Erfgoedschatten van Veendam NUMMER 97, 29 MEI 2015

NUMMER 97, 29 MEI 2015

IN DIT NUMMER Erfgoedschatten van Veendam – lees verder De kleuren van De Kievit in Grijpskerk – lees verder Educatieprogramma De Kerstvloed van 1717 herzien getest – lees verder Heffezand deel twee – lees verder Groninger scheurkalender 2016 in de maak – lees verder Uit het erfgoedveld – lees verder Agenda – lees verder

Omzien en toch bewegen Het zit er gelukkig weer op: de jaarrekening en het inhoudelijk jaarverslag zijn klaar. Beide liggen op tijd bij de provincie. Hoe vroeg we ook beginnen, het is ieder jaar weer een heel traject om alle cijfers in het juiste format aan te bieden en alle activiteiten en projecten op een rijtje te zetten. Tenminste, zo ervaar ik dat. Waarschijnlijk speelt ook het psychologische effect mee dat het net is of je niet vooruit komt. Al die tijd ben je bezig om terug te kijken en op te schrijven wat je hebt gedaan, terwijl het veel meer energie geeft om plannen te ontwikkelen en vooruit te kijken. Toch heeft die stilstand zijn positieve kanten, want door even stil te staan en terug te kijken, voorkom je dat je op de automatische piloot verder gaat. Een bestuursvergadering en een teamoverleg over het jaarverslag biedt altijd weer een moment van bezinning te midden van de waan van de dag. Maar goed dat dit soort momenten worden afgedwongen zodat je er tijd voor moet nemen. Voor ieder die het wil lezen: volgende week staat het jaarverslag op de website.

Erfgoedschatten van Veendam Officiële presentatie erfgoededucatietraject ‘Erfgoedschatten van Veendam’ op maandag 8 juni De heer Jaap Velema, wethouder van de gemeente Veendam, ontvangt op 8 juni het eerste exemplaar van de projectmap ‘Erfgoedschatten van Veendam’. Dit vindt plaats om 13.30 uur in de Wim Monnereau-school in Veendam, een basisschool voor het speciaal onderwijs. De heer Velema maakt een deel van de les over De Kiepkerel mee. Dit project is door Michiel Megens ontwikkeld voor de groepen drie en vier van het basisonderwijs. Michiel zorgt ook, samen met

Wim Dussel, voor de uitvoering van het programma, waarbij een ‘echte’ kiepkerel de klas bezoekt. De map bevat beschrijvingen van negen erfgoedprogramma’s die speciaal zijn gemaakt voor Veendam, in samenwerking met het onderwijs. Voor de groepen 1 en 2 zijn de programma’s ‘Opa Bombardons fanfarekoffer’ en ‘ Het nieuwe oude huis’ samengesteld. Bij dat laatste programma hoort een speciaal prentenboek over architectuur. De groepen 3 en 4 krijgen te maken met de kiepkerel en verdiepen zich in de eigen omgeving van vroeger en nu met het programma ‘De groeten van Klaasje’. De Waterstaatskerk in Veendam (Kijken in de kerk) en archeologie komen aan bod in de programma’s voor de groepen 5 en 6. Tenslotte verdiepen de oudste leerlingen van de basisschool zich in de spitse praam Familietrouw en horen zij alles over het leven aan boord van een binnenschip. Ook komen zij erachter dat niet alleen patat uit aardappelen wordt gemaakt maar ook snoep (Van aardappel tot snoep) en staan zij stil bij de slachtoffers van het naziterreur in het project Stolpersteine. Een steen, een naam een herinnering. Zeven basisscholen uit de gemeente Veendam doen mee met ‘Erfgoedschatten van Veendam’ waarbij leerlingen in elke groep kennis maken met het lokale culturele erfgoed. Dit gebeurt door lessen op school en op locatie. De instellingen in Veendam die meedoen aan het traject ontvangen na afloop van de officiële presentatie een exemplaar van de erfgoededucatiemap.

De kleuren van De Kievit in Grijpskerk door de jaren heen Het thema van het Groninger Molenweekend dit jaar is ‘De kleurrijke molen’. Op 13 en/of 14 juni zijn er veel molens te bezichtigen. Daarnaast heeft een groot aantal molens een speciale activiteit georganiseerd. In korenmolen De Kieviet in Grijpskerk bijvoorbeeld zijn foto’s te zien die het kleurgebruik op de molen door de jaren heen (vanaf de jaren vijftig tot heden) in beeld brengt. Molenaar Lesman streeft ernaar om het kleurgebruik op de molen terug te brengen naar de situatie van vóór de restauratie van 1975. Zo is op oude foto’s te zien dat de kroonlijst 1 kleur, vermoedelijk wit, had. “Later is dat roodwit-blauw geworden, waarschijnlijk in 1975. Ook zijn toen zandlopers aangebracht op de luiken op de voor- en achterkeuvelens, die nu weer groen zijn.” De witstok is een ander voorbeeld. “Die is nu nog voorzien van prinsjeswerk. Dat laat ik nog even zitten, maar aangezien de kap binnenkort moet worden aangepakt overweeg ik om ook dat weg te laten halen.” Ook op andere molens is het thema ‘de kleurrijke molen’ opgepakt. Bij een bezoek aan poldermolen de Westerse Molen in Nieuw-Scheemda, waar vanaf windkracht 4 het malen wordt gedemonstreerd, liggen gratis kleurenplaten klaar. Korenmolen De Ster in Winsum heeft eveneens kleurplaten liggen. Kijk voor alle activiteiten en openingstijden op www.groningermolenhuis.nl of www.erfgoedpartners.nl.

Vrijwilligersavond Volgende week donderdag 4 juni wordt weer de jaarlijkse vrijwilligersavond gehouden. Deze avond wordt georganiseerd om alle vrijwilligers rondom de molen te bedanken voor hun inzet het afgelopen jaar. Traditiegetrouw wordt die avond eerst een molen bezocht, dit jaar korenmolen Wilhelmina te Noorderhoogebrug. Na de maaltijd komen twee sprekers aan het woord. Sanne Tillema, architectuurhistorica en medewerker van het Groninger Molenhuis, zal iets vertellen over bouwhistorisch onderzoek en het belang hiervan voor de molens. Daarna vertelt restaurateur en decoratieschilder Gepkienes Brouwer over zijn ervaringen met kleurgebruik op de molen. Deze laatste lezing sluit natuurlijk prima aan bij het thema van het Groninger Molenweekend van dit jaar.

Educatieprogramma De Kerstvloed van 1717 herzien getest Op 22 mei werd door leerlingen van groep 7 en 8 van de Ichtusschool in Zoutkamp het educatieve programma ‘De kerstvloed van 1717 herzien in Pieterburen getest. Roely Klok was namens Erfgoedpartners hierbij aanwezig. Het programma werd getest door Platform Gras, de organisatie die ook verantwoordelijk was voor de totstandkoming ervan. Een aantal erfgoedjuffen en – meesters is ook komen kijken. In het vervolg zal het programma voor de scholen worden uitgevoerd door een erfgoedjuf of -meester. De kinderen zijn heel enthousiast bezig geweest. Zo’n afwisselend programma verveelt niet snel, het weer is prima en ze gaan nog met de trekker en de huifkar van het Gronings Landschap naar de kolk en de dijk bovendien! De test laat zien dat De Kerstvloed een informatief programma is, met een prima samenwerking tussen Petruskerk, Domies Toen, Het Groninger Landschap en de scholen. De kinderen en de leerkracht zijn er erg positief over. En als het dan ook nog mooi weer is in een prachtige omgeving dan kun je tevreden op een test terugkijken. Inspirerend voor een vervolg, de erfgoedjuffen en –meesters weten wat ze kunnen doen in Pieterburen. KADER Het programma ‘De Kerstvloed’ maakt deel uit van het erfgoededucatietraject voor de gemeente De Marne dat door Erfgoedpartners en CultuurClick Groningen in samenwerking met de basisscholen is ontwikkeld. ‘De Kerstvloed’ is voor een deel al eens getest, tijdens de officiële start van het traject De Marne in november vorig jaar. De les in de kerk kon destijds niet worden uitgevoerd in verband met restauratiewerkzaamheden, nodig als gevolg van aardbevingsschade. Het interieur van de Petruskerk is nu weer in z’n volle glorie te bekijken. In de kerk start het programma met het voorlezen van het verhaal over Martje, gevolgd door een aantal opdrachten in de kerk die de kinderen in tweetallen uitvoeren. Daarbij gaat het vooral om het ontdekken van de verschillen tussen vroeger en nu. Eenzelfde opzet volgt in Domies Toen en aan de kolk en de dijk.

Heffezand deel twee Op vrijdag 12 juni wordt opnieuw een poging ondernomen om Heffezand te vinden. Door de grilligheid van het Wad is het lastig in te schatten welke geul je kunt gebruiken. Daardoor kwam de expeditie op 19 april, bij de eerste poging, te ver naar het oosten uit. Het gebied is echter wel verkend waardoor een exactere positie kan worden bepaald. Wilt u meedoen aan deze expeditie: er is nog plaats op de boot. Zie ook www.erfgoedpartners.nl.

Vertrek: 6:00 uur Terug: 19:00 uur Plaats: haven Lauwersoog Kosten: € 40,- per persoon Aanmelding: [email protected] Enige dagen voor vertrek ontvangt u een instructiebrief.

Groninger Scheurkalender 2016 in de maak Onder het motto ‘Niet scheuren maar verbinden’ brengen dertien Groninger organisaties, waaronder Erfgoedpartners, de kracht van Groningen in beeld met een scheurkalender voor 2016. Groningen wordt getroffen door aardbevingen en komt hiermee regelmatig in het nieuws, maar is zoveel meer. Daarom vragen de initiatief-nemende organisaties hun medewerkers, klanten, abonnees, sponsors en alle andere Groningers een bijdrage te leveren aan de Groninger Scheurkalender. Een bijdrage kan bestaan uit foto’s, verhalen, recepten, collages, tekeningen, oneliners, spreuken, slogans, motto’s en gedichten. Zo geven Groningers op 366 pagina’s creatief uiting aan wat de provincie te bieden heeft. Het zou fijn zijn als ook het erfgoed in deze kalender goed vertegenwoordigd is. Het aanmeldingsformulier is als los bestand bij deze Erfgoedloper gevoegd. Een plek veroveren in de Groninger Scheurkalender Wie kans wil maken op een plek in de Groninger Scheurkalender kan tot uiterlijk 5 juli 2015 zijn inzending uploaden via www.groningerscheurkalender.nl. Een redactie van de deelnemende organisaties kiest de mooiste 366 inzendingen. Najaar 2015 komt de Groninger Scheurkalender in de verkoop en wordt verspreid via onder andere dorpshuizen. De prijs zal rond de € 10,- liggen.

De Groninger Scheurkalender is een initiatief van: Adfo Movere, Arriva, Erfgoedpartners, Groninger Dorpen, Natuur en Milieufederatie Groningen, RHC Groninger Archieven, Hanzehogeschool Groningen, Rijkuniversiteit Groningen, Stavoor, Stichting Oude Groninger Kerken, Universitair Medisch Centrum Groningen, VRIJDAG en Zorg Innovatie Forum.

Uit het erfgoedveld 

Museumeducatie Prijs Goed nieuws! Minister Bussemaker van OCW heeft een prijs van € 50.000 ingesteld voor het beste voorbeeld van museumeducatie voor kinderen, waarin musea en scholen in het primair onderwijs samenwerken. De minister reikt de nieuwe tweejaarlijkse prijs dit jaar voor het eerst uit. Ontvangt u straks de Museumeducatie Prijs 2015 uit handen van minister Bussemaker? Aanmeldformulier Meld uw inspirerende of vernieuwende museumeducatie-programma aan, dat is ontwikkeld door een museum en het primair onderwijs, of samen met een intermediair voor een museummenu. Dat doet u via het aanmeldformulier op http://www.museumvereniging.nl/Projecten/MuseumeducatiePrijs2015.aspx





Zo wint u de € 50.000 De prijs is voor het beste voorbeeld van museumeducatie voor kinderen, ontwikkeld als samenwerking tussen een school in het primair onderwijs en een museum. Een programma dat scholen aantoonbaar waarderen en dat andere scholen ook kunnen toepassen. Het prijzengeld is bedoeld om de samenwerking tussen het museum en scholen verder te ontwikkelen. Studiedag ‘Museumbeleving’ Maandag 1 juni 2015 heeft in het Atheneum in Antwerpen de studiedag ‘Museumbeleving’ plaats. Het doel is stil te staan bij vormen van museumbeleving die focussen op de zintuiglijke en persoonlijke ervaring van de toeschouwer, eerder dan op overdracht van kennis en informatie. De dag is bedoeld voor publiekswerkers en – bemiddelaars of educatoren in musea waarbij in het ochtendprogramma vooral het boek van Johan Idema ‘How to Visit an Art Museum?’ centraal staat. Museumbeleving draait volgens Idema vooral om zintuiglijkheid en emotionaliteit. ‘s Middags komen enkele inspirerende voorbeelden van museumbeleving aan bod: M – Museum Leuven met hun programma voor blinde en slechtziende bezoekers, M HKA en het Middelheimmuseum met aandacht voor personen met dementie en tot slot de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België met hun ervaringen met ‘yoga in het museum’. De studiedag maakt deel uit van Museum & Publiek, een traject waarbinnen workshops, studiedagen en vormingen over actuele thema’s worden geprogrammeerd. Een organisatie van FARO en de provinciale museumconsulenten Limburg en WestVlaanderen. Meer informatie over het programma en aanmelding: http://www.faronet.be/kalender/museum-publiek-museumbeleving Nieuwe directeur voor GRID Grafisch Museum Groningen GRID Grafisch Museum Groningen krijgt een nieuwe directeur. Huidig directeur Paulina de Nijs neemt 1 juli aanstaande na ruim zeven jaar afscheid van het museum. Zij wordt opgevolgd door Fronique Oosterhof, die sinds een half jaar verantwoordelijk is voor de communicatie en PR van het museum. Zij staat klaar om verdere invulling geven aan het vernieuwde GRID, dat in oktober de deuren opent aan de Sint Jansstraat 2.

AGENDA ► do 4 juni ► za/zo 13-14 juni ► do 25 juni ► 15 september

Bijeenkomst vrijwilligers molen 17:00 – 22:00 uur molen Wilhelmina en eetcafé Moeke Vaatstra in Zuidwolde Groninger Molenweekend 10:00 – 16:00 uur diverse Groninger molens Erfgoed aan tafel 16:00 – 19:00 uur Doopsgezinde Kerk Platform directeuren 10:00 – 12:00 uur Museumhuis

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Erfgoedloper is een uitgave van ERFGOEDPARTNERS: Museumhuis Groningen / Groninger Molenhuis Lopende Diep 8, 9712 NW Groningen t. (050) 313 00 52. Reacties en kopij: [email protected]. Wanneer u de Erfgoedloper niet langer wenst te ontvangen, kunt u dit aangeven door een bericht te sturen naar [email protected].