners rond het Lake Fincha, een stuwmeer van 350 km2. Dit gebied ligt ruim 275 km ten westen van Addis Abeba. Tesfaye Wudneh heeft, door ISEE daartoe in staat gesteld, daar de situatie onderzocht. Hij probeert inzicht te krijgen in de aanwezige visbestanden in het meer, die voor alles de basis voor een project moeten vormen. Wat kan zo’n project bijdragen aan voedselzekerheid, werk en inkomen voor de lokale bevolking? Hoeveel mensen kunnen er werk in vinden? Geschat wordt dat in het meer om en nabij de 1500 ton vis per jaar duurzaam kan worden gevangen. Nog geen 20% hiervan wordt nu door plaatselijke vissers op simpele wijze met wrakke bootjes uit het water gehaald. Dit biedt duidelijk perspectief! In de gesprekken die Fish For All met de ambtenaren van dit Office heeft gevoerd is heel expliciet nagegaan of voor een visserijproject daadwerkelijk op steun en betrokkenheid kan worden gerekend. Wil en kan de overheidsdienst er voor zorgen - in voorbereiding en begeleiding - dat de groep te selecteren vissers als eenheid gaat opereren en waar nodig wordt gefaciliteerd? In andere projecten, zoals bij het project op Zeghie, zijn toezeggingen van overheidsdiensten niet of nauwelijks nagekomen. Dat moet dus anders! Ook is besproken of een visserijproject past in het overheidsbeleid voor die regio. Bij de bewoners van het gebied rond Lake Fincha is naar hun mening en hun ambitie gevraagd. Zij zijn immers de direct betrokkenen bij een op te starten visserijproject. Geven zij daar prioriteit aan? Zien zij het zitten? Wat verwachten zij ervan? En wat verwachten wij van hen? Zijn de vissers bereid om als coöperatie te opereren? En niet onbelangrijk is het onderzoek naar de vraag naar de afzet van de vis en de mogelijkheden voor de vismarkt, de hele keten van visverwerking, distributie, lokale verkoop en vermarkting. Inmiddels heeft Tesfaye Wudneh de balans opgemaakt en zonder reserve een eerste concept van een voorstel voor een visserijproject bij Lake Fincha op papier gezet . Wordt vervolgd.
32
Jerusalem Children and Community Development Organisation (JeCCDO) Volkstuintjes/kleinvee voor de allerarmsten van Debre Berhan
In dit project worden de mensen getraind in het kleinschalig kweken van groenten en fruit, het houden van kippen of het mesten van schapen, na hun training krijgen ze zaaizaad, anderen krijgen kippen of schapen en trainen op hun beurt weer de volgende groep mensen. Met weinig geld worden zo veel mensen geholpen. Het project is half 2010 gestart, de eerste groep is getraind op het demonstratieterrein van JeCCDO en is al bij hun eigen huis bezig om het geleerde in praktijk te brengen. De meeste deelnemers zijn vrouwen die vaak weer zijn georganiseerd in Self Help Groepen (SHG). Wij brachten één van deze groepen in kebele 3 een bezoek, ondanks hun drukke werkzaamheden vertellen ze graag hoeveel dit project voor hen betekent. We zijn te gast bij een groep van 16 vrouwen, dit is voor hen ook het maximum, door dit project staan ze dichterbij elkaar, ze gaan socialer met elkaar om, groeten elkaar, voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en steunen elkaar door dik en dun. Iedere zondag komen ze samen om met elkaar lief en leed te delen. Onlangs ging één van de mannen zich te buiten aan huiselijk geweld, toen heeft de SHG deze man voor de rechter gebracht! Ongelooflijk dat deze sterke vrouwen door een klein beetje hulp van onze kant en heel veel doorzettingsvermogen van henzelf zo’n compleet ander leven hebben gekregen! Ze sparen iedere week 1 birr per huishouden, en gemiddeld verstrekken ze per huishouden een lening van 300/400 birr (12/16 euro), deze wordt gemiddeld na ½ jaar terugbetaald met 3% rente, aktiviteiten die ze ondernemen zijn: enjerra, koeken bakken, koffie/thee schenken, winkeltjes, samen dingen verkopen. We gaan op pad om bij de vrouwen thuis te kijken hoe het er voor staat en de vervolgaktiviteiten die ze ontwikkelen in hun eigen woonomgeving. Het is indrukwekkend om te zien wat er in korte tijd veranderd is bij deze vrouwen en hun gezinnen. De tuintjes liggen er allemaal prima bij, er wordt hard gewerkt om allerlei groenten te verbouwen voor eigen consumptie en voor de verkoop. De meesten klein 2 tot 10 m2, sommigen wat groter, 30 tot 50 m2. Ook degenen die enkele kippen hebben doen het erg goed en meerderen hebben er zelfs al kippen bijgekocht om uit te breiden, ook hier zie je verschil in ondernemerschap. Eén vrouw die meedeed aan het kippenproject heeft goed opgelet bij de cursus over de markt en heeft een thee/koffietentje geopend en bakt daarvoor ook koeken en verdient hiermee 50 birr/dag nettowinst!!! Excl de kippen houderij, het hele gezin werkt mee, ze zijn zeer tevreden. Ook kijken we bij deelnemers uit vorige jaren, ook bij hen blijft het groeien. En veel van hun buren zijn ook begonnen, het werkt als een olievlek. Een oudere vrouw die al acht jaar bezig is en haar aktiviteiten uit wil breiden met een winkeltje langs de weg om daar haar producten te verkopen. Ze krijgt nog geen vergunning, maar die zal ze krijgen, zegt ze strijdbaar. We vragen JeCCDO om haar daarbij te helpen. Het succes is grotendeels te danken aan de facilitators (studenten) die tegen zakgeldvergoeding de betrokkenen wekelijks bezoeken. Ze hebben drie keer per week overleg met hun coördinatoren en houden de vinger aan de pols, ze leren de mensen heel goed hoe om te gaan met geld, met goederen en met elkaar. We zijn zeer tevreden over dit project. Het is prachtig en indrukwekkend om te zien dat een project als dit in zeer korte tijd op een duurzame manier zo’n groot verschil maakt voor alle betrokkenen en hun omgeving, kortom: Hier doen we het voor!
Dit project kwam met medewerking van SK tot stand. 33
Focus on Children at Risk
Ondersteuning bij het volgen van basisonderwijs in Addis Abeba In Addis Abeba zijn nog veel wijken (woreda’s) waar zeer arme gezinnen wonen. De woreda’s Arada en Gulela zijn twee van deze wijken waar de organisatie Focus gezinnen ondersteunt, die zelf niet in staat zijn om de kosten voor het naar school laten gaan van hun kinderen te betalen. Veel van de ouders hebben zelf nooit onderwijs gevolgd en hebben banen die weinig opleveren. Als je amper geld voor één fatsoenlijke maaltijd per dag hebt, is er geen geld om je kinderen naar school te laten gaan. Toch is dit de enige mogelijkheid voor de kinderen om later een betere baan te vinden: onderwijs. Omdat Focus vindt dat kinderen recht hebben op onderwijs en dat ze hun eigen toekomst moeten kunnen bepalen. Daarom betalen zij voor veel kinderen het onderwijs en zo begeleiden zij vele kinderen uit deze wijken. De kinderen, die deze kans krijgen, zijn zeer gemotiveerd en leergierig. Ze behalen goede resultaten en een aantal studeert zelfs af aan de universiteit. De stichting steunt het werk van Focus in Addis Abeba en door uw donaties is het mogelijk dat 400 kinderen naar school gaan en goed begeleid worden op weg naar een betere toekomst.
34
Centre for Development Initiatives (CDI) Verbouw en promotie van valse bananen
Alweer heel wat jaren wordt door ISEE een ensetproject gefinancierd. Enset is een andere naam voor ‘valse banaan’. De ensetplant kan met name gebruikt worden in tijden van voedseltekort. Uit de wortelknol en de stam van de ensetplant wordt zetmeel geoogst, dit kan langdurig bewaard worden. Het blad kan als voedsel dienen voor het vee, maar wordt ook gebruikt voor touw, matten en verpakkingsmateriaal. Het derde project duurde vier jaar, van 2007 t/m 2010 en is inmiddels afgerond. De projectkosten bedroegen € 25.000 per jaar, waarvan de helft werd gefinancierd door Impulsis. Het project werd uitgevoerd bij de plaatsen Shagulebake en Faji Gole. Door middel van produktie (80 kweekplantjes van één wortelknol) en distributie van 500.000 enset kweekplantjes aan meer dan 1000 boeren; aldus hebben ze voldoende enset en dus voedsel in droge tijden. Voorts werden aan 40 huishoudens 20 verbeterde oogstapparaten beschikbaar gesteld om de zware en onhygiënische manier om enset te ‘oogsten’ te verlichten. En 50 huishoudens ontvingen 50 veredelde melkkoeien. Deze produceren vijf tot zes liter melk per dag, in plaats van één liter per dag eerst. Ook is afgesproken dat het eerste vrouwelijk kalfje binnen een jaar naar een andere familie gaat. In kader van herbebossing zijn er kleine boompjes opgekweekt en uitgereikt, waaronder ook fruitboompjes. Twee vertegenwoordigers van ISEE hebben het project bezocht en uitgebreid met de boeren gesproken. De jaren 2008 en 2009 waren rampzalig droge jaren, maar de boeren kwamen dankzij de enset deze droge perioden goed door. Hun kinderen konden zelfs naar school blijven gaan, en dat zonder honger te hebben. De vrouwen hielden een demonstratie van het winnen van het zetmeel, een intensief en tijdrovend proces. Ook lieten ze verschillende gerechten, bereid met enset, proeven. Zij waren duidelijk trots op wat zij gemaakt hadden. Voor de westerling is het wennen aan de smaak. Onze algemene indruk van het ensetproject is zonder meer positief. Het is goed te zien dat in de wijde omgeving van Shashamane de enset overal aanwezig is. Ook zagen we veel eigen opkweek van enset plantjes. Ook in andere gebieden heeft het ensetproject navolging gekregen
Dit project kwam met medewerking van Impulsis tot stand.
35
Fish For All
De Kereyougemeenschap rond Lake Beseka. De Kereyou zijn nomaden, waren nomaden. Traditioneel hoedden zij kamelen en geiten. Ze trokken met hun kudden door het gebied, altijd op zoek in deze droge streek naar een groene weide voor hun dieren. Door de klimaatverandering is het gebied droger geworden en het oppervlak aan groene vlaktes wordt snel minder, de Kereyou worden in hun bestaan bedreigd. De Ethiopische overheid is daarom gestart met een irrigatieproject om het de Kereyou mogelijk te maken hun zwervend bestaan in te ruilen voor een vaste verblijfplaats. De Kereyougemeenschap is nu verspreid over 6 gemeenschappen rond Lake Beseka. In totaal meer dan 30.000 mannen, vrouwen en kinderen, veel kinderen. Dan komt ook vis, als hoogwaardige voedselbron, om de hoek kijken. Er is immers vis genoeg in het meer waar alle dorpen aan grenzen. Maar vis eten is de Kereyou vreemd. Geen religieus of ander taboe, maar wat de boer niet kent ……….. Fish for All, bij de overheidsorganisaties rond Lake Beseka goed bekend, werd benaderd om in een project de Kereyou bewust te maken van het hoogwaardige, eiwitrijke voedsel dat in het meer ‘voor het grijpen’ ligt en de visconsumptie te gaan promoten. Vis eten zit immers niet in hun cultuur. ISEE steunt dit project van harte. Het afgelopen jaar stroomde het hele gebied rond Lake Beseka over, waaronder alle zes Kereyou-gemeenschappen. Dit leidde tot een forse vertraging van het pro-ject, een onderbreking van een paar maanden Maar nog voor het einde van het jaar kon de uitvoering worden voortgezet. Hana Tramei, een jonge vrouw van 22 jaar, heeft de training op zich genomen van 60 geselecteerde vrouwen, uit elke kebele 10 vrouwen. Hana trainde hen in het klaarmaken en het op verschillende manieren bereiden van vis. Hana spreekt de taal van de Kereyou en houdt zich ook beroepsmatig bezig met vrouwenzaken. Het lukt Hanna de groep vrouwen, en de vele omstanders, enthousiast te maken met haar demonstratie van visverwerking en visbereiding.
36
En wat wordt er vervolgens gesmuld! Soms eerst aarzelend en met tegenzin en met een gezicht waar de weerstand van afdruipt. Zodra ze een hap gegeten hebben beginnen de gezichten, van groot en klein, te glunderen. In een oogwenk zijn de porties verorberd. Om de Kereyou te stimuleren om enthousiast op de ingeslagen weg door te gaan worden de demonstraties afgesloten met het uitdelen van verschillende soorten haken en meters lijn. Ieder gezin kan hiermee vissen voor ‘het eigen gezin’. Wordt er meer gevangen dan men voor eigen gebruik nodig heeft, dan kan dat verkocht worden op de markt. Bij een (nog beperkt) aantal mannen is het enthousiasme groot. Zij willen niet alleen vissen voor de eigen consumptie maar zich aansluiten bij de coöperatie en voortaan als beroepsvisser verder gaan! De vraag naar vis vanuit Lake Beseka neemt door dit zeer zinvolle project zeker toe en is daarbij dus een mooie ondersteuning van het Lake Beseka project. Inzet voor de allerarmsten, goede voeding, meer werk, hogere inkomens ! Dit project kwam met medewerking van Impulsis tot stand.
37
Focus on Children at Risk
Voorbereidend basisonderwijs in Gonder Al vele jaren werkt de Stichting samen met de Ethiopische organisatie Focus on Children at Risk (kortweg Focus). En zoals de naam al aangeeft focust deze organisatie zich op kinderen die buiten de boot dreigen te vallen en dan vooral wat onderwijs betreft. Focus richt zich op de allerarmsten en ondersteunt deze gezinnen door de kinderen voorbereidend onderwijs te geven, zodat ze in kunnen stromen in het reguliere onderwijs. In november brachten twee leden van de commissie MSE een bezoek aan de school in Azezo, een buitenwijk van Gonder. Het enthousiasme waarmee de leraren, met de vaak weinige middelen die hun ter beschikking staan, lesgeven is bewonderenswaardig. Op het moment van ons bezoek zijn er 312 kinderen op school, verdeeld over de groepen (grades) 1 t/m 3. Onderwijs wordt in twee blokken gegeven, ’s morgens de ene helft en ’s middags de andere helft. Kinderen die hier voorbereidend onderwijs volgen, kunnen daarna naar de overeidsscholen en komen dan in grade 5. Dit kan omdat de klassen bij Focus ‘kleiner’ zijn (ongeveer 40 kinderen per klas) dan op de overheidsscholen (meer dan 50 kinderen per klas). Kinderen, die instromen op de overheidsscholen, worden tot grade 8 door Focus ondersteund. Door uw donaties kan de stichting 400 kinderen ondersteunen, die voorbereidend onderwijs volgen, en zo Focus helpen om hun (millennium) doel te verwezenlijken: “Alle kinderen hebben recht op onderwijs”!
38
39
Financieel verslag over 2010 BALANS PER 31 DECEMBER 2009 IN EURO'S 31 - 12 - 10 31 - 12 - 09 ACTIVA Materiële vaste activa Benodigd voor de bedrijfsvoering Onroerende zaken Inventaris Direct aangewend in het kader van de doelstelling Containers
Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen Bank, rekening-courant Kas
TOTAAL ACTIVA
331.401 5.460
16.941 480
350
700
337.211
18.121
7.293
11.984
7.293
11.984
476.138 144
657.615 1.149
476.282
658.764
820.786
688.869
225.000 337.211 121.262
300.000 18.121 218.005
65.177 748.650
83.125 619.251
42.882
42.882
21.441 1.171 6.642
21.441 1.125 4.170
72.136
69.618
820.786
688.869
PASSIVA Eigen Vermogen Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve Overige reserves Fondsen
Bestemmingsfondsen
Schulden Schulden op lange termijn Schulden op korte termijn Kortlopende subsidieverplichting Belastingen en sociale heffingen Overige schulden en overlopende passiva
TOTAAL PASSIVA
40
STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2010
BATEN
Begroting 2011
2010
Begroting 2010
2009
Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen
228.200 16.062 4.000
306.963 6.400 119.562 6.143
224.200 15.165 4.000
317.169 18.326 71.533 7.451
Totaal baten
248.262
439.068
243.365
414.479
30.000 270.000
26.040 209.696
30.100 240.000
27.521 209.696
300.000
235.736
270.100
237.217
21.000
19.847
23.900
20.869
21.000
19.847
23.900
20.869
12.700
12.386
12.400
13.303
12.700
12.386
12.400
13.303
333.700
267.969
306.400
271.389
LASTEN Besteed aan de doelstelling Voorlichting/bewustmaking Structurele hulp
Werving baten Kosten eigen fondswerving
Beheer en administratie Kosten beheer en administratie
Totaal lasten Tekort/overschot onttrokken/toegevoegd aan het eigen vermogen
85.438-
171.099
63.035-
143.090
41
Specificatie structurele hulp over 2010 Medische Sociale en Educatieve projecten Hope Enterprises - weeshuis Hope Enterprises - ontbijtprogramma voor straatkinderen BAT/SCADO - weeskinderen van ouders met aids FIT - opvang weeskinderen in Bahir Dar Focus - voorbereidend onderwijs in Gondar Salu Self Help - Blinde kinderen leren braille Medhen Social Center - sociaal werk onder ex-leprapatiënten
Diversen MSE
21.441 22.600 10.000 23.026 10.000 4.000 20.000 8.962 5.189
Visserijprojecten FFA - Lake Fincha FFA - Kereyou community DEK - Ambulanceboot Diversen visserij
2.082 7.403 10.765 7617
Landbouw en technische projecten CDI - verbouw en promotie valse bananen Salu Self Help - volkstuintjes voor gehandicapten in Awassa JeCCDO - volkstuintjes in Debre Berhan CDI - technische school in Shashamane Diversen landbouw en techniek
25.000 1.550 36.667 10.000 4.503
Focus - voorbereidend onderwijs Addis Abeba
Uitvoeringskosten Totaal structurele hulp
125.218
27.867
77.720 18.165 248.970
Bij de volledige jaarrekening is door Kab accountantskantoor & belastingadviseurs een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. Deze verkorte jaarrrekening is afgeleid van de volledige jaarrekening en is niet zelfstandig onderworpen aan de accountantscontrole. Belangstellenden kunnen gratis een volledige kopie van de volledige jaarrekening aanvragen. De giften aan de Interkerkelijke Stichting Ethiopië/Eritrea zijn fiscaal aftrekbaar. Ook stelt de Stichting het zeer op prijs legaten of testamentaire beschikkingen te ontvangen. De notaris helpt u bij een regeling. Informatie hierover is ook te verkrijgen bij de Stichting.
42