Uitnodiging voor deelname aan de zevende Brabantse Inspiratie- en Kennisdag Dementie
IENDELIJ VR
IC
E C E RTIF
Donderdag 5 november 2015
K
RIENDELIJ EV
DEMEN TI
G
EERD
MENTIE DE
K
JK
LI
Willem II-stadion, Tilburg
3 STERREN
S-HERTOGENBOSCH
ET
T M IJ NI
DEM
G
ET
VER
EE
PROGRAMMARAAD ZORGVERNIEUWING PSYCHOGERIATRIE
ELIJK ND
DEM
PG RAAD TIEVRIE EN
T M IJ NI
IC
EERD
MENTIE DE
G
E C E RTIF RIENDELIJ EV
DEMEN TI
MENTIE DE
RGEET VE
T BOSCH
EN
IENDELIJ VR
K
G
EE
K
MENTIE DE
G
VER
ELIJK ND
TIEVRIE EN
IE IJ N T M
JK
VER
In een sterk vergrijzend Noord-Brabant is dementie een actueel vraagstuk. EE E T M IJ NI De toename van het aantal mensen met dementie en de veranderingen in de IENDELIJ zorgwetgeving, maken kennisdeling en ver- VR spreiding op het gebied van dementie noodzakelijk. Beter omgaan met mensen met dementie en hun mantelzorgers is en blijft de komende jaren ‘S G een uitdaging voor de héle samenleving. Daarom H E R T O organiseert de Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie (PGraad) samen met Zet voor de zevende keer een inspiratie- en kennisdag over dementie, omdat het nodig blijft!
IENDELI VR
K
TIEVRIE EN
ELIJK ND
DEM
‘Eigen kracht en sociaal netwerk in dementievriendelijke gemeenschappen’
3 STERREN
‘S-HERTOGENBOSCH
Programma
09.00 uur
Inschrijving en ontvangst met koffie en thee
09.45 uur
Welkom en opening door dagvoorzitter drs. Harrie Kemps (voorzitter Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie)
09.50 uur
Film ‘Gewoon doen!’ van de PGraad
10.20 uur
Het Triade model door Prof. dr. Theo Poiesz Het is belangrijk dat niet alleen de persoon met dementie zo goed mogelijk wordt begrepen, maar ook de directe sociale omgeving. Omgaan met dementie is een bijzonder gedrag waaraan bijzondere eisen worden gesteld. Daarvoor is inzicht in dit gedrag van belang. In deze presentatie wordt ingegaan op de vraag hoe het Triademodel hieraan een bijdrage kan leveren. TheoPoieszisTias-hoogleraarEconomischePsychologieenActiZ-hoogleraarManagementindezorg.
10.40 uur
e kracht van mantelzorg door Dr. Lilian Linders D Lilian Linders zal ingaan op de vraag hoe tegemoet te komen aan de ondersteuningsbehoefte van mantelzorgers zonder hen de regie te ontnemen. Ze laat zien dat het samenspel tussen professionals en mantelzorgers bij de ondersteuning van mensen met dementie een delicaat proces is, waarin de eigen kracht van mantelzorgers zich soms anders manifesteert dan we verwachten. LilianLindersislectorBeroepsinnovatieSocialWorkbijFontysHogeschoolSocialeStudiesinEindhoven.
10.55 uur
Panelgesprek met DVG-wethouders en sleutelfiguren Dagvoorzitter Harrie Kemps gaat in gesprek met sleutelfiguren en wethouders. Dit gesprek gaat over resultaten en goede voorbeelden van Dementievriendelijke Gemeente-netwerken én over eigen kracht en welke steun hierbij nodig is.
11.45 uur
Koffie-/theepauze
12.00 uur
Eerste ronde workshops U kunt bij uw aanmelding een keuze maken uit 23 workshops die inhoudelijk aan twee thema’s zijn verbonden: thema1 Dementievriendelijke gemeenschappen, thema2 Eigen kracht en sociaal netwerk.
14.00 uur
Tweede ronde workshops U kunt bij uw aanmelding een keuze maken uit 23 workshops die inhoudelijk aan twee thema’s zijn verbonden: thema1 Dementievriendelijke gemeenschappen, thema2 Eigen kracht en sociaal netwerk.
15.00 uur
Koffie-/theepauze
15.15 uur
heatervoorstelling ‘De Bovenkamer’ T Thomas Borggrefe (acteur en geestelijk verzorger) speelt een dirigent die langzaam zijn geheugen kwijtraakt. De verschillende fasen van dementie, van vergeetachtigheid tot achterdocht, worden prachtig uitgebeeld. Na afloop is er nog kort de gelegenheid om vragen te stellen en in gesprek te gaan met de acteur.
16.30 uur
Afsluiting en napraten met een drankje en hapje
T
G
T M IJ NI
E
IENDELI VR
JK
VER
EE
ELIJK ND
TIEVRIE EN
MENTIE DE
Lunch en bezoeken van interactieve posterpresentaties Studenten van diverse onderwijsinstellingen laten u met interactieve posterpresentaties de resultaten van hun onderzoek naar dementie zien. Zij gaan graag met u in gesprek!
DEM
13.00 uur
Workshops Zevende Brabantse Inspiratie- en Kennisdag Dementie - 5 november 2015 ‘Eigen kracht en sociaal netwerk in dementievriendelijke gemeenschappen’
1
2
3
Eigenaarschap van de zorg bij de burger. Kan dat?
Dementienetwerk en Alzheimercafe’s gekoppeld!
AdPijnenborg,StichtingSamenAndersZorg
HansAlofs,RegionaalPlatformDementieondersteuningenvoorzitterAlzheimer Nederland,afdelingWest-Brabant
Opschalen van technologische innovaties in de Proeftuin dementie (in en met de praktijk)
Aan mensen met dementie wordt zelden de vraag gesteld: “Hoe wil jij nu leven?” De meeste mensen zullen op deze vraag niet als antwoord geven dat ze in een verpleeghuis ver van hun dierbaren willen wonen. Terwijl dat wel vaak de realiteit is. Hoe kun je dan toch eigenaar van zorg zijn en wat betekent dit voor zorgaanbieders en politici? Werkvorm:interactievepresentatie thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
Door de koppeling van het Dementienetwerk en Alzheimercafés ontstaat een betere samenwerking tussen aanbieders in zorg, welzijn, wonen en belangenbehartigers in eenzelfde regio. Hierbij zit de kracht in gezamenlijke deskundigheidsvordering en kennisdeling door contacten tussen mantelzorgers, mensen met dementie, beroepskrachten en vrijwilligers. thema 1 dementi evriendel ijke gemeen schappen
Werkvorm: werksessie
Dr.LiseloreSnaphaan,GGZe endr.EvelineWouters,Fontys Technologische innovaties kunnen ondersteunend zijn voor thuiswonende mensen met dementie. Desondanks vinden zelfs innovaties die samen met de gebruikers zijn ontworpen en vormgegeven, slechts moeizaam hun weg naar de markt. In de Proeftuin Dementie is in kaart gebracht welke belemmeringen dit in de weg staat en beproeven allerlei partijen in het ecosysteem van de praktijk wat helpt en wat niet helpt. Deelnemers zullen alle rollen thema 2 uit het ecosysteem gaan beleven. sociaal netwerk & eigen kracht
Werkvorm:werksessie
10
11
In gesprek met de mantelzorger
Aanraken als eerste en als laatste taal
NathalieBaas,Zet/BRIZ Dreigende overbelasting bij mantelzorgers is eenvoudig op te sporen door inzet van het Model Mantelzorgondersteuning (MMo) dat door de Brabantse Raad voor de Informele Zorg is ontwikkeld. Maak kennis met het model en zie hoe je met behulp van het inzetten van dit instrument kunt bijdragen aan zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen van mensen met dementie! Werkvorm:eencombinatie vanallewerkvormen
thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
16
17
Zelfbeschikking samen met je familie en netwerk
PG-zorg kan niet zonder talent!
WillekeLovinkenMoniekeBennink,Eigen KrachtCentrale
EllevandenBogaart&JoeriSijstermans, FontysHogeschoolHRMenPsychologie
Aan de hand van voorbeelden word je meegenomen in een manier waarop zelfbeschikking behouden blijft; namelijk door zélf beslissingen te nemen. En als het niet lukt om dat alleen te doen, laten we je zien hoe dat wel gedaan kan worden. Door de vraag bij het netwerk neer te leggen, worden diegenen die het belangrijk vinden dat het goed gaat met de hulpvrager in de gelegenheid gesteld om mee te denken.
Talenten hebben wij allemaal! De workshop is gericht op het ontdekken en delen van eigen talenten. Daarnaast is er ruimte om het talent van anderen te leren herkennen en te gebruiken. Mensen met dementie hebben ook talent! Zie jij het?
Werkvorm:werksessie
thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
Werkvorm:werksessie thema 2 sociaal netwerk & eigen kracht
drs.MariekeSchoenmakers, geestelijkverzorger Met kleine kinderen communiceren we vooral door ze aan te raken omdat ze nog niet praten. Aanraken wordt daarom ook wel ‘de eerste taal’ genoemd. Marieke gaat in op de betekenis van aanraken in algemene zin en geeft praktische tips. Speciale aandacht is er voor mensen met dementie, omdat aanrakingen juist voor hen zeer gunstig kunnen uitpakken. Zeker wanneer zij in een vergevorderd stadium van hun ziekte verkeren. Werkvorm: interactievepresentatie
thema 2 sociaal netwerk t & eigen krach
Workshops Zevende Brabantse Inspiratie- en Kennisdag Dementie - 5 november 2015 ‘Eigen kracht en sociaal netwerk in dementievriendelijke gemeenschappen’
4
5
6
Ontmoetingscentra voor mensen met dementie en mantelzorgers
Dementie Coöperatie Oisterwijk
Video Interventie Ouderenzorg (VIO)
JoopvanHezik,DementieCoöperatie Oisterwijk
GerardvandeRijt,ExpertisecentrumVIO
Dr.FrankaMeiland,VUmc&Gerion Ontmoetingscentra voorzien al ruim 20 jaar in een grote behoefte van thuiswonende mensen met dementie en hun naasten. In deze masterclass komen doelgroep, werkwijze (o.a. verschillen met andere dagvoorzieningen), effectiviteit en implementatiemogelijkheden van deze ontmoetingscentra aan de orde.
In het kader van een dementievriendelijke gemeente worden initiatieven ontplooit. Maar hoe zorg je voor borging van de resultaten hiervan? En hoe zorg je voor (financiële) continuïteit in gemeenten die steeds meer moeten bezuinigen? En hoe doe je dat vanuit ondernemerschap? Deze vragen staan centraal in deze workshop
Door videofeedback leren mantelzorgers om te gaan met onbegrepen gedrag van de persoon met dementie. Aan de hand van een praktijkcasus en met beelden zien we hoe deze interventiemethode werkt. Daarnaast wordt stil gestaan bij de wetenschappelijke onderbouwing van de effecten van VIO. Werkvorm:interactievepresentatie
Werkvorm:masterclass Werkvorm: interactievewerksessie
thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
thema 1 dementievriendelijke gemeenschappen
12
13
Preventie van dementie: is dat mogelijk?
Dementievriendelijk bankieren
Prof.dr.FransVerhey,MaastrichtUniversitair MedischCentrum
WilfredSmit,directeurParticulierenen PrivateBankingRabobankHartvanBrabant
In het Alzheimer Centrum Limburg is, in samenwerking met drie andere Europese universiteiten, een module ontwikkeld waarmee mensen tussen 40-60 jaar na kunnen gaan wat zij zelf kunnen doen om de kans op dementie zoveel mogelijk te reduceren. .
De Rabobank kiest ervoor om extra aandacht aan de ziekte dementie te geven. Zij wil bijdragen aan het bespreekbaar maken van de grote sociale en maatschappelijke impact van deze ziekte en vooral bijdragen aan wat nog wél kan. Dat is onder andere zo lang mogelijk eigen bankzaken kunnen blijven regelen, zonder zorgen.
Werkvorm: interactievepresentatie
thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
Werkvorm: interactievepresentatie
thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
thema 1 dementievriendelijke gemeenschappen
18
19
20
Mondzorg: ons aller zorg!
Mensen met dementie gaan aan de slag als vrijwilliger in Oss.
Burgerinitiatieven; een wezenlijke conditie voor een duurzame dementie vriendelijke gemeenschap?!
BertinevanRoy,MondhygiënePraktijk TilburgenDieniMasman,Midomo Hoe belangrijk is een goede mondzorg voor mensen met dementie? Wat komt daar bij kijken en wiens verantwoordelijkheid is het eigenlijk? Op deze vragen proberen wij een antwoord te geven, terwijl daarnaast ruimte is voor uw eigen vragen aangaande dementie en mondgezondheid. Werkvorm:interactievepresentatie
thema 1 dementievriendelijke gemeenschappen
EefRubbensenGemmaMombarg,RIGOM In deze workshop staat een uniek project in Brabant centraal: DemenTalent. Het uitgangspunt bij dit project is: kijken naar wat mensen met dementie wél kunnen. Je ontmoet hier zowel mensen met dementie, die al ingezet zijn als vrijwilliger, als de ‘werkgevers’. We laten hen ruim aan het woord. Werkvorm: interactievepresentatie
thema 2 rk netwe sociaal kracht & eigen
JunaVerheij,wijkverpleegkundigeen eenlidvandezorgcoöperatie In Schaijk werken zorgcoöperatie, professionals, vrijwilligersorganisaties en gemeente samen. Zij stellen met elkaar een maatschappelijke agenda op die ervoor moet zorgen dat mensen met dementie en personen uit hun omgeving erbij blijven horen en met plezier in het dorp kunnen blijven wonen. De zorgcoöperatie zorgt ervoor dat inwoners thema 1 zelf verantwoordelijkheid nemen dementievriendelijke om een dementievriendelijke gegemeenmeenschap te realiseren. Werkwijze schappen en aanpak worden toegelicht. Werkvorm:interactievepresentatie
Workshops Zevende Brabantse Inspiratie- en Kennisdag Dementie - 5 november 2015 ‘Eigen kracht en sociaal netwerk in dementievriendelijke gemeenschappen’
7
8
9
Onderwijs, jongeren en dementie
Veerkrachtmeting van mensen die met dementie leven
Genieten van de natuur, ook voor mensen met dementie
HenkEngelmoerenStefanievanRoosmalen, ROCDeLeijgraaf Jongeren actief betrekken bij de doelstellingen van Dementievriendelijke gemeenschappen. Hoe doe je dat? DVG Veghel heeft deze uitdaging opgepakt en samen met ROC De Leijgraaf een module ontwikkeld die leerlingen een beter besef geeft van klantgericht handelen in geval van dementie. Ondernemers worden bij het onderzoek betrokken. Werkvorm: interactievewerksessie
thema 1 dementievriendelijke gemeenschappen
KoenVinckxMScen drs.MirjamSmulders,PON De veerkrachtmeting laat zien in hoeverre mensen zelfredzaam en samenredzaam zijn. We laten aan de hand van een voorbeeld zien welke informatie de veerkrachtmeting oplevert. We gaan met jullie op zoek naar de verschillende strategieën die je in de praktijk kunt gebruiken om veerkracht voor de verschillende typen mensen te versterken.
Je maakt hier kennis met allerlei werkvormen die de beleving van de natuur kunnen verdiepen. Deze natuuractiviteiten kun je daarna zelf toepassen wanneer je de natuur in gaat met iemand met dementie. Het maakt een wandeling buiten leuker en waardevoller. Werkvorm:interactievepresentatie. Letop:ditiseenbuitenactiviteit.
Werkvorm:werksessie thema sociaal n 2 etwerk & eigen kracht
14
15
Kansen binnen lokale buurt- en dorpshuizen gericht op dementievriendelijkheid
SPANkracht: zinvolle activiteiten voor jonge mensen met dementie. Vinden en Doen!
KeesJongmans,’tHeftenMarjoleinDuif,Zet
Drs.BenJanssen,DeWeverenDeliannevan Vliet,RadboudmcNijmegen
De huidige ontwikkelingen zorgen ervoor dat steeds meer mensen met (beginnende) dementie langer zelfstandig thuis blijven wonen. Voorzieningen in de directe woonomgeving worden daardoor noodzakelijk. In deze workshop verkennen we de kansen voor het vormgeven van ondersteuning en ontspanning van inwoners met dementie en diens mantelzorger in lokale buurt- en dorpshuizen. We delen successen, bieden aanthema 1 knopingspunten en verkennen dementievri endelijke mogelijkheden. Ga je mee op gemeendeze verkennende reis? schap
MariVerstegen, StichtingHetBewaardeLand
thema 1 dementievriendelijke gemeenschappen
Dementie op jonge leeftijd heeft ingrijpende gevolgen voor het dagelijks leven. Het SPANkracht pakket is ontwikkeld om mensen te ondersteunen bij het vinden van een zinvolle dagbesteding. Vertrekpunt is het versterken van de eigen kracht en het behoud van de eigen regie over het leven. Werkvorm: interactievepresentatie
pen
thema 2 sociaal netwerk & eigen kracht
Werkvorm:interactievepresentatie
21
22
23
Verhoogde kans op ontspoorde mantelzorg bij dementie?
Leefstijlmonitoring, relevante technologie voor thuiswonende mensen met dementie.
Kunst en Cultuur als middel voor taboe doorbreking en kennisdeling
ManjaZaat,Zet,AkkiedeRouw,Diversen AnnettevanDelft,VeiligThuis
drs.JohanvanderLeeuw,Vilans
JoanVeldhuizen,wethouderBladel enAnitaRutjens,Buurtzorg
Mensen met dementie lopen een verhoogde kans op ontspoorde mantelzorg. Wat begon als een zorg die vanuit compassie werd geleverd, kan steeds meer uitlopen op een last. Een last die kan uitmonden in verwaarlozing of een verkeerde behandeling. Aan de hand van een presentatie, korte film en praktijkvoorbeelden zal dit met hulp van een ‘signalenkaart’ worden toegelicht. Daarnaast is er alle thema 2 ruimte om met elkaar hiersociaal netwerk over in gesprek te gaan. & eigen kracht Werkvorm:interactievepresentatie
Nummer 1 in een top drie van Alzheimer Nederland! Leefstijlmonitoring beoogt alleenwonende mensen met dementie langer verantwoord thuis te kunnen laten wonen, door de inzet van een netwerk van sensoren in de woning en een interpreterend computerprogramma. Met behulp van leefstijlmonitoring kunnen veranderingen in het dagelijks leefpatroon worden vastgesteld. Leefstijlmonitoring geeft zorgverleners en mantelzorgers een beter beeld van de actuele situatie. sociathalema 2 netwerk & eigen Zonder dat er camera’s aan kracht te pas komen! Werkvorm:interactievepresentatie
Het netwerk Dementievriendelijke gemeente Bladel legt uit hoe zij het middel kunst en cultuur inzet om taboes te doorbreken en kennis te delen. Werkvorm:masterclass thema 1 dementievriendelijke gemeenschappen
T M IJ NI
E
NDEL
EN
‘S
BOSCH
MENTIE DE
K
IJ IE Voor wie VR Mantelzorgers • vrijwilligers • professionals • management en bestuurders van zorg- welzijn- en onderwijsorganisaties • leden lokale ouderenbonden • verenigingen • ondernemers • leden lokale afdelingen Alzheimer Nederland • Zorgbelang • wijkteams • dementieconsulenten • casemanagers. -H E RT O G
Aanmelden en kiezen van workshops Elke deelnemer kan twee workshops volgen. Wij verzoeken u om bij uw aanmelding vier verschillende voorkeuren van workshops aan te vinken. Bij de indeling houdt de organisatie zoveel mogelijk rekening met uw voorkeuren.
Aanmelden van leden van Noord-Brabantse Alzheimerafdelingen en Provinciale ouderenbonden Maximaal drie personen van elke Noord-Brabantse Alzheimerafdeling en Provinciale ouderenbond mogen gratis deelnemen. Deze personen kunnen zich niet zelf via de reguliere weg inschrijven. Aanmelden van deze personen loopt via de afdeling of bond. Hiervoor zijn aparte aanmeldformulieren ter beschikking. Deze kunt u aanvragen bij Caroline van Dongen. Aanmelden kan tot uiterlijk vrijdag 9 oktober 2015 U kunt zich digitaal aanmelden via www.wijzijnzet.nl/dementiedag2015 Het aantal plaatsen is beperkt waardoor de aanmelding voor workshops op datum van inschrijving zal plaats vinden. In het (digitale) aanmeldingsformulier kunt u eventuele dieetwensen aangeven. Digitaal aanmelden heeft onze voorkeur. Indien u hiertoe niet in de gelegenheid bent, kunt u het bijgaande aanmeldformulier gebruiken. Graag alle velden compleet met blokletters invullen. Eén aanmeldformulier per persoon. Deelnamekosten en wijze van betaling De deelnamekosten bedragen € 100,- inclusief btw per persoon. De kosten voor deelname aan deze Brabantse Inspiratie- en Kennisdag Dementie dienen uiterlijk 9 oktober 2015 voldaan te zijn door overboeking op bankrekening NL69ABNA046.90.68.620 ten name van Zet onder vermelding van: achternaam van de deelnemer én de letters ‘DVG’. Indien uw deelnamekosten op 16 oktober 2015 niet zijn voldaan, brengen wij € 25,00 per persoon extra aan administratiekosten in rekening. Uw aanmelding is pas dan definitief zodra wij uw deelnamekosten ontvangen hebben. Uw aanmelding is geen garantie tot deelname omdat het aantal plaatsen beperkt is. Bevestiging deelname U ontvangt in week 43 uw persoonlijk toegangsbewijs, per e-mail van ‘
[email protected]’. Annuleringsvoorwaarden Na 16 oktober 2015 is uw aanmelding definitief. Bij verhindering kunt u uw deelnamebewijs doorgeven aan een plaatsvervanger; meld dit aan Caroline van Dongen. Het annuleren van uw aanmelding kan tot uiterlijk 16 oktober 2015, uitsluitend schriftelijk of per e-mail (
[email protected]). Annulering en restitutie van uw deelnamekosten zijn na 16 oktober 2015 niet meer mogelijk.
TIEVRIE EN
G
EE
ET
VER
ELIJK ND
DEM
Nadere informatie Nadere informatie is verkrijgbaar bij Zet: Wies Arts, e-mail:
[email protected] Caroline van Dongen, e-mail:
[email protected] Telefoon: 013 5441440 T M IJ NI
G
ET
VER
EE
PROGRAMMARAAD ZORGVERNIEUWING PSYCHOGERIATRIE
ELIJK ND
DEM
PG RAAD TIEVRIE EN
T M IJ NI
MENTIE DE
T
G
EE
IENDEL VR
IE IJ N T M
RGEET VE
DEM
VER
ELIJK ND
TIEVRIE EN
‘S