Energie Transitie: traagheid en versnelling Den Haag, 26 Juni 2014
twitter.com/janrotmans
In welke fase zit energietransitie?
Transitie naar Duurzame Energie Pre-development stage
Through development stage
Sustainable Energy System
Tipping Point
Fossil
Renewables
Centralized
Decentralized
Top-down
Bottom-up
We are here
Time
Kantel Fase chaos conflicten slagveld
Chaos & Turbulentie 3 jaar geleden: nucleaire renaissance 2014: nucleaire verdeeldheid 5 jaar geleden: US grootste importeur van gas 2014: US exporteert gas naar Europa 4 jaar geleden: prijs van zonnepanelen hoog 2014: prijs van zonnepanelen 60% lager
Conflicten Oekraïne crisis: Rusland versus Europa over gas China vs Europa conflict over zonnepanelen Amerika vs China conflict over zonnepanelen Duitsland versus andere Europese landen
Slagveld 3 van de 5 energiebedrijven sneuvelt in kantelfase
niet de grootste bedrijven overleven, niet de slimste maar de meest adaptieve bedrijven overleven
“ tempo waarin Europa windmolenparken en zonnepanelen installeert, moet worden vertraagd. De situatie is onhoudbaar, het ruïneert onze business ” Gérard Mestrallet, CEO GDF/Suez
Mondiale Energie Machtsstrijd Obama “ The country that will dominate the clean tech economy will be the country that will dominate the world economy and America needs to be that country ”
Mondiale Energie Transitie niet gedreven door schaarste, klimaat, milieu
wel gedreven door geopolitieke spanning, machtsverschuivingen, prijzen
Europa heeft geen visie en strategie andere wereldmachtsblokken zijn pro-actief
Europa heeft mislukt klimaatbeleid
Europa is niet op weg naar energie-autonomie
Duitsland energy wende meest radicale energietransitie in Europa geworteld in brede maatschappelijke beweging sinds 1970 politiek leiderschap is van cruciaal belang substantiële politieke invloed van Grünen consistent innovatiebeleid: feed-in tarief
Nederland in Europese achterhoede met 4.5% duurzame energie energieakkoord: 14% duurzame energie in 2020 over 15 jaar is ons gas op, Nederland heeft geen Plan B in 2030 fossielvrij is technisch mogelijk
Nederland maakt geen radicale keuze
Hoe kunnen we energietransitie versnellen?
Strategie Nederland in 30 jaar kan Nederland duurzame energievoorziening hebben kunnen gas gebruiken als transitiebrandstof voor 10-15 jaar regulier gas snel afbouwen, groen gas extra stimuleren wind op zee, duurzame warmte, gebouwde omgeving transitie naar bio-economie voor industrie / landbouw / vervoer
Centrale Energievoorziening transitie naar groene economie in versnelling brengen - CO2-arm/vrij - circulaire economie - biobased
Energiesector verdwijnt in Nederland chemie / agrifood richten zich voluit op energie voor transport sector wordt energie steeds belangrijker bouwsector energie concurrent in gebouwde omgeving
Decentrale Energievoorziening energieneutraal maken door: 1. gebouwschil zo energiezuinig mogelijk goed isoleren en zuinige installaties 2. duurzame energie opwekken zonne-PV, zonneboilers, wind, omgevingswarmte 3. oppervlakte ontwikkeling energie, water, fijn stof/NOx
Stroomversnelling
Instrumentarium - duurzaamheids doelstelling voor 2020 : 14% (verlaagd) - lange termijn visie ontbreekt nog (klimaatneutraal in 2050) - 140 green deals (divers en niet gericht op CO2-reductie) - topsectoren beleid (dominantie regime-spelers) - ETS
(feitelijk mislukt)
werkt niet!
Energieakkoord poldergeploeter dekt maar 25-30% van energievoorziening kortste weg naar minimum 2020 doelstelling versnelt niet de energietransitie geen fiscale groene prikkels doet geen pijn en kosten-neutraal
Energie Opgave energiebesparing energie-intensieve industrie alternatief voor gas gebouwde omgeving warmteverlies
Bovenregionaal Warmtenet enorm warmteverlies (restwarmte) al decennia lang Rotterdam – Delft – Den Haag – Leiden warmtenet kostbaar, maar levert ook veel op: 25% minder verlies over aantal jaren achterhaald door duurzame energie
voordelen wegen op tegen nadelen
Energie = Politiek = Samenleving Nederland wordt gedwongen te kiezen burgers kunnen doorslaggevende rol spelen direct: door het politiek te agenderen indirect: via lokale initiatieven
Conclusies iedereen weet wat er moet gebeuren toch gebeurt het niet: sterkste fossiele lobby van Europa moet komen van onderop: regio’s, steden en locaties slimmer en beter lobbyen voor duurzame energie
we komen er wel maar vraag niet hoe!
