Er zijn nog een aantal andere ideeën over hoe RN kan bijdragen aan de beurs en we zullen jullie over de voortgang blijven informeren!

!Flits 18 Bericht van het bestuur Beste leden, Gelukkig Nieuwjaar! Op 26 januari is er in Brabant een vergadering geweest over de voortgang van de Restauratiebeurs. Daarin is gesproken over verschillende bijdragen van restauratoren van RN. De organisatie van de beurs wil graag op het Kennisplein een aantal restauratoren aan het werk laten zien en jullie ideeën hierover zijn welkom. We zijn tevens met de UvA bezig om de indeling van de stand op de Restauratiebeurs te maken. Daarvoor zoeken we enthousiaste leden die RN willen vertegenwoordigen op onze stand op het Kennisplein. Ook met brochures willen we aan de slag en een aantal van jullie hebben al ideeën opgestuurd, hartelijk dank daarvoor. Als er nog meer ideeën over hoe we ons kunnen presenteren op de beurs zijn, dan horen we dat graag. Verder hebben we 1.5 uur kunnen reserveren in het auditorium van de Brabanthallen. We zullen een aantal leden over de invulling hiervoor binnenkort benaderen. Het thema dit jaar is “Duurzaamheid” en als iemand een lezing over restauratie of preventieve conservering en duurzaamheid wil houden laat het ons weten. Voor alle leden die de beurs willen bezoeken hebben we kortingskaarten kunnen reserveren, hoe je deze kaarten kunt ontvangen en activeren horen jullie in maart. Met elke kaart wordt 50% korting op de entreeprijs verleend. Er zijn nog een aantal andere ideeën over hoe RN kan bijdragen aan de beurs en we zullen jullie over de voortgang blijven informeren! Tot onze grote spijt gaat het symposium dat gepland was tijdens de eerste dag van de Restauratiebeurs niet door. Het nieuwe Congrescentrum in Den Bosch (dicht bij de Brabanthallen waar de beurs wordt gehouden) was in de afgelopen 4 maanden niet in staat om een offerte te verstrekken waardoor de werkgroep van het symposium uiteindelijk moest beslissen de verdere organisatie te staken. We vinden dit erg jammer en willen diegenen die zo hard daaraan hebben gewerkt hartelijk bedanken voor hun inzet. Hopelijk kan het binnenkort elders worden georganiseerd! Hartelijke groet, Clara von Waldthausen Voorzitter

TELEVISIE Metaal Wat Wanneer Waar Info

‘De denker van Anna’. Documentaire over de restauratie van de Denker van Rodin. 8 februari 23.00 uur Avro Close Up Ned. 2 Hierbij hebben docent en studenten metaal van de opleiding Conservering en Restauratie aan de UVA een grote rol gespeeld. http://cultuurgids.avro.nl/front/detailcloseup.

LITERATUUR Alle disciplines Wat ICCROM Newsletter 36 Info De nieuwsbrief van ICCROM wordt met ingang van dit nummer alleen nog digitaal verspreid. http://www.iccrom.org/pdf/ICCROM_newsl36-2010_en.pdf Extra info ICCROM e-nieuws: http://www.iccrom.org/eng/e-news_sub_en.asp Alle disciplines Wat Miraculeus bewaard. Middeleeuwse Utrechtse relieken op reis: de schat van de oud-katholieke Gertrudiskathedraal Door wie Anique de Kruijf Uitgave Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, Zutphen Wanneer maart 2011 Kosten € 35,00 Info Geïllustreerd in kleur en zwart-wit, genaaid gebonden 320 p. ISBN 978.90.5730.725.6 www.walburgpers.nl bij ‘verwacht’ Digitalisering Wat Preparing Collections for Digitization Door wie Anna Bülow en Jess Ahmon Uigave december 2010, paperback; 978-1-85604-711-1, 192pp. Kosten £ 44,95 Info http://www.facetpublishing.co.uk/title.php?id=711-1 Hout, schilderijen en historische binnenruimten Wat Publication of the proceedings of our two-day Polychrome Wood conference, which took place at Hampton Court in 2007 and 2008. Bestellen http://www.icon.org.uk/ en dan even naar beneden scrollen Info This significant collection of papers bridges the specialist fields of panel painting, architectural wood and wall painting conservation. The contributors discuss a diverse range of important historic painted wooden surfaces, the materials involved, their composition and techniques of execution, the agents of deterioration, preventive measures, methods of treatment, and aspects of presentation and display.

Monumenten, historische binnenruimten Wat Tijdschriften ‘Monumenten’ Wanneer nummer van januari 2011 Info Het thema van dit nummer is ‘Conservering Historische Interieurs’ Extra info Interieurs, misschien het kwetsbaarste onderdeel van monumenten, krijgen gelukkig steeds meer aandacht. Dat blijkt een tal van initiatieven, waaronder de mogelijke oprichting van een landelijke Interieurwacht. ‘Monumenten’ besteedt aandacht aan preventieve conservering van historische interieurs. Wat houdt dit in, wat is er voor nodig om het goed uit te voeren en hoe gebeurt het in de praktijk? Verschillende disciplines Wat Er is een kleurrijk boekwerk uitgekomen over de geschiedenis en recente restauratie van zowel beelden, tuin als schilderijen in het Kruiswegpark nabij de Kapel van O.L.Vrouw in 't Zand te Roermond. Door wie Stichting Kruiswegpark Kosten € 19,50 Bestellen Het boek is in beheer van de stichting uitgegeven en draagt het volgende ISBN-nummer: ISBN-10 / 978-90-815882-1-8. Info Het kruiswegpark heeft een ingrijpende renovatie ondergaan. Dat geldt voor de kruiswegstaties van Karel Lücker, de Calvarieberg van Jean Geelen en de schilderijen van Albin Windhausen die de geschiedenis van de Kapel en de Mariaverering in beeld brengen. In dit renovatieproject is ook de groenvoorziening deels meegenomen. De website van de Stichting is op het moment van dit schrijven erg verouderd. Er staan wel contactgegevens op van de bestuursleden: www.kruiswegpark.nl

TENTOONSTELLING Schilderijen Wat Tentoonstelling “Leven in de Brouwerij, Jan Steen in het Mauritshuis” Wanneer 3 maart -13 juni Waar Mauritshuis, Den Haag Info Tijdens de tentoonsteling is een tijdelijk restauratie-atelier op zaal ingericht waar restaurator Sabrina Meloni voor het publiek twee schilderijen van Jan Steen zal restaureren. http://twitter.com/JanSteenMH

ONDERZOEK Alle disciplines Wat Call for expressions of interest- analytical facilities. The EU-FP7 CHARISMA (Cultural Heritage Advanced Research Infrastructures: Synergy for a Multidisciplinary Approach to Conservation/Restoration) programme provides access for conservators to scientific facilities, some major museum archives, and mobile laboratory equipment. There is a CHARISMA funding Call out now to do chemical and crystallographic analysis.

Waar Opgeven Info

Budapest Neutron Centre (BNC) in Hongarije Voor 15 februari The BNC are the world leaders in prompt gamma neutron activation analysis (PGAA), a non-destructive bulk elemental analysis technique. http://i.ctt-news.org/CmpDoc/2009/8790/30661_eu_charisma

Boek en papier Wat Onderzoek naar het gebruik van natuurlijke latex spons (‘roetspons’) Door wie Rebecca Honold University of Applied Sciences Bern: Bern University of the Arts Department: Conservation / Restoration Fellerstrasse 11, CH - 3027 Bern, Zwitserland [email protected] Info My Master-thesis deals with the impact of vulcanized natural latex sponges (known as wallmaster or smoke-off sponge) on paper surfaces. The subject of vulcanized natural latex sponges arose because of the results Sandra Schorbach had gained in her Diploma-thesis (Sandra Schorbach 2007, Cleaning sponges used for conservation (german)). She discovered a decrease of the wettability and water absorption of stucco samples treated with the latex sponge. My goal is to analyse if these alterations also occur on paper after using these sponges. Apart from the analysis of differently treated papers I would like to document the usage of the vulcanized natural latex sponge in the paper conservation practice.Therefore I would like to ask all paper conservators to take the time (10 minutes) to fill out the survey: https://www.soscisurvey.de/wallmaster_en

WERK Alle disciplines Wat Aanbesteding m.b.t. kunstobjecten Info De Rijksgebouwendienst heeft op 19 januari de aanbesteding gepubliceerd voor het inspecteren, onderhoud en rapportage van kunstobjecten in en om rijksgebouwen. Het betreft een eenmalige onderhoudsinspectie van circa 2.750 kunstwerken en het uitvoeren van eenvoudige schoonmaakwerkzaamheden. Het verrichten van herstelwerkzaamheden valt uitdrukkelijk niet onder de werkzaamheden. De aanbesteding verloopt volgens de niet-openbare procedure uit het Besluit Aanbestedingsregels voor Overheidsopdrachten (BAO). Dit betekent dat de aanbesteding in twee fasen zal plaatsvinden. In de eerste fase krijgen geïnteresseerde partijen de mogelijk om een verzoek tot deelneming in te dienen. Hierin vermelden de bedrijven soortgelijke, eerder uitgevoerde projecten om aan te tonen dat ze de technische vaardigheid in huis hebben om de opdracht uit te voeren. De Rijksgebouwendienst selecteert op basis van deze informatie welke partijen een offerte mogen uitbrengen.

(vervolg ‘aanbesteding m.b.t. kunstobjecten’) De aankondiging is op 19 januari geplaatst op www.aanbestedingskalender.nl Via onderstaande link kunt u rechtstreeks naar de aankondiging. http://www.aanbestedingskalender.nl/noticedetails. Mensen die zich als 'gebruiker' op deze website registreren, kunnen de aanbestedingsdocumenten downloaden en worden vervolgens automatisch per e-mail geïnformeerd als er wijzigingen, rectificaties of aanvullende aanbestedingsdocumenten zijn toegevoegd. Aanmelding bij en gebruik van de Aanbestedingskalender is gratis. Dit geldt ook voor deelname aan deze aanbestedingsprocedure. Boek en papier Wat University College London library services, Special Collections seek volunteers to help in the cleaning, packing and preservation programme for its renowned collections of rare books and archives. Waar University College London, England Opgeven Fred Bearman ( [email protected] )ACR, Preservation Librarian, UCL Library Services Tel: +44 20 7679 5161 Fax: +44 20 7679 5157 Info http://www.ucl.ac.uk/library/

BIJEENKOMSTEN EN SYMPOSIA Alle disciplines Wat UMass Center for Heritage & Society & ICOMOS: Why Does the Past Matter? Door wie The UMass Center for Heritage and Society and ICOMOS International Scientific Committee on Interpretation and Presentation (ICIP) Wanneer 4-7 mei Waar University of Massachusetts, Amherst, USA Opgeven https://regstg.com/Registration/Introduction Info http://www.umass.edu/chs/news/conference2011 Alle disciplines Wat AIC 39th Annual Meeting 2011 Theme: ETHOS, LOGOS, PATHOS: ethical principles and critical thinking in conservation Wanneer 31 mei – 3 juni Waar Philadelphia Marriott Downtown in Center City Philadelphia, PA USA. Info http://www.conservation-us.org/index.cfm?fuseaction Archief en Wat Wanneer Waar Kosten

bibliotheek Promoting good handling 2 februari The British Library Centre for Conservation, 96 Euston Road, London, NW1 2DB, Engeland £95,- + BTW

Info

(vervolg ‘Promoting good handling’) Ensuring the safe use of collections by staff and readers is both good practice and a cost-effective method of preventing damage. Risk assessments regularly find that use of collections presents a high risk of damage, yet it is a risk that is easily mitigated. This training day is aimed at library and archive staff with responsibility for writing, implementing or promoting handling and use policies. http://www.bl.uk/blpac/handling.html?dm_i=6S6,BCXS,T8AZ5

Bibliotheek, zorg voor de collectie Wat Impact: redefining the measurement of collection care Wanneer 15 februari Waar The British Library Centre for Conservation, 96 Euston Road, London, NW1 2DB, Engeland Kosten £130,- + BTW Info Digitisation, digital collecting, rising energy costs and the changed economic climate have prompted many organisations to re-think their approach to collection care. This one-day conference questions what we seek to achieve from collection care activities now and in the future, how we communicate our goals, and whether we have the evidence and metrics to effectively support the arguments we make. http://www.bl.uk/blpac/impact.html?dm_i=6S6 Digitalisering Wat Handling for Digitisation Wanneer 18 februari Waar University of York, Library Offices, Harewood Way, York, YO10 5DD, Engeland Kosten £95,- + BTW Info Many organisations are digitising their collections in order to provide wider access and to ensure the long-term preservation of books and documents. This day has been designed to give an overview of how to set up a digitisation project and how to handle physical library and archive items which are being digitised. Further details here http://www.bl.uk/blpac/digitise.html?dm_i=6S6,BCXS,T8AZ5

Wat Wanneer Waar Opgeven Info

Digital Preservation Roadshows 4 februari in Londen, daarna nog in Glasgow, Cardiff en York The British Library Centre for Conservation, 96 Euston Road, London, NW1 2DB, Engeland Voor 28 januari, [email protected] Following on from the very successful 'Decoding the Digital' conference, the British Library Preservation Advisory Centre and the Digital Preservation Coalition are undertaking a short programme of digital preservation roadshows across the UK in 2011. These events are designed to raise awareness of digital preservation issues, increase involvement with digital preservation activities and sign-post the support and resources available to

(vervolg ‘Digital Preservation Roadshows’) help you on your way. They provide an introduction to digital preservation, build an understanding of the risks to digital materials, include practical sessions to help you apply digital preservation planning and tools, and feature speakers sharing their own experience of putting digital preservation into practice. The sessions are aimed at librarians, archivists and collection managers in all sectors and in all sizes of institution. More details including a draft programme and how to register are now available here http://www.dpconline.org/events/details/21-getting-startedFoto Wat Wanneer Waar Kosten Opgeven

Info

Preservation of Glass Plate Negatives 11 februari (9.30 – 16.30) A one-day event of talks, discussions and a practical workshop The Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland (RCAHMS). John Sinclair House, 16 Bernard Terrace, Edinburgh, EH8 9NX, Schotland Full day: Icon Members: £70, non members: £90 and students: £50 (numbers are limited to 10 for the afternoon practical session). For the morning session only (includes lunch): £30 Numbers are limited for the practical element of this event, so please book early to avoid disappointment. For further information or to book a place, please email Tizzy Hepher ([email protected]) or phone on 0131 668 6850. Please book places by 31 January 2011. Conservators and photographers from RCAHMS will discuss their work with glass plates, and Jenny Hodgson, conservator from National Monuments Record English Heritage will present her talk entitled Conservation of Glass Plate Negatives - Creating a Stable Future (recently presented at the CF10 conference in Cardiff). There will be an opportunity for participants to share their knowledge and experiences of glass plate negative preservation.

Historische binnenruimten Wat Kleurhistorisch Platform 'De afwerking van het interieur integraal bekeken' Wanneer 10 februari 14.00 – 17.00, borrel na afloop Waar Auditorium Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Smallepad 5, Amersfoort Opgeven [email protected] Tijdens het platform is er gelegenheid een relevante korte mededeling of oproep te doen. Wilt u van deze mogelijkheid gebruik maken, meldt u dit dan vooraf bij Bernice Crijns: [email protected] Info http://www.cultureelerfgoed.nl/monumenten/kennisoverdracht/ Schilderijen Wat ‘All At Sea: A Closer Look at Turner’s Seascapes’ Evening Lecture Door wie Icon Paintings Group Wanneer 10 februari. Doors open at 6pm, talk begins at 6.30pm prompt

Waar Kosten Opgeven

Info

In the Grand Robbing Room at Freemason’s Hall, 60 Great Queen Street, London WC2B 5AZ, England (Close to both Covent Garden and Holborn Tube Stations) Icon members: £10, non- members: £15 Please register by sending your name and stating if you are an Icon member. Your name must be on the security list no later than Monday, 7 February 2011 (Free wine and cheese inc. in price of ticket) RSVP : email: Clare Finn ([email protected]) or tel: +44 20 7937 1895 Joyce Townsend and Amelia Jackson will discuss the examination, materials and treatment of a 1840s seascape by Turner, Fishing Boats Bringing a Disabled Ship into Port Ruysdael which was exhibited at the RA in 1844.

Schilderijen en (historische) binnenruimten Wat Symposium Filling and Retouching: Paintings and Painted Surfaces Door wie Stichting Restauratie Atelier Limburg (SRAL) Wanneer 23 mei Waar Bonnefanten Museum, Maastricht Info The symposium will highlight materials and techniques used for filling and retouching lacunae in finishing layers. Lectures will cover all relevant disciplines and specialisations to which paint layers are applied, such as architectural decorations, furniture and design, metal, paper, and modern materials. Abstracts Voor 1 maart to [email protected] Abstracts should be no longer than 500 words and written in good English. Submissions will be selected on merit by 30th March 2011. Postprints will be made available in e-format. Textiel Wat Door wie Wanneer Waar Info Meer info

Voorjaarstextielsymposium: Mannequinage: het exposeren van kostuums Stichting Textielcommissie Nederland 7 april Gemeentemuseum, Stadhouderslaan 41, 2517 HV Den Haag http://www.textielcommissie.nl/htmldocs/symposia.html Astrid Hage, coördinator symposia Textielcommissie Nederland [email protected] 06-16501749. Met ’mannequinage’ duidt men in Parijse modemusea het exposeren aan van historische kostuums op speciaal daarvoor ontworpen of aangepaste poppen. Door de tijd heen zijn daarin verschillende trends te onderscheiden. In dit symposium gaan binnen- en buitenlandse experts in op het tonen van mode en kostuums. Kun je met historische kostuums een modeshow geven? Met welke middelen bereik je een 18de of 19de-eeuws silhouet? Hoe zorgen we ervoor dat kwetsbare textiel door het exposeren of dragen niet in kwaliteit achteruit gaat? Wat doet stof met tentoongestelde textiel? Casestudies laten zien welke keuzes gemaakt zijn en er zijn kostuums opgesteld waarbij onder de rokken gekeken kan worden.

OPLEIDINGEN EN CURSUSSEN Alle disciplines Wat New MA/MSc in Digital Humanities at UCL Wanneer Applications are now open for our new MA/MSc in Digital Humanities for September 2011 entry. Waar University College London, England Info http://www.ucl.ac.uk/dh/courses/mamsc?dm_i=6S6,BCXS Meer info Claire Warwick and her DH team are launching a new MA/MSc in Digital Humanities at University College London. The new degree draws together teaching from a wide range of disciplines, to investigate the application of computational technologies to the arts, humanities and cultural heritage sectors. The strength of the programme is that it will allow students who have a background in the humanities to acquire necessary skills in digital technologies, and will also make it possible for those with a technical background to become informed about scholarly methods in the humanities. Boek Wat Wanneer Waar

Introduction to Islamic Book Structures: Mamluk Bookbinding Course 31 januari – 4 februari The Moller Centre, Churchill College, University of Cambridge, UK

Opgeven

Alison Judge ( [email protected] )

MEDEDELINGEN Wat Wanneer Info

Instituut Collectie Nederland maakt deel uit van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Sinds 1 januari 2011 De taken van het ICN zijn ondergebracht bij de Rijksdienst en blijven bestaan. Onderzoek is gehuisvest in het Ateliergebouw in Amsterdam. Het depot blijft in Rijswijk. Hier kunt u terecht oor bruiklenen uit de kunstcollectie. Wel veranderen de post- en emailadressen van de medewerkers. Het Informatiecentrum gaat verder in het Ateliergebouw als onderdeel van de bibliotheek van de Rijksdienst. U kunt hier vanaf dinsdag 11 januari in Amsterdam terecht voor informatie op het gebied van restauratie en conservering van kunst en roerend erfgoed. De website www.icn.nl blijft voorlopig bereikbaar. In de komende tijd zal steeds meer informatie over het roerend erfgoed op www.cultureelerfgoed.nl te vinden zijn.

ICOM-CC WORKING GROUPS Wat Info

Via een klik op de verschillende ICOM-CC Working Groups (links op de kalender); hier kunt u zien wat voor u interessant is. www.icom-cc.org/12/calendar/

!Flits

Contactpersonen

Monumenten, archeologie Jaap van der Burg < [email protected] > Boeken, papier, fotografische materialen en historische binnenruimten Femke Coevert < [email protected] > Etnografica en gemengde materialen Nancy Knaap < [email protected] > Glas, keramiek en textiel Machteld van der Feltz < [email protected] > Metaal, hout, kunststoffen, calamiteiten, preventieve conservering Robien van Gulik < [email protected] > Schilderijen Marion Bosc < [email protected] >