Energie-efficiëntie met slimme meters Werkgroep beleidsplatform 8 oktober 2012
©Trilations, 2012
Agenda Wie is Trilations? Doel en opzet van de POC Smart metering Analyses en inzichten rond energie-efficiëntie Elektriciteit Gas
Verderzetting studie en feedbackloop
©Trilations, 2012
2
3
Wie is Trilations?
analyse. We provide solid analysis & valuable recommendations.
realise We implement for sustainable benefits.
We truly enjoy the process
©Trilations, 2012
Doel en opzet van de POC Smart metering
©Trilations, 2012
Doel van POC – met betrekking tot energie-efficiëntie
5
Doel De impact meten van Smart Meters in combinatie met gerichte communicatie op het energieverbruik in Vlaanderen. Er wordt gekeken naar het verbruik in kWh (stijging/daling).
Onderzoeksvragen: Wat is het effect op het energieverbruik als gevolg van de feedbackloop vanuit een Slimme Meter? Hoe kunnen we op een statistisch onderbouwde wijze de relatie Slimme Meter / Energie Efficiëntie aantonen?
Hoe kunnen we de resultaten uit het proefproject extrapoleren naar heel Vlaanderen, eventueel mits gebruik van de geïdentificeerde consumentensegmenten? Wat kunnen we bereiken met een “redelijke” inspanning, met name op het vlak van gecontroleerde communicatie over consumptie en besparing (feedback)? ©Trilations, 2012
Opzet POC smart metering De aanpak en de opzet van de studie is ontwikkeld rond vier assen: Referentiegroepen Communicatie Slimme meter feedback loop Extensieve REG communicatie
Segmentatie Extrapolatie naar de Vlaamse bevolking.
©Trilations, 2012
6
Opzet POC smart metering – 3 Referentiegroepen & hun communicatie 1
Smart Meter Test Populatie • •
SLP Referentie Populatie • •
Impact meten van: smart meter feedback loop
2
YMR Referentie Populatie • •
GEEN REG communicatie GEEN feedback
©Trilations, 2012
Vlaamse populatie
Extensieve REG communicatie Slimme meter feedback loop
Impact meten van: extensieve REG communicatie & smart meter feedback loop
3
7
Impact meten van: extensieve REG communicatie
Extensieve REG communicatie GEEN feedback loop
Opzet POC smart metering – Slimme meter feedbackloop 1
Smart Meter Test Populatie • •
Extensieve REG communicatie Slimme meter feedback loop
Maandelijkse nieuwsbrief Op papier voor iedereen, elektronisch op aanvraag Maandelijks overzicht van de voorbije maand
Wekelijkse nieuwsbrief Enkel elektronisch (voor klanten met een emailadres) Globaal en gedetailleerd overzicht van de voorbije week
Website/Portaal Toegankelijk voor iedereen via wekelijks rapport & via login van Eandis & Infrax website Grafieken met meer gedetailleerde informatie Detail tot aan Dag -1
©Trilations, 2012
8
Opzet POC smart metering – Extensieve REG communicatie 1
Smart Meter Test Populatie • •
Extensieve REG communicatie Slimme meter feedback loop
Voor Eandis klanten: Maart: REG-draaischijf April: Condensatieketel op aardgas Mei: Warm water September: Verdien veel geld zonder moeite Oktober: Isoleren en ventileren November: Verlichten
©Trilations, 2012
9
2
YMR Referentie Populatie • •
Extensieve REG communicatie GEEN feedback loop
Voor Infrax klanten: Maart: Efficiënt omgaan met energie April: Condensatieketel Mei: Warm water September: Brochure Rationeel Energiegebruik Oktober: Isolatie November: Verlichting
Opzet POC smart metering – Segmentatie
10
Hypothese bij aanvang van de studie: Als de Slimme Meter een EE gemiddelde verbetering van 1,5 % (KEMA) helpt realiseren, is deze vermoedelijk de resultante van een groep van 2025 % van de populatie die ongeveer 8 % verbetering realiseert en een groep van 75-80% die nauwelijks verbeteringen laat optekenen (80/20 regel, hypothese).
Om de statistische kwaliteit van het onderzoek te verbeteren, stellen wij voor om de verschillende populaties op te delen in een aantal segmenten. Daarom werd zowel de testpopulatie als de referentiegroep (YMR) gesegmenteerd op basis van hun houding tegenover EE.
©Trilations, 2012
Opzet POC smart metering – Beschrijving assen segmentatiemodel van de Vlaamse studie
11
FINANCIEEL GEDREVEN • Bewust van bestaande premies voor energie-besparende investeringen en/of hebben er al gebruik van gemaakt • gedreven door financiële motieven:
9,1%
• investeren als er een belastingsvoordeel of premium aan gekoppeld is • Investeren wanneer financiële voordelen snel gerealiseerd kunnen worden
6,4% MILIEU GEDREVEN
NIET MILIEU GEDREVEN • Niet op de hoogte en niet geïnteresseerd in de impact van energievoorziening op het milieu • Geen interesse in minder milieubelastende energievoorziening • Handelt vanuit andere beweegredenen dan (alleen) voordelen voor het milieu
Could be Dutch
Rationals
Laggards
Green Believers
• Bewust van energiebesparende maatregelen en/of passen deze maatregelen ook toe vb. Energie-efficiënte lampen, spaardouchekop • Vind bestaande energiebesparende maatregelen belangrijk/bruikbaar • Bewust van de relatie tussen energieverbruik en elektrische toestellen
NIET FINANCIEEL GEDREVEN
81,0% ©Trilations, 2012
• Premies en belastingsverminderingen zijn geen motivatie • handelt vanuit andere beweegredenen dan (alleen) financiële voordelen
3,5%
Analyses en inzichten rond energie-efficiëntie
©Trilations, 2012
Statistische analyses Variantie analyses (ANOVA) worden gebruikt voor het testen van mogelijke verschillen tussen de populaties (SLP, SMART, YMR). Significantietoetsen gebeuren steeds op een 95% betrouwbaarheidsniveau. p=0,05
Analyses worden afzonderlijk uitgevoerd voor elektriciteit en gas. Om de invloed van outliers en (negatief) scheve verdelingen te vermijden, werden ... : ... alle observaties die meer dan 3 standaarddeviaties afwijken van het populatie gemiddelde (percentage besparing) verwijderd uit de analyses Deze techniek werd afgewogen en besproken met StatUa
Homogeniteit van de YMR en SMART is getest. Gezinssamenstelling: geen correctie nodig Correctie op behuizing en zonnepanelen: heeft geen impact op de bevindingen Resultaten in onderstaande grafieken zijn ongewogen
©Trilations, 2012
13
Resultaten energie-efficiëntie Elektriciteit
©Trilations, 2012
Energie-efficiëntie: percentage besparing
15
Definitie: % besparing = (Totale consumptie Naïeve periode – Totale consumptie Test periode )x100 Totale consumptie Naïeve periode 5%
Besparing
3%
1% -1%
Toename
-3% -5%
Percentage besparing wordt voor elk gezin apart berekend •
Elk gezin heeft evenveel gewicht in het resultaat (gemiddelde besparing)
©Trilations, 2012
Percentage besparing wordt op Vlaams niveau berekend •
Grote bespaarders hebben meer gewicht in het resultaat
Energie-efficiëntie – per populatie – gezinsniveau
16
Er is geen significant verschil in elektriciteitsbesparing tussen de SMART en SLP populatie. De YMR populatie (zonder zonnepanelen) verschilt significant t.o.v. de SMART en de SLP populatie (zonder zonnepanelen). De besparing in elektriciteit is groter in de SMR dan in de YMR populatie. Gezinnen met een slimme meter hebben over een periode van 7 maanden (juli t.e.m. januari) 4,5% meer bespaard dan gezinnen met enkel REG communicatie. 7% 6,08%
*
6% 5% 4% 3,34% 3% 2%
1,62%
1% 0% Zonder zonnepanelen SMR
SLP
YMR
Base: Totale steekproef elektriciteit - excl zonnepanelen (n = 2420)
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – per populatie – Vlaams niveau
17
Gezinnen met een slimme meter hebben over een periode van 7 maanden (juli t.e.m. januari) 4,5% meer bespaard dan gezinnen met enkel REG communicatie. Gewogen naar de Vlaamse populatie is dit verschil 2,6%. 10%
Vlaamse populatie
8%
6,08%
*
6%
4%
3,47%
3,34%
2%
0%
SMR
SLP
YMR * significant verschil (p< .05)
©Trilations, 2012
Energie-efficiëntie – per segment – gezinsniveau
18
Er is geen statistisch significant verschil tussen de segmenten in de twee populaties. Binnen de SMART populatie besparen de CBD significant meer dan de GB. 12%
*
9,60%
10% 8% 6,20%
5,98%
6% 4%
2,77% 1,99%
2%
0,99% 0,03%
0% -0,40% -2% SMR
Laggards
YMR
CBD
Green Believers
Rationals
Base: SMART en YMR steekproef – excl. zonnepanelen (n = 1372) Opmerking: De SLP populatie heeft geen enquête ingevuld en is niet gesegmenteerd.
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – pdf consultatie – gezinsniveau
19
Gezinnen die vaak de pdf consulteren besparen significant meer (circa 2-3%) dan de andere gezinnen (marginaal F>1, p= .07). 10% 8,26%* 8%
6%
5,91% 4,71%
4%
2%
0%
-2%
Nooit
<50%
> 50%
Base: SMART steekproef – excl. zonnepanelen (n = 886)
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – website bezoek – gezinsniveau
20
Het percentage besparing neemt toe naarmate men meer de website consulteert. Deze trend is echter niet significant. Slechts een beperkt aantal gezinnen bezocht de website meer dan 25 % (n = 29) 12% 10,27%
10% 8% 6%
6,94% 5,57%
4% 2% 0% -2%
Nooit
<25%
> 25%
Base: SMART steekproef – excl. zonnepanelen (n = 886)
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – feedback informatie – gezinsniveau
21
Besparing neemt significant af naarmate de negatieve feedback informatie toeneemt. Er is slechts een geringe invloed van de informatie over gas op de besparing in elektriciteit. Pearson correlatie r= .12* voor gas en r= .49* voor elektriciteit. 20% 15% 10%
14,97%*
7,51%
6,10%*
5,50%
5%
3,90% 1,38%
0% -0,91%* -5%
-10% -15%
-12,90%* % rode pijlen ELEK
< 25%
25% - 50%
% rode pijlen GAS
50% - 75%
> 75%
Base: SMART steekproef – excl. zonnepanelen (n = 846)
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie - conclusies Elektriciteit
22
EE tussen de populaties: Gezinnen met een smart meter besparen signifcant meer dan gezinnen die enkel REG communicatie hebben ontvangen. Over zeven maanden (Juli – Januari) bedraagt dit verschil 4,5% of 148,03 kWh op gezinsniveau. Op Vlaams niveau bedraagt de besparing 2,6%.
EE binnnen de segmenten: Binnen de SMART groep is de energie-efficiëntie het grootst voor het Could be Dutch (CBD) segment gevolgd door de laggards en de rationals. De laggards zijn geen passieve groep, en kunnen mits de juiste acties (smart meter en communicatie) aangezet worden tot meer energie-efficiëntie. Smart meters zorgen niet voor meer energie-efficiëntie onder green believers. EE via communicatie: Invloed van de pdf op energie-efficiënt gedrag is het grootst. Positief nieuws (vooral over elektriciteitsverbruik) motiveert energie-efficient gedrag.
©Trilations, 2012
Resultaten energie-efficiëntie Gas
©Trilations, 2012
Energie-efficiëntie – per populatie – gezinsniveau
24
Er zijn geen significante verschillen in energie-efficiëntie tussen de 3 populaties.
28%
25,79% 24,06%
23,61%
23% 18% 13% 8% 3%
*
-2%
SLP
SMR
YMR
Base: Totale steekproef gas (n = 1575)
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – per segment – gezinsniveau
25
Er is geen statistisch significant verschil tussen de segmenten in de twee populaties. Binnen de SMART populatie besparen de Laggards en CBD significant meer dan de GB (circa 10%). 33% 28%
26,05%* 26,86% *
26,31%
23,13%
21,63%
23% 18%
25,56% 25,75%
16,88%
13% 8%
3% -2% SMR
Laggards
YMR
CBD
Green Believers
Rationals
Base: SMART en YMR steekproef (n = 1087) Opmerking: De SLP populatie heeft geen enquête ingevuld en is niet gesegmenteerd.
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – pdf consultatie – gezinsniveau
26
Er is geen invloed van het consulteren van de pdf en de mate van energie-efficiëntie voor gas.
28%
26,25%
25,42%
25,11%
23% 18% 13% 8% 3% -2% Nooit
<50%
> 50%
Base: SMART steekproef (n = 360)
©Trilations, 2012
* significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – website bezoek – gezinsniveau
27
Men bespaart evenveel ongeacht het aantal keer dat men de website bezoekt.
28%
26,15%
25,19%
23,80%
23% 18% 13% 8% 3% -2%
Nooit
<25%
Base: SMART steekproef (n = 360)
©Trilations, 2012
> 25% * significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – feedback informatie – gezinsniveau
28
Men bespaart significant minder naarmate men meer negatieve informatie over Gas ontvangt. Er is geen impact van de informatie over elektriciteit op de besparing van gas. Pearson correlatie r= -.40* voor gas en r= -.06 voor elektriciteit. 36,05%*
38%
33% 28%
26,73%
25,61% 25,09%
27,12%
27,00% 24,28%
23% 16,91%
18% 13% 8% 3% -2% % rode pijlen Elek
< 25%
25% - 50%
% rode pijlen Gas
50% - 75%
Base: SMART steekproef (n = 360)
©Trilations, 2012
> 75% * significant verschil (p< .05)
Energie-efficiëntie – gas vs.elektriciteit (1) Gemiddelde GAS = 25,79% ; Gemiddelde Elektriciteit = 6,08% Significante correlatie (.15) Besparing Elektriciteit SMART
Besparing Gas
< gemiddelde
< gemiddelde
> gemiddelde
> gemiddelde
Groep = 35%
Groep = 23%
Gem besparing ELEK = -4,8%
Gem besparing ELEK = 13,1%
Gem besparing GAS = 19,7%
Gem besparing GAS = 7,2%
Groep = 20%
Groep = 22%
Gem besparing ELEK = -2,6%
Gem besparing ELEK = 15,5%
Gem besparing GAS = 35,1%
Gem besparing GAS = 36,0%
Base: SMART steekproef, gezinnen gas en elektriciteit (n = 302)
De mogelijke ‘win’ qua besparing als men de twee groepen (linksonder en rechtsboven) op hetzelfde niveau brengen van rechtsonder is 3,5% voor elektriciteit en 3,8% voor gas.
©Trilations, 2012
29
Energie-efficiëntie - conclusies Gas
30
EE tussen de populaties: Er is geen invloed van de smart meters op het gasverbuik. De geobserveerde besparing in de testperiode verschilt niet significant in de drie populaties. Over zeven maanden (Juli – Januari) is er algemeen een besparing van circa 24%. Dit is het gevolg van de klimatologische veranderingen tussen de naïve en test periode (zachtere winter). EE binnnen de segmenten: Ook binnen de verschillende segmenten zijn er geen verschillen in energie-efficiëntie voor gas. EE via communicatie: Zoals bij elektriciteit, motiveert positief nieuws (vooral over gasverbruik) energieefficient gedrag het sterkst. Informatie over elektriciteit heeft geen effect op de besparing voor gas.
©Trilations, 2012
Conclusies
©Trilations, 2012
Conclusies
32
Slimme meters (tezamen met gedetailleerde verbruiksgegevens) hebben een gunstige invloed op elektriciteits-besparingen. We zien dit effect niet voor gas. De elektriciteits-besparing neemt toe, naarmate het verbruik stijgt. Diegenen die de gedetailleerde verbruiksinformatie meer gebruiken of consulteren, besparen ook meer. En diegenen die positievere feedback krijgen, besparen ook meer (hoe negatiever de startsituatie, hoe minder motivatie om tot besparingen te komen). REG informatie alleen, ook al wordt deze als nuttig gepercipieerd, leidt niet tot besparingen. Gezinnen die besparen vinden we terug in alle verbruikers-segmenten, Met uitzondering in het segment dat uitsluitend gedreven wordt door ecologische redenen.
Dit is positief nieuws, want iedereen kan blijkbaar aangezet worden tot besparingen, zelfs diegenen die geen intentie hebben. ©Trilations, 2012
Doel van POC – met betrekking tot energie-efficiëntie
33
Onderzoeksvragen: Wat is het effect op het energieverbruik als gevolg van de feedbackloop vanuit een Slimme Meter? Hoe kunnen we op een statistisch onderbouwde wijze de relatie Slimme Meter / Energie Efficiëntie aantonen? Besparing Elektriciteit op gezinsniveau = 4,5%
Hoe kunnen we de resultaten uit het proefproject extrapoleren naar heel Vlaanderen, eventueel mits gebruik van de geïdentificeerde consumentensegmenten? Besparing Elektriciteit op Vlaams niveau = 2,6%
Wat kunnen we bereiken met een “redelijke” inspanning, met name op het vlak van gecontroleerde communicatie over consumptie en besparing (feedback)? • Verbruiksinformatie meer consulteren = meer besparen • Positievere feedback = meer besparen • 4,83% meer besparen voor Elektriciteit* • 3,5% meer besparen voor Gas* ©Trilations, * Analyse uitgevoerd 2012 indien we de groep die 25%-50% negatieve informatie ontving op hetzelfde niveau van besparing brengen als de groep met < 25% negatieve informatie.
Verderzetting studie en feedbackloop
©Trilations, 2012
Verderzetting studie en feedbackloop
35
Studie vervolgen met een tweede studiejaar Opzet: Drie populaties behouden Aantal deelnemers in de verschillende populaties zo hoog mogelijk houden Minder gebruik van EAV, meer meetgegevens
Doel (zoals besproken met de VREG op 12/7/2012): Door middel van betere en meer gerichte communicatie het besparingspotentieel in elektriciteit behouden en/of verhogen en bewustzijn in gasgebruik creëren
©Trilations, 2012
Vragen?
©Trilations, 2012