Eindverslag ‘Cycle Chic interventies in de stad’ 1. Inleiding
Cyclechic.be is een project dat de fietscultuur in steden viert. Het is een marketinginstrument dat fietsen in de stad op een positieve manier promoot. In plaats van het belerende vingertje of rationele argumenten (gezondheid, kostprijs, milieu…) wordt de nadruk gelegd op cultuur, identiteit en status, een insteek die heel sterk werkt voor fietspromotie. Naar analogie met Copenhagen Cycle Chic en in overleg met Mikael Colville-Andersen, de bedenker van ‘Cycle Chic’, focussen we op stijl, mode, uitstraling en cultuur op de fiets. Het doel is mensen te tonen dat fietsen in de stad niet alleen snel en efficiënt is, maar ook modieus en hip. Je hebt geen speciale sportkledij nodig, je hoeft niet te racen. Integendeel, iedereen kan fietsen en het is een gezonde, gemakkelijke, elegante en sociale manier om je te verplaatsen. De fiets wordt voorgesteld als een statussymbool dat deel uitmaakt van je identiteit. Het is niet langer het vervoermiddel van mensen die zich geen auto kunnen veroorloven. Naast een levende blog over fietscultuur in Vlaanderen en Brussel (deelactie 1) heeft dit project de filosofie van Cycle Chic – een bloeiende fietscultuur pompt zuurstof in de stad – tot leven gebracht door te communiceren over wat er in de stad leeft of gebeurt op gebied van fietsen. We stapten ook uit de virtuele omgeving en in de reële stadsomgeving door middel van evenementen, wedstrijden en partnerschappen. Met de Cycle Chic straatportretten (deelactie 2) legden we de gevarieerde fietscultuur in Belgische steden op de gevoelige plaat vast en waren gewone fietsers even model in een openluchttentoonstelling. Initieel wilden we ook de Cultuurhuizen aanspreken om acties op touw te zetten voor fietsers, maar we kozen er om verschillende redenen voor om deze activiteit te vervangen door een Cycle Chic Tweed en Vintage Ride (deelactie 3). Verder in dit verslag vindt u uitgebreide uitleg hierover. Een vierde interventie in de stad was het organiseren van een fietsmodeshow met lokale modellen op de catwalk (deelactie 4).
2. Doelstellingen Algemeen Dit project had als doel duurzame mobiliteit te promoten door fietsen in de stad op een positieve manier in de kijker te plaatsen. Aan de hand van een weblog, een fototentoonstelling en modeshow wilden we de fietscultuur in Vlaanderen en Brussel versterken en de lokale fietser in steden een gezicht geven. Meer fietsers betekent meer zuurstof, vlotter verkeer, minder ongevallen, minder geluid… Dit komt de leefbaarheid in de stad ten goede.
Concreet Het project had volgende concrete doelstellingen voor ogen: Drie steden overtuigen om deel te nemen aan ‘Cycle Chic in de stad’ om samen met ons één van de volgende deelacties organiseren: Deelactie 1: Een levende blog over de fietscultuur in Vlaanderen en Brussel - regelmatige berichtgeving op de blog - doel: wekelijks 1.500 bezoekers Deelactie 2: Cycle Chic straatportretten - vier fotoshoots - doel: minstens 50 fietsers die poseren per fotoshoot (totaal: 200 fietsers op de foto) - een openluchttentoonstelling in de stad (minstens twee weken lang) - een persmoment en openingsreceptie met minstens 100 genodigden Deelactie 3: Cultuurhuizen rollen de rode loper uit voor fietsers Deze deelactie werd aangepast in de Tweed & Vintage Ride - minstens twee VIP-acties voor fietsers met cultuurhuizen (cultureel centrum, bioscoop, etc) opzetten. - doel: we overtuigen telkens minstens 50 personen om met de fiets naar het cultuurhuis te komen. Deelactie 4: Cycle Chic Casting & Fietsmodeshow - één modeshow in een deelnemende stad - minstens 10 lokale handelaars die artikelen leveren voor de modeshow - doel: minstens 100 toeschouwers die de modeshow bijwonen
2
3. Doelgroepen -
Alle fietsers hadden de mogelijkheid om zichzelf een plaats te geven in dit verhaal. Ongeacht of het overtuigde of occasionele fietsers zijn, jong of oud, allochtoon of autochtoon. Alle deelacties waren gratis voor de geïnteresseerde fietsers.
-
Alle inwoners en bezoekers van de deelnemende steden genoten gratis van de openluchttentoonstelling, de fietsmodeshow en andere activiteiten waar getoond werd dat fietsen zowel efficiënt als elegant is. De inwoners en bezoekers werden zo op een positieve manier bewust gemaakt van wat fietsers betekenen voor een gezonde, leefbare en veilige stad.
-
Deelnemende steden kregen inspiratie over fietspromotie. Vele steden zetten fors in op veilige fietsinfrastructuur om hun inwoners aan te zetten om te fietsen. Volgens Bond Beter Leefmilieu is dit een belangrijke basisvereiste, maar moeten steden en gemeenten ook focussen op marketing van fietscultuur. Het project ‘Cycle Chic in de stad’ heeft de steden geholpen om een bloeiende fietscultuur uit te bouwen.
4. Output en resultaten 4.1. Deelnemende centrumsteden
We zochten drie steden om Cycle Chic tot leven te brengen. Alle mobiliteits-, milieu- en duurzaamheidsambtenaren van de centrumsteden kregen informatie over het project en een oproep om zich kandidaat te stellen toegestuurd per e-mail. Vijf steden stelden zich kandidaat: Antwerpen, Leuven, Oostende, Gent en Sint-Niklaas. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest contacteerde Bond Beter Leefmilieu al voor deze oproep om een deelactie van Cycle Chic in de hoofdstad te organiseren in 2013. Antwerpen was als enige stad kandidaat voor de Fietsmodeshow. Er waren geen kandidaten voor de VIP-actie in samenwerking met de cultuurhuizen. Stad Gent contacteerde ons wel om een andere activiteit, de Tweed & Vintage Ride op poten te zetten. Voor de deelactie ‘Straatportretten’ waren er drie kandidaten: Brussel, Oostende en Leuven. Zowel Oostende als Brussel werden geselecteerd voor deelname aan Cycle Chic interventies in de stad.
3
4.2. Cycle Chic interventies in de stad
Deelactie 1: een levende blog over de fietscultuur in Vlaanderen
De blog www.cyclechic.be werd ingeschakeld als één van de communicatiemiddelen om de interventies in de stad een forum te geven. BBL coördineert de blog en zocht samen met de steden bloggers uit de deelnemende steden. Spijtig genoeg werd in geen van de drie deelnemende steden een vaste blogger gevonden. Aantal bezoekers: januari – november 2013: 34.900 bezoeken (24.536 unieke bez.) (vgl. januari – november 2012: 32.026 bezoeken, 19.876 unieke bezoekers) Bezoeken 1.807 2.119 3.100 2.800 4.347 3.017 3.792 3.581 4.519 2.898 1.681
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November
Unieke bezoekers 1.362 1.625 2.352 2.103 3.304 2.467 2.860 2.948 3.554 2.307 1.381
Locatie bezoekers: 22.687 Belgische bezoekers
1. 2. 3. 4. 5.
Steden Brussel Gent Antwerpen Oostende Leuven
Bezoeken 4.968 4.525 2.057 618 603
4
Cycle Chic heeft verder een zeer actieve Facebookpagina met 3.713 fans en een groot bereik met piekmomenten tijdens de deelacties: - 32.000 personen bereikt met de fotoshoots in Brussel (154.000 foto's bekeken) - 27.000 personen met de fotoshoots in Oostende (87.000 foto's bekeken), - 4.000 personen bij de tweed & vintage ride (12.000 foto's bekeken), - 2.000 personen bij de Cycle Chic parade in Brussel (6.400 foto's bekeken), - 2.000 personen bij de Fietsmodeshow in Antwerpen (7.000 foto's bekeken) - 1.200 personen bij de Casting voor de modeshow (1.400 foto's bekeken), En ook op Twitter is Cycle Chic actief met 920 volgers. Evaluatie: de Cycle Chic-blog trekt niet altijd de vooropgestelde 1.500 bezoekers per week. We hebben het afgelopen jaar wel een sterke groei gezien van het aantal Facebook-fans (eind 2012 waren er 2.604 fans).
Deelactie 2: Cycle Chic straatportretten in Brussel en Oostende
De eerste interventies in de stad waren het organiseren van ‘Cycle Chic’ fotoshoots in Brussel en Oostende. Vier in elke stad. Brussel Op goed gekozen locaties (het Flageyplein, Merode en de Oude Graanmarkt in het centrum), waar veel fietsers passeren, bouwden we in de maand mei vier keer een mini-fotostudio op. Fotograaf Johan Martens, bijgestaan door medewerkers van het Cycle Chic-team en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, nam in totaal 300 foto’s van fietsers. Zowel jongere als oudere fietsers, geboren Brusselaars, studenten of recente inwoners van de stad, iedereen was enthousiast om zich te laten fotograferen. Zo slaagden we erin om een heel gediversifieerd beeld van de fietsende bevolking te tonen. Alle foto’s werden op de Cycle Chic-Facebookpagina gezet en we organiseerden een stemwedstrijd waarbij de gefotografeerde fietsers hun kennissenkring konden oproepen om hun foto in de tentoonstelling te stemmen.
5
De tien foto’s met de meeste stemmen en tien foto’s gekozen door juryleden van het Gewest en BBL werden daarna verwerkt tot een openluchttentoonstelling die twee weken op het Flageyplein en twee weken op het Muntplein te bewonderen was. Zo werden de fietsers even topmodellen in hun eigen stad. De openluchttentoonstelling vond plaats van 28 augustus tot 28 september, zodat de tentoonstelling bezocht kon worden tijdens de week van de mobiliteit en op autoloze zondag. Op de openingsreceptie van de tentoonstelling waren de media en de fietsers die de tentoonstelling hadden gehaald uitgenodigd.
Extra: In Brussel werd in samenwerking met fietsorganisatie Pro Vélo ook een Cycle Chic Parade georganiseerd. Een 70-tal fietsers reden hierin mee en we eindigden op het Apéro Vélo, georganiseerd in het kader van de Week van de Mobiliteit. Oostende In Oostende stelde fotograaf Johan Martens zich op aan de stadsbibliotheek, aan het station, in de buurt van het kruispunt van Petit Paris en op de zeedijk. We konden er 247 fietsers fotograferen. In Oostende herhaalden we de online stemwedstrijd en vulden de 10 gekozen fietsers aan met een selectie van de vakjury: BBL en Schepen van Mobiliteit Germonpré. Alle fietsers werden uitgenodigd op de vernissage van de tentoonstelling Een zestigtal personen en de regionale pers kwamen naar de opening waar de Schepen van Mobiliteit Germonpré hen verwelkomde. De grote foto’s stonden voor het stadhuis opgesteld, een locatie waar zowel fietsers, voetgangers en automobilisten de expo konden bekijken.
6
Evaluatie: De doelstelling om minstens 200 fietsers te fotograferen is in Brussel en Oostende ruimschoots overschreden. De weersomstandigheden in de maanden mei en juni maakten het niet gemakkelijk. Er werd over deze actie gepraat in beide steden: zowel door de pers als door de gefotografeerde fietsers zelf. De fietsers waren trots op hun mooie professionele foto, hadden elk hun verhaal en deelden dit met vrienden en familie. Enkele fietsers werden ook aangesproken op hun aanwezigheid in de tentoonstelling. Zo werden deze Brusselaars en Oostendenaars echte fietsambassadeurs. De pers zorgde zowel bij de fotoshoots als bij de opening van de tentoonstelling voor een mooie verslaggeving over Cycle Chic. Deelactie 3: Cultuurhuizen rollen de rode loper uit voor fietsers vervangen door Tweed & Vintage Ride Gent
Een totaalbeleving voor fietsers, genieten van fietsen tijdens een bijzonder uitstapje. Dat was de bedoeling van de VIP-behandeling voor fietsers samen met cultuurhuizen. Er was te weinig interesse voor de actie ‘cultuurhuizen rollen de rode loper uit’ maar wel de vraag van stad Gent om, in navolging van een wereldwijd fenomeen van Tweed Rides, dit evenement ook in Gent te organiseren. BBL, stad Gent en Radio Modern (specialist in de organisatie van retro-feestjes) bundelden hun krachten om de tweede editie van de Tweed & Vintage Ride op te zetten in Gent. Het programma van de dag: de fietsers werden ontvangen door de Modernettes die in het Beauty Boudoir een laatste hand legden aan de make-up en kapsels van de deelnemers. DJ Blanchette warmde iedereen aan de start op met retro tunes. Daarna volgde een gevarieerde fietstocht door bekende en minder bekende buurten in Gent.
7
En bij aankomst was er een dansles van Sep’n Hop en konden de fietsers aansluiten bij de picknick in het park van De Lijn & De Koninck. Evaluatie: Minpunt was dat geen enkele stad geïnteresseerd was in de Cycle Chic actie met de cultuurhuizen. Maar de vooropgestelde doelstelling om 100 fietsers te bereiken is wel ruimschoots gehaald, al was het dan dankzij een andere invulling van de deelactie. Er fietsten naar schatting 350 personen mee in de tocht. Stad Gent vond het evenement een geslaagde vernieuwing van de jaarlijkse traditionele fietstocht rond de stadsring. De krant ‘De Standaard’ vermeldde de Tweed & Vintage Ride als blikvanger van alle activiteiten in de verschillende steden die een Autoloze Zondag organiseerden. Deelactie 4: Cycle Chic Casting en Fietsmodeshow in Antwerpen
Stad Antwerpen, de modestad van Vlaanderen, organiseerde voor de tweede keer de Cycle Chic Fietsmodeshow in het kader van Antwerpen Sporthoofdstad 2013. Heel het jaar 2013 zet Antwerpen sport in de kijker: gaande van het kijken naar topsport tot participeren in diverse sportief-culturele activiteiten. Voor de Fietsmodeshow wilden we werken met lokale fietsers als modellen, om zo de betrokkenheid bij het evenement te vergroten. Daarom werd de oproep verspreid dat alle geïnteresseerde fietsers - jong en oud, geboren Antwerpenaar of pas gearriveerd – mochten langskomen op de Cycle Chic Casting op twee lokale fietsevenementen in de Antwerpse districten Deurne en Merksem. Fotograaf Johan Martens nam op twee Casting-dagen foto’s van de fietsers die zich kandidaat stelden voor de modeshow. De foto’s van de geselecteerde modellen werden op de Facebook-pagina van Cycle Chic gezet. Op zaterdag 14 september waren uiteindelijk zeventien Antwerpenaren op de fiets een dagje model (vier personen konden niet komen omwille van ziekte of professionele verplichtingen). De modellen die geselecteerd waren bij de casting toonden hoe ze stijlvol en comfortabel in de stad fietsen. Ze presenteerden zich eerst in hun eigen kleren en stijl. Elke fietser werd kort geïnterviewd over hun fietsgewoontes door de presentatrice. Daarna verschenen ze in hippe tweedehandskleding van enkele second hand shops in Antwerpen en de privé-collectie van styliste Linda Van Waesberge. De
8
derde ronde op de catwalk showden de modellen vrolijke regenkleding en verschillende soorten nieuwe fietsen (fietskar, bakfiets, etc.) en accessoires (fietstas, fietsmand, etc.). De Fietsmodeshow werd twee keer vertoond: om 14u en om 16u. Voor het publiek was er doorlopend ook de nodige randanimatie rond fietsen: een ‘pimp your bike-corner’, een animatiestand voor kinderen, de Benelux Brompton-race. Voor de uitwerking van de modeshow deden we een beroep op een professionele styliste en presentatrice. Er werd ook naar originele begeleidende muziek gezocht. De modellen mochten ook allemaal langsgaan bij de kapster en visagistes voor ze de catwalk opreden. We mochten uiteindelijk naar schatting 250 bezoekers verwelkomen in Park Spoor Noord in Antwerpen. Deze Antwerpenaren konden ontdekken wat er op de markt is om zo comfortabel en zoveel mogelijk te fietsen in de stad.
Evaluatie: Er waren voldoende Antwerpse lokale fietsers bereid om voor een dag als model op de catwalk te fietsen. De mix jong-oud, man-vrouw-kind-jongere zat goed. Iets meer multiculturaliteit zou nog beter geweest zijn. De Fietsmodeshow heeft iets minder volk getrokken dan gehoopt, maar dat is voor een groot deel toe te wijzen aan het minder goede weer op de dag van de modeshow. De deelnemende fietsmodellen waren allen heel enthousiast over hun deelname en de organisatie van het evenement.
9
5. Communicatie Volgende communicatiemiddelen werden ingezet om het project bekend te maken en vindt u in bijlage bij het eindverslag: Deelactie 2: Straatportretten Brussel & Oostende - Persuitnodiging en -bericht: aankondiging Fotoshoots in Brussel en Oostende - Persuitnodiging en -bericht: tentoonstelling ‘Cycle Chic Straatportretten’ in Brussel en Oostende - Persvermeldingen o Brussel: Weekend Knack, Brussel Nieuws, Brussel Deze Week, L’Avenir, RTBF La Une, Gratis in Brussel (nieuwsbrief), Mobimix, Telebruxelles o Oostende: Nieuwsblad, krant van West-Vlaanderen (Zeewacht), Oostende blogt - Promotie: 500 flyers over Cycle Chic in Brussel en Oostende voor fietsers die poseerden voor de fotoshoot en toevallige passanten. - Promotie: 3.000 postkaarten en 60 posters van de tentoonstelling in Brussel en Oostende Deelactie 3: Tweed & Vintage Ride Gent - Vermelding in gezamenlijk persbericht van stad Gent over Gent Autovrij - Persvermelding: De Standaard, Belmodo.tv, Ghent Chronicles blog - Promotie: o 5.000 postkaarten en 50 posters (verspreid via Week Up en Stad Gent) o artikel in de brochure en op de website van Gent Autovrij (oplage: 50.000 exemplaren gedrukt - 35.000 ex. voor de bewoners binnen het gebied en 15.000 via publieke kanalen verdeeld) Deelactie 4: - Vermelding in gezamenlijk persbericht van Antwerpen Sporthoofdstad - Persvermeldingen: Belmodo.tv, Het Laatste Nieuws - Communicatieplan van Antwerpen Sporthoofdstad: vermelding Cycle Chic Fietsmodeshow op affiches, website, Facebook - Promotie: 3.000 postkaarten (verspreid via Week Up en op events van Antwerpen Sporthoofdstad) De blog en Facebookpagina van Cycle Chic werden telkens gebruikt om de activiteiten bekend te maken.
10
6. Samenwerking met andere organisaties -
Lokale mediapartner voor de Tweed & Vintage Ride en de Fietsmodeshow: Belmodo.tv (blog met gemiddeld 100.000 bezoekers/maand) Deelnemende steden: we mochten in elke stad rekenen op maximale logistieke ondersteuning en cofinanciering. Sponsoring door Blue-Bike.
11
7. Conclusie Cycle Chic Belgium kende in 2013 een succesvol jaar. Er was veel interesse bij de steden om in te stappen in het verhaal en samen aan fietsmarketing te werken. De verschillende Cycle Chic activiteiten, van de fotoshoots tot de fietstochten, konden rekenen op ruim voldoende en enthousiaste deelnemers en publieke aandacht, ondanks het slechte weer waarmee we tijdens enkele evenementen te kampen hadden. Persaandacht was in 2013 iets minder groot in Antwerpen en Gent. De evenementen gingen op in een groter geheel van activiteiten (Gent Autovrij, Antwerpen Sporthoofdstad Fietsmaand) en er waren de voorbije jaren al gelijkaardige Cycle Chic activiteiten in deze steden. In Brussel was de pers wel zeer geïnteresseerd in de Cycle Chic activiteiten en in Oostende konden we rekenen op mooie regionale persaandacht. Het partnerschap met Belmodo.tv zorgde ook voor extra zichtbaarheid. In Antwerpen en Gent is de fietscultuur ondertussen zo bloeiend dat verdere Cycle Chic interventies overbodig lijken. Kleinere steden, waar het imago van de fietser nog verbeterd kan worden, hebben wel nog veel baat bij Cycle Chic activiteiten. De fietsers die aan de Cycle Chic acties deelnemen zijn de beste ambassadeurs voor fietspromotie in hun stad. Ze spreken over hun ervaring met vrienden en kennissen, delen foto’s massaal op sociale media, en beantwoorden ook met plezier vragen van de pers. Cycle Chic Belgium wil in de toekomst focussen op kleinere steden waar we een echt verschil kunnen maken in het promoten van de fietscultuur.