Eindverslag Programma Tafels in de Buurt. Praktische uitvoering: Marianne Reij en Meike Hornstra

Eindverslag Programma Tafels in de Buurt Uitvoering: Praktische uitvoering: Bekostiging: Periode: Gebied:

Tafel van Vier Marianne Reij en Meike Hornstra Zorgkantoor VGZ en WMOinnovatiefonds gemeente Langedijk 16 januari tot 16 november 2014 Sint Pancras, gemeente Langedijk

Inleiding: In september 2012 hebben vier maatschappelijk betrokken ondernemers, De Tafel van Vier, zie Bijlage I, zich de vraag gesteld: welke veranderingen in de samenleving zien we op ons afkomen en wat zouden we kunnen betekenen voor mensen die hiermee te maken krijgen. In een groot aantal gesprekken, waarbij later ook gemeenten betrokken werden, is het programma “Tafels in de Buurt” ontstaan. Gemeente Langedijk was één van de gemeenten die heeft meegedacht in de ontwerpfase van het programma en voor de uitvoering € 5000,- uit het WMO-innovatiefonds beschikbaar heeft gesteld. Het Zorgkantoor was geïnteresseerd in het programma omdat het aansloot bij een aantal pilots wijkgericht werken. Door hen werd € 10.000,geïnvesteerd. Het programma is uitgevoerd in Sint Pancras, één van de dorpskernen van gemeente Langedijk. Korte omschrijving programma: Het programma “Tafels in de Buurt” heeft als doel: het versterken van de sociale samenhang en het zelforganiserend vermogen van mensen in buurten. Het programma kent drie fasen: Door middel van actieonderzoek wordt in kaart gebracht hoe het ervoor staat met de sociale samenhang en het zelforganiserend vermogen van mensen in Sint Pancras. Waar liggen vragen en behoeften, waar kansen en mogelijkheden. Hoe denken mensen over de aanstaande veranderingen in Zorg en Welzijn. En hoe veranderingsbereid is de buurt? Zijn er al initiatieven? De ideeën die zo naar voren komen zijn uitgangspunt voor de buurttafels, waar mensen worden uitgenodigd met elkaar plannen te maken. Tenslotte zijn er de vergadertafels waar gewerkt wordt aan de uitvoering van de plannen en waar organisaties betrokken kunnen worden. Voor een uitgebreidere omschrijving van het programma zie Bijlage II. Uitvoering programma: Fase Stamtafels: Nadat we op 16 januari het convenant Tafels in de Buurt hebben ondertekend, zijn we gestart met gesprekken met organisaties die in de Bomenbuurt werkzaam zijn. We hebben ze gevraagd hun licht op de buurt te laten schijnen en er vanuit hun perspectief iets over te vertellen. Daarbij vroegen we naar hun indruk van de buurt en de mensen die er wonen, Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

1

maar ook naar sleutelfiguren en initiatieven die bij hen al bekend waren. Het leverde een bonte verzameling verhalen op, waarin de buurt van meerdere kanten belicht werd. Zie Bijlage III. Van stamtafels naar buurttafels: Met de gesprekken bij de DEKA-markt, waar we ongeveer 80 mensen hebben gesproken, is de volgende fase van het programma ingeluid, dat van de buurttafels. Fase Buurttafels: In totaal zijn er in deze fase negen buurttafels gehouden met in totaal ongeveer 200 mensen. Steeds stond de vraag centraal hoe denken mensen over de veranderingen in zorg en welzijn. Wat vinden mensen van het idee om meer zelf en met elkaar te gaan doen? Welke mogelijkheden zien ze dan? Wat zouden mensen zelf kunnen en willen doen? Wat kunnen mensen samen oppakken? Wat kunnen mensen zelf, waar hebben ze hulp bij nodig? Op openbare plekken waar veel bewoners komen hielden we korte gesprekjes met voorbijgangers. Bij De DEKA-markt stelden we de vraag welke ideeën mensen hadden om het dorp beter en leuker te maken. Bij de nazomerfeesten legden we de eerste versie van de plannen voor aan mensen en vroegen hen daar weer op te reageren. Ook kon men een droom of goed idee voor het dorp ophangen in de dromenvanger. Zo breidde het aantal ideeën zich uit. We gebruikten een collectief leerproces, waarbij de uitkomst van de ene buurttafel de input werd voor de volgende buurttafel: de brainstormsessies in verschillende groepen brachten een creatief proces op gang aan de hand van eigen en andermans ideeën. Van sommige van de zo verzamelde ideeën werden plannen gemaakt. Deze plannen werden in volgende sessies weer verder uitgewerkt. Dit heeft geresulteerd in minstens twee levensvatbare plannen. Voor meer informatie: zie Bijlage IV. Fase vergadertafels: In deze fase ging het er om de plannen te borgen. In één van de laatste buurttafels was al gebleken hoe lastig het voor mensen is om eigenaar te worden van de plannen. Zie voor meer informatie Bijlage V. We hebben om de ideeën te borgen een gesprek gehad met WonenPlus Welzijn en met de Geist, daarin bleek dat de ideeën wel aansluiten bij hun activiteiten en ze wellicht in het verlengde van hun activiteiten kunnen worden georganiseerd. Maar zekerheid konden zij daarover niet geven. Maar ook andere organisaties zijn wellicht voor nog in dit concept te interesseren (Dorpsplatform, Magentazorg, kerk). In hoeverre het programma mensen aan het denken heeft gezet en mogelijk nog doorwerkt is moeilijk te zeggen. Nog op de valreep van het programma kregen we een uitnodiging van een groep jonge mensen die wonen in de Pastorie en ons uitnodigden met hen te eten en te brainstormen over wat zij zouden kunnen doen voor mensen in hun buurt. Een energieke brainstorm leverde hele creatieve ideeën op waarmee ze al de week erna aan de gang gingen en de eerste stappen deden: koken voor mensen in de buurt. Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

2

Resultaten programma: •

“Gezelligste huiskamer van Sint Pancras” waar mensen kunnen binnenlopen voor een (gratis) kopje koffie, een praatje, ontmoeting, maar ook om mee te doen aan activiteiten of cursussen of deze zelf te organiseren. Ook kunnen mensen er met vragen terecht over praktische zaken of op het gebied van welzijn en zorg. Als locatie werden bijvoorbeeld Dorpshuis De Geist en Philadelphia genoemd. • “BuurtBeppie of BuurtBob” is geboren vanuit de behoefte om meer zicht te krijgen op wat vragen en talenten in een woonblok zijn. Een BuurtBep woont zelf in het blok en onderhoudt warme contacten met alle bewoners: belt aan, maakt praatjes en weet wat er speelt: wie heeft er een handje hulp nodig, wie kan een handje hulp bieden. Hij of zij kent ook de talenten van de buurtgenoten: wie is er goed in …...? en kan zo verbindingen leggen tussen vragers en aanbieders. In Bijlage VI worden de plannen nader uitgewerkt.

Lessons Learned: In een programma dat uitgaat van waar mensen zelf mee komen is ruimte om te leren van groot belang. Gezamenlijk nadenken over de toekomst en je eigen rol daarin, collectief leren, waarbij de ene groep voortbouwt op de ideeën van de andere groep, leren afstemmen op een omgeving die onverwacht kan reageren. Voor de geleerde lessen: zie Bijlage VII. Conclusies en aanbevelingen: •

•

•

Het programma Tafels in de Buurt had in zijn opzet een brede scope: het verbinden van de leefgebieden wonen, werken, welzijn, arbeid, duurzaamheid en zorg. Dat bleek een te optimistisch en idealistisch doel. Het bleek voor de buurtbewoners een brug te ver en we wilden te veel in eens. Gaandeweg het programma hebben wij dit bijgesteld naar zorg en welzijn in de buurt. Voor nieuwe startende buurtplannen raden wij aan om met een concretere omlijning te starten. Het gebied, daarentegen was juist te klein. Er gebeurde te weinig in de Twuijverhoek en in de Bomenbuurt en de bewoners die wij spraken op openbare plekken kwamen nooit 'uit maar één buurt'. De meeste voorzieningen liggen centraal in Sint Pancras en worden door iedereen in het dorp bezocht. Soms spraken wij juist iemand van 'over de brug' waardoor we de exacte grenzen van één bepaalde buurt al snel loslieten en onze scope organisch uitbreidden tot heel Sint Pancras. We wilden immers geen mensen uitsluiten. We hebben gemerkt dat een uitnodigende attitude in een alledaagse situatie (tijdens het boodschappen doen, op een markt) mensen helpt om het gesprek aan te gaan over nietalledaagse onderwerpen. Door interesse te tonen, open vragen te stellen en vooral te luisteren voelen mensen zich uitgenodigd hun ideeën over de toekomst van zorg en welzijn te delen. Het opzoeken van mensen helpt daarbij, laten zien dat je moeite wilt doen om mensen echt te horen en begrijpen, ze het gevoel geven dat hun mening ertoe doet. In het plan van de BuurtBep of -Bob geven mensen aan juist het element van het actief eropaf gaan belangrijk te vinden. Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

3

•

•

•

•

•

•

Het is belangrijk gebleken om daarbij aan te sluiten bij de eigen situatie van mensen. Gras gaat niet harder groeien als je er aan trekt, maar je kunt wel zorgen voor de omstandigheden waaronder gras kan groeien. Deze vorm van leiderschap past goed bij een programma waarbij mensen worden uitgenodigd om het zelf te doen. De fase van het actieonderzoek heeft veel tijd gekost en minder opgeleverd dan we hadden verwacht. De meeste organisaties en mensen die we hebben gesproken zagen het belang van het programma in. Er was ook enthousiasme, maar de bereidheid om zelf (mee) actie te ondernemen was minder groot. Het actieonderzoek heeft wel een genuanceerd beeld van Sint Pancras opgeleverd, omdat ieder het dorp vanuit de eigen achtergrond belichtte. De buurttafels hebben veel ideeën en twee concrete plannen opgeleverd. De bereidheid en het enthousiasme om mee te denken waren groot. Dit werd versterkt door de brainstorm-methodiek waarbij mensen werden uitgenodigd te denken in mogelijkheden. Hoewel mensen actief hebben meegedacht en de plannen zelf bedachten, bleek de drempel om zelf ook een bijdrage te leveren aan het uitvoeren van de plannen toch hoog. Mensen zagen tegen de verantwoordelijkheid van het eigenaarschap op. Ook bij organisaties was dat het geval: de wie-vraag bleef onbeantwoord, door hen werd een paar keer de gemeente genoemd als verantwoordelijke. De fase van de vergadertafels, oftewel de fase van het uitvoeren van de plannen, is mede daardoor onvoldoende uit de verf gekomen. Van wie zijn de plannen nu eigenlijk en wie gaat ze uitvoeren? Er is veel koud watervrees om zaken op te pakken. Toch zijn er een aantal eerste stappen gezet: gesprekken met De Geist en Philadelphia voor het plan : “De gezelligste huiskamer van Sint Pancras” en met WonenPlusWelzijn voor dat plan en voor het plan “BuurtBep of BuurtBop”. Sociaal ondernemerschap, oftewel ondernemend werken aan sociale vraagstukken op het niveau van mensen zelf, is nog relatief onbekend en vraagt om een heldere uitleg en positionering. Er ontstond af en toe verwarring over onze intentie als bleek dat wij dit werk betaald doen. Sociaal ondernemerschap verhoudt zich ook niet altijd even makkelijk tot bestaande groepen die een bijdrage leveren aan de sociale samenhang, zoals verenigingen bij wie de subsidie terugloopt. Tot slot: Het is heel goed mogelijk gebleken met mensen in gesprek te raken over zorg en welzijn en de vraag wat ze zelf en met elkaar zouden willen doen in het kader van de participatiesamenleving. Door de ideeën van de ene groep als uitgangspunt te nemen voor de volgende groep komt een collectief leerproces op gang. Het valkuil is dat de continuïteit teveel bij de trekkers van het programma blijft liggen. Belangrijk is en blijft het om mensen uit te nodigen om zelf eigenaar te zijn van hun eigen plannen.

Meike Hornstra Marianne Reij Sint Pancras, 11-11-2014 Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

4

Bijlage I: Tafel van Vier De ambitie van de Tafel van Vier is het bieden van perspectief in de huidige tijd van veranderingen en bezuinigingen op het gebied van welzijn, wonen en zorg. De tafel van Vier nodigt mensen uit in beweging te komen en zich met elkaar te verbinden. Door uit vrije wil met anderen iets te ondernemen kan sociale samenhang ontstaan. Dit kan het zelforganiserend vermogen van wijken en buurten versterken. Zo kan een vangnet ontstaat voor die momenten waarop mensen steun nodig hebben. De tafel van Vier ziet zichzelf als een steen in de vijver die kringen veroorzaakt. De Tafel van Vier heeft de expertise om in te schatten wanneer, waar en hoe begonnen moet worden om een zo groot mogelijk effect te sorteren. De Tafel van Vier kan daartoe uitgebreid worden, maar er kunnen ook nieuwe Tafels ontstaan. De Tafel van Vier is tot stand gekomen doordat vier maatschappelijk betrokken ondernemers hun krachten hebben gebundeld om kansen te benutten en mogelijkheden te creëren. De leden van de Tafel van Vier: • Marianne Reij, lid • Meike Hornstra, lid • Paul Groot, ambassadeur • Tineke Feijen, gast-lid Contact: E-mail: [email protected] Telefoon: 06-28108632

Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

5

Bijlage II: Programma Tafels in de Buurt: De Tafel van Vier gaat uit van het zelforganiserend vermogen van de buurt. Dat betekent dat we daadwerkelijk de droom en de actiebereidheid van de bewoners van de buurt als uitgangspunt en vertrekpunt nemen. Het programma “Tafels in de Buurt” kent drie fasen van ontwikkeling: • • •

Stamtafels: buurt actieonderzoek Buurttafels: opstart van een programma in de buurt Vergadertafels: ondersteunen van de dromen van burgers /vergadertafels

1. Buurt actieonderzoek / stamtafels In deze eerste fase van het programma ‘mijn droom voor de buurt’ starten we bij de mensen waar het om gaat: de bewoners. We gaan in de buurt aan de slag met het in kaart brengen van de infrastructuur van sociale relaties en we zoeken daarbij naar het potentieel aan zelforganiserend vermogen. Tafelgesprekken: We voeren gesprekken met sleutelfiguren, initiatiefnemers en burgers die we op ons pad tegen komen. In het gesprek zullen we in de eerste plaats luisteren naar signalen, en vragen naar ideeën, wensen en initiatieven. Kortom, we luisteren naar de verhalen uit de buurt. Sociale plattegrond We gaan op zoek naar ontmoetingsplekken en verbindingsmogelijkheden die al zijn ontstaan in de buurt; dromen, ideeën en plannen voor de buurt die al leven. Daarnaast onderzoeken we ook hoe de wijk in elkaar zit, welke natuurlijke verbanden er nu al zijn, welke plekken ontmoetingspotentieel hebben, waar klopt het hart van de buurt. Waar zijn mensen al bezig met hulp en ondersteuning, waar zijn ze al bezig om samen iets te bedenken of te ontwikkelen? Prikkelen In deze onderzoeksfase brengen we niet alleen dingen in kaart, maar zullen we ook veelvuldig ons gedachtegoed delen met de buurt en om daarmee te stimuleren, te enthousiasmeren, te verbinden en te prikkelen. Mensen en organisaties die enthousiast zijn en een bijdrage willen en kunnen leveren, mogen ten allen tijden aansluiten en meedoen. Presentatie Aan het eind van deze fase maken we een presentatie van wat wij gevonden hebben aan (in potentie aanwezig) zelforganiserend vermogen in de buurt. Deze presentatie dient om aan de opdrachtgevers te laten zien wat wij ontdekt hebben en wat wij adviseren als vervolgprogramma. Deze presentatie is, uiteraard, ook bedoeld voor de bewoners van en andere betrokkenen bij de buurt.


Tafel van Vier

6

2. Bewoners aan zet/ buurttafels •

• • •

Bekendmaking van het gedachtegoed bij burgers, vrijwilligers en professionals in de buurt door middel van (online) informatievoorziening, huiskamerbijeenkomsten, informatiebijeenkomsten en individuele gesprekken in de buurt. Verder hechten wij veel belang aan samenwerking en overleg met de gemeente. De bewoners van de buurt betrekken; ze stimuleren om zelf ideeën aan te dragen, vorm te geven en uit te voeren. Opzetten van een bewonersnetwerk/buurttafels als pendant van het integrale wijkteam van professionals. Opzetten van een buurtwerkbedrijf, waarbij langdurig werklozen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en mensen met een beperking kunnen worden begeleid naar (vrijwilligers)werk in de buurt.

3. Ondersteunen van de dromen van burgers /vergadertafels • Betrekken van samenwerkingspartners voor het programma; wij denken hierbij aan welzijnsorganisaties, woningcorporaties, zorgverzekeraars, zorgorganisaties, dorpsplatforms, cliëntenraden, politie, bedrijven, winkels etc. • Organisaties kennis laten maken met het burgerinitiatief en onderzoeken hoe men daar vanuit een professionele achtergrond bij kan aansluiten. • Hechte samenwerking met collega’s van andere instellingen én informele zorgverleners en vrijwilligers opzetten. • De nieuwe rol en werkwijze van professionals: “meer zorgen dát i.p.v. zorgen vóór” zoveel mogelijk benutten. • Uitvoerende professionals de ruimte bieden om zelf sturing te geven aan hun werk.


Tafel van Vier

7

Bijlage III Fase Stamtafels: 16 januari: Convenant getekend door Irma Schrijver, wethouder gemeente Langedijk, Paul Saelman, manager Zorgkantoor en Meike Hornstra, Tafel van Vier. 23-01-14: Gesprek manager Philadelphia, locatie Twuijverhoek, Esther Versteeg: - Kleinschalige woonvoorziening voor 19 cliënten met een verstandelijke beperking - Afstand tot de buren groot. Bewoners willen graag contact, maar weten niet goed hoe. - Esther heeft veel geprobeerd om meer contact te krijgen met de buren. - Wat zou de buurt kunnen betekenen: dingen doen met bewoners die de professionele zorg niet meer kan bieden: iets regelen, wandelen, winkelen. - Bewoners kunnen iets doen voor de buurt, bijvoorbeeld tuinonderhoud, de hond uitlaten, koken van afhaalmaaltijden, koffiemoment verzorgen. 23-01-14: Telefonisch contact voorzitter wijkwerkgroep Twuijverhoek van de Dorpsraad, Joop den Haan: - Joop dan Haan heeft moeite met het programma vanwege het feit dat de Dorpsraad er niet in een eerder stadium bij betrokken is. 31-01-14: Gesprek Dorpsraad, Erik Kroeze, voorzitter en Lonneke van der Elst, Secretaris: - men heeft er moeite mee dat er geld beschikbaar is voor een programma waarvan de zin niet duidelijk is, terwijl de subsidies van de gemeente voor de Dorpsraad en het Dorpsplatform zijn gestopt. - Men heeft er ook moeite mee dat er aandacht en geld gaat naar een wijk die het al erg goed heeft: De Twuijverhoek. Men zou liever zien dat dit wordt geïnvesteerd in een andere wijk met meer problemen. 13-02-14 Gesprek Wonen Plus Welzijn, Tineke de Vries: - Tot een paar jaar geleden werd alles door WPW bedacht voor mensen. In de tussenfase is de vraag van mensen uitgangspunt om dingen voor mensen te organiseren. Men is op weg naar de volgende stap: mensen gaan het zelf organiseren. - Jonge ouderen hebben een grote vraag om vrijwilligerswerk te doen. Men schrijft ze alleen in als er werk voor mensen is. Deze vraag neemt mogelijk nog toe a.g.v. de Participatiewet. - Er wordt heel veel voor elkaar gedaan in Sins Pancras. 13-02-14: Gesprek Wijkagent, Amber de Goede: - Politie had neiging teveel op te pakken, nu is criterium: moet sprake zijn van overtreding: “Het is een valkuil; voor de politie: dat wat op je bordje valt, pak je op. Terwijl mensen heel veel zelf kunnen.” - Amber ziet veel één gezin één plan gesprekken, waarbij ook het netwerk wordt gemobiliseerd en gezamenlijk wordt opgetrokken richting instanties. - Problemen in de Bomenbuurt: hangjeugd, eenzaamheid ouderen. Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

8

13-02-14: Spontane ontmoeting met Petra Kaan van zwembad De Bever: - Spontane ontmoeting met Petra, die vol plannen zit voor het zwembad, nu het met minder subsidie moet. - “Commercieel denken spreekt de creativiteit aan. Ik wist niet dat ik het in me had.” - Bij De Bever is iedereen welkom die iets wil, eventueel met anderen. Er zijn mogelijkheden om dat te faciliteren. 13-02-14: Gesprek Woningcorporatie Ymere, Ton Snijders - In Sint Pancras woont alles door elkaar en dat gaat goed. Er is een grote onderlinge betrokkenheid. Iedereen kent iedereen. Er is een eigen netwerk beschikbaar in geval van problemen. - N.a.v. Persbericht geraakt door: de beste ideeën ontstaan aan de keukentafel. “Het is belangrijk om met mensen in gesprek te gaan waar ze zich veilig voelen: aan de keukentafel.” 15-02-14: Telefoongesprek inwoner Twuijverhoek, Carla: - Vindt het leuk om mee te denken, iets te doen voor andere mensen en voor de buurt. - Wil graag iets voor anderen kunnen betekenen. 21-02-14: Gesprek Stichting Present, Gea Klerq: - De Regenboog heeft Gea gevraagd activiteiten te organiseren vanuit de diaconie. 21-02-14: Gesprek Dorpshuis De Geist, Rinske en Sandra: - “Pancrassers hebben een grote vechtlust, dat is ook hun kracht.” - “Ze willen van alles, maar dat krijg je niet te horen.” - Mensen regelen in principe alles zelf, ze zullen niet snel hulp vragen. - Mensen komen niet zomaar binnen voor een bakkie. Ze komen met een doel. - Als je iets voor mensen organiseert, zijn ze eerst heel enthousiast, maar na een paar keer komen ze niet meer. - Er wordt al heel veel gedaan voor ouderen. - De vrijwilligers die actief zijn doen dan meteen ook alles. - Men heeft heel veel goede ideeën, maar voelt zich ingeperkt door regels. 14-03-14: Ontmoeting manager Dekamarkt, Erik Vlaar: - Wil initiatieven in het dorp graag ondersteunen. - We kunnen een overzichts-bord ophangen, waarop bijvoorbeeld alle initiatieven en activiteiten vermeld staan. - We mogen in de winkel staan om een praatje te maken met mensen over ons programma. - Erik zorgt voor de koffie! 14-03-14: Ontmoeting Drogist - Men heeft vaak een luisterend oor voor mensen. Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

9

- Men weet waarschijnlijk veel van wat er speelt, maar dat krijgen we nu niet te horen. - Het is mogelijk iets op te hangen. 14-03-14: Gesprek Sportcafé De Oostwal, Mike Kramer - Ondernemers zouden meer samen kunnen werken, de krachten bundelen. - Stichting horecabelang Langedijk is opgericht om de belangen van kleine horeaondernemers te behartigen. - Mike heeft hart voor de jeugd. Maakt af en toe een praatje met de “hangjeugd” en spreekt ze ook aan. - Mike vindt dat er weinig gepikt wordt van de Jeugd - Mike is enthousiast over een initiatief van jongeren om het Jeugdhuis een doorstart te geven. Mike zou graag zien dat deze groep serieus genomen wordt. - “Kinderen en jongeren is je toekomst.” 21-03-14: Gesprek Magentazorg, Wilbert Groot en Gerda Geitenman: - Bewoners zien de Molenhoeve als iets van het dorp. Het is “ons kent ons”. Moeilijk voor buitenstaanders om erbij te komen. “U komt niet uit Sint Pancras, dan bent u dus niet van ons.” - Mensen in Sint Pancras zijn trouw aan hun zorgaanbieder. Ze zullen niet zomaar veranderen van zorgaanbieder. - “We moeten zorgzaamheid weer leren. Daar is echt iets voor nodig.” - Het is lastig mensen te bewegen, er wordt veel georganiseerd, er komt weinig respons. “Je moet wel van goeie huize komen om mensen mee te krijgen.” - Er wordt veel gepraat, men heeft overal een mening over. 24-03-14: Vergadering initiatiefgroep doorstart Jeugdhuis: - Aanwezig: Maarten van der Molen, voormalig vrijwilliger Jeugdhuis en organisator Bouwdorp: initiatiefnemer doorstart Jeugdhuis; Tim, Popschool Your Song; Mike Karels, eigenaar Dorpscafé de Oostwal; Guus Montenegro, beleidsmedewerker Jeugd 12+; Frans Seiswerda, voorzitter Dorpsplatform, Lonneke van der Elst, secretaris Dorpsplatform aandachtsgebied Jeugd; Annelies Kloosterboer, Raadslid Kleurrijk Langedijk - Gesprek n.a.v. voorstel Maarten. - Sint Pancras moet er zelf de schouders onder zetten en niet steeds naar de gemeente wijzen. - Uitkomst: Maarten krijgt ondersteuning van WoneplusWelzijn om gebruik te kunnen maken van hun expertise bij het maken van een plan. Dat kan ingediend worden bij het College. - Over het Welzijnswerk: “Het wordt wel georganiseerd, maar na drie keer stort het in” - Maarten heeft een groep vrijwilligers waarmee hij dit initiatief wil vormgeven. Mogelijk is de locatie ook interessant voor andere gebruikers, zoals bandjes van de popschool of andere bands.


Tafel van Vier

10

03-04-14: Gesprek Marco Gouda, huismeester Ymere - Aantal wooncomplexen voor ouderen in Sint Pancras, geen gezamenlijke ruimte, onderlinge contacten zijn naar behoefte. - Marco maakt wekelijks een ronde. Als er wat is, spreekt men hem wel aan. - Toen Goed Wonen nog in Sint Pancras zat, kwamen mensen gewoon even binnenlopen. - “Een initiatief moet wel een meerwaarde hebben, want mensen hebben het erg druk.” 03-04-14: Gesprek Berit Baartse, wijkverpleegkundige Evean, Sonja, verzorgende en Annika, stagiaire - Er zijn mensen met een uitgebreid netwerk en mensen die geen netwerk hebben. Dat laatste is vaak gerelateerd aan overlast. - In Sint Pancras zijn buurtjes waar de mensen nog op elkaar letten. De sfeer is er gemoedelijk. - Er zijn festiviteiten waarbij het hele dorp in touw is, zoals de nazomerfeesten en de Avondvierdaagse. - De Langedijkerpas werkt niet voor de doelgroep die verzorging en/of verpleging krijgt. Men moet de deur uit en dat lukt vaak niet (meer). - Bij de Domeinen is een vrijwilliger van WPW zeer actief. - Berit over Tafels in de Buurt: “Het leeft al wel, maar is de tijd er al rijp voor om de omslag te maken van ieder voor zich naar voor elkaar” - In de Rozenlaan zijn appartementen waar beneden ouderen wonen en boven jonge mensen. Het idee is mooi, maar men leeft langs elkaar heen en heeft ook last van elkaar. Zou men in deze situatie iets voor elkaar kunnen betekenen?


Tafel van Vier

11

Bijlage IV: Fase buurttafels: 10-04-14: Aan tafel bij De Geist De eerste buurttafel vond plaats op 10 april bij De Geist. We sloten daar aan bij de maaltijd die één keer per twee weken wordt geserveerd en waar vooral ouderen aan deelnemen. We voerden daar gesprekken over zorg en welzijn en de op handen zijnde veranderingen. • In gesprek met mensen die tussen de middag komen eten bij De Geist. • “Ik heb het prima geregeld voor mezelf” • “Ik doe al heel veel voor anderen: oppassen op de kleinkinderen, elke dag bij mijn oude buurvrouw langs...” • “Het is hier zo stil, ik voel me vaak zo eenzaam.” • Geen van de aanwezigen heeft belangstelling voor een vervolggesprek. 24-05-14: Buurttafel DEKAmarkt • “Goed initiatief, ik heb dat een paar jaar geleden in mijn eigen straat geprobeerd. Dat is toen niet gelukt. Belangrijk dat het gebeurt.” • “Ik heb daar geen belangstelling voor.” • “Ik weet niet wat er op me afkomt als ik mee ga doen.” • “Ik heb het goed geregeld voor mezelf en doe al heel veel.” • Mensen met kleine kinderen zijn moeilijk benaderbaar. Degenen die we gesproken hebben geven aan het te druk te hebben. Onderwerp of interesse Allerlei onderwerpen die het dorp aangaan Ouderen, burenhulp, overleggen Wil graag meer contact in de buurt Creatief, vilten, praten, filosoferen, spelletjes doen Had leuke ideeën voor invulling braakliggende kavel Twuijverhoek Jongen van ongeveer 11, die na gesprek met hem en vader spontaan zei: “Maar ik wil wel helpen”. Brainstormen over leuke activiteiten voor jongeren 5 jaar geleden poging ondernomen om in de straat contact te maken, is mislukt. Goed initiatief. Bijdrage aan bibliotheek, heeft veel boeken over Ik zoek een jongen of meisje voor klusjes Keramieken Niet echt belangstelling, wel tijdelijk, wil vrijwilligerswerk gaan doen met dementerenden Zoekt mede-muzikanten, is (jong-volwassen) drummer Veiligheid Bovenweg, inrichting dorpshart, vrachtverkeer en voetgangers, enz. Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

12

Dat jongeren met ouderen iets leuks kunnen doen. Tafel: jong ontmoet oud. Bibliotheek loopt gevaar. Verkeerschaos, onveilige route van Molenhoeve naar winkels. Wintertuin die nu niet meer wordt gebruikt. Leuk om voor/met mensen te koken Wil graag met andere ondernemers aan tafel. Kent er niet zoveel...

28-08-14: buurttafel met inwoners van Sint Pancras: “Van ideeën naar plannen.” Na een korte introductie over de Tafel van Vier, hun visie en het programma Tafels in de Buurt, begonnen we met een voorstelrondje aan de hand van de slagzin: “Als ik aan Sint Pancras denk, dan... • Denk ik er aan hoe sterk en divers het verenigingsleven er is……. • Denk ik: daar staat mijn huis, het is mijn thuis…… • Vind ik dat het moeizaam is om er te integreren als nieuwkomer…. • Vind ik dat er veel onderlinge verscheidenheid en geschillen zijn (mn tussen organisaties) die het soms moeilijk maken….. • Denk ik aan de stugheid en geslotenheid van bewoners… • Waardeer ik de oase van rust…… • Vind ik de bewoners juist gemoedelijke en vriendelijk…… • Vind ik dat er sterke mensen wonen die weten wat ze willen…… En de voorwerpen die werden meegenomen als persoonlijk symbool voor het dorp: • Het certificaat dat de Kinderboerderij na 5 jaar investeren heeft gekregen en waar ze met recht heel trots op zijn. • Een paardje: omdat er een levendig paardenverenigingsleven is in Sint Pancras. • Sleutels (3x): omdat mijn huis staat in St Pancras, omdat ik blij ben dat ik hier ben komen wonen, omdat het symbool staat voor de geslotenheid die ik ervaar. • Een groene tak: omdat er veel te doen is over het groen in St Pancras. • Een fietslamp: omdat mijn zoon is omgekomen bij een verkeersongeval en mijn vrouw in een rolstoel beland en ik mede daarom verkeersveiligheid in het dorp heel belangrijk vind. • Een tijd-sein-toeter die ik kreeg bij de start van mijn trainingsbureau als symbool voor het bewaken van de tijd in de trainingen die ik geef. Dit leidde tot een gesprek over het volgende: Sint Pancras kent een rijk en gevarieerd verenigingsleven. Mensen die aangesloten zijn bij een vereniging horen daardoor waarschijnlijk bij een sociale kring. Voor mensen die niet bij een vereniging zijn aangesloten lijkt het minder makkelijk om sociale contacten op te bouwen in het dorp. Verder wordt aangegeven dat de verenigingen weinig onderling contact lijken te hebben en weinig samen ondernemen. “Gescheiden verscheidenheid” zou je dat kunnen noemen. De ideeën die werden genoemd bij de DEKA-markt namen wij vervolgens als uitgangspunt voor een brainstorm-sessie, die resulteerde in twee voorlopige plannen: “De gezelligste huiskamer van Sint Pancras” en “Blokcoördinator”. Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

13

•

•

Bij de gezelligste huiskamer kunnen mensen binnenlopen voor een (gratis) kopje koffie, een praatje, ontmoeting, maar ook om mee te doen aan activiteiten of cursussen of deze zelf te organiseren. Ook kunnen mensen er met vragen terecht over praktische zaken of op het gebied van welzijn en zorg. Als locatie werden Dorpshuis De Geist en Philadelphia genoemd. Het idee blokcoördinator is geboren vanuit de behoefte om meer zicht te krijgen op de vragen en talenten in een woonblok. Een blokcoördinator woont zelf in het blok en onderhoudt warme contacten met alle bewoners: belt aan, maakt praatjes en weet wat er speelt: wie heeft er een handje hulp nodig, wie kan een handje helpen. Hij of zij kent ook de talenten van de buurtgenoten: wie is er goed in …... en kan zo verbindingen leggen tussen vragers en aanbieders. Het idee sluit aan bij de activiteiten van Wonen Plus Welzijn en zou wellicht in het verlengde van hun activiteiten kunnen worden georganiseerd? Maar ook andere organisaties zijn wellicht voor dit concept te interesseren (Dorpsplatform, Magentazorg, kerk).

12-09-14: Nazomermarkt Op de nazomermarkt hebben wij dromen gevangen en de genoemde plannen voorgelegd aan de ongeveer 75 mensen waarmee we in gesprek kwamen. Over het algemeen werd er enthousiast gereageerd. Een aantal mensen gaven aan graag deel te willen nemen aan een volgende brainstormtafel. Ook werden er weer een aantal nieuwe ideeën in onze dromenvanger gevangen. 18-09-14: Sociaal café: rol en bijdrage organisaties bij burgerinitiatieven De plannen zijn ook voorgelegd aan de maatschappelijke organisaties die aanwezig waren bij het sociaal café van gemeente Langedijk. We gaven een presentatie over Tafels in de Buurt en organiseerden een brainstorm over de vragen: • Welke bijdrage kunnen jullie organisaties leveren aan De Gezelligste Huiskamer van Sint Pancras? • Hoe kunnen jullie organisatie het idee van een Blokcoördinator ondersteunen? • Hoe kunnen organisaties ideeën van bewoners helpen uitvoeren? Er werd in drie groepen nagedacht over bovenstaande vragen. Er waren veel ideeën over wat en hoe, maar niet over wie. Een aantal keren werd de gemeente aangewezen als degene die e.e.a. zou moeten coördineren. Voor de term Blokcoördinator, waarover niemand echt gelukkig is, werd het alternatief BuurtBeppie of BuurtBob bedacht. 29-09-2014: Kindertafel leerlingenraad basisschool de Phoenix Op uitnodiging van één van de leden van de leerlingenraad waren we aanwezig bij een bijeenkomst van de leerlingenraad. We hebben verteld wat de Tafel van Vier doet in Sint Pancras en met de kinderen een brainstorm-sessie gedaan. De kinderen begrepen heel snel waar het om gaat en dachten enthousiast mee. Ze dachten na over het gezelliger maken van het dorp of de buurt waar je woont, maar ook over het helpen van andere mensen. Zij kwamen met de volgende ideeën, waarbij het aantal sterren aangeeft hoe belangrijk de Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

14

kinderen het idee vonden: • paaseieren verstoppen dorp of buurt: wie het gouden ei vindt krijgt een prijs** • verkeersbord met langzaam rijden: rollators *** • mountainbike/sportbaan********* • langer gymmen**** • opruimactiviteit met de buurt of andere mensen** • bezoek aan de ouderen*** • bij mensen die ziek zijn of moeten werken de huisdieren verzorgen of uitlaten***** • boodschappen doen voor ouderen* • ramen lappen voor mensen die dit niet kunnen* • belangrijke mensen uitnodigen op school om over vroeger te vertellen* • verkeer veilig maken (voor opa)*** • bouwterrein om één keer per 4 weken een bouwactiviteit te organiseren* • nieuwe winkels* • dam- of schaaktoernooi voor 50+ers* • oudere mensen leren computeren • wandelingetje maken met een ouder iemand • klusjes voor mensen doen en je krijgt er iets voor terug (hoeft niet per se) • naar belangrijke plekken te gaan om de geschiedenis te leren kennen De kinderen gaan nog verder nadenken over de ideeën en kijken of ze daar plannen van kunnen gaan maken. Ze willen in elk geval iets doen voor ouderen in het dorp. 11-10-2014: Buurttafel “Eigenaarschap”: Tot nu toe hebben we ons bezig gehouden met de vraag wat zouden we kunnen of willen doen en hoe zou dat kunnen. We praten daar over door en spitsen het idee van de blokcoördinator, inmiddels BuurtBep of -Bop, verder toe. De vraag wie de plannen uit zou kunnen voeren is vervolgens onderwerp van deze buurttafel. Het blijkt moeilijk te zijn om deze vraag te beantwoorden. Men is van mening dat er meer mensen nodig zijn om een start te maken met de BuurtBep. Is er wel voldoende draagvlak? Een tweede reden is dat vragen al snel te groot of ingewikkeld kunnen worden. Er kan heel wat op je afkomen als BuurtBep of -Bop. Ook zou diegene integer moeten kunnen omgaan met de dingen waar mensen mee komen. Er zou toegang zou moeten zijn tot professionals. Het zo concreet mogelijk omschrijven van de functie maakt het mogelijk makkelijker mensen te vinden. Een BuurtBep of -Bop moet kunnen terugvallen op anderen om ervaringen te kunnen delen, ondersteuning te krijgen en grenzen goed te bewaken. Een vrijwilligers- of welzijnsorganisatie zou de vrijwilligers kunnen scholen en ondersteunen.


Tafel van Vier

15

13-10-2014: bijeenkomst cliëntenraad Phialdelphia, locatie Twuijverhoek: Een aantal activiteiten uit het plan “De gezelligste huiskamer van Sint Pancras” zouden misschien ook in de gemeenschappelijke ruimte van Philadelphia, het steunpunt, kunnen worden uitgevoerd. Misschien alleen voor de wijk Twuijverhoek. Vanuit de cliëntenraad werden de volgende ideeën genoemd: • iets voor de buurt doen waar je goed in bent, bijvoorbeeld banden plakken • (leren) koken met iemand uit te buurt en dan ook samen eten • een koffiemoment openstellen voor buurtbewoners • een activiteit voor de buurt organiseren, bijvoorbeeld een BBQ of rommelmarkt of een spelletjesochtend bij het speeltuintje, zodat je elkaar beter leert kennen • nu de bus niet door Sint Pancras rijdt, hebben een aantal mensen een vervoersprobleem. Tegelijkertijd gaan veel mensen in de wijk overdag met de auto naar hun werk en zouden ze misschien best iemand willen meenemen als ze zouden weten dat dat een vraag was. We hebben er over gepraat dat je wel van elkaar moet weten wat iemand te bieden heeft en welke vragen er zijn in de buurt. Hoe zou je dat kunnen doen? Peerby.com is een website waar mensen een vraag kunnen stellen aan andere mensen die dichtbij wonen. Daar zijn best veel mensen in de Twuijverhoek al lid van. Misschien zou je ook een eigen platform kunnen gebruiken om vraag en aanbod aan elkaar te koppelen. Of flyers in de brievenbus doen dat mensen bij het steunpunt briefjes kunnen ophangen? 09-11-14: Buurttafel Jongerengroep 09-11-14: Op initiatief van een vriendengroep van jong-volwassenen zijn we uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de maaltijd die zij regelmatig met elkaar hebben. Zij bespreken daar hoe ze iets kunnen doen en van betekenis kunnen zijn voor andere mensen. Een brainstorm met deze groep leverde een idee op dat al meteen uitgevoerd gaat worden: koken voor mensen met als doel je buren beter te leren kennen. De groep had meer plannen, die nog verder uitgewerkt kunnen worden.


Tafel van Vier

16

Bijlage V: Fase vergadertafels: In deze fase ging het er om de plannen te borgen. In één van de laatste buurttafels was al gebleken hoe lastig het voor mensen is om eigenaar te worden van de plannen. Gesprek met Rinske Dekker van De Geist, 18-09-2014: Overleg met De Geist (werkgroep WMO en dagactiviteiten en Dreamteam, een denktank over een nieuwe manier om het Dorpshuis rendabel te maken) om te bespreken of “De gezelligste huiskamer van Sint Pancras” daar gerealiseerd kan worden. Mensen zijn welkom bij De Geist als zij zelf met een idee komen en dat ook zelf gaan uitvoeren. De Geist kan dat faciliteren. Sociaal café gemeente Langedijk, 18-09-2014: In en brainstorm over de rol en bijdrage organisaties bij burgerinitiatieven wordt duidelijk dat het voor organisaties nog geen gewoonte is om daarbij aan te sluiten. De vraag wie zulke initiatieven zou kunnen faciliteren bleef grotendeels onbeantwoord. Een enkeling noemde de gemeente. Buurttafel Eigenaarschap, 11-10-2014: De aanwezigen geevn aan dat half november geen goed moment is om het programma te stoppen. Er begint net iets op gang te komen. Tegelijkertijd is de opkomst zo laag dat de vraag gesteld kan worden hoeveel draagvlak er is voor de plannen. Er zou meer bekendheid moeten zijn, bijvoorbeeld door gebruik te maken van het eigen netwerk. Ook zou er meer publiciteit moeten komen over het programma, de plannen en de resultaten. Gesprek met cliëntenraad Philadelphia, 13-10-2014: Een aantal ideeën van het plan De Gezelligste huiskamer van Sint Pancras zou ook bij Philadelphia uitgevoerd kunnen worden. Misschien eerst alleen voor de eigen wijk. Gesprek met Peter de Wit van WonenPlusWelzijn, 24-10-2014: De beide plannen zijn aan WPW voorgelegd. Het plan “De gezelligste huiskamer van Sint Pancras” kan meegenomen worden in de WMO-pilot bij De Geist, waarvan WPW de projectleiding gaat doen. Het plan van de BuurtBep of -Bop moet nog intern besproken worden.


Tafel van Vier

17

Bijlage VI: uitgebreide beschrijving plannen: Uitgangspunt voor de plannen zij de ideeën geweest die bij De Geist, de DEKA-markt en in gesprekken met organisaties zijn genoemd. Het clusteren van de ideeën leverde twee vraagstukken op: • Hoe krijgen we meer contact in de buurt en burenhulp voor ouderen? • Hoe kunnen we een ontmoetingsplaats/ huiskamer creëren en wat kan daar plaatsvinden? Deze vragen waren het vertrekpunt voor een brainstormsessie, die heeft geleid tot twee concrete plannen: “De gezelligste huiskamer van Sint Pancras” Dit is een plek waar mensen vrijblijvend kunnen binnenlopen en in een ongedwongen sfeer bij elkaar kunnen komen voor gezelligheid, een praatje, een bakkie, om anderen te ontmoeten en eventueel dingen met of voor elkaar te doen. Er zijn veel ideeën naar voren gebracht wat je daar dan zou kunnen doen: • de koffie staat klaar (gratis) • bakkie doen • verse appeltaart erbij (Bakgroep De Waerden) • vijf-uurtje om de dag door te nemen • theekransje • gelegenheid elkaar te leren kennen • leeshoek met kranten en tijdschriften • WIFI • internetcafé • spelletjes doen • boekenkast om boeken te ruilen • samen iets creatiefs doen • activiteiten voor moeders met kinderen in alle leeftijden • ontmoeting voor 30+, 40+ en 50+ • samen komen en samen eten • 24 uur per dag een luisterend oor • meldpunt voor hulpvragen • cursussen aanbieden en volgen • verschillende culturen samenbrengen Om het plan verder bekendheid te geven en meer draagvlak te creëren wordt voorgesteld om het plan mee te nemen in de ontwikkelingen bij De Geist. Ook bij Philadelphia zijn er misschien mogelijkheden om de gemeenschappelijke ruimte open te stellen voor mensen uit de buurt. De “Gezelligste huiskamer van Sint Pancras” zou volgens de aanwezigen van de buurttafel op 11 oktober op meer plekken vorm kunnen krijgen, ook bij mensen thuis. Bij De Geist zou aangesloten kunnen worden bij bestaande activiteiten. Bij Philadelphia zou een koffiemoment opengesteld kunnen worden voor mensen uit de buurt.


Tafel van Vier

18

“Blok-coördinator”: De vraag was: hoe kun je er voor zorgen dat mensen elkaar in een buurt beter leren kennen en elkaar burenhulp geven als dat nodig is? Het eerste kaartje dat op tafel kwam was ‘Blokhoofd’. Een woord dat meteen veel vragen opriep bij de deelnemers maar ook inspiratie gaf: ·Rampgebeurtenissen verbroederen ·Zelfwerkzaamheid ·Nabuurschap ·Hulp voor mensen die het echt nodig hebben ·Burenhulp organiseren ·Aanbellen ·Enquête houden ·Uitnodigen / briefje ·Iedereen heeft wel iets waar hij/zij goed in is: ·Koken ·Juridische hulp t.a.v. instanties ·Gezellig koffiedrinken ·Sneeuwruimen ·Nieuwe buren verwelkomen ·Vrijwilligers van de maaltijdbezorging ·De ouderwetse postbode ·Sociale controle ·Buurtaanspraakpunt ( en zo waren we weer terug bij het blokhoofd) In het gesprek over deze ideeën zagen we als groep steeds meer het belang in van een buurt/blok aanspreekpunt: iemand die de rol heeft om overzicht te hebben van de mensen die er wonen, de noden die zij hebben maar ook de mogelijkheden (waar zijn zij goed in). Iemand die kan aanbellen met een vraag en die een oogje in het zeil houdt in de buurt of er iets nodig is of iets kan ontstaan. We bedachten ook dat er al mensen/vrijwilligers zijn die een dergelijke rol al onbedoeld vervullen, zoals de maaltijdbezorgers of andere vrijwilligers die veel bij mensen thuiskomen. Ook dat het een onderwerp zou kunnen zijn waarop we de verschillende verenigingen en organisaties zouden kunnen verbinden: zorg, welzijn, e.a. De eerste stap vinden we om WonenPlusWelzijn te benaderen met dit idee en te kijken of zij vanuit hun bestaande activiteiten iets zouden kunnen ondernemen. We sluiten af omdat het tijd is, maar uitgepraat zijn we nog niet over het onderwerp. In de buurttafels van 11 en 13 oktober zijn de nieuwe ideeën n.a.v. de nazomermarkt meegenomen en de bestaande plannen verder uitgewerkt. Het onderwerk was deze keer: wie zou eigenaar kunnen of willen zijn van de plannen? Het blijkt moeilijk te zijn om deze vraag te beantwoorden. Men is van mening dat er meer mensen nodig zijn om een start te maken met de Buurtbep. Is er wel voldoende draagvlak? Een tweede reden is dat vragen al snel te groot of ingewikkeld kunnen worden. Er kan heel wat op je afkomen als Buurtbep of -bob. Ook zou diegene integer moeten kunnen omgaan met de dingen waar mensen mee komen. Er zou toegang zou moeten zijn tot professionals. De belangrijkste taak van de Buurtbep of -bop is volgens de aanwezigen het versterken van de sociale samenhang d.m.v. het investeren in relaties en het tot stand brengen van verbindingen. De Buurtbeppie maakt bijvoorbeeld een Buurtappie. De Buurtbep ontsluit zo het potentiëel aan mogelijke extra inzet van buren voor elkaar. Wat hebben we allemaal in Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

19

ons buurtje en hoe kunnen we daar gebruik van maken is dan de vraag. De Buurtbepper houdt zich bezig met concrete zaken, zoals klusjes en vervoer of een kopje thee, maar verleent geen zorg. Je zou kunnen aansluiten bij mensen die dit uit zichzelf al doen. Het zo concreet mogelijk omschrijven van de functie maakt het makkelijker om mensen te vinden. Een Buurtbep of -bop moet kunnen terugvallen op anderen om ervaringen te kunnen delen, ondersteuning te krijgen en grenzen goed te bewaken. Een vrijwilligers- of welzijnsorganisatie zou de vrijwilligers kunnen scholen en ondersteunen. Als mensen elkaar kennen, kloppen ze makkelijker bij elkaar aan als er iets is, is de algemene gedachte. Het zou kunnen helpen om een paar keer per jaar een gezamenlijke activiteit te organiseren. Bijvoorbeeld een BBQ of gezamenlijke inkoop van vuurwerk. Het Oranjefonds zou mogelijk geld beschikbaar kunnen stellen voor buurtinitiatieven. De vraag is of dat ook geldt voor mensen met een beperking die zelfstandig wonen in een buurt. Volgens de aanwezigen van Philadelphia begeleid wonen, moeten deze mensen altijd een extra stapje maken om in contact te komen met buurtgenoten. Opgemerkt wordt dat helpen ook leuk en bevredigend kan zijn voor jezelf.


Tafel van Vier

20

Bijlage VII: Lessons Learned • • • • • • • •

• •

•

• •

• •

•

•

•

Betrek vanaf het begin bestaande organisaties die zich bezighouden met zorg en welzijn en de belangen van inwoners behartigen. Richt je op mensen die mee willen doen en maak gebruik van hun energie. Denk goed na over je rollen en of die verenigbaar zijn. Zorg dat je open staat voor alternatieven en wees bereid het roer om te gooien als dat nodig is. Heb oog en oor voor de geschiedenis en ga daar respectvol mee om! Werken aan draagvlak voor het programma is essentieel. Vroeg in het programma polsen wat er leeft bij mensen in het dorp, bijvoorbeeld d.m.v. een buurttafel in de supermarkt. Meer gebruik maken van momenten waarop al veel mensen bij elkaar komen om iets te vertellen over het programma, in gesprek te gaan en belangstelling voor eventuele deelname te polsen. Verdere acties daar op afstemmen. Gesprekken met organisaties: een paar keer een open tafel houden, waarvoor de organisaties worden uitgenodigd. Met de aanwezigen gezamenlijk in gesprek gaan. Dit verbindt organisaties aan elkaar, zorgt voor een frisse blik op de buurt. Het kost ook veel minder tijd dan wanneer je ze allemaal apart spreekt. Sleutelfiguren zijn onontbeerlijk: ze kennen het dorp, hebben er vele contacten, zijn vaak actief betrokken bij de ontwikkelingen en kunnen mensen enthousiasmeren. Het in een vroeg stadium vinden en betrekken van deze mensen is belangrijk. Andersom kan het lastig zijn als er tegenwerking of scepsis ontstaat bij voor het dorp belangrijke personen en/of organen. De positionering van ons als sociale ondernemers is lastig. Een burgerinitiatief komt bij burgers zelf vandaan. Een vernieuwingsoffensief komt vaak bij een organisatie vandaan. Als sociale ondernemer vinden mensen je moeilijk te plaatsen. Een programma dat zich richt op vernieuwing roept zowel enthousiasme als weerstand op. Hou daar rekening mee. Met name het toekennen van innovatie-budget aan een “vreemde organisatie” als Tafel van Vier, terwijl reguliere organisaties en verenigingenminder subsidie krijgen was aanleiding voor raadsvragen aan het college en negatieve publiciteit over de Tafel van Vier in de pers. Het is goed te merken dat mensen, gedurende de periode dat ons programma loopt, al meer bewust zijn van de ophanden zijnde veranderingen in zorg en welzijn. Kennelijk draagt de publiciteit in de media bij aan een stuk bewustwording bij mensen. Bewoners blijken goed in staat om met elkaar plannen te bedenken die aansluiten op de decentralisaties in het sociale domein. Het verbinden van die eigen ideeën aan bestaand aanbod van vrijwilligers-, zorgen welzijnsorganisaties is nog niet zo eenvoudig. Oftewel de beweging van onderop kan stagneren als die niet wordt overgenomen door organisaties die de plannen kunnen faciliteren. Het programma maakt gebruik van een collectief (leer-)proces, d.w.z.: ideeën van Eindverslag Tafels in de Buurt Sint Pancras

Tafel van Vier

21

•

de één worden verder uitontwikkeld door de ander. De inspanningen van de ene groep leveren het materiaal voor de volgende groep. Zo is er continuïteit in het verder ontwikkelen, zonder dat er continuïteit hoeft te zijn in de aanwezigheid van mensen. Zo kan een ieder naar vermogen een bijdrage leveren. Een kwetsbaar punt is wel het eigenaarschap. Ook bij de inwoners leeft nog sterk de reflex: dat wordt voor ons geregeld. Maar als je uitlegt waarom je het eigenaarschap bij hen laat (om te voorkomen dat het resultaat verloren gaat als het programma stopt), begrijpt men dat heel goed.


Tafel van Vier

22

Eindverslag Programma Tafels in de Buurt. Praktische uitvoering: Marianne Reij en Meike Hornstra

Recommend Documents