Eerste uitgave als e-guide, september 2014 Tekst, kaartondergronden en tekeningen © Ben Teunissen, 2014 Ontwerp en lay-out Ben Teunissen Kaarten © www.OpenStreetMap.org en www.creativecommons.org Tracks www.GPSies.com Fotografie Ben Teunissen Foto voorkant: Scarna (etappe 3) Uitgave in eigen beheer T www.dewegvandefranken.nl
[email protected]
ISBN 978-90-484-????-? Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondanks alle aan de samenstelling van dit boek bestede zorg kan noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave.
Hoe deze e-guide te gebruiken?
8
nemen van je camera overbodig kan worden. Al vanaf de eerste uitgave in 2011 vroegen gebruikers aan de auteur of er ook een digitale versie was van de wandelgidsen. Op dit moment is de gehele route ook als e-guide beschikbaar. Voor
Maps.me: De Weg van de Franken is blauw
Deze e-guide biedt de gebruikers op een bekende wijze de nodige informatie. Etappe-indeling, kaartmateriaal en beschrijvingen worden door de meeste gebruikers vaak in die volgorde gebruikt. Een apart GPS-apparaat kan je helpen, maar het stelt hoge eisen aan de gebruiker. Technische ontwikkelingen maken het nu mogelijk om veel diverse zaken in een apparaat te verenigen. Tijdens presentaties van De Weg van de Franken, maar ook bij recente veldverkenningen trof de auteur gebruikers van de gidsen. Vaak kwam daarbij het onderwerp ter sprake: wat stop je (niet) in je rugzak? De (grotere maat) smartphone, een tablet of Ipad worden dikwijls gebruikt voor het verslagleggen en het onderhouden van contacten met het thuisfront. Je kunt er muziek mee beluisteren, een spelletje op doen of een e-book mee lezen. Maar ook maak je er steeds vaker foto’s mee, omdat de kwaliteit zodanig is dat het mee-
Markeren: GR opwaarderen tot VF?
De Weg van de Franken 0
dit deel 0 blijft dit voorlopig ook de enige optie. De auteur ontwierp mede door het kostenaspect - voor meerdere gidsen eenzelfde vormgeving voor het kaartmateriaal. Dit
Hoe deze e-guide te gebruiken?
om (deel)kaarten op je apparaat te downloaden. Let wel dat dit ruimte vraagt op je apparaat. Voor Frankrijk zijn dat de departementen. bv. Pas-de-Calais. Vervolgens haal je bij GPSies.com met de gebruikersnaam Pelgrimswegen de gewenste tracks binnen. Het programma op deze site is helder opgebouwd. Na enige oefening werkt het snel en accuraat. Dan is het handig ook andere tracks te downloaden (in een andere kleur), die bv. te vinden zijn op de sites Urcamino.com en Viefrancigene.org. Je kunt dan de twijfel of keuzes begrijpen waarvoor de auteur soms heeft gestaan. Dus: laat de markering je in de steek, dan vind je meer informatie in de beschrijving van de e-guide en vind je meer steun door het gebruiken van Maps.me! Je enige zorg is een volle batterij (ook daar zijn handige hulpmiddelen voor beschikbaar!). Hopelijk helpt deze e-guide je op weg naar Rome!
GPS-track etappe 10 op GPSies (detail)
Kaartdetail etappe 10
was mogelijk omdat al het kaartmateriaal is gebaseerd op een GPStrack, met dank aan de oprichter Klaus ondergebracht bij GPSies. Groot voordeel bij het gebruik van technische hulpmiddelen tijdens je pelgrimstocht is het combineren van de inhoud van de e-guide met beter kaartmateriaal. Het is een misverstand dat daarbij een internetverbinding actief moet zijn. Wanneer je bij je app-store (Apple of Google) de app Maps with me aanschaft, krijg je de beschikking over een goed geoutilleerd kaartsysteem dat offline bruikbaar is. De app Maps.me biedt de mogelijkheid
9
De Weg van de Franken 0
Via Francigena: de eerste etappes
Keuzes maken De keuze voor deze zeventien etappes komt voort uit ervaring: enerzijds zijn er door diverse organisaties al publicaties verschenen en markeringen aangebracht en ben je afhankelijk van de overnachtingsmogelijkheden
in het noorden van Frankrijk, anderzijds biedt het ontwikkelen van deze wandelgids mogelijkheden om te kiezen voor andere, en soms korte(re) trajecten om meer tijd in een interessante stad of verblijfplaats te hebben!
1. Door de tuin van Engeland [Canterbury - Sheperdswell] 2. Naar de krijtrotsen [Sheperdswell - Dover] 3. In de voetsporen van Caesar?[Dover(Calais 42 km)- Guînes 4. Door het hart van de Côte d’Opale [Guînes - Licques] 5. Naar kapellen en abdijen [Licques - Wisques] 6. Naar het oude Terwaan [Wisques - Thérouanne] 7. Langs oude historische wegen [Thérouanne - Amettes] 8. Van dorp naar stad [Amettes - Bruay-la-Buissière] 9. De stad van Saint-Vaast [Bruay-la-Buissière - Arras] 10. Tussen spoor- en autowegen [Arras - Bapaume] 11. Afdalen naar de Somme [Bapaume - Péronne] 12. Over oude spoorwegen [Péronne - Trefcon] 13. Op weg naar een Norbertijnenabdij [Trefcon - Tergnier] 14. Naar de stad van de zeven wonderen [Tergnier - Laon] 15. Langs rivieren en beekjes [Laon - Corbeny] 16. Nog een klimmetje? [Corbeny - Hermonville] 17. Naar de stad van de engelen [Hermonville - Reims] Subtotaal De Weg van de Franken 0 etappe 1 -17 10
17,4 16,2 13,0 14,9 24,7 13,2 18,3 20,2 34,6 26,2 26,0 18,9 36,5 31,7 26,6 25,9 18,0 382
km km km km km km km km km km km km km km km km km km
Via Francigena in het graafschap Kent: eerste etappe
Kathedraal Canterbury
Canterbury Paus Gregorius de Grote stuurde in 597 Augustinus naar Engeland om de bewoners ervan te kerstenen. Augustinus stichtte op de plaats van de huidige Canterbury Cathedral een kerk en werd er de eerste aartsbisschop. Na een brand in 1174 werd de imposante, hooggewelfde kathedraal herbouwd in de gotische bouwstijl. Door de vele
latere aanpassingen vertoont deze een uitzonderlijke mengeling van verschillende middeleeuwse bouwstijlen. Het honderd meter lange schip van de kerk werd in de veertiende eeuw herbouwd in de zogenaamde Perpendicular Gothic. Een eeuw later werd de vieringtoren aangebracht waar achter het waaiergewelf een klok werd opgehangen. In het zuidwestportaal zie je beelden van de aartsbisschoppen; de waterspuwers zijn pas in de negentiende eeuw toegevoegd aan het vijftiendeeeuwse portaal. In het transept zijn moderne gebrandschilderde ramen aangebracht, ontworpen door de kunstenaar Erwin Bossanyi. Een belangrijke gebeurtenis in deze kathedraal vond
Hoe kom ik in Canterbury? Ook al maak je de oversteek voor slechts twee etappes van iets meer dan 30 km van de weg van de Franken, het blijft de moeite waard een bezoek te brengen aan de stad waar bisschop Sigeric in de tiende eeuw zijn ambt heeft uitgeoefend, nadat hij in 990 zijn pallium had opgehaald bij de paus in Rome. Dankzij zijn notaties, die bewaard zijn gebleven in de British Library, kunnen we daar starten met deze pelgrimage naar Rome. Je kunt een retour regelen via www.poferries.com. De kosten voor dit retour bedragen in 2014 € 30.00. Je kunt ook telefonisch je tickets regelen. Voor NL: 020 200 8333(0,30 €/min) en voor BE: 070 700 774(0,30 €/ min). Vanuit Dover kun je per trein (www.nationalrail.co.uk) of per bus (www.nationalexpress.com) naar Canterbury reizen. Ook kun je per bus rechtstreeks naar Canterbury reizen vanuit diverse plaatsen in Nederland en België; meer informatie hierover vind je op www.eurolines.com. 11
ETAPPE
Van Canterbury naar Shepherdswell Na een bezoek aan de stad van Augustinus, Chaucer en Becket maak je in deze etappe kennis met het heuvelachtige landschap, dat in de middeleeuwen onderdeel uitmaakte van het Koninkrijk Kent. De naam is vermoedelijk afgeleid van de Kentii, een Keltische stam die het gebied toen bewoonde. We strijken neer in een dorp waar het sociale leven zich afspeelt rond de monumentale kerk Church of St. Pancras.
1
De tuin van Engeland
ETAPPE
1
Kruisgang kathedraal
De Weg van de Franken 0
ven, bezochten mede door de heilig verklaring door de paus in 1173 vele pelgrims zijn graf. Tot in 1538 Hendrik VIII de tombe liet vernietigen. Nu brandt er op die plek een kaars. Hendrik VIII brak namelijk in 1534 met de kerk van Rome, toen de paus weigerde zijn huwelijk met Catharina van Aragon ongeldig te
Tower North Down Way
plaats in 1170, toen aartsbisschop Becket hier werd vermoord. De toenmalige koning dacht met de benoeming van zijn adviseur Thomas Becket tot aartsbisschop van Canterbury de macht over de kerk te vergroten. Mede door het verleggen van zijn loyaliteit culmineerde de strijd tussen de Kerk en de koning tot de moordpartij. In 1220 werd zijn stoffelijk overschot overgebracht naar een graftombe in de Trinity Chapel. Door een reeks wonderen, die aan Becket werden toegeschreverklaren en mede hierdoor de Church of England ontstond. Sinds 1984 is er enige toenadering tussen beide kerken, doordat Johannes Paulus II en aartsbisschop Runcie bij die gelegenheid bij het graf van Becket een bidmoment hadden. Verblijf in Canterbury In Canterbury zijn vele historische monumenten te vinden. Het Informatiebureau vind je aan de Sun Street 12. In de stad zijn diverse winkels en supermarkten te vinden en je kunt er prima eten in het restaurant met een typisch Britse menukaart The Good Shed, dat je vindt aan de Station Road West. Pelgrims kunnen er verblijven in het Kipps Independent Hostel aan de Nunnery Fields 40, 44 1227 786121. Maar ook een goed adres is het Youth Hostel dat je vindt in het zuidwestelijk deel van de stad aan de New Dover Road 54, 44 845 371 9010. Voor meer luxe pelgrims is het Thanington Hotel aan de drukkere Wincheap nummer 140 aan te bevelen, 44 1227 453227. Je kunt op 10 km van de stad kamperen in Hoath Canterbury. Meer relevante gegevens hiervoor vind je bij Adressen. 12
Pagina uit de Canterbury Tales
verschillende zelf gebrouwen biertjes op hun kaart en de barmedewerkers geven je graag advies of antwoord op je vragen. Op basis van je smaak adviseren zij je een van hun ales of lagers. Je kunt daarbij direct voor de pints gaan, maar het is misschien verstandiger om een half a pint te kiezen. Bij lekker bier hoort natuurlijk goed eten. Er worden simpele gerechten, pies en uiteraard fish and chips aangeboden. Een leuke kennismaking met een typisch stukje Engelse cultuur mag je aan het begin van jouw tocht door Europa niet overslaan!
ETAPPE
Vesnter Cathedral
Canterbury Tales Geoffrey Chaucer (+1345 -1400) wordt gezien als de eerste belangrijke in het Engels schrijvende auteur. Zijn uitbundige verhaal over een groep pelgrims op weg naar het graf van Becket spreekt nog steeds tot de verbeelding. De pelgrims vormen in zijn fraai geïllustreerde verhaal een dwarsdoorsnede van de veertiende-eeuwse Engelse maatschappij en het boek, de Canterbury Tales, is een van de amusantste werken van de vroege Engelse literatuur.
The Foudry Pub
The Foundry Pub and Brewery Natuurlijk kun je bij je bezoek aan Canterbury een bezoek aan een pub niet overslaan. In een klein zijstraatje van de High Street vind je de Foundry Pub and Brewery. Een leuke plek voor een simpel diner, voor een pub lunch of juist voor gewoon het drinken van een lekker biertje. De eigenaren brouwen hun eigen pub beer op deze plek en je hebt er zicht op het borrelende brouwproces. Er staan negen
1
Via Francigena in het graafschap Kent: eerste etappe
13
ETAPPE
1
De Weg van de Franken 0
Routebeschrijving Je start bij de kathedraal en wandelt in zuidelijke richting naar de Butter Market. Daar ga je linksaf en volgt de Burgate. Aan het eind kruis je de Broad Street en volg je de Church Street die na 100 m naar rechts overgaat in de Longport. Je blijft na de rotonde rechtdoor gaan om na 400 m rechtsaf te gaan. Na 100 m volg je rechtsaf de Pilgrims Way(PW), die al na 150 m linksaf buigt. Aan het einde ga je rechtsaf, je passeert de spoorlijn en je blijft de PW met 14
een bocht naar links volgen. Na 500 m gaat de PW over in de North Down Way (NDW). Na het passeren van hoogspanningsleidingen houd je links aan. Na 2 km arriveer je in het gehucht Patrixbourne. Bij een landhuis ga je rechtsaf over de Patrixbourne Road. Je passeert de kerk om 100 m verder linksaf het veldpad in zuidelijke richting te kiezen. Je houdt de bosrand aan je linkerzijde om bij de snelweg, de A2, links aan te houden. Na 400 m kruis je de weg die naar het viaduct leidt
1 ETAPPE Waar deze weg linksaf buigt, ga je rechtdoor en je blijft de NDW ruim 1 km langs de bomenrand volgen. Je kruist een spoorlijn en je houdt rechts aan (Long Lane). Na 800 m ga je na enkele huizen volg je rechtsaf het pad in zuideljke richting. Bij de verharde weg ga je rechtsaf over de (voormalige) spoorlijn en direct linksaf (Meadow View Road) langs de bebouwing van het dorp Shepherdswell. Je volgt het pad over de akkers en bij de bebouwing ga je op de Mill Lane linksaf naar de kerk, waar deze etappebeschrijving eindigt.
Church , Womenswold
en je blijft in zuidoostelijke richting het pad langs de bosrand volgen. Je steekt een verharde weg (Coldharbour Lane) over en je blijft de landelijke NDW nog ruim 3 km in zuidoostelijke richting volgen en passeert daarbij verharde wegen en een boerderij. In Womenswold blijf je rechtdoor gaan bij de kerk om de NDW over de velden te blijven volgen tot de bosrand. Je gaat rechtdoor over de verharde weg om na 100 m rechtsaf en iets verder bij een boerderij linksaf te gaan. Je laat het dorp Woolage Village aan je rechterhand liggen en je wandelt in zuidoostelijke richting over het pad naast de verharde weg.
Church Patrixbourne
Via Francigena in het graafschap Kent: eerste etappe
15
ETAPPE
1
St Andrew, Shepherdswell
De Weg van de Franken 0
Woolage Village
North Down Way
Shepherdswell Dit dorp, ook wel op kaarten te vinden als Sibertswold, met zijn huizen en dorpshuis rond de Church of St.Pancras is in deze eerste etappe puur om praktische redenen gekozen als eerste overnachtingsplaats op de weg van de Franken. De weg die bisschop Sigeric in de tiende eeuw moet hebben afgelegd bevindt zich oorspronkelijk meer zuidwestelijk aan de andere zijde
van de door de Romeinen aangelegde weg, daar waar nu de A2 zich ongeveer bevindt. De kleine Victoriaanse kerk is gewijd aan de de Romeinse burger Pancratius die rond het jaar 300 werd onthoofd omdat hij zich had bekeerd tot het christendom. In 1863 werd het gebouwd, waarbij gebruik werd gemaakt van de lokale vuursteen. Het gebouw heeft een eenvoudig interieur met fraai
glas-in-lood werk dat de Hemelvaart en de vier Evangelisten en Driekoningen voorstelt. In Shepherdswell kruisen meer lange afstand wandelpaden: de Miner’s Way Trail en de North Downs Way zijn de meest bekende. De laatste ontmoeten wij ook op onze etappes naar Dover, mede omdat het ruim 200 kilometer lange pad sinds 1978 Farnhem verbindt met Dover.
EERSTE ETAPPE IN HET KORT ++ Niveau 4 uur Duur 17,4 km Lengte
16
karakter: een licht stijgende wandeling over voornamelijk paden langs en over akkers en weilanden. horeca en winkels: neem voldoende foerage mee, want er zijn onderweg geen horecagelegenheden. In Shepherdwell is een mini-supermarkt en ook een gezellige pub te vinden. Je kunt er
eten in de Bricklayers Arms op Coxhill Road. pelgrimsverblijf: pelgrims worden aan de Church Hill 85 gastvrij onthaald in Sunshine Cottage, 44 130 4831359. Maar ook in Oast Cottage ontvangen Nicky en Kevin pelgrims aan de Coxhill in de richting van de A2, 44 130 4831532.