13 Donderdag September2007
Dalende verkopen
Sanne Wallis de Vries
Spionagedrama
Jay-Z’s Kingdom Come deed het in de eerste week met 680.000 exemplaren aardig in de VS, maar al in de tweede week zakte de verkoop in. De boodschap van zijn fans: dit kennen we nu wel. Ook andere rappers hebben last van voorspelbaarheid. 15
Prinses Laurentien. Cisca Dresselhuys. Connie Palmen. Sinds haar theaterdebuut zijn imitaties haar handelsmerk. In de jubileumvoorstelling Best komen alle typetjes nog eenmaal voorbij. ‘De koningin is gemaakt voor Sanne.’
De wereld van de Formule 1 is in de ban van het grootste spionageschandaal in de geschiedenis van de sport. Mysterieuze witte poeders in de benzinetank en echtgenotes met geheime documenten bij de copyshop. Vandaag volgt de hoorzitting. 29
Rap in mineur
Prettig gestoord
Chaos in Formule 1
19
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Groepsreizen door China zijn niet aan te slepen. Alle toeristen, ook de Chinezen, maken bij gebrek aan infrastructuur hetzelfde rondje. Reizen door het mystieke keizerrijk dat eeuwenlang verboden was voor buitenstaanders, lijkt steeds meer op een bezoek aan een reusachtige Efteling. Lees verder op pagina 12
Pretpark China
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................
Amerikaanse wetenschapper na zestien jaar in Nederland
En nu inburgeren graag! Maaike Boersma DEN HAAG
... Ze woont zestien jaar in Nederland, is milieuwetenschapper aan de universiteit Wageningen, heeft een Nederlands boek vertaald en spreekt vlekkeloos Nederlands. Dus of ze maar even wil opdraven voor een inburgeringscursus. ’Ik denk dat ik te goed ingeburgerd ben om te slagen voor die toets’, lacht de Amerikaanse Anne Scheinberg die al sinds 1992 in Nederland woont. In foutloos Nederlands met een smakelijk Amerikaans accent doet ze haar verhaal. ‘In juni viel er een brief van de gemeente Den Haag op de mat. Voor een inburgeringsonderzoek. Dat heb ik toen maar gedaan. Ik had een aardig gesprek met een ambtenaar van het Haags Startpunt Nieuwkomers. Hij zei letterlijk tegen me: ‘Het is me wel duidelijk dat u vloeiend Nederlands spreekt, maar heeft u daar ook een bewijs
van?’ Tja, ik heb een jaar of vijftien geleden bij een taleninstituut inderdaad een taalcursus Nederlands gevolgd, maar helaas heb ik daar geen papiertje meer van en bestaat het instituut inmiddels niet meer. Toevallig ken ik de directeur nog wel, en zij heeft voor mij een nette brief geschreven aan de gemeente en daarin uitgelegd dat ik wel degelijk een taalcursus heb gevolgd en dat ik daarnaast wetenschappelijk onderzoek in het Nederlands doe.’ Naast haar baan als internationaal milieudeskundige doet ze promotieonderzoek aan de universiteit Wageningen. ‘Voor mijn werk fungeer ik vaak als tolk en leid ik internationale delegaties rond waarbij ik hen informeer over het Nederlandse milieustelsel. Dat vraagt toch een behoorlijke kennis van de Nederlandse samenleving en wetgeving.’ Maar voor de gemeente Den Haag is dat niet voldoende. ‘Als reactie op de brief van de directeur van het taleninstituut kreeg ik
twee brieven. Eén waarin stond dat ik wél inburgeringsplichtig ben en een tweede brief dat de wetgever de brief van de directeur niet accepteert en dat alleen een diploma of certificaat geldig is. Ik heb een bezwaarschrift geschreven waarin ik duidelijk maak dat ik voldoende Nederlands beheers, vaak optreed als tolk en veel kennis heb van de Nederlandse samenleving.’ Het mocht niet baten. Aanstaande dinsdag dient Scheinbergs zaak tijdens een hoorzitting van de Sociale Dienst. ‘Intussen heb ik nog met de ambtenaar die de hoorzitting organiseert gesproken. Hij zei: ‘waarom doet u er eigenlijk zo moeilijk over? U kunt toch gewoon die korte vrijstellingstoets maken, u moet niet zo zeuren. Ik twijfel er niet aan dat u Nederlands spreekt, maar u moet het kunnen aantonen.’ Scheinberg moet dus inburgeren. En de enige manier waarop ze vrijstelling kan krijgen, is de verkorte vrijstellingtoets doen van de IB-
Groep. Ook kan ze een staatsexamen Nederlands afleggen. ‘Ik denk dat ik dat maar ga doen. Ik wil die inburgeringstoets niet doen omdat ik daar van vrienden vreemde verhalen over hoor. Heel veel mensen zakken ervoor omdat er zulke domme vragen worden gesteld. Zoals: als je je kind de eerste dag naar school brengt, door welke deur moet je dan, de voor- of de zijdeur? Of: welk voorwerp hoort thuis in de Nederlandse tuin: een
koelkast, een bank of een autowrak?’ Scheinberg: ‘In de wet staat duidelijk dat er mogelijkheid is tot vrijstelling. Maar niet in Den Haag, volgens de ambtenaar mogen ze een ‘eigen’ interpretatie geven aan de wet en is er gewoon nog geen jurisprudentie over. Het is een erg bureaucratisch verhaal.‘ Volgens een woordvoerder van de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid is er heel weinig ‘eigen’ beleid vanuit de gemeente. ‘Er staat duidelijk in de wet dat je alleen vrijstelling krijgt als je een diploma of certificaat hebt. Mevrouw moet gewoon voor 60 euro die verkorte vrijstellingstoets doen. Kleine moeite toch?’ 1
Volg de pijlen naar..... .....onze aanbiedingen
De Twee
2
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE PERS OP ZATERDAG
MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
Q&A 06-53750XXX
Heij zou graag lezen over: ‘Een Oilily-kind dat niet geaccepteerd wordt op een zwarte school. ‘
‘Linda heeft wel twee kinderen, hoor!’
Een vrolijke provocateur Jan-Jaap Heij, hoofdredacteur van De Pers op Zaterdag, drinkt minder tegenwoordig en gaat op tijd naar huis. Maar zeehondjes mogen nog steeds niet in zee zwemmen. Dit weekend verschijnt de eerste zaterdageditie. ‘En de kop moet luiden: rot op met die blanken!’, grinnikt Jan-Jaap Heij tegen redacteur Alain van der Horst. ‘Goed, nu nog even de feiten zoeken.’ De hoofdredacteur van De Pers op Zaterdag is weer vanouds in vorm op de redactie in de Amsterdamse Pijp. Zaterdag wordt de eerste editie van zijn weekendbijlage in de grootste steden van de lage landen verspreid. De zaterdagkrant moet een bijlage worden met veel uitgaanstips, lifestyle én tegendraadse stadsverhalen. ’Ik zou graag een artikel lezen over zo’n verwend blank Oilily-kind dat niet wordt geaccepteerd op een zwarte school. De boel eens lekker omdraaien: weg met die witten!’
og pzaterda da g opzater Ze
opzaterdag
3#$('! #$,
# *+ Hang-out *"$-+,* 0+4-+( ,- &,(4 %"' )%#)%"' +" '* #&&!& #&',4 &'+ 2(#!"- ,#( stranden
top-10
! -/))+"(- %20#"-(# (-!!
1-)*'( # ., /+, " !
Se
/ '-*(++ (*$+ '0--*+,($(''"' *+"%% *(%"#$ "%% %"%&+ +,
Velsen-Noord >>P26 Het coolste strand van Nederland*
(*Vinden wij... u koos Scheveningen)
& M 0#$%(!!( *+)&')+"-)*+*( ((/) (,# M ''+(0& ,"#+-$*+# +# '-(
M
opzaterdag
the Street
festival
>> P26
(.*% , $(()"'''$( *, /%%"!,.*( '
7/,: )(8 05 ,5.6;+,5 ;=-0.;8,5 8 ),/(5.<86 9,9@(*/:<, 5 ),<(330.,76 684,3(47, + 30*/:+668,5:?3,+73(-65 5 ((5,,5.,9 =((8679:( 5 ,52((8: .(4)(9, 0,: 346@@(8,33( +((8+);--,:78012,5%,@015/0,85 (5 ,,5+,5)6; 6-36,4,5+((3%,9:( 9, 05/,:660 B+,305+,49:,8+(4 5 05.8(5+*(- 9=012,((891,9055, 8 5+,8:0.(77( , (*/:,89:(5+ .8(;=,1(8, .8(5+*(-B:68 268:.((5+, .,56<,8/,: :,4,5:,5:, ,6473((:9:,4(2,5<6 473,> .,5+,<3(2: ,;=)6;=*6 @,3-4660 + ,,59:8(250 4((2:@0*/ 056<,8<36, , ,+,83(5+ 5:,809.,3+ 7:/((8+;8 5 (:2(5=( 2,89<,8266 <86;=,5,, (830,9,2.8,:0.,/;09 ((3:=,,+, 09 305.,80,((5 /,,-:40504 ),,:1,<,5: 905/;09,567:,88(99,5 , ,93,7,532 , 90.54,;),3 5,50,:((5: ,,,550,;=8+ +,*/(47(. ,5=033,5= +80,4((5+668+,033;9:,8,3(*2( 9: . 46)0,3,5< 5>78,9909,,5=(*/:301 ,3+,=6505 <(54,80*( ,,5.,40++ ,78019<(5+0967.,367,5:6: : 5=,/,:50,-9 05,+,83(5 ,+;;8<05+, ,82667:@,3 ,;864((8: ,);;8:,5< ,5=,,2 05767;3(08 (9:)055,5, 56409*/, 09 ,,5),@,42 =(9+,,*6 86*,5:(: 8 $680.1((8 93(5+ 7 6,5+,05:, .86,00565 905 : 6,9:97(::,5 ,<,5<,,3(3 6.;0:,,54
...
5,:);)),35 ,:#+(: (8 66.+;9 ),80*/::,/ ,805<0,81( : ,@,=,,2 69/,0+9*01- 786*,5 /,:=,8236 09.,=,,9: 3205.:;99,5 5: 50,:@63((. 5,3012,),<6 $(5+,4(5 809@,3-94((8 786*, 5
,51(( 50,4(5+094,,86 5 @,5+*65*,8 9: @65+,8)(( (8%((8;0: ,556.46,:, ),40++,3)( ,,1((8.,3,+ , "(5+9:(+:=),+801<,564<(*(:;8,9 ,'4 +0 /+,0 ,5+0,@,3-+ , 4*#"</10& 8+.<,*/:,5)01 3'#)''35 ;33,59:864 ,:50,;=@, + 451'.$3'0)5, 46.,5<,8< )'076.5;'# *113&'+-/' #0##2 =,)01(3+, ;'.(;') ;)055,5 9 *''(5 /1'+5' '+0''07+4+1 <(*(:;8,95 +0''0.#%*-+%#0 ##30#;'6+5$# 8645;+,0445## 6,<05+,5 '385,'4 "- ,501+,<, 0#+3'$' 9 - 5 '$36+- 345 1;09:,4,59 786)3,,4 -#0 0+'5 /'5 &' 7'353168&' ''35+) %644'0;')5* 9:2(5<63.,5 )1'& 5 ;' +0 ''0 1/)'7+0) +,5'38+,.*+,; (1 &'0 '5 /+065'0 +4 *'5<(*(:;8,9+, 9:,8+(4%, /'4 17'3 0,8290,+,8,, 06 )'.' ''345'-''30+ $#-,' ,8 ''/ &' +,0 '5/''3' ;+,0 $13& :0.05.054 "*+.1412*'34 $194%*3+,(5& .,8#(920( ''385'031. :=,82'39 ,: '0*#.7' $'8'')5 0'445##5.'') 5
51 5'3'&14'4;+,0 5644'0#0#8(?654(5( '$+,4.6+5'371 .'07#0;+,0$ "-8''50+'51 #/'.# ' 667:((5/, ((:+(509/ ; 1331 13& (+-#.&+'-.'+ 0+4*#+ #2 +0,)055,53 59)055,59: .+0-'5&3+' )),5<66816 5 5#.*''(5 0''385 %:$' #/2#0'04+4 0"4+.1 ;+%*##0&'$ 7'32#--+0)" 45##5 0,4(5+)016:((5=01/, +,4.6+5'3)'*16 1((8.,3,+,,5 &'0 12 &' ';'/#)+4%*''3 *8,+6)301-9 (:=(9:=,, 2#&&' ,,5)((50,829,5/((84,59 0:,0:((5)6 3 =,3(5+,89 /;5*8,(:0< +,5$668( ,5 46,:,5(3 59,5:,<05 +&( 8,5644, 9:,5@6(39 -05(5*0C3, 0. (#( (,(" +)+#!$+ <(297,*0(30 ,4,59,5@015/(8+56+ 2 (&% &(!()-( *644,8*0C3 "('1+#-+ .-)- .''0*#.(,##3 1&.,#/
"))+-( / ''3412&17'34%*+,05 ( (1&.,# 5( 7113/'04'0 !-" )+ 4')'0'5 13&'8''- &.&,$!5 '0&/#-'0&+'8#57#0*'58''- % &,"-!) )(,!&/)- /'0&46%%'4 51'0' ("- 10.#0)47'34% .##545'0+'684 '56+5'3##3& '(,(4,/ ")+2 +()!+. #5.##545';6 6+5&' *'5 !)%- +0&'-8#.+5'+ '0#%*5'3)310 #)$.#&/10 *'0'0#5+10#.' $+,&';'! ..'08';'-'3&1'0 #$ )+'-#0+ "-%#(- +)#. (/+2-$ &'0 3#(%1-+)' $63'#6'8% +5137#010&'3;1'-4 )'8'0&$'05 5&+'67#0&''34 *'$$'07113)1#.48'10411- !')**+ )()'#,"! -3#0517'3&'##37113#.11-''0 06#.&'$'45'1/$.''-8' -3#05&11371'01/'07113#.''0 )*-/& #%#()+ .'6-'&+0)'0 .';'3;+,08'3 '&'3.#0&;+, )3#5+4-3#057#0 5'/#-'0' 13'017'3/' $%-,)+ -&' 04'0 .##545'*'$$' +0;+,0.'7'0#0 ;'.(7'353168' 0!6.-46%%'4 /'04'0&+'$ 04'0+0*'50+'684 )''(5 )'8+,&08'''0#2#35-#5'30 7#0#(
4'25 07#0#38' &1'0/'04'0+,;10&'3'&+0;,8<(5 )'0 '&+5+'.#0%'3' '/$'3''08''-'0& '-3#05813 +.8((.=(: +042+3'3'0+0 &+'104'0&' .';'3 +,:;99,5:01 8'3-1(+010 0,95((8 :+(52 6*'$56 0de Pers op zaterdag &113&'8''-4 &5#0&'34&' 73+,'5+,& <05+:",(*: ,89533<(9;' 64,8,+0:0,#0#(
4'25 #..'-3#05'6+5)#7''0#0&'34 ;1/'3'&+5+'+ #37#0''042'%+#.' ,5:=,,+,@ :,4),8090, 3,@,89+,7 '0+0'&'3.# '/$'3+4&' ..''0#.*'5 &+58''-'0&+ 0*#0&'0&+'8' ;#5'3)'.-' 0& :<(5(-9,7 5 <,89*/015:, (13/##58+,-5 8''-7'3-3+,)$ 679:(:0659 '3412 0'371.)'041
7'3420''012.#)'7#0 : 45#5+104+08 <(5+,28(5,82801.)((8 3,;2,+05., ##312 04&'2'3('%5'#('3.+ ;09:64+( +0-'.4'0124 7#0''0*#0& ''3412;# 3'+&'0 &,6<,8+, 2,5+((8 ,32,=,,2< 5679:8((: 53##5 ;##/(13/## /+9,56<,8 5 2(:,85!,8 5'3)+4''0<(5+0:=,,,8+(.,,5 71.&1'0&'/ 05=052,39, :<668+668 3#05 1)'.+,-*'&'0 5'0 /68,5=,0 05/,:3,<,5 !,8967@(: +4(2,5 '0$''.&23#% 9,505/,: 1/5'-45 =,,,528(5 3,54(2,5 /,:=,,2,5 7@(:,8+(. *5+)5'23'4'0 <668(309+, ,59,54,5708,8,5/;5 4,59,5=03 5'3'0 : +0,=(:<(5 (5+,!,896,05/(5+,5 9 28(5:6<,8459,5+0,059 5 7 1;30 ;/,):;< @64,8,+0:0 (8<,89*/015 50,;=94, 82,5),9:(( (:9:,50,;= 3,,5/(3-1( !,8967 ,,597,*0(3, (8+A/,:3( :50<,(; (.)3(+, 9,+(.,5 ,5 ,5;==, ,:A;0:,8( 5+,567/, +668+,=,,2,8@015=, ,5(*/:,8.8659.,=,5+),5:,:, 59,7:,4) ,8967 +(:;<(56 5+4,:+,!84,59,5 ,8,32=,,2,528(5:<66 @(:,8+(.,,
Meet
Streetlab
Plus: waarom tegenwoordig Eindhoven zo cool is
...
2,9%
9%
De Pers op1000 zaterdag zom ereditie A
4,7%
ditie e zomere ag Special op zaterd De Pers
A
SOFTW ENGIN ARE EER 1
GX biedt de ideale omgeving en betrokken voor gemotiveerd professional e wat met s die gek zijn op alles webtechnolo gie te GX WebManage maken heeft. r is het meest product vooruitstreve in de markt nde doordat maken van we volop de nieuwste gebruik open standaarden Java technologie en . Wil jij vooroplopen als Java-specia ? Kom list dan eens praten onafhankelijk met de e leverancier content van web managemen t in Nederland. Kijk op joingx.nl
grootste
NIJMEGEN •
AMSTERDAM •
EINDHOVEN
Ha, zo kénnen we hem weer. JanJaap Heij is de vrolijke provocateur van de Nederlandse journalistiek. Beroemd, volgens anderen berucht, werd hij met een geruchtmakend interview in weekblad HP/De Tijd in de herfst van 2000, toen hij ogenschijnlijk onder invloed verklaarde
dat zeehondjes gedood dienden te worden, omdat de beestjes alleen maar in de weg zwommen. Hij was toen nog hoofdredacteur van Intermediair. ‘Ik heb het nog steeds niet op ze. Een vriend van mij heeft een strandtent in Castricum. Hij vertelde me dat zeehonden de visnetten leegeten.’ Toch is er enige rust gekomen in het tumultueuze journalistenbestaan van de in Haarlem geboren en in Lisse getogen politicoloog. Heij is alweer bijna één héél jaar verbonden aan één baas en dat is behoorlijk opmerkelijk. De hoofdredacteur is met recht de Fritz Korbach van de Nederlandse journalistiek: een jobhoppende redactiechef die in zijn werkende bestaan al een klein alfabet aan werkgevers (van Ad Valvas tot De Pers op Zaterdag) versleet. ‘Maar ik hoop niet dat ik zoveel drink als Korbach’, zegt hij. Inderdaad, daarin gaat de vergelijking mank. Sinds de geboorte van zijn dochter zijn de nachtelijke drinksessies voorbij. ‘ Heij verpersoonlijkt in zekere zin een moderne trend in de journalistiek: de nieuwe zakelijkheid. De overigens zeer vermogende Heij (hij vergaarde zijn fortuin tijdens de dotcomhype) is blij dat het rokende en drinkende journalistengilde zich tegenwoordig schikt naar de collectieve arbeidstijdenovereenkomsten. ‘De journalistiek wordt steeds meer een vrouwenberoep. Prima. Je merkt dat ook mannen tegenwoordig wel eens om vijf uur naar huis gaan voor de crèche. Toch willen we bij De Pers dat passie vooropstaat en de mensen die erin staan ook. De krant moet bezieling uitstralen. Als ik NRC’s Leven Etcetera lees, vraag ik me wel eens af: ‘Is dit met liefde gemaakt?’ Schrijven zal hij niet. ‘Ik ben een type vanachter de schermen: de laatste man die de goede pass geeft. Of die pass aankomt moet nog blijken. De reacties op twee testedities, met
Linda de Mol zou met acteur Viggo Waas omgang hebben, aldus het Duitse Bild. Albert Verlinde noemt haar een notoire vreemdgangster. Woordvoerster Xenia Kasper : ‘Iedereen moet haar wat rust gunnen.’ Waarom luchtte uw cliënt haar hart bij het Shownieuws van SBS en niet bij haar eigen RTL? ‘Wie het eerst komt, wie het eerst maalt, zo simpel is het, hoor. Shownieuws belde als eerste naar aanleiding van het artikel in Bild en kreeg dus Linda te spreken.’ Al eerder pakte Albert Verlinde Linda De Mol hard aan, wat schuilt daar achter denkt u? ‘Geen idee, eerder beweerde hij al dat ze als enige gephotoshopt in bikini op de cover van de Linda stond, nu stelde hij dat ze iets zou hebben met een tegenspeler in een serie of zoiets, allemaal nonsens.‘
Jan-Jaap Heij: ‘En de kop moet luiden: rot op met die blanken’
onderwerpen variërend van de top10 van Nederlandse private investors tot een paddotest waren ‘redelijk lovend.’ Toch ligt er nog een geheim manuscript in zijn kast. Heij werkte – na wéér een vroegtijdig vertrek (nu bij HP/De Tijd) – aan een boekje over politiek leiderschap. Hij interviewde wereldleiders als Helmut Kohl en Bill Clinton. Met de laatste had hij een urenlange conversatie in The Oval Office in de nadagen van zijn presi-
dentschap. Heij hoorde hem uit over Lewinsky en Al Gore, de vicepresident. ‘Clinton zat zich te verbijten dat hij niet werd ingezet bij de verkiezingen tegen Bush. Dat had Gore natuurlijk wel moeten doen. Dan had hij gewonnen.’ Wanneer kunnen we het lezen in de nieuwe krant? ‘Niet’, zegt hij. ‘Ik mocht het alleen uitgeven onder bepaalde condities. Ik heb geen zin in gezeik met Amerikaanse advocaten.’ 1
Wordt u cliënt niet een beetje moe van de negatieve aandacht? ‘Ach, natuurlijk. Het is gewoon jammer dat er dit soort dingen worden beweerd. Ik bedoel, ze heeft twee kinderen, die horen dit ook allemaal.’ U gaat dus juridische stappen ondernemen wegen smaad? ‘Absoluut niet. Het is natuurlijk allemaal lasterlijk, maar Verlinde heeft zijn woorden, geloof ik, alweer teruggenomen. Iedereen moet Linda gewoon wat rust gunnen.’ 1
Nederlandse Village Voice Zaterdag lanceert Dagblad De Pers een gratis weekendbijlage. De krant is te vergelijken met The Village Voice in New York, zegt hoofdredacteur Jan-Jaap Heij. ‘Het is een krant voor mensen die leuke dingen (willen) doen in het weekend. Behalve de zaterdagbijlage van Het Parool is er nog weinig op dit gebied. Een slightly highbrow krant’ moet het worden, die met passie is gemaakt door redacteuren uit de hoogopgeleide doelgroep.’ In het eerste nummer onthult fashionkoningin Judith Osborn dat ze alweer voorzichtig aan het daten is geslagen na de dood van haar man Robert. ‘Een prachtig wijf’, zegt Heij. ‘Je kunt van haar denken wat je wilt, maar ze is authentiek. En succesvol. Dat soort types, daar moet het over gaan.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Geloofsafval
G
TOMMY
WIERINGA
rote doelen hebben martelaren nodig. Martelaarschap is de beste propaganda. Het christendom is er groot mee geworden. Zelfopoffering als middel. In sommige delen van Libanon zijn gebouwen beplakt met posters van talloze martelaren, mensen die hun leven gaven in de strijd tegen het zionisme. De huisstijl van Hezbollah voorziet de martelaren van een hemelsblauwe achtergrond, en veel rozen eromheen. Martelaren sterven over het algemeen voor hogere doelen, een god of een
ideologie. Nooit voor een nieuw wasmiddel. Voor reclamemakers is dat jammer, het effect zou ruimschoots opwegen tegen het reclamebudget van de fabrikant. Een vreemd soort martelaar was Pim Fortuyn. Een buitenbeentje. Hij stierf niet voor een gedachte die groter was dan hij, de martelaar van het Fortuynisme was Fortuyn zelf. Daarmee was het verhaal over en uit. Geen sterk martelaarschap. Op het lijk van Fortuyn bloeit nieuw leven dat in het teken staat van zelfge-
kozen martelaarschap. Politici die hun leven wagen voor een gedachte. Geen grote gedachte, erg nobel ook niet, maar ze verspreidt in elk geval de gloed van een ideaal. Eerst Wilders, nu Ehsan Jami. De man van geloofsafval. Het woord liet me niet los toen ik naar Jami keek op televisie. Geloofsafval. Zijn doel is me niet onsympathiek, ik ben voor geloofsafval, maar niet heel erg voor een jongetje dat niet uit zijn woorden komt. Dat zijn argumentatie niet op orde heeft. Dat de zaak versimpelt tot een snippertje Verlichting enerzijds en flintertje clitoridectomie anderzijds. Tot Voltaire hier en eerwraak daar.
Er hangt teveel zelfgekozen martelaarslicht rond die jongen. Het probleem is wel dat als hem iets overkomt, ik in zijn kamp gedwongen wordt. Want natuurlijk sta ik net als vrijwel iedereen op het keurige democratische standpunt dat hij geloofsafval moet kunnen bepleiten zonder te worden mishandeld. Ook als Wilders het slachtoffer wordt van een getergde moslim, zal ik voor het eerst moeten schrijven ten faveure van die geföhnde zot. Dat Wilders het recht heeft Wilders te zijn – hoe moeilijk dat ook te accepteren is. Daarom: behoed hen, Heer. Erbarme dich. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Uit de kleren
TMF Awards
Esmée weer op YouTube
Voor een liefdesscène in de film I love Dries moest Dries Roelvink uit de kleren. Over de scène was regisseur Tom Six dolenthousiast.
De Kaiser Chiefs, Within Temptation en Enrique Iglesias treden op tijdens de TMF Awards. Het zijn de eerste namen voor de show op 27 oktober.
Esmée Denters zingt weer een liedje op YouTube. Opgenomen in haar slaapkamertje met de webcam. Ditmaal zingt de 18-jarige haar versie van Because of you, van de r&b-zanger Ne-Yo.
Nieuws
3
Uitbraak Nieuw geval in Groot Brittannië
Verbod veevervoer na MKZ-dreiging Redactie binnenland DEN HAAG
...
Het verzamelen en vervoeren van schapen, geiten, runderen en varkens is sinds gisteren verboden. Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Gerda Verburg (CDA) kondigde de maatregel om zeven uur ‘s avonds aan. De regel is ingesteld omdat op een boerderij in Egham in het zuiden van het Verenigd Koninkrijk mond- en-klauwzeer is vastgesteld. Alleen vervoer van dieren die van een veehouderij rechtstreeks of via een verzamelplaats naar het slachthuis gaan, is wel nog toegestaan. Verder moeten alle veewagens afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk op een erkende wasplaats in Nederland extra gereinigd en ontsmet worden. Ook als ze in het Groot Brittannië op een erkende wasplaats al gereinigd en ontsmet zijn. Het ministerie adviseert reizigers om in het Verenigd Koninkrijk geen boerderijen te bezoeken. Ook is het verboden om dieren of etenswaar van dierlijke oorsprong mee te nemen uit het Verenigd Koninkrijk. De Algemene Inspectiedienst controleert op naleving.
Mond- en- klauwzeer is een zeer besmettelijke veeziekte. Het virus kan evenhoevigen als koeien, schapen, geiten en varkens en herten ziek maken. Dieren met MKZ hebben koorts, eten minder en vertonen blaren, onder meer aan de rand tussen huid en klauw en op de tong. Ongeveer 5 procent van de besmette dieren sterft aan de ziekte. MKZ is niet gevaarlijk voor mensen, net zo min als voor huisdieren, paarden of vogels. Het is de tweede keer dit jaar dat de minister actie onderneemt om de kans op een uitbraak van MKZ in Nederland zo klein mogelijk te maken. Begin augustus nam Verburg ook al maatregelen nadat in Groot-Brittannië MKZ was vastgesteld. In 2001 is Nederland voor het laatst met de ziekte geconfronteerd. In dat jaar werden, ondanks verregaande preventieve maatregel twee gevallen van MKZ geconstateerd. In totaal raakten 26 Nederlandse bedrijven besmet. In de politiek is bezorgd gereageerd op de uitbraak van veeziekten in het Verenigd Koninkrijk. Zie ook pagina 7
Giftige stoffen
Minder jongetjes geboren boven de poolcirkel Daniel Howden NUUK, GROENLAND
...
In kleine gemeenschappen ten noorden van de poolcirkel worden twee keer zoveel meisjes geboren als jongens. Dezelfde trend is zichtbaar in andere landen op het noordelijk halfrond, zoals Japan en de Verenigde Staten. Voor de eerste keer is het aantal pasgeboren meisjes daar hoger dan het aantal jongetjes. Wetenschappers in het noorden van Rusland en Groenland die onderzoek doen bij de lokale Inuit-gemeenschappen, hebben nu bewijs gevonden dat het grote aantal pasgeboren meisjes een link heeft met giftige afvalstoffen. Hoewel de Noordpool op het eerste gezicht onaangetast lijkt, dient het als afvalputje voor de geïndustrialiseerde wereld. Het vervuilde water stroomt van de be-
woonde wereld richting de Noordpool en eindigt in de voedselketen van de Inuit. Het gaat hierbij voornamelijk om brandwerende chemicalien die gebruikt worden in producten, variërend van meubels tot mobiele telefoons. De wetenschappers hebben op de Noordpool abnormaal hoge hoeveelheden van deze stof aangetroffen bij zeevogels, zeehonden en ijsberen. Precies de dieren waar de Inuit van leven. De problemen blijven niet beperkt tot de Inuit, maar doen zich ook in andere landen voor. Op bepaalde plaatsen in Canada valt dezelfde verschuiving tussen het aantal pasgeboren jongens en meisjes te zien. En ook de giftige wolk die in 1976 in Seveso in Italië ontstond, had grote gevolgen voor de geslachtsverdeling bij pasgeboren kinderen. 1 © The Independent
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Pathuis
Vastenmaand van start
Moslims bidden op vooravond ramadan Moslims in Indonesië bidden het Tarawih-gebed, in de nacht voor het begin van de ramadan. Vandaag gaat voor de meeste moslims de vastenmaand van start. Tussen zonsopgang en zonsondergang mogen moslims niet eten, drinken, roken of seks hebben. Na zonsondergang wordt
er vaak zeer uitgebreid gegeten. Het vasten wordt gezien als zuivering van de ziel en dankzegging van Allah voor alles wat hij gegeven heeft. Tijdens de ramadan begroeten moslims elkaar met ‘ramadhan moebarak’ of ‘ramadhan mabroek’, wat ‘gezegende ramadan’ betekent. 1 AP
Rusland Relatief onbekende Viktor Zoebkov krijgt de baan
Poetin maakt verrassende keuze in benoeming premier De Russische president Vladimir Poetin verraste gisteren vriend en vijand door zijn premier te ontslaan en het weinig bekende kabinetslid Viktor Zoebkov voor te dragen als vervanger. Hans Crooijmans MOSKOU
...
De gelijkenis met 1999 is treffend. Toenmalig president Boris Jeltsin stuurde in augustus van dat jaar de Russische regering naar huis en stelde een volslagen outsider aan als nieuwe minister-president, Vladimir Poetin. Jeltsin lanceerde Poetin vervolgens als topkandidaat voor de presidentsverkiezingen, een half jaar later. In maart volgend jaar kiest Rusland opnieuw een president. Gisteren bood Michael Fradkov (57) alvast het ontslag van zijn regeringsploeg aan. Amper twee uur later wees Poetin (54) de relatief onbekende Viktor
Zoebkov als nieuwe premier aan. Grote vraag die Kremlinwatchers nu pijnigt: ziet Poetin in deze Zoebkov ook zijn toekomstige opvolger? Zo ja, dan is het zo goed als zeker dat Zoebkov over zes maanden de presidentsverkiezingen gaat winnen. Dat laatste heeft alles te maken met de enorme populariteit van Poetin. De Russische grondwet staat een derde termijn als president in de weg. Het politiek apathische Russische electoraat zal echter blindelings de voorkeur van Poetin volgen, zo tonen opiniepeilingen aan. De verrassende benoeming van de 65-jarige Zoebkov illustreert dat de huidige president zijn invloed wil doen blijven gelden. Zoebkov geldt als een vertrouweling van Poetin. Van 1993 tot 1998 werkte de nieuwe premier onder meer voor het door Poetin geleide kabinet van de burgemeester van Sint-
Petersburg. Later werd hij er regionaal hoofd van de belastingdienst. Tot gisteren was Zoebkov hoofd van de afdeling van het ministerie van Financiën die toezicht houdt op het geldverkeer in het land. Zoebkov’s benoeming wordt in Moskou uitgelegd als een signaal van Poetin dat het land ernst moet maken van corruptiebestrijding. Vorige kabinetten beloofden dat ze de wijdverbreide zelfverrijkings-, omkoopen chantagepraktijken van overheidsambtenaren zouden aanpakken. Zonder merkbaar resultaat. Het ontslag van de regeringFradkov biedt sowieso uitzicht op nieuw elan. In de bijna vier jaar dat hij premier was, voerde Fradkov voor Russische begrippen opmerkelijk weinig personele wisselingen door. ‘Het werd tijd voor andere gezichten’, aldus Aleksej Malasjenko, analist bij de denktank Carnegie in Moskou. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ............................................................................... RECTIFICATIE 111
In het verhaal over de crisis in België op de voorpagina van De Pers van gisteren is gesleuteld aan een citaat van journalist Gerrit Six. Hierdoor ontstaat ten onrechte de indruk dat Six een link legt tussen Sarajevo en zelfmoordcommando’s. Het citaat moet luiden: ‘De vreselijke pech is dat we de internationale gemeenschap geen Apocalyps kunnen voorspiegelen, gesteld dat België zou blijven voortbestaan. Het is hier de Balkan niet, Brussel is geen Belfast, Brussel-Halle-Vilvoorde geen Sarajevo en we hebben geen martelaren en zelfmoordcommando’s.’
Ministeries de fout in
VOOR 168 MILJOEN EURO VERKEERD AANBESTEED Ministeries hebben vorig jaar 168 miljoen euro verkeerd aanbesteed. Ze deden dat niet volgens de Europese aanbestedingsregels. Dit staat in een brief van de Algemene Rekenkamer aan de Tweede Kamer. De cijfers zijn naar buiten gebracht na Kamervragen van de SP. De Kamer debatteert vandaag over fouten in de aanbestedingen. In augustus maakte de Rekenkamer bekend dat ministeries vorig jaar voor minimaal 43,4 miljoen euro in strijd met de
Europese regels hebben aanbesteed. Volgens EU-regels moeten opdrachten van het Rijk van boven de 137.000 euro openbaar worden aanbesteed. Uit cijfers van de Rekenkamer bleek vorige maand dat bij het ministerie van Justitie voor 22,5 miljoen onjuist is aanbesteed. Ook bij de ministeries van Sociale Zaken en Financiën verliep de aanbesteding niet volgens de regels, respectievelijk ging het om circa 10 miljoen en 9 miljoen euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
‘Blowers, linksaf’ (1)
‘Blowers, linksaf’ (2)
Bachelor?
Terneuzen gaat verkeersborden plaatsen die de weg wijzen naar coffeeshops. Per dag trekken 2.000 personen naar de twee shops.
Bezoekers van de coffeeshops brengen nu andere verkeersdeelnemers in gevaar. De borden gaan de veiligste routes naar de shops geven.
Het zal je maar gebeuren. De USB-stick met je bachelorscriptie waar je maanden aan gewerkt hebt in de trein naar Schiphol laten liggen. De vinder kan zich melden:
[email protected]
4
Nieuws Binnenland
Onderzoek Liefst 82 procent is gelukkig tot zeer gelukkig
Nederlanders geven het leven een 7,7 Hoera, Nederland is weer leuk! We zijn met z’n allen tevreden over ons land, als we het jongste rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) mogen geloven. Joop Hazenberg DEN HAAG
...
In de ‘Sociale Staat van Nederland’ wemelt het van het goede nieuws. Volgens het SCP hebben ‘Nederlanders de weg omhoog uit het dal’ gevonden. Liefst 82 procent van de Nederlanders is gelukkig tot zeer gelukkig. ‘Het leven op dit moment’ krijgt van hen een 7,7. Tweederde van hen is tevreden met de regering (was minder dan de helft in 2004). De samenleving krijgt een 6,5. In 2004 was dat nog een magere 6,2. De oorzaken van het stijgend vertrouwen in de samenleving zijn duidelijk. De arbeidsparticipatie gaat bij alle groepen omhoog. Vooral vrou-
wen, ouderen en allochtonen zijn meer gaan werken. Het opleidingsniveau neemt ook toe. Jonge vrouwen zijn nu vaker hoogopgeleid dan hun mannelijke leeftijdsgenoten. Allochtonen maken eveneens een inhaalslag en zijn steeds minder laagopgeleid. De Nederlander voelt zich ook veiliger. In 1995 vond maar liefst 86 procent dat de criminaliteit toeneemt, nu is dat cijfer gedaald tot 64 procent. Een op de vijf Nederlanders voelt zich nu wel eens onveilig. In 2006 vond 41 procent dat er te veel buitenlanders in Nederland wonen, tegenover 51 procent in 2000. Daarnaast is het ‘woongevoel’ erg goed: 90 procent van de huishoudens is (zeer) tevreden met het huis. Het eigenwoningbezit onder Marokkanen, Turken en Surinamers groeit ‘zeer snel’, vaak in Vinex-wijken. Maar de verschillen tussen bevolkingsgroepen blijven. Zo hebben 65plussers, niet-westerse allochtonen,
De samenleving krijgt een 6,5, in 2004 was dat nog een 6,2. KICK SMEETS/HH
werklozen en lager opgeleiden het vaak moeilijk. Hun ‘leefsituatie-index’, een meetinstrument van het SCP, gaat bij deze groepen omlaag.
De index van jongeren, hoger opgeleiden, veelverdieners en stellen gaat met zo’n 10 procent omhoog. Dat het beter gaat met Nederland, wil
niet zeggen dat de burger met rust wil worden gelaten. Sterker nog, volgens het SCP willen Nederlanders juist dat de ‘touwtjes strakker worden aangetrokken’. Dat is nodig ook, want pubers drinken er volgens het rapport stevig op los, samen met 65-plussers en mensen met een laag inkomen. De helft van de volwassen Nederlanders heeft overgewicht. Een op de negen is zelfs veel te dik. Slecht gaat het ook op de lagere school: het rekenniveau en de taalvaardigheid daalt. Liefst een kwart van de leerlingen kan na de basisschool nog niet goed lezen. Het SCP concludeert dat er een ‘behoorlijk grote’ en ‘blijvende minderheid’ is die ontevreden en wantrouwend is ten opzichte van de overheid. Deze groep heeft moeite met de ‘verschraling van de verzorgingsstaat, met de verkleuring van Nederland en is van mening dat zijn stem niet gehoord wordt’. 1
Vijf sterren
‘Mein Kampf’ binnen drie dagen in huis Erlijne Runia AMSTERDAM
...
Minister Ronald Plasterk oogstte een storm van protest en verontwaardiging toen hij zei dat Adolf Hitlers boek Mein Kampf vrij verkrijgbaar moet zijn. Een beetje vreemd is dat wel, want de verkoop in Nederland mag dan wel verboden zijn, aanschaf van het boek over de grens is dat niet. Ook het bezit ervan is niet strafbaar, en wetenschappelijke publicaties zijn eveneens toegestaan. Op de website PLAY.com UK kun je Mein Kampf bestellen voor 21,99 euro. Het boek krijgt een beoordeling van maar liefst vijf sterren. Een klant vindt zijn aankoop ‘een must voor iedere geschiedenisliefhebber’. Het enige wat je nodig hebt, is een werkende creditcard en een postadres, en binnen drie dagen ligt Mein Kampf op je deurmat. Maar je kan het ook gratis downloaden op internet. Daarnaast heeft elke openbare bibliotheek minstens een exemplaar te leen. Plasterk wil overigens Mijn Kampf niet van de zwarte lijst halen, zei hij als reactie op alle commotie 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Grootste van België
vanaf € 8.495,-
Kom dit weekend naar de Renault-dealer voor La grande parade de Renault. Een feest vol nouveautés en spektakel. Ontdek de nieuwe Renault Twingo die verkrijgbaar is vanaf 8.495,- en profiteer van formidabele aanbiedingen op alle andere modellen. Kom naar de Renault-dealer en maak kans op één van de vijf gloednieuwe Renault Twingo’s. Kijk ook op www.paraderenault.nl.
PLANTAGE ONTRUIMD De Belgische politie heeft in een pand, dat werd gehuurd door Nederlanders , de grootste hennepplantage ooit in België gevonden. Dinsdag werden in een kas bij Merksplas, tussen Turnhout en Breda, zo’n dertig- tot veertigduizend planten gevonden. De kas, met een oppervlakte van 10.000 vierkante meter, stond vol met planten, tot drie meter hoog. De ontruiming duurt een week. Er zijn nog geen verdachten opgepakt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Tips? De Renault Twingo is er v.a. 8.495,- incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage, leges en kosten rijklaar maken. Min./max. verbr. afgebeelde modellen 4,4-8,8 l/100 km, resp. 22,2-11,9 km/l, CO2-uitstoot variërend van: 117-205 g/km. Minimaal 2 jr. fabrieksgarantie op elke nieuwe Renault.12 jr. plaatwerkgarantie. Afgebeelde modellen en genoemde specificaties kunnen afwijken van de standaarduitvoering. Prijs- en specificatiewijzigingen, prijsaanpassingen i.v.m. wettelijke maatregelen en druk- en zetfouten zijn voorbehouden. Bel voor meer informatie gratis 0800-0303 of kijk op www.renault.nl
Heeft u tips voor onze redactie? Mail dan naar:
[email protected]
Binnenland Nieuws
Batmobiel
In hypermoderne Superbus over de A1 Marcia Nieuwenhuis AMSTERDAM
...
Met tussen de 150 en 250 kilometer per uur in een batmobiel-achtige Superbus langs de file op de A1. Gedeputeerde Marijke van Haaren van de provincie Gelderland lijkt het wel wat. Een prototype van de batmobielSuperbus stond gisteren al op het jaarlijkse OV-congres te pronken. In de hallen van het Kennisinstituut voor de Tropen prijst adviseur Ferry Smits de hypermoderne en superzuinige autobus met verve aan. ‘Het materiaal van de bus is zo licht, je tilt de balken bijna met je pink op.’ De Superbus is bedacht door astro-
Lekker langs de file scheuren. HH
naut én hoogleraar aan de TU Delft Wubbo Ockels. Het is eigenlijk een combinatie van een hogesnelheidslijn en een gewone bus in één. Hoofdontwerper is de Italiaanse Antonia Terzi. Zij was voorheen chief aerody-
namicist bij BMW Williams F-1 en komt van Ferrari. Smits is niet te stoppen: ‘Lithium batterijen, geluidsarme banden. Het is allemaal elektronisch geleid, dus de chauffeur hoeft niet te sturen. We hebben aan alles gedacht.’ Bij de opening van de Olympische Spelen in Peking in augustus 2008 zal het experimentele model worden getoond. Voor die tijd moet dat model in Nederland worden getest. Gedeputeerde Marijke van Haaren uit de provincie Gelderland weet er wel raad mee. De ongebruikte spitsstrook A1 op het traject HoevelakenBarneveld is haar een doorn in het oog. ‘Daar zouden we die bus mooi kunnen testen.’ 1
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
Statenpassage
A
chter een gevel van glas en marmer is een hal met een detectiepoort en een balie met bewakers in blauwe kostuums. Mensen met een vaste accreditatie houden hun pas voor een mechaniekje aan de muur. Een deur gaat open. Je stapt in een lange, brede, en vooral zeer hoge
‘Alle problemen oplossen’
Europese moslim krijgt eigen handboek Marten Blankesteijn
HOW TO WEAR
AMSTERDAM
...
Moslimorganisaties uit 25 Europese landen werken aan een Handvest voor de Europese moslim. Het boek moet in Europa woonachtige moslims duidelijk maken hoe zij om moeten gaan met onder andere afvalligheid, huiselijk geweld, eerwraak en terreur. Dat zegt Abdelmajid Khairoun, de voorzitter van de Nederlandse Moslim Raad. ‘Het wordt een handvest waarin we in één klap alle problemen waar moslims mee kampen proberen op te lossen.’ Naar de precieze inhoud is het nog gissen: totdat het boek eind dit jaar wordt gepubliceerd worden daar geen mededelingen over gedaan. De deelnemende organisaties – waaronder de invloedrijke Europese Fatwa Raad – speelden al langer met het idee voor een richtlijn voor Europese moslims, maar door de publiciteit rond het Comité voor Ex-moslims van Ehsan Jami is het plan in een stroomversnelling geraakt. Uit een onderzoek van Foquz Etnomarketing bleek dinsdag dat 6 procent van de Nederlandse moslims geweld tegen afvalligen geen probleem vindt. Belachelijk, vindt Khairoun. ‘Moslims moeten zich aanpassen aan de rechtsorde van het land waarin ze wonen. Doe je dat niet, dan ben je verkeerd bezig.’ Maar wat vindt Khairoun van geweld tegen afvalligen in islamitische landen? ‘Geen commentaar.’ 1
WWW.VANGILS.EU
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Nationale Alfabetiseringsprijzen
VELDHOVEN WINT PRIJS MET PROJECT ROMA-JONGEREN Het project Alfabetisering van Romajongeren van de gemeente Veldhoven heeft gisteren de hoofdprijs van de Nationale Alfabetiseringsprijzen gewonnen. In het project volgen zestien Roma-jongeren verplicht een leertraject waarin zij ervaren dat leren ‘best leuk’ kan zijn. De Roma kennen een eigen taal. In hun gesloten gemeenschap staat leren niet hoog in het vaandel. De prijs, 15.000 euro, werd door staatssecretaris Marja van
Bijsterveldt van Onderwijs in Amsterdam uitgereikt. Van Bijsterveldt: ‘Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven raken vaak in een isolement. Je moet als samenleving alles op alles zetten om dat te voorkomen of terug te draaien.’ Projecten die op originele wijze bijdragen aan het terugdringen van laaggeletterdheid komen voor de prijzen in aanmerking. Het was de vierde keer dat ze werden uitgereikt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
veel straf worden geëist als bij een ‘gewone’ mishandeling.
OM zet in op vervolging potenrammers
111
111
Het Openbaar Ministerie (OM) gaat verdachten van homogeweld tegen wie aangifte is gedaan in alle gevallen vervolgen. Dat heeft de voorzitter van het College van procureurs-generaal gisteren toegezegd aan homobelangenorganisatie COC Nederland. Het OM en COC spraken met elkaar na de recente geweldsdelicten tegen homo’s. Het OM vindt de huidige strafmaat voldoende en merkt op dat de strafeis voor geweld dat voortkomt uit discriminatie, extra kan worden verhoogd. In dat geval kan twee keer zo-
5
Verbeet in gesprek over taalgebruik met partijen
Gerdi Verbeet, voorzitter van de Tweede Kamer, gaat met de fractievoorzitters praten over het taalgebruik in de Tweede Kamer en wat Tweede Kamerleden wel en niet mogen zeggen. D66-leider Alexander Pechtold vroeg hierom en wil daar discussie over na het debat over moslimradicalisme. In dat debat noemde PVV-fractievoorzitter Geert Wilders minister Ella Vogelaar (PvdA) ‘knettergek’. Het dagelijks bestuur van de Kamer, oordeelde gisteren positief over dit verzoek. Verbeet
gang met een vloer van gladde stenen. Het was de bedoeling dat de doodgewone burger van de terrassen op het Plein door de Statenpassage naar de winkels achter het Buitenhof kon lopen, keuvelend met zijn volksvertegenwoordiger, maar daar kan in onze bange dagen geen sprake meer van zijn. Overal staan beveiligde deuren. Ze draaien, klappen; sommige sluiten je zelfs even op. Direct links staat zo’n rare deur, een glazen cocon. Je houdt je pas bij een paal. De voorste helft van de cocon gaat open. Je stapt in. De helft achter je gaat dicht. Je staat op een rond vloertje van rubber, dat geen contact maakt met de stenen vloer rondom. Er zit een weegschaal onder, zodat je niet op één pas met twee mensen binnen kan; voor Erica Terpstra moest een speciale pas worden gemaakt. Dan pas gaat de helft voor je open, en stap je opgelucht naar buiten. Aan de rechterkant van de Statenpassage zie je enkele vergaderzalen, aan de linkerkant tien marmeren borstbeelden op sokkels; Thorbecke, Wilhelmina. Aan het plafond van glas en buizen hangt een abstract kunstwerk van Auke de Vries, uit staaldraad en een opgerolde vlag vervaardigd. Nu sta je al bijna op de roltrappen. Ze leiden naar de tweede verdieping, naar de tribunes van de vergaderzaal van de Tweede Kamer, die met haar achterwerk over het plein van het Buitenhof hangt; woensdags biologische markt. Deze weken vieren we dat de hele nieuwbouw – passage en vergaderzaal – vijftien jaar geleden in gebruik werd genomen. Alles is ontworpen door de architect Pi de Bruijn. De houten plafonddelen in de vergaderzaal zijn blauwgrijs en stellen onze Hollandse luchten voor. De vloerbedekking in de zaal neigt naar mintgroen en beeldt ons vaderlandse gras uit. De rugleuningen van de zetels zijn dan weer geïnspireerd op onze Nederlandse tulpen; Pi de Bruijn is een kinderachtig architect. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... gaat met de afzonderlijke fractievoorzitters in gesprek. Na de gespreksronde wordt bepaald of maatregelen nodig zijn. 111
Meerderheid voor huisverbod bij agressie
Een meerderheid in de Tweede Kamer steunt een voorstel om echtelieden die dreigen agressie te gebruiken tegen gezinsleden preventief tien dagen uit huis te plaatsen. Dat bleek gisteren tijdens het debat over het wetsvoorstel met minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin (CDA). De fracties van CDA, PvdA, VVD, SP, PVV, GroenLinks en SGP spraken hun steun uit.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Oud! (1)
Oud! (2)
Oud! (3)
De oudste inwoner van Nederland was gisteren jarig. Grietje Jansen-Anker vierde haar 110e verjaardag.
Twee jaar gelden overleed Hendrikje van AndelSchipper. Zij was toen met 115 jaar de oudste van de wereld en de oudste Nederlander tot nu toe.
Volgens de officiële cijfers is Jeanne-Louise Calment de oudste persoon die ooit geleefd heeft. Zij werd 122 jaar oud. Ze overleed in 1997. Momenteel is Edna Parker met 114 jaar de oudste mens.
6
Nieuws Binnenland
Interview I-psy verleent psychische hulp aan allochtonen
‘Er zal altijd segregatie zijn’ Allochtonen met psychische problemen worden bij I-psy geholpen door een allochtone hulpverlener die hun cultuur kent en dezelfde taal spreekt. Directeur Felix Olthuis: ‘Er is segregatie en er zal altijd segregatie zijn.’ Ana Karadarevic DEN HAAG
...
Felix Olthuis (64) geeft vanuit een chique kantoor in een nette Haagse buurt samen met vestigingsmanagers leiding aan enkele tientallen allochtone hulpverleners. Die op hun beurt meer dan duizend allochtonen met psychische problemen in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam helpen. De instelling wordt betaald uit de collectieve middelen.
Behandelt I-psy allochtonen anders dan andere ggz-instellingen? ‘Nee. Wij hanteren dezelfde behan-
delmethoden. De andere aanpak zit in onze benadering. Veel allochtonen met psychische klachten melden zich met lichamelijke klachten bij de huisarts, die hen doorverwijst naar de ggz. Het is typisch westers om te praten over gevoelens, maar we moeten niet vergeten dat de ggz heel jong is. Honderd jaar geleden gingen Nederlanders ook niet naar de psycholoog. Pas na de Tweede Wereldoorlog is het taboe op psychische problemen minder groot geworden.’
U houdt ook rekening met de cultuur van cliënten. Wat als een man de hand van een vrouwelijke psychiater niet wil schudden? ‘Als iemand dat niet wil, dan gebeurt dat niet. Is handen schudden een essentieel onderdeel van de Nederlandse cultuur? Ik vind het zelfs geen boeiend gespreksonderwerp. Het is belangrijk dat je als psychiater of psycholoog mensen helpt hun leven te
WORD JIJ DE MAN/ VROUW VAN...? WEKELIJKS STELLEN TWEE SINGLES ZICH IN DE PERS AAN JOU VOOR. BEN JIJ GEÏNTERESSEERD IN EEN DREAMDATE MET EEN VAN DEZE TWEE SINGLES? SURF DAN NAAR WWW.DEPERS.NL/DREAMDATE EN REAGEER! Etienne NICKNAME: E.B PROVINCIE: Gelderland LEEFTIJD: 33 BEROEP: Vertel ik je later OVER MIJZELF: Daar ben ik; Etienne, 33, Waterman en een cocktail van duiken, boarden, koken, lezen, fietsen, skeeleren, terrasje, muziek, feestjes en ook genieten van de rust. Ben jij het die mij straks kust? Sjoukje NICKNAME: *Sunshine* PROVINCIE: Friesland LEEFTIJD: 25 STUDIE: Leisuremanagement OVER MIJZELF: Ik ben spontaan, lief, sociaal en geniet van het leven. Als Tweeling houd ik verder van uitgaan en gezelligheid. Ben jij een good looking, lieve, intelligente en stoere man? Let me know...
VERGROOT JE KANS OP EEN DREAMDATE MET ETIENNE OF SJOUKJE: MAAK PERSOONLIJK KENNIS TIJDENS DE ONLINE SPEEDDATE OP LYMIC.NL, A.S. DONDERDAG OM 20.30 UUR. DEZE ACTIE WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
vakantie ! jouw gratis Spaar voor
leiden. Autonomie is belangrijk in de geestelijke gezondheidszorg.’
Zijn hulpverleners in de ggz niet medeverantwoordelijk voor de manier waarop mensen uit verschillende culturen samenleven? ‘Nee, niet voor dit soort individuele beslissingen. Onze enige verantwoordelijkheid is mensen helpen om hun leven optimaal te kunnen leiden.’
Vragen vrouwelijke cliënten wel eens om niet te worden behandeld door een mannelijke psychiater? ‘Nee, dat komt nooit voor. Dit speelt wel bij de artsen die wij inschakelen om cliënten vooraf medisch te onderzoeken. Het gebeurt uiterst zelden, maar sommige vrouwen willen niet worden behandeld door een mannelijke arts. Daarover doen we niet moeilijk.’
Maar de ggz werkt zo toch mee aan instandhouding van de segregatie tussen bevolkingsgroepen? ‘Er is segregatie en er zal altijd segregatie zijn. Nederland is niet het enige land waar dat zo is, kijk maar naar de Verenigde Staten. Maar in tegenstelling tot veel andere landen maken wij een probleem van de gescheiden levende bevolkingsgroepen. Ik vind het niet iets wat je moet bestrijden. Het belangrijkste voor iedereen die in Nederland woont, is dat we ons aan de Nederlandse wet houden. Waarom zou je je verder moeten aanpassen aan de Nederlandse cultuur?’
Misschien om dezelfde kansen in de maatschappij te hebben als autochtone Nederlanders? ‘Als iemand door niet te integreren bijvoorbeeld geen werk kan vinden, dan moet die persoon misschien bij zichzelf te rade gaan. Maar ik vind het niet een taak van een ggz-instelling om hieraan iets te doen.’
Waarom hebben allochtonen een aparte instelling voor geestelijke gezondheidszorg nodig? ‘De hulpverlening aan allochtonen is niet goed genoeg. Ik heb allochtone leidinggevenden aangesteld toen ik directeur was van een onderdeel van Parnassia (Haagse ggz-instelling, red.). Ik heb geprobeerd bij Hollandse medewerkers gevoeligheid voor de omgang met allochtone cliënten te stimuleren. De meesten pikten dit niet op. Als een hulpverlener cultuurverschillen negeert en de cliënt ook nog slecht Nederlands spreekt, vind
‘Handen schudden vind ik geen boeiend onderwerp.’
ik het niet gek dat allochtonen zich niet thuis voelen bij ggz-instellingen en naar i-psy overstappen.’
Heeft u allochtonen in dienst? Uitsluitend. I-psy is voor en door allochtonen.‘ Maar allochtone hulpverleners zijn toch schaars? ‘Het is lastig om personeel te vinden, maar het wordt beter. Met name steeds meer Turken studeren af als psychiater of psycholoog. Hulpverleners uit Marokko en Tunesië zijn wel moeilijk te vinden. 1
MARTIN MATERS
Interculturele psychiatrie Psycholoog en psychotherapeut Felix Olthuis is sinds januari directeur van Ockenburgh Zorg Nederland. Onder deze stichting valt de instelling voor interculturele psychiatrie I-psy. Zo’n 1.100 mensen zijn in behandeling in Den Haag, in Rotterdam zijn dat er ruim 500. In Den Haag en Rotterdam staan inmiddels enkele honderden mensen op de wachtlijst. De Amsterdamse vestiging is pas sinds februari open.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Opmerking voorzitter NVBR blijk van minachting
VRIJWILLIGE BRANDWEER EIST RECTIFICATIE NA BELEDIGING
HH
Brandweervrijwilligers eisen onmiddellijk een publieke rectificatie van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR). De voorzitter vergeleek de vrijwilligers met leden van een herensociëteit die nodig moeten worden geschoold. De opmerking schoot in het verkeerde keelgat bij de 23.000 vrijwilligers, zegt de Belangenvereniging van Brandweer Vrijwilligers. De vrijwilligers ervaren de uitspraak als pure
minachting. De voorzitter van NVBR, Don Berghuijs, deed de gewraakte uitspraak op 29 augustus in het Brabants Dagblad. Van Vliet zegt dat de belangenvereniging gewacht heeft om de NVBR de kans te geven zelf iets te doen. De NBVR zegt dat Berghuijs destijds verkeerd is geciteerd, maar wil er verder niet op ingaan. Mocht er geen rectificatie komen, dan overweegt de belangenvereniging actie te voeren.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Aforisme
Jarig!
‘Als doen even gemakkelijk was als weten wat goed is, zouden kapelletjes kerken zijn en daglonerswoningen vorstenpaleizen.’ William Shakespeare
Minister Maria van der Hoeven is jarig. Ze wordt vandaag 58. Hoera!
Binnenland Nieuws
7
Advies Meer salaris, meer inspraak
Erkenning voor het vak van docent Revolutie in onderwijsland. Leraren krijgen meer zeggenschap én een salaris dat stijgt met hun opleiding, als het aan minister Plasterk ligt. Peter Wierenga DEN HAAG
...
Het vrijzinnige imago van Nederland heeft de laatste jaren een deuk opgelopen. KICK SMEETS/HOLLANDSE HOOGTE
Interview Historicus H.W. von der Dunk
Nederland, windt u op Nederland, dat was toch dat kleine, tolerante, liberale land? Dat stukje Europa waar homo’s mochten trouwen, waar abortus en euthanasie toegestaan waren, waar drugs gewoon in de winkel lagen? Marten Blankesteijn AMSTERDAM
...
Na een paar schokkende moorden, schandalen en bedreigingen is van het vrijzinnige imago van Nederland weinig over. Wat is er met Nederland gebeurd?, vraagt historicus Hermann von der Dunk zich af in zijn essay Op Schuivende Planken dat deze week uitkwam. ‘In het buitenland is veel verbazing ontstaan over de moorden, de brandstichtingen en het vluchtelingenbeleid van de laatste jaren, vooral omdat het in strijd was met het beeld dat men ervoor van Nederland had.’ Komt dat doordat dat beeld niet klopte, of zijn we echt veranderd? ‘De algemene mentaliteit in Nederland is veranderd. Er is een enorme fixatie op economische groei, het materialistische. Eerder was er nog een soort medeleven, een soort saamhorigheid. Dat kom ik op het ogenblik veel minder tegen.’ Is dat iets van de laatste jaren? ‘Het heeft te maken met maatschap-
pelijke onzekerheid en dat speelt al sinds de ontzuiling. Vroeger wist je wie katholiek en gereformeerd was, je kon je zegje doen en dat werd aanvaard. Dit houvast is weg en daardoor probeert iedereen elkaar te ontzien. Bij allerlei netelige kwesties wordt sinds de jaren tachtig gezegd: dat is een gevoelig onderwerp, daar hebben we het liever niet over. Het succes van Hirsi Ali en Fortuyn hangt daarmee samen: eindelijk mensen die zeggen wat we niet durven te zeggen! Maar de een is weg en de ander vermoord.’ En in de politici die er nog wel zijn, hebt u weinig vertrouwen? ‘Ik ben niet zo te spreken over de Nederlandse politiek. Wat mij bij de laatste verkiezingen opviel, is dat werkelijk alle belangrijke items buiten de agenda werden gehouden. Europa, migranten? Daar heb ik niemand over gehoord. Het ging alleen over economische zaken als AOW en hypotheekrente. Rampzalig. Over essentiële punten wil men niet spreken, omdat dat anders tot problemen leidt bij het vormen van een coalitie.‘ Hoe moet dat verder? ‘Ik denk dat Nederland nog immens zal veranderen, door nieuwe apparaten die op de markt zullen komen en door globalisering. Daarom is het jammer dat Nederland nu zo geobse-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Mond- en klauwzeer in Zuid-Engeland
BLAUWTONG EN VOGELGRIEP VERONTRUSTEN POLITICI De Tweede Kamer is verontrust over blauwtong en de mogelijke uitbraak van mond-en-klauwzeer en vogelgriep in Nederland. Het onderwerp is weer actueel nadat gisteren op een boerderij in het Zuid-Engelse Surrey MKZ is geconstateerd. CDA, VVD, PvdA en D66 gaven minister van Landbouw Gerda Verburg (CDA) een compliment voor haar reactie op de eerste MKZ-uitbraak, vorige maand. Onder anderen Joop Atsma (CDA)
noemde de nieuwe draaiboeken van het ministerie adequaat. Hij waarschuwde ook voor de varkenspest, die huishoudt in Roemenië en Bulgarije. Verburg noemde blauwtong ‘vreselijk voor de veehouders’. Zeker 1.600 bedrijven zijn besmet. Het blauwtongvirus dat in Nederland heeft toegeslagen is van een ander type dan dat in ZuidEuropa. Drie bedrijven werken aan een vaccin, dat in het voorjaar beschikbaar moet zijn.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Aforisme ‘Verliefdheid is geen liefde. Wanneer je geen desillusies te overwinnen krijgt, reik je nooit boven de regionen van de verliefdheid uit.’ Piet van Aken
deerd is door de eigen geschiedenis. Als historicus vind ik dat prachtig, maar met het oog op de globalisering is het niet goed. We weten veel te weinig van de landen om ons heen.’ Als dat een van de grootste problemen is, hebben we het hier toch best goed? ‘Je kunt alles relativeren, maar op een gegeven moment is het goed om jezelf op te winden. Niemand lijdt honger, dat weet ik ook wel. Maar dat het zo geweldig gaat met Nederland, daar plaats ik mijn vraagtekens bij. Het is tijd dat er een tegenbeweging op gang komt.’ 1
‘Ik ga dit advies uitvoeren.’ Zelden stemde een minister zo snel in als Ronald Plasterk (Onderwijs) gisteren deed. Meer invloed en geld voor de docent is nodig om het dreigende lerarentekort af te wenden, zo bepleitte Alexander Rinnooy Kan namens zijn commissie. De SER-voorzitter gebruikte grote woorden. ‘Nederland als kenniseconomie is in gevaar.’ Binnen zeven jaar verlaat driekwart van de docenten het middelbaar onderwijs. Massale lesuitval ligt op de loer. Steeds meer maatschappelijke problemen komen op het bordje van scholen. Geen onbekend probleem, en eerdere rapporten zijn er genoeg. Waarom zou het dit keer wel lukken? ‘Omdat de focus van ons plan op de leraar zelf ligt’, meent Rinnooy Kan. ‘Het moet een professie worden, als leraar moet je trots zijn op wat je kunt.’ Net als artsen en advocaten moeten leraren een eigen beroepsvereniging hebben. Die houdt zelf een register bij van alle bevoegde docenten. Wie zijn of haar scholing niet bijhoudt, verliest de lesbevoegdheid. Een echte prikkel vormt het aparte register voor ‘excellente leraren’. Die professionaliteit van de docent moet ook beloond worden. Nu is een managementfunctie noodzakelijk om in een hogere salarisschaal te komen. Dat gaat op de schop. Do-
centen moeten weer betaald worden naar opleidingsniveau. ‘Het zou een zegen zijn als er meer gepromoveerden voor de klas staan.’ Sowieso gaat ‘elke leraar’ er zeker 2 procent op vooruit. De Randstad, exacte vakken en probleemscholen, met name de vmbo’s, kunnen een extraatje verwachten. In totaal is zo’n 1,1 miljard euro nodig, schatten Rinnooy Kan c.s. Eind oktober komt Plasterk met zijn actieplan. ‘En dan zult u mij niet horen zeggen: sorry, maar ik heb geen geld.’ Hij liet zelfs doorschemeren dat minister Bos (Financiën) hem daarin tegemoet zal komen. ‘Laten we eerlijk zijn, we wisten dat dit advies eraan zat te komen.’ Vakbonden én werkgevers reageerden enthousiast. Toch is het de vraag of deze groepen, die de voorstellen in praktijk moeten brengen, zich niet te veel op hun eigenbelang zullen richten. ‘Ik zal ze aanspreken op hun verantwoordelijkheid’, beloofde Plasterk. Veel meer kan hij ook niet. Niettemin vormen de vijf woorden die hij als eerste uitsprak (‘Ik ga dit advies uitvoeren’) het startsein voor een kleine revolutie. De leraar komt weer centraal te staan. ‘Een goed rapport’, reageerde Gerald de Kruijff, docent economie aan het Haagse Montaigne Lyceum. Hij vreest alleen dat het vmbo de dupe zal zijn als docenten betaald worden naar hun opleidingsniveau. ‘Een doctor kan zijn ei niet kwijt op het vmbo. We moeten ongelooflijk oppassen dat niet alles daar wegstroomt.’ Hij heeft wel een ideetje. ‘Misschien moet ook pedagogische scholing meer gewaardeerd worden.’ 1
Extra Wintersportkorting speciaal voor lezers van De Pers Boek nu uw wintersportvakantie op www.sunweb.nl en ontvang 20,- EXTRA KORTING! Volg de boekingsstappen en vul bij het prijsoverzicht de kortingscode INDEPERS in. Klik daarna op controleer actiecode. Uw extra korting wordt direct verwerkt! (zie voorwaarden) Oostenrijk Gerlos Appartementen Tuxer *** Appartementen Tuxer is een perfecte keuze voor iedereen die houdt van de vrijheid van een appartement en
KLANTWAARDERING
7,8
3 incl. Skipas Zillertal
de gezelligheid van een levendig wintersportdorp. De appartementen liggen op ongeveer 400 meter van het centrum van Gerlos. De oefen-
199,-
KLANTWAARDERING
7,9
3 incl. Skipas Les Deux Alpes
met veel hout en steen. Op 150 meter afstand bevinden zich twee moderne stoeltjesliften die u zonder lange wachttijden naar boven brengen.
piste ligt op circa 500 meter van de appartementen en de Isskogelbahn (met directe verbinding naar de Zillertal Arena) vindt u op ongeveer 1000 meter van het complex. De skibus stopt op 100
Vanaf
239,-
meter afstand van de appartementen.
Eén lift brengt u naar de Pied Moutet, een bosrijk gedeelte van Les Deux Alpes en de andere staat in verbinding met het grote skigebied. Deze lift is gemakkelijk te bereiken via de piste die langs het complex loopt
Vanaf
199,-
en u kunt dus ook terugskiën tot aan de voordeur.
8-daagse reis eigen vervoer Logies, 3-kamerappartement, Type F
8-daagse reis eigen vervoer Logies, 2-kamerappartement, Type B
Aankomst 15-dec 22-dec 05-jan 26-jan 16-feb 15 mrt 4p 259 589 409 489 639 459 5p 249 519 369 429 559 419 6p 239 479 349 399 509 389 7p 239 439 329 369 469 369 Prijzen per persoon o.b.v. logies en incl. skipas Zillertal (incl. gletsjer) voor 6 dagen. Toeslag 7e dag skipas 20,-. Bustoeslag vanaf 80,Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: GERLTUXE
Voorwaarden: - de korting is alleen geldig op de wintersportreizen van Sunweb Vakanties - de korting is geldig t/m boekdatum 31 december 2007
Frankrijk Les Deux Alpes Res. Aiguille Lodge **** Résidence Aiguille Lodge is een prachtig appartementencomplex dat in traditionele bergstijl is gebouwd
Vanaf
- de korting is niet geldig i.c.m. aanbiedingen - de korting is niet geldig op reeds gemaakte boekingen
Aankomst 08-dec 12-jan 02-feb 23-feb 01-mrt 15-mrt 2p 239 379 599 699 579 499 3p 209 299 459 549 459 389 4p 199 269 389 479 399 339 5p 199 239 349 439 369 309 Prijzen per persoon o.b.v. logies en inclusief skipas Les Deux Alpes voor 6 dagen. Toeslag 7e dag skipas 27,50 (bij aankomst tussen 05.01 en 26.01 is de 7e dag skipas gratis). Bustoeslag vanaf 80,Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: DEALAIGU
- de korting is niet inwisselbaar tegen contant geld en/of waardebonnen - de korting is niet geldig i.c.m. overige promotionele acties
Boek nú op Sunweb.nl of bel 0900-0290 Op sunweb.nl vindt u ons complete aanbod van vakanties. Prijzen zijn per persoon o.b.v. logies en incl. skipas.
(15cpm, ma t/m vrij 09:00 - 18:00, zat 10:00 - 17:00)
8
Nieuws Buitenland
Sumatra Ten minste tien doden
Nu iedereen goedkoop tanken!
Zeebeving treft Indonesië Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Een krachtige zeebeving van 8,2 op de schaal van Richter heeft gisteren in Indonesische wateren aan ten minste tien mensen het leven gekost. Het epicentrum van de beving, op ongeveer tien kilometer diepte onder de zeebodem, lag op 105 kilometer ten zuidwesten van de stad Bengkulu op het Indonesische eiland Sumatra. Zeker zeven mensen werden gedood in Bengkulu en omliggende gebie-
den. Ook in Padang werden drie lichamen uit ingestorte gebouwen getrokken, zei een ooggetuige. Diverse winkelcentra en moskeeën op Sumatra raakten zwaar beschadigd. De beving, om 13.10 uur Nederlandse tijd, was voelbaar in grote gebouwen in vier landen in de regio. De beving leidde tot een tsunami van een tot drie meter hoog, die twintig minuten later de Indonesische kuststad Padang bereikte. Dat hebben het Indonesisch meteorologisch instituut en het Pacific
Tsunami Warning Center gisteren gezegd. Voor de hele kust van de Indische Oceaan werd een tsunami-waarschuwing afgekondigd, maar voor Indonesië werd die twee uur na de beving weer ingetrokken. Ook Sri Lanka en India trokken de waarschuwing na enkele uren in. De beving van gisteren was een van de zwaarste sinds die van 2004, die met een kracht van 8,9 een tsunami veroorzaakte die aan meer dan 220.000 mensen het leven kostte. 1
tot
d 0,12
korting* *per liter t.o.v. de gemiddelde referentieprijzen bij de grote oliemaatschappijen voor benzine inclusief ledenvoordeel.
Actie geldig van
14 t/m 17 september
ANWB-leden tanken met extra korting Als lid van de ANWB kunt u extra voordelig tanken bij het ANWB Tankstation. Met uw ANWB lidmaatschapskaart of ANWB Visacard met pin ontvangt u altijd a 0,01 extra korting per liter. U tankt dus nog goedkoper.
ANWB Tankstations niet alleen voor leden!
Werknemers van een kantoor in Jakarta vluchten in paniek de straat op na de aardbeving AP
Defensie
Rusland test de ‘Vader van alle bommen’ Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Rusland heeft een succesvolle test afgerond met de ‘vacuümbom’. Hiermee heeft het land een nieuwe stap gezet in de zoektocht naar het grootste conventionele (niet-nucleaire) wapen. Voorheen was het grootste conventionele wapen de Amerikaanse MOAB (Massive Ordnance Air Blast of Mother Of All Bombs), die tot een straal van één kilometer alles op zijn pad verwoest. De Russen beweren dat de recent geteste bom vier keer zo sterk is en hebben hem de Father Of All Bombs gedoopt. Een vacuümbom, ook wel een aerosolbom of fuel-air explosive genoemd, verspreidt een wolk van zeer licht ontvlambaar materiaal die ver-
volgens tot ontploffing wordt gebracht. Deze hevige explosie veroorzaakt een enorme luchtdrukverplaatsing in neerwaartse richting, direct gevolgd door een zuiging in opwaartse richting. De enorme vuurbal die ontstaat, vernietigt alles op zijn pad en de luchtdrukverplaatsing is dodelijk tot in alle hoeken en gaten van het explosiegebied. De Russische bom heeft een kracht vergelijkbaar met een klein nucleair wapen. ‘Maar het voordeel is dat dit wapen geen nadelig effect op het milieu heeft’, aldus stafchef van Defensie Rushkin. De vacuümbom is al diverse malen gebruikt in internationale en nationale conflicten. De Amerikanen gebruikten kleinere versies in de oorlog met Irak, en Rusland zette vacuum bommen in tegen Tsjetsjeense
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111
Castro over regering VS: ‘We zijn erin geluisd’
De Cubaanse leider Fidel Castro beweert dat de Amerikaanse regering opzettelijk het volk misleid heeft over de aanslagen van 11 september 2001. In een essay dat dinsdag werd voorgelezen op de staatstelevisie zei hij: ‘Het is nu bekend dat er een bewuste desinformatie-campagne was. We zijn erin geluisd, net als iedereen op de planeet.’ De Cubaanse regering veroordeelde destijds de aanslagen onmiddellijk. Gisteren was ook in een krantenartikel van Castro te lezen dat de Cubaanse regering het leven van de
Amerikaanse president Ronald Reagan in 1984 heeft gered, door de Amerikaanse autoriteiten in te lichten over een ophanden zijnde moordaanslag door een extreemrechtse groepering in 1984 in de staat North Carolina. 111
MI6 aangeklaagd door exgedetineerde Guantanamo
Een Brit die vastzat in Guantanamo heeft de Britse geheime diensten aangeklaagd, omdat ze hem ondervroegen terwijl ze wisten dat hij werd gemarteld. Tarek Dergoul (29) heeft een rechtbank verzocht om de geheime diensten te verbieden dat ze profiteren van het martelen van personen die vastzitten in het buitenland. Terwijl de
rebellen. Het feit dat de vuurbal en de luchtdrukverplaatsing effectief zijn tot in de kleinste kiertjes van gebouwen en grotten, maakt het in enkele gevallen nuttiger dan de standaardbom. Vooral vanwege de effectiviteit in grotten is het een zeer bruikbaar wapen in de Russische en Amerikaanse ‘oorlog tegen het terrorisme.’ De stijgende olieprijzen en het Russische gasmonopolie hebben veel geld vrijgemaakt voor defensie. Poetins zoektocht naar meer internationaal aanzien vertaalt zich in de uitbreiding van het militaire apparaat. De afgelopen weken maakte Rusland weer lange-afstandsvluchten met bommenwerpers en kondigde het de ontwikkeling van een nieuw type kernonderzeeër aan. 1 Zie ook pagina 10
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... Amerikaanse autoriteiten hem vasthielden werd Dergoul naar eigen zeggen geslagen, seksueel vernederd en blootgesteld aan extreme kou. Agenten van de Britse diensten MI5 en MI6 ondervraagden Dergoul ook in het detentiecentrum op Cuba. 111
Italianen opgeroepen tot pasta-staking
In Italië worden mensen opgeroepen om vandaag hun geliefde pasta in de schappen te laten liggen, uit protest tegen de stijgende prijs van graan. Het valt te bezien of de Italianen, per persoon goed voor zo’n 28 kilo pasta per jaar, aan de oproep gehoor geven.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Ook op deze dag...
Cijfertjes
1956 - Het computerbedrijf IBM onthulde de 305 RAMAC computer. Het was de eerste commerciële computer met een harde schijf.
In Griekenland roken gemiddeld de meeste mensen. Ongeveer 8,5 sigaret per hoofd van de bevolking per dag. Nederland staat niet in de toptwintig.
Buitenland Nieuws
9
Congo Virus trekt van het platteland naar de stad
Verenigde Staten
Ebola is voor velen geen ziekte maar tovenarij
Wat gaat de nieuwe president met Irak doen? Sanne Rooseboom
Fred Thompson (Republiek nummer 2) is tegen het terugtrekken van het Amerikaanse leger uit Irak.
AMSTERDAM
...
Lijken worden met gif besproeid om besmetting te voorkomen. HH
In het zuiden van Congo zijn al zeker 166 mensen gestorven aan het ebolavirus. De Vlaamse tropenarts Frank de Paepe van Cordaid probeert de epidemie te stoppen. Eva Ludemann AMSTERDAM
...
Waar is het virus aangetroffen? ‘In dorpen op zo’n honderdvijftig kilometer ten noorden van de stad Kananga, in het zuiden van het land. Daar gingen de afgelopen maanden steeds meer mensen dood aan een mysterieuze ziekte. Dat blijkt dus ebola te zijn. Waar de eerste besmetting vandaan komt, blijft gissen. Er gaan geruchten over apen in de bush. Zo gaat het meestal bij deze ziekten. Iemand gaat de bush in om te jagen, en wordt ziek door een met ebola besmet dier dat hij daar heeft geschoten. En dan worden al snel veel mensen ziek. Er zijn hier de afgelopen paar maanden zeker 166 mensen aan ebola overleden. Van zo’n 350 mensen
weten we zeker dat ze zijn besmet. Dat is een aanzienlijk deel van de inwoners in de dunbevolkte dorpjes waar de ziekte heerst.’ Wat is het ziektebeeld van ebola? ‘Mensen krijgen hoge koorts en buiken hoofdpijn. Ze zijn misselijk, moeten overgeven en krijgen last van bloedingen. Uit hun ogen of neus, of inwendig. Het gaat heel snel, binnen een dag of drie, vier, uiterlijk vijf, kan het zijn gedaan. Zo’n 90 procent van de patiënten sterft, onder wie vooral bejaarden en kinderen. Er zijn geen geneesmiddelen tegen deze ziekte..’ Hoe kun je de ziektehaard isoleren? ‘Ebola is zeer besmettelijk, de besmetting gaat via speeksel, bloed en uitwerpselen. Maar je kunt ook besmet raken doordat iemand in je buurt hoest. Het belangrijkste is dat besmette en zieke mensen worden geïsoleerd. Gezonde mensen kunnen het beste mondkapjes dragen, zich goed bedekken en voorkomen dat ze
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Unicef noemt cijfers historisch
KINDERSTERFTE DAALT TOT ONDER DE TIEN MILJOEN Het aantal kinderen dat voor het 5e levensjaar overlijdt, is voor het eerst onder de tien miljoen per jaar gedaald. Dit meldt Unicef. Het kindersterftecijfer staat nu op 9,7 miljoen, terwijl dat in 1990 nog 13 miljoen was. In sommige landen halveerde dit sterftecijfer bijna. De afname wordt volgens Unicef veroorzaakt door verbeterde basisvoorzieningen, zoals vroege borstvoeding, inentingen en preventieve maatregelen te-
gen malaria. Directeur van Unicef internationaal Ann Veneman noemt de cijfers historisch. Ze zijn in lijn met de millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties. Op basis daarvan zou het aantal kinderen dat overlijdt in 2015 met tweederde moeten zijn afgenomen ten opzichte van 1990. Het hoogste percentage kindersterfte is te vinden in West- en Centraal-Afrika. De progressie wordt in het zuiden van Afrika bemoeilijkt door aids.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Alibi tegen betaling In Frankrijk is een website opgericht die tegen betaling alibi’s regelt voor overspelige mannen. Op de site Ibila kun je voor enkele tientjes bijvoorbeeld een vergadering of een bijeenkomst laten fingeren.
met iemands bloed of speeksel in aanraking komen. De hulpverleners dragen een masker, bril, handschoenen en een soort ruimtepak, waardoor ze helemaal zijn ingepakt. Helaas is het heel moeilijk de plaatselijke bevolking te beschermen, vooral omdat ze niet begrijpt wat er aan de hand is. De mensen zien ebola niet als een gezondheidsprobleem, maar als tovenarij, als iets bovennatuurlijks. Daarom heeft het ook een paar maanden geduurd voordat kon worden vastgesteld dat ‘een mysterieuze ziekte’ in de dorpen ebola was.’
De Amerikaanse president George Bush gaat morgen waarschijnlijk bekendmaken dat hij in de zomer van volgend jaar 30.000 Amerikaanse soldaten terug zal halen uit Irak. Maar in november 2008 zijn er verkiezingen in de VS en erft een nieuwe president de oorlog in Irak. Weinig presidentskandidaten durven zich expliciet uit te spreken voor complete terugtrekking of juist voor extra troepen. Toch is de oorlog een belangrijk thema in de strijd om het presidentschap. Een kort overzicht van de standpunten.
Is de epidemie te stoppen? ‘We proberen uit alle macht te voorkomen dat de epidemie zich verplaatst, maar helaas zijn in Kananga, een stad met zo’n 800.000 inwoners, nu ook drie mensen aan ebola overleden. En wie weet hoeveel anderen al weer zijn besmet. De scholen moeten dicht, de ziekenhuizen moeten ebolapatiënten in quarantaine doen en de lijken moeten zo ver mogelijk van de woonkernen worden begraven, met veel desinfectant.’
Rudolph Giuliani (volgens recente CNN-peilingen de populairste Republikeinse kandidaat) steunde de oorlog vanaf het begin, maar laat zich niet uit over de toekomst van de militaire acties. ‘Ik heb nog nooit gehoord van een leger dat zijn vijand van te voren precies laat weten of en wanneer het zich terug trekt.’
Is er genoeg hulpverlening? ‘Sinds zondag bekend werd dat het om ebola gaat, zijn er artsen en verplegers aangekomen, die precies weten wat ze moeten doen. Er is vooral een grote behoefte aan ontsmettingsmateriaal en schone naalden. Maar het vervoer daarvan naar de afgelegen dorpen is lastig. Er zijn nauwelijks wegen, het transport van die spullen is praktisch onmogelijk. Daar zit het probleem.’ 1
Hillar y Clinton (nummer 1 bij de Democraten, met voorsprong) stemde in 2002 voor de inval in Irak. Nu wringt ze zich tijden in allerlei bochten om dat aan haar kiezers te verantwoorden. Ze is inmiddels voorstander van terugtrekking van Amerikaanse troepen.
Barack Obama (Democraat nummer 2) is al vanaf het begin tegen de oorlog. Hij wil een ‘politieke oplossing’ voor Irak, die begint met het langzaam terugtrekken van de Amerikaanse troepen. John Mccain (Republikein nummer 3) is misschien wel de felste tegenstander. Het terugtrekken van de troepen voordat Irak stabiel is, staat volgens hem garant voor chaos in de regio en zelfs voor genocide. J o h n E d w a rd s (Democraat nummer 3) wil de oorlog binnen anderhalf jaar beëindigen door de geldkraan dicht te draaien. Hij stemde in 2002 voor de inval in Irak en heeft verklaard daar spijt van te hebben. 1
Extra Wintersportkorting speciaal voor lezers van De Pers Boek nu uw wintersportvakantie op www.sunweb.nl en ontvang 20,- EXTRA KORTING! Volg de boekingsstappen en vul bij het prijsoverzicht de kortingscode INDEPERS in. Klik daarna op controleer actiecode. Uw extra korting wordt direct verwerkt! (zie voorwaarden) Oostenrijk Mayrhofen NIEUW Chalet Tirolerland **** Chalet Tirolerland is ideaal als u samen met familie of vrienden op vakantie gaat. Het ligt aan de rand van
Nieuw 3 incl. Skipas Zillertal
Frankrijk Val Thorens Résidence Les Balcons de Val Thorens *** Résidence Les Balcons de Val Tho-
Vanaf
259,-
KLANTWAARDERING
rens is een schitterend complex dat
het centrum, in de buurt van de piste en is nieuw gebouwd. Het chalet ligt op circa 700 meter afstand van het centrum, circa 300 meter van de
uit vijf verschillende gebouwen bestaat en die alle voorzien zijn van luxe chaletappartementen. Rustig gelegen in de boven het centrum gelegen wijk Plein
Penkenbahn. De afstand naar de skipiste is ongeveer 400 meter. De skibus stopt op circa 30 meter afstand van het chalet.
Sud. Het centrum van Val Thorens ligt op ongeveer 500 meter afstand. De piste begint op ongeveer 100 meter, die direct aansluiting heeft met de skiliften.
Vanaf
259,-
Vanaf
329,-
8–daagse reis met eigen vervoer Logies, 3-kamerappartement
8-daagse reis met eigen vervoer Logies, 5-kamerchalet 16-feb 15-dec 12-jan 26-jan 02-feb 23-feb 08-mrt 2p 499 899 1029 1179 1279 1019 3p 399 669 749 859 949 749 4p 349 549 619 699 779 619 5p 319 479 529 609 679 539 6p 299 439 479 549 609 489 7p 289 399 439 499 569 449 8p 269 379 409 469 529 419 9p 269 359 389 439 499 399 10p 259 339 369 419 479 379 Prijzen per persoon o.b.v. logies en incl. skipas Zillertal (incl. gletsjer) voor 6 dagen. Toeslag 7e dag skipas 20,-. Bustoeslag vanaf 80, (muv 2 febr en 23 febr) Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: MAYRTIRO
Voorwaarden: - de korting is alleen geldig op de wintersportreizen van Sunweb Vakanties - de korting is geldig t/m boekdatum 31 december 2007
7,4
3 incl. Skipas Les Deux Alpes
- de korting is niet geldig i.c.m. aanbiedingen - de korting is niet geldig op reeds gemaakte boekingen
Aankomst 22-dec 29-dec 19-jan 09-feb 23-feb 08-mrt 4p 579 679 439 569 669 519 5p 509 589 389 499 589 459 6p 459 519 359 449 539 409 7p 419 479 329 409 499 389 Prijzen per persoon o.b.v. logies en incl. skipas Val Thorens voor 6 dagen. Toeslag skipas Val Thorens 7 dagen 23,- (23 dec t/m 20 apr) , 15,- (t/m 22 dec), 20,- (vanaf 21 apr). Toeslag skipas Les Trois Vallées 51- (23 dec t/m 20 apr) , 20,50 (t/m 22 dec), 27,(vanaf 21 apr). Toeslag skipas Les Trois Vallées 7 dagen 80,- (23 dec t/m 20 apr),36,(t/m 22 dec), 50,- (vanaf 21 apr). Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: VATHBALC
- de korting is niet inwisselbaar tegen contant geld en/of waardebonnen - de korting is niet geldig i.c.m. overige promotionele acties
Boek nú op Sunweb.nl of bel 0900-0290 Op sunweb.nl vindt u ons complete aanbod van vakanties. Prijzen zijn per persoon o.b.v. logies en incl. skipas.
(15cpm, ma t/m vrij 09:00 - 18:00, zat 10:00 - 17:00)
10
Nieuws Buitenland
De nieuwe Koude Oorlog (2) Rusland is terug, wen er maar vast aan
Onderschat de Russen niet! Oude tijden herleven in Londen en Moskou. De twee grootmachten lijken sinds de zaak-Litvinenko een nieuwe Koude Oorlog uit te vechten. Vandaag deel 2 van een tweeluik, nu vanuit Moskou: de Russen moeten weer trots worden op hun land. Hans Crooijmans MOSKOU
...
Direct na zijn verkiezing tot president, in maart 2000, schreef Vladimir Poetin een open brief aan het Russische volk. ‘Rusland mag dan wel geen groot imperium meer zijn, het is zijn potentieel van grootmacht niet kwijtgeraakt’, schreef hij. En: ‘Het is niet nodig om een sterk Rusland te vrezen. Maar er moet wel rekening mee worden gehouden. Wie ons beledigt, zal daar flink voor betalen.’ Kijk, zeggen Kremlinfunctionarissen, Poetin maakte nooit een geheim van zijn politieke agenda. Waarom die Westerse verontwaardiging over Russische ‘spionagevluchten’, de mogelijke stationering van oorlogsschepen in de Middellandse Zee, de Russische claim op grote delen van het Noordpoolgebied, de afwijzing van een Amerikaans raketschild in Tsjechië en Polen, het niet erkennen van een Franse kandidaat voor het IMFvoorzitterschap, of de militaire oefening met China, Kazachstan en andere Aziatische staten?
In Moskou begrijpen ze maar weinig van de Britse logica In Moskou kennen ze het antwoord wel: het Westen heeft Poetin en Rusland onderschat. Zijn open brief is bijvoorbeeld nooit serieus genomen. Poetin zag en ziet het als zijn belangrijkste opdracht Rusland sterk te maken, zodat de bevolking weer trots kan zijn op haar land. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie voelde Rusland zich internationaal vernederd. Van beloofde economische steun kwam niets terecht. De NAVO breidde razendsnel uit tot aan de Russische grenzen. Westerse bedrijven stortten zich op Ruslands voorraden olie, gas, nikkel en koper. In het Witte Huis maakte Bill Clinton grapjes over zijn onderdanige ambtgenoot good ol’ Bo-
De Russen zijn weer trots op hun land en leider. Het nationalisme en chauvinisme van weleer herleven.
ris, onder wiens zwakke bewind een Amerikaans privatiseringsprogramma werd uitgevoerd dat leidde tot armoede en chaos. Ziedaar de wortels van het huidige Russische wantrouwen jegens het Westen, in het bijzonder Amerika. Met straffe hand bracht Poetin het land bestuurlijk in het gareel. De orde is hersteld en de welvaart stijgt. Doldwaze privatiseringen van olie- en gasbedrijven zijn teruggedraaid. Dankzij hoge grondstofprijzen zwemt de Russische staat in de dollars. Kortom, Rusland verkeert weer in de positie om een krachtige vuist te maken. De natie heeft haar zelfvertrouwen herwonnen. Russen zijn weer trots op hun land en hun leider; groeiend nationalisme en chauvinisme zijn voelbaar.
Poetins keuze voor een door het Kremlin bestuurde democratie is bijna onomstreden. De president maakt zich populair als hij ageert tegen de dominantie van de Verenigde Staten. Of als hij duidelijk maakt dat Rusland zich niet laat piepelen door ‘Westers geïnspireerde’ buurlanden als Georgië of de Baltische staten.
Met straffe hand bracht Poetin het land bestuurlijk in het gareel En waarom moet Rusland een burger die wordt verdacht van een gifmoord in Londen aan Groot-Brittannië uitleveren, terwijl de Britten Ruslands
staatsvijand nummer een, zakenman Boris Berezovski, asiel verlenen? In Moskou begrijpen ze maar weinig van de Britse logica. Het wederzijdse onbegrip mag dan groot zijn en de irritatie soms hoog oplopen, over een Koude Oorlog wordt in Moskou niet gerept. Anders dan in de twintigste eeuw is er van een botsing van ideologieën geen sprake. Economisch zijn Rusland en het Westen juist nauw verweven geraakt. West-Europa is voor haar energievoorziening in belangrijke mate op Russische grondstoffen aangewezen. Omgekeerd is Rusland financieel afhankelijk van de export van olie en aardgas. Westerse bedrijven hebben snelgroeiende commerciële belangen in onder meer de Russische accountancy, vastgoedmarkt, autobranche, le-
vensmiddelen, detailhandel en financiële wereld. Zakenlui zijn enthousiast over de stabiliteit die Poetin bracht. Zelfs olie- en gasconcerns die te maken kregen met renationalisatie, peinzen er niet over Rusland de rug toe te keren. Shell kan bijvoorbeeld heel goed leven met de nieuwe overeenkomst over Sachalin-II. Het oude contract was voor de Russen echt veel te nadelig. De huidige schermutselingen zijn gewoon een fase op weg naar nieuwe geopolitieke verhoudingen in de wereld, heet het in Moskou. ‘Rusland is terug als grootmacht. Wen er maar vast aan.’ 1 Dit is het tweede deel van een tweeluik. Deel een (‘De KGB-agenten zijn terug’) verscheen gisteren.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Wederom problemen met Q-400
Australische premier weerspreekt geruchten
SAS HOUDT TURBOPROPS AAN DE GROND NA NIEUW INCIDENT
GEEN LEIDERSCHAPSCRISIS BINNEN COALITIE HOWARD
De Canadese vliegtuigbouwer Bombardier wil dat al zijn turbopropvliegtuigen van het type Q-400 die minstens tienduizend vluchten hebben gemaakt aan de grond worden gehouden voor inspectie. Binnen vier dagen hebben twee van deze toestellen een noodlanding moeten maken. Gisteren maakte een Q-400 van Scandinavian Airlines (SAS) met 48 passagiers aan boord een noodlan-
De Australische premier John Howard heeft geruchten over een mogelijke aanval op zijn leiderschap van de hand gewezen. Hij waarschuwde dat het als een teken van paniek zou kunnen worden opgevat als zijn collega’s hem een paar weken voor de verkiezingen zouden vervangen. Howard sprak met parlementariërs van zijn Liberale Partij. Hij zei dat uit niets was gebleken dat de partij wenst zich van hem te ontdoen. Al een jaar lang wijzen pei-
ding in Litouwen, nadat er problemen waren geconstateerd met het landingsgestel. In Denemarken raakten zondag vijf passagiers van een Q-400 van SAS gewond, toen tijdens de landing een wiel afbrak, waardoor een vleugel de grond raakte en een van de motoren in brand vloog. Het ongeluk gebeurde doordat het landingsgestel het begaf. SAS heeft 33 Q-400 turboprops, die voorlopig allemaal aan de grond worden gehouden.
POLARIS/HH
lingen erop dat de elf jaar oude coalitie op een nederlaag afstevent. Voormalige medestanders van de premier zeggen dat Howard (68) beter met pensioen kan gaan en volgens de nieuwsmedia is in de coalitie verdeeldheid ontstaan over zijn positie. Howard bevestigde dat hij minister van Buitenlandse Zaken Alexander Downer had gevraagd te peilen of de ministers hem ondanks de slechte peilingen bleven steunen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Luxe kat
In 1949 wordt Theodor Heuss beëdigd als eerste bondspresident van het nieuwe West-Duitsland.
Kananga: 22/30°C, zonnig Windhoek: 10/30°C, zonnig Uagadugu: 23/30°C, licht bewolkt met buien
Downing Street 10 heeft een nieuwe kat: Sybil, een zwarte kat met witte poten. Sybil volgt Humphrey op, de kat van Margareth Thatcher die sinds 1989 de machtigste kat van Engeland was.
Nu gratis met Flex 20 voor
Sony Ericsson nd. per maa W880i !#"$##"# '! !( #+! Nu verkrijgbaar via 0800-8667236, www.t-mobile.nl en de T-Mobile Shop
Zorgeloos bellen met Flex. #"",##!#",#$#**$ $#$&!$#%) ! #%! ###$$!&%$ Simply Closer
12
Achtergrond Buitenland
Chinese toerist gaat heel anders met vakantie
Gezellig op een kameel over de Muur Steeds meer Westerse toeristen ontdekken China als relatief goedkoop land voor een verre reis. Maar ze zijn niet de enigen. Samen met de Chinese toeristen wedijveren de reizigers om de populaire plekken. China is hip. De media staan er bol van, reisorganisaties kopen extra reizen in, die in no time ook weer volgeboekt zijn, en de ontwikkelingen die het land ondergaat voor de aankomende Olympische Spelen worden op de voet gevolgd. Door de relatief goedkope groepsreizen stroomt het nieuwsgierige publiek massaal toe. Vorig jaar telde China 22 miljoen buitenlandse bezoekers, die uit Hongkong, Macao en Taiwan niet meegerekend. Dat is een verdubbeling in vijf jaar tijd. In 2008 laat het land volgens de VN-organisatie voor toerisme (UNWTO) de Verenigde Staten als populaire bestemming achter zich. En zes jaar later zal het zelfs de nummer éen-bestemming Frankrijk voorbijstreven. Maar door de infrastructuur, die nog niet in het hele land berekend is op toerisme, reist het overgrote deel in groepen langs dezelfde route: van Peking, via binnenlandse steden in een L-vorm naar Hongkong. En dat rondje China lijkt soms meer op een bezoek aan de Efteling dan op het verre mystieke voormalige keizerrijk dat eeuwenlang verboden gebied was voor buitenlanders.
Kerstverlichting Daar staan we op een plein tussen de tientallen touringcars even buiten Dali, kijkend naar de hoge berg die ons mooie vergezichten belooft. Onze zojuist toegewezen, compleet in het roze uitgedoste gids – ‘You can call me Yellow Flower’ – neemt ons in rap tempo mee naar de kabelbaan en
men naar een stalagmiet, die opgefleurd is met gezellige kerstverlichting, en langs talloze stenen met allerlei namen die we er met de grootste moeite niet in herkennen.
Kitscherigheid
Minitoerist bij de Verboden Stad.
de grot. Het uitzicht uit de kabelbaan op het Er Hai-meer is mooi, proberen we optimistisch. Maar het optimisme maakt snel plaats voor ontluistering als we en masse door een met lichtjes opgeleukte grot worden geloodst. Groepsgenoten schieten in de lach. ‘Dit kunnen ze niet serieus menen’, fluistert iemand. ‘Deze steen heet Boeddha en zijn volgelingen, kijk maar naar de vorm. Je ziet er heel duidelijk een boeddha in’, zegt Yellow Flower met een blik in haar ogen die geen tegenspraak wenst. Aandachtig bestuderen we de vormeloze hompen steen, maar niet te lang, want de volgende gids staat al te dringen. Snel worden we meegeno-
‘Je hebt de Chinese manier van toerisme en de buitenlandse. Chinezen willen herrie om zich heen en houden van kitscherigheid’, zegt Mirjam Gelinck, marketingmanager bij VNC Asia Travel. ‘Ons ideaal is om in je eentje op de Grote Muur te staan, terwijl je de vogels hoort fluiten. Chinezen vinden dat helemaal niks. Die rijden het liefst verkleed met allerlei tierelantijntjes per kameel over de muur. Het is een totaal andere manier van reizen. En dat botst.’ Het Chinese toerisme is pas twee jaar goed op gang. Gelinck: ‘Mensen hebben nu de middelen en het land is toegankelijker geworden. Dat zie je overal terug. De meest gangbare paden en attracties zijn inmiddels ingenomen door de Chinezen. Het is hard hollen om nog authentieke plekken te vinden.’ Vanwege de taal kiezen de meeste bezoekers, ook de doorgewinterde reizigers, vaak noodgedwongen voor een groepsreis. Ondanks de enorme groei van het toerisme wordt er nog nauwelijks Engels gesproken in hotels, op stations en op straat.
Lieflijk Een van de meest indrukwekkende plekken in het immense land is het beroemde, puntige karstgebergte in
Zuidwest-China. ‘Dit is het China waar sommige reizigers speciaal voor op pad gaan’, jubelt de reisgids van National Geographic. Het plaatsje Yangshuo dient als uitvalsbasis voor uitstapjes langs ‘een lieflijke lappendeken van velden, rivieren en kalkstenen bergtoppen’. De Chinese gondelier brengt het vlot, beladen met twee stoelen, twee mountainbikes en twee toeristen, middels een grote stok met moeite in beweging. Laverend tussen de andere vlotten met dezelfde vrolijke parasolletjes, varen we over de Yulong-rivier.
‘You can call me yellow flower’, zegt onze zojuist toegewezen gids Links en rechts doemen de o zo bekende, met groen begroeide bergen op. Al eeuwenlang inspiratie voor pentekenaars, schilders en dichters. Terwijl we ons best doen om weg te mijmeren bij dit sublieme uitzicht, worden we natgespoten door schreeuwende kinderen op een voorbijvarend vlot, of naar een grote vlonder gedirigeerd waar we onszelf terugzien op een computerscherm. ‘You wanna buy picture?’ Eh, nee! En ook geen cola, bier, een tweede foto bij de volgende stroomversnelling en al helemaal geen derde. De foto’s vinden wel gretig aftrek bij de bezoekers uit eigen land. ‘Toe-
risme is voor de Chinezen een vorm van status’, legt de gids uit, een Chinees die zich voor het gemak Joe laat noemen. ‘Kijk eens waar we allemaal geweest zijn, zeggen ze met de foto’s bij thuiskomst tegen de familie.’ Het viel ons al op dat de Chinese toeristen niet zozeer oog hebben voor de omgeving, maar des te meer voor hun kinderen die getooid met bloemdiademen en in hun mooiste kleren in de juiste fotohouding worden gezet; met de vingers in peacestand. Plaatsen als de Verboden Stad of het karstgebergte dienen slechts als achtergrond, als fotodecor. Joe zegt: ‘De Chinese toerist kijkt niet, maar koopt. En hij reist met een noodgang langs de attracties, vergezeld van veel poespas en herrie. Dat is zíjn manier van toerisme beleven.’
Vreemde ervaring Deze week staat ook een rondgang door de hutongs op het programma. Voor de zekerheid vragen we Joe hoe het zit met deze volkswijken van éénverdiepingwoningen rond een binnenplaatsje. Worden ze met het oog op de Olympische Spelen juist niet allemaal afgebroken of verborgen achter hoge muren? Een dag eerder hadden we het zelf nog gezien. Het was een vreemde ervaring. De hutongs vol levendigheid,
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................
Dertien journalisten dood sinds aantreden Poetin
OPGEWEKTE JOURNALIST IVAN SAFRONOV SPRONG ZELF UIT HET RAAM IN MOSKOU De journalist Ivan Safronov, die in maart bij een val uit het raam van zijn Moskouse flat om het leven kwam, heeft volgens het Russische Openbaar Ministerie zelfmoord gepleegd. Naar de dood van Safronov werd een strafrechtelijk onderzoek ingesteld, maar dat is afgesloten wegens gebrek aan bewijs. ‘De zaak heeft een onverwachte wending genomen’, zei een onderofficier van justitie. ‘Gebleken is dat hij heeft besloten zichzelf
van het leven te beroven.’ Safronov, een voormalige kolonel bij de Russische ruimtetroepen, joeg de autoriteiten geregeld tegen zich in het harnas met zijn kritische artikelen. Nieuwsmedia melden dat hij een sterk en opgewekt persoon was. Volgens het Comité ter Bescherming van Journalisten zijn in Rusland sinds Vladimir Poetin in 2000 president werd dertien journalisten het slachtoffer geworden van een huurmoord.
KORT
er zelf om gevraagd om op deze manier te worden geëxecuteerd.
Ter dood veroordeelde op verzoek geëlektrocuteerd
111
111
In de Amerikaanse staat Tennessee is gisteren een 45-jarige man op de elektrische stoel gezet die ter dood was veroordeeld omdat hij in 1997 zijn drie kinderen en hun halfzusje, in leeftijd variërend van 4 tot 12 jaar, doodschoot met een jachtgeweer. De man, een Golfoorlog-veteraan, zei tot zijn daad te zijn gekomen omdat hij de kinderen niet meer mocht zien van zijn exvrouw. Het was voor het eerst sinds 1960 dat in Tennessee een doodvonnis werd voltrokken door middel van de elektrische stoel. De veroordeelde had
Weer geval van MKZ in zuiden Engeland
In het zuiden van Engeland heeft zich waarschijnlijk opnieuw een geval van mond- en klauwzeer (MKZ) voorgedaan. Dat heeft het Britse ministerie van Milieu, Voedsel en Landbouw gisteren bekendgemaakt. De ziekte is geconstateerd op een boerderij in Surrey, nog geen vijftig kilometer van de twee boerderijen waar zich in augustus een uitbarsting van MKZ voordeed. Drie kilometer rond de boerderij is inmiddels van de buitenwereld afgesloten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Het weer
Rosj Hasjana
Verkeersveiligheid
Peking, 28ºC/ 18ºC, lichtbewolkt Shanghai, 28ºC/ 19ºC, zonnig Xian, 22ºC /10ºC, zonnig
Morgen is het Rosj Hasjana, joods nieuwjaar dat twee dagen duurt. Volgens de joodse jaartelling is morgen het begin van het jaar 5 768.
In de Duitse plaats Bohmte zijn gisteren alle verkeerslichten verwijderd. Volgens de gemeenteraad is het verkeer veiliger wanneer iedereen gewoon oplet en niet naar verkeerslichten staart.
Buitenland Achtergrond
‘We krijgen vanzelf het deuntje van de Efteling in ons hoofd’
13
Tekst & beeld: Simone Best
Tochtje per vlot over de Yulong-rivier.
spelende kinderen op straat, slapende mannetjes en oude huisjes met de deuren open. En dan een paar meter verderop bouwvakkers gestaag aan het werk om die dikke hoge muren op tijd rond de wijk te metselen.
Men kijkt niet, maar koopt, en reist met een noodgang langs de attracties ‘Dat klopt’, zegt Joe. ‘Door de komst van de Spelen worden de hutongs weggemoffeld of gesloopt om plaats te maken voor flatgebouwen. Ze staan op de route naar het stadion en geven de stad een beeld van armoede. Dat wil de Chinese overheid koste wat het kost voorkomen. Peking moet rijkdom en orde uitstralen.’ Maar, belooft hij: ‘Er blijven ook hutongs bestaan. Morgen gaan we er een bekijken met een riksja.’ Al snel doemt de vraag op: is dit wat de overheid ons wil laten zien als volkswijk? We krijgen vanzelf het Eftelingdeuntje in ons hoofd van het Carnavalfestival, die attractie waarbij je in karretjes een reis maakt langs zwaaiende poppetjes uit allerlei landen.
De volgende dag. Gele zeiltjes van de fietskarren met een tekening van lachende gezichten wapperen vrolijk in de wind. Deze ‘real experience to the hutongs’, georganiseerd door Hutong Tourist Agency, geeft een beeld van een superschone, bijna klinische wijk waar het straatleven goed verborgen is. Het is niet te vergelijken met het leven in de volkswijk die we eerder zagen. ‘Dat soort tours kun je vergelijken met een openluchtmuseum’, zegt Gelinck. ‘Beter is om zelf door zo’n wijk te wandelen. Volgens de laatste berichten blijven er drie officieel bewaard, dus we kunnen ze gelukkig blijven bezoeken.’ Als je goed zoekt in het aanbod aan rondreizen is het mogelijk om een China te zien zonder al te veel kermis, denkt Gelinck. ‘De consument denkt: ha, de Chinese Muur staat op het programma en die muur is overal hetzelfde. Maar dat is niet zo. Je hebt plekken waar je zelfs óp de muur tussen de souvernirkraampjes loopt. Het is voor ons de kunst om de goede wegen te vinden. Dat kost vaak extra reistijd en is dus duurder. ’ Maar dan ontloop je wel de kermis op de meeste plekken in China. En misschien ook wel die Utrechtse buurman met zijn gezin die je vrolijk vanaf de fiets toezwaait. En dat is wel wat waard. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Taro Aso mogelijk nieuwe premier
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
JAPANSE PREMIER SHINZO ABE TREEDT NA EEN JAAR AF De Japanse premier Shinzo Abe heeft gisteren zijn aftreden bekendgemaakt. De 52-jarige Abe is pas een jaar in functie, maar werd achtervolgd door schandalen en een beschamende verkiezingsnederlaag. ‘In de huidige situatie is het moeilijk doeltreffend beleid te blijven voeren’, aldus Abe. Als belangrijkste gegadigde voor Abes opvolging geldt de voormalige minister van Buitenlandse Zaken Taro Aso.
Chinezen houden van poespas en herrie, dus ook van opvallend uitgedoste gidsen.
AP
111
Bisschop Han Dingxiang in China overleden
Han Dingxiang, een Chinese katholieke bisschop die meermalen werd opgepakt wegens zijn loyaliteit aan het Vaticaan, is afgelopen zondag in een ziekenhuis overleden terwijl hij formeel onder arrest stond. Volgens katholiek persbureau Asia News leed Han, die 71 was, aan longkanker. Hij zou binnen enkele uren na zijn overlijden gecremeerd zijn en op een algemene begraafplaats zijn bijgezet, zonder dat er een priester of andere geestelijke aan te pas kwam. Zijn naaste familieleden werden pas naar het zie-
kenhuis geroepen toen hij al in coma was. De Cardinal Kung Foundation vond het verdacht dat niemand het stoffelijk overschot van Han heeft mogen zien. Han werd in 1989 door het Vaticaan benoemd tot bisschop van Yongnian, waar hij de ondergrondse katholieken leidde, die het gezag van de door de communistische partij gecontroleerde Chinese katholieke kerk afwijzen. 111
Israël ziet af van militaire vergelding
Israël is vooralsnog niet van plan de Palestijnse raketaanval op een legerbasis waarbij dinsdagmorgen 69 soldaten gewond raakten militair te ver-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... gelden. Wel zal het leger zijn luchtaanvallen op de militante Palestijnen die de aanvallen uitvoeren mogelijk opvoeren. Een van de gewonde soldaten verkeert in levensgevaar. 111
Filipijnse ex-president Estrada krijgt levenslang
De voormalige Filipijnse president Joseph Estrada is gisteren na een zes jaar durend proces tot levenslang veroordeeld wegens plundering van de schatkist. Op plundering stond de doodstraf, maar die is net afgeschaft. Estrada werd vrijgesproken van meineed, waarvan hij was beschuldigd wegens valse belastingopgave.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Moedermelk (1)
Moedermelk (2)
Moedermelk (3)
Sophie Currier (33), een moeder, wil extra pauzes in haar doktersexamen, zodat ze kan kolven.
Tijdens het examen, dat negen uur duurt, zijn slechts 45 minuten pauze toegestaan. De examencommissie weigert in te schikken.
Sophie zegt dat haar dochtertje Lea (4 maanden) schade lijdt als ze niet regelmatig drinkt. Volgens de examencommissie is het echter oneerlijk tegenover de andere kandidaten.
Waar haalt zij het vandaan...?
Dat is snel! ALLES VOOR KANTOOR, MAGAZIJN EN WERKPLAATS ($&"" (!&' $! $&!(""$!&""$ *!!)$#&%! *!%&! &"&!&!&%(!%&#!&"&'$'%(!#$!#$&"&*%!#"$ &&"$,$#&'%!""& $ %)!&'%&&%)&'!"&% #*$!%!'&&"'%"(($&"" !!!&''$& !"%&% (!%& "$!!'%* $!%"#"($&"" !" (""$!$&% &"'%($&"" ++$&(!!
Economie Nieuws
15
Muziekindustrie Amerikaanse rap in mineur
Gewapende gasten erg voorspelbaar De verkoopcijfers dalen al jaren in de Amerikaanse muziekindustrie, maar in geen enkel genre gaat dat zo hard als in rap. Waarom verkoopt hiphop opeens zoveel minder? Mars van Grunsven NEW YORK
...
Het tafereel op deze septemberavond in Fort Greene Park in Brooklyn is een perfecte poster voor de multiculturele samenleving. Blank, zwart, Aziatisch en Latino zit broederlijk naast elkaar op klapstoeltjes, in afwachting van de openluchtvoorstelling van Beyond Beats and Rhymes, een documentaire die korte metten maakt met de huidige Amerikaanse hiphopcultuur. Filmmaker Byron Hurt belicht de verheerlijking van geweld, het degraderen van vrouwen tot lustobjecten en het machismo in hiphop. Na de film mengt Hurt, een exAmerican football-ster die zich inzet voor de preventie van geweld tegen vrouwen, zich onder de parkgangers. ‘Ik heb in de documentaire bewust alleen mensen uit de hiphopwereld aan het woord gelaten’, zegt hij. ‘Dat zijn dus geen mensen die het alleen over nigga’s, ho’s en pimps hebben.’ De rapsterren van nu doen volgens Hurt niet meer dan van ze verwacht wordt. ‘Het is allemaal marktgedreven – de rappers maken wat verkoopt. Het heeft niets te maken met wat rap-
Byron Hurt: ‘De rappers van nu maken wat verkoopt, het heeft niets met zelfexpressie te maken.’ WIRE IMAGE
muziek werkelijk is: zelfexpressie.’ De gevolgen zijn er niet minder om, vindt Hurt. ‘Het geweld in de Afro-Amerikaanse gemeenschap staat in direct verband tot hiphop. Jonge zwarte mannen kopiëren het machogedrag van de rapsterren.’
Hurt is niet bepaald de eerste die een kruistocht tegen de rapmuziekindustrie onderneemt. Tien jaar terug ontketende de zwarte politicus Delores Tucker al een campagne tegen de vuilbekkerij van rappers als Snoop Dogg en Tupac Shakur. Mediabedrijf
Time Warner besloot daarop zijn hiphoplabel Interscope te lozen. Maar Tuckers ‘succes’ zou de populariteit van hiphop alleen maar doen toenemen, want eenmaal onafhankelijk lanceerde Interscope de carrières van rappers als 50 Cent en Eminem. Het
Tumult na kabinetsbesluit
Drie vervoerders stappen uit branchevereniging 12-13-14 OKTOBER 2007 JAARBEURS UTRECHT
Marcia Nieuwenhuis AMSTERDAM
...
DÉ BEURS VOOR UW TWEEDE HUIS OF WONEN IN HET BUITENLAND
Second Home International geeft 100 entreekaarten à 9,50 per stuk gratis weg aan De Pers-lezers! Ga naar www.secondhome.nl en vul registratiecode 590001 in. Wees er snel bij want op = op!
Het is hommeles in OV-land. De drie grootste private vervoersbedrijven van Nederland stappen uit de gezamenlijke branchevereniging voor stads- en streekvervoerders, Mobis. Volgens de vervoersbedrijven Arriva, Connexxion en Veolia kan brancheorganisatie Mobis door onderlinge verdeeldheid niet langer de belangen van álle vervoerders behartigen. ‘Mobis zit in een enorme spagaat’, licht directeur Rob van Holten van Connexxion toe. Oorzaak: het kabinet besloot vrijdag de omstreden motie van PvdAKamerlid Roefs uit te voeren die een streep haalt door de aanbestedings-
plicht van het openbaar vervoer in de vier grote steden. Hierdoor zijn Amsterdam, Rotterdam en Den Haag niet langer verplicht het vervoer openbaar aan te besteden, maar mogen ze het ook onderhands gunnen aan de huidige vervoerders GVB, RET en HTM. Utrecht heeft op grond van de wet het openbaar vervoer al verkocht aan marktleider Connexxion. De drie regionale vervoerders Arriva, Connexxion en Veolia hebben zich juist altijd sterk gemaakt vóór marktwerking. Die zou leiden tot kwaliteitsverbetering en een grotere klanttevredenheid. Door de afsplitsing lijkt bijvoorbeeld één gemeenschappelijke cao voor de circa dertig duizend werkne-
betekende de doorbraak van hiphop naar een nog groter publiek. Maar nu is het diezelfde markt waar Hurt zo tegen te hoop loopt, die rappers de mond wil snoeren. Sinds de opkomst van het internet heeft de hele muziekindustrie het moeilijk, maar in geen enkel genre daalt de verkoop zo hard als de laatste jaren in hiphop. Volgens muziekpublicatie Billboard zijn de verkopen sinds 2000 met 44 procent afgenomen en is het aandeel van hiphop in de industrie van 13 naar 10 procent gedaald. Dit jaar lopen de hiphopverkopen 33 procent achter bij die van vorig jaar. De oorzaak is volgens critici niet per se hiphops gedweep met seks, misdaad, geweld en sensatie. Het genre is nodig aan vernieuwing toe. Dat bleek bij het uitkomen van de laatste cd van oudgediende en superster Jay-Z, Kingdom Come. Die deed het in de eerste week met 680.000 exemplaren aardig in de VS, maar al in de tweede week klapte de verkoop met 80 procent in. De boodschap van de fans: dit kennen we nu wel. Zelfs een rapgoeroe als Russell Simmons, de man die Run DMC aan Adidas koppelde en die miljoenen aan hiphop verdiende, erkent in Billboard dat hiphop voorspelbaar is geworden. ‘Als je Black Entertainment Television aanzet, weet je wat je krijgt: een parade van gewapende gasten en nauwelijks geklede vrouwen.’ 1 mers van de OV-bedrijven verder weg dan ooit. Mobis reageerde ‘zeer teleurgesteld’ op het besluit van de vervoerders. De branchevereniging stelt dat het ‘inconsistente beleid’ van de overheid schade toebrengt aan de stabiliteit van de openbaarvervoerssector. Directeur Van Holten, die tevens bestuurslid was van brancheorganisatie Mobis, laat weten een Nederlandse poot op te willen richten van de Europese koepel van privépersonenvervoerders EPTO. Pedro Peters algemeen directeur van de RET én voorzitter van Mobis betwijfelt of het nog zin heeft om branchevereniging Mobis voort te laten bestaan. ‘Het gaat er vooral om dat we samen blijven werken.’ Ook directeur Gertjan Kroon van de Amsterdamse vervoerder GVB sluit zich bij hem aan. ‘Aanbesteden of niet, dat ontslaat ons niet van de plicht aan de reiziger om het vervoer zo goed en goedkoop mogelijk aan te bieden.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Ambitie? Waarom de fusie Essent Nuon mislukte
F
GRIMBERT
ROSTVANTONNINGEN
usies gaan meestal niet door vanwege onoplosbare machtsproblemen. Als ze wel doorgaan, mislukken ze daardoor ook vaak. Zegt de een tegen de ander: ‘Wij worden partners. Ik neem 51 procent omdat mijn tent iets meer waard is dan de jouwe, jij krijgt dus 49 procent in de combinatie; ik word eerste man, jij tweede’. De ander denkt dan: ‘We worden geen partners, ik word een ondergeschoven kind.’ Vervolgens probeert de onderliggende van de deal af te komen. Zoiets moet gebeurd zijn toen de fusie tussen Essent en Nuon niet doorging. ‘Het is niet gelukt tot een onderbouwing te komen van de aandelenverhouding zoals we die in februari heb-
ben vastgesteld’, zei Nuon-topman Ludo van Halderen. Maar die overeengekomen verhouding 55:45 voor Essent:Nuon was voor laatstgenoemd concern niet aantrekkelijk. Dat vonden de raad van bestuur en ook aandeelhouders, waaronder de provincie Gelderland, dat haar belang van 44,4 procent ongaarne zag verwateren. Het Financieele Dagblad maakte afgelopen zaterdag met het artikel ‘Vete in de top van Nuon nekt energiefusie’ duidelijk dat er inderdaad meer aan de hand is. We konden daarin lezen dat Van Halderen meer geporteerd was voor samenwerking met het Britse Centrica en het Deense Dong, terwijl president-commissaris Wim Meijer zijn zinnen had gezet op een nationale fusie. Van Halderen heeft klaarblijkelijk tijdens Meijers vakantie de fusie definitief de grond in geboord. Energie is een politiek gevoelig thema. Frankrijk is een nationale kampioen
aan het creëren waarbij Gaz de France met Suez fuseert. Duitsland heeft giganten als EON, RWE en EnBW. Andere grote concerns zijn het Spaanse Iberdrola, het Belgische Electrakabel, het Italiaanse ENEL en het Scandinavische Vattenfall. Daarbij vergeleken verdwijnen Essent en Nuon – zelfs gecombineerd – in het niet. Dat wisten ze, ik heb ooit bij Essent plannen gehoord over een trainingsprogramma waarin de medewerkers klaar moesten worden gestoomd om iedere twee jaar te fuseren om zodoende ook een gigant te worden! Er is vaak verschil tussen logica en oplossingen die machtsbeluste topmensen voorstaan. Bepalende factoren zijn dat een nationale fusie Essent Nuon nog steeds te klein is om gewicht in de schaal te werpen. Bovendien zou men – gedwongen door NMA – in Nederland zeker één miljoen klanten moeten afstoten om niet te dominant te worden in onze Delta. Dat zou een
slechte start zijn in een geliberaliseerde markt. Hier tegenover staat dat combinaties met internationale giganten nooit kunnen leiden tot gelijkwaardig partnership. Beide opties van Meijer en Van Halderen waren dus gekunsteld. Logica leidt ertoe dat Essent en Nuon separaat zullen worden overgenomen. Het distributienet blijft dan dankzij een ingreep van de regering in Nederlandse handen. Het zal toch niet zo zijn dat de machtstrijd ging om ‘word ik lid van de rvb in een internationale combinatie’ of ‘word ik commissaris van de nationale energiekampioen?’ De schijn hebben de heren echter tegen. Intussen zijn de enigen die eraan hebben verdiend adviseurs als McKinsey, terwijl beide organisaties meer dan een half jaar in gijzeling gehouden zijn door deze canard, een slechte zaak. 1
Nieuws Economie
16
Namaak ‘Geïnspireerd op de Europese smaak’
BMW maakt ruzie met Chinese autofabrikant Het maakt de Chinezen niet uit hoe ze er komen, als ze er maar komen. Ook al moeten ze het hebben van schaamteloze kopieën. De autoindustrie houdt haar hart vast. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Beter goed gejat dan slecht bedacht, lijkt steeds vaker het adagium van Chinese autobouwers. Spitste de Chinese kopieerdrift zich in het verleden nog vooral toe op merkkleding, parfums en consumentenelektronica, tegenwoordig zijn zelfs medicijnen, complete magneetzweeftreinen en auto’s aan de beurt. ‘Wij zijn hier niet blij mee’, luidde afgelopen dinsdag het commentaar van BMW-bestuursvoorzitter Norbert
Reithofer. Hij had op de internationale autoshow in Frankfurt zojuist op de stand van China Automobile Deutschland de Shuanghuan CEO bekeken, een SUV die vooral aan de achterkant een rechtstreekse kloon lijkt van BMW-topmodel X5. Het Beierse autoconcern bracht op de autobeurs naar buiten dat het importeur China Automobile Deutschland voor de rechter sleept om de verkoop van de Chinese SUV in Duitsland te verbieden. China Automobile Deutschland, verdedigde zich in het Duitse tijdschrift Autowoche tegen de aanklacht van BMW. Volgens directeur Karl Schlössl is de CEO ‘natuurlijk geïnspireerd op de Europese smaak, maar het is geen plagiaat en al helemaal niet voor 100 procent.’
BMW sleept Shuanghuan voor de rechter omdat hun type auto CEO (hier zwart afgebeeld) een exacte kopie van het BMW-model X5 zou zijn.
En daarin heeft Schlössl in ieder geval deels gelijk: voor het front van de auto speelden de Chinezen namelijk leentjebuur bij de Landcruiser van Toyota. Ook zei de CEO-importeur verbaasd te zijn over de reactie van BMW. ‘Deze auto is wereldwijd al drie jaar op de markt en er zijn in Rusland, Spanje en Italië al 100.000 exemplaren van verkocht. Tot nu toe heeft zich daarover nog niemand druk gemaakt.’ De strijd met BMW is volgens Schlössl puur politiek. ‘China komt toch wel op de markt, dat is niet tegen te houden. Over de verkoopprognoses van de CEO in Duitsland was Schlössl minder duidelijk. ‘Vijf, vijftig, vijfhonderd; ik vind alles best. Hoofdzaak is dat we op de markt komen.’ BMW is overigens niet de enige Duitse autofabrikant die ruziet met de Chinezen. Ook Daimler Chrysler is een rechtszaak tegen Shuanghuan begonnen. De Shuanghan Noble is volgens de huisjuristen een exacte kopie van het stadsautootje Smart. Vorig jaar won Daimler Benz al een rechtszaak tegen een andere Chinese fabrikant die de Smart kopieerde. Het autootje, voorzien van een elektromotor, werd voor een prijs van 4.200 euro in Europa aangeboden, tegen minimaal 9.000 euro voor een echte Smart. 1
18e editie
Donna Summer OMD Macy Gray Di-rect Roby Lakatos Il Novecento Fine Fleur John Miles Fotobijschrift FOTOGRAAF
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ KORT
CBS: Afname kan tijdelijk zijn
Grote problemen voor bouwbedrijven
AANTAL SCHULDSANERINGEN DAALT IN TWEEDE KWARTAAL
111
Voor de Nederlandse bouwbedrijven dienen zich in de nabije toekomst ‘grote problemen’ aan. De bouw profiteert van de aantrekkende economie maar krijgt tegelijk te kampen met personeelstekorten door de vergrijzing. Dat schreef PricewaterhouseCoopers (PwC) gisteren in een onderzoek naar de stand van zaken bij Nederlandse bouwbedrijven. Ook staan de marges van bouwers onder druk door scherpe prijsconcurrentie, hogere inkoopprijzen en risicovolle nieuwe contractvormen.
In het tweede kwartaal van 2007 werden bijna 3.600 schuldsaneringen uitgesproken. Dat is 8 procent minder dan in dezelfde periode van 2006. Zo’n grote daling van de kwartaalcijfers heeft zich sinds 1998 nog niet voorgedaan, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In het eerste kwartaal van 2007 was nog sprake van een stijging van bijna 9 procent ten opzichte van 2006, het CBS tekent dan ook aan dat de daling in het
vorige kwartaal van tijdelijke aard kan zijn. Het gemiddeld aantal schuldsaneringen per maand per honderdduizend inwoners daalt voor personen onder de 35 jaar al sinds 2005. Onder 35-plussers stijgt het aantal. De aanvangsschuld van jongeren onder 35 jaar lag over de jaren 2000-2006 gemiddeld op dertigduizend euro. Tussen de 35 en 65 jaar lag die op 45.000 euro, en bij 65-plussers is de schuld gemiddeld 22.000 euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Begrotingsfeest
Productie plust
Voor het eerst sinds ongeveer 35 jaar heeft de regering van de Nederlandse Antillen weer een sluitende begroting.
In de dertien lidstaten van de EU die deelnemen aan de euro is de industriële productie in juli op jaarbasis met 3,7 procent toegenomen.
15 NOV t/m 25 2007
van
Ahoy Rotterdam
Kaarten: E 20 t/m E 42,50 (excl. servicekosten) bij Ticket Service via de grotere postkantoren, VVV’s, GWK’s, Free Record Shop, 0900-300.1250*, www.ticketservice.nl, de bekende voorverkoopadressen en kassa Ahoy of via Tele Ticket Service 0900-45.000.45*, www.teleticketservice.com *E 0,45 pm.
www.notp.com
Economie Nieuws
Onderzoek
VrouwenZaken Coaches willen vrouwen prikkelen
Winkelketens lopen jaarlijks zes miljard mis
Luchtigheid als belangrijkste troef
Redactie economie
Een scheurkalender moet ambitieuze vrouwen leren bewuster om te gaan met hun carrière.
AMSTERDAM
...
Femke van Wiggen
Een op de zes consumenten verlaat teleurgesteld de winkel, zonder de gewenste aankoop gedaan te hebben. Dat blijkt uit een onderzoek van Marianne Ruys en Maarten Vijverberg van consultancyfirma Boer & Croon. Doordat consumenten met een koopintentie toch niet overgaan tot koop, lopen winkelketens jaarlijks gemiddeld 32 procent van hun omzet mis. Dit komt neer op 6 miljard euro aan totale faalkosten binnen de vijf onderzochte branches. Belangrijkste oorzaken zijn dat producten niet in het assortiment zitten (35 procent), zijn uitverkocht (24 procent) of gewoon onvindbaar zijn (10 procent). 6 procent van de klanten klaagt over personeel dat niet de juiste service biedt en niet meedenkt over een alternatief product. Ruys en Vijverberg klopten aan bij 22 winkelketens in vijf verschillende branches. Daaronder waren onder meer doe-het-zelfbedrijf Praxis, boekenketen Bruna, modeconcern H&M, de Primafoon-winkels en de sportzaken van Perry Sport. 1
AMSTERDAM
...
Ze willen het wat leuker maken voor vrouwen. Ze op een grappige manier bewust maken van hun mogelijkheden. ‘Dat is weer eens wat anders dan al die deprimerende artikelen over glazen plafonds en zielige vrouwen met te slechte salarissen’, zegt Monic Bührs (44). Samen met coaches Elisa de Groot, Aukje Delahay en Marianne van der Pool schreef ze daarom een scheurkalender voor vrouwen met ambitie: VrouwenZaken. ‘Een positief, luchtig werkje met een boodschap’, noemt Bührs het. Speelsheid werkt bij vrouwen, merkten Bührs en consorten tijdens de vele workshops en leiderschapsprogramma’s die ze gaven. De Groot en Bührs begonnen in 1997 In Touch women resource management, ge-
De vrouwen achter de scheurkalender VrouwenZaken.
specialiseerd in de werving- en selectie van hoog opgeleide vrouwen. Aukje Delahay en Marianne van der Pool runnen de Delahay en Van der Pool Groep, een psychologisch ad-
viesbureau voor mensen in veeleisende posities. Op de kalender komen verschillende thema’s komen aan bod, zoals de verhouding tussen mannen en
17
vrouwen op de werkvloer en strategisch handelen. Vooral aan dat laatste ontbreekt het nogal eens, vindt Bührs. ‘Je merkt dat de arbeidsmarkt vrouwen op hoge posities zoekt, maar veel vrouwen zijn nog altijd niet genoeg bezig met hoe ze waar willen komen.’ Bührs heeft het zelf meegemaakt. Na een opleiding commerciële economie aan de heao kwam ze in een technische functie terecht. Vervolgens rolde ze van de ene in de andere baan, omdat ze gevraagd werd en zich gevleid voelde. ‘Zo gaat het bij veel vrouwen’. Rond haar 35e, ze was toen manager business development bij Nuon, besefte ze dat ze iets heel anders wilde: vrouwen stimuleren. ‘We stellen ons te weinig eigen doelen, laat staan dat we eisen stellen of onderhandelen. Vrouwen stellen ook te weinig prioriteiten, willen altijd alles erbij doen. Dat zijn de belangrijkste valkuilen, daar gaat de kalender over. Het is een hulp, er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden.’ 1
Collegegeld
Studeren op een McStudiebeurs Redactie economie AMSTERDAM
...
Moe van al dat McJobben naast je studie? Fastfoodrestaurant McDonald’s wil de in het fastfoodrestaurant werkende student een handje helpen en heeft acht studerende medewerkers een ‘McStudiebeurs’ gegeven; het collegeld voor een heel jaar. Het is de bedoeling dat deze beurs vanaf nu jaarlijks aan acht talentvolle medewerkers wordt gegeven. De acht Nederlandse gelukkigen ontvingen hun beurs uit handen van Marjolein Reijs, directeur human resources. Er waren in totaal 70 inzendingen, waaruit 19 genomineerden zijn geselecteerd. Om voor de beurs in aanmerking te komen moesten medewerkers een essay schrijven over de manier waarop zij de procedures en service in hun restaurant verder zouden willen verbeteren en hoe daarbij de kennis uit hun studie gebruikt kan worden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... KORT 111
TNT lanceert twee nieuwe tijdstippen expressdienst
TNT lanceert twee nieuwe tijdstippen waarvoor het bedrijf levering van pakketten garandeert. Dit heeft het post- en expressbedrijf gisteren bekendgemaakt. Het gaat om de uitbreiding van wereldwijde en lokale gestandaardiseerde diensten. TNT voegt de ‘10:00 Express’ en de ‘12:00 Economy Express’ toe aan de bestaande ‘9:00 Express’ en ‘12:00 Express’. Het postbedrijf hecht veel waarde aan leveringsdiensten in de ochtend waardoor de uitbreiding alleen in dit dagdeel valt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Meer olie De OPEC, gaat de olieproductie met 500.000 vaten per dag verhogen.
Sydney
Amsterdam
Chicago
Optiver. The unexpected career. Company profile 15*7&3*40/&0'5)&'"45&45(308*/("/% .04546$$&44'6-13013*&5"3:53"%*/('*3.4 */6301& -0#"--: 8&&/("(&*/)*()-: "650."5&%&-&$530/*$."3,&5.",*/("/% "3#*53"(&"$5*7*5*&4*/"8*%&7"3*&5:0' 130%6$54*/$-6%*/(%&3*7"5*7&4 450$,4 "/%#0/%4 :$0.#*/*/(063&91&35*4& "/%5)&64&0'$655*/(&%(&*/'03."5*0/ "/%"/"-:4*45&$)/0-0(: 15*7&3 )"4%&7&-01&%"/6.#&30')*()-: 401)*45*$"5&%"3#*53"(&453"5&(*&4!*5) 0''*$&4*/.45&3%". )*$"(0"/% :%/&:8&"3&"#-&5053"%&0/."/: &9$)"/(&45)306()0655)&803-% )0634"%": 15*7&3<4$6-563&*40/&0'*54.045 7"-6"#-&3&4063$&4 4530/(-:3&46-54 %3*7&/ 01&/"/%*/'03."- 5&".#"4&% ".#*5*064"/%)*()-:'-&9*#-& 5*45)& .*44*0/0'15*7&350#&0/&0'5)& #&4553"%*/($0.1"/*&4*/5)&803-%!& 803,8*5)45"5&0'5)&"35)"3%8"3& "/%40'58"3&50&/463&'"45"/%3&-*"#-& $0//&$5*0/48*5)015*0/&9$)"/(&4 803-%8*%& 15*7&3&.1-0:&&4"3&&/$063"(&%50 *.1307&"/%#30"%&/5)&*3130'&44*0/",/08-&%(&!&0''&3"/*%&"-803, &/7*30/.&/5'03".#*5*0641&01-& 15*7&3&.1-0:4.03&5)"/1&01-& 803-%8*%&0'8)*$)
"3&#"4&%*/ 5)&)&"%26"35&34*/.45&3%".
Optiver values forward thinking and forward motion. To expand our operations we are looking for commercial individuals with strong affinity for the financial markets.
Wholesale Trader !)0-&4"-&3"%&34"515*7&3"3&5)&,&:-*/,#&58&&/063 53"%&34"/%063&95&3/"-53"%*/("440$*"5&4)&:/&&%5)& 1&340/"-*5: "/% %3*7& 50 ."*/5"*/ ,&: */5&3/"5*0/"- 3&-"5*0/4)*14 ."/"(& -"3(& 1035'0-*04 "/% .",& '"45 %&$*4*0/4*/03%&350.",&5)&#&45%&"-4
Requirements: ";/6.#&3403*&/5"5*0/<"/%(00%"/"-:5*$"-4,*--4 5)&"#*-*5:50*/5&313&5%"5""/%.",&%&$*4*0/4 '"45"/%"$$63"5&-: :06"3&"/".#*5*0641&340/8)05)3*7&4*/" '"451"$&%&/7*30/.&/5
Business Acquisition Manager 15*7&3<4 64*/&44 $26*4*5*0/ "/"(&34 '0$64 0/ &45"#-*4)*/("/%%&7&-01*/(/&83&-"5*0/4)*148*5)53"%*/( $06/5&31"35*&4"/%."/"(*/(5)&53"%&45)"5%&3*7&'30. 5)04&3&-"5*0/4)*143"7&-"/%3&(6-"3$0/5"$58*5)5)&4& $06/5&31"35*&4*4"4*(/*'*$"/51"350'5)&+0#
Requirements: "4&-'45"35&38)05)3*7&4*/""$5*7&4"-&4&/7*30/.&/5 "/&/53&13&/&63*"-41*3*5"/%"5"-&/5'03(308*/( #64*/&44*//&8%*3&$5*0/4 "/&:&'03"$$63"$:"/%""55&/5*0/50%&5"*-
03#05)104*5*0/48&"3&-00,*/('031&01-&8)0)"7&&9$&--&/540$*"-"/%$0..6/*$"5*0/4,*--4 41&",/(-*4)'-6&/5-: '-6&/$:*/1"/*4) 3&/$)035"-*"/*4"1-64"/%)"7&"6/*7&34*5:%&(3&& !&0''&3"$)"--&/(*/(&/7*30/.&/58*5)(-0#"-0110356/*5*&4"/%&9$&--&/53&.6/&3"5*0/8*5)"guaranteed first year bonus.
Optiver Visits Nyenrode Career Fair 3&:06(&55*/(&9$*5&%"-3&"%: *4*506345"/%"5:&/30%&"3&&3"*3"/%.&&50/&0'063!)0-&4"-&5&"..&.#&34*/1&340/ */%065.03&0/www.optiver.com 03$0/5"$5)&."3"7"/%&/&67&-&$36*5.&/53"%*/(
03.03&*/'03."5*0/"#06515*7&3 063 &.1-0:&&4"/%+0#01&/*/(4 1-&"4&7*4*5 www.optiver.com
www.optiver.com
18
Nieuws Economie
Telecom KPN mikt op Belgische mobieltjes
Geen fusie KPN en Belgacom KPN breidde de afgelopen maanden flink uit in België. Toch ging een fusie met Belgacom niet door. Bestuursvoorzitter Scheepbouwer wil niet weer een staatsaandeelhouder. Redactie economie AMSTERDAM
...
In de afgelopen 15 jaar probeerden ze het al op zijn minst vier keer. En opnieuw is het scenario van een fusie tussen KPN en de Belgische telecomgroep Belgacom helemaal van de baan. Dat schrijft de Belgische krant De Tijd, naar aanleiding van een interview met KPN-bestuursvoorzitter Ad Scheepbouwer. Scheepbouwer zegt geen heil te zien in een samengaan met Belgacom en noemt drie redenen: de participatie van de Belgische staat in Belgacom, het feit dat er te weinig synergie is en het verschil in cultuur tussen de twee ondernemingen. ‘We hebben vorig jaar afscheid geno-
men van de Nederlandse staat als aandeelhouder. Ik denk niet dat we tot een fusie zullen komen met een bedrijf waardoor we een nieuwe staat als aandeelhouder binnenhalen’, zegt hij over het eerste punt. De synergievoordelen, onder andere meer aankoopkracht, noemt hij ‘een beetje mager voor zo’n veelomvattende fusie’ en cultureel vindt hij dat Belgacom beter past bij France Telecom dan bij KPN. Volgens De Tijd waren er in het voorjaar contacten tussen Belgacom en KPN om het pad te effenen voor gesprekken. Maar die werden stopgezet nadat KPN zijn oog had laten vallen op de ICT-dienstenleverancier Getronics, een concurrent van Belgacom-dochter Telindus. Wel breidde KPN de afgelopen tijd fors uit in België: het kocht voor een onbekend bedrag de Waalse telefoonwinkelketen Allo Telecom, en voor 95 miljoen euro het Belgische Tele2/Versatel. Ook met de inlijving
van Getronics versterkt KPN zich in België. Scheepbouwer zei in De Tijd dat hij in België vooral een mobiele speler wil blijven: ‘Wij zijn voor een groot deel van de groei afhankelijk van het vervangen van vaste door mobiele telefonie. Het is niet onze strategie een totaalspeler te worden. We equiperen ons gewoon beter om onze marktpositie in België beter uit te bouwen.’ Scheepbouwer vertelde De Tijd verder zeer tevreden te zijn over het Belgische mobiele dochterbedrijf Base. ‘Daarmee hebben we een geweldige groei doorgemaakt, in marktaandeel, omzet en winstgevendheid. Het is een geweldig goed bedrijf geworden. Maar op een gegeven moment moet je nieuwe impulsen gaan bedenken om die groei weer gestalte te geven. We hopen dat we met die overnames nieuwe impulsen kunnen geven zodat onze business in België weer een groei doormaakt.’ 1
Ad Scheepbouwer wil niet weer een staat als aandeelhouder. HH
Beurs Beurs vandaag Groen en duurzaam beleggen
Groene vingers De mailbox zit vol aanbiedingen om groen te beleggen. Volgens de beurswijsheid moet je het dan juist niet doen, of het is nu anders? AMSTERDAM
...
Als de beurswijsheid klopt, moet u nu vooral niet beleggen in groen en duurzaam. Het is hip en er komen bijna dagelijks beleggingsvehikels bij en bijna alle banken en effectenhuizen concentreren hun marketinginspanningen hierop. Ofwel de grote kudde stort zich op groen en blaast zo een beursbubbel op. Kortom, niet doen! Hoewel? Die wijsheid is misschien niet geheel van toepassing. Bij een normale bubbel verdringen steeds meer beleggers zich om de-
zelfde vijver met vissen, maar de groene vijver wordt almaar groter en er zitten steeds meer en grotere vissen in. Bovendien is socially responsible investing geëvolueerd tot iets meer dan het links laten liggen van foute aandelen. Beleggingsfondsen zijn niet langer de rendementsvertragers waar ze altijd voor zijn versleten.
Tegen de trend in De groei komt vooral doordat er een enorme hoeveelheid geld naar duurzame beleggingen stroomt. Volgens het financiële consultancybureau Celent neemt deze markt in Europa toe van 1 biljoen euro in 2005 naar 1,6 biljoen euro eind 2007. Het lijkt logisch dat deze toename een gevolg is van het goede beursklimaat. Dat klopt echter niet helemaal.
2002 was in bijna elk opzicht een rampzalig beursjaar. Zo daalde de AEX met ruim 36% en volgens fondsonderzoeker Lipper stroomde in de VS bijna 10,5 miljard dollar uit beleggingsfondsen. De duurzame fondsen echter gingen tegen de trend in met een instroom van 1,5 miljard dollar.
Beter en meer Het laatste jaar waren duurzame beleggingen dan ook vaak superieur aan andere beleggingen. In de laatste maanden (peildatum 31 augustus) deden 25 van de 33 internationaal beleggende duurzame fondsen die in Nederland verkrijgbaar zijn het beter dan de mondiale aandelenindex MSCI World, dat voor de meeste de te kloppen tegenstander is. Een Top-10 van duurzame fondsen over de afgelopen periode ziet u hiernaast in de tabel van Lipper. De fondsen zijn gerangschikt op het jaarrendement in de laatste twaalf maanden (peildatum 31 augustus 2007). Daarbij geldt zoals altijd: rendementen uit het verleden bieden geen garanties voor de toekomst. 1
Duurzame aandelenfondsen Wereldwijd 1 UBS Equity Fund Global Innovators 2 OHRA Milieutechnologie Fonds 3 Fortis L Equity Environmental Sustainability 4 KBC Eco Alternative Energy 5 DWS Invest Sustainabilit 6 Sarasin OekoSar Equity Global 7 KBC Eco Water 8 Parworld Environmental Opportunities 9 ASN Milieu & Waterfonds 10 Oekoworld OekoVision Classic
2007
Eén jaar
19,9% 22,9% 18,3% 22,6% 14,0% 14,7% 10,5% 8,2% 6,4% 7,7%
31,4% 30,2% 28,8% 27,7% 25,4% 23,9% 23,5% 23,1% 21,9% 19,9%
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Nasdag 40 111
De Nasdaq 100 Index – niet te verwarren met de Nasdaq Composite - huisvest de grootste fondsen van de Amerikaanse schermenbeurs Nasdaq. Bekendste namen zijn Apple, Cisco, Intel, Google en Microsoft. Petje op of petje af? Nu worstelt de index met een stand van 2000. Veel? Weinig? In maart 2000 schurkte de index tegen 5000 aan. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: LONG DOLLAR! 111
Ten opzichte van de euro noteert de dollar nieuwe dieptepunten rond 1,38 en nog meer cijfers achter de komma, vooral omdat de Amerikaanse economie diverse loopneuzen heeft. De markt denkt bijna collectief dat de Greenback nog verder zakt. Dan wil de beurs nog wel eens de kont tegen de krib gooien. Wat kan een reden zijn dat de Greenback stijgt? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
‘1,40 - 1,45’
‘1,40’
Big Mac
LÉON CORNELISSEN (STRATEEG IRIS)
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING)
MARCEL TAK ( FINANCIEEL ADVISEUR)
111
111
111
‘Snelle, grote renteverlaging door de Fed kan het vertrouwen in groeiherstel in de VS vergroten. Samen met een halsstarrige houding van de ECB in de ontkenningsfase kan dit de dollar in de kaart spelen. Dit is echter niet mijn scenario. Ik geef de voorkeur aan short dollar. Eerste korte termijn weerstand is 1,40, op wat langere termijn 1,45.’ 1
‘Ik denk dat de dollar niet veel meer daalt ten opzichte van de euro, wellicht tot rond de 1,40. Minder groei in de VS leidt namelijk tot een lager tekort op de lopende rekening, wat positief is voor de munt. De dollar is ook 15 tot 20% ondergewaardeerd. Tot slot is iedereen negatief en ook daarop gepositioneerd.’ 1
‘Koop eens een Big Mac in New York en daarna een in Amsterdam. De smaak is hetzelfde, maar in New York bent u 20% goedkoper uit. Dit is natuurlijk een houtje-touwtje-methode, maar het geeft toch iets aan. Als het om effectieve koopkracht gaat, is de dollar fors ondergewaardeerd ten opzichte van de euro.’ 1
Cultuur
19
Cabaret Tien jaar Sanne Wallis de Vries
Film
Koningin onder de kameleons
Gouden Kalf voor Robby Müller Redactie cultuur UTRECHT
...
De beste typetjes van Sanne Wallis de Vries
De jubileumvoorstelling van Sanne Wallis de Vries gaat dit weekend in Utrecht in première. De cabaretière staat tien jaar in het theater. ‘Best’ is een bloemlezing van haar meest geslaagde typetjes en sketches tot nu toe. ‘Haar interesseert het niet wat het publiek leuk vindt.’
Cameraman Robby Müller (Willemstad, 1940) wordt tijdens de openingsavond van het 27e Nederlands Film Festival op woensdag 26 september gelauwerd met het Gouden Kalf voor de Cultuurprijs 2007. De prijs wordt uitgereikt door minister Ronald Plasterk. Müller speelt met zijn eigen stijl en innovatieve werkwijze een belangrijke rol in de internationale cinema, zo stond hij aan de wieg van de Neue Deutsche Welle. Hij studeerde camera en montage aan de Nederlandse Filmacademie in Amsterdam, en vertrok in 1969 naar Duitsland waar hij met Wim Wenders aan Der Amerikanische Freund en Paris, Texas werkte. Al snel volgden andere auteursregisseurs, onder wie Jim Jarmusch, Lars von Trier en Michael Winterbottem. In Nederland werkte hij samen met Frans Weisz en Erik van Zuylen. Müller maakte meer dan zestig films. 1
De koningin De koningin deed ze in voornamelijk in Kopspijkers. In november 2003 uitten premier Balkenende en minister van Justitie Donner hun bezorgdheid over de ‘smakeloze’ satire op het koningshuis.
Alexander Nijeboer AMSTERDAM
...
Vrouw in rolstoel die seksuele toespelingen maakt Uit haar tweede voorstelling Zin. Pim Wallis de Vries: ‘Heel geestig en tegelijk tragisch en ontroerend. Bovendien moeten ook gehandicapten erg om haar lachen.’ Verder deed Wallis de Vries onder anderen Hanneke Groenteman, Clairy Polak, Cisca Dresselhuys en Connie Palmen.
Literatuur
Huygensprijs voor Toon Tellegen Arjan Terpstra AMSTERDAM
...
Schrijver en dichter Toon Tellegen (1941) krijgt de Constantijn Huygensprijs voor zijn hele oeuvre. Aan de prijs is een geldbedrag van 10.000 euro verbonden. De prijs wordt sinds 1947 jaarlijks uitgereikt door de Jan Campert-stichting. In 1997 ontving Tellegen al de Theo Thijssen-prijs voor zijn dierenverhalen. Wallis de Vries wisselt rake typeringen af met losse flodders. BEN VAN DUIN
het maken van een voorstelling een zoektocht naar nieuwe wegen.’ Wekelijks krijgt Wallis de Vries lucratieve aanbiedingen van bedrijven die de cabaretière als de koningin willen laten opdraven op een bedrijfsfeest. De impresario slaat die uitnodigingen volgens eigen zeggen steevast af. Wallis de Vries is geen Jacques Herb die overal Manuela komt zingen. ‘Door de koningin wel op verzoek te spelen, had ze heel gemakkelijk een fortuin kunnen verdienen,’ zegt hij. ‘Sanne laat zich niet leiden door commerciële motieven, maar focust zich op de inhoud.’ 1
?\ke`\ln\ Zlckli\c\ j\`qf\e`j elZ_k Y\^fee\e
eldd\i*
Sinds haar laatste theatershow Vier uit 2005 zijn de typetjes wat minder ‘prettig gestoord’ en realistischer. Ook zijn haar verhalen rauwer. Vóór Vier gold Wallis de Vries nog als zeer getalenteerd, maar ook als wisselvallig. Rake typeringen wisselde ze af met losse flodders. In Vier klopte het allemaal – opeens vertelde ze doelgericht en samenhangend een persoonlijk en aangrijpend verhaal, met wederom zeer geestige typetjes. Volgens Pim Wallis de Vries schuilt de kracht van zijn achternicht in haar timing. ‘Vraag tien mensen om eenzelfde verhaal of mop te vertellen en er zijn er maar één of twee grappig. Komisch talent draait voor 90 procent om timing.’ De koningin. Prinses Laurentien. Conny Palmen. Sinds haar debuut zijn imitaties haar handelsmerk. In haar voorstellingen, maar ook in Kopspijkers en later Koefnoen. ‘De koningin is gemaakt voor Sanne’, zegt Warners. In Best komen alle typetjes uit de voorgaande shows nog eenmaal voorbij. De parade van imitaties en losse sketches maakt de voorstelling niet tot haar beste, daarvoor ontbreekt de samenhang te veel. Gemakkelijk scoren – zo’n best ofvoorstelling? Impresario Pim Wallis de Vries vindt van niet. Best is in zijn ogen een jubileumfeestje. ‘Als iets blijkt uit haar vorige voorstellingen, dan is het wel dat Sanne er nooit op uit is om te behagen. Grappen die werkten, heeft ze zelden of nooit herhaald. Haar interesseert het niet wat het publiek leuk vindt, voor haar is
?fccXe[j;`\g
Sanne Wallis de Vries. Sara Kroos. Claudia de Breij. Het aantal komische, jonge vrouwen in het Nederlandse cabaret is dungezaaid, zegt VARA’s hoofd amusement Kathleen Warners. De VARA zond tot dusver alle (vier) solovoorstellingen van Sanne Wallis de Vries uit. Wat haar zo televisiegeniek maakt? ‘Televisiegeniek is niet het goede woord’, zegt Warners. ‘Alhoewel: ze heeft een karakteristieke kop die mooie close-ups oplevert. Haar kracht is haar diversiteit. Ze kan in heel veel types veranderen en bovendien experimenteerde ze tot nu toe in iedere voorstelling. Dat maakt haar voorstellingen heel spannend.’ Pim Wallis de Vries is haar manager en achteroom. Hij was in 1996 directeur van de Leidse Schouwburg, waar Wallis de Vries het Leids Cabaret Festival won. ‘O nee, een Wallis de Vries op het podium van mijn schouwburg’, zegt het verre familielid over het moment dat hij de speellijst van de finaleavond zag. ‘In die tak van de familie zat helemaal geen theatertalent. Ik had bij voorbaat grote twijfels, maar toen ik haar zag spelen werd ik fan.’ Wallis de Vries won het festival. ‘Een mooi programma met een prettig gestoorde rode draad’, sprak juryvoorzitter Jan Gras destijds. ‘Met name haar goede fysiek en mimiek liggen hieraan ten grondslag.’ Regisseur Selma Sussana werkte vanaf het begin met de cabaretière. Sanne deed toen nog een CREA-cursus theater. Tussen de amateurs viel ze onmiddellijk op. ‘De wil om professioneel op een podium te staan, zat er toen al in’, zegt zij. Het jonge talent volgde dans- en zanglessen om zichzelf te verbeteren en debuteerde in 1997 met Sop – sindsdien fungeert Susanna als haar regisseur. Sop werd een theaterhit. ‘Ze schetste in haar voorstelling een beeld van haar generatie’, verklaart Susanna het succes. ‘Dat deden toen nog niet zo veel cabaretiers.’ Volgens Susanna doet ze dat in wezen nog steeds. ‘Alleen is ze met haar leeftijd meegegroeid.’
Nff[p8cc\e M`Zkfi9\i^\e$ ?\e\^fln\e
?
AXe9cfbb\i B`d9fjb\ DfiX[9flZ_Xbfli Cfl`j\9fli^\f`j AffjkmXe[\e9if\b AXe:i\d\i E`Zfc\kk\mXe;Xd I\eXk\;fii\jk\`e 8c>Xc`[` MXc\ip>\i^`\m Jk\g_\e>le[c\ >ek\i>iXjj JXe[iX[\e?Xd\i ?Xej[\e?Xikf^AX^\i
PflgmXeËk?\b >llj?`[[`eb IfeXc[?f\Y\e 9Xii`\?lcc\^`\ Af_e@im`e^ ?\e[i`bB\ijk\ej DXi`aemXeBi\`a 8lb\Bfb B`dmXeBffk\e ;XeXC`o\eY\i^ ;`ZbDXk\eX IXdj\pEXji ;`ZbG\cj IfeXc[GcXjk\ib DXiaXGil`j Fc`m\iJXZbj M`m`Xe\JXjj\e IfY\ikJZ_f\dXZ_\i 8iaXeM`jj\i
;^eebllbfZ
BmZeb^gsbcgokhnp^g
DXi`a\Mf^\cqXe^ KfddpN`\i`e^X GXlcN`kk\dXe IX`dfe[Nfl[X
Best is dit weekend te zien in de Stadsschouwburg te Utrecht. www.sannewallisdevries.nl
:lcklli^cfjjp
IXdj\pEXjifekdf\k> Gm[8 ?fccXe[\ij`eY\ \i^`\m GcXjk\ibfm\iblejk\e Fc`m\iJXZbj Cfl`j\9\c[ Nff[p8cc\e ?\kk`a[g\ib;`fi fli^\f`j ?`[[`eb `eDfjbfl
Jfg_`XCfi\e# J`cm\iJZi\\e :fcc\Zk`fe# (0-,
El`e[\ N`eb\c
03HD07_Cover_DE F 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Kunstenares aangetrokken door sinaasappellikeur
RECENSIE | FILM
DITA VON TEESE NIEUWE GEZICHT VAN COINTREAU Dita von Teese is het nieuwe gezicht van Cointreau. Dat heeft het likeurmerk bekendgemaakt. De erotisch kunstenares heeft zich voor twee jaar verbonden aan het drankje. Ze staat bekend om haar lelieblanke huid, felrode lippen en gitzwarte haren. En haar stripact, waarbij ze baddert in een groot martiniglas. De 34jarige Von Teese, die zich laat inspireren door Hollywood-actrices uit de jaren veertig en vijftig, zegt dat ze
SCHRIJVEN DOOR TE KNIPOGEN
zich aangetrokken voelt tot de sinaasappellikeur. ‘Voor mij is Cointreau een ultiem Frans merk en een product dat mode en trends overstijgt. Het kon niet uitblijven dat wij iets samen zouden doen rondom een cocktailglas.’ Hoe de samenwerking vorm krijgt, wordt binnenkort bekendgemaakt. Von Teese kreeg in 2001 een relatie met shockrocker Marilyn Manson, met wie ze eind 2005 trouwde. Een jaar later vroeg ze de scheiding aan.
Elaine Brand
...
HH
Je kunt je niet bewegen en niemand schijnt je te kunnen horen. Jean-Dominique Bauby wordt na maanden wakker uit een coma. Hij is door een beroerte totaal verlamd en kan alleen nog knipperen met zijn linkeroog. De Franse Elle-hoofdredacteur schrijft vanuit zijn ziekbed een autobiografie. Letter voor letter stelt hij zijn boek samen. Dit waargebeurde verhaal maakt
vooral een enorme indruk, omdat The Diving Bell and the Butterfly grotendeels door de Amerikaanse regisseur en kunstenaar Julian Schnabel vanuit Bauby’s perspectief gefilmd is. Zijn gevangenschap wordt hierdoor bijna voelbaar. Zijn beperkte zicht is in expressionistische beelden weergegeven. Oordeel: gaan, terechte prijswinnaar Venetië
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Victor & Rolf
Sekskomedie
Tussenstand hiphopoorlog
Het Zuiderzeemuseum heeft zeven creaties van Victor & Rolf gekocht. De ontwerpen zijn geïnspireerd op Nederlandse klederdracht.
Shouf Shouf Habibi-regisseur Albert ter Heerdt werkt aan een komedie over de seksuele revolutie op het platteland. Het project heet Xes.
In de verkoopstrijd tussen rappers Kanye West en 50 Cent lijkt de laatste te verliezen. West verkoopt deze week in de VS rond de 700.000 exemplaren, tegen 600.000 voor 50 Cent.
20
Cultuur
Festival Film By The Sea
Ballet Choreograaf Hans van Manen 75
Eigenwijs, maar altijd vol swing Zeeland heeft première DiCaprio’s The 11th Hour
Femke van Wiggen AMSTERDAM
...
Het was een mooi moment afgelopen dinsdag, vlak na de galapremière van het Hans van Manenfestival, ter ere van zijn 75e verjaardag. Na een minutenlange staande ovatie – koningin Beatrix, prinses Máxima en dansgrootheden als Alexandra Radius, Rudi van Dantzig en Jiri Kylian klapten hun handen blauw - kreeg de choreograaf van burgemeester Cohen te horen dat hij werd geridderd tot commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw, een hoge, zeer exclusieve eer. Van Manen, in een strak zwarte smoking en met glimmend zwarte lakschoenen aan, zei niets, maakte alleen een diepe buiging en legde als eerbetoon de enorme bos bloemen die hij had gekregen op ‘zijn’ toneel, voor ‘zijn’ dansers. Terecht, want ook die hadden wat laten zien. Vooral soliste Sofiane Sylve (The New York City Ballet) toonde met haar krachtige expressie een ongekende klasse in het in 1997 speciaal voor haar gemaakte Two pieces for HET. Verrassend was de jonge garde van Het Nederlands Danstheater, dat uitblonk in het uit 2002 daterende Simple Things. Na het zien van de opzwepende pas de deux van Roger van der Poel en Javier Monzón, kun je je voorstellen hoe de jonge Van Manen zelf als danser moet zijn geweest: eigenwijs, maar vol ‘swing’. ‘Werken met Van Manen is alle dagen
Eric le Duc VLISSINGEN
...
De jonge garde blonk uit in ‘Simple Things’ uit 2002. ANGELA STERLING
feest’, opende artistiek directeur Ted Brandsen van Het Nationale Ballet het festival. Ook minister Plasterk prees de verdiensten van Van Manen. Omdat de choreograaf zelf ook wel van een feestje houdt, een aantal maanden geleden grapte hij nog zeer te hopen niet dood te gaan voor het
festival begon, worden tot en met zondag 30 september meer dan twintig van Van Manens choreografieën uitgevoerd, verdeeld over zes programma’s. Must-see’s: Live, Adagio Hammerklavier, 5 Tango’s en het op naaldhakken gedanste Twilight. 1 www.het-nationale-ballet.nl
Boekverfilmingen vormen het centrale thema van de negende editie van Film by the Sea dat van 14 tot en met 23 september wordt gehouden in Vlissingen. De Film & Literatuurcompetitie van het filmfestival wordt afgetrapt door Atonement, een magistrale verfilming van het boek Boetekleed van Ian McEwan waarin Keira Knightley en James McAvoy twee gedoemde geliefden spelen tijdens de beginjaren van de Tweede Wereldoorlog. Atonement heeft concurrentie van acht andere boekadaptaties waaronder Evening (gebaseerd op Avond van Susan Minot) en Ben Afflecks Gone Baby Gone, naar de roman Over Mijn Lijk van Dennis Lehane. Primeur op het festival is de Nederlandse première van The 11th Hour. In deze documentaire laat presentator/producent Leonardo DiCaprio zien hoe de mens door ontbossing en overbevissing de aarde langzaam maar zeker opgebruikt. The 11th Hour is na Al Gore’s An Inconvenient Truth een nieuwe waarschuwing van een ‘eco-celeb’. DiCaprio laat vijftig prominente wetenschappers, denkers en activisten – waaronder Michail Gorbatsjov - aan het woord die allen tot één belangrijke slotboodschap komen: het is nog niet te laat! Speciale gast op Film by the Sea is Sir
Ben Kingsley, de hoofdrolspeler in de nieuwe thriller You Kill Me die in Vlissingen zijn Nederlandse première beleeft. De Brit krijgt de Special Award voor zijn indrukwekkende carrière met hoogtepunten als Ghandi en Schindler’s List. De Lifetime Achievement Award van Film by the Sea wordt dit jaar uitgereikt aan Volker Schlöndorff, de Duitse regisseur van verfilmingen als Die Blechtrommel, naar het beroemde boek van Günter Grass, en Homo Faber van Max Frisch. Slotfilm van het festival is Knocked Up: een comedy over een one-nightstand met verstrekkende gevolgen. Niet een typische boekverfilming, maar wel een erg geestige film die wel eens zou kunnen uitgroeien tot de sleeperhit van 2007. 1 Meer info: www.filmbythesea.nl
De slotfilm is ‘Knocked Up’.
%&!'!')%& ($ "#$'!! # ($%!&&!')%&"" "(! ($'!&- '!' $%$($!"#$'!!$'!"#
"$+!&$!!!'* !'& &!&%!"(! $! $!%&"!!%%"$& !&& !&''$""(!'&"!*$' )!% ""$$!'!&%&!!! $ &)!!!)"$&%&! &'%*"$"*"!$*"$"%&!($ "')&%&*! $'!)!
$)&($%!!%&' "&"$ Jamie Oliver
- %)$ &$'!'!*!! '!.
Cultuur
21
Interview Hoofdrolspeler Matt Damon over Jason in ‘The Bourne Ultimatum’
Bourne is geen James Bond ‘The Bourne Ultimatum’, het laatste deel van de Bourne-trilogie, gaat vandaag in première. Hoofdrolspeler Matt Damon ziet een vervolg niet zitten.
tijd! Steven Spielberg zei ooit: ‘Doe niet té gek de eerste keer, probeer eerst eens een simpel verhaal goed te vertellen. Zelf deed hij dat in het verleden met Duel: een simpel verhaal, briljant verteld. Zoiets als Ben net heeft gedaan bijvoorbeeld met Gone Baby Gone, dat lijkt me wel wat. Of zoiets als Good Will Hunting.’ Met die laatste film, waarin hij sa-
Ilja Galama AMSTERDAM
...
De studiebol die uitgroeide tot een van de meest begeerde Hollywoodsterren is in levenden lijve geduldig, informatief, grappig en ook nog charmant. Onlangs werd hij uitgeroepen tot de lucratiefste ster van Hollywood, maar ondanks dat blijft Matt Damon (36) heel gewoon. ‘Veel meer dan een notering op een shortlist stelt het niet voor. Ze weten je alleen iets sneller te vinden’, aldus Damon. Het derde deel van de Bourne-trilogie, The Bourne Ultimatum, gaat vandaag in première. Daarin vervolgt Jason Bourne (Matt Damon) zijn zoektocht naar zijn identiteit. Dit gaat gepaard met heftige actiescènes, bloedstollende achtervolgingen en een knap staaltje techniek. De boeken van Ludlum vormen de basis voor de trilogie. Ondanks de briljante verhaallijn koos regisseur Doug Liman er toch voor daarvan af te wijken, omdat deze zich afspeelt tijdens de Koude Oorlog. ‘Hij wilde de briljante dingen uit het boek in stand houden, maar heeft geprobeerd het verhaal te vertalen naar het heden. The Bourne Identity leek erg veel op het originele verhaal. The Bourne Supremacy al een stuk minder en The Bourne Ultimatum draagt alleen de titel’, aldus Damon. Veel mensen hielden hun hart vast toen ze hoorden dat Matt Damon de rol van Jason Bourne in The Bourne Identity (deel een) zou gaan vertolken. Hij zou te lief zijn. Nu, drie delen verder, is het bijna ondenkbaar dat iemand anders deze rol zou spelen. ‘Ik heb er hard voor moeten knokken. Ik zag mezelf ook niet direct in de huid van dit personage kruipen, daarom was de uitdaging des te groter’, vertelt Matt Damon. Ondanks zijn brave imago deed de blonde acteur het voortreffelijk als actieheld. De films gaven zijn leven een andere wending. Om zijn rol zo geloofwaardig mogelijk te maken, probeerde hij zoveel mogelijk stunts zelf te doen. Maar een acteur die beweert dat hij alle stunts zelf doet liegt, volgens Damon. ‘Zodra het te moeilijk of echt gevaarlijk wordt, nemen de stuntman-
‘Het enige wat telt, is hoe je laatste film in het eerste weekend scoort’
‘Het enige wat je als acteur moet doen, is geloofwaardig overkomen’, aldus Matt Damon.
nen het over. Ik spring dus niet van dak tot dak, maar heb de vechtscènes wel zoveel mogelijk zelf gedaan.’ Zowel lichamelijk als geestelijk bereidde hij zich goed voor op de rol van Jason Bourne. ‘Ik heb uren met iemand in de woestijn doorgebracht om het schieten onder de knie te krijgen. Het enige wat je als acteur hoeft te doen, is geloofwaardig overkomen. Als dat lukt, dan is je rol geslaagd.’
‘Eigenlijk vind ik dat ik nog te weinig porno heb gedaan...’ The Bourne Ultimatum geeft aan in wat voor wereld we anno 2007 leven. Tijdens de openingsscène, waarbij de CIA een journalist schaduwt, zit je meteen al op het puntje van je stoel. Maar hoe realistisch is die scène eigenlijk? ‘Het is een verwijzing naar het afluisterschandaal van de National Security Agency (NSA) in Amerika. We weten natuurlijk niet of er in Londen ook daadwerkelijk tapes zitten in al die beveiligingscamera’s, maar de trilogie probeert zoveel mogelijk te re-
fereren aan onderwerpen die dagelijks in de krant staan. Dat verhoogt de actualiteitswaarde.’ Het succes van de Bourne-serie komt volgens Damon door het karakter van Jason Bourne. Jason is een jongen die verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden. Volgens hem kan het publiek zich beter identificeren met het karakter van Jason Bourne dan met dat van James Bond bijvoorbeeld. ‘Bourne staat ergens voor. In deel twee van de trilogie betuigt hij zijn spijt over de moorden die hij heeft gepleegd. In welke commerciële Hollywoodproductie zie je dat nog? Dat was voor mij een goede reden om ja te zeggen tegen de rol. Niet zozeer om een statement maken, maar omdat ik me goed kan vinden in zijn karakter. Behalve dan het moorden, maar dat moge duidelijk zijn.’ De vraag of er een vervolg zit in de Bourne-serie, wuift hij lachend weg: ‘Dan moeten ze toch echt op zoek gaan naar een andere acteur. Misschien dat ik er over een jaar of vijf, als Paul Greengrass een interessante wending voor het personage heeft bedacht, nog eens over na wil denken, maar met The Bourne Ultimatum is het verhaal afgerond.’ Het leent zich wat hem betreft dan ook niet
voor een vervolg: ‘In de eerste drie delen gaat Bourne op zoek naar zijn identiteit, die heeft hij nu gevonden. Jason Bourne is geen James Bond, die deel uitmaakt van de regering en steeds opnieuw de wereld van de ondergang kan redden.’ Tijd voor iets nieuws dus voor Damon, na drie Bourne-films én drie delen van de Oceans-serie, waarin hij speelde met de groten der Hollywood. Is regisseren misschien de volgende stap? Of toch liever een rolletje in een romantische komedie? Hij zou het kunnen met zijn ideale schoonzoonimago. ‘Eigenlijk vind ik dat ik nog te weinig porno heb gedaan... Nee, zonder gekheid, ik zou best een romantisch typetje willen spelen, maar echt goede romantische komedies zijn er niet veel. En ik heb ook nog geen aanbod gehad.’ Regisseren staat ook nog steeds hoog op zijn verlanglijstje, helemaal nu zijn beste kameraad Ben Affleck dat ook net heeft gedaan. Maar, niet voordat hij een goed idee heeft. ‘En
menspeelde met Ben Affleck, brak Damon door als acteur in 1998. Daarvoor was hij een brave studiebol op Harvard. ‘Binnenkomen in de filmbusiness is al een kunst op zich, laat staan doorbreken en succesvol blijven. Het publiek raakt zomaar op je uitgekeken.’ Uiteindelijk deed The Bourne Identity het supergoed, waardoor Damon na het eerste draaiweekend meteen al iets van twintig rollen kreeg aangeboden. ‘Het maakt niet uit of je aardig bent, er leuk uitziet of goed in je vak bent. Het enige wat telt is hoe je laatste film in het eerste weekend scoort.’ Voordat de eerste Bourne-film uitkwam was dat lot ook hem toebedeeld. ‘Ik zat toen behoorlijk in een dip, niemand wilde me hebben. De twee films waarin ik speelde, flopten jammerlijk. Voor je het weet, word je door de bladen in een bepaalde hoek gedrukt: eerst verslinden ze je, daarna spugen ze je uit. Sindsdien kan ik de filmindustrie beter relativeren.’ Niet alleen de filmindustrie ziet hij in perspectief, ook zijn sterrendom kan hij prima relativeren. In de film Team America: World Police wordt Matt op satirische wijze afgeschilderd als een nitwit, die weinig te melden heeft. ‘I love Team Amerika. Het is zo grappig! Volgens George Clooney zou ik me zorgen moeten maken als er geen grappen over me gemaakt worden, dus ik neem het maar gewoon voor lief. Ik kan die humor wel waarderen.’ 1
GOODMORNING VIETNAM MEETS DREAMGIRLS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
RECENSIE | FILM
TERSTALL DEKT ZICH IN Eric le Duc
...
Eddy Terstall noemt zijn nieuwe project Sextet een ‘goedkope seksfilm’. Daarmee vertelt de regisseur van Simon een dubbele waarheid. De film kende tijdens de productie dermate grote financiële problemen, dat-ie pas klaarkwam toen cast en crew afzagen van honorarium. Maar ook inhoudelijk is Terstalls vijfluik
over liefde, seks en vreemdgaan tamelijk low budget. Toegegeven, Sextet heeft z’n hoogtepuntjes. Zo bedriegt een lesbische Katja Schuurman haar
vriendin met Dieuwertje Blok en blijkt een poedelnaakte Jan Mulder met Gronings accent maar moeilijk te kunnen presteren in bed. Maar verder bestaat Sextet vooral uit flauwe verhaaltjes, belegen grappen over vleeslullen en bloedlullen en potsierlijke animaties. Waarschijnlijk zag Terstall tijdens de opnames al dat zijn project volledig uit het lood zou komen te hangen en laat hij een Belgische filmdocent de vijf zedenkluchten van ‘die veertiger met midlifecrisis en rossig floshaar’ van bijtende kritiek voorzien. En zo is Terstall alle critici voor. Oordeel: niet gaan, tenzij je half Bekend Nederland bloot wil zien.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Poëet Guevara
Turnvader Abraham
Dit jaar komt in Mexico een notitieboekje van Che Guevara uit waarin hij 69 gedichten overschreef van Pablo Neruda en Cesar Vallejo.
Zanger Pierre Kartner heeft voor Radio 538 een strijdlied geschreven om turner Yuri van Gelder alsnog naar de Olympische Spelen te krijgen.
“OSCAR NORMS? IT’S ONLY A MATTER OF TIME” Rake schets van het onstuimige muzikale leven van de legendarische radio-dj Petey Green. Talk to me zit vol humor en de lekkerste motown-muziek.
NU IN DE BIOSCOOP WWW.TALKTOMEMOVIE.NL
22
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:05 17:30 17:55 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 NOS Journaal KRO Kindertijd Sesamstraat D66 EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De Daniel den Hoed Kliniek
20.00 20:00 20:30 21:10
NOS Journaal Puberruil Ik vertrek
22.00 22:10 23:00 23:55 00:15 01:10
Nederland 2
ER Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman NOS Journaal
17:00 17:30 18:25 18:55 19:25 19:55
17.00 Nederland helpt The house of Eliott That’s the question Man bijt hond Toen was geluk heel gewoon NCRV Natuurlijk - Moeder Maas
20.00 20:25 20:50 21:25
Netwerk Twee voor twaalf Andere tijden
22.00 22:00 22:15 22:50 00:10 00:40
Nederland 3 17:00 17:05 17:23 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:29 19:30
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Lucia Rijker, een bokser - een boeddhist Filmlab: Pijn Dode Dichters Almanak
21:50
Thema-avond: Everyone stares: The Police inside out Jansen & Janssen
22.00 22:30 22:55 23:10 23:40 00:25
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Dokument junior 6tien AVRO Smartkidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25
RTL 4
NOS Sportjournaal NOS Journaal Comedytrain Life as we know it De wereld draait door
17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden Jong geleerd Baby’s wil is wet
22.00 22:25 22:50 23:00 23:05 00:00
4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard
17:40 18:25 18:55 19:25 19:55
Jensen! The nanny PostcodeLoterij: Deal or no deal De Gouden Kooi Flodder
20.00 20:30 21:30
Lost in Tokyo Heroes
22.00 22:30 23:15 23:45 00:15
Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 18:00 18:55 19:50
The A-Team Law & order De Pfaff ’s
20.00 20:30
Best of the 60’s & 70’s: The Poseidon adventure
22.00 22:45 23:40
Net 5
17.00
Levensgevaarlijk! European Poker Tour Londen
17:05 18:00 19:00 19:25
The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
20.00 20:00 20:30 21:25
17:10 18:05 19:00 19:55
17.00 The O.C Charmed McLeod’s daughters Sex and the city
17:10 17:35 18:00 18:55 19:50
What a girl wants
20.00
20.00 Trauma centrum House Close to home
20:30
20:30
22.00 22:30 23:55
22.00 22:30 22:50 22:55 23:20 00:30
Veronica
17.00
Bad boy Law & order
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Trauma Team: E.R. live Airline USA
Yin Yang Yo Kim Possible Two and a half men Friends Seinfeld Life
22.00 22:30 00:25
RTL 8
17.00
Vampire in Brooklyn South Park
17:00 17:30 18:20 19:10
Everybody loves Raymond Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show
20.00 20:00 20:30
Een plek onder de zon Waargebeurd verhaal: Why my daughter?
22.00 22:20 23:10 23:40 00:05 00:15 00:20
As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:10 21:40
Het weer Thuis Het leven zoals het is: Huis te koop Koppen 30 Rock
22.00 22:10 23:00 23:21 23:22 23:25 23:50
10 jaar Man bijt hond Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer ‘Allo ‘allo! De rode loper
17:05 17:30 17:45 17:55 18:05 18:15 18:30 18:45 19:10 19:35 19:45
Terzake Rare streken: Equator specials De canvascrack
22.00 22:15 23:30
BBC 2
17.00 Doug in het Disney festival Zoé Kezako Go IV Spring Karrewiet Spring W817 Carl2 Degrassi: The next generation Karrewiet Planet Sketch
20.00 20:00 20:50 21:45
BBC 1
Murder City Sporza: EK Volleybal
17:10 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
17.00 Shaun the sheep Best of friends Escape from Scorpion Island Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00 20:00 20:30 21:00
The One show EastEnders What not to wear
22.00 22:00 23:00 23:35 01:25 01:30 01:30 02:00 03:00
BBC World
Who do you think you are? Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Crimson tide Weerbericht Sign zone Panorama Tribe Cooking in the danger zone
17:30 18:15 19:00 19:30
17.00 Ready steady cook Identity Eggheads Take on the takeaway
20.00 20:00 21:00
Talking movies World news today World business report Sport today
20.00 Great British journeys The restaurant
22.00 22:00 22:30 23:00 23:30 00:20 01:05 02:30
17:30 18:00 19:30 19:45 20:00 21:30
World news today Click
22.00 Mock the week Saxondale That Mitchell and Webb look Newsnight Heroes Cherps BBC News 24
22:30 23:15 23:45 00:30 00:45 01:30 02:30 03:30 04:30 04:45
HARDtalk World business report Sport today Asia today World business report HARDtalk World business report Talking movies World business report Sport today
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Donna Leon - Beweise, dass es böse ist Monitor
22.00 22:15 22:43 22:45 23:30 00:00 00:45 01:05 02:30
Tagesthemen Das Wetter im Ersten Scheibenwischer POLYLUX Platz-Probleme - Vom Umgang mit Münchens öffentlichen Räumen Nachtmagazin Die unschuldige Mörderin Tagesschau
17:00 17:15 17:40 17:50 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute Ein Fall für zwei heute Weerbericht SOKO 5113 Wie schlau ist Deutschland?
22.00 22:15 22:42 22:45 23:45 00:15 00:30 02:15
heute-journal Weerbericht Maybrit Illner auslandsjournal heute nacht Saigon Stories heute
The compleat angler Wheeler dealers: Jeep CJ7 Wheeler dealers: Jeep CJ7 Stunt junkies: Shark swoop American chopper: Tool bike
20.00 20:00
20.00 20:15
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
21:00
01:55
17:00 17:30 18:00 19:00 20:00 20:30 21:30
Forensic factor: Rampage Rides: Black Ford project Proof positive I shouldn’t be alive: Kipnap in the killing fields Battleground: The art of war Waterloo
Get outta town: Mexico City Let’s get inventin Frontlines of construction: Power play Earth investigated: Superquakes
01:00 02:00
17:30 18:00 18:15 19:00 19:45
Voetbal: Euro 2008 Voetbal: Inside Euro 2008 Voetbal: Euro 2008 Voetbal: Euro 2008 Voetbal: Euro 2008
20.00 Seconds from death: Death at the airshow When expeditions go wrong: Mount Hood crash Interpol investigates: Tracks of a stalker
22.00 22:30 23:30 00:00
Eurosport
17.00
20.00 Mythbusters: Archimedes death ray Dr G: Medical examiner Redemption
22.00 22:00 23:00 00:00 01:00
National Geographic
17.00
Lockdown: Women behind bars More amazing moments Frontlines of construction: Super ports Interpol investigates: Tracks of a stalker Lockdown: Women behind bars
20:45 21:00
Voetbal: Inside Euro 2008 Boksen
22.00 23:00 00:30
Vechtsport: Fight club Voetbal: Euro 2008
Lifestyle
23
Festivals TodaysArt Festival en Robodock
Hoogstandjes voor fijnproevers Tijdens de Uitmarkt kon het grote publiek al genieten van het moois dat het komende culturele seizoen te bieden heeft. Om de spits af te bijten, komen er in het weekend van 22 september twee zeer bijzondere festivals voor de echte fijnproevers. Zo staat onze politieke hoofdstad in het teken van het TodaysArt Festival en viert Robodock zijn tienjarig jubileum op de Amsterdamse NDSM-Werf. Dammie van ’t Zelfde | Club Judge
...
TodaysArt vindt plaats op 21 en 22 september op maar liefst 25 in- en outdoor locaties. Het festival komt voort uit de Haagse Cultuurnacht en maakt zich op voor zijn derde editie. Het is een multidisciplinair evenement dat zijn artistieke vruchten heeft afgeworpen dankzij de zeer brede opzet met veel aandacht voor muziek, beeldende kunst, fotografie, dans, mode, multimedia, theater, film en video binnen de Haagse stadsgrenzen. Dat de heren van organisator ‘The Generator’ niet stil zitten, blijkt wel uit het feit dat ze ook betrokken zijn bij het Transmediale Festival in Berlijn en er daarnaast ieder jaar nauw wordt samengewerkt met het Detroit Electronic Music Festival. Ook werken ze samen met achttien soortgelijke festivals in het buitenland, die veel acts en ideeën uitwisselen. Dit resulteert in een programma waar de liefhebber van zowel ‘hoge’ als ‘lage’ kunst z’n vingers bij kan aflikken. Een voorbeeld van de aanwezige mix van stromingen is de combinatie van mainstream en underground. Installaties, projecties en acts gebruiken de stad en toveren de Haagse binnenstad tijdens het festival om tot een inspirerend bolwerk van audiovisuele belevingen. Artiesten, kunstenaars en andere acts krijgen de vrije hand met Den Haag als hun podium. Het is immers de combinatie van kunst en muziek die het publiek enthousiast maakt. Bij het bekijken van het programma worden vrijwel meteen twee dingen duidelijk: een keur aan internationale toppers en zo’n groot aanbod dat twee dagen eigenlijk niet genoeg zijn. Zo zijn er veel acts uit Engeland en Frankrijk, maar ook Berlijn en Detroit zijn goed vertegenwoordigd. Optredens van de UR-artiesten zijn redelijk schaars, maar de goede verstandhouding met het technolabel
clubjudge.com TodaysArt Festival in Den Haag is een multidisciplinair evenement.
Dit jaar is de tiende editie van het Robodock Festival in Amsterdam.
Robotica, vuurwerk en verrassende acts op Robodock.
Technologie versmelt met kunst, multimedia, beeldende kunst, muziek en industriële installaties. Schrik niet als je wordt overvallen door een rijdende kliko-bak. In dat kader zal de Amerikaanse act Survival Research Labs zijn visitekaartje afgeven; ‘de gevaarlijkste show ter wereld’. Ook laat de vijftig meter lange metalen, vuurspuwende slang van de Flaming Lotus Girls zich voor de gelegenheid bekijken. Het festival is een belangrijk platform voor internationale kunstenaars, wetenschappers en theatermakers. Kom naar Robodock (als je durft). 1
Dit jaar wordt alweer de tiende editie van Robodock Festival georganiseerd op de NDSM-werf in Amsterdam-
Noord van 19 tot en met 22 september. Deze jubileumeditie wordt gevierd met een feestelijke greep uit de hoogtepunten van heden en verleden. Tegelijkertijd wordt vooruit geblikt naar een toekomst waarin alles mogelijk is. Het festival dat zijn oorsprong vindt in de Amsterdamse kraakbeweging, is in tien jaar tijd uitgegroeid tot een internationaal vermaard festival met bijna 12.000 bezoekers op de laatste editie, en een voor Europa uniek programma. De inhoud staat vooral voor robotica, vuurwerk en fijne beats met acts die je verbeelding te boven gaan.
ZATERDAG 15 SEPTEMBER
ZATERDAG 15 SEPTEMBER
ZATERDAG 15 SEPTEMBER
ZONDAG 16 SEPTEMBER
Effenaar, Eindhoven 22:00 – 04:00 uur VVK 15 euro / DVK 17,50 euro
Waerdse Tempel, Heerhugowaard 23:00 – 05:00 uur VVK 17,50 euro / DVK 25 euro
Heineken Music Hall, Amsterdam 22:00 – 07:00 uur VVK 38 euro / VIP 75 euro
Heineken Music Hall, Amsterdam 22:00 – 07:00 uur VVK 38,50 euro / DVK 47,50 euro
Bloomingdale, Overveen 16:00 – 00:00 uur 10 euro
Latin house, electro Claude Monnet, Syke’N SugarStarr, La Ona ft. Rachel Grace, Radikal Roy
House, eclectic Real el Canario, Victor Coral, Don Diablo, Wiebthroat
House, electro, eclectic, urban, latin Steve Angello, Sebastian Ingrosso, Debonair Samir, D-Ramirez, Roog
House, classics Roog, Jeroenski, Bart van Liefland, Robert Feelgood, The Swingkings
House Roog, Simon Dunmore (GB), Shovell (VS), Gregor Salto, Ricky Rivaro
WWW.EFFENAAR.NL
WWW.WAERDSETEMPEL.NL
WWW.HEINEKEN-MUSIC-HALL.NL
WWW.HOTELARENA.NL
WWW.BLOOMINGDALEAANZEE.COM
ZATERDAG 15 SEPTEMBER
UR heeft erin geresulteerd dat Galaxy 2 Galaxy dit jaar wederom op het programma staat. De levende legende Model 500 en de groep 3 Chairs, bestaande uit Theo Parrish, Marcellus Pittman en Rick Wilhite, die voor het eerst in Nederland zijn, zullen eveneens acte de présence geven. Uit Frankrijk komen Mr. Oizo & Sebastian en Nôze en er zijn performances van Abe Duque’s, Legowelt en Charly & Gallus. Tot slot zal het Nederlands Dans Theater II het aanwezige publiek kennis laten maken met moderne dans. Ook het oog blijft niet onberoerd en
wordt gestreeld door de artiesten van United Visual Artists, een vj-groep die werkt met artiesten als Massive Attack en U2. Er zal worden geprojecteerd op de bestaande architectuur en voor meer verrassingen zal er een 400 meter lange landingsbaan op de Grote Marktstraat aanwezig zijn. Kortom: TodaysArt wordt een vernieuwend, grensverleggend festival dat niemand mag missen.
Robodock Festival
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Nachtmerrie in de openlucht
Club Poema bestaat drie jaar
DJ Record Poging
15.000 mensen verbroederen zaterdag tijdens het legendarische hardcoreconcept A Nightmare Outdoor in Mijnsheerenland.
Dit weekend viert Club Poema (Utrecht) haar derde verjaardag met gastdj’s Marco Carola en Paco Osuna. Geniet van minimal en techno.
MC Lady Bee en DJ William Shagspeare sluiten de zomervakantie af door zondag hun collega-dj’s uit te nodigen voor de derde DJ Record Poging. Locatie: BLM9 te Bloemendaal.
Reizen
24
Nú in de winkel
Wereldbanen (4)
Jona Dekker AMSTERDAM
...
Je werkte als modefotograaf, reisde de wereld rond. En toen? ‘Terug in Nederland vroeg een fotograaf aan me; kan je niet een locatie voor me zoeken? Jij bent toch overal geweest? Ik was een van de eerste Nederlandse locatiescouts. Aan de hand van een schets zoek ik dé plek voor een fotoshoot, commercial of film.’
Vertel ons je geheim…
Hoe kom ik aan zo’n wereldbaan?
‘Gewoon net even dat ene hoekje omgaan. Anders denken, een bootje huren en langs de kust gaan varen. En nooit stoppen voor zonsondergang.’
‘Per ongeluk luisteren naar jezelf, zoiets. Je moet angst opzij zetten en doen wat je wilt. Doorzetten!’ 1
Van welke plek sloeg je stijl achterover?
www.vandenbemd.com Eerder verschenen in Columbus-editie 9. Volgende week: wildlife filmer Anton.
‘Namibië, ik houd van die woestijn,
O
Grote Oceaan Quito Guayaquil
ECUADOR
Ga je eigenlijk nog wel eens ‘gewoon’ op vakantie? ‘Ik ga al veertig jaar naar de Belgische kust, tegenwoordig met mijn gezin. Geen boulevard met kroketten, geen gokautomaten en suikerspinnen, maar gewoon Belgen die hun handdoek uitrollen om te zwemmen.’
LO
met dat rode zand, waanzinnig. Je hoofd werkt altijd, maar als je daar alleen de woestijn in duikt, dan word je stil. Daar ben je écht alleen. Het emotioneerde me. Italië is het tegenovergestelde, het leven is daar prettig, op iedere hoek kan je een espresso krijgen of bij weer een familie eten.’
C
Vijf beroepsreizigers over hun leven. Deel 4: Frans van den Bemd (42), locatiescout, is vijf tot zes maanden per jaar in het buitenland.
M
B
IA
‘Je moet net dat ene hoekje om’
PERU
200 km
GN/De Pers
Ecuador De vergane glorie van koloniale boerderijen
Hoogtijdagen op de We rijden in onze terreinwagen door het hooggebergte van Ecuador, om precies te zijn op 3.385 meter hoogte. De wegen zijn zo goed als leeg. Zoals wij hier in de auto stappen, zo stappen Ecuadoranen op hun paard. Sommigen wonen in haciënda’s, boerderijen uit de koloniale tijd. Wij gaan op bezoek. Matthijs de Groot QUITO
...
Omringd door vulkanen, staan er uit koloniale tijden honderden haciënda’s; boerderijen van grootgrondbezitters. De meeste zijn in een staat van verval. Tuinmuren staan op instorten, vijvers zijn droog en overwoe-
kerd met onkruid. En uit de fonteinen komt al heel lang geen druppel water meer. Prachtige, vergane glorie. Met een beetje fantasie kun je bij de meeste haciënda’s een voorstelling maken van hoe het vroeger was. Nu staat Ecuador er al jaren economisch niet al te best voor. De huidige president van Ecuador heeft grote sympathie voor het socialistische model van zijn Venezolaanse ambtgenoot Hugo Chavez. Hoewel het model in Ecuador (nog) lang niet zover is doorgevoerd als in Venezuela, zijn de eerste Amerikaanse bedrijven inmiddels genationaliseerd. Het maakt buitenlandse bedrijven onzeker en investeringen blijven uit. De geschiedenis van de haciënda’s loopt
tot op heden synchroon met die van het land. De tijd dat Ecuador op z’n sterkst was, waren de hoogtijdagen van de haciënda’s. Maar al jaren kunnen de meeste landeigenaren niet meer rondkomen van slechts boeren. Daarom zijn veel haciënda´s toegankelijk gemaakt voor gasten. Het toeristengeld hebben ze bikkelhard nodig om de boel draaiende te houden. Behalve dat je er comfortabel kunt overnachten, heerlijk eten en bijvoorbeeld paardrijden, vertelt iedere haciënda je ook de historie. Onze eerste haciënda Chillo-Jijon ligt vlakbij de hoofdstad Quito. In dit landhuis ben je gast van Jacintho Jijon en zijn vrouw Marianne. Iedere gast wordt uitgenodigd samen met
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Voor een goed doel op reis
YAK, PINGUÏN, EZEL OF AMERIKAANSE NON: ADOPTEREN IS HIP! Jona Dekker HAARLEM
...
Na het succesvolle ‘adopteer een kip’ en het gezonde ‘adopteer een appelboom’, is iedereen werkelijk aan het adopteren geslagen. Een Egyptische student, een ontwikkelingsarts, olijfboom of een mensenhaai: alles is denkbaar en het adopteren voert de mens steeds verder van huis. Een hele leuke en goede adoptie is de yak in Tibet, www.adopteereenyak. nl. Geen thuisgestuurde zure melk,
met het adopteren van een yak help je nomadenkinderen naar school én draag je bij aan de Tibetaanse zaak. Dichter bij huis staat voor 85 euro je eigen olijfboom in een Griekse gaard. Voor dat bedrag krijg je eens in de zoveel tijd extra virgin olie thuisgestuurd; www.panathea.nl. Voor ‘jouw’ zeehond of geadopteerde Oegandese familie ligt dit wat anders, deze zijn eerder een goed excuus voor een mooi reisje. Een trip naar je eigen pinguïn in Chili of Argentinië, die je live mag aanschouwen voor 32 euro
per jaar (plus kosten voor een ticket), www.seabirds.org. Bezoek ook je adoptiedokter in een ontwikkelingsland, www.adoptadoctor.org, je mensenhaai bij Guadelope, www.adoptashark.com, en knuffel je verwaarloosde ezel in Spanje, www.elrefugiodelburrito.com. Klap op de vuurpijl is de aanbieding van de maand: dankzij een kortingactie betaal je voor de studie van een Egyptische jongere tijdelijk slechts 45 euro per maand in plaats van 90, www.dorcas.net, bij dezelfde organi-
satie adopteer je een oma uit Oost-Europa. Snel reageren is aan te bevelen! En mocht je nu toch nog een schuldgevoel bekruipen omdat je in het verleden niet of weinig hebt geadopteerd, neem dan direct een Amerikaanse non. Tegen een vergoeding van 120 euro zal ze het hele jaar voor je bidden, zodat je alsnog naar de hemel gaat…. Betalingen kunnen per creditcard, desnoods in termijnen, www.salesiansisters.org.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Stadspanorama’s in Foam
Wildebeesten op zoek naar gras
Designhotels populairder
Fotomuseum Foam in Amsterdam toont vanaf zaterdag bijzondere stadspanorama’s van reisfotograaf Marcus Koppen. Zijn fel verlichte, moderne wereldsteden zijn te zien tot en met 20 oktober.
Ruim een miljoen gnoes zijn vertrokken voor hun jaarlijkse trek van Tanzania naar Kenia, op zoek naar vers gras.
Intieme, luxe designhotels zijn gewild. Exclusieve ketens als Small Luxury Hotels of the World zien hun klandizie snel toenemen.
Reizen Columbus Magazine
25
China & Fiji Extreme hotels voor verwende toerist
In bed tussen de haaien en roggen
Jona Dekker HAARLEM
...
haciënda’s hen te dineren in de eetzaal met schilderijen van generaties aan de muur. Weer heel anders en wellicht de bijzonderste haciënda van Ecuador is Alegria. Gabriel Espinoza kocht zijn haciënda ongeveer vijftien jaar geleden en het is nog steeds een werkende boerderij. Omdat Gabriel niet slechts kan overleven van de melk die de koeien geven, de kaas die van de melk wordt gemaakt en de groenten die worden verbouwd, heeft hij tevens een gastenverblijf. Je ziet als reiziger hoe het er hier vroeger aan toe ging. Zijn hooggelegen haciënda biedt een prachtig zicht op de naastgelegen bergen. In die bergen leven etnische stammen, indígenas zoals de kleurrijke locals hier worden genoemd.
Liefhebbers kunnen met de eigenaar mee voor een meerdaagse paardrijdtocht de vulkaan Cotopaxi op. De oudste haciënda ten slotte is Guachala en dateert uit 1580. Hij is al honderden jaren in het bezit van de familie van Gabriella, die hem nu leidt samen met haar man en dochtertje. Op de fleurige binnenplaats is een fonteintje dat in vroeger tijden werd gebruikt als zonnewijzer. Onlangs bouwden ze een moderne variant exact op de evenaar. Echt alles in Ecuador ademt paarden, zowel buiten op de wegen als binnen in de haciënda’s. Als we later zonder benzine komen te staan, met onze moderne terreinwagen op inmiddels bijna 3.500 meter hoogte,
vragen we ons af: waarom ruilen we het vehikel niet in voor een paard en blijven we niet hier? 1 De hele reportage is te lezen in de Columbus die nu in de winkel ligt.
Beste reistijd
Juni t/m september
Vliegen
KLM vliegt zes keer per week naar Quito en naar Guayaquil. Tickets vanaf 898 euro all-in retour. www.klm.nl
Slapen
Haciënda Chillo-Jijon, www.haciendaecuador.com, Haciënda La Alegria, www.haciendalaalegria.com, Haciënda Guachala, www.guachala.com.
Er was een tijd dat hoteliers voldoende hadden aan een hotel op een centraal gelegen locatie, met nette kamers en vriendelijk personeel, tegen een redelijke prijs. Tegenwoordig worden architecten ingehuurd om met hypermoderne ontwerpen de snel verveelde, rijke en westerse consument te blijven verrassen. Eerlijk is eerlijk, ze slagen daar zo nu en dan goed in. Wat dacht je van slapen in een steengroeve of meters onder water als koning Triton uit De Kleine Zeemeermin?
Ondergronds Je kunt kiezen in het Chinese Songjing Hotel: wil je overnachten onder water, tegen een rotswand of veilig boven de grond? Het vijfsterrenhotel vlakbij Sjanghai wordt in een honderd meter diepe, voormalige steengroeve gebouwd en is hiermee het diepste ondergrondse hotel ter wereld. Van afstand kun je maar twee verdiepingen van het hotel boven de grond zien uitsteken. Maar zodra je dichterbij komt, zie je in de diepte vierhonderd kamers in de afgraving,
de twee onderste etages onder water. Je zou zelfs naar je kamer kunnen klimmen: in het bijbehorende entertainmentpark kan je ‘extreem’ sporten, zoals rotsklimmen en bungeejumpen. Het hotel is binnen twee jaar af. Hoeveel het kost, blijft nog even de vraag…
Slapen als koning Triton In een koraaltuin bij Fiji liggen op twaalf meter diepte 24 superluxe onderwatersuites. Een perfect uitzicht op de vissen (en zij op jou) is verzekerd: de wand van de suite bestaat voor driekwart uit glas. ’s Nachts bedien je de knoppen van je eigen lichtshow die het water en de vissen om je kamer verlicht. Er zijn overigens goedkopere manieren om een reuzenmanta of een haai te ontmoeten, want het arrangement kost maar liefst 23.000 euro per twee personen per week. Je verblijft dan twee nachten in zo’n onderwatersuite en vier nachten in een strandvilla of een villa boven water op het Poseidon Mystery Island. Begin 2009 open. 1 www.atkinsglobal.com, www.poseidonresorts.com
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................ ...............................................................................
Nieuwe tv-serie van ex-Monthy Python-acteur
"
MICHAEL PALINS NIEUWE REIS We hebben zijn charisma een tijdje moeten missen, maar Michael Palin komt volgende week weer met een programma op BBC. Dit keer geen Himalaya of Sahara, geen Wereldreis in 80-dagen, maar zijn eigen ‘achtertuin’: Michael Palin’s New Europe. Door de landen achter het voormalige IJzeren Gordijn reist hij buiten de gebaande paden, per benenwagen, zeilboot, fiets, tank, ezel of op een andere typische Palin-manier. Hij zou de ex-Python-acteur niet zijn als hij daarbij niet op fantastische plek-
ken belandt, in onthullende of komische situaties. Hij ontmoet de Hongaarse variant van Jan Modaal - een buschauffeur in Boedapest -, de Balkan-avant garde, doet mee met een spirituele sessie van de Bulgaarse Witte Broederschap, leert worstelen met een kameel en ervaart in Estland hoe het nu precies voelt om over kolen te lopen. Als je denkt dat je Europa allang ‘gedaan’ hebt, bedenk je nog een tweede keer! Zondag 23 september, 21 uur op BBC1. www.bbc.co.uk
3,95
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Reisreporters gezocht (1)
Reisreporters gezocht (2)
Deze week is de lancering van Columbus’ vernieuwde en interactieve website www.columbusmagazine.nl, hét startportaal voor reizen.
Columbus zal op haar website reisreporters gaan werven. Wie de mooiste reisfoto’s en beste reistips uploadt, kan op reportage gestuurd worden!
! $
""" #
26
Service
Gevaarlijke kennis E
Wim Helsen
Fip Hoppen
en mens zonder arm is nog altijd ruimschoots een mens, net zoals een mens zonder benen even veel aanspraak kan maken op het etiket mens als een volledig van oren en poten voorzien exemplaar. Ook Fip Hoppen uit Noorwegen was op en top mens, hoewel hij het van kindsbeen af niet alleen zonder benen en armen moest stellen, maar ook nog eens zonder oorschelpen. ‘Zaken die een mens niet nodig heeft om zich te onderscheiden van een dier, wel integendeel’, zo placht Fip te zeggen wanneer weer eens een onverlaat zijn mens-zijn in twijfel had getrokken, wat vooral op de middelbare school wel eens voorviel.
kin(nen), neus en darmstelsel overbodig zijn en derhalve beter verwijderd kunnen worden.’ Fip voegde de daad bij het woord en liet zich ontdoen van voornoemde overbodigheden. In volgende fasen volgden ook nog amputaties van het geslacht, de oksels en schouders, de hals, de lippen en het gebit, de oogbollen en het voorhoofd.
W
at er na al deze ingrepen overblijft, is een rompje met een mond en een achterhoofd. Of we nu zijn aanbeland bij de minimale mens, het ideaal van Fip Hoppen, weten we niet precies. Bij gebrek aan stembanden, tanden en lippen is communicatie met de professor immers zeer moeilijk geworden, en is het vierenvijftig jaar na de laatste operatie nog altijd wachten op verstaanbare instructies van de ontholoog, die met machines in leven wordt gehouden. 1
N
a zijn humaniora ging Fip Hoppen naar de universiteit van Oslo en werd de meest vooraanstaande ontholoog (of zijnskundige) van Scandinavië. In die hoedanigheid kon hij zich volledig wijden aan het onderzoek naar de wezenskern van de mens. Daartoe stelde hij zich de vraag: wat is overbodig aan de mens en wat niet? Hij kwam al zeer snel tot enkele interessante bevindingen: ‘Ledematen zijn hompen vlees die aan onze rompen hangen te bengelen. Het zijn belachelijke en ontoereikende dingen. Om iets op te tillen, is een kraan sterker en handiger, om zich voort te bewegen is een auto sneller en regenbestendiger en om in soep te roeren, bestaan er sinds het begin der tijden lepels. Of lepelen, zoals men in sommige streken zegt. Maar dat doet nu niet ter zake.’ Voor oorschelpen was prof. Hoppen
zo mogelijk nog strenger: ‘Het zijn gekreukelde flappen die gemaakt zijn van dun behaard vel, kraakbeen en oorsmeer. Zelfs vissen hebben geen oorschelpen, en de meeste vissen hebben nog nooit één gedachte gekoesterd, laat staan dat ze weten wat
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ARGUS
Controleurs gaan diertransporten controleren
een gedachte is. Vissen zijn weergaloze dommeriken, ik kan er zeer weinig respect voor opbrengen. Maar ze hebben tenminste geen oorschelpen. Dat is bewezen.’ ‘Een mens komt veel beter tot zijn recht wanneer we hem ontdoen van
alle ballast’, zo lezen we nog in wetenschappelijke publicaties van prof. Hoppen. ‘De bevrijde mens is een mens zonder ledematen en oorschelpen.’ ‘Ontologisch onderzoek heeft verder uitgewezen dat ook haargroei,
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
REGENSCHERM MET VISIE
paraplu die niet meteen omklapt of mijn gezicht openhaalt. Maar nog steeds bestaat het risico dat ik de gracht in fiets, simpelweg omdat de paraplu een deel van mijn zicht wegneemt. Ik zou een kleinere paraplu kunnen nemen, maar dan word ik weer natter. Klamme, kanariegele regenpakken mag ik van mijn image-consultant helaas niet dragen. Mijn voorstel is daarom heel eenvoudig: kun je jouw uitvinding niet standaard van doorzichtig materiaal maken? Doorzichtige paraplu’s bestaan nu ook wel, maar meestal zijn dat de kindermaatjes met hier en daar een Winnie de Poeh erop. Ik denk meer aan jouw volwassen, stormvaste paraplu, die ook dienst kan doen als tijdelijke voorruit voor fietsers. Ik ben benieuwd wat je ervan denkt. Vriendelijke groet, Gustaaf Haan
Beste Gerwin Hogendoorn, creatief brein achter Senz Umbrellas,
HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU
© 2007 - René Leisink
Wim Helsen is een Vlaamse cabaretier en academicus . Voor De Pers schrijft hij elke week over de wonderlijke geschiedenis van de de wetenschap. Tekening: Marisa Branco.
De herfst komt en het regent weer. Gelukkig maar voor boeren, hertjes op de Veluwe en paraplu-uitvinders zoals jij. Jammer voor wandelaars en fietsers. Je bent vast bekend met de paradox van schuilen. Hoe harder je door de regen naar een schuilplaats rent, hoe natter je wordt. De regendruppels komen dan namelijk niet alleen recht op je hoofd, maar ook van voren tegen je gezicht en je hele lijf. Als ik op de fiets zit, is dat probleem nog groter. Door de vaart die ik heb, komen de druppels bijna recht van voren. Als fietser wil ik mijn paraplu dus eigenlijk schuin voor me houden. Jouw paraplu maakt dat al een stuk gemakkelijker, want het is de enige
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Wederom hangt er een forse hoeveelheid bewolking boven ons land, met lokaal daaruit een spat regen. Vanuit het noordoosten klaart het in de loop van de dag geleidelijk wat op, maar of het zuiden de zon nog overtuigend te zien krijgt, is de vraag. Met nauwelijks wind wordt het zo’n 19 graden.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Vrijdagochtend lijkt op tamelijk uitgebreide schaal mist voor te komen, die plaatselijk pas in de tweede helft van de ochtend oplost. Verder zien we een mix van wolken en zon en warmt het op naar een graad of 20. Later op de dag trekken vanuit het noordwesten een paar buien binnen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 13 september
hoogste max. temp.: 31,2ºC in 1919 hoogste max. temp.: 31,2ºC in 1919
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Zwaar bewolkt Bewolkt Bewolkt Bewolkt
18˚C 19˚C 19˚C 19˚C
Puzzel met De Pers 1
ZWEEDS RAADSEL: te grote hoeveelheid deserteur
kunst (Lat.) Griekse letter
2
3
4
5
6
vreemde munt oorlogsschip
schuilplaats
7
CRYPTOGRAM 1
spinnenweb
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
2 gravure deel van de visvangst
6
leve schuld
1
arrondissement
4 drassig
7
7
8
vismand
6
9
bijbelse naam
10
zeer spoedig Engelse titel
strafwerktuig
11
bijbelse naam Engelse titel
HORIZONTAAL: 1. Bij voorspoed zit er inderdaad gang in (8); 4. Royaal als een grote kerel die zich schaamt (8); 6. Computerkaart (4); 8. Heilig tieneridool (7); 9. Engels soort nakomeling (4); 10. Toon bevalligheid bij verhuizing naar of uit het buitenland! (8); 11. Kledingstuk van een student(e)? (8).
familielid bevel iemand met veel macht en 3 invloed
5
VERTICAAL: 1. Verdwenen beroep? (6); 2. Raar dat het niet bekend is (6); 3. Aristocratische kerk? (7); 5. Daar in Afrika vindt men geen sla (7); 6. Deze plaats is gek voor een Turk (6); 7. Van elkaar of juist niet meer (6).
van grote lengte
groente
BREINBREKER
SUMBRERO®
17
12
22 12
10
12
24
16
SUDOKU 1
2
2
11
30
SUDOKU 4
3
5
8
6
4
9
5
1
9
7 5 8 4 3 6 1 9 2
2 6 9 1 5 8 3 7 4
4 1 3 2 7 9 5 8 6
6 9 7 8 4 3 2 5 1
5 8 1 9 6 2 7 4 3
3 4 2 7 1 5 8 6 9
1 2 4 6 8 7 9 3 5
8 3 6 5 9 1 4 2 7
9 7 5 3 2 4 6 1 8
7 5 8 3 1 9 2 6 4
4 6 9 5 2 7 3 8 1
2 3 1 6 8 4 9 5 7
9 8 3 7 4 2 5 1 6
5 2 7 1 6 8 4 9 3
1 4 6 9 3 5 7 2 8
8 1 5 2 7 3 6 4 9
6 7 2 4 9 1 8 3 5
3 9 4 8 5 6 1 7 2
1 5 7 8 Breinbreker 9 Neem iedere keer de getoonde tijd en tel er dat 6 2 aantal uren bij op 4 3
2 3 6 1 7 4 5 8 9
9 4 8 3 2 5 1 6 7
7 1 3 9 6 2 8 5 4
4 6 2 5 8 3 9 7 1
5 8 9 7 4 1 6 3 2
8 2 4 6 3 9 7 1 5
6 9 1 4 5 7 3 2 8
3 7 5 2 1 8 4 9 6
SUDOKU 1 8
5
4
9
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 7 6 3 driehoekjes de som van cijfers 8 9 8 9 van 1 tot en met 9, die hori5 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge6 2 1 2 vuld. De Sumbrero® links is 8 9 8 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 1 1 7 moeten worden ingevuld. De 0 1 8 3 doet helemaal niet mee. Per 3 4 2 som mag elk cijfer maar één 9 2 9 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
9
11
20
18
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Luitspel; 4. ongelest; 6. flip; 8. amoreel; 9. ezel; 10. smartlap; 11. remarque. VERTICAAL: 1. Loodje; 2. toeval; 3. pretors; 5. toenaam; 6. flater; 7. paapje. Zweeds -p-a-b-pverhelpen -dor-aera bak-fan-r -g-tostizomerkamp -genua-au cis-maggi -eta-koon ZAKGELD
Kakuro® & Sumbrero®
11
Plaats de gewichten in de schaal zodat het evenwicht wordt bewaard. Ga ervan uit dat het gewicht van de schaaltjes nul is.
8
9
4
1 6
3
5
2
1 8
3
4
12
1
2 1
8
8
1
5
23
7
30
13
2
2
7
5
6
3
3 9
8
KAKURO®
16
3
27
7
7
3
4
4
4 6
8 19
1
5
9
7
8
5
4 9
3
2 5
7
5
6 1
7 6 7
4
6
2 8
6
7
9
2
8
2
3
3 9
6
16
5 9
8
6
17
4
11
3 4
1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Goedkoop op wintersport? vanaf
39,T EMEN APPARTAS INCL. IP EN SK
Boek nú op www.sunweb.nl
LEZERS
[email protected]
COLUMN
Tandartsencodetaal Mirjam de Jong
...
Omdat ze met zwangerschapsverlof is, wordt mijn Zuid-Afrikaanse tandarts vervangen door Marlies. Zelfverzekerd neem ik plaats op de tandartsstoel. Ik sluit mijn ogen en open mijn mond. Sinds mijn beugelperiode is mijn angst voor de tandendokter groter geweest dan de gezonde portie. De door zijn werk getekende azijnpisser die mijn tanden eerst verzorgde, had de gewoonte om de toestand van mijn gebit in plaats van met mij, de eigenaar, te bespreken met zijn assistente. En dan niet in ABN, maar volgens het ISO 3950-systeem, in tandartsencodetaal. Zo kwam de mededeling dat er iets aan m’n gebit moest
gebeuren altijd als een verrassing. Daarnaast mocht ik geen gekleurde elastiekjes om mijn beugelslotjes, de nekband van de buitenboordbeugel bleef donkerblauw en ook het verhemelte van de losse beugel waar klasgenootjes mee pronkten door de glitters, bleef effen roze bij mij. Het tweewekelijkse consult werd steevast beeindigd met de gouden tip: ‘Je moet je leven beteren’. Wellicht bestaat het leven van een tandarts alleen uit poetsen, flossen en elastiekjes verwisselen, maar dat van een meisje van twaalf bestaat uit meer. Dan komt zo’n tip vrij hard aan. Na de constatering dat ik scenario’s in mijn hoofd creëerde over hoe ik mijn tandarts zelf aan een beugeltje zou kunnen helpen, besloot ik ‘mijn leven’
gemakkelijker te maken en mijn tandarts om te ruilen. Daar stond ze, als een geschenk uit de hemel, in haar moderne praktijk met een glimlach op haar gezicht. Haar vriendelijke verwelkoming met een gezellig accent gaf me weer vertrouwen in de tandarts. In het ABN werd ik constant op de hoogte gehouden over wat zich afspeelde in mijn mond. Met de wind in de rug fietste ik lachend terug naar huis. Marlies krast over mijn kies, richt zich dan tot haar assistente en zegt: ‘Een keer 8 en twee keer 8, even een foto’. Ik open mijn ogen. Mijn tandartsverleden flitst aan mij voorbij. Ik sluit mijn mond, sta op en verlaat de praktijk. Bij de balie meld ik nog even te wachten met het maken van een vervolgafspraak tot de kleine uit de luiers is. 1
Sport
28
Voetbal Clubs willen tv-rechten zélf verkopen
Ajax en AZ leggen bom onder Eredivisie Redactie sport AMSTERDAM
...
AZ en Ajax zetten de toekomst van de Eredivisie op het spel, onthult het weekblad Voetbal International (VI). Beide clubs weigeren de tv-rechten voor hun eigen wedstrijden collectief te verkopen, zoals voorheen altijd gebeurde. De Alkmaarders en Amsterdammers moeten nu misschien zelfs de competitie verlaten. In december loopt de huidige verbintenis af en moet er worden onderhandeld over een nieuw televisiecontract. In het verleden was het altijd zo dat álle clubs uit de Eredivisie gezamenlijk hun wedstrijden verkochten aan de beste bieder. De totaalsom werd dan via een vooraf gestelde verdeelsleutel verspreid over de achttien eredivisionisten, waarbij ook een deel werd afgedragen aan de teams uit de eerste divisie. Dat zorgde voor een sterke basis voor het totale Nederlandse voetbal. Die tijd is, als het aan Ajax en AZ ligt, voorbij. Met name AZ-voorzitter Dirk Scheringa zet zijn hakken in het
zand. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat we in eigen beheer vijf keer zoveel kunnen verdienen’, zegt hij. ‘Als de andere clubs niet met ons mee willen, dan gaan wij toch onze eigen wedstrijden live uitzenden.’ De rest van de betaald voetbalclubs zouden angstig toekijken hoever Scheringa bereid is te gaan. De bankier is een machtig man en stopte alleen in AZ al een bederag dat alle gezamenlijke tv-inkomsten te boven gaat, schrijft VI. Als Ajax en AZ uit de Eredivisie stappen, moet de ECV (de overkoepelende organisatie van de clubs uit de hoogste afdeling) het tv-pakket zonder de twee clubs aanbieden. Dat zou véél minder opleveren. Simon Kelder, voorzitter van Excelsior, heeft geen goed woord over voor de plannen van de twee topclubs. ‘Voor ons vormen die inkomsten een belangrijk deel van de begroting. Ik vind het allemaal een beetje naïef. Zonder anderen kunnen ze volgens mij ook niet verder. Ik word een beetje moe van die arrogantie’, zegt hij in het voetbalweekblad. 1
'2!4)3 ,!04/0 !CER 4RAVEL-ATE LAPTOP #ELERON - '(Z v 78'! 3CHERM -B GEHEUGEN 'B (ARDDISK
'2!4)3
Cruijff dubbelt een partij op de Open Dag van zijn eigen Foundation in het Olympisch Stadion. REIN VAN ZANEN/WFA
Met z’n allen op jacht naar een foto met Johan JOHAN CRUIJFF Vrijwilliger op de Open Dag van de Johan Cruijff Foundation. Stralende kinderen en dicht bij je grote idool. Zou het lukken om met Johan op de foto te gaan? Iwan Tol
v
AMSTERDAM
...
)CM EEN MOBIEL ABONNEMENT VAN BELM 6OOR SLECHTS % PER MAAND
7EGENS SUCCES HERHAALD
"ESTEL DIRECT TELEFONISCH
VAN TOT LOKAAL TARIEF
WWWGSMNLDEPERS
Waarom had ik mezelf ook alweer opgegeven als vrijwilliger voor de Open Dag van de Johan Cruijff Foundation? Ik vraag me dat af, terwijl ik me ’s morgens om negen uur in het Olympisch Stadion meld. Samen met nog zo’n honderd andere vrijwilligers luister ik in de kantine van atletiekvereniging Phanos naar een peptalk van directeur Carole Thate van de Foundation. Nergens is dan nog een glimp op te vangen van Johan Cruijff. Natuurlijk, zeg ik tegen mezelf, het kan nooit kwaad om één keer per jaar je agenda leeg te ruimen en gehandicapte kinderen te helpen. Maar
hoop ik op deze manier misschien ook niet stiekem om iets dichter bij mijn idool te komen? Een foto, een hand? Het vrijwilligerwerk bestaat vooral uit het opbouwen van de spelletjes die de kinderen ’s middags gaan doen. Samen met een ‘collega’ uit Roosendaal sjouw ik dranghekken over het stadionplein. Hij is ’s morgens om half zeven vertrokken vanaf het Centraal Station in zijn woonplaats. Ik blijk niet de enige te zijn die hem vandaag heeft gevraagd of hij nog iemand met een hakbijl is tegengekomen. Met een andere vrijwilliger maak ik een veldje klaar voor het rolstoelrugby. Hij geeft onomwonden toe uit te zijn op een foto van Johan. Iedereen noemt hem nu opeens ook Johan. We horen immers bij de club. Over het hele veld zijn ’s middags kinderen bezig. Gehandicapt, nietgehandicapt, met been, zonder been. Het plezier spat er bij iedereen vanaf. Wat een positieve energie komt hier vrij! Bij het tennisveldje staat Johan Cruijff. Het valt niet altijd mee om Johan Cruijff te zijn, vermoed ik. Ie-
dereen wil iets van hem. Mijn respect voor hem groeit. Hij mag misschien een mopperkont zijn en dingen zeggen die niemand begrijpt, deze man snapt wel waar het om draait in het leven. Het afbouwen van alle spelletjes gaat vlotjes. Om half zes worden we geroepen voor een groepsfoto. Opeens, ergens uit een kamertje in het Olympisch Stadion, kom hij aangelopen. Johan! Iemand grapt tegen hem: ‘Jij mag niet op de foto, je hebt toch niet meegeholpen?’ Overal komen telefoontjes tevoorschijn om een foto te nemen. Ook nu weer neemt Cruijff voor iedereen de tijd. Even later grijp ik mijn kans en sla ik een arm om Johan heen, terwijl een collega-vrijwilliger met trillende hand een foto maakt.
Hebbes! 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ........................................................................................................................ KORT 111
Alleen Yao Jie overleeft eerste badmintonronde
Van de vier Nederlandse deelnemers aan de open badmintonkampioenschappen van Japan is gisteren na de eerste ronde alleen Yao Jie nog over. De geboren Chinese versloeg in de eerste ronde van het evenement uit de Super Series de Japanse Mayu Sekiya, 21-11 en 21-15. Voor Eric Pang, Dicky Palyama en Judith Meulendijks is het na de eerste ronde voorbij. Pang verloor in twee games (15-21 19-21) van de Indonesiër Simon Santoso, Palyama ging onderuit tegen de Zuid-Koreaan Sung Hwan Park (9-21
13-21). Meulendijks speelde tegen de Chinese Xie Xingfang, als tweede geplaatst, een goede wedstrijd, de laatste game verloor ze met 18-21. Als Yao Jie de kwartfinale haalt, verdient zij een olympische nominatie.
Dubbelslag Napolitano
111
Alessandro Petacchi heeft na elf etappes in de Ronde van Spanje eindelijk zijn ritzege te pakken. De Italiaan van Milram was in de straten van Algemesí de sterkste in de massasprint. Paolo Bettini (QuickStep) en Milram-ploeggenoot Erik Zabel werden tweede en derde. Denis Menchov doorstond de slotfase behoudt de leiding in het algemeen klassement. De Rus heeft een marge van 2.01 op zijn landgenoot Vladimir Efimkin. In de Ronde van Polen
PETACCHI SNELSTE TIJDENS MASSASPRINT IN SPANJE
FC Groningen mogelijk zonder spits Marcus Berg
FC Groningen mist morgen mogelijk Marcus Berg in het competitieduel met FC Utrecht. De Zweedse aanvaller moest dinsdag in de eerste helft van de wedstrijd Jong Zweden-Jong Duitsland met een lichte hersenschudding naar de kant. Het is nog niet bekend hoe lang de 21-jarige nieuweling uit de roulatie is.
won Danilo Napolitano de vierde etappe naar Poznan. De Italiaan van Lampre troefde in de massasprint Tomas Vaitkus (Discovery Channel) en Robert Förster (Gerolsteiner) af. Het peloton werd vlak voor de finish opgeschrikt door een valpartij, klassementsleider Wouter Weylandt was een van de slachtoffers. Hij moet zijn leiderstrui afstaan aan Napolitano, die nu twee tellen voorsprong heeft op de Belg.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Onveilig (1)
Onveilig (2)
Bijbeunen
De Champions Trophy wordt in december níét in Pakistan gehouden. Het is er volgens de internationale hockeybond te onveilig.
Eerder hadden Australië en Pakistan zich al afgemeld voor het toernooi. De komende dagen zal worden beslist waar wel gehockeyd gaat worden.
Bert van Marwijk heeft er een baantje bij. De trainer van koploper Feyenoord zal samen met Wim Kieft elke dinsdagavond op Sport 1 commentaar geven over het Champions League-voetbal.
Sport
29
Stepneygate Vandaag uitspraak in bizarre zaak tussen McLaren en Ferrari
Spionagesoap tergt Formule 1 Mysterieuze witte poeders in de benzinetank en echtgenotes met geheime documenten bij de copyshop. De spionagezaak in de Formule 1 lijkt zich als een olievlek uit te breiden. Lucas Benschop AMSTERDAM
...
De oorsprong van Stepneygate is al een klassiek voorbeeld van een spionage-affaire in wording. Ferrariingenieur Nigel Stepney vierde grote successen met het team en zevenvoudig wereldkampioen Michael Schumacher. Hij was als technische man een sleutelfiguur tijdens het ontwikkelen van de snelheid en betrouwbaarheid van de Ferrari-bolides. Toen de Duitser eind vorig jaar zijn carrière beëindigde, besloot ook het technische en tactische meesterbrein van Ferrari, Ross Brawn, een sabattical te nemen. Kroonprins Nigel Stepney stond al klaar om zijn baan over te nemen. De topfunctie van technisch directeur ging echter naar Mario Almondo, en dus níét naar Stepney. De Brit moest genoegen nemen met een baantje als manager van het race- en testteam. Binnen de Ferrari-hiërarchie een tamelijk onbeduidende functie. Nog voor de seizoensouverture uitte Stepney al openlijk zijn ongenoegen over de gang van zaken bij het Italiaanse team. Hij kon niet overweg met Almondo en de rest van de technische staf. Gefrustreerd gaf hij aan óók toe te zijn aan een sabbatical en zinspeelde tegelijkertijd op een transfer naar een ander team.
Onbekend poeder in de tanks De bom barstte half juni toen Ferrari plotseling een aanklacht tegen hem indiende. De omschrijving van de verdachtmakingen is even spannend als verbijsterend. Stepney zou de Ferrari’s van Raikkonen en Massa hebben gesaboteerd door een onbekend poeder in de benzinetanks te deponeren tijdens de Grand Prix in het mondaine Monaco. Vanaf zijn vakantieadres reageerde Stepney verbijsterd: ‘Dit is een campagne om mij zwart te maken. Ik weet dat ik niks strafbaars heb gedaan.’ Een week later krijgt Stepney definitief zijn ontslag. Nog dezelfde dag kreeg het verhaal een nieuwe wending als hoofdontwerper van McLaren, Mike Coughlan, geschorst wordt. Hij werd ervan verdacht geheime informatie van
McLaren-baas Ron Dennis, midden, wordt na afloop van een hoorzitting van de FIA in Parijs bedolven onder de vragen. AP
aartsrivaal Ferrari te hebben aangenomen. De zaak kwam aan het rollen toen een medewerker van een copyshop zag dat de vrouw van Coughlan honderden documenten met een Ferrari-logo aan het kopiëren was. Zij lichtte Ferrari in die direct naar de rechter stapte. Bij de huiszoeking in het huis van Coughlan werden cdroms gevonden met 780 pagina’s aan geheime Ferrari-documenten. Volgens Ferrari waren de documenten verkregen dankzij Nigel Stepney. De internationale autosportbond FIA besloot een onderzoek in te stellen naar de zaak die steeds geruchtmakender werd. Een week later werd McLaren officieel door de FIA in staat van beschuldiging gesteld van frauduleus en onsportief gedrag. Heel even leek de rust terug te keren in de Formule 1-paddock: McLaren werd niet gestraft door de mondi-
ale motorsportraad (WMSC), die de zaak behandelde. Weliswaar erkende de raad dat McLaren in het bezit was van geheime informatie, maar vond dat er onvoldoende bewijs was dat de gegevens ook daadwerkelijk door het team zijn gebruikt. Op initiatief van de machtige voorzitter van de Italiaanse autosportfederatie ACI-CSAI, Luigi Macaluso, werd echter beroep aangetekend bij de FIA. McLaren-teambaas Ron Dennis reageerde furieus: ‘Onze reputatie is de afgelopen tijd enorm besmeurd dankzij de valse beschuldigingen van Ferrari.’ Volgens Dennis spelen de ACI-CSAI en Ferrari onder één hoedje in hun lastercampagne tegen McLaren. De teambaas erkende wel dat Coughlan in het begin van het seizoen was ingelicht door Stepney over illegale onderdelen op de Ferrari. Step-
ney wordt in Italië aangeklaagd voor de sabotage van de Ferrari’s in Monaco. Volgens de aanklager was het poeder in de brandstoftanks ook gevonden in de jas van Stepney. De geplaagde Brit ontkende en stelde dat hij erin werd geluisd door zijn oude werkgever: ‘Het poeder is tijdens het douchen in mijn jas gestopt’.
Dubieuze rol wereldkampioen Tegelijkertijd werd de spionagezaak teruggestuurd naar de WMSC, omdat er volgens de FIA nieuw bewijs was gevonden dat McLaren wel degelijk geheime informatie heeft gebruikt. Al snel komt naar buiten dat de Spaanse McLaren-coureurs Fernando Alonso en Pedro de la Rosa spil zijn in de nieuwe ontwikkeling. Uit mailcorrespondentie tussen de twee zou blijken dat ook zij op de hoogte waren van de geheime infor-
matie. Coughlan zou testcoureur De la Rosa de informatie hebben gegeven.De FIA zette de coureurs onder druk om openheid van zaken te geven. Hierbij speelde wereldkampioen Fernando Alonso een dubieuze rol. Het is een publiek geheim dat het niet botert tussen hem en het team en dat hij eigenlijk wil verkassen. Het was dan ook niet verrassend dat Alonso graag bereid was zijn voor McLaren belastende mails naar de FIA door te sturen. Hiermee lijkt het net zich te sluiten om het Britse team. Vandaag dient de hoorzitting en oordeelt de WMSC over de zaak. Het is niet ondenkbaar dat McLaren daar zwaar zal moeten boeten. Voorlopig lijkt de spionagesoap Stepneygate én de ellende voor McLaren, nog niet ten einde. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ......................................
Geld Abramovich voor ontwikkeling van de sport
KORT
sing mist hij de ontmoetingen met Udinese, AS Roma, Reggina en Torino.
kwam in de eerste drie wedstrijden van het seizoen niet tot scoren.
Zebina vier weken geschorst na vuistslag
111
111
Igor Gluscevic enkele weken uitgeschakeld
Voorbereiding op WK niet ideaal voor Boonen
CHELSEA ONTKENT BONUSSEN VOOR RUSSISCHE SPELERS Op haar website heeft Chelsea gisteren ontkend dat manager Roman Abramovich bonussen heeft beloofd voor spelers van het Russische nationale team, zodra zij de EK-kwalificatie zouden winnen van Engeland. De club reageert hiermee op hardnekkige geruchten in de Britse media. Overigens bevestigt de club wel dat er geld is overgemaakt, maar dit zou bedoeld zijn voor ontwikkeling van de sport.
HH
111
De Italiaanse serie A-club Juventus kan door een schorsing vier weken geen beroep doen op Jonathan Zebina. De 29-jarige verdediger werd anderhalve week terug in de slotfase van het duel met Cagliari met rood van het veld gestuurd. Vervolgens reageerde de Fransman op weg naar de catacomben zijn frustraties af op een cameraman, die hij een tik in het gezicht gaf. Zebina is bezig aan zijn vierde seizoen bij Juventus, waarvoor hij tot nu toe zestig competitiewedstrijden speelde. Door zijn schor-
Igor Gluscevic kampt met een ontsteking aan zijn rechterachillespees. Dat heeft een MRI-scan uitgewezen. De 33-jarige spits van Heracles is deze week naar zijn vaderland Montenegro vertrokken om daar te revalideren. Naar verwachting is hij enkele weken uit de roulatie. Gluscevic liep de blessure twee weken geleden op in de met 4-1 verloren competitiewedstrijd tegen NAC Breda. De éénmalig Servisch international, die in Nederland eerder uitkwam voor FC Utrecht en Vitesse,
Tom Boonen kampt met een hardnekkige knieblessure en heeft daarom weinig vertrouwen in een dagsucces in de Vuelta. Het is ook de vraag of hij op tijd fit is voor het WK. Het Belgische sprintkanon kwam afgelopen vrijdag hard ten val. Boonen rijdt nog wel mee in de Spaanse wielerkoers, maar laat weten dat zijn spieren al dagen vastzitten. Hij zegt te vrezen voor een peesontsteking. Het WK wielrennen zal eind september plaatsvinden in Stuttgart.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Snelheidsduivel (1)
Snelheidsduivel (2)
Snelheidsduivel (3)
Het kan allemaal nog gekker volgens Asafa Powell. De Jamaicaan verscherpte zondag zijn eigen wereldrecord op de 100 meter.
Hij liep 9.74 seconden, maar mikt zelf op een tijd van onder de 9.70 seconden. ‘Daar duik ik zeker onder’, zegt hij in het Belgische Het Nieuwsblad.
‘Mijn race van zondag was verre van perfect. Ik gebruikte maar 90 procent van mijn kunnen, bolde in de laatste meters uit.’ Powell loopt dit weekend een wedstrijd in Brussel.
Sport
30
EK Volleybal Nog steeds kans op halve finale
Oranje verrast met winst op de Fransen Wytze Kooistra had voorafgaand aan het EK-duel met de Fransen niet al te veel rekening gehouden met een zege. Toch won Oranje: 3-2. Geert Jan Hahn AMSTERDAM/SINT PETERSBURG
...
Hij was de dag van gisteren begonnen zoals altijd. Met een bakje cornflakes, een glaasje melk en een lekker broodje. Vlak voor de wedstrijd tegen Frankrijk had volleyballer Wytze Kooistra er nog een bord pasta tegenaan gegooid. ‘Ik houd van regelmaat in het leven.’ De maaltijden bleken zeer voedzaam, want de 25-jarige Drent speelde in het voorlaatste duel van de tweede voorronde uitstekend. Vooral in de laatste en beslissende vijfde set bleek Kooistra van grote waarde. Zowel aan het net als vanaf de servicelijn scoorde de middenman veelvuldig, ondanks de immense druk die op zijn schouders lag. Had hij de punten niet gemaakt, dan was de wedstrijd naar alle waarschijnlijkheid verloren gegaan. Nederland had daarmee ook plaatsing voor de halve finale kunnen vergeten. ‘Ik stond zelf wel lekker te spelen’, bevestigt Kooistra ook zelf. Maar te veel eer wil hij niet. ‘In de vijfde set hebben we het gewoon met elkaar gedaan, hoor.’ Toch hadden Kooistra en zijn collega’s al eerder de overwinning kunnen opeisen. De eerste twee sets wer-
De Franse Romain Vadeleux (r) probeert de bal van Rob Bontje te blokkeren. REUTERS
den immers gewonnen. Oranje zat mede door een goede servicedruk lekker in de wedstrijd en had geen last meer van de vorige wedstrijd, waarin niet gewonnen kon worden van Spanje (1-3). De Fransen leken daar-
entegen nog wel naweeën te hebben van een dag eerder, toen zij teleurstellend met 2-3 van Servië verloren. ‘Frankrijk dwong niks af. Zij waren uitzonderlijk slecht’, zegt Kooistra. ‘Maar je hoeft er niet op te rekenen
dat ze zo blijven spelen. Dat weet je.’ Dat bleek. Frankrijk toonde vanaf de derde set met schitterend aanvalsspel aan dat het wel degelijk tot de Europese top behoort. Nederland raakte het initiatief kwijt en moest
twee sets afstaan. ‘Vooraf had ik Frankrijk ook hoger ingeschat dan Spanje, waar we gisteren van verloren’, geeft Kooistra eerlijk toe. Volgens de 2,09 meter lange middenman heerste er voorafgaand aan de vijfde set nog steeds een goede sfeer. ‘We hebben niet echt het idee gehad dat we de grip op de wedstrijd definitief zouden verliezen. Je moet op zulke momenten gewoon gas geven .’ Na veel punten van Kooistra en een beslissende klap van Robert Horstink versloeg Oranje de Fransen in die laatste set met 15-12. ’Als je vooraf had gezegd dat je van Frankrijk en in een eerder duel van Duitsland wint, had iedereen je uitgelachen.’ Zo behoudt de ploeg van Peter Blangé kans op de halve finale. Om daar aan te mogen deelnemen moet Nederland morgen winnen van Slowakije en hopen op verliespartijen van Servië en Duitsland. De beste twee van de poule nestelen zich bij de laatste vier. Over de kansen van Oranje tegen Slowakije is Kooistra positief. ‘Dat team heeft nog niets gewonnen en ligt ons wel qua speelstijl.’ Mocht het Nederlands team zich plaatsen voor de halve finale, dan heeft het een extra kans om de Olympische Spelen van 2008 te halen. De beste vier ploegen in Sint Petersburg plaatsen zich namelijk voor een olympisch kwalificatietoernooi. 1
LYRICS: THE POLICE
Don t ’ stand soclose to me... EJq\kmXe[XX^\edfi^\e \okiXki\`e\e`eeXXiK_\Gfc`Z\%
Sport
31
EK-kwalificatie Erg pover Oranje pas in blessuretijd voorbij Albanië
Beachvolleybal ‘Nu grotere kans op Spelen’
Douchen en weer héél snel terug naar huis
Duo breekt met bond Novum AMSTERDAM
...
Beachvolleyballers Jochem de Gruijter en Gijs Ronnes hebben besloten uit het programma van Beach Team Holland te stappen. De Gruijter en Ronnes, vorig jaar goed voor zilver op het Europees kampioenschap, zijn van mening dat ze meer kans hebben om zich te plaatsen voor de Olympische Spelen, volgend jaar in Peking, als ze hun eigen weg gaan. De 30-jarige Ronnes geeft als reden dat de twee meer ruimte willen bij de invulling van hun programma en de begeleidingsstaf. ‘Daarom maken we de keuze om zelfstandig verder te gaan.’ Ronnes en de 29-jarige De Gruijter eindigden dit jaar op het Nederlands kampioenschap in Scheveningen als derde achter Emiel Boersma/Bram Ronnes en winnaars Reinder Num-
merdor en Richard Schuil. Michel Everaert, manager beachvolleybal van de Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo), vindt het jammer dat het tweetal deze keuze maakt. ‘Maar iedereen is vrij om een eigen programma samen te stellen. De teams die het hoogste op de wereldranglijst staan, mogen naar de Olympische Spelen, daar heeft het programma van een team geen invloed op.’ Beach Team Holland is een initiatief van de NeVoBo. Het programma moest zorgen voor een betere begeleiding van toppers en talenten. Daarnaast moest dit leiden tot betere prestaties. Aan het programma namen de duo’s Reinder Nummerdor/Richard Schuil, Bram Ronnes/Emiel Boersma, Sanne Keizer/Marit Leenstra, Marleen van Iersel/Marloes Wesselink en Tim Oude Elferink/Marco Daalmeijer deel. 1
EK Honkbal
Peking steeds dichterbij Redactie sport AMSTERDAM/BARCELONA
... Ruud van Nistelrooy ontdoet zich van Debatik Curri. REUTERS
Ruud van Nistelrooy behoedde het Nederlands elftal voor een blamage in Tirana. Zijn treffer in blessuretijd was voldoende voor een minieme 0-1 zege op Albanië. Remco Janssen TIRANA
...
De avond voor de wedstrijd verklapte een barkeeper iets van de voetbalgekte in Albanië. Zijn vader heeft al jaren een tattoo van Ruud Gullit op zijn bovenarm. Zelf snapte hij het ook niet: hij moedigde liever het Duitse nationale team aan. Dat Oranje op Albanese bodem zou aantreden, bracht gisteren het hele land in rep en roer. Toeterende auto’s scheurden eindeloos rondjes op het Skanderberg-lijn. De boulevard richting het stadion was afgezet. Nederlandse supporters en pers kwamen onder politie-escorte aan bij het Qenal Stafa-stadion, waarvan de omgeving hermetisch was afgegrendeld. Over het stadion scheerde een eenmans vliegend geval met een grote Albanese vlag. Het ging volgens het scorebord dan ook om het ‘Kampionati Europian’, het Europees kampioenschap. Dat het duel nog slechts om
kwalificatie voor het hoofdtoernooi ging deerde niemand. Het Nederlands elftal, vanavond de toppen van de daken begluurd door agenten met geweren, kende een vreemde opstelling. Namen van Demy de Zeeuw, Joris Mathijssen, Ruud van Nistelrooy en Ryan Babel waren verkeerd geschreven. André Otter (Ooijer), in het programmaboekje heette hij nog Geijer keerde terug in de Nederlandse defensie. Pinchhitter Vennegoor of HesselingJan samen met Urbu Emanuelssom, Willem van hanegem had het niet beter kunnen verzinnen. Vreemde namen of niet, Oranje ploeterde op Albanese bodem. De enige kans voor rust ontstond bij een vrije trap, losgelaten door keeper Arjan Beqaj. Het elftal van Marco van Basten zwijnde toen Mario Melchiot boven zijn tegenstanders uitsprong en raak kopte in eigen doel. Totaal onnodig vloot scheidsrechter Mike Riley de treffer af. Van een duwfout op Melchiot was geen sprake. Albanese supporters hadden vooraf al gewaarschuwd. Hun land speelt matig tegen zwakke broeders of in andere landen, maar thuis tegen een
grote naam gaat het spoken. Tegen dat gegeven moest Oranje, met zijn misplaatste superioriteitsgevoel, opboksen. De thuisploeg besloot na rust zelfs het initiatief bij tijd en wijle over te nemen. Invaller Alban Bushi stiftte de bal net niet over Edwin van der Sar, Marseille-aanvoerder Lorik Cana dwong de Nederlandse doelman tot de redding in de uiterste hoek. De eerste echte Oranje-opleving kwam pas twintig minuten voor tijd. Wesley Sneijder krulde een bal richting kruising, maar Beqaj plukte het schot uit de lucht. Na een ruzietje met Sneijder ging Cana door het lint. Hij deelde twee kopstoten uit en kreeg rood. Een gelukje redde het gezicht van de Oranje-ploeg net op tijd. Emanuelsson stoomde op, vond Van Nistelrooy en die tikte de bal net in blessuretijd binnen: 0-1. Vuurwerk ontplofte vlak naast Melchiot en Riley fluit wijselijk direct af. Door de 0-1 heeft Oranje vijf punten voorsprong op naaste belager Bulgarije en dus riant uitzicht op plaatsing voor het Europees kampioenschap. Albanië had hoe dan ook genoten van een historische wedstrijd. 1
De Nederlandse honkballers zien deelname aan de Olympische Spelen naderen. Zelf won de ploeg op het Europees kampioenschap in Spanje met liefst 16-0 van Kroatië. Belangrijker was echter dat de grote rivaal Italië is uitgeschakeld. Op de winnaar van het toernooi ligt een olympisch ticket te wachten. Het Nederlandse team begon de wedstrijd uitstekend en liep in de eerste twee innings, onder meer door een homerun van Raily Legito, al uit naar een 6-0 voorsprong. In de vijfde
inning werd de oneerlijke tweestrijd met de Kroaten beslist toen de ploeg van Eenhoorn nog eens vijf punten wist binnen te slaan. Behalve de slagploeg was ook pitcher Kenny Berkenbosch in vorm. Hij gooide in vijf innings liefst acht man met drie slag uit. De slotwerpers Dave Draijer en Duko Jansen gaven Berkenbosch de steun die hij verdiende. In poule B moest Italië met het schaamrood op de kaken het EK via de achterdeur verlaten. De ploeg, die de grootste bedreiging voor Nederland zou moeten vormen, verloor met 6-4 van Spanje. Eerder gingen de Italianen al met 5-1 onderuit tegen Frankrijk. 1
WAAROM 8 1,30 BETALEN ALS HET OOK GRATIS KAN? WWW.BEL1820.NL
NUMMER NODIG? BEL 1820.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ................................................................................ ......................................
EK-kwalificatiewedstrijd afgelast
Geen China Open
KORT 111
ARMEENSE BONDSCOACH GEDWONGEN RUSTPAUZE IAN PORTERFIELD OVERLEDEN VOOR JUSTINE HENIN De Armeense bondscoach Ian Porterfield is dinsdagavond op 61-jarige leeftijd overleden. Hij bezweek aan de gevolgen van darmkanker. De Schot was sinds april 2006 in dienst bij de Armeense bond. Eerder had hij onder meer Aberdeen, Chelsea en de nationale ploegen van Zimbabwe en Trinidad & Tobago onder zijn hoede. In Engeland zal Porterfield voortleven in de herinnering door zijn rol in de FA Cup-finale van 1973. Als speler
van Sunderland, toen tweede divisionist, maakte hij het winnende doelpunt tegen het favoriete Leeds United. Porterfield zat vorige maand tijdens de interland tegen Portugal voor het laatst op de bank bij Armenië. Hij zag zijn ploeg toen voor een stunt zorgen door een 1-1 gelijkspel uit het vuur te slepen. De EK-kwalificatiewedstrijd Armenië-Azerbeijdjan van gisteren werd na het bekend worden van het overlijden van Porterfield afgelast.
Justine Henin komt volgende week niet naar Peking voor de China Open. De Belgische, die zaterdag voor de tweede keer de US Open won, kampt met ademhalingsproblemen. Daarom neemt ze, in ieder geval deze maand, een rustpauze. Henin hoopt begin oktober op het toernooi in Stuttgart haar rentree te maken. De Waalse is zeker van deelname aan de Masters in Madrid, waar alleen de beste acht speelsters van het jaar meedoen.
Tamaëla in tweede ronde onderuit op Bali
HH
Tennister Elise Tamaëla is er niet in geslaagd de kwartfinale te bereiken op het WTA-toernooi op Bali. De 23jarige Nederlandse verloor gisteren , op hardcourt, in de tweede ronde van de als tweede geplaatste Daniela Hantuchova. Tamaëla bood de Slowaakse goed tegenspel, maar delfde met 7-5, 6-3 het onderspit. Eerder versloeg Tamaëla in de eerste ronde de Amerikaanse Jill Craybas. De Culemborgse, 180e op de wereldranglijst, was met een wildcard tot het toernooi toegelaten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Puntje voor de Don (1)
Puntje voor de Don (2)
Pardon?
Leo Beenhakker is óók in Polen populair. Tussen het zuchten, steunen en de sigarenrook door pakte hij in Finland weer een punt (0-0).
De Don hield afgelopen woensdag ook al knap stand in Portugal (2-2) en houdt daardoor uitzicht op kwalificatie voor het EK.
Tegeltjeswijsheid van Johan Cruijff: ‘Ik hou van werken zolang het werken is waarvan ik hou.’
DE MEGAHIT UIT AMERIKA! B6II96BDC >H?6HDC7DJGC:
###EG:HI6I>:K6C
★★★★ - Veronica Magazine
###O:CJLHADE:C9HE6CC:C9###
★★★★ - TV Krant
###9:;>ABG66HI6AH::CG6@:IK6C HI6GIC66G;>C>H=###
★★★★ - Algemeen Dagblad
G:B:B7:G:K:GNI=>C<
&(#%.#%, ;DG<>K:CDI=>C<
LLL#;>ABCA$7DJGC:
CJ>C9:7>DH8DDE Bij Albert Heijn krijg je bij elke 20 euro een AH Filmwekenbon voor een gratis 2e bioscoopkaartje. De AH Filmwekenbon is geldig t/m 19 september 2007. RAADPLEEG UW PLAATSELIJKE BIOSCOOPAGENDA VOOR DE JUISTE AANVANGSTIJDEN. ALKMAAR, ALMERE, ALPHEN A/D RIJN, AMERFOORT, AMSTERDAM, APELDOORN, ARNHEM, ASSEN, BERGEN OP ZOOM, BEVERWIJK, BREDA, DELFT, DEN BURG, DEN HAAG, DEN HELDER, DOETINCHEM, DRACHTEN, DRONTEN, ECHT, EDE, EINDHOVEN, EMMELOORD, EMMEN, ENSCHEDE, GORINCHEM, GOUDA, GRONINGEN, HAARLEM, HARDENBERG, HARDERWIJK, HEERENVEEN, HEERHUGOWAARD, HEERLEN, HELMOND, ‘S HERTOGENBOSCH, HILVERSUM, HOOFDDORP, HOOGEVEEN, HOOGEZAND, HUIZEN, KAMPEN, KLAZINAVEEN, LEEUWARDEN, LEIDEN, LELYSTAD, MAASTRICHT, MALDEN, MEPPEL, NIEUWEGEIN, NIJMEGEN, OSS, PANNINGEN, PURMEREND, REUVER, ROOSENDAAL, ROTTERDAM, SCHAGEN, SITTARD, SNEEK, SPIJKENISSE, STADSKANAAL, STEENWIJK, TERNEUZEN, TIEL, TILBURG, UDEN, UTRECHT, VEENENDAAL, VENRAY, VLISSINGEN, WEERT, WINSCHOTEN, WINTERSWIJK, WOUDRICHEM, WYCHEN, ZAANDAM, ZEIST, ZEVENAAR, ZOETERMEER, ZUTPHEN, ZWOLLE