Energie- en eiwitverrijkt dieet voor uw kind Diëtetiek
mca.nl
Inhoudsopgave
Energie- en eiwitrijke voeding
3
Hoe maakt u dagelijkse maaltijden energie- en eiwitrijker?
3
Hoe maakt u eten aantrekkelijker voor uw kind?
6
Recepten
6
Dieetpreparaten
8
Meer informatie
8
Colofon: Redactie:
afdeling diëtetiek
afdeling communicatie
Vormgeving:
beeldgroep MCA
Oplage:
50 / 2e druk
Druk:
Ricoh
Artikelnummer:
120105/2012
Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. 2
Uw kind is afgevallen of komt onvoldoende aan. Het heeft daarom voeding nodig die extra energie en eiwit levert. Dit is belangrijk voor de verbetering van de conditie en weerstand van uw kind. In deze brochure vindt u informatie over energie- en eiwitrijke voedingsmiddelen, adviezen voor meer eetlust en enkele recepten.
Energie- en eiwitrijke voeding
Suggesties voor energie- en eiwitrijk
Onze voeding bestaat uit verschillende
boterhambeleg:
stoffen. Eiwitten, vetten, koolhydraten,
• mayonaise of kruidenboter in plaats van
vocht, vitamines en mineralen. De eiwitten, vetten en koolhydraten leveren energie. Eiwitten hebben bovendien een belangrijke functie als bouwsteen. Wanneer gewichtstoename nodig is of bij ziekte, heeft het lichaam meer energie en
margarine • volvette kaas (48+kaas), tomaat, ui onder de grill • een buitenlandse kaassoort zoals Brie of Camembert • worstsoorten als cervelaat,
eiwitten nodig. Terwijl de eetlust van uw
boterhamworst, smeerworst met augurk
kind juist verminderd kan zijn. Hierdoor
of tomaat
valt uw kind gemakkelijk af of komt onvoldoende aan.
• salade zoals tonijn-, kipkerrie- of zalmsalade • gekookt ei, roerei, omelet, of gebakken ei met spek en/of kaas
Hoe maakt u dagelijkse maaltijden energie- en eiwitrijker?
• ragout, een hamburger, kroket of knakworst • gebakken vis, haring of vis uit blik zoals
Broodmaaltijd Besmeer de boterhammen van uw kind royaal met margarine of roomboter. Maak
tonijn of zalm • pindakaas met hagelslag, suiker of banaan
gebruik van energierijk beleg en varieer. Beleg het brood ook eens dubbel. Of verdeel de boterham in stukjes en versier deze met verschillende soorten beleg. 3
Energie- en eiwitverrijkt dieet voor uw kind
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheden per leeftijdscategorie: 1 - 3 jaar
4 - 8 jaar
9 - 13 jaar
14 - 18 jaar
50-100 gram
100-150 gram
150-200 gram
200 gram
1-2 opscheplepels
2-3 opscheplepels
3-4 opscheplepels
4 opscheplepels
fruit
150 gram
150 gram
200 gram
200 gram
1½ stuk
1½ stuk
2 stuks
2 stuks
brood
2-3 sneetjes
3-4 sneetjes
4-5 sneetjes
6-7 sneetjes
aardappelen, rijst, pasta, peulvruchten
50-100 gram
100-150 gram
150-200 gram
200-250 gram
1-2 aardappelen/ opscheplepels
2-3 aardappelen/ opscheplepels
3-4 aardappelen/ opscheplepels
4-5 aardappels/ opscheplepels
melk(producten)
300 ml
400 ml
600 ml
600 ml
kaas
½ plak
½ plak
1 plak
1 plak
10 gram
10 gram
20 gram
20 gram
vlees(waren), vis, kip, eieren, vleesvervangers
60 gram
60-80 gram
80-100 gram
100-125 gram
margarine
10-15 gram
15-20 gram
20-25 gram
30-35 gram
5 gram/sneetje
5 gram/sneetje
5 gram/sneetje
5 gram/sneetje
bak-, braad-, en frituurproducten, olie
15 g
15 g
15 g
15 g
1 eetlepel
1 eetlepel
1 eetlepel
1 eetlepel
dranken
¾ liter
1 liter
1-1½ liter
1-1½ liter
groente
Bron: Voedingscentrum.
4
Denk ook eens aan mueslibrood, notenbrood, krentenbrood of bollen, rozijnenbrood, puddingbroodjes of
• gebruik vette vlees- of vissoorten zoals een slavink, hamburger, gehakt of speklap, zalm of makreel.
croissants. Deze broodsoorten leveren
• wees scheutig met jus
meer energie dan een boterham.
• roer eens een extra klontje margarine, roomboter of een extra scheutje
Alternatieven voor brood:
olie, room of crème fraîche door de
• een tosti met margarine, ham, kaas en
aardappelen of groente
ananas • flensjes of wentelteefjes • pap van volle melk met extra margarine, olie, ongeklopte slagroom, siroop of een schepje zuigelingenvoeding • vla, Griekse yoghurt, volle (vruchten)
• voeg extra (geraspte) kaas, ham of spekjes toe aan de maaltijd • (vlees)sausjes, mayonaise of kant-enklare saus leveren extra energie • varieer met verschillende soorten nagerechten zoals vla, volle yoghurt,
yoghurt of (vruchten)kwark met (on)
volle kwark, Griekse yoghurt, pap,
geklopte slagroom, siroop of suiker
pudding, mousse, roomijs of vlaflip
• maaltijdsoep of cup-a-soup met stukjes (stok)brood
• garneer ook eens het nagerecht met wafels, lange vingers, puddingsaus,
• pizza of hartige taart
siroop, slagroom, fruit, hagelslag of
• een warme maaltijd
chocoladevlokken
Warme maaltijd
Tussendoortjes
Geef uw kind dagelijks een warme
Geef uw kind energie- en eiwitrijke
maaltijd. Voor de afwisseling kunt u ook
tussendoortjes. Dit mag overigens niet
eens denken aan maaltijdsoep, hartige
ten koste gaan van de eetlust van uw
taart, pizza of stamppot.
kind tijdens de hoofdmaaltijden. Geef een tussendoortje daarom bij voorkeur
Suggesties voor een energie- en eiwitrijke
halverwege de ochtend of middag en
warme maaltijd:
niet vlak voor de maaltijd. Ook is het
• een samengesteld gerecht zoals een
belangrijk om de tussendoortjes te
ovenschotel of stamppot
variëren.
5
Energie- en eiwitverrijkt dieet voor uw kind
Suggesties voor energie- en eiwitrijke tussendoortjes: • beschuit, creamcracker, knäckebröd, een sneetje brood of een paar toastjes
porties, schep liever nog een keer op. • Eventueel kan uw kind ook ’s middags warm eten als het ’s avonds moe is. • Geef voldoende tijd om te eten met
met royaal margarine of roomboter en
een maximum van ongeveer dertig
ruim beleg
minuten. Laat uw kind rustig eten en
• ontbijtkoek of een (mini) krenten- of mueslibol met royaal margarine of roomboter • kaasstengel • milkshake of smoothie, vla, volle kwark of roomijs met slagroom
goed kauwen. • Breng variatie aan. Wissel bijvoorbeeld koude en warme, zoete en hartige gerechten regelmatig af. • Fris-zure producten bevorderen over het algemeen de eetlust. Denk
• blokjes volvette kaas en stukjes worst
hierbij aan een klein glas vruchten- of
• noten, (dop)pinda’s, studentenhaver,
tomatensap, een (stukje) appel, augurk
chips, slaatjes of andere snacks • (mini)repen zoals Mars, Snickers, Nuts, Twix, M&M’s of een stukje chocolade • cake, gebak of koek zoals een stroopwafel of gevulde koek
of tomaat. Een kopje bouillon kan ook de eetlust opwekken. Geef deze producten ongeveer een half uur voor de maaltijd aan uw kind. • Het is belangrijk dat uw kind voldoende drinkt. Maar te veel suikerhoudende dranken nemen de honger weg. Geef uw
Hoe maakt u eten aantrekkelijker voor uw
kind daarom niet meer dan twee glazen
kind?
suikerhoudende dranken per dag.
• Maak de maaltijd aantrekkelijk met bijvoorbeeld een leuke placemat,
Recepten
gekleurd servies, eigen bestek, een rietje of een fleurig servetje • Laat uw kind helpen met het bereiden van een maaltijd of tussendoortje. • Biedt 3 keer een hoofdmaaltijd aan en 2-3 keer iets tussendoor. Geef geen grote 6
Wentelteefjes, 4 stuks Kluts een ei met een kopje - 150 ml volle melk. Week hierin ongeveer vier boterhammen. Verhit in een koekenpan boter of margarine en bak hierin de
wentelteefjes. Lekker met suiker en kaneel.
• In plaats van yoghurt kan gebruikt worden gemaakt van slagroomijs, kwarksoorten, (slagroom)vla
Een milkshake Het basisrecept voor een milkshake
Maaltijdsoep voor vier personen
bestaat uit 100 ml volle melk, 50 gram roomijs en een smaakmaker. Mix alle
Ingrediënten:
ingrediënten met behulp van een mixer,
• 2 uien
mengbeker of garde.
• 2 teentjes knoflook • 1 prei
Voor de variatie:
• 250 gram champignons
• Vervang de volle melk door volle
• 6 tomaten
yoghurt, volle kwark, hangop of umer. • Vervang het roomijs door vanille-ijs,
• 5 eetlepels olijfolie • 1 theelepel paprikapoeder
aardbeienijs, chocolade-ijs, mokka-ijs,
• 1 theelepel basilicum
caramel-ijs of yoghurtijs.
• 1 theelepel oregano
• Verschillende smaakmakers zijn fruit,
• 1,5 liter bouillon
limonadesiroop, vla, koffie, cacao,
• een scheut room of crème fraiche
honing, jam, ongeklopte slagroom,
• peper en zout
vanillesuiker
• 75 gram figuurtjespasta
Een smoothie
Pel de uien en knoflookteentjes en snipper
Doe de volgende ingrediënten in een
deze. Maak de prei schoon en snij deze
blender of keukenmachine: een kleine
in fijne ringen. Maak de champignons
banaan, een geschilde peer in stukken en
schoon en snijd deze in plakjes. Ontvel
100 ml volle yoghurt, eventueel een snufje
de tomaten en snij ze in stukjes. Verhit
kaneel toevoegen.
de olie in een pan en fruit hierin de uien en knoflook glazig. Voeg vervolgens de
Voor de variatie:
prei, champignons en tomaten toe en bak
• Andere fruitsoorten als appel,
alles een paar minuten mee. Doe daarna
(diepgevroren) bosvruchten, aardbeien,
de paprikapoeder, basilicum en oregano
sinaasappelsap, kiwi, mango
en de bouillon erbij en voeg hieraan een 7
scheut room of crème fraiche toe.
Meer informatie
Breng alles aan de kook. Laat de soep vervolgens op een laag vuur met het
Hoe kunt u uw diëtist bereiken?
deksel op de pan vijf minuten zachtjes
Met vragen en/of voor het maken van
koken. Voeg dan de pasta toe en laat
een afspraak kunt u telefonisch contact
de soep nog ongeveer tien minuten
opnemen met de afdeling diëtetiek.
zachtjes koken tot de pasta gaar is.
Dat kan op werkdagen tussen 9.00
Breng de soep op smaak met peper en
en 12.00 uur, telefoon (072) 548 3552.
zout. Maak de soep energierijker door
Op andere tijden kunt u een bericht
het toevoegen van volvette (strooi)kaas
inspreken op het antwoordapparaat.
of soepballetjes.
Spreek uw naam, geboortedatum en telefoonnummer duidelijk in. We bellen u dan terug. U kunt uw vraag
Dieetpreparaten
ook mailen naar dië
[email protected]
Komt uw kind ondanks uw zorg voor energie- en eiwitrijke maaltijden
Diëtist: ..............................................................................
niet of nauwelijks aan? Overleg dan met uw diëtist of het zinvol is om dieetpreparaten toe te voegen aan de maaltijden.
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44 mca.nl/dietetiek
mca.nl
Datum: ..............................................................................