behandelcentrum voor volwassenen met ASS
Emerhese behandelcentrum voor volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS)
Emerhese, behandelcentrum voor volwassenen met een autismespectrumstoornis
Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Autisme 3. Behandelaanbod 3.1 Klinische behandeling 3.2 Deeltijdbehandeling 3.3 Poliklinische behandeling 4. Organisatie 5. Samenwerking 6. Kosten 7. Opleiding personeel 8. Aanmelding
blz. 1 2 4 4 5 6 7 7 7 8 8
1 Inleiding Emerhese ligt op het terrein van Zon & Schild in Amersfoort, en maakt deel uit van de GGz Centraal. Het is het behandelcentrum van de GGz Centraal voor volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS). Emerhese heeft • een klinische afdeling (de woonwerkgemeenschap, ook wel Workhome genoemd) • een afdeling voor deeltijdbehandeling, • een polikliniek voor diagnostiek en behandeling. De klinische behandeling De klinische afdeling (18 bedden) bestaat uit drie huizen voor de bewoners en is bestemd voor (jong) volwassenen met een autismespectrumstoornis die onvoldoende zelfredzaam zijn en een intensieve begeleiding nodig hebben. We werken met behandelplannen, waarin geformuleerd staat wat wordt afgesproken tussen behandelaar en bewoner over de benodigde zorg. Hierbij houden we rekening met de (on)mogelijkheden van de bewoner, vanuit de gedachte van de individuele rehabilitatie. Het dagactiviteitenprogramma stemmen we af op de wensen, behoeften en interesses van de bewoner. In principe zijn de meeste bewoners van Emerhese werkzaam op de nabij gelegen werkplaats. Het is echter ook mogelijk dat een bewoner elders werk verricht. In de begeleiding van wonen, werken en recreëren staat de kwaliteit van het leven, het behouden van een bereikt evenwicht en de mogelijkheid tot ontwikkeling centraal.
1
Deeltijdbehandeling (Werkplaats) Patiënten die binnen de doelgroep vallen en in staat zijn zelfstandig of bij de ouders te wonen, kunnen in aanmerking komen voor deelname aan het deeltijdprogramma. Dit bestaat uit dagactiviteiten in de werkplaats van Emerhese en uit het volgen van gerichte trainingen op het gebied van sociale vaardigheden en zelfredzaamheid. Ook is er aandacht voor psycho-educatie, scholing, huiswerkbegeleiding en arbeidstoeleiding. Polikliniek De polikliniek van Emerhese richt zich op consultatie, uitgebreide diagnostiek en ambulante behandeling bij volwassenen en hun gezinsleden met (een vermoeden van) een autismespectrumstoornis. Bij de diagnostiek werken we volgens de criteria van het (landelijk) Consortium Autismespectrumstoornissen voor volwassenen. 2 Autisme In Nederland wonen ruim 90.000 mensen die een autismespectrumstoornis hebben. Van dit aantal mensen is ongeveer 90% niet in staat om zelfstandig te leven en is dus aangewezen op intensieve behandeling en begeleiding. Naar schatting heeft 50 tot 75% van alle mensen met autisme tevens een verstandelijke handicap. Emerhese richt zich op de groep met een normale en hogere begaafdheid. Autisme is een ontwikkelingsstoornis. De stoornis kan zich op verschillende manieren uiten, daarom spreekt men tegenwoordig van een autismespectrumstoornis (ASS). De bewoners van Emerhese hebben een ernstige vorm van autisme, waardoor zij onvoldoende zelfstandigheid en zelfredzaamheid hebben en een intensieve begeleiding nodig hebben. Basisingrediënten van de begeleiding omvatten onder andere een voorspelbare structuur, 2
ondersteunende en activerende begeleiding. Omdat veel bewoners moeite hebben met veranderingen in hun omgeving en omdat teveel prikkels van buitenaf voor onrust kunnen zorgen, is er gekozen voor een rustige ligging van het Workhome. Deelnemers aan de deeltijdbehandeling en poliklinische patiënten hebben vaak lichtere vormen van autisme en problemen op deelgebieden. Aanmeldingscriteria Het klinische en deeltijdklinische behandelprogramma is bestemd voor alle patiënten (vanaf 18 jaar) met een autismespectrumstoornis (ASS) en een normale begaafdheid (IQ > 85). Tot de ASS-doelgroep behoren volgens de DSM IV classificatie pervasieve ontwikkelingsstoornissen: • Autistische stoornis • Stoornis van Asperger • Pervasieve ontwikkelingsstoornis niet anders omschreven Andere namen die in omloop zijn: autisme, aan autisme verwante stoornissen, multiple complex developmental disorder (MCDD). Wat betreft patiënten met de classificatie PDD-NOS kijken we zorgvuldig naar de beschrijvende diagnose en naar de ernst en de aard van de gedragsontregelingen, om te beoordelen of zij binnen het begeleidingsklimaat van Emerhese passen. Bij de polikliniek kunnen ook mensen worden aangemeld bij wie de diagnose nog niet gesteld is. Zij komen dan in eerste instantie terecht bij het diagnostisch behandelprogramma. Indien er sprake blijkt te zijn van een autismespectrumstoornis kunnen zij gebruik maken van het behandelaanbod.
3
Contra-indicaties Ernstige fysieke of zintuiglijke handicaps, ernstige agressie, acting-out, impulsiviteit, psychotische ontregeling en verslaving vormen een contra-indicatie. Dat wil dus zeggen dat we dan geen behandeling binnen Emerhese kunnen aanbieden. Wanneer er sprake is van co-morbide AS I of AS II stoornissen moet het autisme op de voorgrond staan. Bij twijfel aan de diagnose kan een diagnostisch onderzoek (poliklinisch) of een proefplaatsing (Werkplaats) plaatsvinden. 3 Behandelaanbod 3.1 Klinische behandeling (workhome) In hoofdlijnen ziet het behandelaanbod van het de klinische afdeling (workhome) er als volgt uit: • Leven in een groep, met een op de autismespectrumstoornis afgestemde begeleiding en een aangepast leefklimaat. Belangrijke elementen zijn: het bieden van een voorspelbare structuur, het stimuleren van zelfredzaamheid en het stapsgewijs aanleren van vaardigheden. • Groeps- en individueel gerichte activiteiten, die bedoeld zijn om een bereikt evenwicht in stand te houden en de kwaliteit van leven te verhogen. Een belangrijk aspect hiervan is het ontwikkelen en trainen van vaardigheden die nodig zijn om zich in het workhome te kunnen handhaven. • Voor een deel van de bewoners is de begeleiding tevens gericht op ontwikkeling, soms zelfs op overplaatsing naar lichtere vormen van begeleiding, scholing en werk. De begeleiders van Emerhese werken vanuit de individuele rehabilitatievisie. Zij bieden op basis van de individuele behoeften, wensen en mogelijkheden van een bewoner een passende ondersteuning. 4
We maken gebruik van het model van een maatschappelijk steunsysteem, dat wil zeggen dat er wordt samengewerkt en afgestemd met gezinsleden. Wij vragen bewoners een gebruikersovereenkomst te ondertekenen. Hierin is een aantal afspraken over huisregels, rechten en plichten geregeld. 3.2 Deeltijdbehandeling Voor deelnemers aan het deeltijdprogramma zijn er geen doelstellingen op leefgroepniveau, maar voor hen gelden wel dezelfde uitgangspunten als voor de bewoners van het workhome. Zij nemen deel aan het dagactiviteitenprogramma van de werkplaats, en op indicatie, aangevuld met individuele- en/of groepstherapie, training en arbeidstoeleiding. Tevens is er bij hen, indien van toepassing, aandacht voor het thuismilieu. De werkplaats legt zich ook toe op het begeleiden en trainen van vaardigheden op het gebied van arbeid. De doelgroep van de werkplaats bestaat uit mensen met autismespectrumstoornis problematiek in de leeftijd van 18 jaar en ouder met een normaal intelligentieniveau. Hierbij gaat het om mensen die: • onvoldoende aansluiting vinden bij de reguliere arbeidsmarkt, • onvoldoende arbeidsvaardigheden bezitten die nodig zijn om reguliere arbeidsactiviteiten te verrichten, • werkervaring willen opdoen om zich te kunnen oriënteren op een keuze voor dagbesteding of het krijgen van een (betaalde) baan. We werken samen met verschillende instanties en organisaties op het gebied van arbeidstoeleiding, waaronder de Stichting Autest, de Kringloop, het Arbeidstrainingscentrum.
5
3.3 Poliklinische behandeling Voor patiënten die naar de polikliniek komen is er een behandelaanbod van • individuele- en ondersteunende (psycho)therapie, • partner-relatie(psycho)therapie, • training op het gebied van sociale vaardigheden en zelfredzaamheid, • psycho-educatie en • arbeidstoeleiding. We bieden sommige onderdelen individueel aan; andere onderdelen vinden plaats in groepsverband. Daarnaast is er het aanbod van de autisme specifieke thuisbegeleiding. Dit kan individueel aangeboden worden wanneer iemand met een autismespectrumstoornis alleen woont en vastloopt in het regelen van allerlei alledaagse zaken. Samen met de patiënt kijken we dan wat wel/niet lukt en geven we adviezen. Zolang een (jong) volwassene nog thuis woont, kunnen er vragen zijn ten aanzien van opleiding, werk en/of opvoedingsvragen. De thuisbegeleiding kan dan bestaan uit het geven van adviezen over de onderlinge communicatie en afstemming binnen het gezin. Alle drie de programma’s (klinische, deeltijd- en poliklinische behandeling) zijn op indicatie toegankelijk voor alle bewoners en patiënten van Emerhese. Iedere bewoner of patiënt heeft een individueel behandelingsplan en een behandelovereenkomst. Dit bevat schriftelijke afspraken over de doelen en wensen van de patiënt en de wijze waarop hij of zij daaraan met hulp van begeleiders wil werken. We evalueren het behandelingsplan regelmatig en stellen het zonodig bij.
6
4 Organisatie De hoofdbehandelaar van Emerhese is een klinisch psycholoog. Deze wordt ondersteund door een manager bedrijfsvoering en legt verantwoording af aan de directeur Fornhese en Emerhese. De staf van de afdeling bestaat verder uit een psychiater, gezondheidszorgpsychologen, een ambulant medewerkster, een verpleegkundig specialist, activiteitenbegeleiders, een arbeidsbemiddelaar, een programma-assistente en een medisch secretaresse. De teams bestaan uit woon- en werkbegeleiders en hebben een meewerkende coördinator. 5 Samenwerking Emerhese werkt samen met andere afdelingen van de GGz Centraal, de RIAGG Amersfoort & Omstreken, Altrecht, KWINTES en Abrona. Daarnaast is Emerhese aangesloten bij de volgende organen: • Het CASS 18+ (Consortium Autismespectrumstoornissen voor volwassenen) • De NVA (Nederlandse Vereniging voor Autisme) Ook is er sprake van een samenwerking met scholen en onderwijsinstituten in de regio, alsmede met instanties voor arbeidsvoorziening. 6 Kosten Voor de algemene kosten van behandeling bij GGz Centraal verwijzen wij u graag naar onze site www.ggzcentraal.nl.
7
7 Opleiding personeel Om de kennis en de vaardigheden van het personeel op peil te houden en te vergroten, biedt het opleidingscentrum ‘Innova’ op het terrein van Zon & Schild de medewerkers van Emerhese periodiek cursussen aan op het gebied van autisme, behandelmethodiek, medicatie, bedrijfshulpverlening en automatisering. 8 Aanmelding Wilt u gebruik maken van diagnostiek of van het behandelaanbod van Emerhese? Dan kunt u zich aanmelden door ons verwijsformulier, dat door u en uw verwijzer dient te worden ondertekend, volledig in te vullen en naar ons op te sturen, samen met eventueel aanwezige rapportages van eerdere behandelingen. Dit verwijsformulier is te downloaden via www.ggzcentraal.nl/emerhese U kunt het ook opvragen bij het secretariaat van Emerhese. Het ingevulde verwijsformulier kunt u sturen naar: GGz Centraal Emerhese t.a.v. de programma-assistente Muurhuizen 251 3811 EH Amersfoort Zodra wij het ingevulde verwijsformulier hebben ontvangen, bespreken wij uw aanmelding. Vervolgens nodigen wij u schriftelijk uit voor een eerste gesprek.
8
Intakeprocedure Het intakegesprek vindt plaats met één van de GZ-psychologen van Emerhese. Het verdient de voorkeur dat u niet alleen komt, maar dat u zich laat vergezellen door iemand die u tot steun kan zijn, bijvoorbeeld uw partner, ouders, familie of vrienden. Het team vindt het belangrijk om ook met hen kennis te maken. Het doel van het intakegesprek is: • Het verkrijgen van uw gegevens over o.a. de (huidige) problematiek, behandelvraag, de voorgeschiedenis en de verwachting voor behandeling. • Het verstrekken van informatie over de werkwijze, het programma en de huisregels van Emerhese • Uitleg van de verdere intakeprocedure Zodra de intakeprocedure is afgerond en gebleken is dat u valt binnen de doelgroep van Emerhese dan kunt u gebruik maken van het hulpverleningsaanbod van Emerhese. Er volgt dan deelname aan een behandelprogramma afhankelijk van de wachtlijst. Voor plaatsing in het klinische programma en het deeltijdprogramma moet u rekening houden met een zeer lange wachttijd. Ook voor diagnostiek en voor bepaalde behandelprogramma’s in de polikliniek is er een wachttijd van drie tot zes maanden. Voor vragen en informatie kunt u zich wenden tot: de heer A.J.P. van Voorst Hoofd BHP Autismespectrumstoornissen - klinisch psycholoog Muurhuizen 251 3811 EH Amersfoort Telefoonnummer: 033 4604190
9
Openingstijden: Maandag van 8.00 tot 16.30 uur dinsdag van 8.00 tot 15.30 uur woensdag van 8.00 tot 16.30 uur donderdag van 8.00 tot 15.30 uur vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur Telefoonnummer secretariaat: 033 4604190 Faxnummer secretariaat: 033 4604195 Emailadres secretariaat:
[email protected].
10
© GGz Centraal Emerhese, augustus 2011, auteur: Guus van Voorst.
