Jij met je gek hoedje Hij met z’n klompvoetje Zij in een boerkini Ik mini-mini
Een wereld van verschil Divers betekent uiteenlopend. Mensen, dieren, dingen zijn niet identiek, ze verschillen van elkaar. Diversiteit zit in de schepping ingebakken. Er is verscheidenheid in vele domeinen en op vele terreinen.
Hoe bekijk en beleef je diversiteit? Hoe geef je het samenleven met andere mensen gestalte, op een harmonieuze wijze en binnen de leefregels van onze democratie?
Bij de cover: Durf jij de zee van diversiteit te bevaren? Wie is er dan eigenlijk broos, jij of die andere?
Jij met je dreadlocks Hij met z’n whisky on the rocks Zij met haar geplamuurd gezicht Ik niet bekommerd om m’n gewicht Ik wel bekommerd om jou Zij die houdt van kou Hij die houdt van warm Jij met maar één arm
Onze wereld zit boordevol variaties. Vandaag komen sommige sterker tot uiting. We kunnen er niet naast kijken op straat, in de klas, op het werk, in het ziekenhuis, het vrijetijdsleven, in de openbare ruimten, de sociale media … Onze wereld is pluralistisch. We kruisen vanzelf mensen met een verschillende huidskleur, met een andere levensstijl en achtergrond, met een eigen taal en seksuele oriëntatie, met een verschillende levensovertuiging en waardenpatroon, met andere attitudes, vaardigheden …
Ik heel bedaard Zij met haar baard Hij met z’n tatoeage Jij met je bagage
Jij met je hoofddoek Hij een gesloten boek Zij op naaldhakken Ik die niet kan bakken Ik die niet kan autorijden Zij die denkt voor ons beiden Hij die denkt dat alles rond hem draait Jij die ’s morgensvroeg het gras maait
Hoe kan je onbevooroordeeld bruggen slaan en verschillen overbruggen? Wat zegt de katholieke dialoogschool hierover? Wie met verschillen kan omgaan, die maakt het verschil. Het houdt ons allemaal bezig!
Jij die ’s morgensvroeg een kruisje maakt Hij wiens kouwe kleren het niet raakt Zij zwart als roet en tegelijk groen Ik in m’n goeie doen tussen mensen als jij en hij en zij. Zo verschillend, zo gelijk zijn wij. Allen even bloot geboren, allen wel een keer verloren, niet onszelf zonder wie anders is erbij. Iesja
Wat zou het leven saai zijn als alles op alles zou lijken. Gelukkig is het leven, na de oerknal, in een oneindige variëteit van soorten, vormen, kleuren, schakeringen, talen, betekenissen … u i t gewa a i e r d o ve r h e e l d e a a r d e.
Foto: Mia Verbanck
Diversiteit, opstap naar dialoog Soms neemt diversiteit een grimmig gezicht aan, als ze mensen aanzet om hun visie door te drukken, als ze aanleiding wordt voor discriminatie, racisme, xenofobie, of, erger nog, onmenselijkheid op basis van lichaamsverschillen van welke aard ook, – huidskleur, gender, handicap ... – of van verschillen in cultuur, opvattingen, geloof … De toren van Babel is nooit veraf.
om te gaan. Ze dwingen ons onder meer om sommige patronen in ons eigen denken en doen te (h)erkennen en in vraag te stellen. Maar ze zijn vooral een uitnodiging om met diversiteit aan de slag te gaan, om tot dialoog en solidariteit te komen, in de lijn van de visietekst over de katholieke dialoogschool. Ook door de toestroom van vluchtelingen worden wij als christenen bevraagd. Rector Rik Torfs liet er in zijn toespraak bij de opening van het academiejaar 2015 - 2016 aan de KU Leuven geen
Al nemen velen, wetens en willens, afstand van manifeste uitingen van onverdraagzaamheid en geweld, toch is het niet gemakkelijk om ermee
twijfel over bestaan: “Opkomen voor vluchtelingen is geen kwestie van goedheid. Solidariteit is een belangrijk moreel concept. Echte solidariteit is onvoorwaardelijk. Niemand is voor haar een vreemdeling. Echte solidariteit is er ook voor onaantrekkelijke, vervelende, egoïstische, baatzuchtige, gevaarlijke vluchtelingen.” En wat geldt voor vluchtelingen, is zeker waar voor mensen die al geruime tijd hier zijn. Ook Laudato Si, de encycliek van paus Franciscus, verwijst in nr. 86 naar het belang van diversiteit.
Diversiteit in de praktijk Diversiteit als weg naar vernieuwing: het is een piste die een aantal leerkrachten, schoolteams en directies bewust begaan. Door de taalachterstand van kinderen uit de migratie ernstig te nemen en er werk van te maken, ging een leerkracht Frans op zoek naar een andere aanpak van de grammaticaleerstof: meer levensnabij, meer geïntegreerd. Dat komt nu alle leerlingen ten goede.
Bij het opstellen van het schoolreglement houdt een beleidsteam rekening met een aantal punten die gevoelig liggen voor sommige leerlingen en ouders. Men aarzelt niet om hun advies in te winnen. Zo werden leefregels i.v.m. kleding, inrichting van klaslokalen, maaltijden … bijgesteld en genuanceerd. Leerlingen met diverse religieuze achtergronden krijgen tijdens een
Jaargang 31
Proviand voor onderweg Een verademing voor onderwijsmensen
nummer 6
Maandelijkse inspiratiebron
februari 2016
Impressies zijn welkom op
[email protected]
in de rubriek Leeftocht van pastoraal.katholiekonderwijs.vlaanderen
gebedsviering in de 40-dagentijd de kans om toe te lichten waarom vasten voor hen al dan niet belangrijk is. Waar christenen en moslims in sterke geloofstijden veel belang hebben aan vasten, is dat voor sikhs niet het geval. Kleine gebaren zoals de multireligieuze kalender Feesten met de buren in elke klas, een wenskaart bij het begin en het einde van de ramadan … zijn soms een duidelijker statement dan grote woorden en intentieverklaringen.
v.u. Andreas Janssens, Katholiek Onderwijs Vlaanderen, Guimardstraat 1, 1040 Brussel
Diversiteit: rijkdom en bedreiging
De school, een wereld van verschil
Diversiteit is onmiskenbaar een rijkdom.
Scholen zijn geen stroomlijners en gietvormen van een enkel type mens, van één denk- en leefpatroon.
We worden erdoor geïnterpelleerd en uitgedaagd. We worden gefascineerd door het vreemde andere, door de schoonheid en de dynamiek die ervan uitgaan, door het aparte, het verrassende, het nieuwe … We zoeken het op, laten ons erdoor aanspreken, Integreren het beste ervan in ons denken en doen. Maar evengoed zijn we op onze hoede voor diversiteit, ze jaagt ons angst aan, we sluiten ons af voor wat niet conform is aan ons denken, aanvoelen, beleven … We kunnen niet om diversiteit heen. Ze is er, ze bepaalt mee ons bestaan en het uitzicht van onze wereld. Zijn steden zoals Brussel, Antwerpen, Gent, Genk … geen symboolplekken geworden van een veelkleurig leven en geloven, vandaag zelfs getypeerd als superdiversiteit? Ook binnen elk van de aparte cultuurcultuur-
Is niet elke leerling, elke collega immers een stukje vreemde andere die ons voortdurend uitnodigt tot samenspraak, ontmoeting, samenwerking, solidariteit? Via een permanente dialoog proberen we hen naar best vermogen te doorgronden, goed in te schatten, te waarderen en uit te nodigen om het beste in zichzelf vrije baan te geven en anderen daarvan mee te laten genieten. Hoort het niet tot de taak van een opvoeder om werelden die vaak vreemd en veraf lijken, te verkennen, binnen te dringen, een plaats te geven in de eigen belevingswereld en in de samenleving? We denken aan de eigen levensbeschouwing en die van anderen, aan de eigen taal en cultuur en die van anderen, aan het wiskundig en wetenschappelijk denken, aan de wereld van de techniek en de media en vooral aan het samenleven met anderen … Is het niet dankzij de diversiteit dat we meer mens worden? Er gaat een appel van uit, ze wekt in ons een kracht en een creativiteit waarvan we ons tevoren niet bewust waren.
en geloofsgemeenschappen worden de verschillen voortdurend groter.
jaargang 31 nummer 6 februari 2016
Ze is zelfs een voorwaarde om zich bewust te worden van de rijkdom van de eigen identiteit en die aan te scherpen en te verfijnen, of bij te sturen en af te stemmen op vandaag. Wie de interreligieuze dialoog aangaan, kunnen daarvan meespreken.
De gebedswens op de strook hiernaast is Jezus uit het hart gegrepen. Als we ze tot de onze maken en ernaar leven, overstijgen we het wij-zij-denken dat harten en relaties verbittert en het samenleven lamlegt. Eén zijn van hart, – want daarover gaat het – beoogt niet: hetzelfde denken en hetzelfde doen. Het is zichzelf met velen inschakelen in het vormgeven van het Rijk van God, ieder met zijn bijdrage. Om te beginnen hier en nu, in deze veertigdagentijd. (Broederlijk Delen) Daarbij kan de hand niet tegen de voet zeggen: wat heb ik met jou te maken? (Naar 1Kor 12,15) Als er al verschil is, laat het dan zijn dat de zwakkeren omgeven worden met meer eerbied en zorg dan ooit.
Goede God, Gij verrast ons dag na dag met altijd nieuwe gestalten van uw belofte Ik ben er voor u. Soms zijt Gij onmiddellijk herkenbaar in de ogen van medemensen of op levenswegen die ons vertrouwd zijn. Dan weer zijt Gij moeizaam te ontdekken in mensen die anders doen en denken dan wij. Gij blijft ons de schoonheid, goedheid en waarheid van uw Woord aanreiken. Het is de boetseerklei om een soms weerbarstige werkelijkheid om te vormen tot het goede leven voor álle mensen en voor héél de schepping. Een Woord dat Jezus, in uw Naam, voor aandachtige en bereidwillige oren en ogen tot op vandaag laat horen en zichtbaar maakt. Maak ons sterk, Heer, hoopvol en weerbaar, open van geest en vindingrijk genoeg in het omgaan met alles wat de diversiteit aan kansen en obstakels op onze weg brengt in onze groei naar de eenheid waarvoor wij met Jezus bidden: Laat ons allen één zijn, Vader (naar Joh 16,21). Amen.
