Aanvraag ICC-stimuleringsregeling 2012 De school: Naam school: OBS De Eglantier Voorhof Contactpersoon m.b.t dit project: Daniëlle Kunz Adres school: I.B-Bakkerstraat 2, 2624 NX Delft Telefoon: 015-2564208 Email:
[email protected] Rekeningnummer: 604910355 Ten name van: Stichting Librijn t.a.v. OBS De Eglantier Plaats: Delft
De Instelling: Archeologie Delft Contactpersoon m.b.t. dit project: Diana Pereira (Presentatie & Educatie) Adres instelling: Kluizenaarsbocht 7, 2614 GT Delft Telefoon: 06 – 52739415
Rekeningnummer: BNG, 285001787 Ten name van: Gemeente Delft / Erfgoed Delft Plaats: Delft
Project Bodemschatten Delft Basisschool De Eglantier heeft de ambitie om een doorgaande leerlijn erfgoededucatie te ontwikkelen en daarvoor langdurige afspraken met erfgoedinstellingen in de buurt te maken. Op de Eglantier wordt gewerkt met IPC-thema’s. De IPC-thema’s zijn gebaseerd op internationale afspraken over ‘Assesment for learning’ in het onderwijs. Scholen die met IPC werken zorgen zelf voor lokale en nationale afstemming binnen de thema’s. Het project Bodemschatten Delft is een lokale afstemming van het IPC-thema Schatten- archeologie, een thema dat naadloos aansluit bij erfgoededucatie. Het project wordt ontwikkeld in samenwerking met Archeologie Delft voor groep 4/5, 5 en 6 omdat binnen deze groepen een structureel erfgoed programma nog ontbreekt.
Doel van het project Het doel van het project Bodemschatten Delft is het ontwikkelen van een structureel programma binnen het erfgoededucatie programma voor de groepen 4/5 en 5/6 en het aangaan van een langdurige samenwerking met Archeologie Delft. IPC-thema’s komen elke twee jaar terug. Door het programma op deze leerjaren te richten zijn we gegarandeerd dat elke leerling dit programma in zijn schoolloopbaan aangeboden krijgt. Door het met Archologie Delft te ontwikkelen bouwen we aan een langdurige samenwerking met deze instelling.
Hoe willen we dit doen? Het ICP-onderwijs kent een cyclische aanpak, met lessen, onderzoek- en verwerkingsactiviteiten. Uitstapjes naar de “echte wereld” zijn een belangrijk onderdeel in de werkwijze. Door dit project met Archeologie Delft te ontwikkelen bouwen we een samenwerkingsrelatie op die ons in staat stelt de bezoeken structureel te maken en wellicht een verdergaande samenwerking aan te gaan. We bereiden dit project samen met de stadsarcheoloog voor. In het ontwerp van het project is de cyclische aanpak van ons IPC-onderwijs de basis. Alle componenten van het project worden op dit model afgestemd. De leerkrachten van groep 4/5, 5 en 6 voeren samen met de stadsarcheoloog het pilotproject uit. De uitkomsten en evaluatie van de verschillende onderdelen van deze pilot gebruiken we voor het definitief ontwikkelen van een lesproject, in de vorm van een leskist met lessen en lesmateriaal. De materialen moeten de kinderen in de klas in staat stellen om hun kennis en begrip verder uit te breiden. Dit past bij de IPC-werkwijze. Er zal gebruik gemaakt worden van divers bronmateriaal, dat zoals bij de IPC-werkwijze gebruikelijk is, aansluitend bij meerdere IPC-thema’s, zodat de leerlingen de informatie kunnen verwerken in een doorgaande leerlijn, zoals dat bij assesment for learning het doel is. Daarbij kun je denken aan achtergrondinformatie, plattegronden,
vondsten van diverse Delftse locaties, verhalen, onderzoeksvragen en websitesuggesties, die bij andere lesthema’s ook van pas kunnen komen. De leskist wordt daarnaast en bovenal ingezet voor het erfgoedprogramma Bodemschatten Delft dat een structureel karakter krijgt en elke twee jaar terug zal keren. De kosten voor het bezoek en de inleiding worden na de ontwikkeling van het leskist opgenomen in het budgettering van de school, waardoor het daadwerkelijk mogelijk wordt het hele lesproject twee-jaarlijks uit te voeren.
Verloop van het project Na een gezamenlijke afstemming over de doelen en werkwijze ICP wordt een projectmodel gemaakt volgens het ICP-cyclische model. Als centraal onderdeel van het project brengt de stadsarcheoloog van Delft een bezoek aan de groepen voor een inleiding over zijn werk. De presentatie van de stadsarcheoloog is interactief. Vervolgens gaan de leerlingen op bezoek bij Archeologie Delft om zelf onderzoek te doen naar materialen die in Delft in de bodem zijn gevonden. Hierbij gaan ze samen met stadsarcheoloog als onderzoeker te werk. Het tijdens het project verzamelde bronmateriaal wordt gebruikt bij de thematische uitwerking in de klas. De school voegt suggesties toe voor coöperatieve werkvormen om het project ook op deze manier aan te laten sluiten bij het onderwijs dat we geven. Na evaluatie van het programma maakt Archeologie Delft in samenwerking met de school de definitieve leskist/lesprogramma voor de school. Het lesprogramma wordt vervolgens structureel opgenomen in het leerplan van de school.
De doelen van het project zijn De doelen zijn het ontwikkelen van een structureel erfgoedprogramma voor groep 4/5, 5 en 6, passend binnen het IPC-thema Archeologie en het aangaan van een meerjarenafspraak met Archeologie Delft.
De doelen van de lesinhoud van Bodemschatten Delft zijn -
De leerlingen zijn in staat om hun vragen over schatten te onderzoeken en te beantwoorden d.m.v. verschillende soorten primair en secundair bronmateriaal.
-
De leerlingen ontdekken wat het beroep archeoloog in de praktijk inhoudt.
-
De leerlingen hebben kennis van kenmerken van de Delftse samenleving in het verleden (burgerschap).
-
De leerlingen begrijpen dat het verleden van Delft uiteenvalt in verschillende tijdsperioden en decennia.
De verwachte resultaten Een op basis van de praktijkervaring ontwikkeld lesprogramma en bijbehorend lesmateriaal dat past in de leerlijn erfgoededucatie, dat aansluit bij het ICP thema Schatten- archeologie en dat een langdurige samenwerking met Archeologie Delft garandeert. De kerndoelen worden behaald.
Uit welke behoefte komt het projectplan voort Het project Bodemschatten Delft komt voort uit de behoefte om de kinderen van De Eglantier structureel kwalitatief goede erfgoededucatie aan te bieden zoals omschreven in het beleidsplan, hoofdstuk 6: cultureel erfgoed-educatie. Op De Eglantier wordt gewerkt met het IPC: een internationaal curriculum. De thema’s in het onderwijs en de manier van onderwijzen is gebaseerd op internationale afspraken. De leerkrachten moeten zelf waken over het behalen van de nationale kerndoelen waar erfgoed een onderdeel van is. Ook moeten zij zelf een vertaalslag maken vanuit de thema’s naar de nationale en lokale leeromgeving. De school heeft behoefte aan erfgoededucatieprogramma’s met een lokale invulling dat goed aansluit bij de thema’s van het IPC en deel uitmaakt van een leerlijn. Het plan maakt onderdeel uit van de lange-termijn-visie van de school en sluit aan bij het IPC-curriculum. De school wil bewaken dat de kinderen iedere twee jaar met alle diverse kunstdisciplines in aanraking komen. Dit gebeurt d.m.v het kunstmenu, maar daarnaast ook door structurele uitstapjes buiten de school, naar relevante culturele instellingen, passend binnen de thema’s. In iedere milepost, een twee jaarlijkse cyclus binnen het ICP-onderwijs, worden deze uitstapjes georganiseerd. Archeologie Delft zal dus een keer in de twee jaar op de uitstapjeslijst voorkomen.
Wat maakt dit project bijzonder Bodemschatten Delft past naadloos bij de lokale invulling van het ICP-onderwijs. Het werken met de stadsarcheoloog van Archeologie Delft is uniek voor de leerlingen, het zal een levensechte leerervaring geven. Alleen een echte archeoloog kan precies vertellen wat zijn/haar vak inhoudt. Het onderwerp zal echt tot leven komen wanneer de leerlingen zelf in aanraking komen met Delfts historisch materiaal. Omdat bij ICP- thema’s alle zaakvakken, zoals aardrijkskunde, geschiedenis, techniek en kunstzinnige vorming betrokken worden bij de uitwerking van het thema wordt Bodemschatten Delft een uitgebreid project, dat helemaal aan zal sluiten bij het IPC-onderwijs en de belevingswereld van de kinderen. Het ontwikkelde lesmateriaal is ook inzetbaar in milepost 1 en 3, bij diverse andere thema’s zoals bijvoorbeeld: Speurneuzen in de tijd,
Voor welke groepen is het bedoeld Het project wordt ontwikkeld voor de groepen 4/5, 5 en 6. (milepost 2)
Communicatiemiddelen: -
In teamvergaderingen wordt het project geagendeerd.
-
Er komt een verslag en fotoreportage op de website.
-
Er wordt verslag gedaan op de IPC-wand in de klas.
-
De kinderen verwerken hun kennis in hun portfolio.
Wanneer vindt het project plaats Het project vindt plaats tussen juni 2012 en mei 2013.
Waar vindt het project plaats Het project vindt plaats op school en in het depot en het museum van Archeologie Delft.
Wie zijn er betrokken Bij de uitvoering van dit project zijn drie groepen van onze twee schoollocaties betrokken met in totaal 90 kinderen en 5 leerkrachten. Vanuit Archeologie Delft en Erfgoed Delft zijn 2 medewerkers betrokken.
Waaruit bestaat de samenwerking met andere organisaties Voor dit project zullen de twee locaties van De Eglantier samenwerken met Archeologie Delft en Erfgoed Delft. De samenwerking ziet er als volgt uit: de school bereidt samen met Archeologie Delft en Erfgoed Delft het project voor. Er worden afspraken gemaakt voor het bezoek en de presentatie. Archeologie Delft regelt de materialen tijdens het bezoek en de presentatie. Archeologie Delft regelt de presentatie van de archeoloog en de mensen die kunnen rondleiden tijdens de bezoeken. De school regelt het vervoer van de kinderen naar de instelling. Archeologie Delft levert de materialen voor het lesprogramma en de leskist. De school vult het programma aan met coöperatieve lessuggesties.
Valkuilen Valkuil voor dit project is de korte termijn waarop we het willen regelen.
Stap 2: Welke vervolgstappen hebben we voor ogen Het project Bodemschatten Delft zal een onderdeel worden van een terugkerend programma voor groep 4/5, 5 en 6. Daarnaast is het echter de wens van de school om de samenwerking met archeologie Delft verder uit te breiden, om zo ook bij andere thema’s naar de mogelijkheden van samenwerking te kijken. In milepost 1 (groep 3 en 4) komt namelijk het IPC-thema “Speurneuzen in de tijd” aan de orde. Dit thema zou ook een waardevolle samenwerking kunnen opleveren. Het ligt dan ook in de bedoeling om na Bodemschatten Delft een volgend erfgoededucatieproject te ontwikkelen bij dit thema. Volgens ons zijn hiervoor voldoende aanknopingspunten te vinden bij Delftse erfgoedinstellingen.
Stap 3: Verbinding met andere vakgebieden De thematische IPC-units zijn ontworpen om kinderen verbanden te laten leggen bij het leren. De units helpen de kinderen te begrijpen dat erfgoed, kunstzinnige vorming, geschiedenis, aardrijkskunde en natuurkunde verband met elkaar hebben. De activiteiten zijn niet meer losstaand, maar geïntegreerd in het onderwijsaanbod. Door het project Bodemschatten Delft volgens de IPC-units te ontwerpen wordt het verband met andere vakgebieden gelegd.
Doorgaande leerlijn erfgoed educatie: Het project gaat deel uitmaken van de leerlijn erfgoededucatie. Dit leerplan zal de komende jaren nog verder worden uitgewerkt. Op het gebied van erfgoededucatie is voor de groepen 7 en 8 al veel ontwikkeld. Zo brengen zij jaarlijks een bezoek aan een oorlogsmonument, het Prinsenhof, Mauritshuis, Nieuwe en oude kerk, enz. Bij de lagere groepen kan er nog veel verbeteren. D.m.v. teamsessies wordt een lijn in kaart gebracht. Hier wordt een link gelegd met het onderdeel Burgerschap. Het ontwikkelen van de leerlijn erfgoededucatie is opgenomen in het beleidsplan.
Doorgaande leerlijn IPC “assesment for learning” De Eglantier bij het IPC onderwijs met een andere doorgaande leerlijn nl. “assessment for learning”. Het “assessment for learning” betekend een “beoordeling voor het leren”. Er wordt hierbij een verschil gemaakt tussen de kennis die de kinderen hebben vergaard en welke vaardigheden de kinderen hebben geleerd. Voor het aanleren van vaardigheden kunnen kinderen in verschillende fases zitten: de aanvangsfase, de ontwikkelingsfase of de beheersingsfase. Bij deze drie fases horen bepaalde criteria die vooraf zijn bepaald. De Eglantier houdt bij het voorbereiden en het ontwikkelen van de lessen rekening met de doelstellingen. Wat willen wij dat de kinderen aan het eind van dit project hebben bereikt en welke vaardigheden willen wij dat zij hebben ontwikkeld. Bij aanvang van de verschillende lessen zal de kinderen worden verteld wat het doel is van de les. Zij kunnen na afloop van de les zelf aangeven in welke fase van beheersing van dat doel zij zich bevinden door middel van een assessmentblad met daarop verschillende omschrijvingen. Zij leren zo goed naar zichzelf te kijken. Ook de leerkracht geeft vervolgens aan in welke fase van het leren hij of zij vindt dat het kind zit. Aansluitend daarop geeft de leerkracht feedback en daagt het de leerling uit om zich verder te ontwikkelen door middel van het geven van specifieke aanwijzingen. Omdat de doelen waaraan bij dit project gewerkt wordt niet alleen in groep 4/5, 5 en 6 voorkomen, wordt er gewerkt aan een doorgaande leerlijn. In de groepen 3 en 4 wordt al gestart met deze doelen en in de groepen 7 en 8 komen zij ook weer terug in verschillende IPCthema’s. Waar de kinderen zich in milepost 1 wellicht nog zullen bevinden in de aanvangsfase van het assessment for learning, zal in milepost 2 gewerkt worden naar een ontwikkelingsfase en in milepost 3 verwacht de school dat de leerlingen zich in de beheersingsfase bevinden.
Verbinding binnen- en buitenschools lesprogramma De Eglantier verstrekt bij ieder IPC-thema een ouderbrief. Ouders worden zo op de hoogte gebracht van de activiteiten die in de klas plaatsvinden, de doelen die de school wil behalen en wat er van de ouders wordt verwacht. Ouders worden ook regelmatig geadviseerd over activiteiten die aansluiten bij het thema en die zij zelf buiten school met de kinderen kunnen ondernemen. Archeologie Delft organiseert (onder voorbehoud) in de zomervakantie een tentoonstelling over het archeologische onderzoek in Delft waar kinderen ook zelf aan de slag kunnen. Tevens is er in DOK een interactieve archeologietafel aanwezig. De school brengt dergelijke activiteiten via de ouderbrief bij de ouders onder de aandacht.
Financiën De totale kosten van het project: € 2200,00
Aanvraag bij De VAK: € 2000,00
Toelichting op de hoogte van het bedrag (begroting):
-
Vervoerskosten 90 kinderen met de tram
€ 200,00
-
Kosten bezoek Archeologie Delft, 3 groepen bezoek á 2 uur
€ 350,00
-
Kosten materiaal “bodemschatten”
€ 500,00
-
Kosten presentatie archeoloog op school, presentatie á 1 ½ uur
€ 100,00
-
Kosten leskist ontwikkelen en materialen
€ 950,00
-
Kosten voorbereiding bezoek en presentatie
€ 100,00
Wanneer het geld wordt gestort op de rekening van de school, zal de school er zorg voor dragen dat de in rekeningen gebrachte kosten worden overgemaakt aan Archeologie Delft.
Eigen bijdrage van de school De kosten van het vervoer van en naar de instelling zijn voor rekening van de school.
Hoe denkt u de verdere kosten te financieren? Deze excursie zal om de twee jaar worden herhaald. De kosten zullen dan voor de school zijn en komen uit de pot die de school reserveert voor cultuureducatie.
Afronding Het project wordt mondeling en schriftelijk geëvalueerd met de cultuurcoördinator. Eerst zullen met Archeologie Delft de positieve en negatieve punten nabesproken worden en de wijze waarop we project zullen aanpakken en kunnen verbeteren over twee jaar. Het project wordt op school nabesproken in de bovenbouwvergadering. De grote lijnen ten aanzien van cultuur komen terug in een plenaire teamvergadering. Daarnaast zal bij de kinderen door middel van assessment worden geëvalueerd of de “kinddoelen” zijn behaald. Na de evaluatie zal het worden vastgelegd en beschreven zodat er iedere twee jaar gebruik van wordt gemaakt.
Bijlagen: 1. Cultuureducatiebeleidsplan
