Nucleaire geneeskunde Turnhout
Een verhaal van bijna 38 jaar Dr. Koen De Vis
Structuur van de lezing
• Geschiedenis: headlines • De renovatie en de nieuwe camera’s: HYBRID SPECT-CT
• Voorstelling van de dienst • Toekomst
2
1. Geschiedenis: headlines • Start: 1974 • Oprichter: dr. Jacques Rutten
3
1974:
Nucleair = cool!
• 1975: Doel 1 & 2 en Tihange 1 in gebruik • Radio-Immunologische methoden in het labo: RIA
• 1977: Nobelprijs: RIA: Rosalyn Sussman Yalow (°1921 4
+ 30/05/2011)
Activiteiten van de dienst: inhoudelijke shifts • Gestuurd door: • Wetenschappelijke evolutie • Technologische evolutie • Evolutie binnen de zorg
• Turnhout: • steeds up to date, vaak innovatief • Altijd visionair • met oog voor kwaliteit
5
Evolutie van de activiteiten van de dienst
NG in vitro & vivo RTNG RTNGMO NG in vitro & vivo NG in vivo
bipolair
multipolair
bipolair
unipolair
Poly-disciplinair (in 1 P)monodisciplinairmultidisciplinair (≠P)
6
Evolutie van de activiteiten van de dienst Tijdslijn: enkele grote stappen • Start RIA-labo • 15 maart 1974: • manuele β-teller prototype stalenwisselaars >1000 stalen
• Start nucleaire in vivo • 15 maart 1974: • Dual head whole body scanner met eerste kleurprinter voor whole body van Elscint (prototype)
• Start radiotherapie: 1 april 1980 • Start BMD: 1992
7
Evolutie: shifts NG in vitro (labo)
• 1974: “warme technieken”: RIA-IRMA in APART labo met APARTE aanvraag en APARTE rapportering • Jaren 1990: Evolutie naar “koude technieken”: ELISA-… • 2002: introductie “koude techniek” (Roche) in APART labo • 10/2006: UNIEK labo, UNIEKE aanvraag en UNIEK rapport; • 31/12/2008: einde consulentschap tumormarkers en allergie • 31/12/2011: einde consulentschap (bij)schildkliertesten
8
Activiteiten van de dienst: apparatuur NG in vivo Turnhout
• 1974: rectilineaire scanner, klein kristal
9
Activiteiten van de dienst: apparatuur NG in vivo Turnhout
• 1974: rectilineaire scanner, klein kristal • 1979: 1e gammacamera
10
Activiteiten van de dienst: apparatuur NG in vivo Turnhout
• 1974: rectilineaire scanner, klein kristal • 1979: 1e gammacamera • 1985: 1e Total Body + tomografische (SPECT) camera
11
• • • •
12
Activiteiten van de dienst: apparatuur NG in vivo Turnhout 1974: rectilineaire scanner, klein kristal 1979: 1e gammacamera 1984: 1e tomografische camera: SPECT 1995: 1e dubbelkopscamera Toshiba
• • • • •
13
Activiteiten van de dienst: apparatuur NG in vivo Turnhout 1974: rectilineaire scanner, klein kristal 1979: 1e gammacamera: Elscint 1984: 1e tomografische camera: SPECT GE 1995: 1e dubbelkopscamera Toshiba 12/2000: 1e hybrid SPECT-CT van GE: prototype Hawkeye
• • • • •
Activiteiten van de dienst: apparatuur NG in vivo Turnhout 1974: rectilineaire scanner, klein kristal 1979: 1e gammacamera: Elscint 1984: 1e tomografische camera: SPECT GE 1995: 1e dubbelkopscamera Toshiba 12/2000: 1e hybride SPECT-CT van GE: type Hawkeye • 1 cm snededikte • Scantijd CT: 800 seconden
• 08/2011: hybride SPECT-CT van Siemens: type Symbia-T • 1.5 mm snededikte • Scantijd CT: 100 seconden
14
Activiteiten: shifts inhoudelijk NG in vivo
• 1974: scintigrafie van leverparenchym-bloedhersenbarrière • Begin jaren ’80: doorbraak CT en echografie • stop lever- en hersenbarrière-scintigrafie → echo, resp. CT
• 2002: introductie dopamine-transporter-hersenscintigrafie “molecular imaging”
15
2. Renovatie en nieuwe camera’s: Tijdslijn project verbouwing • 2000: vorige verbouwing NG voor nieuwe camera GE en tevens hot lab, wachtzaal, injectielokaal • 11/2007: “NG moet weg ikv renovatie” (=herbestemming) • Dossier verbouwing klaar 04/2009; technieken radioprotectie klaar 07/2009 • Fusie sep 2009 • 07/02/2011: start werken deel 1 • 01/07/2011: einde werken deel 1 • 12/08/2011: verhuis hot lab, secret., wachtzaal, bureaus, BMD • 16/08/2011: start werken deel 2 • 07/11/2011: verhuis bestaande camera • 18/11/2011: einde werken deel 2 16
2. Renovatie en nieuwe camera’s: Tijdslijn aankoop camera’s • 21/12/2008: 1e vergadering met MBV over hybrid SPECT-CT • Fusie sep 2009 • 25/08/2010: Beslissing aankoop 2 nieuwe camera’s: • 1 mét (hybrid) en 1 zonder CT • 02/2011: start renovatie • 19/07/2011: installatie nieuwe camera 1 • 26/07/2011: installatie nieuwe camera 2 • 02/08/2011: start training nieuwe camera’s • 15/08/2011: start afbraak 2 oude camera’s • 16/08/2011: 2 nieuwe camera’s operationeel • 07-11/11/2011: verhuis en tuning bestaande camera • 18/11/2011: einde renovatie • 21/11/2011: terug operationeel met 3 camera’s 17
18
2. Renovatie en aankoop nieuwe camera’s: uitdagingen en problemen •
•
19
Plan: • Zeer beperkte oppervlakte; ruimtelijk conflict met RT • Bestaande raamopeningen/ draagstructuur vh dak met kolommen • Noord-oriëntatie cameraruimtes? • Toegang isotopenleveringen • Gang = ook nooduitgang • Loodafscherming in de muren • Vloerbelasting door camera’s • Aansluitmogelijkheid nieuwbouw voor PET-camera Fasering: • 3 gamma-camera’s operationeel houden • Patiëntencirculatie • Beddencirculatie ten allen tijde open houden • Isotopenleveringen moesten doorgaan • Afbraak van 2 oude gamma-camera’s
2. Renovatie en aankoop nieuwe camera’s: uitdagingen en problemen •
•
•
20
Opstarten van 2 nieuwe camera’s • Synchroniseren met afbraak van 2 oude camera’s • Tijdens verhuis van de dienst • Training tijdens vakantieperiode • Ook opleiding volledig nieuwe techniek (CT) • Afspraken met PACS en staf MBV • 1 nagelnieuwe technologe (<4 wk ervaring) • Afwezigheid van hoofdtechnoloog Verhuis van 1 bestaande gamma-camera • Niet door de constructeur; buiten gebruik stellen van CT • Downtime 12 weken Kostprijs: • 900 K€ voor de camera’s • >1 Mio€ voor renovatie: 351 m²
pensioen … van de gammacamera na 15 jaar
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Actiefoto’s verhuis bestaande gammacamera
32
33
2. Renovatie en aankoop nieuwe camera’s • DANK AAN … • Medewerkers NG • Aannemer • Frank Tonnelier
• Facilitair departement • Jeroen Hendrickx • Marc Pauwels
• IT • Jan Van Beurden
• Siemens • Jef Janssens, Luc Van Diest
• Ashby • Jon Beck
34
3. Voorstelling van de dienst NG: activiteiten. • •
IN VITRO: Klinisch Labo: Consulentschap (bij)schildkliertesten tot 31/12/2011 IN VIVO DIAGNOSE: • •
•
IN VIVO THERAPIE: • • • •
•
35
Hyperthyreoïdie: Botmetastasen: Chronische synovitis: Schildklierkanker:
Iood-131 Samarium-153 Yttrium-90 Iood-131
KLINISCH: diagnose, therapie en follow up • •
•
Scintigrafie Botdensitometrie
BENIGNE SCHILDKLIERAANDOENINGEN: dysfunctie-noduli-goiter SCHIILDKLIERKANKER
Weldra: advies zorgtraject “secundaire preventie osteoporose”
3. Voorstelling van de dienst NG: resources. • 3 artsen; 5 technologen; 0.6 secretaresse; 1 onderhoudsmedewerker; • 3 gammacamera’s, elk 2-kops = 6 detectoren; 1 mét CT; • 1 botdensitometer • 1 Laminar Air Flow-kast • Hermes: nucleaire mini-PACS: feb 2008; beeldarchief van >10 jaar • spraakherkenning (=Speech to text) 2006: Nuance 2011: Dragon • 12/2008: Link met ZIS (= unieke pat-ID) • Begin 2011: rapporten NG rechtstreeks in C2M (=ZH-EMD) • 01/04/2011: link met RIS en PACS: beelden NG in C2M 36
3. Voorstelling van de dienst NG: activiteiten.
NG in AZ T: permanente “Hybrid” traditie = multidisciplinair • • • •
Schildklier: labo én scintigrafie én kliniek SPECT-CT in dec 2000: 2e in EU, 1e in België Goede interactie met oncologie via MOC Nieuwe interactie met MBV via SPECT-CT: technisch en inhoudelijk • Goede interactie met huisartsen: schildklierosteoporose 37
Hybrid SPECT-CT The end of N U C L E A R medicine ? The end of U N C L E A R medicine ? 38
4. Toekomst: Wijzigende, maatschappelijke context • • • •
1956: 1963: 1975: 28 maart 1979:
1e kernreactie BR1, Mol start BR2, Mol start Doel1-2, Tihange 1 Three Mile Island, USA
•
7 juni 1979:
deelname AGALEV 1e Europ. verkiezingen
• 26 april 1986: Chernobyl; OEKRAÏNE • Aug 2008: IRE, Fleurus, BELGIË • Sep 2008- feb 2009: logistieke crisis isotopen Technetium99m • 11 maart 2011 Fukushima, JAPAN • 10/2010: Siemens stopt productie kernreactoren • 2022: kernuitstap Duitsland 39
4. Toekomst: evolutie nucleaire geneeskunde
Klinische vragen
Nucleaire Research: sinds járen: > 3/4 is PETgerelateerd
40
Nucleaire Technologie van de camera’s: SPECT én PET: Integratie van CT
4. Toekomst: evolutie nucleaire geneeskunde
SPECT + CT
41
PET + CT
42
NG in vivo: PET-technologie (nog) NIET in AZT! • • • • • • • • •
43
1974: 1e klinische PET-camera (St-Louis, Phelps) 1976: 1e levering van F-18-FDG aan ziekenhuis 1979: 1e PET-camera in België (Gent & Luik) 1984: PET-beeld van oestrogeen-receptor in borstkanker 1989: start PET in (K)UL 1998: prototype PET-CT in Pittsburgh 2001: 1e commerciële PET-CT 2003: PET-CT in België 2011: 1e commerciële PET-MRI
PET 1.677 K 1.139 K 1.381 K
1.038 K
364 K
810 K
1.034 K
1.286 K
PET
20 sites
Univ Licens Black #pop
44
VL:
3
3
3
9 6.043 K
W:
2
1
4
7
3.396 K
BRU: 3
1
4
8
1.007 K
Σ
8
5
11 24 10.440 K
456 K 256 K
Avec un ciel si gris qu'il faut lui pardonner…
45
PET in AZT? Naam?
46
PET in AZT: naam?
Jacques Rutten vleugel
Jacques Rutten wing JR wing 47
JR
48
Kempens PET-Centrum
49
Dank u
50
51
Hybrid SPECT-CT
H Y B R I D - technieken = alles zien? H Y B R I S?
52
53
RadioTh. 1.677 K 810 K
1.139 K 1.381 K 1.286 K
1.038 K 364 K
1.034 K
456 K
RT site
54
satell plan #pop
VL: 12
3
1
16 6.043 K
W:
7
4
1
12 3.396 K
BRU: 6
1
0
8
2
Σ
25
7
1.007 K
35 10.440 K
256 K
55
