( GROEP 7-8
69
Bc\li\e`ec`Z_k Licht k`a[j[lli
c\j[f\c\e
Y\ef[`^[_\[\e
60 minuten
De leerling:
ä 24 cd’s ä 24 wc-rollen
b\ie[f\c\e
ä weet wat een spectroscoop is ä weet dat wit licht uit
1, 42 en 44
meerdere kleuren bestaat ä weet dat de kleuren van licht een verschillende golflengte hebben
ä scharen ä linialen ä dik zwart papier ä plakband ä verschillende lichtbronnen ä gekleurd filter of gekleurde
\`e[gif[lZk ä een spectroscoop
gloeilamp ä kleuren krijt om de zichtbare kleuren licht te tekenen ä kleurpotloden
M\ijZ_`cc\e[\bc\li\e 5 min. Bespreek kort wat een lichtbron is. Vertel dat een lichtbron licht uitstraalt. Welke vormen van lichtbronnen kennen de leerlingen? Geef de leerlingen het doeblad en laat opdracht 1 maken. Ze bedenken uit welke kleuren wit licht bestaat. De leerlingen maken een instrument dat licht scheidt in verschillende kleuren.
<\ejg\ZkifjZffgdXb\e 25 min. Een spectroscoop is een instrument dat zonlicht uiteen kan laten vallen in de kleuren van de regenboog. Zorg dat alle leerlingen de benodigdheden voor de spectroscoop krijgen. Laat ze de spectroscoop maken aan de hand van de aanwijzingen bij opdracht 2 van het doeblad. Om de spectroscoop goed te laten werken, is het belangrijk dat de gleuf heel dun is (zie stap 5 en 6). Dit gleufje moet zo smal zijn, dat het bijna lijkt alsof er geen gleuf meer zit. Controleer samen met de leerlingen of er nog licht doorheen komt door via de onderkant van de wc-rol naar een lichtbron te kijken. Let er ook op dat het gat aan de onderkant van de wc-rol haaks staat op het gleufje aan de bovenkant (zie stap 8).
PAGINA
437 äLicht äLES 69
NXkq`\a\615 min. De leerlingen testen hun spectroscoop. Laat ze ten minste drie verschillende lichtbronnen bekijken, zoals een tl-buis, een gloeilamp, een spaarlamp of het licht van de zon. Stuur ze als het mogelijk is ook naar een lichtbron met een kleurenfilter of een gekleurde gloeilamp. Welke kleuren zien de leerlingen in de lichtbronnen? Ze vullen opdracht 3 van het doeblad in.
Bc\li\ejg\Zkild 15 min. Bespreek opdracht 1 t/m 3 van het doeblad. Welke kleuren hebben zij in de verschillende lichtbronnen gezien? Klopten de voorspellingen van de leerlingen? Vertel dat wit licht uit verschillende kleuren bestaat. Deze kleuren kun je uit elkaar halen doordat de kleuren op een verschillende manier gebroken worden (= van richting veranderen) als ze ergens doorheen gaan. Teken het kleuren-
Tip Zoek voor
spectrum op het bord. Gebruik hierbij de tekening hieronder. Welke kleuren zien ze? Zagen de leerlingen die kleuren ook door hun spectroscoop?
de exacte kleuren op internet naar een foto van het kleurenspectrum
Vertel dat je met een spectroscoop verschillende kleuren kunt zien, doordat
van zichtbaar licht.
boog, in een vlek olie op de grond of in de weerspiegeling van een cd.
de spectroscoop het licht in verschillende kleuren uiteen laat vallen. Vraag de leerlingen of ze nog meer situaties kennen waarbij licht gebroken wordt. Kom uiteindelijk tot de conclusie dat je verschillende kleuren licht ziet in een regen-
PAGINA
438 äLicht äLES 69
( GROEP 7-8
Bc\li\e`ec`Z_k
A\dXXbk\\ejg\ZkifjZffg;`k`j\\e`ejkild\eknXXid\\a\blek
[f\YcX[
69
fe[\iqf\b\el`kn\cb\m\ijZ_`cc\e[\bc\li\ec`Z_kY\jkXXk%
1
Verschillende kleuren
L`kn\cb\bc\li\ec`Z_kY\jkXXkn`kc`Z_k#[\eba\6
2
Een spectroscoop maken NXk_\Ya\ef[`^6
Z[
nZ$ifc
gfkcff[
jZ_XXi
[`bqnXikgXg`\i
gcXbYXe[
c`e`XXc
NXk^Xa\[f\e6
( Q\k[\nZ$ifcfg_\kqnXik\gXg`\i%Qfi^[Xka\^\ef\^il`dk\_\Yk
XXeXcc\bXek\e%Ki\bd\kgfkcff[[\nZ$ifcfd%
) ?XXc[\nZ$ifcmXe_\kgXg`\i%K\b\efd[\q\Z`ib\cef^\\eZ`ib\c
[`\fe^\m\\i(Z\ek`d\k\i^ifk\i`j%;f\_\kqfXcjfg[\k\b\e`e^fg[\
mfc^\e[\YcX[q`a[\%
* Be`g_\kife[a\l`k%DXXbÕXga\jmXe[\Yl`k\ejk\Z`ib\c[ffife^\m\\i
('b\\i\\ebe`gk\^\m\ekfk[\Y`ee\ejk\Z`ib\c%
PAGINA
439 äLicht äLES 69
jZ_i`a] ?@
+ K\b\e`e_\kd`[[\emXe[\Z`ib\cd\kÕXga\j\\ei\Z_k_f\bmXe
(Y`a)#,Z\ek`d\k\i%DXXbd\ka\jZ_XXimffiq`Z_k`^\\e^XXka\`e_\k
d`[[\emXe[\i\Z_k_f\b%Be`g[\q\i\Z_k_f\bl`k%;f\[`k_\\c
mffiq`Z_k`^#qf[Xk[\Z`ib\ce`\kbXgfk^XXk%
, ;\^c\l]df\k_\\cjdXcnfi[\eBe`g[XXifd\\ejklbmXe(Y`a-Z\ek`$
d\k\imXe_\kqnXik\gXg`\i%;f\[`kcXe^j[\iXe[mXe_\kgXg`\i#qf[Xk
a\\Z_ki\Z_k\jklbb\e_\Yk%Be`g[`kjkiffba\gi\Z`\j[ffid`[[\e\ec\^
[\kn\\_\c]k\efg[\^c\l]%Qfi^[Xk[\kn\\i\Z_k\_\c]k\egi\Z`\jk\^\e
\cbXXiXXec`^^\e%
- GcXb`\[\i\_\c]kmXjkd\kgcXbYXe[%
. Be`g\\emXba\l`k[\Yfm\ebXekmXe[\nZ$ifc%;`kmXba\`jfe^\m\\i
)Z\ek`d\k\i_ff^\e(Z\ek`d\k\iYi\\[%B`ab^f\[eXXi[\k\b\e`e^
nXXi_\kdf\kq`kk\e%?\k`jY\cXe^i`ab[Xk_\k`e_\kd`[[\efe[\i
[\^c\l]q`k
PAGINA
440 äLicht äLES 69
/ Q\k[\nZ$ifcfg[\Z`ib\cd\kÕXga\j%GcXb[\ÕXga\jd\kgcXbYXe[
f]c`admXjkfg[\nZ$ifc%
A\jg\ZkifjZffg`jbcXXi
3
Wat zie je?
Fe[\iqf\bell`kn\cb\bc\li\e_\kc`Z_k$X]bfdjk`^mXem\ijZ_`cc\e[\ c`Z_kYifee\e$Y\jkXXk%
( Q\ka\jg\ZkifjZffgfg[\jg`\^\c\e[\
bXekmXe[\Z[%Qfi^[Xka\_\de\k
qfmXjk_fl[kXcjfg[\k\b\e`e^%
) N\cb\bc\li\ec`Z_kq`\a\fg[\Z[6
* 9\b`abk\ed`ejk\[i`\c`Z_kYifee\e%JZ_i`a]fg[\mfc^\e[\YcX[q`a[\Y`a\cb\
c`Z_kYifefgnXkmffic`Z_kYife_\k`j\ek\b\egi\Z`\jeXnXka\q`\k%
>\Yil`bbc\ligfkcf[\emffi[\bc\li\e[`\a\q`\k%
PAGINA
441 äLicht äLES 69
C`Z_kYife1`j\\e1
bc\li?@
jZ_i`a] ?@
C`Z_kYife2`j\\e1
bc\li?@
jZ_i`a] ?@
C`Z_kYife3`j\\e1
bc\li?@
jZ_i`a] ?@
C`Z_kYife4`j\\e1
bc\li?@
jZ_i`a] ?@
PAGINA
442 äLicht äLES 69
PAGINA
511ä Zon äLES X