Energieboekhouding Professionele tools :: Vorming Energieverantwoordelijken :: Brussels Hoofdstedelijk-Gewest :: 22 maart 2007 :: Jonathan Fronhoffs, Cenergie cvba
:: Elektriciteitsverbruik 1.6 0 0
Beste wensen !
1.4 0 0
1.2 0 0
1.0 0 0
800
600
400
200
0 jan
feb
maa
ap r
mei
jun 2005
jul 2006
aug
s ep
o kt
no v
d ec
:: Waterverbruik Planten wateren 6
5
4
3
2
1
0 jan
feb
maa
ap r
mei
jun 2005
jul
aug
s ep
o kt
no v
d ec
2006
:: Wat is energieboekhouding ? ∷ Het verzamelen, verwerken, analyseren en rapporteren van energie-verbruiksgegevens ∷ Vergelijken met referentiewaarden en verwacht verbruik ∷ Bewaking en bijsturing ∷ Instrument voor REG-beleid
E-boekhouding gaat dus iets verder dan het bijhouden van verbruiksgegevens en facturen…
:: Waarom energieboekhouding ? ∷ Verhogen van inzicht in energiefactuur ∷ Opsporen van abnormaal energieverbruik ∷ Evaluatie van prestaties onderhoudsfirma’s ∷ Optimaliseren van tarieven en keuze van energieleverancier in vrije energiemarkt ∷ Evalueren van besparingsmaatregelen ∷ Energiebewustzijn aanmoedigen/sensibiliseren (5%) ∷ Budgetten kunnen opstellen ∷ Onderdeel van een integrale aanpak
:: Idereen kent het klassiek systeem… GBS Mazout – réservoir 1
Electricité – ligne 2
Mazout –réservoir 2
Electricité – ligne 1 Electricité – pompes
…maar iedereen zou graag ... 2,400 2,200 2,000 1,800
Elektriciteit (kWh)
1,600 1,400 1,200 1,000 800 600 400 200 0
Jan Feb Mar Apr May 2 000
Jun
Jul
Aug Sep
O ct N ov Dec
Jan F eb Mar Apr May Jun 200 1
Jul
Aug S ep O ct N ov Dec
werkelijk
Cube
intranet Glaverbel E lektriciteit verbru ik (kWh) 16 14 12 10 8 6 4 2
Server
0 -2 -4 -6 -8 -10 -12 -14 jan
feb
mr t
apr
mei
jun
jul
aug
&Over sc hrijding
Database
s ep
okt
nov
dec
Besparing
Glaverbel E lektriciteit vermogenprofiel 2.000 1.900 1.800 1.700 1.600 1.500 1.400
Piek vermogen (kW)
1.300 1.200 1.100 1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 0:00 0:00 0:00 1 f eb 2 feb 3 f eb 2004
1:00 0:00 5 f eb
1:00 0:00 7 f eb
1:00 0:00 9 f eb
0:00 11 f eb
0:00 13 f eb
0:00 15 f eb
0:00 17 f eb
0:00 19 f eb
0:00 21 f eb
0:00 23 f eb
0:00 25 f eb
0:00 27 feb
0:00 29 feb
Wer kelijk V ermogen
Glaverbel Elektriciteit verbruik (kWh) 1.600 1.500 1.400 1.300 1.200
Elektriciteit (kWh/h)
1.100 1.000 900 800 700 600 500 400
Démo!
300 200 100 0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
:: Basisfuncties ∷ Berekening van gecorrigeerde verbruiken ∷ Vergelijking van werkelijke met verwachte verbruiken ∷ Interpolatie ∷ Berekening van kengetallen (benchmarking), bvb. Verbruik/m² of /gebruiker ∷ Rapportage van resultatenRapport des résultats
3.000
3.500
4.000 4.500 A antal uur ( h)
5.000
Belastingduurkrom m e per dag
5.500
6.000
6.500
7.000
7.500
8.000
8.500
:: Interpolatie ∷ De periode tussen 2 meteropnamemomenten verschilt vaak van de rapportageperiode ∷ Ontbrekende meterstanden
:: Werkelijk vs. verwacht verbruik ∷ Berekening van het verwacht verbruik via lineaire regressieanalyse op basis van graaddagen, gebruiksuren, ... ∷ De energetische handtekening kwantificeren XY-diagram, w erkelijk - berekend verbruik Aardgas algemeen 1 jan 2005 - 1 jan 2006
500 450 400 Berekend
350 300 250 200 150 100 50 0 0
50
100
150
200
250 300 Werkelijk
350
400
450
500
:: Geavanceerde functies ∷ Automatische en gebruiksvriendelijke rapportage, bvb. ∷ Energieverbruik op kwartier-, dag-, week-, maand-, jaarbasis ∷ Meerdere reeksen in grafiek = vergelijken ∷ Rapportage per doelgroep
∷ Input van verbruiksdata via internet, intranet of e-mail ∷ Rapportage via internet ∷ Compatibel met meet- en logsystemen zoals gebouwbeheersysteem, SCADA en telemetrie
:: Geavanceerde functies ∷ Kostenbeheer: ∷ Toewijzing van energiekosten aan business units en producten ∷ Doorbelasting energiekosten ∷ Vergelijking van tarieven van energieleveranciers ∷ Budgetering energiekosten (prognoses) ∷ Bewaking contractvolumes (piekafnames)
∷ Registratie andere gegevens: ∷ Afvalstromen ∷ Temperaturen ∷ Productiehoeveelheden ∷ ....
:: Graaddagen en verlof 10 0 .0 0 0
9 0 .0 0 0 8 0 .0 0 0
???
70 .0 0 0 6 0 .0 0 0
50 .0 0 0
4 0 .0 0 0 3 0 .0 0 0
2 0 .0 0 0 10 .0 0 0
0 jan
feb
maa
ap r
mei
jun Werkelijk
jul
aug
s ep
o kt
no v
d ec
Verwacht
:: Keuze van het systeem ∷ Ifv de plaats waar software geïnstalleerd en onderhouden wordt : ∷Gebruiker: energieboekhouding in eigen beheer ∷Leverancier: energieboekhouding uitbesteden – consultatie van gegevens via internet
:: Keuze van het systeem ∷ Ifv wijze van opnemen gegevens: ∷ manueel: handmatig opnemen van meters ter plaatse ∷ telemetrie: automatische opname van meterstanden (vb. om het kwartier) via telemetrie-apparatuur
∷ Opgelet: weergave is niet hetzelfde als analyse van gegevens...
:: Voor analyse van verbruiken... Afdelingen / gebouwen / fabrieken Afd 1
Afd 2
Afd 3
Afd 4
Milieu
Fin.
Monitoring Beheeraspecten
Kostenaspecten
Bewaking
Maatregelen
Benchmarking
Inkoop
Factuur controle
Analyse
Sensibilisering
Onderzoek
Budget
Doorbelasting
:: Telemetrie is erg nuttig.... (meteropnames worden in uw plaats uitgevoerd!)
:: Telemetrie: dagwaarden vs kwartierwaarden Aardgasverbruik ligt hoger dan verwacht
14 13 12 11 10
8 7 6 5 4 3 2 1
,850 ,800 1 feb ,750
0 28 jan 2006
29 jan
30 jan Werkelijk
31 jan
,700
Verw acht
,650
Verloop per dag
Cenergie
,600 ,550 Aardgas (m3)
Aardgas (m3)
9
Verwarming blijft ‘s nachts doordraaien
,500 ,450 ,400 ,350 ,300 ,250 ,200 ,150 ,100 ,050 ,000 0:00 30 jan 2006
2:00
4:00
6:00
8:00
10:00
12:00 14:00
16:00
18:00
20:00 22:00
0:00 31 jan
2:00
4:00
6:00
8:00
10:00
12:00
14:00 16:00
18:00
20:00
22:00
Werkelijk Cenergie
Verloop per uur
:: Gebruikspatronen analyseren Vrachtwagen 26,0 25,0lossen vanaf komt 24,0 23,0 05 uur 22,0
Verlichting niet uitgeschakeld tijdens middagpauze
21,0 20,0 19,0 18,0
Elektriciteit (kWh)
17,0 16,0 15,0
Etalageverlichting ook op zondag
14,0 13,0 12,0 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 0:00 2 mrt 2006
1:00
2:00
3:00
4:00
5:00
6:00
7:00
24 f eb 2006
8:00
9:00
25 f eb 2006
10:00
11:00
26 f eb 2006
12:00
13:00
27 f eb 2006
14:00
15:00
28 f eb 2006
16:00
1 mrt 2006
17:00
18:00
2 mrt 2006
:: Aantonen foutieve sturing Luchtgroep blijft aangeschakeld tijdens feestdagen
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
:: Maar niet gratis! ∷ Teller – pulsuitgang: 662 € ∷ Pulsgevende teller: 0 à 1.400 € ∷ Bekabeling: ifv de installatie ∷ Logger + communicatie : 600 €
∷Investering: 800 - 2.600 €/teller ∷ Jaarlijkse kost (communicatie): 200 €
:: Kost telemetrie - Alternativen ∷ Teller – pulsuitgang: 0 € ∷ Pulsgevende teller: vanaf 80 € ∷ Bekabeling: ifv de installatie ∷ Logger + communicatie : 600 €
∷Investering: 800 – 1.200 €/teller ∷ Jaarlijkse kost (communicatie): 200 €
:: Alternativen telemetrie ∷ Draadloos (RF communicatie) ∷ Opname via camera (OCR) ∷ geen pulsuitgang nodig!
:: Beginscherm
:: Informatie structureren
:: Invoeren gegevens
:: Rapportages definiëren
:: Voorgedefiniëerde rapporten
:: Visualisatie proces
:: Controle meerverbruiken Brandstof globaal (kWh) 50.000 45.000 40.000
Heat (m3)
35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 apr 2005
mei
jun
jul
aug
sep
okt
Verw acht verbruik
nov
dec
Werkelijk verbruik
jan 2006
feb
mrt
Erbisweb
Verloop per maand
:: Opvolgen verbruiken 320.000
3.000.000
300.000
2.800.000
280.000
2.600.000
260.000
2.400.000
240.000
2.200.000
220.000
2.000.000
200.000
1.800.000
180.000
1.600.000
160.000
1.400.000
140.000
1.200.000
120.000
1.000.000
100.000
800.000
80.000
600.000
60.000
400.000
40.000
costs (fl)
20.000
200.000 0
2000
2001
2002
2003
2004
Verbruiken
2005
2006
0
Kosten Erbisweb
:: Opvolgen verbruiken 38.00 - Landbouw Elektriciteit kosten KWmax 34.000 32.000 30.000 28.000 26.000 24.000 22.000 20.000 costs (fl)
Elektricity (kWh)
38.00 - Landbouw Elektriciteit globaal 3.200.000
18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 jan 2006
feb
mrt Kosten SU
Kosten NU
apr Kosten KWmax
mei
Totale kosten Erbisweb
Verloop per maand
:: Facturatie UGent - DFGB Kwartaalfactuur energie DSV
Aan: Rita Poppe Energieboekhouding UGent - kwartaalafrekening van:
11.03 - GUSB
Periode:
Gegenereerd op: 14/09/2006
1 jan 2005 - 1 apr 2005 Aardgas
Elektriciteit
Water
1 jan tot 1 feb
221.312 m3
93.569 kWh
1.019 m3
1 feb tot 1 mrt
220.191 m3
87.346 kWh
1.055 m3
1 mrt tot 1 apr
178.167 m3
94.158 kWh
1.394 m3
Totaal
619.670 m3
275.074 kWh
3.468 m3
Kosten
17.165 €
29.059 €
5.984 €
11.03 - GUSB Brandstof globaal (kWh)
11.03 - GUSB Elektriciteit globaal 6.000
Heat (m3)
4.000 3.000
100.000
2.000
50.000
1.000
0
jan feb 2005 Verbruiken
mrt
0
90.000 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0
Kosten
jan feb 2005 Verbruiken
mrt
10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0
Costs in euro (€)
150.000
Costs in euro (€)
5.000
Elektricity (kWh)
200.000
52.209 €
Kosten
Erbisweb
Erbisweb
:: Benchmarking (kengetallen) Specifiek elektriciteitsverbruik (kWh/m²)
300
250
200
150
100
50
0 0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
40.000
Totale netto geconditioneerde vloeroppervlakte (m²)
45.000
50.000
-L
k nc ga
la ur te
e ed
-S
-L
as -P
an
m tru e) en ev nc ho ale ef -T ro 0 (P .0 lle 14 e -M 0 r re la .0 te S bio 16 e Fa -D rt0 oo .0 rp 40 ve s -O an 0 nd .0 Pa ym 31 et He ri d nst -H 0 yl e fA j e i .0 m bl 37 r er ve -V en t 0 ij n .0 en d ew 55 tu ud at -S Bo 1 tr a s ijf .0 de bl 53 ei er nv -H te 0 .0 en 48 ud t SB -S 1 GU .0 Ois 91 IL ie hu -H ac en 0 m nt .0 ar de 11 -F tu -S 03 g 2/ u .0 Br 91 e e er -D e 3 ela rd .0 m aa 27 ij n om Zw -R n 0 .0 ye o 17 rd t -A es v 0 ns .0 de Ja 60 un t sk -S ee 0 en .0 rg 08 ie w -D ou db en an in re er rtt po
0 .0 04
0 .0 02
0 .0 38
0 .0 72
Erbisweb
0 .0 25
250
200
150
100
Heat (kWh²/m²)
350
300
250
200
150 Heat (kWh/m²)
:: Energiekadaster
Verbruik / m² 450
400
100
50
0
:: Energiekadaster
Classement bâtiments 350
300
50
0
0
0
-L
e ed
-A
d tri As li jf rb ve en e) nt ev de ho tu ef -S ro 1 (P .0 e 53 ell -M d 0 an .0 16 tP e c -H 0 n So .0 l& dij 37 Po lan n-B te 0 ch .0 Re r 05 e i oz 17 -R 2/ la .0 au te bio 06 a a l t- F -P or 0 o .0 rp 18 ve m icu -O 0 hn .0 ec 31 -T e c er 12 So 4/ ela l& .0 ij n m Po 27 ew nom te ud -R ch Bo 0 Re .0 li jf a17 rb ul e v s -A en 0 an nt .0 ym de 06 tu He n-S le 1 ey .0 m 91 er n -V laa 0 ur .0 te 55 as ie -P ac 0 m .0 ar 25 -F 03 SB 2/ GU .0 O91 IL -H re 0 er .0 St 11 e -D uw 0 .0 bo de d 40 un an k es -L e e 0 rd en .0 aa rg 38 ie ij n -D Zw 0 en oy rd k nc ga
.0 04
.0 60
.0 72
Erb isweb
Energieboekhouding via internet - Erbisweb
:: Voordelen van een webvariante ∷ Geen specifieke software nodig ∷Internetbrowser volstaat!
∷ Gebruiksgemak ∷Geen specifieke vorming ∷Lage investering voor opstart
:: Voordelen van een webvariante ∷ Toegangkelijk ∷ Permanent toegangkelijk (7/7 en 24/24 ) ∷ Toegang voor verschillende gebruikers: energieverantwoordelijke, gebouwverantwoordelijke, financiële directie,… ∷ Toegang tot rapporten, wijziging van gegevens… ∷ Uitgebreide rapportagemogelijkheden: grafieken, tabellen, intervallen, …
∷ Externalisatie van de configuratie ∷ Kan eveneens gekoppeld worden aan een telemetrie systeem
:: Invoeren gegevens
:: Rapportages genereren
:: Online rapporten
:: Gepersonaliseerde toegang en
webpagina’s
:: Opvolgingsdienst ∷ Overschrijdingsrapportages: verbruik >< 15% ∷ Ad hoc rapporten (WKK, facturatie,…) ∷ Opvolging van effect REG-maatregelen
Enkele voorbeelden….
:: Maandelijks rapport – waterlek 130 120
Waterlek: waterontharder losgekoppeld… 130.000 liter!
110 100
Water (m3)
90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 jan 2004
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
Werkelijk E bi
:: Maandelijks rapport – waterlek 130 120 110 100
Waterontharder weer OK!
Water (m3)
90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 jan
feb
mrt
apr
mei
jun 2004
jul 2005
aug
sep
okt
nov
dec
b
:: Maandelijks rapport – ketel De ketel draait ook in de zomer…. Klassiek!
4.500 4.000
15.000 kWh 7%
Aardgas (m3)
3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 jan 2004
feb
mrt
apr
mei
jun Werkelijk
jul
aug
sep
okt
nov
dec
Verwacht
:: Maandelijks rapport – regeling 32.500 30.000 27.500
Probleem met de regeling?
25.000
SWW of ketel blijft draaien
22.500
Aardgas (kWh)
20.000 17.500 15.000
12.500 10.000 7.500 5.000 2.500 0 jan 2004
f eb
mrt
apr
mei Werkelijk
jun
jul
aug
s ep
okt
V erw ac ht Erb is web
:: Maandelijks rapport – regeling 32.000
Regeling in orde! 9 maand = 21.000 kWh 15 %
30.000 28.000 26.000 24.000 22.000
Aardgas (kWh)
20.000 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 jan 2004
feb
mrt
apr
mei
jun Werkelijk
jul
aug
sep
okt
nov
dec
Verw acht Erbisweb
:: Jaarrapport – Evaluatie maatregel 6.500
Stookplaatsrenovatie 75.000 kWh
6.000 5.500 5.000 4.500
Aardgas (m3)
4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 jan 1999
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan 2000
feb
Werkelijk
mrt Streef
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
:: Voordelen webvariante: ErbisWeb ∷ Toegang tot een groot gebouwenpark ∷ 120 gemeenten maandelijks opgevolgd ∷Gebouwenparc van 650 gemeentelijke gebouwen ∷ Benchmarking mogelijk ∷Opstelling van jaarlijkse benchmark ∷In functie van gebouwtype
:: Cenergie is: :: 400 energie-audits :: 850 gebouwen in maandelijkse opvolging (120
gemeenten) :: 200 projecten advies bouw en renovatie :: 50 projecten duurzaam bouwen :: 15 projecen in werfopvolging :: 14 projecten O&O vlaams gewest en europese commissie
Smakelijk !
∷ Jonathan Fronhoffs ∷ www.cenergie.be ∷
[email protected]
