netto TIJD VOOR UW GELD #14
ELKE ZATERDAG BIJ
DE TIJD
2
APRIL 2011
HOUD UW
ENERGIEFACTUUR ONDER CONTROLE
BELEGGEN TOPAUTEUR MAULDIN WACHT 2020 AF
VASTGOED ALLES OVER DE NULENERGIEWONING
10 GELDVRAGEN AAN ... LEONA DETIÈGE
Uw geld in veilige handen? De Belegger selecteert voor u die aandelen, waarmee u morgen het hoogste rendement behaalt. Onze
analisten kiezen daarbij voor kwaliteitswaarden die weinig conjunctuurgevoelig zijn, met een hoog dividendrendement. Het resultaat? 17,4% rendement op onze eigen voorbeeldportefeuille sinds 1 januari 2010*. En u? Maak vandaag kennis met De Belegger en u geniet de komende zes weken van actueel en onafhankelijk beleggingsadvies. *rendement voorbeeldportefeuille tussen 1 januari 2010 en 28 maart 2011.
Maak vandaag kennis met De Belegger. Doe mee met De Belegger en beleg samen met onze analisten in die aandelen, waarmee u morgen het hoogste rendement behaalt.
Proef zes weken gratis van De Belegger.
Surf naar www.belegger.be/proef
De Belegger
dossier
netto XAVIER CARBONEZ REDACTIEMANAGER NETTO
Koude rillingen
8
D
HOUD UW ENERGIEFACTUUR ONDER CONTROLE
&
&
Wat verandert voor uw centen en uw carrière in april?
Topauteur John Mauldin: “De jaren na 2020 worden fantastisch”
Nulenergiewoning: energiefactuur van 0 euro!
18 KORT 19 RENTEGIDS De beste rentes op een rij 20 GESPOT Duurzame vlucht? 20 PROFIEL Gimv oogst en zaait tegelijk 26 QUINTET De 5 aandelen van Michael Lehmann (Third Avenue Management) 27 COLUMN VAN JOHAN ALBRECHT (ITINERA INSTITUTE) De juist prijs voor elektriciteit
28 KORT 29 HUIS VAN... 6.500.000 EURO kasteelvilla in Hansbeke 34 10 GELDVRAGEN AAN... Leona Detiège
6 IN HET NIEUWS
4 KORT 7 EXTRA MUROS UIT PEKING Vastgoed geeft China heel wat kopzorgen
sparen beleggen
22 INTERVIEW
budget vrije tijd
30 VASTGOED
dossier
&
geld gezin
e energieprijzen zijn vandaag erg hot. Ze staan alweer een tijdje ter discussie bij de oplopende inflatie en automatische loonindexering, ze zijn hoofdrolspeler in het opgelaaide kernenergiedebat… en ze staan vooral centraal bij wie vandaag zijn tank vult aan de benzinepomp. Dat was weer even geleden, sussen we ons geweten. En een snelle daling zit er niet meteen aan te komen. Actueler kan dit energiedossier (p.8) niet zijn. Afgezet in een context waar het energiedebat al ideologisch verloopt, komen we terug in een context waar we het als consument beter voor onszelf opnemen. Want het is nog even wachten op een consequente lijn in de (groene) energiepolitiek. En de energieleveranciers, die boeren rustig verder. Zich informeren loont, getuige afgelopen week de miljoenenboete die leverancier Electrabel nog liever dagelijks laat oplopen dan (tot nader order) inzage in haar prijspolitiek te gunnen. De marges zijn blijkbaar erg breed. Dan bekruipt de consument dat onbehaaglijke gevoel het kind van de rekening te zijn. Hopelijk halen we u met dit dossier de rillingen van de schouders.
VOLGENDE WEEK Wat kunt u doen met oude beleggingen?
GRAAG ELKE DAG EEN GELDTIP? surf naar www.netto.be/geldworp zaterdag 2 april 2011
netto
3
&
geld gezin GEZIN
Geboorteverlof voor lesbische partner
De Kamercommissie Sociale Zaken heeft een wetsvoorstel goedgekeurd dat het vaderschapsverlof uitbreidt tot de ‘meeouder’. Het gaat zowel om de lesbische partner van de bevallen moeder als de samenwonende partner van een heterokoppel, zonder dat die het kind wettelijk moet erkennen. Als het voltallige parlement dit wetsvoorstel goedkeurt, zullen ook zij recht hebben op 10 dagen geboorteverlof. De eerste 3 dagen ontvangen ze een loon betaald door de werkgever, de resterende 7 dagen ontvangen ze een uitkering van het Riziv van 82 procent van een begrensd brutoloon. Net zoals de vader, heeft de meeouder vanaf de bevalling 4 maanden de tijd om het geboorteverlof op te nemen.
CARRIERE
Kersverse vaders beter beschermd tegen ontslag Wanneer de moeder na de bevalling meer dan 7 dagen in het ziekenhuis moet blijven of, veel erger, tijdens haar moederschapsverlof overlijdt, kan de vader het moederschapsverlof laten omzetten in een vaderschapsverlof. De Kamercommissie Sociale Zaken heeft
vorige week unaniem een wetsvoorstel goedgekeurd dat vaders die zich in zo’n situatie zitten, beter moet beschermen tegen ontslag. Momenteel bedraagt de vergoeding bij ontslag tijdens dat omgezet moederschapsverlof in vaderschapsverlof slechts 3 maanden
brutoloon. Vrouwen die ontslagen worden tijdens hun moederschapsverlof, hebben recht op een vergoeding van 6 maanden brutoloon. Het wetsvoorstel wil die discriminatie uit de wereld helpen en voorziet voortaan een vergoeding van 6 maanden brutoloon in beide gevallen.
€ 1.307
Een studiejaar regulariseren kost 1.307 euro en levert een jaarlijks pensioenvoordeel op van 227,89 euro voor een pensioen van een alleenstaande en 284,86 euro voor een gezinspensioen. Als u als werknemer uw studiejaren regulariseert, tellen die mee voor de berekening van uw pensioen. In 2009 werden amper 264 aanvragen voor zo’n gelijkschakeling ingediend en werden amper 225 regularisatiebijdragen betaald. Dat blijkt uit cijfers van de minister van Pensioenen.
4
netto
zaterdag 2 april 2010
WIST U DAT... ... de langstlevende echtgenoot in bepaalde gevallen recht heeft op een overlevingspensioen? Dat is een pensioen dat uitgekeerd wordt op basis van de loopbaan van de overledene. Ook de niet-hertrouwde ex heeft recht op een deel van het overlevingspensioen. Maar wie (wettelijk of feitelijk) samenwoont met een gepensioneerde, heeft in de huidige pensioenwetgeving geen recht op een overlevingspensioen. Die discriminatie van de nietgehuwde partner werd al regelmatig in vraag gesteld voor verschillende rechtbanken. Maar die oordeelden tot op heden altijd dat de wetgever het recht heeft om dat onderscheid te maken.
Verzekeringen Ander soort brandgevaar in passiefhuis
E
en passiefhuis is een goed geïsoleerde en geventileerde woning die niet actief moet worden verwarmd. Een brand doet zich in zo’n woning anders voor dan in een klassieke woning. Dat leert een studie van Binnenlandse Zaken. De brandrisico’s liggen er ook anders. Ander risico, andere premie brandpolis? Neen, zo blijkt. AG Insurance noch Axa vraagt een bijpremie. Al kan de premie voor een passiefhuis wel hoger liggen omdat passiefhuizen een hogere waarde hebben. De materiaalkosten
om die woningen te bouwen liggen hoger. KBC is in kaart aan het brengen welke impact al die nieuwe technologieën voor energiezuiniger bouwen en wonen kunnen hebben. Er zouden zich nieuwe problemen kunnen voordoen. Zo zouden zonne panelen bij een hevige storm kunnen wegwaaien als ze onvoldoende verankerd zijn. “Maar die technieken zijn zo recent, dat het nog te vroeg is om te zeggen of en welke impact (een verhoging of een verlaging) ze hebben op de premie”, aldus KBC-woordvoerder Stef Leunens. NB
Advertentie
GEZOND
Schadevergoeding na medische fout? Op 2 april 2010 werd de wet gepubliceerd die voorziet in de oprichting van een fonds voor de vergoeding van medische ongevallen. Maar dat fonds is nog niet operationeel. Het blijft wachten op de nodige uitvoeringsbesluiten. In ieder geval zullen maar een beperkt aantal slachtoffers kunnen aankloppen bij het fonds. Slechts wie een blijvende invaliditeit van 25 procent heeft opgelopen, zal vergoed kunnen worden. Bij een chronische maagzweer of het verlies van de milt is een tussenkomst dus niet zeker. Het fonds is er ook alleen maar voor medische ongevallen sinds 2 april 2010. Werd u voor die datum het slachtoffer van een medische fout, dan moet u de klassieke weg volgen. U zal tot een minnelijke schikking moeten komen of een rechtszaak aanspannen. zaterdag 2 april 2010
netto
5
geld & gezin
IN HET NIEUWS
Wat verandert in april?
Elke maand zijn er veranderingen die belangrijk zijn voor uw centen. Een overzicht wat er in april te gebeuren staat. TEKST: PETRA DE ROUCK
Intensievere begeleiding van oudere werklozen Oudere werklozen aan het werk krijgen blijft een moeilijke zaak. De Vlaamse overheid heeft daarom beslist om haar activeringsbeleid uit te breiden naar alle werkzoekenden tot en met 55 jaar. Tot nog toe bleef de systematische begeleiding van 50-plussers beperkt tot de leeftijdscategorie van 50 tot 52 jaar. Vanaf april zullen ook werklozen tussen 52 en 55 jaar intensief begeleid worden door de VDAB in de zoektocht naar een nieuwe job.
Duurdere transfers bij Rabobank.be
De kostprijs om fondsen van Rabobank.be naar een andere bank te transfereren stijgt van 60 euro per titel naar 100 euro. 6
netto
zaterdag 2 april 2011
Toezicht op banken en verzekeraars verandert Vanaf 1 april 2011 zullen twee instanties toezicht houden over de banken en de verzekeraars. In het vakjargon wordt gesproken van het ‘Twin-Peaks’-model. De Nationale Bank zal het toezicht houden op de financiële stabiliteit van banken, verzekeraars en pensioeninstellingen. Het toezicht van de financiële markten blijft in handen van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (CBFA). Die krijgt wel een nieuwe naam: Authoriteit Financiële Diensten en Markten (FSMA). Beursverrichtingen en marktmanipulatie, maar ook de controle op reclame voor bankproducten vallen onder de bevoegdheid van de FSMA.
Vanaf april worden ook werklozen tussen 52 en 55 intensief begeleid door de VDAB in hun zoektocht naar een job. © PHOTONEWS
Meer bedrijfsvoorheffing bij tijdelijke werkloosheid
Vanaf 1 april stijgt het percentage van de bedrijfsvoorheffing op de wettelijke en buitenwettelijke uitkeringen in het kader van tijdelijke werkloosheid. Het percentage wordt opgetrokken van 10,09% naar 18,75%. Het gaat om uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid voor arbeiders om economische redenen, door technische stoornissen of door weerverlet. Verder geldt de hogere bedrijfsvoorheffing ook voor tijdelijke crisiswerkloosheid voor bedienden, tijdelijke werkloosheid wegens sluiting van de onderneming door jaarlijkse vakantie, tijdelijke werkloosheid door overn macht, staking en lock-out.
EXTRA MUROS
Nieuwe luxeappartementen in Peking. De vastgoedmarkt in China is oververhit. Kandidaat-kopers moeten een verblijfsattest voorleggen om te vermijden dat mensen uit de provincie te veel investeren in de hoofdstad. Ze moeten ook in de eerste plaats hun belastingaangifte voorleggen. © REUTERS
Vastgoed geeft China heel wat kopzorgen De Chinese regering heeft een heleboel drastische maatregelen genomen om de vastgoedprijzen af te remmen en de oververhitte markt af te koelen. Gevolg: wie voor het eerst een woning wil verwerven of zich een appartement wil aanschaffen, ziet zijn droom zeer sterk gehypothekeerd. TEKST: STÉPHANE PAMBRUN
N
ooit eerder lag de vastgoedbeurs van Shanghai er zo doods bij als dit jaar. Nauwelijks een handvol bouwpromotoren tegenoverenkelehonderdenvorig jaar. Slechts enkele bezoekers die gekomen waren om de sfeer op te snuiven en erg weinig transacties. Volgens een vertegenwoordiger van vastgoedkantoor Vale is het een ware catastrofe. “Vorig jaar hebben wij de eerste dag meer dan 10 appartementen verkocht. Dit jaar nog niets.”
Spectaculaire maatregelen De oorzaak daarvan ligt bij de spectaculaire maatregelendiederegeringheeftgenomenom een oververhitte markt af te koelen. Wie een eerste appartement in een grote Chinese stad wil kopen, moet voortaan een eigen inbreng doen die kan oplopen tot meer dan 50 procent van de kostprijs ervan. Kandidaat-kopers moeten ook een verblijfsattest voorleggen om te vermijden dat mensen uit de provincie te veel investeren in de hoofdstad. Ze moeten ook in de eerste plaats hun belastingaangifte voorleggen. Een primeur voor China, waar de inkomstenbelasting nog altijd gebrekkig wordt toegepast en fraude een nationale sport is. “Men vraagt mij belastingattesten van de voorbije
5 jaar”, legt een Pekinese handelaar ons uit. “Maar ik ben zelfstandige en beschik niet over zulke documenten. En het bedrag dat zelfstandigen aangeven aan de belastingen, ligt veel lager dan wat we werkelijk verdienen.” Verder is er een verbod om een tweede of derde woning te kopen in de 8 grootste steden van China, waaronder Peking en Shanghai.
“Er was een vastgoedzeepbel in de maak en uit angst dat ze zou ontploffen, heeft de overheid beslist om drastische maatregelen te nemen”, vertrouwt een financieel analist ons toe. “Bovendien is het een doeltreffend middel om de inflatie in te dijken." Die beslissingen leiden tot heel wat ontevredenheid in een land waar iedereen ervan droomteeneigenwoningtebezitten.“WekunPrijzen verdubbeld nennietkopen”,verteltdejongeChineesLiang De prijzen per vierkante meter zijn Bai. “Maar als ik wil trouwen, heb ik een apparde voorbije 5 jaar verdubbeld, maar beginnen tement nodig. Dat is nu eenmaal zo in China. nu te vertragen. “De mensen wachten af”, Maar ik moet 60 procent van de prijs zelf betazegt Wang Jie, verantwoordelijke van een len en daar heb ik niet genoeg geld voor.” Om de gemoederen wat te bedaren, heeft de Century 21 agentschap. “Ze willen beleggen regering een ambitieus in vastgoed, maar kunplan aangekondigd om nen niet. Ze bewaren sociale woningen te bouhun liquiditeiten dus wen. De volgende 5 jaar en wachten tot de jaar zouden in China markt omslaat.” De 36 miljoen appartemenvastgoedagentschapVoor een eerste ten met een redelijke pen voelen dat de kanappartement in een huurprijs gebouwd worsen keren. Bijna de grote Chinese stad is den. Dat is een investehelft moet de deuren sluiten of zich richten een eigen inbreng van ring van 130 miljard euro. Tegen 2015 hoopt China op de huurmarkt die 50% van de kostprijs 20 procent sociale wohet daardoor ineens n ningen te hebben. beter doet. noodzakelijk. zaterdag 2 april 2011
netto
7
De energieprijzen lopen de spuigaten uit. Betaalt u zich ook blauw aan elektriciteit en gas? Netto wijdt een heel dossier aan de stijgende energieprijzen. Mét handige tips om uw energiefactuur onder controle te houden. TEKSTEN: FRANÇOIS MATHIEU, WOUTER DE BROECK
HOUD UW
ENERGIEFAC ONDER CONTROLE Dat is het percentage van de elektriciteitsprijs dat rechtstreeks of onrechtstreeks bepaald wordt door de Belgische overheid (federaal, gewestelijk of gemeentelijk) in de vorm van taksen, btw of transport-/ distributiekosten. Voor gas is dat slechts 50 procent.
Dat is het procentuele aantal klanten dat elk jaar van energieleverancier verandert.
Dat is het marktaandeel dat Electrabel in Vlaanderen bezit op vlak van gasbevoorrading. In Brussel is dat 90 procent en in Wallonië 71 procent. Zoveel geld kan een gezin van 4 personen dat 3.500 kilowattuur (kWh) per jaar verbruikt, gemiddeld besparen door een nieuw bevoorradingscontract voor elektriciteit af te sluiten (in plaats van het standaardcontract). De meeste Belgische gezinnen zijn, sinds de liberalisering van de energiemarkt, nog nooit van leverancier veranderd. Op gas kunt u heel wat meer besparen. Voor een verbruik van 2.300 kWh per jaar bedraagt de gemiddelde besparing 250 tot 300 euro! 8
netto
zaterdag 2 april 2011
De gemiddelde gasfactuur van een gezin van 4 personen met een normaal verbruik van 23.000 kWh per jaar (keuken + verwarming). Een gezin van 4 personen geeft gemiddeld 650 euro uit aan elektriciteit.
ELEKTRICITEITSCONSUMPTIE* BERLIJN BRUSSEL AMSTERDAM € 756 € 741 € 631
LONDEN € 516
PARIJS € 455
(gezin van 4 personen, jaarlijks verbruik: 3.500 kilowattuur)
CTUUR
Tussen 17 en 21 euro. Dat zijn de productiekosten van 1 megawattuur (mWh) elektriciteit via kernenergie. Eenzelfde hoeveelheid produceren via een nieuw te bouwen gascentrale zou 40 tot 50 euro kosten. De verkoopprijs schommelt tussen 60 en 67 euro per mWh.
Dat is het bedrag dat een gezin elk jaar kan besparen door de meest courante elektrische toestellen niet in sluimerstand te laten staan. Dat blijkt volgens het Onderzoeksen Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO). Dat is 1.582 kWh per jaar voor een computer, televisie, oven, droogkast, wasmachine, spelconsole, decoder, enzovoort.
10 Energietarieven onder hoogspanning energiefactuur 14 Uw onder de loep genomen vindt u 16 Waar de beste energieprijs? zaterdag 2 april 2011
netto
9
dossier ENERGIEPRIJZEN
We betalen steeds meer voor onze energie. De energiemarkt is zodanig complex geworden, dat het een hele klus wordt om uw factuur onder controle te houden en het juiste contract te kiezen. Netto loodst u op weg. TEKST: FRANÇOIS MATHIEU
Energietarieven onder
HOOGSPANNING
D
e Belgische energiemarkt is een echte jungle. De prijsindexen voor gas en elektriciteit hangen deels af van de olieprijzen. Die indexen zijn voor de gewone sterveling niet te vatten en verschillen dan nog eens van de ene leverancier tot de andere. Dat maakt het nog wat moeilijker om te vergelijken. En dat is niet alles: de energiemarkt is zogezegd ‘geliberaliseerd’… Maar voor twee van de vier activiteiten (distributie en transport) die door een regulator worden gecontroleerd, blijven monopolies bestaan. Alleen tussen de producenten of de importeurs van gas en elektriciteit en tussen de leveranciers is er vrije concurrentie. De prijzen worden ondanks de liberalisering nog steeds grotendeels door de overheid bepaald. Dat gebeurt onder de vorm van btw, bijdragen, taksen en andere ‘bijdragen’ van transport en distributie.
Tarieven stijgen al 3 jaar Die ‘gevoelige’ markt moet dus beter omkaderd worden. Want dat alles legt een zware last op de schouders van de consument. Vooral omdat de energieprijzen maar blijven stijgen. De prijzen van gas en elektriciteit stijgen al 2 jaar: van 12 naar 22 euro voor 1 megawattuur gas op de beurs en van 320 naar 530 euro per ton stookolie. Van december 2007 tot december 2010 is de gemiddelde elektriciteitsfactuur van een gezin van 4 personen dat jaarlijks 3.500 kilowattuur verbruikt, in Vlaanderen met 19 procent gestegen. In Wallonië was dat 13 procent en in Brussel 16 procent. De gemiddelde stijging van de gasprijs is iets bescheidener: +12 procent in Vlaanderen, +11 procent in Wallonië en +6 procent in Brussel. Maar er is geen verbetering in zicht. Alle indicatoren zitten in de lift. Omdat de prijs van gas en elektriciteit deels gekoppeld is aan de olieprijs, die al enkele maanden fors de hoogte ingaat, is het zeker dat ze nog verder zullen stijgen... De gas- en de elektriciteitsprijs volgen de evolutie van de olieprijs met respectievelijk 6 en 3 maanden vertraging. Maar dat zegt nog niets over de prijsbepaling… 10
netto
samedi 2 april 2011
1
Hoe worden de tarieven vastgelegd?
VOOR ELEKTRICITEIT
De meeste leveranciers (Electrabel, Nuon, Essent) gebruiken de parameter Nc, die dateert van 2002. De onderliggende formule van die parameter is gekoppeld aan de prijzen van de Brent-olie (Londen), aan de gasprijs op de beurs (vooral in Zeebrugge) en aan de prijs van steenkool (Rotterdam). Daarmee beslaat de formule 85 procent van de markt. Maar de olieprijs en de prijs van steenkool wegen daarin het zwaarst door. Daardoor beweren sommigen dat de formule niet meer representatief is. Vooral omdat geen rekening wordt gehouden met hernieuwbare energie en de aankoop van elektriciteit op de beurs. De andere parameter Ne (met 1%) is minder volatiel en geeft de evolutie weer van de loon- en grondstofkosten voor de productie en levering van elektriciteit.
VOOR GAS
De meeste marktspelers (Electrabel, Nuon, Luminus) gebruiken de indexeringsformule lgm. Die formule refereert aan de gasprijs in Zeebrugge en de dieselprijs in Rotterdam. Dieselolie weegt het zwaarst door (85%!). Andere spelers zoals Lampiris, baseren zich op de gasprijs op de beurs in Nederland. Ook Essent en Octa+ hebben formules gelanceerd die op de gasprijzen op de beurs gebaseerd zijn.
2
Wie controleert de prijzen?
In België waakt de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) over de goede werking van de markt. De CREG behartigt ook de belangen van de consument en reguleert de transport- en distributieactiviteiten. Ze bepaalt ook de tarieven en de toe●●● gang tot de netwerken.
BESTANDDELEN VAN DE ELEKTRICITEITSPRIJS * 40% Energie 30% Distributie 20% Belastingen en taksen 5% Openbaredienstverplichting
(uitbating en onderhoud netwerk)
4% 1%
Transport Diverse (*): DE PERCENTAGES VARIËREN AFHANKELIJK VAN HET GEWEST BRON: CREG
BESTANDDELEN VAN DE GASPRIJS * Energie 55% Distributie 22% Belastingen en taksen 19% Transport 2% Diverse 2%
(*): DE PERCENTAGES VARIËREN AFHANKELIJK VAN HET GEWEST BRON: CREG
Hoe en waar prijzen vergelijken? Noteer:
● de prijs per kilowattuur (kWh) ● het type meter (enkel- of tweevoudig, al dan niet met exclusief nachttarief) ● het type contract (looptijd, vast of variabel) dat u met uw leverancier heeft. Leveran-
ciers rekenen degressief. Het gemiddelde verbruik heeft dus een impact op het tarief dat u wordt aangerekend. Hoe kleiner het verbruik, hoe hoger het kilowattuurtarief. Alleen de energieprijs verschilt per leverancier. De nettarieven en de toeslagen zijn overal dezelfde. U vergelijkt dus de zuivere energiekosten. Die moet u echter opsplitsen in een pieken een daltarief (voor wie een tweevoudige meter heeft), kosten voor groene stroom (de administratieve kosten van de groenestroomcertificaten) en WKK (warmtekrachtkoppeling) en de ‘vaste vergoeding’.
WAAR KUNT U DE PRIJZEN VERGELIJKEN?
Gewestelijke regulatoren: Vlaanderen: www.vreg.be Brussel: www.bruegel.be Wallonië: www.cwape.be www.test-aankoop.be www.netto.be/energie
zaterdag 2 april 2011
netto
11
dossier ENERGIEPRIJZEN
●●● Voor de productie- en invoeractiviteiten (België is voortaan netto-importeur van gas en elektriciteit) werd de verantwoordelijkheid voor het monitoren van de prijs onder de verantwoordelijkheid van de CREG geplaatst. Maar de rol van de CREG is beperkt tot het afleveren van rapporten aan de minister van Energie en de Raad voor Mededinging. Maar een Europese Richtlijn legt, in afwachting dat ze wordt omgezet naar Belgisch Recht, de CREG meer verantwoordelijkheden op. En dat leidde de voorbije maanden tot hoogoplopende discussies. Intussen heeft de regering van lopende zaken de ‘vangnetmethode’ goedgekeurd. Wanneer een leverancier zijn tarieven wil verhogen, moet hij vooraf een aanvraag indienen bij de CREG en de Nationale Bank (NBB). Zij kunnen de aanvraag weigeren of de prijsaanpassing laten herzien.
3
Gaan de prijzen nog stijgen?
De factuur voor de consument stijgt dus, maar de factor ‘energie’ is op zich niet fundamenteel gestegen (nauwelijks meer dan de inflatie, volgens Electrabel). Dat wil niet zeggen dat het prijsniveau niet structureel is toegenomen. Volgens verschillende studies van de CREG is dat sinds 2008 wel degelijk het geval. Relatief gezien is de recente stijging vooral te wijten aan de stijging van de distributiekosten (nieuwe taksen in Wallonië bijvoorbeeld). Dat voorspelt niet veel goeds, want de factor ‘energie’ gaat in de toekomst wellicht ook toenemen. De vraag van Electrabel om de voorschotten voor de energiefacturen te verhogen, doet het ergste vermoeden. De opwaartse prijsdruk van de energieprijzen is hoog. Door de geopolitieke spanningen in het Midden-Oosten wordt gevreesd dat het aanbod nog kleiner wordt. Ook de ramp in Japan zal de vraag verder ondersteunen, om het gebrek aan energie van nucleaire oorsprong te compenseren. En wat nog belangrijker is: de vraag van de opkomende landen blijft maar stijgen. De futurecontracten (voorafgaande aankoop) op de gas- en elektriciteitsmarkt, hoe volatiel ook, zijn de voorbije 6 maanden met dubbele cijfers gestegen. 12
netto
WIST U DAT… ...de elektriciteitsprijs een bijdrage voor ‘pensioenen’ bevat? Die bijdrage dient om de oude extralegale pensioencontracten van werknemers uit de transporten distributiesector te financieren.
samedi 2 april 2011
Welk soort meter kiezen? Wanneer u over een enkelvoudige meter beschikt, koopt u elektriciteit aan een eenheidstarief (bij Electrabel is dat bv. een geïndexeerde 9,15 cent/kWh voor wie minder dan 3.500 kWh verbruikt). Wie, zoals het gezin uit ons factuurvoorbeeld (op pagina 14), meer dan 1.500 kWh in de daluren verbruikt, overweegt het best een tweevoudige meter. Die maakt een onderscheid tussen een dal- en een piektarief. Door dat dubbele tarief spaart het gezin uit het voorbeeld liefst 81,8 euro uit op elektriciteit. Sinds 2007 beschouwt men ook het weekend integraal als daluur (opgelet, niet de feestdagen), wat een toename van liefst 55% betekende. Daardoor is de tweevoudige meter voor een veel grotere groep verbruikers een interessante optie geworden. Maar de Vlaamse regulator, de Vreg, publiceerde onlangs een studie die aantoonde dat de Vlaamse gezinnen maar in zeer beperkte mate gevoelig zijn voor de tarieven tijdens de daluren. Die daluren gelden 9u aan een stuk. Het is de netbeheerder die bepaalt of ze tussen 21u en 6u, tussen 22u en 7u, dan wel tussen 23u en 8u vallen.
TIP Een doeltreffend middel om uw energiefactuur te doen dalen is beter isoleren. Doe een beroep op een thermografisch expert of laat een energie-audit uitvoeren om de zwakke plekken in uw woning te detecteren.
3 vragen aan... Laurent Jacquet, woordvoerder van de CREG Is het juist dat de prijzen in België substantieel hoger liggen dan in het buitenland? “Met cijfers moet u altijd voorzichtig zijn, maar het is een feit dat in ons land, rekening houdend met de productiekosten, de winstmarges te hoog liggen. Dat is het geval met elektriciteit uit kerninstallaties waardoor er een verstoring van de concurrentie optreedt. Onze historische producent geniet op dat vlak een reëel voordeel. Daarom stellen wij voor om een uraniumtaks in te voeren. Volgens een onderzoek dat we in december 2010 hebben uitgevoerd, zijn de elektriciteitsprijzen bij ons een pak duurder dan in onze buurlanden. Maar het is vooral de politiek die het grootste deel van de factuur bepaalt. En dat wordt wel eens vergeten.”
Moeten we ingaan op de vraag van Electrabel om de voorschotten voor gas te verhogen? “Ik zie niet in waarom niet. In het slechtste geval ontvangt u een mooi extraatje op het eind van het jaar omdat u te veel hebt betaald. Maar wij menen dat de kans groot is dat de gas- en elektriciteitsprijzen de volgende maanden nog sterk zullen blijven stijgen.”
! INTERESSE IN EEN ENERGIEFACTUUR VAN 0 EURO?
Lees meer over de nulenergiewoning op pagina 30.
Is de consument goed geïnformeerd? “Het is niet eenvoudig om de beschikbare informatie te ontcijferen. Het is weliswaar een complexe sector, maar toch verandert slechts 6 procent jaarlijks van leverancier. Wij zijn van mening dat de indexen voor de prijsberekening niet meer met de werkelijkheid overeenstemmen en dat de transparantie van de operatoren vaak te wensen overlaat. (nvdr: op het moment dat dit artikel werd geschreven, kreeg Electrabel een monsterboete opgelegd omdat het weigerde informatie over te maken die de CREG had gevraagd over de gasactiviteiten van het bedrijf).”
! Lees ook DE COLUMN van Johan Albrecht van Itinera Institute OVER DE ELEKTRICITEITSPRIJZEN op pagina 27.
zaterdag 2 april 2011
netto
13
dossier ENERGIEPRIJZEN
Uw energiefactuur* onder de loep Hoe zit uw energiefactuur precies in elkaar? We bekijken het samen met u in detail.
2c de toeslagen of heffingen van de federale of regionale overheid (bepaald door de overheid, geïnd door de leverancier).
2d Ook de periode tussen de meteropname en de factuur-
TEKST: WOUTER DE BROECK
datum, waarvoor de leverancier een schatting hanteert op basis van het verbruik tijdens die periode vorig jaar, maakt deel uit van het overzicht.
1 Verbruiksperiode
In de nieuwe opmaak, zoals Electrabel die sinds februari van dit jaar toepast, staat niet langer de factuurdatum, maar de verbruiksperiode op een prominente plek. Het idee is dat u meteen weet wat u betaalt voor welke periode. Tussentijdse facturen krijgt u maandelijks, tweemaandelijks of elk trimester. De afrekening valt doorgaans 6 weken na de meteropname in de bus. Die maand krijgt u geen tussentijdse factuur, omdat die mee in de afrekening is verwerkt.
22 Aangerekende bedragen
Het te betalen bedrag voor gas of elektriciteit valt uiteen in 3 klassieke bestanddelen van uw energiefactuur: 2a de energieprijs en de dienstverlening van uw leverancier, goed voor 50% (of 56% voor aardgas, omdat de transportkosten van Fluxys zijn inbegrepen) van de factuur, 2b de zogenoemde nettarieven, netwerkkosten of kosten voor transport en distributie (bepaald door de CREG, geïnd door de leverancier, betaald aan de netbeheerder)
Nieuw bedrag
3 tussentijdse factuur
Onderaan de eerste pagina staat het nieuwe bedrag dat u in de komende verbruiksperiode via de tussentijdse facturen zult betalen. Uw leverancier bepaalt dat bedrag door op basis van de vorige verbruiksperiode in te schatten wat u zult verbruiken. Dat ingeschatte verbruik wordt afgevlakt mocht een extreem zachte of harde winter tot uitschieters hebben geleid.
3a Berekening tussentijds bedrag Het cijfer van het ingeschatte verbruik vermenigvuldigt men met de verwachte energieprijs (afhankelijk van het contract of het pakket waarop u hebt ingetekend) en de laatst bekende nettarieven om te komen tot het ‘totaal van verwachte energiekosten’. Als u dat totaal door 12 (of 6 of 4) deelt, verkrijgt u het nieuwe tussentijdse bedrag. TIP: Stel dat een van de kinderen op kot gaat, dan kunt u vragen om het tussentijdse bedrag aan te passen.
4 4b 4c 4a
1 2
2a 2b 2c 2d
4b 4c
3a
3
14
netto
zaterdag 2 april 2011
4a
genomen 4 Berekening afrekening
Het is de meteropname die bepaalt hoeveel u werkelijk heeft verbruikt. Van die ‘werkelijke kosten’ trekt de leverancier de som af van alle tussentijdse facturen. Het saldo of te betalen bedrag vindt u op de eerste bladzijde. In het onderdeel ‘detail bedragen’ vindt u de verschillende onderdelen van het totaalbedrag terug.
4a De energieprijs bestaat uit de vaste vergoeding (niet voor het sociaal tarief ), een deel voor piek-of daluren (voor wie een tweevoudig tarief heeft), en de 100 kilowattuur gratis energie per gezin en gezinslid (voor wie in het Vlaams gewest woont). Uit cijfers van de Federatie van Belgische Energiebedrijven (FEBEG) blijk dat de energieprijs tussen 2007 en 2010 met 5 procent is gestegen, tegenover + 43,4 procent voor de netkosten en +7,3 procent voor de toeslagen. 4b Naast de energieprijs vindt u details over de nettarieven (netwerkkosten) waarvan de distributie het grootste deel in beslag neemt, het transport een veel kleiner deel en de meterhuur een haast te verwaarlozen deel. Voor elektriciteit beslaan de nettarieven ruwweg 30 procent van de factuur, voor gas is dat 24 procent. De CREG, de federale energieregulator die de tarieven bepaalt, heeft eind maart laten weten dat er een stijging aankomt van 72 euro per jaar voor wie via Eandis op het net is aangesloten (circa 80% van de Vlaamse stroomgebruikers).
5
4c De toeslagen vallen uiteen in een ‘bijdrage op de energie’ en een ‘federale bijdrage’. Via de federale bijdrage betaalt u mee aan de werkingskosten van de CREG, maar ook aan de denuclearisering van de sites in Mol-Dessel, de reductie van broeikasgassen en de ODV-bijdrage die de kosten van de openbare dienstverlening dekt. De bijdrage op energie gaat integraal naar het Fonds voor financieel evenwicht in de sociale zekerheid. Samen maken die heffingen door de overheid 20 procent van de factuur uit.
5 Details verbruik
De meterstand die een keer per jaar wordt opgenomen door uw distributienetbeheerder of een meteropnamebedrijf, is op de factuur terug te vinden onder de titel ‘details verbruik’. TIP: Als u bij de opname aanwezig bent, noteer dan ook de meterstand en vergelijk die met wat op uw factuur staat.
6 Uw contract
Helemaal achteraan op de afrekening vindt u een hoofdstuk over het type contract dat u heeft. Wie nooit een contract heeft afgesloten na de vrijmaking van de markt in 2003, krijgt een standaard leverancier toegewezen. Die zal u meestal een basispakket aanbieden op basis van een contract van onbepaalde duur. Weet echter dat zo’n standaardovereenkomst niet altijd de meest gunstige tarieven biedt (zie pagina 16)..
6
*Netto koos ervoor om een factuur van Electrabel weer te geven omdat die de grootste speler is op de energiemarkt in België. zaterdag 2 april 2011
netto
15
dossier ENERGIEPRIJZEN
Uiteraard bent u op zoek naar de laagste energieprijs. Om uw keuze voor uw energiecontract gemakkelijker te maken, helpen wij u op weg aan de hand van een voorbeeld. TEKST: WOUTER DE BROECK
Waar vindt u de beste energieprijs?
E
nergietarieven vergelijken lijkt eenvoudig in tijden van internet. Voor u echter uw oordeel van een stukje vergelijksoftware laat afhangen, maakt u het best een nauwkeurige schets van uw energiehuishouden. Zodra u weet wat u wilt vergelijken, kan het ook nooit kwaad de gegevens handmatig te controleren aan de hand van de afzonderlijke (en geactualiseerde) prijzenfiches.
Vaste of geïndexeerde prijs? Als u een contract sluit met een energieleverancier zal een uit te zoeken kwestie gaan over de prijsberekening. Kiest u voor een vaste prijs, dan betaalt u meer voor de zekerheid dat de prijs gedurende de looptijd van het contract niet zal stijgen. Heel wat mensen hebben zich in 2008 mispakt aan die vaste prijzen. Na een hausse van de gas-en elektriciteitsprijs kwam er een aanzienlijke daling. En die hebben de mensen met een vaste prijs natuurlijk aan zich voorbij zien gaan. Het alternatief is een variabele prijs. Dat betekent dat uw leverancier de prijs per kilowattuur (kWh) voor aardgas of elektriciteit maandelijks kan aanpassen aan dalingen, maar ook aan stijgingen. De leverancier gebruikt daarvoor een gemiddelde van de zogenoemde indexatieparameters van de aflopen maand. Die parameters (Nc gelinkt aan de ‘verbruikte brandstoffen voor de productie’ en Ne gelinkt aan ‘afschrijvings-en exploitatielasten’) worden berekend en gecontroleerd door de CREG. Een andere mogelijkheid is de semi-variabele prijs. Die rekent geen prijsschommelingen door op de energiekosten, maar wel veranderingen in de nettarieven en heffingen. Aangezien het precies die component is die de voorbije jaren fors is gestegen, doet u meestal een slechte zaak met dit tarief.
Gas en elektriciteit bij dezelfde leverancier? Sinds de vrijmaking van de energiemarkt is het perfect mogelijk om gas en elektriciteit bij een verschillende leverancier aan te kopen. Amper 7 procent van de Belgen doet dat ook. En dat is jammer, want door te shoppen kunt u de twee voordeligste tarieven in de markt uitkiezen en zo per jaar flink wat uitsparen. 16
netto
zaterdag 2 april 2011
Bovendien geven de meeste leveranciers een korting (tussen 10 en 15 euro) voor wie per domiciliëring betaalt. Die kunt u niet cumuleren voor aardgas en elektriciteit wanneer u bij dezelfde leverancier zit, maar als u de twee scheidt natuurlijk wel.
GEZIN MET 3 MENSEN IN VLAAMS GEWEST
in dit voorbeeld vergelijken we energietarieven in het Vlaams Gewest. We zoeken een beter tarief voor het gezin Janssen met de energiefactuur op p. 14. Dit gezin (3 mensen) heeft een jaarlijks verbruik van 3.530 kWh aan elektriciteit en 18.895 kWh aan aardgas. Ze hebben een EnergyPluscontract met een variabele prijs en een looptijd van 1 jaar. We vergelijken alleen contracten met dezelfde voorwaarden. Dit dient louter als voorbeeld. U kunt meer uitleg vragen aan uw leverancier. Elektriciteit Electrabel EnergyPlus NuonSpaarstroomNature Luminus Actief Essent Eco Lampiris Octa+
Daluur 5,25 cent/kWh 5,65 cent/kWh 6,13 cent/kWh 5,98 cent/kWh 5,90 cent/kWh 6,33 cent/kWh
Aardgas Electrabel EnergyPlus Nuon Aardgas 1 jaar Luminus Actief Essent Eco Octa+ Lampiris Sweet
Energieprijs 4,30 cent/kWh 3,83 cent/kWh 4,26 cent/kWh 3,76 cent/kWh 3,76 cent/kWh 3,75 cent/kWh
Piekuur 10,29 cent/kWh 9,65 cent/kWh 9,85 cent/kWh 9,36 cent/kWh 9,11 cent/kWh 9,33 cent/kWh
Vaste vergoeding 116,15 euro /jaar 60 euro/jaar 117,64 euro/jaar 40 euro/jaar 40 euro/jaar 50 euro/jaar Vaste vergoeding 46,11 euro/jaar 75,00 euro/jaar 50,01 euro/jaar 39,00 euro/jaar 40,00 euro/jaar 35,00 euro/jaar
Gezien hun lage piekuurverbruik is ons modelgezin in heel België (!) het best af met Lampiris, zowel voor gas als elektriciteit. Ook de lage vaste vergoeding speelt mee in die keuze. De tarieven voor heel België vindt u terug op www.netto.be/energie
Regio speelt grote rol Vergelijk ook de transport-en distributietarieven van uw netbeheerder. Afhankelijk van de regio waar u woont kunt u zo tot 7 cent per kilowattuur sparen. Voor gas is in Vlaanderen Infrax West (kust en Westhoek) de goedkoopste, en in Wallonië Simogel (Mouscron/ Estampuis). Elektriciteit vindt u in Vlaanderen het goedkoopst via Imea (Antwerpen), in Wallonië bij Regie de Wavre. Zo weet u waar u moet gaan wonen om de factuur laag te houden.
De mening van netto FRANÇOIS MATHIEU HOOFDREDACTEUR NETTO
Wil men de consument echt beschermen?
E
De 5 meest voorkomende klachten bij de ombudsman energie
1
Betwisting van metergegevens.
Sinds de meteropname uit handen van de leverancier is genomen, klagen veel mensen over de verwerking van gegevens bij de opname, bij verhuis, bij leegstand of na de installatie van zonnepanelen.
2
Onduidelijkheid van de facturatie.
Vooral na prijsverhogingen is het druk in de callcenters die de klanten te woord moeten staan. De contractuele voorwaarden en de toegepaste tarieven vormen het vaakst stof voor discussie.
3
Betalingsproblemen.
Te veel betaald via domiciliëring, problemen met de waarborgregeling of terugbetalingen, het uitblijven van een afbetalingsplan.
4
Kwaliteit van de dienstverlening.
Mensen klagen ook dat ze geen klacht kunnen indienen, omdat de leverancier noch via telefoon, noch via mail te bereiken is.
5
nergie is in België veel duurder dan in onze buurlanden. Maar er is meer. De Belgische consument wordt ook erg slecht geïnformeerd. De facturen zijn weinig transparant en de parameters die gebruikt worden om het energietarief te bepalen, zijn verouderd of gewoon irrelevant. Ze stemmen misschien wel overeen met de gangbare commerciële praktijken binnen de sector, maar het is toch wel bizar dat onze gasfactuur afhankelijk is van… de olieprijs. En het is al minstens even eigenaardig dat onze gasfactuur deels afhankelijk is van de prijs van… steenkool! En wat te denken van het feit dat onze elektriciteitsfactuur een ‘supplement pensioenen’ bevat? Dat supplement dient louter om de extralegale pensioenen van ex-werknemers uit de distributie- en transportsector te financieren. Dat bedroeg in 2010 weliswaar slechts 7 euro (in Vlaanderen) of 10 euro (in Wallonië) voor een gezin van 4 personen, maar het heeft alleen betrekking op de niet-gekapitaliseerde pensioenen. De gekapitaliseerde pensioenen maken al deel uit van de distributiekosten. Niemand die zal ontkennen dat dat toch wel bizarre praktijken zijn… Diverse overheden Hoewel de markt geliberaliseerd is, wordt meer dan 50 procent van onze energiefactuur bepaald door diverse overheden: de federale, de gewestelijke en de gemeentelijke. Vooral op gewestelijk vlak zijn er erg grote verschillen. En ook de controle op de werking van de markt vertoont een gebrek aan coherentie. Hoewel de Europese Commissie de rol van onze nationale regulator wil versterken, heeft de overheid eerst beslist om 4 institutionele stiefmoeders (waaronder het Bestuur Energie) aan te stellen om de regulator bij te staan. Maar onder dwang van diezelfde Europese Commissie is ze daarop moeten terugkomen. Bescherming van de consument? Laat me niet lachen… n
Pig Spender
Verbrekingsvergoedingen.
Een probleem dat vaak opduikt bij de gezamenlijke aankoop van energie. Hoewel er maar één contract is opgemaakt voor elektriciteit en gas, worden twee verbrekingsvergoedingen aangerekend.
HEBT U EEN KLACHT?
Surf naar www.netto.be/ombudsmanenergie
ENKELE VERGELIJKINGSSITES: ● Vlaams
Gewest: www.netto.be/v-test www.netto.be/simulatorbrussel ● Waals Gewest: http://simulateur.ugr.be
site: www.mijnenergie.be elektriciteitsprijs: www.netto.be/elektriciteitsprijs ● Evolutie gasprijs: www.netto.be/gasprijs
© ILLUSTRATIE NICOLAS VADOT
● Brussel:
● Onafhankelijke ● Evolutie
n zaterdag 2 april 2011
netto
17
&
sparen beleggen BELEGGEN
Investeren in microfinanciering fiscaal beloond
6
Dat is het aantal aandelen uit de huidige Bel20-index die al sinds het begin van de Bel20 in 1991 bestaan. De 6 aandelen zijn: Delhaize, Ageas (toen Fortis), GBL, Solvay, UCB en Umicore (toen Union Minière).
18
netto
zaterdag 2 april 2011
BEURS
Porsche geeft korting op aandelen © CREDIT
De federale overheid heeft Incofin erkend als ontwikkelingsfonds voor microfinanciering. Dankzij die erkenning kunnen particuliere investeerders die aandeelhouder van het fonds worden, een belastingvermindering van 5 procent van het geïnvesteerde bedrag verkrijgen. Ook wie in 2010 aandeelhouder werd, heeft retroactief recht op de belastingvermindering. De vermindering kan oplopen tot maximaal 300 euro. De aandeelhouder moet de aandelen 5 jaar ononderbroken bijhouden en aan zijn belastingaangifte een belastingsattest toevoegen, dat hij van Incofin ontvangt. Incofin investeert in microfinancieringsinstellingen in ontwikkelingslanden. Zij verstrekken op hun beurt kleine kredieten en andere financiële diensten aan arme personen die een klein bedrijf willen opstarten of een bestaande zaak willen uitbouwen. Voor financiering via het reguliere banksysteem komen die micro-ondernemers niet in aanmerking, omdat hun inkomen te laag is of omdat ze in te afgelegen gebieden wonen. Niet alleen het financiële rendement is belangrijk bij investeringen in microkredieten, minstens even belangrijk is het sociale rendement.
De Duitse luxewagenbouwer Porsche heeft een geplande kapitaalverhoging van bijna 5 miljard euro goedgekeurd. De kapitaalverhoging is nodig om een fusie met Volkswagen mogelijk te maken. Porsche gaat in totaal 131,25 miljoen nieuwe aandelen uitschrijven, waarvan de helft in gewone en de andere helft in bevoorrechte aandelen. De prijs per aandeel is vastgelegd op 38 euro per aandeel, een korting van zo’n 30 procent op de beurskoers voor de bekendmaking. Porsche hoopt met de kapitaalverhoging zijn balans recht te trekken. Het bedrijf torst een zware schuldenberg van ruim 6 miljard euro. Als zijn eigen vermogen eenmaal voldoende aangedikt is, hoopt Porsche de geplande fusie met Volkswagen te kunnen doorvoeren.
GRONDSTOFFEN
Speculeren met zout loopt slecht af Een Chinees die 6,5 ton zout had ingeslagen om te speculeren op een stijgende zoutprijs, zal weinig plezier beleven aan zijn investering. De man sloeg een zoutvoorraad in na de nucleaire ramp in Japan omdat zout een beschermende werking zou bieden tegen de stralingsziekte. De Chinees verwachtte flinke zouttekorten als de straling ook boven China zou komen. Hij sloeg 260 zakken zout in, die hij onder meer stockeerde in zijn appartement. Maar toen de Chinese overheid bekendmaakte dat er geen stralingsgevaar voor de Chinese bevolking was, viel de prijs van zout gevoelig terug. De Chinese overheid verbiedt de eigenaar het zout te verkopen omdat hij geen aankoopbewijs zou hebben. Bijkomend probleem is dat de overheid strikt toeziet op het transporteren van zout naar andere provincies.
www.rentegids.be {Quote}
SPAREN Spaarrekeningen met hoogste basisrente ... -2 -1
0
1
2
van de week
“Vandaag geen beleggingskansen”
Getrouwheidspremie
DE BESTE RENTES OP EEN RIJ
3
4
5
6
7
8 9 10...
Axa I Plus Welcome
0,50%
1,90%
Fortuneo Plus
0,45%
1,90%
Rabobank
0,40%
1,80%
Ethias Bk Plus
0,50%
1,80%
Citibank Citigold/Record Bk Gold
0,40%
2,00%
Termijnrekeningen / kasbons (1 jaar) met hoogste nettorente ... -2 -1
0
1
2
3
4
5
6
7
8 9 10...
Credit Europe Bk Termijn/DHB Bank T online
1,70%
Ethias Bk Termijn/OBK Flexiterm Termijn/Rabobank Termijn
1,49%
Bank van de Post kasbon
1,36%
Termijnrekeningen / kasbons (3 jaar) met hoogste nettorente ... -2 -1
0
1
2
3
4
5
6
7
8 9 10...
2,76%
DHB Bank Termijn Goffin Termijn/Credit Europe Termijn/Banca Monte Paschi kasbon
2,55%
Rabobank Termijn
2,42%
Termijnrekeningen / kasbons (5 jaar) met hoogste nettorente 1
2
3
4
5
6
7
8 9 10...
DHB Bank Termijn
3,27% 2,98%
Banca Monte Paschi kasbon/Rabobank Termijn
2,93%
Credit Europe Bank Termijn
1
2
3
4
5
6
7
8 9 10...
7,43% 3,83%
BNP Paribas Fortis Fund.(1) TRY
2015
A+
XS0600026065
BNP Paribas Fortis Fund. 1) NOK 2016
A+
XS0600018807
BNP Paribas Fortis Fund.(1) SEK
3,62%
2016 A+ XS0600020456 BRON OBLIGATIES : DE BELEGGER
Nieuwe fondsen minimum- en maximumrendement* ... -2 -1
0
1
2
3
4
5
6
7
- 0,4% -0,4%
8 9 10...
-
BNP Paribas Fix 2011 Equities Click 3 100% 6,5 j. BE6214731380
-
BNP Par. B F. II Bask. Conv. HYBonds
10,8%
-0,6%
6,2%
INFLATIE 3,4%
Rating
0
kapitaalbescherming**
... -2 -1
Looptijd
Obligaties primaire markt nettocoupon
Looptijd
BELEGGEN
ISIN-code
0
ISIN-code
... -2 -1
Munt
“De helft van mijn fonds bestaat vandaag uit cash. Niet omdat ik zoveel van cash hou, maar omdat ik gewoon geen aantrekkelijke beleggingskansen zie.” Dat zegt James Montier, strateeg en fondsbeheerder bij de Amerikaanse vermogensbeheerder Grantham, Mayo & Van Otterloo (GMO) in een interview met de zakenkrant De Tijd. Volgens Montier liggen de analistenverwachtingen voor de winsten veel te hoog. “Ik kan niet zeggen dat er al sprake is van zeepbellen op de financiële markten, maar de Amerikaanse aandelen zijn er niet zover meer vanaf”, zegt Montier. Ook goud vindt hij veel te duur. “Maar door de mogelijkheid op extreme scenario’s moet je wel gek zijn om geen goud te hebben”, besluit James Montier.
- 3,3 j. BE6216658250
BNP Paribas Fix 2011 Ind. Commod. 4 100% 6,5 j. BE6216366243 ING (L) II Selectis Plus Performers 11 100%
5 j. LU0589822450
* Jaarlijks rendement op eindvervaldag inclusief kosten | ** op eindvervaldag Toestand op 29/03/2011 | (1) intekenen tot slechts 5 april - betaaldatum: 8 april
RISICO? Aan spaar- en beleggingsproducten hangen risico’s vast. Bij spaarproducten zijn die beperkt omdat de tegoeden op een zicht-, spaar- en termijnrekening door de depositogarantie gegarandeerd zijn tot 100.000 euro bij een faillissement van de betreffende bank. Bij beleggingsproducten geldt die garantie niet en zijn de risico’s vaak veel groter. Voor het specifieke risico van het product raadpleegt u het best de productfiche en/of het prospectus.
zaterdag 2 april 2011
netto
19
sparen & beleggen
PROFIEL
Gespot Duurzame vlucht?
O
Hoger rendement? Dat heel wat uitbaters van kerncentrales en gerelateerde aandelen nu zware klappen krijgen op de beurs is vooral een gevolg van een gebrek aan deugdelijk beleid en slechte communicatie. Belangrijke vraag is of duurzame beleggingen ook bescherming bieden tegen ‘accidents de parcours’. De statistieken tonen aan dat duurzame beleggingen net zoveel potentieel bieden als eender welk ander aandeel, niet minder maar ook niet meer. ADR
Gimv
oogst en zaait tegelijk De nieuwsstroom uit de portefeuille van Gimv zit opnieuw in een hogere versnelling. Dat de aankondigingen vooral op verkooptransacties slaan, betekent niet noodzakelijk dat het einde van een groeicyclus nabij is. TEKST: ANDRÉ DE RIDDER
T
erwijl veel sectorgenoten de voorbije jaren soms aan de zijlijn stonden, bleef Gimv investeren. Daarom kan de Antwerpse groep tegenwoordig met relatief meer exits uitpakken. Hoewel de waarderingen op de financiële markten sti-
Deugdelijk bestuur staat centraal Gediversifieerde beleggingsportefeuille Actief in groeimarkten, zoals milieutechnologie
Contra
Toenemende concurrentiedruk Intrinsieke waarde van het aandeel is moeilijk te waarderen
Umicore, specialist in recyclage technologie en milieuvriendelijke materialengroep, werd onlangs geprezen als duurzame onderneming. 20
netto
zaterdag 2 april 2011
laan oplopen, blijft Gimv ook nu uitkijken naar nieuwe participaties in niet-beursgenoteerde bedrijven. De strategie van de toonaangevende investeringsmaatschappij in private equity is er immers op gericht om continue waarde te creëren. Dankzij de gedisciplineerde aanpak vermijdt men te veel te betalen voor nieuwe investeringen zonder daarbij echt goede opportuniteiten uit het oog te verliezen.
Iedereen is welkom!
Pro
orlog, milieurampen en klimaatverandering. Beleggers moeten steeds meer risicofactoren incalculeren. Een mogelijke hulp bij het beslissingsproces voor de selectie van aandelen komt uit de hoek van de duurzame beleggingen. Bedrijven die claimen dat ze een ethisch of een duurzaam beleid voeren conform de regels van internationale controle-instanties moeten immers deugdelijk management handhaven in en rond de organisatie in het belang van de mensen en de natuur. Zo werd Umicore onlangs geprezen als duurzame onderneming. Het Belgische bedrijf transformeerde van het vervuilende staalbedrijf Union Minière naar een specialist in recyclagetechnologie en milieuvriendelijke materialengroep.
Vaak doen beginnende kmo’s een beroep op financiële ondersteuning en knowhow van Gimv voor innovatieve projecten. In de meeste gevallen gaat het over dossiers met een bovengemiddeld risico, zoals uit de sectoren van informatietechnologie en biotechnologie. De transactie met de specialist in diepvriesgroenten en aardappelproducten PinguinLutosa illustreert echter dat Gimv ook nog steeds opportuniteiten vindt in meer traditionele sectoren, zoals landbouw en voedingsindustrie. Die deal past in de tak van de groeikapitaalinvesteringen en uitkooptransacties (‘buy-outtransacties’ in het jargon). Naast durfkapitaal verschaft Gimv ook steun aan gevestigde ondernemingen die een expansie doormaken. Die minder hippe participaties vallen wel eens
In samenwerking met De transactie met de specialist in diepvriesgroenten en aardappelproducten PinguinLutosa illustreert dat Gimv ook nog steeds opportuniteiten vindt in meer traditionele sectoren, zoals de landbouw en voedingsindustrie. © SOFIE VAN HOOF
GIMV IN CIJFERS OMZET 2,6
Dividend euro per aandeel
Nettowinst euro per aandeel
10
2,4
0
2,2
-10
2,0
2009
2010
KOERSGRAFIEK
-20
2011*
(*) Schatting
(ISIN: BE0003699130)
60 50 40 30
buiten het vizier van de grote investeerdersgemeenschap. De waarderingen voor zulke participaties worden minder vaak de hoogte ingejaagd en ze vergroten de kansen op een positief rendement. Gimv belegt zelf in fondsen van sectorgenoten en fungeert als beheerder van gezamenlijke participatiefondsen. Het voordeel van die activiteiten zit in de geografische diversificatiemogelijkheden. Zo heeft de Antwerpse groep een sterke verankering in de Scandinavische regio dankzij een strategische samenwerking met sectorgenoot CapMan.
Overnamewoede Gimv engageert zich in zo’n 100 participaties in ondernemingen, waarvan ongeveer de helft in durfkapitaalprojecten. Het risico is gespreid. Het verwachte rendement bedraagt soms een veelvoud van het ingezette kapitaal. Zo realiseert Gimv dikwijls aanzienlijke meerwaarden bij de beursintroductie of de verkoop van bedrijven waarvan het aandeelhouder is. Zo wist de investeringsmaatschappij de afgelopen maanden 5 technologiebedrijven uit zijn portefeuille met mooie winsten te verkopen aan grote spelers, zoals aan de Amerikaanse netwerkspecialist Cisco. Zo profiteert Gimv van de heersende overnamewoede. n
Wat zegt de analist?
2007
2008
2009
20
2010
2011
BAROMETER (5 analisten) HANS D’HAESE ANALIST BANK DEGROOF
Met enkele grote verkooptransacties heeft Gimv volgens Hans D’Haese van Bank Degroof het jaar beter dan verwacht ingezet. D’Haese anticipeerde wel al op gunstige omstandigheden om exits te realiseren. In vergelijking met de voorgaande jaren zijn de waarderingen immers alweer wat opgelopen, wat winstgevende uitstapmogelijkheden biedt. Maar dat het transactienieuws zo positief uitvalt, overtreft zijn verwachtingen. De gerealiseerde meerwaarden zullen de winstgevendheid van het pas afgesloten gebroken boekjaar 2010/2011 nog opkrikken. Ook de intrinsieke waarde van Gimv klimt zienderogen. Wat de beleggers wellicht het meest kan bekoren, is het duurzaam hoge dividendrendement.
houden bijkopen
3
verminderen
2
kopen
1
4
verkopen
2,6
5
De analistenopinie is de gemiddelde adviesscore die analisten aan het aandeel toekennen. Een score dicht bij 1 duidt erop dat de meeste analisten een koopadvies geven, een score dicht bij 5 duidt vooral op verkoopadviezen.
FEITEN & CIJFERS
€ 1,8 miljard
De activa onder beheer, inclusief fondsen van derden.
€ 982 miljoen
De marktkapitalisatie van de investeringsmaatschappij.
€ 200 miljoen
De kaspositie, bij benadering.
12%
Het gemiddelde rendement. Bron: Thomson Financial
zaterdag 2 april 2011
netto
21
sparen & beleggen
INTERVIEW
John Mauldin voorspelt mooie beurstijden na 2020
Ik kijk er zo naar uit om een stier te mogen zijn
“We gaan barre tijden met falende overheden tegemoet, maar de geschiedenis geeft me de meeste hoop. Zoals altijd zullen we ook deze crisis overleven. De jaren na 2020 worden fantastisch. Ik kijk ernaar uit om over mooie beurstijden te mogen schrijven.” Dat zegt John Mauldin, oprichter van Millennium Wave Investments en schrijver van de meest gelezen financiële nieuwsbrief ter wereld. FOTO’S: TIMOTHY FOSTER I TEKST: PETER VAN MALDEGEM
E
ndgame: The End of the Debt SuperCycle and How it Changes Everything. Dat is de titel van het nieuwste boek van John Mauldin waarin hij waarschuwt voor de gevolgen van de schuldenberg bij overheden. Net zoals zijn 3 voorgaande boeken, wil Mauldin er een bestseller van maken. “Zoals iedereen heb ik een ego en snak ik naar voldoening voor mijn werk”, geeft Mauldin ruiterlijk toe. Voor iemand die de verpersoonlijking is van de ‘American Dream’, kan die drang naar erkenning best begrepen worden. Naar eigen zeggen leefde Mauldin jarenlang in armoede, vaak niet wetend hoe hij zijn facturen zou betalen. “Tien jaar geleden werkte ik bij een kleine makelaar en kende niemand me. Toen ik met mijn nieuwsbrieven begon, stonden er amper 2.000 namen op de lijst. Vandaag zit ik aan bijna 1 miljoen lezers wereldwijd, heb ik al 3 bestsellers geschreven en word ik heel goed betaald om een speech te geven. Ik leef een droom en besef goed dat ik veel geluk heb gehad”, zegt Mauldin.
Al 160.0000 kilometer gereisd Ondertussen is de Amerikaan uitgegroeid tot een echte hit in de financiële wereld. Hij reist de wereld rond en ontmoet de top van de sector. Sinds begin dit jaar heeft Mauldin al 160.000 reiskilometer achter de kiezen. “Drie weken geleden, net voor de aardbeving, zat ik nog in een Japanse bar naar het cricket te kijken met Christopher Wood, de beste strateeg in Azië”, zegt hij. In de zomer trekt Mauldin, samen met 22
netto
zaterdag 2 april 2011
zijn jongste zoon, 3 weken naar Toscane om er te beginnen aan zijn vijfde boek. “Alles wat mij is overkomen, kan iedereen overkomen. Er is niets magisch aan mezelf. Het enige wat ik deed was opstaan en keihard werken”, verklaart hij zijn succes. Dat harde labeur schonk Mauldin, vader van 7 kinderen waarvan 5 adoptiekinderen, een brede en doorleefde kijk op wat er in de wereld gebeurt. Zelfs over België heeft hij een uitgesproken mening. “Ik denk dat jullie, Belgen, binnen 20 jaar nog aan het discussiëren zijn over die communitaire kwestie, net zoals dat in Italië of Québec het geval is”, zegt hij. Met ‘Endgame’ bent u toe aan uw vierde boek. Wat wilt u met dit boek bereiken? Mauldin: “Ik wil absoluut de discussie in de VS op gang brengen. We hebben een ernstig probleem. We moeten de begroting tegen 2013 onder controle krijgen. Lukt dat niet, dan krijgen we een crisis die de rest van de wereld onderuit haalt. Geloof me, de Amerikaanse bevolking begrijpt de ernst van de situatie niet. Ze denken dat we het begrotingstekort kunnen oplossen door wat buitenlandse hulp af te bouwen of door de afvalberg te verminderen, maar dat is alleen het topje van de ijsberg.” Wat moet er dan gebeuren? “Elk land zal zijn eigen debat moeten voeren over hoe het de begrotingsproblemen zal aanpakken. Ik denk dat de VS nog tijd heeft om dat debat te voeren, in Europa is die tijd beperkter. Er zijn verschillen- ●●●
CV JOHN MAULDIN Oprichter van Millennium Wave Investments, een aanbieder van beleggingsoplossingen en een netwerk van exclusieve vermogensbeheerders. ● Schrijver van de meest gelezen financiële nieuwsbrief ter wereld met 1 miljoen lezers. ● Schreef al 3 bestsellers. Publiceerde in maart 2011 zijn vierde boek: ‘Endgame: The End of the Debt SuperCycle and How it Changes Everything’. ● Een van de oprichters van Adopting Children Toghether, een adoptievereniging uit Texas. ● Haalde het diploma Bachelor of Arts (1972) en Master of Divinity (1974). ● Vader van 7 kinderen, waarvan 5 adoptiekinderen. ●
●●●
zaterdag 2 april 2011
netto
23
sparen & beleggen
INTERVIEW
●●● de mogelijkheden om te besparen: je kan als overheid beslissen om minder te investeren of je kan hogere belastingen heffen. Maar wat er ook gekozen wordt, pijn zal het doen. Alle oplossingen vereisen grote opofferingen, en in het ene land is het urgenter en ingrijpender dan in het andere land.”
In welke landen ziet u de grootste gevaren? “In de VS acht ik de kans fiftyfifty dat we eruitkomen. De presidentsverkiezingen in 2012 zullen cruciaal zijn. Als dan blijkt dat een van de kandidaten of beiden de ernst van de situatie niet inzien, dan zullen de obligatiemarkten crashen. In sommige Europese landen is de situatie natuurlijk ernstiger. Kijk naar Griekenland. Wie gelooft dat het land 100 procent van zijn schulden en de volledige intresten zal kunnen terugbetalen, nog eens 40 procent van zijn bbp bijkomend zal kunnen lenen én elk jaar 4 procent van het bbp aan schulden kan afbouwen? Wie dat gelooft, moet iets heel erg grappigs gesnoven hebben. Hetzelfde met Ierland. Wie is zo gek te denken dat 100 procent van de Ierse bankschulden terugbetaald zullen worden?” En dus komt Endgame neer op een noodzakelijke schuldherschikking? “Endgame is in de eerste plaats de situatie waarin overheden niet langer kunnen lenen aan lage rentes. Dat zal voor sommige landen, zoals Noorwegen, misschien nooit gebeuren, maar voor andere landen is dat nu al het geval. Verschillende landen zullen een faillissement of een schuldherschikking niet kunnen vermijden.” Binnen welke termijn ziet u dat gebeuren? “Iedereen zal het onderste uit de kan halen om dat zo lang mogelijk te vermijden. De noodfondsen die in Europa worden opgericht, zijn daar het levende bewijs van. Maar wat er met die noodfondsen gebeurt, is dat landen met schulden nog meer schulden op de balans krijgen. Iedereen denkt dat de landen geholpen worden, maar in werkelijkheid zijn het de banken met dat overheidspapier op de balans die geholpen worden. Schulden van banken worden op die manier getransfereerd naar de overheidskoffers. Ik zou echter niet weten waarom het aan de belastingbetaler of de Europese Centrale Bank (ECB) is om die klap te incasseren. Het zijn de aandeelhouders en de obligatiehouders die moeten boeten voor het risico dat ze genomen hebben. Mensen moeten beseffen dat er wel degelijk risico schuilt in overheidsobligaties. Daarom denk ik ook dat de stresstests waaraan banken onderworpen worden, een regelrechte grap zijn. Ze gaan ervan uit dat geen enkele overheid failliet zal gaan, en dat is gewoon geen realiteit.” Moet de Amerikaanse centrale bank (Fed) stoppen met haar kwantitatieve versoepelingen? “De Fed maakt me nerveus omdat ze steeds geld bijdrukt. Ik zou niet verbaasd zijn een kerninflatie te zien in de VS die binnen de 15 maanden boven 4 procent uitkomt. Stel dat de VS nog eens in een recessie belanden met een inflatie van 4 procent. Zal de Fed dan opnieuw geld drukken? Ik ken mensen dicht bij de Amerikaanse centrale bank die overtuigd zijn van wel. Wel, dat is beangstigend. De econoom Paul Krugman gebruikte onlangs de werkgelegenheidscijfers om te bewijzen dat de 24
netto
zaterdag 2 april 2011
“Tegen 2020 is biotechnologie een zeepbel. Ik beleg er nu in omdat ik graag het begin van een zeepbel wil meemaken.”
fiscale stimuli moeten doorgaan. Hij argumenteerde dat door te zeggen dat het altijd gewerkt heeft in het verleden. Krugman heeft met dat laatste gelijk, maar het grote verschil is dat we nu aan het einde zitten van een schuldencyclus. En hierin zullen de oude modellen niet meer werken.” Hoe ziet die nieuwe wereld er dan uit? “Het is duidelijk dat we naar een periode van structureel lagere groei gaan. Stel dat we vandaag de garantie krijgen dat de Amerikaanse economie de komende 10 jaar met 2 procent per jaar groeit, dan zou ik zeggen: twijfel niet en teken dat papier.” Wat moeten beleggers vandaag doen? “Vanuit een langetermijnperspectief zitten we in een berenmarkt of een structureel dalende aandelenmarkt. In dit soort volatiele markten is het zoals met een geweer schieten. Je moet alleen specifieke aandelen kopen. En dat zijn aandelen met een lage waardering, stabiele groei en goede fundamenten. Als je die kan vinden, dan zou ik zeggen, waarom niet. Maar algemeen ben ik niet positief over de beurzen. De bedrijfswinsten staan op recordniveaus ten opzichte van het bbp. En als we één ding weten over de winsten, is dat ze altijd terugkeren naar hun gemiddelde. Die terugkeer betekent een forse tegenwind voor aandelen. En die zal in de hand gewerkt worden door besparingen van de overheden, die de economische groei onder druk zullen zetten.” Naar welk type aandelen gaat uw voorkeur uit? “Er zijn specifieke aandelen die ik koop voor mezelf, zoals biotechaandelen. Ik verwacht dat biotechnologie een zeepbel zal worden tegen het einde van het decennium. En voor één keer in mijn leven zou ik graag het begin van een zeepbel willen meemaken.” Waarom precies biotechnologie? “Er zijn heel wat ultrakleine biotechbedrijven. Het staat vast dat enkele daarvan binnen enkele jaren misschien 200 of 300 keer meer waard zullen zijn dan vandaag. Medicijnen of behandelingen voor kanker, levercirrose en andere aandoeningen, daarin schuilt een enorm potentieel. Enkele kleine bedrijven zullen daar munt uit slaan en tot monsterbedrijven uitgroeien. Iedereen zal er in het begin op staan kijken. Ze zullen spijt hebben dat ze die ene gemist hebben en zo op zoek gaan naar een ander bedrijf. En zo ontstaat een zeepbel.” Het is toch uiterst moeilijk om die enkele winnaars uit de honderden bedrijven te distilleren? “Dat is inderdaad verschrikkelijk moeilijk. En dus moet je goed je huiswerk maken en een portefeuille opbouwen van 10 kleine bedrijven. Sommige bedrijven zullen zeker waardeloos worden, maar als je van de 10 bedrijven 2 voltreffers hebt, dan doe je een goede zaak. Biotechnologie is mijn hob-
by, ik lees er veel over, heb mijn contacten en bezoek bedrijven. De namen van de bedrijven waarin ik beleg kan ik niet geven, maar binnenkort zullen ze toch openbaar worden omdat ik in de raad van bestuur van enkele kleine bedrijven ga zetelen. Ik doe dat omdat ik met mijn eigen ogen wil zien hoe de sector werkt. We staan aan het begin van fantastische wetenschappelijke ontdekkingen.” Neemt u als belegger geen te grote risico’s? “Het klopt dat ik graag risico’s neem als het op beleggen aankomt en ik zou sommige zaken nooit aan mijn klanten aanraden. Ik beleg ook heel wat in private equity, niet-beursgenoteerde aandelen. Ik besef heel goed dat sommige van mijn beleggingen naar 0 kunnen gaan, maar mijn portefeuille is gewapend om dat te kunnen opvangen. Mijn grootste investering was jaren terug in mijn eigen bedrijf.” Belegt u ook in goud? “Ik heb goud, maar ik zie het niet als belegging. Elke maand schrijf ik een cheque, zend hem naar een vriend in California en die stuurt me voor de tegenwaarde gouden muntstukken. Ik stop die muntstukken in een kluis en hou ze bij. Ik doe dat iedere maand ongeacht de goudprijs. Ik zie het dus niet als belegging en heb ook niet de ambitie om dat te verkopen. Goud maakt deel uit van al mijn andere verzekeringen. Ik denk niet dat we naar hyperinflatie gaan, of dat de VS failliet gaan. Maar als er ook maar een heel kleine kans is, dan ben ik tenminste verzekerd.” Hoe ziet de wereld er na Endgame uit? “De mensen die mijn nieuwsbrieven lezen, zullen het wellicht niet geloven, maar ik ben een geboren optimist. In de zomer begin ik aan een volgend boek dat gaat over hoe de wereld er binnen 20 jaar zal uitzien. Mensen zullen verrast zijn van de optimistische ondertoon. De wereld gaat er zoveel beter uitzien op alle vlakken. Ik denk bijvoorbeeld dat Iran tegen dan een democratische republiek zal zijn. De Iranezen hebben het internet, ze hebben een jonge bevolking en het zijn slimme jongens. Ze zien ook wat in het Westen gebeurt. Iran wordt een ‘booming’ economie.” Wat geeft u vandaag de meeste hoop? “De geschiedenis. We zijn door de depressie geraakt en door de oliecrisis. We zullen ook deze crisis overleven. Maar eerst moeten we nog een zware pil doorslikken. Zoals de Franse politicus Jean Monnet zegt: “Mensen aanvaarden alleen verandering bij noodzaak en zien noodzaak alleen bij een crisis.” Ik denk dat dit de situatie vandaag het best samenvat. Maar hoop is er. Ik voorspel een grote stierenmarkt vanaf 2020. De economie werkt in cyclussen en in 2018 zullen de waarderingen van aandelen opnieuw historisch laag zijn. Het zal het begin zijn van een nieuwe ‘boom’. Ik kijk er n verschrikkelijk naar uit om een stier te kunnen zijn.” zaterdag 2 april 2011
netto
25
sparen & beleggen
QUINTET
De 5 aandelen van Michael Lehmann
Fondsbeheerder bij Third Avenue Management
ROOKFIELD ASSET MANAGEMENT
indrukwekkende investeringen
Deze in Canada gevestigde investeringsmaatschappij beschikt over een wereldwijde portefeuille van activa in vastgoed, infrastructuur en elektriciteitsproductie van meer dan 100 miljard dollar. Het bedrijf kan bogen op een vast management met een goede reputatie en een trackrecord van indrukwekkende opportunistische investeringen, zoals de reorganisatie van General Growth Properties, de grootste winkelcentrumoperator in de VS. Brookfield bezit nu 33 procent van General Growth. Brookfield heeft een bijzonder solide financiële positie, met een lage niet zeker gestelde schuld en bewezen toegang tot de kapitaalmarkten.
TORONTO (in CAD)
36,0 32,5 29,0 25,5
m a m j j a s o n d 11 f m
22,0 ,
WEYERHAEUSER meest waardevolle houtareaal ter wereld Dit bosbouwbedrijf in de VS werd onlangs omgevormd tot een vastgoedbeleggingsvennootschap, die het gros van haar winsten aan de aandeelhouders zal uitkeren via kwartaaldividenden. Weyerhaeuser beschikt over een portefeuille van 2,35 miljoen hectare aan opgaand hout, volgens sommige schattingen zowat het meest waardevolle houtareaal ter wereld. Een herstel van de woningbouw in de VS en Europa (in combinatie met de aanhoudende export naar Azië) zou goed nieuws zijn voor de winst, net zoals de toenemende vraag naar papierpulp door een verbeterende wereldeconomie. Weyerhaeuser zou ook kunnen profiteren van de stijgende vraag naar timmerhout in Japan, waar enorm veel heropgebouwd moet worden na de aardbeving van 11 maart.
NEW YORK (in USD)
30 25 20 15 10
m a m j j a s o n d 11 f m
VITERRA grootste graanbehandelaar in Australië Viterra is een agrobedrijf in Canada dat graanbehandelings- en opslagdiensten biedt en daarbij graan verscheept van de prairie naar de havens, via zijn onvervangbaar netwerk van activa in Canada, de VS en Australië. Het bedrijf is een dominante speler op de markt van de West-Canadese graanimport en is ook de grootste graanbehandelaar in Australië, waar de export gericht is op de grote, groeiende markten van Azië. Het afgelopen jaar zijn de voedselprijzen gestegen en er zijn steeds meer fusies en overnames in de sector. Recente overnames wijzen op een stijgende marktwaarde voor Viterra. Het managementteam kan bogen op een sterke staat van dienst in het creëren van aandeelhouderswaarde via strategische overnames en operationele expertise.
TORONTO (in CAD)
12,0 10,5 9,0 7,5
m a m j j a s o n d 11 f m
6,0 ,
BANK OF NEW YORK MELLON groeien via overname BNY Mellon is een toonaangevende vermogensbeheerder en effectendienstenfirma met een gezonde en nog verbeterende balans. Die is te danken aan de beperktere blootstelling aan noodlijdende vastgoed- en consumentenkredieten dan veel van zijn tegenhangers. De bank is bewaarder van 25.000 miljard dollar aan activa en heeft 1.200 miljard dollar aan vermogen in beheer, vooral in geldmarktfondsen. De activa in beheer en in bewaring zijn het afgelopen decennium ieder jaar gegroeid met twee cijfers. Zijn solide balans heeft het bedrijf in staat gesteld te groeien via de overname van een serie concurrenten, zoals PNC’s activabeheerdiensten. BNY Mellon wordt verhandeld tegen een aanzienlijke korting ten opzichte van zijn intrinsieke waarde.
NEW YORK (in USD)
34,0 31,5 29,0 26,5
m a m j j a s o n d 11 f m
24,0 ,
HENDERSON LAND DEVELOPMENT schitterende balans Dit vastgoedbedrijf bezit een portefeuille van vrijwel volledig verhuurd woon- en handelsvastgoed in Hongkong. Henderson beschikt over een schitterende balans, zonder schulden en met eigendommen die inkomsten opleveren voor nieuwe ontwikkelingsprojecten. Het bedrijf bezit ook een indrukwekkende reserve aan onontwikkelde terreinen in Hongkong en op het Chinese vasteland. Het bezit 40 procent van Hong Kong and China Gas. Het aandeel wordt verhandeld tegen een aanzienlijke korting ten opzichte van zijn gerapporteerde nettovermogensn waarde en zijn intrinsieke waarde op basis van onze conservatieve schatting. 26
netto zaterdag 2 april 2011
HONGKONG (in HKD)
60,0 55,5 51,0 46,5
m a m j j a s o n d 11 f m
42,0 ,
CARTE BLANCHE
De juiste prijs
I
s de prijs van elektriciteit te hoog, te laag of net heel correct? Op deze vraag bestaat geen exact wetenschappelijk antwoord. Wel weten we uit recente cijfers van Eurostat dat de Belgische elektriciteitsprijzen voor gezinnen in de eerste helft van 2010 ongeveer 11 procent hoger uitvielen dan in de andere landen van de eurozone. Wat onze buurlanden betreft, is elektriciteit in Duitsland duurder dan in België. In Nederland en Frankrijk zijn de prijzen dan weer aanzienlijk lager. Denemarken heeft de duurste elektriciteitsprijzen in de EU. De Deense prijzen lagen in 2010 gemiddeld 35 procent hoger dan in België. Het valt ook op dat de Belgische prijzen in de eerste helft van 2008 nog 25 procent duurder waren dan in de landen van de eurozone. Is dat toeval of is een evolutie naar prijsconvergentie al ingezet?
JOHAN ALBRECHT UNIVERSITEIT GENT EN ITINERA INSTITUTE
In de eerste helft van 2008 waren de Belgische elektriciteitsprijzen 25% duurder dan in de andere landen van de eurozone. In de eerste helft van 2010 was dat nog 11%.
Prijscontrole Hoe dan ook, het prijsverschil van 11 procent voedt het gemopper over hoge elektriciteitsprijzen en sommigen pleiten voor een vorm van prijscontrole. Prijsregulering kan in bepaalde gevallen zeer zinvol zijn, maar binnen de Europese context van liberalisering en marktintegratie is de prijsvorming voor elektriciteit vrijgemaakt. De Europese Commissie erkent dat er nog steeds lidstaten zijn met een vorm van prijsregulering in vrijgemaakte markten. De Commissie heeft dan ook procedures lopen tegen de prijsregulering in Italië, Frankrijk en Ierland en heeft een resem andere landen – waaronder Polen en Portugal - formeel verzocht om spoedig de prijsregulering op te heffen die conflicteert met de Europese wetgeving. Wie uit nostalgie de prijsregulering van voor de liberalisering wil herinvoeren, moet dus rekening houden met bezwaren vanuit Brussels.
CO LO F O N
Besparing Is het sop de kool wel waard? Want het modale Belgische gezin met een verbruik van 3.500 kilowattuur betaalt elk jaar een elektriciteitsfactuur van ongeveer 750 euro. Dat komt neer op ongeveer 2 euro per dag. Mochten we nu met prijscontrole de Belgische prijzen op het niveau van de eurozone reguleren, dan realiseert dit gezin een besparing van pakweg 80 euro. Echt spectaculair oogt dat niet…
Incasseren Maar wie zou die gereguleerde korting moeten dragen? In ons land gaat 40 procent van de elektriciteitsfactuur naar de producenten, 37 procent gaat naar het netwerk en de overheid incasseert de resterende 23 procent als fiscale ontvangst. In Duitsland zijn de elektriciteitsprijzen wat hoger en incasseren de overheden maar liefst 47 procent van de finale prijs. Naar het Duitse netwerk gaat 24 procent en de Duitse producenten ontvangen maar 29 procent van de factuur. Ter vergelijking; in Londen ontvangen de producenten 71 procent van de factuur en in Amsterdam 44 procent. Distributietarieven Uit internationale vergelijkingen blijkt vooral dat het Belgische netwerk te duur betaald wordt en dat de belastingen op elektriciteit in ons land veeleer beperkt zijn. En het goede nieuws is dat de distributietarieven van Europa wel gereguleerd moeten worden om een faire en transparantere marktintegratie mogelijk te maken. Beleidsmakers met reguleringsambities weten waar het meeste vet zit en waar gesneden n mag worden… Wilt u reageren?
[email protected]
netto
Adres: redactie Netto Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, B-1000 Brussel,
[email protected] Hoofdredacteur: François Mathieu Redactie: Nadine Bollen, Petra De Rouck, Muriel Michel, Roxana Sedevcic, Caroline Sury, Peter Van Maldegem, Sven Vonck Medewerkers: Johan Albrecht, Wouter De Broeck, André de Ridder, Stéphane Pambrun, Stéphane Renard, Martijn Schut Eindredactie: Caroline Declerck Lay-out: Ilse Janssens, Willem Ravoet Infografie: Fabrizio Colucci, Patrick D’Haeyere Foto’s en illustraties: Timothy Foster, Reporters, Vadot; Bloomberg, Corbis, iStock, Photo News Abonnementen: tel.: 0800/55.150, fax: +32(0)2/423.16.35, e-mail:
[email protected] Advertenties: Trustmedia, Tour & Taxis, Havenlaan 86C bus 309, 1000 Brussel, tel.: 02/422.05.11, fax:02/422.05.10,
[email protected] Redactiemanager: Xavier Carbonez Uitgever: Dieter Haerens Directie Mediafin: Frederik Delaplace, Arnaud Delmarcelle, Dieter Haerens, Dirk Velghe Verantwoordelijke uitgever: Dirk Velghe Netto wordt waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center. zaterdag 2 april 2011
netto
27
&
budget vrije tijd VAKANTIE
Stijgen de hotelprijzen in 2011? De prijzen van hotelkamers zijn vorig jaar wereldwijd met gemiddeld 2% gestegen. Dat blijkt uit de Hotel Price Index (HPI) van Hotels.com. Volgens hun analyse staan de prijzen weer bijna terug op het niveau van 2004. Maar de grootste prijsstijgingen werden niet in Europa opgetekend. De 5 landen die hun prijzen het meest zagen stijgen, zijn Singapore (+23%), Australië (+19%) (ex aequo met China en Maleisië), Zuid-Afrika (+18%) en
Brazilië (+17%). “Het herstel is het sterkst in de grote zakencentra. Azië en de luxueuze bestemmingen doen het erg goed. En dat ondanks de aanzienlijke stijging van het aanbod”, zegt David Roche, voorzitter van Hotels.com. Hij voegt eraan toe: “De zaken reizen en de daarmee samenhangende conferenties zijn weer op gang gekomen.” Zuid-Afrika heeft ook geprofiteerd van de Wereldbeker Voetbal 2010. Zullen die prijsstijgingen blijven
duren in 2011? Volgens David Roche begint het toerisme stilaan te hernemen en stijgt dus ook de bezettingsgraad van de hotels. Toch denkt hij niet dat de prijzen dit jaar nog meer zullen oplopen. De bezettingsgraad stond dan ook op een erg laag niveau en bovendien is het kameraanbod tijdens de crisis steeds groter geworden. Waar kunt u goedkoper op reis gaan? Surf naar www.netto.be/hotelprijzen
€ 5.700.000
Publicité
LUXE
De duurste iPad 2 ter wereld Voor zo’n 5,7 miljoen euro kunt u eigenaar worden van het meest unieke gadget: de Ipad 2
Gold History Edition van de Engelse ontwerper Stuart Hughes. Het Apple-logo is bezet met 53
diamanten van 12,5 karaat. Ook de camera is
versierd met diamanten. Het omhulsel van de iPad is 24 karaat goud, goed voor zo’n 2 kilo-
gram. Om het nog exclusiever te maken werd ook 750 gram ammoliet gebruikt (edelsteen ge-
vormd met ammonieten). De oudste steen ter wereld is afkomstig uit Canada en is meer dan 75 miljoen jaar oud. En alsof dat nog niet vol-
staat werd ook 57 gram bot van 65 miljoen jaar oude T-Rex dinosaurus in verwerkt. 28
netto
zaterdag 2 april 2011
Huis van
€ 6.500.000 Wat is het waard?
€ 3.400 Guanyin op een lotustroon in porselein
Hoogte: 43 centimeter
●
Waar: Hansbeke Soort huis: kasteelvilla ● Oppervlakte: ● 515 m² ●
●
Dit beeld is een Chinese ‘Blanc de Chine’ van Guanyin op een lotustroon. Guanyin is een van de populairste boeddhistische godheden. Ze is de godin van het mededogen. Ze werd in China ook aanbeden als de beschermheilige van de vissers en als de godin ‘brenger van zonen’ van vrouwen. Het beeld in porcelein met wit glazuur werd gemaakt in China aan het eind van de Qing Dynasty. De ovens van Dehua in China specialiseerden zich in wat in Europa ‘Blanc de Chine’ werd genoemd. Andere ovens produceerden gelijkaardige keramiek in een latere periode. Daardoor is er een groot aanbod van de 19de-eeuwse ‘Blanc de Chine’ op de markt. Of dit beeld afkomstig is uit de ovens van Dehua is niet duidelijk. Als we kijken naar de manier waarop het gegoten is, lijkt het te dateren van vóór de 19de eeuw. We schatten het werk op 2.300 tot 3.400 euro.
UW VOORWERP IN DEZE RUBRIEK?
Stuur een foto in hoge resolutie door naar
[email protected]. Netto kiest en valuemystuffnow.com schat het naar waarde.
Deze kasteelvilla uit de XVIIIe eeuw ligt in een zeer rustige streek, op 20 kilometer van Gent en 70 kilometer van Brussel en Antwerpen. Naast de kasteelvilla herbergt het domein nog een feestzaal, 3 villa’s en landerijen. Alle gebouwen zijn te bereiken via afzonderlijke wegen. Het kasteel werd achtereenvolgens bewoond door de graaf de Bousies, Russel Page en de huidige eigenaar. Het wordt omgeven door wouden, een prachtige vijver en landschapstuinen ontworpen door Russel Page en Wirtz. Voor de renovatie werd gebruik gemaakt van kwalitatieve materialen en de afwerkingsgraad is zeer hoogstaand. U bereikt dit volledig beveiligde domein via een mooie dreef. Er is ook een conciërgerie en een verwarmd zwembad met een volledig ingericht poolhouse. De verkoop gebeurt in aandelen. n
zaterdag 2 april 2011
netto
29
budget & vrije tijd
VASTGOED
Gert en Charlotte Deryckere-Accoe kozen samen met architect Renaat Van de Putte voor een compacte woning in houtskelet.
€ 220.000 De geschatte kostprijs van de nulenergiewoning, exclusief badkamer, keuken en zonnepanelen. 30
netto
zaterdag 2 april 2011
ALLES OVER DE NULENERGIEWONING
0
ENERGIEFACTUUR VAN EURO! Sinds 1 februari mogen Gert en Charlotte Deryckere hun woning officieel een ‘nulenergiewoning’ noemen. Hoe anders verloopt het bouwen van een energieloze woning? En wat zijn de extra kosten? TEKST: PETRA DE ROUCK
H
et bouwverhaal van Gert en Charlotte mische overwegingen. “In onze vroegere woning nam Deryckere-Accoe begint in 2003 met de de energiefactuur een hele hap uit ons budget. We wilaankoop van een bouwgrond in het Oostden niet langer afhankelijk zijn van de evolutie van de Vlaamse Laarne. Al vrij snel beslist het olieprijzen.” Daarnaast pleitten twee andere aspecten koppel om een passiefwoning te bouwen. in het voordeel van een supergeïsoleerde woning. “Er Dat is een zeer goed geïsoleerde woning ligt geen gas in de straat en een onderdie bij normale weersomstandigheden grondse tank voor gas of stookolie zagen “We wilden voldoende warm blijft door zonlicht, inwe niet zitten. Daarnaast wilden we de niet langer terne warmtewinsten en ventilatie met geluidshinder van de nabijgelegen autoafhankelijk zijn warmterecuperatie. In een latere fase snelweg E17 beperken.” van de evolutie van zorgen de zonnepanelen ervoor dat de de olieprijzen” woning kan instaan voor haar eigen energiebehoefte en daarmee een nulEIGENAAR GERT DERYCKERE Samen met architect Renaat Van de energiewoning werd. “In Vlaanderen Putte kregen de plannen in 2006 vorm. staan er momenteel 51 passiefhuizen en Het werd een compacte woning in houtskelet. Om de 16 nulenergiehuizen”, zegt Peter Dellaert van het warmte zo goed mogelijk binnen te houden, kreeg de Passiefhuisplatform. In de rest van het land zijn er nog noordgevel alleen een deur en geen vensters. Op de zuidgeen gecertificeerde nulenergiewoningen. Brussel telt gevel werden de raampartijen beperkt, om oververhitwel 17 passiefhuizen, Wallonië 67. ting te vermijden. “We hadden de indruk met pionierswerk bezig te zijn”, zegt Gert Deryckere. “Passiefhuizen waren toen nog niet zo bekend.” Om hun passiefdroom Waarom een passiefwoning? “Het ecologische aspect waar te maken, moest het echtpaar compromissen sluiheeft ons altijd bezig gehouden. We wilden onze ecoloten. “Een kelder moet buiten de geïsoleerde schil worden gehouden. Dat kan ondervangen worden met een gische voetafdruk zo klein mogelijk houden omdat we speciale deur, maar die was veel te duur. Daarom werd nieuwe ruimte gingen innemen in de buurt van een nade kelder in de nabijgelegen carport ondergebracht. Ook tuurgebied”, zegt eigenaar Gert Deryckere. De ecologieen open haard was geen optie, omdat het geleverde versche gedachte ligt ook in het verlengde van zijn job als ●●● mogen veel te groot is”, vertelt Deryckere. duurzaamheidscoördinator. Maar er waren ook econo-
Compacte houtskelet
Ecologische voetafdruk
WAAROM ZOU U KIEZEN VOOR EEN PASSIEFHUIS?
32%
voor de lagere energierekening
23,5% voor het klimaatthema
21%
voor het hogere comfort
Het Passiefhuisplatform legde de vraag voor aan 799 mensen.
16%
voor de hogere bouwkwaliteit
6%
voor de moderne architectuur zaterdag 2 april 2011
netto
31
budget & vrije tijd
VASTGOED
In de muur zit 36 centimeter isolatie.
Tijdens de strenge vorst werd elektrisch bijverwarmd met een stralingspaneel.
●●●
Driedubbel glas Essentieel voor een nulenergiewoning is doorgedreven isolatie. “In onze woning zit 36 centimeter isolatie in de muur, 30 centimeter in de vloer en 42 à 46 centimeter in het dak. In de ramen zit driedubbel glas, met een dikte van 4 centimeter. Voor de isolatie in de muren hebben we gekozen voor een natuurlijk materiaal: cellulose. In de woning zijn 4.000 kilogram samengeperste papiervlokken ingespoten”, zegt Deryckere.
Draairamen Een tweede aandachtspunt is de luchtdichtheid. “In een modale woning wordt alle lucht door ongecontroleerde luchtlekken gemiddeld 10 tot 20 keer per dag ververst. Dat is het equivalent van een openstaande garagepoort. Bij een passiefhuis is dat nog amper 0,6 verversingen per uur of het
equivalent van een halve brievenbus. Ons huis scoort nog beter met 0,24 verversingen per uur”, zegt Deryckere. “De luchtdichte afwerking heeft consequenties voor het schrijnwerk. Een luchtdicht schuifraam was veel te duur. Daarom kozen we voor prijsvriendelijker draairamen.”
Douchewarmtewisselaar Het hart van een passiefhuis is de zelfsturende balansventilatie. De lucht wordt afgezogen in vochtige ruimtes zoals de berging, keuken, toiletten en badkamer. Verse lucht wordt toegevoerd in de leef- en slaapruimtes. De warmte van de afgevoerde lucht wordt gerecupereerd. Er is een bodemwarmtewisselaar. De koude buitenlucht wordt aangevoerd door een warmtewisselaar. Die is verbonden met een leidingensysteem van 40 meter lengte bij 2 meter diepte onder de grond. Zo wordt de buitenlucht in de winter opgewarmd en in de zomer afgekoeld. Voor
NULENERGIEWONING KOST 10 À 20% MEER Gert Deryckere raamt dat de bouw van een passiefhuis 10 à 20 procent meer kost dan een traditionele woning. “Onze woning kostte 1.250 euro per vierkante meter. De prijs werd gedrukt omdat we zeer veel zelf hebben gedaan.” Wat zijn de belangrijkste meerkosten bij het bouwen van een nulenergiewoning? 32
netto
zaterdag 2 april 2011
€25.000 €15.000 €10.000 voor ramen met voor de zonnepanelen elektriciteit met driedubbel glas
(exclusief btw)
domotica voor o.m. automatische aansturing van zonnewering
De balansventilatie is het hart van een passiefhuis
In de ramen zit driedubbel glas, met een dikte van 4 centimeter.
de verwarming van het warm water is er een warmtepomp. Ook de warmte van het wegstromende warm water in de douche wordt gerecupereerd via een douchewarmtewisselaar.
Zonnewering “Koelen is vaak een grotere uitdaging in een nulenergiewoning dan opwarmen”, zegt Deryckere. “Door de late middagzon op de zuid-westgevel dreigt er oververhitting te ontstaan. Daarom hebben we een zonnewering die automatisch wordt aangestuurd als de temperatuur dreigt op te lopen.” De snelle opwarming is iets waar de bewoners echt rekening mee moeten houden. “Als je ’s zomers de vensters openzet, dan komt de warmte binnen zoals in een traditionele woning. Maar ons huis koelt minder snel af.”
Elektrisch bijverwarmen Wonen in een passiefhuis betekent niet dat er geen energie meer nodig is. Naast elektriciteit voor de verlichting en toestellen is er soms nood aan een beetje bijverwarming. “Zeker als er meerdere dagen geen zon is. De warmte wordt in eerste instantie via de ventilatie van de warmtepomp geproduceerd. Tijdens de strenge vorst van deze winter hebben we elektrisch bijverwarmd met een stralingspaneel. Het vermogen van 1600 Watt kan je vergelijken met dat van een strijkijzer”, zegt Deryckere. Die verbruikte energie wordt opgewekt met 24 zonnepanelen op het dak. Daardoor is de energiefactuur van het gezin zo goed als nul. n
€10.000 ventilatie-unit en warmwaterboiler
€6.000 isolatie met cellulose
Welke premies voor een nieuwe nulenergiewoning? Een nulenergiewoning bouwen mag al meer kosten. Op diverse niveaus worden premies betaald die de extra investering verzachten. 1. DE FEDERALE OVERHEID De plaatsing van zonneboilers, zonnepanelen en warmtepompen geven recht op de belastingvermindering voor energiebesparende investeringen. Die bedraagt 40 procent van het factuurbedrag (inclusief btw), met een absoluut maximum van 2.830 euro voor de uitgaven die u in 2011 doet. Voor zonnepanelen is er een verhoging van het grensbedrag van 850 euro. Daarbovenop krijgen gecertificeerde nulenergiewoningen een belastingvermindering van 1.700 euro (inkomsten 2011) en dat gedurende 10 jaar. 2. GEWESTEN In het Vlaams Gewest krijgen wo-
€1.500 voor de
grondwarmtewisselaar
ningen met een E-peil (indicatie van het energieverbruik) van E40 of lager gedurende 10 jaar een korting van 40 procent op de jaarlijkse onroerende voorheffing. Het Brussels Gewest betaalt voor nieuwe passiefwoningen een basispremie van 50 euro per m² tot 100 m² en daarna 25 euro per m² extra. Er zijn nog premies afhankelijk van uw inkomen en premies voor andere energiebesparende maatregelen. In Wallonië is er een premie van 6.500 euro voor een eengezinswoning. 3. NETBEHEERDER De diverse netbeheerders AGEM, EANDIS, INFRAX en PBE betalen premies in functie van een verlaagd E-peil. 4. GEMEENTEN Tal van gemeentes betalen een tegemoetkoming.
€700 à €1.000 zonnewering per venster
€1.000 voor
douchewarmtewisselaar
zaterdag 2 april 2011
netto
33
10 GELDVRAGEN AAN...
www.netto.be/geldvragen FREDDY VAN DEN SPIEGEL 05/03 JAN HOET 19/03 ERIC DRALANS 26/03
Hebt u ooit te maken gekregen met het ‘glazen plafond’? “Door mijn jarenlange loopbaan als ambtenaar heb ik daar geen ervaring mee. Ik heb de keuze gemaakt voor de openbare sector omdat er kansen waren om vooruit te gaan en ik als vrouw bijna net zoveel kon verdienen als een man.” Belegt u? “Neen, want ik heb weinig tijd en ik wil op zeker spelen. Op dit moment heb ik er ook geen geld voor. Als ik het geld zou hebben, dan had ik waarschijnlijk gekozen voor pensioensparen.” Bij hoeveel banken heeft u spaargeld staan? “Bij twee. Een min of meer bewuste keuze, hoewel het ook een kwestie is van klant blijven bij dezelfde bank. Het geeft ook een veilig gevoel dat mijn geld verdeeld is. En als ik op reis ben, heb ik meer opties om geld af te halen.” Hecht u veel belang aan luxe? “Neen. Als ik iets koop, dan wil ik vooral dat het praktisch is, zoals mijn auto. Die is stilaan aan vervanging toe en nu twijfel ik tussen een grote, met ruimte voor de kleinkinderen, of een kleine voor mijn partner en ik.”
Leona Detiège
Leeftijd: 68 Wie: Leona Detiège maakte in 1988 haar debuut in de Belgische politiek als staatssecretaris voor Pensioenen. Ze eindigde haar carrière in Antwerpen als burgemeester. In 2003 trad ze af in de nasleep van de Visa-affaire. Luxe zegt haar niet veel, een aankoop moet vooral praktisch zijn. ●
●
TEKST: MARTIJN SCHUT
“Het geeft een veilig gevoel dat mijn geld verdeeld is”
Maakt u zich wel eens zorgen over geld? “Ik kijk elke maand na of ik niet te veel leen in verhouding tot mijn inkomen. Van mijn ouders heb ik een huis van 100 jaar oud geërfd en daar moeten nogal wat werken in gebeuren. Daarvoor heb ik moeten lenen. Ik probeer het overzicht te behouden en de kosten te beheersen.” Hebt u een testament? “Mijn dochter is mijn enige erfgename en ik denk er wel over na om iets op papier te zetten, zeker voor de kleinkinderen. Als alleenstaande moeder werd ik geconfronteerd met de oude Belgische erfwetgeving, waarin een gift aan mijn dochter onmogelijk was. De enige oplossing was een levensverzekering, die uitgekeerd werd toen mijn dochter naar de universiteit ging.” Vragen mensen u wel eens om geld te lenen? “Vroeger wel. Als burgemeester kreeg ik daar regelmatig mee te maken. Ik stuurde de mensen dan door naar de juiste instanties. Geld heb ik zelden gegeven. Nu krijg ik vooral verzoeken van goede doelen, die ik regelmatig kleine bedragen schenk.” Bent u een kritische consument? “Ja. Ik lees veel brochures en vergelijk de prijzen als ik een auto koop. Dan bepaal ik de prijs die ik wil betalen. Als de autoverkoper daar niet akkoord mee gaat, vertrek ik weer. Ik ga niet afdingen.” Wat is uw beste aankoop ooit geweest? “Mijn huis in Antwerpen. Ook al was het een gewone burgerwoning, het is een stabiele factor geweest om later mee rond te komen.” Is er over 20 jaar nog geld genoeg om de pensioenen te betalen? “Als de politiek geen maatregelen neemt, zullen er problemen zijn. Behouden we het huidige systeem, waarin de werkenden de pensioenen betalen, of kiezen we voor de oprichting van pensioenfondsen? In beide scenario’s moet de politiek vooruitzien om de pensioenen te garanderen. Dat zal uiteindelijk wel gebeuren. Ik heb dan ook geen schrik dat ik mijn pensioen niet ga krijgen.” n
34
netto
zaterdag 2 april 2011
EEN VRAAG OVER UW GELD? ZOEK HET VIA WWW.NETTO.BE/ARCHIEF
1
NT100100 NT100101 NT100102 NT100103 NT100104 NT100105 NT100200 NT100201 NT100202 NT100203 NT100204 NT100205 NT100206 NT100207 NT100208 NT100209 NT100210 NT100211 NT100212 NT100213 NT100214 NT100215 NT100216 NT100217 NT100218 NT100219 NT100300
Aandelen accijnzen alimentatie annulatieverzekering auto autoverzekering Banken bankgeheim bankkaart bedienden bedrijfsobligaties bedrijfswagen begroting bel 20 belastingaangifte belastingen beleggen beleggingsfondsen besparen beurs bouwen brandstoffen brandverzekering brugpensioen btw budget Carriere
3
2
Ga in deze lijst op zoek naar een artikel of uitgebreid archief over uw thema naar keuze.
Surf naar www.netto.be/archief en typ de code over uit de onderstaande lijst.
NT100301 NT100302 NT100303 NT100400 NT100401 NT100402 NT100403 NT100404 NT100405 NT100406 NT100407 NT100408 NT100500 NT100501 NT100502 NT100503 NT100504 NT100700 NT100701 NT100702 NT100703 NT100704 NT100705 NT100706 NT100800 NT100801
Netto | Mon Argent stellen voor
computer crisis cv Deflatie dienstencheque dividend Echtscheiding ecologie elektriciteit energie (besparing) erfenis extralegale voordelen Faillissement fiscaal voordeel fiscaliteit fiscus fraude Gadgets gezin gezondheid goud groepsverzekering grondstoffen gsm Hospitalisatieverzekering hotel
NT100802 NT100803 NT100804 NT100900 NT100901 NT100902 NT101000 NT101001 NT101100 NT101101 NT101102 NT101103 NT101104 NT101105 NT101106 NT101107 NT101200 NT101201 NT101202 NT101203 NT101204 NT101205 NT101300 NT101301 NT101303 NT101400 NT101401
U krijgt een uitgebreide selectie van de recentste artikels die over dat thema in Netto verschenen zijn, verrijkt met tips en tools van onze website Netto.be
huren huwelijk hypotheek Inflatie internet internetbankieren Jobs juwelen Kapitaalgarantie kasbon kinderbijslag kinderen koopkracht korting krediet(kaart) kunst Lenen levensverzekering loopbaanonderbreking low cost luchtvaart luxe Maaltijdcheque medicijnen multimedia Obligaties ondernemen
NT101402 NT101403 NT101404 NT101405 NT101500 NT101501 NT101502 NT101503 NT101600 NT101601 NT101602 NT101603 NT101604 NT101700 NT101701 NT101702 NT101703 NT101704 NT101705 NT101706 NT101707 NT101708 NT101709 NT101710 NT101711 NT101712 NT101713
ontslag opleiding ouderschapsverlof overheidsobligaties Pensioen pensioensparen premies privaat bankieren Recessie registratierechten reizen rente restaurant Salaris samenwonen schenken school schulden schuldsaldo senioren shoppen solliciteren spaarrekening spaarverzekering sparen sport studeren
EXCLU VOOR SIEF ABONNTIJDEES
NT101714 NT101800 NT101801 NT101802 NT101803 NT101804 NT101805 NT101806 NT101807 NT101808 NT101900 NT102000 NT102001 NT102002 NT102003 NT102004 NT102005 NT102006 NT102100 NT102101 NT102102 NT102103 NT102104 NT102105 NT102200 NT102101 NT102002
successie Tak 21 tak 23 tak 26 televisie termijnrekening testament tijdskrediet trein trouwen Uitkering Vakantie vastgoed verbouwen vermogensbeheer verwarming verzekeringen voeding Werk werkloosheid wijn wonen woonkrediet woonwerkverkeer Zelfstandigen zichtrekening ziekenfonds
Vastgoedgids I 30 APRIL 2011
Adverteer in het meest gelezen nummer van het jaar. Dé referentiegids voor mensen op zoek naar vastgoed. De Vastgoedgids van Netto wordt verdeeld met een extra hoge oplage van 110.000 exemplaren.
Reserveer vandaag uw plaats. Contacteer Sabine Van den Eynden van Trustmedia, de reclameregie van De Tijd en L’Echo, op 02/422.05.36 of via
[email protected].
www.trustmedia.be
Ook dit jaar konden onze klanten hun vertrouwen stellen in ons gelauwerd vermogensbeheer … We werden eens te meer bekroond voor de kwaliteit van ons beheer en de regelmaat van onze prestaties, maar onze mooiste beloning blijft het vertrouwen dat onze klanten in ons hebben. Banque de Luxembourg: beste beheerder in België over 5 jaar, voor alle categorieën samen, Super L’Echo – De Tijd Award 2010.
Neem contact met ons op via tel. 063 24 23 72 of surf naar www.banquedeluxembourg.be
Portefeuillebeheer Sparen en beleggen Vermogensplanning Overdracht