Honden jaloers? Puzzelen Waarom blaffen honden?

De Duitse Herdershond Vereniging van Fokkers en Liefhebbers van Duitse Herdershonden

6

!

æ&/ .æ

++%2

3æ

æ%

.

6$(

&(

%""

æ

æ$

/

.

.

!

$

ææ 6

%.

%23

æ6 % 2 % . ) '

æ )%

).

ææ

,

'

Honden jaloers? Puzzelen Waarom blaffen honden?

5

)4

3%æ %2 (%2$

3

(

Jaargang 77, december 2011, nr. 12

Kenneladressen VOM ADELPLATZ H. L. Boontjes, Gaspeldoorn 19, 3068 MJ Rotterdam Tel. (010) 4557137 - Fax (010) 4569856 GSM (06) 53981368 E-mail: [email protected] - www.adelplatz.nl VAN ADELRIK Lucie Vos en Greg Sipsma, Hoogveldlaan 31-7, 6135 JD Sittard Tel/fax (046) 4743829 - GSM (06) 42122680 E-mail: [email protected] - www.adelrik.com VAN BARENDIKA Coby en Ted Barendrecht, Laan v. Scheltema 25, 2548 AW Wateringen (gem. Den Haag) Tel.: (0174) 294229 - GSM: (06) 15506782 E-mail: [email protected] - www.barendika.nl VAN HET BOOMBOS S. J. M. Tak, Julianastr. 12, 4725 SJ Wouwse Plantage Tel.: (0165) 379304 V.d. BROEKSE HOEVE Herman Eskes, Voortseweg 3, - 7227 NH Toldijk (gem. Steenderen) Tel.: (0575) 461589 VOM CHICKHOFF Karen Noorlander en Pauline Buwalda Scheiding 47, 9865 VB, Opende Tel: (0512) 340467 of (06) 50542521 E mail: [email protected] V.d. CLATTENBURG Cees en Olga Boer, Cederdreef 38 3137 PB Vlaardingen. Tel.: (010) 475 15 35. GSM (06) 33179218 E-mail: [email protected] www.clattenburg.nl VAN HET CHAINPARK Yvon Schultz Kraaienstraat 16, 2623 HS Delft Tel: (015) 2616699 GSM: (06) 28235087 E-mail: [email protected] www.gsdchain.nl

VOM ELSTER SCHLOSS M. H. den Exter, Mr Beerninkplantsoen 104, 2286 MN Rijswijk (ZH) Tel.: (070) 3937018 - GSM: (06) 51325516 Fax: (070) 3962459

VON NORDSEE STURM Joost & Annemarie Peschier, Schaapbulterweg 35, 9937 TN Meedhuizen Tel.: (0596) 533772 - GSM: (06) 20429416 www.joostpeschier.nl

VAN HET GROOT WEZENLAND Willem en Larisa Dusseljee, Kruisstraat 2, 3940 Hechtel-Eksel (België) Tel.: (0032) 11748361 - GSM: (0032) 498574286 E-mail: [email protected] www.grootwezenland.com

VAN DE OSSENSTAL J. v. Wolferen van Os, Kolkstraat 15, - 4714 RT Sprundel Tel.: (0165) 389048 - GSM: (06) 29501608 E-mail: [email protected] - www.hozwal.com

VOM HAUS HAZELDA Wout en Marjolein Haan, Garreweersterweg 8, - 9903 TD Appingedam Tel/fax: (0596) 628287 - GSM: (06) 55793140 E-mail: [email protected] http://home.wanadoo.nl/whaan VON HAUS LACHEROM Anja Boonemmer en Gerard Bakker, Oostereind 31, 7843 PC Erm Tel/fax: (0591) 362396 - GSM: (06) 53579926 E-mail: [email protected] - www.hauslacherom.nl VON JABORA Jouke Faber en Alida Boonstra, Ronkelskamp 12, 9468 EP, Annen GSM: (06) 51285102 E mail: [email protected] - www.jabora.nl VON JUVENISTY Dennie Timman & Debby ’t Hoen Gooilandweg 62, 1271 KZ Huizen Tel: (035) 7515222 - GSM: (060 55535146 E-mail: [email protected] www.vonjuvenisty.com VON LOOSBROEKERHAUS Peter Snijders, van Alphenstraat 2, 6416 ED Heerlen Tel/fax: (045) 5410331 - GSM: (06) 22453910 E-mail: [email protected] www.loosbroekerhaus.nl VAN DE MAURITSHOEK A.F. Koers, Jokweg 60, 8394 VN De Hoeve Tel: (0031)(0)561-433057 Fax: (0031)(0)561-433498 GSM: (0031)(0)6-45077018 Email: [email protected] www.mauritshoek.nl

VON SPITZBUBEZWINGER Gebruikshondenkennel “von Spitzbubezwinger” Fokker van Duitse herdershonden over africhtingslijnen. Maria Bruynseels. Beheerder: Bavo Piron, Bevelsesteenweg 53, B-2270 Herenthout (België) Tel.: (014) 513894 - Fax: (014) 700351 E-mail: [email protected] www.spitzbubezwinger.be VAN DE TEMPELHOEVE A. Phoelich, Reekstraat 16, 6641 KK Beuningen Tel.: (024) 6773284 - GSM: (06) 49925687 E-mail: [email protected] www.tempelhoeve.nl VAN DE ZEELBERG Ger Evers, Parallelweg west 26, 5554 KA Valkenswaard Tel.: (040) 2042166 - GSM: (06) 18302264 E-mail: [email protected] - www.vandezeelberg.nl VAN HET ZUIDPARK Mar v.d. Heuvel, Druivenstraat 59, 2671 SE Naaldwijk Tel.: (0174) 622831 - GSM: (06) 22311427 E-mail: [email protected] www.vanhetzuidpark.nl VAN ZUNDERLAND I. H. v. Welie, Broekergouw 6A, 1027 AH Zunderdorp Tel.: (020) 6321926 - GSM: (06) 22154350 (advertenties worden geplaatst tot wederopzegging vóór 1 december)

!

æ&/ .æ

++%2

3æ

æ%

.

%""

æ

æ$

/

.

.

!

$

ææ 6

%.

%23

æ6 % 2 % . ) '

æ &(

).

6$(

)%

'

6

,

ææ

5

)4

3%æ %2 (%2$

3

(

VDH

Spiegel Een paar maanden geleden kwam hij bij ons, Bert met z’n Duitse herder Zorro. Een leuk stel, maar erg druk, zowel de hond als de baas! Bert was zelf begonnen met het trainen van zijn hond, nu een jonge reu van 14 maanden, maar liep tegen wat problemen aan. Thuis had Zorro alle aandacht voor Bert, maar buiten zag hij hem niet staan. Alles was veel interessanter, een auto die voorbij reed, voetballende kinderen, een wandelaar met een andere hond, zelfs de vogels in de lucht.

Vereniging van fokkers en liefhebbers van Duitse Herdershonden

december 2011 - Jaargang 77, nr. 12 Kenneladressen Tevreden gevoel Van de voorzitter

3

Prima reclame voor ons ras Kgp. West-Brabant op televisie

4

Ervaren honden jaloezie en afgunst? Honden worden jaloers bij benadeling

6

Een geweldig goede hond Zambi v Eschener-Geholz

8

De rollen zijn omgedraaid Een gesprek met Jurgen Zank

10

Het verwijzen van voorwerpen tijdens het speuren Ervaringen van een speurhondengeleider

12

Gezellige uurtjes onder de kerstboom Kerstpuzzel

14

Blaffende honden Situatie afhankelijk gedrag en blaf

16

Blijf lachen Commando’s of signalen

18

Introductie in het exterieurwereldje Beoordelingsdag 2011

20

Een super dag! Beoordelingsdag 2011

22

Goede kwaliteit honden Kampioenschapsclubmatch 2011

25

Keuringen zaterdag KCM 2011

26

Keuringen zondag KCM 2011

33

BSZS Neurenberg 2011 Korte samenvatting

44

Een bijzondere show Hund und Pferd in Dortmund

45

Van een andere planeet WUSV 2011

46

Sportiviteit en leermomenten IBK 2011

51

Dit belooft wat voor volgend jaar IBK 2011

53

De prijzenkast wordt te klein Nederlands kampioen behendigheid

55

Ingezonden

57

Bestuursmededelingen

59

Foto voorplaat: Saskia van Bruggen In dit nummer treft u foto’s aan van: Brigitte van Heeswijk, Marian Servaas, Wim Severijnen, Jan Redder (pics4dogs), Stella de Vries, Annette Vahlé, Sabrina Aalders, Lia Lijffijt, Michel Oldenbeuving

“Ik wil graag dat Zorro rustig (los) naast mij kan lopen”, gaf Bert aan, “zonder dat hij zo buitensporig reageert op alles en iedereen.” Al snel bleek dat de training in een groep minder geschikt voor Bert en Zorro was. De prikkels, van met name de andere honden, waren zo sterk dat Zorro niet aan leren toekwam. Wat privé begeleiding was beter voor dit duo. Op zich was Zorro een drukke hond van zichzelf. Maar door het gedrag van Bert – ook niet één van de rustigsten – werd dit alleen maar versterkt. Bert sprak op een drukke manier waarbij hij veel zijn armen, maar ook de rest van zijn lichaam gebruikte. Hij gaf Zorro diverse commando’s, snel achter elkaar, eigenlijk zonder iedere oefening goed af te maken. Voor z’n hond was Bert erg onduidelijk. Tijdens de privéles zijn we eerst gaan werken aan de aandacht van Zorro voor z’n baas. Niet door hem te bestraffen als hij ergens anders naar keek, nee, dan zou hij voor z’n ongewenste gedrag toch weer beloond worden met aandacht van de baas, al was het een boze baas. Zorro moest zelf ontdekken dat opletten op de baas hem meer opleverde dan het kijken naar andere dingen. Bert had de hond aan de lijn en mocht niet reageren als Zorro naar de omgeving keek. Pas als Zorro oogcontact met hem maakte mocht hij een brokje op de grond laten vallen. Heel snel had Zorro door dat rustig zitten of liggen bij de baas hem het meest opleverde! Dit vereiste van Bert wel een enorm goede timing. Toen werd het tijd om wat concurrerende prikkels te introduceren. Op redelijke afstand ging een andere cursist met z’n hond aan de gang. Ook dat had Zorro snel door; die andere hond leverde hem niets op, bij z’n baas zitten wel! Nu zijn we zover dat Bert met Zorro al volgend door een groep geleiders met honden heen kan lopen. Soms wil hij nog wel eens te keer gaan tegen een andere hond, maar het is niet meer zo erg als in het verleden. Met een rustig commando “Zorro, let op” heeft Bert bijna direct zijn aandacht weer. Niet alleen Zorro, maar ook Bert heeft in de afgelopen maanden veel geleerd. Bert wil nog wel eens een paar dingen tegelijk aan z’n hond vragen, maar over het algemeen gaat het prima. Eén ding is voor Bert heel duidelijk geworden; het gezegde ‘zo baas, zo hond’ klopt als een bus. Wanneer hij zich druk gedraagt, dan ziet hij hetzelfde gedrag terug in zijn hond. Met recht kun je zeggen dat de hond als een spiegel voor z’n baas is. Marian Servaas

2

- De Duitse Herdershond

Van de voorzitter

Tevreden gevoel Het jaar 2011 loopt op zijn einde en voor u ligt alweer de laatste uitgave van ons maandblad van dit jaar. De redactie heeft weer kans gezien om van de decembereditie een schitterend blad te maken waarvoor onze welgemeende dank en waardering. Het is haast niet te bevatten dat ook mijn eerste jaar als voorzitter van de VDH er bijna op zit. Als ik tezamen met u in vogelvlucht terugblik dan hou ik daar een tevreden gevoel aan over. Het is prettig om te constateren dat we weer voorzichtig ‘in de lift’ zitten en dit hebben we toch maar mooi ‘samen’ voor elkaar. We moeten er nu ook ‘samen’ voor zorgen dat we deze positieve tendens kunnen consolideren. Ook dit jaar was er aan evenementen geen gebrek. Zowel in dit nummer als in eerdere edities wordt en werd daar uitgebreid aandacht aan besteed. Ik verwijs u graag naar deze verslagen. Ik wil hierbij wel vermelden dat het HB diep respect heeft voor het vele vrijwilligerswerk dat steeds moet worden verricht door vaak dezelfde personen binnen de besturen van organisaties, afdelingen, kringgroepen en zeker niet te vergeten de kringgroepleden! Welk evenement het ook moge zijn alles staat of valt met de inzet van deze vrijwilligers. Ze zijn nu eenmaal het fundament en de smeerolie binnen onze vereniging. Hulde aan deze mensen!

Ik wil langs deze weg in de eerste plaats mijn medebestuursleden bedanken voor hun tomeloze inzet en de prettige wijze waarop wij het afgelopen jaar hebben samengewerkt. Ik ben er trots op deel uit te maken van een evenwichtig functionerend bestuur. Hierbij wil ik zeker onze partners in betrekken want zonder hun onvoorwaardelijke steun kunnen wij niet optimaal functioneren en dit geldt natuurlijk ook voor alle andere bestuursleden in onze vereniging. Een woord van dank en veel waardering voor al onze commissieleden en diegenen welke in de schaduw op wat voor manier dan ook hun steentje bijdragen want elke schakel is belangrijk en zoals het spreekwoord zegt: ‘ de sterkte van de ketting wordt bepaald door de zwakste schakel’. We delen de tijd (de geschiedenis) op in jaren, precies om achterom en vooruit te kunnen kijken. Eigenlijk om te kunnen blijven hopen. De mens kan niet leven zonder de hoop dat het ooit beter of nog beter mag worden. Maar ware hoop begint met een terugblik. Retrospectie die vooral introspectie is: waar zijn wij tekortgeschoten in de verwachtingen die mensen over ons hadden en in de voornemens die wij voor onszelf hadden gemaakt? Pas dan kunnen wij dromen van een nieuw jaar waarin wij wijzer en dus humaner worden. Graag wens ik u prettige kerstdagen en alvast een gelukkig en vooral gezond 2012 uiteraard met uw idool, de Duitse herdershond. Dat de beste momenten van vorig jaar de slechtste zullen worden van volgend jaar ! Marc Dhooge Voorzitter

VDH - algemeen -

In 2012 moeten we de positieve tendens doorzetten en ‘met en voor elkaar’ samenwerken om onze vereniging te geven wat ze verdient, namelijk een gezonde en sterke VDH! Dit zal van ons allen de nodige energie vergen want ‘stilstaan is achteruitgaan’ en daarvoor ontwikkelt onze maatschappij zich veel te snel. We moeten veranderingen sturen en energie mobiliseren om vooruitgang te boeken maar dit kunnen we enkel door te evolueren. Transparante interactie en open communicatie moeten er eveneens toe bijdragen dat de kwaliteit en de efficiëntie van com-

municeren binnen onze vereniging zal verbeteren. Openheid, eerlijkheid en respect dienen hierbij voor iedereen de sleutelwoorden te zijn met inachtneming van de normen en waarden van het dagelijkse leven.

3

Nickelodeon (Nick) is een Amerikaans televisiedistributeur en tevens televisienetwerk dat zich voornamelijk heeft toegelegd op het produceren en uitzenden van kinderprogramma’s. De zender is opgericht in 1977. Het kanaal is in veel verschillende landen te zien, waaronder Engeland, Duitsland en Nederland.

Kringgroep ‘West-Brabant’ op televisie

Prima reclame voor ons ras Het eerste telefoontje bracht ons de vraag of het mogelijk was dat bij de kringgroep een achtjarige jongen eens pakwerk zou kunnen doen. Dit zou een wens van hem zijn en er werd bij verteld dat de jongen in kwestie een visuele beperking had.

Onze eerste reactie was natuurlijk positief en we zouden er nog meer van horen. Natuurlijk wordt zoiets binnen de gelederen besproken en we vroegen ons toen wel af in hoeverre de visuele beperking een probleem zou kunnen zijn. Maar met wat hulp zou alles wellicht haalbaar kunnen zijn.

- De Duitse Herdershond

Spelprogramma Een tweede telefoontje bracht vooral meer duidelijkheid omtrent de feitelijke doelstelling en ook met wie we nu eigenlijk

4

te maken hadden. Aan de andere kant van de lijn zat namelijk een medewerkster van de televisiezender Nickelodeon die uitlegde dat het ging om een nieuw jeugdspelprogramma, Nick Battle genaamd. Daarin neemt een bekende Nederlander het op tegen een aantal kinderen, die allen tevoren een wens geuit hadden, maar de inhoud daarvan was onbekend voor de BN-er. Eén van de deelnemende kinderen was de Limburgse Stan die de wens had om, in navolging van zijn vader, eens te fungeren als pakwerker. Na een selectieprocedure was hij uitverkoren om één van de kandidaten te gaan worden. Omdat het opnameteam van Nickelodeon afkomstig was uit Amsterdam, was door de opnameleiding gezocht naar een hondenvereniging uit Brabant. Zo was men terechtgekomen op de site van kringgroep West-Brabant en was het eerste contact gelegd. Vertrouwen Al snel kwam de opnamedatum naderbij en zo arriveerden al vroeg op een woensdagavond zowel Stan met zijn vader en moeder als het team. We kwamen er spoedig achter dat de achtjarige Stan aardig mondig was en onze pakwerker Sjef v.d. Touw begon er wat meer vertrouwen in te krijgen. Na een uitleg van de ouders waaruit de visuele beperking precies bestond en hoe we daar mee om konden gaan, volgde een eerste overleg over de invulling van de opnames. Stan had alleen problemen met het zicht op afstand en zag dichtbij nagenoeg normaal. We hadden in de loop van de avond enkele ideeën over een mogelijke invulling en daar werd goed naar geluisterd en zo ontstond in goed overleg een leuke opnamesessie. Indruk Om te beginnen konden we tonen wat we precies onder pakwerk verstaan. Eros van Heksterhorst van ons lid Rinie van Oers werd opgetrommeld en liet een fraai stukje manwerk zien. Na-

tuur tuurlijk urlilijk ur jjkk beklemtoo beklemtoonden ond nden w we e de d nimmer nimmerr aflatende aflatend af nde e sociale so o ciale omo om gangsvormen gang ga ngsv ng s or sv o me en van n een een Duitse D u se herdershond. Du her e de ers r ho ond n . Het H t behoeft He beho be hoef ho e t geen ef ge en betoog dat een geweldige indruk maakte. beto be eto to og toog og d a eeen at en n een n an aander de er ee en ge gewe ewe weld ldig ld dig ige ge ind iin ndr drukk m druk aakt aa kte e. TTezae. ezz apresentatrice Beernink, bekend actrice uit men me n me mett pr pres ese es entatr enta atri tric ice Lo ice Loek ek B eern ee rnin rn ink, in k b k, eken ek e d al en alss ac actr tric tr ice ic e ui u itt Huis ‘Het ‘H et H u s Annubis’, ui Annu An nubi biss’, werden werd we rden n wat wat voorbereidende voo oorb rber erei e de dend nde e shots s ott s genosh men. Ook werd men erd Stan door ons in een pak gehesen wat at natuurnat r lijk veel te groot was maar met enige noodgrepen bleek het toch haalbaar. Ook was er een opbouwmouwtje voorhanden voor de toch wat korte armpjes van deze figurant. Enthousiast We stonden er versteld van dat Stan van het contact met een hond alleen maar genoot. Het was Frenzi v. Gundelkraut die de eer te beurt viel om de nieuwbakken pakwerker wat bij te leren. Zij is zeer sociaal en heeft toch goede werkdrift. Ook was verbazingwekkend dat ze ondanks diverse takes toch steeds weer het enthousiasme ten toon spreidde wat de Duitse Herdershond zo kenmerkt. De totale opnames namen de gehele avond in beslag en op

het presentatrice krijgen datt ze h t eind wisten we de pr he p esentatrice zo ver te krij ijge g n da d e het ook ee eens ging ens g i g proberen…. in prob o er ob eren en n…. … Er Er waren ware r n opvallend op pvallend d veel ve e ell beb ee reidwilligers helpen, maar reid re id dw wiill illl ig iger er s om er ers m haar haa aarr in het het e pak p akk te te hel h he elp lp en en, n, ma m ar uiteindelijk uittei eind del elijijjk nam eigen de honneurs waar. We hebben benam onze onze ee igen ig en aacteur cteu ct eurr Sj eu Sjef ef d e ho honn nn neu e rs w aarr. aa r. W e he hebb bben bb en b ewondering wonderin ing voor vo or haar haa a r lef want want ze had h d in principe van ha n nature naatu t re r wel ontzag el erg veel eel ont ag voor oor alle honden! Al met al een leuk eind van een leerzame en vooral prettig voor alle partijen verlopen avond: voor Stan wiens wens ten volle vervuld bleek, voor het opnameteam dat uitstekende montagemogelijkheden zag met het materiaal en voor de kringgroep omdat ze in de gelegenheid gesteld was om een goede reclame voor ons ras neer te zetten. Stan, bedankt dat je bij ons was en kom nog eens langs! Peter Nefs voorzitter kgp. West-Brabant Het relevante deel van de uitzending is te bekijken via onze website: www.kgp-westbrabant.nl

VDH - algemeen -

5

Honden worden jaloers wanneer ze het idee krijgen dat ze benadeeld worden

Ervaren honden jaloezie en afgunst? Jaloezie en afgunst zijn voor mensen belangrijke en toch ook normale emoties in sociale interacties. Misschien kan je zeggen dat jaloezie en afgunst bestaan uit het erkennen van de vaardigheden van anderen in plaats van je eigen vaardigheden. Sommige mensen denken dat honden zulke emoties niet kunnen voelen. Maar een deelnemer aan een sledehondenrace, die ik ontmoette buiten Dawson City, vertelde me iets anders. Terwijl hij zijn honden inspande voor de race waren ze allemaal vriendelijk opgewonden en krioelden in het rond. Ik strekte mijn arm om een prachtige Siberische Husky met blauwe ogen te aaien, maar de eigenaar waarschuwde me: “Als je één van hen aait, dan moet je ze allemaal aaien. Ze worden echt jaloers. Zodra ze denken dat één van hen meer van wat dan ook krijgt – aandacht, eten of wat anders – dan veranderen ze in monsters die groen en geel zien van jaloezie.”

- De Duitse Herdershond

Zelfbewustzijn Wetenschappers pp hebben de neiging g g om onderscheid te maken tussen primaire en secondaire emoties. Primaire emoties, zoals angst, woede, walging, vreugde, en verrassing, worden als universeel be-

6

schouwd. Secondaire emoties, zoals schuld, schaamte, jaloezie, en afgunst, worden gezien als emoties die meer complexe, cognitieve processen behoeven. Bijvoorbeeld, in alle omstandigheden bestaan ongelijkheden, en altijd zullen sommige individuen beter beloond worden dan anderen. Als je hetgeen de ander krijgt vergelijkt met wat jij krijgt voor hetzelfde werk, dan kunnen deze ongelijkheden de emotie jaloezie opwekken. Ondanks het feit dat er observaties zijn van duidelijke jaloezie tussen primaten – zoals chimpansees en bavianen – blijft men beweren dat het onwaarschijnlijk is dat dieren zoals honden jaloezie kunnen veroorzaken. Waarom? Om jaloezie te kunnen ervaren moet je een bepaald niveau van zelfbewustzijn hebben. Tot voor kort werd aangenomen dat honden niet een voldoende niveau van zelfbewustzijn j hebben om jjaloezie te kunnen ervaren. Echter, mensen die met honden leven beweren vaak dat ze deze emoties hebben gezien in het gedrag van hun huisdieren.

Pups Een duidelijk geval van vaak geobserveerde jaloezie bij honden is het resultaat van de ingewikkelde relaties tussen de moederhond, haar puppies en de eigenaar. In tegenstelling tot mensen behoudt een hondenmoeder niet haar moederlijk instinct voor de rest van haar leven. Zodra de puppies zonder de moeder kunnen overleven neemt het moederinstinct af, en tegen de tijd dat de moederhond weer loops wordt heeft ze het moederinstinct voor de puppies van haar vorige nest verloren. Jonge puppies zijn natuurlijk zeer schattig, dus het is niet vreemd dat ze veel aandacht krijgen van de mensen in huis. Iets beter onderlegde hondeneigenaren zullen proberen om alle honden evenveel aandacht te geven, maar dit heeft meestal weinig succes. De moederhond ziet dat de aandacht van de eigenaar verschuift van haar naar haar puppies en dus wordt ze jaloers. Mogelijk zal ze haar puppies beginnen te negeren en misschien zal ze ook proberen om de pups uit het nest te werken. Dit kan zelfs escaleren tot het punt dat de moederhond agressief kan worden jegens haar pups, of zelfs haar eigenaar. Negeren commando Het is vreemd dat gedragwetenschappers zo vaak dit soort normale observaties negeren. Tegelijk accepteert men wel dat honden een breed scala aan emoties hebben. Honden zijn zeker sociale dieren, en emoties zoals jaloezie en afgunst worden veroorzaakt door sociale interacties. Honden hebben ook het hormoon oxytocin. Onderzoek bij mensen heeft aangetoond dat dit hormoon betrokken is bij uitingen van liefde en jaloezie. Friederike Range van de Universiteit Wenen zette een experiment op om te zien of honden jaloezie tonen wanneer de ene hond wel beloond wordt en de andere hond niet. Iedere hond had de simpele handeling ‘poot geven’ geleerd: ze strekten een voorpoot uit om de hand van de persoon aan te raken. Voor dit experiment werden de honden in paren ingedeeld en moesten naast elkaar zitten. Per paar werd iedere hond apart gevraagd om ‘poot te geven’, maar slechts één hond werd beloond. Er werd verwacht dat, wanneer honden jaloezie of afgunst ervaren, de hond zou reageren op deze oneerlijke verdeling van beloning, door het commando te negeren. En dit is precies wat er gebeurde. De hond die geen beloning kreeg reageerde al snel niet meer op het commando. Bovendien toonde de hond die geen beloning kreeg symptomen van stress en ergernis wanneer de andere hond de beloning kreeg.

Desalniettemin, ook al wordt de ene hond beter beloond dan de ander, beide honden zullen blijven werken en lijken tevreden met de situatie. Dit betekent dat honden aanleg hebben voor ‘eerlijkheid’ (of iedereen gelijk beloond wordt voor hun werk), maar niet voor gelijkheid (of alle beloningen even groot zijn). Stanley Coren, Ph.D., F.R.S.C Gepubliceerd in Canine Corner op 11 november 2011 Vertaling: Wouter Servaas

Copyright SC Psychological Enterprises Ltd. Mag niet zonder toestemming overgenomen of gekopieerd worden.

VDH - algemeen -

Niet belonen Sommige mensen zullen beweren dat dit niet echt aantoont dat honden jaloers kunnen zijn. Het zou net zo goed kunnen zijn dat de hond niet meer gehoorzaamde omdat ieder onbeloond gedrag uiteindelijk verdwijnt. Gedragsdeskundigen noemen dit proces ‘extinctie’. Om er zeker van te zijn dat de interactie tussen de honden belangrijk was, en niet zozeer de frustratie van het niet beloond worden, werd eenzelfde experiment ondernomen met honden in individuele settings, dus zonder partnerhond. Deze individuele honden kregen ook geen beloning. Deze honden bleven pootjes geven voor een langere periode, en vertoonden ook niet de signalen van frustratie en ergernis zoals in het eerste experiment. Deze studies maakten duidelijk dat jaloezie en afgunst bij honden niet zo complex zijn als bij mensen.

Gelijkheid Wanneer mensen deel uit maken van competitieve sociale situaties, wordt ieder aspect van de beloning minutieus bestudeerd om te proberen te bepalen wie de beste resultaten krijgt. Honden gebruiken niet dezelfde microscoop om beloningen te analyseren. Dit wordt duidelijk door het experiment subtiel te veranderen. Opnieuw hebben we twee honden voor ons zitten. Beide honden worden gevraagd om een poot te geven. Beide honden worden beloond voor deze actie, echter, terwijl de ene hond een flinke beloning – een stuk worst – krijgt, krijgt de andere hond een mindere beloning zoals een stukje brood. In de mensenwereld kan dit vergeleken worden met twee medewerkers in een bedrijf die hun werk even goed doen en allebei promotie krijgen. Echter, de ene medewerker wordt beloond met een fantastisch nieuw kantoor met een geweldig uitzicht, terwijl de andere medewerker geparkeerd wordt in een kantoor dat hooguit uitzicht biedt op de gang. In dit geval is het te verwachten dat de medewerker met het kantoor zonder uitzicht jaloers wordt op het kantoor van de ander.

7

Zambi v Eschener-Geholz

Een geweldig goede hond Een jaar geleden vroeg dhr. G. Leithof uit Emden of ik iemand kende die een langstokhaar teef uit keurfok van anderhalf jaar wilde kopen. Toevallig had ik VDH-mensen op bezoek die Zambi graag direct over wilden nemen. Na veertien dagen wilden ze alweer van Zambi af, vanwege haar onstuimige gedrag en haar enorme onrust.

Zambi werd van daaruit binnen vier weken nog twee keer doorgeplaatst zonder dat ze een dag bij mij was geweest. De klachten waren hetzelfde: “ze was onhoudbaar”, vanwege haar temperament en onstuimige gedrag.

- De Duitse Herdershond

Genoeg Ik vond het genoeg zo. Zij moet haar energie kwijt kunnen, het is geen haardkleedje. Ik besloot haar op te halen en haar op te nemen in onze kennel en haar vijfde baas te worden. Ik verwachtte geen problemen, omdat ik – met enige regelmaat – een wat oudere hond opnam, socialiseerde en herplaatste. Mijn roedel van tien honden en twee katten is heel relaxed. De honden rouleren van twee grote buitenplaatsen, naar in huis en naar de kennels, waar grote botten liggen te wachten. Ze krijgen allemaal aandacht en vrijheid. Temperamentvolle Zambi paste zich dan ook probleemloos aan. Ook naar de pups en katten was ze eerlijk. Alsof ze hier was opgegroeid, zo leek het. Ik vond haar vanaf het begin echt lief en helemaal geweldig. Ik zei tegen haar: “jij en ik zullen laten zien wat voor een geweldig goede hond jij bent.”

8

Trots Privé oefenden we de eerste maanden intensief de looptraining en in januari 2011 en maart werd ze in Zuidwolde en in Overdinkel uitgebracht. Twee keer een ZG 1 gaven dhr. G. H. Bakker en dhr. B. Norda aan Zambi. In maart bracht ik haar naar Jan Bikker (een specialist in de africhting) in Duitsland voor haar SchH 1, 2 en 3, waar ze hoge punten scoorde. Op 18 juni werd Zambi in Achim aangekeurd in Keurklasse 1 met een super keurbericht van dhr. B. Norda. Vanaf 19 juni tot 7 augustus werd Zambi vier keer op een Landesgruppenzuchtschau in Duitsland uitgebracht en drie keer in Nederland. Zeven maal V 1 was het resultaat. Ik was zóóó trots.

Looptraining De keurmeesters waren: Dhr. G. Muller, Dhr J. Lijffijt, twee keer Dhr. H. P. Rieker, Dhr. B. Norda, Dhr. L. Gerstenberg, W. Scheld, G. H. Bakker, Jan Bikker, Alfred Schoon. Erik Hofkamp en Ralf Krabbe trainden vijf maal per week het pakwerk met Zambi voor de NK en de BSZS. De looptraining deden we drie keer per week privé en eenmaal op de club. Op de Nederlandse Kampioensclubmatch behoorde Zambi bij de drie best bijtende teven en kreeg de ereprijs voor het pakwerk en V3 voor de looptraining.

Het team bestond uit de voorbrengers Tiny Lieuwes, Renate Steinvoorde, Ciska Karssies en de super goede voorbrenger Dirk Karssies. Begeleider voor het pakwerk is (de altijd rustig blijvende) Erik Hofkamp. Wat zou de fokker, dhr. H. Specht, trots geweest zijn, als hij dit had mee mogen maken. Hij overleed spijtig genoeg op 16 juni 2011, vlak voordat zijn fokproduct, Zambi vom Eschener-Geholz, naar de top steeg. Pauline Buwalda

Hitte Dat gaan we in Neurenberg op de BSZS recht zetten, toch Zambi? Op de BSZS plaatste dhr. L. Scheld Zambi als tweede uit stand. Hij herkende haar direct, omdat hij haar in Ketsch ook gekeurd had. De honden gingen lopen en draven. Zambi presenteerde zich heel fraai met krachtig, wijd uitgrijpend gangwerk. Ze ging als een raket door de ring bij 31 graden Celsius. Een dik verdiende tweede plaats was het eindresultaat en de ereronde en presentatie in het grote stadion in Neurenberg. Natuurlijk wilden wij nog even op de foto met de sympathieke keurmeester dhr. Scheld.

VDH - algemeen -

Bekers Trots, tevreden en heel blij ben ik met Zambi en de plaatsing op de BSZS. Zambi en ik hebben laten zien wat ze in huis heeft en mijn Zambi heeft het helemaal gemaakt. Als ik naar al haar mooie bekers kijk, herinner ik mij, hoe hoog ik de lat heb gelegd en overtuigd was van Zambi haar kunnen. Ik hoefde er alleen maar met volledige inzet voor te gaan.

9

Een gesprek met Jurgen Zank

De rollen zijn omgedraaid Het is begin jaren 90. In het verstek staat een wat onwennige pakwerker met een lange blonde paardenstaart. Het is de pakwerker van het jaarlijkse international gehouden evenement door de kringroep Bonn Duisdorf. Jurgen Zank, beter bekend als Jogi die zich tijdens de intraining verbaast over de kwaliteit en het niveau van de Nederlandse honden. Een gesprek met Jurgen Zank Het is voor Jogi een van de eerste wedstrijden bij de SV. Tijdens deze intraining, maar ook tijdens de diverse bezoeken die Jogi later bij kringgroep de Coenstadt aflegt, blijkt hoe leergierig hij is. Zestien jaar later blijkt hoe de rollen totaal zijn omgedraaid.

- De Duitse Herdershond

Stil staan Een aantal jaar geleden is Jogi, naar voorbeeld van Bart Bellon, een andere weg ingeslagen. Hij laat in 2007 op de BSP (Bundessiegerprüfung) in Meppen zien wat het resultaat is. Blij als ik ben voor Jogi, realiseer ik mij hoe zeer ik zelf stil ben blijven staan. Later zullen exponenten van deze africhtingsmethode, Jenny Seefeld, Birgit Baier en Tobias Oleynik, op diverse evenementen laten zien hoe mooi africhting kan zijn.

10

Resultaten In de loop der jaren, heeft Jogi zich zeven keer gekwalificeerd voor de BSP met vier verschillende honden, waarvan drie zelf gefokt: Kim vom Düsselwappen, Bill vom Fluchtweg, Fanny vom Fluchtweg en Eric vom Sportpark. In 2007 wordt Jogi met Eric tweede op de BSP, behaalt op het WUSV kampioenschap te Bratislava een negende plaats individueel en een eerste plaats bij het landenklassement. In 2009 wordt hij met Eric Bundessieger, behaalt op het WUSV kampioenschap te Krefeld een tweede plaats individueel en wederom een eerste plaats bij het landenklassement. Jogi’s huidige hond is Moses. Moses is een Fanny vom Fluchtweg zoon. Fanny had vijf nesten: • J-nest met reu: Tim von der Abfuhr zoon ’Janko vom Vorwerkswald’ • K-nest met reu: Nick vom Heiligenbösch zoon ‘Puck vom Schloss Jacobiner’ • M-nest met reu: Anton von der Siebengebirgsperle • O-nest met reu: Anton von der Siebengebirgsperle • P-nest met reu: Phalko vom Weinbergblick Suikerbrood In juli 2011 is Jogi op uitnodiging van de VDH te gast voor het geven van een seminar/workshop tijdens het themaweekend ‘Learning By Doing’. Met zijn team ‘Teamsport-Jogi’, bestaande uit leden van kringroep Köln Poll, wordt het een mix van zijn

bestaande seminars Zuckerbrot & Peitsche (basis seminar), Step by Step en Schutzdienst ‘Aufbau’. Zuckerbrot & Peitsche (Suikerbrood en Zweep) is een in Duitsland veel gebruikte uitdrukking. Men kan dit vertalen als “Gehoorzaam mij en ik zal je goed doen. Werk je me tegen dan zal je het ontgelden.” De essentie daarvan is dat de manipulatieve invloed uit tactische grond zowel in aangename als onaangename wijze voor de hond gevolg heeft. De methode is gebaseerd op zowel positieve gevoelens (belonen) bij gewenst gedrag als ook negatieve gevoelens (irritatie) bij ongewenst gedrag te triggeren. Naar aanleiding van dit weekend heb ik een interview met Jogi. André: Hallo Jogi. In de eerste plaats wil ik graag weten hoe je geïnteresseerd geraakt bent in de sport en hoe je bent begonnen.

Jogi:

André:

Jogi:

André: Jogi:

André: Jogi:

André: Jogi:

André:

en kringgroep Köln Poll, waarmee ik bijna dagelijks train. André: Kun je iets vertellen over de ‘contactmethode‘ die je gebruikt? Vooral voor de lezers die niet aanwezig zijn geweest bij het weekend ‘Learning by Doing’. Jogi: De contactmethode is een humane en effectieve methode die heel duidelijk is voor de hond. Alle oefeningen worden ‘handmatig’ (manueel) of ‘mechanisch’ (riem, halsband, enz.) aangeleerd en kunnen later ‘elektronisch’ worden bevestigd om als het ware met een onzichtbare lijn te werken. André: Hoe bevalt de hond Moses en werkt de methode ook bij deze hond? Jogi: Natuurlijk is Moses een volledig andere hond. De toekomst zal uitwijzen of de methode functioneert. André: Jogi, bedankt voor het interview en voor je bijdrage tijdens het weekend ‘Learning By Doing’. Ik hoop dat er nog een vervolg op dit weekend komt met jouw medewerking. Er is namelijk genoeg wat je nog kunt laten zien. Jogi: Het genoegen was geheel aan mijn kant. In een weekend kun je onmogelijk alles laten zien. Ik sta in ieder geval open voor een vervolg. Tschüss! André van Eekelen

VDH - algemeen -

Jogi:

Honden hebben mij altijd gefascineerd, als kleine jongen reeds. Ik mocht als kind geen hond hebben, dus ik besteedde veel tijd met honden uit de buurt of van vrienden. Toen ik begon te werken kreeg ik de kans om met sommige honden van andere mensen te trainen. Rond die tijd ben ik ook begonnen als pakwerker. Mijn eerste eigen hond, een Jako Steinägerquelle zoon was niet echt getalenteerd voor de sport. Een zeer goede speurder, maar in appel en manwerk was het geen sterke hond. Ik moest dus een beslissing nemen en ben na mijn SchH1 gestopt. Daarna heb ik een teef getraind (Dina von der Danielswiese) voor een persoon die niet in de hondensport actief was. Met deze teef heb ik mijn eerste nest gedaan. Weliswaar nog niet onder mijn eigen kennelnaam. Uit dit nest heb ik een reu aangehouden. Kim vom Düsselwappen, een Marc Herkulesblick zoon. Met deze hond kwalificeerde ik mij twee keer voor de BSP en behaalde in 1997 een elfde plaats. Op je website lees ik dat jouw hondensportcarrière in 1990 begon. Terugkijkend op je succes mag je zeggen dat dit tot nu toe zeer indrukwekkend is te noemen waarbij je veel hebt bereikt. Wat is je geheim? Ik heb het geluk gehad goede honden en een goed team tot mijn beschikking te hebben. Door het geven van seminars en het bezoeken van examens of wedstrijden ontmoet je andere goede trainers/geleiders. Je raakt daar mee aan de praat, wisselt kennis uit en doet ervaring op. Vertel ons een beetje over je succesvolste hond Eric vom Sportpark. Eric was een mannetjesputter. Hij was van nature zeer belastbaar. Zeer sociaal naar andere honden maar naar mensen wat onevenwichtig. Hij had lichte ogen, was monorchide en erg prikkelbaar. Eric kreeg ik van een goede vriend Michael Moormann, die ik daar nog steeds dankbaar voor ben. Fanny vom Fluchtweg (26e plaats, BSP 2005). Is dit een belangrijke teef binnen jouw fokkerij? Fanny is een teef waar ik altijd veel plezier aan heb beleefd. Ze heeft veel drift, veel power, ze is heel attent en geconcentreerd. Ze kan goed met stress omgaan maar is moeilijk onder controle te houden. Ook als fokteef ben ik erg tevreden over haar. Geeft je de voorkeur aan reuen of teven om mee te werken? Ik hou van een goede sporthond en het geslacht speelt voor mij geen rol. Het enige probleem is de belastbaarheid tijdens en vlak voor de loopsheid. De meeste mensen zullen geïnteresseerd zijn in jouw manier van werken. Naast het geven van veel seminars over de hele wereld, werk je samen met een team. Hoe belangrijk is dit team voor het succes in de sport? Voor mij betekent hondensport teamsport. Ik heb eigenlijk twee teams. Het Seminaar Filosofie Pro Staff Team. Deze bestaat uit Bart Bellon, Frank Rottleb, Michael Kaiser, Jens Wiechert. Dan is er nog mijn trainigsteam, Teamsport-Jogi, Tobias

11

Dion focust op het voorwerp

De ervaringen van een speurhondengeleider

Het verwijzen van voorwerpen tijdens het speuren Als speurhondengeleider werk ik elke dag met mijn honden op verschillende locaties en kom ik in de praktijk veel leermomenten tegen. Zelf grijp ik elke kans aan om mezelf te ontwikkelen en verdiep ik me met veel plezier in de kennis van speurhonden en de verschillende leermethodes daarvan.

- De Duitse Herdershond

Er is mij gevraagd een bijdrage te leveren voor het maandblad van december. Hierbij deel ik graag mijn praktijkervaring over het verwijzen van voorwerpen tijdens het speuren.

12

Niet interessant Honden die te driftig op het spoor zijn vinden de voorwerpen soms niet interessant genoeg, met als gevolg dat ze de voorwerpen negeren en liever het spoor verder blijven volgen. Nu kun je door dwang de honden toch de voorwerpen laten verwijzen. Zelf ben ik geen voorstander van deze werkwijze. De hond ervaart de voorwerpen immers niet meer als positief en vroeg of laat zal de hond de voorwerpen opnieuw links laten liggen. De methode die ik gebruik heeft als doel om dit te voorkomen en de voorwerpen juist interessant te maken voor de hond. Focussen Mijn aanpak is als volgt: tijdens het uitlopen van een spoor laat ik mijn hond focussen op kleine voorwerpen die op hetzelfde spoor liggen. De hond gaat hierbij af liggen en bevriest bij het

voorwerp door er vervolgens strak naar te blijven kijken. Deze focusmelding geeft niet alleen een prachtig beeld tijdens het speuren maar is daarnaast voor de geleider die de hond begeleidt erg handig. Dit is namelijk een moment waarbij de hond niet snel afgeleid is door zijn omgeving. De hond blijft gefocust liggen en wacht tot het moment dat zijn beloning komt. De timing en locatie van de geleider zijn bij het moment van belonen erg belangrijk. De geleider moet namelijk creëren dat de beloning voor de hond als het ware vanuit de lucht komt vallen. Wat ik in de praktijk veel tegenkom is dat honden zich snel omdraaien omdat ze weten dat de beloning (bijvoorbeeld in de vorm van een stukje worst) door de geleider van achter naar hen wordt opgegooid. De geleider gooit vervolgens vaak precies op het moment dat de hond omkijkt naar het voertje waardoor het kijkgedrag beloond wordt. Zo stimuleer je al dan niet onbewust het vraag en aanbod gedrag wat de hond steeds vaker zal gaan vertonen. De aanleerfase Allereerst is het belangrijk om in een losse oefening de hond te laten wennen dat de geleider met zijn lichaam boven de hond

Teflon Het teflon en ijzeren pijpje wordt bij speurhonden vaak gebruikt als beloningsvoorwerp. Teflon is een etheenpolymeer, plasticvorm die van alle plastics de laagste wrijvingscoëfficiënt heeft. Het teflon wat gebruikt wordt als beloning heeft de vorm van een staaf of buisje en varieert qua lengte en dikte (zie foto). Het voordeel van het teflon boven een bal is dat het teflon niet alle kanten opstuitert maar als het ware ‘dood’ neer valt. Zelf werk ik vaak in gevaarlijke situaties waar er veel obstakels of machines in de omgeving zijn. Ook tijdens het afzoeken van personen bij bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd werkt teflon zeer prettig, een bal brengt het risico met zich mee om door het publiek te stuiteren. Het teflon valt gelijk ‘dood’ op de grond en is voor de hond snel en gemakkelijk te controleren in zijn bek. Wanneer je overigens met het teflon of de bijtrol gaat belonen zorg dan dat je de afstand stap voor stap uitbreidt tot hoogstens een paar meter zodat je wel gericht kunt blijven gooien.

Wesley met Dion vom Chickhoff

Clickeren Voor de mensen die trainen met een clicker geldt deze vorm van belonen uiteraard ook. Werk hierbij door te clicken op het moment bij de eerste beweging van de hond naar het voorwerp toe. Vervolgens click je als de hond weer naar het voorwerp kijkt en bouw dit langzaam op door de click in het vervolg iets langer uit te stellen. Ook deze methode hebben honden vrij snel door en op deze manier ontwikkel je evenzeer een strakke focus melding. Vele wegen leiden naar Rome, oftewel er zijn meerdere methodes om iets te bereiken. Het is aan jou als geleider de taak en keus om de methode te vinden die het beste aansluit bij de vaardigheden van de hond en welke geschikt is voor de omgeving en omstandigheden waarin je werkt. Belangrijk is uiteraard ook dat je zelf als geleider achter de methode staat en je er prettig bij voelt. Succes met de training! Wesley Visscher

VDH - algemeen -

staat. Pas wanneer de hond deze houding van de geleider niet vreemd vindt en respecteert, kun je het op een geschikte manier toepassen tijdens het verwijzen van de gevonden voorwerpen. De geleider wijst het voorwerp met zijn of haar hand aan of wanneer de hond ‘target-training’ beheerst is het geven van een commando een eventuele andere geschikte optie. Tegelijkertijd laat de geleider een beloning in de vorm van een stukje voer uit de andere hand vallen. Als de hond aan het eten is laat je vervolgens het volgende voertje vallen. Wanneer de hond omhoog kijkt dan is het belangrijk om niets te doen. Alleen belonen als de hond naar het voorwerp kijkt. Vaak hebben honden dit vrij snel door en wanneer de hond snapt wat de bedoeling is kun je het gaan uitbreiden door achter de hond te gaan staan. Wanneer de afstand toeneemt wordt het lastiger om een voertje gericht te kunnen gooien. Voertjes zijn vaak licht van gewicht en kunnen door de wind uit balans raken, waardoor ze niet meer op de juiste positie terecht komen. Daarom is het belangrijk om bij het vergroten van de afstand over te gaan op een andere beloningsvorm.

teflon pijpjes

13

Kerstpuzzel voor verwoede puzzelaars

Gezellige uurtjes onder de kerstboom Dit jaar geen quiz of fotowedstrijd, maar een echte puzzel waar je je tanden op stuk kunt bijten. Geen gewone puzzel, maar eentje met gewone èn cryptische omschrijvingen. Om u op weg te helpen hebben we vast wat letters ingevuld. Toch is het geen puzzel geworden die in een uurtje af is. Een gezellige familiepuzzel voor onder de kerstboom dus. Bij een juiste invulling van al deze (cryptische) opgaven kunt u in de stam van de kerstboom, van boven naar beneden, een spreekwoord lezen. Bovendien heeft de redactie onder de kerstboom nog een boodschap aan u geschreven. Deze vindt u door de letters uit de genummerde vakjes over te brengen naar de corresponderende vakjes onderaan. Hulp De in te vullen woorden zullen u allemaal meer of minder bekend voorkomen. Een tip van onze kant: in het Welkomsboek van de VDH kunt u (bijna) alle gevraagde woorden tegenkomen. Heeft u dit boekje nog niet in huis? Dan is dit een mooie gelegenheid om het aan te schaffen! Nuttige informatie over de Duitse herder plus een hulp bij het oplossen van deze puzzel!

Hoe insturen? Het spreekwoord + de boodschap van de redactie kunt u sturen naar de redactie (zie adres in colofon op laatste bladzijde). Onder de goede inzenders worden verschillende prijzen verloot. Uw inzending moet vòòr 20 januari 2012 bij de redactie binnen zijn. Bestuursleden en leden van de redactie (tezamen met hun gezinsleden) zijn van deelname uitgesloten. Prijzenpakket 1e prijs Eén maand gratis voer (Royal Canin) ter waarde van € 70,00 2e prijs Handtas Duitse herder 3e prijs Riem Duitse herder Verder nog 10 extra prijzen in de vorm van een verzamelband voor uw maandbladen of een Duitse herder muismat.

Omschrijvingen:

- De Duitse Herdershond

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

14

11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Afkorting van keurmeester (2) Onderdeel van een chromosoom (3) Voorsnuit (4) Dit zien we graag bij onze hond (4) Kledingstuk voor honden? (5) Kamerkennel (5) Voorkant (5) Dat bepaalt de kleuren van de vacht van de hond (7) Zigzag afzoeken van een terrein (8) Zeg je tegen de reu wanneer je met een loopse teef bij hem komt? (3+4) Aanduiden van een gevonden voorwerp bij het speuren (8) Heeft een Duitse herder in z’n bek (11) Hier ga je naar toe als je ouder dan 24 maanden bent (10) Is echt een onaangename betrekking? (10) Valse kiezen (10) Noodzakelijk bij jonge pups! (12) Ziekte van Carré (12) Dit moet je tussen schoft en kruis zoeken (10) Wist u dat er een scheepsscharnier bij uw hond voorkomt? (12) VDH show tijdens dit gedeelte van het jaar (14)

21. Een deftige naam voor dit ongedierte. Uw hond heeft ze toch niet? (14) 22. Zijn Duitse herders zo ijdel dat ze dit attribuut nodig hebben? (11) 23. Wanneer je met schapen werkt, dan kun je deze ‘jongens’ wel gebruiken (13) 24. Tijdens het volgen tegen je hond indraaien (11) 25. Natuurlijk gedrag van je hond (10) 26. Dit extraatje bij de achterpoot kun je missen als kiespijn! (13) 27. Dit krijgt je hond als je hem teveel laat dragen (7+ 9) 28. Overzicht van alle activiteiten van komend jaar (19) 29. Hier wordt het uiterlijk en karakter van je Duitse herder beoordeeld (23) 30. De maat van een schurk? (12) 31. Handeling voortkomend uit een conflict (16) 32. Het parlement van de VDH (19) 33. Activiteit voor liefhebbers van Duitse herdershonden (15) 34. Hier wil je graag met je hond aan meedoen (15) 35. Het hoogste college in Nederland op het gebied van honden (4 + 3 + 6) 36. Een soort rapport waar het wel en wee van je hond in wordt vermeld (17)

1 7

2 3

16

4 5

R 23

6 44

7

6

8

21

N

36

9

31

10 11

46

R

A

45

12

R

13 8

14

40 40 41

16

22

18

C

38

17 18

N

42 5

5

3

27

19

15

G

26

R

21

39

A

39 T

22

S

23

32

R

9

24

R

25 14

14

4

19

B

26

U 37

27 25

28

D

35

N

24

S

30

D 1

L

29

R

12

T

31

43

P

32 33

28

O

15

20

13

34

43

2

L 29

O

11

47

M

35

D

30 33

36

2

R

S

34

1

2

3

4

5

6

20 10

R

7

8

O

17

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47

VDH - algemeen -

!

15

Situatie afhankelijk gedrag en blaf

Blaffende honden Blaffen wordt meestal geassocieerd met de gedomesticeerde hond, maar komt ook voor bij andere zoogdieren, zoals carnivoren, hertachtigen, primaten, knaagdieren en zelfs vogels. Lord en medeonderzoekers toonden in 2009 aan dat blaffen kan worden onderscheiden op basis van verschil in tonaliteit en gemiddelde toonhoogte (Lord, Feinstein et al. 2009). Dergelijke meetbare karakteristieken zijn te gebruiken om verschillende vocalisaties bij honden objectief te onderscheiden, zoals blaffen, piepen, grommen, e.d. (Pongrácz, Molnár et al. 2010). Soorten Hondeneigenaren beweren dat blaffen verschillen per situatie en er is inderdaad gebleken dat mensen in staat zijn om een onderscheid te maken tussen verschillende soorten blaffen en deze te associëren met een bepaalde emotionele status van een hond (Pongracz, Molnar et al. 2005). Eerder had Morton al geconcludeerd op basis van zoogdier- en vogelvocalisaties, dat korte, hoge toon blaffen wijzen op speelsheid en dat langere blaffen met een lage frequentie karakteristiek zijn voor agressie (Morton 1977). In de literatuur worden verschillende functies van blaffen genoemd, zoals een teken van alarm, een signaal om territorium af te bakenen of een uiting van een emotionele status van een hond. Anderen denken dat blaffen een artefact is van de ontwikkeling zonder intrinsieke functie, met andere woorden dat blaffen een non-communicatieve uiting van algemene opwinding is (Feddersen-Petersen 2000; Lord, Feinstein et al. 2009). Veel is nog onbekend over waarom honden blaffen; als een specifieke manier van communicatie of als een aspecifiek bijproduct van, bijvoorbeeld, opwinding. Het doel van dit onderzoek was te onderzoeken of blafkarakteristieken verschillen in verscheidene situaties. Door daarnaast naar het gedrag van de blaffende honden te kijken is de functie van het blaffen bepaald.

- De Duitse Herdershond

Materiaal en methode Tijdens het onderzoek is het gedrag en het blaffen van verschillende honden gescoord in verschillende trainingsgerelateerde situaties. Voor dit onderzoek zijn negen Duitse Herdershonden (4 reuen en 5 teven) gebruikt. Het is een voordeel om honden van één ras te

16

gebruiken, omdat blaffen sterk worden beïnvloed door de omvang en structuur van het strottenhoofd van honden (Pongrácz, Molnár et al. 2010). De deelnemende honden zijn getraind volgens de richtlijnen van het IPO programma bij kgp. Slingeland te Gaanderen. Blaffen is een belangrijk aspect van onderdeel C, vandaar dat deze honden waarde hebben voor mijn onderzoek. Het gedrag (inclusief blaffen) van de honden is opgenomen in vijf verschillende trainingsgerelateerde situaties. In situatie 1 kreeg de hond het commando luid. In situatie 2 hield de eigenaar een bal (beloning) in de lucht terwijl de hond op de grond zat. In deze situatie wordt geen commando gegeven, waardoor de hond de mogelijkheid krijgt om zelf te beslissen om te blaffen of niet. Situatie 3 is onderdeel van het IPO programma, namelijk het aanblaffen voor het verstek. Dit is aangeleerd gedrag op commando. Naarmate de training verder is gevorderd wordt er geen verbaal commando meer gegeven. In situaties 4 en 5 zat de hond in zijn eigen hondenkar. In situatie 4 naderde een man de kar, liep erlangs en weer terug. In situatie 5 werd dezelfde route gevolgd, maar nu werd de man vergezeld door een andere hond. De situaties zijn weergegeven in afbeeldingen 1 tot en met 4. Situaties 1, 2 en 3 zijn voor elke hond minimaal twee keer opgenomen. Het gedrag en de vocalisaties in situaties 4 en 5 zijn elk eenmaal opgenomen. In situaties 4 en 5 zaten de honden in hun eigen hondenkar. De hondenkar is het eigen territorium van de honden, waardoor de vocalisaties van de honden niet erg zullen verschillen. De honden waren niet zichtbaar in de kar, waardoor hun gedrag niet te scoren was. In deze situaties zijn alleen de vocalisaties opgenomen. Bij het interpreteren van de onderzoeksresultaten is aangenomen dat de honden in de verschillende situaties verschillende motivaties en/of emoties ervoeren, bijvoorbeeld zoals weergegeven in Tabel 1. Verschillende gedragselementen zijn opgenomen en gescoord. Hierbij is gekeken naar de positie van de staart, de positie van de

Tabel 1. Situaties waarin gedrag en blaffen worden opgenomen en de bijbehorende betekenis Situatie Beschrijving

Betekenis

1

Blaffen op commando

Commando

2

Blaffen voor een bal (beloning) op eigen initiatief

Anticipatie

3

Blaffen voor verstek

Commando

4

Blaffen wanneer een man langs de hondenkar loopt

Frustratie

5

Blaffen wanneer een man met hond langs de hondenkar lopen

Frustratie

Situatie 1: Blaffen op commando

Situatie 2: Blaffen voor bal (beloning)

oren, locomotie en kortdurende gedragingen als pootje heffen. De posities van de oren en de staart worden beschouwd als belangrijke indicatoren van de emotionele status van een hond. Een uitgebreide weergave van alle gedragselementen die gescoord zijn is te vinden op de site van kgp. Slingeland (http://www.kgpslingeland.nl/wetenschappelijk.htm). Het opgenomen materiaal en de geluiden zijn geanalyseerd met gebruik van Observer® en Raven® software. Het programma Observer bepaalt onder andere de duur en frequentie van de gedragingen. Met behulp van Raven kunnen de frequentie (Hz), de duur(s) en de amplitude(u) van geluiden worden bepaald. Statische analyses, uitgevoerd met behulp van GenStat® , bestonden uit een mixed model analyse (restricted maximum likelihood) om de effecten van de (trainingsgerelateerde) contexten te testen. Een principale componentenanalyse is uitgevoerd om verbanden tussen de gemeten (gedrags- en geluids-) parameters aan te tonen. Resultaten Hieronder volgen de resultaten van de statistische analyses. Het gehele verslag, inclusief uitgebreide resultaten, is te vinden op de site van kgp. Slingeland. Wanneer de waarde 0 voorkomt in de daarin te vinden tabellen kwam het gedrag bij de honden niet voor. Wanneer de honden niet zichtbaar waren voor de camera verschijnt er een streepje (-) in de tabellen. Veronderstelde indicatoren voor de emotionele toestand van een hond zijn de parameters: optillen van de voorpoot, kwispelen en verandering in sociale signalen. De verandering van sociale signalen betekent de verandering van een hoge staart naar een neutrale staart en van voorwaarts gerichte oren naar neutraal gepositioneerde oren. Kwispelen en voorwaarts gerichte oren worden geïnterpreteerd als indicatoren voor opwinding. Relatief veel verandering in deze parameters vond plaats toen de honden blaften op commando of voor het verstek. Uit de resultaten van de principale componenten analyse, welke verbanden tussen parameters aantoond, bleek dat de hoeveelheid verandering van sociale signalen, springen, optillen van de voorpoot, kwispelen en blaffen staan in verband met de gemiddelde frequentie van het blaffen (zie dikgedrukte termen in betreffende tabel in het gehele verslag). Discussie en conclusie Uit de resultaten blijkt dat een hogere frequentie van blaffen resulteert in meer verandering van sociale signalen en toename van opwindingsgerelateerde gedragingen. De gemiddelde frequentie van blaffen is omgekeerd gecorreleerd aan de duur van het blaffen, wat indiceert dat blaffen met een hoge frequentie een korte duur heb-

ben en blaffen met een lage frequentie van langere duur zijn. Uit eerdere studies weten we dat lage tonen karakteristiek zijn voor agressie en hoge tonen voor het ontbreken ervan. De korte, hoge toon blaffen komen het meeste wanneer de hond blaft op commando of voor het verstek, wat erop wijst dat dit soort blaffen in die situaties gerelateerd is aan opwinding zonder agressie. Wanneer een hond zich in zijn of haar hondenkar bevindt en er nadert een persoon vergezeld door een hond, wordt er een gemiddelde hoeveelheid van blaffen, met hoge frequentie, amplitude en duur gezien. Terwijl, wanneer er een persoon alleen nadert, langere blaffen met een lage frequentie en klein amplitudebereik in combinatie met een grote hoeveelheid grommen gehoord worden. Dit geeft aan dat een hond zich meer bedreigt voelt door een persoon die alleen zijn of haar territorium nadert dan dit gebeurt door een andere hond met baas. Een blaf van korte duur met een lage frequentie geeft aan dat een hond zich bedreigt voelt en (angst?) agressie voelt. Dit was met name het geval als iemand voorbij het ‘territorium’ van de hond liep, en minder als zo iemand in het gezelschap van een andere hond voorbij liep. Wanneer een persoon, met of zonder een andere hond, een hond benadert die opgesloten in zijn kar zit, zal de laatste agressief blaffen. Dit is in overeenstemming met de wetenschappelijke hypothese dat blaffen een defensieve reactie is in conflictsituaties. Vaak bestaat zo’n conflict uit het willen benaderen (inspecteren) van iets en het tegelijkertijd willen vermijden van het onbekende. Bij de honden in de kar ontstaat het conflict waarschijnlijk omdat de honden niet kunnen wegkomen. In dergelijke ‘benaderen-vermijden’ conflicten wordt het Gedrag Inhibitie Systeem (BIS in het Engels) geactiveerd wat opwinding (arousal) genereert en daarmee conflictgedragingen als blaffen of bijvoorbeeld overspronggedrag. De veronderstelde functie van conflictblaffen is het afschrikken van de bedreiging en het mobiliseren van hulp (groepsgenoten). Tekenen van opwinding zijn kwispelen, voorwaarts gerichte oren, springen en kort blaffen met een hoge frequentie. Wanneer honden blaften op commando of voor het verstek, met een beloning in het vooruitzicht, lieten ze een grote hoeveelheid van deze tekenen zien. Dit wijst erop dat de honden in deze situaties opgewonden waren. In deze context lijkt blaffen een bijproduct van opwinding. Uit dit onderzoek is gebleken dat het gedrag en vocalisaties van Duitse herders verschillen in verscheidene trainingsgerelateerde situaties. Geconcludeerd kan worden dat blaffen zowel een functie heeft als communicatiemiddel en een bijproduct kan zijn van opwinding. Deze informatie kan gebruikt worden bij het omgaan met honden: als men een langere, lage toon blaffen hoort is het verstandig voorzichter te zijn dan bij het horen van kortere, hoge toon blaffen. Tamara Giesen Referenties Feddersen-Petersen, D. U. (2000). “Vocalization of European wolves (Canis lupus lupus L.) and various dog breeds (Canis lupus f. fam.).” Lautäußerungen beim wolf und verschiedenen hunderassen 43(4): 387-397. Lord, K., M. Feinstein, et al. (2009). “Barking and mobbing.” Behavioural Processes Morton, E. S. (1977). “On the Occurrence and Significance of Motivation-Structural Rules in Some Bird and Mammal Sounds.” The American Naturalist 111(981): 855-869. Pongrácz, P., C. Molnár, et al. (2010). “Barking in family dogs: An ethological approach.” The Veterinary Journal 183(2): 141-147. Pongracz, P., C. Molnar, et al. (2005). “Human listeners are able to classify dog (Canis

Situatie 3: Blaffen voor verstek

Situaties 4 / 5: Blaffen in hondenkar en passeren van man met of zonder hond

familiaris) barks recorded in different situations.” Journal of Comparative Psychology

VDH - algemeen -

81(3): 358 - 368.

119(2): 136 - 144.

17

Commando’s C ommando’s o off ssignalen, ignalen, ccorrecties orrecties o off b bestraffi estraffin ng, g, b beloning eloning o off b bekrachtiging ekrachtiging

Blijf lachen Maakt het iets uit hoe we het noemen? Commando’s of signalen, correcties of bestraffing, beloning of bekrachtiging. Als je denkt dat het niets uitmaakt, dan kan je net zo goed dit artikel wegleggen zonder het te lezen.

- De Duitse Herdershond

Als je denkt dat het wel iets uitmaakt, lees dan alsjeblieft verder, want ik wil je graag helpen. Ik ontdekte wat inconsequente zaken in de terminologie van de hondentraining van nu. Waarom we deze fouten moeten corrigeren zal ik uitleggen. Instructeurs gebruiken te vaak veel termen die hetzij slecht gedefinieerd zijn, hetzij totaal niet gedefinieerd zijn, of termen die al bestaan maar iets anders betekenen.

18

Eenduidige terminologie Waarom is het zo belangrijk om één eenduidige terminologie af te spreken? Alleen dan is het mogelijk om een zinnige discussie over hondentraining te voeren; we komen dan niet in conflict met mensen waarmee we zouden willen samenwerken. De meeste ‘positieve’ hondentrainers hebben geen probleem met het woord ‘commando’. Maar ja, een commando is ‘een autoritaire opdracht of instructie om iets te doen’, of ‘een opvolging van programmeercodes als onderdeel van een computerprogramma’. Commanderen betekent ‘autoritaire controle of macht uitoefenen over iemand of over iets’. Het woord ‘commando’ heeft associaties met het leger, met de politie en met autoriteit in het algemeen. Natuurlijk kunnen we het woord ‘commando’ gebruiken, maar ik begrijp niet waarom we de woorden ‘dominantie’ en ‘straf’ verbannen hebben en waarom we ‘commando’ gebruiken zonder er ook maar over na te denken. Immers, we hebben ‘dominantie’ niet eens duidelijk gedefinieerd en we negeren de juiste technische definitie van ‘straf’. Persoonlijk heb ik – om verschillende redenen – moeite om het woord ‘commanderen’ in hondentraining te gebruiken. Een commando behelst de verplichting om een bepaalde actie op een zeer precieze manier uit de voeren. We geven computers commando’s om identieke acties altijd op dezelfde manier uit te voeren en we accepteren geen variaties op het gedrag van de computer: als we met de muis op het interneticoontje klikken willen we dat internet geopend wordt en niet een willekeurig ander programma. Wanneer een legerofficier een commando geeft aan zijn of haar troepen, dan verwacht hij of zij dat deze commando’s worden opgevolgd zonder aarzeling; ongehoorzaamheid wordt zwaar bestraft.

Begrijpen Is dit wat we van onze honden verwachten? Nee, we willen dat onze honden een bepaald soort gedrag vertonen binnen een bepaalde klasse van gedragingen, en daarin zijn variaties in gedrag zowel onvermijdelijk als acceptabel. Er zijn vele manieren voor een hond om correct te zitten, maar er zijn niet zoveel manieren om woorden met je computer te kopiëren en te plakken. Ik heb ook moeite met het autoritaire aspect, omdat het onderwerping suggereert. Ik wil niet zozeer dat mijn hond mij altijd gehoorzaamt, ik wil eerder dat mijn hond begrijpt wat ik van hem of haar verwacht. De essentie van communiceren is het correct overbrengen van informatie, niet het opleggen van informatie. Wanneer we communiceren, dan gebruiken we signalen. Signalen worden geïnterpreteerd, niet gehoorzaamd en niet gecommandeerd. Ik kan niet zeggen “ik beveel je om me te begrijpen”. Een commando is een signaal voordat het een commando wordt, maar we hoeven onze honden geen commando’s te geven als we zelf ons huiswerk goed gemaakt hebben. Signaal is volgens mij zonder twijfel de juiste term en heeft een veel betere positieve klank en associaties dan commanderen. Je hond is geen computer of soldaat (ik heb trouwens niets tegen computers of tegen soldaten). Demoniseren Dezelfde vlieger gaat op voor de terminologie straf. ‘Positieve’ hondentrainers gebruiken het woord commanderen zonder aarzeling, maar zodra je maar denkt aan straf word je door diezelfde trainers compleet gedemoniseerd en dat slaat volgens mij nergens op. Wanneer we gevoelig zijn voor de associaties die door de ene term worden opgeroepen, dan is het logisch wanneer we ook gevoelig zijn voor de associaties van de andere termen. Terwijl sommige hondentrainers het woord commando gebruiken zonder met de ogen te knipperen, vervangen ze bestraffen door corrigeren. Dit maakt geen enkel verschil; immers, bestraffen en corrigeren betekent hetzelfde dus deze termen zijn inwisselbaar. Bekrachtigen En dan heb je het woord belonen. Belonen betekent ‘het uiten van goedkeuring en lof’, ‘toejuichen’, ‘huldigen’, ‘complimenteren’.

Heett kl Het H klop klopt optt da op datt be b belonen elone lone lo nen n me m menselijk nssel nsel e ijijkk le lleergedrag erge er gedr ge drag dr ag b beïnvloedt, eïnv eï ïnv n loed ed dt, m maar aarr ik aa vraag het waarde dierentraining. vraa vr aag me af af of h et eenige n ge ni g w a rdee heeft in dierentra aa raain inin i g. g Belonen n en bekrachtigen dingen. Wee gebruiken bebekr be krac kr acht ac htig ht igen ig en zijn zijijn n tw twee ee vverschillende ersc er scchi sc hilillllen hi llen e de d inge in gen ge n. W krachtigingen in hondentraining, geen beloning beloning. g. ‘Positieve’ ‘Positievee’ dierendier di eren entraining zegt een meer humane hum man anee trainingsmethode trai tr aini ning ngsm smet etho hode de te te zijn zijn (omdat (om omda datt het compassie of welwillendheid tentoonspreidt), het zegt meer wetenschappelijk te zijn dan de ‘ouderwetse’ training en het zegt alles te weten over klassieke en operante conditionering. Maar als dit waar is, waarom laten we het dan niet zien en waarom geven we dan niet op deze manier les? Waarom gebruiken we niet de correcte wetenschappelijke terminologie? Plank mis slaan Sommige mensen zeggen dat de correcte wetenschappelijke termen te moeilijk zijn. Maar leg mij dan eens uit wat er zoveel moeilijker is aan bekrachtigen dan aan belonen, aan signaleren dan aan commanderen. Zelfs wanneer deze termen moeilijker zouden zijn, dan lijkt dit wel heel erg op een situatie waarin het doel de middelen heiligt. Het is niet zo moeilijk om meer duidelijkheid te krijgen, om misverstanden te komen. Het gebruiken van technische termen in plaats van alledaagse termen zou mensen helpen om de verschillende leergereedschappen te begrijpen en correct te gebruiken. Soms slaan we de plank compleet mis wanneer we dingen simpeler proberen te maken. De meeste hondeneigenaren weten niet dat in hondentraining, belonen “alles dat de frequentie, intensiteit en/of duur van een bepaald soort gedrag vergroot wanneer het tegelijk of net na het vertoonde gedrag plaatsvindt”, betekent. Dit is een bekrachtiging. Hondeneigenaren zijn niet dommer dan hondeninstructeurs, dus als hondeninstructeurs dit kunnen leren, kunnen hondeneigenaren dit ook leren. Het is aan ons om hen te motiveren. Voordat we hondeninstructeurs werden waren we allemaal hondeneigenaren. En denk eens terug aan die tijd dat we zelf op cursus waren: vonden we het toen prettig wanneer de instructeur zo neerbuigend naar ons was?

Etiket Aan de andere kant ben ik bang dat we ook een ander etiket gaan plakken op goede, humane, ‘positieve’ hondentrainers vanwege hun correct gebruik van wetenschappelijke termen; en dat we de goede, humane, ‘ouderwetse’ hondentrainers als verkeerd of slecht labelen simpelweg omdat ze onwetend zijn ten aanzien van de termen die vandaag de dag in de mode zijn. Voordat je nu een etiket op mij gaat plakken vanwege mijn opmerkingen hier, zou ik je graag willen herinneren aan mijn eerste boek over hondentrainingen. Ik publiceerde dit boek – The Dog, Our Friend; Psychology rather than Power – in 1984. Dit boek was destijds een revolutie in hondentraining. Het was (voor zover ik weet) het eerste boek dat exact beschreef hoe je een hond moest leren om te zitten, te staan, af te liggen, te komen, aan de voet komen te staan, te springen, hoe de slalom te doen, hoe een beloning op de neus te leggen, te apporteren etc. zonder dat er enige autoriteit aan te pas kwam. Ik toonde zelfs afbeeldingen van de clicker (behalve dan dat we een fluitje gebruikten) en van de voorganger van de speeltjes die je kan vullen met beloningen om de hond te stimuleren, speeltjes die vandaag de dag zeer modieus zijn. Sindsdien zijn velen dezelfde kant opgegaan: toon respect voor de hond als een soort en als een individu. Uiteindelijk komt het er op neer dat we de terminologie moeten definiëren en dat we deze goed gedefinieerde terminologie dan consequent moeten gaan gebruiken. Zoals het er nu voor staat ben ik bang dat we door allerlei haarkloverijen, spijkers op laag water, en modieuze trends, veel goedwillende mensen verliezen in onze zoektocht naar een ‘betere wereld voor honden en hondeneigenaren’. Denk daar maar eens over na. Maar blijf lachen! © 2011 Roger Abrantes Vertaling: Wouter Servaas

VDH - algemeen -

Keuze Volgens mij hebben we slechts twee mogelijkheden: (1) we besluiten dat het niets uitmaakt hoe we dingen noemen. In dit geval zouden we ook niemand mogen vervloeken wanneer ze termen als straffen, dominantie etc. gebruiken en we kunnen allemaal desondanks als ‘positieve’ trainer worden aangezien; of (2) we gebruiken, doceren, stimuleren en verspreiden het gebruik van correcte, goed gedefinieerde termen. Om consequent te zijn in ideologie en methodiek moeten we bij onszelf beginnen. Persoonlijk maakt het me niets uit welke termen je gebruikt en ik

zal niet zal jjee n iett veroordelen ie v ro ve oor orde delen voor voor o je je woordkeuze. woordk woo wo ordk dkeu eeu u uzze ze. D Dee eenige niig n gee zzorg orrg die die ik di heb dat niet zeker off je, heb is d he att – ttenzij enzijj ik jje en e ke kken n – ik nie et ze zeke kerr weet ke weet e o jee, wanneer wann wan wa nnee nnee eerr je j comc mco manderen zegt, bekend bent met dee co complexiteit m nderen ma d bent m et d com mpleexi mple mp xite teit te itt vvan an ssignalen. an igna ig nale na len. n. En En wanneer belonen weet zeker wann wa nnee eer je belone nen n zzegt, egtt, w eg eet ik niet ze ee zek ker of je dee functies van bengen) kkrachtigingen kr achtigingeen (en (en bestraffi best be stra raffinge en) compleet begrijpt. beegr g ijijpt pt. Ik begrijp beg egri rijp ri jp dat dat het woord bestraffen je niet aan staat omdat je een goed persoon bent, maar ik weet niet zeker of dit de juiste manier is om dit te laten zien. Immers, met het veranderen van een woord verander je de instelling en het karakter nog niet. Integendeel, wanneer je het woord bestraffen gebruikt, heb je soms zelfs de mogelijkheid en een reden om aan te tonen dat bestraffen niets te maken heeft met geweld en misbruik.

19

Beoordelingsdag 2011

Introductie in het exterieurwereldje Het is zo langzamerhand een traditie geworden dat in samenhang met de Kampioenschapsclubmatch een beoordelingsdag gehouden wordt. Getuige de jaarlijkse inschrijvingen voorziet dit duidelijk in een behoefte.

Het concept verschaft de veelal beginnende liefhebber een goede gelegenheid om eens van een keurmeester te vernemen wat de kwaliteiten in aanleg zijn van de in bezit zijnde Duitse herdershond. Dit zonder dat er sprake is van enig competitieverband. Ook is de leeftijd van de hond van geen belang. Ervaring in het voorbrengen is eveneens niet strikt noodzakelijk.

- De Duitse Herdershond

Interactie Een ander verschil met een reguliere keuring is de interactie tussen keurmeester en exposant. Veel meer ligt bij de keuring de nadruk op de voorlichting. De keurmeester bekijkt de hond en poogt de eigenaar uitleg te verschaffen over de waargenomen bij-

20

zonderheden van de hond. Zo kan de relatie tussen anatomie en bewegingspatroon op een uitstekende wijze toegelicht worden. Op dergelijke wijze wordt inzicht verschaft in de specifieke eisen die aan een Duitse herdershond gesteld worden. Niet alleen geldt dat voor anatomische kenmerken maar ook voor sociale vaardigheden van de hond in kwestie. Alle bevindingen worden vastgelegd door een schrijfster zodat later op het gemak nog eens alles nagelezen kan worden. Drempel De drempel om vragen te stellen ligt bij dit concept ook veel lager en dat is voor een beginnend liefhebber wel zo prettig. De introductie in het exterieurwereldje verloopt zo op een opbouwende wijze onder gelijktijdige vermeerdering van kennis en begripsvorming. Niet alles is inzichtelijk te krijgen louter uit de literatuur. Zeker, de eigen hond kan eigenschappen bezitten waar men meer over te weten zou willen komen. Onze jonge hondendagen verschaffen de beginners ook een mooie opstartmogelijkheid maar ook daar komt al een competitie-element om de hoek kijken ook al proberen we dat op die leeftijden te temperen. Daarom is een beoordelingsdag zo mooi door het geheel vrijblijvende karakter. Herkennen De keurmeester geeft na de beoordeling een oordeel over het totaal verschijningsbeeld (geen kwalificatie dus) en brengt daarin tot uitdrukking in welke mate het dier beantwoord aan het verwachtingspatroon wat gesteld kan worden aan een typische Duitse herdershond. Een hangoor draagt daar natuurlijk niet aan bij, evenmin als te zwaar of te mager zijn, kromme beenderen, slechte vachtconditie, totale losheid, kortom alles wat een Duitse herder zo atypisch maakt. Het bezit van slechts één teelbal of een enkele missende tand vallen nauwelijks op en zo zijn er wel meer zaken die bij een gewone exterieurkeuring aangerekend worden die nu los staan van het totaal verschijningsbeeld. We willen graag dat een Duitse herdershond op straat ook direct als zodanig herkend wordt. Dat geldt trouwens ook voor het karakter. Een gezonde geest in een gezond lichaam. Een uitstekende gebruikswaarde die ook voor een leek snel inzichtelijk is. Nut De echte kwalificaties zeggen meer over de verhouding tot de bijzonderheden in de rasstandaard en leiden uiteindelijk tot een inschatting van fokgeschiktheid. Zover gaat een beoordelingsdag

niet en is daardoor veel laagdrempeliger. De liefhebberij voor het ras kan zo breder, sneller en gemotiveerder ontstaan. In die zin dus beter voor eigenaar, rasvereniging en uiteindelijk dus ook voor het ras zelf. Wat voor nut heeft een beoordelingsdag voor de keurmeester, voor de rasvereniging en voor de fokkers? Meer dan op het eerste gezicht verondersteld kan worden. Door de laagdrempeligheid verschijnen veel exemplaren die we anders niet zouden zien. Zo wordt sneller inzichtelijk wat de stand van het ras nu echt is en hoe bepaalde fokdieren vererven. Bepaalde fouten die waargenomen worden kunnen leermomenten voor de fokkerij opleveren. Het is de keurmeester die hier een medium toe vormt, vandaar ook het belang van een verslaggeving. Langstokhaar Daarom nu terugblikkend op de honden bij de beoordelingsdag 2011. Collega Gerard Bakker en ondergetekende kregen gezamenlijk zo’n 60 dieren ter beoordeling voorgeschoteld. Daarvan was rond een zesde deel langstokharig, een variëteit die sinds kort erkend is. Vroeger rekende men deze langere beharing tot de fokuitsluitende eigenschappen maar rekenden we de honden op een beoordelingsdag daar niet op af als het ging om het bepalen van het totaal verschijningsbeeld. Nu dus nog steeds niet. Sinds jaren konden we een derde deel van de voorgebrachte honden een meer of minder fokuitsluitende fout aanrekenen bezien vanuit de rasstandaard. Die verhouding is door het erkennen van de langstokhaar variëteit natuurlijk ten gunste veranderd. Front Wat resteert blijven de honden met één of geen teelballen, de overgrote honden, de honden met meerdere tanden te weinig en in sommige jaren verschenen er ook nog wel eens witte exemplaren. Nu noteerden we als echte fouten een aantal malen monorchidie (1 teelbal), een paar veel te grote honden, honden met ontbrekende tanden. Een enkele maal slechts wat overscherpte maar wel weer behoorlijk wat zware honden. Ook de fronten gaven regelmatig toch aanleiding tot kritische noten. Samengevat kunnen we de volgende lering trekken: het ontbreken van tandelementen komt wat vaker voor dan in voorgaande jaren; het front blijft een probleem en het viel mij persoonlijk op dat met name bij een behoorlijk aantal langstokharen hier een kritische opmerking te maken viel. Het aantal te grote honden

sprong er niet echt uit maar waakzaamheid blijft geboden. Pigment en karakter gaven geen aanleiding tot bezorgdheid. Positief Het voorbrengen van de dieren was zeer positief! De verschillen tussen specifieke werklijnen en de zogenoemde showlijnen blijft waarneembaar. De beoordelingsdag 2011 voorzag zoals in voorgaande jaren in een behoefte en daarom een herhaling van mijn pleidooi om dit concept vooral te behouden, doch natuurlijk steeds in combinatie met goede voorlichting vooraf. De keuringen zelf verliepen zeer prettig en ik dank naast de hardwerkende organisatie uiteraard mijn deskundige ringmeester Herman Loeff die het voor mij en de exposanten tot een zeer aangename keuring maakte. Daarnaast ben ik grote dank en waardering verschuldigd aan mijn charmante ringschrijfster Janie Meiburg, die zelf keurmeesteresse voor andere rassen zijnde deze dag naast het schrijfwerk mij verraste met zeer relevante vragen. Het is zeer verfrissend om gedurende de dag zo regelmatig over honden in het algemeen en over rassen onderling te kunnen bomen. Deze beide mensen maakten deze dag zeer bijzonder voor mij. De exposanten ben ik grote dank verschuldigd voor het prettige contact in de ring, voor de liefde die ze ten toon spreiden richting hun dieren en voor hun bereidwilligheid om naar deze dag toe te komen. Hopelijk zien we een groot deel van hen nog eens terug op onze oefenvelden en/of clubmatches. In ieder geval wensen we hen allen veel plezier en succes met hun toegewijde viervoeter! Peter Nefs keurmeester

VDH - exterieur -

21

Beoordelingsdag 2011

Een super dag! Zaterdag 13 augustus was het dan zover, de beoordelingsdag van de KCM te Rozenburg! Ondanks dat ik op deze datum jarig was, heb ik toch besloten om naar de KCM te gaan en mijn visite rondom deze datum heen gepland.

Het was een aardig stukje rijden, maar wel makkelijk te vinden. We zagen het terrein al vanaf de autoweg liggen. Eenmaal aangekomen begon het behoorlijk te plenzen van de regen en er stak ook nog een aardige wind op. Desalniettemin was het behoorlijk druk met publiek .

- De Duitse Herdershond

Marjolein en Jill, met de honden Donka en Donna

22

Mooie honden Vanaf ver zag ik twee prachtige Duitse herdershonden staan, ze vielen me in de menigte al op, wat een charme! Die mensen en daarbij prachtige honden, die wilde ik wel nader leren kennen! Dus de stoute schoenen aangetrokken en direct op ze afgestapt. Eigenaresse was Marjolein v Gemeren, met haar honden Donka en Donna. “Wat een mooie dieren” zei ik. “Ja hè” zei ze trots, “Donka is van mij , die is wat pittiger en Donna is van mijn dochter Jill, een wat meer rustige hond. We wilden allebei een hond; mijn dochter Jill is negen jaar dus de rustige Donna past precies bij haar.” “Dus je hebt twee teven uit hetzelfde nest gekozen?” vroeg ik met verbazing. “Ja” zei ze stralend. Ik vond dat wel heel bijzonder, omdat twee pups uit hetzelfde nest veel werk is. Maar Marjolein

gaf aan het prima ging. Dat kon ik zien, het waren niet alleen prachtige, maar ook goed opgevoede honden. “Ja” zei Marjolein, “het is de eerste keer dat ik op zo’n dag kom en het valt me honderd procent mee zoals ze zich gedragen.” Kraai “Ik heb meerdere honden; een Mechelaar, een Berner Sennen, een Maltezer en een rescuehond uit Spanje, ze gaan allemaal geweldig met elkaar om! De Duitse herders rennen als een dolle stier met de kleine Maltezer mee. Daarnaast heb ik ook nog twee Shelties, je moet dat zien rennen van groot naar klein! Ze glijden dan zo door de bomen heen! De Duitsers dan, want de kleintjes zijn veel wendbaarder. Wat ook bijzonder is, is dat Donka vriendjes is met een kraai.... ja, die is ooit een keer uit een boom gevallen en we hebben dat diertje helemaal opgelapt. Donka was er niet bij weg te slaan, prachtig toch? Zo’n grote Duitse herder met een kraai! Ik heb behoorlijk wat ruimte, dus de honden kunnen heerlijk hun ei kwijt, bijvoorbeeld op de daarvoor bestemde toestellen die er bij ons van nature staan. Ze maken de meest gekke sprongen bij de strobalen. Er komen ook vaak vreemde honden bij ons over de vloer; dat deert ze niet, alles is welkom bij ze!” Het gesprek stopte even omdat er iemand van de organisatie kwam vragen of ze wilde wachten op de uitslag van de beoordeling. Marjolein vond het wel erg lang duren. “Maar, ach” zegt ze, “voor mij zijn ze prachtig, ik til niet zo zwaar aan die uitslag. Ik vond het leuk om mee te maken, maar dat wachten, nee dat vind ik maar niks. Kom op dames, we gaan lekker naar huis!” Een echte hondenliefhebber met het hart op de goede plaats! Niet welkom Even later kwam er een jonge vrolijke Duitse herder op me af. Het was het teefje van Jolien Tage en Niek Sportel. “Wat een leuk hondje” zei ik. “Ja” antwoordden ze, “dit is onze Yinte van negen maanden. Onze ouders fokken al 28 jaar met Duitse herders, zodoende kwam er natuurlijk bij ons ook een Duitse herder in huis.” Jolien vertelde dat – toen ze bij haar vriend thuis kwam – het ras Duitse herder leerde kennen. “Zo is het virus begonnen! Een virus waar je nooit meer van af komt! Het is een geweldige hond, op de hondenschool doet ze het hartstikke goed! Het is een echte waterrat, ze is een keer op de hondenschool pardoes in de waterdrinkbak gesprongen en sindsdien wil ze dat nu nog altijd weer proberen,” vertelt ze lachend. “Het is ook echt een clown, ze doet

Jolien en Niek met Yinte

wel meerdere gekke dingen; de frisbee bijvoorbeeld – we hebben een frisbee met een gat in het midden – houdt ze om haar nek vast in plaats van alleen in haar bek! Ook behendigheid vind ze super, alleen mogen we dat nog niet echt veel met haar doen omdat ze nog maar negen maanden is.” Tijdens dit gesprek werd het behoorlijk nat, ik besloot samen met Jolien en Niek even ergens in een tent te schuilen. Mijn derde pen van vandaag hield er ook mee op vanwege het vochtige weer… Alleen waren onze honden niet echt welkom in de tent, dus moesten we, tot verontwaardiging van de eigenaren en mijzelf, naar buiten. Meerdere bezoekers vonden dit niet prettig en mij werd gevraagd of er in de toekomst iets gecreëerd kan worden voor mensen die samen met hun hond(en) even konden schuilen, een plaats waar men ook aan een tafeltje kon zitten om even bij komen. Nu was er weinig ruimte om te schuilen en niet iedereen vind het leuk om zijn of haar hond in de auto te stoppen en zelf alleen rond te struinen op zo’n evenement. Misschien een idee voor de organisatie voor een volgende keer? Rotte vis De volgende hond die ik tegenkwam was ook weer zo’n schatje. Zoeloe van Barendika heette deze hond

van Paulien Breedveld. Ze vertelde dat ze ook de moeder van deze hond heeft gehad, ook zo’n lieve en rustige hond. “Helaas hebben we die onlangs verloren, ik was zo van slag” vertelde Paulien, “maar Ted en Coby, de fokkers, zijn zo geweldig dat ik Zoeloe mocht krijgen. Het zijn fantastische mensen, je kan ze altijd bellen, ze staan altijd voor je klaar. Met Zoeloe maak ik altijd heerlijke wandelingen. Ook onze vakanties, zoals laatst op Terschelling, zijn heerlijk met haar. Wel heeft ze toen heerlijk in rotte vis liggen rollen, pff f dat stonk zeg! Zoeloe heeft ook nog een uitlaatvriendin. Paulien vindt het heerlijk om met haar te wandelen en te knuffelen. “Deze hond brengt me helemaal over het verlies van haar moeder heen. Deze hond is dertien en een half jaar mogen worden! Ze was ook een echte knuffel, onze andere oudere hond was erg van slag toen ze overleed, maar door Zoeloe leefde ze weer helemaal op! Zoveel plezier hebben ze met elkaar.”

VDH - exterieur -

Zoeloe van Barendika

23

Behendigheid Toen ik verder liep, kwam ik langs de behendigheidsbaan waar een jonge Duitse herder even van mocht ‘proeven’. Leuk en spannend vond hij het. Instructrice Janet van Steenis had hier de leiding; een vrolijk en lief rustig persoon vond ik. Ze deed het echt geweldig, want zowel de eigenaar als ook het jonge herdertje waren nog niet zo enthousiast, maar binnen een paar minuten had Janet het voor elkaar hoor! Daar ging het hondje door de tunnel met een ietwat vrolijkere eigenaar. Janet vertelde dat ze met haar eigen Duitse herder allround bezig is; de hond doet IPO, maar ook de behendigheid. “Helemaal top” zei ik. Ook haar teamgenoten waren vol lof over haar! Dat vind ik niet gek, er zouden veel meer instructeurs moeten komen met deze leuke

instelling, zonder poespas. Ook de eigenaar van de jonge Django kwam vrolijk en tevreden het terrein af. Meneer Hazeleger vertelde dat hij dolgraag verder wilde met de behendigheid, naast de gehoorzaamheid. Dit proeven aan behendigheid bevestigde hem nogmaals dat dit een goede keuze was! Wat moe en behoorlijk koud van al die regen en buiten schrijven, besloot ik terug te gaan naar huis. Moe, nat maar wel ontzettend voldaan, ik had dit voor geen goud willen missen. Beter kan ik mijn verjaardag niet vieren dan tussen de Duitse herders en alle liefhebbers, het was een super dag! Sabrina Aalders

Meneer Hazeleger met Django

Nieuw binnen!

OPRUIMING! --- zolang de voorraad strekt ---

- De Duitse Herdershond

Rebel bodywarmer (oranje) n o v e m b e r

24

20%

korting

EUROJOE Euro Joe Euromarkt 129 2408 BE Alphen a/d Rijn Tel: 06-54917818 [email protected] www.eurojoe.nl

WWW.EUROJOE.NL

t/m 30 november 2011

25 % korting

EUROJOE *

op de parka winterjassen

Euro Joe Euromarkt 129 2408 BE Alphen a/d Rijn Tel: 06-54917818 [email protected] www.eurojoe.nl

WWW.EUROJOE.NL

Kampioenschapsclubmatch 2011 Rozenburg

Goede kwaliteit honden Zoals reeds enkele jaren helaas het geval, was het ook voor de KCM 2011 een late start voor wat de organisatie ervan betreft. Gelukkig was het provinciaal bestuur van Zuid-Holland / Utrecht onder leiding van haar commissaris kynologie, Yvonne Verschoor, degene die deze KCM wilde organiseren. aantal absenten lag voor wat betreft een KCM duidelijk onder het gemiddelde van de afgelopen jaren. Ikzelf kan dit alles beamen en was met zowel de klassen welke ik op zaterdag mocht keuren en de gebruikshondenklasse reuen op zondag zeer tevreden. Het was voor mij bovendien een grote eer met name deze laatste klasse te mogen keuren en een bijzonder groot genoegen om hierbij ook tweemaal de Auslese titel te mogen vergeven.

Dit provinciaal bestuur (PB) verdient dan ook zeker een compliment voor datgene wat zij in zo’n korte tijd – en met zoveel strubbelingen en ook nog met zo weinig helpende handen – hebben neergezet. Vooral wat dat laatste betreft was het toch wel triest dat uit zo’n grote provinciale afdeling zo weinig medewerkers beschikbaar waren om een helpende hand te bieden. Daarom dan ook een compliment aan zij die dat wel gedaan hebben en zich dus dubbel zo hard hebben moeten inzetten. Met die reeds aangehaalde strubbelingen en ook het weer, dat met name op de zaterdag niet meewerkte, heeft men toch een zeer goede KCM weten neer te zetten. Om te beginnen met een bijzonder mooie catalogus met een voor de tegenwoordige tijd zeer respectabel aantal inschrijvingen, een groots opgezet terrein met allemaal afzonderlijke – grote – ringen voor de standkeuringen, twee ringen voor de DZB beoordeling voor afzonderlijk de teven en de reuen, een grote en centraal gelegen afloopring met daarnaast een prachtig opgebouwd ereschavot en een prijzentafel met bokalen waar alleen die op de BSHZS mee kunnen wedijveren. Dus nogmaals een compliment aan het PB van Zuid-Holland / Utrecht onder voorzitterschap van W. v. Dijk en alle medewerkers zowel voor als achter de schermen.

Op de volgende bladzijden treft u de resultaten in de diverse klassen. John Lijffijt Comm. Kyn. VDH Bedankt Het organiseren van een KCM is niet iets wat je ‘even tussendoor’ doet. Er komt heel veel bij kijken. Waar gaan we het organiseren? Hoe groot moet de tent zijn? Hoe krijgen we de manschappen om te helpen met op en afbouw? Wie kan er in het secretariaat? Wie wil er parkeerwacht zijn? Wie wil er achter de ‘bar’? Wie wil er de KCM sponsoren? Wie nodigen we uit om te keuren? Wie worden de schrijfsters en ringmeesters? Hebben we de juiste vergunningen? Waar kopen we de bekers? Dit alles is maar een heel klein onderdeel van datgene wat er allemaal geregeld moet worden. Als dan de grote dag daar is hoopt iedereen natuurlijk dat alles vlekkeloos verloopt, maar er is altijd wel iets wat toch over het hoofd is gezien. Op het weer hebben we geen invloed. Het was jammer dat het op zaterdag begon te regenen, maar ondanks de regen bleven de meeste toeschouwers toch tot het einde van de dag. Op zondag was het wel mooi weer zodat iedereen wel lekker op het terras kon zitten. Wij willen alle medewerkers nogmaals heel hartelijk bedanken voor hun inzet voor, tijdens en na het KCM weekend. Alle exposanten en toeschouwers, bedankt voor jullie komst. Provinciaal bestuur Zuid-Holland / Utrecht

VDH - exterieur -

Ook de keurmeesters die op deze KCM keurden waren zeer te spreken over de organisatie op en om het veld, maar ook over de verzorging aldaar en daarbuiten want ook de inwendige mens werd op een ‘haute cuisine’ niveau getrakteerd. Naast vlot verlopen keuringen waren zij over het algemeen ook zeer tevreden over de aanwezige kwaliteit met name ook over die van de aanwezige langstokhaar Duitse herdershonden. Ook het

Rest mij nog een woord van dank (waarbij ik ongewild zeker personen zal vergeten) aan alle medewerkers, zowel voor als achter de schermen. Met name achter die schermen, de mensen die zowel voor de opbouw als het weer afbreken van het terrein gezorgd hebben. Zij die aan de zijlijnen actief waren met het secretariaat, geluid, catering en dergelijke. Voor de schermen en in de ringen het ringpersoneel, de pakwerkers, leden CBK, schrijfsters en collega keurmeesters voor zowel de beoordeling DZB als exterieur.

25

Keuringen zaterdag BABYKLASSE REUEN 4-6 maanden Keurmeester dhr. Norbert Wettlaufer

Zeer goede hoekingen. Correct bewegend voor en achter. Zeer goede gangen. 2 e VB, Noëll v Lurëbi (Hagadahls Figo x Bayka v Lurëbi)

Gemeld: 13; Veelbelovend 10; Afwezig: 3 1e VB, Woody vd Bärenschlucht (Gigolo vd Bärenschlucht x Quantana v Fichtenschlag)

3 e VB, Vigo vd Graftschaft mark (Chacco vd Freiheit Westerholt x Exe vd Graftschaft Mark)

6 e VB, Timo vd Berkthoeve (Renzo v Holtkamper See x Gandy vd Berkthoeve) 7e VB, Ilbo v Liedehof (Randy v Leithawald x Gina v Liedehof) 8 e VB, Yago v Harbaja Hof (Renzo v Holtkamper See x Uschi v Harbaja Hof) 9 e VB, Xylo vd Bärenschlucht (Gigolo vd Bärenschlucht x Kuma vd Bärenschlucht) 10 e VB, Nick v Saendenland (Renzo v Holtkampersee x Emma vd Moritzberg)

BABYKLASSE REUEN, Langstokhaar 4-6 maanden Keurmeester dhr. Norbert Wettlaufer Gemeld: 2; Afgewezen 1; Afwezig: 1

PUPPYKLASSE REUEN 6-9 maanden Keurmeester dhr. Rudiger Mai

Groot met goede knokenkracht, zeer goede lichaamsverhoudingen en pigmentering. Hoge schoft, goede boven- en onderbelijning.

4 e VB, Thore vd Herdersfarm (Nino v Tronje x Jade vd Herdersfarm) 5 e VB, Rowan v Haus Lacherom (Conbhairean Uno x Renta v Ben Harten)

Gemeld: 10; Veelbelovend 7; Belovend 1, Afwezig: 2

- De Duitse Herdershond

1e VB, Leo vd Zenteiche (Furbo degli Achei x Yanka vd Zenteiche)

26

Zeer type- en uitdrukkingsvol. In zeer goede verhoudingen opgebouwd. Krachtig. Zeer goede boven- en onderbelijning. Goede ligging van de croupe. Correcte hoekingen en borstverhouding. Zeer goed uitgrijpend en krachtig gangwerk.

2 e VB, Nando v Welsetal (Remo v Fichtenschlag x Ital v Welsetal)

rect front. Gaat voor en achter correct. Goed uitgrijpend gangwerk.

PUPPYKLASSE REUEN 9-12 maanden Keurmeester mevr. Anja Boonemmer

2 e VB, Ziggy v Glennsland (Canyon vd Lars Aue x Cleo v Jabora)

Gemeld: 9; Veelbelovend 4; Afwezig: 5 3 e VB, Jago v Huis Sallandstreek (Maximus Splitberg x Terra v Jabora)

1e VB, Nero v Twickelland (Tyson v Köttersbusch x Asta v Twickelland) 3 e VB, Sarco vd Berkthoeve (Jazz vd Berkthoeve x Morret v Holzkamper Tor)

4 e VB, Ulko vd Vloedlijn (Indo v Barendika x Ouke vd Vloedlijn) 5 e VB, Erik van Noort (Fulz di Zenevredo x Yannie v Noort) 6 e VB, Stanley v Toten Niersarm (Xaro v Ben Harten x Nena v Toten Niersarm) 7e VB, Wessel v Elcri’s Home (Degas v Hannes x Uricke v Elcri‘s Home) 1e B, Poker v Scalindjo (Jagger Duffmar x Freule Donja v Scalindjo)

Grote, krachtig geknookte in zeer goede verhoudingen opgebouwde reu met goede reuenkop. Goede boven- en onderbelijning, croupe zou iets langer mogen. Achter en voor zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen. Cor-

4 e VB, Odynn (Odynn v Haus Kalbach x Charna v Twickelland)

PUPPYKLASSE REUEN, Langstokhaar 6-9 maanden Keurmeester dhr. Rudiger Mai Gemeld: 1; Belovend 1 1 B, Astor v Haus Paris (Ober della Valcuvia x Benzy aus Famke“s Zauberwald)

VDH VDH H --alg algemeen exterieur gemeen -

Krachtig en gestrekt. Goede bovenbelijning met wat korte croupe. Goede hoekingen. Gaat voor tenenwijd. Goed gangwerk waarbij wat onrustige rugpartij. Ook het gebit moet nog wat beter sluiten.

Odynn

27 27

PUPPYKLASSE REUEN, Langstokhaar 9-12 maanden Keurmeester mevr. Anja Boonemmer Gemeld: 1; Veelbelovend 1 1e VB, Zab v Altenberger Land (Canyon vd Lars Aue x Wendy v Altenbergland)

Grote, krachtig geknookte, in zeer goede verhoudingen opgebouwde reu met krachtige reuen uitdrukking. Zeer goede boven- en onderbelijning. Zeer goede hoekingen in achter- en voorhand. Goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. Goed uitgrijpende en regelmatige gangen. 3 e ZG, Lars vd Berkthoeve (Odin v Holtkamper Hof x Gandhy vd Berkthoeve)

Middelgrote, krachtig geknookte, iets laag gestelde, kort opgebouwde reu met goede reuenkop. Zeer goede uitdrukking. Zeer goede bovenbelijning, iets korte onderborst. Voor en achter zeer goed gehoekt. Correct front. Gaat voor en achter correct. Goede regelmatige gangen.

OPENKLASSE REUEN 15-72 maanden Keurmeester mevr. Anja Boonemmer Gemeld: 7; Zeer Goed 5; Goed 1; Afwezig: 1

Grote, krachtig geknookte, iets gestrekte reu met goede reuenkop ( iets licht oog ). Vlakke schoft, rechte rug, goed liggende iets korte croupe. Achter zeer goed gehoekt opperarm kan iets schuiner, goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. Goed regelmatig gangwerk, waarbij hij iets op de voorhand valt. 4 e ZG, Vance v Chickhoff (Quax v Dänischenhoff x Dewi v Chickhoff)

Grote, krachtig geknookte, iets kort opgebouw-

- De Duitse Herdershond

2 e ZG, Dux v Nord Haus (Nando v Gollerweiher x Tyra v Bisschofsheim)

28

5 e ZG, Mack vd Maasbongerd (Norik v Hasenborn x Gitte vd Maasbongerd) Grote, krachtig geknookte reu met zeer goede lichaamsverhoudingen. Zeer goede kop en uitdrukking. Zeer goede belijning, croupe zou iets langer mogen. Zeer goede achter- en voorhandhoekingen. Goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. Goed gangwerk, dat gecontroleerder kan en waarbij de hond iets vlak wordt. 1e G, Hurby v Burg Kurzwallen (Dax v Kandonckhof x Dhana v Burg Kurzwallen) Grote, middelkrachtig geknookte - iets zwaar gevoerde - reu met mooie donkere reuenkop (iets gelig oog). Vlakke schoft en rechte rug, iets korte croupe. Goede borstverhoudingen en correct front. Voor en achter goed gehoekt. Goede regelmatige gangen.

OPENKLASSE REUEN, Langstokhaar 15-72 maanden Keurmeester mevr. Anja Boonemmer Gemeld: 4; Zeer Goed 2; Afwezig: 2 1e ZG, Nino v Kloostermoor (Vegas du Haut Mansard x Moni v Klostermoor)

1e ZG, Azazou vd.Modderbeek (Bruno v Vierhundert Hertz x Okay vd Modderbeek)

Grote, krachtig geknookte, in zeer goede verhoudingen opgebouwde en zeer goed belijnde reu met goede reuenkop. Achter en voor zeer goed gehoekt. Zeer goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. Imponerend gangwerk.

de reu met markante reuenkop. Zeer goede boven- en onderbelijning. Zeer goede hoekingen in achter- en voorhand. Zeer goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. Imponerend gangwerk.

Grote, krachtig geknookte, in zeer goede verhoudingen opgebouwde, mooi belijnde reu met markante reuenkop. Achter en voor zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor correct en achter iets nauw. Goed uitgrijpend regelmatig gangwerk. 2 e ZG, Wintu v Ingjo (Gonzales v Tronje x Chinookan v Ingjo) Grote, krachtig geknookte, in zeer goede verhoudingen opgebouwde, mooi belijnde reu met goede reuenkop ( iets te rond oog ). Achter zeer goed gehoekt, voor goed gehoekt. Iets vlakke rug, moet in borstvolume nog ontwikkelen. Middenvoorvoet moet straffer, correct in front. Gaat voor en achter correct. Goed gangwerk, dat nog iets getraind moet worden.

BABYKLASSE TEVEN 4-6 maanden

3 e VB, Katja v Bisschofsheim (Randy v Leithawald x Vivian v Haus Kalbach)

4 e VB, Nina v Saendenland (Renzo v Holtkamper See x Emma vd Moritzburg) 5 e VB, Tiana vd Berkthoeve (Renzo v Holtkämper See x Gandhy vd Berkthoeve) 6 e VB, Djerba v Huis Kirura (Gigolo vd Bärenschlucht x Evita vd Ybajo hoeve) 7e VB, Xawa vd Bärenschlucht (Gigolo vd Barenschlucht x Kuma vd Barenschlucht)

Keurmeester dhr. Marcel Mignolet BABYKLASSE TEVEN, Langstokhaar 4-6 maanden Keurmeester dhr. Marcel Mignolet Gemeld: 4; Veelbelovend 2; Afwezig: 2

Gemeld: 9; Veelbelovend 7; Afwezig: 2 1e VB, Quinti v Haus Nordblick (Xaro vd Sandseinkuste x Hilary v Trasidius)

1e VB, Rachel v Haus Lacherom (Conbhairean Uno x Renta v ben Harten) Grote middelkrachtige teef, met goede kop, iets helle ogen, zeer goed pigment, goede schoft rechte rug, goede croupe, zeer goede voor- en achterhand hoekingen. In stand voor correct achter iets eng. In beweging correct, goede nastuwing en zeer goede voortred. Iets zwaar voorgesteld.

2 e VB, Nina v Welsetal (Remo v Fichtenschlag x Ital v Welsetal)

2 e B, Gucci of the Sods Cottage (Castor v MaHaczek x Redband v Sascibel Haus)

PUPPYKLASSE TEVEN 6-9 maanden Keurmeester dhr. John Lijffijt Gemeld: 17; Veelbelovend 13; Afwezig: 4

Grote, krachtige teef, zeer goede uitdrukking, zeer goede bovenlijn zeer goede voor- en achterhandhoekingen, gaat voor en achter correct, zeer goede beweging. Iets afgehaard.

3 e VB, Wicky vd Hornerhei (Amigo Team Arlett x Orana vd Hornerhei)

1e VB, Saskia vd Herdersfarm (Ustinov v Römerland x Antje v Burg Jul)

2 e VB, Chica v Altenberger Land (Canyon vd Lars Aue x Tamara v Deutschen Adel)

VDH - exterieur -

Grote, licht gestrekte teef. Goede boven- en onderbelijning. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Correct in front. Gaat voor en achter correct. Vlotte, regelmatige gangen, waarbij de oren nog iets vaster kunnen staan.

4 e VB, Eylah v Haus Katsboghte (Hagadahls Figo x Hakuna vom Estherlager) 5 e VB, Antalya v Haus Paris (Ober Della Valcuvia x Benzy aus Famke‘s Zauberwald) 6 e VB, Hexe vd Tempelhoeve (Poldi v Leckebusch x Yannie v Noort) 7e VB, Sascha vd Berkthoeve (Morret v Holtkamper Tor x Jazz vd Berkthoeve) 8 e VB, Epona v Noort (Fulz di Zenevredo x V nne van Noort) 9 e VB, Vega v Barendika (Canyon vd lars-aue x Ninja v Barendika)

29

10 e VB, Witch v Santé‘s Home (Chacco vd Freiheit Westerholt x Lana v Sante‘s Home) 11e VB, Issy v Huis v Sallandstreek (Peik v Holtkamperhof x Geli v Huis v Sallandstreek) 12 e VB, Fiënna v Chickhoff (Amigo v Milewo x Tara v Chickhoff) 13 e VB, Jill v Huis v Sallandstreek (Maximus Splitberg x Terra v Jabora)

PUPPYKLASSE TEVEN, Langstokhaar 6-9 maanden Keurmeester dhr. John Lijffijt

gepigmenteerde en uitstekend voorgebrachte winnares zal haar weg weten te vinden in de verdere carrière. Zij kon deze dag overtuigend zegevieren. De teefjes in deze leeftijdsklasse zijn fysiek zo goed als uitgegroeid maar zullen nog verder wat moeten rijpen en vaster en krachtiger worden. We bedanken de voorbrengers voor hun sportieve inzet en wensen hen veel succes in de verdere ontwikkeling.

2 e VB, Nala v Twickelland (Tyson v Köttersbusch x Asta v Twickelland)

1e VB, Judy v Santamar (Hagadahl‘s Figo x Amy vd Zenteiche) 3 e VB, Yanka v Haus Paris (Hillson v Athab x Rima v Haus Paris)

Gemeld: 3; Veelbelovend 3 1e VB, Nena v Welsetal (Remo v Fichtenschlag x Ital v Welsetal)

Middelgrote, middelkrachtige, in goede verhoudingen opgebouwd. Goede boven- en onderbelijning. Zeer goede voor- en achterhandhoeking. Correct in front. Gaat voor en achter correct. Vlotte, regelmatige, goed uitgrijpende gangen. 2 e VB, Zola v haus Paris (Chacco vd Freiheit Westerholt x Kharma v Haus Paris) 3 e VB, Julia vd. Zomerdijkslanden (Gigolo vd Barenschlucht x Laura vd Zomerdijkslanden)

- De Duitse Herdershond

PUPPYKLASSE TEVEN 9-12 maanden Keurmeester dhr. Peter Nefs Gemeld: 8; Veelbelovend 3; Belovend 1, Gediskwalificeerd 1; Afwezig: 3

30

In totaal stonden in deze klasse 10 teven ingeschreven met inbegrip van de langstokharigen. Vier dieren waren evenwel absent. Van de zes aanwezige honden verkreeg de Langstokhaar een Belovend. Het voordeel van alleen in de klasse zijn, leverde haar wel een mooie prijsuitreiking op. Het zij de eigenaresse gegund. Bij de stokharen verliet één hond voortijdig de ring, de overigen verkregen drie maal Veelbelovend en één maal Belovend. De typvolle, goed

Groot, krachtig en zeer typevol. Goede belijning over schoft, rug en croupe. Voor en achter zeer goed gehoekt, correct in front. In stap achter wat eng. Zeer ruime vlotte gangen met doorzet.

1e B, Quinny v Mauritsstrasse (Max vd Ronden Hoek x Jacky vd Ybajo Hoeve) Gediskwalificeerd, Zafira v Glennsland (Canyon vd Lars-Aue x Cleo v Jabora)

di

31

30

vrij Bundesziegerzuchtschau Ulm (D) 31

ma

30

29

do 30

zo

29

28

wo 29

za

28

27

di 28

vrij

27

26

ma

Siegerschau België Zammel-Geel

Fokgeschiktheidskeuring Kgp. De Plantage

Learning by Doing

25 Tentoonstelling Rotterdam CAC-CACIB KC Rotterdam, NIAC Prov. ZH

zo 27

do

26

26

wo Noorderclubmatch + Jonge Hondendag Kgp. Hoogezand

25

24 Tentoonstelling Rotterdam CAC-CACIB KC Rotterdam, NIAC Prov. ZH

za

25

di

24

23

vrij

24

ma

23

22

do

23

zo

22

21

wo

22

za

21

20

di

21

vrij

19

ma

20

18

zo

20

do

19

19

wo

18

17

za

18

di

17

16

vrij

17

ma

16

15

do

16

zo

15

14

wo

15

za

14

13

di

14

vrij

12

ma

13

11

zo

13

do

12

12

wo

11

10

za

11

di

10

9

vrij

10

ma

9

8

do

9

zo

8

7

wo

8

Learning by Doing

za

7

6

di

7

vrij

5

ma

6

4

zo

6

do

5

5

wo

4

3

za

4

di

3

Tentoonstelling Alkmaar CAC

Bundessiegerprüfung

zo

WK IPO FCI, Clubmatch Kgp. Hoogeveen

zo

Tentoonstelling Maastricht CAC-CACIB

zo

Behendigheidswedstrijd Kgp. Sirius, ABC-wedstrijd Kgp. Westland

Tentoonstelling Maastricht CAC-CACIB

za

vrij

do

wo

di

ma

Fokgeschiktheidskeuring Kgp. Wierden, WK IPO FCI

za

vrij

do

wo

di

ma

C-wedstrijd Kgp. Hart van Tilburg, Bundessiegerprüfung

za

vrij Bundessiegerprüfung

do

wo

di

ma

Tentoonstelling Alkmaar CAC zo

Behendigheidswedstrijd (IPK) Kgp. UDHV

za

vrij

do

wo

di

ma

Bundesziegerzuchtschau Ulm (D)

vrij

zo

2

3

ma

2

Bundesziegerzuchtschau Ulm (D)

za

1

do

2

wo

Clubmatch Kgp. Beuningen

September

Augustus 1

2e Preselectiewedstrijd Kpg. Noord-West-Hoek

zo

1

Juli

G

D

U

V

do

vrij

za

zo

ma

di

wo

do

vrij

za

zo

ma

di

wo

do

vrij

za

zo

ma

di

wo

do

vrij

za

zo

ma

di

wo

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

SE ER HERD

S

EN

wo

3

FOKKERS

di

2

V.D.H.

N

IT

A

ma

1

Oktober

di

ma di

4 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

19 20 21 22 23 24 25 27 28 29 30 31

Tentoonstelling Bleiswijk CAC-CACIB

Fokgeschiktheidkeuring Kgp. Roswinkel België – Nederland Maasmechelen (B)

Jo Pluymentrofee CACIT Kgp. Westerschelde Algemene Vergadering VDH, Winner tentoonstelling CAC-CACIB

zo ma di wo do vrij za zo ma di wo do vrij za zo ma di wo do vrij za zo ma di wo do vrij

4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Tentoonstelling Zwolle CAC, WUSV

ABC-wedstrijd Kgp. West-Brabant, Tentoonstelling Zwolle CAC, WUSV

ABC-Oldebroekerbokaal Kgp. Oldebroek

Fokgeschiktheidkeuring Kgp. Schijndel

Najaarsclubmatch Kgp. Terneuzen

Indiv. Kamp. Behendigheid Kgp. Westland

Tentoonstelling Utrecht CAC-CACIB

Tentoonstelling Utrecht CAC-CACIB, ABC-Bartje Bokaal Kgp. Assen

Fokgeschiktheidkeuring Kgp. Slingeland

Koppelwedstrijd Kgp. Etten-Leur, ABC-wedstrijd Kgp. Nieuwe Meer

H

Winner tentoonstelling CAC-CACIB

ABC-wedstrijd Kgp. IJsselmuiden

26

18

17

5

3

ABC-Rudolf Bax Bokaal Kgp. Bolsward

za

3 Tentoonstelling Bleiswijk CAC-CACIB, ABC-wedstrijd Kgp. Schijndel

ma

2

vrij

2

Tentoonstelling Wijchen CAC-CACIB

zo

ma

zo

za

vrij

do

wo

zo

za

vrij

do

wo

di

ma Tentoonstelling Wijchen CAC-CACIB

Kerstclubmatch PB Zuid-Holland

Tentoonstelling Wijchen CAC-CACIB

za

vrij

do

wo

di

ma

zo

za

vrij

do

wo

Fokgeschiktheidskeuring Kgp. Gouda

za

1

do

1 zo

December

November

D

EN

BERS

VA

O

EB

N

IN

I

VERENIG

L

H EF

N

PUPPYKLASSE TEVEN, Langstokhaar 9-12 maanden Keurmeester dhr. Peter Nefs

1e ZG, Lana v Sante’s Home SchH I (Rico v Altenberger land x Bibi v Arline)

4 e ZG, Donna vd Albartshoeve VZH (Nick v Holtkämperhof x Tolli v Alexyrvohof)

Grote, krachtige, in juiste verhoudingen opgebouwd qua hoogte/lengte. Mooie schoft opbouw met zeer mooi voorhand constructie. Vast rug die in stand iets bolt. Licht afvallende croupe. Zeer goede achterhandhoeking. Correct front. Gelijkmatig harmonisch gangwerk. Goede stuwing van de achterhand, goed overbrengend naar de voorhand met goede vrije voortred.

Grote, middelkrachtige, in goede verhoudingen opgebouwd qua hoogte/lengte. Hoge schoft in stand, korte sterk afvallende croupe. Opperarm kan langer en schuiner, achter zeer goed gehoekt. Correct front. Gaat achter correct, voor teneneng. Goede gangen waarbij de schoft iets duidelijker moet blijven, deze valt iets weg in de beweging.

Gemeld: 2; Belovend 1; Afwezig: 1 1e B, Ghia vh. Sallandse Bergdal (Odynn v Haus Kalbach x Yenne v Loosbroekerhaus) Grote, middelkrachtige, donkere teef. Zeer krachtige kop. Vlakke schoft en nagevende rug, korte croupe. Voor en achter voldoende gehoekt. Gaat en staat voor en achter goed. In gangen beperkte tredwijdte en nagevende rug.

e

2 ZG, Kaya v Twickelland SchH I (Bojan vom Pendler x Raya v Haus Lacherom)

Middelgrote, krachtige, in goede verhoudingen opgebouwd qua hoogte/lengte. Hoge schoft in stand, vaste rug, korte afvallende croupe. Opperarm kon langer en schuiner, achter zeer goed gehoekt. Correct front. Achter correct, voor licht teneneng. Gelijkmatig harmonisch gangwerk. 3 e ZG, Anoek vd Skyworld (Sharon v Deutschen Adel x Cleo v Jabora)

OPENKLASSE TEVEN 15-72 maanden Keurmeester dhr. LenNizet

Middelgrote, krachtige, mooi gepigmenteerde zeer typevolle teef. Hoge schoft in stand. Vaste rug, korte croupe. Opperarm kan langer en schuiner, achter zeer goed gehoekt. Correct front. Temperamentvolle krachtige gangen die ruimer mochten zijn en waarbij de rugbanden nog vaster moeten worden. 6 e ZG, Kimi vd Berkthoeve (Wodin v Holtkämper See x Indy vd Berkthoeve) Grote, krachtige, goed opgebouwde zeer typevolle teef. Vang kon iets krachtiger. Goede schoft, vaste rug, die in stand iets bolt. Korte afvallende croupe. Voor goed, achter zeer goed gehoekt. Correct front. Iets lange voorvoeten. Achter correct, voor licht teneneng. Gelijkmatige ruime gangen. 7e ZG, Kya vd Berkthoeve (Wodin v Holtkämper See x Indy vd Berkthoeve) Ruim middelgrote, middelkrachtige, goede verhoudingen opgebouwd qua hoogte/lengte. Goede schoft in stand, vaste rug die iets bolt in stand. Korte afvallende croupe. Goede hoekingen in voor- en achterhand. Goede onderbelijning. Correct front. Gaat voor en achter correct. Temperamentvolle gangen, waarbij ze wat vlak werkt. 8 e ZG, Sezja v Bellosca (Orly Yack vd Modderbeek x Fränzi v Marjonhof)

VDH - exterieur -

Gemeld: 12; Zeer Goed 9; Afwezig: 3

Grote, krachtige, in juiste verhoudingen opgebouwd qua hoogte/lengte. Hoge schoft, vaste rug, iets korte goedliggende croupe. Zeer goede hoekingen in voor- en achterhand. Correct front. Iets lange voorvoeten. Spronggewricht moet vaster worden. Voor correct. Ruim vloeiend, harmonisch gangwerk uit hoge schoft.

5 e ZG, Lucca vh Spienolahof (Quenn v Löher Weg x Ussi v Trasidius)

31

Grote, krachtige, goede verhoudingen opgebouwd qua hoogte/lengte. Typevolle teef. Goede schoft, vaste rug, licht afvallende croupe. Lange opperarm kon schuiner liggen. Achter zeer goed gehoekt. Nagenoeg correct front. Achter correct, voor teneneng. Goede gangen die iets ongelijkmatig zijn, waarbij de schoft duidelijker moet zijn. 9 e ZG, Aqui VZH (Karzan v Hamersslag x Hind vd Ronden Hoek) Ruim middelgrote, krachtige, mooi donker gepigmenteerde teef. Goede schoft in stand, waarachter lichte dip en iets korte croupe. Voor

en achter voldoende gehoekt. Onderbelijning kon iets verder doorlopen. Correct front. Gaat achter en voor correct. Temperamentvolle gangen, die ruimer mochten zijn, waarbij ze in het geheel iets vlak werkt.

OPENKLASSE TEVEN, Langstokhaar 15-72 maanden Keurmeester dhr. Len Nizet Gemeld: 4; Zeer Goed 3; Gediskwalificeerd 1 1e ZG, Zylke vom Lärchenhain (Zerxis vom Osterberger-Land x Clarissa von Jabora)

Grote middelkrachtige in juiste verhoudingen qua hoogte / lengte. Hoge schoft, vaste rug, iets afvallende croupe. Zeer goede hoekingen in voor- en achterhand. Mooie bovenbelijning. Correct front. Gaat achter correct, ellebogen draaien licht uit. Ruime harmonische, krachtige gangen met goede voortred. 2 e ZG, Ysje vd Torenhoeve VZH (Zorro vd Herdersfarm x Reggie vd Torenhoeve) Ruim middelgrote, middelkrachtige in zeer goede verhoudingen qua hoogte / lengte. Hoge schoft in stand en beweging, vaste rug, croupe van normale lengte en ligging. Zeer goede hoekingen in voor- en achterhand. Correct front. Zwakke middenvoorvoet, gaat voor licht teneneng en ellebogen sluiten niet geheel correct. Spronggewrichten moeten nog vaster worden. Ruim harmonisch gangwerk. 3 e ZG, Jindy VZH (Rik v Estherlager x Jessie v Haus Hagendoorn) Grote, krachtige, licht gestrekte, zeer typevolle teef. Hoge schoft, vaste rug, iets korte afvallende croupe. Zeer goede hoekingen in voor- en achterhand. Correct front. Goede onderbelijning. Gaat voor en achter correct. Zeer ruim harmonisch gangwerk.

- De Duitse Herdershond

Zylke

Gediskwalificeerd, Manou v Adelplatz (Zamp v Thermodos x Quinni v Adelplatz)

32

Keuringen zondag JEUGDKLASSE TEVEN 9-18 maanden Keurmeester dhr. Marcel Mignolet Gemeld: 19; Zeer Goed 16; Afwezig: 3

2 e ZG, Tina v Loosbroekerhaus (Tico v Loosbroekerhaus x Osha v Loosbroekerhaus)

1e ZG, Xavannah v Haus Paris (Luca v Altenbergerland x Gescha v Schloss Rugland)

Grote middelkrachtige teef met zeer goede uitdrukking en verhoudingen. Zeer goede lijnen en hoekingen. In stand en beweging correct. Ruim uitgrijpende gangen met krachtige nastuwing.

Middelgrote, middelkrachtige teef met goed pigment en zeer goede kop en levensvolle uitdrukking. Zeer goede lijnen, zeer goede achterhandhoeking en goede voorhandhoeking. In stand en beweging correct. Ruim uitgrijpende gangen met krachtige nastuwing en rechte rug. 3 e ZG, Hanka v Bisschofsheim (Noell v Suentelstein x Dera v Bisschofsheim)

Middelgrote, middelkrachtige teef met goed pigment en zeer goede kop en levensvolle uitdrukking. Zeer goede boven- en onderbelijning. Zeergoede hoekingen. Van voor en van achter gezien in stand en beweging correct. Ruim uitgrijpende gangen met krachtige nastuwing . 4 e ZG, Jaya v Haus Johnny (Gigolo vd Bärenschlucht x Gina v Haus Johnny)

VDH - exterieur -

Grote middelkrachtige teef met zeer goede uitdrukking en verhoudingen en bovenlijn. Zeer goede achterhandhoeking, opperarm zou

33

schuiner mogen. Van voor en achter gezien correct. Krachtige nastuwing en vrije voortred. 5 e ZG, Cindy v Liedehof (Gliff v Estherlager x Gina v Liedehof) Middelgrote, middelkrachtige teef met nog goed pigment en iets gestrekt De schoft zou iets uitgesprokener kunnen zijn. Goede croupe en goede hoekingen. Van voor en van achter gezien correct. Iets afgehaard. Ruim uitgrijpende gangen. 6 e ZG, 99 Illy v Holtkamper See (Nino v Tronje x Levi v Holtkamper See) Grote, middelkrachtige, goed gepigmeteerd met zeer goede uitdrukking. De schoft zou iets uitgesprokener kunnen zijn, rechte rug, zeer goede croupe qua lengte en ligging. Zeer goede achterhandhoeking, de opperarm van goede lengte zou iets schuiner kunnen. Voor correct, achter iets eng. Zeer goede beweging. 7e ZG, Melany v Jabora (Maximus v Splitberg x Phyllis v Glennsland) Middelgrote, middelkrachtige teef. Droog en vast. Hoge schoft, rechte rug, normale croupe. De opperarm zou iets langer en schuiner kunnen liggen. Donkere ogen. Correct in stand en beweging. Krachtige nastuwing en vrije voortred. 8 e ZG, Donna-Evita vd Ybajo Hoeve (Gigolo vd Bärenschlucht x Evita vd Ybajo Hoeve) Grote middelkrachtige teef, goed pigment, zeer goede uitdrukking. Zeer goede verhoudingen, zeer goede kop. Opperarm van goede lengte zou iets schuiner mogen. Van voor en achter gezien correct. Krachtige nastuwing en vrije voortred.

- De Duitse Herdershond

9 e ZG, Chakira-Opal vd Ybajo Hoeve (Ustinov v Römerland x Opal vd Ybajo Hoeve) Grote, middelkrachtige teef. Zeer goede verhoudingen, zeer goede kop. Goede schoft en rug, korte croupe. Zeer goede hoekingen. In stand en beweging correct. Zeer goede bewegingen die aan kracht nog mogen winnen

34

10 e ZG, Jade v Zuiderzicht (Nickos v haus Jennifer x Gail v Zuiderzicht) Grote middelkrachtige teef met goed pigment. Zeer goede uitdrukking, zeer goede bovenbelijning, goede achterhandhoeking, de opperarm van goede lengte zou iets schuiner mogen. Voor correct, achter iets eng. Zeer goede nastuwing. Heeft wat tijd nodig om in goede draf te komen, waarbij begrensde voortred. 11e ZG, Ulli aus Westsachsen (Nino von Tronje x Pepita aus Westsachsen) 12 e ZG, Tilla v Barendika (Xaro Ben Harten x Zoeloe v Barendika)

13 e ZG, Usagi-Saya aus Famke‘s Zauberwald (Canyon vd Larse-Aue x Dashka v Haus Berendorf) 14 e ZG, Amber- Xanta vd Ybajo Hoeve (Canyon vd Larse-Aue x Xanta vd Ybajo Hoeve) 15e ZG Queenie vd Berkthoeve (Morret v Holtkämper Tor x Indy vd Berkthoeve ) 16e ZG, Ceres v Hamingahoeve (Luca v Altenberger Land x Aisha v Hamingahoeve)

JONGEHONDENKLASSE TEVEN 18-24 maanden Keurmeester mevr. Anja Boonemmer Gemeld: 9; Zeer Goed 8; Afwezig: 1 1e ZG, *Boogie v Holtkamper see SchH II (Peik v Holtkamper Hof x Zima v Holtkamper See)

JEUGDKLASSE TEVEN, Langstokhaar 9-18 maanden Keurmeester dhr. Marcel Mignolet Gemeld: 3; Zeer Goed 2; Afwezig: 1 1e ZG, Ashanti v Kongnirundara (Amigo v Team Arlett x Bowy vd Hornerhei) Middelgrote, middelkrachtige teef met zeer goede uitdrukking en iets gestrekt. Zeer goede bovenlijn, zeer goede achterhandhoeking, steile opperarm. Voor en achter gezien correct. Bij de zeer goede bewegingen, zou de rug nog wat vaster mogen. 2 e ZG, She’s Sau-Lei Giants May Be’s Place (Dartheuvels Mexx Mady x Glamour Gala Giants may be’s Place) Grote, middelkrachtige teef met zeer goede verhoudingen en zeer goede uitdrukking. Korte schoft, rechte rug, korte afvallende croupe. Zeer goede achterhandhoeking, de opperarm van goede lengte zou schuiner mogen. Van voor en achter gezien, in stand en beweging correct. Krachtige nastuwing, voortred zou vrijer moeten zijn. Moet getraind worden voor de tentoonstelling.

Grote, krachtig geknookte in zeer goede verhoudingen opgebouwde en zeer goed belijnde teef. Met zeer goed tevenhoofd. Achter zeer goed gehoekt. Gaat voor en achter correct. Imponerend, zeer krachtig gangwerk. 2 e ZG, *Ronja v Schloß Rügland Schh II (Shirkan v Schloß Rügland x Jana v Schloß Rügland)

Grote, middelkrachtige geknookte en in zeer goede verhoudingen opgebouwde, zeer goed belijnde teef. Met edel hoofd. Voor en achter zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. 3 e ZG, Hally v Suentelstein (Noëll v Suentelstein x Oxana v Suentelstein)

Grote, krachtige geknookte en in zeer goede verhoudingen opgebouwde, zeer goed belijnde teef. Met een zeer goed tevenhoofd. Achter zeer goed gehoekt, opperarm zou iets schuiner mogen. Zeer goede borstverhoudingen en correct front. Gaat voor en achter correct. Goed uitgrijpend, zeer krachtig gangwerk.

4 e ZG, Kira vd Middenpeel (Irok Karanberg x Pyry v Hasenborn) Grote, middelkrachtig geknookte en in zeer goede verhoudingen, mooi belijnde teef. Met goed tevenhoofd. ( Iets te ronde ogen.) Achter zeer goed gehoekt, opperarm mag iets schuiner, croupe mag iets langer. Iets te diepe borstpartij. Correct front. Gaat voor en achter correct. Goed uitgrijpend en regelmatig gangwerk. 5 e ZG, Rosalie v Loosbroekerhaus (Zerxis v Osterbergerland x Quara v Loosbroekerhaus)

Grote, middelkrachtig geknookte en in goede verhoudingen opgebouwde teef. Met goed tevenhoofd. Iets vlakke schoft, spant de rug wat aan, croupe van goede lengte en ligging. Goede onderbelijning. Achter zeer goed, voor goed gehoekt. Zeer goede borstverhoudingen. Correct front. Gaat voor en achter correct. Zeer goed, krachtig gangwerk. 6 e ZG, Tisha v. Bellosca SchH I (Bruno v Vierhundert Hertz x Qatie v Bellosca) Grote, krachtig geknookte en in goede verhoudingen opgebouwde teef. Met goed tevenhoofd. Iets vlakke schoft, rechte rug, iets afvallende croupe. Achter zeer goed gehoekt, schouder mag iets schuiner. Goede borstverhoudingen en correct front. Zeer krachtig, goed uitgrijpend gangwerk. 7e ZG, Lindy v. Saendenland (Eon v Nimbus x Tess v Saendenland) Grote, krachtig geknookte en in goede verhoudingen opgebouwde teef. Met goed tevenhoofd. Vlakke schoft, spant de rug wat aan, goed liggende iets korte croupe. Achter en voor zeer goed gehoekt. Goed ontwikkelde borstpartij en correct front. Gaat voor en achter correct. Goed uitgrijpend, regelmatig gangwerk, waarbij de oren iets strakker kunnen.

1e ZG, Gaya v. huize Bardusa (Gonzo v Haus Anja x Purple-Kamatz v Sascibel Haus)

3 e ZG, Josi vd Berghofer-Heide (Gigolo vd Bärenschlucht x Goldi v Münchberg) Grote, krachtige geknookte en in zeer goede verhoudingen opgebouwde, goed belijnde teef. Met een krachtig tevenhoofd. Iets afvallende croupe van goede lengte. Achter zeer goed gehoekt, opperarm moet iets schuiner. Moet in borstpartij nog ontwikkelen. Middenvoorvoet moet iets straffer. Gaat achter iets nauw, ellebogen aansluiting kan beter. Regelmatig gangwerk.

GEBRUIKSHONDENKLASSE TEVEN 24 maanden en ouder Keurmeester dhr. Rudiger Mai Gemeld: 16; Uitmuntend Auslese 2; Uitmuntend 6; Teruggetrokken: 3; Afwezig: 5

Grote, krachtig geknookte in zeer goede verhoudingen opgebouwde en goed belijnde teef. ( Die iets aan de magere kant is.) Met zeer goed tevenhoofd en expressie . Achter en voor zeer goed gehoekt. Zeer ruim uitgrijpend gangwerk, waarbij ze niet in telgang moet gaan. 2 e ZG, Cassy vd Pluijmen Slot (Nilo vom Santes Home x Deila vd Mausespitz) Grote, krachtige geknookte en in zeer goede verhoudingen opgebouwde, zeer goed belijnde teef. Met een zeer goed tevenhoofd. Achter en voor zeer goed gehoekt. Zeer goed ontwikkelde borstpartij en correct front. Gaat achter nauw, voor correct. Iets zwakke middenvoorvoet. Zeer ruim uitgrijpend, regelmatig gangwerk.

1e U-Auslese, *Kaleya v Amur SchH II (Paer v Hasenborn x Winona v Amur)

Middelgroot, type- en uitdrukkingsvol. Gestrekt, hoge schoft, vaste rug en goede ligging en lengte croupe. Zeer goed gehoekte voor- en

VDH - exterieur -

8 e ZG, Hera v Zeltweg (Baxter do Monticans x Queenie vHeidelhoh) Grote, middelkrachtig geknookte en in goede verhoudingen opgebouwde teef. Met goed tevenhoofd. Iets vlakke schoft, rechte rug, iets korte goed liggende croupe. Goede onder belijning. Achter zeer goed gehoekt, opperarm en schouder moeten schuiner. Goede borstontwikkeling en correct front. Gaat voor en achter correct. Goed regelmatig gangwerk, waarin iets meer kracht kan.

JONGEHONDENKLASSE TEVEN, Langstokhaar 18-24 maanden Keurmeester mevr. Anja Boonemmer Gemeld: 3; Zeer Goed 3

35

achterhand. Recht front. Achter en voor recht bewegend. Wijd uitgrijpend gangwerk. 2 e U-Auslese, *Opal vd Ybajo Hoeve SchH II (Nando v Gollerweiher x Evita vd Ybajo Hoeve)

Groot, krachtig en uitdrukkingsvol. Goede verhoudingen. Hoge schoft, vaste rug, goede ligging en lengte croupe. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Gaat recht. Goede borstverhoudingen. Zeer goed uitgrijpend gangwerk. 1e U, *Samstag Lissie SchH I (Kanto vd Karl May-Hoehle x Bine v Gleisenauer Schloss)

Groot, krachtig en in goede verhoudingen. Hoge schoft, vaste rug, goede croupe. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen. Gaat recht. Voortred kon vrijer zijn, zeer goede afzet achter.

- De Duitse Herdershond

2 e U, *Dana vd Albartshoeve SchH I (Nick v Holzkämper Ho x Tolli v Alexyrvo Hof)

36

Middelgroot, middelkrachtig en gestrekt. Vaste rug, goede ligging en lengte croupe. Opperarm zou langer moeten zijn, goed gehoekte achterhand. Correct front. Zeer goede voortred en werkzame afzet.

3 e U, *Ashley vd Ybajo Hoeve VA (B) SchH II IPO III (Ratz v Adelplatz x Nikita vd Ybajo hoeve)

Groot, krachtig en uitdrukkingsvol. Goede verhoudingen. Hoge schoft, vaste rug, goede lengte en ligging croupe. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen. Zeer goede uitgrijpende gangen. 4 e U / T2, *Ghandy vd Berkthoeve SchHIII FH 2 (Zarno v Farbenspiel x Festa vd Berkthoeve) 6 e U, *Pia v Haus Pe-Ja SchH II (Benny v Haus Pe-Ja x Diva v Liekedeeler)

Groot, krachtig en in goede verhoudingen. Hoge schoft, vaste rug, goede lengte en ligging croupe. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen. Recht front. Gaat recht. Voortred kon vrijer, zeer goede afzet achter. 5 e U, *Jolly v Loosbroekerhaus SchH II (Nando v Gollenweiher x Farina v Loosbroekerhaus)

VETERANENKLASSE TEVEN 24 maanden en ouder Keurmeester dhr. Len Nizet Gemeld: 2; Uitmuntend 2 Groot, middelkrachtig, uitdrukkingsvol en gestrekt. Hoge schoft, vaste rug, iets korte croupe . Goede hoekingen. Goede borstverhoudingen. Wat los in de ellebogen. Bij werkzame afzet, zou GEBRUIKSHONDENKLASSE TEVEN, stokhaar 24 maanden en ouder Keurmeester dhr. Rudiger Mai Gemeld: 3; Uitmuntend 3

U, *Espaa v Dan alhedy’s Hoeve SchHI Saber v Steffen Haus x Fonda v Dan Alhedy’s Hoeve)

Lang-

1e U, Hera v Tejada Schloss SchH II (Astana Alfonds x Ella v Tejada Schloss) Middelgroot, middelkrachtig, uitdrukkingsvol en Gestrekt. Met goede bovenbelijning, vaste rug, iets afvallende croupe. Goede hoekingen. Goede borstverhoudingen. Nog wat los in ellebogen. Goed uitgrijpend gangwerk. Groot, krachtig, uitdrukkingsvol en gestrekt. Hoge schoft, vaste rug, croupe van goede lengte en ligging. Goede hoekingen. Goede borstverhoudingen. Recht front. Gaat recht. Zeer goede voortred en werkzame afzet.

3 e U, Zambi v Eschener Gehölz SchH III (Clinton v Holzkamper See x Jana v Lentulo) Middelgroot en uitdrukkingsvol. Goede verhoudingen. Hoge schoft, vaste rug, wat korte croupe. Goede hoekingen en borstverhoudingen. Recht front. Gaat recht. Zeer goed uitgrijpend gangwerk.

VDH - exterieur -

2 e U, Lissy v Messebau SchH I (Arak de la Ferme Malgre L eau x Xen v Messebau) Groot, krachtig, type- en uitdrukkingsvol. Gestrekt. Hoge schoft, vaste rug, iets korte croupe. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Goede borstverhoudingen. Gaat voor recht, achter wat nauw. Zeer goed uitgrijpend gangwerk.

U, *Amber v Zuiderzicht SchH I (Cerry v Terdannenhof x Glamour v Glennsland)

37

JEUGDKLASSE REUEN 9-18 maanden Keurmeester dhr. Norbert Wettlaufer Gemeld: 14; Zeer Goed 10; Afwezig: 4 1e ZG, Yugo v Altenberger Land (Canyon vd Lars-Aue x Bibbi v Altenberger Land)

- Dee Duitse u s Herdershond Hee

3 e ZG, Ole v Heveling (Xaro v Ben Harten x Hannah v Heveling)

Groot, krachtig en substantievol met zeer goede lichaamsverhoudingen. Hoge schoft, zeer goede boven- en onderbelijning. Correcte lengte en ligging croupe. Zeer goede hoekingen. Recht front en correcte gangen. Wijd uitgrijpend en krachtvol gangwerk.

Grote, middelkrachtige en zeer goede lichaamsverhoudingen. Zeer goed gepigmenteerd. Hoge schoft, goede boven- en onderbelijning. Goede ligging en lengte croupe. Zeer goede achterhandhoeking, opperarm zou wat schuiner moeten liggen. Correct front en gangen. Zeer goed gangwerk.

2 e ZG, Count-Ustinov vd Ybajo Hoeve (Ustinov v Römerland x Opal vd Ybajo Hoeve)

4 e ZG, Kimon v Trasidius (Shicco Freiheit Westerholt x Alic v Trasidius)

Groot, krachtig en gestrekt. Zeer goede kop. Hoge schoft, goede boven- en onderbelijning. Goede liggende croupe, die wat langer zou

38 38

moeten zijn. Zeer goede achterhand- en goede voorhandhoeking. Correct front en gangen. Zeer goed gangwerk.

Ruim middelgroot, middelkrachtig en gestrekt. Zeer goed gepigmenteerd. Licht gebogen neuslijn. Hoge schoft, goede boven- en onderbelij-

ning. Croupe van goede ligging, die wat langer moest zijn. Zeer goede achterhand- en goede voorhandhoeking. Recht front. Gaat achter recht en voor iets nauw. Zeer goed gangwerk. 5 e ZG, Enko v Overledingerland (Paer v Hasenborn x Zimba v Overledingerland)

Middelgroot, middelkrachtig en goede lichaamsverhoudingen. Hoge schoft, rechte rug en wat korte croupe. Zeer goede achterhandhoekingen en goede voorhandhoekingen. Recht front, gaat achter recht en voor wat nauw. Bij krachtvolle afzet zou de voortred nog wat vrijer kunnen zijn. 6 e ZG, Putin vd Wilhelmswarte (Pear v Hasenborn x Chanel vd Wilhelmswarte ) Ruim middelgrote, middelkrachtige en goede lichaamsverhoudingen. Hoge schoft, rechte rug, croupe zou wat langer moeten zijn. Goede achterhandhoekingen, opperarm zou wat langer moeten zijn. Correct front en gangen. Goed gangwerk. 7e ZG, Ulk van de Hornerhei (Amigo v Team Arlett x Franca Haus Valerius) Aan de bovengrens der grootte staand, krachtig en gestrekt. Zeer goed gepigmenteerd. Hoge schoft. Goede boven- en onderbelijning, croupe sterk afvallend en zou wat langer moeten zijn. Zeer goede achterhand- en goede voorhand-

hoeking. In front iets tenenwijd. Achter recht, voor wat nauw bewegend en ook ellebogen moeten nog sluiten. Goede gangen.

1e ZG, Jordi v Haus Berendorf (Geck di Casa Nobili x Benzy aus Famke‘s Zauberwald)

8 e ZG, Remus vd Bärenschlucht (Remo v Fichtenschlag x Gynna vd Bärenschlucht) Groot, middelkrachtig en gestrekt. Hoge schoft, rechte rug, croupe zou wat langer moeten zijn. Goede achterhandhoeking, opperarm zou schuiner moeten. Nagenoeg correct in front. Achter recht en voor wat nauw bewegend. Goede gangen. 9 e ZG, Dingo-Gigolo vd Ybajo Hoeve (Gigolo vd Bärenschlucht x Evita vd Ybajo hoeve) Ruim middelgrote, middelkrachtige en goede lichaamsverhoudingen. Hoge schoft, goede boven- en onderbelijning, wat korte afvallende croupe. Goede achterhandhoeking, opperam zou wat langer moeten zijn. Recht front. Het gangwerk zou in zijn totaliteit wat krachtiger en de voortred vrijer moeten zijn. 10 e ZG, Omar-Gitta v‘t Kerkpad (Zender v Lusondai x Gitta-Xwesta v ‚t Kerkpad) Middelgrote, middelkrachtige en gestrekt. Ogen zouden wat donkerder moeten zijn. Hoge schoft. Rechte rug, wat korte afvallende croupe. Goede achterhandhoeking, opperarm zou wat schuiner moeten liggen. Goed ontwikkelde borstverhoudingen en nagenoeg correct front. Correcte gang. Afzet zou wat krachtiger en voortred wat vrijer moeten zijn.

JEUGDKLASSE REUEN, Langstokhaar 9-18 maanden Keurmeester dhr. Norbert Wettlaufer Gemeld: 4; Zeer Goed 3; Afwezig: 1

JONGEHONDENKLASSE REUEN 18-24 maanden Keurmeester dhr. Len Nizet Gemeld: 14; Zeer Goed 0; Afwezig: 4 1e ZG, Uhlano v Altenberger Land (Canyon vd Lars-Aue x Aebby v Altenberger Land)

Groot, krachtig en substantievol met goede lichaamsverhoudingen. Zeer goede kop. Hoge schoft, zeer goede boven- en onderbelijning. Correcte lengte en ligging croupe. Zeer goede achterhand- en goede voorhandhoekingen. Nagenoeg recht front. Gaat achter recht en voor wat nauw. Goede gangen. 2 e ZG, Ice v Heerbusch (Remo v Fichtenschlag x Clea v Königsadler) Groot, krachtig en substantievol, goede lichaamsverhoudingen. Hoge schoft, goede boven- en onderbelijning. Goede liggende croupe, die iets langer zou moeten zijn. Zeer goede hoekingen. Correct front en gangen. Zeer goed gangwerk.

Grote, krachtige in zeer goede verhoudingen opgebouwde, zeer typevolle reu met veel uitstraling. Hoge schoft en super bovenbelijning. Croupe kon iets langer. Uitstekende hoekingen in voor- en achterhand. Zeer goed gevormd, krachtig reuenhoofd. Gaat voor en achter correct. Zeer ruime gangen uit hoge schoft. 2 e ZG, Wico v Noort (Bruno v Vierhundert Hertz x Eura v Noort)

3 e ZG, Quintos v Messebau (Paul v Bierstadter Hof x Emiliy v Messebau) Grote, krachtige en gestrekt. Hoge schoft, goede boven- en onderbelijning. Goede ligging croupe, die wat langer kon zijn. Goede achterhandhoeking, opperarm zou wat langer moeten zijn. Lichte verdikkingen bij de opperarm. Achter recht en voor wat nauw bewegend. Zeer ruim uitgrijpende gangen. Middelgrote, middelkrachtige in zeer goede verhoudingen opgebouwde, zeer typevolle

VDH VDH H --alg algemeen exterieur gemeen -

39 39

reu met veel uitstraling. Goed gevormd hoofd. Hoge schoft en mooie bovenbelijning. Iets korte croupe van goede ligging. Lange opperarm zou een fractie schuiner kunnen liggen, achter zeer goed gehoekt. Correct front. Gaat achter nagenoeg correct, voor licht teneneng. Zeer ruim harmonisch gangwerk uit hoge schoft en ruime voortred. 3 e ZG, Antwan vh Boombos (Ober v Bad-Boll x Gaudi vh Boombos)

6 e ZG, Karly v Elster Schloss (Banderas du Domaine du Parc x Imka v Elster Schloss) Grote, krachtige, zeer mooi gepigmenteerde, in goede verhoudingen staande en zeer typevolle reu. Hoge schoft in stand. Vaste rug en afvallende croupe. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Veel uitstraling. Goede onderbelijning. Iets zwakke middenvoorvoet met iets lange voeten. Spronggewrichten moeten vaster worden. Iets teneneng. Regelmatig en ruim gangwerk 7e ZG, Lupus v Haus Lacherom (Odin v Twentebloed x Macha v Haus Lacherom) Grote, krachtige, in goede verhoudingen qua hoogte / lengte. Hoge schoft, vaste en droge rug, iets korte afvallende croupe. Voor goed, achter zeer goed gehoekt. Correct front. Achter correct, voor licht teneneng. Vloeiend gangwerk, waarbij de hond goed in balans blijft.

Grote, krachtige in zeer goede verhoudingen qua hoogte / lengte. Hoge schoft, vaste rug, croupe van goede ligging die nog een fractie langer kon zijn. Zeer goede hoekingen in vooren achterhand. Goede onderbelijning. Markant en goed gevormd reuenhoofd. Correct front. Gaat voor en achter correct. Ruim uitgrijpend gangwerk met goede stuwing van de achterhand en goede ruime voortred. 4 e ZG, Sargo aus Famke’s Zauberwald (Ando vd Wilhelmswarte x Benzy Aus Famke‘s Zauberwald)

9 e ZG, Kane v Saendenland (Eon v Nimbus x Yanka v Elzmundungsraum ) Ruim middelgrote, middelkrachtige, mooi opgebouwde en goed gepigmenteerde reu. Vang mocht donkerder zijn evenals het dek. Hoge schoft in stand. Korte afvallende croupe. Lange opperarm kon schuiner liggen. Achter zeer goed gehoekt. Staat voor iets tenenwijd. Gaat voor correct, achter licht eng. Goede gangen, waarbij de oren vaster mochten blijven. 10 ZG, Jakobus v Haus Targa (Javir v Talka Marda x Fien v Haus Targa ) Grote, krachtige, licht gestrekte wolfsgrauwe

- De Duitse Herdershond

40

5 e ZG, Zoran vh Boombos VZH ( Pear v Hasenborn x Pepita aus Westsachsen) Middelgrote, middelkrachtige in goede verhoudingen opgebouwde en mooi gepigmenteerde reu. Goede hoekingen in voor- en achterhand. Correct front. Kon iets meer knokenkracht hebben. Achter correct, voor licht teneneng. Temperamentvol gangwerk, dat meer ruimte moet beslaan.

JONGEHONDENKLASSE REUEN, Langstokhaar 18-24 maanden Keurmeester dhr. Len Nizet Gemeld: 1; Zeer Goed 1 1e ZG, van Liedehof (Xento v Bisschofsheim x Vaya v Bisschofsheim) Aan de bovengrens der grootte staande, goed

8 e ZG, Prinz-Kay vd Berkthoeve (Nick v Holtkämper Hof x Gandhy vd Berkthoeve ) Middelgrote, middelkrachtige, in goede verhoudingen opgebouwde, typevolle reu. Normale schoft, vaste rug die licht bolt, korte afvallende croupe. Lange opperarm kon iets schuiner, achter goed gehoekt. Goede onderbelijning. Correct front. Harmonisch uitgrijpend gangwerk.

e

Ruim middelgrote, middelkrachtige, goed opgebouwde, zeer mooi gepigmenteerde en typevolle reu. Goede hoekingen. Hoge schoft, vaste rug, iets korte afvallende croupe. Goede onderbelijning. Correct front. Gaat voor iets breed, voorhand moet nog sluiten.

reu. Normale schoft, iets laag middenstuk, korte croupe van goede ligging. Lange opperarm kon iets schuiner liggen. Achter goed gehoekt. Front correct. Lichte onregelmatige gangen, die aan kracht moeten winnen.

Xano

opgebouwde, krachtige LSH reu. Hoge schoft, sterke ruglijn en iets afvallende croupe. Zeer goede hoekingen in voor – en achterhand. Front nagenoeg correct. Gaat achter licht hakkeneng, voor licht teneneng. Één oor is niet geheel vast. Goede gangen waarbij kleine onderbreking in voorpoot rechts.

Vlotte, regelmatige en goed uitgrijpende gangen met behoud van de bovenbelijning. 2 e U-Auslese , *Gaucho v Estherlager SchH III (Tiras v Roten Feld x Patu v Estherlager)

GEBRUIKSHONDENKLASSE REUEN 24 maanden en ouder Keurmeester dhr. John Lijffijt Gemeld: 21; Uitmuntend Auslese 2; Uitmuntend 14; Teruggetrokken: 3; Afwezig: 2 1e U-Auslese, *Chacco vd Freiheit Westerholt SchH III (Yerom v Haus Salihin x Pitty vd Freiheit Westerholt)

3 e U, *Amigo v. Milewo SchH III (Idol v Holtkamper Hof x Isa v Steinway Park)

1e U, *Azuro v Haus Katsboghte VH/IPO III (Odin v Holtkamper Hof x Baya v Hennegauland) Grote, middelkrachtige, in goede verhoudingen opgebouwde reu. Goede boven- en onderbelijning. Zeer goede voor- en achterhandhoekingen. Staat linksvoor iets uitgedraaid. Gaat voor en achter correct. Vlotte regelmatige gangen, waarbij de bovenbelijning, nog iets onrustig is. 2 e U, *Randy v Leithawald SchH III (Yoker v Leithawald x Ubi v Leithawald)

Ruim middelgrote, middelkrachtige in goede

VDH - exterieur -

Grote, middelkrachtige, in goede verhoudingen opgebouwde reu. Goede boven- en onderbelijning. Zeer goede voor- en achterhandhoeking. Staat correct in het front. Gaat achter correct, voor iets los.

Ruim middelgrote, goed opgebouwde reu. Goede boven- en onderbelijning. Zeer goede voor- en achterhandhoeking. Correct in front. Gaat voor en achter correct. Vlotte regelmatige gangen.

Ruim middelgrote, middelkrachtige en substantievolle reu. Goed pigment, Goede boven- en onderbelijning. Zeer goede voor- en achterhandhoeking. Correct front. Gaat voor en achter correct. Vlotte, regelmatige, goed uitgrijpende gangen, waarbij rug en lendenen nog wat onrustig aandoen.

41

verhoudingen opgebouwde reu. Goed pigment, Goede boven- en onderbelijning. Zeer goede voor- en achterhandhoeking. Correct in front. Gaat voor en achter nagenoeg correct. Vlotte regelmatige en goed uitgrijpende gangen. 4 e U, *Bax vd Zomerdijkslanden SchH I (Digger v Elzmündungsraum x Werra vd Zomerdijkslanden)

Grote, middelkrachtige, licht gestrekte reu. Hoge schoft op stand, voldoende vaste rug, croupe van voldoende lengte en goede ligging. Voor en achter zeer goed gehoekt. Staat licht tenenwijd in front. Gaat achter licht hakkeneng en voor licht kruisend. Vlotte, goed uitgrijpende gangen, waarbij rug en lendenpartij iets onrustig zijn. 5 e U / T2, *Quaks v Holzkämper See SchH III (Wodin v Holtkämper See x Voga v Holtkämper See ) Grote, licht gestrekte reu. Goede boven- en onderbelijning. Het Masker mag overtuigender zijn met iets donkerdere ogen. Voor en achter zeer goed gehoekt. Staat licht tenenwijd in front. Gaat achter correct, voor nog los. Vlotte, regelmatige en uitgrijpende gangen. 6 e U, *Sharon v Deutschen Adel SchH III Nando v Gollerweiher x Nür v Deutschen Adel) Grote, middelkrachtige, licht gestrekte reu. Hoge schoft, croupe van nog voldoende lengte licht afvallend. Zeer goede voor- en achterhandhoeking. Warbij weliswaar de middenvoorvoet straffer moet zijn. Correct in front. Gaat voor en achter nagenoeg correct. Vlotte regelmatige gangen, waarbij lendenpartij nog onrustig aandoet

lengte en ligging. Voor goed, achter zeer goed gehoekt. Correct in front. Gaat voor en achter nagenoeg correct. Vlotte, regelmatige, goed uitgrijpende gangen. Waarbij de bovenbelijning meer in tact moet blijven. 8 e U, *Xaver v. Loosbroekerhaus SchH III (Xitus v Murrtal x Chera v Loosbroekerhaus)

Grote, middelkrachtige, licht gestrekte reu met erg massief reuenhoofd. Voor goed en achter zeer goed gehoekt. Staat nagenoeg correct in het front. Gaat voor licht kruisend. Vlotte maar soms onregelmatige gangen. 9 e U, *Kenzo v Barendika SchH II (Nando v Gollerweiher x Zoeloe v Barendika) 10 e U, *Kondor vh Boombos IPO/VH I (Ex v Arline xRitje vh Boombos ) 11e U, *Qutro vh Boombos IPO/VH I (Naxos v Holtkampersee x Alfa vh Boombos ) 12eU, *Deros v Dan Alhedy‘s Hoeve SchH III (Naxos v Holtkampersee xNaomie v Dan Alhedys Hoeve ) 13 e U, *Rockx v Nordsee Sturm SchH III (Caleb v Jabora x Ilse v Nordsee Sturm ) 14e U / T3, *Vako vh Boombos IPO/VH I (Tuareg v Bad Boll x Gaudi vh boombos)

GEBRUIKSHONDENKLASSE REUEN, Langstokhaar 24 maanden en ouder Keurmeester dhr. John Lijffijt Gemeld: 1; Uitmuntend 1 1e U, Quirino v Elfenschloessle SchH I (Campino vd Noriswand x Dorro v Elfenschloessle)

- De Duitse Herdershond

7e U, *Kiplyn Atlas SchH I (Antilli Aldo x Ronda v Schaumbergerland)

42

Ruim middelgrote, middelkrachtige, goed opgebouwde reu. Hoge schoft, croupe van goede

Grote, krachtige, in goede verhoudingen opgebouwde reu. Krachtig reuenhoofd. Veel pigment. Goede boven- en onderbelijning. Iets afgehaard. Zeer goede voor- en achterhandhoekingen. Gaat voor en achter nagenoeg correct. Vlotte, krachtige, uitgrijpende gangen.

KENNELGROEPEN Keurmeesters: dhr. R. Mai en J. Lijffijt

KRINGGROEP KAMPIOEN Keurmeesters: dhr. R. Mai en J. Lijffijt

1e Kennel vh Boombos 2e Kennel vd Ybayo hoeve 3e Kennel vd Berkthoeve

1e Kringgroep Hoogeveen 2e Kringgroep de Wouwse Plantage 3e Kringgroep de Samenwerking

S. Tak B. Verschoor M. Pittens-Sesink

VDH - exterieur -

43

Korte samenvatting en uitslag Hauptzuchtschau

BSHZS Nürnberg 2011 Wat lange tijd niet meer gelukt was ; een podium plaatst voor een Nederlandse deelnemer aan de BSHZS lukte dit jaar met een LSH Duits herdershond, namelijk : Zambi vom Eschener-Gehölz van mevrouw P. Buwalda die op zeer professionele wijze werd voorgebracht door Ciska Karssies.

Deze hond en zijn voorbrengster waren mij reeds opgevallen tijdens de jeugdclubmatch eerder dit jaar waarover in het VDHblad van augustus reeds gerapporteerd is.

- De Duitse Herdershond

Na een eveneens succesvolle 3e plaats met kwalificatie uitmuntend op de KCM was de vreugde van de gezichten af te lezen toen deze hond op de BSHZS met een 2e plaats en kwalificatie ‘Vorzüglich’ het podium in het Easy Credit stadion in Nürnberg mocht betreden. De eerste Nederlandse Langstokhaar Duitse herder die dit gepresteerd heeft. Eveneens noemenswaardig in de jeugdklasse teven Langstokhaar; Ashanti v. Kongnirundara met SG 16.

44

Maar ook onder de stokhaar variant waren er toch dit jaar wel weer vermeldenswaardige resultaten van Nederlandse Duitse herdershonden met hun voorbrengers en eigenaren. Zo eindigde op de hoogste plaatsen voor wat betreft Nederlandse honden en/of honden in Nederlands bezit: Gaucho v. Estherlager Jolly v. Loosbroekerhaus Antwan v.h. Boombos Escada am Seeteich Kimon v. Trasidius Tina v. Loosbroekerhaus

V 41 V 57 SG 57 SG 52 SG 24 SG 48

gebruikshondenklasse Reuen gebruikshondenklasse Teven Tussenklasse Reuen Tussenklasse Teven Jeugdklasse Reuen Jeugdklasse Teven

Graag feliciteren wij als VDH ook onze Belgische buur Marc van Hout met Hagadahls Figo met 10 Auslese. Aan allen nogmaals proficiat met de behaalde lovenswaardige resultaten! John Lijffijt Comm. kyn. VDH

De lengte van dit verslag houdt mede verband met het nog niet ontvangen artikel over de BSHZS van de opvolgster van Marc Gemoets. Bovendien zijn de uitslagen van de BSHZS reeds bekend en daags na het evenement via de site van de SV beschikbaar. Daar staan alle uitslagenlijsten gepubliceerd. Reden voor mij om alleen nog even aandacht te schenken aan de hoogst geplaatste Nederlandse inschrijvingen per klasse. Een uitgebreider verslag over de BSZS hopen we te kunnen plaatsen in een volgend nummer. John Lijffijt

Hund und Pferd in Dortmund

Een bijzondere show Dit jaar was John uitgenodigd om op zondag 16 oktober de Duitse herders te keuren op de ‘Hund und Pferd’ show in de Westfalen Hallen te Dortmund. Een hele eer, want dit is de grootste tentoonstelling in Duitsland. Op zaterdagmiddag zijn we lekker relaxed naar Dortmund gereden, zodat we al bijtijds bij het hotel aankwamen, net buiten het centrum, midden in de natuur, op 12 km afstand van de Westfalen hallen. Monument Daar aangekomen eerst even een flinke wandeling gemaakt in een groot park/bos, hier bleek een grote toeristische trekpleister te zijn namelijk een monument waar een heel groot beeld stond van Keizer Wilhelm Alexander op een gigantisch paard, die over de heuvel naar beneden uitkeek over Dortmund. Daarna zijn we weer terug gegaan naar het hotel om onder het genot van een glaasje nog wat te lezen. ’s Morgens moest John al om kwart over acht bij de keurmeestersbespreking zijn, dus vroeg op, ontbijten en naar de hallen toe gereden. Ondanks dat het nog zeer vroeg was, waren er al veel mensen, honden en paarden op de been. Druk Deze tentoonstelling van honden en paarden wordt gehouden onder toezicht van de VDH (‘Verband fur das Deutsche Hundewesen’, vergelijkbaar met de Nederlandse Raad van Beheer) in Duitsland. Er zijn hier meer dan 8.000 honden van wel 240 rassen en meer dan 300 paarden van 60 rassen ingeschreven. Normaal trekt dit evenement zeker 75.000 bezoekers, maar vanwege een wegversperring op het laatste moment van de B1 was het dit jaar iets minder, namelijk 70.000 bezoekers. Persoonlijk heb ik dit verschil in bezoekers niet zo gemerkt, want het was erg druk. Ik ben wel vaker op een tentoonstelling geweest, maar zo immens al dit was een hele ervaring met meer dan 300 stands met voer, kleding, zadels, speeltjes, foto’s, schilderijen en snoep te veel om op te noemen. Alles was wel ruim opgezet en de paden tussen de ringen waren redelijk breed. Gelukkig was de grote ring voor de Duitse herders aan de zijkant en was hier veel ruimte rond de ring. Schamen Er waren 37 Duitse herders ingeschreven (voor een tentoonstelling is dit tegenwoordig een goede inschrijving) waarvan twee langstokharigen. Omdat er in de ring geen andere honden gekeurd hoefden te worden, kon John goed de tijd nemen, zodat de bezoekers tot in de middag nog naar de Duitse herders konden gaan kijken. Zodra een van de klassen klaar was heb ik getracht om foto’s te maken.

Tijdens mijn uitstapje door de overige hallen heb ik honden gezien waarvan het maar goed is dat ze geen spiegel hadden, anders schamen ze zich rot. Eerst dacht ik op een andere planeet te lopen, maar dit bleek een poedel te zijn. Sommige honden hebben een eigen karretje waar ze de hele dag in rond gereden worden (alsof ze zelf niet kunnen lopen), ik heb zelfs honden in een tas gezien. Niets voor mij, geef mij maar een Duitse herder die heeft al die poespas niet nodig. Dat neemt niet weg dat ik wel enkele hondenrassen gezien heb die ik ook wel mooi vond. Vuurlinie Daarna even een kijkje genomen op de paardenafdeling, de keuringen waren hier al afgelopen, maar er werden schitterende shows en demonstraties gegeven. Zelfs honden en paarden die steenbokken gingen hoeden, dat is weer iets anders dan schapen. Paarden die door de vuurlinie gingen en een grote show met echt de mooiste paarden die ik ooit gezien heb. Een paar uitslagen staan onderaan deze pagina. Hillson van Athaba werd ‘best of breed’ en ging door naar de erering. Maar de mooiste hond van de show was helaas geen Duitse herder volgens de allround keurmeester. Mocht je nu zelf wat meer over deze show willen weten (hij is namelijk ieder jaar) kijk dan op de website (via google) Hund und Pferd, bij het kopje facebook staan nog veel meer foto’s, dit is echt de moeite waard. Lia Lijffijt

1 U Hillson von Athaba 1 U Esmee von Haus Pfalzerheide 1 ZG Whisper von der Bergschlucht 1 ZG Biscaya von Beluga 1 G Phil von der Schiffslache 1 ZG Haley von Haus Pfalzerheide 1 VB Kuranyi aus Wattenscheid 1 VB Lena aus Wattenscheid 1e Joyce von Haus Hazelda 1 U Question von Beluga 1 ZG Wakana von Struwwelpeter 1 U Quirino 1 ZG Zamira von Beluga

VDH - exterieur -

Uitslag: Gebruikshondenklasse reuen: Gebruikshondenklasse teven: Jongehondenklasse reuen: Jongehondenklasse teven: Jeugdklasse reuen: Jeugdklasse teven: Nakomelingklasse reuen: Nakomelingklasse teven: Veteranenklasse teven: Kampioenschapsklasse: Openklasse teven: Gebruikshondenklasse reuen LSH: Gebruikshondenklasse teven LSH:

45

WUSV 2011 in Kiev

Van een andere planeet Na een lange voorbereiding is het op 29 september dan zover. Het team dat Nederland gaat vertegenwoordigen op het WUSV kampioenschap in Kiev ontmoet elkaar op Schiphol voor de vliegreis naar de Oekraïne. Het inchecken van de honden neemt ons inziens veel tijd in beslag. Later zal blijken dat dit niets is vergeleken met de terugreis. Aangekomen op het vliegveld van Kiev krijgen we direct te maken met een cultuur die haaks staat op de Nederlandse cultuur. Van de zes gereserveerde huurauto’s blijken er slechts twee beschikbaar. Er schijnt een belangrijk symposium in Kiev gehouden te worden. Onze auto’s zijn ondanks diverse schriftelijke bevestigingen van reservering verhuurd. Elena Shchyra, bij de meeste Nederlanders wel bekend, schiet ons te hulp en regelt vervoer per busje naar het hotel. Samen met de ons toegewezen begeleider Roxolana arriveren wij in het hotel. Aldaar blijkt dat de kamer voor Sjaak Cnossen niet beschikbaar is. Wederom schiet de invloedrijke Elena ons te hulp en is er toch nog een kamer vrij. Gekscherend zegt onze begeleider: “In de Oekraïne heb je de president en dan komt Elena.”

- De Duitse Herdershond

Knollenveld Op vrijdag gaan we met de hele groep speuren op zachte akker. Na onze vragen of dit wel vergelijkbaar is met de wedstrijdakker krijgen wij een ontkennend antwoord. Ook het ons toegewezen trainingsveld is van onacceptabele kwaliteit. Het enige waaraan het als voetbalveld herkend kan worden is de twee roestige doelen welke rondom met glasscherven bezaaid zijn. Onze pakwerker Jan van Maaren brak zowat zijn enkels op dit knollenveld. Na enig aandringen bij de organisatie en overleg met het eveneens in ons hotel ondergebrachte Duitse team krijgen wij toch de beschikking over een beter sportveld en een akker welke gelijkwaardig aan de wedstrijd is. De Duitsers hadden hier uiteraard van af het begin beschikking over.

46

Sjacky Cnosssen met Macho von Haus Silma

Naarmate de wedstrijd nadert voel ik dat er bij sommige teamleden wat spanning ontstaat. We besluiten om de druk eraf te halen door een bezoek aan Kiev onder begeleiding van Roxolana. Vijf minuten Maandag en dinsdag hebben we gebruikt om specifieke onderdelen te trainen. Het is dan voor al zaak dat je de hond niet overtraint. Op woensdagochtend stond voor ons de officiële training in het stadion gepland. Zoals gebruikelijk op de officiële training van het WUSV-kampioenschap heb je maar vijf minuten voor appel en pakwerk per hond ter beschikking. Meer dan een beetje volgen vooruitsturen en revieren kun je dan niet doen. Iedereen hield zich aan de gemaakte afspraken waardoor we nog wat tijd over hadden. Woensdagavond werd er geloot. Dit is toch iedere keer weer een belevenis. De meegereisde Nederlanders laten zich dan altijd van hun beste kant zien. Daar we de volgende ochtend al vroeg paraat moesten staan voor het speuren en manwerk zijn we direct na afloop naar het hotel gegaan met de wetenschap “Nu gaat het echt beginnen”. Soepeler Op donderdag mag Joeri Veth met speuren het spits afbijten. Met 75 punten werd Joeri te weinig toebedeeld. Ongeveer rond dezelfde tijd maakte Edwin zich in het stadion klaar voor het manwerk. Mooi strak rond de verstekken, intensief en drangvol aanblaffen, goede beten, aanvallen en bewakingsfase bezorgde Youry 96 punten. Enige aftrek was er voor het volgen naar de vluchtpositie, het rugtransport en eenmaal licht onrustig in de overgangsfase. In Nederland worden deze appeltechnische oefeningen binnen het manwerk wat soepeler beoordeeld. Internationaal gezien is het al jaren zo dat de hond correct volgend naar de vluchtpositie gebracht dient te worden. Een uitmuntend in het rugtransport wordt zelden gegeven. De hond moet absoluut op kniehoogte blijven, ook in de haak. Bovendien is het betrachten van de vijf pas en vooral het behouden van deze afstand mede door het looptempo van de pakwerker niet eenvoudig. Complimenten van onze Belgische sportvrienden dat deze het toch wel één à twee punten hoger zagen, en dat Youry dit ook zou krijgen ware het niet dat het zo vroeg in de competitie was, deden Edwin zichtbaar goed. Moeilijk Dezelfde ochtend moesten Sjacky en Nel in dezelfde groep speuren. Macho was tot aan de derde hoek nog geen punt kwijt. Hij overliep

de hoek te ver en bleef zich concentreren te ver van de vierde balk. Sjacky wist dat de hond te ver was en probeerde nog wat lijnsturing te geven. De keurmeester gaf daarop aan dat hij de hond zelfstandig moest laten zoeken. Sjacky had echter weinig keus. Bij de derde keer lijnhulp brak de keurmeester het speuren af. Direct hierna was het de beurt aan Nel. Kyra ging overtuigend diep en intensief van start. Bij de eerste hoek kwamen er wat problemen. De hond loste dit echter zelfstandig op. Aan het tempo en de manier van zoeken kon je zien dat het vele malen moeilijker was dan wij dachten. Slechts de toplaag van ongeveer een centimeter was nog wat zacht, maar erg zanderig. Bovendien stond er alle dagen een straffe wind die er voor zorgde dat er constant zand over het spoor waaide. Bij de laatste hoek had Kyra het ook erg moeilijk. Maar na gedegen selecteerwerk kwam zij er toch uit. De 88 punten waren weliswaar terecht, maar voor ons toch wat teleurstellend. Niet wetend dat er op het speurveld nog een complete slachting zou volgen. Wim was in de middag aan de beurt. Twee voorgangers van Wim kwamen niet tot aan de eerste hoek zodat Zamp wat versneld aan de bak moest. Wederom zag ik een intensief werkende hond die het heel zwaar had. Gezien de zware omstandigheden gaf Wim de hond bij de hoeken lichte stembeloning. Dit vond de keurmeester het grootste probleem. Ook Wim kreeg 88 punten. Gezien het aantal gezakte honden koesterden wij deze 88 punten.

Joeri Veth met Onta von Karthago

wege het feit dat dit het eerste WUSV-kampioenschap was waar de speurvelden een vrijwel gelijke moeilijkheidsgraad hadden. Killing fields Vrijdagmiddag behaalde Edwin 86 punten appel. Jammer genoeg verloor hij het meeste bij de zitoefening. Na 12 pas gaf de hond aan het zitcommando te verwachten. Edwin gaf echter bij pas 17 het commando waarop de hond bleef staan. De hond realiseerde zich de oefening niet goed aangenomen te hebben en bleef niet geheel correct op zijn plaats bij het terugkomen van Edwin. Jammer want het beeld dat de hond liet zien was een ZG waardig. Zaterdagochtend had Edwin nummer één geloot bij het speuren. Hij had de pech dat de startpaal van het spoor in het begin van de akker stond. Een plek waarbij de boer vele malen zijn trekker had gedraaid. Youry had het heel erg zwaar om het spoor op te pakken en ik vreesde dat hij niet ver zou komen. Het doorzettingsvermogen van Youry was een lust om te zien. Ook het feit dat Youry als hij het spoor kwijt was daar niet meer dan een halve meter van afweek om het terug te vinden heeft hem gered en leverde hem 88 punten op. Op onze mooie weiden kan een n hond hon o d nog g weleens ruimcirkee lend komen. zoekende hond maar le end n het het spoor spo poor orr tegen teg egen e kom en o en om en.. Ee Een n te t vvrij rijj zo ri zoek eken ek en nde d h ond on d ma m a ar ook die plicht had deze velden niets zoeken. ook di d ie met met teveel t ve te veel e p lich ht ha h d op pd eze ez e ve eld lden en nn iets ie ts te te zo zoek ekken eken n. De overigen eo veri ve r ge ri g n uit uit de de groep groep e van ep van Edwin Edw win zakten. zak akte t n. te n De De speurvelden sp peu urvvellde d n werden werd we rden rd en iinmiddels nm n mid idde de elss dee ‘Killing ‘K Kili ling liling Fields’ Fie eld ldss’ s’ genoemd. genoe en noe o md md.. Nieuw volgen Zaterdagmiddag Z Za terd te rdag rd agm middaag g moesten moe oest sten st e Sjacky Sja jack ckky en e Nel Nel e vrijwel vri rijw jwel jw el achach ch-afdeling terr el te eelkaar kaar ka arr af ffd del elin ing g B doen. doen do en.. Het He et volgen volg vo lg gen van van Kyra Kyrra was was niet met manwerk ni iet e netjes. nettjes. Het Hett leek lee eekk off zij zij te te ve veel el m et m anwe an werk we rk bezig was. bezi be zig zi gw wa as. De De oefeningen oefe oe fe eni n ng gen en op op zich ziich c waren waarren en naar naa aarr behoren. door be b eho ore ren n. Er n. Er werd we erd dd oor de oo de Spaanse Spa paan a se an e kkeurmeester eurm eu r ee rm e st s er met name FFerre erre err em me et na n ame me gelet gel e ett op op het he h et recht re echt ch ht en geconcengec econ on once nce cenenntreerd de ontwikkelingen, werkvreugde, tre tr re ee erd d vvolgen, olge olg ol gen, n, d eo on nttw wikkke k liing ngen n, w we erkkvvrreu eugd gd de, e, grondsnelheid Het aantal g gr ron ond dsssn ne n nelh e hei eid en e ccorrectheid. orre or ect cthe he heid eid d. He H ett iss aall ee een n aaa ant ntal al duidelijk nieuwe jjaar duideli liijjk dat zonder het zogenaamde g nieuw we volgen internationaal volg gen je e in nte tern r at rn a ionaal niet meer mee telt. Het dan een genot om appel Jenny is d is an n ook ook ok e en ng enot en not ot o m he hett ap appe pell va van n Je Jen nny nn Seefeld Oleynik uitt het Se ee effel e d en e TTobias o iaas Ol ob O Oley leyyni nikk ui u het Duitse Duit Du itse it se team tea eam m te zzien. zi ien en. Zoals Zoals Zo als we we al al bij bij ‘Learning bi ‘LLear eaarn rnin ing by ing by doing’ doi oin ng g g’’ hebben hebb he bben en kunnen kunn ku nn nen n zzien ie en lijkt lilijk jktt het jk het of ze ze van van een een andere ande an d re de e planeet plaane neet et Ook kkomen. ko men. me n. O ok zzie ie e je je deze d ze trend de tre rend nd bij bij de de Finnen, Finn Fi nnen nn en,, Spanen Span Sp an-an De manier waarop jjaarden ja arde ar den en SSlowaken. den de lowa lowa lo wake ken. D ken. ke e ma mani nier ni ierr w aaro aa rop ro p de meesmee e sNederlandse te N ed der erla land la land dse e honden hon onde den volgen de den vo olg gen n resulteert re essul ulte lteer teer te ert in in een een n ‘G’ ‘G’ G dit off lager. lag ager err.. Vervolgens er Verv Verv Ve rvol vol o ge ens n werkt we errkt kt d it beeld it bee eeld ld d weer we ee er door do d oor or in in de de ontwikkeling bijijij zzit, o on ntwik tw wiikkke keli eling liling ng b itt, af, it, af, sta af sta en st en vooruit. vooru oo oru ruit it. it.

VDH - africhting -

Vervangen Vrijdagochtend was het de beurt aan Sjacky en Nel om afdeling C te doen. Macho mocht wat strakker rond de verstekken. Het aanblaffen was, zeker voor Macho, erg netjes. Wat mij wel opviel was dat Macho met weinig spanning in de bewakingsfase, zonder echt uit zijn bewaking te geraken, aan het einde licht met Sjacky bezig was. Later zou blijken dat de hond een tekenbeet had. Macho werd beloond met 92 punten. Kyra van Nel daarentegen was vol power. Snel rond de verstekken en het werken aan het aanblaffen had zich geloond. Ook Kyra moest bij het volgen naar de vluchtpositie volgens de Duitse keurmeester Ritzi zich ‘führig g zeigen’. Het rugtransport mocht ook correcter. De punten waren r gt ru gtra rans n po ns ort r moc o ht o oc ok iiets e s co et orr rrec eccte ter.r.. D e 90 0p unte un ten te n wa ware ren re ten opzichte ten op pzi zich chte ch t van te van n Sjacky Sja jack c y ook ck ook terecht. terrech te cht. t Kyra Kyr y a was was weliswaar we elisw lilissw waar aar erg errg drangvol en dran dr dran ngv gvol oll maar o maa aar iets ie ets ts minder min inde der de er correct corr co rrec rr ectt in ec n het het appelgedeelte app p el elge gede ge deelte elte el t e n iets ie etss minder min nde derr stabiel stab bie iell in i de de overgangsfases over ov ergaang n sffases asses dan daan n Macho. Mac acho h . ho Inmiddels Inmi midd idd ddells had had ad de de organisatie org gan a isat satie de de keurmeester keur ke urme me m eesste ter op aaff fdeling door d liing de g A (Doug (Do D ug Deacon) Deaaco con) n)) vervangen verva rvaang ngen ng en d oor de oosoo oos os-tenrijker Peter Mayerl. bejaarde Deacon t nr te nrijijjkke er Pe Pete eter e M Ma aye yerl rl.. De rl De b ejaard de De D eaaccon on had had d onlangs achillespeesoperatie onla on laang ngss ee een n aac chi h lllles essp pe ees esop oper erat attie i ondergaan ond nder erga gaaan en e had had a daar daa a r zichtbaar zi htb zich tbaa aaaar last last van. Persoonlijk la Pe erso rsoo rs oonllijjk vi vind nd d ik dat niet dat leeftijd lee eeft ftij tijjd ni nie et direct et dirrect een obstakel ob bstak stak akel el hoeft hoe oeft ft te te zijn, zijn zi jn,, maar m ar ma a je je moet moet moe et wel wel el fysiekk gezond ge g ezo zond nd zijn. zijijn. n Deze n. Dez eze e keurmeester ke eur urme mees esste e ter had ter had zijn ha zijn n verantwoordelijkheid ver eran era antw antw twoo o rdel oo rd del elijijijkh ijkh khei hei eid d voor moeten nevo oor aanvang aanva an nvaang ng vvan an hett ttoernooi oern oe noo o i mo m oe ette en nn e-men. De organisatie me m en n.. D eo or rga gani nisati tie e van vaan de de WUSV WU USSV heeft he heef eef efftt bij biij de b de aanstelling deze gefaald. aanste t llllin ing g va van n de d ze keurmeester keurmeestter ook g gefaa ald d. Onze Arie Onze eigen eig gen A rie Veltman Velttma man was nu de aangewezen zen persoon ze pers pe rsoo rso oon om Peter Pet e er Mayerl May ayer erll te vvervangen erva er v ngen n een n de de sporen spo pore ren uit uit te zetten. zet ette tte ten en. n. Er Er wordt wordt wo rd dt natuurlijk natuur na tuur tu urlililijk jk snel sne nell gepraat g p ge prraaaat over Veth niet gezien over het hett verschil ver ersc schi sc hilil in hi in kkeuren. eure eu ren. re n. IIkk he heb Jo heb JJoerie Joer oer e ie V etth ni e eth iett g eziie ez ien maar correct gekeurd. maar de de overige over ov errig ige e vier vier waren war aren en qua qua punten pun unte ten te n co corr rrec rr ecct ge geke keur ke urd. ur d. Ikk moet wel Oostenrijker moe oett echter e ht ec hter er w ell zzeggen egge eg ge en da datt de d O oste os t nrrijijke te kerr ee ke een n ve veel el duidelijkere du d uid idel dellijijke kere ke re aanalyse naly na lyyse gaf. gaf af.f. Ook Oo ok het het verwijt he verw ve rwijijjt over rw over het ov het verschil ver ersc scchi hill in sspeurvelden p ur pe u ve v ld lden is is in i mijn mijn ijjn og ogen en niet nie iett terecht. tere te re ech c t. t. Uiteraard Uit iter e aaaard is er is er altijd onderling alti al lttiijd d iiets etts o on nde derrllin lin ng ve vverschil. vers ers rsch chilil. Ti ch TTijdens ijd jdens ens de en de tteamleidersbeeaaaml e mlle m eiide ders rsb rsbe be espreking werd organisatie sp pre reki king ng w erd de erd er de o rgan rg anisat isaattie is e dan dan a ook ook ok geprezen gep epre eze zen en vanvanva n-

Wim van Dijk met Zamp vom Weinbergblick

47

pics4dogs - Kalender 2012 Hochglanz - highcloss - glans

OLPLWLHUWH$XÁDJH Format A3: 18 EUR zzgl. Versand

Versand (D): 4,40 EUR - Versand (EU): 7,00 EUR - Versand (Welt): 9,00 EUR

Format A4: 13 EUR zzgl. Versand

- De Duitse Herdershond

Versand (D): 1,45 EUR - Versand (EU): 3,45 EUR - Versand (Welt): 5,45 EUR

hier bestellen / order here / bestel hier:

www.pics4dogs.eu oder www.dsh-spezial.de 48

for the special moments

Kyra van Hamersslag van Nel Tjipjes

Teken Sjacky z’n hond toonde zich uitgeblust. Hij was overduidelijk ziek. De tekenbeet had bij Macho al voor leverbeschadiging gezorgd. Na bezoek aan de dierenarts volgde het bezoek aan de dierenkliniek. Het was zelfs onzeker of de hond het zou halen. In ieder geval diende we er voor te vrezen dat hij niet mee kon op de terugvlucht. De organisatie heeft nog aangeboden de honden bij aankomst te behandelen tegen teken. Onze geleiders hebben er voor gekozen de behandeling al eerder bij hun eigen dierenarts uit te laten voeren. Zo dacht men eventuele bijwerkingen tijdens het verblijf in Kiev uit te sluiten. Desondanks zijn er een tweetal honden van het ons team besmet met Babesiose. Gezien het feit dat het antiserum alleen verkrijgbaar was bij de ‘Faculteit Diergeneeskunde Utrecht’ doet mij vermoeden dat onze dierenartsen geen rekening houden met deze besmetting. Bekend is dat deze besmetting met name in Zuid-Europa plaats kan vinden, maar is echter in 2004 ook enkele malen in Den Haag geconstateerd. Mogelijk dat de behandeling meer gericht is geweest op Encefalitis. De kans op besmetting met Encefalitis in Oost-Europa is algemeen bekend. Gezien het aantal besmettingen bij honden uit diverse landen, Duitsland, België, Zweden, Spanje en Ierland is daar ook geen rekening gehouden met deze besmetting. Op dit moment zijn onze honden, Macho en Onta, alweer aan de beterende hand.

VDH - africhting -

Glad veld Zaterdagmiddag was het gaan regenen en onweren. Net toen Wim aan zijn appel begon werd de regen en het onweer wat minder. Het flitste hier en daar nog wel. Dit weerhield Wim er niet van een knap stukje appel neer te zetten. Met onder andere een mooie zit en dito apporteeroefeningen verdiende hij 93 punten. Zondagochtend verbaasde Wim ons wederom met een mooi stukje manwerk. Drangvol revieren en aanblaffen, mooie beten. De correctheid in het appeltechnische gedeelte mocht wat mij betreft iets beter.

De hond imponeerde echter d dusdanig sdanig dat de keurmeester dit bebe loonde met 94 punten. Zondagmiddag, in de stromende regen, was het de beurt aan de loopse teven, waaronder Onta. Joerie liet wel een stukje volgwerk zien zoals dat heden ten dagen wordt gevraagd. Mooi recht en optimaal geconcentreerd volgen. Door het gladde veld en de hoge snelheid schoof de teef bij het voorkomen uit de sta wat door en zat daardoor niet geheel recht voor de geleider. Ook het raken van de één meter betekende puntverlies. Uiteindelijk werd Joerie met een welverdiende 96 punten beloond. Na een korte pauze bracht Joerie zijn teef naar een geweldige 97 punten. Snel revieren (een verstek iets strakker omlopen), drangvol aanblaffen tot het eind aan toe. Correct meegenomen naar de vluchtpositie! Mooie beten en overgangsfases zorgden voor een resultaat van wereldniveau. Bij de prijsuitreiking bleek dat we een vijfde plaats in het landenklassement hadden behaald. Een resultaat waar vooraf niemand rekening mee had gehouden. Jenny Seefeld met Ginoginelli von Karthago

49

Honden geweigerd Rekening houdend met de te verwachte problemen op het vliegveld stonden wij maandag zeven uur voor vertrek reeds op het vliegveld. Bij het aanmelden van de honden werd ons medegedeeld dat er slechts twee honden mee terug konden op de vlucht. Na overleg van de bevestigingsmail met betrekking tot de honden leek alles geregeld en werden de honden aangemeld voor de vlucht. Bij de check-in bleek dat het vliegtuig overboekt was qua lading. We kregen te horen dat er wederom drie honden niet mee konden. Een Canadees en twee Belgen werden teruggestuurd met hun hond en de mededeling dat ze hun geld terug konden krijgen. Wij waren niet voornemens bij de balie te vertrekken voordat we met alle honden aan boord konden. Uiteindelijk is het met hulp van Jan Redder en Elena Shchyra alsnog gelukt een plaats voor de honden in het vliegtuig te bemachtigen. Diverse andere deelnemers konden niet mee en moesten noodgedwongen een hotel boeken en de volgende dag opnieuw proberen een plaats voor de hond te bemachtigen.

- De Duitse Herdershond

Wiel uitvinden De discussie binnen de WUSV of een dergelijk evenement wel in een land als de Oekraïne georganiseerd mag worden is inmiddels volledig losgebarsten. Ik zou echter onze Oekraïense sportvrienden te kort doen als ik niet zou vermelden dat zij er alles aan gedaan heb-

50

ben dit evenement tot een goed einde te brengen. Van zes uur ’s morgens tot elf uur ‘s avonds waren ze in de weer. Trots op hun land wilden ze een visitekaartje afgeven en hebben geprobeerd met 15 mensen het WUSV te organiseren. Er zijn inderdaad een aantal zaken fout gegaan. Om dit in de toekomst te beperken moet de WUSV als organisatie zich ook gaan beraden. Een van de zaken is dat het voor zo een evenement toch van belang is dat er een standaard draaiboek is zodat niet ieder land opnieuw het wiel hoeft uit te vinden. Rest mij nog Jan van Maaren en Robbie de Jong te bedanken voor hun helperswerk. De leden van de CBA die waar nodig ondersteuning konden bieden. Het uit Nederland meegereisde publiek dat als een blok achter al onze teamleden stond. De assistent teambegeleider, Fleuris Veth, die mij bij gestaan heeft in allerlei (rand)zaken. Tevens heeft hij voor deelnemers en toeschouwers een Oranjeavond georganiseerd die er toe bijdroeg dat het juiste Oranje-(wij-) gevoel ontstond. Grote dank gaat uit naar onze sponsors die het voor alle deelnemers financieel mogelijk maakten deel te nemen aan dit WUSV kampioenschap. André van Eekelen Teambegeleider De complete uitslag is te zien op de VDH website

Edwin Veenstra met Youry van Hildernisse

Bedankt: Royal Canin, Peter Timman Elektro B.V., Pepgroep B.V., SP Design B.V., Rietbergen en Partners Advocaten en overige sponsors. En last but not least: Sjacky, Edwin, Joerie, Nel, Wim en Fleuris

Individueel en kringgroep behendigheidskampioenschap 2011 (IBK)

Sportiviteit en leermomenten Voor de tweede keer dit jaar was ik te gast bij kgp. Kennemerland. Was dat in het voorjaar om het evenement rondom de ‘Dag van de Hond’ te verslaan, deze keer, 16 oktober 2011, voor het maken van een sfeerverslag van het IBK 2011.

Dat de mensen van kgp. Kennemerland goed waren in het organiseren van grote evenementen wist ik al en het verraste mij dus niet dat ik bij het inrijden van Heemskerk al bordjes van de VDH aantrof. Ook al hebben veel mensen tegenwoordig een navigatiesysteem in hun auto, het is toch prettig te weten dat “je goed zit”. Vorst aan de grond De opening was gepland om negen uur, maar de keurmeester, dhr. Willem-Alexander Kelders, wilde dit tijdstip graag uitstellen vanwege de rijp die als een witte deken over het veld en de toestellen lag. Gevaar voor uitglijden en dus blessures voor honden en geleiders was niet denkbeeldig. Het was een mooie dag, een strakblauwe lucht en een zonnetje, die eenmaal goed op het veld schijnend, de restanten van de eerste vorst aan de grond snel deed verdwijnen. Deze zon zorgde de rest van de dag voor een aangename temperatuur zowel voor de toeschouwers als voor de deelnemende teams.

in zichzelf gekeerd liepen de geleiders een aantal keren het parcours rond, in gedachten hun hond aanwijzingen gevend, meelopend, springend… het leek wel een beetje op klassiek ballet. Diskwalificaties Het viel mij op dat er nagenoeg geen publiek was. Ja, de deelnemende kringgroepen, die zich met hun tenten rondom het veld hadden geïnstalleerd, een handjevol meegekomen familie en supporters, dat was alles. Jammer, want de behendigheidssport is leuk om naar te kijken en zelfs op het niveau van een Nederlands Kampioenschap zie je, buiten hele mooie prestaties van honden en geleiders, ook dat het vaak mis kan gaan. Aan de hond ligt het meestal niet, die wil wel. “Voor 90 % ligt het aan de miscommunicatie tussen geleider en hond; de hond begrijpt zijn baas niet omdat deze door de stress of anderszins niet duidelijk genoeg is”, zo vertelde Maurice Oldenbeuving, wedstrijdleider en hoofd van de afdeling Behendigheid van kgp. Kennemerland. Dat klopt, want de uitslagen bekijkend – overigens vakkundig verzorgd door Ewoud Guddens – viel mij op dat er bij elk onderdeel wel en aantal koppels was gediskwalificeerd.

VDH - africhting / behendigheid -

Inschrijvingen Intussen heette de voorzitter van kgp. Kennemerland, Kees Rodenburg, iedereen van harte welkom en vertelde dat het een hele tijd onzeker was of het hele evenement wel door zou kunnen gaan omdat nog kort voor de sluitingsdatum er maar 12 koppels waren ingeschreven. Pas de allerlaatste dagen liep het aantal op tot 28, een redelijk aantal en genoeg om het evenement door te laten gaan. Hij drukte iedereen – terecht – op het hart om bij volgende inschrijvingen, waar dan ook in het land, niet tot het allerlaatste te wachten. Het is voor de organiserende kringgroepen al moeilijk genoeg om alles financieel en organisatorisch rond te krijgen en, zo vervolgde Kees: “of je nu 10 of 30 inschrijvingen hebt, het werk blijft nagenoeg hetzelfde, maar het werkt een stuk prettiger als je weet dat je het niet voor niets doet”. Uiteindelijk kon er om 09.30 worden begonnen met de wedstrijden. De deelnemers kregen ruimschoots de gelegenheid om zich op de hoogte te stellen van het parcours, dat door dhr. Kelders vakkundig was ontworpen. Geconcentreerd en

Talina de Goede met Quint (Arak)

51

- De Duitse Herdershond

52

de organisatie en gastvrijheid van kgp. Kennemerland en Miniseminar Na elk wedstrijdonderdeel riep keurmeester Kelders de deel- memoreerde dat deze kringgroep dit jaar 40 jaar bestaat. Hij nemers bij elkaar en gaf iedere keer een miniseminar. Hij leg- merkte op dat het bord op het toegangshek, destijds ter gelede uit wat hij bij veel deelnemers verkeerd zag gaan en hoe genheid van het 25-jarig bestaan van de kringgroep, nu echt hiermee de volgende keer moest worden omgegaan. Hoewel wel aan vervanging toe was. Daarna nam Kees Rodenburg het geen deelnemer, liep ik ook steeds mee om te horen hoe hij de woord sprak over het ‘behendigheidsvirus’, wat iedereen moet deelnemers de fijne kneepjes van het vak duidelijk probeerde verspreiden. Deze discipline moet veel meer bekendheid krijmaken. De handlers, zoals de geleiders in het behendigheids- gen; wat is nou leuker om samen met je hond deze sport te jargon ook wel worden genoemd, namen deze informatie van beoefenen. “Baas en hond krijgen er een goede conditie van, een vakman gretig in zich op. WillemAlexander Kelders is een je bent altijd buiten en een sportschool heb je niet meer nodig. Bovendien krijg je een ervaren keurmeester, bijzonder goede band met die vanuit heel Europa je hond”, zo schreef hij in wordt uitgenodigd om woorden van gelijke strekte keuren op vergeking in het voorwoord van lijkbare evenementen. de goed verzorgde cataloZijn adviezen werden gus. dan ook zeer gewaarBuiten alle mensen van de deerd. Af en toe liet hij kringgroep die hun best met zijn eigen hond, hebben gedaan om deze een ranke, lenige en dag te doen slagen wilde watervlugge Border Kees Rodenburg vooral Collie, zien hoe het Elly en Ben bedanken voor moest. Op mijn vraag al het werk in de kantine. hoe hij het verschil tusElly en Ben, een ouder sen de diverse rassen Thomas Delfgou wijst waar Esli het raakvlak kan vinden echtpaar, waarop de kringbij het bouwen van groep al jaren lang kan een parcours aanpakrekenen. Ben staat in de te – een grote Duitse herder is niet te vergelijken met een tenger gebouwde Bor- keuken en Elly achter de bar. De zelfgemaakte erwtensoep en der Collie zei hij dat hij altijd rekening houdt met het ras en groentesoep smaakten voortreffelijk en ook de lunch was dik dat hij bij grote rassen de hindernissen verder uit elkaar zet in orde. Deze dag werden ze ook geholpen door hun kleinen de bochten wat ruimer neemt. Het heeft geen zin om een zoon, die zich uitstekend van zijn taak had gekweten. grote hond, zoals onze Duitse herder, als een tank door alle hindernissen te laten stormen, nee, ook een grote hond moet Promoten Behendigheid de kans hebben een parcours correct te lopen. Keurmeester Kelders (Raad van Beheer) drukte eveneens iedereen op het hart de Behendigheidsport te promoten. Hij keurt al een aantal jaren de honden van de VDH en vindt de Tweede kans Er waren vier onderdelen: Time Gambling, Vast Parcours, Jum- kwaliteit steeds beter worden; helaas neemt het aantal af. Dus, ping en als laatste de Team race, waarbij van elke deelnemen- zoals hij zei: “Maak de sport populair!” de kringgroep twee koppels zich in de strijd wierpen om uit te Uiteindelijk was het tijd voor de prijsuitreiking. In de koestemaken wie de snelste was. Helaas ging het grootste gedeelte rende warmte van de lage najaarszon was het steeds Janet in de fout, zodat de sympathieke keurmeester besloot de ge- van Steenis, die met haar hond Amiga van de Wiersdijk de eerdiskwalificeerde teams nog een kans te geven, waar natuurlijk ste prijzen kwam ophalen, bovendien behaalde zij met haar dankbaar gebruik van werd gemaakt. Kgp. de Ypelaar was bij jonge hond Clea von Haus Valkenplatz de eerste plaats in de Jumping Startersklasse. Voor de overige uitslagen wil ik graag dit onderdeel de snelste. verwijzen naar de website en elders in dit blad. Een beetje rozig van de zon keerden wij huiswaarts, terugkij40-Jarig bestaan Zo kwam deze sportieve dag tot een einde en konden we ons kend op een sportieve en interessante hondensportdag. opmaken voor de prijsuitreiking. Ben van Swaaij, voorzitter Tineke Kamp van de VDH werkgroep Behendigheid, prees in zijn toespraak

Individueel Behendigheidskampioenschap 2011

Dit belooft wat voor volgend jaar! Het Individueel Behendigheidskampioenschap (IBK) sluit jaarlijks het seizoen af. Het werd ditmaal voor de tweede keer bij kgp. Kennemerland gehouden. Omdat we het al een keer georganiseerd hebben, wordt het toch altijd de tweede keer makkelijker, hoewel er wel het risico bestaat van toch de kleine dingetjes vergeten.

Gelukkig deed het draaiboek goed zijn werk, het liep allemaal weer op rolletjes, behalve het weer… Na een paar dagen slecht weer, zat de stemming er eerlijk gezegd nog niet echt in toen we op zaterdag met de laatste voorbereidingen begonnen op het terrein. Maar gelukkig was het die zaterdag heerlijk weer en de vooruitzichten voor zondag waren ook erg goed. Dat resulteerde al snel in een vrolijke stemming, waarbij we uitkeken naar de volgende dag. Aangepast aan het ras Zondagochtend om zeven uur liep de koffie al te pruttelen toen ik de kantine inkwam. De routebordjes waren al geplaatst en nu was het nog zaak om de laatste puntjes op de ‘i’ te zetten. Om acht uur arriveerde Willem-Alexander Kelders, de keurmeester die belast was met het bedenken van de verschillende parcoursen, en werd het eerste parcours uitgezet. Al tijdens het opbouwen werd duidelijk dat het bedenken van parcoursen niet zomaar uit de lucht zijn komen vallen. De keurmeester wist met bepaalde tips en adviezen duidelijk uit te leggen hoe je een parcours moet aanpassen naar het type hond wat het rondje moet lopen en dat je niet uit kan gaan van de standaarden. Een Duitse herder zal immers de baan heel anders nemen dan bijvoorbeeld een Border Collie. Gelukkig weet deze keurmeester waar hij mee bezig is en hebben we de hele dag veel leuke en uitdagende parcoursen gezien.

Close finish Tijdens de time-gambling werd duidelijk dat de geleider en hond die bovenaan het klassement stonden, Janet van Steenis met Amiga v.d. Wiersdijk, goed in vorm waren. Zij wonnen het onderdeel door foutloos en binnen 1,01 seconden van de opgegeven tijd over de finish te komen. Het scheelde niet veel, want zij werden op de voet gevolgd door Corry Hoenkamp met Jenna vom Haus Hagendoorn. Het verschil met Janet was slechts 0,07 seconden, een marge die met het blote oog niet op te merken valt… De 3e plek was voor Katalin Leferink met Zoscha oet de Poeterie. Foutloos Na de time-gambling was het even ombouwen voor het vast parcours. De startersklasse kon zich opmaken voor een spannende strijd. Het was goed te merken de geleiders het parcours goed in hun hoofd hadden zitten, want er waren er slechts twee die geen tijd neer hebben kunnen zetten. Er waren ook twee honden die het parcours foutloos hadden afgelegd en dat resulteerde in een 1e plaats voor G. Jupijn met Duke v. Adel Drehkafer en een 2e plaats voor Ingrid van Hout met Jindy. Talina de Goede met Quint (Arak)

VDH - behendigheid -

Wim de Hoogt ziet hoe Faust door de band springt

Maatstaf Na de opening en het nieuws dat we toch iets later zouden beginnen met de time-gambling in verband met de eerste nachtvorst dit jaar die over het veld was getrokken, kon iedereen het parcours gaan verkennen. Voor een leek altijd een grappig gezicht: iemand die het veld rondrent, alsof zijn of haar hond er naast loopt, maar oh zo belangrijk om niet tijdens het echte rondje de weg kwijt te zijn… Het onderdeel time-gambling, wat geen punten oplevert voor het klassement, is altijd een goede maatstaaf voor de vorm van geleider en hond. Elke wedstrijd is het weer afwachten of hond en geleider de juiste vorm hebben en zeker of de combinatie die dag lekker loopt. Het kan namelijk heel makkelijk zo zijn dat de hond in topvorm is, maar dat de geleider er net even naast zit, of andersom. Ook zeker voor de geleiders een spannend moment, want het zal je maar gebeuren dat de vorm er die dag niet in zit.

53

De keurmeester let goed op Marieke Niesten met Jake (Diesel)

van de Tempelhoeve waren met een verschil van meer dan 5 seconden de snelste van het veld, maar door een kleine glijpartij van Arak tikte hij het latje van een hoogtesprong en hierdoor werden ze met 1 fout derde.

- De Duitse Herdershond

Uitdagingen Toen was het tijd voor de open klasse. Hier werd toch duidelijk dat de keurmeester de titel niet zomaar cadeau wilde geven, want er zaten flink wat uitdagingen in voor geleider en hond. Voor Janet van Steenis met Amiga van de Wiersdijk was dit onderdeel wat spannender dan de anderen. Als ze op dit onderdeel een goed resultaat zou behalen, zou het voor haar al kunnen betekenen dat de titel ‘Behendigheidshond van het Jaar 2011’ dit keer mee zou gaan naar de Ypelaar. Ze lieten goed zien dat Amiga die titel met recht mag dragen, want ze waren foutloos en de snelste wat resulteerde in een 1e plaats. De 2e plaats was voor Wim Nijland die met de oudste hond Roah v. Hildernisse liet zien dat ze weer zin hebben om volgend jaar in de C-klasse wedstrijden te lopen. Toch een hele prestatie voor een hond die dit jaar negen is geworden. De 3e plaats was voor Katalin Leferink met Zoscha oet de Poeterie. Zij lieten zien dat een africhtingshond met IPO3, UV en Sph.1, toch ook een heel goed behendigheidsparcours kan doen en dat zie je niet heel veel binnen de Duitse herdersport.

54

Starters Na de pauze begonnen we met de jumping voor de startersklasse. Dat je ook met meerdere honden in de behendigheid kan presteren liet Janet van Steenis zien door met Clea v. Haus Valkenplatz op de 1e plaats te eindigen. De 2e plaats was voor Bianca Nooteboom met Blitz v. Wellereck. G. Jupijn met Duke v. Adel Drehkafer eindigde op de 3e plaats. De top drie legde het parcours af in minder

dan 36 seconden en daarmee lieten ze de andere twee foutloze honden achter zich. Door de goede prestaties van G. Jupijn met Duke op zowel het vast parcours als op de jumping eindigde ze als ‘Hond van de Dag’ in de startersklasse. Ingrid van Hout met Jindy werd 2e en Wim de Hoogt met Faust v. Estherlager werd 3e. Concurrentie In de open klasse was de strijd om ‘Behendigheidshond van het Jaar’ al beslist, maar er was natuurlijk ook nog de titel ‘VDH Kampioen Behendigheid 2011’ en dat ging nog tussen een vijftal honden. Het werd al snel duidelijk dat deze dag, net als het hele seizoen echt voor Janet van Steenis en Amiga v.d. Wiersdijk was, want ook hier kwamen ze weer als snelste en foutloos over de finish. Het mocht duidelijk zijn dat alle titels dit seizoen naar de Ypelaar zouden gaan. Katalin Leferink werd met Zoscha oet de Poeterie 2e op de jumping en eindigde daardoor ook als 2e in de strijd om de titel. De 3e plaats was voor Yvonne de Boer met de jongste hond in de open klasse, Tika v. Hildernisse. Door deze 3e plaats werden ze ook 3e bij ‘Hond van de Dag’, maar eindigden ze in de competitie ‘Behendigheidshond van het Jaar 2011’ ook nog eens op de 2e plaats. En geduchte concurrente voor Amiga volgend jaar? Ik denk dat we terug kunnen kijken op een hele geslaagde dag met zowel jongere als oudere honden op het podium en heel wat honden waar we volgend jaar nog veel van kunnen verwachten met nog meer ervaring. Maurice Oldenbeuving De complete uitslag is te vinden op de VDH site

Janet van Steenis Nederlands Kampioen Behendigheid 2011

De prijzenkast wordt te klein Om maar meteen met de deur in huis te vallen, vraag ik “heb je een grote prijzenkast?”. Een beetje verlegen: “ja, best wel”. Een heel bescheiden antwoord van een groot sportvrouw. “Het begint nu wel wat krap te worden en ik ben sinds een aantal jaren bezig om de oude bekers te ‘recyclen’.” Na een lange dag van wedstrijdenlopen op het Individueel en Kringgroep B Behendigheids Kampioenschap Heemskerk hebben h di h id K i h 2011 iin H k kh bb JaJ net van Steenis en ik plaatsgenomen aan de grote tafel in de kantine van kgp. Kennemerland. Iedereen zit buiten nog na te praten in de warme lage middagzon; binnen is het nu lekker rustig. Zes bekers De ene na de andere prijs heeft zij vandaag in de wacht gesleept. Samen met haar vijfjarige hond Amiga van de Wiersdijk wist zij beslag te leggen op de eerste plaats in alle disciplines, dat wil zeggen Time Gambling alle klassen, Vast Parcours open klasse en Jumping open klasse. De eerste plaatsen op het onderdeel Vast Parcours en Jumping samen maakt dat zij Nederlands Kampioen Behendigheid 2011 is geworden. Bovendien wist zij samen met Amiga in alle VDH wedstrijden van het afgelopen jaar punten te scoren; dit maakte dat Amiga tot Behendigheidshond van het jaar 2011 werd uitgeroepen. Maar…, dit is nog niet alles, want ook met haar jonge hond Chayenne (Clea) von Haus Valkenplatz, behaalde zij vandaag de eerste plaats op het onderdeel Jumping startersklasse. Als ik goed heb geteld gaat zij vandaag dus naar huis met zes bekers en evenveel zakken hondenvoer Royal Canin, de hoofdsponsor van dit geslaagde evenement. Hoelang doe je al behendigheid? “In 1997 had ik mijn eerste Duitse herder. Ik ben behendigheid gaan trainen in 1999. In het begin zat het niet mee, mijn eerste twee honden waren door ziekte en blessures vroegtijdig uitgeschakeld. De tweede hond heeft wel in de top gedraaid maar is bij grote prijzen rond de tweede en derde plaats gebleven. Met mijn derde hond ben ik nu eerste geworden”. Amiga is nu vijf jaar en kan nog jaren mee als ze goed gezond blijft; ze is goed getraind, maar we moeten wel de puntjes op de i blijven houden. De trainingen zijn nu wel korter en alleen maar op onderhoud en bijschaven gericht. Ze is sport- en

huishond en ligt gezellig op de bank. Met goede warming i up en gerichte i h training i i probeer b ik haar h in i een zo goed mogelijke conditie te houden”. NIAK Dan vervolgt ze met een bevlogen blik: “Ik doe met haar ook africhting. Er is mij door africhters vaak verteld dat africhting en behendigheid niet goed samen kunnen. Het tegendeel is waar; je kunt dit niet bereiken als je hond niet goed onder appel staat. Men denkt dat het alleen maar los lopen is en wat kunstjes doen. Je hebt juist controle over de hond zonder dat hij vlak naast je loopt. Het is sturen op afstand. We hebben dit jaar ook meegedaan aan het NIAK. Helaas zijn we gediskwalificeerd bij het speuren wegens een gigantische hoosbui. Maar toch, we stonden er wel. Het kan prima samengaan, africhten en behendigheid!” Ga je met Amiga door met de africhting? “Helaas heeft zij een tandprobleem, waardoor ik met Amiga niet door kan gaan. Het manwerk wordt een probleem. Ik ga in ieder geval met haar niet veel energie meer stoppen in de africhting. Met Chayenne ga ik wel verder in de africhting én de behendigheid. Nogmaals: het kan prima samengaan! Ik wil dit wel gezegd hebben!”

Dat ben ik met haar eens, maar haar eigen investering in de vorm van enorme inzet en enthousiasme is van even groot of nog wel groter belang. Tineke Kamp

VDH - behendigheid -

Heb je een gezin? “Ik heb geen kinderen, maar wel een man. Hij moet mij vaak missen. Het is toch minstens drie keer per week trainen, buiten alle wedstrijden. Toch staat hij volledig achter mij. Chayenne was overigens aanvankelijk van mijn man, maar vanwege een hernia kan hij niet meer met haar trainen en heb ik haar overgenomen. De hele dag staan op een veld is ook niets voor mijn man en eerlijk gezegd ben ik tijdens een wedstrijd minder gespannen als hij er niet bij is. Daarbij werk ik ook nog 50 uur in de week als podotherapeut. Ik heb een eigen praktijk. Mijn leven bestaat uit werken en hondensport, het één is goed voor het ander. Er is een goede balans, ik ben dit ritme gewend. Als ik eens een dag vrij ben en ik zit op de bank te niksen, voel ik mij niet prettig. Mijn kringgroep De Ypelaar biedt mij de mogelijkheid om in alle disciplines te trainen, het clubgevoel, de mensen om mij heen, alles is heel belangrijk om dit niveau te bereiken.”

55

John Lijffijt

WWW.KERSTCLUBMATCH2011.NL

Beeld "speurende hond"

€ 19,955

Beeld "geleider met hond"

€ 18,500

Beeld "pakwerker met hond" d € 23,95 23 955 Setprijs van alle drie de beeldjes:

€ 50,75

Verder in ons assortiment: lijnen, halsbanden, tuigen, n autoboxen, autoboxen transportkooien, transportkooien varikennels, vvarikennels kennelmateriaal, kennelmateriaal sportprijzen en bekers, hondesportkleding, ballen aan een touw, apporteerblokken, bijtmouwen, overtrekken, KNPV-materialen, schuttingen en nog heel veel meer...

ie!

Henning Setzer

Gebruikshondklasse reuen, Tussenklasse reuen, Jeugdklasse teven Babyklasse reuen Gebruikshondklasse teven, Tussenklasse teven, Puppyklasse reuen Jeugdklasse reuen, Puppyklasse reuen, Babyklasse Teven

De geleider en pakwerker met hond warenn al langer verkrijgbaar, maar vanaf nu is ook de geleider met speurende hond te bestellen!

Kijk vo v or aanbiedingen en meer op onze site:

www. w ap a port.nl t Apport Hondesport Bovenstraat 121, 3077 BD Rotterdam

dr

Günther Müller

Hondensportbeelden

rz ea lle

Inschrijven t/m maandag 12 December bij Edwin Mast & Janine Krabbe Memerdastate 7 9074 MG HALLUM Tel/fax: 0518 841256 Mobiel 0654763777 [email protected]

Nu eindelijk compleet:

Tel.: 010 - 483 53 59 Fax: 010 - 483 15 41 E-mail : [email protected]

aa

Organisatie: Kringgroep de Wâlden Aanvang : 9.00 uur Locatie: Manege Mennoruif Menno v Coehornweg 9 9251 LV Burgum

Hèt warenhuis voor de serieuze hondensporter

Sp

Zaterdag 17 December

© Willem van de Polder/ Sportmoment.org

KERSTCLUBMATCH 2011

Apport Hondesport

COMPLETE SET

hoge blokken *

EUROJOE

NU € 27,50 (set bestaat uit 3 blokken van verschillende formaten)

Euro Joe Euromarkt 129 2408 BE Alphen a/d Rijn Tel: 06-54917818 [email protected] www.eurojoe.nl

WWW.EUROJOE.NL

* geldig t/m 30 november 2011

- De Duitse Herdershond

0,=

56

nu €

= 210,

Balldropper a c t i e s* * zolang de voorraad strekt!

24 u€

n

EUROJOE

Euro Joe Euromarkt 129 2408 BE Alphen a/d Rijn Tel: 06-54917818 [email protected] www.eurojoe.nl

WWW.EUROJOE.NL

Lisa (roepnaam) was een zeer fijne hond voor het hele gezin. Met een paar behaalde certificaten VZH/UV/VH1 in 2 jaar tijd mogen we dankbaar terug kijken. Lisa bedankt. Een lege plek,een groot gemis, een fijne herinnering is wat er nog is..... Erik en Jacqueline van der Schans

Vriendin voor het leven De afspraak is gemaakt, de dag dat de kennismaking zou plaats vinden was een besneeuwde dag, dus best glad voor een jonge opgroeiende Duitse herder. Quita mocht nog niet zoveel lopen, omdat ze nog maar een paar maandjes jong was kwamen we maar op een minuut of twintig.

Daarom besloot ik, alvorens de twee honden met elkaar kennis te laten maken, eerst even met Luna een uurtje te gaan fietsen; Luna heeft haar beweging zo nodig! We hadden om vier uur afgesproken, ik was al op de terugreis met haar over ons traningsterrein de bouw, toen ik een vrouw zag lopen met een jonge Duitse herder. Ongeduldig Dat valt erg op, omdat hier in onze omgeving vrijwel weinig echte raszuivere Duitse herders wonen. Maar dat is Quita! Agathe wilde, denk ik, zo graag naar ons toe dat ze niet meer kon wachten tot vier uur! Luna loopt bij mij altijd los, maar wanneer ik iemand tegemoet zie komen met een aangelijnde hond vind ik het netjes om je hond even aan te lijnen, al luistert je hond nog zo goed. Dat vind ik een algemene regel, een klein gebaar en een enorm plezier voor anderen. Wanneer je de aangelijnde hond voorbij bent, mag je hond weer los mits je je hond goed onder appel hebt!

Voorbeeld Omdat Luna veel samen met mij werkt, o.a reddingswerk, is ze ook nergens bang voor. Voor de jonge en de nog wat onzekere Quita is Luna een heel groot voorbeeld. Ik zei tegen Agathe dat we dit minstens één maal per week gaan doen. Niet vaker, want ik wil een jong opgroeiende hond niet te veel onder druk zetten. Quita zit ook nog eens op de hondenschool en krijgt van mij persoonlijke training, dus dat éénmaal per week was voorlopig voor dat jonge hondje genoeg. Op de bouw was een leuke brug over het water, maar echt voor de bouwvakkers gemaakt; een beetje eng, wel veilig maar provisorisch. Ik mocht van het bouwbedrijf heerlijk trainen op het bouwterrein. Dit hield de bouw nogal op, want als we kwamen stopten de bouwvakkers met werken en bleven vol enthousiasme kijken. Quita vond de brug nog wat eng, dus ik stuurde als eerste Luna erover. Quita vertrouwde Luna volledig en volgde, wel wat heel voorzichtig, maar ze deed het! Hoera! Voor Quita een hele stap! Agathe vond het geweldig! Dit word het begin van mooie bijzondere momenten. (wordt vervolgd) Sabrina Aalders

VDH - ingezonden -

Kippenvel Agathe vroeg “moet ik haar los doen?” Ik keek naar beide honden – vooral omdat het niet helemaal neutraal terrein voor Luna was – keek nog eens goed, maar het was allemaal ok. Ik zei “ja hoor” en zo kwam de kennismaking tot stand. Het ging gelijk goed, de honden moesten elkaar eerst even wat aftasten en ik kon merken aan mijn teef dat Quita nogal wat omgangsvormen moest leren. Heel fijn dat Luna dat altijd weer correct aanpakt, streng strak snel eerlijk. Deze mooie eigenschap het opvoeden van jonge honden heeft Luna meegekregen van haar oma, Hafida v Sacibelhaus.

Een ideale eigenschap, die onmisbaar is bij mijn training met jonge maar ook volwassen ontspoorde honden. Ze doet dit ook met plezier, het mooie vond ik nog dat Luna en Quita erg blij met elkaar waren. Het leek wel alsof ze elkaar cadeau kregen, zo mooi en bijzonder was deze ervaring! “Dit zijn vriendinnen voor het leven” zei ik. Agathe en ik glunderden allebei, het was fantastisch, een kippenvelmoment!

57

Eerste Nederlandse kampioen langstokhaar? Al een aantal jaren ben ik lid van de VDH. Toen Jargo bij ons kwam ben ik lid geworden. Jargo is een langstokhaar Duitse herder, een haarvariëteit die sinds 1 januari ’11 erkend is.

Wij zagen Jargo voor het eerst toen hij negen maanden oud was, hij zat nog bij de fokker zij wilde hem eigenlijk houden. Eigenlijk wilden wij een puppy, vandaar dat we bij de fokker op bezoek waren. Maar daar zagen wij Jargo... en we waren gelijk verliefd. Jargo is een paar dagen later bij ons gekomen. Ik ben op cursus met hem gegaan en we zijn pas begonnen met GG1. Hij leert snel, en werkt graag voor je. Tentoonstellingen Vanaf begin dit jaar zijn we ook naar tentoonstellingen gegaan. Dat ging als een trein! • Eindhoven Uitmuntend en BOB • Leeuwarden Uitmuntend en BOB • Goes Zeer Goed • Rotterdam Uitmuntend en BOB • Maastricht Uitmuntend Hij heeft 4 CAC’s gehaald en is op 25 september Nederlands Kampioen geworden. We vragen ons af of hij daarmee de eerste Nederlands Kampioen van de langstokhaar Duitse herder is. Heeft iemand daar een antwoord op? Ook al is het niet zo, voor ons is hij een geweldig lief en trouw maatje.

- De Duitse Herdershond Herdershond

Derde Jargo is onze derde herder; eerder hadden we een Hollandse herder en een Duitse herder. Beide honden overleden leeftijd van 13 jaar. Ook deze honden waren al volwassen toen ze bij ons kwamen. Zoals eerder gezegd waren wij op zoek naar een Duitse herder pup en kwamen wij bij de fokster Jargo tegen. Hij was toen negen maanden. We waren op slag verliefd, zo’n herder wilde wij graag hebben. Ik kan niet zeggen dat het eerste jaar makkelijk was met Jargo. Een hond in huis nemen die ook gelijk in de puberteit kwam was niet altijd even gemakkelijk. Soms dacht ik echt eens begonnen!” well ee we ens “waar waar wa ar zzijn ijijn n we aaan an b egonne eg nen! n! Zeker de eerste tijd hebben we veel verkeerd

58

gedaan, we behandelden Jargo als een volwassen hond en dat gaat echt niet met een hond van negen maanden. Maar ja, ook wij hebben ontzettend veel geleerd, doorgezet en geluisterd. Langzaam, stapje voor stapje, veranderde Jargo in de trouwe, lieve, en vooral werkhond die hij nu is. Ook de fokster heeft ons al die tijd enorm veel geholpen. Actief Jargo is wel de eerste hond waarmee we zo actief bezig zijn, cursussen en tentoonstellingen. In februari van dit jaar zijn we begonnen met het bezoeken van tentoonstellingen, omdat toen de langstokhaar Duitse herdershond een erkende haarvariëteit was. Nu gaan we verder om te proberen Jargo ook Internationaal Kampioen te laten worden. We gaan ook landelijk examen doen voor de cursus. Als dat goed gaat, gaan we ook daar mee verder. Het moet vooral leuk blijven, voor Jargo èn voor ons. Jolanda van der Wulp

Bestuursmededelingen De bestuursmededelingen vallen buiten de verantwoordelijkheid van de redactie. Eventuele opmerkingen graag richten aan het hoofdbestuur.

WIJZIGINGEN Kgp. Hoogezand, secr. ad interim, N. Nanning, Hoofdweg 21, 9619 PA Froombosch, [email protected]

DEKBERICHTEN *Arres Polsmaten IP 3 (79) E: M. Aerts, Purmerend, dekte 19-09 *Esmee v.d. Reiherwiese IP 2, E: C. Feld, Wognum, (06) 20131158 *Bax v.d. Zomerdijkslanden SchH 1 (72) E: J. Krabbe, Hallum, dekte 02-10 *Ute-Sascha v. Roptahof SchH 1 (97) E: S. Kingma, Niawier, (0519) 242018 *Chacco v.d. Freiheit Westerholt SchH 3 (77) E: R. Lang, D-Beverungen, dekte 27-09 *Faya v. Twickelland SchH 1 (92) E: H. Doorn, Hengelo, (074) 2505223 *Etoo aus Wattenscheid SchH 3 (73) E: A. Kötters, D-Oeding, dekte 04-10 *Viona v.d. Lentfert Hoeve SchH 1 (76) E: J. Lentfert, Overdinkel, (053) 5362780 *Hagadahls Figo SchH 3 (78) E: M. v. Hout, B-Brecht, dekte 06-10 *Hera v. Sante’s Home SchH 1 (72) E: S. Teer, Zuid-Scharwoude, (0226) 321390 *Gento v. Badomar IP 3 (84) E: K. Dieleman, Serooskerke, dekte 04-10 *Famke Black Creek Valley IP 3 (86) E: J.F. Dieleman, Serooskerke, (06) 12969263 *Kinski v. Heidhof SchH 3, IP 3 (78) E: H.J. Kubik, D-Ahaus, dekte 10-10 *Taika v.’t. Heukske IP 3, SpH 2 (77) E: J. Brekelmans, Lithoyen, (0412) 481468 *Marko v. Langenbungert SchH 3 (79) E: A. Kartheiser, D-Feuerscheid, dekte 26-09 *Wende v. Gafieger Hof SchH 1 (87) E: G.M. Stobbe, Geleen, (046) 4747982 *Omen v. Radhaus SchH 3 (73) E: J. Kao, Taiwan, dekte 29-09 *Nadja v. Arjakjo SchH 1 (86) E: A. Eitens, D-Heede, (06) 10800112 *Quino v. Praester-Land SchH 3, IP 1, FH 1 (77) E: M. Meisters, D-Kleve, dekte 26-09 *Xanda v. Haus Jennifer SchH 1 (78) E: M. J. G. Martens-Loermans, Bergharen, (0487) 531511 *Yogi v.d. Schiffslache SchH 3 (71) E: F. Bronstering, D-Vreden, dekte 29-09 *Pepper v. Iwan’s Haus IP 3 (78) E. B. Leferink, Haaksbergen, (06) 23204748 *Zamp v. Weinbergblick IP 3 (74) E: W. v. Dijk, Oude Tonge, dekte 13-10 *Jayla Maringa Rayca v.d. Ybajo Hoeve IP 2, SchH 3, E: M. v. Eck, Arkel, (06) 44088782

AGENDA DECEMBER MBER CLUBMATCH 17 december

7 januari

Kgp De Walden (Friesland) KM J. Lijffijt, G. Muller, H.Setzer Secr J. Krabbe, (0518) 841256, [email protected] PB Drenthe (Drenthe) KM G. Bakker, M. v. Dorssen, H. Buss secr A.Leusink-Houwing (06) 55133977, [email protected]

TENTOONSTELLING 3-5 februari Eindhoven CAC/CACIB Alle rassen. Secr (040) 2840012, [email protected] 3 februari rasgroep herdershonden

Nieuwe leden per 15 november, aangemeld per 1 oktober (definitief na betaling contributie) Friesland T. Spijkstra, Zwenkgras 8, 8935 HC Leeuwarden Gelderland H.D. den Boef, Jol 1414, 8243 EL Lelystad V. Looijschelder, Vlasakker 20, 6641 VJ Beuningen D. Looijschelder, Vlasakker 20, 6641 VJ Beuningen J.J. Jurgens, Delhoevelaan 24, 6891 AL Rozendaal R. ten Bohmer, Markiezenhof 14, 8226 TT Lelystad J.H.J.J. Trooster, Utrechtseweg 290, 6812 AR Arnhem A. van der Werf, Den Dam 32, 7084 BM Breedenbroek Groningen G. Yntema, Langeleegte 26, 9641 GP Veendam Limburg E. Pouwels, Gruttoweg 8, 5976 NC Kronenberg F.H.J. van Bekkum, Achterstraat 32, 6372 GX Landgraaf

Noord Holland Y.C. Dronkers, Kruiszwin 1131, 1788 LB Den Helder K.K.G. Huisman, Volmolen 3, 1601 ET Enkhuizen

M.L. Kwakkel, Terts 37, 8265 SP Kampen R. Vierwinden, Haarweg 5, 7555 PC Hengelo A. Braad, Herxen 35, 8131 PD Wijhe

Noord Brabant V.G. van Velzen, Matheus van den Eedenstraat 2, 4711 CD St. Willebrord R.L.R.M. van Walsem, Sledsenpad 10, 5503 CG Veldhoven V. van Hoek, Middenweg 12, 5521 TR Eersel I.M. Poppelaars, Vinkenbroek 68, 4871 JD Etten-Leur J. Delsman, Commissaris Bosch van Drakesteinlaan 5, 5224 CK ‘s Hertogenbosch M.C.J.J. Goossens, Eerenburg 12, 4709 RW Nispen M.G.G. van der Linden, Laagstraat 423, 5654 PN Eindhoven

Utrecht B. van Mourik, Boeier 5, 3448 KH Woerden

Overijssel M.C. Wiessenberg, Van Zuijlenware 26, 8014 WK Zwolle

Zuid Holland J. Blokland-Edens, Lijsterbeslaan 24, 3121 AK Schiedam W.F. Voorwinden, Heer Oudelandslaan 14, 3335 LC Zwijndrecht M. Vermeulen, Heer Oudelandslaan 14, 3335 LC Zwijndrecht J. Tobeas, Graaf Adolflaan 2, 2263 TP Leidschendam J.P. de Jong, Briandstraat 8, 2806 HG Gouda M.E. Haasnoot, Steenbok 6, 2221 PZ Katwijk R. van Kralingen, Condorhorst 135, 2317 AX Leiden

VDH - ingezonden ingeezonden / bestuur -

59

Colofon HOOFDBESTUUR V.D.H. Voorzitter : Marc Dhooge, (0115) 608688 Secretaris : vacant Penningmeester : Hans van Erven, (06) 53396204 Commissaris africhting: Toine Jonkers, (06) 21811531 Commissaris Kynologie: John Lijffijt, (0172) 618337 HB lid : Ben van Swaaij (010) 4219970 HB lid : Mat Stekhuizen, (06) 53969335 SECRETARIAAT Secretaris ad interim: Ben van Swaaij, Berlagestraat 133, 3067 CB, Rotterdam, (010) 4219970, [email protected] LEDENADMINISTRATIE Hans van Erven, Sibeliusstraat 49, 5011 JG Tilburg, (06) 53396204, [email protected] (Beëindiging lidmaatschap uitsluitend schriftelijk) REDACTIECOMMISSIE Marian Servaas, Wim Severijnen. Freelance medewerkers: Andy van Dijk, Netty Prinsen, Tineke Kamp Mariska van Heijningen, Annette Vahlé, Jan Redder (fotograaf), Brigitte v. Heeswijk (fotograaf) Gedelegeerd HB-lid: Hans van Erven. Redactieadres: Aa of Weerijs 68, 5032 BE Tilburg, (013) 4675225, Maandblad: [email protected] Nieuwsbrief: [email protected] Uitslagen: [email protected]

Behendigheid, secr. Lucy van Duijn-Mons, (026) 4822135, [email protected] Jeugdcommissie, secr. Ingrid Sanders, (06) 15001305, [email protected] VERTROUWENSARTS Aanvraag verwijskaart vertrouwensarts: Mark Scheffer, (06) 55107645, email [email protected] VDH-SV CONTRACT DIERENARTSEN Diergeneeskundig Centrum Nunspeet, Zwolsewegje 16, 8071 RX Nunspeet, (0341) 252353 D.A.P Bodegraven, Zuidzijde 63, 2411 RT Bodegraven, (0172) 613798 Kliniek voor gezelschapsdieren de Rashof, Bosscheweg 110, 5056 KD Berkel-Enschot, (013) 5400215 VDH/Internet www.duitseherder.nl / / www.vdh.nl SERVICE DESK t.a.v. Hans van Erven, antwoordnummer 60679, 5000 WB Tilburg, e-mail: [email protected] RAAD VAN BEHEER (020) 664 44 71, www.raadvanbeheer.nl

ADVERTENTIES Inzenden aan: Marian Servaas, Zuiderdiep 190, 7876 AK Valthermond, Tel. (0599) 638845, e-mail [email protected] Info advertentietarieven: Hans van Erven, [email protected]

CONTACTPERSONEN Indien u meer wilt weten over uw hond of over het werken met uw hond, kunt u zich wenden tot onderstaande adressen: • Afd. Groningen: N. Nanning, (0598) 392749, [email protected] • Afd. Friesland: Ton van der Heide, (0516) 491664 of (06) 54351239, [email protected] • Afd. Drenthe: A. Leusink-Houwing, (0599) 212798, [email protected] • Afd. Overijssel: J. Brinks, (0548) 615228, [email protected] • Afd. Gelderland: E. Stap, (0313) 652664, [email protected] • Afd. Utrecht: zie Zuid-Holland, [email protected] • Afd. Noord-Holland: J. Schol, (06) 20019486, [email protected] • Afd. Zuid-Holland: Y. Verschoor, (06) 1887329, [email protected] • Afd. Zeeland: J.C. Haak, (0115) 563907, [email protected] • Afd. Noord-Brabant: J. van Steenis, (0497) 385083 (na 18:00 uur) of 06 12635459, [email protected] • Afd. Limburg: W. de Brouwer, (077) 3545411, [email protected]

BESTELLINGEN Mevr. R. v. Eck-Plooster, e-mail: [email protected] - www.vdh.nl

VDH BANKREKENINGEN Rabobank t.n.v. V.D.H. Tilburg, nr. 36.81.18.800 IBAN nummer RABO: NL56 RABO 0368 11 88 00, BIC Code: RABONL2U

PUPINFO Mevr. T. Spaas-Ramaekers, Kasteelsingel 57, 6001 JC Weert, (0495) 451409, [email protected] Pupinfo, Certificaten van fokniveau, koopcontract, dek-en geboortemelding

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de redactie en zonder bronvermelding. Advertenties bestuursmededelingen en artikelen onder het hoofd ’ingezonden’, worden geplaatst buiten verantwoordelijkheid van de redactie. Ingezonden stukken zullen, indien daartoe aanleiding bestaat, zonder opgaaf van redenen worden geweigerd. Kopij (niet aangetekend) en advertentieopgaven moeten uiterlijk de 23e van de maand voorafgaande aan de maand van plaatsing op het betreffende adres aanwezig zijn. Aangeleverde CD’s, diskettes en foto`s worden door de redactie niet geretourneerd.

ERELEDEN A. Meulenbeld, G. in ’t Veen, Mevr. T. Spaas-Ramaekers, B. Miggelbrink, C. van der Weide, R. van Eck Bijzonder lid van verdienste: Marc Dhooge

FGK/CLUBMATCH Deelnemerslijsten sturen aan [email protected] COMMISSIES CBK (kynologie) secr. Anja Boonemmer, (0591) 362396, [email protected] CBA (africhting), secr. Arie Veltman, (038) 4654930, [email protected] Opleidingen, Hans Kerckhof, (06) 24511237, [email protected]

FOTO VAN DE MAAND Iedere maand plaatsen we hier een foto die van de leden is ingezonden.

- D Dee Du D Duitse uiittse se Herdershond Heerrddeerrsshhoond nd

Saskia van Bruggen

60 60

PROFESSIONALS

Mensen die dagelijks werken met hun hond(en) verlangen: constante kwaliteit, weinig ontlasting, mooie vacht en dit allemaal tegen goede prijs/kwaliteit verhouding. Kenmerken van Champ Dogfood: • Gebruik van lecithine wat zorgt voor goede vertering en glimmende vacht. • Vezelrijk johannesbrood draagt bij tot altijd vaste ontlasting. • Aantoonbaar beter herstelvermogen na inspanning. • Hoge acceptatie (80 % van de honden verkiezen Champ boven een ander). • Voedselveiligheid dus alles is traceerbaar (een veilige gedachte). • Geen gebruik van kleur-smaakstoffen.

Champ Dogfood:

Tel: +31 (0)495 / -457666

Champ-Europe, Fahrenheitstraat 9

Fax: +31 (0)495 / -457660

6003 DC Weert, Netherlands

email: [email protected]

Verkrijgbaar in handige 10 kg en 20 kg zakken.

www.champ-europe.com

www.graffan.fi

De Keuze van

Cavom is de volledige en hoogwaardige maaltijd voor uw hond. Cavom bevat alle essentiële voedingsstoffen in de juiste verhouding.

de natuurlijke voeding

Cavom is voordelig in gebruik, door de hoge energiewaarde en de lichte verteerbaarheid. Voor specifieke vragen over Cavom kunt u altijd contact met ons opnemen.

Netto ter beschikking (M.E.) ± 4200 Kcal/kg

Cavom daar draait een gezond hondenleven om Diervoederfabriek B.V., Tussendiepen 9 -13, 9206 AA Drachten, Tel: +31(0) 512 51 59 55, Fax: +31 (0) 512 51 60 50, E-mail: [email protected]