Maandag 1 maart 2010 Als we iets na 9h vertrekken is het vrij mooi weer. Een bord onderweg maakt ons duidelijk dat het -20 °C is, gelukkig is er gee n wind. Toch zien we af en toe een sneeuwvlok dwarrelen. De sneeuw ligt nog overvloedig op de takken van de bomen, vooral sparren. Het moet dus al een hele tijd niet meer (hard) gewaaid hebben.
Enkele honden blaffen ons al toe als we aankomen op de hondenkennel. De meeste hokjes – de honden verblijven altijd buiten – zijn echter leeg. In een soort garage worden we verzocht een extra thermisch pak aan te trekken. Ook speciale schoenen (bottines met voering) en een extra paar overhandschoenen staan ter onze beschikking. Het is zoeken welke maat van blauwzwarte overall boven onze eigen winterkledij past. Bij een eerste poging heb je gegarandeerd een te klein exemplaar vast en het opnieuw uittrekken is minstens even lastig. Binnen de kortste keren sta je te zweten en te hijgen. Leve de koude buiten! Eenmaal iedereen klaar is wordt een summiere uitleg gegeven van hoe je de slee moet besturen. Nu echt besturen is er niet bij, het gaat er om tijdig op de rem te gaan staan of de rem los te laten. Je moet echt met heel je gewicht op de rem staan of de honden zijn weg met je. De rem bestaat uit een ijzeren plaat met daaronder twee pinnen. De ijzeren plaat is met twee dikke elastieken (zoals sommige voor fietsbagage) aan het frame van de slee bevestigd. Normaal staat de ijzeren plaat dus schuin naar omhoog. Door er op te gaan staan worden de twee pinnen in de sneeuw of in het ijs geduwd waardoor er geremd wordt. Je moet je steeds goed vasthouden want de honden doen niets liever dan trekken. De honden sleuren en de slee met jou erop wordt gewoon in de zelfde richting getrokken. De begeleider raadt ons aan geen foto’s te nemen. We moeten eerst goed vertrouwd geraken met het sleeën, het remmen en het stoppen. In eerste instantie is het belangrijk de slede goed vast te houden. Er is ook een anker aan de slee. Hiermee kun je de slee verankeren in de sneeuw (of ijs) of achter een boom. Het anker zal de eerste dag echter alleen door de begeleiders (die ons begeleiden op hun sneeuwscooters) worden bediend. Als ik goed geteld heb, zijn er 3 begeleiders. De eerste die alle uitleg verstrekt en de indruk geeft de baas te zijn en nogal de “stoere” uithangt. Een tweede die enkel begeleidt en een derde, een stille, die later de eigenlijke baas blijkt te zijn. Dan mag iedereen zijn eigen hondenslee kiezen. De lichte gevallen moeten een slee kiezen met 4 honden, de zwaardere gevallen een slee met 5 honden. We kiezen twee sleeën die achter elkaar liggen, elk met 5 honden.
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 13/29
Mijn rechtervoorhusky is een zwart exemplaar – gemakkelijk voor het terugvinden van mijn slee als het nodig zou zijn. Het is iets na tien uur als de eerste sleerijder mag vertrekken. Griet is een poosje daarna aan de beurt, ik zal haar volgen. Ik laat de nodige ruimte voor ik zelf aanzet. Als ik Griet niet meer zie vertrek ik ook. Ik kom de eerste bocht (90°) in en daar ligt e en slee gekanteld. Geen bestuurder te zien en geen idee om wie het zou gaan want we hebben allen een identieke overall aan. Ik hou in door op de rem te gaan staan. De begeleider langs de kant roept me toe: “go on, go on”. Ik glij dus verder en zie dat de rugzak van Griet op de grond ligt. Ik ontwijk die niet echt, maar de rugzak wordt gewoon aan de kant geduwd. Oei, blijkbaar is Griet gevallen. De honden trekken de slee en zelfs als ik rem, sleuren ze de slee verder. Geen onmiddellijke terugkeer mogelijk. Griet zal wel nakomen, de snelheid in die bocht was toch echt wel laag, dus erg kan het wel niet zijn. De gevolgde weg slingert door de bomen, soms een klein heuveltje op en dan weer af. Ik moet geconcentreerd blijven, je staat ten slotte maar met je voeten op twee ijzers van zo’n 5cm breed en 50cm lang. Met je linkervoet moet je dan ook nog telkens remmen. Het is dus niet mogelijk om na te gaan of Griet nu al dan niet volgt. Ze zal ook wel een flink stuk achterliggen en ten slotte zijn er toch begeleiders mee. Er wordt verder gegleden, eerst nog tussen de bomen – prachtig eigenlijk, later op de open vlakte van het meer. Het weer valt nog altijd goed mee, toch was er tijdens de rit van het hotel naar de huskyfarm toch enige winterse neerslag. Het is eerder bewolkt, maar geen wind. Ik heb het niet koud, enkel de voeten ondervinden een beetje last. Soms wordt er halt gehouden, maar dan moet je wel op je rem blijven staan. Ik kijk eens achterom. Er zijn nog zo’n 6 deelnemers achter me, maar herkennen wie het is kan ik niet. Het zal wachten zijn tot de eerste echte stop voor ik op zoek kan gaan naar Griet. Het moet zowat 12h zijn als we stoppen en een van de begeleiders de ankers vastzet. Ik kan van de slee. Eindelijk tijd om een fotootje van mijn honden, mijn slee en van de andere en van de omgeving te maken. Ik stap door de sneeuw naar de laatste slee, geen Griet te zien. Ze zou hier toch al moeten zijn of ligt ze echt zo ver achter? Misschien is ze toch meer vooraan (eigenlijk onmogelijk moet ik achteraf toegeven) dus helemaal naar voren gaan kijken. Ook geen Griet. Terug naar achter. Ik vraag aan de dame helemaal achteraan staat of er nog iemand achterkomt. Ze denkt van niet. Ik steek dan maar mijn licht op bij de begeleider die ons steeds de instructies geeft: Is er nog iemand achter? Neen is het antwoord! Waar is Griet dan, vraag ik, ze was gevallen helemaal in het begin. Ze had geen zin meer om verder mee te rijden, geen goesting meer zei hij. Eigenaardig! Ik vind het verdraaid ambetant dat ze niet meer achterkomt, maar als ze niet meer wil,
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 14/29
dan wil ze niet meer. Nu is het zeker te laat, ze komt niet meer. Er zit niets anders op dan deze 3-daagse trip verder te zetten en er het beste van te maken. Na een kort oponthoud wordt de rit verder gezet. De plat gegleden banen worden breder. Mijn honden trekken enorm goed. Ik haal steeds de slee voor me in, moet dan remmen en stoppen en wachten tot de slee die achter mij komt in het vizier komt om de honden opnieuw de vrije loop te geven. Dergelijke brede “boulevards” zijn de ideale gelegenheid om mijn voorganger voorbij te steken. Mijn honden willen steeds langs de linkerkant voorbij. De honden van de slee die je voorbij steekt hebben dit blijkbaar niet graag want ze blaffen en duwen tegen hun soortgenoten. Soms wijken ze van hun rechte lijn af en blokkeren zo de doorgang. 13h, tijd voor een middaghapje. We hebben net de oever van het meer bereikt. De sleeën worden weer vastgelegd. De (echte) chef komt naar mijn slee en ontfermt zich over mijn zwarte hond. Zij oor bloedt fel. De chef wrijft sneeuw aan het oor om het bloeden te stelpen. Overal in de sneeuw liggen rode druppels. Blijkbaar werd mijn blacky gebeten door een concurrerende hond tijdens een van de voorbijsteekmanoeuvres. Een van de begeleiders moet vooruit gescooterd zijn en heeft een vuurtje gemaakt. Boven het vuurtje hangt aan een schuin in de sneeuw geplante stok een pot met zalmsoep. Plots hoor ik de chef vragen “who is with Griet”. Hij is aan het GSM-men. Dat moet dus voor mij zijn. Ik neem de GSM aan en luister naar wat er verteld wordt. Het is het meneertje dat ook in het hotel rondloopt en Nederlands spreekt – Ernest blijkt die later te noemen. Hij deelt me mee dat Griet gevallen is en dat ze overgebracht werd naar het Health Centre van Ivalo. Christine, de engels sprekende dame die onze groep op sleeptouw neemt, is bij haar. Verder nieuws is er nog niet. Van “geen goesting meer” was dus zeker geen sprake! Wat nu? Kan ik terugkeren? Dat is misschien mogelijk nadat we op het eindpunt van de eerste dag zijn aangekomen. Ernest zegt dat ik uiteraard zelf beslis wat ik doe, verder meegaan op de sleetocht of terugkeren. Ik geef hem voor alle zekerheid mijn GSM-nummer. Ik probeer Griet op haar GSM te bellen. Geen antwoord, dus maar bericht ingesproken. Deze morgen had Griet gezegd dat het niet nodig was dat ze haar GSM meenam, we waren toch samen. Dus het zal moeilijk worden haar te bereiken. Mijn interesse voor heel het gebeuren valt weg. Ik neem toch een kop warme zalmsoep en een stukje donker brood. Het smaakt me niet echt. Gedachten spoken door mijn hoofd. Wat nu? Sommigen van de groep merken dat er iets scheelt. Ik geef een beetje uitleg, maar daar blijft het bij.
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 15/29
De lange rij vertrekt weer, ik moet mee. Mijn GSM heb ik weer uitgezet. Het heeft geen zin die te laten aanstaan. Er is toch geen mogelijkheid om op te nemen als er gebeld wordt en waarschijnlijk is het beter de batterijen te sparen voor straks als het echt nodig mocht zijn. Ik probeer toch een beetje van de rit te genieten. Mijn voeten krijgen erg koud, de rest van mijn lichaam heeft er geen last van. Blacky heeft ook geen last van zijn vechtavontuur, hij trekt nog harder dan voordien. Misschien wil hij er voor zorgen dat we vlug aan het eindpunt zijn. Ik schat dat het zowat 16h moet zijn als we weer een bos inglijden. Er staat een chalet. Er zijn hondenhokjes en een ketting waar de honden moeten aan vastgelegd worden. Ik zet mijn GPS-tracker uit. Later zal uit de gegevens blijken dat we 46,6 km hebben afgelegd met een gemiddelde snelheid van 12,6 km/h (bewogen gemiddelde) met een reistijd van 3h41 met daarnaast heb ik nog 1h22 stil gestaan heb, inclusief de korte stopjes als ik dreigde iemand in te halen. Als maximale snelheid werd 28,9 km/h geregistreerd. Toch eerst even mijn GSM aanzetten. Één sms bericht en 1 bericht op mijn voicemail. Het sms-bericht luidt: “Griet is nu toch op weg naar het ziekenhuis in Rovaniemi. Bel mij op +358 400 …”. Het bericht dateert van rond 14h30. Maar hoe doe je dat een nummer opbellen uit een sms-bericht, niets om het op te schrijven en het nummer is te lang om te onthouden (voor mij toch). Ik merk een zekere vorm van paniek die zich van me begint meester te maken. Ik probeer dan maar het voicemail bericht te beluisteren. En net nu vraagt het systeem me om mijn volledig telefoonnummer en mijn code (voor de voicemail box) in te toetsen. Bij eerdere oproepen die op mijn voicemail terecht kwamen was dit niet nodig. Ik herinner me mijn code niet meer. Dat helpt me dus ook niet vooruit. Op de een of andere manier slaag ik er dan toch in Ernest te bellen. Veel meer dan wat in het bericht stond kan hij me niet vertellen. De schouder van Griet was blijkbaar uit de kom en in het Health Centre van Ivalo kon men zelfs dat niet oplossen. Dus per ambulance naar Rovaniemi, 300 km meer naar het zuiden. Ik probeer Griet te bellen. Ik krijg haar toch aan de lijn. Dit is een eerste geruststelling – ze heeft haar GSM bij. Haar boodschap is onverstaanbaar, ze weent. Ik zeg haar dat ik probeer zo vlug mogelijk terug te keren naar het hotel, ik bel haar straks terug. Ik moet de verzekering bellen. Gelukkig zit het nummer van onze reisverzekering in mijn GSM – als het om de juiste reisverzekering gaat ten minste. Ik bel het nummer, een automatisch systeem, mits de juiste nummertoetsen – 3x1 – kom ik bij een levend iemand terecht. Onmiddellijk krijg ik een aantal vragen, naam, polisnummer, …. Zelfs de naam van Griet of van mij helpt niet, ze vinden niets terug – zou het toch niet de juiste verzekering zijn? Je kunt niet veel informatie geven met je
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 16/29
voeten in de sneeuw, tussen de bomen en met honden en lege sleeën rond je – in the middle of nowhere. Gelukkig is er nog GSM-dekking, da’s toch al iets, logisch toch in Finland het Nokia-land. Ik moet zo vlug mogelijk terug. Even aan de chef vragen, maar ik vergis me en spreek iemand anders aan die hout staat te hakken – hij snapt er niets van. Ik bel Griet nog eens. Ze is nog steeds met de ambulance onderweg naar Rovaniemi. Ze klinkt als iets rustiger. Ze heeft erg pijn aan haar schouder en wat erger is, ze heeft geen gevoel meer in haar arm of in haar vingers van die arm. Ik vertel van de verzekering en zij kan mij het nummer geven van onze makelaar in België. Ik bel hem op, leg de situatie uit en hij belooft me dat hij contact zal opnemen met de reisverzekering. Eindelijk een beetje hulp, iets positiefs. Voorlopig kan er niet veel meer gedaan worden. Ik moet op zoek naar de persoon die me terug meeneemt naar Ivalo. De interesse voor het gebeuren is volledig weg, geen tijd en zin meer voor foto’s, zelfs mijn honden laat ik aan hun lot over. Anderen van de groep zullen zich met hen moeten bezig houden, jammer. De meesten van de groep zijn nog altijd niet op de hoogte. Ze krijgen uitleg over de slaapplaatsen, waar ze de warme overall kunnen uittrekken en leggen. Ik ga op zoek naar de chef. Hij is bezig met een hondenslee waarvoor 12 honden zijn ingespannen. Hij geeft de honden eten. Hij schept met een grote pollepel brei uit een frigobox en deponeert dit voor elke hond in een aparte teil. Ik vraag of hij vanavond nog terugkeert naar Ivalo. Hij bevestigt. Wanneer? Binnen een uur. Veel komt er niet uit – typisch Fins. Moet hij eerst nog een ritje met zijn hondenspan maken? Waarvoor al die voorbereidselen? Eigenaardig. Wachten dus! Ik installeer me voorlopig in de chalet. De zware overall gaat uit, mijn eigen vest, de muts en dubbele handschoenen, ook de schoenen. Ik probeer mijn voeten te warmen aan het vuur. Er is koffie en koekjes. Aan een koekje raak ik niet. De koffie is ook bijna op en mijn tas bevat meer drab dan koffie – bah. Ik ga buiten telefoneren, nog eens met de verzekering. Ze weten toch al van iets, maar veel kan er nog niet gebeuren, ze hebben meer gegevens nodig en die heb ik uiteraard niet bij me. Een medisch verslag hebben ze nodig. Ik vraag ze om me terug te bellen binnen 3 uur, ik hoop tegen dan in het hotel te zijn. Iedereen is nu op de hoogte en ik krijg steun en sympathie. Het zou me deugd moeten doen, maar het laat me eerder koud, ik ben teveel met “mijn” problemen bezig.
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 17/29
Rond 17 uur zegt een van de begeleiders dat de chef klaar is om terug te keren. Ik trek alles weer aan – het gaat precies beter dan deze morgen. Ik steek mijn GSM in de zak van de overall en laat hem aanstaan. Als er gebeld wordt kan ik tenminste antwoorden. Ik sta er niet bij stil of dit wel mogelijk zal zijn op de sneeuwscooter. Ik trek mijn kap over mijn berenmuts, zeg nog tot donderdagavond en vertrek. Waar is de chef? Bij de sneeuwscooters is hij niet. Verdorie, hij is nog steeds bezig met zijn hondenspan. En pas dan snap ik het. Hij gaat niet met sneeuwscooter, maar met de hondenslee terug naar de huskyfarm in Ivalo. Dat zal de nodige tijd in beslag nemen. Hij maakt me duidelijk dat ik in de slee moet gaan zitten. Er is een soort zeil (zak) in de slee gelegd. Op de bodem ligt een rendiervel (isolatie). Ik moet daarop gaan zitten. Mijn waterdichte zak met mijn spullen wordt op mijn benen gelegd. De frigobox wordt aan mijn voeten gedeponeerd, de pollepel vindt ook zijn plaatsje. Het zeil wordt dicht geritst. Ik kan er net bovenuit kijken. Erg comfortabel lig ik niet. Mijn hoofd steunt net met zijn achterhoofdknobbeltje tegen de dwarsstang waarachter de chef staat. Boven mijn hoofd komen twee gevaarlijk uitziende ankers. Mijn beide armen steunen op de zijdelingse ijzers. Het is eerder een zit-hang houding dan liggen. We vertrekken iets na 5h. Hoe lang de tocht zal duren weet ik niet, maar we zijn toch op weg! Ondanks de zorgen geniet ik toch van het landschap. Ik vang weinig of geen wind. We glijden over het Inari-meer. Het uitzicht en de lucht is eigenlijk prachtig. Mijn chauffeur neemt niet altijd de glad gegleden paden, soms gaat het door de diepe sneeuw en dan moet hij zijn 12 honden wel aanmoedigen en waarschijnlijk meestampen en meeduwen. De husky’s moeten vandaag wel erg veel “dood gewicht” trekken. Hij schreeuwt ook bepaalde klanken als ze links of rechts moeten. Soms aarzelen ze en moet hij remmen, maar uiteindelijk doen ze toch wat hij wil. Hij vraagt af en toe als het nog gaat en of ik niet koud heb. Van de koude heb ik geen last, wel meer en meer van de ongemakkelijke zit-hang houding. Ik schuif mijn ene knie soms onder de zijbaar, maar dan moet ik de andere wel boven de zijbaar aan de andere kant duwen. Een paar dagen lang blijft er een pijnlijke lijn in mijn rug en ook mijn achterhoofdknobbel blijft een tijd gevoelig. Hij zegt dat we op een bepaald ogenblik de grote baan moeten kruisen en dat hij kan bellen zodat er daar een taxi klaar staat. Maar wat dan met de overall, de handschoenen, de warme (?) bottines, en mijn bottines en binnenhandschoenen? Dit plan wordt afgewezen. Eens op de farm kan ik nog een taxi nemen. Haast is er niet echt bij. Griet zit ginder ver, ik moet telefoneren, maar dat kan nog de ganse nacht als het nodig is. Ik krijg verschillende telefoontjes onderweg. Handschoen uit, GSM uit de zak. Het lukt, hoewel mijn hand wel koud krijgt als het een tijdje duurt. Griet belt ook uit het verre ziekenhuis in Rovaniemi. Ze is lichtjes in paniek. De linkerschouder is uit de kom, de linker bovenarm is gebroken en haar
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 18/29
linkerarm hangt er als een vod bij. Ik moet dringend verder met de verzekering overleggen. Ze bellen ook, maar ik heb niets van gegevens, geen naam van het hotel, geen vluchtgegevens, geen … en vraag nog maar eens om een 2tal uur later terug te bellen. We blijven glijden. Het schemert al flink. Af en toe schuift er een sneeuwscooter voorbij – ze gaan een stuk vlugger. Ook de bestuurder krijgt een telefoontje. Iemand wil een huskytoer reserveren. Hij diept zijn planningsboek op uit het dekzeil dat boven me ligt en legt de afspraak vast. De GSM is toch een raar ding. Hij trekt een soort harnas aan onder zijn jas en plaats een koplicht op zijn kop (pardon: zijn hoofd). Het harnas bevat de batterijen voor zijn lamp. We glijden verder over het meer, afslag links, afslag rechts, soms bekijkt hij in het licht van zijn hoofdschijnwerpers de wegwijzers die we voorbij glijden (wegwijzers op het ijs!). De lopende honden in het licht van de lamp is eigenlijk een prachtig spektakel. De lichamen huppelen, de staarten zwaaien – mooi, speciaal als je zo laag ligt en hen bezig ziet, zelfs in de toestand waarin ik me bevind. De rit blijft duren. Plots stuurt hij het span met een paar simpele kreten een weggetje tussen de bomen in, heuveltje op, heuveltje af, links, rechts. Hij moet erg, erg goed vertrouwd zijn met de streek anders is dit onmogelijk. Ik hoor blaffende honden en inderdaad de slee houdt halt en we zijn op de farm. Ik word verlost uit mijn zit-hang-positie. Het is iets meer dan 20h. Daar sta ik dan na 3h sleden. De honden krijgen uiteraard voorrang. Losmaken en in hun huisje stoppen. Alle tuig opruimen, frigobox en pollepel opbergen, slee op zijn plaats trekken en dan wordt ik begeleid naar de omkleedruimte. Hij verdwijnt. Alles uittrekken, de bottines van Griet zijn weg – die heeft ze dus mee. De baas, “Juha Pekka Björkstedt” noemt hij, stelt dan plots voor me naar het hotel te voeren – wat een service! Hij laat zijn bestelwagen warm draaien en weg zijn we. Onderweg wordt er niet veel gepraat. Juha beantwoordt enkel de vragen die ik stel. Hij heeft 120 husky’s en zo’n 20 puppies en ja hij kan toch soms op vakantie als hij iemand anders inhuurt voor de verzorging van de honden. De banden van de wagens hebben allen winterbanden met stalen spijkers. Rijden op sneeuw schrikt hier niemand af, anders moet je minstens 6 maand lang nergens naar toe. Een echte Fin dus, stug, weinig woorden, maar wel echt behulpzaam. Ik apprecieer het ten zeerste. Juha Pekka, een man, een Fin uit een stuk, een Lap naar mijn hart! Eens bij het hotel wil hij geen vergoeding, ik krijg hem toch zo ver dat hij mee gaat om een biertje te drinken.
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 19/29
Ernest is er ook. We gaan apart zitten in het restaurant. Hij vertelt wat hij weet over het gebeuren. Griet is gevallen en had haar linker schouder en arm erg bezeerd. Ze had echt heel erg veel pijn – en Griet heeft al een hoge pijndrempel, het moet dus erg geweest zijn. Hoe ze de zware overall en al de andere kledij uitgekregen hebben blijft me een raadsel. Ook dat moet erg pijnlijk geweest zijn. Ze werd dus in eerste instantie naar het Health Centre in Ivalo overgebracht. Iets later kreeg ze er het gezelschap van Christine. Griet was erg blij en opgelucht iemand vertrouwds te zien. Er werden gewichten aan haar arm gehangen. Pogingen om de schouder weer in de kom te krijgen lukten niet. Op de X-ray foto’s was wel zware beschadiging vast te stellen. In Ivalo konden ze niets doen. Dan maar met de ambulance meer dan 300km naar het zuiden, naar het ziekenhuis van Rovaniemi. Een stevige handdruk voor Juha Pekka en met een gemeend dank-u-wel van mijn kant vertrekt de Chef weer de nacht in. Ernest had al opzoekingswerk verricht. Ik kon met de bus naar Rovaniemi, morgenvroeg om iets na 7h, kostprijs zowat 50 €. Ik moet eerst nadenken en overleggen, ook met de verzekering. Uiteindelijk besluit ik zeker niet zo vroeg naar Rovaniemi te vertrekken. Wat kan ik daar gaan doen? Een halve dag onderweg, weinig mogelijkheden om iets te organiseren. Het is waarschijnlijk nuttiger als ik in het hotel blijf en van daaruit iets probeer te organiseren. Ik kan ’s namiddags nog naar haar toe. Ik spreek met Ernest af om 10h30 de volgende morgen in de ontbijtzaal. Ook Christine zal er zijn. Ik bel Griet nog eens, ze is al wat rustiger. Nu pas wordt het me duidelijk dat haar grootste zorg niet de schouder zelf is maar wel de gevoelloosheid. Als verpleegster weet ze zelf wat dit betekent. Ze voelt niets meer en kan haar vingers niet mee bewegen. Dit wijst erop, legt ze me uit, dat de zenuwen geraakt zijn, waarschijnlijk uitgerokken of erger afgeschuurd. De kans op volledig herstel is er wel, maar erg onzeker. Het herstel zal zeker van lange duur zijn, zes maanden tot een jaar. Dus ook geen mogelijkheid om te werken in die lange periode en dit als zelfstandige, dus geen inkomen! Griet heeft ook al met het thuisfront gebeld. Zoals iedereen in moeilijke tijden heeft ze naar haar moeder gebeld. Die is onmiddellijk in actie geschoten en als voormalig verpleegster weet ook zij van aanpakken en organiseren. Via via heeft ze weet van een orthopedist die ze iedereen zou aanraden. Ze raad ons dan ook aan zo vlug mogelijk naar België te komen en Griet te laten overbrengen naar het ziekenhuis in Antwerpen waar die dokter werkt. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar toch weer erg nuttige informatie. We zullen de besprekingen met de verzekering in die richting proberen te sturen. We weten toch al waar we naar toe willen! Het schriftje dat ik mee had om mijn dagelijks verslag neer te schrijven – een gewoonte als we op reis gaan – komt goed van pas. Ik keer het om en begin de belangrijkste zaken op te schrijven. Waar we zijn, welke vluchten we geboekt hebben, waar Griet zit, telefoonnummers, ….
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 20/29
Later ook het dossiernummer bij de verzekering. Zowat alles wat er aan de telefoon gezegd wordt of waarvan ik het nuttig vind het te noteren. Er worden talloze telefoontjes gepleegd. Laat ons hopen dat de batterij van mijn GSM het niet begeeft. Griet heeft al het elektrische materiaal mee – GSM-oplader, opladers voor de batterijen van mijn fotoapparaat en GPStracker. Morgenvroeg vraag ik een oplader in het hotel. Om 10 minuten voor middernacht krijg ik, na nog een telefoontje naar de reisverzekering dat ik morgen per taxi naar Griet in Rovaniemi mag vertrekken. Het is dus middernacht als ik een bewogen dag afsluit. Ik slaap vlug in, maar eens wakker beginnen de gedachten weer alle kanten uit te gaan.
Djoser: Fins Lapland
maart 2010
p 21/29
