een wereld apart Vanuit aardrijkskundige (= geografische) invalshoek
Wat is aardrijkskunde
op zoek naar een verklaring voor de ruimtelijke verschijnselen aan het aardoppervlak.
Beschrijvende vragen:
Verklarende vragen:
waarom verwerkt Ghana niet zelf de cacao?
Waarderende vragen:
bodem en klimaat van Ghana?
zal de aardolievonds voor de inwoners positief uitpakken?
Voorspellende en probleemoplossende vragen:
hoe kan het afval beter verwerkt worden?
kortom
Aardrijkskunde is verwondering over en nieuwsgierigheid naar hoe de aarde en de wereld in elkaar zit, hoe dat komt en wat dat betekent en is gericht op oplossingen.
geschiedenis kijkt naar het verleden, aardrijkskunde kijkt naar de toekomst
4
Geografische invalshoek
Meerdere dimensies:
Natuurlijke invalshoek
Sociale-economische invalshoek
Politieke invalshoek
Culturele invalshoek
Historische invalshoek
Ruimtelijke invalshoek
Onderwerpen in het voortgezet onderwijs waar noord – zuid problematiek terugkomt
Gebieden: China,Nigeria, Brazilie, Midden Oosten Migratie Draagkracht van de aarde / duurzame ontwikkeling Gevolgen van toerisme Stedenproblematiek Weer en klimaat Natuurrampen Werk
Een voorbeeld -> Mexico
Let op de verschillende invalshoeken
http://www.schooltv.nl/ beeldbank/clip/200712 04_mexicostad01
Hfd 1 en 4 - onderwerpen
hfd. 1 landen met een lage ontwikkelingsstatus
Wat is arm en rijk? Indicatoren voor armoede
hfd. 4 het leven op het platteland en in de stad
Landbouw en platteland Wonen en werken in de stad
Welk land heeft hoger % kindersterfte?
Sri lanka
of
Turkije
Polen
of
Zuid-Korea
Maleisie
of
Rusland
Pakistan
of
Vietnam
Thailand
of
Zuid-Afrika
antwoorden
Turkije (17,6 /1000 tegen 16,5 /1000) Polen Rusland Pakistan Zuid-Afrika
Wie heeft er 3 of meer goed?
Bron Wereldbank 2012
kortom
Wij westerlingen hebben maar een beperkte kennis van de rest van de wereld.
Wij horen meestal alleen slecht nieuws
Wij onthouden wat bij ons beeld past
Classificatie landen naar welvaartsniveau.
Wat is een ontwikkelingsland?
Er zijn verschillende indelingen
De indelingen zijn niet statisch
Vaak wordt als eerste gekeken naar het inkomensniveau
Bruto Nationaal Inkomen (BNI)
1. Hoge inkomenslanden > $11.905/ hoofd
2. Hogemiddeninkomenslanden $3856- 11905
46 landen. Vb. Polen, Namibie, Peru, Rusland
3. Lagemiddeninkomenslanden $976 - 3855
66 landen. Vb Nederland, VS, Japan, Israel, Kroatie
55 landen. Vb. China, India, Thailand, Oekraine, Albanie
4. Lage inkomenslanden < 975 dollar
Lage inkomenslanden
43 landen, m.n. in sub Sahara Afrika 976 miljoen inwoners. Kenmerken:
Lage levensverwachting Geboortecijfer hoog Analfabetisme hoog Zwakke overheid Wetteloosheid Corruptie Ondemocratisch Economische stagnatie Schulden Spanningen en conflicten
Hoe vergaat het die mensen?
Weinig onderzoek naar wat de arme mensen drijft en wat echt helpt om uit de armoede te komen.
Niet alle hulp helpt dan ook.
Honger?
De meeste mensen in de MOL’s (ongeveer 1,1 miljard mensen) lijden geen honger.
Bij inkomensstijging wordt er kwalitatief beter voedsel gekocht, de kwantiteit neemt niet toe.
Voedsel wordt slecht verdeeld, maar bijna iedereen komt wel aan voldoende calorieen, vaak wordt er te eenzijdig gegeten-> gebreksziekten
Arm & rijk •
Dit is een kaart over de armoede in de wereld met per land het procent van de bevolking dat minder dan 1,25 dollar per dag heeft (2007).
Wanneer is iemand arm?
Absolute armoede: < 1,25 dollar / dag Relatieve armoede: arm ten opzichte van de anderen in je omgeving Human development index kijkt naar andere dingen:
levensverwachting, scholingsgraad, alfabetisme, toegang tot drinkwater gezondheidszorg
Absolute armoede
In 1990 leefde 1,8 miljard mensen (42%) van de wereldbevolking in absolute armoede, in 2010 was het 20%. (1,1 miljard mensen)
Millenniumdoelen:
http://www.millenniumdoel en.nl/atlas/atlas.php
Hoe staan we ervoor anno 2014?
http://www.ted.com/talks/hans_rosling_on_ global_population_growth.html
Voorbeeld Nigeria: waarom arm?
150 miljoen inwoners (2010); meeste inwoners van Afrika (25%)
50% behoort tot de beroepsbevolking -> veel jongeren
70% hiervan werkt in de landbouw -> kenmerk van armoede
Gemiddeld $692 / inwoner (2009, min. van EZ)
34% leeft onder de armoedegrens (< $1,25 / dag)
Netto voedsel exporteur:
cacao, pinda's, rubber, hout, millet, sorghum, cassava (tapioca), palm olie, rijst; koeien, schapen, geiten, varkens, ezels, paarden en pluimvee, vis
Olie zorgt voor 75% van het staatsinkomen
Veel grondstoffen nog niet geexploreerd
landgrabbing
Rol multinationals (Shell)
50% islamitisch, 40% christen , 10% animisme - > spanningen
1/3 kan niet lezen en schrijven
250 etnische groepen -> spanningen
Voormalig kolonie -> 1960 pas onafhankelijk van Engeland
Bestuur slecht: corruptie, militairisme, dictatuur
Klimaat: warm, vochtig, tropisch, in het noorden juist heel droog
kortom
Armoede is niet zo eenvoudig te verklaren
Ontwikkelingslanden zijn heel divers
Niet zwart wit, maar een glijdende schaal
Tendens is gematigd positief